D. D4Differtationis

DE

CONTINUATIO I.<^BUßasm^mmmsumtssBaspr^-

i ■ i - • , -

Quam,Sub Praefidiov

S:ce R:ce A4:tis Magnz Fidei ViriNobiliflimi

Dom. JOHANNIS IHRE,Reg. Canc. Confiliarii,

Prof, Eloq. &: Polir. Skyr t. Heg. & Ord. Equit, A'urat: dé StellaPolari, Acad. Litt. Hum. Holm. Soc. Reg. Scient. Upf. 6cNorvegv Mémbr. Söci^tatisque Antiquar. Lond. Socii

Honoiam.

PRO GRADUExhibet

Andreas AdolphusGrunden,Uplauduy, ■

Tn Aud. Carol. Mai. Die Maji MDCCLXX,Horts Ante ^Meridiem Sölitis.

Upfaliae,Apud Joh.- Edman, Reg. Acad« Typogr»

B, L.

1

Edi'd'ft anno ßiperrorc Carifftmiw* fnihique' ami-■cijfinius Dom. Fb. Cond, BJIRNID ROL. PRINTZ

D/jJertationem Juam de Ada^iis Suiogochicis, in quanotabihora nonnulla eorum explicuit, &'y quo fpe>Bent y declaravit, Qvumque hane operam illius r

Patrice Lingua- amantibus nan ingratam fuiffey ani-madverti, zf ßmul deprebendi, ej/e Y qua non in-eormmde huic traBatiom ndjwngi poßint\ in ani-mum induxiy paueula hac eruditorum cenfura fub-gittere, quam ß benigniorein experta fuerintY eritrde quo mihi gratulabor. Ni/i tempus adeo augußosmihi limiUs prafiriffijjet uherior bac feges futurafuijjet, nunc vero ut pra/entm boni conJalasr enixvrogo\v

frmÄ K

* *0^ *K ® X

^Q^uod TITUS LIVIUS civitati fuae lauditriboit, illam magis omnibus aliis ab a-

*r crocioribus pcenis abftinuifle, id de Gen¬tibas Septentrionalibus non minus vere dici poteft,utpote quass rarius pcenas capitales inflixit, fed ple-raque crimina vel bonorum vel exiftimadonis ja-£tura ple&ebat. Animadverterant fortaffis Legis¬lators, a gente, vitae prodiga, mortem in malis re-putatam non foiffe, atcjue adeo vitiorum fbrtiusfufflamen fuifte inöi&am fortunis & hmx pcenam.Pofterioris generis fuere non folum probrofa no- %

mina publice data, hvars mans niding9 man thesvärre, agnabakr, grafparri, legooxe, (kcemdaman,horßacka &c., fed etiam fupplicia dedecus & igno-miniam magis quam ingratum fenfum inferentia,uti erant, prseter varia alia, cippi, cacaftae, criniumabfciflio, narium atta&us, de quo in DiflertadoneClarilT. Dom, Ph. Cand. PRINTZ, nuper a&um elhAddo nunc unicum ejusdem generis, quod apudAlemannos & Suevos inprimis ufurpabatur. Sci-licet, (i qui enormia fcelera perpetraverant, ufureceptum erat, ut qui eorum, Ordinis Nobilium e-

