P o d g o r i c a , j a n u a r 2 0 1 5 .

Izvještaj o kvalitetu

obrazovanja i obuke JU Srednja mješovita škola „Bećo Bašić“

Plav

CRNA GORA

JU Centar za stručno obrazovanje

1

Sadržaj

Ustanova ............................................................................................................................................ 3

Direktor ............................................................................................................................................. 3

Organizacija nastave ........................................................................................................................ 4

Nivo utvrđen u I i II ciklusu utvrđivanja kvaliteta ..................................................................... 4

Broj učenika i programa .................................................................................................................. 4

Broj zaposlenih ................................................................................................................................. 5

Interna evaluacija ............................................................................................................................. 5

Utvrđivanje kvaliteta ....................................................................................................................... 5

Rješenje .................................................................................................................................................. 6

A. UPRAVLJANJE, RUKOVOĐENJE I ORGANIZACIJA ...................................................... 8

B. NASTAVA/UČENjE I OBUKA – IZVOĐENjE PROGRAMA .............................................. 9

C. POSTIGNUĆA UČENIKA STRUČNOG OBRAZOVANjA ...................................................... 9

D. SARADNJA KOJA OMOGUĆAVA DA SE ODGOVORI NA POTREBE PARTNERA U STRUČNOM OBRAZOVANJU ....................................................................................................... 10

E. USKLAĐENOST RADA SA ZAKONSKIM PROPISIMA ....................................................... 11

F. KVALITET NASTAVNIKA, TRENERA I SARADNIKA ......................................................... 12

G. UPRAVLJANJE KVALITETOM ................................................................................................. 13

H. MATERIJALNI RESURSI ............................................................................................................ 13

I. DOKUMENTACIJA I PROCEDURE ........................................................................................... 14

J. PROVJERA KOMPETENCIJA ...................................................................................................... 15

1. Obrazovni programa Zdravstveni tehničar ....................................................................... 15

2. Obrazovni program Poljoprivredni tehničar ..................................................................... 21

3. Programi i arsimit profesional Teknikë i turizmit ............................................................. 24

3.1. Obrazovni program Turistički tehničar – nastava na albanskom jeziku ............... 27

4. Obrazovni program Turistički tehničar (verzija prije modularizacije) .......................... 30

5. Obrazovni program Građevinski tehničar za visokogradnju ......................................... 34

6. Obrazovni program Automehaničar ................................................................................... 37

7. Obrazovni program Prodavac .............................................................................................. 42

8. Obrazovni program Keramičar ............................................................................................ 47

9. Obrazovni program Monter suve gradnje .......................................................................... 50

10. Obrazovni program Konobar ............................................................................................... 53

Tabela kvaliteta .................................................................................................................................. 57

Opšta preporuka ............................................................................................................................ 59

Pravna pouka .................................................................................................................................. 59

2

Ustanova je prepoznata kao jedan od kreatora značajnih dešavanja u lokalnoj zajednici. Uživa veliki ugled i povjerenje svojih sugrađana, dok njeni bivši učenici daju doprinos daljem radu i razvoju. Aktivnosti ustanove odvijaju se, ne samo na lokalnom i državnom, već i na međunarodnom nivou. Nastavno osoblje svoje vannastavne aktivnosti uglavnom realizuje kao društveno koristan rad. Radna atmosfera odiše smirenošću i veoma prijatno utiče na one koji se u njoj zateknu. Učenice/i ove ustanove, zbog angažovanosti uprave, imaju znatno bolje uslove za obrazovanje i stručno usavršavanje u odnosu na cjelokupno stanje sredine u kojoj se nalaze. Poseban doprinos ove ustanove ogleda se u podsticaju razvoja Crne Gore kao otvorenog društva, multikulturalne, multikonfesionalne i multinacionalne zajednice.

U skladu sa METODOLOGIJOM obezbjeđivanja i unapređivanja kvaliteta obrazovno-vaspitnog rada u ustanovama stručnog obrazovanja i obrazovanja odraslih, a na osnovu pojedinačnih izvještaja o kvalitetu rada, obrazovanja, obuke, podrške i saradnje JU Srednja mješovita škola „Bećo Bašić“ Plav dobija nivo kvaliteta

IZVRSTAN

3

JU Srednja mješovita škola “Bećo Bašić” Plav

Ustanova

Školske 1965/66. godine u Plavu je otvoreno područno odjeljenje Gimnazije ”Panto Mališić” iz Ivangrada (Berana) sa 115 učenika koji su raspoređeni u 3 razreda. Škola je radila u prostorijama Osnovne škole „Hajro Šahmanović”u Plavu. Od 1969. godine, na osnovu odluke Skupštine Opštine Plav, osnovana je Gimnazija kao samostalna ustanova sa četiri razreda.

Školske 1978/79. godine Škola nastavlja sa radom u novom objektu. Nastava na albanskom jeziku se izvodi od školske 1979/80. godine. Od marta 1989. godine Gimnazija mijenja naziv u „Školski centar srednjeg usmjerenog vaspitanja i obrazovanja”, od 1992. godine u JU Srednja škola „Bećo Bašić”, a od 2003. godine JU Srednja mješovita škola „Bećo Bašić” Plav.

Direktor

Ramo Kolašinac je rođen 25.11.1953. godine. Završio filozofski fakultet u Sarajevu - grupa filozofija sociologija; profesor filozofije i sociologije. Za izuzetne rezultate ostvarene u oblasti vaspitanja i obrazovanja, 2005.

godine, dobio je državnu nagradu „Oktoih“. Bio je:

predsjednik Opštinskog vijeća sindikata 1985. godine; delegat u skupštini Socijalističke Republike CG 1986. godine; član predsjedništva Socijalističkog saveza radnog naroda (SSRN) Crne Gore 1986. godine; član Savjeta zdravstva Republike Crne Gore 1986. godine; predsjednik Opštinske konferencije SSRN 1987. godine; predsjednik Opštine Plav 1989. godine; Predsjednik Skupštine Opštine Plav 2010. godine; član Savjeta za stručno obrazovanje 2006-2010. godine; član Nacionalanog savjeta za

obrazovanje od 2010. godine; direktor Srednje mješovite škole „Bećo Bašić“ u Plavu od 1996. godine. Oženjen je, otac četvoro djece.

4

Organizacija nastave

Nastava se realizuje u jednoj smjeni od 7:30 do 13:30 časova.

U Školi se nastava realizuje prema rasporedu.

Rasporedom su obuhvaćeni časovi opšteobrazovnih predmeta, stručno-teorijskih predmeta i praktične nastave.

Ukupan nedjeljni broj časova se kretao od 1130 školske 2010/11. godine, 1155 školske 2012/13. godine.

Nivo utvrđen u I i II ciklusu utvrđivanja kvaliteta

Kvalitet rada Škole eksterno je procjenjivan dva puta: I ciklus 22-26.05.2006. godine; II ciklus 10-14.05.2010. godine.

