Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
JFPURIlCA E SDQlrERISE
UNIVpoundRSITETI ALEKSA1DIJUlOISIU DURJES
FAKULTITI I SBKEliCA Vr POIlTlKE JURIDIKr
DErAJIT AMENlIIADMlNISTRJlVIT IUBUK
~lASlER PROFESlONAI~ AllMrNISTRIM runuK
Teme diplome
QEVERISJA DHE PRIVATIZIMII KOORPORATAVE
RASTII SHQIPERISE
PunDi KRESHNIK TONUZJ UdlMoq~Dlr ELENA KQCAQJ
Shtalor 20 I( 6gtmiddotmiddotmiddot
Emri mhiemri i udentl
llekklroj lio (eL (ilploffic pc~faqCson punon time migjinale dhe nuk kam perdorur burimo tc
ye- p1rvelt at7e 1~ hkrujlur nllcmlicl nl1meyc
n poundii~la (~dhen lkM li~ra dbe cilII1C no tokS te cilatianc riprodhuar prej ndonjC burimi jete duke r1~hirlt eJhe internin jnlt pnrnUHI no menyrc chplioidc i Ie tillbull Ky punim lhllc pnUl ip rukrurelt ~ dh~n~ dhe miralUO Olga Fakulteti i Shkecove Politike JWidike
Durre ________ Fima e Iudentit
Udhbeqi rtetm ky hie nje ~ein i minttar i punimit t
dip)bullbull tudcntit re Masterit profiU m m t~ m~pb~mlt
TEMA E SHKRlJAR ME GERMA KAPIT ALE
UDHEHEQESI
FIRMA
Pirmbajtj
2 I Cmiddotigtlw q enj e korporul ___ ___ _ _1 0
22 lrivotmltni ~ vmdot Pianlt ne tnnzioion_ _ _ 13
~l Imlizimi ~ Shqipiri_ _ _ ___ _ 15
24 Mod1ot e qltriltj rpIl-e_ _ _~__ _16
3 ~1todoIOlllia pfrdorumiddot_____bull ___________~
31 Vrgththlsitl lttho poblomct 0 tllltiimil __ _bull21
41 Ilput e PO (e piutlmil pO J( nO (Nnleion 23
42 Vnde 0 EpC QCnd ltI~o Liloro P viiOgth raioon 25
4J Mnlklrtkal 0 plbhklln I~ ukl W proi no OJc n nridon 26
44 Ilapl bull 1~ priVlllllm1 ~ Shql~rl28
441IhlltltIlt privo(imiL n~ ~iLqipri ]U
442 Porltirimi I bon t( priUrimjl dh boim publiul no ~ 3 J
44J Ruli i hlolll nil moniloiLnin 0 Iiediil konkurruo 32
45 Wmgim krho mo SJqip(l~ dho Mqodoli~ 32
451 Mjodi1 okolomlk dh 111Ik 32
42 Mjltdl11 G]j ~nrpll ]5
47 1lthlOltlhjo_ __ __ _38
$ KonklzioodhRtkoDlndlm____
Q_veiJH korpornavlt doc mnyra ~ aphlimi Ie i n~ nltIlt ~ t~iion e5htc bull ndr)gthme
dh doli ng ajbullbull vend to zhvill kjtgt pit j~ Ill fkto~h iigjore financiun
dhpoliik~
No li~ur qerielt ltl korporal1 heki viII n~ mo c ihm n~ 11 dlot roli
Iholbu tninu tregjeve II hvillr~ kapiI 0 rolil mOIlI to bnb NIS ekonomill
~lroniolo l-Jilo mkuniana tlt JipJm1 01 gut ~~~ v~htirl t~ fUnksionoj gt1 duhe
N~ t~ njM kuho nc ltlnomi1E no nuvic gtlt1111 m_lzm t~ brcdhim borltii
djtortlmiddotc dho mmorn ndt)middotshojnlt humo mo mokoniulI Imd~m ~kocmv
zhvillu
ArI3l1 c qOj ~ bJrpltmnavlt ne vend n~ tmntiltiwr juysh mcIT no o-rtim rol e
shtltti 51 wlonor kyesolt nocnnanjel cdhe an~ozhinl bull b nI no rigtlrukwnmin e
IIdlnturrj OesIr1j riies so korpora rgtI konomt~ Ill unz1ciWljaoi sItfur gjate
prolti tf tlonilt scpse ritmi privotizimit b p nj~ mpr1t ndim no vrzhllimltgtinE
bull rolit t~ hteti n~ ~evisiltn lt korpomiddotlt p~r hkak metodgt pfdonmt per privatirimin bull
(ommiddot kon p~middot1r cd lioj01 e pronarlv til inj til dlf n~o ky prol Ky dim kCrkon
t~ Jl4IOCl mjdiin dhe menyt~ i ti vill pm( bull pri timit mimiddot n~ end ~
ndt)lhme dh i lilldi nj~herl mho k~lij r~1 qvetlJa k010middot 11 ~itha nd
mbullbullnmll~ Ii e Evrope i~ middotPmblem1 q~ hloq_~ k~ nomi gj~
hop t~ pom ~ qoverijelt ~tal P 1lt Clu k~ ur dhbull Ill iora kan~ arrrut 11
p~rcj~ 10ni IllI= rreth 211 i pi~h nmie
Ne mfn~ til v lmuhet to paq1en probl~ hu ne ~h~pin Kecloh i1 j~ 1Be m p1 ~ ~ilbo iuopv Ie bpCnmiddotern dh bullbullrodbullbull I~ hrl pEt re atdhmeo
Vltnltkgt ~ tnmricion i duhltl tC furoojrre praktikllt )W ~ per (~zhvil1Ibullbullbullm e
Y~ q~ lutpomd lt zhll boltiroro po mn pIj ti fqiwno qc II -ndn~
iti Y Ii q njlt kup flin cdho me lltfli pigrrri pEt delt e kmjv~
~ tromlion q urat eTronomike i ke lne biltMa
1 llyrje
Qevtrlsjo 0 korpore ltmOO Kre nj m~ e Riltrt debt IOlitik konomHc Nj~ en
nsj4ljbullbullh o cly dbdt bull fundit knC ven no ltlokj pIm qevcrll kurpoe _duke
r~rl~i db problm te tilla i fuqla dho pCIjgj~i lt odlt tl droito~o oi he ~li Jhe
inl1lt invtmyenlt individual bull si lj~ l1ljo cry po omltii nd~kombbr to
binoi 01 iliuoione drko mbtare finnc iIC
~kiml ~ [he lt qelttisjlaquo korporotayenlt p~rfhij~ disipli Ie humt i financa
mhlmi sttalogjik ooiolog] dhe gthllaquonWII polld bull stodl I oJohuiY ta tanimmo hto
till~ qe n duhct 10 gjOjmC Hje nWplin~ rer ~ Mudluot problemin 0 qvorijogt gtlt kcnpolll1 bullbull
N elonomile bull IICgjcye Ii myenliuara sistorni i qltmiddotai oi korpa ve slit ndlrtuar
Sf3duLlish ndlt 0000j n sot rnund Ii prcal1ohlt1 ii n~ lDik k~mplh q~ m~n~
liti 1f01lIL1b politika ingtLitucione pubJikc bashkinu pIltlfciongtk dh lode o1ilto SidlollE n~
vendltt 0 okoom nf tmnzidotl nj~ ltolr~ djesh t~ moikut cnd~ rnWlgOjoc N~ pltrpjljo p
t2 zhvillu oj im l~ mi~ IE qevltrijes~ korpltltoyo n~ kto endo vltgthl~il hogtltn no
prolom tl ill i ruklurat kompleklte ti pn~i nmlh~nl konflllo rn hkti dh bull
klolt filloniot imi i dob ligjo dhe juridik mUJ~ oso moo Iwillimi instiucionevo
dh pooli e imeY njnl7ore
~kgtpien fJil 10 veneve nC tnmltJoun t~jne 1i qO nj~ im i fort i
~ij k10 d tii gthrqol ~rnklth I I i lronlbnllimi t~ pronsiltol sh~
jo Iigtt p n~ no 1rgtILliltun problom ~iIlimiL tO qrij lIi mirlt bhet m~ i
komrliku~ j pjii 0 infrmlIu inUlonol Ie Ilwill po klE je lshl e
nmiddotwjWno ojo rigttruklunrn i kujd=hCm i qcvmjegt qo dltri prigtoL Ii rormohet i fuqiMm
mjftucltem per W realizur 1rlInsfunnim 1lt ukme okmile drltjl nomisl s llUl
p k~o vrndo kOpoundPltgtrimj dho bashkltpunimi ingtlIl1 junO fltlltoi ~j nj l-limnirni U
gtUkm hmik Jrrjlekunrnn lrUL
Paluish nO ndel no uc term qegtltrijlt kOfO h IShl I I 010 jnf duke c
p~~or OL me hpejtiltL Problemin e qeveriio oil kopotovo kto oJe jne dUe 0
pftblhw no nje mltn~ =ifik- Siltlemi i tyre i k_ID~ hi Ill fornIt llIDihm to
korporlIvoj =llnl i prialijmit miv II Slnlkluntl hvill iMlilUonol shorni [i
nevoJhmc plr Ie oltI1lar n nje ~oi tregn Ironirunl
llIIg kely riiye dh problem qo to jolhn nok q~ndr dh ShgipM Trnni qeverije
poot h p~r tl filloi t~ bchci [nnilj Iltm mha (OHllnit t privotilimit to miirmanjeve
ihmiddothllilbull ~mlti i privatizimi u zhvHlu tlnmj mo 10 nj~jlOl prohl lti n~ vltndc1 lio
n lUjn I~ Shqil~rill~ p1rballja e re me ckonomin~ gUI 11 he m bull vehtir c kujljm~~ lt1i i mirlfillt~ hqiptar ishtc rclativish i ri knhur mo wd e tjer qe po
prjlunin Ii Iranidn dh periudl e tij e mir(filltll shlo~ror hh hleruar me j~
ok (0 Ii NjE pmhlemelth q~nlIl klttIl PI09C ngo podij ltlhe mung= e
Colmil Iii (owhi ~konmik tE dj t~ tin] Il koJlOrat3vc dhe qOj gtbloC tE
jlob
Nj~ sen CullOfltgth t( iltrlt al clma i~in 1gte~eudhl4n Ill mlgf e Uo tC
Jgt okonomilte t bogtbku me krijimin dbe ltCornj lorponll~ Nj~ p~ q kale dhe
vozhdon t~ blj~ Clapa tC njo P1S jeshmo ltltIhoo cli1 mo njuit e korporatav~
hqip po kMooi 0 pcrfcksionohen dbo te RIriin~ W zllVillojn b~ te mirilqejes
Himl I q rije ~ korporatave ka tipare e soJ 50 til ngjhmo dho 5]gtCcifiko no
k hJm~ Ine otn t vj tlt jeta Il~ nzicion PO eltlh n RUK~in~ pOr ti knohu me
lip bull ~tdve t~ Jvillo 11 dl konptin e qeriltje ~ korporvlt e bno to niohur miTlt
dh I uJiuar per oj1 he Ii ~ dhe ~ v07hdioni Duk ntIt l~ dMltimot c fundll
U Tlmlllolvo no vnJd me ok t1 711ill01 IIh m nJ~ ploj~ n~ qltgtcim 0
lIwO nj m pik(p)oIjoh ngihon p m~orl q~ ~ ~on M mirilqvcrijcn 0
~(o Kj ~tii nji 5r~lt qlt pem1l gjilho eltpm btlu oq ttplr ekonomitC 0
~ri la Joo nl Hoim
Sc po linin Ia ttalirojc SltqlpCria mirltqcrujon dbo ehlo no mlpoundi ta mhtri pit u 1I~muar
nji I bull hltnd Ie ljlts k ltgthli ~j nli jolttmiddot yesore t~ laij
~im
1 lfubikim I Llleraturs
Ky bpuli ampgt I~ j nj~ r-mn m ampled lC lonltqgttillc qe-=iltj gti ~
Pilli)IIim ehle lC jltpltn r~I shfuquro gj~ privalizimil nO _ ltIronomimiddot ne
Inonzieion ne pfrgj ililtsi duke u gtplaquoifit hon~i III _in c Sh~~
211eh~ Qn-erhja e Korporatan
Konccpti i lcrlj Jomoor hta oj Jck l mplh dh mWld~ JllcakIohct ne
mln)ra t ndryltl1me N~ ~giiMi qevo~ c lonp h j~ terij p~sh q~
ndikojn ~nyrt i nj~ kopOOI~ drojluhct ltIminitnohel dhe mhltL
b plrlrufiZlLgtr hj~n~ qmiddotIJo korpo ro~kton mamlhCncn mo gthume lujlomh Ie
~rhin ltiho qollime pClt Ii cilOi orpI qeilaquo lltrjrit kyesoril jan~ ksionrft
mh1 ciho )rrdi i cij~ preldI l~ Ijer Ii plrfhiril jn~ pllnonj~sit fmitor~
]lt110 un TTlt~IIlorCl mjJii ltII komurrieli n~ t1rii pdaj qe-erija e kOlJloratac
lth rrdheni mo pj~mni IU Iryhom n puktimin drejtimit dhe1rfQrmJjds~
korpolllhrvlt (Mnlgt dhe Minow I~~S)
Ngo njlt kCndCilirlnl (iI~ qoioja 0 kOlPoomiddotbCn fj pC liirltgtinc mrrolthjltve
ligjm kulturrc dlto hmltudonl q~ dInnllojo~ ~fr muod te bijni Iillrponrtt publik uh
i kootrollo i uohtrchc1 ky Iillntrcll dhi hplmdoltot rigtku dhc ktbimi nc klivl qlt
ndenin (BlLr 199~)
Duko rna 1ray g~ qCmiddotIJ korporIw ~] nj fUsh~ konomike q~ inigon i te
siguroj~lmotinj~ moltimln ~~ottt t~ korporotiS nso plrdorimi i mekJjizmalt mutes (si
kontt=lt ltalimltt orSOiacionol dh Iltlii]ooiolli) kjn akoni limihlaquo ~ k~kesJl lt
pirminimir to pcriomurno nnmoi p bull h1 pronorf[ c korpolllle OlUnd igunJo 0
gtti~~ mnoxhorf[ 0 korponrt~ ~o 1lt anijn~ njc pCtqindjo kthimi kunkuru= (lgthlhi=n
~OO~) ne min)TCn q~ iguil c ~rimo fin I illjno gtclen ~ke m= nj
klhim gogt intimltt ty ($hkir oIh Vhny 1997)
bull
Reo ~ lVOfj so Irorprualllgtl htC -enlt nlt ~jo II nj rnlnyn ~ n kriza
ekom~ kudo ni ~ Forcat gloOOl jane dule i dhtfJlt form zhyillimi 1lt vww-=h1m ~
qCltri ~ kirola N~ nj~ konomi globak kompiI~ dhbullbull0fJd mO tme to dobi
q~iiIi korn 1m ti nlliaril t 13jllf pasoja c~ilt~ mho ki~ finanl
N~ ekenurnil lt (regievc 7hvH1uara po Ilnl dhe n~ cknmi(~ fL IOidofL problemi
qLlle ~ kerpor 1m aIT rltndo A)et ~elb~L~ p~r Ii~ 1fi~io Ii ill jn~ t Fita
POL Il1Idl1 ooio-okonumk to i dyh~ dhe plr k~I Y problm) Htike duhet t~
kc~ )lt11 t~ ndtygthm no yende (0 ndryhme
1(0 joni hr PBresivisht t~ mamplha dho gthum~ ~mplkgt Akioner ~ egiel dhc U
mOdhji n~ kompmitl e igurimcve fode bull pcnio j pglaquoivisln delcgoinc me
gthumo bullbulllturit tellt mana~ n till zhviUimo ~jni U mUMU q maxhcrft 0
porltjmlmjni ruqni di_ n~ duart e lore modjc edho duko poktnar j pje Ii
madl Ii inter=t-e tI pronarflte ~ komi Jgtfl ksl~
P~hhl Kiilhlt lOj hmiddotlU too e qevej se korporntovc nu~ eshllt zhiUu m
1( liii slum~lIjgthmt-ri gjuhoh no nkqltimltl [ltnom t rndlihme (Turnbull 181)
P-klU dll stmkiura Ie ndrshmc tlt qClcrije 0 1w1gt~ow duhel Ii rulalzohe n~
korrolcion Ilt fOlt1o me tltor1ne Cgion duko mm n~ kunidOTJlli U ~i l1eilttoj aknalisl
slqct~lmILl poer t~ rcduktuar kostot e agiensise dho minilnizimin 0 Iwnflik(i m ifinee
dh mhor~o Nd~a c pronei nga kontrolli ilnplikon nj~ humbje Iokiive kntmlli nga
ongt kionv korshi vcldimevc manaKlicriale Si IWI I kisoj ndrjj hIlt luur oi
si I kontrollit 1 qecrijc sC korporatave n~ mEtI)rt q~ (~ iohol n~ mdhiljon 0 mui
I~ lIW1xhorvc me 0 e Isioocrevlt nshtu cfigtltnea c istom te ndlmnc IC qltrij
kotpo-Uve fsht~ ~I-eu- no funksion ti aft~~ poer t~ jidhur Lon1ilctc Ie UT)shmo Ii
poslunonphme qe shfOqcn m partncrClC social II IimIIgt (pltetdon(OleJ ~ti mOlt
biew dhe llI3Ilaxhnl-
Historikisht f-ionl i ~-rijlts i korpltmOgtvc 10 ltvoluori nj~ funkion orpni~onl qe
i-hllt burim i tiiLhii orit(( 0 korpoTall cil zImh ~inmikiht p~-n e odes)laquo
hjkiu~ ~Himoltgt 1Iti1lto dhe manicn e n~iltv ol tjoc ( rltnJjhme dh i cili
k per t nJju Jh h nuot nere e pm (Ijvo 5 2)
runki i q rijelt nllk c Ita lQlt- Ii e ij n~ perhtluc In hmiddotillimibullbull kmpo~
t o JO tet bull fuodit (gt10lt AoJ amp MilIin 9) Numri no mjlt i pmJl3lgt indimual
mUD 0 pmnonlV iniludoMl rna 0 r~i) ~ Invirtmiddot lndilidul rriia bull rolit tI
iltoTuligt mulinocionle a[cat tratltgjike ITi~ orgonlzm vinu10 e srupirnet bull
nltl~m1jmiddot kDn~ lmntrilmar n t~ till zllYillirno Hikit~ bull ~non Werldcorn ViyOndi
Pnnhll dh gthum~ t~ tjet~ gojn~ mlOse miri problemibull
Edlo pso irnpiCmclllimi i qehj ~ kOlJloraravc ~si1W mo pnlhtn~ri filr firmat dhc
middotd~ Iltml hpojtIJ i giubuiiltimit e k b1r k~li toJ~ urlioto ol1iht pe vendel n~
gtlwlilim Uit dit q~oohct gtc qej 0 mir( bull k0I]lltlt4 ~~t~ nje tOlo per ingritltin e
korpo Iitucionc htctCrore dhc ~gjovlt nje liIIkgtr i rfndih~m pOr gthondClin ~
e~onie db subllitcti te tyro
AgtIItu i lIlih vend toipk Qlndrore dho Lindo ~ Sh~iplt h)ti n~ nugn bull
1lt1In1icifmii d) dtbdo mE pare dolre n laUaflljllM me IIhwn~ probltmo dlw foda Njil ngtl dtl)l1ll
e umlll dhe priori ishre dhe bijimi i horit priVOl nlprmJct rgtltrmnjltll gtC Jiri dhe
praliimit La kor fUhlilc i ~iti e verrciin tool h ~ middot~llOtIf htcti-pronar Proocsi
i rrvulim ihlaquo 1~ hap mlgn reit Mitoflmi n fid t poumlrtl dwnornilre dhe
rlilko pOr ~h~iperin~_ Nje pn i lille liito ltt hl Ilmilj OIlhe konteptin 1evcrijlt
kIJth dhe h mha hapi qOgtltnja lt k~rp po hidhLO hal e r tI zh-Ilirn rlhe
n~ ~hlipiiri
21 PrJv~tlliml no vndet Eropiane ne tranzkion
lrivOIijni i korportu- n~ vendet evropi n~ tron~kion l~l1 konffOlUar ndfI tt Yer cltlhlt
me poflin~ slttemi_ trntiruci e lthItti lthell por-doterir fondelt privatlt te
inm dhe dominimi i pronadve tI brendlthlm ne sh kompni ndfIgta invcstitom c
jLltIotom nolt tan fuqi mjafluegtbme ~Ore plr 1l konuolhw to~i~ (Gregmo cr 1 184)
lc1cr plZlt-iIl bpj nllk igurojnf nj ~hm t~ Oj~m Ii kupiogt 0 j nO
kOrpOr11~ nk bltjno ofilmln e nieli to lo liiltojdietit kootlIi Ii P1 mho
mhi jdljon 0 bonk Ii mbimil
lIiSlOrikiJII n~ cjithc zhvillirnrn e j nj~ kOlJgtOllo ka nje objolti tooilt pm to j p1JlUll
blzi mo Ii~ ~ilIim drejl nitiltgt (gtOmtme to korporolaquol diu lilimbullbullbull t oksione~ye rfac Aoy amp gt1II1io 11) Zhvillirni i [ltDIdi ti ltIltj q~ preteodnm 0 Ii dohet liilhalthru t~
rni pj~ ~qrije dhc duhcl 10 rnUgtTin ltdime I lndlolshmc IngtWliie moi darjen
filim MJdi Eropian kontinental i 1m pHU I~ rol1ln pjollrihl t~ till pwiciooe m~
hroj rjolt rusloomelikrne e boto Koncopti i Illtndonlv~ llulkion t~ gojogt
korpuIIllnvo ~ht duke fituar pltrnhjcn per gthkk Lo hum ) dh zhiIlimltYo
bkOkuh
bull Tlpct kry bullbullure Ii tcuktucave proneore t~ korpornt~c ne konomitl bull
vcndn erupiane ni trnnzidoD
Vendlt ~ nnzlion I~ E-rnpCs qOrnlrtm priigtuan mumjcCn e kom t~ t)TC ish-shy
ohtetorort Iltesia e licrt bull mlaquoodrc tc priltIizimii Ie opliku rrodhon loj to o-slunc tC
=~ to kompani to pronesise PCdrnLb _kt~ rmesio Iilike Iruhurore dhc
hlntrihbullbull thltIWo pc krijimin e dalluegthltm t~ Slattil laquol qovmj kllae dhe
momihnln q ijes dbe funksio muhuoe n(l korporoW ZliidbjltL e ihlatshme
nkj p dhi
Qovi~1 kuni 1i1lT1a hume d)hme fgtI ptivot1zimln Mtodat 0 shiti me lmjtimin
prof1 Ii hlh to privilegjflf hle form dltgtmiult I~ Krooi (Beni32) RopLiblika
(k JgtIIi priiirnin me kU]gtll gtI rn mo Ie j~ihbull Iivitiui n~ qimmninc
Lin u oJamp-U me i humli n mtW~ degb (Ilikl 7 IlloM ll) HUlIri hiti me
iilLlrn~ 70 P privolilUor hjo (Ilmill 331) po inveiton lil vogjCl
end igthin I~n C blinin kgtiono nllt kUJIIIiW lt ~I hlI~ duk peedor foltILCn
vdlim-punonje C btOljcs (MEBO) Privolimi f1~ ki n dy tnrod krJl50~
priVlltizimi priatizimi bpitbull (m(ja c ksio [oJ ~mlnia 10k inior pri) dbo
priizimi m~ Iilwjdim (Bomslein 338) Silo_oklo pirdori priliimin mo ltun n fillirn dbc
mlaquoodOn bull i~ diklo (Iljunlyen amp Iuh~ 14) SII13 plikoi ojc prittizim
gradu1 oc k1) mbi primin ~ m--gt rrivotlzimot shtctortm me petjbtim Ie
KIti (ljmanisl dhlTungaris1 prodhu lttrukru poio mo cli TIe odd
tnullioion tllwopli Q~nrltoe Shum~ pro t~ vo~i~J priv u hfqi-n du~ murr rrooelti~ pa
pgunr mlmln 1 t~ tro~1 per _i e Y ~ t~ homt e r=ev t u dlhehln i
pmnan t~ inet
lie Ki~ ~)Iotomiddotjl 90 centrqrimi i ~sl Unit Ilt gjithe lIojet 0 p~o me
pltjbim b~a n rtpublikltn Ceke (KocltMlo 123(1) Njt gIlJP rdutiih I WI~I mrn
infurmu I ~ndhjh i n gjcndje pc to rigjuor lgjildonin AI prdorn ato no
kurriz te at)e l~ ihin pje~marr~ n~ k~t~ prim jo lttlk t~ tyre (rovlik II oJ N1 nj
pcridhC to ohkurLir oh OIDrlrq~ndruall nj~ j W mJh bpltali n~ duor 0 lyre
Iimd t~ proocsit I~ priliomit rormal 161 0 kompaoi~ kipin humicln 0 pronorc Ii
~m dhe m~ poksc oackun c komie La (fiOIiZlWll me pndominimin ~tC
jht~m q~ mbanin S63 10 priatirimoe gtIlklltn ~ Silmon ~lc one di ehperimentoi
nj~ pro p~rq~ndriml pro~idncni ngo liiym vilaquove YO lronarot m~ 10 rnJoltllth~m n~
Sllmeni Ihin b~r fOldot pam ht(Crorc dho kumpanitlt e Inestimevlt priv q~ jane duke
anfol1lluar tallLn~ n~ kotnpani fUllmiar
23 Priyenstizimi nf Shqiperi
Mekgtda c privoliltimil miv~ u pru n~ Shqir~ri U bazua krycsisht n~ bktiot ng da
(punotort dhc d~inlo) te ruial1icvc dh ullo n~ nj~ rukll mJoft III 5hpemd
prooci Punc~ort~ dh ihpnCwlj P nC m~ Im~ 80 p1rqiod tl ndlrmJcvlt 1lt
privatimar nd~M qe mungoi plologtih Igt~imi i [iilleione finI n~ km PlSshy
Mun~esa c fimdove ~ inCSIiDl noketo pro= q~ mund tl angamin n~ mer1~ lodivKltvlt Ie
~ pi lIlOIlitorimin 0 dnjtimit dhc per [jj inn nI prooesln e ndimarrjo i pri
k~ta idiamp n~ ky h~rtim i pccilliZ1l nje ilU~ kj Shqlpiti~ klaquoJt ndr)sltc ngll
~ndodJli ~ rtepublikot k bull Silovakc dh n~ roloni
Moyro e plvotllmll m lv t zhatuar n~ amphqlp~rll~1o mjn Ihjcgthtc J) nd)hme WI
delt e (iera n~ tloIo gtuk pasur paryh 1110 gc e kapitali tl bcldshlm kjo
mctod~ c zbaruar n Shqipri ynoi njc rormim U rltjl1 ltthe~ bllrnb3lte I~ PIO
qellimin albo Ie nillts c kttdihili Ii pngtampflUn I fltllllLfs ltthe ~ oMn lyre cent
~
Nil Ilim nga t~ giitha vcndt deg rmplt QJldrorc dho J~lre ~nq~ m1gtoto~ ende sot i
lmi vend J~ t~ dim nuk funi ~B i kopilalevo ~uJ dh n olvel moltbl PO formal
0 lt l1r~ nuk u lidh as djt~p~rljli dhe WrtllOrazi mo pml] bull prlvnlirimit No OJ
uoim ti kryltr gj~ viti 2007 j ryelur ~ intorviSlmlril (len onim t~ dl ngu
rriviimi hoq~ri~ anno n~ P~gt Lii ltIi dle~ 1j0Ill i kriju m ligj Clllto) per
-Jiltn e dim rub llitimin ne njo Irq Ii 1lizIw (burgte) 1~ Iy dhe mbi =II
m e ~ij iltlirni ltlltri me tan If Mom s SallL -1ltitWmi diu ruieti i tij
n ShqipiJi)
N~ Shqiperi uk ylogt ~lrrim ligjor p~r kuotirn te ndCnruirrjo II dolo ~a prnosi i
privtizimi magth Edh ne TlNin leWi~ ol pritizimil t~ l(1~rmlTj II eklo~ me
liodi 1~ vnt Iho Ie lilliVO ~oiliklt t~ piivatizimit W nJ~rjv t~ vlta q~
Jikonin opionin c priiLimil I~ rjhlll t~ tyro n1p~rmit OrC~ puhl (hu)
prsti uk eWe IIllm loom nil Konioo Mj rndsi e ill mlii~~gto mono ta jota nj~
mJet i fuqish~m p~r promltgtvirnio db zlwi1limin deg I U bpital ne Shqipri NdCrtltJbt qlt
~ fukt qo n~ cndet islMQmuni5 kaDO 0 ltptino q~ kan~ mWsnurdhc ljur wi
~ita Mi ztrillirnin lt tregut Ie bpiulo- duke prializuar ndmwrrjltt urort ~nojet
bultSlS
Ndrkoh~ ekilt1on ban ligjn dunu p~ privlzjmct Slratcgjikc nil I~ it hprlthet qart~
I kuivke hitja lt hioo ~ moel~ Ioompanic trlliike (p hilj Iketlt
iti~~il rutegjk) do ll ~~I m Olert publik 0 mo nkllld publlko no hje me
IOliigj 0 luqL
24 Modclet c Qcverisj $~ Korporata
Dr piktP=rjo ohlrltrne mbi~njn~ no H~hje me istemin bull qltVlttijo keIlOIa(a
Shk11u c m-1ltI koniJn kino i to etmin grup q~ qorl tIi~ kempni Shkolla
bull prWsje ltocialo laquo1 kPOOl~ mh~htet n~ koncrptin 1Jk ~ pJn-iS okioee
dlke sygjem mb~~lttjcJ 0 ploltndoJtvo Shurnc Iuro pro~n~ to rren me t~
oltlltugljturin modo t1 iashtfrn (modolll plldorur ne SHBA dho flrinn 0 Modle) dhe model
t bndshim (moocH i ptrno n~ Gjormmi Jpon Jhe pj te Ij II EJIl kOltltinctak)
II
R qltYltrij o kopayeno (~ 1 186) I~i c gthpltmJgtri dlle gin likuido lC
kariligtli po htu dhe mbrolua legalo e ni~ve tl fuqish~j nj~ 1jm i rIrtdhCm
i ili Ii jhlim I~ qrisjes konIbull Mbm]]bullbull fo~~ Hgj bull kitm~ve nje
proni lt rirqdruor n~ nik lan 1Iilt kopilgtli relotlvlsht Jo likoiJlt flO -htu dhe
nlVim i rrltndl11ve duke qe jone upoimi ~ik i iI11I I~ brendil(Ln
ltngLLllallilliur mucI Iii lojoj e t~ ndalojn~ p~rq~~riLllin I~ drojl~ vots Il~ vend
ndlYhnlO Nuk ll~hl k~o qo poundLl0nltr1t ~ p(lLqndjn~ W ltIjliin I)re t~ vots p
fHq~dru pron~ino Pgth Gjorro dbe Iioliandbullbull Ijojlll ti~ iij~ Ii) till For bnket dl
kompll~ COUIpoundC nuk lejhon je1 hio n~ nJ~ num~r hldh Si glo_
rikon nuk lojon ingtLiluciltlIlalizimin e lit e punj~ pfr 10 ndart pron
prt1rlme ~ lrumJlLli (Zalor 37)
DIlke 3rT p3rlt)ltIt difermcat dilrush mund to kuplOj~ ~ mili krsiiHn dhe karaltteristiket
dlIl Ie stemi tojashtlm dhe to brendm to qltVCtbjcs korp q ILhpelth i q jm~
1 mlldI1 nBirihn dhe gjmnorl tl qlfiltj KlIo modele mund 1(1 iben Kiilhaltldd
laquoIhoi molo mlt nj~ oi1 dhe lIIed) Ie_
Modell anglomrilo i qcvlaquoijes korpo boohi no
bull Ollniimin 0 nj~ numr ~ madh kobh I~ pan
bull Nj~ bord drojtorfsh q ehW mjft i pn ~r SO i ~rlltcl iun I ii d~bull
bulltokholdorvo
bull Korporata til doa~ rujedslt til braltorzu=~ lrellcl~ fuQlshrnc financillfC dho
ndMlylj_ tl t1 ngaqna
ModoL kon no or organe qcgtcrisjojo mblcj C ksionre he boni i mlti
AnoLar I b~I 1lorOv Jne Ie brondrnil dh 0 jhmi
Smdi ka dy funhin krye
bull Siml gropcgtO 10 hii q dominoj n~ okonnmi
Moddi perfhin lri (~I qeri~ I) mblen 0 ksiQOo~ 2) gttgtr1Ii I Irvizimit 3)
berd i drcjono Pfql e poonjkgt Jan g)h~osbt OIla- tlt Iill ltupewmit
AroaIuae burdi Wdnjk rnund tl jon tljasl~ Dc)111 kr= ~ burdi tl pervizim~
WILe C punCsojc lthe pushj bordn e djlnoie dh t mperrizojo pcrform_ bull hi t~
kompanilt Kryci tiKii pc1ltukto mli e f~lon tI ltlisj ~ ko bullbull
Vendet o~ tranzidon II Lrop ihio n~ girndjo t~ ZJiidhnin mc or ltlcl U qiltjes por
z[jodhJl krI~ njl oriant to moddit Wt Sid_fW r ru gtglOOMn X modeli angio-amerilltln I q risjes sj 100 (Ku7nltuov Ilt KIVnltI 2S0~ shnJ sil
kishle nde q~ bn nj~ miaim t~ IOClyr modol lgtgtb Ligji pt Shltgtqltrili Trrpound1aIe n~
Repuhlik~ e Moqdi~ afroi nj~ z~jidhio qe iojonlo ltltIho modelin mo nje ni1 dhe me dy
oivde (Drolrul~I 1132) Kodi I gtlr pIlrckrltgti modelin c qcvoruji OrrWO n Poloi
Kuakkpoundll e tlj rr jl~ t~ ded n~ Inodoli gjmn Amblc lt oiooffiW
bordi opcrviror dho bordi i drojlnrtvo jn kkcriib imit me dy nlvibull Sllovcnia dhc
Kroad aplikuar memo Ie ngjoshmc
B
Modli gjem i oplku dil pro~l huo ~pltmdar q~ kzIU nd n~ wdct n
tlio1ltgto t Egtrgtlaquo Qcirore I b()~ Wmndna~e~Ve t~ brt~ 1~ ilion i t~ plIurltlho
l~ In~ fuqi te madh IIO bull tyro Kouruwgtki KieH n~ k~rkimn 0 lij to qeverijes
kcIrpmlalt no Poloni qi hordl bkutlv ka njo inO t~ madh n~ lIo~in gtedimnrnltjo
tlm n mdimanjcn olltti~e pot dl II~ te SlIgtUltgJke (Kor=wskJ 2061) Nd=
pozicionome lnflllcncltD e pi=lltouar ~ Imiddoterisp-c to ndrygtlmlt CtrgOM tn3IIaXb dbe
gpltgt no komprulllC poI- i Iiltioooi n dy Clldcl e pan (um itt njltri--ljclril)
pidemin ekzehniv IC bordil dfgtlt boNin k7~lrutiv i til ICrc m P mo nj inneltlCf IC 10
ltlmeth~ne viIlle ksioncrl m~ i mwobullbullblj e pfrroillWuno d~o n fund bordi
Iizu Sindibtat ishin inni bull fudit Nj~ rltnd~i humii bull yogl i ishtc
b~~kngjir rolh til pronaL~VO p~lIiilh~i
p W pOrrnhlodhu pvonlht JOlt~ ndr)hm te Iwnidorulthmlt melt imit nglomiddot
mri olh gjM GeriJes~ korpo ala to gjh ndjf luhin plrlrufLrimit 10
objltlli rigtoj gtlt kl r kootekslin c sigttcm1 t~ funbiomit I fell dbe
ingtlilUcie kgale ~ Ii iIIll3rgt Sidoqofte shumi ck ti Aillu db III
trnn2icioo j_ nO Dj PIDI hymimi t nrue baziklt til lrtll Kjo ltgthie )tja
110 pe probkmci e qetrij kotpollilil n~ kontoksin bullbullkonoml no lruozio
in nji gthkatc me t J pwblomoh
3 Metodologjla e pcrdorur
Cjao mvil1imi l oj lUdlmi mbcltI dlt~~ ~ i] ql lt aym klte ltlUdim ~gjcdJJj e
mltlooologjigtlt ltihe 1I0)i dimi qc do ndorm
Studimi primm ~h8 Iinj lUdimi qc rmltlil mllile me informacion ~ ~rI ~ pare
material ga burlm I~ mh)lIu dhe t pa tudiu dori mo lani
SInd prin v3riojnil 5ip ~iplin dl) plrfshijne dokumon1a hi5lorik dho ligjor
rerultlle ekspcrimmlltgth Iii ~ iltiIIe dhe pie shhirni mjU3llL Nf shkneal
~ro dhe 0011 IOzullatct c cksporimltnl bullbullro lUdm gjcndcn kf)h II arlililljt
hkollor ose n~ pM 0 mlje nll konrlOot bull ndryshmc kh ltij q~
jgtEtl~ltoj~ Ilale orl~ilnalc konidcwhcII bllrim ~rlmore_
SuJirni nltlor oII~ dik e ~kruar mbi i~ Iudim primar Dilt1 do p(rf5h~nlt
moote inlim ao dslrutim mtb IUIlail ongjilt Ilmet sokond tc
infntmaioni mund l JOII lIltikujt nlpEr gazet dlgt ~ libra _ j1bnIigtllaquoIh~ 1~ ndI--Jorn
nlt e lt~ hltIIlt1 lcnbimi Irii klrkimevo primc dikuj ~cIltr
Sndimi prima hlC i ~o M b Ii mnlt1 W morrim ltate individuale nIJ vri~i 10 nov~j
gtpifkco u(lim Ii 8i~ht Ai Mnd W s~llnj ideali p~ ~do ltJim ~~ kc~klet [
layhel]gtOI qc vzhdimil1l (gthu i pn~ ~~ II liI i liitl~ dimi ~km mon)rlt
IJuke iu refltnw studiml tim motooologjio e ~-KicdJJt per Ii iu ki~ 5lUdim Iwohot nO
5lUdimln prim asltlU dblt alC sclrondar Pi Iudimin oekotgtdaI i j= rtf mtilwjgtC lt ndt)~h~m dhe hkrimcvo ~ tuam 1a5hmclio 1Oltl~ kOltim b q~ ~ vlfshmo e~anCrisJn
p~r t~ ~rumbllllr I~ dhln per endcto Iniin ni rP Qdrobullbull dho Llndorlt Dampo
q~n~ tudimi im k~Jko ~ ilIrc nj~ pnorm~ to hillimit cO kOlaIOV odh lie kao
y~de plr kH~ ~i~ forlml elIlaquo mmprcj wrtlvo H yer dho tudl~ layer proj lyre
Edhc nlt in c ShqpCrl gtluoim ltla b qfoi nj dibm~centr t~ lruptu m~ mirii flTimd
lt PITi~ Ie primlimit no Shqipltri
SIdimi prim ~ktl ziwillu me SfcifikisJ pIlbullbullaslin bull S~qirJi9l Ky Iim iltIl gtCf me
aGo IE ojl Pelsori i ltiii i dlltj(Qhej drejrubullbulluIi Ie lFrntave nf Shqiperi M~ tcpCr
luUla- ~uantiltWv ky Pdltsur ka ~Iner kwliI3libull ~alI PYjo jane 1 pltr to marr
mmdimlt ~I n~ rutO) lt[lt IE OITib Ii Iwptahc hje Itim so me mol i djtuegtve U
loporalao Nj~ rs ~U pmc bW pjdlu Iudimi louliW Is~t Iudim kutitOIiv
kokon nj n~ I modIgt PYb 10 plo~ i~ q~ hfuqct 0 ~htir pIl tli Ii ~
tin c korpobull
31 vetlalt~ dbc problmet e Iudil
Objcktival qc kC7on I ali7oj~ tudimi dh p~iiiit lt10 U jap U dotyrojn~ q to bEhel
i~ mibim no pc~lihj e metodamp q~ do malahot K~gthlll~ tha m~ ipl 1n~ P~QI
mdimi prim uho ui oodr plti mdiJUi ~SI1~ ~oxlut i gthlriri no Kh~ dhc n~ hp~ Ti
dMnat pr vcndet 0 E_mpll UnoJ muod ihbullbulllgtln vctfm no baa I~ nj (udiml ondar
Who pse por pmblano me lC kulizuano dhe por tli~e kohore dho gjoognoJlko In _ OpoundlI
5iri eltJhe studinU primae sltlaGi problemlt N~ krompilo qiptare n~ pCrgjithii dhe oK il~~
ngrirura form~ koora10gth shum ~htiri5 Ii uh to rnamlth infonnde l me
repr n~ detajc p~ lolnpMi~ Roalizimi i pyoUgtltoo 8a k~ kompai mund t~ bl)hcj voW
me a~ rekDmandilnovo to momo nga indii(l~ (I~ kihi kmkle me d~tosll ne flW Kjo
~~~ asyeja q~ numrll pyct~SltJc_c t plolCu a~llij i iimi_
bull hh-Kmoilt1 MoIgjik i Elbasani~ 1 pjO$ 0 kompn Krum 100111 a
bull fabrikgt e ~lm0s nf Fusho Krujil ~C ut rhi oi shpk ~hl~ blrC Pl
ltShQI~ huaj
bull Ish-I(ombinali i T~k$tile HOra
bull InfrlSofl ow sh
bull Abnolha
bull IkiIhbullbull
Si~ vCrd1c1 nj~ rjltgto bull rubjekte jan~ ltomi Ii dala ng prooltlti j pri izimlt ndOtso ~i
tjrnlj_ komi obionreli lthemelu nIP rommi
Sidoqo~ m~n)m ltlhi11i s1 infodonil iolt e lt1 jjl~ JTC oho PTblemet nentu
kihin pika t~ nKiahmc rn tl elot 1kltlhbl vzhdimM l~rfudilllt c nXjma proj kityrlt
P)laquo~ ~ kryor jono prh nil IUltot 0 studimit te p~ilt ~ poittC
)oijjn~slttirl1 bull sltlaqur gjale pi t~ kI)-~es sl PJ~ i ptonondnii j dfcjlultgt
nO Mhje me burim e tyre fimnd ne lidhje prigt-tizimct krr=ll in-srimct
nultnna- N~ km pik~ am rnbcthin I~ ~U he j~nn pilllljillic IiJ cckW
u~OT~Kmiddotl LA6ifI =~ bull
4 Analiza c f~ Dhiinave
41 IIapal c pam dreJI privatizimit per vndt nc tranzicim
Nic ckomi n fUnlolon ~Ie njo ok bull ell Mile ltloke dryhua nil Iii ohmo e
oeOltralizmlI no okoi~ rC~ te lio Ekonoit J trnnzioiQn i n~i)hon Hbeli
okOllOmlk Iru fu=t IBjaOl~ ato qc vood ~mim barneral c llteyenel~ Jnl hcqur kryho
pri-alirimi i nol_onjbullbullbull ilthmiddotshctirorc dho luijm ltkltori fmmcisr per t ndhm lcgtizjltn
lltapnIi prilll
Ucrirumoa c If drtjW Ii) pmnigtliool private ~hW clcrnrnti h1l7ik i fkonomi5i ~ lltg dhe
impiementimi i k(i t~ drejl nuikawi kryeso i prCgtlt icioit
Tmiokk bull privotllmit mUllci e jon to odryhmo Disa Iltetc kHl~ okenr me
rregtrtte pi di dokada ndern to ljorl j bii~lt t~ rioj nil odpimi 0 kay
rormae oj j~ yondot c Empes Limlore Ni di =te fconn jan( hlilruar me nj~
nmujii pOlilike 1 en e njl diktato (ra i Romigt ph) 1olops q~ (i pb
Jl-kimi StIji~) II~ dltklar~ pcic (si mot macis) oe ite~rim me lie hWI ~o
(1 i GjORTune 1iJo)
SI mportl to Dnk Jltm ]0 TnIlol shpemdOIj lt gjltnl I plltlltM-tivitin c
punrho bpi peijal tipe t~ oimjovc n fillirn I traoieiMi dho crozioni i kCtTC
difcrcnoovo mos klltmlvo 0 ~jdlr dte tl ~J amplOll fo igumn nj reUim naljoTaI
fundi tC rnmzicionil
Proesi i tranzicion~ rollo mo rduzrnn lt mil kMmik komoost Shak_ nn bullbull rdhi me
nien e Mur1 lerlln n 9 -IOtor 1989 i dli hkatoi kolapin e Inivo 1omil dhe
tartoi pruesin c trcfh~go nie prt n pluli~ ng pron ~ltct~OtO n~ pon ptiv
dhc ngo plnifikimi ~~ No tin Sovjeti pro(e I trnnzicU( porehi laquoIll koiapin c
htctit s-jclik i Rhli rood ~j~ qe ~oJ n~ orese c lrc gthoe Ulltike dhc mo
onC ood Ii d)mlgtldhjtI Publika- t~ ~= jctiko Zyrtamhl H-bkiml Sojotik u shpCrbO
~dhjetar 1991 lodI Ro ihte republib m~ ~ dh Savjotike dhbullbulljo m~ ilomiuesj j
konomikih althu dbo polilikihL
n Iliitba dltl komuni 10 E lgtfOIltgtn e tyre drtjt priwtiiimiL l~ Ii gjilha
del politibl batiklt Ii FlIlzicionit igthin iltnlilo ne projUmn lt tyN ~kamik Am u
prgatiWn prcj Iltri W rej mo n~IHne bull kplt per~ndimorC Ih ollanizaltae
ndorkomlgtltm nlO iI11Jcl dominueso to riit Monll Ndc[Olt~t Bk~ fiotllroe
dhe Bk~ Evropi P lhvillim (intiluoionill ~ If kniu pr -itmin 0 dove n~
joion) Etapgt bull z1willimi ~ zicionil ishin rih ~ ttcfihla ~e [Mi u kIo nj~
libeltaligtim i plqtiiltbsbem i ktii- ltkltlIlomikbull ltmimct q~ libohclrin tonuololtchin
nggtr Weti lthin liblnlizuarbullbullikundi Ialrsel e kllDblrnil db normal inrcmit NjltUit ishin Ie
Ii) Ilt nd~ei oklV bi dhe nguhohohn n tregtilll nd ~ I huj se
oyo jo progJn bllljmi inei p~r rlr~r inficionio p~r to konlrOllillI
t(i~it huxheto dlo p~ I~ iLmLlu hoiln bull Ihl~m So LIi j~ raoformm Jrkuro
kjhl qllm til krljon loitclone 0 okunoni tLltgut Kompononti kr 1 Iranfonnim
ihl pgtaomi de~jo etcm pa- W cnJ ihmiddothctet mo ckocomi tl cenllzIlarnc dor
c ~ -irul~ koJporni_ poT gjiuohlu dIr plr U krij= nje ~1Or I ri prigt1IL
T ronnm ci-N ~nkupton njlt rue bonllt3rt Hila do tijcpIC rOO Igtonke Ctmc
shlct dhe do I 1lt)0 klorin c pnvull lnah)W klcdite Rcrrm bullbull taksa dfle
n~i)[ilni nj S finol modem ihin nlt ~cllim hnds st privizimi~
Sidoqof1l UMloi Nkturor u zlwilit13 nll~lo ltlh q dhe ~lui 20 yjel me gtno ai
nuk mund 1lt konidltroll11 pltrfimduar ( plu~nju nil Ie ampiillla vendet 0 Evrope Qnlrore dhe
LlrKioJlt) Sclaori priwl iE-hli dominues pot rislrUluorirni i pbmnnj ish-shi nul la
pltrfuoouar pi ltIh monopnJet mbizolmao ne gtltkkor IE fnd~ishfm gti ampi~shy
Kompan~~ privte nu~ pU pljn glI 0 qmrjlt purenle til korpoo furoona
bbrc vzltdon mo olOrin bunk q~ wan I poj~ kri~ Ioi l(ofOnn1 0 i~E
ile nuk irill implInLnur
41 V~Ddd Enll Undore pas illOW Ii lranziciouit
r~r hert tC pore qlt Ii fillimi i trnnzioioni~ vltdot bull EYropigt Undo po ~zoji njl klime Ie
ravoluno mkro _ okonomik kane nj mkrn hllilot dho jno ~thye koh rritiu okonomike
e~jith~ keto hvilli JOIl akoma to brihl v~nrrih 1 me biloCOl bugttlcwre dlle
f1Ojcione t~ illlo Pih ziliv prvli masi cgthLi 4 nJ~ pro D hvlIim ~t~ gjith k~lu de
Stnokutlt bull pro~islt e ndconJje shrngcn ~ ngo programi i prijjmi dh bull
bullkuma karolttlttiwhen ngo njC louU i rrdjeltIgtim I sIr sa ltubjelaot bull jlgthtmlt oltbru
odhe h~A hMli
Sol-ton iMnkur eLom Illnl h~ duke e mfT VO ngo krzat mprcht dh ~IO pllvatiu
giereih ngu b01 bull uoj- IJ sa i twn ~ oto jan kr)csisht t~ pUlhvilluaro me
likuidllc lL ulltL ltlho me rparencl~ dobtl h me hvillimn e inIhNUkl vlt pErlat
ltto u1wnigtht funjni mjri
I~rporimj ne priitimin l dbe n~ metodn ~ perdorur pC- 10 pri-i1UQt ndlrmmjrt ish--shy
shltltrorc po mo pTn hvqirore ka nj~ ndiklm ktiptimpiolo no pli~l 10 qevrisj to
hoqrivc bim n~ Me ne ncoo Iroki~ 11 ill i MEBOmiddotL (Monsemellt and
Employee BymiddotOulraquo dh priLiltimd me Ie Ino vlOIf lonidemhlt Ii j~ m~ pak ttl
rorshm ndj pronltUCo privlL Ii q~ ltmiddotnJ~ I pImirtsojno cfil-o 0 Ii n~n n~
maksimwn firimot ne krohoim mo hirjltl ltdrejlipnrltjtl ek inv privOl
PMgrgtme1 e priWmt Unr rnarr fODna Ie rrdryhm bullbull I alronih1 iwI~ fill YODC jan~
aloma duke hvill n~ humicn e -endcvo n mltyra~ eptrol ni in 0 nd~u1jcv~
tnltJho
NjO hurt~ purqll bOImi e qijcs~ w1om re del n~ bullbullIoloo jop i me
poshW
OM fIOW ~P lt l~d bull Un1~qlt ~ll W~l ~lIO Ir ur1 Ii m lUIJZllltAld ~ -gtLI~ImiddotI
lllltgtUl 1tIOpngtlt ~middotPO)II$MU wpu ~ iWgtOJ (u[o) ~(ampIoWJ bull
l1Jl ~d n d ODrofl )lOf Itll ill oqPiw ~ 1yenl1flt QU OlJP
lUEI QU )~~ ~14lt ~ U 011 ITI0O~ ~p ~U~ ~lt rqlll IrlPonl bull
gtfuaund lUOI~
Iqw Ip 1I0O~ ilf re~n P ~OLIl n jJ~~W ~ Ifl~dil1OJp
~ilOJd l[lWid l 11)1 )lOP liIl~ ~1 )~I Ql 1~IUlW
~ hJltj ~ puilw i ll IPI a lPorql ~~ Wqpu ~ I(WllIOl ~fN bull
~ noqp[I 1OJd
m~ns I)Wl)IApd lS~ 0 IfOIlQ lfol~~ IP n~ql)d ~I Ol[lSllIf
lP Iord PillA OWl 1 Oh)Irudurl 1 gtl~ud )1 urqum bull 111J1S
Q~P~QI
~u IPQ3 ~u ~1ltnQld ~I ~lJnIlRlI ~I nl~1f1Is~q~~d ~ 1IJ~I~IUU)l poundt
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
Emri mhiemri i udentl
llekklroj lio (eL (ilploffic pc~faqCson punon time migjinale dhe nuk kam perdorur burimo tc
ye- p1rvelt at7e 1~ hkrujlur nllcmlicl nl1meyc
n poundii~la (~dhen lkM li~ra dbe cilII1C no tokS te cilatianc riprodhuar prej ndonjC burimi jete duke r1~hirlt eJhe internin jnlt pnrnUHI no menyrc chplioidc i Ie tillbull Ky punim lhllc pnUl ip rukrurelt ~ dh~n~ dhe miralUO Olga Fakulteti i Shkecove Politike JWidike
Durre ________ Fima e Iudentit
Udhbeqi rtetm ky hie nje ~ein i minttar i punimit t
dip)bullbull tudcntit re Masterit profiU m m t~ m~pb~mlt
TEMA E SHKRlJAR ME GERMA KAPIT ALE
UDHEHEQESI
FIRMA
Pirmbajtj
2 I Cmiddotigtlw q enj e korporul ___ ___ _ _1 0
22 lrivotmltni ~ vmdot Pianlt ne tnnzioion_ _ _ 13
~l Imlizimi ~ Shqipiri_ _ _ ___ _ 15
24 Mod1ot e qltriltj rpIl-e_ _ _~__ _16
3 ~1todoIOlllia pfrdorumiddot_____bull ___________~
31 Vrgththlsitl lttho poblomct 0 tllltiimil __ _bull21
41 Ilput e PO (e piutlmil pO J( nO (Nnleion 23
42 Vnde 0 EpC QCnd ltI~o Liloro P viiOgth raioon 25
4J Mnlklrtkal 0 plbhklln I~ ukl W proi no OJc n nridon 26
44 Ilapl bull 1~ priVlllllm1 ~ Shql~rl28
441IhlltltIlt privo(imiL n~ ~iLqipri ]U
442 Porltirimi I bon t( priUrimjl dh boim publiul no ~ 3 J
44J Ruli i hlolll nil moniloiLnin 0 Iiediil konkurruo 32
45 Wmgim krho mo SJqip(l~ dho Mqodoli~ 32
451 Mjodi1 okolomlk dh 111Ik 32
42 Mjltdl11 G]j ~nrpll ]5
47 1lthlOltlhjo_ __ __ _38
$ KonklzioodhRtkoDlndlm____
Q_veiJH korpornavlt doc mnyra ~ aphlimi Ie i n~ nltIlt ~ t~iion e5htc bull ndr)gthme
dh doli ng ajbullbull vend to zhvill kjtgt pit j~ Ill fkto~h iigjore financiun
dhpoliik~
No li~ur qerielt ltl korporal1 heki viII n~ mo c ihm n~ 11 dlot roli
Iholbu tninu tregjeve II hvillr~ kapiI 0 rolil mOIlI to bnb NIS ekonomill
~lroniolo l-Jilo mkuniana tlt JipJm1 01 gut ~~~ v~htirl t~ fUnksionoj gt1 duhe
N~ t~ njM kuho nc ltlnomi1E no nuvic gtlt1111 m_lzm t~ brcdhim borltii
djtortlmiddotc dho mmorn ndt)middotshojnlt humo mo mokoniulI Imd~m ~kocmv
zhvillu
ArI3l1 c qOj ~ bJrpltmnavlt ne vend n~ tmntiltiwr juysh mcIT no o-rtim rol e
shtltti 51 wlonor kyesolt nocnnanjel cdhe an~ozhinl bull b nI no rigtlrukwnmin e
IIdlnturrj OesIr1j riies so korpora rgtI konomt~ Ill unz1ciWljaoi sItfur gjate
prolti tf tlonilt scpse ritmi privotizimit b p nj~ mpr1t ndim no vrzhllimltgtinE
bull rolit t~ hteti n~ ~evisiltn lt korpomiddotlt p~r hkak metodgt pfdonmt per privatirimin bull
(ommiddot kon p~middot1r cd lioj01 e pronarlv til inj til dlf n~o ky prol Ky dim kCrkon
t~ Jl4IOCl mjdiin dhe menyt~ i ti vill pm( bull pri timit mimiddot n~ end ~
ndt)lhme dh i lilldi nj~herl mho k~lij r~1 qvetlJa k010middot 11 ~itha nd
mbullbullnmll~ Ii e Evrope i~ middotPmblem1 q~ hloq_~ k~ nomi gj~
hop t~ pom ~ qoverijelt ~tal P 1lt Clu k~ ur dhbull Ill iora kan~ arrrut 11
p~rcj~ 10ni IllI= rreth 211 i pi~h nmie
Ne mfn~ til v lmuhet to paq1en probl~ hu ne ~h~pin Kecloh i1 j~ 1Be m p1 ~ ~ilbo iuopv Ie bpCnmiddotern dh bullbullrodbullbull I~ hrl pEt re atdhmeo
Vltnltkgt ~ tnmricion i duhltl tC furoojrre praktikllt )W ~ per (~zhvil1Ibullbullbullm e
Y~ q~ lutpomd lt zhll boltiroro po mn pIj ti fqiwno qc II -ndn~
iti Y Ii q njlt kup flin cdho me lltfli pigrrri pEt delt e kmjv~
~ tromlion q urat eTronomike i ke lne biltMa
1 llyrje
Qevtrlsjo 0 korpore ltmOO Kre nj m~ e Riltrt debt IOlitik konomHc Nj~ en
nsj4ljbullbullh o cly dbdt bull fundit knC ven no ltlokj pIm qevcrll kurpoe _duke
r~rl~i db problm te tilla i fuqla dho pCIjgj~i lt odlt tl droito~o oi he ~li Jhe
inl1lt invtmyenlt individual bull si lj~ l1ljo cry po omltii nd~kombbr to
binoi 01 iliuoione drko mbtare finnc iIC
~kiml ~ [he lt qelttisjlaquo korporotayenlt p~rfhij~ disipli Ie humt i financa
mhlmi sttalogjik ooiolog] dhe gthllaquonWII polld bull stodl I oJohuiY ta tanimmo hto
till~ qe n duhct 10 gjOjmC Hje nWplin~ rer ~ Mudluot problemin 0 qvorijogt gtlt kcnpolll1 bullbull
N elonomile bull IICgjcye Ii myenliuara sistorni i qltmiddotai oi korpa ve slit ndlrtuar
Sf3duLlish ndlt 0000j n sot rnund Ii prcal1ohlt1 ii n~ lDik k~mplh q~ m~n~
liti 1f01lIL1b politika ingtLitucione pubJikc bashkinu pIltlfciongtk dh lode o1ilto SidlollE n~
vendltt 0 okoom nf tmnzidotl nj~ ltolr~ djesh t~ moikut cnd~ rnWlgOjoc N~ pltrpjljo p
t2 zhvillu oj im l~ mi~ IE qevltrijes~ korpltltoyo n~ kto endo vltgthl~il hogtltn no
prolom tl ill i ruklurat kompleklte ti pn~i nmlh~nl konflllo rn hkti dh bull
klolt filloniot imi i dob ligjo dhe juridik mUJ~ oso moo Iwillimi instiucionevo
dh pooli e imeY njnl7ore
~kgtpien fJil 10 veneve nC tnmltJoun t~jne 1i qO nj~ im i fort i
~ij k10 d tii gthrqol ~rnklth I I i lronlbnllimi t~ pronsiltol sh~
jo Iigtt p n~ no 1rgtILliltun problom ~iIlimiL tO qrij lIi mirlt bhet m~ i
komrliku~ j pjii 0 infrmlIu inUlonol Ie Ilwill po klE je lshl e
nmiddotwjWno ojo rigttruklunrn i kujd=hCm i qcvmjegt qo dltri prigtoL Ii rormohet i fuqiMm
mjftucltem per W realizur 1rlInsfunnim 1lt ukme okmile drltjl nomisl s llUl
p k~o vrndo kOpoundPltgtrimj dho bashkltpunimi ingtlIl1 junO fltlltoi ~j nj l-limnirni U
gtUkm hmik Jrrjlekunrnn lrUL
Paluish nO ndel no uc term qegtltrijlt kOfO h IShl I I 010 jnf duke c
p~~or OL me hpejtiltL Problemin e qeveriio oil kopotovo kto oJe jne dUe 0
pftblhw no nje mltn~ =ifik- Siltlemi i tyre i k_ID~ hi Ill fornIt llIDihm to
korporlIvoj =llnl i prialijmit miv II Slnlkluntl hvill iMlilUonol shorni [i
nevoJhmc plr Ie oltI1lar n nje ~oi tregn Ironirunl
llIIg kely riiye dh problem qo to jolhn nok q~ndr dh ShgipM Trnni qeverije
poot h p~r tl filloi t~ bchci [nnilj Iltm mha (OHllnit t privotilimit to miirmanjeve
ihmiddothllilbull ~mlti i privatizimi u zhvHlu tlnmj mo 10 nj~jlOl prohl lti n~ vltndc1 lio
n lUjn I~ Shqil~rill~ p1rballja e re me ckonomin~ gUI 11 he m bull vehtir c kujljm~~ lt1i i mirlfillt~ hqiptar ishtc rclativish i ri knhur mo wd e tjer qe po
prjlunin Ii Iranidn dh periudl e tij e mir(filltll shlo~ror hh hleruar me j~
ok (0 Ii NjE pmhlemelth q~nlIl klttIl PI09C ngo podij ltlhe mung= e
Colmil Iii (owhi ~konmik tE dj t~ tin] Il koJlOrat3vc dhe qOj gtbloC tE
jlob
Nj~ sen CullOfltgth t( iltrlt al clma i~in 1gte~eudhl4n Ill mlgf e Uo tC
Jgt okonomilte t bogtbku me krijimin dbe ltCornj lorponll~ Nj~ p~ q kale dhe
vozhdon t~ blj~ Clapa tC njo P1S jeshmo ltltIhoo cli1 mo njuit e korporatav~
hqip po kMooi 0 pcrfcksionohen dbo te RIriin~ W zllVillojn b~ te mirilqejes
Himl I q rije ~ korporatave ka tipare e soJ 50 til ngjhmo dho 5]gtCcifiko no
k hJm~ Ine otn t vj tlt jeta Il~ nzicion PO eltlh n RUK~in~ pOr ti knohu me
lip bull ~tdve t~ Jvillo 11 dl konptin e qeriltje ~ korporvlt e bno to niohur miTlt
dh I uJiuar per oj1 he Ii ~ dhe ~ v07hdioni Duk ntIt l~ dMltimot c fundll
U Tlmlllolvo no vnJd me ok t1 711ill01 IIh m nJ~ ploj~ n~ qltgtcim 0
lIwO nj m pik(p)oIjoh ngihon p m~orl q~ ~ ~on M mirilqvcrijcn 0
~(o Kj ~tii nji 5r~lt qlt pem1l gjilho eltpm btlu oq ttplr ekonomitC 0
~ri la Joo nl Hoim
Sc po linin Ia ttalirojc SltqlpCria mirltqcrujon dbo ehlo no mlpoundi ta mhtri pit u 1I~muar
nji I bull hltnd Ie ljlts k ltgthli ~j nli jolttmiddot yesore t~ laij
~im
1 lfubikim I Llleraturs
Ky bpuli ampgt I~ j nj~ r-mn m ampled lC lonltqgttillc qe-=iltj gti ~
Pilli)IIim ehle lC jltpltn r~I shfuquro gj~ privalizimil nO _ ltIronomimiddot ne
Inonzieion ne pfrgj ililtsi duke u gtplaquoifit hon~i III _in c Sh~~
211eh~ Qn-erhja e Korporatan
Konccpti i lcrlj Jomoor hta oj Jck l mplh dh mWld~ JllcakIohct ne
mln)ra t ndryltl1me N~ ~giiMi qevo~ c lonp h j~ terij p~sh q~
ndikojn ~nyrt i nj~ kopOOI~ drojluhct ltIminitnohel dhe mhltL
b plrlrufiZlLgtr hj~n~ qmiddotIJo korpo ro~kton mamlhCncn mo gthume lujlomh Ie
~rhin ltiho qollime pClt Ii cilOi orpI qeilaquo lltrjrit kyesoril jan~ ksionrft
mh1 ciho )rrdi i cij~ preldI l~ Ijer Ii plrfhiril jn~ pllnonj~sit fmitor~
]lt110 un TTlt~IIlorCl mjJii ltII komurrieli n~ t1rii pdaj qe-erija e kOlJloratac
lth rrdheni mo pj~mni IU Iryhom n puktimin drejtimit dhe1rfQrmJjds~
korpolllhrvlt (Mnlgt dhe Minow I~~S)
Ngo njlt kCndCilirlnl (iI~ qoioja 0 kOlPoomiddotbCn fj pC liirltgtinc mrrolthjltve
ligjm kulturrc dlto hmltudonl q~ dInnllojo~ ~fr muod te bijni Iillrponrtt publik uh
i kootrollo i uohtrchc1 ky Iillntrcll dhi hplmdoltot rigtku dhc ktbimi nc klivl qlt
ndenin (BlLr 199~)
Duko rna 1ray g~ qCmiddotIJ korporIw ~] nj fUsh~ konomike q~ inigon i te
siguroj~lmotinj~ moltimln ~~ottt t~ korporotiS nso plrdorimi i mekJjizmalt mutes (si
kontt=lt ltalimltt orSOiacionol dh Iltlii]ooiolli) kjn akoni limihlaquo ~ k~kesJl lt
pirminimir to pcriomurno nnmoi p bull h1 pronorf[ c korpolllle OlUnd igunJo 0
gtti~~ mnoxhorf[ 0 korponrt~ ~o 1lt anijn~ njc pCtqindjo kthimi kunkuru= (lgthlhi=n
~OO~) ne min)TCn q~ iguil c ~rimo fin I illjno gtclen ~ke m= nj
klhim gogt intimltt ty ($hkir oIh Vhny 1997)
bull
Reo ~ lVOfj so Irorprualllgtl htC -enlt nlt ~jo II nj rnlnyn ~ n kriza
ekom~ kudo ni ~ Forcat gloOOl jane dule i dhtfJlt form zhyillimi 1lt vww-=h1m ~
qCltri ~ kirola N~ nj~ konomi globak kompiI~ dhbullbull0fJd mO tme to dobi
q~iiIi korn 1m ti nlliaril t 13jllf pasoja c~ilt~ mho ki~ finanl
N~ ekenurnil lt (regievc 7hvH1uara po Ilnl dhe n~ cknmi(~ fL IOidofL problemi
qLlle ~ kerpor 1m aIT rltndo A)et ~elb~L~ p~r Ii~ 1fi~io Ii ill jn~ t Fita
POL Il1Idl1 ooio-okonumk to i dyh~ dhe plr k~I Y problm) Htike duhet t~
kc~ )lt11 t~ ndtygthm no yende (0 ndryhme
1(0 joni hr PBresivisht t~ mamplha dho gthum~ ~mplkgt Akioner ~ egiel dhc U
mOdhji n~ kompmitl e igurimcve fode bull pcnio j pglaquoivisln delcgoinc me
gthumo bullbulllturit tellt mana~ n till zhviUimo ~jni U mUMU q maxhcrft 0
porltjmlmjni ruqni di_ n~ duart e lore modjc edho duko poktnar j pje Ii
madl Ii inter=t-e tI pronarflte ~ komi Jgtfl ksl~
P~hhl Kiilhlt lOj hmiddotlU too e qevej se korporntovc nu~ eshllt zhiUu m
1( liii slum~lIjgthmt-ri gjuhoh no nkqltimltl [ltnom t rndlihme (Turnbull 181)
P-klU dll stmkiura Ie ndrshmc tlt qClcrije 0 1w1gt~ow duhel Ii rulalzohe n~
korrolcion Ilt fOlt1o me tltor1ne Cgion duko mm n~ kunidOTJlli U ~i l1eilttoj aknalisl
slqct~lmILl poer t~ rcduktuar kostot e agiensise dho minilnizimin 0 Iwnflik(i m ifinee
dh mhor~o Nd~a c pronei nga kontrolli ilnplikon nj~ humbje Iokiive kntmlli nga
ongt kionv korshi vcldimevc manaKlicriale Si IWI I kisoj ndrjj hIlt luur oi
si I kontrollit 1 qecrijc sC korporatave n~ mEtI)rt q~ (~ iohol n~ mdhiljon 0 mui
I~ lIW1xhorvc me 0 e Isioocrevlt nshtu cfigtltnea c istom te ndlmnc IC qltrij
kotpo-Uve fsht~ ~I-eu- no funksion ti aft~~ poer t~ jidhur Lon1ilctc Ie UT)shmo Ii
poslunonphme qe shfOqcn m partncrClC social II IimIIgt (pltetdon(OleJ ~ti mOlt
biew dhe llI3Ilaxhnl-
Historikisht f-ionl i ~-rijlts i korpltmOgtvc 10 ltvoluori nj~ funkion orpni~onl qe
i-hllt burim i tiiLhii orit(( 0 korpoTall cil zImh ~inmikiht p~-n e odes)laquo
hjkiu~ ~Himoltgt 1Iti1lto dhe manicn e n~iltv ol tjoc ( rltnJjhme dh i cili
k per t nJju Jh h nuot nere e pm (Ijvo 5 2)
runki i q rijelt nllk c Ita lQlt- Ii e ij n~ perhtluc In hmiddotillimibullbull kmpo~
t o JO tet bull fuodit (gt10lt AoJ amp MilIin 9) Numri no mjlt i pmJl3lgt indimual
mUD 0 pmnonlV iniludoMl rna 0 r~i) ~ Invirtmiddot lndilidul rriia bull rolit tI
iltoTuligt mulinocionle a[cat tratltgjike ITi~ orgonlzm vinu10 e srupirnet bull
nltl~m1jmiddot kDn~ lmntrilmar n t~ till zllYillirno Hikit~ bull ~non Werldcorn ViyOndi
Pnnhll dh gthum~ t~ tjet~ gojn~ mlOse miri problemibull
Edlo pso irnpiCmclllimi i qehj ~ kOlJloraravc ~si1W mo pnlhtn~ri filr firmat dhc
middotd~ Iltml hpojtIJ i giubuiiltimit e k b1r k~li toJ~ urlioto ol1iht pe vendel n~
gtlwlilim Uit dit q~oohct gtc qej 0 mir( bull k0I]lltlt4 ~~t~ nje tOlo per ingritltin e
korpo Iitucionc htctCrore dhc ~gjovlt nje liIIkgtr i rfndih~m pOr gthondClin ~
e~onie db subllitcti te tyro
AgtIItu i lIlih vend toipk Qlndrore dho Lindo ~ Sh~iplt h)ti n~ nugn bull
1lt1In1icifmii d) dtbdo mE pare dolre n laUaflljllM me IIhwn~ probltmo dlw foda Njil ngtl dtl)l1ll
e umlll dhe priori ishre dhe bijimi i horit priVOl nlprmJct rgtltrmnjltll gtC Jiri dhe
praliimit La kor fUhlilc i ~iti e verrciin tool h ~ middot~llOtIf htcti-pronar Proocsi
i rrvulim ihlaquo 1~ hap mlgn reit Mitoflmi n fid t poumlrtl dwnornilre dhe
rlilko pOr ~h~iperin~_ Nje pn i lille liito ltt hl Ilmilj OIlhe konteptin 1evcrijlt
kIJth dhe h mha hapi qOgtltnja lt k~rp po hidhLO hal e r tI zh-Ilirn rlhe
n~ ~hlipiiri
21 PrJv~tlliml no vndet Eropiane ne tranzkion
lrivOIijni i korportu- n~ vendet evropi n~ tron~kion l~l1 konffOlUar ndfI tt Yer cltlhlt
me poflin~ slttemi_ trntiruci e lthItti lthell por-doterir fondelt privatlt te
inm dhe dominimi i pronadve tI brendlthlm ne sh kompni ndfIgta invcstitom c
jLltIotom nolt tan fuqi mjafluegtbme ~Ore plr 1l konuolhw to~i~ (Gregmo cr 1 184)
lc1cr plZlt-iIl bpj nllk igurojnf nj ~hm t~ Oj~m Ii kupiogt 0 j nO
kOrpOr11~ nk bltjno ofilmln e nieli to lo liiltojdietit kootlIi Ii P1 mho
mhi jdljon 0 bonk Ii mbimil
lIiSlOrikiJII n~ cjithc zhvillirnrn e j nj~ kOlJgtOllo ka nje objolti tooilt pm to j p1JlUll
blzi mo Ii~ ~ilIim drejl nitiltgt (gtOmtme to korporolaquol diu lilimbullbullbull t oksione~ye rfac Aoy amp gt1II1io 11) Zhvillirni i [ltDIdi ti ltIltj q~ preteodnm 0 Ii dohet liilhalthru t~
rni pj~ ~qrije dhc duhcl 10 rnUgtTin ltdime I lndlolshmc IngtWliie moi darjen
filim MJdi Eropian kontinental i 1m pHU I~ rol1ln pjollrihl t~ till pwiciooe m~
hroj rjolt rusloomelikrne e boto Koncopti i Illtndonlv~ llulkion t~ gojogt
korpuIIllnvo ~ht duke fituar pltrnhjcn per gthkk Lo hum ) dh zhiIlimltYo
bkOkuh
bull Tlpct kry bullbullure Ii tcuktucave proneore t~ korpornt~c ne konomitl bull
vcndn erupiane ni trnnzidoD
Vendlt ~ nnzlion I~ E-rnpCs qOrnlrtm priigtuan mumjcCn e kom t~ t)TC ish-shy
ohtetorort Iltesia e licrt bull mlaquoodrc tc priltIizimii Ie opliku rrodhon loj to o-slunc tC
=~ to kompani to pronesise PCdrnLb _kt~ rmesio Iilike Iruhurore dhc
hlntrihbullbull thltIWo pc krijimin e dalluegthltm t~ Slattil laquol qovmj kllae dhe
momihnln q ijes dbe funksio muhuoe n(l korporoW ZliidbjltL e ihlatshme
nkj p dhi
Qovi~1 kuni 1i1lT1a hume d)hme fgtI ptivot1zimln Mtodat 0 shiti me lmjtimin
prof1 Ii hlh to privilegjflf hle form dltgtmiult I~ Krooi (Beni32) RopLiblika
(k JgtIIi priiirnin me kU]gtll gtI rn mo Ie j~ihbull Iivitiui n~ qimmninc
Lin u oJamp-U me i humli n mtW~ degb (Ilikl 7 IlloM ll) HUlIri hiti me
iilLlrn~ 70 P privolilUor hjo (Ilmill 331) po inveiton lil vogjCl
end igthin I~n C blinin kgtiono nllt kUJIIIiW lt ~I hlI~ duk peedor foltILCn
vdlim-punonje C btOljcs (MEBO) Privolimi f1~ ki n dy tnrod krJl50~
priVlltizimi priatizimi bpitbull (m(ja c ksio [oJ ~mlnia 10k inior pri) dbo
priizimi m~ Iilwjdim (Bomslein 338) Silo_oklo pirdori priliimin mo ltun n fillirn dbc
mlaquoodOn bull i~ diklo (Iljunlyen amp Iuh~ 14) SII13 plikoi ojc prittizim
gradu1 oc k1) mbi primin ~ m--gt rrivotlzimot shtctortm me petjbtim Ie
KIti (ljmanisl dhlTungaris1 prodhu lttrukru poio mo cli TIe odd
tnullioion tllwopli Q~nrltoe Shum~ pro t~ vo~i~J priv u hfqi-n du~ murr rrooelti~ pa
pgunr mlmln 1 t~ tro~1 per _i e Y ~ t~ homt e r=ev t u dlhehln i
pmnan t~ inet
lie Ki~ ~)Iotomiddotjl 90 centrqrimi i ~sl Unit Ilt gjithe lIojet 0 p~o me
pltjbim b~a n rtpublikltn Ceke (KocltMlo 123(1) Njt gIlJP rdutiih I WI~I mrn
infurmu I ~ndhjh i n gjcndje pc to rigjuor lgjildonin AI prdorn ato no
kurriz te at)e l~ ihin pje~marr~ n~ k~t~ prim jo lttlk t~ tyre (rovlik II oJ N1 nj
pcridhC to ohkurLir oh OIDrlrq~ndruall nj~ j W mJh bpltali n~ duor 0 lyre
Iimd t~ proocsit I~ priliomit rormal 161 0 kompaoi~ kipin humicln 0 pronorc Ii
~m dhe m~ poksc oackun c komie La (fiOIiZlWll me pndominimin ~tC
jht~m q~ mbanin S63 10 priatirimoe gtIlklltn ~ Silmon ~lc one di ehperimentoi
nj~ pro p~rq~ndriml pro~idncni ngo liiym vilaquove YO lronarot m~ 10 rnJoltllth~m n~
Sllmeni Ihin b~r fOldot pam ht(Crorc dho kumpanitlt e Inestimevlt priv q~ jane duke
anfol1lluar tallLn~ n~ kotnpani fUllmiar
23 Priyenstizimi nf Shqiperi
Mekgtda c privoliltimil miv~ u pru n~ Shqir~ri U bazua krycsisht n~ bktiot ng da
(punotort dhc d~inlo) te ruial1icvc dh ullo n~ nj~ rukll mJoft III 5hpemd
prooci Punc~ort~ dh ihpnCwlj P nC m~ Im~ 80 p1rqiod tl ndlrmJcvlt 1lt
privatimar nd~M qe mungoi plologtih Igt~imi i [iilleione finI n~ km PlSshy
Mun~esa c fimdove ~ inCSIiDl noketo pro= q~ mund tl angamin n~ mer1~ lodivKltvlt Ie
~ pi lIlOIlitorimin 0 dnjtimit dhc per [jj inn nI prooesln e ndimarrjo i pri
k~ta idiamp n~ ky h~rtim i pccilliZ1l nje ilU~ kj Shqlpiti~ klaquoJt ndr)sltc ngll
~ndodJli ~ rtepublikot k bull Silovakc dh n~ roloni
Moyro e plvotllmll m lv t zhatuar n~ amphqlp~rll~1o mjn Ihjcgthtc J) nd)hme WI
delt e (iera n~ tloIo gtuk pasur paryh 1110 gc e kapitali tl bcldshlm kjo
mctod~ c zbaruar n Shqipri ynoi njc rormim U rltjl1 ltthe~ bllrnb3lte I~ PIO
qellimin albo Ie nillts c kttdihili Ii pngtampflUn I fltllllLfs ltthe ~ oMn lyre cent
~
Nil Ilim nga t~ giitha vcndt deg rmplt QJldrorc dho J~lre ~nq~ m1gtoto~ ende sot i
lmi vend J~ t~ dim nuk funi ~B i kopilalevo ~uJ dh n olvel moltbl PO formal
0 lt l1r~ nuk u lidh as djt~p~rljli dhe WrtllOrazi mo pml] bull prlvnlirimit No OJ
uoim ti kryltr gj~ viti 2007 j ryelur ~ intorviSlmlril (len onim t~ dl ngu
rriviimi hoq~ri~ anno n~ P~gt Lii ltIi dle~ 1j0Ill i kriju m ligj Clllto) per
-Jiltn e dim rub llitimin ne njo Irq Ii 1lizIw (burgte) 1~ Iy dhe mbi =II
m e ~ij iltlirni ltlltri me tan If Mom s SallL -1ltitWmi diu ruieti i tij
n ShqipiJi)
N~ Shqiperi uk ylogt ~lrrim ligjor p~r kuotirn te ndCnruirrjo II dolo ~a prnosi i
privtizimi magth Edh ne TlNin leWi~ ol pritizimil t~ l(1~rmlTj II eklo~ me
liodi 1~ vnt Iho Ie lilliVO ~oiliklt t~ piivatizimit W nJ~rjv t~ vlta q~
Jikonin opionin c priiLimil I~ rjhlll t~ tyro n1p~rmit OrC~ puhl (hu)
prsti uk eWe IIllm loom nil Konioo Mj rndsi e ill mlii~~gto mono ta jota nj~
mJet i fuqish~m p~r promltgtvirnio db zlwi1limin deg I U bpital ne Shqipri NdCrtltJbt qlt
~ fukt qo n~ cndet islMQmuni5 kaDO 0 ltptino q~ kan~ mWsnurdhc ljur wi
~ita Mi ztrillirnin lt tregut Ie bpiulo- duke prializuar ndmwrrjltt urort ~nojet
bultSlS
Ndrkoh~ ekilt1on ban ligjn dunu p~ privlzjmct Slratcgjikc nil I~ it hprlthet qart~
I kuivke hitja lt hioo ~ moel~ Ioompanic trlliike (p hilj Iketlt
iti~~il rutegjk) do ll ~~I m Olert publik 0 mo nkllld publlko no hje me
IOliigj 0 luqL
24 Modclet c Qcverisj $~ Korporata
Dr piktP=rjo ohlrltrne mbi~njn~ no H~hje me istemin bull qltVlttijo keIlOIa(a
Shk11u c m-1ltI koniJn kino i to etmin grup q~ qorl tIi~ kempni Shkolla
bull prWsje ltocialo laquo1 kPOOl~ mh~htet n~ koncrptin 1Jk ~ pJn-iS okioee
dlke sygjem mb~~lttjcJ 0 ploltndoJtvo Shurnc Iuro pro~n~ to rren me t~
oltlltugljturin modo t1 iashtfrn (modolll plldorur ne SHBA dho flrinn 0 Modle) dhe model
t bndshim (moocH i ptrno n~ Gjormmi Jpon Jhe pj te Ij II EJIl kOltltinctak)
II
R qltYltrij o kopayeno (~ 1 186) I~i c gthpltmJgtri dlle gin likuido lC
kariligtli po htu dhe mbrolua legalo e ni~ve tl fuqish~j nj~ 1jm i rIrtdhCm
i ili Ii jhlim I~ qrisjes konIbull Mbm]]bullbull fo~~ Hgj bull kitm~ve nje
proni lt rirqdruor n~ nik lan 1Iilt kopilgtli relotlvlsht Jo likoiJlt flO -htu dhe
nlVim i rrltndl11ve duke qe jone upoimi ~ik i iI11I I~ brendil(Ln
ltngLLllallilliur mucI Iii lojoj e t~ ndalojn~ p~rq~~riLllin I~ drojl~ vots Il~ vend
ndlYhnlO Nuk ll~hl k~o qo poundLl0nltr1t ~ p(lLqndjn~ W ltIjliin I)re t~ vots p
fHq~dru pron~ino Pgth Gjorro dbe Iioliandbullbull Ijojlll ti~ iij~ Ii) till For bnket dl
kompll~ COUIpoundC nuk lejhon je1 hio n~ nJ~ num~r hldh Si glo_
rikon nuk lojon ingtLiluciltlIlalizimin e lit e punj~ pfr 10 ndart pron
prt1rlme ~ lrumJlLli (Zalor 37)
DIlke 3rT p3rlt)ltIt difermcat dilrush mund to kuplOj~ ~ mili krsiiHn dhe karaltteristiket
dlIl Ie stemi tojashtlm dhe to brendm to qltVCtbjcs korp q ILhpelth i q jm~
1 mlldI1 nBirihn dhe gjmnorl tl qlfiltj KlIo modele mund 1(1 iben Kiilhaltldd
laquoIhoi molo mlt nj~ oi1 dhe lIIed) Ie_
Modell anglomrilo i qcvlaquoijes korpo boohi no
bull Ollniimin 0 nj~ numr ~ madh kobh I~ pan
bull Nj~ bord drojtorfsh q ehW mjft i pn ~r SO i ~rlltcl iun I ii d~bull
bulltokholdorvo
bull Korporata til doa~ rujedslt til braltorzu=~ lrellcl~ fuQlshrnc financillfC dho
ndMlylj_ tl t1 ngaqna
ModoL kon no or organe qcgtcrisjojo mblcj C ksionre he boni i mlti
AnoLar I b~I 1lorOv Jne Ie brondrnil dh 0 jhmi
Smdi ka dy funhin krye
bull Siml gropcgtO 10 hii q dominoj n~ okonnmi
Moddi perfhin lri (~I qeri~ I) mblen 0 ksiQOo~ 2) gttgtr1Ii I Irvizimit 3)
berd i drcjono Pfql e poonjkgt Jan g)h~osbt OIla- tlt Iill ltupewmit
AroaIuae burdi Wdnjk rnund tl jon tljasl~ Dc)111 kr= ~ burdi tl pervizim~
WILe C punCsojc lthe pushj bordn e djlnoie dh t mperrizojo pcrform_ bull hi t~
kompanilt Kryci tiKii pc1ltukto mli e f~lon tI ltlisj ~ ko bullbull
Vendet o~ tranzidon II Lrop ihio n~ girndjo t~ ZJiidhnin mc or ltlcl U qiltjes por
z[jodhJl krI~ njl oriant to moddit Wt Sid_fW r ru gtglOOMn X modeli angio-amerilltln I q risjes sj 100 (Ku7nltuov Ilt KIVnltI 2S0~ shnJ sil
kishle nde q~ bn nj~ miaim t~ IOClyr modol lgtgtb Ligji pt Shltgtqltrili Trrpound1aIe n~
Repuhlik~ e Moqdi~ afroi nj~ z~jidhio qe iojonlo ltltIho modelin mo nje ni1 dhe me dy
oivde (Drolrul~I 1132) Kodi I gtlr pIlrckrltgti modelin c qcvoruji OrrWO n Poloi
Kuakkpoundll e tlj rr jl~ t~ ded n~ Inodoli gjmn Amblc lt oiooffiW
bordi opcrviror dho bordi i drojlnrtvo jn kkcriib imit me dy nlvibull Sllovcnia dhc
Kroad aplikuar memo Ie ngjoshmc
B
Modli gjem i oplku dil pro~l huo ~pltmdar q~ kzIU nd n~ wdct n
tlio1ltgto t Egtrgtlaquo Qcirore I b()~ Wmndna~e~Ve t~ brt~ 1~ ilion i t~ plIurltlho
l~ In~ fuqi te madh IIO bull tyro Kouruwgtki KieH n~ k~rkimn 0 lij to qeverijes
kcIrpmlalt no Poloni qi hordl bkutlv ka njo inO t~ madh n~ lIo~in gtedimnrnltjo
tlm n mdimanjcn olltti~e pot dl II~ te SlIgtUltgJke (Kor=wskJ 2061) Nd=
pozicionome lnflllcncltD e pi=lltouar ~ Imiddoterisp-c to ndrygtlmlt CtrgOM tn3IIaXb dbe
gpltgt no komprulllC poI- i Iiltioooi n dy Clldcl e pan (um itt njltri--ljclril)
pidemin ekzehniv IC bordil dfgtlt boNin k7~lrutiv i til ICrc m P mo nj inneltlCf IC 10
ltlmeth~ne viIlle ksioncrl m~ i mwobullbullblj e pfrroillWuno d~o n fund bordi
Iizu Sindibtat ishin inni bull fudit Nj~ rltnd~i humii bull yogl i ishtc
b~~kngjir rolh til pronaL~VO p~lIiilh~i
p W pOrrnhlodhu pvonlht JOlt~ ndr)hm te Iwnidorulthmlt melt imit nglomiddot
mri olh gjM GeriJes~ korpo ala to gjh ndjf luhin plrlrufLrimit 10