A rant

# ) 2 ( #

rant, praeter mulctam pcenamve aliam, canem,qui Minifteriales, fellam (h. e. ephippium) qui veroCöloni, aratri rotam, vel ad cerritorii ulcimos fines,vel per certum & a Judice determinatum fpatiumportarent. Vocabatur hasc pcena portätio canis ,8z, quia Nobilibus propria, pcena militaris nec nonangaria. v. DU FRESNE in Glojf. Lat. Tom. 1.pag. 433. edit. rec. Occurrit frequens hujus fup-plicii mentio apud Scriptores antiquos, & inter a-lios apud ARNOLDUM LU.BEOENSEM Lib.VILcap. II. präfumtio, inquic, hoc modo multa-ta efi, ut mille marcas argenti injuriato perfolveret,& de fezido fuo ad centum marcas argenti Eccleficetnajori refigmret, Zf cum multis nobilibus, homi-Tiiwn ei faseret, Zf cmn quingentis Mihtibus, mili*tarem ei pcenam perfolveret, id eft, ut fingul1 Mi-Utes de loco perpetrati fceltris, usque ad föres ma¬joris Ecclefia Caniculwn deferrent. Modo Ja tida¬tus DU FRESNE Tom; IL pag. 164. ex ARNUL-PHO MEDIOLANENSI obfervat, dum Nobiies ca¬nem portabant, Clericos in eundem finem Codicemgeftafle. Verba ejus fub anno 1008 haec lunt:Haec autemfuit pacis 'Conditio, quod veniente Medio-ianum, tertio ab urbe miliiario, nudis incedendo ve-fligiis, Epifcopus Codicem, Marcbio canem bajulans,ante föres eccleß# S. Ambrofii reatus proprios devo-tißime funt confefß. Ut aurem nihil non numeratapecunia piari potuic, ita factum nonnunquam legi-mus, ut ad declinandam publicam hane ignomini-am, perfoluto are gravi ? alios conducere licuerit,

qui

# ) 3 C # . <

qui pro reo illa ignominis inftrumenta portarent.Haec ideo breviter adferre libuit, ut conftaret,unde natum (it iilud adagium, quod in ore noftra-tium frequens eft, dum dicimus bära bundhufvu-det, quod eft, (Ingulari ignominia affici, nec nonbära hundhufvudet får en, quod Jocum habet, ubiquis pcenam luit pro alterius facinore. Dum ada-gium noftrum non canem fed caput tantum ceniscommemorat, indicio elfe videtur, majoris ignomi-niae förte caufta, non canem viviim, fed mortui ab-fcifTum caput aliquando portandum fuiffe, nifi cre-dere malis, partem pro toto hic nominari. Curhare fymbola inprimis ufurpata fuerint, ambigi vi¬deo; ceterum probabile videtur, e-adem ideo ufur¬pata, ut ftatim innotefceret, cujus ordinis fuerint,qui publica? ignomini# ita exponebantur. Codexenim & aratri rota manifefta profeftionis indiciaprae fe ferebant, uti vero jus venationis inter pras-cipua nobilitatis privilegia habebatur , ita canishaud incommode Equeftris Ordinis hominem indi-cabat. Minifterialium vero interalia erat, equumdominorum fternere, unde faffcum verifimile eft y

ut ille, tanquam fui officii infigne, ephippium por¬taret.

§♦ II.Qua? modo di&a funt, aliud mihi fubjiciunt

nec minus noftratibus familiäre adagium, dum dehomine, omni opprobriorum genere & publico con-temtu onerato, dicere moris eft: han blef få ut-fkärndy at en hund vide icke taga en bit brhd af

A 2 ho.

& ) 4 ( #

honom. h. e. tanta ille ignominia affeftus fuit, utne canis quidam bucceHam panis ab eo accipere ve-lit. Senfus borum verborum fatis evidens eft,fedunds originem duxerit, quum omnibus forte aequenon (it evidens, haud a propofito noftro alienumfaerit, in «andern inquirere. Jam inde ab anti-quiore Eccleföe Chriftianae tempore ufitatum erat,ut qui graviora peccata commiferant, a fideliumcommunione arcerentur. Inftituci noftri ratio non

finie, ut de variis excommunicationis generibus, il-Jiusque abufu multa adferamus; fciunt vero omnes,invalefcente hierarchia ecclebaftica, bannum hunc ,