U I ciklusu utvrđivanja kvaliteta obrazovno-vaspitnog rada, u skladu sa Metodologijom, nije definisan nivo kvaliteta, a izvještaj je obuhvatio obrazloženje i preporuke.

Kvalitet procijenjen u II ciklusu utvrđivanja kvaliteta: Upravljanje i rukovođenje - Veoma uspješno; Kadrovski, materijalno-tehnički i bezbjednosni uslovi – Veoma uspješno; Etos – Veoma uspješno; Podrška koju ustanova pruža učenicima - Veoma uspješno; Saradnja sa roditeljima, drugim ustanovama i lokalnom sredinom – Veoma uspješno; Postignuća, znanja i vještine prema obrazovnim standardima – Uspješna. Kvalitet nastave je procijenjen kao veoma uspješan za ekonomsku i medicinsku grupu predmeta; uspješan za stručne grupe predmeta i predmete: turistička grupa predmeta; poljoprivredna grupa predmeta; ekonomska grupa predmeta/ Grupi i lëndëve të ekonomisë (nastava na Albanskom jeziku/ mësimi në gjuhën Shqipe); saobraćajna grupa predmeta; mašinska grupa predmeta; arhitektonska grupa predmeta; Kulturna baština Crne Gore; Istorija umjetnosti; Kuvarstvo sa praktičnom nastavom; Poznavanje robe; Medicinska njega), a zadovoljava Poslovna informatika.

Na osnovu Izvještaja iz II ciklusa Škola je 20.10.2010. godine dostavila Plan za unapređivanje kvaliteta obrazovno-vaspitnog rada.

Broj učenika i programa

Programe pohađaju učenici iz Plava, Gusinja i Murina. Školske 1982/83. godine Škola je imala 967 učenika raspoređenih u 28 odjeljenja. Školske 2011/12. godine upisano je 722 učenika u 30 odjeljenja, a 2012/13. godine 742 učenika u 30 odjeljenja. Školske 2014/15. godine upisano je 607 učenika, od čega u gimnaziji 268 učenika (na crnogorskom-srpskom, bosanskom i hrvatskom jeziku i albanskom jeziku).

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

Ukupno

Teorijska

nastava

Praktična

nastava

Slobodne

aktivnosti

0

100

200

300

400

500

Plav

Gusinje

Murino

5

U Školi se realizuje 10 obrazovnih programa: Zdravstveni tehničar; Poljoprivredni tehničar; Građevinski tehničar za visokogradnju; Turistički tehničar; Automehaničar; Prodavač; Konobar; Kuvar; Monter suve gradnje; Keramičar.

Broj zaposlenih

Školske 2006/07. godine, prema izvještaju o eksternoj procjeni kvaliteta, u Školi je angažovano 65 zaposlenih. Školske 2010/11. godine ukupan broj zaposlenih je bio 91, školske 2011/12. godine u Školi je angažovano 105, a školske 2012/13. godine 104 zaposlena. Školske 2014/15. u Školi je angažovano 95 zaposlenih (od čega 13 spoljnih saradnika).

Interna evaluacija Škola je pripremila Izvještaj o internoj evlauaciji za period 2011-2013. godina. U Školi je formiran Odbor za kvalitet. U Izvještaju je obrađeno:

50 kvantitativnih indikatora za dvije školske godine 2011/12. i 2012/13.; 42 kvalitativna indikatora.

Od kvalitativnih indikatora ocjenom „odličan” su procijenjeni 68,42%, dok je ocjenom „dobro” procijenjeno 31,58%. Za sve procjenjivane indikatore je dato obrazloženje, a za većinu su date preporuke za unapređivanje.

Utvrđivanje kvaliteta Proces utvrđivanja kvaliteta, u periodu 02-04.12.2014. godine realizovalo je 11 eksternih evaluatora. Stručno obrazovanje, školske 2014/15. godine pohađa 56% učenika Škole. Utvrđivanje kvalitet izvršeno je za devet (od 10) obrazovnih programa, koje pohađa 324 učenika, odnosno 99,5% učenika koji pohađaju stručno obrazovanje (odnosno 53% učenika Škole).

0

100

200

300

400

500

600

700

800

2010/11. 2011/12. 2012/13. 2013/14. 2014/15.

Broj učenika

Broj učenika - stručno

Broj učenika - gimnazija

Broj učenika na albanskom

jez.

Broj učenika - stručno na

albanskom jez.

0

20

40

60

80

100

120

Broj zaposlenih

Nastavnici

Spoljni saradnici

6

Rješenje

7

8

A. UPRAVLJANJE, RUKOVOĐENJE I ORGANIZACIJA A.1. U Školi se sprovodi planska realizacija internog obezbjeđenja kvaliteta.

Časove nastavnika hospituju: direktor, pomoćnik direktora, pedagog i psiholog o čemu postoje uredni i formatirani izvještaji. Uprava Škole kontroliše pedagošku dokumentaciju. Uprava Škole, takođe, kontinuirano vodi kvantitativne podatke na osnovu kojih kreira svoju politiku i aktivnosti. Izborne predmete učenici biraju na osnovu svojih želja, a Uprava Škole usaglašava njihov izbor u skladu sa kadrovskom strukturom.

A.2. Škola ima izvještaj interne evaluacije za period 2011-2013. godina. U Školi je formiran i funkcioniše Odbor za kvalitet koji je procesom interne evaluacije obradio 50 kvantitativnih indikatora za školsku 2011/2012. i 2012/2013. godinu i 42 kvalitativna indikatora. Od kvalitativnih indikatora, 68,42% su procijenjeni ocjenom „odličan“, a preostalih 31,58% ocjenom „dobar“. Za sve procijenjivane indikatore koji su od značaja za Školu je dato obrazloženje i preporuke za unapređenje.

A.3. Uprava ustanove kontinuirano sprovodi aktivnosti na promovisanju i razvoju etosa. Prisutan je specifičan način upravljanja koji, na autoritativan način, održava jasnu hijerarhiju u odnosima i sprovođenju poštovanja definisanih obaveza zaposlenih. Zaposleni, na svim nivoima, poštuju uspostavljene odnose i daju lični doprinos održavanju procesa. Tokom komunikacije sa nastavnim i vannastavnim osobljem, kao i njihovog anonimnog anketiranja, utvrđeno je da je međusobna komunikacija primjerena i opuštena. Naglašeno je da Uprava Škole posvećuje dodatan napor potrebama zapošljenih i da, saglasno njihovim individualnim mogućnostima, pristupa realizaciji predviđenih školskih aktivnosti.

A.4. Kontinuirano unapređenje implementacije programa obezbjeđuje se kroz raznovrsne vidove podrške i stručne obuke, održavanja seminara i gostujućih predavanja. Nastavno osoblje i rukovodioci stručnih aktiva, učestvuju u aktivnostima koje su usmjerene ka kontinuiranom unapređivanju izvođenja programa i, uglavnom, su zadovoljni podrškom koju uprava pruža zaposlenima.