objltlli rigtoj gtlt kl r kootekslin c sigttcm1 t~ funbiomit I fell dbe
ingtlilUcie kgale ~ Ii iIIll3rgt Sidoqofte shumi ck ti Aillu db III
trnn2icioo j_ nO Dj PIDI hymimi t nrue baziklt til lrtll Kjo ltgthie )tja
110 pe probkmci e qetrij kotpollilil n~ kontoksin bullbullkonoml no lruozio
in nji gthkatc me t J pwblomoh
3 Metodologjla e pcrdorur
Cjao mvil1imi l oj lUdlmi mbcltI dlt~~ ~ i] ql lt aym klte ltlUdim ~gjcdJJj e
mltlooologjigtlt ltihe 1I0)i dimi qc do ndorm
Studimi primm ~h8 Iinj lUdimi qc rmltlil mllile me informacion ~ ~rI ~ pare
material ga burlm I~ mh)lIu dhe t pa tudiu dori mo lani
SInd prin v3riojnil 5ip ~iplin dl) plrfshijne dokumon1a hi5lorik dho ligjor
rerultlle ekspcrimmlltgth Iii ~ iltiIIe dhe pie shhirni mjU3llL Nf shkneal
~ro dhe 0011 IOzullatct c cksporimltnl bullbullro lUdm gjcndcn kf)h II arlililljt
hkollor ose n~ pM 0 mlje nll konrlOot bull ndryshmc kh ltij q~
jgtEtl~ltoj~ Ilale orl~ilnalc konidcwhcII bllrim ~rlmore_
SuJirni nltlor oII~ dik e ~kruar mbi i~ Iudim primar Dilt1 do p(rf5h~nlt
moote inlim ao dslrutim mtb IUIlail ongjilt Ilmet sokond tc
infntmaioni mund l JOII lIltikujt nlpEr gazet dlgt ~ libra _ j1bnIigtllaquoIh~ 1~ ndI--Jorn
nlt e lt~ hltIIlt1 lcnbimi Irii klrkimevo primc dikuj ~cIltr
Sndimi prima hlC i ~o M b Ii mnlt1 W morrim ltate individuale nIJ vri~i 10 nov~j
gtpifkco u(lim Ii 8i~ht Ai Mnd W s~llnj ideali p~ ~do ltJim ~~ kc~klet [
layhel]gtOI qc vzhdimil1l (gthu i pn~ ~~ II liI i liitl~ dimi ~km mon)rlt
IJuke iu refltnw studiml tim motooologjio e ~-KicdJJt per Ii iu ki~ 5lUdim Iwohot nO
5lUdimln prim asltlU dblt alC sclrondar Pi Iudimin oekotgtdaI i j= rtf mtilwjgtC lt ndt)~h~m dhe hkrimcvo ~ tuam 1a5hmclio 1Oltl~ kOltim b q~ ~ vlfshmo e~anCrisJn
p~r t~ ~rumbllllr I~ dhln per endcto Iniin ni rP Qdrobullbull dho Llndorlt Dampo
q~n~ tudimi im k~Jko ~ ilIrc nj~ pnorm~ to hillimit cO kOlaIOV odh lie kao
y~de plr kH~ ~i~ forlml elIlaquo mmprcj wrtlvo H yer dho tudl~ layer proj lyre
Edhc nlt in c ShqpCrl gtluoim ltla b qfoi nj dibm~centr t~ lruptu m~ mirii flTimd
lt PITi~ Ie primlimit no Shqipltri
SIdimi prim ~ktl ziwillu me SfcifikisJ pIlbullbullaslin bull S~qirJi9l Ky Iim iltIl gtCf me
aGo IE ojl Pelsori i ltiii i dlltj(Qhej drejrubullbulluIi Ie lFrntave nf Shqiperi M~ tcpCr
luUla- ~uantiltWv ky Pdltsur ka ~Iner kwliI3libull ~alI PYjo jane 1 pltr to marr
mmdimlt ~I n~ rutO) lt[lt IE OITib Ii Iwptahc hje Itim so me mol i djtuegtve U
loporalao Nj~ rs ~U pmc bW pjdlu Iudimi louliW Is~t Iudim kutitOIiv
kokon nj n~ I modIgt PYb 10 plo~ i~ q~ hfuqct 0 ~htir pIl tli Ii ~
tin c korpobull
31 vetlalt~ dbc problmet e Iudil
Objcktival qc kC7on I ali7oj~ tudimi dh p~iiiit lt10 U jap U dotyrojn~ q to bEhel
i~ mibim no pc~lihj e metodamp q~ do malahot K~gthlll~ tha m~ ipl 1n~ P~QI
mdimi prim uho ui oodr plti mdiJUi ~SI1~ ~oxlut i gthlriri no Kh~ dhc n~ hp~ Ti
dMnat pr vcndet 0 E_mpll UnoJ muod ihbullbulllgtln vctfm no baa I~ nj (udiml ondar
Who pse por pmblano me lC kulizuano dhe por tli~e kohore dho gjoognoJlko In _ OpoundlI
5iri eltJhe studinU primae sltlaGi problemlt N~ krompilo qiptare n~ pCrgjithii dhe oK il~~
ngrirura form~ koora10gth shum ~htiri5 Ii uh to rnamlth infonnde l me
repr n~ detajc p~ lolnpMi~ Roalizimi i pyoUgtltoo 8a k~ kompai mund t~ bl)hcj voW
me a~ rekDmandilnovo to momo nga indii(l~ (I~ kihi kmkle me d~tosll ne flW Kjo
~~~ asyeja q~ numrll pyct~SltJc_c t plolCu a~llij i iimi_
bull hh-Kmoilt1 MoIgjik i Elbasani~ 1 pjO$ 0 kompn Krum 100111 a
bull fabrikgt e ~lm0s nf Fusho Krujil ~C ut rhi oi shpk ~hl~ blrC Pl
ltShQI~ huaj
bull Ish-I(ombinali i T~k$tile HOra
bull InfrlSofl ow sh
bull Abnolha
bull IkiIhbullbull
Si~ vCrd1c1 nj~ rjltgto bull rubjekte jan~ ltomi Ii dala ng prooltlti j pri izimlt ndOtso ~i
tjrnlj_ komi obionreli lthemelu nIP rommi
Sidoqo~ m~n)m ltlhi11i s1 infodonil iolt e lt1 jjl~ JTC oho PTblemet nentu
kihin pika t~ nKiahmc rn tl elot 1kltlhbl vzhdimM l~rfudilllt c nXjma proj kityrlt
P)laquo~ ~ kryor jono prh nil IUltot 0 studimit te p~ilt ~ poittC
)oijjn~slttirl1 bull sltlaqur gjale pi t~ kI)-~es sl PJ~ i ptonondnii j dfcjlultgt
nO Mhje me burim e tyre fimnd ne lidhje prigt-tizimct krr=ll in-srimct
nultnna- N~ km pik~ am rnbcthin I~ ~U he j~nn pilllljillic IiJ cckW
u~OT~Kmiddotl LA6ifI =~ bull
4 Analiza c f~ Dhiinave
41 IIapal c pam dreJI privatizimit per vndt nc tranzicim
Nic ckomi n fUnlolon ~Ie njo ok bull ell Mile ltloke dryhua nil Iii ohmo e
oeOltralizmlI no okoi~ rC~ te lio Ekonoit J trnnzioiQn i n~i)hon Hbeli
okOllOmlk Iru fu=t IBjaOl~ ato qc vood ~mim barneral c llteyenel~ Jnl hcqur kryho
pri-alirimi i nol_onjbullbullbull ilthmiddotshctirorc dho luijm ltkltori fmmcisr per t ndhm lcgtizjltn
lltapnIi prilll
Ucrirumoa c If drtjW Ii) pmnigtliool private ~hW clcrnrnti h1l7ik i fkonomi5i ~ lltg dhe
impiementimi i k(i t~ drejl nuikawi kryeso i prCgtlt icioit
Tmiokk bull privotllmit mUllci e jon to odryhmo Disa Iltetc kHl~ okenr me
rregtrtte pi di dokada ndern to ljorl j bii~lt t~ rioj nil odpimi 0 kay
rormae oj j~ yondot c Empes Limlore Ni di =te fconn jan( hlilruar me nj~
nmujii pOlilike 1 en e njl diktato (ra i Romigt ph) 1olops q~ (i pb
Jl-kimi StIji~) II~ dltklar~ pcic (si mot macis) oe ite~rim me lie hWI ~o
(1 i GjORTune 1iJo)
SI mportl to Dnk Jltm ]0 TnIlol shpemdOIj lt gjltnl I plltlltM-tivitin c
punrho bpi peijal tipe t~ oimjovc n fillirn I traoieiMi dho crozioni i kCtTC
difcrcnoovo mos klltmlvo 0 ~jdlr dte tl ~J amplOll fo igumn nj reUim naljoTaI
fundi tC rnmzicionil
Proesi i tranzicion~ rollo mo rduzrnn lt mil kMmik komoost Shak_ nn bullbull rdhi me
nien e Mur1 lerlln n 9 -IOtor 1989 i dli hkatoi kolapin e Inivo 1omil dhe
tartoi pruesin c trcfh~go nie prt n pluli~ ng pron ~ltct~OtO n~ pon ptiv
dhc ngo plnifikimi ~~ No tin Sovjeti pro(e I trnnzicU( porehi laquoIll koiapin c
htctit s-jclik i Rhli rood ~j~ qe ~oJ n~ orese c lrc gthoe Ulltike dhc mo
onC ood Ii d)mlgtldhjtI Publika- t~ ~= jctiko Zyrtamhl H-bkiml Sojotik u shpCrbO
~dhjetar 1991 lodI Ro ihte republib m~ ~ dh Savjotike dhbullbulljo m~ ilomiuesj j
konomikih althu dbo polilikihL
n Iliitba dltl komuni 10 E lgtfOIltgtn e tyre drtjt priwtiiimiL l~ Ii gjilha
del politibl batiklt Ii FlIlzicionit igthin iltnlilo ne projUmn lt tyN ~kamik Am u
prgatiWn prcj Iltri W rej mo n~IHne bull kplt per~ndimorC Ih ollanizaltae
ndorkomlgtltm nlO iI11Jcl dominueso to riit Monll Ndc[Olt~t Bk~ fiotllroe
dhe Bk~ Evropi P lhvillim (intiluoionill ~ If kniu pr -itmin 0 dove n~
joion) Etapgt bull z1willimi ~ zicionil ishin rih ~ ttcfihla ~e [Mi u kIo nj~
libeltaligtim i plqtiiltbsbem i ktii- ltkltlIlomikbull ltmimct q~ libohclrin tonuololtchin
nggtr Weti lthin liblnlizuarbullbullikundi Ialrsel e kllDblrnil db normal inrcmit NjltUit ishin Ie
Ii) Ilt nd~ei oklV bi dhe nguhohohn n tregtilll nd ~ I huj se
oyo jo progJn bllljmi inei p~r rlr~r inficionio p~r to konlrOllillI
t(i~it huxheto dlo p~ I~ iLmLlu hoiln bull Ihl~m So LIi j~ raoformm Jrkuro
kjhl qllm til krljon loitclone 0 okunoni tLltgut Kompononti kr 1 Iranfonnim
ihl pgtaomi de~jo etcm pa- W cnJ ihmiddothctet mo ckocomi tl cenllzIlarnc dor
c ~ -irul~ koJporni_ poT gjiuohlu dIr plr U krij= nje ~1Or I ri prigt1IL
T ronnm ci-N ~nkupton njlt rue bonllt3rt Hila do tijcpIC rOO Igtonke Ctmc
shlct dhe do I 1lt)0 klorin c pnvull lnah)W klcdite Rcrrm bullbull taksa dfle
n~i)[ilni nj S finol modem ihin nlt ~cllim hnds st privizimi~
Sidoqof1l UMloi Nkturor u zlwilit13 nll~lo ltlh q dhe ~lui 20 yjel me gtno ai
nuk mund 1lt konidltroll11 pltrfimduar ( plu~nju nil Ie ampiillla vendet 0 Evrope Qnlrore dhe
LlrKioJlt) Sclaori priwl iE-hli dominues pot rislrUluorirni i pbmnnj ish-shi nul la
pltrfuoouar pi ltIh monopnJet mbizolmao ne gtltkkor IE fnd~ishfm gti ampi~shy
Kompan~~ privte nu~ pU pljn glI 0 qmrjlt purenle til korpoo furoona
bbrc vzltdon mo olOrin bunk q~ wan I poj~ kri~ Ioi l(ofOnn1 0 i~E
ile nuk irill implInLnur
41 V~Ddd Enll Undore pas illOW Ii lranziciouit
r~r hert tC pore qlt Ii fillimi i trnnzioioni~ vltdot bull EYropigt Undo po ~zoji njl klime Ie
ravoluno mkro _ okonomik kane nj mkrn hllilot dho jno ~thye koh rritiu okonomike
e~jith~ keto hvilli JOIl akoma to brihl v~nrrih 1 me biloCOl bugttlcwre dlle
f1Ojcione t~ illlo Pih ziliv prvli masi cgthLi 4 nJ~ pro D hvlIim ~t~ gjith k~lu de
Stnokutlt bull pro~islt e ndconJje shrngcn ~ ngo programi i prijjmi dh bull
bullkuma karolttlttiwhen ngo njC louU i rrdjeltIgtim I sIr sa ltubjelaot bull jlgthtmlt oltbru
odhe h~A hMli
Sol-ton iMnkur eLom Illnl h~ duke e mfT VO ngo krzat mprcht dh ~IO pllvatiu
giereih ngu b01 bull uoj- IJ sa i twn ~ oto jan kr)csisht t~ pUlhvilluaro me
likuidllc lL ulltL ltlho me rparencl~ dobtl h me hvillimn e inIhNUkl vlt pErlat
ltto u1wnigtht funjni mjri
I~rporimj ne priitimin l dbe n~ metodn ~ perdorur pC- 10 pri-i1UQt ndlrmmjrt ish--shy
shltltrorc po mo pTn hvqirore ka nj~ ndiklm ktiptimpiolo no pli~l 10 qevrisj to
hoqrivc bim n~ Me ne ncoo Iroki~ 11 ill i MEBOmiddotL (Monsemellt and
Employee BymiddotOulraquo dh priLiltimd me Ie Ino vlOIf lonidemhlt Ii j~ m~ pak ttl
rorshm ndj pronltUCo privlL Ii q~ ltmiddotnJ~ I pImirtsojno cfil-o 0 Ii n~n n~
maksimwn firimot ne krohoim mo hirjltl ltdrejlipnrltjtl ek inv privOl
PMgrgtme1 e priWmt Unr rnarr fODna Ie rrdryhm bullbull I alronih1 iwI~ fill YODC jan~
aloma duke hvill n~ humicn e -endcvo n mltyra~ eptrol ni in 0 nd~u1jcv~
tnltJho
NjO hurt~ purqll bOImi e qijcs~ w1om re del n~ bullbullIoloo jop i me
poshW
OM fIOW ~P lt l~d bull Un1~qlt ~ll W~l ~lIO Ir ur1 Ii m lUIJZllltAld ~ -gtLI~ImiddotI
lllltgtUl 1tIOpngtlt ~middotPO)II$MU wpu ~ iWgtOJ (u[o) ~(ampIoWJ bull
l1Jl ~d n d ODrofl )lOf Itll ill oqPiw ~ 1yenl1flt QU OlJP
lUEI QU )~~ ~14lt ~ U 011 ITI0O~ ~p ~U~ ~lt rqlll IrlPonl bull
gtfuaund lUOI~
Iqw Ip 1I0O~ ilf re~n P ~OLIl n jJ~~W ~ Ifl~dil1OJp
~ilOJd l[lWid l 11)1 )lOP liIl~ ~1 )~I Ql 1~IUlW
~ hJltj ~ puilw i ll IPI a lPorql ~~ Wqpu ~ I(WllIOl ~fN bull
~ noqp[I 1OJd
m~ns I)Wl)IApd lS~ 0 IfOIlQ lfol~~ IP n~ql)d ~I Ol[lSllIf
lP Iord PillA OWl 1 Oh)Irudurl 1 gtl~ud )1 urqum bull 111J1S
Q~P~QI
~u IPQ3 ~u ~1ltnQld ~I ~lJnIlRlI ~I nl~1f1Is~q~~d ~ 1IJ~I~IUU)l poundt
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
Udhbeqi rtetm ky hie nje ~ein i minttar i punimit t
dip)bullbull tudcntit re Masterit profiU m m t~ m~pb~mlt
TEMA E SHKRlJAR ME GERMA KAPIT ALE
UDHEHEQESI
FIRMA
Pirmbajtj
2 I Cmiddotigtlw q enj e korporul ___ ___ _ _1 0
22 lrivotmltni ~ vmdot Pianlt ne tnnzioion_ _ _ 13
~l Imlizimi ~ Shqipiri_ _ _ ___ _ 15
24 Mod1ot e qltriltj rpIl-e_ _ _~__ _16
3 ~1todoIOlllia pfrdorumiddot_____bull ___________~
31 Vrgththlsitl lttho poblomct 0 tllltiimil __ _bull21
41 Ilput e PO (e piutlmil pO J( nO (Nnleion 23
42 Vnde 0 EpC QCnd ltI~o Liloro P viiOgth raioon 25
4J Mnlklrtkal 0 plbhklln I~ ukl W proi no OJc n nridon 26
44 Ilapl bull 1~ priVlllllm1 ~ Shql~rl28
441IhlltltIlt privo(imiL n~ ~iLqipri ]U
442 Porltirimi I bon t( priUrimjl dh boim publiul no ~ 3 J
44J Ruli i hlolll nil moniloiLnin 0 Iiediil konkurruo 32
45 Wmgim krho mo SJqip(l~ dho Mqodoli~ 32
451 Mjodi1 okolomlk dh 111Ik 32
42 Mjltdl11 G]j ~nrpll ]5
47 1lthlOltlhjo_ __ __ _38
$ KonklzioodhRtkoDlndlm____
Q_veiJH korpornavlt doc mnyra ~ aphlimi Ie i n~ nltIlt ~ t~iion e5htc bull ndr)gthme
dh doli ng ajbullbull vend to zhvill kjtgt pit j~ Ill fkto~h iigjore financiun
dhpoliik~
No li~ur qerielt ltl korporal1 heki viII n~ mo c ihm n~ 11 dlot roli
Iholbu tninu tregjeve II hvillr~ kapiI 0 rolil mOIlI to bnb NIS ekonomill
~lroniolo l-Jilo mkuniana tlt JipJm1 01 gut ~~~ v~htirl t~ fUnksionoj gt1 duhe
N~ t~ njM kuho nc ltlnomi1E no nuvic gtlt1111 m_lzm t~ brcdhim borltii
djtortlmiddotc dho mmorn ndt)middotshojnlt humo mo mokoniulI Imd~m ~kocmv
zhvillu
ArI3l1 c qOj ~ bJrpltmnavlt ne vend n~ tmntiltiwr juysh mcIT no o-rtim rol e
shtltti 51 wlonor kyesolt nocnnanjel cdhe an~ozhinl bull b nI no rigtlrukwnmin e
IIdlnturrj OesIr1j riies so korpora rgtI konomt~ Ill unz1ciWljaoi sItfur gjate
prolti tf tlonilt scpse ritmi privotizimit b p nj~ mpr1t ndim no vrzhllimltgtinE
bull rolit t~ hteti n~ ~evisiltn lt korpomiddotlt p~r hkak metodgt pfdonmt per privatirimin bull
(ommiddot kon p~middot1r cd lioj01 e pronarlv til inj til dlf n~o ky prol Ky dim kCrkon
t~ Jl4IOCl mjdiin dhe menyt~ i ti vill pm( bull pri timit mimiddot n~ end ~
ndt)lhme dh i lilldi nj~herl mho k~lij r~1 qvetlJa k010middot 11 ~itha nd
mbullbullnmll~ Ii e Evrope i~ middotPmblem1 q~ hloq_~ k~ nomi gj~
hop t~ pom ~ qoverijelt ~tal P 1lt Clu k~ ur dhbull Ill iora kan~ arrrut 11
p~rcj~ 10ni IllI= rreth 211 i pi~h nmie
Ne mfn~ til v lmuhet to paq1en probl~ hu ne ~h~pin Kecloh i1 j~ 1Be m p1 ~ ~ilbo iuopv Ie bpCnmiddotern dh bullbullrodbullbull I~ hrl pEt re atdhmeo
Vltnltkgt ~ tnmricion i duhltl tC furoojrre praktikllt )W ~ per (~zhvil1Ibullbullbullm e
Y~ q~ lutpomd lt zhll boltiroro po mn pIj ti fqiwno qc II -ndn~
iti Y Ii q njlt kup flin cdho me lltfli pigrrri pEt delt e kmjv~
~ tromlion q urat eTronomike i ke lne biltMa
1 llyrje
Qevtrlsjo 0 korpore ltmOO Kre nj m~ e Riltrt debt IOlitik konomHc Nj~ en
nsj4ljbullbullh o cly dbdt bull fundit knC ven no ltlokj pIm qevcrll kurpoe _duke
r~rl~i db problm te tilla i fuqla dho pCIjgj~i lt odlt tl droito~o oi he ~li Jhe
inl1lt invtmyenlt individual bull si lj~ l1ljo cry po omltii nd~kombbr to
binoi 01 iliuoione drko mbtare finnc iIC
~kiml ~ [he lt qelttisjlaquo korporotayenlt p~rfhij~ disipli Ie humt i financa
mhlmi sttalogjik ooiolog] dhe gthllaquonWII polld bull stodl I oJohuiY ta tanimmo hto
till~ qe n duhct 10 gjOjmC Hje nWplin~ rer ~ Mudluot problemin 0 qvorijogt gtlt kcnpolll1 bullbull
N elonomile bull IICgjcye Ii myenliuara sistorni i qltmiddotai oi korpa ve slit ndlrtuar
Sf3duLlish ndlt 0000j n sot rnund Ii prcal1ohlt1 ii n~ lDik k~mplh q~ m~n~
liti 1f01lIL1b politika ingtLitucione pubJikc bashkinu pIltlfciongtk dh lode o1ilto SidlollE n~
vendltt 0 okoom nf tmnzidotl nj~ ltolr~ djesh t~ moikut cnd~ rnWlgOjoc N~ pltrpjljo p
t2 zhvillu oj im l~ mi~ IE qevltrijes~ korpltltoyo n~ kto endo vltgthl~il hogtltn no
prolom tl ill i ruklurat kompleklte ti pn~i nmlh~nl konflllo rn hkti dh bull
klolt filloniot imi i dob ligjo dhe juridik mUJ~ oso moo Iwillimi instiucionevo
dh pooli e imeY njnl7ore
~kgtpien fJil 10 veneve nC tnmltJoun t~jne 1i qO nj~ im i fort i
~ij k10 d tii gthrqol ~rnklth I I i lronlbnllimi t~ pronsiltol sh~
jo Iigtt p n~ no 1rgtILliltun problom ~iIlimiL tO qrij lIi mirlt bhet m~ i
komrliku~ j pjii 0 infrmlIu inUlonol Ie Ilwill po klE je lshl e
nmiddotwjWno ojo rigttruklunrn i kujd=hCm i qcvmjegt qo dltri prigtoL Ii rormohet i fuqiMm
mjftucltem per W realizur 1rlInsfunnim 1lt ukme okmile drltjl nomisl s llUl
p k~o vrndo kOpoundPltgtrimj dho bashkltpunimi ingtlIl1 junO fltlltoi ~j nj l-limnirni U
gtUkm hmik Jrrjlekunrnn lrUL
Paluish nO ndel no uc term qegtltrijlt kOfO h IShl I I 010 jnf duke c
p~~or OL me hpejtiltL Problemin e qeveriio oil kopotovo kto oJe jne dUe 0
pftblhw no nje mltn~ =ifik- Siltlemi i tyre i k_ID~ hi Ill fornIt llIDihm to
korporlIvoj =llnl i prialijmit miv II Slnlkluntl hvill iMlilUonol shorni [i
nevoJhmc plr Ie oltI1lar n nje ~oi tregn Ironirunl
llIIg kely riiye dh problem qo to jolhn nok q~ndr dh ShgipM Trnni qeverije
poot h p~r tl filloi t~ bchci [nnilj Iltm mha (OHllnit t privotilimit to miirmanjeve
ihmiddothllilbull ~mlti i privatizimi u zhvHlu tlnmj mo 10 nj~jlOl prohl lti n~ vltndc1 lio
n lUjn I~ Shqil~rill~ p1rballja e re me ckonomin~ gUI 11 he m bull vehtir c kujljm~~ lt1i i mirlfillt~ hqiptar ishtc rclativish i ri knhur mo wd e tjer qe po
prjlunin Ii Iranidn dh periudl e tij e mir(filltll shlo~ror hh hleruar me j~
ok (0 Ii NjE pmhlemelth q~nlIl klttIl PI09C ngo podij ltlhe mung= e
Colmil Iii (owhi ~konmik tE dj t~ tin] Il koJlOrat3vc dhe qOj gtbloC tE
jlob
Nj~ sen CullOfltgth t( iltrlt al clma i~in 1gte~eudhl4n Ill mlgf e Uo tC
Jgt okonomilte t bogtbku me krijimin dbe ltCornj lorponll~ Nj~ p~ q kale dhe
vozhdon t~ blj~ Clapa tC njo P1S jeshmo ltltIhoo cli1 mo njuit e korporatav~
hqip po kMooi 0 pcrfcksionohen dbo te RIriin~ W zllVillojn b~ te mirilqejes
Himl I q rije ~ korporatave ka tipare e soJ 50 til ngjhmo dho 5]gtCcifiko no
k hJm~ Ine otn t vj tlt jeta Il~ nzicion PO eltlh n RUK~in~ pOr ti knohu me
lip bull ~tdve t~ Jvillo 11 dl konptin e qeriltje ~ korporvlt e bno to niohur miTlt
dh I uJiuar per oj1 he Ii ~ dhe ~ v07hdioni Duk ntIt l~ dMltimot c fundll
U Tlmlllolvo no vnJd me ok t1 711ill01 IIh m nJ~ ploj~ n~ qltgtcim 0
lIwO nj m pik(p)oIjoh ngihon p m~orl q~ ~ ~on M mirilqvcrijcn 0
~(o Kj ~tii nji 5r~lt qlt pem1l gjilho eltpm btlu oq ttplr ekonomitC 0
~ri la Joo nl Hoim
Sc po linin Ia ttalirojc SltqlpCria mirltqcrujon dbo ehlo no mlpoundi ta mhtri pit u 1I~muar
nji I bull hltnd Ie ljlts k ltgthli ~j nli jolttmiddot yesore t~ laij
~im
1 lfubikim I Llleraturs
Ky bpuli ampgt I~ j nj~ r-mn m ampled lC lonltqgttillc qe-=iltj gti ~
Pilli)IIim ehle lC jltpltn r~I shfuquro gj~ privalizimil nO _ ltIronomimiddot ne
Inonzieion ne pfrgj ililtsi duke u gtplaquoifit hon~i III _in c Sh~~
211eh~ Qn-erhja e Korporatan
Konccpti i lcrlj Jomoor hta oj Jck l mplh dh mWld~ JllcakIohct ne
mln)ra t ndryltl1me N~ ~giiMi qevo~ c lonp h j~ terij p~sh q~
ndikojn ~nyrt i nj~ kopOOI~ drojluhct ltIminitnohel dhe mhltL
b plrlrufiZlLgtr hj~n~ qmiddotIJo korpo ro~kton mamlhCncn mo gthume lujlomh Ie
~rhin ltiho qollime pClt Ii cilOi orpI qeilaquo lltrjrit kyesoril jan~ ksionrft
mh1 ciho )rrdi i cij~ preldI l~ Ijer Ii plrfhiril jn~ pllnonj~sit fmitor~
]lt110 un TTlt~IIlorCl mjJii ltII komurrieli n~ t1rii pdaj qe-erija e kOlJloratac
lth rrdheni mo pj~mni IU Iryhom n puktimin drejtimit dhe1rfQrmJjds~
korpolllhrvlt (Mnlgt dhe Minow I~~S)
Ngo njlt kCndCilirlnl (iI~ qoioja 0 kOlPoomiddotbCn fj pC liirltgtinc mrrolthjltve
ligjm kulturrc dlto hmltudonl q~ dInnllojo~ ~fr muod te bijni Iillrponrtt publik uh
i kootrollo i uohtrchc1 ky Iillntrcll dhi hplmdoltot rigtku dhc ktbimi nc klivl qlt
ndenin (BlLr 199~)
Duko rna 1ray g~ qCmiddotIJ korporIw ~] nj fUsh~ konomike q~ inigon i te
siguroj~lmotinj~ moltimln ~~ottt t~ korporotiS nso plrdorimi i mekJjizmalt mutes (si
kontt=lt ltalimltt orSOiacionol dh Iltlii]ooiolli) kjn akoni limihlaquo ~ k~kesJl lt
pirminimir to pcriomurno nnmoi p bull h1 pronorf[ c korpolllle OlUnd igunJo 0
gtti~~ mnoxhorf[ 0 korponrt~ ~o 1lt anijn~ njc pCtqindjo kthimi kunkuru= (lgthlhi=n
~OO~) ne min)TCn q~ iguil c ~rimo fin I illjno gtclen ~ke m= nj
klhim gogt intimltt ty ($hkir oIh Vhny 1997)
bull
Reo ~ lVOfj so Irorprualllgtl htC -enlt nlt ~jo II nj rnlnyn ~ n kriza
ekom~ kudo ni ~ Forcat gloOOl jane dule i dhtfJlt form zhyillimi 1lt vww-=h1m ~
qCltri ~ kirola N~ nj~ konomi globak kompiI~ dhbullbull0fJd mO tme to dobi
q~iiIi korn 1m ti nlliaril t 13jllf pasoja c~ilt~ mho ki~ finanl
N~ ekenurnil lt (regievc 7hvH1uara po Ilnl dhe n~ cknmi(~ fL IOidofL problemi
qLlle ~ kerpor 1m aIT rltndo A)et ~elb~L~ p~r Ii~ 1fi~io Ii ill jn~ t Fita
POL Il1Idl1 ooio-okonumk to i dyh~ dhe plr k~I Y problm) Htike duhet t~
kc~ )lt11 t~ ndtygthm no yende (0 ndryhme
1(0 joni hr PBresivisht t~ mamplha dho gthum~ ~mplkgt Akioner ~ egiel dhc U
mOdhji n~ kompmitl e igurimcve fode bull pcnio j pglaquoivisln delcgoinc me
gthumo bullbulllturit tellt mana~ n till zhviUimo ~jni U mUMU q maxhcrft 0
porltjmlmjni ruqni di_ n~ duart e lore modjc edho duko poktnar j pje Ii
madl Ii inter=t-e tI pronarflte ~ komi Jgtfl ksl~
P~hhl Kiilhlt lOj hmiddotlU too e qevej se korporntovc nu~ eshllt zhiUu m
1( liii slum~lIjgthmt-ri gjuhoh no nkqltimltl [ltnom t rndlihme (Turnbull 181)
P-klU dll stmkiura Ie ndrshmc tlt qClcrije 0 1w1gt~ow duhel Ii rulalzohe n~
korrolcion Ilt fOlt1o me tltor1ne Cgion duko mm n~ kunidOTJlli U ~i l1eilttoj aknalisl
slqct~lmILl poer t~ rcduktuar kostot e agiensise dho minilnizimin 0 Iwnflik(i m ifinee
dh mhor~o Nd~a c pronei nga kontrolli ilnplikon nj~ humbje Iokiive kntmlli nga
ongt kionv korshi vcldimevc manaKlicriale Si IWI I kisoj ndrjj hIlt luur oi
si I kontrollit 1 qecrijc sC korporatave n~ mEtI)rt q~ (~ iohol n~ mdhiljon 0 mui
I~ lIW1xhorvc me 0 e Isioocrevlt nshtu cfigtltnea c istom te ndlmnc IC qltrij
kotpo-Uve fsht~ ~I-eu- no funksion ti aft~~ poer t~ jidhur Lon1ilctc Ie UT)shmo Ii
poslunonphme qe shfOqcn m partncrClC social II IimIIgt (pltetdon(OleJ ~ti mOlt
biew dhe llI3Ilaxhnl-
Historikisht f-ionl i ~-rijlts i korpltmOgtvc 10 ltvoluori nj~ funkion orpni~onl qe
i-hllt burim i tiiLhii orit(( 0 korpoTall cil zImh ~inmikiht p~-n e odes)laquo
hjkiu~ ~Himoltgt 1Iti1lto dhe manicn e n~iltv ol tjoc ( rltnJjhme dh i cili
k per t nJju Jh h nuot nere e pm (Ijvo 5 2)
runki i q rijelt nllk c Ita lQlt- Ii e ij n~ perhtluc In hmiddotillimibullbull kmpo~
t o JO tet bull fuodit (gt10lt AoJ amp MilIin 9) Numri no mjlt i pmJl3lgt indimual
mUD 0 pmnonlV iniludoMl rna 0 r~i) ~ Invirtmiddot lndilidul rriia bull rolit tI
iltoTuligt mulinocionle a[cat tratltgjike ITi~ orgonlzm vinu10 e srupirnet bull
nltl~m1jmiddot kDn~ lmntrilmar n t~ till zllYillirno Hikit~ bull ~non Werldcorn ViyOndi
Pnnhll dh gthum~ t~ tjet~ gojn~ mlOse miri problemibull
Edlo pso irnpiCmclllimi i qehj ~ kOlJloraravc ~si1W mo pnlhtn~ri filr firmat dhc
middotd~ Iltml hpojtIJ i giubuiiltimit e k b1r k~li toJ~ urlioto ol1iht pe vendel n~
gtlwlilim Uit dit q~oohct gtc qej 0 mir( bull k0I]lltlt4 ~~t~ nje tOlo per ingritltin e
korpo Iitucionc htctCrore dhc ~gjovlt nje liIIkgtr i rfndih~m pOr gthondClin ~
e~onie db subllitcti te tyro
AgtIItu i lIlih vend toipk Qlndrore dho Lindo ~ Sh~iplt h)ti n~ nugn bull
1lt1In1icifmii d) dtbdo mE pare dolre n laUaflljllM me IIhwn~ probltmo dlw foda Njil ngtl dtl)l1ll
e umlll dhe priori ishre dhe bijimi i horit priVOl nlprmJct rgtltrmnjltll gtC Jiri dhe
praliimit La kor fUhlilc i ~iti e verrciin tool h ~ middot~llOtIf htcti-pronar Proocsi
i rrvulim ihlaquo 1~ hap mlgn reit Mitoflmi n fid t poumlrtl dwnornilre dhe
rlilko pOr ~h~iperin~_ Nje pn i lille liito ltt hl Ilmilj OIlhe konteptin 1evcrijlt
kIJth dhe h mha hapi qOgtltnja lt k~rp po hidhLO hal e r tI zh-Ilirn rlhe
n~ ~hlipiiri
21 PrJv~tlliml no vndet Eropiane ne tranzkion
lrivOIijni i korportu- n~ vendet evropi n~ tron~kion l~l1 konffOlUar ndfI tt Yer cltlhlt
me poflin~ slttemi_ trntiruci e lthItti lthell por-doterir fondelt privatlt te
inm dhe dominimi i pronadve tI brendlthlm ne sh kompni ndfIgta invcstitom c
jLltIotom nolt tan fuqi mjafluegtbme ~Ore plr 1l konuolhw to~i~ (Gregmo cr 1 184)
lc1cr plZlt-iIl bpj nllk igurojnf nj ~hm t~ Oj~m Ii kupiogt 0 j nO
kOrpOr11~ nk bltjno ofilmln e nieli to lo liiltojdietit kootlIi Ii P1 mho
mhi jdljon 0 bonk Ii mbimil
lIiSlOrikiJII n~ cjithc zhvillirnrn e j nj~ kOlJgtOllo ka nje objolti tooilt pm to j p1JlUll
blzi mo Ii~ ~ilIim drejl nitiltgt (gtOmtme to korporolaquol diu lilimbullbullbull t oksione~ye rfac Aoy amp gt1II1io 11) Zhvillirni i [ltDIdi ti ltIltj q~ preteodnm 0 Ii dohet liilhalthru t~
rni pj~ ~qrije dhc duhcl 10 rnUgtTin ltdime I lndlolshmc IngtWliie moi darjen
filim MJdi Eropian kontinental i 1m pHU I~ rol1ln pjollrihl t~ till pwiciooe m~
hroj rjolt rusloomelikrne e boto Koncopti i Illtndonlv~ llulkion t~ gojogt
korpuIIllnvo ~ht duke fituar pltrnhjcn per gthkk Lo hum ) dh zhiIlimltYo
bkOkuh
bull Tlpct kry bullbullure Ii tcuktucave proneore t~ korpornt~c ne konomitl bull
vcndn erupiane ni trnnzidoD
Vendlt ~ nnzlion I~ E-rnpCs qOrnlrtm priigtuan mumjcCn e kom t~ t)TC ish-shy
ohtetorort Iltesia e licrt bull mlaquoodrc tc priltIizimii Ie opliku rrodhon loj to o-slunc tC
=~ to kompani to pronesise PCdrnLb _kt~ rmesio Iilike Iruhurore dhc
hlntrihbullbull thltIWo pc krijimin e dalluegthltm t~ Slattil laquol qovmj kllae dhe
momihnln q ijes dbe funksio muhuoe n(l korporoW ZliidbjltL e ihlatshme
nkj p dhi
Qovi~1 kuni 1i1lT1a hume d)hme fgtI ptivot1zimln Mtodat 0 shiti me lmjtimin
prof1 Ii hlh to privilegjflf hle form dltgtmiult I~ Krooi (Beni32) RopLiblika
(k JgtIIi priiirnin me kU]gtll gtI rn mo Ie j~ihbull Iivitiui n~ qimmninc
Lin u oJamp-U me i humli n mtW~ degb (Ilikl 7 IlloM ll) HUlIri hiti me
iilLlrn~ 70 P privolilUor hjo (Ilmill 331) po inveiton lil vogjCl
end igthin I~n C blinin kgtiono nllt kUJIIIiW lt ~I hlI~ duk peedor foltILCn
vdlim-punonje C btOljcs (MEBO) Privolimi f1~ ki n dy tnrod krJl50~
priVlltizimi priatizimi bpitbull (m(ja c ksio [oJ ~mlnia 10k inior pri) dbo
priizimi m~ Iilwjdim (Bomslein 338) Silo_oklo pirdori priliimin mo ltun n fillirn dbc
mlaquoodOn bull i~ diklo (Iljunlyen amp Iuh~ 14) SII13 plikoi ojc prittizim
gradu1 oc k1) mbi primin ~ m--gt rrivotlzimot shtctortm me petjbtim Ie
KIti (ljmanisl dhlTungaris1 prodhu lttrukru poio mo cli TIe odd
tnullioion tllwopli Q~nrltoe Shum~ pro t~ vo~i~J priv u hfqi-n du~ murr rrooelti~ pa
pgunr mlmln 1 t~ tro~1 per _i e Y ~ t~ homt e r=ev t u dlhehln i
pmnan t~ inet
lie Ki~ ~)Iotomiddotjl 90 centrqrimi i ~sl Unit Ilt gjithe lIojet 0 p~o me
pltjbim b~a n rtpublikltn Ceke (KocltMlo 123(1) Njt gIlJP rdutiih I WI~I mrn
infurmu I ~ndhjh i n gjcndje pc to rigjuor lgjildonin AI prdorn ato no
kurriz te at)e l~ ihin pje~marr~ n~ k~t~ prim jo lttlk t~ tyre (rovlik II oJ N1 nj
pcridhC to ohkurLir oh OIDrlrq~ndruall nj~ j W mJh bpltali n~ duor 0 lyre
Iimd t~ proocsit I~ priliomit rormal 161 0 kompaoi~ kipin humicln 0 pronorc Ii
~m dhe m~ poksc oackun c komie La (fiOIiZlWll me pndominimin ~tC
jht~m q~ mbanin S63 10 priatirimoe gtIlklltn ~ Silmon ~lc one di ehperimentoi
nj~ pro p~rq~ndriml pro~idncni ngo liiym vilaquove YO lronarot m~ 10 rnJoltllth~m n~
Sllmeni Ihin b~r fOldot pam ht(Crorc dho kumpanitlt e Inestimevlt priv q~ jane duke
anfol1lluar tallLn~ n~ kotnpani fUllmiar
23 Priyenstizimi nf Shqiperi
Mekgtda c privoliltimil miv~ u pru n~ Shqir~ri U bazua krycsisht n~ bktiot ng da
(punotort dhc d~inlo) te ruial1icvc dh ullo n~ nj~ rukll mJoft III 5hpemd
prooci Punc~ort~ dh ihpnCwlj P nC m~ Im~ 80 p1rqiod tl ndlrmJcvlt 1lt
privatimar nd~M qe mungoi plologtih Igt~imi i [iilleione finI n~ km PlSshy
Mun~esa c fimdove ~ inCSIiDl noketo pro= q~ mund tl angamin n~ mer1~ lodivKltvlt Ie
~ pi lIlOIlitorimin 0 dnjtimit dhc per [jj inn nI prooesln e ndimarrjo i pri
k~ta idiamp n~ ky h~rtim i pccilliZ1l nje ilU~ kj Shqlpiti~ klaquoJt ndr)sltc ngll
~ndodJli ~ rtepublikot k bull Silovakc dh n~ roloni
Moyro e plvotllmll m lv t zhatuar n~ amphqlp~rll~1o mjn Ihjcgthtc J) nd)hme WI
delt e (iera n~ tloIo gtuk pasur paryh 1110 gc e kapitali tl bcldshlm kjo
mctod~ c zbaruar n Shqipri ynoi njc rormim U rltjl1 ltthe~ bllrnb3lte I~ PIO
qellimin albo Ie nillts c kttdihili Ii pngtampflUn I fltllllLfs ltthe ~ oMn lyre cent
~
Nil Ilim nga t~ giitha vcndt deg rmplt QJldrorc dho J~lre ~nq~ m1gtoto~ ende sot i
lmi vend J~ t~ dim nuk funi ~B i kopilalevo ~uJ dh n olvel moltbl PO formal
0 lt l1r~ nuk u lidh as djt~p~rljli dhe WrtllOrazi mo pml] bull prlvnlirimit No OJ
uoim ti kryltr gj~ viti 2007 j ryelur ~ intorviSlmlril (len onim t~ dl ngu
rriviimi hoq~ri~ anno n~ P~gt Lii ltIi dle~ 1j0Ill i kriju m ligj Clllto) per
-Jiltn e dim rub llitimin ne njo Irq Ii 1lizIw (burgte) 1~ Iy dhe mbi =II
m e ~ij iltlirni ltlltri me tan If Mom s SallL -1ltitWmi diu ruieti i tij
n ShqipiJi)
N~ Shqiperi uk ylogt ~lrrim ligjor p~r kuotirn te ndCnruirrjo II dolo ~a prnosi i
privtizimi magth Edh ne TlNin leWi~ ol pritizimil t~ l(1~rmlTj II eklo~ me
liodi 1~ vnt Iho Ie lilliVO ~oiliklt t~ piivatizimit W nJ~rjv t~ vlta q~
Jikonin opionin c priiLimil I~ rjhlll t~ tyro n1p~rmit OrC~ puhl (hu)
prsti uk eWe IIllm loom nil Konioo Mj rndsi e ill mlii~~gto mono ta jota nj~
mJet i fuqish~m p~r promltgtvirnio db zlwi1limin deg I U bpital ne Shqipri NdCrtltJbt qlt
~ fukt qo n~ cndet islMQmuni5 kaDO 0 ltptino q~ kan~ mWsnurdhc ljur wi
~ita Mi ztrillirnin lt tregut Ie bpiulo- duke prializuar ndmwrrjltt urort ~nojet
bultSlS
Ndrkoh~ ekilt1on ban ligjn dunu p~ privlzjmct Slratcgjikc nil I~ it hprlthet qart~
I kuivke hitja lt hioo ~ moel~ Ioompanic trlliike (p hilj Iketlt
iti~~il rutegjk) do ll ~~I m Olert publik 0 mo nkllld publlko no hje me
IOliigj 0 luqL
24 Modclet c Qcverisj $~ Korporata
Dr piktP=rjo ohlrltrne mbi~njn~ no H~hje me istemin bull qltVlttijo keIlOIa(a
Shk11u c m-1ltI koniJn kino i to etmin grup q~ qorl tIi~ kempni Shkolla
bull prWsje ltocialo laquo1 kPOOl~ mh~htet n~ koncrptin 1Jk ~ pJn-iS okioee
dlke sygjem mb~~lttjcJ 0 ploltndoJtvo Shurnc Iuro pro~n~ to rren me t~
oltlltugljturin modo t1 iashtfrn (modolll plldorur ne SHBA dho flrinn 0 Modle) dhe model
t bndshim (moocH i ptrno n~ Gjormmi Jpon Jhe pj te Ij II EJIl kOltltinctak)
II
R qltYltrij o kopayeno (~ 1 186) I~i c gthpltmJgtri dlle gin likuido lC
kariligtli po htu dhe mbrolua legalo e ni~ve tl fuqish~j nj~ 1jm i rIrtdhCm
i ili Ii jhlim I~ qrisjes konIbull Mbm]]bullbull fo~~ Hgj bull kitm~ve nje
proni lt rirqdruor n~ nik lan 1Iilt kopilgtli relotlvlsht Jo likoiJlt flO -htu dhe
nlVim i rrltndl11ve duke qe jone upoimi ~ik i iI11I I~ brendil(Ln
ltngLLllallilliur mucI Iii lojoj e t~ ndalojn~ p~rq~~riLllin I~ drojl~ vots Il~ vend
ndlYhnlO Nuk ll~hl k~o qo poundLl0nltr1t ~ p(lLqndjn~ W ltIjliin I)re t~ vots p
fHq~dru pron~ino Pgth Gjorro dbe Iioliandbullbull Ijojlll ti~ iij~ Ii) till For bnket dl
kompll~ COUIpoundC nuk lejhon je1 hio n~ nJ~ num~r hldh Si glo_
rikon nuk lojon ingtLiluciltlIlalizimin e lit e punj~ pfr 10 ndart pron
prt1rlme ~ lrumJlLli (Zalor 37)
DIlke 3rT p3rlt)ltIt difermcat dilrush mund to kuplOj~ ~ mili krsiiHn dhe karaltteristiket
dlIl Ie stemi tojashtlm dhe to brendm to qltVCtbjcs korp q ILhpelth i q jm~
1 mlldI1 nBirihn dhe gjmnorl tl qlfiltj KlIo modele mund 1(1 iben Kiilhaltldd
laquoIhoi molo mlt nj~ oi1 dhe lIIed) Ie_
Modell anglomrilo i qcvlaquoijes korpo boohi no
bull Ollniimin 0 nj~ numr ~ madh kobh I~ pan
bull Nj~ bord drojtorfsh q ehW mjft i pn ~r SO i ~rlltcl iun I ii d~bull
bulltokholdorvo
bull Korporata til doa~ rujedslt til braltorzu=~ lrellcl~ fuQlshrnc financillfC dho
ndMlylj_ tl t1 ngaqna
ModoL kon no or organe qcgtcrisjojo mblcj C ksionre he boni i mlti
AnoLar I b~I 1lorOv Jne Ie brondrnil dh 0 jhmi
Smdi ka dy funhin krye
bull Siml gropcgtO 10 hii q dominoj n~ okonnmi
Moddi perfhin lri (~I qeri~ I) mblen 0 ksiQOo~ 2) gttgtr1Ii I Irvizimit 3)
berd i drcjono Pfql e poonjkgt Jan g)h~osbt OIla- tlt Iill ltupewmit
AroaIuae burdi Wdnjk rnund tl jon tljasl~ Dc)111 kr= ~ burdi tl pervizim~
WILe C punCsojc lthe pushj bordn e djlnoie dh t mperrizojo pcrform_ bull hi t~
kompanilt Kryci tiKii pc1ltukto mli e f~lon tI ltlisj ~ ko bullbull
Vendet o~ tranzidon II Lrop ihio n~ girndjo t~ ZJiidhnin mc or ltlcl U qiltjes por
z[jodhJl krI~ njl oriant to moddit Wt Sid_fW r ru gtglOOMn X modeli angio-amerilltln I q risjes sj 100 (Ku7nltuov Ilt KIVnltI 2S0~ shnJ sil
kishle nde q~ bn nj~ miaim t~ IOClyr modol lgtgtb Ligji pt Shltgtqltrili Trrpound1aIe n~
Repuhlik~ e Moqdi~ afroi nj~ z~jidhio qe iojonlo ltltIho modelin mo nje ni1 dhe me dy
oivde (Drolrul~I 1132) Kodi I gtlr pIlrckrltgti modelin c qcvoruji OrrWO n Poloi
Kuakkpoundll e tlj rr jl~ t~ ded n~ Inodoli gjmn Amblc lt oiooffiW
bordi opcrviror dho bordi i drojlnrtvo jn kkcriib imit me dy nlvibull Sllovcnia dhc
Kroad aplikuar memo Ie ngjoshmc
B
Modli gjem i oplku dil pro~l huo ~pltmdar q~ kzIU nd n~ wdct n
tlio1ltgto t Egtrgtlaquo Qcirore I b()~ Wmndna~e~Ve t~ brt~ 1~ ilion i t~ plIurltlho
l~ In~ fuqi te madh IIO bull tyro Kouruwgtki KieH n~ k~rkimn 0 lij to qeverijes
kcIrpmlalt no Poloni qi hordl bkutlv ka njo inO t~ madh n~ lIo~in gtedimnrnltjo
tlm n mdimanjcn olltti~e pot dl II~ te SlIgtUltgJke (Kor=wskJ 2061) Nd=
pozicionome lnflllcncltD e pi=lltouar ~ Imiddoterisp-c to ndrygtlmlt CtrgOM tn3IIaXb dbe
gpltgt no komprulllC poI- i Iiltioooi n dy Clldcl e pan (um itt njltri--ljclril)
pidemin ekzehniv IC bordil dfgtlt boNin k7~lrutiv i til ICrc m P mo nj inneltlCf IC 10
ltlmeth~ne viIlle ksioncrl m~ i mwobullbullblj e pfrroillWuno d~o n fund bordi
Iizu Sindibtat ishin inni bull fudit Nj~ rltnd~i humii bull yogl i ishtc
b~~kngjir rolh til pronaL~VO p~lIiilh~i
p W pOrrnhlodhu pvonlht JOlt~ ndr)hm te Iwnidorulthmlt melt imit nglomiddot
mri olh gjM GeriJes~ korpo ala to gjh ndjf luhin plrlrufLrimit 10
objltlli rigtoj gtlt kl r kootekslin c sigttcm1 t~ funbiomit I fell dbe
ingtlilUcie kgale ~ Ii iIIll3rgt Sidoqofte shumi ck ti Aillu db III
trnn2icioo j_ nO Dj PIDI hymimi t nrue baziklt til lrtll Kjo ltgthie )tja
110 pe probkmci e qetrij kotpollilil n~ kontoksin bullbullkonoml no lruozio
in nji gthkatc me t J pwblomoh
3 Metodologjla e pcrdorur
Cjao mvil1imi l oj lUdlmi mbcltI dlt~~ ~ i] ql lt aym klte ltlUdim ~gjcdJJj e
mltlooologjigtlt ltihe 1I0)i dimi qc do ndorm
Studimi primm ~h8 Iinj lUdimi qc rmltlil mllile me informacion ~ ~rI ~ pare
material ga burlm I~ mh)lIu dhe t pa tudiu dori mo lani
SInd prin v3riojnil 5ip ~iplin dl) plrfshijne dokumon1a hi5lorik dho ligjor
rerultlle ekspcrimmlltgth Iii ~ iltiIIe dhe pie shhirni mjU3llL Nf shkneal
~ro dhe 0011 IOzullatct c cksporimltnl bullbullro lUdm gjcndcn kf)h II arlililljt
hkollor ose n~ pM 0 mlje nll konrlOot bull ndryshmc kh ltij q~
jgtEtl~ltoj~ Ilale orl~ilnalc konidcwhcII bllrim ~rlmore_
SuJirni nltlor oII~ dik e ~kruar mbi i~ Iudim primar Dilt1 do p(rf5h~nlt
moote inlim ao dslrutim mtb IUIlail ongjilt Ilmet sokond tc
infntmaioni mund l JOII lIltikujt nlpEr gazet dlgt ~ libra _ j1bnIigtllaquoIh~ 1~ ndI--Jorn
nlt e lt~ hltIIlt1 lcnbimi Irii klrkimevo primc dikuj ~cIltr
Sndimi prima hlC i ~o M b Ii mnlt1 W morrim ltate individuale nIJ vri~i 10 nov~j
gtpifkco u(lim Ii 8i~ht Ai Mnd W s~llnj ideali p~ ~do ltJim ~~ kc~klet [
layhel]gtOI qc vzhdimil1l (gthu i pn~ ~~ II liI i liitl~ dimi ~km mon)rlt
IJuke iu refltnw studiml tim motooologjio e ~-KicdJJt per Ii iu ki~ 5lUdim Iwohot nO
5lUdimln prim asltlU dblt alC sclrondar Pi Iudimin oekotgtdaI i j= rtf mtilwjgtC lt ndt)~h~m dhe hkrimcvo ~ tuam 1a5hmclio 1Oltl~ kOltim b q~ ~ vlfshmo e~anCrisJn
p~r t~ ~rumbllllr I~ dhln per endcto Iniin ni rP Qdrobullbull dho Llndorlt Dampo
q~n~ tudimi im k~Jko ~ ilIrc nj~ pnorm~ to hillimit cO kOlaIOV odh lie kao
y~de plr kH~ ~i~ forlml elIlaquo mmprcj wrtlvo H yer dho tudl~ layer proj lyre
Edhc nlt in c ShqpCrl gtluoim ltla b qfoi nj dibm~centr t~ lruptu m~ mirii flTimd
lt PITi~ Ie primlimit no Shqipltri
SIdimi prim ~ktl ziwillu me SfcifikisJ pIlbullbullaslin bull S~qirJi9l Ky Iim iltIl gtCf me
aGo IE ojl Pelsori i ltiii i dlltj(Qhej drejrubullbulluIi Ie lFrntave nf Shqiperi M~ tcpCr
luUla- ~uantiltWv ky Pdltsur ka ~Iner kwliI3libull ~alI PYjo jane 1 pltr to marr
mmdimlt ~I n~ rutO) lt[lt IE OITib Ii Iwptahc hje Itim so me mol i djtuegtve U
loporalao Nj~ rs ~U pmc bW pjdlu Iudimi louliW Is~t Iudim kutitOIiv
kokon nj n~ I modIgt PYb 10 plo~ i~ q~ hfuqct 0 ~htir pIl tli Ii ~
tin c korpobull
31 vetlalt~ dbc problmet e Iudil
Objcktival qc kC7on I ali7oj~ tudimi dh p~iiiit lt10 U jap U dotyrojn~ q to bEhel
i~ mibim no pc~lihj e metodamp q~ do malahot K~gthlll~ tha m~ ipl 1n~ P~QI
mdimi prim uho ui oodr plti mdiJUi ~SI1~ ~oxlut i gthlriri no Kh~ dhc n~ hp~ Ti
dMnat pr vcndet 0 E_mpll UnoJ muod ihbullbulllgtln vctfm no baa I~ nj (udiml ondar
Who pse por pmblano me lC kulizuano dhe por tli~e kohore dho gjoognoJlko In _ OpoundlI
5iri eltJhe studinU primae sltlaGi problemlt N~ krompilo qiptare n~ pCrgjithii dhe oK il~~
ngrirura form~ koora10gth shum ~htiri5 Ii uh to rnamlth infonnde l me
repr n~ detajc p~ lolnpMi~ Roalizimi i pyoUgtltoo 8a k~ kompai mund t~ bl)hcj voW
me a~ rekDmandilnovo to momo nga indii(l~ (I~ kihi kmkle me d~tosll ne flW Kjo
~~~ asyeja q~ numrll pyct~SltJc_c t plolCu a~llij i iimi_
bull hh-Kmoilt1 MoIgjik i Elbasani~ 1 pjO$ 0 kompn Krum 100111 a
bull fabrikgt e ~lm0s nf Fusho Krujil ~C ut rhi oi shpk ~hl~ blrC Pl
ltShQI~ huaj
bull Ish-I(ombinali i T~k$tile HOra
bull InfrlSofl ow sh
bull Abnolha
bull IkiIhbullbull
Si~ vCrd1c1 nj~ rjltgto bull rubjekte jan~ ltomi Ii dala ng prooltlti j pri izimlt ndOtso ~i
tjrnlj_ komi obionreli lthemelu nIP rommi
Sidoqo~ m~n)m ltlhi11i s1 infodonil iolt e lt1 jjl~ JTC oho PTblemet nentu
kihin pika t~ nKiahmc rn tl elot 1kltlhbl vzhdimM l~rfudilllt c nXjma proj kityrlt
P)laquo~ ~ kryor jono prh nil IUltot 0 studimit te p~ilt ~ poittC
)oijjn~slttirl1 bull sltlaqur gjale pi t~ kI)-~es sl PJ~ i ptonondnii j dfcjlultgt
nO Mhje me burim e tyre fimnd ne lidhje prigt-tizimct krr=ll in-srimct
nultnna- N~ km pik~ am rnbcthin I~ ~U he j~nn pilllljillic IiJ cckW
u~OT~Kmiddotl LA6ifI =~ bull
4 Analiza c f~ Dhiinave
41 IIapal c pam dreJI privatizimit per vndt nc tranzicim
Nic ckomi n fUnlolon ~Ie njo ok bull ell Mile ltloke dryhua nil Iii ohmo e
oeOltralizmlI no okoi~ rC~ te lio Ekonoit J trnnzioiQn i n~i)hon Hbeli
okOllOmlk Iru fu=t IBjaOl~ ato qc vood ~mim barneral c llteyenel~ Jnl hcqur kryho
pri-alirimi i nol_onjbullbullbull ilthmiddotshctirorc dho luijm ltkltori fmmcisr per t ndhm lcgtizjltn
lltapnIi prilll
Ucrirumoa c If drtjW Ii) pmnigtliool private ~hW clcrnrnti h1l7ik i fkonomi5i ~ lltg dhe
impiementimi i k(i t~ drejl nuikawi kryeso i prCgtlt icioit
Tmiokk bull privotllmit mUllci e jon to odryhmo Disa Iltetc kHl~ okenr me
rregtrtte pi di dokada ndern to ljorl j bii~lt t~ rioj nil odpimi 0 kay
rormae oj j~ yondot c Empes Limlore Ni di =te fconn jan( hlilruar me nj~
nmujii pOlilike 1 en e njl diktato (ra i Romigt ph) 1olops q~ (i pb
Jl-kimi StIji~) II~ dltklar~ pcic (si mot macis) oe ite~rim me lie hWI ~o
(1 i GjORTune 1iJo)
SI mportl to Dnk Jltm ]0 TnIlol shpemdOIj lt gjltnl I plltlltM-tivitin c
punrho bpi peijal tipe t~ oimjovc n fillirn I traoieiMi dho crozioni i kCtTC
difcrcnoovo mos klltmlvo 0 ~jdlr dte tl ~J amplOll fo igumn nj reUim naljoTaI
fundi tC rnmzicionil
Proesi i tranzicion~ rollo mo rduzrnn lt mil kMmik komoost Shak_ nn bullbull rdhi me
nien e Mur1 lerlln n 9 -IOtor 1989 i dli hkatoi kolapin e Inivo 1omil dhe
tartoi pruesin c trcfh~go nie prt n pluli~ ng pron ~ltct~OtO n~ pon ptiv
dhc ngo plnifikimi ~~ No tin Sovjeti pro(e I trnnzicU( porehi laquoIll koiapin c
htctit s-jclik i Rhli rood ~j~ qe ~oJ n~ orese c lrc gthoe Ulltike dhc mo
onC ood Ii d)mlgtldhjtI Publika- t~ ~= jctiko Zyrtamhl H-bkiml Sojotik u shpCrbO
~dhjetar 1991 lodI Ro ihte republib m~ ~ dh Savjotike dhbullbulljo m~ ilomiuesj j
konomikih althu dbo polilikihL
n Iliitba dltl komuni 10 E lgtfOIltgtn e tyre drtjt priwtiiimiL l~ Ii gjilha
del politibl batiklt Ii FlIlzicionit igthin iltnlilo ne projUmn lt tyN ~kamik Am u
prgatiWn prcj Iltri W rej mo n~IHne bull kplt per~ndimorC Ih ollanizaltae
ndorkomlgtltm nlO iI11Jcl dominueso to riit Monll Ndc[Olt~t Bk~ fiotllroe
dhe Bk~ Evropi P lhvillim (intiluoionill ~ If kniu pr -itmin 0 dove n~
joion) Etapgt bull z1willimi ~ zicionil ishin rih ~ ttcfihla ~e [Mi u kIo nj~
libeltaligtim i plqtiiltbsbem i ktii- ltkltlIlomikbull ltmimct q~ libohclrin tonuololtchin
nggtr Weti lthin liblnlizuarbullbullikundi Ialrsel e kllDblrnil db normal inrcmit NjltUit ishin Ie
Ii) Ilt nd~ei oklV bi dhe nguhohohn n tregtilll nd ~ I huj se
oyo jo progJn bllljmi inei p~r rlr~r inficionio p~r to konlrOllillI
t(i~it huxheto dlo p~ I~ iLmLlu hoiln bull Ihl~m So LIi j~ raoformm Jrkuro
kjhl qllm til krljon loitclone 0 okunoni tLltgut Kompononti kr 1 Iranfonnim
ihl pgtaomi de~jo etcm pa- W cnJ ihmiddothctet mo ckocomi tl cenllzIlarnc dor
c ~ -irul~ koJporni_ poT gjiuohlu dIr plr U krij= nje ~1Or I ri prigt1IL
T ronnm ci-N ~nkupton njlt rue bonllt3rt Hila do tijcpIC rOO Igtonke Ctmc
shlct dhe do I 1lt)0 klorin c pnvull lnah)W klcdite Rcrrm bullbull taksa dfle
n~i)[ilni nj S finol modem ihin nlt ~cllim hnds st privizimi~
Sidoqof1l UMloi Nkturor u zlwilit13 nll~lo ltlh q dhe ~lui 20 yjel me gtno ai
nuk mund 1lt konidltroll11 pltrfimduar ( plu~nju nil Ie ampiillla vendet 0 Evrope Qnlrore dhe
LlrKioJlt) Sclaori priwl iE-hli dominues pot rislrUluorirni i pbmnnj ish-shi nul la
pltrfuoouar pi ltIh monopnJet mbizolmao ne gtltkkor IE fnd~ishfm gti ampi~shy
Kompan~~ privte nu~ pU pljn glI 0 qmrjlt purenle til korpoo furoona
bbrc vzltdon mo olOrin bunk q~ wan I poj~ kri~ Ioi l(ofOnn1 0 i~E
ile nuk irill implInLnur
41 V~Ddd Enll Undore pas illOW Ii lranziciouit
r~r hert tC pore qlt Ii fillimi i trnnzioioni~ vltdot bull EYropigt Undo po ~zoji njl klime Ie
ravoluno mkro _ okonomik kane nj mkrn hllilot dho jno ~thye koh rritiu okonomike
e~jith~ keto hvilli JOIl akoma to brihl v~nrrih 1 me biloCOl bugttlcwre dlle
f1Ojcione t~ illlo Pih ziliv prvli masi cgthLi 4 nJ~ pro D hvlIim ~t~ gjith k~lu de
Stnokutlt bull pro~islt e ndconJje shrngcn ~ ngo programi i prijjmi dh bull
bullkuma karolttlttiwhen ngo njC louU i rrdjeltIgtim I sIr sa ltubjelaot bull jlgthtmlt oltbru
odhe h~A hMli
Sol-ton iMnkur eLom Illnl h~ duke e mfT VO ngo krzat mprcht dh ~IO pllvatiu
giereih ngu b01 bull uoj- IJ sa i twn ~ oto jan kr)csisht t~ pUlhvilluaro me
likuidllc lL ulltL ltlho me rparencl~ dobtl h me hvillimn e inIhNUkl vlt pErlat
ltto u1wnigtht funjni mjri
I~rporimj ne priitimin l dbe n~ metodn ~ perdorur pC- 10 pri-i1UQt ndlrmmjrt ish--shy
shltltrorc po mo pTn hvqirore ka nj~ ndiklm ktiptimpiolo no pli~l 10 qevrisj to
hoqrivc bim n~ Me ne ncoo Iroki~ 11 ill i MEBOmiddotL (Monsemellt and
Employee BymiddotOulraquo dh priLiltimd me Ie Ino vlOIf lonidemhlt Ii j~ m~ pak ttl
rorshm ndj pronltUCo privlL Ii q~ ltmiddotnJ~ I pImirtsojno cfil-o 0 Ii n~n n~
maksimwn firimot ne krohoim mo hirjltl ltdrejlipnrltjtl ek inv privOl
PMgrgtme1 e priWmt Unr rnarr fODna Ie rrdryhm bullbull I alronih1 iwI~ fill YODC jan~
aloma duke hvill n~ humicn e -endcvo n mltyra~ eptrol ni in 0 nd~u1jcv~
tnltJho
NjO hurt~ purqll bOImi e qijcs~ w1om re del n~ bullbullIoloo jop i me
poshW
OM fIOW ~P lt l~d bull Un1~qlt ~ll W~l ~lIO Ir ur1 Ii m lUIJZllltAld ~ -gtLI~ImiddotI
lllltgtUl 1tIOpngtlt ~middotPO)II$MU wpu ~ iWgtOJ (u[o) ~(ampIoWJ bull
l1Jl ~d n d ODrofl )lOf Itll ill oqPiw ~ 1yenl1flt QU OlJP
lUEI QU )~~ ~14lt ~ U 011 ITI0O~ ~p ~U~ ~lt rqlll IrlPonl bull
gtfuaund lUOI~
Iqw Ip 1I0O~ ilf re~n P ~OLIl n jJ~~W ~ Ifl~dil1OJp
~ilOJd l[lWid l 11)1 )lOP liIl~ ~1 )~I Ql 1~IUlW
~ hJltj ~ puilw i ll IPI a lPorql ~~ Wqpu ~ I(WllIOl ~fN bull
~ noqp[I 1OJd
m~ns I)Wl)IApd lS~ 0 IfOIlQ lfol~~ IP n~ql)d ~I Ol[lSllIf
lP Iord PillA OWl 1 Oh)Irudurl 1 gtl~ud )1 urqum bull 111J1S
Q~P~QI
~u IPQ3 ~u ~1ltnQld ~I ~lJnIlRlI ~I nl~1f1Is~q~~d ~ 1IJ~I~IUU)l poundt
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
Pirmbajtj
2 I Cmiddotigtlw q enj e korporul ___ ___ _ _1 0
22 lrivotmltni ~ vmdot Pianlt ne tnnzioion_ _ _ 13
~l Imlizimi ~ Shqipiri_ _ _ ___ _ 15
24 Mod1ot e qltriltj rpIl-e_ _ _~__ _16
3 ~1todoIOlllia pfrdorumiddot_____bull ___________~
31 Vrgththlsitl lttho poblomct 0 tllltiimil __ _bull21
41 Ilput e PO (e piutlmil pO J( nO (Nnleion 23
42 Vnde 0 EpC QCnd ltI~o Liloro P viiOgth raioon 25
4J Mnlklrtkal 0 plbhklln I~ ukl W proi no OJc n nridon 26
44 Ilapl bull 1~ priVlllllm1 ~ Shql~rl28
441IhlltltIlt privo(imiL n~ ~iLqipri ]U
442 Porltirimi I bon t( priUrimjl dh boim publiul no ~ 3 J
44J Ruli i hlolll nil moniloiLnin 0 Iiediil konkurruo 32
45 Wmgim krho mo SJqip(l~ dho Mqodoli~ 32
451 Mjodi1 okolomlk dh 111Ik 32
42 Mjltdl11 G]j ~nrpll ]5
47 1lthlOltlhjo_ __ __ _38
$ KonklzioodhRtkoDlndlm____
Q_veiJH korpornavlt doc mnyra ~ aphlimi Ie i n~ nltIlt ~ t~iion e5htc bull ndr)gthme
dh doli ng ajbullbull vend to zhvill kjtgt pit j~ Ill fkto~h iigjore financiun
dhpoliik~
No li~ur qerielt ltl korporal1 heki viII n~ mo c ihm n~ 11 dlot roli
Iholbu tninu tregjeve II hvillr~ kapiI 0 rolil mOIlI to bnb NIS ekonomill
~lroniolo l-Jilo mkuniana tlt JipJm1 01 gut ~~~ v~htirl t~ fUnksionoj gt1 duhe
N~ t~ njM kuho nc ltlnomi1E no nuvic gtlt1111 m_lzm t~ brcdhim borltii
djtortlmiddotc dho mmorn ndt)middotshojnlt humo mo mokoniulI Imd~m ~kocmv
zhvillu
ArI3l1 c qOj ~ bJrpltmnavlt ne vend n~ tmntiltiwr juysh mcIT no o-rtim rol e
shtltti 51 wlonor kyesolt nocnnanjel cdhe an~ozhinl bull b nI no rigtlrukwnmin e
IIdlnturrj OesIr1j riies so korpora rgtI konomt~ Ill unz1ciWljaoi sItfur gjate
prolti tf tlonilt scpse ritmi privotizimit b p nj~ mpr1t ndim no vrzhllimltgtinE
bull rolit t~ hteti n~ ~evisiltn lt korpomiddotlt p~r hkak metodgt pfdonmt per privatirimin bull
(ommiddot kon p~middot1r cd lioj01 e pronarlv til inj til dlf n~o ky prol Ky dim kCrkon
t~ Jl4IOCl mjdiin dhe menyt~ i ti vill pm( bull pri timit mimiddot n~ end ~
ndt)lhme dh i lilldi nj~herl mho k~lij r~1 qvetlJa k010middot 11 ~itha nd
mbullbullnmll~ Ii e Evrope i~ middotPmblem1 q~ hloq_~ k~ nomi gj~
hop t~ pom ~ qoverijelt ~tal P 1lt Clu k~ ur dhbull Ill iora kan~ arrrut 11
p~rcj~ 10ni IllI= rreth 211 i pi~h nmie
Ne mfn~ til v lmuhet to paq1en probl~ hu ne ~h~pin Kecloh i1 j~ 1Be m p1 ~ ~ilbo iuopv Ie bpCnmiddotern dh bullbullrodbullbull I~ hrl pEt re atdhmeo
Vltnltkgt ~ tnmricion i duhltl tC furoojrre praktikllt )W ~ per (~zhvil1Ibullbullbullm e
Y~ q~ lutpomd lt zhll boltiroro po mn pIj ti fqiwno qc II -ndn~
iti Y Ii q njlt kup flin cdho me lltfli pigrrri pEt delt e kmjv~
~ tromlion q urat eTronomike i ke lne biltMa
1 llyrje
Qevtrlsjo 0 korpore ltmOO Kre nj m~ e Riltrt debt IOlitik konomHc Nj~ en
nsj4ljbullbullh o cly dbdt bull fundit knC ven no ltlokj pIm qevcrll kurpoe _duke
r~rl~i db problm te tilla i fuqla dho pCIjgj~i lt odlt tl droito~o oi he ~li Jhe
inl1lt invtmyenlt individual bull si lj~ l1ljo cry po omltii nd~kombbr to
binoi 01 iliuoione drko mbtare finnc iIC
~kiml ~ [he lt qelttisjlaquo korporotayenlt p~rfhij~ disipli Ie humt i financa
mhlmi sttalogjik ooiolog] dhe gthllaquonWII polld bull stodl I oJohuiY ta tanimmo hto
till~ qe n duhct 10 gjOjmC Hje nWplin~ rer ~ Mudluot problemin 0 qvorijogt gtlt kcnpolll1 bullbull
N elonomile bull IICgjcye Ii myenliuara sistorni i qltmiddotai oi korpa ve slit ndlrtuar
Sf3duLlish ndlt 0000j n sot rnund Ii prcal1ohlt1 ii n~ lDik k~mplh q~ m~n~
liti 1f01lIL1b politika ingtLitucione pubJikc bashkinu pIltlfciongtk dh lode o1ilto SidlollE n~
vendltt 0 okoom nf tmnzidotl nj~ ltolr~ djesh t~ moikut cnd~ rnWlgOjoc N~ pltrpjljo p
t2 zhvillu oj im l~ mi~ IE qevltrijes~ korpltltoyo n~ kto endo vltgthl~il hogtltn no
prolom tl ill i ruklurat kompleklte ti pn~i nmlh~nl konflllo rn hkti dh bull
klolt filloniot imi i dob ligjo dhe juridik mUJ~ oso moo Iwillimi instiucionevo
dh pooli e imeY njnl7ore
~kgtpien fJil 10 veneve nC tnmltJoun t~jne 1i qO nj~ im i fort i
~ij k10 d tii gthrqol ~rnklth I I i lronlbnllimi t~ pronsiltol sh~
jo Iigtt p n~ no 1rgtILliltun problom ~iIlimiL tO qrij lIi mirlt bhet m~ i
komrliku~ j pjii 0 infrmlIu inUlonol Ie Ilwill po klE je lshl e
nmiddotwjWno ojo rigttruklunrn i kujd=hCm i qcvmjegt qo dltri prigtoL Ii rormohet i fuqiMm
mjftucltem per W realizur 1rlInsfunnim 1lt ukme okmile drltjl nomisl s llUl
p k~o vrndo kOpoundPltgtrimj dho bashkltpunimi ingtlIl1 junO fltlltoi ~j nj l-limnirni U
gtUkm hmik Jrrjlekunrnn lrUL
Paluish nO ndel no uc term qegtltrijlt kOfO h IShl I I 010 jnf duke c
p~~or OL me hpejtiltL Problemin e qeveriio oil kopotovo kto oJe jne dUe 0
pftblhw no nje mltn~ =ifik- Siltlemi i tyre i k_ID~ hi Ill fornIt llIDihm to
korporlIvoj =llnl i prialijmit miv II Slnlkluntl hvill iMlilUonol shorni [i
nevoJhmc plr Ie oltI1lar n nje ~oi tregn Ironirunl
llIIg kely riiye dh problem qo to jolhn nok q~ndr dh ShgipM Trnni qeverije
poot h p~r tl filloi t~ bchci [nnilj Iltm mha (OHllnit t privotilimit to miirmanjeve
ihmiddothllilbull ~mlti i privatizimi u zhvHlu tlnmj mo 10 nj~jlOl prohl lti n~ vltndc1 lio
n lUjn I~ Shqil~rill~ p1rballja e re me ckonomin~ gUI 11 he m bull vehtir c kujljm~~ lt1i i mirlfillt~ hqiptar ishtc rclativish i ri knhur mo wd e tjer qe po
prjlunin Ii Iranidn dh periudl e tij e mir(filltll shlo~ror hh hleruar me j~
ok (0 Ii NjE pmhlemelth q~nlIl klttIl PI09C ngo podij ltlhe mung= e
Colmil Iii (owhi ~konmik tE dj t~ tin] Il koJlOrat3vc dhe qOj gtbloC tE
jlob
Nj~ sen CullOfltgth t( iltrlt al clma i~in 1gte~eudhl4n Ill mlgf e Uo tC
Jgt okonomilte t bogtbku me krijimin dbe ltCornj lorponll~ Nj~ p~ q kale dhe
vozhdon t~ blj~ Clapa tC njo P1S jeshmo ltltIhoo cli1 mo njuit e korporatav~
hqip po kMooi 0 pcrfcksionohen dbo te RIriin~ W zllVillojn b~ te mirilqejes
Himl I q rije ~ korporatave ka tipare e soJ 50 til ngjhmo dho 5]gtCcifiko no
k hJm~ Ine otn t vj tlt jeta Il~ nzicion PO eltlh n RUK~in~ pOr ti knohu me
lip bull ~tdve t~ Jvillo 11 dl konptin e qeriltje ~ korporvlt e bno to niohur miTlt
dh I uJiuar per oj1 he Ii ~ dhe ~ v07hdioni Duk ntIt l~ dMltimot c fundll
U Tlmlllolvo no vnJd me ok t1 711ill01 IIh m nJ~ ploj~ n~ qltgtcim 0
lIwO nj m pik(p)oIjoh ngihon p m~orl q~ ~ ~on M mirilqvcrijcn 0
~(o Kj ~tii nji 5r~lt qlt pem1l gjilho eltpm btlu oq ttplr ekonomitC 0
~ri la Joo nl Hoim
Sc po linin Ia ttalirojc SltqlpCria mirltqcrujon dbo ehlo no mlpoundi ta mhtri pit u 1I~muar
nji I bull hltnd Ie ljlts k ltgthli ~j nli jolttmiddot yesore t~ laij
~im
1 lfubikim I Llleraturs
Ky bpuli ampgt I~ j nj~ r-mn m ampled lC lonltqgttillc qe-=iltj gti ~
Pilli)IIim ehle lC jltpltn r~I shfuquro gj~ privalizimil nO _ ltIronomimiddot ne
Inonzieion ne pfrgj ililtsi duke u gtplaquoifit hon~i III _in c Sh~~
211eh~ Qn-erhja e Korporatan
Konccpti i lcrlj Jomoor hta oj Jck l mplh dh mWld~ JllcakIohct ne
mln)ra t ndryltl1me N~ ~giiMi qevo~ c lonp h j~ terij p~sh q~
ndikojn ~nyrt i nj~ kopOOI~ drojluhct ltIminitnohel dhe mhltL
b plrlrufiZlLgtr hj~n~ qmiddotIJo korpo ro~kton mamlhCncn mo gthume lujlomh Ie
~rhin ltiho qollime pClt Ii cilOi orpI qeilaquo lltrjrit kyesoril jan~ ksionrft
mh1 ciho )rrdi i cij~ preldI l~ Ijer Ii plrfhiril jn~ pllnonj~sit fmitor~
]lt110 un TTlt~IIlorCl mjJii ltII komurrieli n~ t1rii pdaj qe-erija e kOlJloratac
lth rrdheni mo pj~mni IU Iryhom n puktimin drejtimit dhe1rfQrmJjds~
korpolllhrvlt (Mnlgt dhe Minow I~~S)
Ngo njlt kCndCilirlnl (iI~ qoioja 0 kOlPoomiddotbCn fj pC liirltgtinc mrrolthjltve
ligjm kulturrc dlto hmltudonl q~ dInnllojo~ ~fr muod te bijni Iillrponrtt publik uh
i kootrollo i uohtrchc1 ky Iillntrcll dhi hplmdoltot rigtku dhc ktbimi nc klivl qlt
ndenin (BlLr 199~)
Duko rna 1ray g~ qCmiddotIJ korporIw ~] nj fUsh~ konomike q~ inigon i te
siguroj~lmotinj~ moltimln ~~ottt t~ korporotiS nso plrdorimi i mekJjizmalt mutes (si
kontt=lt ltalimltt orSOiacionol dh Iltlii]ooiolli) kjn akoni limihlaquo ~ k~kesJl lt
pirminimir to pcriomurno nnmoi p bull h1 pronorf[ c korpolllle OlUnd igunJo 0
gtti~~ mnoxhorf[ 0 korponrt~ ~o 1lt anijn~ njc pCtqindjo kthimi kunkuru= (lgthlhi=n
~OO~) ne min)TCn q~ iguil c ~rimo fin I illjno gtclen ~ke m= nj
klhim gogt intimltt ty ($hkir oIh Vhny 1997)
bull
Reo ~ lVOfj so Irorprualllgtl htC -enlt nlt ~jo II nj rnlnyn ~ n kriza
ekom~ kudo ni ~ Forcat gloOOl jane dule i dhtfJlt form zhyillimi 1lt vww-=h1m ~
qCltri ~ kirola N~ nj~ konomi globak kompiI~ dhbullbull0fJd mO tme to dobi
q~iiIi korn 1m ti nlliaril t 13jllf pasoja c~ilt~ mho ki~ finanl
N~ ekenurnil lt (regievc 7hvH1uara po Ilnl dhe n~ cknmi(~ fL IOidofL problemi
qLlle ~ kerpor 1m aIT rltndo A)et ~elb~L~ p~r Ii~ 1fi~io Ii ill jn~ t Fita
POL Il1Idl1 ooio-okonumk to i dyh~ dhe plr k~I Y problm) Htike duhet t~
kc~ )lt11 t~ ndtygthm no yende (0 ndryhme
1(0 joni hr PBresivisht t~ mamplha dho gthum~ ~mplkgt Akioner ~ egiel dhc U
mOdhji n~ kompmitl e igurimcve fode bull pcnio j pglaquoivisln delcgoinc me
gthumo bullbulllturit tellt mana~ n till zhviUimo ~jni U mUMU q maxhcrft 0
porltjmlmjni ruqni di_ n~ duart e lore modjc edho duko poktnar j pje Ii
madl Ii inter=t-e tI pronarflte ~ komi Jgtfl ksl~
P~hhl Kiilhlt lOj hmiddotlU too e qevej se korporntovc nu~ eshllt zhiUu m
1( liii slum~lIjgthmt-ri gjuhoh no nkqltimltl [ltnom t rndlihme (Turnbull 181)
P-klU dll stmkiura Ie ndrshmc tlt qClcrije 0 1w1gt~ow duhel Ii rulalzohe n~
korrolcion Ilt fOlt1o me tltor1ne Cgion duko mm n~ kunidOTJlli U ~i l1eilttoj aknalisl
slqct~lmILl poer t~ rcduktuar kostot e agiensise dho minilnizimin 0 Iwnflik(i m ifinee
dh mhor~o Nd~a c pronei nga kontrolli ilnplikon nj~ humbje Iokiive kntmlli nga
ongt kionv korshi vcldimevc manaKlicriale Si IWI I kisoj ndrjj hIlt luur oi
si I kontrollit 1 qecrijc sC korporatave n~ mEtI)rt q~ (~ iohol n~ mdhiljon 0 mui
I~ lIW1xhorvc me 0 e Isioocrevlt nshtu cfigtltnea c istom te ndlmnc IC qltrij
kotpo-Uve fsht~ ~I-eu- no funksion ti aft~~ poer t~ jidhur Lon1ilctc Ie UT)shmo Ii
poslunonphme qe shfOqcn m partncrClC social II IimIIgt (pltetdon(OleJ ~ti mOlt
biew dhe llI3Ilaxhnl-
Historikisht f-ionl i ~-rijlts i korpltmOgtvc 10 ltvoluori nj~ funkion orpni~onl qe
i-hllt burim i tiiLhii orit(( 0 korpoTall cil zImh ~inmikiht p~-n e odes)laquo
hjkiu~ ~Himoltgt 1Iti1lto dhe manicn e n~iltv ol tjoc ( rltnJjhme dh i cili
k per t nJju Jh h nuot nere e pm (Ijvo 5 2)
runki i q rijelt nllk c Ita lQlt- Ii e ij n~ perhtluc In hmiddotillimibullbull kmpo~
t o JO tet bull fuodit (gt10lt AoJ amp MilIin 9) Numri no mjlt i pmJl3lgt indimual
mUD 0 pmnonlV iniludoMl rna 0 r~i) ~ Invirtmiddot lndilidul rriia bull rolit tI
iltoTuligt mulinocionle a[cat tratltgjike ITi~ orgonlzm vinu10 e srupirnet bull
nltl~m1jmiddot kDn~ lmntrilmar n t~ till zllYillirno Hikit~ bull ~non Werldcorn ViyOndi
Pnnhll dh gthum~ t~ tjet~ gojn~ mlOse miri problemibull
Edlo pso irnpiCmclllimi i qehj ~ kOlJloraravc ~si1W mo pnlhtn~ri filr firmat dhc
middotd~ Iltml hpojtIJ i giubuiiltimit e k b1r k~li toJ~ urlioto ol1iht pe vendel n~
gtlwlilim Uit dit q~oohct gtc qej 0 mir( bull k0I]lltlt4 ~~t~ nje tOlo per ingritltin e
korpo Iitucionc htctCrore dhc ~gjovlt nje liIIkgtr i rfndih~m pOr gthondClin ~
e~onie db subllitcti te tyro
AgtIItu i lIlih vend toipk Qlndrore dho Lindo ~ Sh~iplt h)ti n~ nugn bull
1lt1In1icifmii d) dtbdo mE pare dolre n laUaflljllM me IIhwn~ probltmo dlw foda Njil ngtl dtl)l1ll
e umlll dhe priori ishre dhe bijimi i horit priVOl nlprmJct rgtltrmnjltll gtC Jiri dhe
praliimit La kor fUhlilc i ~iti e verrciin tool h ~ middot~llOtIf htcti-pronar Proocsi
i rrvulim ihlaquo 1~ hap mlgn reit Mitoflmi n fid t poumlrtl dwnornilre dhe
rlilko pOr ~h~iperin~_ Nje pn i lille liito ltt hl Ilmilj OIlhe konteptin 1evcrijlt
kIJth dhe h mha hapi qOgtltnja lt k~rp po hidhLO hal e r tI zh-Ilirn rlhe
n~ ~hlipiiri
21 PrJv~tlliml no vndet Eropiane ne tranzkion
lrivOIijni i korportu- n~ vendet evropi n~ tron~kion l~l1 konffOlUar ndfI tt Yer cltlhlt
me poflin~ slttemi_ trntiruci e lthItti lthell por-doterir fondelt privatlt te
inm dhe dominimi i pronadve tI brendlthlm ne sh kompni ndfIgta invcstitom c
jLltIotom nolt tan fuqi mjafluegtbme ~Ore plr 1l konuolhw to~i~ (Gregmo cr 1 184)
lc1cr plZlt-iIl bpj nllk igurojnf nj ~hm t~ Oj~m Ii kupiogt 0 j nO
kOrpOr11~ nk bltjno ofilmln e nieli to lo liiltojdietit kootlIi Ii P1 mho
mhi jdljon 0 bonk Ii mbimil
lIiSlOrikiJII n~ cjithc zhvillirnrn e j nj~ kOlJgtOllo ka nje objolti tooilt pm to j p1JlUll
blzi mo Ii~ ~ilIim drejl nitiltgt (gtOmtme to korporolaquol diu lilimbullbullbull t oksione~ye rfac Aoy amp gt1II1io 11) Zhvillirni i [ltDIdi ti ltIltj q~ preteodnm 0 Ii dohet liilhalthru t~
rni pj~ ~qrije dhc duhcl 10 rnUgtTin ltdime I lndlolshmc IngtWliie moi darjen
filim MJdi Eropian kontinental i 1m pHU I~ rol1ln pjollrihl t~ till pwiciooe m~
hroj rjolt rusloomelikrne e boto Koncopti i Illtndonlv~ llulkion t~ gojogt
korpuIIllnvo ~ht duke fituar pltrnhjcn per gthkk Lo hum ) dh zhiIlimltYo
bkOkuh
bull Tlpct kry bullbullure Ii tcuktucave proneore t~ korpornt~c ne konomitl bull
vcndn erupiane ni trnnzidoD
Vendlt ~ nnzlion I~ E-rnpCs qOrnlrtm priigtuan mumjcCn e kom t~ t)TC ish-shy