ut vocabatur, eccleliafticum leviara etiam peccatanon raro infecucom fuifle» Uti vero facri ordinishominum intererat, pcenacn hane, per fe fatis gra-vem, qnam maxims formidarrdam exhibere, ita per-fuadere conati funt, iftiusmödi excommunicatum,non Deo folurn omnibusque caeleftibas, fed etiamuniverfae naturae horrori elfe. Ita de MATTHJAGUSTAV!, qui GOTSKALKUM, LincopenfiumEpifcopdrn & ALBERT! Regis Confanguineum an¬no 1372, vel, ut alii volunt, 1374 oedderat, & eapropter éxcommDoicabatur, narratum legimus, nonipfum folom toto corpore enrvarcuifFe s fed eti¬am quoconque venit, nullam buliiffe ollam , neccerevifiam efferbuiffe. Senfus hic eft verborumChronici Epifioporum Lincopenfium, ab ER. BEN-ZELIO inter Monumenta Ecclefiaftica, editi pag. 125*.

Han twinade bort i al fin tidTy war herre war honum oblid

; , ' " TBet

# ) 5 ( ❖Thet fintes i fanning margaledis,Af tbet ärende honom tedis,I huat buffé tber han varTher Jodh ej griitha, ej gjordis åhlkar.

Inter aiia> quas excommunicarionem vel fequicredebantur, vel etjam ipfius efFe£tum probare,fuic, quod ex hujusmodi hominis manu canis, quan*tumvis famelicus, fruftum panis vel alius efcaeafTumere, recufare dicebatur. Adferam in hanerem iocum ex Hifioria Trevirenfi apud ACHERI-UM in Spicilegio Tom. II. pag. 219. Ecce nunc vide,jam parebit, (i ita fumus excommunicati ,• ut aliquid-nobis exinde molefiirt poffit accidere; fi hic canis , quiforte Ulis edentibus aderat, bucceUamy quam iUi dederoycomederit, non pertimefco.Sin autem, thnenda efi nobisexcommunieatio, cjf p etenda reconciliatio, & hoc di&omifit bucceüam, quam canis, »f nattbus adhibuit, ul¬tra contingere non curavit, C53 ne quis hoc faturitattcanis po/Jet imputare, cwn alius iUi hucéellam mit-teret, feftinus arripuit. Unde ämnes, /jzii aäerant7fumma admiratione åuBi% una voce dixerum v opor¬tete eos ad ßtisfaBionem venire, ti? ita fecerunt,Faciunt eo etiam, quae CHRIST. GOTTLOBHALTAUS in GloJJ'ario Germanica Medii JEvipag. 976. ex Chronica 'Magdeburg?,co adfert t Marg*gravenn OTTEM von Erandenbmgk thate BifchoffLUDOLFF in den Bann umb etzheher urfache vjiI-lenn. Den Bann achtete der Marggräff nicht, vndals Er zu einer 7,eit an Tijche Ja/s, fprach Er:Ich habe ehe gehöret, wer in Bann ijt7 mit dem

A 3 ha-

& ) 6 C &

haben die Hunde keine gemeinfchafft, und navt einfluck fleifch, z/zzd n?<7f/jr /z/r d/> Hunde, die Hundewoltens nicht y und ließen davonn, Er befohl feinenKeminerer y daß Er einen Hundt mit einem fluckeßeifch in einer Cammer verjchlofs, das gefchahe,übev dreij tage Kam der Marggräff und Jahe denHundt und das Stuck fleifch unbegnaet: Er kam<zum Hertzogen, &7zd fluchte Gnade, z/zzdBifchoff, liefs Ihn aufs dem Bann i. e. LUDOL-PHÜS Epifcopus,Marchionem Brandeburgicum OT¬TO NEM excommqriicavk ob. aliquot commifia.Hancexcommumcadonem Marchio flocci fecit, & quummenfas accümberet, dixit: nntea audivi, cum excom-municato rem non habere canes, ofFamque futntamcinibus objecit. Canes vero averfabantur, & indeabierunt. Tum vero Aulico fuo imperavit, ut ca-nem una cum, frufto carnis in conelavi includeret:polt triduum Marchio adveniens vidit canem car-nisque fruftum inca&um: quo fa£to, Ele£toremconvenic, veniam exoracurus» & Epifcopum rogavic,ut excommunicatione eum exfolveret.Ex allatis itaqucconftare arbitror, adagio, ab initio hujus paragraphi,silato indicari, hominem adeo male habitum & de-fpeüum, ut non fecus ac profanus ab omnibus fu*giatur, & contemtui habeatur.