A.5. Školski odbor je školske 2013/2014. godine održao pet sastanaka, a 2014/2015. godine tri. Školski odbor obavlja poslove iz svoje nadležnosti. Na sjednicama se razmatrala: upisna politika, Godišnji programa rada, davanje u zakup školskih prostorija, odluke i slično. Nastavničko vijeće redovno organizuje sjednice, u skladu sa planskim aktivnostima. Na sjednicama se razmatrao: presjek rada, osvrt na realizaciju, Godišnji plan rada Škole, uspjeh i vladanje učenika i plan mjera za poboljšanje uspjeha itd. Nastavničko vijeće obavlja poslove iz svoje nadležnosti.

Preporuka:

� U izvještaju o internoj evaluaciji unijeti podatke koji se tiču osvrta na realizaciju iz prethodnog ciklusa procjene i koje su preporuke prenesene za naredni period, a nisu se realizovale shodno planiranoj vremenskoj dinamici.

9

B. NASTAVA/UČENjE I OBUKA – IZVOĐENjE PROGRAMA B1. Raspored časova je urađen u skladu sa nastavnim planovima obrazovnih programa. U

obzir je uzeto učešće spoljnih saradnika u realizaciji nastave, specifičnosti izvođenja modularizovanih obrazovnih programa i realizacija praktične nastave van Škole.

B.4. Podrška koju dobijaju učenici usklađena je njihovim individualnim potrebama. Izuzetna postignuća učenika evidentiraju se kroz Knjigu pohvala i nagrada, dok odjeljenjske starješine za učenike uredno vode tipizirane portfolije.

Preporuka:

� Na nivou Škole formirati tim koji će obaviti razgovor sa roditeljima učenika za koje, moguće, postoje posebne obrazovne potrebe u cilju unapređivanja podrške i profesionalne orijentacije.

C. POSTIGNUĆA UČENIKA STRUČNOG OBRAZOVANjA C.1. Postignuća učenika redovno se prate kroz evidenciju Nastavničkog vijeća, odjeljenjskih

knjiga, stručnih aktiva i uprave. U Ljetopisu i na elektronskoj prezentaciji (vebsajt) pregledno su istaknute učeničke aktivnosti.

C.2. Učenici dodatan podstrek za učestovanje u raznim nadmetanjima dobijaju kroz rad sekcija. Neki od stručnih aktiva ovoj aktivnosti pristupaju planski.

C.3. Vannastavne aktivnosti planiraju se na propisan način i veoma su pregledno opisane u Godišnjem planu i programu Škole. U njima učestvuje veliki broj učenica/ka. Na nivou Škole organizovane su 23 sekcije, o čijim aktivnostima postoji uredna evidencija.

C.4. Provjera znanja učenika sprovodi se na više načina. Uvidom u Odjeljenjske knjige, čiji sadržaj je uredno ispisan, dominiraju opšte prihvaćeni metodi ocjenjivanja – usmenim i pisanim putem. Glavne knjige o položenom stručnom i završnom ispitu ukazuju na primjeren nivo iskazanog znanja.

C.5. Ustanova posjeduje precizne podatke o učenicima koji su napustili redovnu nastavu, kao i o razlozima njihovog odlaska (prestanak statusa redovnog učenika zbog neopravdanih izostanaka, promjena prebivališta i dr.). Ovi podaci su izkazani i numerički i procentualno.

C.6. Statistički pokazatelji, koji su uzeti iz vaspitno-pedagoške evidencije, ukazuju na visok procenat učenika koji završavaju program u okviru redovnog trajanja.

C.7. Uvidom u školsku dokumentaciju, i u razgovoru sa Upravom ustanove, utvrđeno je da ne postoje učenici sa posebnim obrazovnim potrebama.

C.8. Tabelarni prikazi – numerički i procentualni, kao i opisni, od odjeljenjskih knjiga, knjiga stručnih aktiva i knjiga Nastavničkog vijeća i Školskog odbora, ukazuju na veoma primjerno vladanje učenika. Procenat učenika sa izrečenim vaspitnim mjerama za školsku 2013/14. godinu, na nivou škole je 35,43%. Poslije prvog klasifikacionog perioda za školsku 2014/15. godinu 176 učenika nije imalo neopravdanih izostanka.

Pored veoma prijatne atmosfere, koja je zatečena u školskom holu i u učionicama, kao veoma bitan indikator, za ovakvo stanovište, nameće se i podatak o veoma malom broju neopravdanih izostanaka. Uvidom u Knjigu dežurstava zapažamo da i najmanji problem biva uredno zapisan, dok su javne površine, koje su ukrašene brojnim panoima, u potpunosti sačuvane.

C.9. Obrazovanje i obuka vanrednih učenika ostvaruje se na osnovu individualnih interesovanja. Uvid u postignuće vanrednih učenika ostvaruje se isključivo na osnovu knjige za vanredne ispite.

10

C.10. U školskoj 2014/15. godini Škola je uključena u projekte: KEPASS „Regionalna podrška inkluzivnom obrazovanju“, SEECEL „Primjena preduzetničkih kompetencija“, „Razvoj pčelarstva“, „Solarna energija“, „Program za zaštitu učenika od nasilja, zlostavljanja i zanemarivanja“. Projekti su međunarodnog karaktera. Program KEPASS - međugranične saradnje ima za cilj da omogući mobilnost učenika/ca na nivou srednjih škola, da integriše obrazovne sisteme u Jadranskoj regiji kako bi se podigla konkurentnost srednjoškolskog obrazovanja i doprinese povezivanju obrazovnih sistema i tržišta rada u Jadranskoj regiji.

Jedan dio projekata koji se realizuju u Školi ima direktan uticaj na razvoj lokalne zajednice i međunarodnu afirmaciju grada Plava i države Crne Gore. Uvidom u bazu podataka, koja je sadržana u Ljetopisu, knjigama stručnih aktiva, iskazana na tzv. zidnim novinama i u elektronskoj prezentaciji, Knjizi centra za učenje, evidentno je učešće učenika i u raznim lokalnim, nacionalnim, regionalnim i međunarodnim projektima.

Preporuke:

� Pokretanje inicijative za izdavanje školskog lista, čiji sadržaj bi uređivali učenici uz stručnu pomoć predmetnih nastavnika, ako postoji jasan cilj i saglasnost učenika i uprave.

� Zbog velikog broja vannastavnih aktivnosti i povremene nekoordinacije među nastavnicima dolazi do tzv. preklapanja aktivnosti (npr. na nivou Škole postoje dvije debatne sekcije ) i angažovanja istih učenica/ka u raznim takmičenjima.

� Usljed brojnih vannastavnih aktivnosti, kod učenika se djelimično javlja i određena konfuzija u odnosu na redovnu nastavu. Prije i tokom realizacije vannastvanih aktivnosti trebalo bi učenike detaljno upoznavati sa ciljevima ovog vida edukacije i ciljevima redovne nastave.