ohtetorort Iltesia e licrt bull mlaquoodrc tc priltIizimii Ie opliku rrodhon loj to o-slunc tC
=~ to kompani to pronesise PCdrnLb _kt~ rmesio Iilike Iruhurore dhc
hlntrihbullbull thltIWo pc krijimin e dalluegthltm t~ Slattil laquol qovmj kllae dhe
momihnln q ijes dbe funksio muhuoe n(l korporoW ZliidbjltL e ihlatshme
nkj p dhi
Qovi~1 kuni 1i1lT1a hume d)hme fgtI ptivot1zimln Mtodat 0 shiti me lmjtimin
prof1 Ii hlh to privilegjflf hle form dltgtmiult I~ Krooi (Beni32) RopLiblika
(k JgtIIi priiirnin me kU]gtll gtI rn mo Ie j~ihbull Iivitiui n~ qimmninc
Lin u oJamp-U me i humli n mtW~ degb (Ilikl 7 IlloM ll) HUlIri hiti me
iilLlrn~ 70 P privolilUor hjo (Ilmill 331) po inveiton lil vogjCl
end igthin I~n C blinin kgtiono nllt kUJIIIiW lt ~I hlI~ duk peedor foltILCn
vdlim-punonje C btOljcs (MEBO) Privolimi f1~ ki n dy tnrod krJl50~
priVlltizimi priatizimi bpitbull (m(ja c ksio [oJ ~mlnia 10k inior pri) dbo
priizimi m~ Iilwjdim (Bomslein 338) Silo_oklo pirdori priliimin mo ltun n fillirn dbc
mlaquoodOn bull i~ diklo (Iljunlyen amp Iuh~ 14) SII13 plikoi ojc prittizim
gradu1 oc k1) mbi primin ~ m--gt rrivotlzimot shtctortm me petjbtim Ie
KIti (ljmanisl dhlTungaris1 prodhu lttrukru poio mo cli TIe odd
tnullioion tllwopli Q~nrltoe Shum~ pro t~ vo~i~J priv u hfqi-n du~ murr rrooelti~ pa
pgunr mlmln 1 t~ tro~1 per _i e Y ~ t~ homt e r=ev t u dlhehln i
pmnan t~ inet
lie Ki~ ~)Iotomiddotjl 90 centrqrimi i ~sl Unit Ilt gjithe lIojet 0 p~o me
pltjbim b~a n rtpublikltn Ceke (KocltMlo 123(1) Njt gIlJP rdutiih I WI~I mrn
infurmu I ~ndhjh i n gjcndje pc to rigjuor lgjildonin AI prdorn ato no
kurriz te at)e l~ ihin pje~marr~ n~ k~t~ prim jo lttlk t~ tyre (rovlik II oJ N1 nj
pcridhC to ohkurLir oh OIDrlrq~ndruall nj~ j W mJh bpltali n~ duor 0 lyre
Iimd t~ proocsit I~ priliomit rormal 161 0 kompaoi~ kipin humicln 0 pronorc Ii
~m dhe m~ poksc oackun c komie La (fiOIiZlWll me pndominimin ~tC
jht~m q~ mbanin S63 10 priatirimoe gtIlklltn ~ Silmon ~lc one di ehperimentoi
nj~ pro p~rq~ndriml pro~idncni ngo liiym vilaquove YO lronarot m~ 10 rnJoltllth~m n~
Sllmeni Ihin b~r fOldot pam ht(Crorc dho kumpanitlt e Inestimevlt priv q~ jane duke
anfol1lluar tallLn~ n~ kotnpani fUllmiar
23 Priyenstizimi nf Shqiperi
Mekgtda c privoliltimil miv~ u pru n~ Shqir~ri U bazua krycsisht n~ bktiot ng da
(punotort dhc d~inlo) te ruial1icvc dh ullo n~ nj~ rukll mJoft III 5hpemd
prooci Punc~ort~ dh ihpnCwlj P nC m~ Im~ 80 p1rqiod tl ndlrmJcvlt 1lt
privatimar nd~M qe mungoi plologtih Igt~imi i [iilleione finI n~ km PlSshy
Mun~esa c fimdove ~ inCSIiDl noketo pro= q~ mund tl angamin n~ mer1~ lodivKltvlt Ie
~ pi lIlOIlitorimin 0 dnjtimit dhc per [jj inn nI prooesln e ndimarrjo i pri
k~ta idiamp n~ ky h~rtim i pccilliZ1l nje ilU~ kj Shqlpiti~ klaquoJt ndr)sltc ngll
~ndodJli ~ rtepublikot k bull Silovakc dh n~ roloni
Moyro e plvotllmll m lv t zhatuar n~ amphqlp~rll~1o mjn Ihjcgthtc J) nd)hme WI
delt e (iera n~ tloIo gtuk pasur paryh 1110 gc e kapitali tl bcldshlm kjo
mctod~ c zbaruar n Shqipri ynoi njc rormim U rltjl1 ltthe~ bllrnb3lte I~ PIO
qellimin albo Ie nillts c kttdihili Ii pngtampflUn I fltllllLfs ltthe ~ oMn lyre cent
~
Nil Ilim nga t~ giitha vcndt deg rmplt QJldrorc dho J~lre ~nq~ m1gtoto~ ende sot i
lmi vend J~ t~ dim nuk funi ~B i kopilalevo ~uJ dh n olvel moltbl PO formal
0 lt l1r~ nuk u lidh as djt~p~rljli dhe WrtllOrazi mo pml] bull prlvnlirimit No OJ
uoim ti kryltr gj~ viti 2007 j ryelur ~ intorviSlmlril (len onim t~ dl ngu
rriviimi hoq~ri~ anno n~ P~gt Lii ltIi dle~ 1j0Ill i kriju m ligj Clllto) per
-Jiltn e dim rub llitimin ne njo Irq Ii 1lizIw (burgte) 1~ Iy dhe mbi =II
m e ~ij iltlirni ltlltri me tan If Mom s SallL -1ltitWmi diu ruieti i tij
n ShqipiJi)
N~ Shqiperi uk ylogt ~lrrim ligjor p~r kuotirn te ndCnruirrjo II dolo ~a prnosi i
privtizimi magth Edh ne TlNin leWi~ ol pritizimil t~ l(1~rmlTj II eklo~ me
liodi 1~ vnt Iho Ie lilliVO ~oiliklt t~ piivatizimit W nJ~rjv t~ vlta q~
Jikonin opionin c priiLimil I~ rjhlll t~ tyro n1p~rmit OrC~ puhl (hu)
prsti uk eWe IIllm loom nil Konioo Mj rndsi e ill mlii~~gto mono ta jota nj~
mJet i fuqish~m p~r promltgtvirnio db zlwi1limin deg I U bpital ne Shqipri NdCrtltJbt qlt
~ fukt qo n~ cndet islMQmuni5 kaDO 0 ltptino q~ kan~ mWsnurdhc ljur wi
~ita Mi ztrillirnin lt tregut Ie bpiulo- duke prializuar ndmwrrjltt urort ~nojet
bultSlS
Ndrkoh~ ekilt1on ban ligjn dunu p~ privlzjmct Slratcgjikc nil I~ it hprlthet qart~
I kuivke hitja lt hioo ~ moel~ Ioompanic trlliike (p hilj Iketlt
iti~~il rutegjk) do ll ~~I m Olert publik 0 mo nkllld publlko no hje me
IOliigj 0 luqL
24 Modclet c Qcverisj $~ Korporata
Dr piktP=rjo ohlrltrne mbi~njn~ no H~hje me istemin bull qltVlttijo keIlOIa(a
Shk11u c m-1ltI koniJn kino i to etmin grup q~ qorl tIi~ kempni Shkolla
bull prWsje ltocialo laquo1 kPOOl~ mh~htet n~ koncrptin 1Jk ~ pJn-iS okioee
dlke sygjem mb~~lttjcJ 0 ploltndoJtvo Shurnc Iuro pro~n~ to rren me t~
oltlltugljturin modo t1 iashtfrn (modolll plldorur ne SHBA dho flrinn 0 Modle) dhe model
t bndshim (moocH i ptrno n~ Gjormmi Jpon Jhe pj te Ij II EJIl kOltltinctak)
II
R qltYltrij o kopayeno (~ 1 186) I~i c gthpltmJgtri dlle gin likuido lC
kariligtli po htu dhe mbrolua legalo e ni~ve tl fuqish~j nj~ 1jm i rIrtdhCm
i ili Ii jhlim I~ qrisjes konIbull Mbm]]bullbull fo~~ Hgj bull kitm~ve nje
proni lt rirqdruor n~ nik lan 1Iilt kopilgtli relotlvlsht Jo likoiJlt flO -htu dhe
nlVim i rrltndl11ve duke qe jone upoimi ~ik i iI11I I~ brendil(Ln
ltngLLllallilliur mucI Iii lojoj e t~ ndalojn~ p~rq~~riLllin I~ drojl~ vots Il~ vend
ndlYhnlO Nuk ll~hl k~o qo poundLl0nltr1t ~ p(lLqndjn~ W ltIjliin I)re t~ vots p
fHq~dru pron~ino Pgth Gjorro dbe Iioliandbullbull Ijojlll ti~ iij~ Ii) till For bnket dl
kompll~ COUIpoundC nuk lejhon je1 hio n~ nJ~ num~r hldh Si glo_
rikon nuk lojon ingtLiluciltlIlalizimin e lit e punj~ pfr 10 ndart pron
prt1rlme ~ lrumJlLli (Zalor 37)
DIlke 3rT p3rlt)ltIt difermcat dilrush mund to kuplOj~ ~ mili krsiiHn dhe karaltteristiket
dlIl Ie stemi tojashtlm dhe to brendm to qltVCtbjcs korp q ILhpelth i q jm~
1 mlldI1 nBirihn dhe gjmnorl tl qlfiltj KlIo modele mund 1(1 iben Kiilhaltldd
laquoIhoi molo mlt nj~ oi1 dhe lIIed) Ie_
Modell anglomrilo i qcvlaquoijes korpo boohi no
bull Ollniimin 0 nj~ numr ~ madh kobh I~ pan
bull Nj~ bord drojtorfsh q ehW mjft i pn ~r SO i ~rlltcl iun I ii d~bull
bulltokholdorvo
bull Korporata til doa~ rujedslt til braltorzu=~ lrellcl~ fuQlshrnc financillfC dho
ndMlylj_ tl t1 ngaqna
ModoL kon no or organe qcgtcrisjojo mblcj C ksionre he boni i mlti
AnoLar I b~I 1lorOv Jne Ie brondrnil dh 0 jhmi
Smdi ka dy funhin krye
bull Siml gropcgtO 10 hii q dominoj n~ okonnmi
Moddi perfhin lri (~I qeri~ I) mblen 0 ksiQOo~ 2) gttgtr1Ii I Irvizimit 3)
berd i drcjono Pfql e poonjkgt Jan g)h~osbt OIla- tlt Iill ltupewmit
AroaIuae burdi Wdnjk rnund tl jon tljasl~ Dc)111 kr= ~ burdi tl pervizim~
WILe C punCsojc lthe pushj bordn e djlnoie dh t mperrizojo pcrform_ bull hi t~
kompanilt Kryci tiKii pc1ltukto mli e f~lon tI ltlisj ~ ko bullbull
Vendet o~ tranzidon II Lrop ihio n~ girndjo t~ ZJiidhnin mc or ltlcl U qiltjes por
z[jodhJl krI~ njl oriant to moddit Wt Sid_fW r ru gtglOOMn X modeli angio-amerilltln I q risjes sj 100 (Ku7nltuov Ilt KIVnltI 2S0~ shnJ sil
kishle nde q~ bn nj~ miaim t~ IOClyr modol lgtgtb Ligji pt Shltgtqltrili Trrpound1aIe n~
Repuhlik~ e Moqdi~ afroi nj~ z~jidhio qe iojonlo ltltIho modelin mo nje ni1 dhe me dy
oivde (Drolrul~I 1132) Kodi I gtlr pIlrckrltgti modelin c qcvoruji OrrWO n Poloi
Kuakkpoundll e tlj rr jl~ t~ ded n~ Inodoli gjmn Amblc lt oiooffiW
bordi opcrviror dho bordi i drojlnrtvo jn kkcriib imit me dy nlvibull Sllovcnia dhc
Kroad aplikuar memo Ie ngjoshmc
B
Modli gjem i oplku dil pro~l huo ~pltmdar q~ kzIU nd n~ wdct n
tlio1ltgto t Egtrgtlaquo Qcirore I b()~ Wmndna~e~Ve t~ brt~ 1~ ilion i t~ plIurltlho
l~ In~ fuqi te madh IIO bull tyro Kouruwgtki KieH n~ k~rkimn 0 lij to qeverijes
kcIrpmlalt no Poloni qi hordl bkutlv ka njo inO t~ madh n~ lIo~in gtedimnrnltjo
tlm n mdimanjcn olltti~e pot dl II~ te SlIgtUltgJke (Kor=wskJ 2061) Nd=
pozicionome lnflllcncltD e pi=lltouar ~ Imiddoterisp-c to ndrygtlmlt CtrgOM tn3IIaXb dbe
gpltgt no komprulllC poI- i Iiltioooi n dy Clldcl e pan (um itt njltri--ljclril)
pidemin ekzehniv IC bordil dfgtlt boNin k7~lrutiv i til ICrc m P mo nj inneltlCf IC 10
ltlmeth~ne viIlle ksioncrl m~ i mwobullbullblj e pfrroillWuno d~o n fund bordi
Iizu Sindibtat ishin inni bull fudit Nj~ rltnd~i humii bull yogl i ishtc
b~~kngjir rolh til pronaL~VO p~lIiilh~i
p W pOrrnhlodhu pvonlht JOlt~ ndr)hm te Iwnidorulthmlt melt imit nglomiddot
mri olh gjM GeriJes~ korpo ala to gjh ndjf luhin plrlrufLrimit 10
objltlli rigtoj gtlt kl r kootekslin c sigttcm1 t~ funbiomit I fell dbe
ingtlilUcie kgale ~ Ii iIIll3rgt Sidoqofte shumi ck ti Aillu db III
trnn2icioo j_ nO Dj PIDI hymimi t nrue baziklt til lrtll Kjo ltgthie )tja
110 pe probkmci e qetrij kotpollilil n~ kontoksin bullbullkonoml no lruozio
in nji gthkatc me t J pwblomoh
3 Metodologjla e pcrdorur
Cjao mvil1imi l oj lUdlmi mbcltI dlt~~ ~ i] ql lt aym klte ltlUdim ~gjcdJJj e
mltlooologjigtlt ltihe 1I0)i dimi qc do ndorm
Studimi primm ~h8 Iinj lUdimi qc rmltlil mllile me informacion ~ ~rI ~ pare
material ga burlm I~ mh)lIu dhe t pa tudiu dori mo lani
SInd prin v3riojnil 5ip ~iplin dl) plrfshijne dokumon1a hi5lorik dho ligjor
rerultlle ekspcrimmlltgth Iii ~ iltiIIe dhe pie shhirni mjU3llL Nf shkneal
~ro dhe 0011 IOzullatct c cksporimltnl bullbullro lUdm gjcndcn kf)h II arlililljt
hkollor ose n~ pM 0 mlje nll konrlOot bull ndryshmc kh ltij q~
jgtEtl~ltoj~ Ilale orl~ilnalc konidcwhcII bllrim ~rlmore_
SuJirni nltlor oII~ dik e ~kruar mbi i~ Iudim primar Dilt1 do p(rf5h~nlt
moote inlim ao dslrutim mtb IUIlail ongjilt Ilmet sokond tc
infntmaioni mund l JOII lIltikujt nlpEr gazet dlgt ~ libra _ j1bnIigtllaquoIh~ 1~ ndI--Jorn
nlt e lt~ hltIIlt1 lcnbimi Irii klrkimevo primc dikuj ~cIltr
Sndimi prima hlC i ~o M b Ii mnlt1 W morrim ltate individuale nIJ vri~i 10 nov~j
gtpifkco u(lim Ii 8i~ht Ai Mnd W s~llnj ideali p~ ~do ltJim ~~ kc~klet [
layhel]gtOI qc vzhdimil1l (gthu i pn~ ~~ II liI i liitl~ dimi ~km mon)rlt
IJuke iu refltnw studiml tim motooologjio e ~-KicdJJt per Ii iu ki~ 5lUdim Iwohot nO
5lUdimln prim asltlU dblt alC sclrondar Pi Iudimin oekotgtdaI i j= rtf mtilwjgtC lt ndt)~h~m dhe hkrimcvo ~ tuam 1a5hmclio 1Oltl~ kOltim b q~ ~ vlfshmo e~anCrisJn
p~r t~ ~rumbllllr I~ dhln per endcto Iniin ni rP Qdrobullbull dho Llndorlt Dampo
q~n~ tudimi im k~Jko ~ ilIrc nj~ pnorm~ to hillimit cO kOlaIOV odh lie kao
y~de plr kH~ ~i~ forlml elIlaquo mmprcj wrtlvo H yer dho tudl~ layer proj lyre
Edhc nlt in c ShqpCrl gtluoim ltla b qfoi nj dibm~centr t~ lruptu m~ mirii flTimd
lt PITi~ Ie primlimit no Shqipltri
SIdimi prim ~ktl ziwillu me SfcifikisJ pIlbullbullaslin bull S~qirJi9l Ky Iim iltIl gtCf me
aGo IE ojl Pelsori i ltiii i dlltj(Qhej drejrubullbulluIi Ie lFrntave nf Shqiperi M~ tcpCr
luUla- ~uantiltWv ky Pdltsur ka ~Iner kwliI3libull ~alI PYjo jane 1 pltr to marr
mmdimlt ~I n~ rutO) lt[lt IE OITib Ii Iwptahc hje Itim so me mol i djtuegtve U
loporalao Nj~ rs ~U pmc bW pjdlu Iudimi louliW Is~t Iudim kutitOIiv
kokon nj n~ I modIgt PYb 10 plo~ i~ q~ hfuqct 0 ~htir pIl tli Ii ~
tin c korpobull
31 vetlalt~ dbc problmet e Iudil
Objcktival qc kC7on I ali7oj~ tudimi dh p~iiiit lt10 U jap U dotyrojn~ q to bEhel
i~ mibim no pc~lihj e metodamp q~ do malahot K~gthlll~ tha m~ ipl 1n~ P~QI
mdimi prim uho ui oodr plti mdiJUi ~SI1~ ~oxlut i gthlriri no Kh~ dhc n~ hp~ Ti
dMnat pr vcndet 0 E_mpll UnoJ muod ihbullbulllgtln vctfm no baa I~ nj (udiml ondar
Who pse por pmblano me lC kulizuano dhe por tli~e kohore dho gjoognoJlko In _ OpoundlI
5iri eltJhe studinU primae sltlaGi problemlt N~ krompilo qiptare n~ pCrgjithii dhe oK il~~
ngrirura form~ koora10gth shum ~htiri5 Ii uh to rnamlth infonnde l me
repr n~ detajc p~ lolnpMi~ Roalizimi i pyoUgtltoo 8a k~ kompai mund t~ bl)hcj voW
me a~ rekDmandilnovo to momo nga indii(l~ (I~ kihi kmkle me d~tosll ne flW Kjo
~~~ asyeja q~ numrll pyct~SltJc_c t plolCu a~llij i iimi_
bull hh-Kmoilt1 MoIgjik i Elbasani~ 1 pjO$ 0 kompn Krum 100111 a
bull fabrikgt e ~lm0s nf Fusho Krujil ~C ut rhi oi shpk ~hl~ blrC Pl
ltShQI~ huaj
bull Ish-I(ombinali i T~k$tile HOra
bull InfrlSofl ow sh
bull Abnolha
bull IkiIhbullbull
Si~ vCrd1c1 nj~ rjltgto bull rubjekte jan~ ltomi Ii dala ng prooltlti j pri izimlt ndOtso ~i
tjrnlj_ komi obionreli lthemelu nIP rommi
Sidoqo~ m~n)m ltlhi11i s1 infodonil iolt e lt1 jjl~ JTC oho PTblemet nentu
kihin pika t~ nKiahmc rn tl elot 1kltlhbl vzhdimM l~rfudilllt c nXjma proj kityrlt
P)laquo~ ~ kryor jono prh nil IUltot 0 studimit te p~ilt ~ poittC
)oijjn~slttirl1 bull sltlaqur gjale pi t~ kI)-~es sl PJ~ i ptonondnii j dfcjlultgt
nO Mhje me burim e tyre fimnd ne lidhje prigt-tizimct krr=ll in-srimct
nultnna- N~ km pik~ am rnbcthin I~ ~U he j~nn pilllljillic IiJ cckW
u~OT~Kmiddotl LA6ifI =~ bull
4 Analiza c f~ Dhiinave
41 IIapal c pam dreJI privatizimit per vndt nc tranzicim
Nic ckomi n fUnlolon ~Ie njo ok bull ell Mile ltloke dryhua nil Iii ohmo e
oeOltralizmlI no okoi~ rC~ te lio Ekonoit J trnnzioiQn i n~i)hon Hbeli
okOllOmlk Iru fu=t IBjaOl~ ato qc vood ~mim barneral c llteyenel~ Jnl hcqur kryho
pri-alirimi i nol_onjbullbullbull ilthmiddotshctirorc dho luijm ltkltori fmmcisr per t ndhm lcgtizjltn
lltapnIi prilll
Ucrirumoa c If drtjW Ii) pmnigtliool private ~hW clcrnrnti h1l7ik i fkonomi5i ~ lltg dhe
impiementimi i k(i t~ drejl nuikawi kryeso i prCgtlt icioit
Tmiokk bull privotllmit mUllci e jon to odryhmo Disa Iltetc kHl~ okenr me
rregtrtte pi di dokada ndern to ljorl j bii~lt t~ rioj nil odpimi 0 kay
rormae oj j~ yondot c Empes Limlore Ni di =te fconn jan( hlilruar me nj~
nmujii pOlilike 1 en e njl diktato (ra i Romigt ph) 1olops q~ (i pb
Jl-kimi StIji~) II~ dltklar~ pcic (si mot macis) oe ite~rim me lie hWI ~o
(1 i GjORTune 1iJo)
SI mportl to Dnk Jltm ]0 TnIlol shpemdOIj lt gjltnl I plltlltM-tivitin c
punrho bpi peijal tipe t~ oimjovc n fillirn I traoieiMi dho crozioni i kCtTC
difcrcnoovo mos klltmlvo 0 ~jdlr dte tl ~J amplOll fo igumn nj reUim naljoTaI
fundi tC rnmzicionil
Proesi i tranzicion~ rollo mo rduzrnn lt mil kMmik komoost Shak_ nn bullbull rdhi me
nien e Mur1 lerlln n 9 -IOtor 1989 i dli hkatoi kolapin e Inivo 1omil dhe
tartoi pruesin c trcfh~go nie prt n pluli~ ng pron ~ltct~OtO n~ pon ptiv
dhc ngo plnifikimi ~~ No tin Sovjeti pro(e I trnnzicU( porehi laquoIll koiapin c
htctit s-jclik i Rhli rood ~j~ qe ~oJ n~ orese c lrc gthoe Ulltike dhc mo
onC ood Ii d)mlgtldhjtI Publika- t~ ~= jctiko Zyrtamhl H-bkiml Sojotik u shpCrbO
~dhjetar 1991 lodI Ro ihte republib m~ ~ dh Savjotike dhbullbulljo m~ ilomiuesj j
konomikih althu dbo polilikihL
n Iliitba dltl komuni 10 E lgtfOIltgtn e tyre drtjt priwtiiimiL l~ Ii gjilha
del politibl batiklt Ii FlIlzicionit igthin iltnlilo ne projUmn lt tyN ~kamik Am u
prgatiWn prcj Iltri W rej mo n~IHne bull kplt per~ndimorC Ih ollanizaltae
ndorkomlgtltm nlO iI11Jcl dominueso to riit Monll Ndc[Olt~t Bk~ fiotllroe
dhe Bk~ Evropi P lhvillim (intiluoionill ~ If kniu pr -itmin 0 dove n~
joion) Etapgt bull z1willimi ~ zicionil ishin rih ~ ttcfihla ~e [Mi u kIo nj~
libeltaligtim i plqtiiltbsbem i ktii- ltkltlIlomikbull ltmimct q~ libohclrin tonuololtchin
nggtr Weti lthin liblnlizuarbullbullikundi Ialrsel e kllDblrnil db normal inrcmit NjltUit ishin Ie
Ii) Ilt nd~ei oklV bi dhe nguhohohn n tregtilll nd ~ I huj se
oyo jo progJn bllljmi inei p~r rlr~r inficionio p~r to konlrOllillI
t(i~it huxheto dlo p~ I~ iLmLlu hoiln bull Ihl~m So LIi j~ raoformm Jrkuro
kjhl qllm til krljon loitclone 0 okunoni tLltgut Kompononti kr 1 Iranfonnim
ihl pgtaomi de~jo etcm pa- W cnJ ihmiddothctet mo ckocomi tl cenllzIlarnc dor
c ~ -irul~ koJporni_ poT gjiuohlu dIr plr U krij= nje ~1Or I ri prigt1IL
T ronnm ci-N ~nkupton njlt rue bonllt3rt Hila do tijcpIC rOO Igtonke Ctmc
shlct dhe do I 1lt)0 klorin c pnvull lnah)W klcdite Rcrrm bullbull taksa dfle
n~i)[ilni nj S finol modem ihin nlt ~cllim hnds st privizimi~
Sidoqof1l UMloi Nkturor u zlwilit13 nll~lo ltlh q dhe ~lui 20 yjel me gtno ai
nuk mund 1lt konidltroll11 pltrfimduar ( plu~nju nil Ie ampiillla vendet 0 Evrope Qnlrore dhe
LlrKioJlt) Sclaori priwl iE-hli dominues pot rislrUluorirni i pbmnnj ish-shi nul la
pltrfuoouar pi ltIh monopnJet mbizolmao ne gtltkkor IE fnd~ishfm gti ampi~shy
Kompan~~ privte nu~ pU pljn glI 0 qmrjlt purenle til korpoo furoona
bbrc vzltdon mo olOrin bunk q~ wan I poj~ kri~ Ioi l(ofOnn1 0 i~E
ile nuk irill implInLnur
41 V~Ddd Enll Undore pas illOW Ii lranziciouit
r~r hert tC pore qlt Ii fillimi i trnnzioioni~ vltdot bull EYropigt Undo po ~zoji njl klime Ie
ravoluno mkro _ okonomik kane nj mkrn hllilot dho jno ~thye koh rritiu okonomike
e~jith~ keto hvilli JOIl akoma to brihl v~nrrih 1 me biloCOl bugttlcwre dlle
f1Ojcione t~ illlo Pih ziliv prvli masi cgthLi 4 nJ~ pro D hvlIim ~t~ gjith k~lu de
Stnokutlt bull pro~islt e ndconJje shrngcn ~ ngo programi i prijjmi dh bull
bullkuma karolttlttiwhen ngo njC louU i rrdjeltIgtim I sIr sa ltubjelaot bull jlgthtmlt oltbru
odhe h~A hMli
Sol-ton iMnkur eLom Illnl h~ duke e mfT VO ngo krzat mprcht dh ~IO pllvatiu
giereih ngu b01 bull uoj- IJ sa i twn ~ oto jan kr)csisht t~ pUlhvilluaro me
likuidllc lL ulltL ltlho me rparencl~ dobtl h me hvillimn e inIhNUkl vlt pErlat
ltto u1wnigtht funjni mjri
I~rporimj ne priitimin l dbe n~ metodn ~ perdorur pC- 10 pri-i1UQt ndlrmmjrt ish--shy
shltltrorc po mo pTn hvqirore ka nj~ ndiklm ktiptimpiolo no pli~l 10 qevrisj to
hoqrivc bim n~ Me ne ncoo Iroki~ 11 ill i MEBOmiddotL (Monsemellt and
Employee BymiddotOulraquo dh priLiltimd me Ie Ino vlOIf lonidemhlt Ii j~ m~ pak ttl
rorshm ndj pronltUCo privlL Ii q~ ltmiddotnJ~ I pImirtsojno cfil-o 0 Ii n~n n~
maksimwn firimot ne krohoim mo hirjltl ltdrejlipnrltjtl ek inv privOl
PMgrgtme1 e priWmt Unr rnarr fODna Ie rrdryhm bullbull I alronih1 iwI~ fill YODC jan~
aloma duke hvill n~ humicn e -endcvo n mltyra~ eptrol ni in 0 nd~u1jcv~
tnltJho
NjO hurt~ purqll bOImi e qijcs~ w1om re del n~ bullbullIoloo jop i me
poshW
OM fIOW ~P lt l~d bull Un1~qlt ~ll W~l ~lIO Ir ur1 Ii m lUIJZllltAld ~ -gtLI~ImiddotI
lllltgtUl 1tIOpngtlt ~middotPO)II$MU wpu ~ iWgtOJ (u[o) ~(ampIoWJ bull
l1Jl ~d n d ODrofl )lOf Itll ill oqPiw ~ 1yenl1flt QU OlJP
lUEI QU )~~ ~14lt ~ U 011 ITI0O~ ~p ~U~ ~lt rqlll IrlPonl bull
gtfuaund lUOI~
Iqw Ip 1I0O~ ilf re~n P ~OLIl n jJ~~W ~ Ifl~dil1OJp
~ilOJd l[lWid l 11)1 )lOP liIl~ ~1 )~I Ql 1~IUlW
~ hJltj ~ puilw i ll IPI a lPorql ~~ Wqpu ~ I(WllIOl ~fN bull
~ noqp[I 1OJd
m~ns I)Wl)IApd lS~ 0 IfOIlQ lfol~~ IP n~ql)d ~I Ol[lSllIf
lP Iord PillA OWl 1 Oh)Irudurl 1 gtl~ud )1 urqum bull 111J1S
Q~P~QI
~u IPQ3 ~u ~1ltnQld ~I ~lJnIlRlI ~I nl~1f1Is~q~~d ~ 1IJ~I~IUU)l poundt
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
Q_veiJH korpornavlt doc mnyra ~ aphlimi Ie i n~ nltIlt ~ t~iion e5htc bull ndr)gthme
dh doli ng ajbullbull vend to zhvill kjtgt pit j~ Ill fkto~h iigjore financiun
dhpoliik~
No li~ur qerielt ltl korporal1 heki viII n~ mo c ihm n~ 11 dlot roli
Iholbu tninu tregjeve II hvillr~ kapiI 0 rolil mOIlI to bnb NIS ekonomill
~lroniolo l-Jilo mkuniana tlt JipJm1 01 gut ~~~ v~htirl t~ fUnksionoj gt1 duhe
N~ t~ njM kuho nc ltlnomi1E no nuvic gtlt1111 m_lzm t~ brcdhim borltii
djtortlmiddotc dho mmorn ndt)middotshojnlt humo mo mokoniulI Imd~m ~kocmv
zhvillu
ArI3l1 c qOj ~ bJrpltmnavlt ne vend n~ tmntiltiwr juysh mcIT no o-rtim rol e
shtltti 51 wlonor kyesolt nocnnanjel cdhe an~ozhinl bull b nI no rigtlrukwnmin e
IIdlnturrj OesIr1j riies so korpora rgtI konomt~ Ill unz1ciWljaoi sItfur gjate
prolti tf tlonilt scpse ritmi privotizimit b p nj~ mpr1t ndim no vrzhllimltgtinE
bull rolit t~ hteti n~ ~evisiltn lt korpomiddotlt p~r hkak metodgt pfdonmt per privatirimin bull
(ommiddot kon p~middot1r cd lioj01 e pronarlv til inj til dlf n~o ky prol Ky dim kCrkon
t~ Jl4IOCl mjdiin dhe menyt~ i ti vill pm( bull pri timit mimiddot n~ end ~
ndt)lhme dh i lilldi nj~herl mho k~lij r~1 qvetlJa k010middot 11 ~itha nd
mbullbullnmll~ Ii e Evrope i~ middotPmblem1 q~ hloq_~ k~ nomi gj~
hop t~ pom ~ qoverijelt ~tal P 1lt Clu k~ ur dhbull Ill iora kan~ arrrut 11
p~rcj~ 10ni IllI= rreth 211 i pi~h nmie
Ne mfn~ til v lmuhet to paq1en probl~ hu ne ~h~pin Kecloh i1 j~ 1Be m p1 ~ ~ilbo iuopv Ie bpCnmiddotern dh bullbullrodbullbull I~ hrl pEt re atdhmeo
Vltnltkgt ~ tnmricion i duhltl tC furoojrre praktikllt )W ~ per (~zhvil1Ibullbullbullm e
Y~ q~ lutpomd lt zhll boltiroro po mn pIj ti fqiwno qc II -ndn~
iti Y Ii q njlt kup flin cdho me lltfli pigrrri pEt delt e kmjv~
~ tromlion q urat eTronomike i ke lne biltMa
1 llyrje
Qevtrlsjo 0 korpore ltmOO Kre nj m~ e Riltrt debt IOlitik konomHc Nj~ en
nsj4ljbullbullh o cly dbdt bull fundit knC ven no ltlokj pIm qevcrll kurpoe _duke
r~rl~i db problm te tilla i fuqla dho pCIjgj~i lt odlt tl droito~o oi he ~li Jhe
inl1lt invtmyenlt individual bull si lj~ l1ljo cry po omltii nd~kombbr to
binoi 01 iliuoione drko mbtare finnc iIC
~kiml ~ [he lt qelttisjlaquo korporotayenlt p~rfhij~ disipli Ie humt i financa
mhlmi sttalogjik ooiolog] dhe gthllaquonWII polld bull stodl I oJohuiY ta tanimmo hto
till~ qe n duhct 10 gjOjmC Hje nWplin~ rer ~ Mudluot problemin 0 qvorijogt gtlt kcnpolll1 bullbull
N elonomile bull IICgjcye Ii myenliuara sistorni i qltmiddotai oi korpa ve slit ndlrtuar
Sf3duLlish ndlt 0000j n sot rnund Ii prcal1ohlt1 ii n~ lDik k~mplh q~ m~n~
liti 1f01lIL1b politika ingtLitucione pubJikc bashkinu pIltlfciongtk dh lode o1ilto SidlollE n~
vendltt 0 okoom nf tmnzidotl nj~ ltolr~ djesh t~ moikut cnd~ rnWlgOjoc N~ pltrpjljo p
t2 zhvillu oj im l~ mi~ IE qevltrijes~ korpltltoyo n~ kto endo vltgthl~il hogtltn no
prolom tl ill i ruklurat kompleklte ti pn~i nmlh~nl konflllo rn hkti dh bull
klolt filloniot imi i dob ligjo dhe juridik mUJ~ oso moo Iwillimi instiucionevo
dh pooli e imeY njnl7ore
~kgtpien fJil 10 veneve nC tnmltJoun t~jne 1i qO nj~ im i fort i
~ij k10 d tii gthrqol ~rnklth I I i lronlbnllimi t~ pronsiltol sh~
jo Iigtt p n~ no 1rgtILliltun problom ~iIlimiL tO qrij lIi mirlt bhet m~ i
komrliku~ j pjii 0 infrmlIu inUlonol Ie Ilwill po klE je lshl e
nmiddotwjWno ojo rigttruklunrn i kujd=hCm i qcvmjegt qo dltri prigtoL Ii rormohet i fuqiMm
mjftucltem per W realizur 1rlInsfunnim 1lt ukme okmile drltjl nomisl s llUl
p k~o vrndo kOpoundPltgtrimj dho bashkltpunimi ingtlIl1 junO fltlltoi ~j nj l-limnirni U
gtUkm hmik Jrrjlekunrnn lrUL
Paluish nO ndel no uc term qegtltrijlt kOfO h IShl I I 010 jnf duke c
p~~or OL me hpejtiltL Problemin e qeveriio oil kopotovo kto oJe jne dUe 0
pftblhw no nje mltn~ =ifik- Siltlemi i tyre i k_ID~ hi Ill fornIt llIDihm to
korporlIvoj =llnl i prialijmit miv II Slnlkluntl hvill iMlilUonol shorni [i
nevoJhmc plr Ie oltI1lar n nje ~oi tregn Ironirunl
llIIg kely riiye dh problem qo to jolhn nok q~ndr dh ShgipM Trnni qeverije
poot h p~r tl filloi t~ bchci [nnilj Iltm mha (OHllnit t privotilimit to miirmanjeve
ihmiddothllilbull ~mlti i privatizimi u zhvHlu tlnmj mo 10 nj~jlOl prohl lti n~ vltndc1 lio
n lUjn I~ Shqil~rill~ p1rballja e re me ckonomin~ gUI 11 he m bull vehtir c kujljm~~ lt1i i mirlfillt~ hqiptar ishtc rclativish i ri knhur mo wd e tjer qe po
prjlunin Ii Iranidn dh periudl e tij e mir(filltll shlo~ror hh hleruar me j~
ok (0 Ii NjE pmhlemelth q~nlIl klttIl PI09C ngo podij ltlhe mung= e
Colmil Iii (owhi ~konmik tE dj t~ tin] Il koJlOrat3vc dhe qOj gtbloC tE
jlob
Nj~ sen CullOfltgth t( iltrlt al clma i~in 1gte~eudhl4n Ill mlgf e Uo tC
Jgt okonomilte t bogtbku me krijimin dbe ltCornj lorponll~ Nj~ p~ q kale dhe
vozhdon t~ blj~ Clapa tC njo P1S jeshmo ltltIhoo cli1 mo njuit e korporatav~
hqip po kMooi 0 pcrfcksionohen dbo te RIriin~ W zllVillojn b~ te mirilqejes
Himl I q rije ~ korporatave ka tipare e soJ 50 til ngjhmo dho 5]gtCcifiko no
k hJm~ Ine otn t vj tlt jeta Il~ nzicion PO eltlh n RUK~in~ pOr ti knohu me
lip bull ~tdve t~ Jvillo 11 dl konptin e qeriltje ~ korporvlt e bno to niohur miTlt
dh I uJiuar per oj1 he Ii ~ dhe ~ v07hdioni Duk ntIt l~ dMltimot c fundll
U Tlmlllolvo no vnJd me ok t1 711ill01 IIh m nJ~ ploj~ n~ qltgtcim 0
lIwO nj m pik(p)oIjoh ngihon p m~orl q~ ~ ~on M mirilqvcrijcn 0
~(o Kj ~tii nji 5r~lt qlt pem1l gjilho eltpm btlu oq ttplr ekonomitC 0
~ri la Joo nl Hoim
Sc po linin Ia ttalirojc SltqlpCria mirltqcrujon dbo ehlo no mlpoundi ta mhtri pit u 1I~muar
nji I bull hltnd Ie ljlts k ltgthli ~j nli jolttmiddot yesore t~ laij
~im
1 lfubikim I Llleraturs
Ky bpuli ampgt I~ j nj~ r-mn m ampled lC lonltqgttillc qe-=iltj gti ~
Pilli)IIim ehle lC jltpltn r~I shfuquro gj~ privalizimil nO _ ltIronomimiddot ne
Inonzieion ne pfrgj ililtsi duke u gtplaquoifit hon~i III _in c Sh~~
211eh~ Qn-erhja e Korporatan
Konccpti i lcrlj Jomoor hta oj Jck l mplh dh mWld~ JllcakIohct ne
mln)ra t ndryltl1me N~ ~giiMi qevo~ c lonp h j~ terij p~sh q~
ndikojn ~nyrt i nj~ kopOOI~ drojluhct ltIminitnohel dhe mhltL
b plrlrufiZlLgtr hj~n~ qmiddotIJo korpo ro~kton mamlhCncn mo gthume lujlomh Ie
~rhin ltiho qollime pClt Ii cilOi orpI qeilaquo lltrjrit kyesoril jan~ ksionrft
mh1 ciho )rrdi i cij~ preldI l~ Ijer Ii plrfhiril jn~ pllnonj~sit fmitor~
]lt110 un TTlt~IIlorCl mjJii ltII komurrieli n~ t1rii pdaj qe-erija e kOlJloratac
lth rrdheni mo pj~mni IU Iryhom n puktimin drejtimit dhe1rfQrmJjds~
korpolllhrvlt (Mnlgt dhe Minow I~~S)
Ngo njlt kCndCilirlnl (iI~ qoioja 0 kOlPoomiddotbCn fj pC liirltgtinc mrrolthjltve
ligjm kulturrc dlto hmltudonl q~ dInnllojo~ ~fr muod te bijni Iillrponrtt publik uh
i kootrollo i uohtrchc1 ky Iillntrcll dhi hplmdoltot rigtku dhc ktbimi nc klivl qlt
ndenin (BlLr 199~)
Duko rna 1ray g~ qCmiddotIJ korporIw ~] nj fUsh~ konomike q~ inigon i te
siguroj~lmotinj~ moltimln ~~ottt t~ korporotiS nso plrdorimi i mekJjizmalt mutes (si
kontt=lt ltalimltt orSOiacionol dh Iltlii]ooiolli) kjn akoni limihlaquo ~ k~kesJl lt
pirminimir to pcriomurno nnmoi p bull h1 pronorf[ c korpolllle OlUnd igunJo 0
gtti~~ mnoxhorf[ 0 korponrt~ ~o 1lt anijn~ njc pCtqindjo kthimi kunkuru= (lgthlhi=n
~OO~) ne min)TCn q~ iguil c ~rimo fin I illjno gtclen ~ke m= nj
klhim gogt intimltt ty ($hkir oIh Vhny 1997)
bull
Reo ~ lVOfj so Irorprualllgtl htC -enlt nlt ~jo II nj rnlnyn ~ n kriza
ekom~ kudo ni ~ Forcat gloOOl jane dule i dhtfJlt form zhyillimi 1lt vww-=h1m ~
qCltri ~ kirola N~ nj~ konomi globak kompiI~ dhbullbull0fJd mO tme to dobi
q~iiIi korn 1m ti nlliaril t 13jllf pasoja c~ilt~ mho ki~ finanl
N~ ekenurnil lt (regievc 7hvH1uara po Ilnl dhe n~ cknmi(~ fL IOidofL problemi
qLlle ~ kerpor 1m aIT rltndo A)et ~elb~L~ p~r Ii~ 1fi~io Ii ill jn~ t Fita
POL Il1Idl1 ooio-okonumk to i dyh~ dhe plr k~I Y problm) Htike duhet t~
kc~ )lt11 t~ ndtygthm no yende (0 ndryhme
1(0 joni hr PBresivisht t~ mamplha dho gthum~ ~mplkgt Akioner ~ egiel dhc U
mOdhji n~ kompmitl e igurimcve fode bull pcnio j pglaquoivisln delcgoinc me
gthumo bullbulllturit tellt mana~ n till zhviUimo ~jni U mUMU q maxhcrft 0
porltjmlmjni ruqni di_ n~ duart e lore modjc edho duko poktnar j pje Ii
madl Ii inter=t-e tI pronarflte ~ komi Jgtfl ksl~
P~hhl Kiilhlt lOj hmiddotlU too e qevej se korporntovc nu~ eshllt zhiUu m
1( liii slum~lIjgthmt-ri gjuhoh no nkqltimltl [ltnom t rndlihme (Turnbull 181)
P-klU dll stmkiura Ie ndrshmc tlt qClcrije 0 1w1gt~ow duhel Ii rulalzohe n~
korrolcion Ilt fOlt1o me tltor1ne Cgion duko mm n~ kunidOTJlli U ~i l1eilttoj aknalisl
slqct~lmILl poer t~ rcduktuar kostot e agiensise dho minilnizimin 0 Iwnflik(i m ifinee
dh mhor~o Nd~a c pronei nga kontrolli ilnplikon nj~ humbje Iokiive kntmlli nga
ongt kionv korshi vcldimevc manaKlicriale Si IWI I kisoj ndrjj hIlt luur oi
si I kontrollit 1 qecrijc sC korporatave n~ mEtI)rt q~ (~ iohol n~ mdhiljon 0 mui
I~ lIW1xhorvc me 0 e Isioocrevlt nshtu cfigtltnea c istom te ndlmnc IC qltrij
kotpo-Uve fsht~ ~I-eu- no funksion ti aft~~ poer t~ jidhur Lon1ilctc Ie UT)shmo Ii
poslunonphme qe shfOqcn m partncrClC social II IimIIgt (pltetdon(OleJ ~ti mOlt
biew dhe llI3Ilaxhnl-
Historikisht f-ionl i ~-rijlts i korpltmOgtvc 10 ltvoluori nj~ funkion orpni~onl qe
i-hllt burim i tiiLhii orit(( 0 korpoTall cil zImh ~inmikiht p~-n e odes)laquo
hjkiu~ ~Himoltgt 1Iti1lto dhe manicn e n~iltv ol tjoc ( rltnJjhme dh i cili
k per t nJju Jh h nuot nere e pm (Ijvo 5 2)
runki i q rijelt nllk c Ita lQlt- Ii e ij n~ perhtluc In hmiddotillimibullbull kmpo~
t o JO tet bull fuodit (gt10lt AoJ amp MilIin 9) Numri no mjlt i pmJl3lgt indimual
mUD 0 pmnonlV iniludoMl rna 0 r~i) ~ Invirtmiddot lndilidul rriia bull rolit tI
iltoTuligt mulinocionle a[cat tratltgjike ITi~ orgonlzm vinu10 e srupirnet bull
nltl~m1jmiddot kDn~ lmntrilmar n t~ till zllYillirno Hikit~ bull ~non Werldcorn ViyOndi
Pnnhll dh gthum~ t~ tjet~ gojn~ mlOse miri problemibull
Edlo pso irnpiCmclllimi i qehj ~ kOlJloraravc ~si1W mo pnlhtn~ri filr firmat dhc
middotd~ Iltml hpojtIJ i giubuiiltimit e k b1r k~li toJ~ urlioto ol1iht pe vendel n~
gtlwlilim Uit dit q~oohct gtc qej 0 mir( bull k0I]lltlt4 ~~t~ nje tOlo per ingritltin e
korpo Iitucionc htctCrore dhc ~gjovlt nje liIIkgtr i rfndih~m pOr gthondClin ~
e~onie db subllitcti te tyro
AgtIItu i lIlih vend toipk Qlndrore dho Lindo ~ Sh~iplt h)ti n~ nugn bull
1lt1In1icifmii d) dtbdo mE pare dolre n laUaflljllM me IIhwn~ probltmo dlw foda Njil ngtl dtl)l1ll
e umlll dhe priori ishre dhe bijimi i horit priVOl nlprmJct rgtltrmnjltll gtC Jiri dhe
praliimit La kor fUhlilc i ~iti e verrciin tool h ~ middot~llOtIf htcti-pronar Proocsi
i rrvulim ihlaquo 1~ hap mlgn reit Mitoflmi n fid t poumlrtl dwnornilre dhe
rlilko pOr ~h~iperin~_ Nje pn i lille liito ltt hl Ilmilj OIlhe konteptin 1evcrijlt
kIJth dhe h mha hapi qOgtltnja lt k~rp po hidhLO hal e r tI zh-Ilirn rlhe
n~ ~hlipiiri
21 PrJv~tlliml no vndet Eropiane ne tranzkion
lrivOIijni i korportu- n~ vendet evropi n~ tron~kion l~l1 konffOlUar ndfI tt Yer cltlhlt
me poflin~ slttemi_ trntiruci e lthItti lthell por-doterir fondelt privatlt te
inm dhe dominimi i pronadve tI brendlthlm ne sh kompni ndfIgta invcstitom c
jLltIotom nolt tan fuqi mjafluegtbme ~Ore plr 1l konuolhw to~i~ (Gregmo cr 1 184)
lc1cr plZlt-iIl bpj nllk igurojnf nj ~hm t~ Oj~m Ii kupiogt 0 j nO
kOrpOr11~ nk bltjno ofilmln e nieli to lo liiltojdietit kootlIi Ii P1 mho
mhi jdljon 0 bonk Ii mbimil
lIiSlOrikiJII n~ cjithc zhvillirnrn e j nj~ kOlJgtOllo ka nje objolti tooilt pm to j p1JlUll
blzi mo Ii~ ~ilIim drejl nitiltgt (gtOmtme to korporolaquol diu lilimbullbullbull t oksione~ye rfac Aoy amp gt1II1io 11) Zhvillirni i [ltDIdi ti ltIltj q~ preteodnm 0 Ii dohet liilhalthru t~
rni pj~ ~qrije dhc duhcl 10 rnUgtTin ltdime I lndlolshmc IngtWliie moi darjen
filim MJdi Eropian kontinental i 1m pHU I~ rol1ln pjollrihl t~ till pwiciooe m~
hroj rjolt rusloomelikrne e boto Koncopti i Illtndonlv~ llulkion t~ gojogt
korpuIIllnvo ~ht duke fituar pltrnhjcn per gthkk Lo hum ) dh zhiIlimltYo
bkOkuh
bull Tlpct kry bullbullure Ii tcuktucave proneore t~ korpornt~c ne konomitl bull
vcndn erupiane ni trnnzidoD
Vendlt ~ nnzlion I~ E-rnpCs qOrnlrtm priigtuan mumjcCn e kom t~ t)TC ish-shy
ohtetorort Iltesia e licrt bull mlaquoodrc tc priltIizimii Ie opliku rrodhon loj to o-slunc tC
=~ to kompani to pronesise PCdrnLb _kt~ rmesio Iilike Iruhurore dhc
hlntrihbullbull thltIWo pc krijimin e dalluegthltm t~ Slattil laquol qovmj kllae dhe
momihnln q ijes dbe funksio muhuoe n(l korporoW ZliidbjltL e ihlatshme
nkj p dhi
Qovi~1 kuni 1i1lT1a hume d)hme fgtI ptivot1zimln Mtodat 0 shiti me lmjtimin
prof1 Ii hlh to privilegjflf hle form dltgtmiult I~ Krooi (Beni32) RopLiblika
(k JgtIIi priiirnin me kU]gtll gtI rn mo Ie j~ihbull Iivitiui n~ qimmninc
Lin u oJamp-U me i humli n mtW~ degb (Ilikl 7 IlloM ll) HUlIri hiti me
iilLlrn~ 70 P privolilUor hjo (Ilmill 331) po inveiton lil vogjCl
end igthin I~n C blinin kgtiono nllt kUJIIIiW lt ~I hlI~ duk peedor foltILCn
vdlim-punonje C btOljcs (MEBO) Privolimi f1~ ki n dy tnrod krJl50~
priVlltizimi priatizimi bpitbull (m(ja c ksio [oJ ~mlnia 10k inior pri) dbo
priizimi m~ Iilwjdim (Bomslein 338) Silo_oklo pirdori priliimin mo ltun n fillirn dbc
mlaquoodOn bull i~ diklo (Iljunlyen amp Iuh~ 14) SII13 plikoi ojc prittizim
gradu1 oc k1) mbi primin ~ m--gt rrivotlzimot shtctortm me petjbtim Ie
KIti (ljmanisl dhlTungaris1 prodhu lttrukru poio mo cli TIe odd
tnullioion tllwopli Q~nrltoe Shum~ pro t~ vo~i~J priv u hfqi-n du~ murr rrooelti~ pa
pgunr mlmln 1 t~ tro~1 per _i e Y ~ t~ homt e r=ev t u dlhehln i
pmnan t~ inet
lie Ki~ ~)Iotomiddotjl 90 centrqrimi i ~sl Unit Ilt gjithe lIojet 0 p~o me
pltjbim b~a n rtpublikltn Ceke (KocltMlo 123(1) Njt gIlJP rdutiih I WI~I mrn
infurmu I ~ndhjh i n gjcndje pc to rigjuor lgjildonin AI prdorn ato no
kurriz te at)e l~ ihin pje~marr~ n~ k~t~ prim jo lttlk t~ tyre (rovlik II oJ N1 nj
pcridhC to ohkurLir oh OIDrlrq~ndruall nj~ j W mJh bpltali n~ duor 0 lyre
Iimd t~ proocsit I~ priliomit rormal 161 0 kompaoi~ kipin humicln 0 pronorc Ii
~m dhe m~ poksc oackun c komie La (fiOIiZlWll me pndominimin ~tC
jht~m q~ mbanin S63 10 priatirimoe gtIlklltn ~ Silmon ~lc one di ehperimentoi
nj~ pro p~rq~ndriml pro~idncni ngo liiym vilaquove YO lronarot m~ 10 rnJoltllth~m n~
Sllmeni Ihin b~r fOldot pam ht(Crorc dho kumpanitlt e Inestimevlt priv q~ jane duke
anfol1lluar tallLn~ n~ kotnpani fUllmiar
23 Priyenstizimi nf Shqiperi
Mekgtda c privoliltimil miv~ u pru n~ Shqir~ri U bazua krycsisht n~ bktiot ng da
(punotort dhc d~inlo) te ruial1icvc dh ullo n~ nj~ rukll mJoft III 5hpemd
prooci Punc~ort~ dh ihpnCwlj P nC m~ Im~ 80 p1rqiod tl ndlrmJcvlt 1lt
privatimar nd~M qe mungoi plologtih Igt~imi i [iilleione finI n~ km PlSshy
Mun~esa c fimdove ~ inCSIiDl noketo pro= q~ mund tl angamin n~ mer1~ lodivKltvlt Ie
~ pi lIlOIlitorimin 0 dnjtimit dhc per [jj inn nI prooesln e ndimarrjo i pri
k~ta idiamp n~ ky h~rtim i pccilliZ1l nje ilU~ kj Shqlpiti~ klaquoJt ndr)sltc ngll
~ndodJli ~ rtepublikot k bull Silovakc dh n~ roloni
Moyro e plvotllmll m lv t zhatuar n~ amphqlp~rll~1o mjn Ihjcgthtc J) nd)hme WI
delt e (iera n~ tloIo gtuk pasur paryh 1110 gc e kapitali tl bcldshlm kjo
mctod~ c zbaruar n Shqipri ynoi njc rormim U rltjl1 ltthe~ bllrnb3lte I~ PIO
qellimin albo Ie nillts c kttdihili Ii pngtampflUn I fltllllLfs ltthe ~ oMn lyre cent
~
Nil Ilim nga t~ giitha vcndt deg rmplt QJldrorc dho J~lre ~nq~ m1gtoto~ ende sot i
lmi vend J~ t~ dim nuk funi ~B i kopilalevo ~uJ dh n olvel moltbl PO formal
0 lt l1r~ nuk u lidh as djt~p~rljli dhe WrtllOrazi mo pml] bull prlvnlirimit No OJ
uoim ti kryltr gj~ viti 2007 j ryelur ~ intorviSlmlril (len onim t~ dl ngu
rriviimi hoq~ri~ anno n~ P~gt Lii ltIi dle~ 1j0Ill i kriju m ligj Clllto) per
-Jiltn e dim rub llitimin ne njo Irq Ii 1lizIw (burgte) 1~ Iy dhe mbi =II
m e ~ij iltlirni ltlltri me tan If Mom s SallL -1ltitWmi diu ruieti i tij
n ShqipiJi)
N~ Shqiperi uk ylogt ~lrrim ligjor p~r kuotirn te ndCnruirrjo II dolo ~a prnosi i
privtizimi magth Edh ne TlNin leWi~ ol pritizimil t~ l(1~rmlTj II eklo~ me
liodi 1~ vnt Iho Ie lilliVO ~oiliklt t~ piivatizimit W nJ~rjv t~ vlta q~
Jikonin opionin c priiLimil I~ rjhlll t~ tyro n1p~rmit OrC~ puhl (hu)
prsti uk eWe IIllm loom nil Konioo Mj rndsi e ill mlii~~gto mono ta jota nj~
mJet i fuqish~m p~r promltgtvirnio db zlwi1limin deg I U bpital ne Shqipri NdCrtltJbt qlt
~ fukt qo n~ cndet islMQmuni5 kaDO 0 ltptino q~ kan~ mWsnurdhc ljur wi
~ita Mi ztrillirnin lt tregut Ie bpiulo- duke prializuar ndmwrrjltt urort ~nojet
bultSlS
Ndrkoh~ ekilt1on ban ligjn dunu p~ privlzjmct Slratcgjikc nil I~ it hprlthet qart~
I kuivke hitja lt hioo ~ moel~ Ioompanic trlliike (p hilj Iketlt
iti~~il rutegjk) do ll ~~I m Olert publik 0 mo nkllld publlko no hje me
IOliigj 0 luqL
24 Modclet c Qcverisj $~ Korporata
Dr piktP=rjo ohlrltrne mbi~njn~ no H~hje me istemin bull qltVlttijo keIlOIa(a
Shk11u c m-1ltI koniJn kino i to etmin grup q~ qorl tIi~ kempni Shkolla
bull prWsje ltocialo laquo1 kPOOl~ mh~htet n~ koncrptin 1Jk ~ pJn-iS okioee
dlke sygjem mb~~lttjcJ 0 ploltndoJtvo Shurnc Iuro pro~n~ to rren me t~
oltlltugljturin modo t1 iashtfrn (modolll plldorur ne SHBA dho flrinn 0 Modle) dhe model
t bndshim (moocH i ptrno n~ Gjormmi Jpon Jhe pj te Ij II EJIl kOltltinctak)
II
R qltYltrij o kopayeno (~ 1 186) I~i c gthpltmJgtri dlle gin likuido lC
kariligtli po htu dhe mbrolua legalo e ni~ve tl fuqish~j nj~ 1jm i rIrtdhCm
i ili Ii jhlim I~ qrisjes konIbull Mbm]]bullbull fo~~ Hgj bull kitm~ve nje
proni lt rirqdruor n~ nik lan 1Iilt kopilgtli relotlvlsht Jo likoiJlt flO -htu dhe
nlVim i rrltndl11ve duke qe jone upoimi ~ik i iI11I I~ brendil(Ln
ltngLLllallilliur mucI Iii lojoj e t~ ndalojn~ p~rq~~riLllin I~ drojl~ vots Il~ vend
ndlYhnlO Nuk ll~hl k~o qo poundLl0nltr1t ~ p(lLqndjn~ W ltIjliin I)re t~ vots p
fHq~dru pron~ino Pgth Gjorro dbe Iioliandbullbull Ijojlll ti~ iij~ Ii) till For bnket dl
kompll~ COUIpoundC nuk lejhon je1 hio n~ nJ~ num~r hldh Si glo_
rikon nuk lojon ingtLiluciltlIlalizimin e lit e punj~ pfr 10 ndart pron
prt1rlme ~ lrumJlLli (Zalor 37)
DIlke 3rT p3rlt)ltIt difermcat dilrush mund to kuplOj~ ~ mili krsiiHn dhe karaltteristiket
dlIl Ie stemi tojashtlm dhe to brendm to qltVCtbjcs korp q ILhpelth i q jm~
1 mlldI1 nBirihn dhe gjmnorl tl qlfiltj KlIo modele mund 1(1 iben Kiilhaltldd
laquoIhoi molo mlt nj~ oi1 dhe lIIed) Ie_
Modell anglomrilo i qcvlaquoijes korpo boohi no
bull Ollniimin 0 nj~ numr ~ madh kobh I~ pan
bull Nj~ bord drojtorfsh q ehW mjft i pn ~r SO i ~rlltcl iun I ii d~bull
bulltokholdorvo
bull Korporata til doa~ rujedslt til braltorzu=~ lrellcl~ fuQlshrnc financillfC dho
ndMlylj_ tl t1 ngaqna
ModoL kon no or organe qcgtcrisjojo mblcj C ksionre he boni i mlti
AnoLar I b~I 1lorOv Jne Ie brondrnil dh 0 jhmi
Smdi ka dy funhin krye
bull Siml gropcgtO 10 hii q dominoj n~ okonnmi
Moddi perfhin lri (~I qeri~ I) mblen 0 ksiQOo~ 2) gttgtr1Ii I Irvizimit 3)
berd i drcjono Pfql e poonjkgt Jan g)h~osbt OIla- tlt Iill ltupewmit
AroaIuae burdi Wdnjk rnund tl jon tljasl~ Dc)111 kr= ~ burdi tl pervizim~
WILe C punCsojc lthe pushj bordn e djlnoie dh t mperrizojo pcrform_ bull hi t~
kompanilt Kryci tiKii pc1ltukto mli e f~lon tI ltlisj ~ ko bullbull
Vendet o~ tranzidon II Lrop ihio n~ girndjo t~ ZJiidhnin mc or ltlcl U qiltjes por
z[jodhJl krI~ njl oriant to moddit Wt Sid_fW r ru gtglOOMn X modeli angio-amerilltln I q risjes sj 100 (Ku7nltuov Ilt KIVnltI 2S0~ shnJ sil
kishle nde q~ bn nj~ miaim t~ IOClyr modol lgtgtb Ligji pt Shltgtqltrili Trrpound1aIe n~
Repuhlik~ e Moqdi~ afroi nj~ z~jidhio qe iojonlo ltltIho modelin mo nje ni1 dhe me dy
oivde (Drolrul~I 1132) Kodi I gtlr pIlrckrltgti modelin c qcvoruji OrrWO n Poloi
Kuakkpoundll e tlj rr jl~ t~ ded n~ Inodoli gjmn Amblc lt oiooffiW
bordi opcrviror dho bordi i drojlnrtvo jn kkcriib imit me dy nlvibull Sllovcnia dhc
Kroad aplikuar memo Ie ngjoshmc
B
Modli gjem i oplku dil pro~l huo ~pltmdar q~ kzIU nd n~ wdct n
tlio1ltgto t Egtrgtlaquo Qcirore I b()~ Wmndna~e~Ve t~ brt~ 1~ ilion i t~ plIurltlho
l~ In~ fuqi te madh IIO bull tyro Kouruwgtki KieH n~ k~rkimn 0 lij to qeverijes
kcIrpmlalt no Poloni qi hordl bkutlv ka njo inO t~ madh n~ lIo~in gtedimnrnltjo
tlm n mdimanjcn olltti~e pot dl II~ te SlIgtUltgJke (Kor=wskJ 2061) Nd=
pozicionome lnflllcncltD e pi=lltouar ~ Imiddoterisp-c to ndrygtlmlt CtrgOM tn3IIaXb dbe
gpltgt no komprulllC poI- i Iiltioooi n dy Clldcl e pan (um itt njltri--ljclril)
pidemin ekzehniv IC bordil dfgtlt boNin k7~lrutiv i til ICrc m P mo nj inneltlCf IC 10
ltlmeth~ne viIlle ksioncrl m~ i mwobullbullblj e pfrroillWuno d~o n fund bordi
Iizu Sindibtat ishin inni bull fudit Nj~ rltnd~i humii bull yogl i ishtc
b~~kngjir rolh til pronaL~VO p~lIiilh~i
p W pOrrnhlodhu pvonlht JOlt~ ndr)hm te Iwnidorulthmlt melt imit nglomiddot
mri olh gjM GeriJes~ korpo ala to gjh ndjf luhin plrlrufLrimit 10
objltlli rigtoj gtlt kl r kootekslin c sigttcm1 t~ funbiomit I fell dbe
ingtlilUcie kgale ~ Ii iIIll3rgt Sidoqofte shumi ck ti Aillu db III
trnn2icioo j_ nO Dj PIDI hymimi t nrue baziklt til lrtll Kjo ltgthie )tja
110 pe probkmci e qetrij kotpollilil n~ kontoksin bullbullkonoml no lruozio
in nji gthkatc me t J pwblomoh
3 Metodologjla e pcrdorur
Cjao mvil1imi l oj lUdlmi mbcltI dlt~~ ~ i] ql lt aym klte ltlUdim ~gjcdJJj e
mltlooologjigtlt ltihe 1I0)i dimi qc do ndorm
Studimi primm ~h8 Iinj lUdimi qc rmltlil mllile me informacion ~ ~rI ~ pare
material ga burlm I~ mh)lIu dhe t pa tudiu dori mo lani
SInd prin v3riojnil 5ip ~iplin dl) plrfshijne dokumon1a hi5lorik dho ligjor
rerultlle ekspcrimmlltgth Iii ~ iltiIIe dhe pie shhirni mjU3llL Nf shkneal
~ro dhe 0011 IOzullatct c cksporimltnl bullbullro lUdm gjcndcn kf)h II arlililljt
hkollor ose n~ pM 0 mlje nll konrlOot bull ndryshmc kh ltij q~
jgtEtl~ltoj~ Ilale orl~ilnalc konidcwhcII bllrim ~rlmore_
SuJirni nltlor oII~ dik e ~kruar mbi i~ Iudim primar Dilt1 do p(rf5h~nlt
moote inlim ao dslrutim mtb IUIlail ongjilt Ilmet sokond tc
infntmaioni mund l JOII lIltikujt nlpEr gazet dlgt ~ libra _ j1bnIigtllaquoIh~ 1~ ndI--Jorn
nlt e lt~ hltIIlt1 lcnbimi Irii klrkimevo primc dikuj ~cIltr
Sndimi prima hlC i ~o M b Ii mnlt1 W morrim ltate individuale nIJ vri~i 10 nov~j
gtpifkco u(lim Ii 8i~ht Ai Mnd W s~llnj ideali p~ ~do ltJim ~~ kc~klet [
layhel]gtOI qc vzhdimil1l (gthu i pn~ ~~ II liI i liitl~ dimi ~km mon)rlt
IJuke iu refltnw studiml tim motooologjio e ~-KicdJJt per Ii iu ki~ 5lUdim Iwohot nO
5lUdimln prim asltlU dblt alC sclrondar Pi Iudimin oekotgtdaI i j= rtf mtilwjgtC lt ndt)~h~m dhe hkrimcvo ~ tuam 1a5hmclio 1Oltl~ kOltim b q~ ~ vlfshmo e~anCrisJn
p~r t~ ~rumbllllr I~ dhln per endcto Iniin ni rP Qdrobullbull dho Llndorlt Dampo
q~n~ tudimi im k~Jko ~ ilIrc nj~ pnorm~ to hillimit cO kOlaIOV odh lie kao
y~de plr kH~ ~i~ forlml elIlaquo mmprcj wrtlvo H yer dho tudl~ layer proj lyre
Edhc nlt in c ShqpCrl gtluoim ltla b qfoi nj dibm~centr t~ lruptu m~ mirii flTimd
lt PITi~ Ie primlimit no Shqipltri
SIdimi prim ~ktl ziwillu me SfcifikisJ pIlbullbullaslin bull S~qirJi9l Ky Iim iltIl gtCf me
aGo IE ojl Pelsori i ltiii i dlltj(Qhej drejrubullbulluIi Ie lFrntave nf Shqiperi M~ tcpCr
luUla- ~uantiltWv ky Pdltsur ka ~Iner kwliI3libull ~alI PYjo jane 1 pltr to marr
mmdimlt ~I n~ rutO) lt[lt IE OITib Ii Iwptahc hje Itim so me mol i djtuegtve U
loporalao Nj~ rs ~U pmc bW pjdlu Iudimi louliW Is~t Iudim kutitOIiv
kokon nj n~ I modIgt PYb 10 plo~ i~ q~ hfuqct 0 ~htir pIl tli Ii ~
tin c korpobull
31 vetlalt~ dbc problmet e Iudil
Objcktival qc kC7on I ali7oj~ tudimi dh p~iiiit lt10 U jap U dotyrojn~ q to bEhel
i~ mibim no pc~lihj e metodamp q~ do malahot K~gthlll~ tha m~ ipl 1n~ P~QI
mdimi prim uho ui oodr plti mdiJUi ~SI1~ ~oxlut i gthlriri no Kh~ dhc n~ hp~ Ti
dMnat pr vcndet 0 E_mpll UnoJ muod ihbullbulllgtln vctfm no baa I~ nj (udiml ondar
Who pse por pmblano me lC kulizuano dhe por tli~e kohore dho gjoognoJlko In _ OpoundlI
5iri eltJhe studinU primae sltlaGi problemlt N~ krompilo qiptare n~ pCrgjithii dhe oK il~~
ngrirura form~ koora10gth shum ~htiri5 Ii uh to rnamlth infonnde l me
repr n~ detajc p~ lolnpMi~ Roalizimi i pyoUgtltoo 8a k~ kompai mund t~ bl)hcj voW
me a~ rekDmandilnovo to momo nga indii(l~ (I~ kihi kmkle me d~tosll ne flW Kjo
~~~ asyeja q~ numrll pyct~SltJc_c t plolCu a~llij i iimi_
bull hh-Kmoilt1 MoIgjik i Elbasani~ 1 pjO$ 0 kompn Krum 100111 a
bull fabrikgt e ~lm0s nf Fusho Krujil ~C ut rhi oi shpk ~hl~ blrC Pl
ltShQI~ huaj
bull Ish-I(ombinali i T~k$tile HOra
bull InfrlSofl ow sh
bull Abnolha
bull IkiIhbullbull
Si~ vCrd1c1 nj~ rjltgto bull rubjekte jan~ ltomi Ii dala ng prooltlti j pri izimlt ndOtso ~i
tjrnlj_ komi obionreli lthemelu nIP rommi
Sidoqo~ m~n)m ltlhi11i s1 infodonil iolt e lt1 jjl~ JTC oho PTblemet nentu
kihin pika t~ nKiahmc rn tl elot 1kltlhbl vzhdimM l~rfudilllt c nXjma proj kityrlt
P)laquo~ ~ kryor jono prh nil IUltot 0 studimit te p~ilt ~ poittC
)oijjn~slttirl1 bull sltlaqur gjale pi t~ kI)-~es sl PJ~ i ptonondnii j dfcjlultgt
nO Mhje me burim e tyre fimnd ne lidhje prigt-tizimct krr=ll in-srimct
nultnna- N~ km pik~ am rnbcthin I~ ~U he j~nn pilllljillic IiJ cckW
u~OT~Kmiddotl LA6ifI =~ bull
4 Analiza c f~ Dhiinave
41 IIapal c pam dreJI privatizimit per vndt nc tranzicim
Nic ckomi n fUnlolon ~Ie njo ok bull ell Mile ltloke dryhua nil Iii ohmo e
oeOltralizmlI no okoi~ rC~ te lio Ekonoit J trnnzioiQn i n~i)hon Hbeli
okOllOmlk Iru fu=t IBjaOl~ ato qc vood ~mim barneral c llteyenel~ Jnl hcqur kryho
pri-alirimi i nol_onjbullbullbull ilthmiddotshctirorc dho luijm ltkltori fmmcisr per t ndhm lcgtizjltn
lltapnIi prilll
Ucrirumoa c If drtjW Ii) pmnigtliool private ~hW clcrnrnti h1l7ik i fkonomi5i ~ lltg dhe
impiementimi i k(i t~ drejl nuikawi kryeso i prCgtlt icioit
Tmiokk bull privotllmit mUllci e jon to odryhmo Disa Iltetc kHl~ okenr me
rregtrtte pi di dokada ndern to ljorl j bii~lt t~ rioj nil odpimi 0 kay
rormae oj j~ yondot c Empes Limlore Ni di =te fconn jan( hlilruar me nj~
nmujii pOlilike 1 en e njl diktato (ra i Romigt ph) 1olops q~ (i pb
Jl-kimi StIji~) II~ dltklar~ pcic (si mot macis) oe ite~rim me lie hWI ~o
(1 i GjORTune 1iJo)
SI mportl to Dnk Jltm ]0 TnIlol shpemdOIj lt gjltnl I plltlltM-tivitin c
punrho bpi peijal tipe t~ oimjovc n fillirn I traoieiMi dho crozioni i kCtTC
difcrcnoovo mos klltmlvo 0 ~jdlr dte tl ~J amplOll fo igumn nj reUim naljoTaI
fundi tC rnmzicionil
Proesi i tranzicion~ rollo mo rduzrnn lt mil kMmik komoost Shak_ nn bullbull rdhi me
nien e Mur1 lerlln n 9 -IOtor 1989 i dli hkatoi kolapin e Inivo 1omil dhe
tartoi pruesin c trcfh~go nie prt n pluli~ ng pron ~ltct~OtO n~ pon ptiv
dhc ngo plnifikimi ~~ No tin Sovjeti pro(e I trnnzicU( porehi laquoIll koiapin c
htctit s-jclik i Rhli rood ~j~ qe ~oJ n~ orese c lrc gthoe Ulltike dhc mo
onC ood Ii d)mlgtldhjtI Publika- t~ ~= jctiko Zyrtamhl H-bkiml Sojotik u shpCrbO
~dhjetar 1991 lodI Ro ihte republib m~ ~ dh Savjotike dhbullbulljo m~ ilomiuesj j
konomikih althu dbo polilikihL
n Iliitba dltl komuni 10 E lgtfOIltgtn e tyre drtjt priwtiiimiL l~ Ii gjilha
del politibl batiklt Ii FlIlzicionit igthin iltnlilo ne projUmn lt tyN ~kamik Am u
prgatiWn prcj Iltri W rej mo n~IHne bull kplt per~ndimorC Ih ollanizaltae
ndorkomlgtltm nlO iI11Jcl dominueso to riit Monll Ndc[Olt~t Bk~ fiotllroe
dhe Bk~ Evropi P lhvillim (intiluoionill ~ If kniu pr -itmin 0 dove n~
joion) Etapgt bull z1willimi ~ zicionil ishin rih ~ ttcfihla ~e [Mi u kIo nj~
libeltaligtim i plqtiiltbsbem i ktii- ltkltlIlomikbull ltmimct q~ libohclrin tonuololtchin
nggtr Weti lthin liblnlizuarbullbullikundi Ialrsel e kllDblrnil db normal inrcmit NjltUit ishin Ie
Ii) Ilt nd~ei oklV bi dhe nguhohohn n tregtilll nd ~ I huj se
oyo jo progJn bllljmi inei p~r rlr~r inficionio p~r to konlrOllillI
t(i~it huxheto dlo p~ I~ iLmLlu hoiln bull Ihl~m So LIi j~ raoformm Jrkuro
kjhl qllm til krljon loitclone 0 okunoni tLltgut Kompononti kr 1 Iranfonnim
ihl pgtaomi de~jo etcm pa- W cnJ ihmiddothctet mo ckocomi tl cenllzIlarnc dor
c ~ -irul~ koJporni_ poT gjiuohlu dIr plr U krij= nje ~1Or I ri prigt1IL
T ronnm ci-N ~nkupton njlt rue bonllt3rt Hila do tijcpIC rOO Igtonke Ctmc
shlct dhe do I 1lt)0 klorin c pnvull lnah)W klcdite Rcrrm bullbull taksa dfle
n~i)[ilni nj S finol modem ihin nlt ~cllim hnds st privizimi~
Sidoqof1l UMloi Nkturor u zlwilit13 nll~lo ltlh q dhe ~lui 20 yjel me gtno ai
nuk mund 1lt konidltroll11 pltrfimduar ( plu~nju nil Ie ampiillla vendet 0 Evrope Qnlrore dhe
LlrKioJlt) Sclaori priwl iE-hli dominues pot rislrUluorirni i pbmnnj ish-shi nul la
pltrfuoouar pi ltIh monopnJet mbizolmao ne gtltkkor IE fnd~ishfm gti ampi~shy
Kompan~~ privte nu~ pU pljn glI 0 qmrjlt purenle til korpoo furoona
bbrc vzltdon mo olOrin bunk q~ wan I poj~ kri~ Ioi l(ofOnn1 0 i~E
ile nuk irill implInLnur
41 V~Ddd Enll Undore pas illOW Ii lranziciouit
r~r hert tC pore qlt Ii fillimi i trnnzioioni~ vltdot bull EYropigt Undo po ~zoji njl klime Ie
ravoluno mkro _ okonomik kane nj mkrn hllilot dho jno ~thye koh rritiu okonomike
e~jith~ keto hvilli JOIl akoma to brihl v~nrrih 1 me biloCOl bugttlcwre dlle
f1Ojcione t~ illlo Pih ziliv prvli masi cgthLi 4 nJ~ pro D hvlIim ~t~ gjith k~lu de
Stnokutlt bull pro~islt e ndconJje shrngcn ~ ngo programi i prijjmi dh bull
bullkuma karolttlttiwhen ngo njC louU i rrdjeltIgtim I sIr sa ltubjelaot bull jlgthtmlt oltbru
odhe h~A hMli
Sol-ton iMnkur eLom Illnl h~ duke e mfT VO ngo krzat mprcht dh ~IO pllvatiu
giereih ngu b01 bull uoj- IJ sa i twn ~ oto jan kr)csisht t~ pUlhvilluaro me
likuidllc lL ulltL ltlho me rparencl~ dobtl h me hvillimn e inIhNUkl vlt pErlat
ltto u1wnigtht funjni mjri
I~rporimj ne priitimin l dbe n~ metodn ~ perdorur pC- 10 pri-i1UQt ndlrmmjrt ish--shy
shltltrorc po mo pTn hvqirore ka nj~ ndiklm ktiptimpiolo no pli~l 10 qevrisj to
hoqrivc bim n~ Me ne ncoo Iroki~ 11 ill i MEBOmiddotL (Monsemellt and
Employee BymiddotOulraquo dh priLiltimd me Ie Ino vlOIf lonidemhlt Ii j~ m~ pak ttl
rorshm ndj pronltUCo privlL Ii q~ ltmiddotnJ~ I pImirtsojno cfil-o 0 Ii n~n n~
maksimwn firimot ne krohoim mo hirjltl ltdrejlipnrltjtl ek inv privOl
PMgrgtme1 e priWmt Unr rnarr fODna Ie rrdryhm bullbull I alronih1 iwI~ fill YODC jan~
aloma duke hvill n~ humicn e -endcvo n mltyra~ eptrol ni in 0 nd~u1jcv~
tnltJho
NjO hurt~ purqll bOImi e qijcs~ w1om re del n~ bullbullIoloo jop i me
poshW
OM fIOW ~P lt l~d bull Un1~qlt ~ll W~l ~lIO Ir ur1 Ii m lUIJZllltAld ~ -gtLI~ImiddotI
lllltgtUl 1tIOpngtlt ~middotPO)II$MU wpu ~ iWgtOJ (u[o) ~(ampIoWJ bull
l1Jl ~d n d ODrofl )lOf Itll ill oqPiw ~ 1yenl1flt QU OlJP
lUEI QU )~~ ~14lt ~ U 011 ITI0O~ ~p ~U~ ~lt rqlll IrlPonl bull
gtfuaund lUOI~
Iqw Ip 1I0O~ ilf re~n P ~OLIl n jJ~~W ~ Ifl~dil1OJp
~ilOJd l[lWid l 11)1 )lOP liIl~ ~1 )~I Ql 1~IUlW
~ hJltj ~ puilw i ll IPI a lPorql ~~ Wqpu ~ I(WllIOl ~fN bull
~ noqp[I 1OJd
m~ns I)Wl)IApd lS~ 0 IfOIlQ lfol~~ IP n~ql)d ~I Ol[lSllIf
lP Iord PillA OWl 1 Oh)Irudurl 1 gtl~ud )1 urqum bull 111J1S
Q~P~QI
~u IPQ3 ~u ~1ltnQld ~I ~lJnIlRlI ~I nl~1f1Is~q~~d ~ 1IJ~I~IUU)l poundt
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
1 llyrje
Qevtrlsjo 0 korpore ltmOO Kre nj m~ e Riltrt debt IOlitik konomHc Nj~ en
nsj4ljbullbullh o cly dbdt bull fundit knC ven no ltlokj pIm qevcrll kurpoe _duke
r~rl~i db problm te tilla i fuqla dho pCIjgj~i lt odlt tl droito~o oi he ~li Jhe
inl1lt invtmyenlt individual bull si lj~ l1ljo cry po omltii nd~kombbr to
binoi 01 iliuoione drko mbtare finnc iIC
~kiml ~ [he lt qelttisjlaquo korporotayenlt p~rfhij~ disipli Ie humt i financa
mhlmi sttalogjik ooiolog] dhe gthllaquonWII polld bull stodl I oJohuiY ta tanimmo hto
till~ qe n duhct 10 gjOjmC Hje nWplin~ rer ~ Mudluot problemin 0 qvorijogt gtlt kcnpolll1 bullbull
N elonomile bull IICgjcye Ii myenliuara sistorni i qltmiddotai oi korpa ve slit ndlrtuar
Sf3duLlish ndlt 0000j n sot rnund Ii prcal1ohlt1 ii n~ lDik k~mplh q~ m~n~
liti 1f01lIL1b politika ingtLitucione pubJikc bashkinu pIltlfciongtk dh lode o1ilto SidlollE n~
vendltt 0 okoom nf tmnzidotl nj~ ltolr~ djesh t~ moikut cnd~ rnWlgOjoc N~ pltrpjljo p
t2 zhvillu oj im l~ mi~ IE qevltrijes~ korpltltoyo n~ kto endo vltgthl~il hogtltn no
prolom tl ill i ruklurat kompleklte ti pn~i nmlh~nl konflllo rn hkti dh bull
klolt filloniot imi i dob ligjo dhe juridik mUJ~ oso moo Iwillimi instiucionevo
dh pooli e imeY njnl7ore
~kgtpien fJil 10 veneve nC tnmltJoun t~jne 1i qO nj~ im i fort i
~ij k10 d tii gthrqol ~rnklth I I i lronlbnllimi t~ pronsiltol sh~
jo Iigtt p n~ no 1rgtILliltun problom ~iIlimiL tO qrij lIi mirlt bhet m~ i
komrliku~ j pjii 0 infrmlIu inUlonol Ie Ilwill po klE je lshl e
nmiddotwjWno ojo rigttruklunrn i kujd=hCm i qcvmjegt qo dltri prigtoL Ii rormohet i fuqiMm
mjftucltem per W realizur 1rlInsfunnim 1lt ukme okmile drltjl nomisl s llUl
p k~o vrndo kOpoundPltgtrimj dho bashkltpunimi ingtlIl1 junO fltlltoi ~j nj l-limnirni U
gtUkm hmik Jrrjlekunrnn lrUL
Paluish nO ndel no uc term qegtltrijlt kOfO h IShl I I 010 jnf duke c
p~~or OL me hpejtiltL Problemin e qeveriio oil kopotovo kto oJe jne dUe 0
pftblhw no nje mltn~ =ifik- Siltlemi i tyre i k_ID~ hi Ill fornIt llIDihm to
korporlIvoj =llnl i prialijmit miv II Slnlkluntl hvill iMlilUonol shorni [i
nevoJhmc plr Ie oltI1lar n nje ~oi tregn Ironirunl
llIIg kely riiye dh problem qo to jolhn nok q~ndr dh ShgipM Trnni qeverije
poot h p~r tl filloi t~ bchci [nnilj Iltm mha (OHllnit t privotilimit to miirmanjeve
ihmiddothllilbull ~mlti i privatizimi u zhvHlu tlnmj mo 10 nj~jlOl prohl lti n~ vltndc1 lio
n lUjn I~ Shqil~rill~ p1rballja e re me ckonomin~ gUI 11 he m bull vehtir c kujljm~~ lt1i i mirlfillt~ hqiptar ishtc rclativish i ri knhur mo wd e tjer qe po
prjlunin Ii Iranidn dh periudl e tij e mir(filltll shlo~ror hh hleruar me j~
ok (0 Ii NjE pmhlemelth q~nlIl klttIl PI09C ngo podij ltlhe mung= e
Colmil Iii (owhi ~konmik tE dj t~ tin] Il koJlOrat3vc dhe qOj gtbloC tE
jlob
Nj~ sen CullOfltgth t( iltrlt al clma i~in 1gte~eudhl4n Ill mlgf e Uo tC
Jgt okonomilte t bogtbku me krijimin dbe ltCornj lorponll~ Nj~ p~ q kale dhe
vozhdon t~ blj~ Clapa tC njo P1S jeshmo ltltIhoo cli1 mo njuit e korporatav~
hqip po kMooi 0 pcrfcksionohen dbo te RIriin~ W zllVillojn b~ te mirilqejes
Himl I q rije ~ korporatave ka tipare e soJ 50 til ngjhmo dho 5]gtCcifiko no
k hJm~ Ine otn t vj tlt jeta Il~ nzicion PO eltlh n RUK~in~ pOr ti knohu me
lip bull ~tdve t~ Jvillo 11 dl konptin e qeriltje ~ korporvlt e bno to niohur miTlt
dh I uJiuar per oj1 he Ii ~ dhe ~ v07hdioni Duk ntIt l~ dMltimot c fundll
U Tlmlllolvo no vnJd me ok t1 711ill01 IIh m nJ~ ploj~ n~ qltgtcim 0
lIwO nj m pik(p)oIjoh ngihon p m~orl q~ ~ ~on M mirilqvcrijcn 0
~(o Kj ~tii nji 5r~lt qlt pem1l gjilho eltpm btlu oq ttplr ekonomitC 0
~ri la Joo nl Hoim
Sc po linin Ia ttalirojc SltqlpCria mirltqcrujon dbo ehlo no mlpoundi ta mhtri pit u 1I~muar
nji I bull hltnd Ie ljlts k ltgthli ~j nli jolttmiddot yesore t~ laij
~im
1 lfubikim I Llleraturs
Ky bpuli ampgt I~ j nj~ r-mn m ampled lC lonltqgttillc qe-=iltj gti ~
Pilli)IIim ehle lC jltpltn r~I shfuquro gj~ privalizimil nO _ ltIronomimiddot ne
Inonzieion ne pfrgj ililtsi duke u gtplaquoifit hon~i III _in c Sh~~
211eh~ Qn-erhja e Korporatan
Konccpti i lcrlj Jomoor hta oj Jck l mplh dh mWld~ JllcakIohct ne
mln)ra t ndryltl1me N~ ~giiMi qevo~ c lonp h j~ terij p~sh q~
ndikojn ~nyrt i nj~ kopOOI~ drojluhct ltIminitnohel dhe mhltL
b plrlrufiZlLgtr hj~n~ qmiddotIJo korpo ro~kton mamlhCncn mo gthume lujlomh Ie
~rhin ltiho qollime pClt Ii cilOi orpI qeilaquo lltrjrit kyesoril jan~ ksionrft
mh1 ciho )rrdi i cij~ preldI l~ Ijer Ii plrfhiril jn~ pllnonj~sit fmitor~
]lt110 un TTlt~IIlorCl mjJii ltII komurrieli n~ t1rii pdaj qe-erija e kOlJloratac
lth rrdheni mo pj~mni IU Iryhom n puktimin drejtimit dhe1rfQrmJjds~
korpolllhrvlt (Mnlgt dhe Minow I~~S)
Ngo njlt kCndCilirlnl (iI~ qoioja 0 kOlPoomiddotbCn fj pC liirltgtinc mrrolthjltve
ligjm kulturrc dlto hmltudonl q~ dInnllojo~ ~fr muod te bijni Iillrponrtt publik uh
i kootrollo i uohtrchc1 ky Iillntrcll dhi hplmdoltot rigtku dhc ktbimi nc klivl qlt
ndenin (BlLr 199~)
Duko rna 1ray g~ qCmiddotIJ korporIw ~] nj fUsh~ konomike q~ inigon i te
siguroj~lmotinj~ moltimln ~~ottt t~ korporotiS nso plrdorimi i mekJjizmalt mutes (si
kontt=lt ltalimltt orSOiacionol dh Iltlii]ooiolli) kjn akoni limihlaquo ~ k~kesJl lt