Tanquim appendicemhuic paragrapho adiungam,inTabolis Legum antiquarum intergraviora conviciaoccarrere forwunnen hundfiviaeJon, h.e. probationekgali convi&um fil ium caninum. Dubi um eße poterit,q^omodö de honzinc ufurpari potucrit opprobriuni

i f.

# ) 7 ( #

illüd filius canimis, &, ne pro mera Iingtfae intempe-ranciaTabeas,quomodo turpes hi natales juridicepro-baci pocuerint dici. Non attinecindicare, efleinterLe-gurn noftrarum Interpretes, qui heicmendum fubeffefufpicencur, atque pro hunäfiwia legendum hundfin¬na vel kundfima (v. OSTG. L. B. B. cap. ff,) quamfenfum vocabuli id non immucet: obfervabo tan-

tum,' heic,nec non quod in WESTG. L. Rättl. B.cap, io. Iegitur, byckiu fovalp, mihi videri idem va-lere ac fiiium pagani. Novimus en im; Bilo bibli-co, Ethnicos vocari canes (v. MATH. 15: 26.) *>Ut autem femper honorificum h-a bi tom eft, a piis&chriftianis parentibus fanguinem duxiffe, i ca gra¬vis convicii loco habebacur, vocari filium pagani.Confirmatur hoc inde, quod apud Scriptore^s vete-res, illos, qui paganismi erroribus pertinacius ad-hasrebanc, vocari videamus hundhedin. Succurritin rei fidem locus in Hifloria OLAVI TRYGVAS.ed i t. Skalt. pag. 160. P. 11., ubi affertur OLAVIhujus, SIGRlDiE STORRÅDA nuptias ambiencisnon elegsntifiima procatio. Pacifci ille voluit, utRegina Chriftianam fidem acciperet, quod dum il-

la

*) Angli fimili loquendi genere Sc pro conviciou-furpant Jon oj a hitcb.: filius canis foemina?. Bitcb yeroin hac lingua etjam pro lupa vel meretrice in ufu eft.Sed probabile mihi videtur, tam illorum quam noftra-tiuro phrafin biblicam, uti monui, originem ab initiahabuifte. Fortaffis etiam ex fimili fonre profluxit vul-gi illud convicium in MufTeimannos, hundturken quodvariis ineptiis locum dedit. conf. Nob. v. DALIN intiifl. Suiog• Tom. III. p. 399.

❖ ) 8 ) #la abnuebat, feque in rcligione majorum fuorumpermanfuramajebat, pergit Hiftoricus: Olafer Kon-gur vard ?niok reidr ordum hennar l han laufi medglofa finum i andlit henni, heldur bradlega, oc mal-tihyggur \>u hrockinfhinna, at ek muni vilea eigaf>/Å Jva bund"heidna oc ofgamla. Rex his verbisejus valde irritatus fuit; éc mox cbirothecam fuaoiin faciem ejus impegit, dicens, an tu rugofa anusputas, me te da&urum, paganam & decrepitam *JCitato capite juris Civilis, occurric etjam harjans-Jon, quod forte pro fynonymo haberi poteft, Har<jan certe nomeo ed Odini apud EDDAM, ut adeoper harjam fon inteiligi forte debeac filius Odini,h. e. ethnicus,

§. III.De illo, qui operi continue affidet, & rarius vel

amicos invifit, vei in publicum prodit, dicere fole-mus: Han fitter hemma, fom han vore inmurad.Ut ünde hoc loquendi genus profluxerit, conftarepoflit, monebo confuetudinem fuifle veterum, utqtiando quispiam ädeo profligats deprehendebaturnequiticB, ut non folum omnis emendationis fpesceffaverit, fed etjam metus effet, ne plures alioscorrumperet; perpetuae cuftodiae ita mandaretur ,

ut

*) Nelcio, an pofterius epitheton in SIGRIDAMqnadrare potuerit, quippe qus, nupta deinde SUENO-NI TIUFVUSKÄGG, fillam peperit ASTRIDEM & for¬te etjam CANUTUM Magnum> Danorum AnglorumqueRege«: licet hußc a priore conjuge MISECONIS, Po-lonueR. filia, natum contendant alii.