� Na nivou stručnog aktiva potrebno je razmatrati različite načine ocjenjivanja u skladu sa ishodima.

� Osmišljavanje modela komunikacije sa učenicima koji tokom školske godine napuste redovnu nastavu.

� Obrazovanje i obuku vanrednih učenika treba planski osmisliti. Kao posebnu pomoć, vanrednim učenicima treba obezbijediti i način savjetovanja od strane nastavnika.

� Evidenciju o postignućima vanrednih učenika djelimično treba poistovjetiti sa evidencijom o postignućima redovnih učenica/ka.

D. SARADNJA KOJA OMOGUĆAVA DA SE ODGOVORI NA POTREBE PARTNERA U STRUČNOM OBRAZOVANJU D.1. Dokumentacija je dostupna zainteresovanima u skladu sa zakonom. Postupanje Uprave

Škole i nastavnog osoblja prilagođeno je potrebama informisanja o radu ustanove. Oglasne table su postavljene na odgovarajućim mjestima i elektronska prezentacija Škole redovno se ažurira (http://www.srednjaskolaplav.me). Informacija o radu Škole i postignućima učenika dostavlja se i odbornicima SO Plav.

D.2. Roditelji, socijalni partneri i predstavnici lokalne zajednice imaju blagovremeni pristup relevantnim informacijama. Jedan broj partnera je iskazao veliko zadovoljstvo zbog uvažavanja njihovih sugestija koje se odnose na rad ustanove.

D.3. Socijalni partneri učestvuju u organizaciji i realizaciji obrazovanja i obuke, veoma su dobro informisani o radu ustanove i pružaju dodatne aktivnosti na unapređenju kvaliteta praktične nastave.

11

D.4. Socijalni partneri iskazali su promjenljiv stav prema odnosu učenika u toku realizacije praktične nastave. Iskazali su i umjereno zadovoljstvo prema postignućima učenika tokom obrazovanja i obuke.

D.5. Ustanova je većinu svojih aktivnosti uskladila sa potrebama lokalne zajednice. Iako se, i više od obavezujućeg, Škola u određenim segmentima aktivnosti lokalne zajednice javlja kao pokretač i veoma ozbiljan partner.

D.6. Podaci o diplomiranim učenicima nastoje se prikupiti i iskazati u tabelarnoj formi. Preporuke:

� Radi boljeg informisanja javnosti pristupiti izradi informatora o aktivnostima i programima ustanove.

� Unaprijediti koncept planiranja i realizacije nastavnih aktivnosti i realizacije praktične nastave, u saradnji sa socijalnim partnerima.

� U saradnji, i uz podršku, nadležnih državnih institucija utvrditi metodologiju za određivanje i iskazivanje destinacije učenika.

� Nastojati da se uz plansku komunikaciju sa socijalnim partnerima utvrde potrebe lokalnog tržišta rada i među osnovcima sprovede popularizacija određenih obrazovnih programa.

E. USKLAĐENOST RADA SA ZAKONSKIM PROPISIMA E.1. Škola posjeduje sljedeću dokumentaciju: personalne dosije nastavnica/ka; licence za

stručno obrazovanje posjeduje 48 nastavnika (od 56 koji su zapošljeni na neodređeno) i 20 koji imaju zasnovan radni odnos na određeno vrijeme (jedna osoba obavlja pripravnički staž); list nepokretnosti br. 1258 KO Plav; Plan evakuacije u slučaju izbijanja požara; ateste o ispravnosti aparata za gašenje požara; Certifikat o ispravnosti električnih instalacija; Izvještaj o ispitivanju mikrobiološke ispravnosti vode; sanitarne knjižice učenika i zaposlenih u školskom restoranu; fakture o nabavci neophodnih sredstava za održavanje higijene u javnim prostorijama i certifikate o upravljanju motornim vozilom i rukovanju sistemom grijanja. U ustanovi nije obavljena dezinfekcija, dezinskecija i deratizacija, ali je higijena svih prostorija na visokom nivou.

E.2. Ustanova dokumentaciju vodi u skladu sa propisima, pregledno i ažurno. Odjeljenjske knjige od školske 2012/2013. godine su arhivirane na propisan način. Odjeljenjske knjige od školske 2014/2015. godine se redovno i uredno vode. Upisani su nastavnici koji realizuju nastavu, odobreni udžbenici i priručnici, plan pisanih provjera znanja kao i sadržaj sa realizovanih. U evidenciji uspjeha učenika su uredno upisane ocjene, izvedeni podaci o uspjehu, vladanju i izostancima. Časovi se redovno upisuju i izvode podaci o izostancima učenika, pregledu uspjeha. Zapisnici Odjeljenjskih vijeća i roditeljskih sastanaka su sadržajni i uredni. Upisnica se vodi na propisan način, precizno i uredno su unijeti podaci o učenicima, predmeti, ocjene, izostanci i vladanje. Međutim, zbog neprilagođenog obrasca upisnice za programe koji se realizuju na albanskom jeziku, upisivanje podataka se vrši dopisivanjem. Knjiga dežurstava se vodi redovno, unose se zapažanja o nastavno-vaspitnom radu, slobodnim aktivnostima, izletima i posjetama, sastancima i sa opštim zapažanjima. Knjigu dežurstava redovno kontroliše direktor Škole i sprovodi mjere na osnovu upisanih podataka.

E.3. Škola primjenjuje pravilnike: Plan mjera zaštite od požara; Pohvaljivanje i nagrađivanje učenika; Pohvaljivanje i nagrađivanje zaposlenih; Disciplinska i materijalna odgovornost zaposlenih; Kućni red; Poslovnik o radu Školskog odbora; Poslovnik o radu Nastavničkog vijeća; Poslovnik o radu đačkog parlamenta itd.

12

E.4. Škola ne posjeduje licence i akreditacije od strane autorizovanih organizacija. E.5. Ugovori sa zaposlenima, licence za rad u vaspitno-obrazovnim institucijama, radne

knjižice, aneksi ugovora i ostala prateća dokumentacija sa zaposlenima i partnerima su sklopljeni i čuvaju se na propisan način kod sekretara Škole i koordinatora za praktičnu nastavu.

E.6. Učenici/polaznici su bezbjedni u ustanovi, kod socijalnih partnera i u drugim prostorima u kojima uče. Škola ima protivpožarne aparate i hidrante. Put u slučaju opasnosti je označen.

Na motornom vozilu – putnički kombi, koji je u vlasništvu Škole, i služi za transport učenika, nije sproveden tehnički pregleg na godišnjem nivou (tzv. registracija), ali je blagovremeno upućen dopis Ministarstvu prosvjete za plaćanje.