pirminimir to pcriomurno nnmoi p bull h1 pronorf[ c korpolllle OlUnd igunJo 0
gtti~~ mnoxhorf[ 0 korponrt~ ~o 1lt anijn~ njc pCtqindjo kthimi kunkuru= (lgthlhi=n
~OO~) ne min)TCn q~ iguil c ~rimo fin I illjno gtclen ~ke m= nj
klhim gogt intimltt ty ($hkir oIh Vhny 1997)
bull
Reo ~ lVOfj so Irorprualllgtl htC -enlt nlt ~jo II nj rnlnyn ~ n kriza
ekom~ kudo ni ~ Forcat gloOOl jane dule i dhtfJlt form zhyillimi 1lt vww-=h1m ~
qCltri ~ kirola N~ nj~ konomi globak kompiI~ dhbullbull0fJd mO tme to dobi
q~iiIi korn 1m ti nlliaril t 13jllf pasoja c~ilt~ mho ki~ finanl
N~ ekenurnil lt (regievc 7hvH1uara po Ilnl dhe n~ cknmi(~ fL IOidofL problemi
qLlle ~ kerpor 1m aIT rltndo A)et ~elb~L~ p~r Ii~ 1fi~io Ii ill jn~ t Fita
POL Il1Idl1 ooio-okonumk to i dyh~ dhe plr k~I Y problm) Htike duhet t~
kc~ )lt11 t~ ndtygthm no yende (0 ndryhme
1(0 joni hr PBresivisht t~ mamplha dho gthum~ ~mplkgt Akioner ~ egiel dhc U
mOdhji n~ kompmitl e igurimcve fode bull pcnio j pglaquoivisln delcgoinc me
gthumo bullbulllturit tellt mana~ n till zhviUimo ~jni U mUMU q maxhcrft 0
porltjmlmjni ruqni di_ n~ duart e lore modjc edho duko poktnar j pje Ii
madl Ii inter=t-e tI pronarflte ~ komi Jgtfl ksl~
P~hhl Kiilhlt lOj hmiddotlU too e qevej se korporntovc nu~ eshllt zhiUu m
1( liii slum~lIjgthmt-ri gjuhoh no nkqltimltl [ltnom t rndlihme (Turnbull 181)
P-klU dll stmkiura Ie ndrshmc tlt qClcrije 0 1w1gt~ow duhel Ii rulalzohe n~
korrolcion Ilt fOlt1o me tltor1ne Cgion duko mm n~ kunidOTJlli U ~i l1eilttoj aknalisl
slqct~lmILl poer t~ rcduktuar kostot e agiensise dho minilnizimin 0 Iwnflik(i m ifinee
dh mhor~o Nd~a c pronei nga kontrolli ilnplikon nj~ humbje Iokiive kntmlli nga
ongt kionv korshi vcldimevc manaKlicriale Si IWI I kisoj ndrjj hIlt luur oi
si I kontrollit 1 qecrijc sC korporatave n~ mEtI)rt q~ (~ iohol n~ mdhiljon 0 mui
I~ lIW1xhorvc me 0 e Isioocrevlt nshtu cfigtltnea c istom te ndlmnc IC qltrij
kotpo-Uve fsht~ ~I-eu- no funksion ti aft~~ poer t~ jidhur Lon1ilctc Ie UT)shmo Ii
poslunonphme qe shfOqcn m partncrClC social II IimIIgt (pltetdon(OleJ ~ti mOlt
biew dhe llI3Ilaxhnl-
Historikisht f-ionl i ~-rijlts i korpltmOgtvc 10 ltvoluori nj~ funkion orpni~onl qe
i-hllt burim i tiiLhii orit(( 0 korpoTall cil zImh ~inmikiht p~-n e odes)laquo
hjkiu~ ~Himoltgt 1Iti1lto dhe manicn e n~iltv ol tjoc ( rltnJjhme dh i cili
k per t nJju Jh h nuot nere e pm (Ijvo 5 2)
runki i q rijelt nllk c Ita lQlt- Ii e ij n~ perhtluc In hmiddotillimibullbull kmpo~
t o JO tet bull fuodit (gt10lt AoJ amp MilIin 9) Numri no mjlt i pmJl3lgt indimual
mUD 0 pmnonlV iniludoMl rna 0 r~i) ~ Invirtmiddot lndilidul rriia bull rolit tI
iltoTuligt mulinocionle a[cat tratltgjike ITi~ orgonlzm vinu10 e srupirnet bull
nltl~m1jmiddot kDn~ lmntrilmar n t~ till zllYillirno Hikit~ bull ~non Werldcorn ViyOndi
Pnnhll dh gthum~ t~ tjet~ gojn~ mlOse miri problemibull
Edlo pso irnpiCmclllimi i qehj ~ kOlJloraravc ~si1W mo pnlhtn~ri filr firmat dhc
middotd~ Iltml hpojtIJ i giubuiiltimit e k b1r k~li toJ~ urlioto ol1iht pe vendel n~
gtlwlilim Uit dit q~oohct gtc qej 0 mir( bull k0I]lltlt4 ~~t~ nje tOlo per ingritltin e
korpo Iitucionc htctCrore dhc ~gjovlt nje liIIkgtr i rfndih~m pOr gthondClin ~
e~onie db subllitcti te tyro
AgtIItu i lIlih vend toipk Qlndrore dho Lindo ~ Sh~iplt h)ti n~ nugn bull
1lt1In1icifmii d) dtbdo mE pare dolre n laUaflljllM me IIhwn~ probltmo dlw foda Njil ngtl dtl)l1ll
e umlll dhe priori ishre dhe bijimi i horit priVOl nlprmJct rgtltrmnjltll gtC Jiri dhe
praliimit La kor fUhlilc i ~iti e verrciin tool h ~ middot~llOtIf htcti-pronar Proocsi
i rrvulim ihlaquo 1~ hap mlgn reit Mitoflmi n fid t poumlrtl dwnornilre dhe
rlilko pOr ~h~iperin~_ Nje pn i lille liito ltt hl Ilmilj OIlhe konteptin 1evcrijlt
kIJth dhe h mha hapi qOgtltnja lt k~rp po hidhLO hal e r tI zh-Ilirn rlhe
n~ ~hlipiiri
21 PrJv~tlliml no vndet Eropiane ne tranzkion
lrivOIijni i korportu- n~ vendet evropi n~ tron~kion l~l1 konffOlUar ndfI tt Yer cltlhlt
me poflin~ slttemi_ trntiruci e lthItti lthell por-doterir fondelt privatlt te
inm dhe dominimi i pronadve tI brendlthlm ne sh kompni ndfIgta invcstitom c
jLltIotom nolt tan fuqi mjafluegtbme ~Ore plr 1l konuolhw to~i~ (Gregmo cr 1 184)
lc1cr plZlt-iIl bpj nllk igurojnf nj ~hm t~ Oj~m Ii kupiogt 0 j nO
kOrpOr11~ nk bltjno ofilmln e nieli to lo liiltojdietit kootlIi Ii P1 mho
mhi jdljon 0 bonk Ii mbimil
lIiSlOrikiJII n~ cjithc zhvillirnrn e j nj~ kOlJgtOllo ka nje objolti tooilt pm to j p1JlUll
blzi mo Ii~ ~ilIim drejl nitiltgt (gtOmtme to korporolaquol diu lilimbullbullbull t oksione~ye rfac Aoy amp gt1II1io 11) Zhvillirni i [ltDIdi ti ltIltj q~ preteodnm 0 Ii dohet liilhalthru t~
rni pj~ ~qrije dhc duhcl 10 rnUgtTin ltdime I lndlolshmc IngtWliie moi darjen
filim MJdi Eropian kontinental i 1m pHU I~ rol1ln pjollrihl t~ till pwiciooe m~
hroj rjolt rusloomelikrne e boto Koncopti i Illtndonlv~ llulkion t~ gojogt
korpuIIllnvo ~ht duke fituar pltrnhjcn per gthkk Lo hum ) dh zhiIlimltYo
bkOkuh
bull Tlpct kry bullbullure Ii tcuktucave proneore t~ korpornt~c ne konomitl bull
vcndn erupiane ni trnnzidoD
Vendlt ~ nnzlion I~ E-rnpCs qOrnlrtm priigtuan mumjcCn e kom t~ t)TC ish-shy
ohtetorort Iltesia e licrt bull mlaquoodrc tc priltIizimii Ie opliku rrodhon loj to o-slunc tC
=~ to kompani to pronesise PCdrnLb _kt~ rmesio Iilike Iruhurore dhc
hlntrihbullbull thltIWo pc krijimin e dalluegthltm t~ Slattil laquol qovmj kllae dhe
momihnln q ijes dbe funksio muhuoe n(l korporoW ZliidbjltL e ihlatshme
nkj p dhi
Qovi~1 kuni 1i1lT1a hume d)hme fgtI ptivot1zimln Mtodat 0 shiti me lmjtimin
prof1 Ii hlh to privilegjflf hle form dltgtmiult I~ Krooi (Beni32) RopLiblika
(k JgtIIi priiirnin me kU]gtll gtI rn mo Ie j~ihbull Iivitiui n~ qimmninc
Lin u oJamp-U me i humli n mtW~ degb (Ilikl 7 IlloM ll) HUlIri hiti me
iilLlrn~ 70 P privolilUor hjo (Ilmill 331) po inveiton lil vogjCl
end igthin I~n C blinin kgtiono nllt kUJIIIiW lt ~I hlI~ duk peedor foltILCn
vdlim-punonje C btOljcs (MEBO) Privolimi f1~ ki n dy tnrod krJl50~
priVlltizimi priatizimi bpitbull (m(ja c ksio [oJ ~mlnia 10k inior pri) dbo
priizimi m~ Iilwjdim (Bomslein 338) Silo_oklo pirdori priliimin mo ltun n fillirn dbc
mlaquoodOn bull i~ diklo (Iljunlyen amp Iuh~ 14) SII13 plikoi ojc prittizim
gradu1 oc k1) mbi primin ~ m--gt rrivotlzimot shtctortm me petjbtim Ie
KIti (ljmanisl dhlTungaris1 prodhu lttrukru poio mo cli TIe odd
tnullioion tllwopli Q~nrltoe Shum~ pro t~ vo~i~J priv u hfqi-n du~ murr rrooelti~ pa
pgunr mlmln 1 t~ tro~1 per _i e Y ~ t~ homt e r=ev t u dlhehln i
pmnan t~ inet
lie Ki~ ~)Iotomiddotjl 90 centrqrimi i ~sl Unit Ilt gjithe lIojet 0 p~o me
pltjbim b~a n rtpublikltn Ceke (KocltMlo 123(1) Njt gIlJP rdutiih I WI~I mrn
infurmu I ~ndhjh i n gjcndje pc to rigjuor lgjildonin AI prdorn ato no
kurriz te at)e l~ ihin pje~marr~ n~ k~t~ prim jo lttlk t~ tyre (rovlik II oJ N1 nj
pcridhC to ohkurLir oh OIDrlrq~ndruall nj~ j W mJh bpltali n~ duor 0 lyre
Iimd t~ proocsit I~ priliomit rormal 161 0 kompaoi~ kipin humicln 0 pronorc Ii
~m dhe m~ poksc oackun c komie La (fiOIiZlWll me pndominimin ~tC
jht~m q~ mbanin S63 10 priatirimoe gtIlklltn ~ Silmon ~lc one di ehperimentoi
nj~ pro p~rq~ndriml pro~idncni ngo liiym vilaquove YO lronarot m~ 10 rnJoltllth~m n~
Sllmeni Ihin b~r fOldot pam ht(Crorc dho kumpanitlt e Inestimevlt priv q~ jane duke
anfol1lluar tallLn~ n~ kotnpani fUllmiar
23 Priyenstizimi nf Shqiperi
Mekgtda c privoliltimil miv~ u pru n~ Shqir~ri U bazua krycsisht n~ bktiot ng da
(punotort dhc d~inlo) te ruial1icvc dh ullo n~ nj~ rukll mJoft III 5hpemd
prooci Punc~ort~ dh ihpnCwlj P nC m~ Im~ 80 p1rqiod tl ndlrmJcvlt 1lt
privatimar nd~M qe mungoi plologtih Igt~imi i [iilleione finI n~ km PlSshy
Mun~esa c fimdove ~ inCSIiDl noketo pro= q~ mund tl angamin n~ mer1~ lodivKltvlt Ie
~ pi lIlOIlitorimin 0 dnjtimit dhc per [jj inn nI prooesln e ndimarrjo i pri
k~ta idiamp n~ ky h~rtim i pccilliZ1l nje ilU~ kj Shqlpiti~ klaquoJt ndr)sltc ngll
~ndodJli ~ rtepublikot k bull Silovakc dh n~ roloni
Moyro e plvotllmll m lv t zhatuar n~ amphqlp~rll~1o mjn Ihjcgthtc J) nd)hme WI
delt e (iera n~ tloIo gtuk pasur paryh 1110 gc e kapitali tl bcldshlm kjo
mctod~ c zbaruar n Shqipri ynoi njc rormim U rltjl1 ltthe~ bllrnb3lte I~ PIO
qellimin albo Ie nillts c kttdihili Ii pngtampflUn I fltllllLfs ltthe ~ oMn lyre cent
~
Nil Ilim nga t~ giitha vcndt deg rmplt QJldrorc dho J~lre ~nq~ m1gtoto~ ende sot i
lmi vend J~ t~ dim nuk funi ~B i kopilalevo ~uJ dh n olvel moltbl PO formal
0 lt l1r~ nuk u lidh as djt~p~rljli dhe WrtllOrazi mo pml] bull prlvnlirimit No OJ
uoim ti kryltr gj~ viti 2007 j ryelur ~ intorviSlmlril (len onim t~ dl ngu
rriviimi hoq~ri~ anno n~ P~gt Lii ltIi dle~ 1j0Ill i kriju m ligj Clllto) per
-Jiltn e dim rub llitimin ne njo Irq Ii 1lizIw (burgte) 1~ Iy dhe mbi =II
m e ~ij iltlirni ltlltri me tan If Mom s SallL -1ltitWmi diu ruieti i tij
n ShqipiJi)
N~ Shqiperi uk ylogt ~lrrim ligjor p~r kuotirn te ndCnruirrjo II dolo ~a prnosi i
privtizimi magth Edh ne TlNin leWi~ ol pritizimil t~ l(1~rmlTj II eklo~ me
liodi 1~ vnt Iho Ie lilliVO ~oiliklt t~ piivatizimit W nJ~rjv t~ vlta q~
Jikonin opionin c priiLimil I~ rjhlll t~ tyro n1p~rmit OrC~ puhl (hu)
prsti uk eWe IIllm loom nil Konioo Mj rndsi e ill mlii~~gto mono ta jota nj~
mJet i fuqish~m p~r promltgtvirnio db zlwi1limin deg I U bpital ne Shqipri NdCrtltJbt qlt
~ fukt qo n~ cndet islMQmuni5 kaDO 0 ltptino q~ kan~ mWsnurdhc ljur wi
~ita Mi ztrillirnin lt tregut Ie bpiulo- duke prializuar ndmwrrjltt urort ~nojet
bultSlS
Ndrkoh~ ekilt1on ban ligjn dunu p~ privlzjmct Slratcgjikc nil I~ it hprlthet qart~
I kuivke hitja lt hioo ~ moel~ Ioompanic trlliike (p hilj Iketlt
iti~~il rutegjk) do ll ~~I m Olert publik 0 mo nkllld publlko no hje me
IOliigj 0 luqL
24 Modclet c Qcverisj $~ Korporata
Dr piktP=rjo ohlrltrne mbi~njn~ no H~hje me istemin bull qltVlttijo keIlOIa(a
Shk11u c m-1ltI koniJn kino i to etmin grup q~ qorl tIi~ kempni Shkolla
bull prWsje ltocialo laquo1 kPOOl~ mh~htet n~ koncrptin 1Jk ~ pJn-iS okioee
dlke sygjem mb~~lttjcJ 0 ploltndoJtvo Shurnc Iuro pro~n~ to rren me t~
oltlltugljturin modo t1 iashtfrn (modolll plldorur ne SHBA dho flrinn 0 Modle) dhe model
t bndshim (moocH i ptrno n~ Gjormmi Jpon Jhe pj te Ij II EJIl kOltltinctak)
II
R qltYltrij o kopayeno (~ 1 186) I~i c gthpltmJgtri dlle gin likuido lC
kariligtli po htu dhe mbrolua legalo e ni~ve tl fuqish~j nj~ 1jm i rIrtdhCm
i ili Ii jhlim I~ qrisjes konIbull Mbm]]bullbull fo~~ Hgj bull kitm~ve nje
proni lt rirqdruor n~ nik lan 1Iilt kopilgtli relotlvlsht Jo likoiJlt flO -htu dhe
nlVim i rrltndl11ve duke qe jone upoimi ~ik i iI11I I~ brendil(Ln
ltngLLllallilliur mucI Iii lojoj e t~ ndalojn~ p~rq~~riLllin I~ drojl~ vots Il~ vend
ndlYhnlO Nuk ll~hl k~o qo poundLl0nltr1t ~ p(lLqndjn~ W ltIjliin I)re t~ vots p
fHq~dru pron~ino Pgth Gjorro dbe Iioliandbullbull Ijojlll ti~ iij~ Ii) till For bnket dl
kompll~ COUIpoundC nuk lejhon je1 hio n~ nJ~ num~r hldh Si glo_
rikon nuk lojon ingtLiluciltlIlalizimin e lit e punj~ pfr 10 ndart pron
prt1rlme ~ lrumJlLli (Zalor 37)
DIlke 3rT p3rlt)ltIt difermcat dilrush mund to kuplOj~ ~ mili krsiiHn dhe karaltteristiket
dlIl Ie stemi tojashtlm dhe to brendm to qltVCtbjcs korp q ILhpelth i q jm~
1 mlldI1 nBirihn dhe gjmnorl tl qlfiltj KlIo modele mund 1(1 iben Kiilhaltldd
laquoIhoi molo mlt nj~ oi1 dhe lIIed) Ie_
Modell anglomrilo i qcvlaquoijes korpo boohi no
bull Ollniimin 0 nj~ numr ~ madh kobh I~ pan
bull Nj~ bord drojtorfsh q ehW mjft i pn ~r SO i ~rlltcl iun I ii d~bull
bulltokholdorvo
bull Korporata til doa~ rujedslt til braltorzu=~ lrellcl~ fuQlshrnc financillfC dho
ndMlylj_ tl t1 ngaqna
ModoL kon no or organe qcgtcrisjojo mblcj C ksionre he boni i mlti
AnoLar I b~I 1lorOv Jne Ie brondrnil dh 0 jhmi
Smdi ka dy funhin krye
bull Siml gropcgtO 10 hii q dominoj n~ okonnmi
Moddi perfhin lri (~I qeri~ I) mblen 0 ksiQOo~ 2) gttgtr1Ii I Irvizimit 3)
berd i drcjono Pfql e poonjkgt Jan g)h~osbt OIla- tlt Iill ltupewmit
AroaIuae burdi Wdnjk rnund tl jon tljasl~ Dc)111 kr= ~ burdi tl pervizim~
WILe C punCsojc lthe pushj bordn e djlnoie dh t mperrizojo pcrform_ bull hi t~
kompanilt Kryci tiKii pc1ltukto mli e f~lon tI ltlisj ~ ko bullbull
Vendet o~ tranzidon II Lrop ihio n~ girndjo t~ ZJiidhnin mc or ltlcl U qiltjes por
z[jodhJl krI~ njl oriant to moddit Wt Sid_fW r ru gtglOOMn X modeli angio-amerilltln I q risjes sj 100 (Ku7nltuov Ilt KIVnltI 2S0~ shnJ sil
kishle nde q~ bn nj~ miaim t~ IOClyr modol lgtgtb Ligji pt Shltgtqltrili Trrpound1aIe n~
Repuhlik~ e Moqdi~ afroi nj~ z~jidhio qe iojonlo ltltIho modelin mo nje ni1 dhe me dy
oivde (Drolrul~I 1132) Kodi I gtlr pIlrckrltgti modelin c qcvoruji OrrWO n Poloi
Kuakkpoundll e tlj rr jl~ t~ ded n~ Inodoli gjmn Amblc lt oiooffiW
bordi opcrviror dho bordi i drojlnrtvo jn kkcriib imit me dy nlvibull Sllovcnia dhc
Kroad aplikuar memo Ie ngjoshmc
B
Modli gjem i oplku dil pro~l huo ~pltmdar q~ kzIU nd n~ wdct n
tlio1ltgto t Egtrgtlaquo Qcirore I b()~ Wmndna~e~Ve t~ brt~ 1~ ilion i t~ plIurltlho
l~ In~ fuqi te madh IIO bull tyro Kouruwgtki KieH n~ k~rkimn 0 lij to qeverijes
kcIrpmlalt no Poloni qi hordl bkutlv ka njo inO t~ madh n~ lIo~in gtedimnrnltjo
tlm n mdimanjcn olltti~e pot dl II~ te SlIgtUltgJke (Kor=wskJ 2061) Nd=
pozicionome lnflllcncltD e pi=lltouar ~ Imiddoterisp-c to ndrygtlmlt CtrgOM tn3IIaXb dbe
gpltgt no komprulllC poI- i Iiltioooi n dy Clldcl e pan (um itt njltri--ljclril)
pidemin ekzehniv IC bordil dfgtlt boNin k7~lrutiv i til ICrc m P mo nj inneltlCf IC 10
ltlmeth~ne viIlle ksioncrl m~ i mwobullbullblj e pfrroillWuno d~o n fund bordi
Iizu Sindibtat ishin inni bull fudit Nj~ rltnd~i humii bull yogl i ishtc
b~~kngjir rolh til pronaL~VO p~lIiilh~i
p W pOrrnhlodhu pvonlht JOlt~ ndr)hm te Iwnidorulthmlt melt imit nglomiddot
mri olh gjM GeriJes~ korpo ala to gjh ndjf luhin plrlrufLrimit 10
objltlli rigtoj gtlt kl r kootekslin c sigttcm1 t~ funbiomit I fell dbe
ingtlilUcie kgale ~ Ii iIIll3rgt Sidoqofte shumi ck ti Aillu db III
trnn2icioo j_ nO Dj PIDI hymimi t nrue baziklt til lrtll Kjo ltgthie )tja
110 pe probkmci e qetrij kotpollilil n~ kontoksin bullbullkonoml no lruozio
in nji gthkatc me t J pwblomoh
3 Metodologjla e pcrdorur
Cjao mvil1imi l oj lUdlmi mbcltI dlt~~ ~ i] ql lt aym klte ltlUdim ~gjcdJJj e
mltlooologjigtlt ltihe 1I0)i dimi qc do ndorm
Studimi primm ~h8 Iinj lUdimi qc rmltlil mllile me informacion ~ ~rI ~ pare
material ga burlm I~ mh)lIu dhe t pa tudiu dori mo lani
SInd prin v3riojnil 5ip ~iplin dl) plrfshijne dokumon1a hi5lorik dho ligjor
rerultlle ekspcrimmlltgth Iii ~ iltiIIe dhe pie shhirni mjU3llL Nf shkneal
~ro dhe 0011 IOzullatct c cksporimltnl bullbullro lUdm gjcndcn kf)h II arlililljt
hkollor ose n~ pM 0 mlje nll konrlOot bull ndryshmc kh ltij q~
jgtEtl~ltoj~ Ilale orl~ilnalc konidcwhcII bllrim ~rlmore_
SuJirni nltlor oII~ dik e ~kruar mbi i~ Iudim primar Dilt1 do p(rf5h~nlt
moote inlim ao dslrutim mtb IUIlail ongjilt Ilmet sokond tc
infntmaioni mund l JOII lIltikujt nlpEr gazet dlgt ~ libra _ j1bnIigtllaquoIh~ 1~ ndI--Jorn
nlt e lt~ hltIIlt1 lcnbimi Irii klrkimevo primc dikuj ~cIltr
Sndimi prima hlC i ~o M b Ii mnlt1 W morrim ltate individuale nIJ vri~i 10 nov~j
gtpifkco u(lim Ii 8i~ht Ai Mnd W s~llnj ideali p~ ~do ltJim ~~ kc~klet [
layhel]gtOI qc vzhdimil1l (gthu i pn~ ~~ II liI i liitl~ dimi ~km mon)rlt
IJuke iu refltnw studiml tim motooologjio e ~-KicdJJt per Ii iu ki~ 5lUdim Iwohot nO
5lUdimln prim asltlU dblt alC sclrondar Pi Iudimin oekotgtdaI i j= rtf mtilwjgtC lt ndt)~h~m dhe hkrimcvo ~ tuam 1a5hmclio 1Oltl~ kOltim b q~ ~ vlfshmo e~anCrisJn
p~r t~ ~rumbllllr I~ dhln per endcto Iniin ni rP Qdrobullbull dho Llndorlt Dampo
q~n~ tudimi im k~Jko ~ ilIrc nj~ pnorm~ to hillimit cO kOlaIOV odh lie kao
y~de plr kH~ ~i~ forlml elIlaquo mmprcj wrtlvo H yer dho tudl~ layer proj lyre
Edhc nlt in c ShqpCrl gtluoim ltla b qfoi nj dibm~centr t~ lruptu m~ mirii flTimd
lt PITi~ Ie primlimit no Shqipltri
SIdimi prim ~ktl ziwillu me SfcifikisJ pIlbullbullaslin bull S~qirJi9l Ky Iim iltIl gtCf me
aGo IE ojl Pelsori i ltiii i dlltj(Qhej drejrubullbulluIi Ie lFrntave nf Shqiperi M~ tcpCr
luUla- ~uantiltWv ky Pdltsur ka ~Iner kwliI3libull ~alI PYjo jane 1 pltr to marr
mmdimlt ~I n~ rutO) lt[lt IE OITib Ii Iwptahc hje Itim so me mol i djtuegtve U
loporalao Nj~ rs ~U pmc bW pjdlu Iudimi louliW Is~t Iudim kutitOIiv
kokon nj n~ I modIgt PYb 10 plo~ i~ q~ hfuqct 0 ~htir pIl tli Ii ~
tin c korpobull
31 vetlalt~ dbc problmet e Iudil
Objcktival qc kC7on I ali7oj~ tudimi dh p~iiiit lt10 U jap U dotyrojn~ q to bEhel
i~ mibim no pc~lihj e metodamp q~ do malahot K~gthlll~ tha m~ ipl 1n~ P~QI
mdimi prim uho ui oodr plti mdiJUi ~SI1~ ~oxlut i gthlriri no Kh~ dhc n~ hp~ Ti
dMnat pr vcndet 0 E_mpll UnoJ muod ihbullbulllgtln vctfm no baa I~ nj (udiml ondar
Who pse por pmblano me lC kulizuano dhe por tli~e kohore dho gjoognoJlko In _ OpoundlI
5iri eltJhe studinU primae sltlaGi problemlt N~ krompilo qiptare n~ pCrgjithii dhe oK il~~
ngrirura form~ koora10gth shum ~htiri5 Ii uh to rnamlth infonnde l me
repr n~ detajc p~ lolnpMi~ Roalizimi i pyoUgtltoo 8a k~ kompai mund t~ bl)hcj voW
me a~ rekDmandilnovo to momo nga indii(l~ (I~ kihi kmkle me d~tosll ne flW Kjo
~~~ asyeja q~ numrll pyct~SltJc_c t plolCu a~llij i iimi_
bull hh-Kmoilt1 MoIgjik i Elbasani~ 1 pjO$ 0 kompn Krum 100111 a
bull fabrikgt e ~lm0s nf Fusho Krujil ~C ut rhi oi shpk ~hl~ blrC Pl
ltShQI~ huaj
bull Ish-I(ombinali i T~k$tile HOra
bull InfrlSofl ow sh
bull Abnolha
bull IkiIhbullbull
Si~ vCrd1c1 nj~ rjltgto bull rubjekte jan~ ltomi Ii dala ng prooltlti j pri izimlt ndOtso ~i
tjrnlj_ komi obionreli lthemelu nIP rommi
Sidoqo~ m~n)m ltlhi11i s1 infodonil iolt e lt1 jjl~ JTC oho PTblemet nentu
kihin pika t~ nKiahmc rn tl elot 1kltlhbl vzhdimM l~rfudilllt c nXjma proj kityrlt
P)laquo~ ~ kryor jono prh nil IUltot 0 studimit te p~ilt ~ poittC
)oijjn~slttirl1 bull sltlaqur gjale pi t~ kI)-~es sl PJ~ i ptonondnii j dfcjlultgt
nO Mhje me burim e tyre fimnd ne lidhje prigt-tizimct krr=ll in-srimct
nultnna- N~ km pik~ am rnbcthin I~ ~U he j~nn pilllljillic IiJ cckW
u~OT~Kmiddotl LA6ifI =~ bull
4 Analiza c f~ Dhiinave
41 IIapal c pam dreJI privatizimit per vndt nc tranzicim
Nic ckomi n fUnlolon ~Ie njo ok bull ell Mile ltloke dryhua nil Iii ohmo e
oeOltralizmlI no okoi~ rC~ te lio Ekonoit J trnnzioiQn i n~i)hon Hbeli
okOllOmlk Iru fu=t IBjaOl~ ato qc vood ~mim barneral c llteyenel~ Jnl hcqur kryho
pri-alirimi i nol_onjbullbullbull ilthmiddotshctirorc dho luijm ltkltori fmmcisr per t ndhm lcgtizjltn
lltapnIi prilll
Ucrirumoa c If drtjW Ii) pmnigtliool private ~hW clcrnrnti h1l7ik i fkonomi5i ~ lltg dhe
impiementimi i k(i t~ drejl nuikawi kryeso i prCgtlt icioit
Tmiokk bull privotllmit mUllci e jon to odryhmo Disa Iltetc kHl~ okenr me
rregtrtte pi di dokada ndern to ljorl j bii~lt t~ rioj nil odpimi 0 kay
rormae oj j~ yondot c Empes Limlore Ni di =te fconn jan( hlilruar me nj~
nmujii pOlilike 1 en e njl diktato (ra i Romigt ph) 1olops q~ (i pb
Jl-kimi StIji~) II~ dltklar~ pcic (si mot macis) oe ite~rim me lie hWI ~o
(1 i GjORTune 1iJo)
SI mportl to Dnk Jltm ]0 TnIlol shpemdOIj lt gjltnl I plltlltM-tivitin c
punrho bpi peijal tipe t~ oimjovc n fillirn I traoieiMi dho crozioni i kCtTC
difcrcnoovo mos klltmlvo 0 ~jdlr dte tl ~J amplOll fo igumn nj reUim naljoTaI
fundi tC rnmzicionil
Proesi i tranzicion~ rollo mo rduzrnn lt mil kMmik komoost Shak_ nn bullbull rdhi me
nien e Mur1 lerlln n 9 -IOtor 1989 i dli hkatoi kolapin e Inivo 1omil dhe
tartoi pruesin c trcfh~go nie prt n pluli~ ng pron ~ltct~OtO n~ pon ptiv
dhc ngo plnifikimi ~~ No tin Sovjeti pro(e I trnnzicU( porehi laquoIll koiapin c
htctit s-jclik i Rhli rood ~j~ qe ~oJ n~ orese c lrc gthoe Ulltike dhc mo
onC ood Ii d)mlgtldhjtI Publika- t~ ~= jctiko Zyrtamhl H-bkiml Sojotik u shpCrbO
~dhjetar 1991 lodI Ro ihte republib m~ ~ dh Savjotike dhbullbulljo m~ ilomiuesj j
konomikih althu dbo polilikihL
n Iliitba dltl komuni 10 E lgtfOIltgtn e tyre drtjt priwtiiimiL l~ Ii gjilha
del politibl batiklt Ii FlIlzicionit igthin iltnlilo ne projUmn lt tyN ~kamik Am u
prgatiWn prcj Iltri W rej mo n~IHne bull kplt per~ndimorC Ih ollanizaltae
ndorkomlgtltm nlO iI11Jcl dominueso to riit Monll Ndc[Olt~t Bk~ fiotllroe
dhe Bk~ Evropi P lhvillim (intiluoionill ~ If kniu pr -itmin 0 dove n~
joion) Etapgt bull z1willimi ~ zicionil ishin rih ~ ttcfihla ~e [Mi u kIo nj~
libeltaligtim i plqtiiltbsbem i ktii- ltkltlIlomikbull ltmimct q~ libohclrin tonuololtchin
nggtr Weti lthin liblnlizuarbullbullikundi Ialrsel e kllDblrnil db normal inrcmit NjltUit ishin Ie
Ii) Ilt nd~ei oklV bi dhe nguhohohn n tregtilll nd ~ I huj se
oyo jo progJn bllljmi inei p~r rlr~r inficionio p~r to konlrOllillI
t(i~it huxheto dlo p~ I~ iLmLlu hoiln bull Ihl~m So LIi j~ raoformm Jrkuro
kjhl qllm til krljon loitclone 0 okunoni tLltgut Kompononti kr 1 Iranfonnim
ihl pgtaomi de~jo etcm pa- W cnJ ihmiddothctet mo ckocomi tl cenllzIlarnc dor
c ~ -irul~ koJporni_ poT gjiuohlu dIr plr U krij= nje ~1Or I ri prigt1IL
T ronnm ci-N ~nkupton njlt rue bonllt3rt Hila do tijcpIC rOO Igtonke Ctmc
shlct dhe do I 1lt)0 klorin c pnvull lnah)W klcdite Rcrrm bullbull taksa dfle
n~i)[ilni nj S finol modem ihin nlt ~cllim hnds st privizimi~
Sidoqof1l UMloi Nkturor u zlwilit13 nll~lo ltlh q dhe ~lui 20 yjel me gtno ai
nuk mund 1lt konidltroll11 pltrfimduar ( plu~nju nil Ie ampiillla vendet 0 Evrope Qnlrore dhe
LlrKioJlt) Sclaori priwl iE-hli dominues pot rislrUluorirni i pbmnnj ish-shi nul la
pltrfuoouar pi ltIh monopnJet mbizolmao ne gtltkkor IE fnd~ishfm gti ampi~shy
Kompan~~ privte nu~ pU pljn glI 0 qmrjlt purenle til korpoo furoona
bbrc vzltdon mo olOrin bunk q~ wan I poj~ kri~ Ioi l(ofOnn1 0 i~E
ile nuk irill implInLnur
41 V~Ddd Enll Undore pas illOW Ii lranziciouit
r~r hert tC pore qlt Ii fillimi i trnnzioioni~ vltdot bull EYropigt Undo po ~zoji njl klime Ie
ravoluno mkro _ okonomik kane nj mkrn hllilot dho jno ~thye koh rritiu okonomike
e~jith~ keto hvilli JOIl akoma to brihl v~nrrih 1 me biloCOl bugttlcwre dlle
f1Ojcione t~ illlo Pih ziliv prvli masi cgthLi 4 nJ~ pro D hvlIim ~t~ gjith k~lu de
Stnokutlt bull pro~islt e ndconJje shrngcn ~ ngo programi i prijjmi dh bull
bullkuma karolttlttiwhen ngo njC louU i rrdjeltIgtim I sIr sa ltubjelaot bull jlgthtmlt oltbru
odhe h~A hMli
Sol-ton iMnkur eLom Illnl h~ duke e mfT VO ngo krzat mprcht dh ~IO pllvatiu
giereih ngu b01 bull uoj- IJ sa i twn ~ oto jan kr)csisht t~ pUlhvilluaro me
likuidllc lL ulltL ltlho me rparencl~ dobtl h me hvillimn e inIhNUkl vlt pErlat
ltto u1wnigtht funjni mjri
I~rporimj ne priitimin l dbe n~ metodn ~ perdorur pC- 10 pri-i1UQt ndlrmmjrt ish--shy
shltltrorc po mo pTn hvqirore ka nj~ ndiklm ktiptimpiolo no pli~l 10 qevrisj to
hoqrivc bim n~ Me ne ncoo Iroki~ 11 ill i MEBOmiddotL (Monsemellt and
Employee BymiddotOulraquo dh priLiltimd me Ie Ino vlOIf lonidemhlt Ii j~ m~ pak ttl
rorshm ndj pronltUCo privlL Ii q~ ltmiddotnJ~ I pImirtsojno cfil-o 0 Ii n~n n~
maksimwn firimot ne krohoim mo hirjltl ltdrejlipnrltjtl ek inv privOl
PMgrgtme1 e priWmt Unr rnarr fODna Ie rrdryhm bullbull I alronih1 iwI~ fill YODC jan~
aloma duke hvill n~ humicn e -endcvo n mltyra~ eptrol ni in 0 nd~u1jcv~
tnltJho
NjO hurt~ purqll bOImi e qijcs~ w1om re del n~ bullbullIoloo jop i me
poshW
OM fIOW ~P lt l~d bull Un1~qlt ~ll W~l ~lIO Ir ur1 Ii m lUIJZllltAld ~ -gtLI~ImiddotI
lllltgtUl 1tIOpngtlt ~middotPO)II$MU wpu ~ iWgtOJ (u[o) ~(ampIoWJ bull
l1Jl ~d n d ODrofl )lOf Itll ill oqPiw ~ 1yenl1flt QU OlJP
lUEI QU )~~ ~14lt ~ U 011 ITI0O~ ~p ~U~ ~lt rqlll IrlPonl bull
gtfuaund lUOI~
Iqw Ip 1I0O~ ilf re~n P ~OLIl n jJ~~W ~ Ifl~dil1OJp
~ilOJd l[lWid l 11)1 )lOP liIl~ ~1 )~I Ql 1~IUlW
~ hJltj ~ puilw i ll IPI a lPorql ~~ Wqpu ~ I(WllIOl ~fN bull
~ noqp[I 1OJd
m~ns I)Wl)IApd lS~ 0 IfOIlQ lfol~~ IP n~ql)d ~I Ol[lSllIf
lP Iord PillA OWl 1 Oh)Irudurl 1 gtl~ud )1 urqum bull 111J1S
Q~P~QI
~u IPQ3 ~u ~1ltnQld ~I ~lJnIlRlI ~I nl~1f1Is~q~~d ~ 1IJ~I~IUU)l poundt
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
pftblhw no nje mltn~ =ifik- Siltlemi i tyre i k_ID~ hi Ill fornIt llIDihm to
korporlIvoj =llnl i prialijmit miv II Slnlkluntl hvill iMlilUonol shorni [i
nevoJhmc plr Ie oltI1lar n nje ~oi tregn Ironirunl
llIIg kely riiye dh problem qo to jolhn nok q~ndr dh ShgipM Trnni qeverije
poot h p~r tl filloi t~ bchci [nnilj Iltm mha (OHllnit t privotilimit to miirmanjeve
ihmiddothllilbull ~mlti i privatizimi u zhvHlu tlnmj mo 10 nj~jlOl prohl lti n~ vltndc1 lio
n lUjn I~ Shqil~rill~ p1rballja e re me ckonomin~ gUI 11 he m bull vehtir c kujljm~~ lt1i i mirlfillt~ hqiptar ishtc rclativish i ri knhur mo wd e tjer qe po
prjlunin Ii Iranidn dh periudl e tij e mir(filltll shlo~ror hh hleruar me j~
ok (0 Ii NjE pmhlemelth q~nlIl klttIl PI09C ngo podij ltlhe mung= e
Colmil Iii (owhi ~konmik tE dj t~ tin] Il koJlOrat3vc dhe qOj gtbloC tE
jlob
Nj~ sen CullOfltgth t( iltrlt al clma i~in 1gte~eudhl4n Ill mlgf e Uo tC
Jgt okonomilte t bogtbku me krijimin dbe ltCornj lorponll~ Nj~ p~ q kale dhe
vozhdon t~ blj~ Clapa tC njo P1S jeshmo ltltIhoo cli1 mo njuit e korporatav~
hqip po kMooi 0 pcrfcksionohen dbo te RIriin~ W zllVillojn b~ te mirilqejes
Himl I q rije ~ korporatave ka tipare e soJ 50 til ngjhmo dho 5]gtCcifiko no
k hJm~ Ine otn t vj tlt jeta Il~ nzicion PO eltlh n RUK~in~ pOr ti knohu me
lip bull ~tdve t~ Jvillo 11 dl konptin e qeriltje ~ korporvlt e bno to niohur miTlt
dh I uJiuar per oj1 he Ii ~ dhe ~ v07hdioni Duk ntIt l~ dMltimot c fundll
U Tlmlllolvo no vnJd me ok t1 711ill01 IIh m nJ~ ploj~ n~ qltgtcim 0
lIwO nj m pik(p)oIjoh ngihon p m~orl q~ ~ ~on M mirilqvcrijcn 0
~(o Kj ~tii nji 5r~lt qlt pem1l gjilho eltpm btlu oq ttplr ekonomitC 0
~ri la Joo nl Hoim
Sc po linin Ia ttalirojc SltqlpCria mirltqcrujon dbo ehlo no mlpoundi ta mhtri pit u 1I~muar
nji I bull hltnd Ie ljlts k ltgthli ~j nli jolttmiddot yesore t~ laij
~im
1 lfubikim I Llleraturs
Ky bpuli ampgt I~ j nj~ r-mn m ampled lC lonltqgttillc qe-=iltj gti ~
Pilli)IIim ehle lC jltpltn r~I shfuquro gj~ privalizimil nO _ ltIronomimiddot ne
Inonzieion ne pfrgj ililtsi duke u gtplaquoifit hon~i III _in c Sh~~
211eh~ Qn-erhja e Korporatan
Konccpti i lcrlj Jomoor hta oj Jck l mplh dh mWld~ JllcakIohct ne
mln)ra t ndryltl1me N~ ~giiMi qevo~ c lonp h j~ terij p~sh q~
ndikojn ~nyrt i nj~ kopOOI~ drojluhct ltIminitnohel dhe mhltL
b plrlrufiZlLgtr hj~n~ qmiddotIJo korpo ro~kton mamlhCncn mo gthume lujlomh Ie
~rhin ltiho qollime pClt Ii cilOi orpI qeilaquo lltrjrit kyesoril jan~ ksionrft
mh1 ciho )rrdi i cij~ preldI l~ Ijer Ii plrfhiril jn~ pllnonj~sit fmitor~
]lt110 un TTlt~IIlorCl mjJii ltII komurrieli n~ t1rii pdaj qe-erija e kOlJloratac
lth rrdheni mo pj~mni IU Iryhom n puktimin drejtimit dhe1rfQrmJjds~
korpolllhrvlt (Mnlgt dhe Minow I~~S)
Ngo njlt kCndCilirlnl (iI~ qoioja 0 kOlPoomiddotbCn fj pC liirltgtinc mrrolthjltve
ligjm kulturrc dlto hmltudonl q~ dInnllojo~ ~fr muod te bijni Iillrponrtt publik uh
i kootrollo i uohtrchc1 ky Iillntrcll dhi hplmdoltot rigtku dhc ktbimi nc klivl qlt
ndenin (BlLr 199~)
Duko rna 1ray g~ qCmiddotIJ korporIw ~] nj fUsh~ konomike q~ inigon i te
siguroj~lmotinj~ moltimln ~~ottt t~ korporotiS nso plrdorimi i mekJjizmalt mutes (si
kontt=lt ltalimltt orSOiacionol dh Iltlii]ooiolli) kjn akoni limihlaquo ~ k~kesJl lt
pirminimir to pcriomurno nnmoi p bull h1 pronorf[ c korpolllle OlUnd igunJo 0
gtti~~ mnoxhorf[ 0 korponrt~ ~o 1lt anijn~ njc pCtqindjo kthimi kunkuru= (lgthlhi=n
~OO~) ne min)TCn q~ iguil c ~rimo fin I illjno gtclen ~ke m= nj
klhim gogt intimltt ty ($hkir oIh Vhny 1997)
bull
Reo ~ lVOfj so Irorprualllgtl htC -enlt nlt ~jo II nj rnlnyn ~ n kriza
ekom~ kudo ni ~ Forcat gloOOl jane dule i dhtfJlt form zhyillimi 1lt vww-=h1m ~
qCltri ~ kirola N~ nj~ konomi globak kompiI~ dhbullbull0fJd mO tme to dobi
q~iiIi korn 1m ti nlliaril t 13jllf pasoja c~ilt~ mho ki~ finanl
N~ ekenurnil lt (regievc 7hvH1uara po Ilnl dhe n~ cknmi(~ fL IOidofL problemi
qLlle ~ kerpor 1m aIT rltndo A)et ~elb~L~ p~r Ii~ 1fi~io Ii ill jn~ t Fita
POL Il1Idl1 ooio-okonumk to i dyh~ dhe plr k~I Y problm) Htike duhet t~
kc~ )lt11 t~ ndtygthm no yende (0 ndryhme
1(0 joni hr PBresivisht t~ mamplha dho gthum~ ~mplkgt Akioner ~ egiel dhc U
mOdhji n~ kompmitl e igurimcve fode bull pcnio j pglaquoivisln delcgoinc me
gthumo bullbulllturit tellt mana~ n till zhviUimo ~jni U mUMU q maxhcrft 0
porltjmlmjni ruqni di_ n~ duart e lore modjc edho duko poktnar j pje Ii
madl Ii inter=t-e tI pronarflte ~ komi Jgtfl ksl~
P~hhl Kiilhlt lOj hmiddotlU too e qevej se korporntovc nu~ eshllt zhiUu m
1( liii slum~lIjgthmt-ri gjuhoh no nkqltimltl [ltnom t rndlihme (Turnbull 181)
P-klU dll stmkiura Ie ndrshmc tlt qClcrije 0 1w1gt~ow duhel Ii rulalzohe n~
korrolcion Ilt fOlt1o me tltor1ne Cgion duko mm n~ kunidOTJlli U ~i l1eilttoj aknalisl
slqct~lmILl poer t~ rcduktuar kostot e agiensise dho minilnizimin 0 Iwnflik(i m ifinee
dh mhor~o Nd~a c pronei nga kontrolli ilnplikon nj~ humbje Iokiive kntmlli nga
ongt kionv korshi vcldimevc manaKlicriale Si IWI I kisoj ndrjj hIlt luur oi
si I kontrollit 1 qecrijc sC korporatave n~ mEtI)rt q~ (~ iohol n~ mdhiljon 0 mui
I~ lIW1xhorvc me 0 e Isioocrevlt nshtu cfigtltnea c istom te ndlmnc IC qltrij
kotpo-Uve fsht~ ~I-eu- no funksion ti aft~~ poer t~ jidhur Lon1ilctc Ie UT)shmo Ii
poslunonphme qe shfOqcn m partncrClC social II IimIIgt (pltetdon(OleJ ~ti mOlt
biew dhe llI3Ilaxhnl-
Historikisht f-ionl i ~-rijlts i korpltmOgtvc 10 ltvoluori nj~ funkion orpni~onl qe
i-hllt burim i tiiLhii orit(( 0 korpoTall cil zImh ~inmikiht p~-n e odes)laquo
hjkiu~ ~Himoltgt 1Iti1lto dhe manicn e n~iltv ol tjoc ( rltnJjhme dh i cili
k per t nJju Jh h nuot nere e pm (Ijvo 5 2)
runki i q rijelt nllk c Ita lQlt- Ii e ij n~ perhtluc In hmiddotillimibullbull kmpo~
t o JO tet bull fuodit (gt10lt AoJ amp MilIin 9) Numri no mjlt i pmJl3lgt indimual
mUD 0 pmnonlV iniludoMl rna 0 r~i) ~ Invirtmiddot lndilidul rriia bull rolit tI
iltoTuligt mulinocionle a[cat tratltgjike ITi~ orgonlzm vinu10 e srupirnet bull
nltl~m1jmiddot kDn~ lmntrilmar n t~ till zllYillirno Hikit~ bull ~non Werldcorn ViyOndi
Pnnhll dh gthum~ t~ tjet~ gojn~ mlOse miri problemibull
Edlo pso irnpiCmclllimi i qehj ~ kOlJloraravc ~si1W mo pnlhtn~ri filr firmat dhc
middotd~ Iltml hpojtIJ i giubuiiltimit e k b1r k~li toJ~ urlioto ol1iht pe vendel n~
gtlwlilim Uit dit q~oohct gtc qej 0 mir( bull k0I]lltlt4 ~~t~ nje tOlo per ingritltin e
korpo Iitucionc htctCrore dhc ~gjovlt nje liIIkgtr i rfndih~m pOr gthondClin ~
e~onie db subllitcti te tyro
AgtIItu i lIlih vend toipk Qlndrore dho Lindo ~ Sh~iplt h)ti n~ nugn bull
1lt1In1icifmii d) dtbdo mE pare dolre n laUaflljllM me IIhwn~ probltmo dlw foda Njil ngtl dtl)l1ll
e umlll dhe priori ishre dhe bijimi i horit priVOl nlprmJct rgtltrmnjltll gtC Jiri dhe
praliimit La kor fUhlilc i ~iti e verrciin tool h ~ middot~llOtIf htcti-pronar Proocsi
i rrvulim ihlaquo 1~ hap mlgn reit Mitoflmi n fid t poumlrtl dwnornilre dhe
rlilko pOr ~h~iperin~_ Nje pn i lille liito ltt hl Ilmilj OIlhe konteptin 1evcrijlt
kIJth dhe h mha hapi qOgtltnja lt k~rp po hidhLO hal e r tI zh-Ilirn rlhe
n~ ~hlipiiri
21 PrJv~tlliml no vndet Eropiane ne tranzkion
lrivOIijni i korportu- n~ vendet evropi n~ tron~kion l~l1 konffOlUar ndfI tt Yer cltlhlt
me poflin~ slttemi_ trntiruci e lthItti lthell por-doterir fondelt privatlt te
inm dhe dominimi i pronadve tI brendlthlm ne sh kompni ndfIgta invcstitom c
jLltIotom nolt tan fuqi mjafluegtbme ~Ore plr 1l konuolhw to~i~ (Gregmo cr 1 184)
lc1cr plZlt-iIl bpj nllk igurojnf nj ~hm t~ Oj~m Ii kupiogt 0 j nO
kOrpOr11~ nk bltjno ofilmln e nieli to lo liiltojdietit kootlIi Ii P1 mho
mhi jdljon 0 bonk Ii mbimil
lIiSlOrikiJII n~ cjithc zhvillirnrn e j nj~ kOlJgtOllo ka nje objolti tooilt pm to j p1JlUll
blzi mo Ii~ ~ilIim drejl nitiltgt (gtOmtme to korporolaquol diu lilimbullbullbull t oksione~ye rfac Aoy amp gt1II1io 11) Zhvillirni i [ltDIdi ti ltIltj q~ preteodnm 0 Ii dohet liilhalthru t~
rni pj~ ~qrije dhc duhcl 10 rnUgtTin ltdime I lndlolshmc IngtWliie moi darjen
filim MJdi Eropian kontinental i 1m pHU I~ rol1ln pjollrihl t~ till pwiciooe m~
hroj rjolt rusloomelikrne e boto Koncopti i Illtndonlv~ llulkion t~ gojogt
korpuIIllnvo ~ht duke fituar pltrnhjcn per gthkk Lo hum ) dh zhiIlimltYo
bkOkuh
bull Tlpct kry bullbullure Ii tcuktucave proneore t~ korpornt~c ne konomitl bull
vcndn erupiane ni trnnzidoD
Vendlt ~ nnzlion I~ E-rnpCs qOrnlrtm priigtuan mumjcCn e kom t~ t)TC ish-shy
ohtetorort Iltesia e licrt bull mlaquoodrc tc priltIizimii Ie opliku rrodhon loj to o-slunc tC
=~ to kompani to pronesise PCdrnLb _kt~ rmesio Iilike Iruhurore dhc
hlntrihbullbull thltIWo pc krijimin e dalluegthltm t~ Slattil laquol qovmj kllae dhe
momihnln q ijes dbe funksio muhuoe n(l korporoW ZliidbjltL e ihlatshme
nkj p dhi
Qovi~1 kuni 1i1lT1a hume d)hme fgtI ptivot1zimln Mtodat 0 shiti me lmjtimin
prof1 Ii hlh to privilegjflf hle form dltgtmiult I~ Krooi (Beni32) RopLiblika
(k JgtIIi priiirnin me kU]gtll gtI rn mo Ie j~ihbull Iivitiui n~ qimmninc
Lin u oJamp-U me i humli n mtW~ degb (Ilikl 7 IlloM ll) HUlIri hiti me
iilLlrn~ 70 P privolilUor hjo (Ilmill 331) po inveiton lil vogjCl
end igthin I~n C blinin kgtiono nllt kUJIIIiW lt ~I hlI~ duk peedor foltILCn
vdlim-punonje C btOljcs (MEBO) Privolimi f1~ ki n dy tnrod krJl50~
priVlltizimi priatizimi bpitbull (m(ja c ksio [oJ ~mlnia 10k inior pri) dbo
priizimi m~ Iilwjdim (Bomslein 338) Silo_oklo pirdori priliimin mo ltun n fillirn dbc
mlaquoodOn bull i~ diklo (Iljunlyen amp Iuh~ 14) SII13 plikoi ojc prittizim
gradu1 oc k1) mbi primin ~ m--gt rrivotlzimot shtctortm me petjbtim Ie
KIti (ljmanisl dhlTungaris1 prodhu lttrukru poio mo cli TIe odd
tnullioion tllwopli Q~nrltoe Shum~ pro t~ vo~i~J priv u hfqi-n du~ murr rrooelti~ pa
pgunr mlmln 1 t~ tro~1 per _i e Y ~ t~ homt e r=ev t u dlhehln i
pmnan t~ inet
lie Ki~ ~)Iotomiddotjl 90 centrqrimi i ~sl Unit Ilt gjithe lIojet 0 p~o me
pltjbim b~a n rtpublikltn Ceke (KocltMlo 123(1) Njt gIlJP rdutiih I WI~I mrn
infurmu I ~ndhjh i n gjcndje pc to rigjuor lgjildonin AI prdorn ato no
kurriz te at)e l~ ihin pje~marr~ n~ k~t~ prim jo lttlk t~ tyre (rovlik II oJ N1 nj
pcridhC to ohkurLir oh OIDrlrq~ndruall nj~ j W mJh bpltali n~ duor 0 lyre
Iimd t~ proocsit I~ priliomit rormal 161 0 kompaoi~ kipin humicln 0 pronorc Ii
~m dhe m~ poksc oackun c komie La (fiOIiZlWll me pndominimin ~tC
jht~m q~ mbanin S63 10 priatirimoe gtIlklltn ~ Silmon ~lc one di ehperimentoi
nj~ pro p~rq~ndriml pro~idncni ngo liiym vilaquove YO lronarot m~ 10 rnJoltllth~m n~
Sllmeni Ihin b~r fOldot pam ht(Crorc dho kumpanitlt e Inestimevlt priv q~ jane duke
anfol1lluar tallLn~ n~ kotnpani fUllmiar
23 Priyenstizimi nf Shqiperi
Mekgtda c privoliltimil miv~ u pru n~ Shqir~ri U bazua krycsisht n~ bktiot ng da
(punotort dhc d~inlo) te ruial1icvc dh ullo n~ nj~ rukll mJoft III 5hpemd
prooci Punc~ort~ dh ihpnCwlj P nC m~ Im~ 80 p1rqiod tl ndlrmJcvlt 1lt
privatimar nd~M qe mungoi plologtih Igt~imi i [iilleione finI n~ km PlSshy
Mun~esa c fimdove ~ inCSIiDl noketo pro= q~ mund tl angamin n~ mer1~ lodivKltvlt Ie
~ pi lIlOIlitorimin 0 dnjtimit dhc per [jj inn nI prooesln e ndimarrjo i pri
k~ta idiamp n~ ky h~rtim i pccilliZ1l nje ilU~ kj Shqlpiti~ klaquoJt ndr)sltc ngll
~ndodJli ~ rtepublikot k bull Silovakc dh n~ roloni
Moyro e plvotllmll m lv t zhatuar n~ amphqlp~rll~1o mjn Ihjcgthtc J) nd)hme WI
delt e (iera n~ tloIo gtuk pasur paryh 1110 gc e kapitali tl bcldshlm kjo
mctod~ c zbaruar n Shqipri ynoi njc rormim U rltjl1 ltthe~ bllrnb3lte I~ PIO
qellimin albo Ie nillts c kttdihili Ii pngtampflUn I fltllllLfs ltthe ~ oMn lyre cent
~
Nil Ilim nga t~ giitha vcndt deg rmplt QJldrorc dho J~lre ~nq~ m1gtoto~ ende sot i
lmi vend J~ t~ dim nuk funi ~B i kopilalevo ~uJ dh n olvel moltbl PO formal
0 lt l1r~ nuk u lidh as djt~p~rljli dhe WrtllOrazi mo pml] bull prlvnlirimit No OJ
uoim ti kryltr gj~ viti 2007 j ryelur ~ intorviSlmlril (len onim t~ dl ngu
rriviimi hoq~ri~ anno n~ P~gt Lii ltIi dle~ 1j0Ill i kriju m ligj Clllto) per
-Jiltn e dim rub llitimin ne njo Irq Ii 1lizIw (burgte) 1~ Iy dhe mbi =II
m e ~ij iltlirni ltlltri me tan If Mom s SallL -1ltitWmi diu ruieti i tij
n ShqipiJi)
N~ Shqiperi uk ylogt ~lrrim ligjor p~r kuotirn te ndCnruirrjo II dolo ~a prnosi i
privtizimi magth Edh ne TlNin leWi~ ol pritizimil t~ l(1~rmlTj II eklo~ me
liodi 1~ vnt Iho Ie lilliVO ~oiliklt t~ piivatizimit W nJ~rjv t~ vlta q~
Jikonin opionin c priiLimil I~ rjhlll t~ tyro n1p~rmit OrC~ puhl (hu)
prsti uk eWe IIllm loom nil Konioo Mj rndsi e ill mlii~~gto mono ta jota nj~
mJet i fuqish~m p~r promltgtvirnio db zlwi1limin deg I U bpital ne Shqipri NdCrtltJbt qlt
~ fukt qo n~ cndet islMQmuni5 kaDO 0 ltptino q~ kan~ mWsnurdhc ljur wi
~ita Mi ztrillirnin lt tregut Ie bpiulo- duke prializuar ndmwrrjltt urort ~nojet
bultSlS
Ndrkoh~ ekilt1on ban ligjn dunu p~ privlzjmct Slratcgjikc nil I~ it hprlthet qart~
I kuivke hitja lt hioo ~ moel~ Ioompanic trlliike (p hilj Iketlt
iti~~il rutegjk) do ll ~~I m Olert publik 0 mo nkllld publlko no hje me
IOliigj 0 luqL
24 Modclet c Qcverisj $~ Korporata
Dr piktP=rjo ohlrltrne mbi~njn~ no H~hje me istemin bull qltVlttijo keIlOIa(a
Shk11u c m-1ltI koniJn kino i to etmin grup q~ qorl tIi~ kempni Shkolla
bull prWsje ltocialo laquo1 kPOOl~ mh~htet n~ koncrptin 1Jk ~ pJn-iS okioee
dlke sygjem mb~~lttjcJ 0 ploltndoJtvo Shurnc Iuro pro~n~ to rren me t~
oltlltugljturin modo t1 iashtfrn (modolll plldorur ne SHBA dho flrinn 0 Modle) dhe model
t bndshim (moocH i ptrno n~ Gjormmi Jpon Jhe pj te Ij II EJIl kOltltinctak)
II
R qltYltrij o kopayeno (~ 1 186) I~i c gthpltmJgtri dlle gin likuido lC
kariligtli po htu dhe mbrolua legalo e ni~ve tl fuqish~j nj~ 1jm i rIrtdhCm
i ili Ii jhlim I~ qrisjes konIbull Mbm]]bullbull fo~~ Hgj bull kitm~ve nje
proni lt rirqdruor n~ nik lan 1Iilt kopilgtli relotlvlsht Jo likoiJlt flO -htu dhe
nlVim i rrltndl11ve duke qe jone upoimi ~ik i iI11I I~ brendil(Ln
ltngLLllallilliur mucI Iii lojoj e t~ ndalojn~ p~rq~~riLllin I~ drojl~ vots Il~ vend
ndlYhnlO Nuk ll~hl k~o qo poundLl0nltr1t ~ p(lLqndjn~ W ltIjliin I)re t~ vots p
fHq~dru pron~ino Pgth Gjorro dbe Iioliandbullbull Ijojlll ti~ iij~ Ii) till For bnket dl
kompll~ COUIpoundC nuk lejhon je1 hio n~ nJ~ num~r hldh Si glo_
rikon nuk lojon ingtLiluciltlIlalizimin e lit e punj~ pfr 10 ndart pron
prt1rlme ~ lrumJlLli (Zalor 37)
DIlke 3rT p3rlt)ltIt difermcat dilrush mund to kuplOj~ ~ mili krsiiHn dhe karaltteristiket
dlIl Ie stemi tojashtlm dhe to brendm to qltVCtbjcs korp q ILhpelth i q jm~
1 mlldI1 nBirihn dhe gjmnorl tl qlfiltj KlIo modele mund 1(1 iben Kiilhaltldd
laquoIhoi molo mlt nj~ oi1 dhe lIIed) Ie_
Modell anglomrilo i qcvlaquoijes korpo boohi no
bull Ollniimin 0 nj~ numr ~ madh kobh I~ pan
bull Nj~ bord drojtorfsh q ehW mjft i pn ~r SO i ~rlltcl iun I ii d~bull
bulltokholdorvo
bull Korporata til doa~ rujedslt til braltorzu=~ lrellcl~ fuQlshrnc financillfC dho
ndMlylj_ tl t1 ngaqna
ModoL kon no or organe qcgtcrisjojo mblcj C ksionre he boni i mlti
AnoLar I b~I 1lorOv Jne Ie brondrnil dh 0 jhmi
Smdi ka dy funhin krye
bull Siml gropcgtO 10 hii q dominoj n~ okonnmi
Moddi perfhin lri (~I qeri~ I) mblen 0 ksiQOo~ 2) gttgtr1Ii I Irvizimit 3)
berd i drcjono Pfql e poonjkgt Jan g)h~osbt OIla- tlt Iill ltupewmit
AroaIuae burdi Wdnjk rnund tl jon tljasl~ Dc)111 kr= ~ burdi tl pervizim~
WILe C punCsojc lthe pushj bordn e djlnoie dh t mperrizojo pcrform_ bull hi t~
kompanilt Kryci tiKii pc1ltukto mli e f~lon tI ltlisj ~ ko bullbull
Vendet o~ tranzidon II Lrop ihio n~ girndjo t~ ZJiidhnin mc or ltlcl U qiltjes por
z[jodhJl krI~ njl oriant to moddit Wt Sid_fW r ru gtglOOMn X modeli angio-amerilltln I q risjes sj 100 (Ku7nltuov Ilt KIVnltI 2S0~ shnJ sil
kishle nde q~ bn nj~ miaim t~ IOClyr modol lgtgtb Ligji pt Shltgtqltrili Trrpound1aIe n~
Repuhlik~ e Moqdi~ afroi nj~ z~jidhio qe iojonlo ltltIho modelin mo nje ni1 dhe me dy
oivde (Drolrul~I 1132) Kodi I gtlr pIlrckrltgti modelin c qcvoruji OrrWO n Poloi
Kuakkpoundll e tlj rr jl~ t~ ded n~ Inodoli gjmn Amblc lt oiooffiW
bordi opcrviror dho bordi i drojlnrtvo jn kkcriib imit me dy nlvibull Sllovcnia dhc
Kroad aplikuar memo Ie ngjoshmc
B
Modli gjem i oplku dil pro~l huo ~pltmdar q~ kzIU nd n~ wdct n
tlio1ltgto t Egtrgtlaquo Qcirore I b()~ Wmndna~e~Ve t~ brt~ 1~ ilion i t~ plIurltlho
l~ In~ fuqi te madh IIO bull tyro Kouruwgtki KieH n~ k~rkimn 0 lij to qeverijes
kcIrpmlalt no Poloni qi hordl bkutlv ka njo inO t~ madh n~ lIo~in gtedimnrnltjo
tlm n mdimanjcn olltti~e pot dl II~ te SlIgtUltgJke (Kor=wskJ 2061) Nd=
pozicionome lnflllcncltD e pi=lltouar ~ Imiddoterisp-c to ndrygtlmlt CtrgOM tn3IIaXb dbe
gpltgt no komprulllC poI- i Iiltioooi n dy Clldcl e pan (um itt njltri--ljclril)
pidemin ekzehniv IC bordil dfgtlt boNin k7~lrutiv i til ICrc m P mo nj inneltlCf IC 10
ltlmeth~ne viIlle ksioncrl m~ i mwobullbullblj e pfrroillWuno d~o n fund bordi
Iizu Sindibtat ishin inni bull fudit Nj~ rltnd~i humii bull yogl i ishtc
b~~kngjir rolh til pronaL~VO p~lIiilh~i
p W pOrrnhlodhu pvonlht JOlt~ ndr)hm te Iwnidorulthmlt melt imit nglomiddot
mri olh gjM GeriJes~ korpo ala to gjh ndjf luhin plrlrufLrimit 10
objltlli rigtoj gtlt kl r kootekslin c sigttcm1 t~ funbiomit I fell dbe
ingtlilUcie kgale ~ Ii iIIll3rgt Sidoqofte shumi ck ti Aillu db III
trnn2icioo j_ nO Dj PIDI hymimi t nrue baziklt til lrtll Kjo ltgthie )tja
110 pe probkmci e qetrij kotpollilil n~ kontoksin bullbullkonoml no lruozio
in nji gthkatc me t J pwblomoh
3 Metodologjla e pcrdorur
Cjao mvil1imi l oj lUdlmi mbcltI dlt~~ ~ i] ql lt aym klte ltlUdim ~gjcdJJj e
mltlooologjigtlt ltihe 1I0)i dimi qc do ndorm
Studimi primm ~h8 Iinj lUdimi qc rmltlil mllile me informacion ~ ~rI ~ pare
material ga burlm I~ mh)lIu dhe t pa tudiu dori mo lani
SInd prin v3riojnil 5ip ~iplin dl) plrfshijne dokumon1a hi5lorik dho ligjor
rerultlle ekspcrimmlltgth Iii ~ iltiIIe dhe pie shhirni mjU3llL Nf shkneal
~ro dhe 0011 IOzullatct c cksporimltnl bullbullro lUdm gjcndcn kf)h II arlililljt
hkollor ose n~ pM 0 mlje nll konrlOot bull ndryshmc kh ltij q~
jgtEtl~ltoj~ Ilale orl~ilnalc konidcwhcII bllrim ~rlmore_
SuJirni nltlor oII~ dik e ~kruar mbi i~ Iudim primar Dilt1 do p(rf5h~nlt
moote inlim ao dslrutim mtb IUIlail ongjilt Ilmet sokond tc
infntmaioni mund l JOII lIltikujt nlpEr gazet dlgt ~ libra _ j1bnIigtllaquoIh~ 1~ ndI--Jorn
nlt e lt~ hltIIlt1 lcnbimi Irii klrkimevo primc dikuj ~cIltr
Sndimi prima hlC i ~o M b Ii mnlt1 W morrim ltate individuale nIJ vri~i 10 nov~j
gtpifkco u(lim Ii 8i~ht Ai Mnd W s~llnj ideali p~ ~do ltJim ~~ kc~klet [
layhel]gtOI qc vzhdimil1l (gthu i pn~ ~~ II liI i liitl~ dimi ~km mon)rlt
IJuke iu refltnw studiml tim motooologjio e ~-KicdJJt per Ii iu ki~ 5lUdim Iwohot nO
5lUdimln prim asltlU dblt alC sclrondar Pi Iudimin oekotgtdaI i j= rtf mtilwjgtC lt ndt)~h~m dhe hkrimcvo ~ tuam 1a5hmclio 1Oltl~ kOltim b q~ ~ vlfshmo e~anCrisJn
p~r t~ ~rumbllllr I~ dhln per endcto Iniin ni rP Qdrobullbull dho Llndorlt Dampo
q~n~ tudimi im k~Jko ~ ilIrc nj~ pnorm~ to hillimit cO kOlaIOV odh lie kao
y~de plr kH~ ~i~ forlml elIlaquo mmprcj wrtlvo H yer dho tudl~ layer proj lyre
Edhc nlt in c ShqpCrl gtluoim ltla b qfoi nj dibm~centr t~ lruptu m~ mirii flTimd
lt PITi~ Ie primlimit no Shqipltri
SIdimi prim ~ktl ziwillu me SfcifikisJ pIlbullbullaslin bull S~qirJi9l Ky Iim iltIl gtCf me
aGo IE ojl Pelsori i ltiii i dlltj(Qhej drejrubullbulluIi Ie lFrntave nf Shqiperi M~ tcpCr
luUla- ~uantiltWv ky Pdltsur ka ~Iner kwliI3libull ~alI PYjo jane 1 pltr to marr
mmdimlt ~I n~ rutO) lt[lt IE OITib Ii Iwptahc hje Itim so me mol i djtuegtve U
loporalao Nj~ rs ~U pmc bW pjdlu Iudimi louliW Is~t Iudim kutitOIiv
kokon nj n~ I modIgt PYb 10 plo~ i~ q~ hfuqct 0 ~htir pIl tli Ii ~
tin c korpobull
31 vetlalt~ dbc problmet e Iudil
Objcktival qc kC7on I ali7oj~ tudimi dh p~iiiit lt10 U jap U dotyrojn~ q to bEhel
i~ mibim no pc~lihj e metodamp q~ do malahot K~gthlll~ tha m~ ipl 1n~ P~QI
mdimi prim uho ui oodr plti mdiJUi ~SI1~ ~oxlut i gthlriri no Kh~ dhc n~ hp~ Ti
dMnat pr vcndet 0 E_mpll UnoJ muod ihbullbulllgtln vctfm no baa I~ nj (udiml ondar
Who pse por pmblano me lC kulizuano dhe por tli~e kohore dho gjoognoJlko In _ OpoundlI
5iri eltJhe studinU primae sltlaGi problemlt N~ krompilo qiptare n~ pCrgjithii dhe oK il~~
ngrirura form~ koora10gth shum ~htiri5 Ii uh to rnamlth infonnde l me
repr n~ detajc p~ lolnpMi~ Roalizimi i pyoUgtltoo 8a k~ kompai mund t~ bl)hcj voW
me a~ rekDmandilnovo to momo nga indii(l~ (I~ kihi kmkle me d~tosll ne flW Kjo
~~~ asyeja q~ numrll pyct~SltJc_c t plolCu a~llij i iimi_
bull hh-Kmoilt1 MoIgjik i Elbasani~ 1 pjO$ 0 kompn Krum 100111 a
bull fabrikgt e ~lm0s nf Fusho Krujil ~C ut rhi oi shpk ~hl~ blrC Pl
ltShQI~ huaj
bull Ish-I(ombinali i T~k$tile HOra
bull InfrlSofl ow sh
bull Abnolha
bull IkiIhbullbull
Si~ vCrd1c1 nj~ rjltgto bull rubjekte jan~ ltomi Ii dala ng prooltlti j pri izimlt ndOtso ~i
tjrnlj_ komi obionreli lthemelu nIP rommi
Sidoqo~ m~n)m ltlhi11i s1 infodonil iolt e lt1 jjl~ JTC oho PTblemet nentu
kihin pika t~ nKiahmc rn tl elot 1kltlhbl vzhdimM l~rfudilllt c nXjma proj kityrlt
P)laquo~ ~ kryor jono prh nil IUltot 0 studimit te p~ilt ~ poittC
)oijjn~slttirl1 bull sltlaqur gjale pi t~ kI)-~es sl PJ~ i ptonondnii j dfcjlultgt
nO Mhje me burim e tyre fimnd ne lidhje prigt-tizimct krr=ll in-srimct
nultnna- N~ km pik~ am rnbcthin I~ ~U he j~nn pilllljillic IiJ cckW
u~OT~Kmiddotl LA6ifI =~ bull
4 Analiza c f~ Dhiinave
41 IIapal c pam dreJI privatizimit per vndt nc tranzicim
Nic ckomi n fUnlolon ~Ie njo ok bull ell Mile ltloke dryhua nil Iii ohmo e
oeOltralizmlI no okoi~ rC~ te lio Ekonoit J trnnzioiQn i n~i)hon Hbeli
okOllOmlk Iru fu=t IBjaOl~ ato qc vood ~mim barneral c llteyenel~ Jnl hcqur kryho
pri-alirimi i nol_onjbullbullbull ilthmiddotshctirorc dho luijm ltkltori fmmcisr per t ndhm lcgtizjltn
lltapnIi prilll
Ucrirumoa c If drtjW Ii) pmnigtliool private ~hW clcrnrnti h1l7ik i fkonomi5i ~ lltg dhe
impiementimi i k(i t~ drejl nuikawi kryeso i prCgtlt icioit
Tmiokk bull privotllmit mUllci e jon to odryhmo Disa Iltetc kHl~ okenr me
rregtrtte pi di dokada ndern to ljorl j bii~lt t~ rioj nil odpimi 0 kay
rormae oj j~ yondot c Empes Limlore Ni di =te fconn jan( hlilruar me nj~
nmujii pOlilike 1 en e njl diktato (ra i Romigt ph) 1olops q~ (i pb
Jl-kimi StIji~) II~ dltklar~ pcic (si mot macis) oe ite~rim me lie hWI ~o
(1 i GjORTune 1iJo)
SI mportl to Dnk Jltm ]0 TnIlol shpemdOIj lt gjltnl I plltlltM-tivitin c
punrho bpi peijal tipe t~ oimjovc n fillirn I traoieiMi dho crozioni i kCtTC
difcrcnoovo mos klltmlvo 0 ~jdlr dte tl ~J amplOll fo igumn nj reUim naljoTaI
fundi tC rnmzicionil
Proesi i tranzicion~ rollo mo rduzrnn lt mil kMmik komoost Shak_ nn bullbull rdhi me
nien e Mur1 lerlln n 9 -IOtor 1989 i dli hkatoi kolapin e Inivo 1omil dhe
tartoi pruesin c trcfh~go nie prt n pluli~ ng pron ~ltct~OtO n~ pon ptiv
dhc ngo plnifikimi ~~ No tin Sovjeti pro(e I trnnzicU( porehi laquoIll koiapin c
htctit s-jclik i Rhli rood ~j~ qe ~oJ n~ orese c lrc gthoe Ulltike dhc mo
onC ood Ii d)mlgtldhjtI Publika- t~ ~= jctiko Zyrtamhl H-bkiml Sojotik u shpCrbO
~dhjetar 1991 lodI Ro ihte republib m~ ~ dh Savjotike dhbullbulljo m~ ilomiuesj j
konomikih althu dbo polilikihL
n Iliitba dltl komuni 10 E lgtfOIltgtn e tyre drtjt priwtiiimiL l~ Ii gjilha
del politibl batiklt Ii FlIlzicionit igthin iltnlilo ne projUmn lt tyN ~kamik Am u
prgatiWn prcj Iltri W rej mo n~IHne bull kplt per~ndimorC Ih ollanizaltae
ndorkomlgtltm nlO iI11Jcl dominueso to riit Monll Ndc[Olt~t Bk~ fiotllroe
dhe Bk~ Evropi P lhvillim (intiluoionill ~ If kniu pr -itmin 0 dove n~
joion) Etapgt bull z1willimi ~ zicionil ishin rih ~ ttcfihla ~e [Mi u kIo nj~
libeltaligtim i plqtiiltbsbem i ktii- ltkltlIlomikbull ltmimct q~ libohclrin tonuololtchin
nggtr Weti lthin liblnlizuarbullbullikundi Ialrsel e kllDblrnil db normal inrcmit NjltUit ishin Ie
Ii) Ilt nd~ei oklV bi dhe nguhohohn n tregtilll nd ~ I huj se
oyo jo progJn bllljmi inei p~r rlr~r inficionio p~r to konlrOllillI
t(i~it huxheto dlo p~ I~ iLmLlu hoiln bull Ihl~m So LIi j~ raoformm Jrkuro
kjhl qllm til krljon loitclone 0 okunoni tLltgut Kompononti kr 1 Iranfonnim
ihl pgtaomi de~jo etcm pa- W cnJ ihmiddothctet mo ckocomi tl cenllzIlarnc dor
c ~ -irul~ koJporni_ poT gjiuohlu dIr plr U krij= nje ~1Or I ri prigt1IL
T ronnm ci-N ~nkupton njlt rue bonllt3rt Hila do tijcpIC rOO Igtonke Ctmc
shlct dhe do I 1lt)0 klorin c pnvull lnah)W klcdite Rcrrm bullbull taksa dfle
n~i)[ilni nj S finol modem ihin nlt ~cllim hnds st privizimi~
Sidoqof1l UMloi Nkturor u zlwilit13 nll~lo ltlh q dhe ~lui 20 yjel me gtno ai
nuk mund 1lt konidltroll11 pltrfimduar ( plu~nju nil Ie ampiillla vendet 0 Evrope Qnlrore dhe
LlrKioJlt) Sclaori priwl iE-hli dominues pot rislrUluorirni i pbmnnj ish-shi nul la
pltrfuoouar pi ltIh monopnJet mbizolmao ne gtltkkor IE fnd~ishfm gti ampi~shy
Kompan~~ privte nu~ pU pljn glI 0 qmrjlt purenle til korpoo furoona
bbrc vzltdon mo olOrin bunk q~ wan I poj~ kri~ Ioi l(ofOnn1 0 i~E
ile nuk irill implInLnur
41 V~Ddd Enll Undore pas illOW Ii lranziciouit
r~r hert tC pore qlt Ii fillimi i trnnzioioni~ vltdot bull EYropigt Undo po ~zoji njl klime Ie
ravoluno mkro _ okonomik kane nj mkrn hllilot dho jno ~thye koh rritiu okonomike
e~jith~ keto hvilli JOIl akoma to brihl v~nrrih 1 me biloCOl bugttlcwre dlle
f1Ojcione t~ illlo Pih ziliv prvli masi cgthLi 4 nJ~ pro D hvlIim ~t~ gjith k~lu de
Stnokutlt bull pro~islt e ndconJje shrngcn ~ ngo programi i prijjmi dh bull
bullkuma karolttlttiwhen ngo njC louU i rrdjeltIgtim I sIr sa ltubjelaot bull jlgthtmlt oltbru
odhe h~A hMli
Sol-ton iMnkur eLom Illnl h~ duke e mfT VO ngo krzat mprcht dh ~IO pllvatiu
giereih ngu b01 bull uoj- IJ sa i twn ~ oto jan kr)csisht t~ pUlhvilluaro me
likuidllc lL ulltL ltlho me rparencl~ dobtl h me hvillimn e inIhNUkl vlt pErlat
ltto u1wnigtht funjni mjri
I~rporimj ne priitimin l dbe n~ metodn ~ perdorur pC- 10 pri-i1UQt ndlrmmjrt ish--shy
shltltrorc po mo pTn hvqirore ka nj~ ndiklm ktiptimpiolo no pli~l 10 qevrisj to
hoqrivc bim n~ Me ne ncoo Iroki~ 11 ill i MEBOmiddotL (Monsemellt and
Employee BymiddotOulraquo dh priLiltimd me Ie Ino vlOIf lonidemhlt Ii j~ m~ pak ttl
rorshm ndj pronltUCo privlL Ii q~ ltmiddotnJ~ I pImirtsojno cfil-o 0 Ii n~n n~
maksimwn firimot ne krohoim mo hirjltl ltdrejlipnrltjtl ek inv privOl
PMgrgtme1 e priWmt Unr rnarr fODna Ie rrdryhm bullbull I alronih1 iwI~ fill YODC jan~
aloma duke hvill n~ humicn e -endcvo n mltyra~ eptrol ni in 0 nd~u1jcv~
tnltJho
NjO hurt~ purqll bOImi e qijcs~ w1om re del n~ bullbullIoloo jop i me
poshW
OM fIOW ~P lt l~d bull Un1~qlt ~ll W~l ~lIO Ir ur1 Ii m lUIJZllltAld ~ -gtLI~ImiddotI
lllltgtUl 1tIOpngtlt ~middotPO)II$MU wpu ~ iWgtOJ (u[o) ~(ampIoWJ bull
l1Jl ~d n d ODrofl )lOf Itll ill oqPiw ~ 1yenl1flt QU OlJP
lUEI QU )~~ ~14lt ~ U 011 ITI0O~ ~p ~U~ ~lt rqlll IrlPonl bull
gtfuaund lUOI~
Iqw Ip 1I0O~ ilf re~n P ~OLIl n jJ~~W ~ Ifl~dil1OJp
~ilOJd l[lWid l 11)1 )lOP liIl~ ~1 )~I Ql 1~IUlW
~ hJltj ~ puilw i ll IPI a lPorql ~~ Wqpu ~ I(WllIOl ~fN bull
~ noqp[I 1OJd
m~ns I)Wl)IApd lS~ 0 IfOIlQ lfol~~ IP n~ql)d ~I Ol[lSllIf
lP Iord PillA OWl 1 Oh)Irudurl 1 gtl~ud )1 urqum bull 111J1S
Q~P~QI
~u IPQ3 ~u ~1ltnQld ~I ~lJnIlRlI ~I nl~1f1Is~q~~d ~ 1IJ~I~IUU)l poundt
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
1 lfubikim I Llleraturs
Ky bpuli ampgt I~ j nj~ r-mn m ampled lC lonltqgttillc qe-=iltj gti ~
Pilli)IIim ehle lC jltpltn r~I shfuquro gj~ privalizimil nO _ ltIronomimiddot ne
Inonzieion ne pfrgj ililtsi duke u gtplaquoifit hon~i III _in c Sh~~
211eh~ Qn-erhja e Korporatan
Konccpti i lcrlj Jomoor hta oj Jck l mplh dh mWld~ JllcakIohct ne
mln)ra t ndryltl1me N~ ~giiMi qevo~ c lonp h j~ terij p~sh q~
ndikojn ~nyrt i nj~ kopOOI~ drojluhct ltIminitnohel dhe mhltL
b plrlrufiZlLgtr hj~n~ qmiddotIJo korpo ro~kton mamlhCncn mo gthume lujlomh Ie
~rhin ltiho qollime pClt Ii cilOi orpI qeilaquo lltrjrit kyesoril jan~ ksionrft
mh1 ciho )rrdi i cij~ preldI l~ Ijer Ii plrfhiril jn~ pllnonj~sit fmitor~
]lt110 un TTlt~IIlorCl mjJii ltII komurrieli n~ t1rii pdaj qe-erija e kOlJloratac
lth rrdheni mo pj~mni IU Iryhom n puktimin drejtimit dhe1rfQrmJjds~
korpolllhrvlt (Mnlgt dhe Minow I~~S)
Ngo njlt kCndCilirlnl (iI~ qoioja 0 kOlPoomiddotbCn fj pC liirltgtinc mrrolthjltve
ligjm kulturrc dlto hmltudonl q~ dInnllojo~ ~fr muod te bijni Iillrponrtt publik uh
i kootrollo i uohtrchc1 ky Iillntrcll dhi hplmdoltot rigtku dhc ktbimi nc klivl qlt
ndenin (BlLr 199~)
Duko rna 1ray g~ qCmiddotIJ korporIw ~] nj fUsh~ konomike q~ inigon i te
siguroj~lmotinj~ moltimln ~~ottt t~ korporotiS nso plrdorimi i mekJjizmalt mutes (si
kontt=lt ltalimltt orSOiacionol dh Iltlii]ooiolli) kjn akoni limihlaquo ~ k~kesJl lt
pirminimir to pcriomurno nnmoi p bull h1 pronorf[ c korpolllle OlUnd igunJo 0
gtti~~ mnoxhorf[ 0 korponrt~ ~o 1lt anijn~ njc pCtqindjo kthimi kunkuru= (lgthlhi=n
~OO~) ne min)TCn q~ iguil c ~rimo fin I illjno gtclen ~ke m= nj
klhim gogt intimltt ty ($hkir oIh Vhny 1997)
bull
Reo ~ lVOfj so Irorprualllgtl htC -enlt nlt ~jo II nj rnlnyn ~ n kriza
ekom~ kudo ni ~ Forcat gloOOl jane dule i dhtfJlt form zhyillimi 1lt vww-=h1m ~
qCltri ~ kirola N~ nj~ konomi globak kompiI~ dhbullbull0fJd mO tme to dobi
q~iiIi korn 1m ti nlliaril t 13jllf pasoja c~ilt~ mho ki~ finanl
N~ ekenurnil lt (regievc 7hvH1uara po Ilnl dhe n~ cknmi(~ fL IOidofL problemi
qLlle ~ kerpor 1m aIT rltndo A)et ~elb~L~ p~r Ii~ 1fi~io Ii ill jn~ t Fita
POL Il1Idl1 ooio-okonumk to i dyh~ dhe plr k~I Y problm) Htike duhet t~
kc~ )lt11 t~ ndtygthm no yende (0 ndryhme
1(0 joni hr PBresivisht t~ mamplha dho gthum~ ~mplkgt Akioner ~ egiel dhc U
mOdhji n~ kompmitl e igurimcve fode bull pcnio j pglaquoivisln delcgoinc me
gthumo bullbulllturit tellt mana~ n till zhviUimo ~jni U mUMU q maxhcrft 0
porltjmlmjni ruqni di_ n~ duart e lore modjc edho duko poktnar j pje Ii
madl Ii inter=t-e tI pronarflte ~ komi Jgtfl ksl~
P~hhl Kiilhlt lOj hmiddotlU too e qevej se korporntovc nu~ eshllt zhiUu m
1( liii slum~lIjgthmt-ri gjuhoh no nkqltimltl [ltnom t rndlihme (Turnbull 181)
P-klU dll stmkiura Ie ndrshmc tlt qClcrije 0 1w1gt~ow duhel Ii rulalzohe n~
korrolcion Ilt fOlt1o me tltor1ne Cgion duko mm n~ kunidOTJlli U ~i l1eilttoj aknalisl
slqct~lmILl poer t~ rcduktuar kostot e agiensise dho minilnizimin 0 Iwnflik(i m ifinee
dh mhor~o Nd~a c pronei nga kontrolli ilnplikon nj~ humbje Iokiive kntmlli nga
ongt kionv korshi vcldimevc manaKlicriale Si IWI I kisoj ndrjj hIlt luur oi
si I kontrollit 1 qecrijc sC korporatave n~ mEtI)rt q~ (~ iohol n~ mdhiljon 0 mui
I~ lIW1xhorvc me 0 e Isioocrevlt nshtu cfigtltnea c istom te ndlmnc IC qltrij
kotpo-Uve fsht~ ~I-eu- no funksion ti aft~~ poer t~ jidhur Lon1ilctc Ie UT)shmo Ii
poslunonphme qe shfOqcn m partncrClC social II IimIIgt (pltetdon(OleJ ~ti mOlt
biew dhe llI3Ilaxhnl-
Historikisht f-ionl i ~-rijlts i korpltmOgtvc 10 ltvoluori nj~ funkion orpni~onl qe
i-hllt burim i tiiLhii orit(( 0 korpoTall cil zImh ~inmikiht p~-n e odes)laquo
hjkiu~ ~Himoltgt 1Iti1lto dhe manicn e n~iltv ol tjoc ( rltnJjhme dh i cili
k per t nJju Jh h nuot nere e pm (Ijvo 5 2)
runki i q rijelt nllk c Ita lQlt- Ii e ij n~ perhtluc In hmiddotillimibullbull kmpo~
t o JO tet bull fuodit (gt10lt AoJ amp MilIin 9) Numri no mjlt i pmJl3lgt indimual