& ) 9 ( &ut aditus carceris muro occiuderetur, reIi£to tantummodieo foramine, per quod alimenca immitcerentur.Germani vermauren dixere, & qui Lscine loqueban-tur immurare. Ufurpabatur idem etiam alias, quan-do eavere volebant, ne captivus elaberctur. ExNarratione de Captivitate MAXIMILIAN! apudBrugenfes fequentia iegimus in HIER. PEZII Script.Aujtr. Tom. II. pag. 554. Darüber fürten SieSein K. G, in das Herozeg Filips baufs von Raffen-ftain: Darhin haben fie in verjmidt und vermaurt

fo wer, dajs fein Genad zu ainer Kamer inn hiennund her mag genn, und ße verwacbten Sein G. Tagund Nacht mit 200 mann. h. e. eapropter duxe-runt Imperatorem in domum Philippi, Ducis deRofTenftain. lbi eum muro ferramentisque ica in-cluferunt, ut tarnen Imperator in camera furfum& deorfum deambulare potuerit. Cuftodias ejusCCmilites nofte dieque affignnti erant. Modo Landa-tus HALTAUSIUS ex Hiftoria MATTHE® KEM-NATENSIS, manufcripta , ad annum 1466, fequen¬tia adfert de fimili immuratione intelligentia. AlsHANNS von WYRSBERG und fein prüder LE¬WINvon WIRSBERG mit eynem großen anhang,undLEWIN ward zw Kemnat gefangen und gein Regens•purg geantwurtt, Da thettennn Tbtimbe ein offenWidderuffüng, und ward verdampt inn ewig gefeng-Tins, fein fand zu bujfenn, das brode des fchmert-zens zu effenn, und zu trinckenn das Wäffer derDraurigkeit, und ftarb im Dum Hochburg genant.i. e. Quando JOHANNES de WYRSBERG &LEWINUS cum ingenti eomitatu effenc, & LE-

B WI

# ) IO f &WINUS, Kemnati captivus faftus, Ratisbonam du»ceretur, in templo cathedrali errori fuo renuntia-vit, & aeterno carceri adjudicatus, ut peecata fua ex-piaret, panem angoris ederet, & aqustm doloris bibe-ret, mortuusque eft in turre Hochhurgenlulmrn-o ve-ro, ut inconfulta fuperftitio in affligendo corporefuo olim• ingeniofa erat; ita legimus, haud paucosfuiffe, qui ultro ifUusmodi mura fe psfft fuerintcingi, ut ita extra omne hominum confortium po»litis,, nil eflet, quod aufteram piet.item torbaret. Vi-dfitabant illi fere pane & aqua, atque ita vi vi infepulcra fua deicenderunr. lava tit furor hic in»primis nu lieres, quae ideoInclufee nuncupabantur. v\.MENKENII Scriptores Qerm. Tom, II. p. 1456. &DU FRESNE GloJJ] in v. mmurare.