Preporuke:

� Nastaviti proceduru dobijanja upotrebne dozvole za objekat Škole. � Ljetopis Škole voditi redovno uz datumsku usklađenost. � Sveske stručnih aktiva, zbog sveobuhvatnije analize, uspješnije komparacije i bolje

preglednosti ranijih postignuća učenika i nastavnika, treba voditi, ne za svaku školsku godinu, već za više školskih godina u istoj svesci (kako bi bili dostupni uporedni izvještaji).

� Glavne knjige o položenim stručnim i završnim ispitima treba zaključiti i otpočeti evidenciju po novim obrascima sa sadržajima usklađenim promjenama zakonske regulative.

� Razmotriti mogućnost izrade internog softvera za obradu i ispisivanje upisnica i svjedočanstava.

� Definisati i sprovoditi regulative koje su usklađene sa aktivnostima i specifičnostima Škole.

� S obzirom da Škola posjeduje i primjenjuje procedure, potrebno ih je i verifikovati, a nakon toga, aplicirati za dobijanje sertifikata po međunarodnim standardima ISO 9001 za upravljanje sistemom organizacije rada.

� Unaprijediti vođenje upisnica za programe koji nastavu realizuju na albanskom jeziku. � Planirati i realizovati obuku nastavnika/osoblja i učenika za primjenu protivpožarne

opreme, i postupanja u slučaju opasnosti. � Upoznati učenike i zaposlene sa planom evakuacije, realizovati pokazne vježbe za

evakuaciju, a planove kretanja istaći na vidnim mjestima u Školi. � Vrata i drugi otvori za evakuaciju u slučaju opasnosti treba, tokom boravka nastavnika i

učenika, da budu prilagođena hitnom napuštanju objekta.

F. KVALITET NASTAVNIKA, TRENERA I SARADNIKA F.1. Učenici su zadovoljni podrškom i povratnom informacijom od nastavnika i Uprave

Škole. Učenicima se povremeno daju nenajavljene pisane provjere znanja, a ima primjera kada se pisane provjere znanja najavljuju i po sedam i više dana unaprijed. Učenici znaju, na osnovu informacija nastavnika, nivo znanja i gradiva koji je potreban za koju ocjenu. Učenici su zadovoljni materijalnim resursima za ovladavanjem znanjima i vještinama koje predviđa obrazovni program. Iz razgovora sa učenicima, utvrđeno je da je prevoz za učenike redovan, a da za one koji žive u mjestima gdje ne postoji prevoz Škola, kombi vozilom, organizuje prevoz.

F.2. Učenici ističu da ne postoje adekvatni udžbenici za sve nastavne predmete, a s obzirom na taj nedostatak, nastavnici diktiraju nastavno gradivo.

13

F.3. Kvalitet rada nastavnika se redovno prati i procjenjuje od strane direktora, pomoćnika direktora, pedagoga i organizatora praktične nastave. Izvještaj o hospitaciji časova se redovno vodi na interno pripremljenom dokumentu.

F.4. Nastavnici pohađaju različite vidove obuke. Stečena znanja i vještine utiču na rad i bolji odnos sa učenicima.

F.5. Usavršavanje nastavnog osoblja, uglavnom, se inicira od strane Uprave Škole, dok pojedini nastavnici i samoinicijativno (neformalno i informalno) rade na stručnom usavršavanju i unapređivanju ključnih kompetenecija.

F.6. Za nedjeljni fond od 989 časova, 33 časova su nestručno zastupljene nastave, što čini 4.,04%, (dva časa predmeta Osnove biljne proizvodnje, dva časa Humane genetike, dva časa Farmakologije, dva časa Tehnologije vina, 17 časova Praktične nastave kod obrazovnog programa Monter suve gradnje, tri časa Kuvarstva, dva časa Restoraterstva i 3 časa Medicinske grupe predmeta.

Preporuke:

� Poželjno je da se interni pisani materijali pripremaju i sistematizuju od strane predmetnih nastavnika za predmete za koje nema dostupnih udžbenika. Interni pisani materijali traba da budu u skladu sa ciljevima obrazovnih programa, odobreni na aktivu kao radni interni nastavni materijal.

� Unaprijediti horizontalnu i vertikalnu hospitaciju među nastavnicima i aktivima. � Na nivou Škole sprovesti istraživanje o primjeni savremenih nastavnih metoda u cilju

uspostavljanja veze o postignućima i metodama rada. � Pružiti podršku nastavnicima i pri samostalnim aktivnostima na unapređivanju

kompetencija i stručnom usavršavanju.

G. UPRAVLJANJE KVALITETOM G.1. Škola je svoju organizaciju uspostavila na jasnim pravilima koja se poštuju od strane

stručnih organa i nastavnika. Procedure nijesu formalno definisane, ali je njihova primjena jasna i nedvosmislena, a o poštovanju postoje evidencije u sveskama zapisnika.

G.2. Realizacija obrazovnih progama je u potpunosti usklađena sa nastavnim planom. Nastava je planirana i realizuje se u skladu sa rasporedom.

G.3. Na kraju svakog klasifikacionog perioda, direktor donosi predlog mjera za poboljšanje uspjeha za naredni period. Predlog mjera donosi se na osnovu konsultacija sa stručnim aktivima i nastavnicima. Predlog mjera u sebi sadrži obaveze dežurnih nastavnika, nastavnika, odjeljenjskih starješina i rukovodioca aktiva.

G.4. Aktivnosti Odbora za kvalitet obezbjeđuju izvršenje zakonskih obaveza. Preporuke: � Definisati procedure za aktivnosti na formalan način, i obezbijediti mehanizme kontrole

njihove primjene. � Unijeti vremensku dinamiku za realizaciju mjera za poboljšanje uspjeha i izvještavanje

šta je (a šta nije) realizovano. � Deifinisati strategiju kvaliteta ustanove i aktivnosti odbora i drugih aktera u njenoj

implementaciji.

H. MATERIJALNI RESURSI H.1. U Školi se nalaze posebni kabineti za usluživanje i kulinarstvo, kabinet za zdravstvenu

njegu, kabinet za internu medicinu.

14

Škola ima restoran koji je otvorenog tipa, radionice za obrazovne programe Monter suve gradnje, Keramičar, Poljoprivredni tehničar, Automehaničar. Osim toga, Škola ima ogledno pčelarsko dobro, sportsku dvoranu i preduzetnički centar. Svi navedeni prostorno-tehnički uslovi omogućavaju učenicima da postignu dio ishoda učenja definisanih programima.

H.2. Učionice i kabineti u kojima se izvodi nastava se namjenski i efikasno koriste, osim jedne učionice (prodavci) koja svojom površinom ne zadovoljava potrebe broja učenika.

H.3. Prostor za obrazovanje i obuku je, u određenoj mjeri, prilagođen učenicima sa posebnim obrazovnim potrebama. Prilaz prizemnom nivou školske zgrade i radionicama imaju pristupnu rampu. Obezbijeđena je i sanitarna prostorija za lica sa posebnim potrebama.

H.4. Za većinu obrazovnih programa koji se realizuju u Školi se koristi odgovarajuća tehnologija koja je propisana obrazovnim programima u procesu podrške učenja.

