Il-Pronomi

Sa. Victoria Saliba Xuereb

Sa. Victoria Saliba Xuereb

Il-pronom huwa kelma li toqgħod flok in-nom

Hi

Hu

Jien

Intom

Sa. Victoria Saliba Xuereb

Nistgħu ngħidu li l-pronomi jinqasmu f’żewġ fergħat

ewlenin, jeżistu:

Il-Magħżulin Il-Mehmużin

Sa. Victoria Saliba Xuereb

1. Il-Pronomi Magħżulin

pronomi li ma jingħaqdu mal-ebda kelma oħra iżda

joqogħdu weħidhom.

o Eż: huwa, aħna, min, dan, liema

Sa. Victoria Saliba Xuereb

1. Il-Pronomi Magħżulin

jinqasmu fi pronomi:

a. Personali

b. Dimostrattivi

c. Relattivi

d. Interrogattivi

e. Possessivi

f. Riflessivi

Sa. Victoria Saliba Xuereb

A. Il-Pronomi Personali

joqogħdu flok persuna kemm fis-singular kif ukoll fil-

plural.

Jien/Jiena Aħna Int/Inti Intom

Hu Hi Huma

Sa. Victoria Saliba Xuereb

Singular Plural

L-ewwel persuna Jien/Jiena Aħna

It-tieni persuna Int/ Inti Intom

It-tielet persuna maskil Hu/Huwa Huma

Ir-raba’ persuna femminil Hi/Hija Huma

Sa. Victoria Saliba Xuereb

jintużaw biex nirreferu għal xi ħadd jew xi ħaġa

jinbidlu skont jirreferux skont in-numru u l-ġens

B. Il-Pronomi Dimostrattiv

Maskil Femminil Plural

Dan Din Dawn Oġġett/persuna fil-qrib

Dak Dik Dawk Oġġett/persuna fil-bogħod

Sa. Victoria Saliba Xuereb

Ċ. Il-Pronomi Relattivi

juru rabta bejnhom u nomi jew pronomi oħra

Jistgħu jintużaw ukoll biex jgħaqqdu s-sentenzi

Il-pronomi relattivi huma: li, illi, min, xi/x’

o Il-lapes li xtrajt huwa sabiħ ħafna.

o Il-ħaruf illi ddubbajt sajjartu.

o Jekk issir taf min kien, għidli.

o Xi ħadd joffri għajnuna żgur.

Sa. Victoria Saliba Xuereb

Tip ieħor ta’ pronomi huma dawk interrogattivi

(kelma li ġejja mill-verb interroga = stħarreġ/staqsa).

Interrogattivi

Sa. Victoria Saliba Xuereb

D. Il-Pronomi Interrogattivi

huma użati f’mistoqsijiet diretti jew indiretti. Dawn huma:

o 1. Min? (eż: Min ġie jħabbat il-bieb?)

o 2. Xi/ x’? (eż: Xi xtara Marku mill-ħanut? X’għandek f’idejk?)

o 3. X’inhu/ x’inhi/ x’inhuma (eż: X’inhu x-xahar ta’ wara dan?)

o 4. Liema? (eż: Liema huwa l-għalliem l-aktar għal qalbek?)

Sa. Victoria Saliba Xuereb

E. Il-Pronomi Possessivi

Dawn il-pronomi jintużaw biex juru possessjoni – il-ħaġa hija tiegħi.

{eneralment jintużaw wara n-nom stess.

Eż: Dak il-kelb tiegħi.

Il-Kelb tagħha jismu…..

Il-Pronomi

Possessivi

tiegħi

tiegħek

tiegħu

tagħha

tagħna

tagħhom

tagħkom

Sa. Victoria Saliba Xuereb

F. Il-Pronomi Riflessivi

huma ġeneralment użati ma’ verbi li juru azzjoni fuq l-istess kelliem

li jkun qed juża l-verb:

Eż: It-tifel kapaċi jaħsel lilu nnifsu għax m’għadux żgħir

Staqsi lilek innifsek jekk intix qed

tagħmel sew.