§. IV.De ftupido atque rerum omnium imperito

dicere folemus, han wet hwarken fram eller bak.Loquendi hoc gencre utuntur etiam Dani Germa»nique» qui pofteriores dieunc, erweis weder hintennoch vorn, & utebantur etiam Latine ioquentestemporum medii aevi fcire ante retro. indica-bant illo vero varias iilas corporis incJinationes &converfiones, qua; eis prasCcriptae erant, qui mis-farum formuias decantabant, aut muflitando depro-perabanc, quseque prsecipwam, ni fällor, olim con-fticuebant Clericorum eruditionem. Sufficiunt adprobandum vocabuii ufum loca a DU EKESNIO I.c. Tom. I. p. 518. allata quaeque tran'cribere nonpcenitebic:. Specileg. MS. Fontanell, p. 187, Ut no-

# , ) II { #vitius regulariter fciat inclinart; fcilicet non dorfoarcuato, ut qiäbusdam negligentibus efl familiäre,fed na ut dorfum fit juhmjjius quam luvtbi, Ca¬put JubmiJJius quam dorjum . . . quando intramuschorum . . . vet inde recedimus cum Ante & Retro,providentiain & follicitudinem figwficat &c. Or-do Cluniac. part. I. cap. 16. Quam indinatio-nem nos per ipfum Ante & Retro appeUamus, quidincipit contra orientem &finit contra Occidentem, £fc.Qui hzcgcie. Ante &Retro ignorabar, idem cenfebatur,omnesSacerdotalis muneris partes primarias ignorare.

Quod proxlmc calamo meo fefe jam offert^efl: adagiale illud dicendijrenus, quod non raro au-dimus ufurpatum de nepotibus bonorumque fuo-rum decocloribus: Han bafver fbrßort fitti rut ocki flrut. i. e. omnia bona fua penitus penitusque di-lapidavit. Qui Linguae noftrse cauffas noffe amant,quaefiverint forte, unde illud ortum fit, quum neu-tra vox rut vel flrut in noftra Linguae occurrat, fi-gnificatione ullo modo huc referenda. Poftquam ve»ro HALTAUSiO indice animadverti, in emtionis& invefciturae Litteris veterum Germanorum recem

feri agros, prata, filvas, rüttigtflrüttigt, nondubi*tavi, quin inde vocabulorum horum ulus ad noftra-tes dimanaverit. Intelligebant vero illi per rüttigtid fiivarum, quod eradicatum, & vel pafcuis vel ar-vis adaptatnm erat, a m, radix, unde rbdja, eradi«care, per flrüttigt\ vero, quod arboribus vel fruti«cibus oppiecum erat, a flraucb^ frutex. Qui itaquevendebac rüttigt und flrüttigt, cenfebatur omnibus

B 2 iöii

& ^ ia ( #foli fui bonis cefliffe. v. cit. Au&. p. t569 & I7?7«atque proinde dum dicimus fbrfihra i rut och iJirutidem ek, ac (1 diceremus, nihil bonorum fuper-effe, fed culta omnia incukaque disperdita efTe. Eket.iam alia formula, illaque huic oppido cognata,qua in eadem materia utimur, forßbra i ringanderot, cui ut aliquam luccm addamus, obfervamus,ringande, C\ formam vocis fpe&es, verbum quidemvideri particip» a£th'i; fed ani nadverres fimul, in*veniri in pacria L. non pauca nomina & adverbia,quac hane terminationcm libere & absque ulla (vgnificarionis cum participiis communione, inprimisin familiari fermone,cd cifeanc e. g. kritande hwit,

# inkar cretaj albus, eliande råd, ignei coloris, påßickande ßunden, illico fconf. LLPJH. fiika me*Iis, punctum temporis) ifande kall, inkar glacieifrigidus, [pmg fpånganäe ny, admodum novus, u•tände wacker, perpuleer. Prstereo plurima id ge¬nus alia. His ita pofitis, recordainur porro, quicampum purgare voiunt, arboris radiees circumcirca fuccidere, ut ipfam facilius convellant. I rin-gande rot itaque idem ek ac, radicibus circum circaamputatis j oÅcåfafö.