H.5. U Školi je dostupno 45 računara, od toga je u računarskoj učionici 15, Centru za učenje 10, turističkom centru dva, a preostalih 18 računara su u kancelarijama i zbornici.

Preporuke: � Poboljšati uslove u prostorijama namijenjenim za održavanje praktične nastave; izvršiti

dogradnju još nekoliko učionica (u uslovima organizacije nastave u jednoj smjeni, ili prilagoditi raspored realizacije nastave sa prostornim uslovima i brojem učenika; u skladu sa zahtjevima programa obezbijediti neophodne prostorno-tehničke uslove.

� Obezbijediti da što više učionica ima računar i LCD projektor. � Proces učenja dodatno poboljšati kroz upotrebu odgovarajućih tehnologija. � Nabavka nove savremene tehničke dijagnostike za mašinsku grupu predmeta, nabavka

novih alata i opreme za građevinsku grupu predmeta, nabavka softvera Fidelio i Amadeus za učenike obrazovnog programa Turistički tehničar itd. u skladu sa strategijom upisne politike Škole. Nakon nabavke softvera, povećati broj računara kako bi učenici mogli češće i više da rade i vježbaju i stiču znanja i vještine.

I. DOKUMENTACIJA I PROCEDURE I.1. Informacije o radu ustanove mogu se dobiti od strane uprave, putem elektronske

prezentacije i istaknute su na oglasnim tablama. Škola izdaje svoj Godišnjak koji, takođe, pruža informacije o radu.

I.2. Podaci koji se odnose na postignuće učenika propisno su evidentirani i pregledno iskazani u zapisnicima Nastavničkog vijeća i stručnih aktiva. Sadržaj odjeljenjskih knjiga valjano je ispunjen i posjeduje sve relevantne pokazatelje vaspitno-obrazovnog postignuća učenica/ka. Pedagoška služba, uz veliku podršku zamjenika direktora, uredno evidentira i obrađuje neophodne podatke.

I.3. Arhivska građa je propisano uređena i čuva se na prikladan način. Raritet ove djelatnosti predstavlja okolnost da su sačuvane i odjeljenjske knjige od nastanka ove ustanove.

I.4. Komunikacija između Uprave, nastavnog i vannastavnog osoblja i sa učenicima odvija se na više nivoa i ostvaruje se kroz razne forme. Sredstva komunikacije su raznorodna (oglasne table na više mjesta, đačka sandučad na svakom spratu, određenost kontakt osoba - koordinatora za datu djelatnost i dr. ) i podjednako dostupna svima.

I.5. U ustanovi vladaju skladni međuljudski odnosi i poslovna komunikacija usklađena sa etičkim kodeksom.

Preporuka:

� Radi bolje preglednosti, izvšiti elektronsku obradu arhivske građe.

15

J. PROVJERA KOMPETENCIJA J.1. Učenici na vrijeme dobijaju informacije o ispitivanjima i rezultatima od strane

nastavnika. J.2. Ocjenjivanje u Školi je u skladu sa zakonom. Nema evidencija o prigovorima učenika ili

roditelja na ocjene. Nastavnici definišu pitanja i zadatke na bazi minimalnih zahtjeva programa i mogućnostima učenika za postizanje viših nivoa znanja i vještina.

J.3. Ocjenjivanje se sprovodi na jasno uspostavljenim pravilima koji su bazirani na minimalnim zahtjevima za znanjima iz obrazovnih progama, međutim, aktivi nijesu definisali kriterijume ocjenjivanja po oblastima, programima ili predmetima.

J.4. Provjera vještina učenika, u većini, realizuje se u radnim uslovima školskih radionica, kod poslodavaca ili na poljoprivrednim dobrima i gradilištima. Ne postoje formalno definisani zahtjevi za vještinama po razredima i programima, ali učenici dobijaju od nastavnika blagovremeno informacije o minimalnim uslovima za završetak programa.

J.5. Organizacija i realizacija provjera odgovara zahtjevima koji su propisani od strane nadležnih institucija.

Preporuke:

� Osim plana pisanih provjera znanja definisanih predmetnim katalozima koji je obavezan dio odjeljenjske knjige, aktivi (nastavnici) treba da definišu plan realizacije usmenih i pisanih provjera znanja i o njemu obavijeste učenike i roditelje.

� Aktivi (nastavnici) treba da definišu znanja i vještine u skladu sa predmetnim katalozima na više nivoa (dva, tri, pet), i obim koji je potreban za završetak programa, i sa njima upoznaju roditelje i učenike.

1. Obrazovni programa Zdravstveni tehničar

B. NASTAVA/UČENJE I OBUKA-IZVOĐENJE PROGRAMA

B.1. Škola je verifikovana za područje rada Zdravstvo, farmacija i socijalna zaštita od školske 2007/08. godine. U Školi se realizuje obrazovni program Zdravstveni tehničar u sva četiri razreda sa po jednim odjeljenjem, i to: u I4 sa 27 učenika, II4 sa 26 učenika, III4 sa 33 učenika i IV4 sa 30 učenika. Nastavu iz medicinske grupe predmeta izvodi 13 nastavnika. Stručno-teorijske predmete predaje 7 ljekara zaposlenih u Domu zdravlja „Branko Zogović” Plav i 2 ljekara zaposlena u Opštoj bolnici Berane. Praktičnu nastavu realizuju isti nastavnici (VII CKO), sa još 3 nastavnika sa VI stepenom stručne spreme iz područja zdravstva i 1 diplomirani biolog. Oko 77% nastavnika su spoljni saradnici. Evaluacija je vršena na osnovu: uvida u raznovrsnu dokumentaciju; praćenja nastave; testiranja; anketiranja, kao i razgovora sa učesnicima u organizaciji i realizaciji nastavnog procesa, roditeljima, učenicima i partnerima. Praćena je nastava kod gotovo svih nastavnika stručnih predmeta i u svim odjeljenjima/razredima. Posjećeni su časovi iz sljedećih stručnih predmeta: Anatomija sa fiziologijom (I razred), Zdravstvena njega (I razred), Interne bolesti sa njegom (III i IV razred), Hirurgija sa njegom (III razred), Pedijatrija sa njegom (IV razred), Neuropsihijatrija (IV razred) i Praktična nastava (I-IV razred). Posmatrana je realizacija praktične nastave iz sljedećih oblasti: Anatomija sa fiziologijom (I razred), Zdravstvena njega (II razred), Interne bolesti sa njegom (III razred) i Hirurgija sa njegom (IV razred). S obzirom da se nastava realizuje samo u I smjeni, kao i da većinu nastavnika stručnih predmeta čine spoljni saradnici, nastava je u ključnim segmentima uspješno organizovana i, u najvećem dijelu, realizuje se u skladu sa planom i programom. Praktična nastava se realizuje, ali nije prepoznata kao poseban predmet, pa shodno tome nema, u odjeljenjskoj knjizi, ni jedinstvene ocjene iz tog predmeta. Nije vidljivo iz

16

odjeljenjske knjige kad se održava praktična nastava iz Anatomije sa fiziologijom za pojedine grupe učenika. Nastava izbornih predmeta je organizovana i realizuje se u skladu sa zakonom i postojećim uslovima u Školi. U skladu sa nastavnim planom obrazovnog programa, učenici obavljaju profesionalnu praksu poslije završenog I, II i III razreda u Domu zdravlja „Branko Zogović” Plav, Opštoj bolnici Berane i Zdravstvenim stanicama Gusinje i Murino.