mUD 0 pmnonlV iniludoMl rna 0 r~i) ~ Invirtmiddot lndilidul rriia bull rolit tI
iltoTuligt mulinocionle a[cat tratltgjike ITi~ orgonlzm vinu10 e srupirnet bull
nltl~m1jmiddot kDn~ lmntrilmar n t~ till zllYillirno Hikit~ bull ~non Werldcorn ViyOndi
Pnnhll dh gthum~ t~ tjet~ gojn~ mlOse miri problemibull
Edlo pso irnpiCmclllimi i qehj ~ kOlJloraravc ~si1W mo pnlhtn~ri filr firmat dhc
middotd~ Iltml hpojtIJ i giubuiiltimit e k b1r k~li toJ~ urlioto ol1iht pe vendel n~
gtlwlilim Uit dit q~oohct gtc qej 0 mir( bull k0I]lltlt4 ~~t~ nje tOlo per ingritltin e
korpo Iitucionc htctCrore dhc ~gjovlt nje liIIkgtr i rfndih~m pOr gthondClin ~
e~onie db subllitcti te tyro
AgtIItu i lIlih vend toipk Qlndrore dho Lindo ~ Sh~iplt h)ti n~ nugn bull
1lt1In1icifmii d) dtbdo mE pare dolre n laUaflljllM me IIhwn~ probltmo dlw foda Njil ngtl dtl)l1ll
e umlll dhe priori ishre dhe bijimi i horit priVOl nlprmJct rgtltrmnjltll gtC Jiri dhe
praliimit La kor fUhlilc i ~iti e verrciin tool h ~ middot~llOtIf htcti-pronar Proocsi
i rrvulim ihlaquo 1~ hap mlgn reit Mitoflmi n fid t poumlrtl dwnornilre dhe
rlilko pOr ~h~iperin~_ Nje pn i lille liito ltt hl Ilmilj OIlhe konteptin 1evcrijlt
kIJth dhe h mha hapi qOgtltnja lt k~rp po hidhLO hal e r tI zh-Ilirn rlhe
n~ ~hlipiiri
21 PrJv~tlliml no vndet Eropiane ne tranzkion
lrivOIijni i korportu- n~ vendet evropi n~ tron~kion l~l1 konffOlUar ndfI tt Yer cltlhlt
me poflin~ slttemi_ trntiruci e lthItti lthell por-doterir fondelt privatlt te
inm dhe dominimi i pronadve tI brendlthlm ne sh kompni ndfIgta invcstitom c
jLltIotom nolt tan fuqi mjafluegtbme ~Ore plr 1l konuolhw to~i~ (Gregmo cr 1 184)
lc1cr plZlt-iIl bpj nllk igurojnf nj ~hm t~ Oj~m Ii kupiogt 0 j nO
kOrpOr11~ nk bltjno ofilmln e nieli to lo liiltojdietit kootlIi Ii P1 mho
mhi jdljon 0 bonk Ii mbimil
lIiSlOrikiJII n~ cjithc zhvillirnrn e j nj~ kOlJgtOllo ka nje objolti tooilt pm to j p1JlUll
blzi mo Ii~ ~ilIim drejl nitiltgt (gtOmtme to korporolaquol diu lilimbullbullbull t oksione~ye rfac Aoy amp gt1II1io 11) Zhvillirni i [ltDIdi ti ltIltj q~ preteodnm 0 Ii dohet liilhalthru t~
rni pj~ ~qrije dhc duhcl 10 rnUgtTin ltdime I lndlolshmc IngtWliie moi darjen
filim MJdi Eropian kontinental i 1m pHU I~ rol1ln pjollrihl t~ till pwiciooe m~
hroj rjolt rusloomelikrne e boto Koncopti i Illtndonlv~ llulkion t~ gojogt
korpuIIllnvo ~ht duke fituar pltrnhjcn per gthkk Lo hum ) dh zhiIlimltYo
bkOkuh
bull Tlpct kry bullbullure Ii tcuktucave proneore t~ korpornt~c ne konomitl bull
vcndn erupiane ni trnnzidoD
Vendlt ~ nnzlion I~ E-rnpCs qOrnlrtm priigtuan mumjcCn e kom t~ t)TC ish-shy
ohtetorort Iltesia e licrt bull mlaquoodrc tc priltIizimii Ie opliku rrodhon loj to o-slunc tC
=~ to kompani to pronesise PCdrnLb _kt~ rmesio Iilike Iruhurore dhc
hlntrihbullbull thltIWo pc krijimin e dalluegthltm t~ Slattil laquol qovmj kllae dhe
momihnln q ijes dbe funksio muhuoe n(l korporoW ZliidbjltL e ihlatshme
nkj p dhi
Qovi~1 kuni 1i1lT1a hume d)hme fgtI ptivot1zimln Mtodat 0 shiti me lmjtimin
prof1 Ii hlh to privilegjflf hle form dltgtmiult I~ Krooi (Beni32) RopLiblika
(k JgtIIi priiirnin me kU]gtll gtI rn mo Ie j~ihbull Iivitiui n~ qimmninc
Lin u oJamp-U me i humli n mtW~ degb (Ilikl 7 IlloM ll) HUlIri hiti me
iilLlrn~ 70 P privolilUor hjo (Ilmill 331) po inveiton lil vogjCl
end igthin I~n C blinin kgtiono nllt kUJIIIiW lt ~I hlI~ duk peedor foltILCn
vdlim-punonje C btOljcs (MEBO) Privolimi f1~ ki n dy tnrod krJl50~
priVlltizimi priatizimi bpitbull (m(ja c ksio [oJ ~mlnia 10k inior pri) dbo
priizimi m~ Iilwjdim (Bomslein 338) Silo_oklo pirdori priliimin mo ltun n fillirn dbc
mlaquoodOn bull i~ diklo (Iljunlyen amp Iuh~ 14) SII13 plikoi ojc prittizim
gradu1 oc k1) mbi primin ~ m--gt rrivotlzimot shtctortm me petjbtim Ie
KIti (ljmanisl dhlTungaris1 prodhu lttrukru poio mo cli TIe odd
tnullioion tllwopli Q~nrltoe Shum~ pro t~ vo~i~J priv u hfqi-n du~ murr rrooelti~ pa
pgunr mlmln 1 t~ tro~1 per _i e Y ~ t~ homt e r=ev t u dlhehln i
pmnan t~ inet
lie Ki~ ~)Iotomiddotjl 90 centrqrimi i ~sl Unit Ilt gjithe lIojet 0 p~o me
pltjbim b~a n rtpublikltn Ceke (KocltMlo 123(1) Njt gIlJP rdutiih I WI~I mrn
infurmu I ~ndhjh i n gjcndje pc to rigjuor lgjildonin AI prdorn ato no
kurriz te at)e l~ ihin pje~marr~ n~ k~t~ prim jo lttlk t~ tyre (rovlik II oJ N1 nj
pcridhC to ohkurLir oh OIDrlrq~ndruall nj~ j W mJh bpltali n~ duor 0 lyre
Iimd t~ proocsit I~ priliomit rormal 161 0 kompaoi~ kipin humicln 0 pronorc Ii
~m dhe m~ poksc oackun c komie La (fiOIiZlWll me pndominimin ~tC
jht~m q~ mbanin S63 10 priatirimoe gtIlklltn ~ Silmon ~lc one di ehperimentoi
nj~ pro p~rq~ndriml pro~idncni ngo liiym vilaquove YO lronarot m~ 10 rnJoltllth~m n~
Sllmeni Ihin b~r fOldot pam ht(Crorc dho kumpanitlt e Inestimevlt priv q~ jane duke
anfol1lluar tallLn~ n~ kotnpani fUllmiar
23 Priyenstizimi nf Shqiperi
Mekgtda c privoliltimil miv~ u pru n~ Shqir~ri U bazua krycsisht n~ bktiot ng da
(punotort dhc d~inlo) te ruial1icvc dh ullo n~ nj~ rukll mJoft III 5hpemd
prooci Punc~ort~ dh ihpnCwlj P nC m~ Im~ 80 p1rqiod tl ndlrmJcvlt 1lt
privatimar nd~M qe mungoi plologtih Igt~imi i [iilleione finI n~ km PlSshy
Mun~esa c fimdove ~ inCSIiDl noketo pro= q~ mund tl angamin n~ mer1~ lodivKltvlt Ie
~ pi lIlOIlitorimin 0 dnjtimit dhc per [jj inn nI prooesln e ndimarrjo i pri
k~ta idiamp n~ ky h~rtim i pccilliZ1l nje ilU~ kj Shqlpiti~ klaquoJt ndr)sltc ngll
~ndodJli ~ rtepublikot k bull Silovakc dh n~ roloni
Moyro e plvotllmll m lv t zhatuar n~ amphqlp~rll~1o mjn Ihjcgthtc J) nd)hme WI
delt e (iera n~ tloIo gtuk pasur paryh 1110 gc e kapitali tl bcldshlm kjo
mctod~ c zbaruar n Shqipri ynoi njc rormim U rltjl1 ltthe~ bllrnb3lte I~ PIO
qellimin albo Ie nillts c kttdihili Ii pngtampflUn I fltllllLfs ltthe ~ oMn lyre cent
~
Nil Ilim nga t~ giitha vcndt deg rmplt QJldrorc dho J~lre ~nq~ m1gtoto~ ende sot i
lmi vend J~ t~ dim nuk funi ~B i kopilalevo ~uJ dh n olvel moltbl PO formal
0 lt l1r~ nuk u lidh as djt~p~rljli dhe WrtllOrazi mo pml] bull prlvnlirimit No OJ
uoim ti kryltr gj~ viti 2007 j ryelur ~ intorviSlmlril (len onim t~ dl ngu
rriviimi hoq~ri~ anno n~ P~gt Lii ltIi dle~ 1j0Ill i kriju m ligj Clllto) per
-Jiltn e dim rub llitimin ne njo Irq Ii 1lizIw (burgte) 1~ Iy dhe mbi =II
m e ~ij iltlirni ltlltri me tan If Mom s SallL -1ltitWmi diu ruieti i tij
n ShqipiJi)
N~ Shqiperi uk ylogt ~lrrim ligjor p~r kuotirn te ndCnruirrjo II dolo ~a prnosi i
privtizimi magth Edh ne TlNin leWi~ ol pritizimil t~ l(1~rmlTj II eklo~ me
liodi 1~ vnt Iho Ie lilliVO ~oiliklt t~ piivatizimit W nJ~rjv t~ vlta q~
Jikonin opionin c priiLimil I~ rjhlll t~ tyro n1p~rmit OrC~ puhl (hu)
prsti uk eWe IIllm loom nil Konioo Mj rndsi e ill mlii~~gto mono ta jota nj~
mJet i fuqish~m p~r promltgtvirnio db zlwi1limin deg I U bpital ne Shqipri NdCrtltJbt qlt
~ fukt qo n~ cndet islMQmuni5 kaDO 0 ltptino q~ kan~ mWsnurdhc ljur wi
~ita Mi ztrillirnin lt tregut Ie bpiulo- duke prializuar ndmwrrjltt urort ~nojet
bultSlS
Ndrkoh~ ekilt1on ban ligjn dunu p~ privlzjmct Slratcgjikc nil I~ it hprlthet qart~
I kuivke hitja lt hioo ~ moel~ Ioompanic trlliike (p hilj Iketlt
iti~~il rutegjk) do ll ~~I m Olert publik 0 mo nkllld publlko no hje me
IOliigj 0 luqL
24 Modclet c Qcverisj $~ Korporata
Dr piktP=rjo ohlrltrne mbi~njn~ no H~hje me istemin bull qltVlttijo keIlOIa(a
Shk11u c m-1ltI koniJn kino i to etmin grup q~ qorl tIi~ kempni Shkolla
bull prWsje ltocialo laquo1 kPOOl~ mh~htet n~ koncrptin 1Jk ~ pJn-iS okioee
dlke sygjem mb~~lttjcJ 0 ploltndoJtvo Shurnc Iuro pro~n~ to rren me t~
oltlltugljturin modo t1 iashtfrn (modolll plldorur ne SHBA dho flrinn 0 Modle) dhe model
t bndshim (moocH i ptrno n~ Gjormmi Jpon Jhe pj te Ij II EJIl kOltltinctak)
II
R qltYltrij o kopayeno (~ 1 186) I~i c gthpltmJgtri dlle gin likuido lC
kariligtli po htu dhe mbrolua legalo e ni~ve tl fuqish~j nj~ 1jm i rIrtdhCm
i ili Ii jhlim I~ qrisjes konIbull Mbm]]bullbull fo~~ Hgj bull kitm~ve nje
proni lt rirqdruor n~ nik lan 1Iilt kopilgtli relotlvlsht Jo likoiJlt flO -htu dhe
nlVim i rrltndl11ve duke qe jone upoimi ~ik i iI11I I~ brendil(Ln
ltngLLllallilliur mucI Iii lojoj e t~ ndalojn~ p~rq~~riLllin I~ drojl~ vots Il~ vend
ndlYhnlO Nuk ll~hl k~o qo poundLl0nltr1t ~ p(lLqndjn~ W ltIjliin I)re t~ vots p
fHq~dru pron~ino Pgth Gjorro dbe Iioliandbullbull Ijojlll ti~ iij~ Ii) till For bnket dl
kompll~ COUIpoundC nuk lejhon je1 hio n~ nJ~ num~r hldh Si glo_
rikon nuk lojon ingtLiluciltlIlalizimin e lit e punj~ pfr 10 ndart pron
prt1rlme ~ lrumJlLli (Zalor 37)
DIlke 3rT p3rlt)ltIt difermcat dilrush mund to kuplOj~ ~ mili krsiiHn dhe karaltteristiket
dlIl Ie stemi tojashtlm dhe to brendm to qltVCtbjcs korp q ILhpelth i q jm~
1 mlldI1 nBirihn dhe gjmnorl tl qlfiltj KlIo modele mund 1(1 iben Kiilhaltldd
laquoIhoi molo mlt nj~ oi1 dhe lIIed) Ie_
Modell anglomrilo i qcvlaquoijes korpo boohi no
bull Ollniimin 0 nj~ numr ~ madh kobh I~ pan
bull Nj~ bord drojtorfsh q ehW mjft i pn ~r SO i ~rlltcl iun I ii d~bull
bulltokholdorvo
bull Korporata til doa~ rujedslt til braltorzu=~ lrellcl~ fuQlshrnc financillfC dho
ndMlylj_ tl t1 ngaqna
ModoL kon no or organe qcgtcrisjojo mblcj C ksionre he boni i mlti
AnoLar I b~I 1lorOv Jne Ie brondrnil dh 0 jhmi
Smdi ka dy funhin krye
bull Siml gropcgtO 10 hii q dominoj n~ okonnmi
Moddi perfhin lri (~I qeri~ I) mblen 0 ksiQOo~ 2) gttgtr1Ii I Irvizimit 3)
berd i drcjono Pfql e poonjkgt Jan g)h~osbt OIla- tlt Iill ltupewmit
AroaIuae burdi Wdnjk rnund tl jon tljasl~ Dc)111 kr= ~ burdi tl pervizim~
WILe C punCsojc lthe pushj bordn e djlnoie dh t mperrizojo pcrform_ bull hi t~
kompanilt Kryci tiKii pc1ltukto mli e f~lon tI ltlisj ~ ko bullbull
Vendet o~ tranzidon II Lrop ihio n~ girndjo t~ ZJiidhnin mc or ltlcl U qiltjes por
z[jodhJl krI~ njl oriant to moddit Wt Sid_fW r ru gtglOOMn X modeli angio-amerilltln I q risjes sj 100 (Ku7nltuov Ilt KIVnltI 2S0~ shnJ sil
kishle nde q~ bn nj~ miaim t~ IOClyr modol lgtgtb Ligji pt Shltgtqltrili Trrpound1aIe n~
Repuhlik~ e Moqdi~ afroi nj~ z~jidhio qe iojonlo ltltIho modelin mo nje ni1 dhe me dy
oivde (Drolrul~I 1132) Kodi I gtlr pIlrckrltgti modelin c qcvoruji OrrWO n Poloi
Kuakkpoundll e tlj rr jl~ t~ ded n~ Inodoli gjmn Amblc lt oiooffiW
bordi opcrviror dho bordi i drojlnrtvo jn kkcriib imit me dy nlvibull Sllovcnia dhc
Kroad aplikuar memo Ie ngjoshmc
B
Modli gjem i oplku dil pro~l huo ~pltmdar q~ kzIU nd n~ wdct n
tlio1ltgto t Egtrgtlaquo Qcirore I b()~ Wmndna~e~Ve t~ brt~ 1~ ilion i t~ plIurltlho
l~ In~ fuqi te madh IIO bull tyro Kouruwgtki KieH n~ k~rkimn 0 lij to qeverijes
kcIrpmlalt no Poloni qi hordl bkutlv ka njo inO t~ madh n~ lIo~in gtedimnrnltjo
tlm n mdimanjcn olltti~e pot dl II~ te SlIgtUltgJke (Kor=wskJ 2061) Nd=
pozicionome lnflllcncltD e pi=lltouar ~ Imiddoterisp-c to ndrygtlmlt CtrgOM tn3IIaXb dbe
gpltgt no komprulllC poI- i Iiltioooi n dy Clldcl e pan (um itt njltri--ljclril)
pidemin ekzehniv IC bordil dfgtlt boNin k7~lrutiv i til ICrc m P mo nj inneltlCf IC 10
ltlmeth~ne viIlle ksioncrl m~ i mwobullbullblj e pfrroillWuno d~o n fund bordi
Iizu Sindibtat ishin inni bull fudit Nj~ rltnd~i humii bull yogl i ishtc
b~~kngjir rolh til pronaL~VO p~lIiilh~i
p W pOrrnhlodhu pvonlht JOlt~ ndr)hm te Iwnidorulthmlt melt imit nglomiddot
mri olh gjM GeriJes~ korpo ala to gjh ndjf luhin plrlrufLrimit 10
objltlli rigtoj gtlt kl r kootekslin c sigttcm1 t~ funbiomit I fell dbe
ingtlilUcie kgale ~ Ii iIIll3rgt Sidoqofte shumi ck ti Aillu db III
trnn2icioo j_ nO Dj PIDI hymimi t nrue baziklt til lrtll Kjo ltgthie )tja
110 pe probkmci e qetrij kotpollilil n~ kontoksin bullbullkonoml no lruozio
in nji gthkatc me t J pwblomoh
3 Metodologjla e pcrdorur
Cjao mvil1imi l oj lUdlmi mbcltI dlt~~ ~ i] ql lt aym klte ltlUdim ~gjcdJJj e
mltlooologjigtlt ltihe 1I0)i dimi qc do ndorm
Studimi primm ~h8 Iinj lUdimi qc rmltlil mllile me informacion ~ ~rI ~ pare
material ga burlm I~ mh)lIu dhe t pa tudiu dori mo lani
SInd prin v3riojnil 5ip ~iplin dl) plrfshijne dokumon1a hi5lorik dho ligjor
rerultlle ekspcrimmlltgth Iii ~ iltiIIe dhe pie shhirni mjU3llL Nf shkneal
~ro dhe 0011 IOzullatct c cksporimltnl bullbullro lUdm gjcndcn kf)h II arlililljt
hkollor ose n~ pM 0 mlje nll konrlOot bull ndryshmc kh ltij q~
jgtEtl~ltoj~ Ilale orl~ilnalc konidcwhcII bllrim ~rlmore_
SuJirni nltlor oII~ dik e ~kruar mbi i~ Iudim primar Dilt1 do p(rf5h~nlt
moote inlim ao dslrutim mtb IUIlail ongjilt Ilmet sokond tc
infntmaioni mund l JOII lIltikujt nlpEr gazet dlgt ~ libra _ j1bnIigtllaquoIh~ 1~ ndI--Jorn
nlt e lt~ hltIIlt1 lcnbimi Irii klrkimevo primc dikuj ~cIltr
Sndimi prima hlC i ~o M b Ii mnlt1 W morrim ltate individuale nIJ vri~i 10 nov~j
gtpifkco u(lim Ii 8i~ht Ai Mnd W s~llnj ideali p~ ~do ltJim ~~ kc~klet [
layhel]gtOI qc vzhdimil1l (gthu i pn~ ~~ II liI i liitl~ dimi ~km mon)rlt
IJuke iu refltnw studiml tim motooologjio e ~-KicdJJt per Ii iu ki~ 5lUdim Iwohot nO
5lUdimln prim asltlU dblt alC sclrondar Pi Iudimin oekotgtdaI i j= rtf mtilwjgtC lt ndt)~h~m dhe hkrimcvo ~ tuam 1a5hmclio 1Oltl~ kOltim b q~ ~ vlfshmo e~anCrisJn
p~r t~ ~rumbllllr I~ dhln per endcto Iniin ni rP Qdrobullbull dho Llndorlt Dampo
q~n~ tudimi im k~Jko ~ ilIrc nj~ pnorm~ to hillimit cO kOlaIOV odh lie kao
y~de plr kH~ ~i~ forlml elIlaquo mmprcj wrtlvo H yer dho tudl~ layer proj lyre
Edhc nlt in c ShqpCrl gtluoim ltla b qfoi nj dibm~centr t~ lruptu m~ mirii flTimd
lt PITi~ Ie primlimit no Shqipltri
SIdimi prim ~ktl ziwillu me SfcifikisJ pIlbullbullaslin bull S~qirJi9l Ky Iim iltIl gtCf me
aGo IE ojl Pelsori i ltiii i dlltj(Qhej drejrubullbulluIi Ie lFrntave nf Shqiperi M~ tcpCr
luUla- ~uantiltWv ky Pdltsur ka ~Iner kwliI3libull ~alI PYjo jane 1 pltr to marr
mmdimlt ~I n~ rutO) lt[lt IE OITib Ii Iwptahc hje Itim so me mol i djtuegtve U
loporalao Nj~ rs ~U pmc bW pjdlu Iudimi louliW Is~t Iudim kutitOIiv
kokon nj n~ I modIgt PYb 10 plo~ i~ q~ hfuqct 0 ~htir pIl tli Ii ~
tin c korpobull
31 vetlalt~ dbc problmet e Iudil
Objcktival qc kC7on I ali7oj~ tudimi dh p~iiiit lt10 U jap U dotyrojn~ q to bEhel
i~ mibim no pc~lihj e metodamp q~ do malahot K~gthlll~ tha m~ ipl 1n~ P~QI
mdimi prim uho ui oodr plti mdiJUi ~SI1~ ~oxlut i gthlriri no Kh~ dhc n~ hp~ Ti
dMnat pr vcndet 0 E_mpll UnoJ muod ihbullbulllgtln vctfm no baa I~ nj (udiml ondar
Who pse por pmblano me lC kulizuano dhe por tli~e kohore dho gjoognoJlko In _ OpoundlI
5iri eltJhe studinU primae sltlaGi problemlt N~ krompilo qiptare n~ pCrgjithii dhe oK il~~
ngrirura form~ koora10gth shum ~htiri5 Ii uh to rnamlth infonnde l me
repr n~ detajc p~ lolnpMi~ Roalizimi i pyoUgtltoo 8a k~ kompai mund t~ bl)hcj voW
me a~ rekDmandilnovo to momo nga indii(l~ (I~ kihi kmkle me d~tosll ne flW Kjo
~~~ asyeja q~ numrll pyct~SltJc_c t plolCu a~llij i iimi_
bull hh-Kmoilt1 MoIgjik i Elbasani~ 1 pjO$ 0 kompn Krum 100111 a
bull fabrikgt e ~lm0s nf Fusho Krujil ~C ut rhi oi shpk ~hl~ blrC Pl
ltShQI~ huaj
bull Ish-I(ombinali i T~k$tile HOra
bull InfrlSofl ow sh
bull Abnolha
bull IkiIhbullbull
Si~ vCrd1c1 nj~ rjltgto bull rubjekte jan~ ltomi Ii dala ng prooltlti j pri izimlt ndOtso ~i
tjrnlj_ komi obionreli lthemelu nIP rommi
Sidoqo~ m~n)m ltlhi11i s1 infodonil iolt e lt1 jjl~ JTC oho PTblemet nentu
kihin pika t~ nKiahmc rn tl elot 1kltlhbl vzhdimM l~rfudilllt c nXjma proj kityrlt
P)laquo~ ~ kryor jono prh nil IUltot 0 studimit te p~ilt ~ poittC
)oijjn~slttirl1 bull sltlaqur gjale pi t~ kI)-~es sl PJ~ i ptonondnii j dfcjlultgt
nO Mhje me burim e tyre fimnd ne lidhje prigt-tizimct krr=ll in-srimct
nultnna- N~ km pik~ am rnbcthin I~ ~U he j~nn pilllljillic IiJ cckW
u~OT~Kmiddotl LA6ifI =~ bull
4 Analiza c f~ Dhiinave
41 IIapal c pam dreJI privatizimit per vndt nc tranzicim
Nic ckomi n fUnlolon ~Ie njo ok bull ell Mile ltloke dryhua nil Iii ohmo e
oeOltralizmlI no okoi~ rC~ te lio Ekonoit J trnnzioiQn i n~i)hon Hbeli
okOllOmlk Iru fu=t IBjaOl~ ato qc vood ~mim barneral c llteyenel~ Jnl hcqur kryho
pri-alirimi i nol_onjbullbullbull ilthmiddotshctirorc dho luijm ltkltori fmmcisr per t ndhm lcgtizjltn
lltapnIi prilll
Ucrirumoa c If drtjW Ii) pmnigtliool private ~hW clcrnrnti h1l7ik i fkonomi5i ~ lltg dhe
impiementimi i k(i t~ drejl nuikawi kryeso i prCgtlt icioit
Tmiokk bull privotllmit mUllci e jon to odryhmo Disa Iltetc kHl~ okenr me
rregtrtte pi di dokada ndern to ljorl j bii~lt t~ rioj nil odpimi 0 kay
rormae oj j~ yondot c Empes Limlore Ni di =te fconn jan( hlilruar me nj~
nmujii pOlilike 1 en e njl diktato (ra i Romigt ph) 1olops q~ (i pb
Jl-kimi StIji~) II~ dltklar~ pcic (si mot macis) oe ite~rim me lie hWI ~o
(1 i GjORTune 1iJo)
SI mportl to Dnk Jltm ]0 TnIlol shpemdOIj lt gjltnl I plltlltM-tivitin c
punrho bpi peijal tipe t~ oimjovc n fillirn I traoieiMi dho crozioni i kCtTC
difcrcnoovo mos klltmlvo 0 ~jdlr dte tl ~J amplOll fo igumn nj reUim naljoTaI
fundi tC rnmzicionil
Proesi i tranzicion~ rollo mo rduzrnn lt mil kMmik komoost Shak_ nn bullbull rdhi me
nien e Mur1 lerlln n 9 -IOtor 1989 i dli hkatoi kolapin e Inivo 1omil dhe
tartoi pruesin c trcfh~go nie prt n pluli~ ng pron ~ltct~OtO n~ pon ptiv
dhc ngo plnifikimi ~~ No tin Sovjeti pro(e I trnnzicU( porehi laquoIll koiapin c
htctit s-jclik i Rhli rood ~j~ qe ~oJ n~ orese c lrc gthoe Ulltike dhc mo
onC ood Ii d)mlgtldhjtI Publika- t~ ~= jctiko Zyrtamhl H-bkiml Sojotik u shpCrbO
~dhjetar 1991 lodI Ro ihte republib m~ ~ dh Savjotike dhbullbulljo m~ ilomiuesj j
konomikih althu dbo polilikihL
n Iliitba dltl komuni 10 E lgtfOIltgtn e tyre drtjt priwtiiimiL l~ Ii gjilha
del politibl batiklt Ii FlIlzicionit igthin iltnlilo ne projUmn lt tyN ~kamik Am u
prgatiWn prcj Iltri W rej mo n~IHne bull kplt per~ndimorC Ih ollanizaltae
ndorkomlgtltm nlO iI11Jcl dominueso to riit Monll Ndc[Olt~t Bk~ fiotllroe
dhe Bk~ Evropi P lhvillim (intiluoionill ~ If kniu pr -itmin 0 dove n~
joion) Etapgt bull z1willimi ~ zicionil ishin rih ~ ttcfihla ~e [Mi u kIo nj~
libeltaligtim i plqtiiltbsbem i ktii- ltkltlIlomikbull ltmimct q~ libohclrin tonuololtchin
nggtr Weti lthin liblnlizuarbullbullikundi Ialrsel e kllDblrnil db normal inrcmit NjltUit ishin Ie
Ii) Ilt nd~ei oklV bi dhe nguhohohn n tregtilll nd ~ I huj se
oyo jo progJn bllljmi inei p~r rlr~r inficionio p~r to konlrOllillI
t(i~it huxheto dlo p~ I~ iLmLlu hoiln bull Ihl~m So LIi j~ raoformm Jrkuro
kjhl qllm til krljon loitclone 0 okunoni tLltgut Kompononti kr 1 Iranfonnim
ihl pgtaomi de~jo etcm pa- W cnJ ihmiddothctet mo ckocomi tl cenllzIlarnc dor
c ~ -irul~ koJporni_ poT gjiuohlu dIr plr U krij= nje ~1Or I ri prigt1IL
T ronnm ci-N ~nkupton njlt rue bonllt3rt Hila do tijcpIC rOO Igtonke Ctmc
shlct dhe do I 1lt)0 klorin c pnvull lnah)W klcdite Rcrrm bullbull taksa dfle
n~i)[ilni nj S finol modem ihin nlt ~cllim hnds st privizimi~
Sidoqof1l UMloi Nkturor u zlwilit13 nll~lo ltlh q dhe ~lui 20 yjel me gtno ai
nuk mund 1lt konidltroll11 pltrfimduar ( plu~nju nil Ie ampiillla vendet 0 Evrope Qnlrore dhe
LlrKioJlt) Sclaori priwl iE-hli dominues pot rislrUluorirni i pbmnnj ish-shi nul la
pltrfuoouar pi ltIh monopnJet mbizolmao ne gtltkkor IE fnd~ishfm gti ampi~shy
Kompan~~ privte nu~ pU pljn glI 0 qmrjlt purenle til korpoo furoona
bbrc vzltdon mo olOrin bunk q~ wan I poj~ kri~ Ioi l(ofOnn1 0 i~E
ile nuk irill implInLnur
41 V~Ddd Enll Undore pas illOW Ii lranziciouit
r~r hert tC pore qlt Ii fillimi i trnnzioioni~ vltdot bull EYropigt Undo po ~zoji njl klime Ie
ravoluno mkro _ okonomik kane nj mkrn hllilot dho jno ~thye koh rritiu okonomike
e~jith~ keto hvilli JOIl akoma to brihl v~nrrih 1 me biloCOl bugttlcwre dlle
f1Ojcione t~ illlo Pih ziliv prvli masi cgthLi 4 nJ~ pro D hvlIim ~t~ gjith k~lu de
Stnokutlt bull pro~islt e ndconJje shrngcn ~ ngo programi i prijjmi dh bull
bullkuma karolttlttiwhen ngo njC louU i rrdjeltIgtim I sIr sa ltubjelaot bull jlgthtmlt oltbru
odhe h~A hMli
Sol-ton iMnkur eLom Illnl h~ duke e mfT VO ngo krzat mprcht dh ~IO pllvatiu
giereih ngu b01 bull uoj- IJ sa i twn ~ oto jan kr)csisht t~ pUlhvilluaro me
likuidllc lL ulltL ltlho me rparencl~ dobtl h me hvillimn e inIhNUkl vlt pErlat
ltto u1wnigtht funjni mjri
I~rporimj ne priitimin l dbe n~ metodn ~ perdorur pC- 10 pri-i1UQt ndlrmmjrt ish--shy
shltltrorc po mo pTn hvqirore ka nj~ ndiklm ktiptimpiolo no pli~l 10 qevrisj to
hoqrivc bim n~ Me ne ncoo Iroki~ 11 ill i MEBOmiddotL (Monsemellt and
Employee BymiddotOulraquo dh priLiltimd me Ie Ino vlOIf lonidemhlt Ii j~ m~ pak ttl
rorshm ndj pronltUCo privlL Ii q~ ltmiddotnJ~ I pImirtsojno cfil-o 0 Ii n~n n~
maksimwn firimot ne krohoim mo hirjltl ltdrejlipnrltjtl ek inv privOl
PMgrgtme1 e priWmt Unr rnarr fODna Ie rrdryhm bullbull I alronih1 iwI~ fill YODC jan~
aloma duke hvill n~ humicn e -endcvo n mltyra~ eptrol ni in 0 nd~u1jcv~
tnltJho
NjO hurt~ purqll bOImi e qijcs~ w1om re del n~ bullbullIoloo jop i me
poshW
OM fIOW ~P lt l~d bull Un1~qlt ~ll W~l ~lIO Ir ur1 Ii m lUIJZllltAld ~ -gtLI~ImiddotI
lllltgtUl 1tIOpngtlt ~middotPO)II$MU wpu ~ iWgtOJ (u[o) ~(ampIoWJ bull
l1Jl ~d n d ODrofl )lOf Itll ill oqPiw ~ 1yenl1flt QU OlJP
lUEI QU )~~ ~14lt ~ U 011 ITI0O~ ~p ~U~ ~lt rqlll IrlPonl bull
gtfuaund lUOI~
Iqw Ip 1I0O~ ilf re~n P ~OLIl n jJ~~W ~ Ifl~dil1OJp
~ilOJd l[lWid l 11)1 )lOP liIl~ ~1 )~I Ql 1~IUlW
~ hJltj ~ puilw i ll IPI a lPorql ~~ Wqpu ~ I(WllIOl ~fN bull
~ noqp[I 1OJd
m~ns I)Wl)IApd lS~ 0 IfOIlQ lfol~~ IP n~ql)d ~I Ol[lSllIf
lP Iord PillA OWl 1 Oh)Irudurl 1 gtl~ud )1 urqum bull 111J1S
Q~P~QI
~u IPQ3 ~u ~1ltnQld ~I ~lJnIlRlI ~I nl~1f1Is~q~~d ~ 1IJ~I~IUU)l poundt
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
Reo ~ lVOfj so Irorprualllgtl htC -enlt nlt ~jo II nj rnlnyn ~ n kriza
ekom~ kudo ni ~ Forcat gloOOl jane dule i dhtfJlt form zhyillimi 1lt vww-=h1m ~
qCltri ~ kirola N~ nj~ konomi globak kompiI~ dhbullbull0fJd mO tme to dobi
q~iiIi korn 1m ti nlliaril t 13jllf pasoja c~ilt~ mho ki~ finanl
N~ ekenurnil lt (regievc 7hvH1uara po Ilnl dhe n~ cknmi(~ fL IOidofL problemi
qLlle ~ kerpor 1m aIT rltndo A)et ~elb~L~ p~r Ii~ 1fi~io Ii ill jn~ t Fita
POL Il1Idl1 ooio-okonumk to i dyh~ dhe plr k~I Y problm) Htike duhet t~
kc~ )lt11 t~ ndtygthm no yende (0 ndryhme
1(0 joni hr PBresivisht t~ mamplha dho gthum~ ~mplkgt Akioner ~ egiel dhc U
mOdhji n~ kompmitl e igurimcve fode bull pcnio j pglaquoivisln delcgoinc me
gthumo bullbulllturit tellt mana~ n till zhviUimo ~jni U mUMU q maxhcrft 0
porltjmlmjni ruqni di_ n~ duart e lore modjc edho duko poktnar j pje Ii
madl Ii inter=t-e tI pronarflte ~ komi Jgtfl ksl~
P~hhl Kiilhlt lOj hmiddotlU too e qevej se korporntovc nu~ eshllt zhiUu m
1( liii slum~lIjgthmt-ri gjuhoh no nkqltimltl [ltnom t rndlihme (Turnbull 181)
P-klU dll stmkiura Ie ndrshmc tlt qClcrije 0 1w1gt~ow duhel Ii rulalzohe n~
korrolcion Ilt fOlt1o me tltor1ne Cgion duko mm n~ kunidOTJlli U ~i l1eilttoj aknalisl
slqct~lmILl poer t~ rcduktuar kostot e agiensise dho minilnizimin 0 Iwnflik(i m ifinee
dh mhor~o Nd~a c pronei nga kontrolli ilnplikon nj~ humbje Iokiive kntmlli nga
ongt kionv korshi vcldimevc manaKlicriale Si IWI I kisoj ndrjj hIlt luur oi
si I kontrollit 1 qecrijc sC korporatave n~ mEtI)rt q~ (~ iohol n~ mdhiljon 0 mui
I~ lIW1xhorvc me 0 e Isioocrevlt nshtu cfigtltnea c istom te ndlmnc IC qltrij
kotpo-Uve fsht~ ~I-eu- no funksion ti aft~~ poer t~ jidhur Lon1ilctc Ie UT)shmo Ii
poslunonphme qe shfOqcn m partncrClC social II IimIIgt (pltetdon(OleJ ~ti mOlt
biew dhe llI3Ilaxhnl-
Historikisht f-ionl i ~-rijlts i korpltmOgtvc 10 ltvoluori nj~ funkion orpni~onl qe
i-hllt burim i tiiLhii orit(( 0 korpoTall cil zImh ~inmikiht p~-n e odes)laquo
hjkiu~ ~Himoltgt 1Iti1lto dhe manicn e n~iltv ol tjoc ( rltnJjhme dh i cili
k per t nJju Jh h nuot nere e pm (Ijvo 5 2)
runki i q rijelt nllk c Ita lQlt- Ii e ij n~ perhtluc In hmiddotillimibullbull kmpo~
t o JO tet bull fuodit (gt10lt AoJ amp MilIin 9) Numri no mjlt i pmJl3lgt indimual
mUD 0 pmnonlV iniludoMl rna 0 r~i) ~ Invirtmiddot lndilidul rriia bull rolit tI
iltoTuligt mulinocionle a[cat tratltgjike ITi~ orgonlzm vinu10 e srupirnet bull
nltl~m1jmiddot kDn~ lmntrilmar n t~ till zllYillirno Hikit~ bull ~non Werldcorn ViyOndi
Pnnhll dh gthum~ t~ tjet~ gojn~ mlOse miri problemibull
Edlo pso irnpiCmclllimi i qehj ~ kOlJloraravc ~si1W mo pnlhtn~ri filr firmat dhc
middotd~ Iltml hpojtIJ i giubuiiltimit e k b1r k~li toJ~ urlioto ol1iht pe vendel n~
gtlwlilim Uit dit q~oohct gtc qej 0 mir( bull k0I]lltlt4 ~~t~ nje tOlo per ingritltin e
korpo Iitucionc htctCrore dhc ~gjovlt nje liIIkgtr i rfndih~m pOr gthondClin ~
e~onie db subllitcti te tyro
AgtIItu i lIlih vend toipk Qlndrore dho Lindo ~ Sh~iplt h)ti n~ nugn bull
1lt1In1icifmii d) dtbdo mE pare dolre n laUaflljllM me IIhwn~ probltmo dlw foda Njil ngtl dtl)l1ll
e umlll dhe priori ishre dhe bijimi i horit priVOl nlprmJct rgtltrmnjltll gtC Jiri dhe
praliimit La kor fUhlilc i ~iti e verrciin tool h ~ middot~llOtIf htcti-pronar Proocsi
i rrvulim ihlaquo 1~ hap mlgn reit Mitoflmi n fid t poumlrtl dwnornilre dhe
rlilko pOr ~h~iperin~_ Nje pn i lille liito ltt hl Ilmilj OIlhe konteptin 1evcrijlt
kIJth dhe h mha hapi qOgtltnja lt k~rp po hidhLO hal e r tI zh-Ilirn rlhe
n~ ~hlipiiri
21 PrJv~tlliml no vndet Eropiane ne tranzkion
lrivOIijni i korportu- n~ vendet evropi n~ tron~kion l~l1 konffOlUar ndfI tt Yer cltlhlt
me poflin~ slttemi_ trntiruci e lthItti lthell por-doterir fondelt privatlt te
inm dhe dominimi i pronadve tI brendlthlm ne sh kompni ndfIgta invcstitom c
jLltIotom nolt tan fuqi mjafluegtbme ~Ore plr 1l konuolhw to~i~ (Gregmo cr 1 184)
lc1cr plZlt-iIl bpj nllk igurojnf nj ~hm t~ Oj~m Ii kupiogt 0 j nO
kOrpOr11~ nk bltjno ofilmln e nieli to lo liiltojdietit kootlIi Ii P1 mho
mhi jdljon 0 bonk Ii mbimil
lIiSlOrikiJII n~ cjithc zhvillirnrn e j nj~ kOlJgtOllo ka nje objolti tooilt pm to j p1JlUll
blzi mo Ii~ ~ilIim drejl nitiltgt (gtOmtme to korporolaquol diu lilimbullbullbull t oksione~ye rfac Aoy amp gt1II1io 11) Zhvillirni i [ltDIdi ti ltIltj q~ preteodnm 0 Ii dohet liilhalthru t~
rni pj~ ~qrije dhc duhcl 10 rnUgtTin ltdime I lndlolshmc IngtWliie moi darjen
filim MJdi Eropian kontinental i 1m pHU I~ rol1ln pjollrihl t~ till pwiciooe m~
hroj rjolt rusloomelikrne e boto Koncopti i Illtndonlv~ llulkion t~ gojogt
korpuIIllnvo ~ht duke fituar pltrnhjcn per gthkk Lo hum ) dh zhiIlimltYo
bkOkuh
bull Tlpct kry bullbullure Ii tcuktucave proneore t~ korpornt~c ne konomitl bull
vcndn erupiane ni trnnzidoD
Vendlt ~ nnzlion I~ E-rnpCs qOrnlrtm priigtuan mumjcCn e kom t~ t)TC ish-shy
ohtetorort Iltesia e licrt bull mlaquoodrc tc priltIizimii Ie opliku rrodhon loj to o-slunc tC
=~ to kompani to pronesise PCdrnLb _kt~ rmesio Iilike Iruhurore dhc
hlntrihbullbull thltIWo pc krijimin e dalluegthltm t~ Slattil laquol qovmj kllae dhe
momihnln q ijes dbe funksio muhuoe n(l korporoW ZliidbjltL e ihlatshme
nkj p dhi
Qovi~1 kuni 1i1lT1a hume d)hme fgtI ptivot1zimln Mtodat 0 shiti me lmjtimin
prof1 Ii hlh to privilegjflf hle form dltgtmiult I~ Krooi (Beni32) RopLiblika
(k JgtIIi priiirnin me kU]gtll gtI rn mo Ie j~ihbull Iivitiui n~ qimmninc
Lin u oJamp-U me i humli n mtW~ degb (Ilikl 7 IlloM ll) HUlIri hiti me
iilLlrn~ 70 P privolilUor hjo (Ilmill 331) po inveiton lil vogjCl
end igthin I~n C blinin kgtiono nllt kUJIIIiW lt ~I hlI~ duk peedor foltILCn
vdlim-punonje C btOljcs (MEBO) Privolimi f1~ ki n dy tnrod krJl50~
priVlltizimi priatizimi bpitbull (m(ja c ksio [oJ ~mlnia 10k inior pri) dbo
priizimi m~ Iilwjdim (Bomslein 338) Silo_oklo pirdori priliimin mo ltun n fillirn dbc
mlaquoodOn bull i~ diklo (Iljunlyen amp Iuh~ 14) SII13 plikoi ojc prittizim
gradu1 oc k1) mbi primin ~ m--gt rrivotlzimot shtctortm me petjbtim Ie
KIti (ljmanisl dhlTungaris1 prodhu lttrukru poio mo cli TIe odd
tnullioion tllwopli Q~nrltoe Shum~ pro t~ vo~i~J priv u hfqi-n du~ murr rrooelti~ pa
pgunr mlmln 1 t~ tro~1 per _i e Y ~ t~ homt e r=ev t u dlhehln i
pmnan t~ inet
lie Ki~ ~)Iotomiddotjl 90 centrqrimi i ~sl Unit Ilt gjithe lIojet 0 p~o me
pltjbim b~a n rtpublikltn Ceke (KocltMlo 123(1) Njt gIlJP rdutiih I WI~I mrn
infurmu I ~ndhjh i n gjcndje pc to rigjuor lgjildonin AI prdorn ato no
kurriz te at)e l~ ihin pje~marr~ n~ k~t~ prim jo lttlk t~ tyre (rovlik II oJ N1 nj
pcridhC to ohkurLir oh OIDrlrq~ndruall nj~ j W mJh bpltali n~ duor 0 lyre
Iimd t~ proocsit I~ priliomit rormal 161 0 kompaoi~ kipin humicln 0 pronorc Ii
~m dhe m~ poksc oackun c komie La (fiOIiZlWll me pndominimin ~tC
jht~m q~ mbanin S63 10 priatirimoe gtIlklltn ~ Silmon ~lc one di ehperimentoi
nj~ pro p~rq~ndriml pro~idncni ngo liiym vilaquove YO lronarot m~ 10 rnJoltllth~m n~
Sllmeni Ihin b~r fOldot pam ht(Crorc dho kumpanitlt e Inestimevlt priv q~ jane duke
anfol1lluar tallLn~ n~ kotnpani fUllmiar
23 Priyenstizimi nf Shqiperi
Mekgtda c privoliltimil miv~ u pru n~ Shqir~ri U bazua krycsisht n~ bktiot ng da
(punotort dhc d~inlo) te ruial1icvc dh ullo n~ nj~ rukll mJoft III 5hpemd
prooci Punc~ort~ dh ihpnCwlj P nC m~ Im~ 80 p1rqiod tl ndlrmJcvlt 1lt
privatimar nd~M qe mungoi plologtih Igt~imi i [iilleione finI n~ km PlSshy
Mun~esa c fimdove ~ inCSIiDl noketo pro= q~ mund tl angamin n~ mer1~ lodivKltvlt Ie
~ pi lIlOIlitorimin 0 dnjtimit dhc per [jj inn nI prooesln e ndimarrjo i pri
k~ta idiamp n~ ky h~rtim i pccilliZ1l nje ilU~ kj Shqlpiti~ klaquoJt ndr)sltc ngll
~ndodJli ~ rtepublikot k bull Silovakc dh n~ roloni
Moyro e plvotllmll m lv t zhatuar n~ amphqlp~rll~1o mjn Ihjcgthtc J) nd)hme WI
delt e (iera n~ tloIo gtuk pasur paryh 1110 gc e kapitali tl bcldshlm kjo
mctod~ c zbaruar n Shqipri ynoi njc rormim U rltjl1 ltthe~ bllrnb3lte I~ PIO
qellimin albo Ie nillts c kttdihili Ii pngtampflUn I fltllllLfs ltthe ~ oMn lyre cent
~
Nil Ilim nga t~ giitha vcndt deg rmplt QJldrorc dho J~lre ~nq~ m1gtoto~ ende sot i
lmi vend J~ t~ dim nuk funi ~B i kopilalevo ~uJ dh n olvel moltbl PO formal
0 lt l1r~ nuk u lidh as djt~p~rljli dhe WrtllOrazi mo pml] bull prlvnlirimit No OJ
uoim ti kryltr gj~ viti 2007 j ryelur ~ intorviSlmlril (len onim t~ dl ngu
rriviimi hoq~ri~ anno n~ P~gt Lii ltIi dle~ 1j0Ill i kriju m ligj Clllto) per
-Jiltn e dim rub llitimin ne njo Irq Ii 1lizIw (burgte) 1~ Iy dhe mbi =II
m e ~ij iltlirni ltlltri me tan If Mom s SallL -1ltitWmi diu ruieti i tij
n ShqipiJi)
N~ Shqiperi uk ylogt ~lrrim ligjor p~r kuotirn te ndCnruirrjo II dolo ~a prnosi i
privtizimi magth Edh ne TlNin leWi~ ol pritizimil t~ l(1~rmlTj II eklo~ me
liodi 1~ vnt Iho Ie lilliVO ~oiliklt t~ piivatizimit W nJ~rjv t~ vlta q~
Jikonin opionin c priiLimil I~ rjhlll t~ tyro n1p~rmit OrC~ puhl (hu)
prsti uk eWe IIllm loom nil Konioo Mj rndsi e ill mlii~~gto mono ta jota nj~
mJet i fuqish~m p~r promltgtvirnio db zlwi1limin deg I U bpital ne Shqipri NdCrtltJbt qlt
~ fukt qo n~ cndet islMQmuni5 kaDO 0 ltptino q~ kan~ mWsnurdhc ljur wi
~ita Mi ztrillirnin lt tregut Ie bpiulo- duke prializuar ndmwrrjltt urort ~nojet
bultSlS
Ndrkoh~ ekilt1on ban ligjn dunu p~ privlzjmct Slratcgjikc nil I~ it hprlthet qart~
I kuivke hitja lt hioo ~ moel~ Ioompanic trlliike (p hilj Iketlt
iti~~il rutegjk) do ll ~~I m Olert publik 0 mo nkllld publlko no hje me
IOliigj 0 luqL
24 Modclet c Qcverisj $~ Korporata
Dr piktP=rjo ohlrltrne mbi~njn~ no H~hje me istemin bull qltVlttijo keIlOIa(a
Shk11u c m-1ltI koniJn kino i to etmin grup q~ qorl tIi~ kempni Shkolla
bull prWsje ltocialo laquo1 kPOOl~ mh~htet n~ koncrptin 1Jk ~ pJn-iS okioee
dlke sygjem mb~~lttjcJ 0 ploltndoJtvo Shurnc Iuro pro~n~ to rren me t~
oltlltugljturin modo t1 iashtfrn (modolll plldorur ne SHBA dho flrinn 0 Modle) dhe model
t bndshim (moocH i ptrno n~ Gjormmi Jpon Jhe pj te Ij II EJIl kOltltinctak)
II
R qltYltrij o kopayeno (~ 1 186) I~i c gthpltmJgtri dlle gin likuido lC
kariligtli po htu dhe mbrolua legalo e ni~ve tl fuqish~j nj~ 1jm i rIrtdhCm
i ili Ii jhlim I~ qrisjes konIbull Mbm]]bullbull fo~~ Hgj bull kitm~ve nje
proni lt rirqdruor n~ nik lan 1Iilt kopilgtli relotlvlsht Jo likoiJlt flO -htu dhe
nlVim i rrltndl11ve duke qe jone upoimi ~ik i iI11I I~ brendil(Ln
ltngLLllallilliur mucI Iii lojoj e t~ ndalojn~ p~rq~~riLllin I~ drojl~ vots Il~ vend
ndlYhnlO Nuk ll~hl k~o qo poundLl0nltr1t ~ p(lLqndjn~ W ltIjliin I)re t~ vots p
fHq~dru pron~ino Pgth Gjorro dbe Iioliandbullbull Ijojlll ti~ iij~ Ii) till For bnket dl
kompll~ COUIpoundC nuk lejhon je1 hio n~ nJ~ num~r hldh Si glo_
rikon nuk lojon ingtLiluciltlIlalizimin e lit e punj~ pfr 10 ndart pron
prt1rlme ~ lrumJlLli (Zalor 37)
DIlke 3rT p3rlt)ltIt difermcat dilrush mund to kuplOj~ ~ mili krsiiHn dhe karaltteristiket
dlIl Ie stemi tojashtlm dhe to brendm to qltVCtbjcs korp q ILhpelth i q jm~
1 mlldI1 nBirihn dhe gjmnorl tl qlfiltj KlIo modele mund 1(1 iben Kiilhaltldd
laquoIhoi molo mlt nj~ oi1 dhe lIIed) Ie_
Modell anglomrilo i qcvlaquoijes korpo boohi no
bull Ollniimin 0 nj~ numr ~ madh kobh I~ pan
bull Nj~ bord drojtorfsh q ehW mjft i pn ~r SO i ~rlltcl iun I ii d~bull
bulltokholdorvo
bull Korporata til doa~ rujedslt til braltorzu=~ lrellcl~ fuQlshrnc financillfC dho
ndMlylj_ tl t1 ngaqna
ModoL kon no or organe qcgtcrisjojo mblcj C ksionre he boni i mlti
AnoLar I b~I 1lorOv Jne Ie brondrnil dh 0 jhmi
Smdi ka dy funhin krye
bull Siml gropcgtO 10 hii q dominoj n~ okonnmi
Moddi perfhin lri (~I qeri~ I) mblen 0 ksiQOo~ 2) gttgtr1Ii I Irvizimit 3)
berd i drcjono Pfql e poonjkgt Jan g)h~osbt OIla- tlt Iill ltupewmit
AroaIuae burdi Wdnjk rnund tl jon tljasl~ Dc)111 kr= ~ burdi tl pervizim~
WILe C punCsojc lthe pushj bordn e djlnoie dh t mperrizojo pcrform_ bull hi t~
kompanilt Kryci tiKii pc1ltukto mli e f~lon tI ltlisj ~ ko bullbull
Vendet o~ tranzidon II Lrop ihio n~ girndjo t~ ZJiidhnin mc or ltlcl U qiltjes por
z[jodhJl krI~ njl oriant to moddit Wt Sid_fW r ru gtglOOMn X modeli angio-amerilltln I q risjes sj 100 (Ku7nltuov Ilt KIVnltI 2S0~ shnJ sil
kishle nde q~ bn nj~ miaim t~ IOClyr modol lgtgtb Ligji pt Shltgtqltrili Trrpound1aIe n~
Repuhlik~ e Moqdi~ afroi nj~ z~jidhio qe iojonlo ltltIho modelin mo nje ni1 dhe me dy
oivde (Drolrul~I 1132) Kodi I gtlr pIlrckrltgti modelin c qcvoruji OrrWO n Poloi
Kuakkpoundll e tlj rr jl~ t~ ded n~ Inodoli gjmn Amblc lt oiooffiW
bordi opcrviror dho bordi i drojlnrtvo jn kkcriib imit me dy nlvibull Sllovcnia dhc
Kroad aplikuar memo Ie ngjoshmc
B
Modli gjem i oplku dil pro~l huo ~pltmdar q~ kzIU nd n~ wdct n
tlio1ltgto t Egtrgtlaquo Qcirore I b()~ Wmndna~e~Ve t~ brt~ 1~ ilion i t~ plIurltlho
l~ In~ fuqi te madh IIO bull tyro Kouruwgtki KieH n~ k~rkimn 0 lij to qeverijes
kcIrpmlalt no Poloni qi hordl bkutlv ka njo inO t~ madh n~ lIo~in gtedimnrnltjo
tlm n mdimanjcn olltti~e pot dl II~ te SlIgtUltgJke (Kor=wskJ 2061) Nd=
pozicionome lnflllcncltD e pi=lltouar ~ Imiddoterisp-c to ndrygtlmlt CtrgOM tn3IIaXb dbe
gpltgt no komprulllC poI- i Iiltioooi n dy Clldcl e pan (um itt njltri--ljclril)
pidemin ekzehniv IC bordil dfgtlt boNin k7~lrutiv i til ICrc m P mo nj inneltlCf IC 10
ltlmeth~ne viIlle ksioncrl m~ i mwobullbullblj e pfrroillWuno d~o n fund bordi
Iizu Sindibtat ishin inni bull fudit Nj~ rltnd~i humii bull yogl i ishtc
b~~kngjir rolh til pronaL~VO p~lIiilh~i
p W pOrrnhlodhu pvonlht JOlt~ ndr)hm te Iwnidorulthmlt melt imit nglomiddot
mri olh gjM GeriJes~ korpo ala to gjh ndjf luhin plrlrufLrimit 10
objltlli rigtoj gtlt kl r kootekslin c sigttcm1 t~ funbiomit I fell dbe
ingtlilUcie kgale ~ Ii iIIll3rgt Sidoqofte shumi ck ti Aillu db III
trnn2icioo j_ nO Dj PIDI hymimi t nrue baziklt til lrtll Kjo ltgthie )tja
110 pe probkmci e qetrij kotpollilil n~ kontoksin bullbullkonoml no lruozio
in nji gthkatc me t J pwblomoh
3 Metodologjla e pcrdorur
Cjao mvil1imi l oj lUdlmi mbcltI dlt~~ ~ i] ql lt aym klte ltlUdim ~gjcdJJj e
mltlooologjigtlt ltihe 1I0)i dimi qc do ndorm
Studimi primm ~h8 Iinj lUdimi qc rmltlil mllile me informacion ~ ~rI ~ pare
material ga burlm I~ mh)lIu dhe t pa tudiu dori mo lani
SInd prin v3riojnil 5ip ~iplin dl) plrfshijne dokumon1a hi5lorik dho ligjor
rerultlle ekspcrimmlltgth Iii ~ iltiIIe dhe pie shhirni mjU3llL Nf shkneal
~ro dhe 0011 IOzullatct c cksporimltnl bullbullro lUdm gjcndcn kf)h II arlililljt
hkollor ose n~ pM 0 mlje nll konrlOot bull ndryshmc kh ltij q~
jgtEtl~ltoj~ Ilale orl~ilnalc konidcwhcII bllrim ~rlmore_
SuJirni nltlor oII~ dik e ~kruar mbi i~ Iudim primar Dilt1 do p(rf5h~nlt
moote inlim ao dslrutim mtb IUIlail ongjilt Ilmet sokond tc
infntmaioni mund l JOII lIltikujt nlpEr gazet dlgt ~ libra _ j1bnIigtllaquoIh~ 1~ ndI--Jorn
nlt e lt~ hltIIlt1 lcnbimi Irii klrkimevo primc dikuj ~cIltr
Sndimi prima hlC i ~o M b Ii mnlt1 W morrim ltate individuale nIJ vri~i 10 nov~j
gtpifkco u(lim Ii 8i~ht Ai Mnd W s~llnj ideali p~ ~do ltJim ~~ kc~klet [
layhel]gtOI qc vzhdimil1l (gthu i pn~ ~~ II liI i liitl~ dimi ~km mon)rlt
IJuke iu refltnw studiml tim motooologjio e ~-KicdJJt per Ii iu ki~ 5lUdim Iwohot nO
5lUdimln prim asltlU dblt alC sclrondar Pi Iudimin oekotgtdaI i j= rtf mtilwjgtC lt ndt)~h~m dhe hkrimcvo ~ tuam 1a5hmclio 1Oltl~ kOltim b q~ ~ vlfshmo e~anCrisJn
p~r t~ ~rumbllllr I~ dhln per endcto Iniin ni rP Qdrobullbull dho Llndorlt Dampo
q~n~ tudimi im k~Jko ~ ilIrc nj~ pnorm~ to hillimit cO kOlaIOV odh lie kao
y~de plr kH~ ~i~ forlml elIlaquo mmprcj wrtlvo H yer dho tudl~ layer proj lyre
Edhc nlt in c ShqpCrl gtluoim ltla b qfoi nj dibm~centr t~ lruptu m~ mirii flTimd
lt PITi~ Ie primlimit no Shqipltri
SIdimi prim ~ktl ziwillu me SfcifikisJ pIlbullbullaslin bull S~qirJi9l Ky Iim iltIl gtCf me
aGo IE ojl Pelsori i ltiii i dlltj(Qhej drejrubullbulluIi Ie lFrntave nf Shqiperi M~ tcpCr
luUla- ~uantiltWv ky Pdltsur ka ~Iner kwliI3libull ~alI PYjo jane 1 pltr to marr
mmdimlt ~I n~ rutO) lt[lt IE OITib Ii Iwptahc hje Itim so me mol i djtuegtve U
loporalao Nj~ rs ~U pmc bW pjdlu Iudimi louliW Is~t Iudim kutitOIiv
kokon nj n~ I modIgt PYb 10 plo~ i~ q~ hfuqct 0 ~htir pIl tli Ii ~
tin c korpobull
31 vetlalt~ dbc problmet e Iudil
Objcktival qc kC7on I ali7oj~ tudimi dh p~iiiit lt10 U jap U dotyrojn~ q to bEhel
i~ mibim no pc~lihj e metodamp q~ do malahot K~gthlll~ tha m~ ipl 1n~ P~QI
mdimi prim uho ui oodr plti mdiJUi ~SI1~ ~oxlut i gthlriri no Kh~ dhc n~ hp~ Ti
dMnat pr vcndet 0 E_mpll UnoJ muod ihbullbulllgtln vctfm no baa I~ nj (udiml ondar
Who pse por pmblano me lC kulizuano dhe por tli~e kohore dho gjoognoJlko In _ OpoundlI
5iri eltJhe studinU primae sltlaGi problemlt N~ krompilo qiptare n~ pCrgjithii dhe oK il~~
ngrirura form~ koora10gth shum ~htiri5 Ii uh to rnamlth infonnde l me
repr n~ detajc p~ lolnpMi~ Roalizimi i pyoUgtltoo 8a k~ kompai mund t~ bl)hcj voW
me a~ rekDmandilnovo to momo nga indii(l~ (I~ kihi kmkle me d~tosll ne flW Kjo
~~~ asyeja q~ numrll pyct~SltJc_c t plolCu a~llij i iimi_
bull hh-Kmoilt1 MoIgjik i Elbasani~ 1 pjO$ 0 kompn Krum 100111 a
bull fabrikgt e ~lm0s nf Fusho Krujil ~C ut rhi oi shpk ~hl~ blrC Pl
ltShQI~ huaj
bull Ish-I(ombinali i T~k$tile HOra
bull InfrlSofl ow sh
bull Abnolha
bull IkiIhbullbull
Si~ vCrd1c1 nj~ rjltgto bull rubjekte jan~ ltomi Ii dala ng prooltlti j pri izimlt ndOtso ~i
tjrnlj_ komi obionreli lthemelu nIP rommi
Sidoqo~ m~n)m ltlhi11i s1 infodonil iolt e lt1 jjl~ JTC oho PTblemet nentu
kihin pika t~ nKiahmc rn tl elot 1kltlhbl vzhdimM l~rfudilllt c nXjma proj kityrlt
P)laquo~ ~ kryor jono prh nil IUltot 0 studimit te p~ilt ~ poittC
)oijjn~slttirl1 bull sltlaqur gjale pi t~ kI)-~es sl PJ~ i ptonondnii j dfcjlultgt
nO Mhje me burim e tyre fimnd ne lidhje prigt-tizimct krr=ll in-srimct
nultnna- N~ km pik~ am rnbcthin I~ ~U he j~nn pilllljillic IiJ cckW
u~OT~Kmiddotl LA6ifI =~ bull
4 Analiza c f~ Dhiinave
41 IIapal c pam dreJI privatizimit per vndt nc tranzicim
Nic ckomi n fUnlolon ~Ie njo ok bull ell Mile ltloke dryhua nil Iii ohmo e
oeOltralizmlI no okoi~ rC~ te lio Ekonoit J trnnzioiQn i n~i)hon Hbeli
okOllOmlk Iru fu=t IBjaOl~ ato qc vood ~mim barneral c llteyenel~ Jnl hcqur kryho
pri-alirimi i nol_onjbullbullbull ilthmiddotshctirorc dho luijm ltkltori fmmcisr per t ndhm lcgtizjltn
lltapnIi prilll
Ucrirumoa c If drtjW Ii) pmnigtliool private ~hW clcrnrnti h1l7ik i fkonomi5i ~ lltg dhe
impiementimi i k(i t~ drejl nuikawi kryeso i prCgtlt icioit
Tmiokk bull privotllmit mUllci e jon to odryhmo Disa Iltetc kHl~ okenr me
rregtrtte pi di dokada ndern to ljorl j bii~lt t~ rioj nil odpimi 0 kay
rormae oj j~ yondot c Empes Limlore Ni di =te fconn jan( hlilruar me nj~
nmujii pOlilike 1 en e njl diktato (ra i Romigt ph) 1olops q~ (i pb
Jl-kimi StIji~) II~ dltklar~ pcic (si mot macis) oe ite~rim me lie hWI ~o
(1 i GjORTune 1iJo)
SI mportl to Dnk Jltm ]0 TnIlol shpemdOIj lt gjltnl I plltlltM-tivitin c
punrho bpi peijal tipe t~ oimjovc n fillirn I traoieiMi dho crozioni i kCtTC
difcrcnoovo mos klltmlvo 0 ~jdlr dte tl ~J amplOll fo igumn nj reUim naljoTaI
fundi tC rnmzicionil
Proesi i tranzicion~ rollo mo rduzrnn lt mil kMmik komoost Shak_ nn bullbull rdhi me
nien e Mur1 lerlln n 9 -IOtor 1989 i dli hkatoi kolapin e Inivo 1omil dhe
tartoi pruesin c trcfh~go nie prt n pluli~ ng pron ~ltct~OtO n~ pon ptiv
dhc ngo plnifikimi ~~ No tin Sovjeti pro(e I trnnzicU( porehi laquoIll koiapin c
htctit s-jclik i Rhli rood ~j~ qe ~oJ n~ orese c lrc gthoe Ulltike dhc mo
onC ood Ii d)mlgtldhjtI Publika- t~ ~= jctiko Zyrtamhl H-bkiml Sojotik u shpCrbO
~dhjetar 1991 lodI Ro ihte republib m~ ~ dh Savjotike dhbullbulljo m~ ilomiuesj j
konomikih althu dbo polilikihL
n Iliitba dltl komuni 10 E lgtfOIltgtn e tyre drtjt priwtiiimiL l~ Ii gjilha
del politibl batiklt Ii FlIlzicionit igthin iltnlilo ne projUmn lt tyN ~kamik Am u
prgatiWn prcj Iltri W rej mo n~IHne bull kplt per~ndimorC Ih ollanizaltae
ndorkomlgtltm nlO iI11Jcl dominueso to riit Monll Ndc[Olt~t Bk~ fiotllroe
dhe Bk~ Evropi P lhvillim (intiluoionill ~ If kniu pr -itmin 0 dove n~
joion) Etapgt bull z1willimi ~ zicionil ishin rih ~ ttcfihla ~e [Mi u kIo nj~
libeltaligtim i plqtiiltbsbem i ktii- ltkltlIlomikbull ltmimct q~ libohclrin tonuololtchin
nggtr Weti lthin liblnlizuarbullbullikundi Ialrsel e kllDblrnil db normal inrcmit NjltUit ishin Ie
Ii) Ilt nd~ei oklV bi dhe nguhohohn n tregtilll nd ~ I huj se
oyo jo progJn bllljmi inei p~r rlr~r inficionio p~r to konlrOllillI
t(i~it huxheto dlo p~ I~ iLmLlu hoiln bull Ihl~m So LIi j~ raoformm Jrkuro
kjhl qllm til krljon loitclone 0 okunoni tLltgut Kompononti kr 1 Iranfonnim
ihl pgtaomi de~jo etcm pa- W cnJ ihmiddothctet mo ckocomi tl cenllzIlarnc dor
c ~ -irul~ koJporni_ poT gjiuohlu dIr plr U krij= nje ~1Or I ri prigt1IL
T ronnm ci-N ~nkupton njlt rue bonllt3rt Hila do tijcpIC rOO Igtonke Ctmc
shlct dhe do I 1lt)0 klorin c pnvull lnah)W klcdite Rcrrm bullbull taksa dfle
n~i)[ilni nj S finol modem ihin nlt ~cllim hnds st privizimi~
Sidoqof1l UMloi Nkturor u zlwilit13 nll~lo ltlh q dhe ~lui 20 yjel me gtno ai
nuk mund 1lt konidltroll11 pltrfimduar ( plu~nju nil Ie ampiillla vendet 0 Evrope Qnlrore dhe
LlrKioJlt) Sclaori priwl iE-hli dominues pot rislrUluorirni i pbmnnj ish-shi nul la
pltrfuoouar pi ltIh monopnJet mbizolmao ne gtltkkor IE fnd~ishfm gti ampi~shy
Kompan~~ privte nu~ pU pljn glI 0 qmrjlt purenle til korpoo furoona
bbrc vzltdon mo olOrin bunk q~ wan I poj~ kri~ Ioi l(ofOnn1 0 i~E
ile nuk irill implInLnur
41 V~Ddd Enll Undore pas illOW Ii lranziciouit
r~r hert tC pore qlt Ii fillimi i trnnzioioni~ vltdot bull EYropigt Undo po ~zoji njl klime Ie
ravoluno mkro _ okonomik kane nj mkrn hllilot dho jno ~thye koh rritiu okonomike
e~jith~ keto hvilli JOIl akoma to brihl v~nrrih 1 me biloCOl bugttlcwre dlle
f1Ojcione t~ illlo Pih ziliv prvli masi cgthLi 4 nJ~ pro D hvlIim ~t~ gjith k~lu de
Stnokutlt bull pro~islt e ndconJje shrngcn ~ ngo programi i prijjmi dh bull
bullkuma karolttlttiwhen ngo njC louU i rrdjeltIgtim I sIr sa ltubjelaot bull jlgthtmlt oltbru
odhe h~A hMli
Sol-ton iMnkur eLom Illnl h~ duke e mfT VO ngo krzat mprcht dh ~IO pllvatiu
giereih ngu b01 bull uoj- IJ sa i twn ~ oto jan kr)csisht t~ pUlhvilluaro me
likuidllc lL ulltL ltlho me rparencl~ dobtl h me hvillimn e inIhNUkl vlt pErlat
ltto u1wnigtht funjni mjri
I~rporimj ne priitimin l dbe n~ metodn ~ perdorur pC- 10 pri-i1UQt ndlrmmjrt ish--shy
shltltrorc po mo pTn hvqirore ka nj~ ndiklm ktiptimpiolo no pli~l 10 qevrisj to
hoqrivc bim n~ Me ne ncoo Iroki~ 11 ill i MEBOmiddotL (Monsemellt and
Employee BymiddotOulraquo dh priLiltimd me Ie Ino vlOIf lonidemhlt Ii j~ m~ pak ttl
rorshm ndj pronltUCo privlL Ii q~ ltmiddotnJ~ I pImirtsojno cfil-o 0 Ii n~n n~
maksimwn firimot ne krohoim mo hirjltl ltdrejlipnrltjtl ek inv privOl
PMgrgtme1 e priWmt Unr rnarr fODna Ie rrdryhm bullbull I alronih1 iwI~ fill YODC jan~
aloma duke hvill n~ humicn e -endcvo n mltyra~ eptrol ni in 0 nd~u1jcv~
tnltJho
NjO hurt~ purqll bOImi e qijcs~ w1om re del n~ bullbullIoloo jop i me
poshW
OM fIOW ~P lt l~d bull Un1~qlt ~ll W~l ~lIO Ir ur1 Ii m lUIJZllltAld ~ -gtLI~ImiddotI
lllltgtUl 1tIOpngtlt ~middotPO)II$MU wpu ~ iWgtOJ (u[o) ~(ampIoWJ bull
l1Jl ~d n d ODrofl )lOf Itll ill oqPiw ~ 1yenl1flt QU OlJP
lUEI QU )~~ ~14lt ~ U 011 ITI0O~ ~p ~U~ ~lt rqlll IrlPonl bull
gtfuaund lUOI~
Iqw Ip 1I0O~ ilf re~n P ~OLIl n jJ~~W ~ Ifl~dil1OJp
~ilOJd l[lWid l 11)1 )lOP liIl~ ~1 )~I Ql 1~IUlW
~ hJltj ~ puilw i ll IPI a lPorql ~~ Wqpu ~ I(WllIOl ~fN bull
~ noqp[I 1OJd
m~ns I)Wl)IApd lS~ 0 IfOIlQ lfol~~ IP n~ql)d ~I Ol[lSllIf
lP Iord PillA OWl 1 Oh)Irudurl 1 gtl~ud )1 urqum bull 111J1S
Q~P~QI
~u IPQ3 ~u ~1ltnQld ~I ~lJnIlRlI ~I nl~1f1Is~q~~d ~ 1IJ~I~IUU)l poundt
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
runki i q rijelt nllk c Ita lQlt- Ii e ij n~ perhtluc In hmiddotillimibullbull kmpo~
t o JO tet bull fuodit (gt10lt AoJ amp MilIin 9) Numri no mjlt i pmJl3lgt indimual
mUD 0 pmnonlV iniludoMl rna 0 r~i) ~ Invirtmiddot lndilidul rriia bull rolit tI
iltoTuligt mulinocionle a[cat tratltgjike ITi~ orgonlzm vinu10 e srupirnet bull
nltl~m1jmiddot kDn~ lmntrilmar n t~ till zllYillirno Hikit~ bull ~non Werldcorn ViyOndi
Pnnhll dh gthum~ t~ tjet~ gojn~ mlOse miri problemibull
Edlo pso irnpiCmclllimi i qehj ~ kOlJloraravc ~si1W mo pnlhtn~ri filr firmat dhc
middotd~ Iltml hpojtIJ i giubuiiltimit e k b1r k~li toJ~ urlioto ol1iht pe vendel n~
gtlwlilim Uit dit q~oohct gtc qej 0 mir( bull k0I]lltlt4 ~~t~ nje tOlo per ingritltin e
korpo Iitucionc htctCrore dhc ~gjovlt nje liIIkgtr i rfndih~m pOr gthondClin ~
e~onie db subllitcti te tyro
AgtIItu i lIlih vend toipk Qlndrore dho Lindo ~ Sh~iplt h)ti n~ nugn bull
1lt1In1icifmii d) dtbdo mE pare dolre n laUaflljllM me IIhwn~ probltmo dlw foda Njil ngtl dtl)l1ll
e umlll dhe priori ishre dhe bijimi i horit priVOl nlprmJct rgtltrmnjltll gtC Jiri dhe
praliimit La kor fUhlilc i ~iti e verrciin tool h ~ middot~llOtIf htcti-pronar Proocsi
i rrvulim ihlaquo 1~ hap mlgn reit Mitoflmi n fid t poumlrtl dwnornilre dhe
rlilko pOr ~h~iperin~_ Nje pn i lille liito ltt hl Ilmilj OIlhe konteptin 1evcrijlt
kIJth dhe h mha hapi qOgtltnja lt k~rp po hidhLO hal e r tI zh-Ilirn rlhe
n~ ~hlipiiri
21 PrJv~tlliml no vndet Eropiane ne tranzkion
lrivOIijni i korportu- n~ vendet evropi n~ tron~kion l~l1 konffOlUar ndfI tt Yer cltlhlt
me poflin~ slttemi_ trntiruci e lthItti lthell por-doterir fondelt privatlt te
inm dhe dominimi i pronadve tI brendlthlm ne sh kompni ndfIgta invcstitom c
jLltIotom nolt tan fuqi mjafluegtbme ~Ore plr 1l konuolhw to~i~ (Gregmo cr 1 184)
lc1cr plZlt-iIl bpj nllk igurojnf nj ~hm t~ Oj~m Ii kupiogt 0 j nO
kOrpOr11~ nk bltjno ofilmln e nieli to lo liiltojdietit kootlIi Ii P1 mho
mhi jdljon 0 bonk Ii mbimil
lIiSlOrikiJII n~ cjithc zhvillirnrn e j nj~ kOlJgtOllo ka nje objolti tooilt pm to j p1JlUll
blzi mo Ii~ ~ilIim drejl nitiltgt (gtOmtme to korporolaquol diu lilimbullbullbull t oksione~ye rfac Aoy amp gt1II1io 11) Zhvillirni i [ltDIdi ti ltIltj q~ preteodnm 0 Ii dohet liilhalthru t~
rni pj~ ~qrije dhc duhcl 10 rnUgtTin ltdime I lndlolshmc IngtWliie moi darjen
filim MJdi Eropian kontinental i 1m pHU I~ rol1ln pjollrihl t~ till pwiciooe m~
hroj rjolt rusloomelikrne e boto Koncopti i Illtndonlv~ llulkion t~ gojogt
korpuIIllnvo ~ht duke fituar pltrnhjcn per gthkk Lo hum ) dh zhiIlimltYo
bkOkuh
bull Tlpct kry bullbullure Ii tcuktucave proneore t~ korpornt~c ne konomitl bull
vcndn erupiane ni trnnzidoD
Vendlt ~ nnzlion I~ E-rnpCs qOrnlrtm priigtuan mumjcCn e kom t~ t)TC ish-shy
ohtetorort Iltesia e licrt bull mlaquoodrc tc priltIizimii Ie opliku rrodhon loj to o-slunc tC
=~ to kompani to pronesise PCdrnLb _kt~ rmesio Iilike Iruhurore dhc
hlntrihbullbull thltIWo pc krijimin e dalluegthltm t~ Slattil laquol qovmj kllae dhe
momihnln q ijes dbe funksio muhuoe n(l korporoW ZliidbjltL e ihlatshme
nkj p dhi
Qovi~1 kuni 1i1lT1a hume d)hme fgtI ptivot1zimln Mtodat 0 shiti me lmjtimin
prof1 Ii hlh to privilegjflf hle form dltgtmiult I~ Krooi (Beni32) RopLiblika
(k JgtIIi priiirnin me kU]gtll gtI rn mo Ie j~ihbull Iivitiui n~ qimmninc
Lin u oJamp-U me i humli n mtW~ degb (Ilikl 7 IlloM ll) HUlIri hiti me
iilLlrn~ 70 P privolilUor hjo (Ilmill 331) po inveiton lil vogjCl
end igthin I~n C blinin kgtiono nllt kUJIIIiW lt ~I hlI~ duk peedor foltILCn
vdlim-punonje C btOljcs (MEBO) Privolimi f1~ ki n dy tnrod krJl50~
priVlltizimi priatizimi bpitbull (m(ja c ksio [oJ ~mlnia 10k inior pri) dbo
priizimi m~ Iilwjdim (Bomslein 338) Silo_oklo pirdori priliimin mo ltun n fillirn dbc
mlaquoodOn bull i~ diklo (Iljunlyen amp Iuh~ 14) SII13 plikoi ojc prittizim
gradu1 oc k1) mbi primin ~ m--gt rrivotlzimot shtctortm me petjbtim Ie
KIti (ljmanisl dhlTungaris1 prodhu lttrukru poio mo cli TIe odd
tnullioion tllwopli Q~nrltoe Shum~ pro t~ vo~i~J priv u hfqi-n du~ murr rrooelti~ pa
pgunr mlmln 1 t~ tro~1 per _i e Y ~ t~ homt e r=ev t u dlhehln i
pmnan t~ inet
lie Ki~ ~)Iotomiddotjl 90 centrqrimi i ~sl Unit Ilt gjithe lIojet 0 p~o me
pltjbim b~a n rtpublikltn Ceke (KocltMlo 123(1) Njt gIlJP rdutiih I WI~I mrn
infurmu I ~ndhjh i n gjcndje pc to rigjuor lgjildonin AI prdorn ato no
kurriz te at)e l~ ihin pje~marr~ n~ k~t~ prim jo lttlk t~ tyre (rovlik II oJ N1 nj
pcridhC to ohkurLir oh OIDrlrq~ndruall nj~ j W mJh bpltali n~ duor 0 lyre
Iimd t~ proocsit I~ priliomit rormal 161 0 kompaoi~ kipin humicln 0 pronorc Ii
~m dhe m~ poksc oackun c komie La (fiOIiZlWll me pndominimin ~tC
jht~m q~ mbanin S63 10 priatirimoe gtIlklltn ~ Silmon ~lc one di ehperimentoi
nj~ pro p~rq~ndriml pro~idncni ngo liiym vilaquove YO lronarot m~ 10 rnJoltllth~m n~
Sllmeni Ihin b~r fOldot pam ht(Crorc dho kumpanitlt e Inestimevlt priv q~ jane duke
anfol1lluar tallLn~ n~ kotnpani fUllmiar
23 Priyenstizimi nf Shqiperi
Mekgtda c privoliltimil miv~ u pru n~ Shqir~ri U bazua krycsisht n~ bktiot ng da
(punotort dhc d~inlo) te ruial1icvc dh ullo n~ nj~ rukll mJoft III 5hpemd
prooci Punc~ort~ dh ihpnCwlj P nC m~ Im~ 80 p1rqiod tl ndlrmJcvlt 1lt
privatimar nd~M qe mungoi plologtih Igt~imi i [iilleione finI n~ km PlSshy
Mun~esa c fimdove ~ inCSIiDl noketo pro= q~ mund tl angamin n~ mer1~ lodivKltvlt Ie
~ pi lIlOIlitorimin 0 dnjtimit dhc per [jj inn nI prooesln e ndimarrjo i pri
k~ta idiamp n~ ky h~rtim i pccilliZ1l nje ilU~ kj Shqlpiti~ klaquoJt ndr)sltc ngll
~ndodJli ~ rtepublikot k bull Silovakc dh n~ roloni
Moyro e plvotllmll m lv t zhatuar n~ amphqlp~rll~1o mjn Ihjcgthtc J) nd)hme WI
delt e (iera n~ tloIo gtuk pasur paryh 1110 gc e kapitali tl bcldshlm kjo
mctod~ c zbaruar n Shqipri ynoi njc rormim U rltjl1 ltthe~ bllrnb3lte I~ PIO
qellimin albo Ie nillts c kttdihili Ii pngtampflUn I fltllllLfs ltthe ~ oMn lyre cent
~
Nil Ilim nga t~ giitha vcndt deg rmplt QJldrorc dho J~lre ~nq~ m1gtoto~ ende sot i
lmi vend J~ t~ dim nuk funi ~B i kopilalevo ~uJ dh n olvel moltbl PO formal
0 lt l1r~ nuk u lidh as djt~p~rljli dhe WrtllOrazi mo pml] bull prlvnlirimit No OJ
uoim ti kryltr gj~ viti 2007 j ryelur ~ intorviSlmlril (len onim t~ dl ngu
rriviimi hoq~ri~ anno n~ P~gt Lii ltIi dle~ 1j0Ill i kriju m ligj Clllto) per
-Jiltn e dim rub llitimin ne njo Irq Ii 1lizIw (burgte) 1~ Iy dhe mbi =II
m e ~ij iltlirni ltlltri me tan If Mom s SallL -1ltitWmi diu ruieti i tij
n ShqipiJi)
N~ Shqiperi uk ylogt ~lrrim ligjor p~r kuotirn te ndCnruirrjo II dolo ~a prnosi i
privtizimi magth Edh ne TlNin leWi~ ol pritizimil t~ l(1~rmlTj II eklo~ me
liodi 1~ vnt Iho Ie lilliVO ~oiliklt t~ piivatizimit W nJ~rjv t~ vlta q~
Jikonin opionin c priiLimil I~ rjhlll t~ tyro n1p~rmit OrC~ puhl (hu)
prsti uk eWe IIllm loom nil Konioo Mj rndsi e ill mlii~~gto mono ta jota nj~
mJet i fuqish~m p~r promltgtvirnio db zlwi1limin deg I U bpital ne Shqipri NdCrtltJbt qlt
~ fukt qo n~ cndet islMQmuni5 kaDO 0 ltptino q~ kan~ mWsnurdhc ljur wi
~ita Mi ztrillirnin lt tregut Ie bpiulo- duke prializuar ndmwrrjltt urort ~nojet
bultSlS
Ndrkoh~ ekilt1on ban ligjn dunu p~ privlzjmct Slratcgjikc nil I~ it hprlthet qart~
I kuivke hitja lt hioo ~ moel~ Ioompanic trlliike (p hilj Iketlt
iti~~il rutegjk) do ll ~~I m Olert publik 0 mo nkllld publlko no hje me
IOliigj 0 luqL
24 Modclet c Qcverisj $~ Korporata
Dr piktP=rjo ohlrltrne mbi~njn~ no H~hje me istemin bull qltVlttijo keIlOIa(a
Shk11u c m-1ltI koniJn kino i to etmin grup q~ qorl tIi~ kempni Shkolla
bull prWsje ltocialo laquo1 kPOOl~ mh~htet n~ koncrptin 1Jk ~ pJn-iS okioee
dlke sygjem mb~~lttjcJ 0 ploltndoJtvo Shurnc Iuro pro~n~ to rren me t~
oltlltugljturin modo t1 iashtfrn (modolll plldorur ne SHBA dho flrinn 0 Modle) dhe model
t bndshim (moocH i ptrno n~ Gjormmi Jpon Jhe pj te Ij II EJIl kOltltinctak)
II
R qltYltrij o kopayeno (~ 1 186) I~i c gthpltmJgtri dlle gin likuido lC
kariligtli po htu dhe mbrolua legalo e ni~ve tl fuqish~j nj~ 1jm i rIrtdhCm
i ili Ii jhlim I~ qrisjes konIbull Mbm]]bullbull fo~~ Hgj bull kitm~ve nje
proni lt rirqdruor n~ nik lan 1Iilt kopilgtli relotlvlsht Jo likoiJlt flO -htu dhe
nlVim i rrltndl11ve duke qe jone upoimi ~ik i iI11I I~ brendil(Ln
ltngLLllallilliur mucI Iii lojoj e t~ ndalojn~ p~rq~~riLllin I~ drojl~ vots Il~ vend
ndlYhnlO Nuk ll~hl k~o qo poundLl0nltr1t ~ p(lLqndjn~ W ltIjliin I)re t~ vots p
fHq~dru pron~ino Pgth Gjorro dbe Iioliandbullbull Ijojlll ti~ iij~ Ii) till For bnket dl
kompll~ COUIpoundC nuk lejhon je1 hio n~ nJ~ num~r hldh Si glo_
rikon nuk lojon ingtLiluciltlIlalizimin e lit e punj~ pfr 10 ndart pron
prt1rlme ~ lrumJlLli (Zalor 37)
DIlke 3rT p3rlt)ltIt difermcat dilrush mund to kuplOj~ ~ mili krsiiHn dhe karaltteristiket
dlIl Ie stemi tojashtlm dhe to brendm to qltVCtbjcs korp q ILhpelth i q jm~
1 mlldI1 nBirihn dhe gjmnorl tl qlfiltj KlIo modele mund 1(1 iben Kiilhaltldd
laquoIhoi molo mlt nj~ oi1 dhe lIIed) Ie_
Modell anglomrilo i qcvlaquoijes korpo boohi no
bull Ollniimin 0 nj~ numr ~ madh kobh I~ pan
bull Nj~ bord drojtorfsh q ehW mjft i pn ~r SO i ~rlltcl iun I ii d~bull
bulltokholdorvo
bull Korporata til doa~ rujedslt til braltorzu=~ lrellcl~ fuQlshrnc financillfC dho
ndMlylj_ tl t1 ngaqna
ModoL kon no or organe qcgtcrisjojo mblcj C ksionre he boni i mlti
AnoLar I b~I 1lorOv Jne Ie brondrnil dh 0 jhmi
Smdi ka dy funhin krye
bull Siml gropcgtO 10 hii q dominoj n~ okonnmi
Moddi perfhin lri (~I qeri~ I) mblen 0 ksiQOo~ 2) gttgtr1Ii I Irvizimit 3)
berd i drcjono Pfql e poonjkgt Jan g)h~osbt OIla- tlt Iill ltupewmit
AroaIuae burdi Wdnjk rnund tl jon tljasl~ Dc)111 kr= ~ burdi tl pervizim~
WILe C punCsojc lthe pushj bordn e djlnoie dh t mperrizojo pcrform_ bull hi t~
kompanilt Kryci tiKii pc1ltukto mli e f~lon tI ltlisj ~ ko bullbull
Vendet o~ tranzidon II Lrop ihio n~ girndjo t~ ZJiidhnin mc or ltlcl U qiltjes por