§. VLNil notius ek in nokra Lingua, quam adsgi-

um illud Komma i Grefvens tid. • Ut autem ufusinkabilis fa;pe ek, ita non eodem modo eademqueFgnificatione illud a nokratibus ufurpari depreheri-dimus» Nonnunquam enim idem ek ac neroppor-tune venire, alias vero indicat infelici fidereinque

# ) *3 ( '#fuum exitiam adefTe. Et nefcio, annon pofteriorhaec lignificatio primitiva, idsoque verior fit. Con*ftat enim inter eruditos, qui ad hafce minqtias a-nimum demictere voluerum, v. DALINUM foquor& L. B. HÖLBERG1UM, hunc in Hiß. Dan T,ILp. 282, iilum in SuethicaT.lV<p. 26^ narum hocadagium effe ex occafione bellorum, fub anfpiciisCHRISTOPHOR!,Comitis 01denburgen(is,& CHRhST1AN1, Ducis Hoifati<£& Affinis GUSTaVI PRbMI, in Dania vicinisque regionibus gcftorum. Etuti fortuna CHRISTOPHORO abinitio ita favit,ut magna pars Danias & ipfa metropolis illius im«perio fe fubderet; ita quicunque ejus leges accipererecufhbant, male habebantur, &, 1 bi in manus mi-Jitum ejus, quibus edam Lubecenfes fuos adjunxe-rant, omne fsevitise genus experiebantur. Hinc fa-8:um eft, ut tempora Comitis CHRISTOPHORIDanis idem fnerint ac dies Aliienfes apud Romanos,infortunati, inquam, Sr peffimi ominis.

S. VIIQuam fnperftitiotee olirn fucrint gentes, etiam

ab fcientiis inftruöiores, teftantor veterum motiu-menta, noruntque omnes. inprimis vero icer ali-quod fufcepturis nihil, quod vel ocuiis confpicie-batur, vel in occurfum venit» ominofum non erat.

Pr«cipue vero infelix habebatur, (i abituros pedesin limine fefellerunt, ita quidem ut, fi tum vel im«pingebant, vel in terram procidebant, a propofitoitinere fere abftinerent, vel faltem aliquantisper do-mi remanerent. Eft hinc, quod OViDIUS infe ix

B i fa-

# ( *4 ( &

fuum exilium ingrefturus, canat Trift. Libr. I.Eleg. III.

Ter limen tetigi, fum revocafusad quem locum, quae commentantur viri eruditi,conferri poterunt. Non autem omen perinde in-felix habebatur, vel etiam facilius procurabatur, (ipervenientes eo, quo cogitabant, in ipfo ingreffulabebantur. Ica de JULIO GfåSARE perhibet SUE-TONIUS, illum, quando cum exercitu in åfricamperveniffet, prolapfum in egrejfiu navis, verfo ad me-lius omine dixifiTe: Teneo te ytfrica, atque adeo ca-fum hunc ita interpretatum, quafi illo fignificarevoluerint Dii,firmam ihi fedem ipfum habiturum.Quam late hasc fefe perfuafio fparferit, quodque bo-realia etiam haec regna pervaferit, teftatur STUR-LASSONI1 Hiftoria Norrwegtca, in qua fimilis pla¬ne de OLAVO SANCTO, ejusque prirno in pa-triam fuam reditu hiftoria narratur, Verba ejusTom. I. p. 399. haec funt: pa geingo peir upp aEyna, ftygor \>ar Kongur auprum fieti, fem var le-yra nockor, enn ftuddift auprum fieti a Kne: \>a ?n<elUti hann, fiell ec nu, fieigir Kongur, pa jagpi RytNI,eigi felltu, Kongur, nu fiefter pu fotum i landi; Kon¬gur lo vid, oc tnallti: Vera ma jva efGup vill. Hoceft ex interpretatione PERINGSCH2ÖLDII: Moxvero éxfcenfionem facturus, in ccenofo ac lubricoloco pede altero titubans Rex, fua crcumftantibusdenuntiat fata*, cui tum RANO minime vero titu-baffe regem dixit, fed potius firma jeciffe in hacregione fui imperii fundamenta, Quibus rex iubri-

dens,

dens, utique numinis prapotentis auxilio, hasc ratafieri poflc affirmavic. *j Hjec breviffirne adferre vo-