B.2. Nastavnici imaju godišnje planove rada koji su usklađeni sa obrazovnim programom i planirane su teme sa fondom časova za realizaciju ciljeva. U toku realizacije stručno-teorijske grupe predmeta nastavnici pokazuju veliki entuzijazam u radu i stvaraju podsticajnu atmosferu na času. Njeguje se kultura dijaloga. Većina nastavnika jasno ističe ciljeve učenja i efikasno upravlja procesom učenja na času: efikasno struktuira i povezuje djelove časa, efikasno koristi vrijeme na času i provjerava da li su postignuti ciljevi časa. Na časovima Interne bolesti sa njegom, Neuropsihijatrija i Pedijatrija daju se jasna uputstva i objašnjenja učenicima, ističu se ključni pojmovi koje učenici trebaju da nauče, uče se učenici kako da gradivo povežu sa prethodno naučenim i kako da povežu sadržaje sa primjerima iz svakodnevnog života. Na časovima Hirurgija sa njegom koriste se nastavne metode koje su efikasne u odnosu na cilj časa. U toku nastave Anatomija sa fiziologijom i Hirurgija korišćena su nastavna sredstva (modeli i RTG snimci). Većina nastavnika prilagođava rad na času obrazovno-vaspitnim potrebama učenika. Individualne razlike u saznajnom potencijalu učenika i motivaciji za učenje prevazilaze se individualizacijom i diferencijacijom u nastavnom procesu. Učenici III i IV razreda pokazuju veću zainteresovanost i aktivnije učestvuju u radu na času. Povratna informacija je prisutna u većem dijelu procesa nastave. Ocjenjivanje se vrši u skladu sa pedagoškim zahtjevima provjeravanja i ocjenjivanja. U vrijeme nadzora praktična nastava je realizovana uspješno u Domu zdravlja „Branko Zogović” Plav, a realizovana je i u učionici i Kabinetu za anatomiju i njegu bolesnika.

B.3. Škola raspolaže solidnim nastavnim sredstvima koja se nalaze u Kabinetima za anatomiju i njegu bolesnika, u nekim učionicama i Centru za učenje. Postojeća nastavna sredstva u toku nadzora nisu dovoljno korišćena u cilju efektnije i efikasnije nastave.

B.4. U Školi se organizuje dodatna, dopunska i pripremna nastava kako za redovne učenike koji polažu stručni ispit, spremaju se za takmičenja i učešće na projektima, tako i za polaganje ispita vanrednih učenika. Ove oblike nastave izvode predmetni nastavnici u koordinaciji sa pedagoško-psihološkom službom Škole i odjeljenjskim starješinama. Postoji evidencija o planiranju i realizaciji ovih oblika nastave i ranijih godina, a planirana je i u Godišnjem planu i programu rada za školsku 2014/15. godinu. Redovno se analiziraju efekti dopunske i dodatne nastave sa osvrtom na kvalitet uspješnosti. Na osnovu analize uspjeha na kraju prvog klasifikacionog perioda, Stručni aktiv je definisao nastavne predmete iz kojih će biti učenicima ponuđena dopunska nastava. Takođe, na nivou Stručnog aktiva je planirana i dodatna nastava radi povećanja korelacije među predmetima i sticanje interdisciplinarnih znanja, sa ciljem unapređenja kvaliteta nastave.

B.5. Podrška učenicima je planirana i organizovana. Na temelju razgovora sa učenicima kao i analize odgovora na pitanja iz Upitnika za učenike, zaključuje se da su učenici u najvećem dijelu zadovoljni sa realizacijom i podrškom koju dobijaju pri postizanju ishoda i ciljeva obrazovanja.

B.6. U realizaciji nastave stručnih predmeta nastavnici uče učenike sticanju stručnih vještina i podstiču ih na njihov stalni razvoj. Na opserviranim časovima Praktične nastave učenici su demonstrirali solidne vještine pri izvođenju određenih medicinskih procedura. Pri usvajanju novih vještina nastavnici su ih strpljivo usmjeravali, korigovali i davali priliku za njihovo ponavljanje, u svrhu kvalitetnijeg savladavanja vještina.

17

Preporuke:

� Unaprijediti organizaciju praktične nastave. Poželjno je da u jednom odjeljenju svim grupama predaje isti nastavnik.

� U toku realizacije nastave koristiti raznovrsnije oblike i metode rada, kao i nastavna sredstva. Razvijati, naglašenije, motivaciju za učenje primjenom metoda aktivnog učenja, posebno učenja baziranog na rješavanju problema, stavljanjem naglaska na usvajanje primjenljivog znanja i sticanja vještina bitnih za zdravstvenog radnika. Učiti učenike različitim tehnikama učenja na času i kako da u procesu učenja povezuju sadržaje iz različitih oblasti. Usmjeravati učenike na korišćenje različitih izvora znanja.

� U cilju optimizacije nastavnog procesa omogućiti usavršavanje nastavnika: didaktički kursevi i seminari na temu „Savremene obrazovne tehnologije u medicinskoj edukaciji“ i „Savremene metode nastave/učenja“.

� Funkcionalnije koristiti postojeće materijalno-tehničke resurse u cilju unapređenja kvaliteta nastave. Po mogućnosti nabaviti kompjuterske programe za izučavanje i ponavljanje gradiva (software na CD/DVD-u).

� Povećati interaktivnost u nastavi. � Osmisliti podršku učenicima na osnovu njihovih želja, sklonosti i zahtjeva programa. � Pod nadzorom nastavnika, omogućiti učenicima veću samostalnost u radu i sticanje

samopouzdanja i sigurnosti kroz samostalni rad.

C. POSTIGNUĆA UČENIKA STRUČNOG OBRAZOVANJA

C.1. Uvidom u potrebnu dokumentaciju utvrđeno je da se postignuća učenika kontinuirano prate.

C.2. Učenici se podstiču da učestvuju na takmičenjima, u radu sekcija, dodatnim i raznim vannastavnim aktivnostima. Iz razgovora sa učenicima stiče se utisak da kod učenika postoji dobra motivacija za samostalno sticanje dodatnih znanja i vještina. Učenici „Sekcije prve pomoći” su postigli zapažene rezultate na državnom takmičenju, zauzeli drugo mjesto.