z[jodhJl krI~ njl oriant to moddit Wt Sid_fW r ru gtglOOMn X modeli angio-amerilltln I q risjes sj 100 (Ku7nltuov Ilt KIVnltI 2S0~ shnJ sil
kishle nde q~ bn nj~ miaim t~ IOClyr modol lgtgtb Ligji pt Shltgtqltrili Trrpound1aIe n~
Repuhlik~ e Moqdi~ afroi nj~ z~jidhio qe iojonlo ltltIho modelin mo nje ni1 dhe me dy
oivde (Drolrul~I 1132) Kodi I gtlr pIlrckrltgti modelin c qcvoruji OrrWO n Poloi
Kuakkpoundll e tlj rr jl~ t~ ded n~ Inodoli gjmn Amblc lt oiooffiW
bordi opcrviror dho bordi i drojlnrtvo jn kkcriib imit me dy nlvibull Sllovcnia dhc
Kroad aplikuar memo Ie ngjoshmc
B
Modli gjem i oplku dil pro~l huo ~pltmdar q~ kzIU nd n~ wdct n
tlio1ltgto t Egtrgtlaquo Qcirore I b()~ Wmndna~e~Ve t~ brt~ 1~ ilion i t~ plIurltlho
l~ In~ fuqi te madh IIO bull tyro Kouruwgtki KieH n~ k~rkimn 0 lij to qeverijes
kcIrpmlalt no Poloni qi hordl bkutlv ka njo inO t~ madh n~ lIo~in gtedimnrnltjo
tlm n mdimanjcn olltti~e pot dl II~ te SlIgtUltgJke (Kor=wskJ 2061) Nd=
pozicionome lnflllcncltD e pi=lltouar ~ Imiddoterisp-c to ndrygtlmlt CtrgOM tn3IIaXb dbe
gpltgt no komprulllC poI- i Iiltioooi n dy Clldcl e pan (um itt njltri--ljclril)
pidemin ekzehniv IC bordil dfgtlt boNin k7~lrutiv i til ICrc m P mo nj inneltlCf IC 10
ltlmeth~ne viIlle ksioncrl m~ i mwobullbullblj e pfrroillWuno d~o n fund bordi
Iizu Sindibtat ishin inni bull fudit Nj~ rltnd~i humii bull yogl i ishtc
b~~kngjir rolh til pronaL~VO p~lIiilh~i
p W pOrrnhlodhu pvonlht JOlt~ ndr)hm te Iwnidorulthmlt melt imit nglomiddot
mri olh gjM GeriJes~ korpo ala to gjh ndjf luhin plrlrufLrimit 10
objltlli rigtoj gtlt kl r kootekslin c sigttcm1 t~ funbiomit I fell dbe
ingtlilUcie kgale ~ Ii iIIll3rgt Sidoqofte shumi ck ti Aillu db III
trnn2icioo j_ nO Dj PIDI hymimi t nrue baziklt til lrtll Kjo ltgthie )tja
110 pe probkmci e qetrij kotpollilil n~ kontoksin bullbullkonoml no lruozio
in nji gthkatc me t J pwblomoh
3 Metodologjla e pcrdorur
Cjao mvil1imi l oj lUdlmi mbcltI dlt~~ ~ i] ql lt aym klte ltlUdim ~gjcdJJj e
mltlooologjigtlt ltihe 1I0)i dimi qc do ndorm
Studimi primm ~h8 Iinj lUdimi qc rmltlil mllile me informacion ~ ~rI ~ pare
material ga burlm I~ mh)lIu dhe t pa tudiu dori mo lani
SInd prin v3riojnil 5ip ~iplin dl) plrfshijne dokumon1a hi5lorik dho ligjor
rerultlle ekspcrimmlltgth Iii ~ iltiIIe dhe pie shhirni mjU3llL Nf shkneal
~ro dhe 0011 IOzullatct c cksporimltnl bullbullro lUdm gjcndcn kf)h II arlililljt
hkollor ose n~ pM 0 mlje nll konrlOot bull ndryshmc kh ltij q~
jgtEtl~ltoj~ Ilale orl~ilnalc konidcwhcII bllrim ~rlmore_
SuJirni nltlor oII~ dik e ~kruar mbi i~ Iudim primar Dilt1 do p(rf5h~nlt
moote inlim ao dslrutim mtb IUIlail ongjilt Ilmet sokond tc
infntmaioni mund l JOII lIltikujt nlpEr gazet dlgt ~ libra _ j1bnIigtllaquoIh~ 1~ ndI--Jorn
nlt e lt~ hltIIlt1 lcnbimi Irii klrkimevo primc dikuj ~cIltr
Sndimi prima hlC i ~o M b Ii mnlt1 W morrim ltate individuale nIJ vri~i 10 nov~j
gtpifkco u(lim Ii 8i~ht Ai Mnd W s~llnj ideali p~ ~do ltJim ~~ kc~klet [
layhel]gtOI qc vzhdimil1l (gthu i pn~ ~~ II liI i liitl~ dimi ~km mon)rlt
IJuke iu refltnw studiml tim motooologjio e ~-KicdJJt per Ii iu ki~ 5lUdim Iwohot nO
5lUdimln prim asltlU dblt alC sclrondar Pi Iudimin oekotgtdaI i j= rtf mtilwjgtC lt ndt)~h~m dhe hkrimcvo ~ tuam 1a5hmclio 1Oltl~ kOltim b q~ ~ vlfshmo e~anCrisJn
p~r t~ ~rumbllllr I~ dhln per endcto Iniin ni rP Qdrobullbull dho Llndorlt Dampo
q~n~ tudimi im k~Jko ~ ilIrc nj~ pnorm~ to hillimit cO kOlaIOV odh lie kao
y~de plr kH~ ~i~ forlml elIlaquo mmprcj wrtlvo H yer dho tudl~ layer proj lyre
Edhc nlt in c ShqpCrl gtluoim ltla b qfoi nj dibm~centr t~ lruptu m~ mirii flTimd
lt PITi~ Ie primlimit no Shqipltri
SIdimi prim ~ktl ziwillu me SfcifikisJ pIlbullbullaslin bull S~qirJi9l Ky Iim iltIl gtCf me
aGo IE ojl Pelsori i ltiii i dlltj(Qhej drejrubullbulluIi Ie lFrntave nf Shqiperi M~ tcpCr
luUla- ~uantiltWv ky Pdltsur ka ~Iner kwliI3libull ~alI PYjo jane 1 pltr to marr
mmdimlt ~I n~ rutO) lt[lt IE OITib Ii Iwptahc hje Itim so me mol i djtuegtve U
loporalao Nj~ rs ~U pmc bW pjdlu Iudimi louliW Is~t Iudim kutitOIiv
kokon nj n~ I modIgt PYb 10 plo~ i~ q~ hfuqct 0 ~htir pIl tli Ii ~
tin c korpobull
31 vetlalt~ dbc problmet e Iudil
Objcktival qc kC7on I ali7oj~ tudimi dh p~iiiit lt10 U jap U dotyrojn~ q to bEhel
i~ mibim no pc~lihj e metodamp q~ do malahot K~gthlll~ tha m~ ipl 1n~ P~QI
mdimi prim uho ui oodr plti mdiJUi ~SI1~ ~oxlut i gthlriri no Kh~ dhc n~ hp~ Ti
dMnat pr vcndet 0 E_mpll UnoJ muod ihbullbulllgtln vctfm no baa I~ nj (udiml ondar
Who pse por pmblano me lC kulizuano dhe por tli~e kohore dho gjoognoJlko In _ OpoundlI
5iri eltJhe studinU primae sltlaGi problemlt N~ krompilo qiptare n~ pCrgjithii dhe oK il~~
ngrirura form~ koora10gth shum ~htiri5 Ii uh to rnamlth infonnde l me
repr n~ detajc p~ lolnpMi~ Roalizimi i pyoUgtltoo 8a k~ kompai mund t~ bl)hcj voW
me a~ rekDmandilnovo to momo nga indii(l~ (I~ kihi kmkle me d~tosll ne flW Kjo
~~~ asyeja q~ numrll pyct~SltJc_c t plolCu a~llij i iimi_
bull hh-Kmoilt1 MoIgjik i Elbasani~ 1 pjO$ 0 kompn Krum 100111 a
bull fabrikgt e ~lm0s nf Fusho Krujil ~C ut rhi oi shpk ~hl~ blrC Pl
ltShQI~ huaj
bull Ish-I(ombinali i T~k$tile HOra
bull InfrlSofl ow sh
bull Abnolha
bull IkiIhbullbull
Si~ vCrd1c1 nj~ rjltgto bull rubjekte jan~ ltomi Ii dala ng prooltlti j pri izimlt ndOtso ~i
tjrnlj_ komi obionreli lthemelu nIP rommi
Sidoqo~ m~n)m ltlhi11i s1 infodonil iolt e lt1 jjl~ JTC oho PTblemet nentu
kihin pika t~ nKiahmc rn tl elot 1kltlhbl vzhdimM l~rfudilllt c nXjma proj kityrlt
P)laquo~ ~ kryor jono prh nil IUltot 0 studimit te p~ilt ~ poittC
)oijjn~slttirl1 bull sltlaqur gjale pi t~ kI)-~es sl PJ~ i ptonondnii j dfcjlultgt
nO Mhje me burim e tyre fimnd ne lidhje prigt-tizimct krr=ll in-srimct
nultnna- N~ km pik~ am rnbcthin I~ ~U he j~nn pilllljillic IiJ cckW
u~OT~Kmiddotl LA6ifI =~ bull
4 Analiza c f~ Dhiinave
41 IIapal c pam dreJI privatizimit per vndt nc tranzicim
Nic ckomi n fUnlolon ~Ie njo ok bull ell Mile ltloke dryhua nil Iii ohmo e
oeOltralizmlI no okoi~ rC~ te lio Ekonoit J trnnzioiQn i n~i)hon Hbeli
okOllOmlk Iru fu=t IBjaOl~ ato qc vood ~mim barneral c llteyenel~ Jnl hcqur kryho
pri-alirimi i nol_onjbullbullbull ilthmiddotshctirorc dho luijm ltkltori fmmcisr per t ndhm lcgtizjltn
lltapnIi prilll
Ucrirumoa c If drtjW Ii) pmnigtliool private ~hW clcrnrnti h1l7ik i fkonomi5i ~ lltg dhe
impiementimi i k(i t~ drejl nuikawi kryeso i prCgtlt icioit
Tmiokk bull privotllmit mUllci e jon to odryhmo Disa Iltetc kHl~ okenr me
rregtrtte pi di dokada ndern to ljorl j bii~lt t~ rioj nil odpimi 0 kay
rormae oj j~ yondot c Empes Limlore Ni di =te fconn jan( hlilruar me nj~
nmujii pOlilike 1 en e njl diktato (ra i Romigt ph) 1olops q~ (i pb
Jl-kimi StIji~) II~ dltklar~ pcic (si mot macis) oe ite~rim me lie hWI ~o
(1 i GjORTune 1iJo)
SI mportl to Dnk Jltm ]0 TnIlol shpemdOIj lt gjltnl I plltlltM-tivitin c
punrho bpi peijal tipe t~ oimjovc n fillirn I traoieiMi dho crozioni i kCtTC
difcrcnoovo mos klltmlvo 0 ~jdlr dte tl ~J amplOll fo igumn nj reUim naljoTaI
fundi tC rnmzicionil
Proesi i tranzicion~ rollo mo rduzrnn lt mil kMmik komoost Shak_ nn bullbull rdhi me
nien e Mur1 lerlln n 9 -IOtor 1989 i dli hkatoi kolapin e Inivo 1omil dhe
tartoi pruesin c trcfh~go nie prt n pluli~ ng pron ~ltct~OtO n~ pon ptiv
dhc ngo plnifikimi ~~ No tin Sovjeti pro(e I trnnzicU( porehi laquoIll koiapin c
htctit s-jclik i Rhli rood ~j~ qe ~oJ n~ orese c lrc gthoe Ulltike dhc mo
onC ood Ii d)mlgtldhjtI Publika- t~ ~= jctiko Zyrtamhl H-bkiml Sojotik u shpCrbO
~dhjetar 1991 lodI Ro ihte republib m~ ~ dh Savjotike dhbullbulljo m~ ilomiuesj j
konomikih althu dbo polilikihL
n Iliitba dltl komuni 10 E lgtfOIltgtn e tyre drtjt priwtiiimiL l~ Ii gjilha
del politibl batiklt Ii FlIlzicionit igthin iltnlilo ne projUmn lt tyN ~kamik Am u
prgatiWn prcj Iltri W rej mo n~IHne bull kplt per~ndimorC Ih ollanizaltae
ndorkomlgtltm nlO iI11Jcl dominueso to riit Monll Ndc[Olt~t Bk~ fiotllroe
dhe Bk~ Evropi P lhvillim (intiluoionill ~ If kniu pr -itmin 0 dove n~
joion) Etapgt bull z1willimi ~ zicionil ishin rih ~ ttcfihla ~e [Mi u kIo nj~
libeltaligtim i plqtiiltbsbem i ktii- ltkltlIlomikbull ltmimct q~ libohclrin tonuololtchin
nggtr Weti lthin liblnlizuarbullbullikundi Ialrsel e kllDblrnil db normal inrcmit NjltUit ishin Ie
Ii) Ilt nd~ei oklV bi dhe nguhohohn n tregtilll nd ~ I huj se
oyo jo progJn bllljmi inei p~r rlr~r inficionio p~r to konlrOllillI
t(i~it huxheto dlo p~ I~ iLmLlu hoiln bull Ihl~m So LIi j~ raoformm Jrkuro
kjhl qllm til krljon loitclone 0 okunoni tLltgut Kompononti kr 1 Iranfonnim
ihl pgtaomi de~jo etcm pa- W cnJ ihmiddothctet mo ckocomi tl cenllzIlarnc dor
c ~ -irul~ koJporni_ poT gjiuohlu dIr plr U krij= nje ~1Or I ri prigt1IL
T ronnm ci-N ~nkupton njlt rue bonllt3rt Hila do tijcpIC rOO Igtonke Ctmc
shlct dhe do I 1lt)0 klorin c pnvull lnah)W klcdite Rcrrm bullbull taksa dfle
n~i)[ilni nj S finol modem ihin nlt ~cllim hnds st privizimi~
Sidoqof1l UMloi Nkturor u zlwilit13 nll~lo ltlh q dhe ~lui 20 yjel me gtno ai
nuk mund 1lt konidltroll11 pltrfimduar ( plu~nju nil Ie ampiillla vendet 0 Evrope Qnlrore dhe
LlrKioJlt) Sclaori priwl iE-hli dominues pot rislrUluorirni i pbmnnj ish-shi nul la
pltrfuoouar pi ltIh monopnJet mbizolmao ne gtltkkor IE fnd~ishfm gti ampi~shy
Kompan~~ privte nu~ pU pljn glI 0 qmrjlt purenle til korpoo furoona
bbrc vzltdon mo olOrin bunk q~ wan I poj~ kri~ Ioi l(ofOnn1 0 i~E
ile nuk irill implInLnur
41 V~Ddd Enll Undore pas illOW Ii lranziciouit
r~r hert tC pore qlt Ii fillimi i trnnzioioni~ vltdot bull EYropigt Undo po ~zoji njl klime Ie
ravoluno mkro _ okonomik kane nj mkrn hllilot dho jno ~thye koh rritiu okonomike
e~jith~ keto hvilli JOIl akoma to brihl v~nrrih 1 me biloCOl bugttlcwre dlle
f1Ojcione t~ illlo Pih ziliv prvli masi cgthLi 4 nJ~ pro D hvlIim ~t~ gjith k~lu de
Stnokutlt bull pro~islt e ndconJje shrngcn ~ ngo programi i prijjmi dh bull
bullkuma karolttlttiwhen ngo njC louU i rrdjeltIgtim I sIr sa ltubjelaot bull jlgthtmlt oltbru
odhe h~A hMli
Sol-ton iMnkur eLom Illnl h~ duke e mfT VO ngo krzat mprcht dh ~IO pllvatiu
giereih ngu b01 bull uoj- IJ sa i twn ~ oto jan kr)csisht t~ pUlhvilluaro me
likuidllc lL ulltL ltlho me rparencl~ dobtl h me hvillimn e inIhNUkl vlt pErlat
ltto u1wnigtht funjni mjri
I~rporimj ne priitimin l dbe n~ metodn ~ perdorur pC- 10 pri-i1UQt ndlrmmjrt ish--shy
shltltrorc po mo pTn hvqirore ka nj~ ndiklm ktiptimpiolo no pli~l 10 qevrisj to
hoqrivc bim n~ Me ne ncoo Iroki~ 11 ill i MEBOmiddotL (Monsemellt and
Employee BymiddotOulraquo dh priLiltimd me Ie Ino vlOIf lonidemhlt Ii j~ m~ pak ttl
rorshm ndj pronltUCo privlL Ii q~ ltmiddotnJ~ I pImirtsojno cfil-o 0 Ii n~n n~
maksimwn firimot ne krohoim mo hirjltl ltdrejlipnrltjtl ek inv privOl
PMgrgtme1 e priWmt Unr rnarr fODna Ie rrdryhm bullbull I alronih1 iwI~ fill YODC jan~
aloma duke hvill n~ humicn e -endcvo n mltyra~ eptrol ni in 0 nd~u1jcv~
tnltJho
NjO hurt~ purqll bOImi e qijcs~ w1om re del n~ bullbullIoloo jop i me
poshW
OM fIOW ~P lt l~d bull Un1~qlt ~ll W~l ~lIO Ir ur1 Ii m lUIJZllltAld ~ -gtLI~ImiddotI
lllltgtUl 1tIOpngtlt ~middotPO)II$MU wpu ~ iWgtOJ (u[o) ~(ampIoWJ bull
l1Jl ~d n d ODrofl )lOf Itll ill oqPiw ~ 1yenl1flt QU OlJP
lUEI QU )~~ ~14lt ~ U 011 ITI0O~ ~p ~U~ ~lt rqlll IrlPonl bull
gtfuaund lUOI~
Iqw Ip 1I0O~ ilf re~n P ~OLIl n jJ~~W ~ Ifl~dil1OJp
~ilOJd l[lWid l 11)1 )lOP liIl~ ~1 )~I Ql 1~IUlW
~ hJltj ~ puilw i ll IPI a lPorql ~~ Wqpu ~ I(WllIOl ~fN bull
~ noqp[I 1OJd
m~ns I)Wl)IApd lS~ 0 IfOIlQ lfol~~ IP n~ql)d ~I Ol[lSllIf
lP Iord PillA OWl 1 Oh)Irudurl 1 gtl~ud )1 urqum bull 111J1S
Q~P~QI
~u IPQ3 ~u ~1ltnQld ~I ~lJnIlRlI ~I nl~1f1Is~q~~d ~ 1IJ~I~IUU)l poundt
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
lIiSlOrikiJII n~ cjithc zhvillirnrn e j nj~ kOlJgtOllo ka nje objolti tooilt pm to j p1JlUll
blzi mo Ii~ ~ilIim drejl nitiltgt (gtOmtme to korporolaquol diu lilimbullbullbull t oksione~ye rfac Aoy amp gt1II1io 11) Zhvillirni i [ltDIdi ti ltIltj q~ preteodnm 0 Ii dohet liilhalthru t~
rni pj~ ~qrije dhc duhcl 10 rnUgtTin ltdime I lndlolshmc IngtWliie moi darjen
filim MJdi Eropian kontinental i 1m pHU I~ rol1ln pjollrihl t~ till pwiciooe m~
hroj rjolt rusloomelikrne e boto Koncopti i Illtndonlv~ llulkion t~ gojogt
korpuIIllnvo ~ht duke fituar pltrnhjcn per gthkk Lo hum ) dh zhiIlimltYo
bkOkuh
bull Tlpct kry bullbullure Ii tcuktucave proneore t~ korpornt~c ne konomitl bull
vcndn erupiane ni trnnzidoD
Vendlt ~ nnzlion I~ E-rnpCs qOrnlrtm priigtuan mumjcCn e kom t~ t)TC ish-shy
ohtetorort Iltesia e licrt bull mlaquoodrc tc priltIizimii Ie opliku rrodhon loj to o-slunc tC
=~ to kompani to pronesise PCdrnLb _kt~ rmesio Iilike Iruhurore dhc
hlntrihbullbull thltIWo pc krijimin e dalluegthltm t~ Slattil laquol qovmj kllae dhe
momihnln q ijes dbe funksio muhuoe n(l korporoW ZliidbjltL e ihlatshme
nkj p dhi
Qovi~1 kuni 1i1lT1a hume d)hme fgtI ptivot1zimln Mtodat 0 shiti me lmjtimin
prof1 Ii hlh to privilegjflf hle form dltgtmiult I~ Krooi (Beni32) RopLiblika
(k JgtIIi priiirnin me kU]gtll gtI rn mo Ie j~ihbull Iivitiui n~ qimmninc
Lin u oJamp-U me i humli n mtW~ degb (Ilikl 7 IlloM ll) HUlIri hiti me
iilLlrn~ 70 P privolilUor hjo (Ilmill 331) po inveiton lil vogjCl
end igthin I~n C blinin kgtiono nllt kUJIIIiW lt ~I hlI~ duk peedor foltILCn
vdlim-punonje C btOljcs (MEBO) Privolimi f1~ ki n dy tnrod krJl50~
priVlltizimi priatizimi bpitbull (m(ja c ksio [oJ ~mlnia 10k inior pri) dbo
priizimi m~ Iilwjdim (Bomslein 338) Silo_oklo pirdori priliimin mo ltun n fillirn dbc
mlaquoodOn bull i~ diklo (Iljunlyen amp Iuh~ 14) SII13 plikoi ojc prittizim
gradu1 oc k1) mbi primin ~ m--gt rrivotlzimot shtctortm me petjbtim Ie
KIti (ljmanisl dhlTungaris1 prodhu lttrukru poio mo cli TIe odd
tnullioion tllwopli Q~nrltoe Shum~ pro t~ vo~i~J priv u hfqi-n du~ murr rrooelti~ pa
pgunr mlmln 1 t~ tro~1 per _i e Y ~ t~ homt e r=ev t u dlhehln i
pmnan t~ inet
lie Ki~ ~)Iotomiddotjl 90 centrqrimi i ~sl Unit Ilt gjithe lIojet 0 p~o me
pltjbim b~a n rtpublikltn Ceke (KocltMlo 123(1) Njt gIlJP rdutiih I WI~I mrn
infurmu I ~ndhjh i n gjcndje pc to rigjuor lgjildonin AI prdorn ato no
kurriz te at)e l~ ihin pje~marr~ n~ k~t~ prim jo lttlk t~ tyre (rovlik II oJ N1 nj
pcridhC to ohkurLir oh OIDrlrq~ndruall nj~ j W mJh bpltali n~ duor 0 lyre
Iimd t~ proocsit I~ priliomit rormal 161 0 kompaoi~ kipin humicln 0 pronorc Ii
~m dhe m~ poksc oackun c komie La (fiOIiZlWll me pndominimin ~tC
jht~m q~ mbanin S63 10 priatirimoe gtIlklltn ~ Silmon ~lc one di ehperimentoi
nj~ pro p~rq~ndriml pro~idncni ngo liiym vilaquove YO lronarot m~ 10 rnJoltllth~m n~
Sllmeni Ihin b~r fOldot pam ht(Crorc dho kumpanitlt e Inestimevlt priv q~ jane duke
anfol1lluar tallLn~ n~ kotnpani fUllmiar
23 Priyenstizimi nf Shqiperi
Mekgtda c privoliltimil miv~ u pru n~ Shqir~ri U bazua krycsisht n~ bktiot ng da
(punotort dhc d~inlo) te ruial1icvc dh ullo n~ nj~ rukll mJoft III 5hpemd
prooci Punc~ort~ dh ihpnCwlj P nC m~ Im~ 80 p1rqiod tl ndlrmJcvlt 1lt
privatimar nd~M qe mungoi plologtih Igt~imi i [iilleione finI n~ km PlSshy
Mun~esa c fimdove ~ inCSIiDl noketo pro= q~ mund tl angamin n~ mer1~ lodivKltvlt Ie
~ pi lIlOIlitorimin 0 dnjtimit dhc per [jj inn nI prooesln e ndimarrjo i pri
k~ta idiamp n~ ky h~rtim i pccilliZ1l nje ilU~ kj Shqlpiti~ klaquoJt ndr)sltc ngll
~ndodJli ~ rtepublikot k bull Silovakc dh n~ roloni
Moyro e plvotllmll m lv t zhatuar n~ amphqlp~rll~1o mjn Ihjcgthtc J) nd)hme WI
delt e (iera n~ tloIo gtuk pasur paryh 1110 gc e kapitali tl bcldshlm kjo
mctod~ c zbaruar n Shqipri ynoi njc rormim U rltjl1 ltthe~ bllrnb3lte I~ PIO
qellimin albo Ie nillts c kttdihili Ii pngtampflUn I fltllllLfs ltthe ~ oMn lyre cent
~
Nil Ilim nga t~ giitha vcndt deg rmplt QJldrorc dho J~lre ~nq~ m1gtoto~ ende sot i
lmi vend J~ t~ dim nuk funi ~B i kopilalevo ~uJ dh n olvel moltbl PO formal
0 lt l1r~ nuk u lidh as djt~p~rljli dhe WrtllOrazi mo pml] bull prlvnlirimit No OJ
uoim ti kryltr gj~ viti 2007 j ryelur ~ intorviSlmlril (len onim t~ dl ngu
rriviimi hoq~ri~ anno n~ P~gt Lii ltIi dle~ 1j0Ill i kriju m ligj Clllto) per
-Jiltn e dim rub llitimin ne njo Irq Ii 1lizIw (burgte) 1~ Iy dhe mbi =II
m e ~ij iltlirni ltlltri me tan If Mom s SallL -1ltitWmi diu ruieti i tij
n ShqipiJi)
N~ Shqiperi uk ylogt ~lrrim ligjor p~r kuotirn te ndCnruirrjo II dolo ~a prnosi i
privtizimi magth Edh ne TlNin leWi~ ol pritizimil t~ l(1~rmlTj II eklo~ me
liodi 1~ vnt Iho Ie lilliVO ~oiliklt t~ piivatizimit W nJ~rjv t~ vlta q~
Jikonin opionin c priiLimil I~ rjhlll t~ tyro n1p~rmit OrC~ puhl (hu)
prsti uk eWe IIllm loom nil Konioo Mj rndsi e ill mlii~~gto mono ta jota nj~
mJet i fuqish~m p~r promltgtvirnio db zlwi1limin deg I U bpital ne Shqipri NdCrtltJbt qlt
~ fukt qo n~ cndet islMQmuni5 kaDO 0 ltptino q~ kan~ mWsnurdhc ljur wi
~ita Mi ztrillirnin lt tregut Ie bpiulo- duke prializuar ndmwrrjltt urort ~nojet
bultSlS
Ndrkoh~ ekilt1on ban ligjn dunu p~ privlzjmct Slratcgjikc nil I~ it hprlthet qart~
I kuivke hitja lt hioo ~ moel~ Ioompanic trlliike (p hilj Iketlt
iti~~il rutegjk) do ll ~~I m Olert publik 0 mo nkllld publlko no hje me
IOliigj 0 luqL
24 Modclet c Qcverisj $~ Korporata
Dr piktP=rjo ohlrltrne mbi~njn~ no H~hje me istemin bull qltVlttijo keIlOIa(a
Shk11u c m-1ltI koniJn kino i to etmin grup q~ qorl tIi~ kempni Shkolla
bull prWsje ltocialo laquo1 kPOOl~ mh~htet n~ koncrptin 1Jk ~ pJn-iS okioee
dlke sygjem mb~~lttjcJ 0 ploltndoJtvo Shurnc Iuro pro~n~ to rren me t~
oltlltugljturin modo t1 iashtfrn (modolll plldorur ne SHBA dho flrinn 0 Modle) dhe model
t bndshim (moocH i ptrno n~ Gjormmi Jpon Jhe pj te Ij II EJIl kOltltinctak)
II
R qltYltrij o kopayeno (~ 1 186) I~i c gthpltmJgtri dlle gin likuido lC
kariligtli po htu dhe mbrolua legalo e ni~ve tl fuqish~j nj~ 1jm i rIrtdhCm
i ili Ii jhlim I~ qrisjes konIbull Mbm]]bullbull fo~~ Hgj bull kitm~ve nje
proni lt rirqdruor n~ nik lan 1Iilt kopilgtli relotlvlsht Jo likoiJlt flO -htu dhe
nlVim i rrltndl11ve duke qe jone upoimi ~ik i iI11I I~ brendil(Ln
ltngLLllallilliur mucI Iii lojoj e t~ ndalojn~ p~rq~~riLllin I~ drojl~ vots Il~ vend
ndlYhnlO Nuk ll~hl k~o qo poundLl0nltr1t ~ p(lLqndjn~ W ltIjliin I)re t~ vots p
fHq~dru pron~ino Pgth Gjorro dbe Iioliandbullbull Ijojlll ti~ iij~ Ii) till For bnket dl
kompll~ COUIpoundC nuk lejhon je1 hio n~ nJ~ num~r hldh Si glo_
rikon nuk lojon ingtLiluciltlIlalizimin e lit e punj~ pfr 10 ndart pron
prt1rlme ~ lrumJlLli (Zalor 37)
DIlke 3rT p3rlt)ltIt difermcat dilrush mund to kuplOj~ ~ mili krsiiHn dhe karaltteristiket
dlIl Ie stemi tojashtlm dhe to brendm to qltVCtbjcs korp q ILhpelth i q jm~
1 mlldI1 nBirihn dhe gjmnorl tl qlfiltj KlIo modele mund 1(1 iben Kiilhaltldd
laquoIhoi molo mlt nj~ oi1 dhe lIIed) Ie_
Modell anglomrilo i qcvlaquoijes korpo boohi no
bull Ollniimin 0 nj~ numr ~ madh kobh I~ pan
bull Nj~ bord drojtorfsh q ehW mjft i pn ~r SO i ~rlltcl iun I ii d~bull
bulltokholdorvo
bull Korporata til doa~ rujedslt til braltorzu=~ lrellcl~ fuQlshrnc financillfC dho
ndMlylj_ tl t1 ngaqna
ModoL kon no or organe qcgtcrisjojo mblcj C ksionre he boni i mlti
AnoLar I b~I 1lorOv Jne Ie brondrnil dh 0 jhmi
Smdi ka dy funhin krye
bull Siml gropcgtO 10 hii q dominoj n~ okonnmi
Moddi perfhin lri (~I qeri~ I) mblen 0 ksiQOo~ 2) gttgtr1Ii I Irvizimit 3)
berd i drcjono Pfql e poonjkgt Jan g)h~osbt OIla- tlt Iill ltupewmit
AroaIuae burdi Wdnjk rnund tl jon tljasl~ Dc)111 kr= ~ burdi tl pervizim~
WILe C punCsojc lthe pushj bordn e djlnoie dh t mperrizojo pcrform_ bull hi t~
kompanilt Kryci tiKii pc1ltukto mli e f~lon tI ltlisj ~ ko bullbull
Vendet o~ tranzidon II Lrop ihio n~ girndjo t~ ZJiidhnin mc or ltlcl U qiltjes por
z[jodhJl krI~ njl oriant to moddit Wt Sid_fW r ru gtglOOMn X modeli angio-amerilltln I q risjes sj 100 (Ku7nltuov Ilt KIVnltI 2S0~ shnJ sil
kishle nde q~ bn nj~ miaim t~ IOClyr modol lgtgtb Ligji pt Shltgtqltrili Trrpound1aIe n~
Repuhlik~ e Moqdi~ afroi nj~ z~jidhio qe iojonlo ltltIho modelin mo nje ni1 dhe me dy
oivde (Drolrul~I 1132) Kodi I gtlr pIlrckrltgti modelin c qcvoruji OrrWO n Poloi
Kuakkpoundll e tlj rr jl~ t~ ded n~ Inodoli gjmn Amblc lt oiooffiW
bordi opcrviror dho bordi i drojlnrtvo jn kkcriib imit me dy nlvibull Sllovcnia dhc
Kroad aplikuar memo Ie ngjoshmc
B
Modli gjem i oplku dil pro~l huo ~pltmdar q~ kzIU nd n~ wdct n
tlio1ltgto t Egtrgtlaquo Qcirore I b()~ Wmndna~e~Ve t~ brt~ 1~ ilion i t~ plIurltlho
l~ In~ fuqi te madh IIO bull tyro Kouruwgtki KieH n~ k~rkimn 0 lij to qeverijes
kcIrpmlalt no Poloni qi hordl bkutlv ka njo inO t~ madh n~ lIo~in gtedimnrnltjo
tlm n mdimanjcn olltti~e pot dl II~ te SlIgtUltgJke (Kor=wskJ 2061) Nd=
pozicionome lnflllcncltD e pi=lltouar ~ Imiddoterisp-c to ndrygtlmlt CtrgOM tn3IIaXb dbe
gpltgt no komprulllC poI- i Iiltioooi n dy Clldcl e pan (um itt njltri--ljclril)
pidemin ekzehniv IC bordil dfgtlt boNin k7~lrutiv i til ICrc m P mo nj inneltlCf IC 10
ltlmeth~ne viIlle ksioncrl m~ i mwobullbullblj e pfrroillWuno d~o n fund bordi
Iizu Sindibtat ishin inni bull fudit Nj~ rltnd~i humii bull yogl i ishtc
b~~kngjir rolh til pronaL~VO p~lIiilh~i
p W pOrrnhlodhu pvonlht JOlt~ ndr)hm te Iwnidorulthmlt melt imit nglomiddot
mri olh gjM GeriJes~ korpo ala to gjh ndjf luhin plrlrufLrimit 10
objltlli rigtoj gtlt kl r kootekslin c sigttcm1 t~ funbiomit I fell dbe
ingtlilUcie kgale ~ Ii iIIll3rgt Sidoqofte shumi ck ti Aillu db III
trnn2icioo j_ nO Dj PIDI hymimi t nrue baziklt til lrtll Kjo ltgthie )tja
110 pe probkmci e qetrij kotpollilil n~ kontoksin bullbullkonoml no lruozio
in nji gthkatc me t J pwblomoh
3 Metodologjla e pcrdorur
Cjao mvil1imi l oj lUdlmi mbcltI dlt~~ ~ i] ql lt aym klte ltlUdim ~gjcdJJj e
mltlooologjigtlt ltihe 1I0)i dimi qc do ndorm
Studimi primm ~h8 Iinj lUdimi qc rmltlil mllile me informacion ~ ~rI ~ pare
material ga burlm I~ mh)lIu dhe t pa tudiu dori mo lani
SInd prin v3riojnil 5ip ~iplin dl) plrfshijne dokumon1a hi5lorik dho ligjor
rerultlle ekspcrimmlltgth Iii ~ iltiIIe dhe pie shhirni mjU3llL Nf shkneal
~ro dhe 0011 IOzullatct c cksporimltnl bullbullro lUdm gjcndcn kf)h II arlililljt
hkollor ose n~ pM 0 mlje nll konrlOot bull ndryshmc kh ltij q~
jgtEtl~ltoj~ Ilale orl~ilnalc konidcwhcII bllrim ~rlmore_
SuJirni nltlor oII~ dik e ~kruar mbi i~ Iudim primar Dilt1 do p(rf5h~nlt
moote inlim ao dslrutim mtb IUIlail ongjilt Ilmet sokond tc
infntmaioni mund l JOII lIltikujt nlpEr gazet dlgt ~ libra _ j1bnIigtllaquoIh~ 1~ ndI--Jorn
nlt e lt~ hltIIlt1 lcnbimi Irii klrkimevo primc dikuj ~cIltr
Sndimi prima hlC i ~o M b Ii mnlt1 W morrim ltate individuale nIJ vri~i 10 nov~j
gtpifkco u(lim Ii 8i~ht Ai Mnd W s~llnj ideali p~ ~do ltJim ~~ kc~klet [
layhel]gtOI qc vzhdimil1l (gthu i pn~ ~~ II liI i liitl~ dimi ~km mon)rlt
IJuke iu refltnw studiml tim motooologjio e ~-KicdJJt per Ii iu ki~ 5lUdim Iwohot nO
5lUdimln prim asltlU dblt alC sclrondar Pi Iudimin oekotgtdaI i j= rtf mtilwjgtC lt ndt)~h~m dhe hkrimcvo ~ tuam 1a5hmclio 1Oltl~ kOltim b q~ ~ vlfshmo e~anCrisJn
p~r t~ ~rumbllllr I~ dhln per endcto Iniin ni rP Qdrobullbull dho Llndorlt Dampo
q~n~ tudimi im k~Jko ~ ilIrc nj~ pnorm~ to hillimit cO kOlaIOV odh lie kao
y~de plr kH~ ~i~ forlml elIlaquo mmprcj wrtlvo H yer dho tudl~ layer proj lyre
Edhc nlt in c ShqpCrl gtluoim ltla b qfoi nj dibm~centr t~ lruptu m~ mirii flTimd
lt PITi~ Ie primlimit no Shqipltri
SIdimi prim ~ktl ziwillu me SfcifikisJ pIlbullbullaslin bull S~qirJi9l Ky Iim iltIl gtCf me
aGo IE ojl Pelsori i ltiii i dlltj(Qhej drejrubullbulluIi Ie lFrntave nf Shqiperi M~ tcpCr
luUla- ~uantiltWv ky Pdltsur ka ~Iner kwliI3libull ~alI PYjo jane 1 pltr to marr
mmdimlt ~I n~ rutO) lt[lt IE OITib Ii Iwptahc hje Itim so me mol i djtuegtve U
loporalao Nj~ rs ~U pmc bW pjdlu Iudimi louliW Is~t Iudim kutitOIiv
kokon nj n~ I modIgt PYb 10 plo~ i~ q~ hfuqct 0 ~htir pIl tli Ii ~
tin c korpobull
31 vetlalt~ dbc problmet e Iudil
Objcktival qc kC7on I ali7oj~ tudimi dh p~iiiit lt10 U jap U dotyrojn~ q to bEhel
i~ mibim no pc~lihj e metodamp q~ do malahot K~gthlll~ tha m~ ipl 1n~ P~QI
mdimi prim uho ui oodr plti mdiJUi ~SI1~ ~oxlut i gthlriri no Kh~ dhc n~ hp~ Ti
dMnat pr vcndet 0 E_mpll UnoJ muod ihbullbulllgtln vctfm no baa I~ nj (udiml ondar
Who pse por pmblano me lC kulizuano dhe por tli~e kohore dho gjoognoJlko In _ OpoundlI
5iri eltJhe studinU primae sltlaGi problemlt N~ krompilo qiptare n~ pCrgjithii dhe oK il~~
ngrirura form~ koora10gth shum ~htiri5 Ii uh to rnamlth infonnde l me
repr n~ detajc p~ lolnpMi~ Roalizimi i pyoUgtltoo 8a k~ kompai mund t~ bl)hcj voW
me a~ rekDmandilnovo to momo nga indii(l~ (I~ kihi kmkle me d~tosll ne flW Kjo
~~~ asyeja q~ numrll pyct~SltJc_c t plolCu a~llij i iimi_
bull hh-Kmoilt1 MoIgjik i Elbasani~ 1 pjO$ 0 kompn Krum 100111 a
bull fabrikgt e ~lm0s nf Fusho Krujil ~C ut rhi oi shpk ~hl~ blrC Pl
ltShQI~ huaj
bull Ish-I(ombinali i T~k$tile HOra
bull InfrlSofl ow sh
bull Abnolha
bull IkiIhbullbull
Si~ vCrd1c1 nj~ rjltgto bull rubjekte jan~ ltomi Ii dala ng prooltlti j pri izimlt ndOtso ~i
tjrnlj_ komi obionreli lthemelu nIP rommi
Sidoqo~ m~n)m ltlhi11i s1 infodonil iolt e lt1 jjl~ JTC oho PTblemet nentu
kihin pika t~ nKiahmc rn tl elot 1kltlhbl vzhdimM l~rfudilllt c nXjma proj kityrlt
P)laquo~ ~ kryor jono prh nil IUltot 0 studimit te p~ilt ~ poittC
)oijjn~slttirl1 bull sltlaqur gjale pi t~ kI)-~es sl PJ~ i ptonondnii j dfcjlultgt
nO Mhje me burim e tyre fimnd ne lidhje prigt-tizimct krr=ll in-srimct
nultnna- N~ km pik~ am rnbcthin I~ ~U he j~nn pilllljillic IiJ cckW
u~OT~Kmiddotl LA6ifI =~ bull
4 Analiza c f~ Dhiinave
41 IIapal c pam dreJI privatizimit per vndt nc tranzicim
Nic ckomi n fUnlolon ~Ie njo ok bull ell Mile ltloke dryhua nil Iii ohmo e
oeOltralizmlI no okoi~ rC~ te lio Ekonoit J trnnzioiQn i n~i)hon Hbeli
okOllOmlk Iru fu=t IBjaOl~ ato qc vood ~mim barneral c llteyenel~ Jnl hcqur kryho
pri-alirimi i nol_onjbullbullbull ilthmiddotshctirorc dho luijm ltkltori fmmcisr per t ndhm lcgtizjltn
lltapnIi prilll
Ucrirumoa c If drtjW Ii) pmnigtliool private ~hW clcrnrnti h1l7ik i fkonomi5i ~ lltg dhe
impiementimi i k(i t~ drejl nuikawi kryeso i prCgtlt icioit
Tmiokk bull privotllmit mUllci e jon to odryhmo Disa Iltetc kHl~ okenr me
rregtrtte pi di dokada ndern to ljorl j bii~lt t~ rioj nil odpimi 0 kay
rormae oj j~ yondot c Empes Limlore Ni di =te fconn jan( hlilruar me nj~
nmujii pOlilike 1 en e njl diktato (ra i Romigt ph) 1olops q~ (i pb
Jl-kimi StIji~) II~ dltklar~ pcic (si mot macis) oe ite~rim me lie hWI ~o
(1 i GjORTune 1iJo)
SI mportl to Dnk Jltm ]0 TnIlol shpemdOIj lt gjltnl I plltlltM-tivitin c
punrho bpi peijal tipe t~ oimjovc n fillirn I traoieiMi dho crozioni i kCtTC
difcrcnoovo mos klltmlvo 0 ~jdlr dte tl ~J amplOll fo igumn nj reUim naljoTaI
fundi tC rnmzicionil
Proesi i tranzicion~ rollo mo rduzrnn lt mil kMmik komoost Shak_ nn bullbull rdhi me
nien e Mur1 lerlln n 9 -IOtor 1989 i dli hkatoi kolapin e Inivo 1omil dhe
tartoi pruesin c trcfh~go nie prt n pluli~ ng pron ~ltct~OtO n~ pon ptiv
dhc ngo plnifikimi ~~ No tin Sovjeti pro(e I trnnzicU( porehi laquoIll koiapin c
htctit s-jclik i Rhli rood ~j~ qe ~oJ n~ orese c lrc gthoe Ulltike dhc mo
onC ood Ii d)mlgtldhjtI Publika- t~ ~= jctiko Zyrtamhl H-bkiml Sojotik u shpCrbO
~dhjetar 1991 lodI Ro ihte republib m~ ~ dh Savjotike dhbullbulljo m~ ilomiuesj j
konomikih althu dbo polilikihL
n Iliitba dltl komuni 10 E lgtfOIltgtn e tyre drtjt priwtiiimiL l~ Ii gjilha
del politibl batiklt Ii FlIlzicionit igthin iltnlilo ne projUmn lt tyN ~kamik Am u
prgatiWn prcj Iltri W rej mo n~IHne bull kplt per~ndimorC Ih ollanizaltae
ndorkomlgtltm nlO iI11Jcl dominueso to riit Monll Ndc[Olt~t Bk~ fiotllroe
dhe Bk~ Evropi P lhvillim (intiluoionill ~ If kniu pr -itmin 0 dove n~
joion) Etapgt bull z1willimi ~ zicionil ishin rih ~ ttcfihla ~e [Mi u kIo nj~
libeltaligtim i plqtiiltbsbem i ktii- ltkltlIlomikbull ltmimct q~ libohclrin tonuololtchin
nggtr Weti lthin liblnlizuarbullbullikundi Ialrsel e kllDblrnil db normal inrcmit NjltUit ishin Ie
Ii) Ilt nd~ei oklV bi dhe nguhohohn n tregtilll nd ~ I huj se
oyo jo progJn bllljmi inei p~r rlr~r inficionio p~r to konlrOllillI
t(i~it huxheto dlo p~ I~ iLmLlu hoiln bull Ihl~m So LIi j~ raoformm Jrkuro
kjhl qllm til krljon loitclone 0 okunoni tLltgut Kompononti kr 1 Iranfonnim
ihl pgtaomi de~jo etcm pa- W cnJ ihmiddothctet mo ckocomi tl cenllzIlarnc dor
c ~ -irul~ koJporni_ poT gjiuohlu dIr plr U krij= nje ~1Or I ri prigt1IL
T ronnm ci-N ~nkupton njlt rue bonllt3rt Hila do tijcpIC rOO Igtonke Ctmc
shlct dhe do I 1lt)0 klorin c pnvull lnah)W klcdite Rcrrm bullbull taksa dfle
n~i)[ilni nj S finol modem ihin nlt ~cllim hnds st privizimi~
Sidoqof1l UMloi Nkturor u zlwilit13 nll~lo ltlh q dhe ~lui 20 yjel me gtno ai
nuk mund 1lt konidltroll11 pltrfimduar ( plu~nju nil Ie ampiillla vendet 0 Evrope Qnlrore dhe
LlrKioJlt) Sclaori priwl iE-hli dominues pot rislrUluorirni i pbmnnj ish-shi nul la
pltrfuoouar pi ltIh monopnJet mbizolmao ne gtltkkor IE fnd~ishfm gti ampi~shy
Kompan~~ privte nu~ pU pljn glI 0 qmrjlt purenle til korpoo furoona
bbrc vzltdon mo olOrin bunk q~ wan I poj~ kri~ Ioi l(ofOnn1 0 i~E
ile nuk irill implInLnur
41 V~Ddd Enll Undore pas illOW Ii lranziciouit
r~r hert tC pore qlt Ii fillimi i trnnzioioni~ vltdot bull EYropigt Undo po ~zoji njl klime Ie
ravoluno mkro _ okonomik kane nj mkrn hllilot dho jno ~thye koh rritiu okonomike
e~jith~ keto hvilli JOIl akoma to brihl v~nrrih 1 me biloCOl bugttlcwre dlle
f1Ojcione t~ illlo Pih ziliv prvli masi cgthLi 4 nJ~ pro D hvlIim ~t~ gjith k~lu de
Stnokutlt bull pro~islt e ndconJje shrngcn ~ ngo programi i prijjmi dh bull
bullkuma karolttlttiwhen ngo njC louU i rrdjeltIgtim I sIr sa ltubjelaot bull jlgthtmlt oltbru
odhe h~A hMli
Sol-ton iMnkur eLom Illnl h~ duke e mfT VO ngo krzat mprcht dh ~IO pllvatiu
giereih ngu b01 bull uoj- IJ sa i twn ~ oto jan kr)csisht t~ pUlhvilluaro me
likuidllc lL ulltL ltlho me rparencl~ dobtl h me hvillimn e inIhNUkl vlt pErlat
ltto u1wnigtht funjni mjri
I~rporimj ne priitimin l dbe n~ metodn ~ perdorur pC- 10 pri-i1UQt ndlrmmjrt ish--shy
shltltrorc po mo pTn hvqirore ka nj~ ndiklm ktiptimpiolo no pli~l 10 qevrisj to
hoqrivc bim n~ Me ne ncoo Iroki~ 11 ill i MEBOmiddotL (Monsemellt and
Employee BymiddotOulraquo dh priLiltimd me Ie Ino vlOIf lonidemhlt Ii j~ m~ pak ttl
rorshm ndj pronltUCo privlL Ii q~ ltmiddotnJ~ I pImirtsojno cfil-o 0 Ii n~n n~
maksimwn firimot ne krohoim mo hirjltl ltdrejlipnrltjtl ek inv privOl
PMgrgtme1 e priWmt Unr rnarr fODna Ie rrdryhm bullbull I alronih1 iwI~ fill YODC jan~
aloma duke hvill n~ humicn e -endcvo n mltyra~ eptrol ni in 0 nd~u1jcv~
tnltJho
NjO hurt~ purqll bOImi e qijcs~ w1om re del n~ bullbullIoloo jop i me
poshW
OM fIOW ~P lt l~d bull Un1~qlt ~ll W~l ~lIO Ir ur1 Ii m lUIJZllltAld ~ -gtLI~ImiddotI
lllltgtUl 1tIOpngtlt ~middotPO)II$MU wpu ~ iWgtOJ (u[o) ~(ampIoWJ bull
l1Jl ~d n d ODrofl )lOf Itll ill oqPiw ~ 1yenl1flt QU OlJP
lUEI QU )~~ ~14lt ~ U 011 ITI0O~ ~p ~U~ ~lt rqlll IrlPonl bull
gtfuaund lUOI~
Iqw Ip 1I0O~ ilf re~n P ~OLIl n jJ~~W ~ Ifl~dil1OJp
~ilOJd l[lWid l 11)1 )lOP liIl~ ~1 )~I Ql 1~IUlW
~ hJltj ~ puilw i ll IPI a lPorql ~~ Wqpu ~ I(WllIOl ~fN bull
~ noqp[I 1OJd
m~ns I)Wl)IApd lS~ 0 IfOIlQ lfol~~ IP n~ql)d ~I Ol[lSllIf
lP Iord PillA OWl 1 Oh)Irudurl 1 gtl~ud )1 urqum bull 111J1S
Q~P~QI
~u IPQ3 ~u ~1ltnQld ~I ~lJnIlRlI ~I nl~1f1Is~q~~d ~ 1IJ~I~IUU)l poundt
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
pgunr mlmln 1 t~ tro~1 per _i e Y ~ t~ homt e r=ev t u dlhehln i
pmnan t~ inet
lie Ki~ ~)Iotomiddotjl 90 centrqrimi i ~sl Unit Ilt gjithe lIojet 0 p~o me
pltjbim b~a n rtpublikltn Ceke (KocltMlo 123(1) Njt gIlJP rdutiih I WI~I mrn
infurmu I ~ndhjh i n gjcndje pc to rigjuor lgjildonin AI prdorn ato no
kurriz te at)e l~ ihin pje~marr~ n~ k~t~ prim jo lttlk t~ tyre (rovlik II oJ N1 nj
pcridhC to ohkurLir oh OIDrlrq~ndruall nj~ j W mJh bpltali n~ duor 0 lyre
Iimd t~ proocsit I~ priliomit rormal 161 0 kompaoi~ kipin humicln 0 pronorc Ii
~m dhe m~ poksc oackun c komie La (fiOIiZlWll me pndominimin ~tC
jht~m q~ mbanin S63 10 priatirimoe gtIlklltn ~ Silmon ~lc one di ehperimentoi
nj~ pro p~rq~ndriml pro~idncni ngo liiym vilaquove YO lronarot m~ 10 rnJoltllth~m n~
Sllmeni Ihin b~r fOldot pam ht(Crorc dho kumpanitlt e Inestimevlt priv q~ jane duke
anfol1lluar tallLn~ n~ kotnpani fUllmiar
23 Priyenstizimi nf Shqiperi
Mekgtda c privoliltimil miv~ u pru n~ Shqir~ri U bazua krycsisht n~ bktiot ng da
(punotort dhc d~inlo) te ruial1icvc dh ullo n~ nj~ rukll mJoft III 5hpemd
prooci Punc~ort~ dh ihpnCwlj P nC m~ Im~ 80 p1rqiod tl ndlrmJcvlt 1lt
privatimar nd~M qe mungoi plologtih Igt~imi i [iilleione finI n~ km PlSshy
Mun~esa c fimdove ~ inCSIiDl noketo pro= q~ mund tl angamin n~ mer1~ lodivKltvlt Ie
~ pi lIlOIlitorimin 0 dnjtimit dhc per [jj inn nI prooesln e ndimarrjo i pri
k~ta idiamp n~ ky h~rtim i pccilliZ1l nje ilU~ kj Shqlpiti~ klaquoJt ndr)sltc ngll
~ndodJli ~ rtepublikot k bull Silovakc dh n~ roloni
Moyro e plvotllmll m lv t zhatuar n~ amphqlp~rll~1o mjn Ihjcgthtc J) nd)hme WI
delt e (iera n~ tloIo gtuk pasur paryh 1110 gc e kapitali tl bcldshlm kjo
mctod~ c zbaruar n Shqipri ynoi njc rormim U rltjl1 ltthe~ bllrnb3lte I~ PIO
qellimin albo Ie nillts c kttdihili Ii pngtampflUn I fltllllLfs ltthe ~ oMn lyre cent
~
Nil Ilim nga t~ giitha vcndt deg rmplt QJldrorc dho J~lre ~nq~ m1gtoto~ ende sot i
lmi vend J~ t~ dim nuk funi ~B i kopilalevo ~uJ dh n olvel moltbl PO formal
0 lt l1r~ nuk u lidh as djt~p~rljli dhe WrtllOrazi mo pml] bull prlvnlirimit No OJ
uoim ti kryltr gj~ viti 2007 j ryelur ~ intorviSlmlril (len onim t~ dl ngu
rriviimi hoq~ri~ anno n~ P~gt Lii ltIi dle~ 1j0Ill i kriju m ligj Clllto) per
-Jiltn e dim rub llitimin ne njo Irq Ii 1lizIw (burgte) 1~ Iy dhe mbi =II
m e ~ij iltlirni ltlltri me tan If Mom s SallL -1ltitWmi diu ruieti i tij
n ShqipiJi)
N~ Shqiperi uk ylogt ~lrrim ligjor p~r kuotirn te ndCnruirrjo II dolo ~a prnosi i
privtizimi magth Edh ne TlNin leWi~ ol pritizimil t~ l(1~rmlTj II eklo~ me
liodi 1~ vnt Iho Ie lilliVO ~oiliklt t~ piivatizimit W nJ~rjv t~ vlta q~
Jikonin opionin c priiLimil I~ rjhlll t~ tyro n1p~rmit OrC~ puhl (hu)
prsti uk eWe IIllm loom nil Konioo Mj rndsi e ill mlii~~gto mono ta jota nj~
mJet i fuqish~m p~r promltgtvirnio db zlwi1limin deg I U bpital ne Shqipri NdCrtltJbt qlt
~ fukt qo n~ cndet islMQmuni5 kaDO 0 ltptino q~ kan~ mWsnurdhc ljur wi
~ita Mi ztrillirnin lt tregut Ie bpiulo- duke prializuar ndmwrrjltt urort ~nojet
bultSlS
Ndrkoh~ ekilt1on ban ligjn dunu p~ privlzjmct Slratcgjikc nil I~ it hprlthet qart~
I kuivke hitja lt hioo ~ moel~ Ioompanic trlliike (p hilj Iketlt
iti~~il rutegjk) do ll ~~I m Olert publik 0 mo nkllld publlko no hje me
IOliigj 0 luqL
24 Modclet c Qcverisj $~ Korporata
Dr piktP=rjo ohlrltrne mbi~njn~ no H~hje me istemin bull qltVlttijo keIlOIa(a
Shk11u c m-1ltI koniJn kino i to etmin grup q~ qorl tIi~ kempni Shkolla
bull prWsje ltocialo laquo1 kPOOl~ mh~htet n~ koncrptin 1Jk ~ pJn-iS okioee
dlke sygjem mb~~lttjcJ 0 ploltndoJtvo Shurnc Iuro pro~n~ to rren me t~
oltlltugljturin modo t1 iashtfrn (modolll plldorur ne SHBA dho flrinn 0 Modle) dhe model
t bndshim (moocH i ptrno n~ Gjormmi Jpon Jhe pj te Ij II EJIl kOltltinctak)
II
R qltYltrij o kopayeno (~ 1 186) I~i c gthpltmJgtri dlle gin likuido lC
kariligtli po htu dhe mbrolua legalo e ni~ve tl fuqish~j nj~ 1jm i rIrtdhCm
i ili Ii jhlim I~ qrisjes konIbull Mbm]]bullbull fo~~ Hgj bull kitm~ve nje
proni lt rirqdruor n~ nik lan 1Iilt kopilgtli relotlvlsht Jo likoiJlt flO -htu dhe
nlVim i rrltndl11ve duke qe jone upoimi ~ik i iI11I I~ brendil(Ln
ltngLLllallilliur mucI Iii lojoj e t~ ndalojn~ p~rq~~riLllin I~ drojl~ vots Il~ vend
ndlYhnlO Nuk ll~hl k~o qo poundLl0nltr1t ~ p(lLqndjn~ W ltIjliin I)re t~ vots p
fHq~dru pron~ino Pgth Gjorro dbe Iioliandbullbull Ijojlll ti~ iij~ Ii) till For bnket dl
kompll~ COUIpoundC nuk lejhon je1 hio n~ nJ~ num~r hldh Si glo_
rikon nuk lojon ingtLiluciltlIlalizimin e lit e punj~ pfr 10 ndart pron
prt1rlme ~ lrumJlLli (Zalor 37)
DIlke 3rT p3rlt)ltIt difermcat dilrush mund to kuplOj~ ~ mili krsiiHn dhe karaltteristiket
dlIl Ie stemi tojashtlm dhe to brendm to qltVCtbjcs korp q ILhpelth i q jm~
1 mlldI1 nBirihn dhe gjmnorl tl qlfiltj KlIo modele mund 1(1 iben Kiilhaltldd
laquoIhoi molo mlt nj~ oi1 dhe lIIed) Ie_
Modell anglomrilo i qcvlaquoijes korpo boohi no
bull Ollniimin 0 nj~ numr ~ madh kobh I~ pan
bull Nj~ bord drojtorfsh q ehW mjft i pn ~r SO i ~rlltcl iun I ii d~bull
bulltokholdorvo
bull Korporata til doa~ rujedslt til braltorzu=~ lrellcl~ fuQlshrnc financillfC dho
ndMlylj_ tl t1 ngaqna
ModoL kon no or organe qcgtcrisjojo mblcj C ksionre he boni i mlti
AnoLar I b~I 1lorOv Jne Ie brondrnil dh 0 jhmi
Smdi ka dy funhin krye
bull Siml gropcgtO 10 hii q dominoj n~ okonnmi
Moddi perfhin lri (~I qeri~ I) mblen 0 ksiQOo~ 2) gttgtr1Ii I Irvizimit 3)
berd i drcjono Pfql e poonjkgt Jan g)h~osbt OIla- tlt Iill ltupewmit
AroaIuae burdi Wdnjk rnund tl jon tljasl~ Dc)111 kr= ~ burdi tl pervizim~
WILe C punCsojc lthe pushj bordn e djlnoie dh t mperrizojo pcrform_ bull hi t~
kompanilt Kryci tiKii pc1ltukto mli e f~lon tI ltlisj ~ ko bullbull
Vendet o~ tranzidon II Lrop ihio n~ girndjo t~ ZJiidhnin mc or ltlcl U qiltjes por
z[jodhJl krI~ njl oriant to moddit Wt Sid_fW r ru gtglOOMn X modeli angio-amerilltln I q risjes sj 100 (Ku7nltuov Ilt KIVnltI 2S0~ shnJ sil
kishle nde q~ bn nj~ miaim t~ IOClyr modol lgtgtb Ligji pt Shltgtqltrili Trrpound1aIe n~
Repuhlik~ e Moqdi~ afroi nj~ z~jidhio qe iojonlo ltltIho modelin mo nje ni1 dhe me dy
oivde (Drolrul~I 1132) Kodi I gtlr pIlrckrltgti modelin c qcvoruji OrrWO n Poloi
Kuakkpoundll e tlj rr jl~ t~ ded n~ Inodoli gjmn Amblc lt oiooffiW
bordi opcrviror dho bordi i drojlnrtvo jn kkcriib imit me dy nlvibull Sllovcnia dhc
Kroad aplikuar memo Ie ngjoshmc
B
Modli gjem i oplku dil pro~l huo ~pltmdar q~ kzIU nd n~ wdct n
tlio1ltgto t Egtrgtlaquo Qcirore I b()~ Wmndna~e~Ve t~ brt~ 1~ ilion i t~ plIurltlho
l~ In~ fuqi te madh IIO bull tyro Kouruwgtki KieH n~ k~rkimn 0 lij to qeverijes
kcIrpmlalt no Poloni qi hordl bkutlv ka njo inO t~ madh n~ lIo~in gtedimnrnltjo
tlm n mdimanjcn olltti~e pot dl II~ te SlIgtUltgJke (Kor=wskJ 2061) Nd=
pozicionome lnflllcncltD e pi=lltouar ~ Imiddoterisp-c to ndrygtlmlt CtrgOM tn3IIaXb dbe
gpltgt no komprulllC poI- i Iiltioooi n dy Clldcl e pan (um itt njltri--ljclril)
pidemin ekzehniv IC bordil dfgtlt boNin k7~lrutiv i til ICrc m P mo nj inneltlCf IC 10
ltlmeth~ne viIlle ksioncrl m~ i mwobullbullblj e pfrroillWuno d~o n fund bordi
Iizu Sindibtat ishin inni bull fudit Nj~ rltnd~i humii bull yogl i ishtc
b~~kngjir rolh til pronaL~VO p~lIiilh~i
p W pOrrnhlodhu pvonlht JOlt~ ndr)hm te Iwnidorulthmlt melt imit nglomiddot
mri olh gjM GeriJes~ korpo ala to gjh ndjf luhin plrlrufLrimit 10
objltlli rigtoj gtlt kl r kootekslin c sigttcm1 t~ funbiomit I fell dbe
ingtlilUcie kgale ~ Ii iIIll3rgt Sidoqofte shumi ck ti Aillu db III
trnn2icioo j_ nO Dj PIDI hymimi t nrue baziklt til lrtll Kjo ltgthie )tja
110 pe probkmci e qetrij kotpollilil n~ kontoksin bullbullkonoml no lruozio
in nji gthkatc me t J pwblomoh
3 Metodologjla e pcrdorur
Cjao mvil1imi l oj lUdlmi mbcltI dlt~~ ~ i] ql lt aym klte ltlUdim ~gjcdJJj e
mltlooologjigtlt ltihe 1I0)i dimi qc do ndorm
Studimi primm ~h8 Iinj lUdimi qc rmltlil mllile me informacion ~ ~rI ~ pare
material ga burlm I~ mh)lIu dhe t pa tudiu dori mo lani
SInd prin v3riojnil 5ip ~iplin dl) plrfshijne dokumon1a hi5lorik dho ligjor
rerultlle ekspcrimmlltgth Iii ~ iltiIIe dhe pie shhirni mjU3llL Nf shkneal
~ro dhe 0011 IOzullatct c cksporimltnl bullbullro lUdm gjcndcn kf)h II arlililljt
hkollor ose n~ pM 0 mlje nll konrlOot bull ndryshmc kh ltij q~
jgtEtl~ltoj~ Ilale orl~ilnalc konidcwhcII bllrim ~rlmore_
SuJirni nltlor oII~ dik e ~kruar mbi i~ Iudim primar Dilt1 do p(rf5h~nlt
moote inlim ao dslrutim mtb IUIlail ongjilt Ilmet sokond tc
infntmaioni mund l JOII lIltikujt nlpEr gazet dlgt ~ libra _ j1bnIigtllaquoIh~ 1~ ndI--Jorn
nlt e lt~ hltIIlt1 lcnbimi Irii klrkimevo primc dikuj ~cIltr
Sndimi prima hlC i ~o M b Ii mnlt1 W morrim ltate individuale nIJ vri~i 10 nov~j
gtpifkco u(lim Ii 8i~ht Ai Mnd W s~llnj ideali p~ ~do ltJim ~~ kc~klet [
layhel]gtOI qc vzhdimil1l (gthu i pn~ ~~ II liI i liitl~ dimi ~km mon)rlt
IJuke iu refltnw studiml tim motooologjio e ~-KicdJJt per Ii iu ki~ 5lUdim Iwohot nO
5lUdimln prim asltlU dblt alC sclrondar Pi Iudimin oekotgtdaI i j= rtf mtilwjgtC lt ndt)~h~m dhe hkrimcvo ~ tuam 1a5hmclio 1Oltl~ kOltim b q~ ~ vlfshmo e~anCrisJn
p~r t~ ~rumbllllr I~ dhln per endcto Iniin ni rP Qdrobullbull dho Llndorlt Dampo
q~n~ tudimi im k~Jko ~ ilIrc nj~ pnorm~ to hillimit cO kOlaIOV odh lie kao
y~de plr kH~ ~i~ forlml elIlaquo mmprcj wrtlvo H yer dho tudl~ layer proj lyre
Edhc nlt in c ShqpCrl gtluoim ltla b qfoi nj dibm~centr t~ lruptu m~ mirii flTimd
lt PITi~ Ie primlimit no Shqipltri
SIdimi prim ~ktl ziwillu me SfcifikisJ pIlbullbullaslin bull S~qirJi9l Ky Iim iltIl gtCf me
aGo IE ojl Pelsori i ltiii i dlltj(Qhej drejrubullbulluIi Ie lFrntave nf Shqiperi M~ tcpCr
luUla- ~uantiltWv ky Pdltsur ka ~Iner kwliI3libull ~alI PYjo jane 1 pltr to marr
mmdimlt ~I n~ rutO) lt[lt IE OITib Ii Iwptahc hje Itim so me mol i djtuegtve U
loporalao Nj~ rs ~U pmc bW pjdlu Iudimi louliW Is~t Iudim kutitOIiv
kokon nj n~ I modIgt PYb 10 plo~ i~ q~ hfuqct 0 ~htir pIl tli Ii ~
tin c korpobull
31 vetlalt~ dbc problmet e Iudil
Objcktival qc kC7on I ali7oj~ tudimi dh p~iiiit lt10 U jap U dotyrojn~ q to bEhel
i~ mibim no pc~lihj e metodamp q~ do malahot K~gthlll~ tha m~ ipl 1n~ P~QI
mdimi prim uho ui oodr plti mdiJUi ~SI1~ ~oxlut i gthlriri no Kh~ dhc n~ hp~ Ti
dMnat pr vcndet 0 E_mpll UnoJ muod ihbullbulllgtln vctfm no baa I~ nj (udiml ondar
Who pse por pmblano me lC kulizuano dhe por tli~e kohore dho gjoognoJlko In _ OpoundlI
5iri eltJhe studinU primae sltlaGi problemlt N~ krompilo qiptare n~ pCrgjithii dhe oK il~~
ngrirura form~ koora10gth shum ~htiri5 Ii uh to rnamlth infonnde l me
repr n~ detajc p~ lolnpMi~ Roalizimi i pyoUgtltoo 8a k~ kompai mund t~ bl)hcj voW
me a~ rekDmandilnovo to momo nga indii(l~ (I~ kihi kmkle me d~tosll ne flW Kjo
~~~ asyeja q~ numrll pyct~SltJc_c t plolCu a~llij i iimi_
bull hh-Kmoilt1 MoIgjik i Elbasani~ 1 pjO$ 0 kompn Krum 100111 a
bull fabrikgt e ~lm0s nf Fusho Krujil ~C ut rhi oi shpk ~hl~ blrC Pl
ltShQI~ huaj
bull Ish-I(ombinali i T~k$tile HOra
bull InfrlSofl ow sh
bull Abnolha
bull IkiIhbullbull
Si~ vCrd1c1 nj~ rjltgto bull rubjekte jan~ ltomi Ii dala ng prooltlti j pri izimlt ndOtso ~i
tjrnlj_ komi obionreli lthemelu nIP rommi
Sidoqo~ m~n)m ltlhi11i s1 infodonil iolt e lt1 jjl~ JTC oho PTblemet nentu
kihin pika t~ nKiahmc rn tl elot 1kltlhbl vzhdimM l~rfudilllt c nXjma proj kityrlt
P)laquo~ ~ kryor jono prh nil IUltot 0 studimit te p~ilt ~ poittC
)oijjn~slttirl1 bull sltlaqur gjale pi t~ kI)-~es sl PJ~ i ptonondnii j dfcjlultgt
nO Mhje me burim e tyre fimnd ne lidhje prigt-tizimct krr=ll in-srimct
nultnna- N~ km pik~ am rnbcthin I~ ~U he j~nn pilllljillic IiJ cckW
u~OT~Kmiddotl LA6ifI =~ bull
4 Analiza c f~ Dhiinave
41 IIapal c pam dreJI privatizimit per vndt nc tranzicim
Nic ckomi n fUnlolon ~Ie njo ok bull ell Mile ltloke dryhua nil Iii ohmo e
oeOltralizmlI no okoi~ rC~ te lio Ekonoit J trnnzioiQn i n~i)hon Hbeli
okOllOmlk Iru fu=t IBjaOl~ ato qc vood ~mim barneral c llteyenel~ Jnl hcqur kryho
pri-alirimi i nol_onjbullbullbull ilthmiddotshctirorc dho luijm ltkltori fmmcisr per t ndhm lcgtizjltn
lltapnIi prilll
Ucrirumoa c If drtjW Ii) pmnigtliool private ~hW clcrnrnti h1l7ik i fkonomi5i ~ lltg dhe
impiementimi i k(i t~ drejl nuikawi kryeso i prCgtlt icioit
Tmiokk bull privotllmit mUllci e jon to odryhmo Disa Iltetc kHl~ okenr me
rregtrtte pi di dokada ndern to ljorl j bii~lt t~ rioj nil odpimi 0 kay
rormae oj j~ yondot c Empes Limlore Ni di =te fconn jan( hlilruar me nj~
nmujii pOlilike 1 en e njl diktato (ra i Romigt ph) 1olops q~ (i pb
Jl-kimi StIji~) II~ dltklar~ pcic (si mot macis) oe ite~rim me lie hWI ~o
(1 i GjORTune 1iJo)
SI mportl to Dnk Jltm ]0 TnIlol shpemdOIj lt gjltnl I plltlltM-tivitin c
punrho bpi peijal tipe t~ oimjovc n fillirn I traoieiMi dho crozioni i kCtTC
difcrcnoovo mos klltmlvo 0 ~jdlr dte tl ~J amplOll fo igumn nj reUim naljoTaI
fundi tC rnmzicionil
Proesi i tranzicion~ rollo mo rduzrnn lt mil kMmik komoost Shak_ nn bullbull rdhi me
nien e Mur1 lerlln n 9 -IOtor 1989 i dli hkatoi kolapin e Inivo 1omil dhe
tartoi pruesin c trcfh~go nie prt n pluli~ ng pron ~ltct~OtO n~ pon ptiv
dhc ngo plnifikimi ~~ No tin Sovjeti pro(e I trnnzicU( porehi laquoIll koiapin c
htctit s-jclik i Rhli rood ~j~ qe ~oJ n~ orese c lrc gthoe Ulltike dhc mo
onC ood Ii d)mlgtldhjtI Publika- t~ ~= jctiko Zyrtamhl H-bkiml Sojotik u shpCrbO
~dhjetar 1991 lodI Ro ihte republib m~ ~ dh Savjotike dhbullbulljo m~ ilomiuesj j
konomikih althu dbo polilikihL
n Iliitba dltl komuni 10 E lgtfOIltgtn e tyre drtjt priwtiiimiL l~ Ii gjilha
del politibl batiklt Ii FlIlzicionit igthin iltnlilo ne projUmn lt tyN ~kamik Am u
prgatiWn prcj Iltri W rej mo n~IHne bull kplt per~ndimorC Ih ollanizaltae
ndorkomlgtltm nlO iI11Jcl dominueso to riit Monll Ndc[Olt~t Bk~ fiotllroe
dhe Bk~ Evropi P lhvillim (intiluoionill ~ If kniu pr -itmin 0 dove n~
joion) Etapgt bull z1willimi ~ zicionil ishin rih ~ ttcfihla ~e [Mi u kIo nj~
libeltaligtim i plqtiiltbsbem i ktii- ltkltlIlomikbull ltmimct q~ libohclrin tonuololtchin
nggtr Weti lthin liblnlizuarbullbullikundi Ialrsel e kllDblrnil db normal inrcmit NjltUit ishin Ie
Ii) Ilt nd~ei oklV bi dhe nguhohohn n tregtilll nd ~ I huj se
oyo jo progJn bllljmi inei p~r rlr~r inficionio p~r to konlrOllillI
t(i~it huxheto dlo p~ I~ iLmLlu hoiln bull Ihl~m So LIi j~ raoformm Jrkuro
kjhl qllm til krljon loitclone 0 okunoni tLltgut Kompononti kr 1 Iranfonnim
ihl pgtaomi de~jo etcm pa- W cnJ ihmiddothctet mo ckocomi tl cenllzIlarnc dor
c ~ -irul~ koJporni_ poT gjiuohlu dIr plr U krij= nje ~1Or I ri prigt1IL
T ronnm ci-N ~nkupton njlt rue bonllt3rt Hila do tijcpIC rOO Igtonke Ctmc
shlct dhe do I 1lt)0 klorin c pnvull lnah)W klcdite Rcrrm bullbull taksa dfle
n~i)[ilni nj S finol modem ihin nlt ~cllim hnds st privizimi~
Sidoqof1l UMloi Nkturor u zlwilit13 nll~lo ltlh q dhe ~lui 20 yjel me gtno ai
nuk mund 1lt konidltroll11 pltrfimduar ( plu~nju nil Ie ampiillla vendet 0 Evrope Qnlrore dhe
LlrKioJlt) Sclaori priwl iE-hli dominues pot rislrUluorirni i pbmnnj ish-shi nul la
pltrfuoouar pi ltIh monopnJet mbizolmao ne gtltkkor IE fnd~ishfm gti ampi~shy
Kompan~~ privte nu~ pU pljn glI 0 qmrjlt purenle til korpoo furoona
bbrc vzltdon mo olOrin bunk q~ wan I poj~ kri~ Ioi l(ofOnn1 0 i~E
ile nuk irill implInLnur
41 V~Ddd Enll Undore pas illOW Ii lranziciouit
r~r hert tC pore qlt Ii fillimi i trnnzioioni~ vltdot bull EYropigt Undo po ~zoji njl klime Ie
ravoluno mkro _ okonomik kane nj mkrn hllilot dho jno ~thye koh rritiu okonomike
e~jith~ keto hvilli JOIl akoma to brihl v~nrrih 1 me biloCOl bugttlcwre dlle
f1Ojcione t~ illlo Pih ziliv prvli masi cgthLi 4 nJ~ pro D hvlIim ~t~ gjith k~lu de
Stnokutlt bull pro~islt e ndconJje shrngcn ~ ngo programi i prijjmi dh bull
bullkuma karolttlttiwhen ngo njC louU i rrdjeltIgtim I sIr sa ltubjelaot bull jlgthtmlt oltbru
odhe h~A hMli
Sol-ton iMnkur eLom Illnl h~ duke e mfT VO ngo krzat mprcht dh ~IO pllvatiu
giereih ngu b01 bull uoj- IJ sa i twn ~ oto jan kr)csisht t~ pUlhvilluaro me
likuidllc lL ulltL ltlho me rparencl~ dobtl h me hvillimn e inIhNUkl vlt pErlat
ltto u1wnigtht funjni mjri
I~rporimj ne priitimin l dbe n~ metodn ~ perdorur pC- 10 pri-i1UQt ndlrmmjrt ish--shy
shltltrorc po mo pTn hvqirore ka nj~ ndiklm ktiptimpiolo no pli~l 10 qevrisj to
hoqrivc bim n~ Me ne ncoo Iroki~ 11 ill i MEBOmiddotL (Monsemellt and
Employee BymiddotOulraquo dh priLiltimd me Ie Ino vlOIf lonidemhlt Ii j~ m~ pak ttl
rorshm ndj pronltUCo privlL Ii q~ ltmiddotnJ~ I pImirtsojno cfil-o 0 Ii n~n n~
maksimwn firimot ne krohoim mo hirjltl ltdrejlipnrltjtl ek inv privOl
PMgrgtme1 e priWmt Unr rnarr fODna Ie rrdryhm bullbull I alronih1 iwI~ fill YODC jan~
aloma duke hvill n~ humicn e -endcvo n mltyra~ eptrol ni in 0 nd~u1jcv~
tnltJho
NjO hurt~ purqll bOImi e qijcs~ w1om re del n~ bullbullIoloo jop i me
poshW
OM fIOW ~P lt l~d bull Un1~qlt ~ll W~l ~lIO Ir ur1 Ii m lUIJZllltAld ~ -gtLI~ImiddotI
lllltgtUl 1tIOpngtlt ~middotPO)II$MU wpu ~ iWgtOJ (u[o) ~(ampIoWJ bull
l1Jl ~d n d ODrofl )lOf Itll ill oqPiw ~ 1yenl1flt QU OlJP
lUEI QU )~~ ~14lt ~ U 011 ITI0O~ ~p ~U~ ~lt rqlll IrlPonl bull
gtfuaund lUOI~
Iqw Ip 1I0O~ ilf re~n P ~OLIl n jJ~~W ~ Ifl~dil1OJp
~ilOJd l[lWid l 11)1 )lOP liIl~ ~1 )~I Ql 1~IUlW
~ hJltj ~ puilw i ll IPI a lPorql ~~ Wqpu ~ I(WllIOl ~fN bull
~ noqp[I 1OJd
m~ns I)Wl)IApd lS~ 0 IfOIlQ lfol~~ IP n~ql)d ~I Ol[lSllIf
lP Iord PillA OWl 1 Oh)Irudurl 1 gtl~ud )1 urqum bull 111J1S
Q~P~QI
~u IPQ3 ~u ~1ltnQld ~I ~lJnIlRlI ~I nl~1f1Is~q~~d ~ 1IJ~I~IUU)l poundt
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
Nil Ilim nga t~ giitha vcndt deg rmplt QJldrorc dho J~lre ~nq~ m1gtoto~ ende sot i
lmi vend J~ t~ dim nuk funi ~B i kopilalevo ~uJ dh n olvel moltbl PO formal
0 lt l1r~ nuk u lidh as djt~p~rljli dhe WrtllOrazi mo pml] bull prlvnlirimit No OJ
uoim ti kryltr gj~ viti 2007 j ryelur ~ intorviSlmlril (len onim t~ dl ngu
rriviimi hoq~ri~ anno n~ P~gt Lii ltIi dle~ 1j0Ill i kriju m ligj Clllto) per
-Jiltn e dim rub llitimin ne njo Irq Ii 1lizIw (burgte) 1~ Iy dhe mbi =II
m e ~ij iltlirni ltlltri me tan If Mom s SallL -1ltitWmi diu ruieti i tij
n ShqipiJi)
N~ Shqiperi uk ylogt ~lrrim ligjor p~r kuotirn te ndCnruirrjo II dolo ~a prnosi i
privtizimi magth Edh ne TlNin leWi~ ol pritizimil t~ l(1~rmlTj II eklo~ me
liodi 1~ vnt Iho Ie lilliVO ~oiliklt t~ piivatizimit W nJ~rjv t~ vlta q~
Jikonin opionin c priiLimil I~ rjhlll t~ tyro n1p~rmit OrC~ puhl (hu)
prsti uk eWe IIllm loom nil Konioo Mj rndsi e ill mlii~~gto mono ta jota nj~
mJet i fuqish~m p~r promltgtvirnio db zlwi1limin deg I U bpital ne Shqipri NdCrtltJbt qlt
~ fukt qo n~ cndet islMQmuni5 kaDO 0 ltptino q~ kan~ mWsnurdhc ljur wi
~ita Mi ztrillirnin lt tregut Ie bpiulo- duke prializuar ndmwrrjltt urort ~nojet
bultSlS
Ndrkoh~ ekilt1on ban ligjn dunu p~ privlzjmct Slratcgjikc nil I~ it hprlthet qart~
I kuivke hitja lt hioo ~ moel~ Ioompanic trlliike (p hilj Iketlt
iti~~il rutegjk) do ll ~~I m Olert publik 0 mo nkllld publlko no hje me
IOliigj 0 luqL
24 Modclet c Qcverisj $~ Korporata
Dr piktP=rjo ohlrltrne mbi~njn~ no H~hje me istemin bull qltVlttijo keIlOIa(a
Shk11u c m-1ltI koniJn kino i to etmin grup q~ qorl tIi~ kempni Shkolla
bull prWsje ltocialo laquo1 kPOOl~ mh~htet n~ koncrptin 1Jk ~ pJn-iS okioee
dlke sygjem mb~~lttjcJ 0 ploltndoJtvo Shurnc Iuro pro~n~ to rren me t~
oltlltugljturin modo t1 iashtfrn (modolll plldorur ne SHBA dho flrinn 0 Modle) dhe model
t bndshim (moocH i ptrno n~ Gjormmi Jpon Jhe pj te Ij II EJIl kOltltinctak)
II
R qltYltrij o kopayeno (~ 1 186) I~i c gthpltmJgtri dlle gin likuido lC
kariligtli po htu dhe mbrolua legalo e ni~ve tl fuqish~j nj~ 1jm i rIrtdhCm
i ili Ii jhlim I~ qrisjes konIbull Mbm]]bullbull fo~~ Hgj bull kitm~ve nje
proni lt rirqdruor n~ nik lan 1Iilt kopilgtli relotlvlsht Jo likoiJlt flO -htu dhe
nlVim i rrltndl11ve duke qe jone upoimi ~ik i iI11I I~ brendil(Ln
ltngLLllallilliur mucI Iii lojoj e t~ ndalojn~ p~rq~~riLllin I~ drojl~ vots Il~ vend
ndlYhnlO Nuk ll~hl k~o qo poundLl0nltr1t ~ p(lLqndjn~ W ltIjliin I)re t~ vots p
fHq~dru pron~ino Pgth Gjorro dbe Iioliandbullbull Ijojlll ti~ iij~ Ii) till For bnket dl
kompll~ COUIpoundC nuk lejhon je1 hio n~ nJ~ num~r hldh Si glo_
rikon nuk lojon ingtLiluciltlIlalizimin e lit e punj~ pfr 10 ndart pron
prt1rlme ~ lrumJlLli (Zalor 37)
DIlke 3rT p3rlt)ltIt difermcat dilrush mund to kuplOj~ ~ mili krsiiHn dhe karaltteristiket
dlIl Ie stemi tojashtlm dhe to brendm to qltVCtbjcs korp q ILhpelth i q jm~
1 mlldI1 nBirihn dhe gjmnorl tl qlfiltj KlIo modele mund 1(1 iben Kiilhaltldd
laquoIhoi molo mlt nj~ oi1 dhe lIIed) Ie_
Modell anglomrilo i qcvlaquoijes korpo boohi no
bull Ollniimin 0 nj~ numr ~ madh kobh I~ pan
bull Nj~ bord drojtorfsh q ehW mjft i pn ~r SO i ~rlltcl iun I ii d~bull
bulltokholdorvo
bull Korporata til doa~ rujedslt til braltorzu=~ lrellcl~ fuQlshrnc financillfC dho
ndMlylj_ tl t1 ngaqna
ModoL kon no or organe qcgtcrisjojo mblcj C ksionre he boni i mlti
AnoLar I b~I 1lorOv Jne Ie brondrnil dh 0 jhmi
Smdi ka dy funhin krye
bull Siml gropcgtO 10 hii q dominoj n~ okonnmi
Moddi perfhin lri (~I qeri~ I) mblen 0 ksiQOo~ 2) gttgtr1Ii I Irvizimit 3)
berd i drcjono Pfql e poonjkgt Jan g)h~osbt OIla- tlt Iill ltupewmit
AroaIuae burdi Wdnjk rnund tl jon tljasl~ Dc)111 kr= ~ burdi tl pervizim~
WILe C punCsojc lthe pushj bordn e djlnoie dh t mperrizojo pcrform_ bull hi t~
kompanilt Kryci tiKii pc1ltukto mli e f~lon tI ltlisj ~ ko bullbull
Vendet o~ tranzidon II Lrop ihio n~ girndjo t~ ZJiidhnin mc or ltlcl U qiltjes por
z[jodhJl krI~ njl oriant to moddit Wt Sid_fW r ru gtglOOMn X modeli angio-amerilltln I q risjes sj 100 (Ku7nltuov Ilt KIVnltI 2S0~ shnJ sil
kishle nde q~ bn nj~ miaim t~ IOClyr modol lgtgtb Ligji pt Shltgtqltrili Trrpound1aIe n~
Repuhlik~ e Moqdi~ afroi nj~ z~jidhio qe iojonlo ltltIho modelin mo nje ni1 dhe me dy
oivde (Drolrul~I 1132) Kodi I gtlr pIlrckrltgti modelin c qcvoruji OrrWO n Poloi
Kuakkpoundll e tlj rr jl~ t~ ded n~ Inodoli gjmn Amblc lt oiooffiW
bordi opcrviror dho bordi i drojlnrtvo jn kkcriib imit me dy nlvibull Sllovcnia dhc
Kroad aplikuar memo Ie ngjoshmc
B
Modli gjem i oplku dil pro~l huo ~pltmdar q~ kzIU nd n~ wdct n
tlio1ltgto t Egtrgtlaquo Qcirore I b()~ Wmndna~e~Ve t~ brt~ 1~ ilion i t~ plIurltlho
l~ In~ fuqi te madh IIO bull tyro Kouruwgtki KieH n~ k~rkimn 0 lij to qeverijes
kcIrpmlalt no Poloni qi hordl bkutlv ka njo inO t~ madh n~ lIo~in gtedimnrnltjo
tlm n mdimanjcn olltti~e pot dl II~ te SlIgtUltgJke (Kor=wskJ 2061) Nd=
pozicionome lnflllcncltD e pi=lltouar ~ Imiddoterisp-c to ndrygtlmlt CtrgOM tn3IIaXb dbe
gpltgt no komprulllC poI- i Iiltioooi n dy Clldcl e pan (um itt njltri--ljclril)
pidemin ekzehniv IC bordil dfgtlt boNin k7~lrutiv i til ICrc m P mo nj inneltlCf IC 10
ltlmeth~ne viIlle ksioncrl m~ i mwobullbullblj e pfrroillWuno d~o n fund bordi
Iizu Sindibtat ishin inni bull fudit Nj~ rltnd~i humii bull yogl i ishtc
b~~kngjir rolh til pronaL~VO p~lIiilh~i
p W pOrrnhlodhu pvonlht JOlt~ ndr)hm te Iwnidorulthmlt melt imit nglomiddot
mri olh gjM GeriJes~ korpo ala to gjh ndjf luhin plrlrufLrimit 10
objltlli rigtoj gtlt kl r kootekslin c sigttcm1 t~ funbiomit I fell dbe
ingtlilUcie kgale ~ Ii iIIll3rgt Sidoqofte shumi ck ti Aillu db III
trnn2icioo j_ nO Dj PIDI hymimi t nrue baziklt til lrtll Kjo ltgthie )tja
110 pe probkmci e qetrij kotpollilil n~ kontoksin bullbullkonoml no lruozio
in nji gthkatc me t J pwblomoh
3 Metodologjla e pcrdorur
Cjao mvil1imi l oj lUdlmi mbcltI dlt~~ ~ i] ql lt aym klte ltlUdim ~gjcdJJj e
mltlooologjigtlt ltihe 1I0)i dimi qc do ndorm
Studimi primm ~h8 Iinj lUdimi qc rmltlil mllile me informacion ~ ~rI ~ pare
material ga burlm I~ mh)lIu dhe t pa tudiu dori mo lani
SInd prin v3riojnil 5ip ~iplin dl) plrfshijne dokumon1a hi5lorik dho ligjor
rerultlle ekspcrimmlltgth Iii ~ iltiIIe dhe pie shhirni mjU3llL Nf shkneal
~ro dhe 0011 IOzullatct c cksporimltnl bullbullro lUdm gjcndcn kf)h II arlililljt