lui, ut indicarem, mihi inmentem venifle, fufpica-ri, fieri forcafle potte, ut in hac perfuafione veterumfundamentum habeac jocus ilie, quem in aliquibusSuccise partibus ufurpari audivi. Scilicet, dum a-liquem inopinato ceciditte vidcnt, dicere folenr: han

jfrvor borgareed* h. e. facramento civitati dixit, veljure jurando civitati ie obftrinxit. Novimus, qüi infimiies locietates cooptantur, folenni facramenro fi-dem fuam obliga re, & ira manfuräm in urbefedemimpetrare: jocus hic, cafum prolapfi idem porten-dere, innuit, atque fi jus jurandum edidiflet. Hocvero nemini obtrudere volo, tercum vero eft, lo-quendi ifiiusmodi formulas ad ritus o)im ufurpatosfere refpicere, &, fi forcuito natas eflent, setaternbaud. laturas iuifTe*

§. virr.Modum taciam, ubi unicum attulero. Inter

leniora convicia ufurpari a noftratibus audimus^wr-ker Slensr quo defignari videtur homo defes, & la-borem negotiumque quodvis in alios lubenter incli-nan?» Antea laudatus v. DALIN Hiß. Suwg. Tom.IL p. 833. eodem fervari credit memoriam nobiiis"

j • ■ ' x Col-*) Rem eandem commemoratione dignam cenfuit Au-

.&or Hiftoria:OlaviS. rhythmicaeabHadorphioeditasp.ij.,Helge OLAF figlde tha fram, Han hog/le knäA med andro heenAk Nordan med Engelland, Tha (ägde RANI utban meen,Kom fa im il Norge flrand, Tu fäder foot i Norges Rühe,Som heter Själa, fieg t her aa land. Thet ma nu engen mara tin hilte,Han gick an od, och fieg a leer OLAF loa, och wart glad ,Androm fote ån haljwa meer r Åt han war kommen i then find,.

❖ ) ( #Colonienfis, quem hoc nomine Cbronicon Rbytbmi•C8//2 (v\p. J36.) aliique Scriptores nuncupant, quiqueex Germania copias auxiliares fex mille miilitum adJOHANNEM II, Sueciae regnum invafururn, ad-duxic.Fateor equidem, hocnon (ine fpccie dici.quumLegatum hunc hiftoriae noftrae conftaneer JunckerSLENZ nppellentJnrerea tarnen certum eft, Ii inSue-ciam nunquam veniftet vir hic, eandem loquendi for-mulam nihilominuslocum invenire potuiflQ.Slenfr e-nim in vetere lingua ignavum\ndicM,flen/kap\gmviam,ßenfa , omn. Juncker vero titulus erat filiorum domu-um illuftrium, refpondens iatinodomicellus ve\heriiisifc> quumque hiin otio fere educarentur, fa&umeft,ut Juncker pro juvene ignaviae & delictis dedito aeci-pi inceperit, & junckerera pro otiari.Jwicker SLENSitaque non minus apellativum quam proprium habe-ri poteft, licet non negem fieri, potuifle, uc hospitis hu«jus, multis haud gratiffimi, memoria frequentiori ad-agii hujus ufui occafionem praebere potuerit: eciarn*(i facere non poflim ,* quin addam , (i nomen hujusBelli Ducis prsefenti diEfcerio occafionem dediflet,il-lo non tam fuperbam ignaviam, quam crudelicatem& faevitiam fignificatam fuiffe, quae vicia in peregri-110 hoc notabiliora utique fuiflent, quam illius fo-cordia. Adde, eundem hunc Juncker SLENS, ftatimfere ab adventu fuo Calmariae globo plumbeo per-cufTum obiilTe, fi Chronico Rhytbmico fides habcatur,

uc adeo, quemadmodum nullo merito fui me«moriam Suecis commendavit, ica multa inju¬

ria infignis effe nequiverit.TANTUM.

SS »