Il-Pronomi

Riflessivi

innifsi

innifsek

innifsu

innifisha

infusna

infuskom

infushom

Sa. Victoria Saliba Xuereb

Il-Mehmużin

Sa. Victoria Saliba Xuereb

2. Il-Pronomi Mehmużin

Tehmeż tfisser: tgħaqqad ħaġa m’oħra

Mela nistgħu ngħidu li l-pronom mehmuż jingħaqad ma’

kliem ieħor

Pronomi li jingħaqdu ma’ kliem ieħor u weħidhom ma

joqogħdux.

Sa. Victoria Saliba Xuereb

2. Il-Pronomi Mehmużin

jistgħu jingħaqdu kemm ma’ nomi, ma’ verbi u ma’

partiċelli.

o Eż: qalbi, serqek, lilha.

jistgħu jissejħu wkoll suffissi pronominali – żidiet in-naħa ta’ wara tal-

kelma

Sa. Victoria Saliba Xuereb

2. Il-Pronomi Mehmużin

Jagħtuk il-vantaġġ li tgħid kelma flok tnejn: idi flok l-id

tiegħi

Juru li xi ħaġa hija

tiegħi

tiegħek

tiegħu

tagħha

tagħna

tagħkom

tagħhom

Sa. Victoria Saliba Xuereb

Ejja naqraw storja.....

Sa. Victoria Saliba Xuereb

Min hu dan?

Sa. Victoria Saliba Xuereb

Jiena jisimni Puttinu....

Dan huwa Puttinu. Daqsxejn t’anġlu ċkejken li jimraħ fl-

inħawi taċ-ċentru tal-onkoloġija Sir Anthony Mamo, maġenb l-isptar

Mater Dei.

Sa. Victoria Saliba Xuereb

Jiena jisimni Puttinu....

F’dan l-isptar tal-onkoloġija hemm sala msemmija għall-qawsalla – Rainbow Ward. F’din is-sala jkun hemm

pazjenti ċkejknin li jkollhom bżonn xi testijiet jew anke

ġieli kura għal xi mard.

Sa. Victoria Saliba Xuereb

Jiena jisimni Puttinu....

Puttinu flimkien mal-ġenituri tiegħu: m’ommu Angele u missieru Rene

dejjem għaddejjin bil-ħidma bla waqfien ma’ dawn it-tfal

biex jiżguraw illi ma jonqoshom xejn.......

Sa. Victoria Saliba Xuereb

Jiena jisimni Puttinu....

Dan iċ-ċkejken Puttinużejjen din is-sala għat-tfal kollha kuluri u logħob biex

iżommhom ferħanin. Hu jara li jgħin lil dawn it-tfal

fil-flus, fl-iskola u f’dak kollu li jkun hemm bżonn.

Sa. Victoria Saliba Xuereb

Jiena jisimni Puttinu....

Iħobb iferraħhom u ġieli jagħmlilhom xi festin wkoll.

Fil-Milied hu jkun fil-ġenna tal-art għaliex tgħidx kemm

iqassam rigali lil dawn it-tfal li ma jkunux jistgħu jgawdu l-

Milied bħal tfal oħra minħabba l-mard.

Sa. Victoria Saliba Xuereb

Jiena jisimni Puttinu....

Matul is-sena l-familja ta’ Puttinu jorganizzaw diversi attivitajiet biex jiġbru flus għal dawn il-pazjenti żgħar. Fosthom insibu maratoni tal-

isport u mixja twila fil-Ġimgħa l-Kbira mill-Mellieħa sal-Isla.

Eluf ta’ nies jattendu għal dawn l-attivitajiet.

Sa. Victoria Saliba Xuereb

Jiena jisimni Puttinu....

Puttinu ma jaħsibx fih innifsu biss iżda anke fl-oħrajn!

Puttinu qalbu tajba u ġeneruż!

Kun qalbek tajba u ġeneruż bħal Puttinu!

Sa. Victoria Saliba Xuereb

Grazzi talli tgħinu lil Puttinu bid-

donazzjonijiet tagħkom ukoll....

Sa. Victoria Saliba Xuereb

Se nerġgħu naraw il-preżentazzjoni

flimkien.

Oħroġ fulscap, ikteb ismek, id-data, l-klassi u n-

numru tal-indiċi.

Ikteb il-pronomi li jirnexxilek issib mill-

preżentazzjoni u maġenbhom ikteb x’tip ta’

pronom taħseb li hu

EŻ:

Min hu dan? Min = pronom interrogattiv