hkollor ose n~ pM 0 mlje nll konrlOot bull ndryshmc kh ltij q~
jgtEtl~ltoj~ Ilale orl~ilnalc konidcwhcII bllrim ~rlmore_
SuJirni nltlor oII~ dik e ~kruar mbi i~ Iudim primar Dilt1 do p(rf5h~nlt
moote inlim ao dslrutim mtb IUIlail ongjilt Ilmet sokond tc
infntmaioni mund l JOII lIltikujt nlpEr gazet dlgt ~ libra _ j1bnIigtllaquoIh~ 1~ ndI--Jorn
nlt e lt~ hltIIlt1 lcnbimi Irii klrkimevo primc dikuj ~cIltr
Sndimi prima hlC i ~o M b Ii mnlt1 W morrim ltate individuale nIJ vri~i 10 nov~j
gtpifkco u(lim Ii 8i~ht Ai Mnd W s~llnj ideali p~ ~do ltJim ~~ kc~klet [
layhel]gtOI qc vzhdimil1l (gthu i pn~ ~~ II liI i liitl~ dimi ~km mon)rlt
IJuke iu refltnw studiml tim motooologjio e ~-KicdJJt per Ii iu ki~ 5lUdim Iwohot nO
5lUdimln prim asltlU dblt alC sclrondar Pi Iudimin oekotgtdaI i j= rtf mtilwjgtC lt ndt)~h~m dhe hkrimcvo ~ tuam 1a5hmclio 1Oltl~ kOltim b q~ ~ vlfshmo e~anCrisJn
p~r t~ ~rumbllllr I~ dhln per endcto Iniin ni rP Qdrobullbull dho Llndorlt Dampo
q~n~ tudimi im k~Jko ~ ilIrc nj~ pnorm~ to hillimit cO kOlaIOV odh lie kao
y~de plr kH~ ~i~ forlml elIlaquo mmprcj wrtlvo H yer dho tudl~ layer proj lyre
Edhc nlt in c ShqpCrl gtluoim ltla b qfoi nj dibm~centr t~ lruptu m~ mirii flTimd
lt PITi~ Ie primlimit no Shqipltri
SIdimi prim ~ktl ziwillu me SfcifikisJ pIlbullbullaslin bull S~qirJi9l Ky Iim iltIl gtCf me
aGo IE ojl Pelsori i ltiii i dlltj(Qhej drejrubullbulluIi Ie lFrntave nf Shqiperi M~ tcpCr
luUla- ~uantiltWv ky Pdltsur ka ~Iner kwliI3libull ~alI PYjo jane 1 pltr to marr
mmdimlt ~I n~ rutO) lt[lt IE OITib Ii Iwptahc hje Itim so me mol i djtuegtve U
loporalao Nj~ rs ~U pmc bW pjdlu Iudimi louliW Is~t Iudim kutitOIiv
kokon nj n~ I modIgt PYb 10 plo~ i~ q~ hfuqct 0 ~htir pIl tli Ii ~
tin c korpobull
31 vetlalt~ dbc problmet e Iudil
Objcktival qc kC7on I ali7oj~ tudimi dh p~iiiit lt10 U jap U dotyrojn~ q to bEhel
i~ mibim no pc~lihj e metodamp q~ do malahot K~gthlll~ tha m~ ipl 1n~ P~QI
mdimi prim uho ui oodr plti mdiJUi ~SI1~ ~oxlut i gthlriri no Kh~ dhc n~ hp~ Ti
dMnat pr vcndet 0 E_mpll UnoJ muod ihbullbulllgtln vctfm no baa I~ nj (udiml ondar
Who pse por pmblano me lC kulizuano dhe por tli~e kohore dho gjoognoJlko In _ OpoundlI
5iri eltJhe studinU primae sltlaGi problemlt N~ krompilo qiptare n~ pCrgjithii dhe oK il~~
ngrirura form~ koora10gth shum ~htiri5 Ii uh to rnamlth infonnde l me
repr n~ detajc p~ lolnpMi~ Roalizimi i pyoUgtltoo 8a k~ kompai mund t~ bl)hcj voW
me a~ rekDmandilnovo to momo nga indii(l~ (I~ kihi kmkle me d~tosll ne flW Kjo
~~~ asyeja q~ numrll pyct~SltJc_c t plolCu a~llij i iimi_
bull hh-Kmoilt1 MoIgjik i Elbasani~ 1 pjO$ 0 kompn Krum 100111 a
bull fabrikgt e ~lm0s nf Fusho Krujil ~C ut rhi oi shpk ~hl~ blrC Pl
ltShQI~ huaj
bull Ish-I(ombinali i T~k$tile HOra
bull InfrlSofl ow sh
bull Abnolha
bull IkiIhbullbull
Si~ vCrd1c1 nj~ rjltgto bull rubjekte jan~ ltomi Ii dala ng prooltlti j pri izimlt ndOtso ~i
tjrnlj_ komi obionreli lthemelu nIP rommi
Sidoqo~ m~n)m ltlhi11i s1 infodonil iolt e lt1 jjl~ JTC oho PTblemet nentu
kihin pika t~ nKiahmc rn tl elot 1kltlhbl vzhdimM l~rfudilllt c nXjma proj kityrlt
P)laquo~ ~ kryor jono prh nil IUltot 0 studimit te p~ilt ~ poittC
)oijjn~slttirl1 bull sltlaqur gjale pi t~ kI)-~es sl PJ~ i ptonondnii j dfcjlultgt
nO Mhje me burim e tyre fimnd ne lidhje prigt-tizimct krr=ll in-srimct
nultnna- N~ km pik~ am rnbcthin I~ ~U he j~nn pilllljillic IiJ cckW
u~OT~Kmiddotl LA6ifI =~ bull
4 Analiza c f~ Dhiinave
41 IIapal c pam dreJI privatizimit per vndt nc tranzicim
Nic ckomi n fUnlolon ~Ie njo ok bull ell Mile ltloke dryhua nil Iii ohmo e
oeOltralizmlI no okoi~ rC~ te lio Ekonoit J trnnzioiQn i n~i)hon Hbeli
okOllOmlk Iru fu=t IBjaOl~ ato qc vood ~mim barneral c llteyenel~ Jnl hcqur kryho
pri-alirimi i nol_onjbullbullbull ilthmiddotshctirorc dho luijm ltkltori fmmcisr per t ndhm lcgtizjltn
lltapnIi prilll
Ucrirumoa c If drtjW Ii) pmnigtliool private ~hW clcrnrnti h1l7ik i fkonomi5i ~ lltg dhe
impiementimi i k(i t~ drejl nuikawi kryeso i prCgtlt icioit
Tmiokk bull privotllmit mUllci e jon to odryhmo Disa Iltetc kHl~ okenr me
rregtrtte pi di dokada ndern to ljorl j bii~lt t~ rioj nil odpimi 0 kay
rormae oj j~ yondot c Empes Limlore Ni di =te fconn jan( hlilruar me nj~
nmujii pOlilike 1 en e njl diktato (ra i Romigt ph) 1olops q~ (i pb
Jl-kimi StIji~) II~ dltklar~ pcic (si mot macis) oe ite~rim me lie hWI ~o
(1 i GjORTune 1iJo)
SI mportl to Dnk Jltm ]0 TnIlol shpemdOIj lt gjltnl I plltlltM-tivitin c
punrho bpi peijal tipe t~ oimjovc n fillirn I traoieiMi dho crozioni i kCtTC
difcrcnoovo mos klltmlvo 0 ~jdlr dte tl ~J amplOll fo igumn nj reUim naljoTaI
fundi tC rnmzicionil
Proesi i tranzicion~ rollo mo rduzrnn lt mil kMmik komoost Shak_ nn bullbull rdhi me
nien e Mur1 lerlln n 9 -IOtor 1989 i dli hkatoi kolapin e Inivo 1omil dhe
tartoi pruesin c trcfh~go nie prt n pluli~ ng pron ~ltct~OtO n~ pon ptiv
dhc ngo plnifikimi ~~ No tin Sovjeti pro(e I trnnzicU( porehi laquoIll koiapin c
htctit s-jclik i Rhli rood ~j~ qe ~oJ n~ orese c lrc gthoe Ulltike dhc mo
onC ood Ii d)mlgtldhjtI Publika- t~ ~= jctiko Zyrtamhl H-bkiml Sojotik u shpCrbO
~dhjetar 1991 lodI Ro ihte republib m~ ~ dh Savjotike dhbullbulljo m~ ilomiuesj j
konomikih althu dbo polilikihL
n Iliitba dltl komuni 10 E lgtfOIltgtn e tyre drtjt priwtiiimiL l~ Ii gjilha
del politibl batiklt Ii FlIlzicionit igthin iltnlilo ne projUmn lt tyN ~kamik Am u
prgatiWn prcj Iltri W rej mo n~IHne bull kplt per~ndimorC Ih ollanizaltae
ndorkomlgtltm nlO iI11Jcl dominueso to riit Monll Ndc[Olt~t Bk~ fiotllroe
dhe Bk~ Evropi P lhvillim (intiluoionill ~ If kniu pr -itmin 0 dove n~
joion) Etapgt bull z1willimi ~ zicionil ishin rih ~ ttcfihla ~e [Mi u kIo nj~
libeltaligtim i plqtiiltbsbem i ktii- ltkltlIlomikbull ltmimct q~ libohclrin tonuololtchin
nggtr Weti lthin liblnlizuarbullbullikundi Ialrsel e kllDblrnil db normal inrcmit NjltUit ishin Ie
Ii) Ilt nd~ei oklV bi dhe nguhohohn n tregtilll nd ~ I huj se
oyo jo progJn bllljmi inei p~r rlr~r inficionio p~r to konlrOllillI
t(i~it huxheto dlo p~ I~ iLmLlu hoiln bull Ihl~m So LIi j~ raoformm Jrkuro
kjhl qllm til krljon loitclone 0 okunoni tLltgut Kompononti kr 1 Iranfonnim
ihl pgtaomi de~jo etcm pa- W cnJ ihmiddothctet mo ckocomi tl cenllzIlarnc dor
c ~ -irul~ koJporni_ poT gjiuohlu dIr plr U krij= nje ~1Or I ri prigt1IL
T ronnm ci-N ~nkupton njlt rue bonllt3rt Hila do tijcpIC rOO Igtonke Ctmc
shlct dhe do I 1lt)0 klorin c pnvull lnah)W klcdite Rcrrm bullbull taksa dfle
n~i)[ilni nj S finol modem ihin nlt ~cllim hnds st privizimi~
Sidoqof1l UMloi Nkturor u zlwilit13 nll~lo ltlh q dhe ~lui 20 yjel me gtno ai
nuk mund 1lt konidltroll11 pltrfimduar ( plu~nju nil Ie ampiillla vendet 0 Evrope Qnlrore dhe
LlrKioJlt) Sclaori priwl iE-hli dominues pot rislrUluorirni i pbmnnj ish-shi nul la
pltrfuoouar pi ltIh monopnJet mbizolmao ne gtltkkor IE fnd~ishfm gti ampi~shy
Kompan~~ privte nu~ pU pljn glI 0 qmrjlt purenle til korpoo furoona
bbrc vzltdon mo olOrin bunk q~ wan I poj~ kri~ Ioi l(ofOnn1 0 i~E
ile nuk irill implInLnur
41 V~Ddd Enll Undore pas illOW Ii lranziciouit
r~r hert tC pore qlt Ii fillimi i trnnzioioni~ vltdot bull EYropigt Undo po ~zoji njl klime Ie
ravoluno mkro _ okonomik kane nj mkrn hllilot dho jno ~thye koh rritiu okonomike
e~jith~ keto hvilli JOIl akoma to brihl v~nrrih 1 me biloCOl bugttlcwre dlle
f1Ojcione t~ illlo Pih ziliv prvli masi cgthLi 4 nJ~ pro D hvlIim ~t~ gjith k~lu de
Stnokutlt bull pro~islt e ndconJje shrngcn ~ ngo programi i prijjmi dh bull
bullkuma karolttlttiwhen ngo njC louU i rrdjeltIgtim I sIr sa ltubjelaot bull jlgthtmlt oltbru
odhe h~A hMli
Sol-ton iMnkur eLom Illnl h~ duke e mfT VO ngo krzat mprcht dh ~IO pllvatiu
giereih ngu b01 bull uoj- IJ sa i twn ~ oto jan kr)csisht t~ pUlhvilluaro me
likuidllc lL ulltL ltlho me rparencl~ dobtl h me hvillimn e inIhNUkl vlt pErlat
ltto u1wnigtht funjni mjri
I~rporimj ne priitimin l dbe n~ metodn ~ perdorur pC- 10 pri-i1UQt ndlrmmjrt ish--shy
shltltrorc po mo pTn hvqirore ka nj~ ndiklm ktiptimpiolo no pli~l 10 qevrisj to
hoqrivc bim n~ Me ne ncoo Iroki~ 11 ill i MEBOmiddotL (Monsemellt and
Employee BymiddotOulraquo dh priLiltimd me Ie Ino vlOIf lonidemhlt Ii j~ m~ pak ttl
rorshm ndj pronltUCo privlL Ii q~ ltmiddotnJ~ I pImirtsojno cfil-o 0 Ii n~n n~
maksimwn firimot ne krohoim mo hirjltl ltdrejlipnrltjtl ek inv privOl
PMgrgtme1 e priWmt Unr rnarr fODna Ie rrdryhm bullbull I alronih1 iwI~ fill YODC jan~
aloma duke hvill n~ humicn e -endcvo n mltyra~ eptrol ni in 0 nd~u1jcv~
tnltJho
NjO hurt~ purqll bOImi e qijcs~ w1om re del n~ bullbullIoloo jop i me
poshW
OM fIOW ~P lt l~d bull Un1~qlt ~ll W~l ~lIO Ir ur1 Ii m lUIJZllltAld ~ -gtLI~ImiddotI
lllltgtUl 1tIOpngtlt ~middotPO)II$MU wpu ~ iWgtOJ (u[o) ~(ampIoWJ bull
l1Jl ~d n d ODrofl )lOf Itll ill oqPiw ~ 1yenl1flt QU OlJP
lUEI QU )~~ ~14lt ~ U 011 ITI0O~ ~p ~U~ ~lt rqlll IrlPonl bull
gtfuaund lUOI~
Iqw Ip 1I0O~ ilf re~n P ~OLIl n jJ~~W ~ Ifl~dil1OJp
~ilOJd l[lWid l 11)1 )lOP liIl~ ~1 )~I Ql 1~IUlW
~ hJltj ~ puilw i ll IPI a lPorql ~~ Wqpu ~ I(WllIOl ~fN bull
~ noqp[I 1OJd
m~ns I)Wl)IApd lS~ 0 IfOIlQ lfol~~ IP n~ql)d ~I Ol[lSllIf
lP Iord PillA OWl 1 Oh)Irudurl 1 gtl~ud )1 urqum bull 111J1S
Q~P~QI
~u IPQ3 ~u ~1ltnQld ~I ~lJnIlRlI ~I nl~1f1Is~q~~d ~ 1IJ~I~IUU)l poundt
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
R qltYltrij o kopayeno (~ 1 186) I~i c gthpltmJgtri dlle gin likuido lC
kariligtli po htu dhe mbrolua legalo e ni~ve tl fuqish~j nj~ 1jm i rIrtdhCm
i ili Ii jhlim I~ qrisjes konIbull Mbm]]bullbull fo~~ Hgj bull kitm~ve nje
proni lt rirqdruor n~ nik lan 1Iilt kopilgtli relotlvlsht Jo likoiJlt flO -htu dhe
nlVim i rrltndl11ve duke qe jone upoimi ~ik i iI11I I~ brendil(Ln
ltngLLllallilliur mucI Iii lojoj e t~ ndalojn~ p~rq~~riLllin I~ drojl~ vots Il~ vend
ndlYhnlO Nuk ll~hl k~o qo poundLl0nltr1t ~ p(lLqndjn~ W ltIjliin I)re t~ vots p
fHq~dru pron~ino Pgth Gjorro dbe Iioliandbullbull Ijojlll ti~ iij~ Ii) till For bnket dl
kompll~ COUIpoundC nuk lejhon je1 hio n~ nJ~ num~r hldh Si glo_
rikon nuk lojon ingtLiluciltlIlalizimin e lit e punj~ pfr 10 ndart pron
prt1rlme ~ lrumJlLli (Zalor 37)
DIlke 3rT p3rlt)ltIt difermcat dilrush mund to kuplOj~ ~ mili krsiiHn dhe karaltteristiket
dlIl Ie stemi tojashtlm dhe to brendm to qltVCtbjcs korp q ILhpelth i q jm~
1 mlldI1 nBirihn dhe gjmnorl tl qlfiltj KlIo modele mund 1(1 iben Kiilhaltldd
laquoIhoi molo mlt nj~ oi1 dhe lIIed) Ie_
Modell anglomrilo i qcvlaquoijes korpo boohi no
bull Ollniimin 0 nj~ numr ~ madh kobh I~ pan
bull Nj~ bord drojtorfsh q ehW mjft i pn ~r SO i ~rlltcl iun I ii d~bull
bulltokholdorvo
bull Korporata til doa~ rujedslt til braltorzu=~ lrellcl~ fuQlshrnc financillfC dho
ndMlylj_ tl t1 ngaqna
ModoL kon no or organe qcgtcrisjojo mblcj C ksionre he boni i mlti
AnoLar I b~I 1lorOv Jne Ie brondrnil dh 0 jhmi
Smdi ka dy funhin krye
bull Siml gropcgtO 10 hii q dominoj n~ okonnmi
Moddi perfhin lri (~I qeri~ I) mblen 0 ksiQOo~ 2) gttgtr1Ii I Irvizimit 3)
berd i drcjono Pfql e poonjkgt Jan g)h~osbt OIla- tlt Iill ltupewmit
AroaIuae burdi Wdnjk rnund tl jon tljasl~ Dc)111 kr= ~ burdi tl pervizim~
WILe C punCsojc lthe pushj bordn e djlnoie dh t mperrizojo pcrform_ bull hi t~
kompanilt Kryci tiKii pc1ltukto mli e f~lon tI ltlisj ~ ko bullbull
Vendet o~ tranzidon II Lrop ihio n~ girndjo t~ ZJiidhnin mc or ltlcl U qiltjes por
z[jodhJl krI~ njl oriant to moddit Wt Sid_fW r ru gtglOOMn X modeli angio-amerilltln I q risjes sj 100 (Ku7nltuov Ilt KIVnltI 2S0~ shnJ sil
kishle nde q~ bn nj~ miaim t~ IOClyr modol lgtgtb Ligji pt Shltgtqltrili Trrpound1aIe n~
Repuhlik~ e Moqdi~ afroi nj~ z~jidhio qe iojonlo ltltIho modelin mo nje ni1 dhe me dy
oivde (Drolrul~I 1132) Kodi I gtlr pIlrckrltgti modelin c qcvoruji OrrWO n Poloi
Kuakkpoundll e tlj rr jl~ t~ ded n~ Inodoli gjmn Amblc lt oiooffiW
bordi opcrviror dho bordi i drojlnrtvo jn kkcriib imit me dy nlvibull Sllovcnia dhc
Kroad aplikuar memo Ie ngjoshmc
B
Modli gjem i oplku dil pro~l huo ~pltmdar q~ kzIU nd n~ wdct n
tlio1ltgto t Egtrgtlaquo Qcirore I b()~ Wmndna~e~Ve t~ brt~ 1~ ilion i t~ plIurltlho
l~ In~ fuqi te madh IIO bull tyro Kouruwgtki KieH n~ k~rkimn 0 lij to qeverijes
kcIrpmlalt no Poloni qi hordl bkutlv ka njo inO t~ madh n~ lIo~in gtedimnrnltjo
tlm n mdimanjcn olltti~e pot dl II~ te SlIgtUltgJke (Kor=wskJ 2061) Nd=
pozicionome lnflllcncltD e pi=lltouar ~ Imiddoterisp-c to ndrygtlmlt CtrgOM tn3IIaXb dbe
gpltgt no komprulllC poI- i Iiltioooi n dy Clldcl e pan (um itt njltri--ljclril)
pidemin ekzehniv IC bordil dfgtlt boNin k7~lrutiv i til ICrc m P mo nj inneltlCf IC 10
ltlmeth~ne viIlle ksioncrl m~ i mwobullbullblj e pfrroillWuno d~o n fund bordi
Iizu Sindibtat ishin inni bull fudit Nj~ rltnd~i humii bull yogl i ishtc
b~~kngjir rolh til pronaL~VO p~lIiilh~i
p W pOrrnhlodhu pvonlht JOlt~ ndr)hm te Iwnidorulthmlt melt imit nglomiddot
mri olh gjM GeriJes~ korpo ala to gjh ndjf luhin plrlrufLrimit 10
objltlli rigtoj gtlt kl r kootekslin c sigttcm1 t~ funbiomit I fell dbe
ingtlilUcie kgale ~ Ii iIIll3rgt Sidoqofte shumi ck ti Aillu db III
trnn2icioo j_ nO Dj PIDI hymimi t nrue baziklt til lrtll Kjo ltgthie )tja
110 pe probkmci e qetrij kotpollilil n~ kontoksin bullbullkonoml no lruozio
in nji gthkatc me t J pwblomoh
3 Metodologjla e pcrdorur
Cjao mvil1imi l oj lUdlmi mbcltI dlt~~ ~ i] ql lt aym klte ltlUdim ~gjcdJJj e
mltlooologjigtlt ltihe 1I0)i dimi qc do ndorm
Studimi primm ~h8 Iinj lUdimi qc rmltlil mllile me informacion ~ ~rI ~ pare
material ga burlm I~ mh)lIu dhe t pa tudiu dori mo lani
SInd prin v3riojnil 5ip ~iplin dl) plrfshijne dokumon1a hi5lorik dho ligjor
rerultlle ekspcrimmlltgth Iii ~ iltiIIe dhe pie shhirni mjU3llL Nf shkneal
~ro dhe 0011 IOzullatct c cksporimltnl bullbullro lUdm gjcndcn kf)h II arlililljt
hkollor ose n~ pM 0 mlje nll konrlOot bull ndryshmc kh ltij q~
jgtEtl~ltoj~ Ilale orl~ilnalc konidcwhcII bllrim ~rlmore_
SuJirni nltlor oII~ dik e ~kruar mbi i~ Iudim primar Dilt1 do p(rf5h~nlt
moote inlim ao dslrutim mtb IUIlail ongjilt Ilmet sokond tc
infntmaioni mund l JOII lIltikujt nlpEr gazet dlgt ~ libra _ j1bnIigtllaquoIh~ 1~ ndI--Jorn
nlt e lt~ hltIIlt1 lcnbimi Irii klrkimevo primc dikuj ~cIltr
Sndimi prima hlC i ~o M b Ii mnlt1 W morrim ltate individuale nIJ vri~i 10 nov~j
gtpifkco u(lim Ii 8i~ht Ai Mnd W s~llnj ideali p~ ~do ltJim ~~ kc~klet [
layhel]gtOI qc vzhdimil1l (gthu i pn~ ~~ II liI i liitl~ dimi ~km mon)rlt
IJuke iu refltnw studiml tim motooologjio e ~-KicdJJt per Ii iu ki~ 5lUdim Iwohot nO
5lUdimln prim asltlU dblt alC sclrondar Pi Iudimin oekotgtdaI i j= rtf mtilwjgtC lt ndt)~h~m dhe hkrimcvo ~ tuam 1a5hmclio 1Oltl~ kOltim b q~ ~ vlfshmo e~anCrisJn
p~r t~ ~rumbllllr I~ dhln per endcto Iniin ni rP Qdrobullbull dho Llndorlt Dampo
q~n~ tudimi im k~Jko ~ ilIrc nj~ pnorm~ to hillimit cO kOlaIOV odh lie kao
y~de plr kH~ ~i~ forlml elIlaquo mmprcj wrtlvo H yer dho tudl~ layer proj lyre
Edhc nlt in c ShqpCrl gtluoim ltla b qfoi nj dibm~centr t~ lruptu m~ mirii flTimd
lt PITi~ Ie primlimit no Shqipltri
SIdimi prim ~ktl ziwillu me SfcifikisJ pIlbullbullaslin bull S~qirJi9l Ky Iim iltIl gtCf me
aGo IE ojl Pelsori i ltiii i dlltj(Qhej drejrubullbulluIi Ie lFrntave nf Shqiperi M~ tcpCr
luUla- ~uantiltWv ky Pdltsur ka ~Iner kwliI3libull ~alI PYjo jane 1 pltr to marr
mmdimlt ~I n~ rutO) lt[lt IE OITib Ii Iwptahc hje Itim so me mol i djtuegtve U
loporalao Nj~ rs ~U pmc bW pjdlu Iudimi louliW Is~t Iudim kutitOIiv
kokon nj n~ I modIgt PYb 10 plo~ i~ q~ hfuqct 0 ~htir pIl tli Ii ~
tin c korpobull
31 vetlalt~ dbc problmet e Iudil
Objcktival qc kC7on I ali7oj~ tudimi dh p~iiiit lt10 U jap U dotyrojn~ q to bEhel
i~ mibim no pc~lihj e metodamp q~ do malahot K~gthlll~ tha m~ ipl 1n~ P~QI
mdimi prim uho ui oodr plti mdiJUi ~SI1~ ~oxlut i gthlriri no Kh~ dhc n~ hp~ Ti
dMnat pr vcndet 0 E_mpll UnoJ muod ihbullbulllgtln vctfm no baa I~ nj (udiml ondar
Who pse por pmblano me lC kulizuano dhe por tli~e kohore dho gjoognoJlko In _ OpoundlI
5iri eltJhe studinU primae sltlaGi problemlt N~ krompilo qiptare n~ pCrgjithii dhe oK il~~
ngrirura form~ koora10gth shum ~htiri5 Ii uh to rnamlth infonnde l me
repr n~ detajc p~ lolnpMi~ Roalizimi i pyoUgtltoo 8a k~ kompai mund t~ bl)hcj voW
me a~ rekDmandilnovo to momo nga indii(l~ (I~ kihi kmkle me d~tosll ne flW Kjo
~~~ asyeja q~ numrll pyct~SltJc_c t plolCu a~llij i iimi_
bull hh-Kmoilt1 MoIgjik i Elbasani~ 1 pjO$ 0 kompn Krum 100111 a
bull fabrikgt e ~lm0s nf Fusho Krujil ~C ut rhi oi shpk ~hl~ blrC Pl
ltShQI~ huaj
bull Ish-I(ombinali i T~k$tile HOra
bull InfrlSofl ow sh
bull Abnolha
bull IkiIhbullbull
Si~ vCrd1c1 nj~ rjltgto bull rubjekte jan~ ltomi Ii dala ng prooltlti j pri izimlt ndOtso ~i
tjrnlj_ komi obionreli lthemelu nIP rommi
Sidoqo~ m~n)m ltlhi11i s1 infodonil iolt e lt1 jjl~ JTC oho PTblemet nentu
kihin pika t~ nKiahmc rn tl elot 1kltlhbl vzhdimM l~rfudilllt c nXjma proj kityrlt
P)laquo~ ~ kryor jono prh nil IUltot 0 studimit te p~ilt ~ poittC
)oijjn~slttirl1 bull sltlaqur gjale pi t~ kI)-~es sl PJ~ i ptonondnii j dfcjlultgt
nO Mhje me burim e tyre fimnd ne lidhje prigt-tizimct krr=ll in-srimct
nultnna- N~ km pik~ am rnbcthin I~ ~U he j~nn pilllljillic IiJ cckW
u~OT~Kmiddotl LA6ifI =~ bull
4 Analiza c f~ Dhiinave
41 IIapal c pam dreJI privatizimit per vndt nc tranzicim
Nic ckomi n fUnlolon ~Ie njo ok bull ell Mile ltloke dryhua nil Iii ohmo e
oeOltralizmlI no okoi~ rC~ te lio Ekonoit J trnnzioiQn i n~i)hon Hbeli
okOllOmlk Iru fu=t IBjaOl~ ato qc vood ~mim barneral c llteyenel~ Jnl hcqur kryho
pri-alirimi i nol_onjbullbullbull ilthmiddotshctirorc dho luijm ltkltori fmmcisr per t ndhm lcgtizjltn
lltapnIi prilll
Ucrirumoa c If drtjW Ii) pmnigtliool private ~hW clcrnrnti h1l7ik i fkonomi5i ~ lltg dhe
impiementimi i k(i t~ drejl nuikawi kryeso i prCgtlt icioit
Tmiokk bull privotllmit mUllci e jon to odryhmo Disa Iltetc kHl~ okenr me
rregtrtte pi di dokada ndern to ljorl j bii~lt t~ rioj nil odpimi 0 kay
rormae oj j~ yondot c Empes Limlore Ni di =te fconn jan( hlilruar me nj~
nmujii pOlilike 1 en e njl diktato (ra i Romigt ph) 1olops q~ (i pb
Jl-kimi StIji~) II~ dltklar~ pcic (si mot macis) oe ite~rim me lie hWI ~o
(1 i GjORTune 1iJo)
SI mportl to Dnk Jltm ]0 TnIlol shpemdOIj lt gjltnl I plltlltM-tivitin c
punrho bpi peijal tipe t~ oimjovc n fillirn I traoieiMi dho crozioni i kCtTC
difcrcnoovo mos klltmlvo 0 ~jdlr dte tl ~J amplOll fo igumn nj reUim naljoTaI
fundi tC rnmzicionil
Proesi i tranzicion~ rollo mo rduzrnn lt mil kMmik komoost Shak_ nn bullbull rdhi me
nien e Mur1 lerlln n 9 -IOtor 1989 i dli hkatoi kolapin e Inivo 1omil dhe
tartoi pruesin c trcfh~go nie prt n pluli~ ng pron ~ltct~OtO n~ pon ptiv
dhc ngo plnifikimi ~~ No tin Sovjeti pro(e I trnnzicU( porehi laquoIll koiapin c
htctit s-jclik i Rhli rood ~j~ qe ~oJ n~ orese c lrc gthoe Ulltike dhc mo
onC ood Ii d)mlgtldhjtI Publika- t~ ~= jctiko Zyrtamhl H-bkiml Sojotik u shpCrbO
~dhjetar 1991 lodI Ro ihte republib m~ ~ dh Savjotike dhbullbulljo m~ ilomiuesj j
konomikih althu dbo polilikihL
n Iliitba dltl komuni 10 E lgtfOIltgtn e tyre drtjt priwtiiimiL l~ Ii gjilha
del politibl batiklt Ii FlIlzicionit igthin iltnlilo ne projUmn lt tyN ~kamik Am u
prgatiWn prcj Iltri W rej mo n~IHne bull kplt per~ndimorC Ih ollanizaltae
ndorkomlgtltm nlO iI11Jcl dominueso to riit Monll Ndc[Olt~t Bk~ fiotllroe
dhe Bk~ Evropi P lhvillim (intiluoionill ~ If kniu pr -itmin 0 dove n~
joion) Etapgt bull z1willimi ~ zicionil ishin rih ~ ttcfihla ~e [Mi u kIo nj~
libeltaligtim i plqtiiltbsbem i ktii- ltkltlIlomikbull ltmimct q~ libohclrin tonuololtchin
nggtr Weti lthin liblnlizuarbullbullikundi Ialrsel e kllDblrnil db normal inrcmit NjltUit ishin Ie
Ii) Ilt nd~ei oklV bi dhe nguhohohn n tregtilll nd ~ I huj se
oyo jo progJn bllljmi inei p~r rlr~r inficionio p~r to konlrOllillI
t(i~it huxheto dlo p~ I~ iLmLlu hoiln bull Ihl~m So LIi j~ raoformm Jrkuro
kjhl qllm til krljon loitclone 0 okunoni tLltgut Kompononti kr 1 Iranfonnim
ihl pgtaomi de~jo etcm pa- W cnJ ihmiddothctet mo ckocomi tl cenllzIlarnc dor
c ~ -irul~ koJporni_ poT gjiuohlu dIr plr U krij= nje ~1Or I ri prigt1IL
T ronnm ci-N ~nkupton njlt rue bonllt3rt Hila do tijcpIC rOO Igtonke Ctmc
shlct dhe do I 1lt)0 klorin c pnvull lnah)W klcdite Rcrrm bullbull taksa dfle
n~i)[ilni nj S finol modem ihin nlt ~cllim hnds st privizimi~
Sidoqof1l UMloi Nkturor u zlwilit13 nll~lo ltlh q dhe ~lui 20 yjel me gtno ai
nuk mund 1lt konidltroll11 pltrfimduar ( plu~nju nil Ie ampiillla vendet 0 Evrope Qnlrore dhe
LlrKioJlt) Sclaori priwl iE-hli dominues pot rislrUluorirni i pbmnnj ish-shi nul la
pltrfuoouar pi ltIh monopnJet mbizolmao ne gtltkkor IE fnd~ishfm gti ampi~shy
Kompan~~ privte nu~ pU pljn glI 0 qmrjlt purenle til korpoo furoona
bbrc vzltdon mo olOrin bunk q~ wan I poj~ kri~ Ioi l(ofOnn1 0 i~E
ile nuk irill implInLnur
41 V~Ddd Enll Undore pas illOW Ii lranziciouit
r~r hert tC pore qlt Ii fillimi i trnnzioioni~ vltdot bull EYropigt Undo po ~zoji njl klime Ie
ravoluno mkro _ okonomik kane nj mkrn hllilot dho jno ~thye koh rritiu okonomike
e~jith~ keto hvilli JOIl akoma to brihl v~nrrih 1 me biloCOl bugttlcwre dlle
f1Ojcione t~ illlo Pih ziliv prvli masi cgthLi 4 nJ~ pro D hvlIim ~t~ gjith k~lu de
Stnokutlt bull pro~islt e ndconJje shrngcn ~ ngo programi i prijjmi dh bull
bullkuma karolttlttiwhen ngo njC louU i rrdjeltIgtim I sIr sa ltubjelaot bull jlgthtmlt oltbru
odhe h~A hMli
Sol-ton iMnkur eLom Illnl h~ duke e mfT VO ngo krzat mprcht dh ~IO pllvatiu
giereih ngu b01 bull uoj- IJ sa i twn ~ oto jan kr)csisht t~ pUlhvilluaro me
likuidllc lL ulltL ltlho me rparencl~ dobtl h me hvillimn e inIhNUkl vlt pErlat
ltto u1wnigtht funjni mjri
I~rporimj ne priitimin l dbe n~ metodn ~ perdorur pC- 10 pri-i1UQt ndlrmmjrt ish--shy
shltltrorc po mo pTn hvqirore ka nj~ ndiklm ktiptimpiolo no pli~l 10 qevrisj to
hoqrivc bim n~ Me ne ncoo Iroki~ 11 ill i MEBOmiddotL (Monsemellt and
Employee BymiddotOulraquo dh priLiltimd me Ie Ino vlOIf lonidemhlt Ii j~ m~ pak ttl
rorshm ndj pronltUCo privlL Ii q~ ltmiddotnJ~ I pImirtsojno cfil-o 0 Ii n~n n~
maksimwn firimot ne krohoim mo hirjltl ltdrejlipnrltjtl ek inv privOl
PMgrgtme1 e priWmt Unr rnarr fODna Ie rrdryhm bullbull I alronih1 iwI~ fill YODC jan~
aloma duke hvill n~ humicn e -endcvo n mltyra~ eptrol ni in 0 nd~u1jcv~
tnltJho
NjO hurt~ purqll bOImi e qijcs~ w1om re del n~ bullbullIoloo jop i me
poshW
OM fIOW ~P lt l~d bull Un1~qlt ~ll W~l ~lIO Ir ur1 Ii m lUIJZllltAld ~ -gtLI~ImiddotI
lllltgtUl 1tIOpngtlt ~middotPO)II$MU wpu ~ iWgtOJ (u[o) ~(ampIoWJ bull
l1Jl ~d n d ODrofl )lOf Itll ill oqPiw ~ 1yenl1flt QU OlJP
lUEI QU )~~ ~14lt ~ U 011 ITI0O~ ~p ~U~ ~lt rqlll IrlPonl bull
gtfuaund lUOI~
Iqw Ip 1I0O~ ilf re~n P ~OLIl n jJ~~W ~ Ifl~dil1OJp
~ilOJd l[lWid l 11)1 )lOP liIl~ ~1 )~I Ql 1~IUlW
~ hJltj ~ puilw i ll IPI a lPorql ~~ Wqpu ~ I(WllIOl ~fN bull
~ noqp[I 1OJd
m~ns I)Wl)IApd lS~ 0 IfOIlQ lfol~~ IP n~ql)d ~I Ol[lSllIf
lP Iord PillA OWl 1 Oh)Irudurl 1 gtl~ud )1 urqum bull 111J1S
Q~P~QI
~u IPQ3 ~u ~1ltnQld ~I ~lJnIlRlI ~I nl~1f1Is~q~~d ~ 1IJ~I~IUU)l poundt
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
Smdi ka dy funhin krye
bull Siml gropcgtO 10 hii q dominoj n~ okonnmi
Moddi perfhin lri (~I qeri~ I) mblen 0 ksiQOo~ 2) gttgtr1Ii I Irvizimit 3)
berd i drcjono Pfql e poonjkgt Jan g)h~osbt OIla- tlt Iill ltupewmit
AroaIuae burdi Wdnjk rnund tl jon tljasl~ Dc)111 kr= ~ burdi tl pervizim~
WILe C punCsojc lthe pushj bordn e djlnoie dh t mperrizojo pcrform_ bull hi t~
kompanilt Kryci tiKii pc1ltukto mli e f~lon tI ltlisj ~ ko bullbull
Vendet o~ tranzidon II Lrop ihio n~ girndjo t~ ZJiidhnin mc or ltlcl U qiltjes por
z[jodhJl krI~ njl oriant to moddit Wt Sid_fW r ru gtglOOMn X modeli angio-amerilltln I q risjes sj 100 (Ku7nltuov Ilt KIVnltI 2S0~ shnJ sil
kishle nde q~ bn nj~ miaim t~ IOClyr modol lgtgtb Ligji pt Shltgtqltrili Trrpound1aIe n~
Repuhlik~ e Moqdi~ afroi nj~ z~jidhio qe iojonlo ltltIho modelin mo nje ni1 dhe me dy
oivde (Drolrul~I 1132) Kodi I gtlr pIlrckrltgti modelin c qcvoruji OrrWO n Poloi
Kuakkpoundll e tlj rr jl~ t~ ded n~ Inodoli gjmn Amblc lt oiooffiW
bordi opcrviror dho bordi i drojlnrtvo jn kkcriib imit me dy nlvibull Sllovcnia dhc
Kroad aplikuar memo Ie ngjoshmc
B
Modli gjem i oplku dil pro~l huo ~pltmdar q~ kzIU nd n~ wdct n
tlio1ltgto t Egtrgtlaquo Qcirore I b()~ Wmndna~e~Ve t~ brt~ 1~ ilion i t~ plIurltlho
l~ In~ fuqi te madh IIO bull tyro Kouruwgtki KieH n~ k~rkimn 0 lij to qeverijes
kcIrpmlalt no Poloni qi hordl bkutlv ka njo inO t~ madh n~ lIo~in gtedimnrnltjo
tlm n mdimanjcn olltti~e pot dl II~ te SlIgtUltgJke (Kor=wskJ 2061) Nd=
pozicionome lnflllcncltD e pi=lltouar ~ Imiddoterisp-c to ndrygtlmlt CtrgOM tn3IIaXb dbe
gpltgt no komprulllC poI- i Iiltioooi n dy Clldcl e pan (um itt njltri--ljclril)
pidemin ekzehniv IC bordil dfgtlt boNin k7~lrutiv i til ICrc m P mo nj inneltlCf IC 10
ltlmeth~ne viIlle ksioncrl m~ i mwobullbullblj e pfrroillWuno d~o n fund bordi
Iizu Sindibtat ishin inni bull fudit Nj~ rltnd~i humii bull yogl i ishtc
b~~kngjir rolh til pronaL~VO p~lIiilh~i
p W pOrrnhlodhu pvonlht JOlt~ ndr)hm te Iwnidorulthmlt melt imit nglomiddot
mri olh gjM GeriJes~ korpo ala to gjh ndjf luhin plrlrufLrimit 10
objltlli rigtoj gtlt kl r kootekslin c sigttcm1 t~ funbiomit I fell dbe
ingtlilUcie kgale ~ Ii iIIll3rgt Sidoqofte shumi ck ti Aillu db III
trnn2icioo j_ nO Dj PIDI hymimi t nrue baziklt til lrtll Kjo ltgthie )tja
110 pe probkmci e qetrij kotpollilil n~ kontoksin bullbullkonoml no lruozio
in nji gthkatc me t J pwblomoh
3 Metodologjla e pcrdorur
Cjao mvil1imi l oj lUdlmi mbcltI dlt~~ ~ i] ql lt aym klte ltlUdim ~gjcdJJj e
mltlooologjigtlt ltihe 1I0)i dimi qc do ndorm
Studimi primm ~h8 Iinj lUdimi qc rmltlil mllile me informacion ~ ~rI ~ pare
material ga burlm I~ mh)lIu dhe t pa tudiu dori mo lani
SInd prin v3riojnil 5ip ~iplin dl) plrfshijne dokumon1a hi5lorik dho ligjor
rerultlle ekspcrimmlltgth Iii ~ iltiIIe dhe pie shhirni mjU3llL Nf shkneal
~ro dhe 0011 IOzullatct c cksporimltnl bullbullro lUdm gjcndcn kf)h II arlililljt
hkollor ose n~ pM 0 mlje nll konrlOot bull ndryshmc kh ltij q~
jgtEtl~ltoj~ Ilale orl~ilnalc konidcwhcII bllrim ~rlmore_
SuJirni nltlor oII~ dik e ~kruar mbi i~ Iudim primar Dilt1 do p(rf5h~nlt
moote inlim ao dslrutim mtb IUIlail ongjilt Ilmet sokond tc
infntmaioni mund l JOII lIltikujt nlpEr gazet dlgt ~ libra _ j1bnIigtllaquoIh~ 1~ ndI--Jorn
nlt e lt~ hltIIlt1 lcnbimi Irii klrkimevo primc dikuj ~cIltr
Sndimi prima hlC i ~o M b Ii mnlt1 W morrim ltate individuale nIJ vri~i 10 nov~j
gtpifkco u(lim Ii 8i~ht Ai Mnd W s~llnj ideali p~ ~do ltJim ~~ kc~klet [
layhel]gtOI qc vzhdimil1l (gthu i pn~ ~~ II liI i liitl~ dimi ~km mon)rlt
IJuke iu refltnw studiml tim motooologjio e ~-KicdJJt per Ii iu ki~ 5lUdim Iwohot nO
5lUdimln prim asltlU dblt alC sclrondar Pi Iudimin oekotgtdaI i j= rtf mtilwjgtC lt ndt)~h~m dhe hkrimcvo ~ tuam 1a5hmclio 1Oltl~ kOltim b q~ ~ vlfshmo e~anCrisJn
p~r t~ ~rumbllllr I~ dhln per endcto Iniin ni rP Qdrobullbull dho Llndorlt Dampo
q~n~ tudimi im k~Jko ~ ilIrc nj~ pnorm~ to hillimit cO kOlaIOV odh lie kao
y~de plr kH~ ~i~ forlml elIlaquo mmprcj wrtlvo H yer dho tudl~ layer proj lyre
Edhc nlt in c ShqpCrl gtluoim ltla b qfoi nj dibm~centr t~ lruptu m~ mirii flTimd
lt PITi~ Ie primlimit no Shqipltri
SIdimi prim ~ktl ziwillu me SfcifikisJ pIlbullbullaslin bull S~qirJi9l Ky Iim iltIl gtCf me
aGo IE ojl Pelsori i ltiii i dlltj(Qhej drejrubullbulluIi Ie lFrntave nf Shqiperi M~ tcpCr
luUla- ~uantiltWv ky Pdltsur ka ~Iner kwliI3libull ~alI PYjo jane 1 pltr to marr
mmdimlt ~I n~ rutO) lt[lt IE OITib Ii Iwptahc hje Itim so me mol i djtuegtve U
loporalao Nj~ rs ~U pmc bW pjdlu Iudimi louliW Is~t Iudim kutitOIiv
kokon nj n~ I modIgt PYb 10 plo~ i~ q~ hfuqct 0 ~htir pIl tli Ii ~
tin c korpobull
31 vetlalt~ dbc problmet e Iudil
Objcktival qc kC7on I ali7oj~ tudimi dh p~iiiit lt10 U jap U dotyrojn~ q to bEhel
i~ mibim no pc~lihj e metodamp q~ do malahot K~gthlll~ tha m~ ipl 1n~ P~QI
mdimi prim uho ui oodr plti mdiJUi ~SI1~ ~oxlut i gthlriri no Kh~ dhc n~ hp~ Ti
dMnat pr vcndet 0 E_mpll UnoJ muod ihbullbulllgtln vctfm no baa I~ nj (udiml ondar
Who pse por pmblano me lC kulizuano dhe por tli~e kohore dho gjoognoJlko In _ OpoundlI
5iri eltJhe studinU primae sltlaGi problemlt N~ krompilo qiptare n~ pCrgjithii dhe oK il~~
ngrirura form~ koora10gth shum ~htiri5 Ii uh to rnamlth infonnde l me
repr n~ detajc p~ lolnpMi~ Roalizimi i pyoUgtltoo 8a k~ kompai mund t~ bl)hcj voW
me a~ rekDmandilnovo to momo nga indii(l~ (I~ kihi kmkle me d~tosll ne flW Kjo
~~~ asyeja q~ numrll pyct~SltJc_c t plolCu a~llij i iimi_
bull hh-Kmoilt1 MoIgjik i Elbasani~ 1 pjO$ 0 kompn Krum 100111 a
bull fabrikgt e ~lm0s nf Fusho Krujil ~C ut rhi oi shpk ~hl~ blrC Pl
ltShQI~ huaj
bull Ish-I(ombinali i T~k$tile HOra
bull InfrlSofl ow sh
bull Abnolha
bull IkiIhbullbull
Si~ vCrd1c1 nj~ rjltgto bull rubjekte jan~ ltomi Ii dala ng prooltlti j pri izimlt ndOtso ~i
tjrnlj_ komi obionreli lthemelu nIP rommi
Sidoqo~ m~n)m ltlhi11i s1 infodonil iolt e lt1 jjl~ JTC oho PTblemet nentu
kihin pika t~ nKiahmc rn tl elot 1kltlhbl vzhdimM l~rfudilllt c nXjma proj kityrlt
P)laquo~ ~ kryor jono prh nil IUltot 0 studimit te p~ilt ~ poittC
)oijjn~slttirl1 bull sltlaqur gjale pi t~ kI)-~es sl PJ~ i ptonondnii j dfcjlultgt
nO Mhje me burim e tyre fimnd ne lidhje prigt-tizimct krr=ll in-srimct
nultnna- N~ km pik~ am rnbcthin I~ ~U he j~nn pilllljillic IiJ cckW
u~OT~Kmiddotl LA6ifI =~ bull
4 Analiza c f~ Dhiinave
41 IIapal c pam dreJI privatizimit per vndt nc tranzicim
Nic ckomi n fUnlolon ~Ie njo ok bull ell Mile ltloke dryhua nil Iii ohmo e
oeOltralizmlI no okoi~ rC~ te lio Ekonoit J trnnzioiQn i n~i)hon Hbeli
okOllOmlk Iru fu=t IBjaOl~ ato qc vood ~mim barneral c llteyenel~ Jnl hcqur kryho
pri-alirimi i nol_onjbullbullbull ilthmiddotshctirorc dho luijm ltkltori fmmcisr per t ndhm lcgtizjltn
lltapnIi prilll
Ucrirumoa c If drtjW Ii) pmnigtliool private ~hW clcrnrnti h1l7ik i fkonomi5i ~ lltg dhe
impiementimi i k(i t~ drejl nuikawi kryeso i prCgtlt icioit
Tmiokk bull privotllmit mUllci e jon to odryhmo Disa Iltetc kHl~ okenr me
rregtrtte pi di dokada ndern to ljorl j bii~lt t~ rioj nil odpimi 0 kay
rormae oj j~ yondot c Empes Limlore Ni di =te fconn jan( hlilruar me nj~
nmujii pOlilike 1 en e njl diktato (ra i Romigt ph) 1olops q~ (i pb
Jl-kimi StIji~) II~ dltklar~ pcic (si mot macis) oe ite~rim me lie hWI ~o
(1 i GjORTune 1iJo)
SI mportl to Dnk Jltm ]0 TnIlol shpemdOIj lt gjltnl I plltlltM-tivitin c
punrho bpi peijal tipe t~ oimjovc n fillirn I traoieiMi dho crozioni i kCtTC
difcrcnoovo mos klltmlvo 0 ~jdlr dte tl ~J amplOll fo igumn nj reUim naljoTaI
fundi tC rnmzicionil
Proesi i tranzicion~ rollo mo rduzrnn lt mil kMmik komoost Shak_ nn bullbull rdhi me
nien e Mur1 lerlln n 9 -IOtor 1989 i dli hkatoi kolapin e Inivo 1omil dhe
tartoi pruesin c trcfh~go nie prt n pluli~ ng pron ~ltct~OtO n~ pon ptiv
dhc ngo plnifikimi ~~ No tin Sovjeti pro(e I trnnzicU( porehi laquoIll koiapin c
htctit s-jclik i Rhli rood ~j~ qe ~oJ n~ orese c lrc gthoe Ulltike dhc mo
onC ood Ii d)mlgtldhjtI Publika- t~ ~= jctiko Zyrtamhl H-bkiml Sojotik u shpCrbO
~dhjetar 1991 lodI Ro ihte republib m~ ~ dh Savjotike dhbullbulljo m~ ilomiuesj j
konomikih althu dbo polilikihL
n Iliitba dltl komuni 10 E lgtfOIltgtn e tyre drtjt priwtiiimiL l~ Ii gjilha
del politibl batiklt Ii FlIlzicionit igthin iltnlilo ne projUmn lt tyN ~kamik Am u
prgatiWn prcj Iltri W rej mo n~IHne bull kplt per~ndimorC Ih ollanizaltae
ndorkomlgtltm nlO iI11Jcl dominueso to riit Monll Ndc[Olt~t Bk~ fiotllroe
dhe Bk~ Evropi P lhvillim (intiluoionill ~ If kniu pr -itmin 0 dove n~
joion) Etapgt bull z1willimi ~ zicionil ishin rih ~ ttcfihla ~e [Mi u kIo nj~
libeltaligtim i plqtiiltbsbem i ktii- ltkltlIlomikbull ltmimct q~ libohclrin tonuololtchin
nggtr Weti lthin liblnlizuarbullbullikundi Ialrsel e kllDblrnil db normal inrcmit NjltUit ishin Ie
Ii) Ilt nd~ei oklV bi dhe nguhohohn n tregtilll nd ~ I huj se
oyo jo progJn bllljmi inei p~r rlr~r inficionio p~r to konlrOllillI
t(i~it huxheto dlo p~ I~ iLmLlu hoiln bull Ihl~m So LIi j~ raoformm Jrkuro
kjhl qllm til krljon loitclone 0 okunoni tLltgut Kompononti kr 1 Iranfonnim
ihl pgtaomi de~jo etcm pa- W cnJ ihmiddothctet mo ckocomi tl cenllzIlarnc dor
c ~ -irul~ koJporni_ poT gjiuohlu dIr plr U krij= nje ~1Or I ri prigt1IL
T ronnm ci-N ~nkupton njlt rue bonllt3rt Hila do tijcpIC rOO Igtonke Ctmc
shlct dhe do I 1lt)0 klorin c pnvull lnah)W klcdite Rcrrm bullbull taksa dfle
n~i)[ilni nj S finol modem ihin nlt ~cllim hnds st privizimi~
Sidoqof1l UMloi Nkturor u zlwilit13 nll~lo ltlh q dhe ~lui 20 yjel me gtno ai
nuk mund 1lt konidltroll11 pltrfimduar ( plu~nju nil Ie ampiillla vendet 0 Evrope Qnlrore dhe
LlrKioJlt) Sclaori priwl iE-hli dominues pot rislrUluorirni i pbmnnj ish-shi nul la
pltrfuoouar pi ltIh monopnJet mbizolmao ne gtltkkor IE fnd~ishfm gti ampi~shy
Kompan~~ privte nu~ pU pljn glI 0 qmrjlt purenle til korpoo furoona
bbrc vzltdon mo olOrin bunk q~ wan I poj~ kri~ Ioi l(ofOnn1 0 i~E
ile nuk irill implInLnur
41 V~Ddd Enll Undore pas illOW Ii lranziciouit
r~r hert tC pore qlt Ii fillimi i trnnzioioni~ vltdot bull EYropigt Undo po ~zoji njl klime Ie
ravoluno mkro _ okonomik kane nj mkrn hllilot dho jno ~thye koh rritiu okonomike
e~jith~ keto hvilli JOIl akoma to brihl v~nrrih 1 me biloCOl bugttlcwre dlle
f1Ojcione t~ illlo Pih ziliv prvli masi cgthLi 4 nJ~ pro D hvlIim ~t~ gjith k~lu de
Stnokutlt bull pro~islt e ndconJje shrngcn ~ ngo programi i prijjmi dh bull
bullkuma karolttlttiwhen ngo njC louU i rrdjeltIgtim I sIr sa ltubjelaot bull jlgthtmlt oltbru
odhe h~A hMli
Sol-ton iMnkur eLom Illnl h~ duke e mfT VO ngo krzat mprcht dh ~IO pllvatiu
giereih ngu b01 bull uoj- IJ sa i twn ~ oto jan kr)csisht t~ pUlhvilluaro me
likuidllc lL ulltL ltlho me rparencl~ dobtl h me hvillimn e inIhNUkl vlt pErlat
ltto u1wnigtht funjni mjri
I~rporimj ne priitimin l dbe n~ metodn ~ perdorur pC- 10 pri-i1UQt ndlrmmjrt ish--shy
shltltrorc po mo pTn hvqirore ka nj~ ndiklm ktiptimpiolo no pli~l 10 qevrisj to
hoqrivc bim n~ Me ne ncoo Iroki~ 11 ill i MEBOmiddotL (Monsemellt and
Employee BymiddotOulraquo dh priLiltimd me Ie Ino vlOIf lonidemhlt Ii j~ m~ pak ttl
rorshm ndj pronltUCo privlL Ii q~ ltmiddotnJ~ I pImirtsojno cfil-o 0 Ii n~n n~
maksimwn firimot ne krohoim mo hirjltl ltdrejlipnrltjtl ek inv privOl
PMgrgtme1 e priWmt Unr rnarr fODna Ie rrdryhm bullbull I alronih1 iwI~ fill YODC jan~
aloma duke hvill n~ humicn e -endcvo n mltyra~ eptrol ni in 0 nd~u1jcv~
tnltJho
NjO hurt~ purqll bOImi e qijcs~ w1om re del n~ bullbullIoloo jop i me
poshW
OM fIOW ~P lt l~d bull Un1~qlt ~ll W~l ~lIO Ir ur1 Ii m lUIJZllltAld ~ -gtLI~ImiddotI
lllltgtUl 1tIOpngtlt ~middotPO)II$MU wpu ~ iWgtOJ (u[o) ~(ampIoWJ bull
l1Jl ~d n d ODrofl )lOf Itll ill oqPiw ~ 1yenl1flt QU OlJP
lUEI QU )~~ ~14lt ~ U 011 ITI0O~ ~p ~U~ ~lt rqlll IrlPonl bull
gtfuaund lUOI~
Iqw Ip 1I0O~ ilf re~n P ~OLIl n jJ~~W ~ Ifl~dil1OJp
~ilOJd l[lWid l 11)1 )lOP liIl~ ~1 )~I Ql 1~IUlW
~ hJltj ~ puilw i ll IPI a lPorql ~~ Wqpu ~ I(WllIOl ~fN bull
~ noqp[I 1OJd
m~ns I)Wl)IApd lS~ 0 IfOIlQ lfol~~ IP n~ql)d ~I Ol[lSllIf
lP Iord PillA OWl 1 Oh)Irudurl 1 gtl~ud )1 urqum bull 111J1S
Q~P~QI
~u IPQ3 ~u ~1ltnQld ~I ~lJnIlRlI ~I nl~1f1Is~q~~d ~ 1IJ~I~IUU)l poundt
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
Modli gjem i oplku dil pro~l huo ~pltmdar q~ kzIU nd n~ wdct n
tlio1ltgto t Egtrgtlaquo Qcirore I b()~ Wmndna~e~Ve t~ brt~ 1~ ilion i t~ plIurltlho
l~ In~ fuqi te madh IIO bull tyro Kouruwgtki KieH n~ k~rkimn 0 lij to qeverijes
kcIrpmlalt no Poloni qi hordl bkutlv ka njo inO t~ madh n~ lIo~in gtedimnrnltjo
tlm n mdimanjcn olltti~e pot dl II~ te SlIgtUltgJke (Kor=wskJ 2061) Nd=
pozicionome lnflllcncltD e pi=lltouar ~ Imiddoterisp-c to ndrygtlmlt CtrgOM tn3IIaXb dbe
gpltgt no komprulllC poI- i Iiltioooi n dy Clldcl e pan (um itt njltri--ljclril)
pidemin ekzehniv IC bordil dfgtlt boNin k7~lrutiv i til ICrc m P mo nj inneltlCf IC 10
ltlmeth~ne viIlle ksioncrl m~ i mwobullbullblj e pfrroillWuno d~o n fund bordi
Iizu Sindibtat ishin inni bull fudit Nj~ rltnd~i humii bull yogl i ishtc
b~~kngjir rolh til pronaL~VO p~lIiilh~i
p W pOrrnhlodhu pvonlht JOlt~ ndr)hm te Iwnidorulthmlt melt imit nglomiddot
mri olh gjM GeriJes~ korpo ala to gjh ndjf luhin plrlrufLrimit 10
objltlli rigtoj gtlt kl r kootekslin c sigttcm1 t~ funbiomit I fell dbe
ingtlilUcie kgale ~ Ii iIIll3rgt Sidoqofte shumi ck ti Aillu db III
trnn2icioo j_ nO Dj PIDI hymimi t nrue baziklt til lrtll Kjo ltgthie )tja
110 pe probkmci e qetrij kotpollilil n~ kontoksin bullbullkonoml no lruozio
in nji gthkatc me t J pwblomoh
3 Metodologjla e pcrdorur
Cjao mvil1imi l oj lUdlmi mbcltI dlt~~ ~ i] ql lt aym klte ltlUdim ~gjcdJJj e
mltlooologjigtlt ltihe 1I0)i dimi qc do ndorm
Studimi primm ~h8 Iinj lUdimi qc rmltlil mllile me informacion ~ ~rI ~ pare
material ga burlm I~ mh)lIu dhe t pa tudiu dori mo lani
SInd prin v3riojnil 5ip ~iplin dl) plrfshijne dokumon1a hi5lorik dho ligjor
rerultlle ekspcrimmlltgth Iii ~ iltiIIe dhe pie shhirni mjU3llL Nf shkneal
~ro dhe 0011 IOzullatct c cksporimltnl bullbullro lUdm gjcndcn kf)h II arlililljt
hkollor ose n~ pM 0 mlje nll konrlOot bull ndryshmc kh ltij q~
jgtEtl~ltoj~ Ilale orl~ilnalc konidcwhcII bllrim ~rlmore_
SuJirni nltlor oII~ dik e ~kruar mbi i~ Iudim primar Dilt1 do p(rf5h~nlt
moote inlim ao dslrutim mtb IUIlail ongjilt Ilmet sokond tc
infntmaioni mund l JOII lIltikujt nlpEr gazet dlgt ~ libra _ j1bnIigtllaquoIh~ 1~ ndI--Jorn
nlt e lt~ hltIIlt1 lcnbimi Irii klrkimevo primc dikuj ~cIltr
Sndimi prima hlC i ~o M b Ii mnlt1 W morrim ltate individuale nIJ vri~i 10 nov~j
gtpifkco u(lim Ii 8i~ht Ai Mnd W s~llnj ideali p~ ~do ltJim ~~ kc~klet [
layhel]gtOI qc vzhdimil1l (gthu i pn~ ~~ II liI i liitl~ dimi ~km mon)rlt
IJuke iu refltnw studiml tim motooologjio e ~-KicdJJt per Ii iu ki~ 5lUdim Iwohot nO
5lUdimln prim asltlU dblt alC sclrondar Pi Iudimin oekotgtdaI i j= rtf mtilwjgtC lt ndt)~h~m dhe hkrimcvo ~ tuam 1a5hmclio 1Oltl~ kOltim b q~ ~ vlfshmo e~anCrisJn
p~r t~ ~rumbllllr I~ dhln per endcto Iniin ni rP Qdrobullbull dho Llndorlt Dampo
q~n~ tudimi im k~Jko ~ ilIrc nj~ pnorm~ to hillimit cO kOlaIOV odh lie kao
y~de plr kH~ ~i~ forlml elIlaquo mmprcj wrtlvo H yer dho tudl~ layer proj lyre
Edhc nlt in c ShqpCrl gtluoim ltla b qfoi nj dibm~centr t~ lruptu m~ mirii flTimd
lt PITi~ Ie primlimit no Shqipltri
SIdimi prim ~ktl ziwillu me SfcifikisJ pIlbullbullaslin bull S~qirJi9l Ky Iim iltIl gtCf me
aGo IE ojl Pelsori i ltiii i dlltj(Qhej drejrubullbulluIi Ie lFrntave nf Shqiperi M~ tcpCr
luUla- ~uantiltWv ky Pdltsur ka ~Iner kwliI3libull ~alI PYjo jane 1 pltr to marr
mmdimlt ~I n~ rutO) lt[lt IE OITib Ii Iwptahc hje Itim so me mol i djtuegtve U
loporalao Nj~ rs ~U pmc bW pjdlu Iudimi louliW Is~t Iudim kutitOIiv
kokon nj n~ I modIgt PYb 10 plo~ i~ q~ hfuqct 0 ~htir pIl tli Ii ~
tin c korpobull
31 vetlalt~ dbc problmet e Iudil
Objcktival qc kC7on I ali7oj~ tudimi dh p~iiiit lt10 U jap U dotyrojn~ q to bEhel
i~ mibim no pc~lihj e metodamp q~ do malahot K~gthlll~ tha m~ ipl 1n~ P~QI
mdimi prim uho ui oodr plti mdiJUi ~SI1~ ~oxlut i gthlriri no Kh~ dhc n~ hp~ Ti
dMnat pr vcndet 0 E_mpll UnoJ muod ihbullbulllgtln vctfm no baa I~ nj (udiml ondar
Who pse por pmblano me lC kulizuano dhe por tli~e kohore dho gjoognoJlko In _ OpoundlI
5iri eltJhe studinU primae sltlaGi problemlt N~ krompilo qiptare n~ pCrgjithii dhe oK il~~
ngrirura form~ koora10gth shum ~htiri5 Ii uh to rnamlth infonnde l me
repr n~ detajc p~ lolnpMi~ Roalizimi i pyoUgtltoo 8a k~ kompai mund t~ bl)hcj voW
me a~ rekDmandilnovo to momo nga indii(l~ (I~ kihi kmkle me d~tosll ne flW Kjo
~~~ asyeja q~ numrll pyct~SltJc_c t plolCu a~llij i iimi_
bull hh-Kmoilt1 MoIgjik i Elbasani~ 1 pjO$ 0 kompn Krum 100111 a
bull fabrikgt e ~lm0s nf Fusho Krujil ~C ut rhi oi shpk ~hl~ blrC Pl
ltShQI~ huaj
bull Ish-I(ombinali i T~k$tile HOra
bull InfrlSofl ow sh
bull Abnolha
bull IkiIhbullbull
Si~ vCrd1c1 nj~ rjltgto bull rubjekte jan~ ltomi Ii dala ng prooltlti j pri izimlt ndOtso ~i
tjrnlj_ komi obionreli lthemelu nIP rommi
Sidoqo~ m~n)m ltlhi11i s1 infodonil iolt e lt1 jjl~ JTC oho PTblemet nentu
kihin pika t~ nKiahmc rn tl elot 1kltlhbl vzhdimM l~rfudilllt c nXjma proj kityrlt
P)laquo~ ~ kryor jono prh nil IUltot 0 studimit te p~ilt ~ poittC
)oijjn~slttirl1 bull sltlaqur gjale pi t~ kI)-~es sl PJ~ i ptonondnii j dfcjlultgt
nO Mhje me burim e tyre fimnd ne lidhje prigt-tizimct krr=ll in-srimct
nultnna- N~ km pik~ am rnbcthin I~ ~U he j~nn pilllljillic IiJ cckW
u~OT~Kmiddotl LA6ifI =~ bull
4 Analiza c f~ Dhiinave
41 IIapal c pam dreJI privatizimit per vndt nc tranzicim
Nic ckomi n fUnlolon ~Ie njo ok bull ell Mile ltloke dryhua nil Iii ohmo e
oeOltralizmlI no okoi~ rC~ te lio Ekonoit J trnnzioiQn i n~i)hon Hbeli
okOllOmlk Iru fu=t IBjaOl~ ato qc vood ~mim barneral c llteyenel~ Jnl hcqur kryho
pri-alirimi i nol_onjbullbullbull ilthmiddotshctirorc dho luijm ltkltori fmmcisr per t ndhm lcgtizjltn
lltapnIi prilll
Ucrirumoa c If drtjW Ii) pmnigtliool private ~hW clcrnrnti h1l7ik i fkonomi5i ~ lltg dhe
impiementimi i k(i t~ drejl nuikawi kryeso i prCgtlt icioit
Tmiokk bull privotllmit mUllci e jon to odryhmo Disa Iltetc kHl~ okenr me
rregtrtte pi di dokada ndern to ljorl j bii~lt t~ rioj nil odpimi 0 kay
rormae oj j~ yondot c Empes Limlore Ni di =te fconn jan( hlilruar me nj~
nmujii pOlilike 1 en e njl diktato (ra i Romigt ph) 1olops q~ (i pb
Jl-kimi StIji~) II~ dltklar~ pcic (si mot macis) oe ite~rim me lie hWI ~o
(1 i GjORTune 1iJo)
SI mportl to Dnk Jltm ]0 TnIlol shpemdOIj lt gjltnl I plltlltM-tivitin c
punrho bpi peijal tipe t~ oimjovc n fillirn I traoieiMi dho crozioni i kCtTC
difcrcnoovo mos klltmlvo 0 ~jdlr dte tl ~J amplOll fo igumn nj reUim naljoTaI
fundi tC rnmzicionil
Proesi i tranzicion~ rollo mo rduzrnn lt mil kMmik komoost Shak_ nn bullbull rdhi me
nien e Mur1 lerlln n 9 -IOtor 1989 i dli hkatoi kolapin e Inivo 1omil dhe
tartoi pruesin c trcfh~go nie prt n pluli~ ng pron ~ltct~OtO n~ pon ptiv
dhc ngo plnifikimi ~~ No tin Sovjeti pro(e I trnnzicU( porehi laquoIll koiapin c
htctit s-jclik i Rhli rood ~j~ qe ~oJ n~ orese c lrc gthoe Ulltike dhc mo
onC ood Ii d)mlgtldhjtI Publika- t~ ~= jctiko Zyrtamhl H-bkiml Sojotik u shpCrbO
~dhjetar 1991 lodI Ro ihte republib m~ ~ dh Savjotike dhbullbulljo m~ ilomiuesj j
konomikih althu dbo polilikihL
n Iliitba dltl komuni 10 E lgtfOIltgtn e tyre drtjt priwtiiimiL l~ Ii gjilha
del politibl batiklt Ii FlIlzicionit igthin iltnlilo ne projUmn lt tyN ~kamik Am u
prgatiWn prcj Iltri W rej mo n~IHne bull kplt per~ndimorC Ih ollanizaltae
ndorkomlgtltm nlO iI11Jcl dominueso to riit Monll Ndc[Olt~t Bk~ fiotllroe
dhe Bk~ Evropi P lhvillim (intiluoionill ~ If kniu pr -itmin 0 dove n~
joion) Etapgt bull z1willimi ~ zicionil ishin rih ~ ttcfihla ~e [Mi u kIo nj~
libeltaligtim i plqtiiltbsbem i ktii- ltkltlIlomikbull ltmimct q~ libohclrin tonuololtchin
nggtr Weti lthin liblnlizuarbullbullikundi Ialrsel e kllDblrnil db normal inrcmit NjltUit ishin Ie
Ii) Ilt nd~ei oklV bi dhe nguhohohn n tregtilll nd ~ I huj se
oyo jo progJn bllljmi inei p~r rlr~r inficionio p~r to konlrOllillI
t(i~it huxheto dlo p~ I~ iLmLlu hoiln bull Ihl~m So LIi j~ raoformm Jrkuro
kjhl qllm til krljon loitclone 0 okunoni tLltgut Kompononti kr 1 Iranfonnim
ihl pgtaomi de~jo etcm pa- W cnJ ihmiddothctet mo ckocomi tl cenllzIlarnc dor
c ~ -irul~ koJporni_ poT gjiuohlu dIr plr U krij= nje ~1Or I ri prigt1IL
T ronnm ci-N ~nkupton njlt rue bonllt3rt Hila do tijcpIC rOO Igtonke Ctmc
shlct dhe do I 1lt)0 klorin c pnvull lnah)W klcdite Rcrrm bullbull taksa dfle
n~i)[ilni nj S finol modem ihin nlt ~cllim hnds st privizimi~
Sidoqof1l UMloi Nkturor u zlwilit13 nll~lo ltlh q dhe ~lui 20 yjel me gtno ai
nuk mund 1lt konidltroll11 pltrfimduar ( plu~nju nil Ie ampiillla vendet 0 Evrope Qnlrore dhe
LlrKioJlt) Sclaori priwl iE-hli dominues pot rislrUluorirni i pbmnnj ish-shi nul la
pltrfuoouar pi ltIh monopnJet mbizolmao ne gtltkkor IE fnd~ishfm gti ampi~shy
Kompan~~ privte nu~ pU pljn glI 0 qmrjlt purenle til korpoo furoona
bbrc vzltdon mo olOrin bunk q~ wan I poj~ kri~ Ioi l(ofOnn1 0 i~E
ile nuk irill implInLnur
41 V~Ddd Enll Undore pas illOW Ii lranziciouit
r~r hert tC pore qlt Ii fillimi i trnnzioioni~ vltdot bull EYropigt Undo po ~zoji njl klime Ie
ravoluno mkro _ okonomik kane nj mkrn hllilot dho jno ~thye koh rritiu okonomike
e~jith~ keto hvilli JOIl akoma to brihl v~nrrih 1 me biloCOl bugttlcwre dlle
f1Ojcione t~ illlo Pih ziliv prvli masi cgthLi 4 nJ~ pro D hvlIim ~t~ gjith k~lu de
Stnokutlt bull pro~islt e ndconJje shrngcn ~ ngo programi i prijjmi dh bull
bullkuma karolttlttiwhen ngo njC louU i rrdjeltIgtim I sIr sa ltubjelaot bull jlgthtmlt oltbru
odhe h~A hMli
Sol-ton iMnkur eLom Illnl h~ duke e mfT VO ngo krzat mprcht dh ~IO pllvatiu
giereih ngu b01 bull uoj- IJ sa i twn ~ oto jan kr)csisht t~ pUlhvilluaro me
likuidllc lL ulltL ltlho me rparencl~ dobtl h me hvillimn e inIhNUkl vlt pErlat
ltto u1wnigtht funjni mjri
I~rporimj ne priitimin l dbe n~ metodn ~ perdorur pC- 10 pri-i1UQt ndlrmmjrt ish--shy
shltltrorc po mo pTn hvqirore ka nj~ ndiklm ktiptimpiolo no pli~l 10 qevrisj to
hoqrivc bim n~ Me ne ncoo Iroki~ 11 ill i MEBOmiddotL (Monsemellt and
Employee BymiddotOulraquo dh priLiltimd me Ie Ino vlOIf lonidemhlt Ii j~ m~ pak ttl
rorshm ndj pronltUCo privlL Ii q~ ltmiddotnJ~ I pImirtsojno cfil-o 0 Ii n~n n~
maksimwn firimot ne krohoim mo hirjltl ltdrejlipnrltjtl ek inv privOl
PMgrgtme1 e priWmt Unr rnarr fODna Ie rrdryhm bullbull I alronih1 iwI~ fill YODC jan~
aloma duke hvill n~ humicn e -endcvo n mltyra~ eptrol ni in 0 nd~u1jcv~
tnltJho
NjO hurt~ purqll bOImi e qijcs~ w1om re del n~ bullbullIoloo jop i me
poshW
OM fIOW ~P lt l~d bull Un1~qlt ~ll W~l ~lIO Ir ur1 Ii m lUIJZllltAld ~ -gtLI~ImiddotI
lllltgtUl 1tIOpngtlt ~middotPO)II$MU wpu ~ iWgtOJ (u[o) ~(ampIoWJ bull
l1Jl ~d n d ODrofl )lOf Itll ill oqPiw ~ 1yenl1flt QU OlJP
lUEI QU )~~ ~14lt ~ U 011 ITI0O~ ~p ~U~ ~lt rqlll IrlPonl bull
gtfuaund lUOI~
Iqw Ip 1I0O~ ilf re~n P ~OLIl n jJ~~W ~ Ifl~dil1OJp
~ilOJd l[lWid l 11)1 )lOP liIl~ ~1 )~I Ql 1~IUlW
~ hJltj ~ puilw i ll IPI a lPorql ~~ Wqpu ~ I(WllIOl ~fN bull
~ noqp[I 1OJd
m~ns I)Wl)IApd lS~ 0 IfOIlQ lfol~~ IP n~ql)d ~I Ol[lSllIf
lP Iord PillA OWl 1 Oh)Irudurl 1 gtl~ud )1 urqum bull 111J1S
Q~P~QI
~u IPQ3 ~u ~1ltnQld ~I ~lJnIlRlI ~I nl~1f1Is~q~~d ~ 1IJ~I~IUU)l poundt
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
3 Metodologjla e pcrdorur
Cjao mvil1imi l oj lUdlmi mbcltI dlt~~ ~ i] ql lt aym klte ltlUdim ~gjcdJJj e
mltlooologjigtlt ltihe 1I0)i dimi qc do ndorm
Studimi primm ~h8 Iinj lUdimi qc rmltlil mllile me informacion ~ ~rI ~ pare
material ga burlm I~ mh)lIu dhe t pa tudiu dori mo lani
SInd prin v3riojnil 5ip ~iplin dl) plrfshijne dokumon1a hi5lorik dho ligjor
rerultlle ekspcrimmlltgth Iii ~ iltiIIe dhe pie shhirni mjU3llL Nf shkneal
~ro dhe 0011 IOzullatct c cksporimltnl bullbullro lUdm gjcndcn kf)h II arlililljt
hkollor ose n~ pM 0 mlje nll konrlOot bull ndryshmc kh ltij q~
jgtEtl~ltoj~ Ilale orl~ilnalc konidcwhcII bllrim ~rlmore_
SuJirni nltlor oII~ dik e ~kruar mbi i~ Iudim primar Dilt1 do p(rf5h~nlt
moote inlim ao dslrutim mtb IUIlail ongjilt Ilmet sokond tc
infntmaioni mund l JOII lIltikujt nlpEr gazet dlgt ~ libra _ j1bnIigtllaquoIh~ 1~ ndI--Jorn
nlt e lt~ hltIIlt1 lcnbimi Irii klrkimevo primc dikuj ~cIltr
Sndimi prima hlC i ~o M b Ii mnlt1 W morrim ltate individuale nIJ vri~i 10 nov~j
gtpifkco u(lim Ii 8i~ht Ai Mnd W s~llnj ideali p~ ~do ltJim ~~ kc~klet [
layhel]gtOI qc vzhdimil1l (gthu i pn~ ~~ II liI i liitl~ dimi ~km mon)rlt
IJuke iu refltnw studiml tim motooologjio e ~-KicdJJt per Ii iu ki~ 5lUdim Iwohot nO
5lUdimln prim asltlU dblt alC sclrondar Pi Iudimin oekotgtdaI i j= rtf mtilwjgtC lt ndt)~h~m dhe hkrimcvo ~ tuam 1a5hmclio 1Oltl~ kOltim b q~ ~ vlfshmo e~anCrisJn
p~r t~ ~rumbllllr I~ dhln per endcto Iniin ni rP Qdrobullbull dho Llndorlt Dampo
q~n~ tudimi im k~Jko ~ ilIrc nj~ pnorm~ to hillimit cO kOlaIOV odh lie kao
y~de plr kH~ ~i~ forlml elIlaquo mmprcj wrtlvo H yer dho tudl~ layer proj lyre
Edhc nlt in c ShqpCrl gtluoim ltla b qfoi nj dibm~centr t~ lruptu m~ mirii flTimd
lt PITi~ Ie primlimit no Shqipltri
SIdimi prim ~ktl ziwillu me SfcifikisJ pIlbullbullaslin bull S~qirJi9l Ky Iim iltIl gtCf me
aGo IE ojl Pelsori i ltiii i dlltj(Qhej drejrubullbulluIi Ie lFrntave nf Shqiperi M~ tcpCr
luUla- ~uantiltWv ky Pdltsur ka ~Iner kwliI3libull ~alI PYjo jane 1 pltr to marr
mmdimlt ~I n~ rutO) lt[lt IE OITib Ii Iwptahc hje Itim so me mol i djtuegtve U
loporalao Nj~ rs ~U pmc bW pjdlu Iudimi louliW Is~t Iudim kutitOIiv
kokon nj n~ I modIgt PYb 10 plo~ i~ q~ hfuqct 0 ~htir pIl tli Ii ~
tin c korpobull
31 vetlalt~ dbc problmet e Iudil
Objcktival qc kC7on I ali7oj~ tudimi dh p~iiiit lt10 U jap U dotyrojn~ q to bEhel
i~ mibim no pc~lihj e metodamp q~ do malahot K~gthlll~ tha m~ ipl 1n~ P~QI
mdimi prim uho ui oodr plti mdiJUi ~SI1~ ~oxlut i gthlriri no Kh~ dhc n~ hp~ Ti
dMnat pr vcndet 0 E_mpll UnoJ muod ihbullbulllgtln vctfm no baa I~ nj (udiml ondar
Who pse por pmblano me lC kulizuano dhe por tli~e kohore dho gjoognoJlko In _ OpoundlI
5iri eltJhe studinU primae sltlaGi problemlt N~ krompilo qiptare n~ pCrgjithii dhe oK il~~
ngrirura form~ koora10gth shum ~htiri5 Ii uh to rnamlth infonnde l me
repr n~ detajc p~ lolnpMi~ Roalizimi i pyoUgtltoo 8a k~ kompai mund t~ bl)hcj voW
me a~ rekDmandilnovo to momo nga indii(l~ (I~ kihi kmkle me d~tosll ne flW Kjo
~~~ asyeja q~ numrll pyct~SltJc_c t plolCu a~llij i iimi_
bull hh-Kmoilt1 MoIgjik i Elbasani~ 1 pjO$ 0 kompn Krum 100111 a
bull fabrikgt e ~lm0s nf Fusho Krujil ~C ut rhi oi shpk ~hl~ blrC Pl
ltShQI~ huaj
bull Ish-I(ombinali i T~k$tile HOra
bull InfrlSofl ow sh
bull Abnolha
bull IkiIhbullbull
Si~ vCrd1c1 nj~ rjltgto bull rubjekte jan~ ltomi Ii dala ng prooltlti j pri izimlt ndOtso ~i
tjrnlj_ komi obionreli lthemelu nIP rommi
Sidoqo~ m~n)m ltlhi11i s1 infodonil iolt e lt1 jjl~ JTC oho PTblemet nentu
kihin pika t~ nKiahmc rn tl elot 1kltlhbl vzhdimM l~rfudilllt c nXjma proj kityrlt
P)laquo~ ~ kryor jono prh nil IUltot 0 studimit te p~ilt ~ poittC
)oijjn~slttirl1 bull sltlaqur gjale pi t~ kI)-~es sl PJ~ i ptonondnii j dfcjlultgt
nO Mhje me burim e tyre fimnd ne lidhje prigt-tizimct krr=ll in-srimct
nultnna- N~ km pik~ am rnbcthin I~ ~U he j~nn pilllljillic IiJ cckW
u~OT~Kmiddotl LA6ifI =~ bull
4 Analiza c f~ Dhiinave
41 IIapal c pam dreJI privatizimit per vndt nc tranzicim
Nic ckomi n fUnlolon ~Ie njo ok bull ell Mile ltloke dryhua nil Iii ohmo e
oeOltralizmlI no okoi~ rC~ te lio Ekonoit J trnnzioiQn i n~i)hon Hbeli
okOllOmlk Iru fu=t IBjaOl~ ato qc vood ~mim barneral c llteyenel~ Jnl hcqur kryho
pri-alirimi i nol_onjbullbullbull ilthmiddotshctirorc dho luijm ltkltori fmmcisr per t ndhm lcgtizjltn
lltapnIi prilll
Ucrirumoa c If drtjW Ii) pmnigtliool private ~hW clcrnrnti h1l7ik i fkonomi5i ~ lltg dhe
impiementimi i k(i t~ drejl nuikawi kryeso i prCgtlt icioit
Tmiokk bull privotllmit mUllci e jon to odryhmo Disa Iltetc kHl~ okenr me
rregtrtte pi di dokada ndern to ljorl j bii~lt t~ rioj nil odpimi 0 kay
rormae oj j~ yondot c Empes Limlore Ni di =te fconn jan( hlilruar me nj~
nmujii pOlilike 1 en e njl diktato (ra i Romigt ph) 1olops q~ (i pb
Jl-kimi StIji~) II~ dltklar~ pcic (si mot macis) oe ite~rim me lie hWI ~o
(1 i GjORTune 1iJo)
SI mportl to Dnk Jltm ]0 TnIlol shpemdOIj lt gjltnl I plltlltM-tivitin c
punrho bpi peijal tipe t~ oimjovc n fillirn I traoieiMi dho crozioni i kCtTC
difcrcnoovo mos klltmlvo 0 ~jdlr dte tl ~J amplOll fo igumn nj reUim naljoTaI
fundi tC rnmzicionil
Proesi i tranzicion~ rollo mo rduzrnn lt mil kMmik komoost Shak_ nn bullbull rdhi me
nien e Mur1 lerlln n 9 -IOtor 1989 i dli hkatoi kolapin e Inivo 1omil dhe
tartoi pruesin c trcfh~go nie prt n pluli~ ng pron ~ltct~OtO n~ pon ptiv
dhc ngo plnifikimi ~~ No tin Sovjeti pro(e I trnnzicU( porehi laquoIll koiapin c
htctit s-jclik i Rhli rood ~j~ qe ~oJ n~ orese c lrc gthoe Ulltike dhc mo
onC ood Ii d)mlgtldhjtI Publika- t~ ~= jctiko Zyrtamhl H-bkiml Sojotik u shpCrbO
~dhjetar 1991 lodI Ro ihte republib m~ ~ dh Savjotike dhbullbulljo m~ ilomiuesj j
konomikih althu dbo polilikihL
n Iliitba dltl komuni 10 E lgtfOIltgtn e tyre drtjt priwtiiimiL l~ Ii gjilha
del politibl batiklt Ii FlIlzicionit igthin iltnlilo ne projUmn lt tyN ~kamik Am u
prgatiWn prcj Iltri W rej mo n~IHne bull kplt per~ndimorC Ih ollanizaltae
ndorkomlgtltm nlO iI11Jcl dominueso to riit Monll Ndc[Olt~t Bk~ fiotllroe
dhe Bk~ Evropi P lhvillim (intiluoionill ~ If kniu pr -itmin 0 dove n~
joion) Etapgt bull z1willimi ~ zicionil ishin rih ~ ttcfihla ~e [Mi u kIo nj~
libeltaligtim i plqtiiltbsbem i ktii- ltkltlIlomikbull ltmimct q~ libohclrin tonuololtchin
nggtr Weti lthin liblnlizuarbullbullikundi Ialrsel e kllDblrnil db normal inrcmit NjltUit ishin Ie
Ii) Ilt nd~ei oklV bi dhe nguhohohn n tregtilll nd ~ I huj se
oyo jo progJn bllljmi inei p~r rlr~r inficionio p~r to konlrOllillI
t(i~it huxheto dlo p~ I~ iLmLlu hoiln bull Ihl~m So LIi j~ raoformm Jrkuro
kjhl qllm til krljon loitclone 0 okunoni tLltgut Kompononti kr 1 Iranfonnim
ihl pgtaomi de~jo etcm pa- W cnJ ihmiddothctet mo ckocomi tl cenllzIlarnc dor
c ~ -irul~ koJporni_ poT gjiuohlu dIr plr U krij= nje ~1Or I ri prigt1IL
T ronnm ci-N ~nkupton njlt rue bonllt3rt Hila do tijcpIC rOO Igtonke Ctmc
shlct dhe do I 1lt)0 klorin c pnvull lnah)W klcdite Rcrrm bullbull taksa dfle
n~i)[ilni nj S finol modem ihin nlt ~cllim hnds st privizimi~
Sidoqof1l UMloi Nkturor u zlwilit13 nll~lo ltlh q dhe ~lui 20 yjel me gtno ai
nuk mund 1lt konidltroll11 pltrfimduar ( plu~nju nil Ie ampiillla vendet 0 Evrope Qnlrore dhe
LlrKioJlt) Sclaori priwl iE-hli dominues pot rislrUluorirni i pbmnnj ish-shi nul la
pltrfuoouar pi ltIh monopnJet mbizolmao ne gtltkkor IE fnd~ishfm gti ampi~shy
Kompan~~ privte nu~ pU pljn glI 0 qmrjlt purenle til korpoo furoona
bbrc vzltdon mo olOrin bunk q~ wan I poj~ kri~ Ioi l(ofOnn1 0 i~E
ile nuk irill implInLnur
41 V~Ddd Enll Undore pas illOW Ii lranziciouit
r~r hert tC pore qlt Ii fillimi i trnnzioioni~ vltdot bull EYropigt Undo po ~zoji njl klime Ie
ravoluno mkro _ okonomik kane nj mkrn hllilot dho jno ~thye koh rritiu okonomike
e~jith~ keto hvilli JOIl akoma to brihl v~nrrih 1 me biloCOl bugttlcwre dlle
f1Ojcione t~ illlo Pih ziliv prvli masi cgthLi 4 nJ~ pro D hvlIim ~t~ gjith k~lu de
Stnokutlt bull pro~islt e ndconJje shrngcn ~ ngo programi i prijjmi dh bull
bullkuma karolttlttiwhen ngo njC louU i rrdjeltIgtim I sIr sa ltubjelaot bull jlgthtmlt oltbru
odhe h~A hMli
Sol-ton iMnkur eLom Illnl h~ duke e mfT VO ngo krzat mprcht dh ~IO pllvatiu
giereih ngu b01 bull uoj- IJ sa i twn ~ oto jan kr)csisht t~ pUlhvilluaro me
likuidllc lL ulltL ltlho me rparencl~ dobtl h me hvillimn e inIhNUkl vlt pErlat
ltto u1wnigtht funjni mjri
I~rporimj ne priitimin l dbe n~ metodn ~ perdorur pC- 10 pri-i1UQt ndlrmmjrt ish--shy
shltltrorc po mo pTn hvqirore ka nj~ ndiklm ktiptimpiolo no pli~l 10 qevrisj to
hoqrivc bim n~ Me ne ncoo Iroki~ 11 ill i MEBOmiddotL (Monsemellt and
Employee BymiddotOulraquo dh priLiltimd me Ie Ino vlOIf lonidemhlt Ii j~ m~ pak ttl
rorshm ndj pronltUCo privlL Ii q~ ltmiddotnJ~ I pImirtsojno cfil-o 0 Ii n~n n~
maksimwn firimot ne krohoim mo hirjltl ltdrejlipnrltjtl ek inv privOl
PMgrgtme1 e priWmt Unr rnarr fODna Ie rrdryhm bullbull I alronih1 iwI~ fill YODC jan~
aloma duke hvill n~ humicn e -endcvo n mltyra~ eptrol ni in 0 nd~u1jcv~
tnltJho
NjO hurt~ purqll bOImi e qijcs~ w1om re del n~ bullbullIoloo jop i me
poshW
OM fIOW ~P lt l~d bull Un1~qlt ~ll W~l ~lIO Ir ur1 Ii m lUIJZllltAld ~ -gtLI~ImiddotI
lllltgtUl 1tIOpngtlt ~middotPO)II$MU wpu ~ iWgtOJ (u[o) ~(ampIoWJ bull
l1Jl ~d n d ODrofl )lOf Itll ill oqPiw ~ 1yenl1flt QU OlJP
lUEI QU )~~ ~14lt ~ U 011 ITI0O~ ~p ~U~ ~lt rqlll IrlPonl bull
gtfuaund lUOI~
Iqw Ip 1I0O~ ilf re~n P ~OLIl n jJ~~W ~ Ifl~dil1OJp
~ilOJd l[lWid l 11)1 )lOP liIl~ ~1 )~I Ql 1~IUlW
~ hJltj ~ puilw i ll IPI a lPorql ~~ Wqpu ~ I(WllIOl ~fN bull
~ noqp[I 1OJd
m~ns I)Wl)IApd lS~ 0 IfOIlQ lfol~~ IP n~ql)d ~I Ol[lSllIf
lP Iord PillA OWl 1 Oh)Irudurl 1 gtl~ud )1 urqum bull 111J1S
Q~P~QI
~u IPQ3 ~u ~1ltnQld ~I ~lJnIlRlI ~I nl~1f1Is~q~~d ~ 1IJ~I~IUU)l poundt
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
SIdimi prim ~ktl ziwillu me SfcifikisJ pIlbullbullaslin bull S~qirJi9l Ky Iim iltIl gtCf me
aGo IE ojl Pelsori i ltiii i dlltj(Qhej drejrubullbulluIi Ie lFrntave nf Shqiperi M~ tcpCr
luUla- ~uantiltWv ky Pdltsur ka ~Iner kwliI3libull ~alI PYjo jane 1 pltr to marr
mmdimlt ~I n~ rutO) lt[lt IE OITib Ii Iwptahc hje Itim so me mol i djtuegtve U
loporalao Nj~ rs ~U pmc bW pjdlu Iudimi louliW Is~t Iudim kutitOIiv
kokon nj n~ I modIgt PYb 10 plo~ i~ q~ hfuqct 0 ~htir pIl tli Ii ~
tin c korpobull
31 vetlalt~ dbc problmet e Iudil
Objcktival qc kC7on I ali7oj~ tudimi dh p~iiiit lt10 U jap U dotyrojn~ q to bEhel
i~ mibim no pc~lihj e metodamp q~ do malahot K~gthlll~ tha m~ ipl 1n~ P~QI
mdimi prim uho ui oodr plti mdiJUi ~SI1~ ~oxlut i gthlriri no Kh~ dhc n~ hp~ Ti
dMnat pr vcndet 0 E_mpll UnoJ muod ihbullbulllgtln vctfm no baa I~ nj (udiml ondar
Who pse por pmblano me lC kulizuano dhe por tli~e kohore dho gjoognoJlko In _ OpoundlI
5iri eltJhe studinU primae sltlaGi problemlt N~ krompilo qiptare n~ pCrgjithii dhe oK il~~
ngrirura form~ koora10gth shum ~htiri5 Ii uh to rnamlth infonnde l me
repr n~ detajc p~ lolnpMi~ Roalizimi i pyoUgtltoo 8a k~ kompai mund t~ bl)hcj voW
me a~ rekDmandilnovo to momo nga indii(l~ (I~ kihi kmkle me d~tosll ne flW Kjo
~~~ asyeja q~ numrll pyct~SltJc_c t plolCu a~llij i iimi_
bull hh-Kmoilt1 MoIgjik i Elbasani~ 1 pjO$ 0 kompn Krum 100111 a
bull fabrikgt e ~lm0s nf Fusho Krujil ~C ut rhi oi shpk ~hl~ blrC Pl
ltShQI~ huaj
bull Ish-I(ombinali i T~k$tile HOra
bull InfrlSofl ow sh
bull Abnolha
bull IkiIhbullbull
Si~ vCrd1c1 nj~ rjltgto bull rubjekte jan~ ltomi Ii dala ng prooltlti j pri izimlt ndOtso ~i
tjrnlj_ komi obionreli lthemelu nIP rommi
Sidoqo~ m~n)m ltlhi11i s1 infodonil iolt e lt1 jjl~ JTC oho PTblemet nentu
kihin pika t~ nKiahmc rn tl elot 1kltlhbl vzhdimM l~rfudilllt c nXjma proj kityrlt
P)laquo~ ~ kryor jono prh nil IUltot 0 studimit te p~ilt ~ poittC
)oijjn~slttirl1 bull sltlaqur gjale pi t~ kI)-~es sl PJ~ i ptonondnii j dfcjlultgt
nO Mhje me burim e tyre fimnd ne lidhje prigt-tizimct krr=ll in-srimct
nultnna- N~ km pik~ am rnbcthin I~ ~U he j~nn pilllljillic IiJ cckW
u~OT~Kmiddotl LA6ifI =~ bull
4 Analiza c f~ Dhiinave
41 IIapal c pam dreJI privatizimit per vndt nc tranzicim
Nic ckomi n fUnlolon ~Ie njo ok bull ell Mile ltloke dryhua nil Iii ohmo e
oeOltralizmlI no okoi~ rC~ te lio Ekonoit J trnnzioiQn i n~i)hon Hbeli
okOllOmlk Iru fu=t IBjaOl~ ato qc vood ~mim barneral c llteyenel~ Jnl hcqur kryho
pri-alirimi i nol_onjbullbullbull ilthmiddotshctirorc dho luijm ltkltori fmmcisr per t ndhm lcgtizjltn
lltapnIi prilll
Ucrirumoa c If drtjW Ii) pmnigtliool private ~hW clcrnrnti h1l7ik i fkonomi5i ~ lltg dhe
impiementimi i k(i t~ drejl nuikawi kryeso i prCgtlt icioit
Tmiokk bull privotllmit mUllci e jon to odryhmo Disa Iltetc kHl~ okenr me
rregtrtte pi di dokada ndern to ljorl j bii~lt t~ rioj nil odpimi 0 kay
rormae oj j~ yondot c Empes Limlore Ni di =te fconn jan( hlilruar me nj~
nmujii pOlilike 1 en e njl diktato (ra i Romigt ph) 1olops q~ (i pb
Jl-kimi StIji~) II~ dltklar~ pcic (si mot macis) oe ite~rim me lie hWI ~o
(1 i GjORTune 1iJo)
SI mportl to Dnk Jltm ]0 TnIlol shpemdOIj lt gjltnl I plltlltM-tivitin c
punrho bpi peijal tipe t~ oimjovc n fillirn I traoieiMi dho crozioni i kCtTC
difcrcnoovo mos klltmlvo 0 ~jdlr dte tl ~J amplOll fo igumn nj reUim naljoTaI
fundi tC rnmzicionil
Proesi i tranzicion~ rollo mo rduzrnn lt mil kMmik komoost Shak_ nn bullbull rdhi me
nien e Mur1 lerlln n 9 -IOtor 1989 i dli hkatoi kolapin e Inivo 1omil dhe
tartoi pruesin c trcfh~go nie prt n pluli~ ng pron ~ltct~OtO n~ pon ptiv
dhc ngo plnifikimi ~~ No tin Sovjeti pro(e I trnnzicU( porehi laquoIll koiapin c
htctit s-jclik i Rhli rood ~j~ qe ~oJ n~ orese c lrc gthoe Ulltike dhc mo
onC ood Ii d)mlgtldhjtI Publika- t~ ~= jctiko Zyrtamhl H-bkiml Sojotik u shpCrbO
~dhjetar 1991 lodI Ro ihte republib m~ ~ dh Savjotike dhbullbulljo m~ ilomiuesj j
konomikih althu dbo polilikihL
n Iliitba dltl komuni 10 E lgtfOIltgtn e tyre drtjt priwtiiimiL l~ Ii gjilha
del politibl batiklt Ii FlIlzicionit igthin iltnlilo ne projUmn lt tyN ~kamik Am u
prgatiWn prcj Iltri W rej mo n~IHne bull kplt per~ndimorC Ih ollanizaltae
ndorkomlgtltm nlO iI11Jcl dominueso to riit Monll Ndc[Olt~t Bk~ fiotllroe
dhe Bk~ Evropi P lhvillim (intiluoionill ~ If kniu pr -itmin 0 dove n~
joion) Etapgt bull z1willimi ~ zicionil ishin rih ~ ttcfihla ~e [Mi u kIo nj~
libeltaligtim i plqtiiltbsbem i ktii- ltkltlIlomikbull ltmimct q~ libohclrin tonuololtchin
nggtr Weti lthin liblnlizuarbullbullikundi Ialrsel e kllDblrnil db normal inrcmit NjltUit ishin Ie
Ii) Ilt nd~ei oklV bi dhe nguhohohn n tregtilll nd ~ I huj se
oyo jo progJn bllljmi inei p~r rlr~r inficionio p~r to konlrOllillI
t(i~it huxheto dlo p~ I~ iLmLlu hoiln bull Ihl~m So LIi j~ raoformm Jrkuro
kjhl qllm til krljon loitclone 0 okunoni tLltgut Kompononti kr 1 Iranfonnim
ihl pgtaomi de~jo etcm pa- W cnJ ihmiddothctet mo ckocomi tl cenllzIlarnc dor
c ~ -irul~ koJporni_ poT gjiuohlu dIr plr U krij= nje ~1Or I ri prigt1IL
T ronnm ci-N ~nkupton njlt rue bonllt3rt Hila do tijcpIC rOO Igtonke Ctmc
shlct dhe do I 1lt)0 klorin c pnvull lnah)W klcdite Rcrrm bullbull taksa dfle
n~i)[ilni nj S finol modem ihin nlt ~cllim hnds st privizimi~
Sidoqof1l UMloi Nkturor u zlwilit13 nll~lo ltlh q dhe ~lui 20 yjel me gtno ai
nuk mund 1lt konidltroll11 pltrfimduar ( plu~nju nil Ie ampiillla vendet 0 Evrope Qnlrore dhe
LlrKioJlt) Sclaori priwl iE-hli dominues pot rislrUluorirni i pbmnnj ish-shi nul la
pltrfuoouar pi ltIh monopnJet mbizolmao ne gtltkkor IE fnd~ishfm gti ampi~shy
Kompan~~ privte nu~ pU pljn glI 0 qmrjlt purenle til korpoo furoona
bbrc vzltdon mo olOrin bunk q~ wan I poj~ kri~ Ioi l(ofOnn1 0 i~E
ile nuk irill implInLnur
41 V~Ddd Enll Undore pas illOW Ii lranziciouit
r~r hert tC pore qlt Ii fillimi i trnnzioioni~ vltdot bull EYropigt Undo po ~zoji njl klime Ie
ravoluno mkro _ okonomik kane nj mkrn hllilot dho jno ~thye koh rritiu okonomike
e~jith~ keto hvilli JOIl akoma to brihl v~nrrih 1 me biloCOl bugttlcwre dlle
f1Ojcione t~ illlo Pih ziliv prvli masi cgthLi 4 nJ~ pro D hvlIim ~t~ gjith k~lu de
Stnokutlt bull pro~islt e ndconJje shrngcn ~ ngo programi i prijjmi dh bull
bullkuma karolttlttiwhen ngo njC louU i rrdjeltIgtim I sIr sa ltubjelaot bull jlgthtmlt oltbru
odhe h~A hMli
Sol-ton iMnkur eLom Illnl h~ duke e mfT VO ngo krzat mprcht dh ~IO pllvatiu
giereih ngu b01 bull uoj- IJ sa i twn ~ oto jan kr)csisht t~ pUlhvilluaro me
likuidllc lL ulltL ltlho me rparencl~ dobtl h me hvillimn e inIhNUkl vlt pErlat
ltto u1wnigtht funjni mjri
I~rporimj ne priitimin l dbe n~ metodn ~ perdorur pC- 10 pri-i1UQt ndlrmmjrt ish--shy
shltltrorc po mo pTn hvqirore ka nj~ ndiklm ktiptimpiolo no pli~l 10 qevrisj to
hoqrivc bim n~ Me ne ncoo Iroki~ 11 ill i MEBOmiddotL (Monsemellt and
Employee BymiddotOulraquo dh priLiltimd me Ie Ino vlOIf lonidemhlt Ii j~ m~ pak ttl
rorshm ndj pronltUCo privlL Ii q~ ltmiddotnJ~ I pImirtsojno cfil-o 0 Ii n~n n~
maksimwn firimot ne krohoim mo hirjltl ltdrejlipnrltjtl ek inv privOl
PMgrgtme1 e priWmt Unr rnarr fODna Ie rrdryhm bullbull I alronih1 iwI~ fill YODC jan~
aloma duke hvill n~ humicn e -endcvo n mltyra~ eptrol ni in 0 nd~u1jcv~
tnltJho
NjO hurt~ purqll bOImi e qijcs~ w1om re del n~ bullbullIoloo jop i me
poshW
OM fIOW ~P lt l~d bull Un1~qlt ~ll W~l ~lIO Ir ur1 Ii m lUIJZllltAld ~ -gtLI~ImiddotI
lllltgtUl 1tIOpngtlt ~middotPO)II$MU wpu ~ iWgtOJ (u[o) ~(ampIoWJ bull
l1Jl ~d n d ODrofl )lOf Itll ill oqPiw ~ 1yenl1flt QU OlJP
lUEI QU )~~ ~14lt ~ U 011 ITI0O~ ~p ~U~ ~lt rqlll IrlPonl bull
gtfuaund lUOI~
Iqw Ip 1I0O~ ilf re~n P ~OLIl n jJ~~W ~ Ifl~dil1OJp
~ilOJd l[lWid l 11)1 )lOP liIl~ ~1 )~I Ql 1~IUlW
~ hJltj ~ puilw i ll IPI a lPorql ~~ Wqpu ~ I(WllIOl ~fN bull
~ noqp[I 1OJd
m~ns I)Wl)IApd lS~ 0 IfOIlQ lfol~~ IP n~ql)d ~I Ol[lSllIf
lP Iord PillA OWl 1 Oh)Irudurl 1 gtl~ud )1 urqum bull 111J1S
Q~P~QI
~u IPQ3 ~u ~1ltnQld ~I ~lJnIlRlI ~I nl~1f1Is~q~~d ~ 1IJ~I~IUU)l poundt
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
bull Ish-I(ombinali i T~k$tile HOra
bull InfrlSofl ow sh
bull Abnolha
bull IkiIhbullbull
Si~ vCrd1c1 nj~ rjltgto bull rubjekte jan~ ltomi Ii dala ng prooltlti j pri izimlt ndOtso ~i
tjrnlj_ komi obionreli lthemelu nIP rommi
Sidoqo~ m~n)m ltlhi11i s1 infodonil iolt e lt1 jjl~ JTC oho PTblemet nentu
kihin pika t~ nKiahmc rn tl elot 1kltlhbl vzhdimM l~rfudilllt c nXjma proj kityrlt
P)laquo~ ~ kryor jono prh nil IUltot 0 studimit te p~ilt ~ poittC
)oijjn~slttirl1 bull sltlaqur gjale pi t~ kI)-~es sl PJ~ i ptonondnii j dfcjlultgt
nO Mhje me burim e tyre fimnd ne lidhje prigt-tizimct krr=ll in-srimct
nultnna- N~ km pik~ am rnbcthin I~ ~U he j~nn pilllljillic IiJ cckW
u~OT~Kmiddotl LA6ifI =~ bull
4 Analiza c f~ Dhiinave
41 IIapal c pam dreJI privatizimit per vndt nc tranzicim
Nic ckomi n fUnlolon ~Ie njo ok bull ell Mile ltloke dryhua nil Iii ohmo e
oeOltralizmlI no okoi~ rC~ te lio Ekonoit J trnnzioiQn i n~i)hon Hbeli
okOllOmlk Iru fu=t IBjaOl~ ato qc vood ~mim barneral c llteyenel~ Jnl hcqur kryho
pri-alirimi i nol_onjbullbullbull ilthmiddotshctirorc dho luijm ltkltori fmmcisr per t ndhm lcgtizjltn
lltapnIi prilll
Ucrirumoa c If drtjW Ii) pmnigtliool private ~hW clcrnrnti h1l7ik i fkonomi5i ~ lltg dhe
impiementimi i k(i t~ drejl nuikawi kryeso i prCgtlt icioit
Tmiokk bull privotllmit mUllci e jon to odryhmo Disa Iltetc kHl~ okenr me
rregtrtte pi di dokada ndern to ljorl j bii~lt t~ rioj nil odpimi 0 kay
rormae oj j~ yondot c Empes Limlore Ni di =te fconn jan( hlilruar me nj~
nmujii pOlilike 1 en e njl diktato (ra i Romigt ph) 1olops q~ (i pb
Jl-kimi StIji~) II~ dltklar~ pcic (si mot macis) oe ite~rim me lie hWI ~o
(1 i GjORTune 1iJo)
SI mportl to Dnk Jltm ]0 TnIlol shpemdOIj lt gjltnl I plltlltM-tivitin c
punrho bpi peijal tipe t~ oimjovc n fillirn I traoieiMi dho crozioni i kCtTC
difcrcnoovo mos klltmlvo 0 ~jdlr dte tl ~J amplOll fo igumn nj reUim naljoTaI
fundi tC rnmzicionil
Proesi i tranzicion~ rollo mo rduzrnn lt mil kMmik komoost Shak_ nn bullbull rdhi me
nien e Mur1 lerlln n 9 -IOtor 1989 i dli hkatoi kolapin e Inivo 1omil dhe
tartoi pruesin c trcfh~go nie prt n pluli~ ng pron ~ltct~OtO n~ pon ptiv
dhc ngo plnifikimi ~~ No tin Sovjeti pro(e I trnnzicU( porehi laquoIll koiapin c
htctit s-jclik i Rhli rood ~j~ qe ~oJ n~ orese c lrc gthoe Ulltike dhc mo
onC ood Ii d)mlgtldhjtI Publika- t~ ~= jctiko Zyrtamhl H-bkiml Sojotik u shpCrbO
~dhjetar 1991 lodI Ro ihte republib m~ ~ dh Savjotike dhbullbulljo m~ ilomiuesj j
konomikih althu dbo polilikihL
n Iliitba dltl komuni 10 E lgtfOIltgtn e tyre drtjt priwtiiimiL l~ Ii gjilha
del politibl batiklt Ii FlIlzicionit igthin iltnlilo ne projUmn lt tyN ~kamik Am u
prgatiWn prcj Iltri W rej mo n~IHne bull kplt per~ndimorC Ih ollanizaltae
ndorkomlgtltm nlO iI11Jcl dominueso to riit Monll Ndc[Olt~t Bk~ fiotllroe
dhe Bk~ Evropi P lhvillim (intiluoionill ~ If kniu pr -itmin 0 dove n~
joion) Etapgt bull z1willimi ~ zicionil ishin rih ~ ttcfihla ~e [Mi u kIo nj~
libeltaligtim i plqtiiltbsbem i ktii- ltkltlIlomikbull ltmimct q~ libohclrin tonuololtchin
nggtr Weti lthin liblnlizuarbullbullikundi Ialrsel e kllDblrnil db normal inrcmit NjltUit ishin Ie
Ii) Ilt nd~ei oklV bi dhe nguhohohn n tregtilll nd ~ I huj se
oyo jo progJn bllljmi inei p~r rlr~r inficionio p~r to konlrOllillI
t(i~it huxheto dlo p~ I~ iLmLlu hoiln bull Ihl~m So LIi j~ raoformm Jrkuro
kjhl qllm til krljon loitclone 0 okunoni tLltgut Kompononti kr 1 Iranfonnim
ihl pgtaomi de~jo etcm pa- W cnJ ihmiddothctet mo ckocomi tl cenllzIlarnc dor
c ~ -irul~ koJporni_ poT gjiuohlu dIr plr U krij= nje ~1Or I ri prigt1IL
T ronnm ci-N ~nkupton njlt rue bonllt3rt Hila do tijcpIC rOO Igtonke Ctmc
shlct dhe do I 1lt)0 klorin c pnvull lnah)W klcdite Rcrrm bullbull taksa dfle
n~i)[ilni nj S finol modem ihin nlt ~cllim hnds st privizimi~
Sidoqof1l UMloi Nkturor u zlwilit13 nll~lo ltlh q dhe ~lui 20 yjel me gtno ai
nuk mund 1lt konidltroll11 pltrfimduar ( plu~nju nil Ie ampiillla vendet 0 Evrope Qnlrore dhe
LlrKioJlt) Sclaori priwl iE-hli dominues pot rislrUluorirni i pbmnnj ish-shi nul la
pltrfuoouar pi ltIh monopnJet mbizolmao ne gtltkkor IE fnd~ishfm gti ampi~shy
Kompan~~ privte nu~ pU pljn glI 0 qmrjlt purenle til korpoo furoona
bbrc vzltdon mo olOrin bunk q~ wan I poj~ kri~ Ioi l(ofOnn1 0 i~E
ile nuk irill implInLnur
41 V~Ddd Enll Undore pas illOW Ii lranziciouit
r~r hert tC pore qlt Ii fillimi i trnnzioioni~ vltdot bull EYropigt Undo po ~zoji njl klime Ie
ravoluno mkro _ okonomik kane nj mkrn hllilot dho jno ~thye koh rritiu okonomike
e~jith~ keto hvilli JOIl akoma to brihl v~nrrih 1 me biloCOl bugttlcwre dlle
f1Ojcione t~ illlo Pih ziliv prvli masi cgthLi 4 nJ~ pro D hvlIim ~t~ gjith k~lu de
Stnokutlt bull pro~islt e ndconJje shrngcn ~ ngo programi i prijjmi dh bull
bullkuma karolttlttiwhen ngo njC louU i rrdjeltIgtim I sIr sa ltubjelaot bull jlgthtmlt oltbru
odhe h~A hMli
Sol-ton iMnkur eLom Illnl h~ duke e mfT VO ngo krzat mprcht dh ~IO pllvatiu
giereih ngu b01 bull uoj- IJ sa i twn ~ oto jan kr)csisht t~ pUlhvilluaro me
likuidllc lL ulltL ltlho me rparencl~ dobtl h me hvillimn e inIhNUkl vlt pErlat
ltto u1wnigtht funjni mjri
I~rporimj ne priitimin l dbe n~ metodn ~ perdorur pC- 10 pri-i1UQt ndlrmmjrt ish--shy
shltltrorc po mo pTn hvqirore ka nj~ ndiklm ktiptimpiolo no pli~l 10 qevrisj to
hoqrivc bim n~ Me ne ncoo Iroki~ 11 ill i MEBOmiddotL (Monsemellt and
Employee BymiddotOulraquo dh priLiltimd me Ie Ino vlOIf lonidemhlt Ii j~ m~ pak ttl
rorshm ndj pronltUCo privlL Ii q~ ltmiddotnJ~ I pImirtsojno cfil-o 0 Ii n~n n~
maksimwn firimot ne krohoim mo hirjltl ltdrejlipnrltjtl ek inv privOl
PMgrgtme1 e priWmt Unr rnarr fODna Ie rrdryhm bullbull I alronih1 iwI~ fill YODC jan~
aloma duke hvill n~ humicn e -endcvo n mltyra~ eptrol ni in 0 nd~u1jcv~
tnltJho
NjO hurt~ purqll bOImi e qijcs~ w1om re del n~ bullbullIoloo jop i me
poshW
OM fIOW ~P lt l~d bull Un1~qlt ~ll W~l ~lIO Ir ur1 Ii m lUIJZllltAld ~ -gtLI~ImiddotI
lllltgtUl 1tIOpngtlt ~middotPO)II$MU wpu ~ iWgtOJ (u[o) ~(ampIoWJ bull
l1Jl ~d n d ODrofl )lOf Itll ill oqPiw ~ 1yenl1flt QU OlJP
lUEI QU )~~ ~14lt ~ U 011 ITI0O~ ~p ~U~ ~lt rqlll IrlPonl bull
gtfuaund lUOI~
Iqw Ip 1I0O~ ilf re~n P ~OLIl n jJ~~W ~ Ifl~dil1OJp
~ilOJd l[lWid l 11)1 )lOP liIl~ ~1 )~I Ql 1~IUlW
~ hJltj ~ puilw i ll IPI a lPorql ~~ Wqpu ~ I(WllIOl ~fN bull
~ noqp[I 1OJd
m~ns I)Wl)IApd lS~ 0 IfOIlQ lfol~~ IP n~ql)d ~I Ol[lSllIf
lP Iord PillA OWl 1 Oh)Irudurl 1 gtl~ud )1 urqum bull 111J1S
Q~P~QI
~u IPQ3 ~u ~1ltnQld ~I ~lJnIlRlI ~I nl~1f1Is~q~~d ~ 1IJ~I~IUU)l poundt
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
4 Analiza c f~ Dhiinave
41 IIapal c pam dreJI privatizimit per vndt nc tranzicim
Nic ckomi n fUnlolon ~Ie njo ok bull ell Mile ltloke dryhua nil Iii ohmo e
oeOltralizmlI no okoi~ rC~ te lio Ekonoit J trnnzioiQn i n~i)hon Hbeli
okOllOmlk Iru fu=t IBjaOl~ ato qc vood ~mim barneral c llteyenel~ Jnl hcqur kryho
pri-alirimi i nol_onjbullbullbull ilthmiddotshctirorc dho luijm ltkltori fmmcisr per t ndhm lcgtizjltn
lltapnIi prilll
Ucrirumoa c If drtjW Ii) pmnigtliool private ~hW clcrnrnti h1l7ik i fkonomi5i ~ lltg dhe
impiementimi i k(i t~ drejl nuikawi kryeso i prCgtlt icioit
Tmiokk bull privotllmit mUllci e jon to odryhmo Disa Iltetc kHl~ okenr me
rregtrtte pi di dokada ndern to ljorl j bii~lt t~ rioj nil odpimi 0 kay
rormae oj j~ yondot c Empes Limlore Ni di =te fconn jan( hlilruar me nj~
nmujii pOlilike 1 en e njl diktato (ra i Romigt ph) 1olops q~ (i pb
Jl-kimi StIji~) II~ dltklar~ pcic (si mot macis) oe ite~rim me lie hWI ~o
(1 i GjORTune 1iJo)
SI mportl to Dnk Jltm ]0 TnIlol shpemdOIj lt gjltnl I plltlltM-tivitin c
punrho bpi peijal tipe t~ oimjovc n fillirn I traoieiMi dho crozioni i kCtTC
difcrcnoovo mos klltmlvo 0 ~jdlr dte tl ~J amplOll fo igumn nj reUim naljoTaI
fundi tC rnmzicionil
Proesi i tranzicion~ rollo mo rduzrnn lt mil kMmik komoost Shak_ nn bullbull rdhi me
nien e Mur1 lerlln n 9 -IOtor 1989 i dli hkatoi kolapin e Inivo 1omil dhe
tartoi pruesin c trcfh~go nie prt n pluli~ ng pron ~ltct~OtO n~ pon ptiv
dhc ngo plnifikimi ~~ No tin Sovjeti pro(e I trnnzicU( porehi laquoIll koiapin c
htctit s-jclik i Rhli rood ~j~ qe ~oJ n~ orese c lrc gthoe Ulltike dhc mo
onC ood Ii d)mlgtldhjtI Publika- t~ ~= jctiko Zyrtamhl H-bkiml Sojotik u shpCrbO
~dhjetar 1991 lodI Ro ihte republib m~ ~ dh Savjotike dhbullbulljo m~ ilomiuesj j
konomikih althu dbo polilikihL
n Iliitba dltl komuni 10 E lgtfOIltgtn e tyre drtjt priwtiiimiL l~ Ii gjilha
del politibl batiklt Ii FlIlzicionit igthin iltnlilo ne projUmn lt tyN ~kamik Am u
prgatiWn prcj Iltri W rej mo n~IHne bull kplt per~ndimorC Ih ollanizaltae
ndorkomlgtltm nlO iI11Jcl dominueso to riit Monll Ndc[Olt~t Bk~ fiotllroe
dhe Bk~ Evropi P lhvillim (intiluoionill ~ If kniu pr -itmin 0 dove n~
joion) Etapgt bull z1willimi ~ zicionil ishin rih ~ ttcfihla ~e [Mi u kIo nj~
libeltaligtim i plqtiiltbsbem i ktii- ltkltlIlomikbull ltmimct q~ libohclrin tonuololtchin
nggtr Weti lthin liblnlizuarbullbullikundi Ialrsel e kllDblrnil db normal inrcmit NjltUit ishin Ie
Ii) Ilt nd~ei oklV bi dhe nguhohohn n tregtilll nd ~ I huj se
oyo jo progJn bllljmi inei p~r rlr~r inficionio p~r to konlrOllillI
t(i~it huxheto dlo p~ I~ iLmLlu hoiln bull Ihl~m So LIi j~ raoformm Jrkuro
kjhl qllm til krljon loitclone 0 okunoni tLltgut Kompononti kr 1 Iranfonnim
ihl pgtaomi de~jo etcm pa- W cnJ ihmiddothctet mo ckocomi tl cenllzIlarnc dor
c ~ -irul~ koJporni_ poT gjiuohlu dIr plr U krij= nje ~1Or I ri prigt1IL
T ronnm ci-N ~nkupton njlt rue bonllt3rt Hila do tijcpIC rOO Igtonke Ctmc
shlct dhe do I 1lt)0 klorin c pnvull lnah)W klcdite Rcrrm bullbull taksa dfle
n~i)[ilni nj S finol modem ihin nlt ~cllim hnds st privizimi~
Sidoqof1l UMloi Nkturor u zlwilit13 nll~lo ltlh q dhe ~lui 20 yjel me gtno ai
nuk mund 1lt konidltroll11 pltrfimduar ( plu~nju nil Ie ampiillla vendet 0 Evrope Qnlrore dhe
LlrKioJlt) Sclaori priwl iE-hli dominues pot rislrUluorirni i pbmnnj ish-shi nul la
pltrfuoouar pi ltIh monopnJet mbizolmao ne gtltkkor IE fnd~ishfm gti ampi~shy
Kompan~~ privte nu~ pU pljn glI 0 qmrjlt purenle til korpoo furoona
bbrc vzltdon mo olOrin bunk q~ wan I poj~ kri~ Ioi l(ofOnn1 0 i~E
ile nuk irill implInLnur
41 V~Ddd Enll Undore pas illOW Ii lranziciouit
r~r hert tC pore qlt Ii fillimi i trnnzioioni~ vltdot bull EYropigt Undo po ~zoji njl klime Ie
ravoluno mkro _ okonomik kane nj mkrn hllilot dho jno ~thye koh rritiu okonomike
e~jith~ keto hvilli JOIl akoma to brihl v~nrrih 1 me biloCOl bugttlcwre dlle
f1Ojcione t~ illlo Pih ziliv prvli masi cgthLi 4 nJ~ pro D hvlIim ~t~ gjith k~lu de
Stnokutlt bull pro~islt e ndconJje shrngcn ~ ngo programi i prijjmi dh bull
bullkuma karolttlttiwhen ngo njC louU i rrdjeltIgtim I sIr sa ltubjelaot bull jlgthtmlt oltbru
odhe h~A hMli
Sol-ton iMnkur eLom Illnl h~ duke e mfT VO ngo krzat mprcht dh ~IO pllvatiu
giereih ngu b01 bull uoj- IJ sa i twn ~ oto jan kr)csisht t~ pUlhvilluaro me
likuidllc lL ulltL ltlho me rparencl~ dobtl h me hvillimn e inIhNUkl vlt pErlat
ltto u1wnigtht funjni mjri
I~rporimj ne priitimin l dbe n~ metodn ~ perdorur pC- 10 pri-i1UQt ndlrmmjrt ish--shy
shltltrorc po mo pTn hvqirore ka nj~ ndiklm ktiptimpiolo no pli~l 10 qevrisj to
hoqrivc bim n~ Me ne ncoo Iroki~ 11 ill i MEBOmiddotL (Monsemellt and
Employee BymiddotOulraquo dh priLiltimd me Ie Ino vlOIf lonidemhlt Ii j~ m~ pak ttl
rorshm ndj pronltUCo privlL Ii q~ ltmiddotnJ~ I pImirtsojno cfil-o 0 Ii n~n n~
maksimwn firimot ne krohoim mo hirjltl ltdrejlipnrltjtl ek inv privOl
PMgrgtme1 e priWmt Unr rnarr fODna Ie rrdryhm bullbull I alronih1 iwI~ fill YODC jan~
aloma duke hvill n~ humicn e -endcvo n mltyra~ eptrol ni in 0 nd~u1jcv~
tnltJho
NjO hurt~ purqll bOImi e qijcs~ w1om re del n~ bullbullIoloo jop i me
poshW
OM fIOW ~P lt l~d bull Un1~qlt ~ll W~l ~lIO Ir ur1 Ii m lUIJZllltAld ~ -gtLI~ImiddotI
lllltgtUl 1tIOpngtlt ~middotPO)II$MU wpu ~ iWgtOJ (u[o) ~(ampIoWJ bull
l1Jl ~d n d ODrofl )lOf Itll ill oqPiw ~ 1yenl1flt QU OlJP
lUEI QU )~~ ~14lt ~ U 011 ITI0O~ ~p ~U~ ~lt rqlll IrlPonl bull
gtfuaund lUOI~
Iqw Ip 1I0O~ ilf re~n P ~OLIl n jJ~~W ~ Ifl~dil1OJp
~ilOJd l[lWid l 11)1 )lOP liIl~ ~1 )~I Ql 1~IUlW
~ hJltj ~ puilw i ll IPI a lPorql ~~ Wqpu ~ I(WllIOl ~fN bull
~ noqp[I 1OJd
m~ns I)Wl)IApd lS~ 0 IfOIlQ lfol~~ IP n~ql)d ~I Ol[lSllIf
lP Iord PillA OWl 1 Oh)Irudurl 1 gtl~ud )1 urqum bull 111J1S
Q~P~QI
~u IPQ3 ~u ~1ltnQld ~I ~lJnIlRlI ~I nl~1f1Is~q~~d ~ 1IJ~I~IUU)l poundt
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
~dhjetar 1991 lodI Ro ihte republib m~ ~ dh Savjotike dhbullbulljo m~ ilomiuesj j
konomikih althu dbo polilikihL
n Iliitba dltl komuni 10 E lgtfOIltgtn e tyre drtjt priwtiiimiL l~ Ii gjilha
del politibl batiklt Ii FlIlzicionit igthin iltnlilo ne projUmn lt tyN ~kamik Am u
prgatiWn prcj Iltri W rej mo n~IHne bull kplt per~ndimorC Ih ollanizaltae
ndorkomlgtltm nlO iI11Jcl dominueso to riit Monll Ndc[Olt~t Bk~ fiotllroe
dhe Bk~ Evropi P lhvillim (intiluoionill ~ If kniu pr -itmin 0 dove n~
joion) Etapgt bull z1willimi ~ zicionil ishin rih ~ ttcfihla ~e [Mi u kIo nj~
libeltaligtim i plqtiiltbsbem i ktii- ltkltlIlomikbull ltmimct q~ libohclrin tonuololtchin
nggtr Weti lthin liblnlizuarbullbullikundi Ialrsel e kllDblrnil db normal inrcmit NjltUit ishin Ie
Ii) Ilt nd~ei oklV bi dhe nguhohohn n tregtilll nd ~ I huj se
oyo jo progJn bllljmi inei p~r rlr~r inficionio p~r to konlrOllillI
t(i~it huxheto dlo p~ I~ iLmLlu hoiln bull Ihl~m So LIi j~ raoformm Jrkuro
kjhl qllm til krljon loitclone 0 okunoni tLltgut Kompononti kr 1 Iranfonnim
ihl pgtaomi de~jo etcm pa- W cnJ ihmiddothctet mo ckocomi tl cenllzIlarnc dor
c ~ -irul~ koJporni_ poT gjiuohlu dIr plr U krij= nje ~1Or I ri prigt1IL
T ronnm ci-N ~nkupton njlt rue bonllt3rt Hila do tijcpIC rOO Igtonke Ctmc
shlct dhe do I 1lt)0 klorin c pnvull lnah)W klcdite Rcrrm bullbull taksa dfle
n~i)[ilni nj S finol modem ihin nlt ~cllim hnds st privizimi~
Sidoqof1l UMloi Nkturor u zlwilit13 nll~lo ltlh q dhe ~lui 20 yjel me gtno ai
nuk mund 1lt konidltroll11 pltrfimduar ( plu~nju nil Ie ampiillla vendet 0 Evrope Qnlrore dhe
LlrKioJlt) Sclaori priwl iE-hli dominues pot rislrUluorirni i pbmnnj ish-shi nul la
pltrfuoouar pi ltIh monopnJet mbizolmao ne gtltkkor IE fnd~ishfm gti ampi~shy
Kompan~~ privte nu~ pU pljn glI 0 qmrjlt purenle til korpoo furoona
bbrc vzltdon mo olOrin bunk q~ wan I poj~ kri~ Ioi l(ofOnn1 0 i~E
ile nuk irill implInLnur
41 V~Ddd Enll Undore pas illOW Ii lranziciouit
r~r hert tC pore qlt Ii fillimi i trnnzioioni~ vltdot bull EYropigt Undo po ~zoji njl klime Ie
ravoluno mkro _ okonomik kane nj mkrn hllilot dho jno ~thye koh rritiu okonomike
e~jith~ keto hvilli JOIl akoma to brihl v~nrrih 1 me biloCOl bugttlcwre dlle
f1Ojcione t~ illlo Pih ziliv prvli masi cgthLi 4 nJ~ pro D hvlIim ~t~ gjith k~lu de
Stnokutlt bull pro~islt e ndconJje shrngcn ~ ngo programi i prijjmi dh bull
bullkuma karolttlttiwhen ngo njC louU i rrdjeltIgtim I sIr sa ltubjelaot bull jlgthtmlt oltbru
odhe h~A hMli
Sol-ton iMnkur eLom Illnl h~ duke e mfT VO ngo krzat mprcht dh ~IO pllvatiu
giereih ngu b01 bull uoj- IJ sa i twn ~ oto jan kr)csisht t~ pUlhvilluaro me
likuidllc lL ulltL ltlho me rparencl~ dobtl h me hvillimn e inIhNUkl vlt pErlat
ltto u1wnigtht funjni mjri
I~rporimj ne priitimin l dbe n~ metodn ~ perdorur pC- 10 pri-i1UQt ndlrmmjrt ish--shy
shltltrorc po mo pTn hvqirore ka nj~ ndiklm ktiptimpiolo no pli~l 10 qevrisj to
hoqrivc bim n~ Me ne ncoo Iroki~ 11 ill i MEBOmiddotL (Monsemellt and
Employee BymiddotOulraquo dh priLiltimd me Ie Ino vlOIf lonidemhlt Ii j~ m~ pak ttl
rorshm ndj pronltUCo privlL Ii q~ ltmiddotnJ~ I pImirtsojno cfil-o 0 Ii n~n n~
maksimwn firimot ne krohoim mo hirjltl ltdrejlipnrltjtl ek inv privOl
PMgrgtme1 e priWmt Unr rnarr fODna Ie rrdryhm bullbull I alronih1 iwI~ fill YODC jan~
aloma duke hvill n~ humicn e -endcvo n mltyra~ eptrol ni in 0 nd~u1jcv~
tnltJho
NjO hurt~ purqll bOImi e qijcs~ w1om re del n~ bullbullIoloo jop i me
poshW
OM fIOW ~P lt l~d bull Un1~qlt ~ll W~l ~lIO Ir ur1 Ii m lUIJZllltAld ~ -gtLI~ImiddotI
lllltgtUl 1tIOpngtlt ~middotPO)II$MU wpu ~ iWgtOJ (u[o) ~(ampIoWJ bull
l1Jl ~d n d ODrofl )lOf Itll ill oqPiw ~ 1yenl1flt QU OlJP
lUEI QU )~~ ~14lt ~ U 011 ITI0O~ ~p ~U~ ~lt rqlll IrlPonl bull
gtfuaund lUOI~
Iqw Ip 1I0O~ ilf re~n P ~OLIl n jJ~~W ~ Ifl~dil1OJp
~ilOJd l[lWid l 11)1 )lOP liIl~ ~1 )~I Ql 1~IUlW
~ hJltj ~ puilw i ll IPI a lPorql ~~ Wqpu ~ I(WllIOl ~fN bull
~ noqp[I 1OJd
m~ns I)Wl)IApd lS~ 0 IfOIlQ lfol~~ IP n~ql)d ~I Ol[lSllIf
lP Iord PillA OWl 1 Oh)Irudurl 1 gtl~ud )1 urqum bull 111J1S
Q~P~QI
~u IPQ3 ~u ~1ltnQld ~I ~lJnIlRlI ~I nl~1f1Is~q~~d ~ 1IJ~I~IUU)l poundt
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
41 V~Ddd Enll Undore pas illOW Ii lranziciouit
r~r hert tC pore qlt Ii fillimi i trnnzioioni~ vltdot bull EYropigt Undo po ~zoji njl klime Ie
ravoluno mkro _ okonomik kane nj mkrn hllilot dho jno ~thye koh rritiu okonomike
e~jith~ keto hvilli JOIl akoma to brihl v~nrrih 1 me biloCOl bugttlcwre dlle
f1Ojcione t~ illlo Pih ziliv prvli masi cgthLi 4 nJ~ pro D hvlIim ~t~ gjith k~lu de
Stnokutlt bull pro~islt e ndconJje shrngcn ~ ngo programi i prijjmi dh bull
bullkuma karolttlttiwhen ngo njC louU i rrdjeltIgtim I sIr sa ltubjelaot bull jlgthtmlt oltbru
odhe h~A hMli
Sol-ton iMnkur eLom Illnl h~ duke e mfT VO ngo krzat mprcht dh ~IO pllvatiu
giereih ngu b01 bull uoj- IJ sa i twn ~ oto jan kr)csisht t~ pUlhvilluaro me
likuidllc lL ulltL ltlho me rparencl~ dobtl h me hvillimn e inIhNUkl vlt pErlat
ltto u1wnigtht funjni mjri
I~rporimj ne priitimin l dbe n~ metodn ~ perdorur pC- 10 pri-i1UQt ndlrmmjrt ish--shy
shltltrorc po mo pTn hvqirore ka nj~ ndiklm ktiptimpiolo no pli~l 10 qevrisj to
hoqrivc bim n~ Me ne ncoo Iroki~ 11 ill i MEBOmiddotL (Monsemellt and
Employee BymiddotOulraquo dh priLiltimd me Ie Ino vlOIf lonidemhlt Ii j~ m~ pak ttl
rorshm ndj pronltUCo privlL Ii q~ ltmiddotnJ~ I pImirtsojno cfil-o 0 Ii n~n n~
maksimwn firimot ne krohoim mo hirjltl ltdrejlipnrltjtl ek inv privOl
PMgrgtme1 e priWmt Unr rnarr fODna Ie rrdryhm bullbull I alronih1 iwI~ fill YODC jan~
aloma duke hvill n~ humicn e -endcvo n mltyra~ eptrol ni in 0 nd~u1jcv~
tnltJho
NjO hurt~ purqll bOImi e qijcs~ w1om re del n~ bullbullIoloo jop i me
poshW
OM fIOW ~P lt l~d bull Un1~qlt ~ll W~l ~lIO Ir ur1 Ii m lUIJZllltAld ~ -gtLI~ImiddotI
lllltgtUl 1tIOpngtlt ~middotPO)II$MU wpu ~ iWgtOJ (u[o) ~(ampIoWJ bull
l1Jl ~d n d ODrofl )lOf Itll ill oqPiw ~ 1yenl1flt QU OlJP
lUEI QU )~~ ~14lt ~ U 011 ITI0O~ ~p ~U~ ~lt rqlll IrlPonl bull
gtfuaund lUOI~
Iqw Ip 1I0O~ ilf re~n P ~OLIl n jJ~~W ~ Ifl~dil1OJp
~ilOJd l[lWid l 11)1 )lOP liIl~ ~1 )~I Ql 1~IUlW
~ hJltj ~ puilw i ll IPI a lPorql ~~ Wqpu ~ I(WllIOl ~fN bull
~ noqp[I 1OJd
m~ns I)Wl)IApd lS~ 0 IfOIlQ lfol~~ IP n~ql)d ~I Ol[lSllIf
lP Iord PillA OWl 1 Oh)Irudurl 1 gtl~ud )1 urqum bull 111J1S
Q~P~QI
~u IPQ3 ~u ~1ltnQld ~I ~lJnIlRlI ~I nl~1f1Is~q~~d ~ 1IJ~I~IUU)l poundt
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
OM fIOW ~P lt l~d bull Un1~qlt ~ll W~l ~lIO Ir ur1 Ii m lUIJZllltAld ~ -gtLI~ImiddotI
lllltgtUl 1tIOpngtlt ~middotPO)II$MU wpu ~ iWgtOJ (u[o) ~(ampIoWJ bull
l1Jl ~d n d ODrofl )lOf Itll ill oqPiw ~ 1yenl1flt QU OlJP
lUEI QU )~~ ~14lt ~ U 011 ITI0O~ ~p ~U~ ~lt rqlll IrlPonl bull
gtfuaund lUOI~
Iqw Ip 1I0O~ ilf re~n P ~OLIl n jJ~~W ~ Ifl~dil1OJp
~ilOJd l[lWid l 11)1 )lOP liIl~ ~1 )~I Ql 1~IUlW
~ hJltj ~ puilw i ll IPI a lPorql ~~ Wqpu ~ I(WllIOl ~fN bull
~ noqp[I 1OJd
m~ns I)Wl)IApd lS~ 0 IfOIlQ lfol~~ IP n~ql)d ~I Ol[lSllIf
lP Iord PillA OWl 1 Oh)Irudurl 1 gtl~ud )1 urqum bull 111J1S
Q~P~QI
~u IPQ3 ~u ~1ltnQld ~I ~lJnIlRlI ~I nl~1f1Is~q~~d ~ 1IJ~I~IUU)l poundt
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
- ~ I bull lfoIp ~ Uflf(~~LtI JmUn~)I 0) lOd ~n d ~ l~OIH )I O~I li11)II[S)
0lt1 lt~pulwd lid ~NI~l ~LII ~p qS~~~[iUilt1 ~ ~r gt11 w 1 ow IWd
fA lIgt ~sd ~ ltbl bOlIIQlIq om lIfS~IfSI qpgt[u ~IgtgtUo1Jd ~I ltIJPU~ ifUp
Ill of) ud ~ UfI$J~ ~unlliimdl OIIIlZOJ [pu rlP lS OlIJ ~OO
fOIl fLO f~1 UJ~r~~d ilul ill Vi -I )1 d rtm ~urfilJltJ ~ rulIO
n~ lOpO i ~IUo _~l JIU Lt )q ofV O~pu ~l PUOA U U1~1np 04
em gt]0 ~d pr i1l punw ~p wqstopu ill twOI gte iInUom illlllpuibd Ifp OPL
lwZald
~I pOJ~ a I=Jl q BlMI lWllWOj IP ~Iqnd ~ ~I llltll ltopt1fS
~Lf QI uquuOJ fp~rl ~1dUI ~ rs uOJ~ ill fugt 9 up~Id ~fu ~r~SJIid
h ~p [~np 11~P uWJJ WI~~Lfldll BrlpUOl bol d UlLqP mq~lff _I OlU ui11~q~ld ~l q]IS~I~ ]001 UOP]ruoIl~ IP~ uOlltl lounl~lU)S JPN
~0lt21l1lllld l
Rllfllll]~ ~P~ l ~middot~1 fop ~ rlPfltOd ~[Oraquo gtt] 2bottlt ~l [IMb IIlWlld ]qm lOlIlIlIU I J IllI 1 Iod [u u ~u[ 0)
~11rndo~ I lIgtlIAlld IOPJ 11 un OJOUo]~ i1b~ ~ ~u(lJd
il PlLoo ~ ~r i1~bo) UO1 Ai100~ il [1OhOb lqPI iU ~1w ) wl~u
ru ~1 pIlW ~rlt0prr1lt ~I=IlU ~~JpU N O~lWOJ bull ~oflIigtlJJ ro~
JltIl lor ~I pugt~ U IOO X tiupqounnltlP
)11 ~l Ult~ lU~1LI ~u odo 1OOlt[l IA 0 I ~P ~ lULl nlpqg
imnlgtgu lwlm~rulltU rpu ~Id ~r inor puom I S )111001 oT~ I~LIltd otrlrnIW
lll i~IOlqnd OI~IJI bull frcqw oqp
~ wrgtodltraquo iPlfOll i ktJO))ltgtU ow UWl ~ llf_l ~ltpWJq WO(J
UOI ~~gtt m )til] IOpo ~ 1~lIld ill mqp~ I ~~d lPIl(Sr
~~ QwIQOJd ~gtlt ~ru ~Llror~~ (lIUl]-d ~oJq Ii~ ~TroIUUi
_iN1AU ~I oIWP m OAUJ 0 OILlOilIOUJO o~p lq Iu 111Il~ ql il]ltluod
~ ~f~ 1UtFu~ ~ )~fq 09 lt~DId ipIljJ) 11[I1d ~I~I 0lI)I
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
Pauilt mlt ~c llltno p(r pltTItOndr nj~ num i modh ishbull po kthchol hpk Kjo
londd pr ~Iigtim duhlt ~rkrr per sa i taiuln rulnnonjec Ie ogl dilc lil m me Mc 1lt
_ IoIo fum uk kon onjo per 1lt _ lutpital jashttm lt110lt gtlOIIIlutIliJi bull doashy
c nuk Isht~ e penhlIhme plr to Kju rue ~hU lion mundimshme dhe bull Iltuduultgthme rt
pikltpamje t adminilrim dh t dct)rimlt Ilglo MckuoiJTlat e olhti pl to mbajtu
mblwhjet e aksio~ h oma me tej r~r t~ mbit inv-ito~ nC pki~ mood 10 jeno
toper 10 kushtuon rcr d~mlajct c o~l dhe II mce Sigurlsht hqlttimM =h
lnmId do tbulimit j~ Riitoashtu mo rOnd~i pl ndcrmanjd e vogl dno I mOSJn aq
ltnC lcpamp- q~ am ~n~ njo pj me ndCsi bitik p elronornilC no ttantloion no mOn)ri II
Vn~meq ato ~ijn pjeltampl rn1 t~ madhe I ndnnanj tC rep priOIlt
~4 IIapat e pard tu Sbqipcrie djt privlllzlmit
$Inlltl e ltlpmdo~ 0 pro(igtlt~ ltoi1lI mOII e fliatizimit Iniv ~11i i rultat
njo jelljo 1-lt doe mungltgtC motiimi n~ onbullbull djtucso pe- t~ iltturkllUor nMrmarrjet e
) nO periudhelt bull p1SprivatizinllL ~~ shllJtle 00Crmanjcent iraquodltlltsl i rigtltukl~
UliUR m~ i nil] 5C 25 (nO Dj kl~ n83 ]inllnumi dori ~ S-maksimWlli) ~le
dornogtlrl po pljtkje tl pamjfuoshmo oW administrnlorCvo per tl tnrormuar
ndormarrjoL Kylnd ~O 50 si mi rn rikturimt ti) kI~ nd~rmnic PO
priYaizml( k qn ul~ krall me vendel ~ M trtlZidon PC7 m8 tpl kjn ndikon
ltdhc mokaniin bull qri~ oI ruicrmanilt ~~ n mwd t~ funksionojc ~ t drltituit 0
ndOnnanje n~ konl oj moovim tc madh ptr Iu ongazlmar nC riINion I thellf s
njalhim silUaIo e parbullbullo -shtillson mjO ~ e klitalevc te rej II jltiunc
per keto ndrrj Ii pri izuato Dho rczu1 fin1 do Ii jet~ efeklo nogalibullbull na )trtonnancC
N~ vitelt e pprivliimit ka ndodhur nj~ p~q~nJrim i JIi~ midi nd~mrTje me nj~
nm~r 11 madh ksULlmbj1Ogth me~itl~1lt numri i ndirmnie me m~ humo 11111
ksioncrc C]W ITO I wh ~i~ q~ reflokton nj~ lTUkri okomo t1 h~mdJtr
Jrooltsi i mani e ndimi lhtI me j IchC ~ mil i hpejt n~ Ioompmoita m gttrukturf to
pErqrndruar i dh drejtues~ c 1yrl mun~ marrin mas InC nidilal~ bull SIlattgjik
rilTUkturim_
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
n OJaboq ~ tIJi middotII[rnre lP ~d ] JEIIZIOoJN ~I IfS ~ op ~ ~_
lI ~W I1 ~nu BRl U lpb qlt [0 I~ UO]nTlJ
P middotd bull IPUOJ il MInmiddotpd ~lrdO~ osil nlll~)1 ~q JO-Igt[ ~mlb
olljltl~ b u qd UIlqPi I u[ fu 11 Ipd 1 J~ ldruo~ IS of~ IP 1I~[Jd ~ ~AOUOq i ~q PW ~wZ ~ ~nl-1
I m lSIl olfP bullbull1lt] Idod
[pH IIUod irI~ U 18 ~~ruqSidd ~f gtIi ~ur8 1 ruL~OA
IP qP 1111O1l0 u]lIIrOJd )d IIIll~ i1b ~]lcMl Ugtlt1I01 il IosolU Idgt1 ~w 111W]ZpltI ~ wHlIdm] 01(lS il fop I]] 1 bulllt01111[ 0 011 ~Old 1
Ilf~fp1lOlUlmiddot ~f ~ 00 WIbullpd I ~r ~I pugtA~ I gtI 1I111n1 iI tfSOlPUgt
~Illt ~ru 1gt[U1d 1 n h 1 P WN middot11wd c~ _ill I Iu 1 ilqS
IId ~I qql [lJgtIi i1 ld ~rll 0 ~w II IIll bull 11 1t~Lrl1[lt ~ lqrIO1
l ~ ltgtJ(II1fS il olfP ~WlOJU)l ~14~ iIlPI~lM iIf ~]U olfPl UWll~b
u iUOId ~l elIlqomq1 ~p gtl[dl]raquo 1LU~lM r 0 )ClOttS ~ iI[nlII
of~ LI~ruq gtIllldl ~ oqpo qd roi o~(J middotUOUIlll fl I~U
Ill wtjj(Jpu ~ olfP lIf~I bull I~r O~5 1dlb~~ i IlnJq I ~lUz]1I ~ Ul101
lIlI]ZIobull~d I (wlOU 0 POl I 111 ~) ilJlPUUll ~UIlPUlS fJI~Pd 1 Oli-IJ ~fQAU
raquoron IlmwPLI i ofMb WIn) u 10Zl1l f tI -~ID ~1J
LuIIbt[s~ fllllgtl~~ ~ WZJI~Jbull
middots n~l[lS d nl middot~I ~ 1IIlUJOOl ~lP ~w~fp1 1nlI1JlIllW wmIl ~Q middot1]Wqpwd
~I I~ 00lt10 l]illll[op ill o~po nlq P~ 1lfOJp 0 lmgtllt U ullq~pu
iq if middotnl~~)1 middotfp lliqWP U~lTl qlI Ull11P ~)I middotop
I1J ~u ~llitjjmiddotP I Jm~ltl I o-uwP 0 t9 l= nllOli P~
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
gjilhi ~n 0 ligtlltgt I plotlt Ie ndIjo qc do priv3Iirohogtlri ltrfI toIOI Ii lyre si
dhe e proltpokle dhe infarmad01l~ Ii ~Iata firnd3re rlt dl~n pJltj I)TIO ri laquoIke
mc lqH~ plk~pltlilt jti~ dhc bvin~ e pogrnmil Modje cdho n fund d ilil 1997
P d) jet pO flIlimillli pgramit 1~ prjliimit masiv nj~ri uk c dinllt 01101 ndorm-jlt
do Ii pMlthihoshin no pmgrom n~ I~ dhm
Gjitb-u rruk parashikonl onkltmdin _ Dd~ perpjokjo qd- pamp Ie Giel Iorin e
rltgUI iMlte~ kornpani 1~ ndl)~hmc Nc lt0lt1 li kj u pltruor vi jp- Imrove
Ionlbcl tl mpanivc To gjilM hllaquoIi mermin ioet bull kompanigto pI te dron ihin
zoolu no propocio me umrin ~lLllI I~ bonoYlt tlt 1gt10 pe ate k(pII~ nLo
Hilituo liI~i hlrem nOse do khhim etim nie pHubullbull pl skionet oj komJgtOllic tc
vC=c ky IIjllikim do tl muncl I~ mc tl gjihbullbullbionlaquo di1ibll Hje implikim jrl i
rindCsishltm ky pamp barazi~ ele GijlM ~~
jf probm ljo i nd~rhyrj POliliko ka boi me pilrolliimin rradMlt sI priMizimi~
priizim Sl~ii ~ I~ hir~ doc po bohe chiltI mlol bti 0 nie dminiUIInI m~ tlt mi
t~ mprsh~m I~ kornpilaquo q~ pri tlzobct bull c Ii -i k~htu ortifioilib~ nj~ piVOlizim te
sukscltlt1II duke krlj- njl m m~ mire rrcrh lhilhj gto i-esriC Ii hujo n bazC
r nj~ liz lt101lumiko mudfltlll So kIijimir e lC gjilha ~uhlegte centr njf O9ltm I nl
Irltg_
luhatjet bull hp bullbullht politik bein I~ H mudohlaquo m~ ICp~ p(r bjKtia tatshkurlaquoir dho rnb_
afmolaquom 5O plr objcktiv liltlii
442 lrdorimi i bono tC prlvnti7imit dhe b~slmi i publikul nil to
S~ Jlri duh1 tii Ihj 1gt00 e privalizimit i 11 me vier t crdOf5hmo m gjal~
procsitl( privaliociml~io dhlt mgtelen I nlO vlcl dlro duh IJajruari ~till
Por farkqihl n~ periI1dMn ~ pue P5 imil (negjillle progandCn bull m3lthe) lIIo
slimy gt0 i nj~ rnjet p~ p~fitimjn 0 IPVlt t ktura hCob laquoIh ~ m~nyrlt
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
)ol~ booo1 bull patizimit pCrlilUan tn gruplt (j) ltlIlUW duko u b n~ I1c1bjcl qo kishin 010
-rlne db di puoonjc Ie ndlttmuTj- qo u pri 0Iizurn
Iivatizim i nltlmarrjeY no un pivatizimit miv duke pcrdoru chjht votom buont bull
ptivatizi1nlt krijoi e oM ~i~ pttkuht r j mI1~enc~ t~ kl~y ndmarrjcvo p
privatizimit
443 Roll i shlctil ne monUorimln mjcdidt konkurrues
fsht~ dtyro p-r bull lln htt~ro krijimi i mjediit fagtorUU pii Iokutre~ ~
ndeLno Ne kookbullbull pde~lIno goltIcl JgtIjet ptivate ~io ~l lliitl1althtu
mgtdje odh m furt ndormj pvatimaca p hut t poliuzojm~ probkmi 0 ~hltl
~lthilii Ie mtt per kOJIlwmncl e ndeN1me n~ zhvillimin birneseve lthqiptaredholtihtil I I
e __tin ~ ta Oilc1 eH~ til pri-atilIIit (Mom F~ SallJcu S Prializimi dhe
fikiltt ItU nO ShqipCri)
loriml yor I finondrnil qOHE 0 i igtL~odh~Ln dhe pikeiI n~centnnj1 fitirnil
pahpem~ I ltiii ka qC~ jt pomjllluMm p~ Instim C j Krdiiui nga OOrLirn
kltl)Tlt oj- ~~ I mj n IE uhn
~dCr )1 bull pd din LtryC50I I~n~ not bull larl to ivo kolC1OIltll
kc~k I pro~du komplckgt to uplimi lIonbt PIlt[CIOj ~ p~r If jpin h
res totshkurtr bullbull odorkohC qu ~o~ja e mjenldunc n~ W10 ododo p~IIio dh mjl bull
bulljora ukgtlt~ ~I)TC nderrnonjgt tion mplr huo fi pEr fiollCim
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
45 V~zlteim krahau~s m~ Shqipcri dhel1aqedt)nic
451 fIIjedil ~konltgtmik dhe polilik
N ho 11 hltdhim ojlt ~ mjodiit to hb~m poiitik he ekonomik t k~tyre end dl ball
q ndoq~Ll p~ pcillzimin c mlrm(I h-ro dh rnltyrn c Iovorijes s
korjgtonllve
Iashlu ~ipiria Csho ~i i vetrn i J~ to Evropigt JusJindo qlt laquohl~ ino e
ITi~n 0 h=ln n~ tmmioiun pa nj rnoi moi filbl K~ 1 ~rtct ku r~rjetor rriG
koo ~i prj 1993 nlO prjIgtlim t~ Iriz~ si viti 1997 dho no dim no gjAlll nj~ ITitic
fulC nM~im e dl sh~rbim
N~ ~ICIIni trilja ka q~n~ pozilic pi 1196 por ~I to uta don~ prtj vii 2000
i~a k qeno nvele n~ II Inbullbull rih I~o azhtlUlI[ vendoI~ pikltpyelJe~ ott 10
itlkl() poli like
~~hqj~ lnlIacioo Ia amtur to 5Illbilizobltt ref anitur nI Ie q~ prej ~til 1995 q~
am rilun bull Iii
Nlt Mldoni intlaltioru ~hl mhujlUr nicio 10 Ita q n~ fIIlimOi c pngtc-it I~ troukionil
Puq~ndmlri politi~ no momeJlte ttl caklu k ndilmar edbo nil tri~ ~ ioflolonli por in
DO nid lthqeUSIlltSlt
Proccoi i jdonit u ~oqerua nggt pvlizlml rnav i ndmar~o hIOlltrun n~ I~ gjitha
ven ~vroJgtls Juglinclo1O ikmd 1 Shqlp~ri dbo Maghgtnl
N1 Mqcltiooi ~JI prow I larte pnvoljmi filloi ne 1m Sot kompanitlt 0 privolimara
domloojogt ktorln fonnd slpltnumm n~ len ~ outpu bullbull dblt punoniisgtl VltIim 111 c
kOIni~ mbelen odl 0 nfu iml bull htOlit Skl1ni komparutO mo Ii dh jane
prii ur
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
N~ Rhqir~Li progrni I pritiltlmi~ miv fiUi~ vitln 1995 ro u nd(rpeW ki~ viii
197 Piatiiimi i kompmivc 1lt midh u rifill n~ ~ilin 1199 S)nimot ishi ~II gjcrur
inlit gtttatcgjik dh kancltosir mate
l~ W plo~ltuar k(j~ Iio key reiorm mfyrl qi ti krUohoj ~odisi i duh IISlo dh
mb it 2U08 Shqipia rio W kiltho Ilj~ kgjiilllioll W pCr1lnlllm per u r orizo
priltiWnin db ~ Cmiddotu hCJe tl~ per imeYiton bull h bullbull-
Nj~ ~Io lt rOnd~Ihmo c privlmit lu dooi~ eI10rit [d n menT jn vWm q tlt
tclizoh p~viml cot1 i lomponiv ~tctTQgt po Inbi to gjiha poo K) k IIlII mji
~dlsishltm po- fl=jen c pemnj middote t~ Hra qa I tentonin te lrijohoshL
Pivotizimi i o~torit hanko u krye kryht n~p~rmj shiies tek bonlt bull huja
Nf Sigtqiperi brnk ~tarlt (laJka Komhiltore TIg~U) U hiti 60 Ie hoov nj~ bn
(Bmka Kent ~ TIl- M~ p u pria IWtkoc Kurgtimbullbullbullbull n shtalw2001l
N~ MIlaquoIoni banko m 0 multlhlt StopOltsL Bnk ia lIi165 t binn lankegt Hollk n~
ali 10 ia ilili EBRD ~ho 10 liT Njc Ije hank~ grcko elil Bank blo Kngt Bnk
Sollri hankor mllell I perqrndnw ni ivltJeW 1ar13 no j~nn e Io~ Juglif
N~ Shqiplri In bkL ~ W m1dha k 60 11 ISOC no~ Moqedoni SWpk BaJka
kil6S 10 IIqJldb nje nWll~ W Wt~ W0shy
N~ Mqcdoni nje bkull e Jan opltiOIl~h koriltol12irni Iltrlt 25 10 hu ta klqija
n poundiein~ c Rotbililimit t nkao dvko i vendlvar IIIO btl qeveritar Ki si~ ~uhto 2 Ie GDP _ i ~igtqipiri ampMrbmi fllano i millu la qeni nj nil ~= ~1) pir krrltti e
form_ Kola11 leoma pintmi hkokwi iN hoqtc lIim ~hpl polilik dhe
~rl)tj tC vhlr n~oMta I pje hnbje ~ s1lImi~ gtI kursimcvo I~ lupulls
Kflo Im ishin ~ lIlulita dh sl)iriraquo _ a1nd~SIJ os Ce -mi bon tC paAgtvil 10
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
Nt Moqdoni bpi11i minim1 i k~rku [Til o ln~nyr Ul konidoruhmc no m~)1i qo W
limilO numrin bull Nnkae Nj~ fOJld I gurim ~ deimiddot u vcrul M tt gjilha ~onka ~hlt
inii fdart
N~ $1qip1ri mb 1isji pr Bn n~ vitin 1996 huat e koqijo II tre balkbullbullhtet
lrI~o1llrlt u trnnsformuUl~ nj~ gion Boob e Sh~iJri~ rriti karitoll minim klrku i
dho trIarte ~ ddilulte
Irilizim i kompnivlt hltclirore odoh nuk do Ie klhtlt kurtim p njo OS 1m bionot 0
kompio~ l1iohi To dyj(to oo~o uk plrdorCn ndilrhyrjen 0 b 1 priYOtiimet
I~ b) Nlt ShqtpM Burgta lt Tis u thcmd n~ ~iin 1196 rr ~jo cdhe nuk Ishtii
funbkmle N~ Mqedoni thliml i B=es u M II 1995 Volm saj tn~itare jone DC
nivole WlOla
Miodii n WIi pO gtIwillohej pi i trazidOil nul igthte i phttshom pi lhIIIiLnin e
~middotcrjogto krela sipos p3rim Uhe~ mbtyrfn lDo 1lt die
~trukt proneso bull kompanivo te rivlUruare Ihto rnj3fL e cUjiwr lthe pi~ondrimi
pre~I bull be v~m Imlimin e vilovo
Shqi~ri prrkrBlm moodin krntillcnlllllt Qcvjeo OI koJlOe n~~~ Mnqlaquokmia i
Iltj~j t lwiIJohhin I~ ~y m_let ~ qcmiddotmisj= SidoltjoM prnni bull bno ltr~ ne =in
privotiimit dhc hpLI q dl~n p~ krmiddotCIjC1l bull riyatizimevo lrIH e tiprct mdelit
~tinlltal ishill to tl1loo i kudo J~p~ vendlt1 lt nr~ luglindoro
1Ib_ minnri kishin 1lt11 jo rektiv n~ qcvnije Alion~ mazhorihu dmninon ltdo
hnTl~ Ie qyij hpoh oIu)lt hfrytzuar dho ot e komrani~ pltr poltftimo potgtoDabull
1 kjo nj~ prej lwoj 4e coj o retbnnimin bull mjdii ligior per poket qovorigtj
lolJlou
~ltgtt muncl If mcrni ~rGrnrrimi i proni ~ mooj krCT Korptrolal dominohrn of pak
Ione mlt pcM Ii Irti
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
Vonlaquo km~ arrilur bHi plililt dno kMomik ikudi bn~ rOWsuar ltlhe mlod e
duh ligior nC men)li qc llt j I~ pI inuOgttilltrr1l e Iruj~ duhcl I~e~o bile
prji lorn_ii on t~ mcoho
fkti i ono funioni e i funionimi t~ dobCI Whu~ b be q~ ionI kompni t~
mo Irltgaollltn kht~~t bull kjo ndikltm qi PIIlltTOO bull kompni ohion= mo Jclc no
Ddcl me t~ artgt c nIIJna dhe domini_ e oks mazhorl 1~ jenlt IJ1de prnento
eelho pgtlt n~ ton~ 10 ul- Endo ul inrormadoni qo mund 1~ im p~r voprimtrin~ pound
korponie 1sht I oun_ Iir~ q~ d diltu kklc~ioj~ II Kiitha vend 0 Enlp~
Juglinltlwgt -rlaj dbo priraquotijm bull ndrmanj m~ te mCdluo jon ~ mlt lthitj I~ 1-C1
~~ iftOlit~rfvcDjM
ShqlpM dhe Moqedooi kanc p~r dh zhvillim U ndl)~hmo m 1) n~ proi e
tronzldonit dno 10 hnplemcntimi Ie ~uij~ 10-0 po~ Ihlo I~ 0 no g~
ok dhc jo ~ ~QI jane IhLJajgtlt ni i njep niltlo donorni~ dhe potitike tu ltgtJho ~
gthvTllimin ltqcwnj o korpo1aYC
46 Ti q-crih korpanlllil n~ Sbqiplri
IOQ i privatim tl njepnjehm q~ vzhdain~ ntie dh sot igthle ai q~ 0111 konoolio
qCaijelwlh oOhlt no Sh~iperi N~1~ v1 C I gjltndjlslue ltleti diku klIotiko prej
t gjitha pol SOl mjft gjerajan Irtbm mjall Coda)oamp bperc)-cr dhe jaft laquo ~jaolt
shbq Edhe mho vigth trriolon ehperionct pCmuar t~ qernh koJO no
Shqlperl mblt1 m Joft problem Ih me humo Illhl bull rktikn GO duhe p~nliu
Iroblcno qo bhn prltj drejtO I~ k n~ form ndlhmo por 4 ~J 50 shraquoltb
kltI~jnC nO 10 nj~j centshjlt
pocoptmi i krijLlar p lIimi okonomk ltlh JgtCIlltjk t~ ShqipcriM ~hU no nele I~ dobta
j1 molao Vee ltIjlUeltit c kolOrolavlt uk lt 51ollin no vde o k~lqhmo ~illimot qo po
ndodhln si no r~ kononUkc h ~ho at~ potitiko Sip- 1) lie f_11 q duhon
penni e Iru 0(0 lttC do~no joamp --giiIn mWshtOlj fonnciare fimbiimi i
k~hi1lc mhkqyflls Po k ltIj evidcnlojn~ ltiho j1 ~~ )ltgth q~ I1ku
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
IU po ~I [pUOWh noI1 ~I n ~[ ~r(ut ~[ ~ onnjltp mll12
m~2digt1I~ rd od ~b I~UU~UI~1 ~p Uwd UJ~ )d qu d~ 0 O~(1
WIIodlol gtd wqSgtPDl 3 IIfUl ltr ~
TOimU fOld lot~Irllqu lP ~~]Ijlt~A Ur~ )lt)11 U uN ~ ltlZ)1lI rd nJnbilJI I ONd UI ~lo1 0111 ~u optu IutIUU oW qw l(im [OA1
OI1gtOltIJl ~I ~II~ ~I gtIll ~ ~u Inl ~U JJI] ~Jd)tfDl ~OI ~m li oqpgt
lqnp oPJP IqA~I gtN Ipo gtAuodro1 [O 01lillPI lon1IS1I1
uotId IP ~ll IOl[na ~ltJ Oill f~PII U DfG[n~ l Ifp ~J ~n
~lJ~ IlltllI ~ afa~J q lilJI ~ iIW Iow ~fIltPoltgtb afn If
l punw ~b ulin 1[0 qp Iq urn AtIlliU IA)IOCW ~P mlqOJd gt~ [d
unrsbt~ IU~ ~[ OJgt ~ fmI t dOl iW igtII ~IP OAlt3Ufp WIdnJgtd ~J ~II ~I ~fOlltZ~ U
I Irll ~ru [~I ~h UIP urnn~lld 0011 ofLUpu
-111 ~ lIm ~1 gt1 ~u ~foo nldlld ~b W~ru bull 1I~ i1tJJOU010 ~Ifli
~1 IlDfll 1gtWOltpId gtlt1 afo ~lt dlUmi IP ~Iliqomq gtliP npuuujd cd I orqnp N
oW jII~1qtJJ 1[1 I ~l
ltr11li ~~ ~n odJ po - IP l(Smu UOpb wlqoldlU 10m O~P ill OlIP
tupd uu l~ fgtId ~b m m~ 1 Iqrud ~)I IW ~I~
0010gtlt11 ~ ~~OPU~4 ~ gtfsb gtd All UJPU ~[u OW ~p lultId lOP mlqOJ
middotOl~gt IlO f ~b OI odot WWgtOJ ~ Ifpgt _Iwold JOf ~~nw or b UlUIDOIII
1 lCIlloclImj l ~~bnJ O~~~ a[od I ~p iI~ gtm ffu qp flJTP
p~~ ull~ofu bull m2unl~ ~ltIJ d owqIIW ~qofu OW n~UTl1Df fp ~~ ~I ~gtn ~nll~ ~ flIISiPU] ~sty led ~ ifIII~of ioref III- loJ
IlIJ ilI[ ~rN 1lIJO~ mb OS uw n PU ~r od ~p UfZl111ld 11IIltd
o lOU ~U b ~P~ ~b O~lIl1d Pllqil~~ ml(SJ middot~~ww IocI ill ltlJ I nhllJq 11 ~ ~IJn1d ~ a~1lI ~osfonql ltOOS 1111100 JSltI~ )O~OqJl1 iJUIIIJ
RIrf1 ~u m II I ~fN lfJEJOCIJolI n ~ 1$ [b gtWII ltvltI I~~rltlIn
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
II huoj inestimOl ~ hj j~ ~ mtj un ltI fundmi t~1a in~ po jn edhc
pIlzitione k~ ne gtltklo~ me nndiilti W ltkonomis PVlIetiht mim ne rritje nivol e
k~dor cnJe uk) ITiM cltlhc mhalt fonnh ~ ndryhme te iniei n~a qvltrlbull S(~ib
reptimi p(r nJ~ Shq~ri trlIe kundrojl imiddoteslUnomiddot rnbctct ne imiddotde m Ky
Irplirn ~ I till jo i posoje c mn~ p~ Shqipltrif PO pnj nje sa
rllttltlrth Ilt ljn 1 infulgtlrokMo rnmvlaquohj gture doe tbLIlcli poliik
PO invcstitori huaj fakkml UEml(l ruben resursc qo Snqiperu 01 for puoh i dhe
rli i 1~ qEn pol pfr II ~ pltkiltteslr
K de shum~ pune r~ kr~ gtMhl no bamprrlmin e Shqip~ri~ n oj od me W
~ atrnktiv pfr nlttimbullbull
Fu q~ duh perm p~r nj m~ qyltrijc kPOh ku~ tf bejne mO Ilhlfgt~
fllo prmil~mol C lnl trukM pltnnilmi i fun~iMimil w h ligjor dh mljtj
ndlli kluJt~e pand
No qlt ihltl to lObo giilh 10 dh~aye ohltl)1tu-a ~ltltl~ ltode middotoJ 0 [lm~ nuk hihe i
ormenoe nsgt no e mOilUbull a~lIn~ proni e kOpOrolve ka ardhu clJli p~rq~ndtiL
Viil n5O no ndlnnonj wbullh1e1lrote II prmiddotali nu i kltml1yo ka ardhdrejl~ Iiltgt
por rnsh ondo sjejme korpor me mbi 100 kerll Ajo qo met eshc perqndrim 0 1
rmi tltk nj ioner J Yom Pj knporatv I~ hvlUmlIa rihl1 Pl ierltt10wlt
hq pHar esIrl u dh my t~ huoj
47 Prmblti1hjc
Ky kpirull u sftkn pert nltjtrrnc ~h sjill evoluimin p~ I priv3Iizimi nO konomit~
n~ kion dho per pr~ zlwillim ~lt po marriD I klJrotat cdho r po bUarlollOn mo
rhleme~ rejo ~ p mdlUl rrolh njlt~ Je me P oW hoohen ha dl~il~ primiddoti
Nl p=jc Ie p1Ii ka nj~ ngjOlhmtri I~ me =1OOavo II ndcrnmmt dho hp Ii ltKljck
pre ~ giith eve 11 EYmpe Qdrore 0 Liltio Riot~ rrLlg~ 1)0 clOI pctizii dhe
Iwillimil tC rkliiltave he) W qovcrbjc koPOtallt ~~ iM h rt~ft dUoc
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
mogt eooa ndryshm n Iidhje mmy impTementimi t mlt1amp t~ 1Jritlzimi dire
Il qcvcmiddotdOltl ICC ndl)3himo nuk vijne vt~m nga ndryhimct qo bortin ~ vo
rt c ndCrlnlm1 ngo ltl1tctc pelcti 1 ~ijDO dh i pj~ c r=ptlmil q kano
Iasit 0 ktlye d n refonn q~ OOrfCIJ Kultunl q1 ltdla Ij kftl nd
mhOlt bth oj taleto kyl ~ lllcnyrlln i prcepohn mltgtdolo fgtirgtIDlhuto dhc mal bull ~itpoundakru Ky perccp1im ndiiroo m j no men)no I Impkmhon no praktiki k
moIele dbo no fund hih djt~ kn qfrtl JXTCCItimi no idhJe me mltgtdolin e
imrlemcn bullbullbull
)f ~a e okgtpetiencamp nO k1l rusb dhe brishllgtia e II Willi sttukIun II ltmislt
ndogthlta ~ qino endimt no p~khion lt doleYe dbo pokli til ndryhme Ictyoitt til
4roia 41111 1111 ~ontinOllwl q IJ~P do 11i11l hlo dlic ~IojltV1 II I~f t~ ~Cllltloi
duk plaquodorninu p~e~bullbullksioruta
Nie NJ bullbullcmlOiIo pcr ru arritu nga ky kopitlill iIo ti i ~llqip(rj Dilej to
evidrolohltgthin probkm q ajo mh-1r dloo olu q1 mbart gjol sistomi Ie j til qovaijos ~
kolJO~
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
5 Konklnzione
PI- V~I _00 monlt thuhct odct lt ~la ngo dnmil~ t cenlraliZIJMl ~ E
Qcdtnn db odo kane Iot njC ~I~ lIlakro-e~OIIOIIUk U rmgtIo ~~ pcej klt1)r
endevo 1h~ 1 kl~ h~ fuod Invlonit dblt 01 Jn ~10rc tlt Blt~klni1 Evnlpln
ltnd~ l~ kane ur nogociaW rlt arm
Sdoq~ft ondo u~1r 0 pnmss d1dojn~ tC kkzQh S konlolli ndjht-m
bltpo i dJCj U brcmlgth~m t korpornlaYe
lIu IlIMjn~ 1~ mbeten thllojO (i 1h-iIloa dh me pmblmc no l~ujditctc Pmhlemc
hfq laquoIto ktm linciar Ai ltnde uk ~h j~ nbcgthlt1j plr in-liC lt nLl)sh(On
indjd~ I korponua
Aja q~ v(~het dedur no slid htotol ~ht~ ndryhim i trukturve W p~~i~ duko u
drejtuar flim dnjlc pltnj~rrUt tlt rmnlgtoe IIU ltllt JJlOfgtIohoj edht me par TIIgtIrrn
ndmtnjOl hhtctIrQJO rivotlzu kllll nje urn m~ to w~l altkionorilth dh~ ~lt
me)~ ~rfqlt11 kCtyrc fundit n~ qooijen 0 Iwrpotatavo ~hl me sorioz whe prent
No gtltodet bull E ope Lindore dhc Qolndro met re nj~ --g ~Iitirnegth j gthltgtqrivc ~ nC
jlOqltr1 mo prgjlt~~i W k1lfi Kjn hfI1 si eyoI~ pC7 bO C Sl dho t mom dhc
Cshtlt ne I Wt~ ~ pas ctirob ngo nJ~ ere gthpenzimcsb dh dlt1)-riDUh l per _jllJlltlt
p~hmo
Edhc pltr Ehqiplrino m-II liJa Jn~ bpltrc dhc ti ~era jllO ohfuqur tgtntlta
pilrmireimo t~ onio d k3 mjn rmblcrnc qi hoqeojlli qisjcn ~ korporat~~
Shqip(Oi
Ij~ ndIr fullotft krytgtOIi 1e mOlt Uwillimi i dbeI Ii qorisJcgt laquol ~orpono jane ll_
politiko Nje kllS~ polille j~ 11~ 01 0 duhm lgtin ~~ dhc pcnptimi poe veiin bull rlwillmit
ckonomik dhe poHtk oj ~j jo j cvorshOm
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
Njo PTul1lom goh I ~Jcilth~m hll dhc mOl pasi_ bullbullkpcrtltvo t~ Kulifiluo po drcjlimin e
kovo Edhlt n inJlUciOl1OI ~druikbullbull moouli i ~evcriJ korpcvc h ~ vile q~
~h implomcntDa
Ijl problem ky~ vvlldon W m~ml linondml End n~ Sh~~ri bont uk jn~ partnor pr
financimin e 10 At6 mbet nn bi=it U poundlt11 dhe Ii rnesem por
hozitojnC II ndcrmin hap to j~
UurolIKili q shoqltrojn~ hlIlklu bull mum I stukurn qltmce jane nj _ ~ po
vazhdon lo ndikQie nSiish pptimi i dreitucs-o t korporaove ve bUnlkracic ~~ht per
nj~ ioj Ie 1_ komrpioni
Problem (0 tilla uk loji~ UO_lt~ dbo mbNon c Jltonkummc 1lltImhmlt Shum
Jg~ ltInoampjke potiwh n mn~ t~ till q~ l(no ni~ hl]o ~)biml cl drojtuosl e
kmporotgt _po invalti_ U ~mbull tndo hiltlon pclaquootiml PO SbqipCri ilaquo uk krho mlt prcnelt ~h tip gtlrullttult )Momigtlt ~tgLll li~
Ajo ~e lingllon ~udilaquohm ne ondin 1rm0w fal1 qi funksiorlimi oonn1 i burs nuk ihCl
i omltrliltnOli dhc nuk hfaqltl i nje ltImom i r1dlsi~m p~rt ltrrni~lI
Slgtjipirl po eOln ne oji ill ~ dcltjIl mjla form t~ m c itltlojn 1lt0 Qeorigtja e
korpoI~ lht njil nJltr fush ~( Iltht~ ideua mo ~i I (~ rtJ~iltMm 0 hvillimet bull
mtjshno kOJlOlniko Per ~ ) mlit dbc hillimll te i po UOP j~ posh e veI~
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
RerecenclI
1 A Kumctsov 0 Kuznctsov (200) Corporate Goyerrumec Doe the Concopl Work in Transition Counlries
2 AShl~if~ RW Visbny (1996) A Survey of Corporate (Jovernance Notional Bureau ofEconomic Research Working Paper Cambridge Mass
3 Ana Bobire PoulGabriel MicIa (20()7) UHxtensiwnepounds and
Eifcclivenes of Corporate Governance Regulation in South-Elem Eumpemiddot
4 Bruno DallagtO Ichim Iwasaki (21 Mh 2()07) Corporare Restructuring
and Go~nclt in Trnnilion EtoomIes~
5 Danijd Pucko (2005) Colpornte GOVltlMCC in European TransItion Ecommies Emerging Modelsmiddot
6 EBRI) (2007) ~Transition Report
7 Ftmir Memo Saimi Sallaku PrivatizImi dhc eiikaiteti i tij n Shqip~ri
K Hristina Bojda Maredonia The Road ofTnmition to Prosperity
9 Hsianmin Chen (2003) EBIUl and Corporate Go~crnancc Reform in CentraliEastcrn European Countries and the CISmiddot EBRD
IO1na A1eksi Kalo amp Associtcgt MPrivallsation and various structural reforms in Albania
IUean_Micbd Labct Sei7ing the opportulity for effective Ieg~1 refonn in Albaniamiddot
12KaIe Baylis (Augusl 2005) -Post-conflict Privatisation A R~j~w of Developments in Serbia and ROSllia HCLegovina
13L Dr-kulelski (2002) middotmiddotCOIpnrate Go~cmwoc in the Republic of Macedoniamiddot
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
14Mathilde Mesnan Ccnsulanl OEeD (September 2001) ~A CClmpltflllie overview of tho corporcuc govemance framework in Soulh Ea Iurope
ISOECD (TiroQ~ 2004) ~Mbj q~vcrisjen c shoqCrh aksionerc ne EvtOpen Jug1indore
16ShYIyri Llaci lorida T~baJru (Shlrurt 2009) Qccrisj~ c KOIporataw~
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
Ancks
PVnpoundSOlIN ___
PRI7ATlMI MirMia mf qUj 0 ja iIe picentlii ni nJi n~lIm m [raquoor lidhr III pltrudu bull pizimil nlirmarrjVI islIldii- dIw proltln ~ Insj wptJrof ni Shq~rl Igty ~shIlt if pye- dJ hoiWI ndillm Sluaimil Iltr lemM alpIQ re sWnrcs [ Haxhf~JI~ Faluknlll Ekooomll1~ Uf KgifmJ qe laquoh~ ni- l~or Iflnjiltiencl(J dhe dM aj kpIWkohml
tJta ~ intltrvitimit ___061 21110
I Em i Irompi~
2 Ad
3 Fh kr)o akt_it~ biwelti toj
4 No eili q)t dodhol 10 lt Irompflltisf toaj
S Viti i ~lelllClrnh rt kolllPiltl
A PWIATIZIUlt1t SttQP~
(Sbln per ru l rgj IKia HEMP[ifi sit e mpn jft-slldl)
6 Periudh n~ til cl~n 1 ndodhur priJzlmi komponI _________
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
7 S ~ht1 ristrn Jnnnjjuoi P privtiiolitl
(0) ~r (I)-pallt (2)_mesatltlhh (3) bull tnunc
8 Burii kl) i fincimitgiOl~ pnvotilimmiddot ___________
~ So mili b ar~amc tixmot c rlttampmamgt
(0) ~ I mi (l) - di m mire (J) - sh~ mini
HI At progrnlni i prilizimiln~ Shqiplri ~1m igt1middot1
(I) ~ 10 (2)middot Jo
11 A fsillCrktivpriatlrimi middot~m mlt Ilono Thn1
(1) ~Io (2)-Jo
12 Ilobbillt e JIICNiCSi U privatiim no ShlipCri 1 opinioni tuj
13110r memloni centrzhillimu comik he polhill ShQiperiltl7
(1) - nc nivl tl dob
(3) - Tj (pjl1ko) ____________
14 Numri i ukoncrec Jl komrnin~ ~ _____________
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ
16 Fltoril q~ k~ ndiku gaivibl no nmllimin qowrijegt e korporntavlt ip
mClldimituj
bull KIpoliike
b Nj ouil e r [u 0
c Burokracill d~ opoiQIli
d Mp=n
e KuliLim1 firumci
f Tjo~ (Ipltcifiko) __________________
17 Nc~i urgjene n~ qevi~e11 bull korporlltIvo no Sbqiperi ipas opinioni tui
(0) ~nkedi (1) ~ pltgtimLgtlo
(2) = jo m~ miril e ali (raquo m optimilaquo
C lNVTM Ni SIIQUEru
lQ S e rend Shqipcnnc ne lidhj me n-aicrjin e saj p~ ti kryer oelttime
(0) B pl (1) = disi (2) = mesatarih OJ ~ slmm~
~O eili IlglI [ktor(t c mpruhm lllund je~ ltq P neimo
a Pozicionimiaskscsi me regiet e jera
b ruqiIc~lIt
c lndulttnte mhMdc
d Mahjol et c Infrasrruicru
I FOml C puno
g_ Reut
h nlj(pccifiko)
2J Sipas mcndimit tuaj cilat jan~ fuhat q~ duhen permr per my 0 jOlt1IO
huaja ne Shqiperi_
Fl1femiJderlJ