C.3. U Školi se planira, Godišnjim planom i programom rada Škole, i realizuje veliki broj vannastavnih aktivnosti. Među njima je i društveno koristan rad, koji se ostvaruje, između ostalog, na poslovima čišćenja i uređenja školskih prostorija, školskog dvorišta, pomoć starim i iznemoglim osobama, pomoć licima sa smetnjama i teškoćama u razvoju, učešće u humanitarnim akcijama i promovisanje zdravih stilova života. Pomenute aktivnosti dodatno razvijaju vrijednosti, uvjerenja, sposobnosti i vještine bitne za ovaj obrazovni program.

C.4. Na kraju prvog klasifikacionog perioda školske 2014/15. godine najbolji uspjeh su imali učenici IV razreda, a najslabiji učenici I razreda, što je bilo u skladu sa prosječnim brojem bodova pri upisu učenika (postignućima učenika na kraju devetogodišnje osnovne škole). Srednje ocjene po svim stručnim predmetima u II, III i IV razredu su bile u skali dobar, a procenat prelaznosti je bio 84% -100%.

U eksternoj provjeri znanja tokom nadzora, testirani su učenici završnog razreda. Testom su provjeravana integrativna znanja iz stručnih predmeta sva četiri razreda. Procenat učenika koji nije postigao zadovoljavajući rezultat bio je 11,5%; zadovoljava 77%; uspješno 11,5%; i nije bilo učenika koji su bili vrlo uspješni. To je u skladu sa prethodnim pokazateljima postignuća učenika na internom ocjenjivanju. U toku opservacije časova praktične nastave ustanovljeno je da učenici progresivno izgrađuju i primjenjuju bitne vještine. Prosječni rezultati eksternog stručnog ispita su za nijansu slabiji 2013/14. nego 2012/13.

18

Analizom uspjeha učenika prethodnih nastavnih godina, nalazi se povezanost uspjeha u srednjoj stručnoj školi sa postignućima učenika na kraju devetogodišnje osnovne škole.

C.5. Procenat učenika koji je napustio školu je 6,06% (period školska godina 2010/11 - 2013/14).

C.6. Procenat učenika koji završavaju program u okviru redovnog trajanja je 93,94%.

C.7. U obrazovnom profilu Zdravstveni tehničar nema učenika sa posebnim obrazovnim potrebama

C.8. Vaspitna postignuća učenika su na visokom nivou, što ukazuje na posvećenost Škole i u vaspitnom radu sa učenicima.

C.9. Kontinuitet praćenja obrazovanja, obuke i postignuća vanrednih učenika od strane Škole ostvaren je uvidom u dokumentaciju vezanu za upis, organizaciju pripremne nastave, rokove polaganja ispita, utvrđivanje predmeta, nastavnih sadržaja i fonda časova nastave za obrazovni program Zdravstveni tehničar, kao i evidenciju postignuća. Navedene procedure su u skladu sa Zakonom o stručnom obrazovanju.

C.10. U školskoj 2014/15. godini učenici obrazovnog progama Zdravstveni tehničar imaju mogućnost i uključeni su u projekte koji se realizuju u Školi. U vrijeme nadzora u Školi su boravila dva učenika smjera Zdravstveni tehničar iz Mostara.

Preporuke:

� Motivisati i uključiti što veći broj učenika u različite aktivnosti prema njihovim potrebama i mogućnostima.

� Planirati i realizovati dodatne aktivnosti u svrhu promocije obrazovnog programa i shodno tome obezbijediti upis učenika sa boljim postignućima iz osnovne škole.

D. SARADNJA KOJA OMOGUĆAVA DA SE ODGOVORI NA POTREBE PARTNERA U STRUČNOM OBRAZOVANJU

D.1. S obzirom na otvorenost Škole za saradnju sa osnovnim školama u Plavu, Gusinju i Murinu (organizuje „Dane otvorenih vrata” za učenike završnih razreda osnovnih škola), roditeljima i lokalnom zajednicom, korisnici blagovremeno imaju pristup relevantnim informacijama.

D.2. S obzirom na uspješnu saradnju Škole sa socijalnim partnerima (zdravstvenim ustanovama, Domom zdravlja „Branko Zogović” i Opštom bolnica Berane) i Zavodom za zapošljavanje Crne Gore, zainteresovane strane blagovremeno imaju pristup relevantnim informacijama.

D.4. Socijalni partneri, koji su ujedno i direktni učesnici u nastavi u Školi, zadovoljni su stepenom postignuća koji se ostvari u četvorogodišnjem obrazovanju zdravstvenih tehničara s obzirom na nivo postignuća upisanih učenika.

D.6. Škola vodi evidenciju o uspjehu učenika na studijama putem neposrednih kontakata i evidentiraju se podaci.

Preporuke:

� Preduzeti više aktivnosti u svrhu promovisanja obrazovnog programa Zdravstveni tehničar kako bi se upisivali učenici sa boljim postignućima u osnovnom obrazovanju.

� Pratiti destinacije učenika nakon završetka obrazovanja, u periodu jedne, odnosno dvije godine.

F. KVALITET NASTAVNIKA, TRENARA I SARADNIKA

F.1. Podrška učenicima je planirana, organizovana i kontinuirana. Podrška podstiče cjelokupni razvoj ličnosti. Na osnovu analize uspjeha, preduzimaju se mjere podrške u

19

učenju, a ponuda vannastavnih aktivnosti je u funkciji zadovoljenja različitih potreba i interesovanja učenika. U Školi se organizuju i programi za razvijanje socijalnih vještina (nenasilna komunikacija) i promovišu zdravi stilovi života. Kroz nastavni rad podstiče se profesionalni razvoj učenika. U pružanju podrške učenicima, Škola ostvaruje komunikaciju sa porodicom. Učenici su, u velikoj mjeri, zadovoljni podrškom i povratnom informacijom od nastavnika i nenastavnog osoblja.

F.2. Nastavni materijal je u dobroj mjeri usklađen sa ciljevima programa.

F.6. Nastavnici imaju značajno iskustvo u struci i u kontinuitetu rade u ovoj Školi. Nastavnici i stručni saradnici, uglavnom, posjeduju odgovarajuće stručne kvalifikacije. Nastavnik praktične nastave za predmetnu oblast Anatomija sa fiziologijom ne posjeduje stručnu kvalifikaciju propisanu obrazovnim programom (predmetnim katalogom).

Preporuke:

� Podržati veći broj nastavnika u pripremi nastavnog materijala. � U cilju unapređenja nastave iz Anatomije sa fiziologijom, temeljne oblasti za obrazovni

program, i u interesu efikasnijeg učenja učenika obezbijediti odgovarajući stručni profil nastavnika, tj. doktora medicine.

G. UPRAVLJANJE KVALITETOM

G.1. Kvalitet realizacije stručnog obrazovanja je u skladu sa standardima. U Školi se vrši interna evaluacija kvaliteta nastave i preduzimaju mjere za unapređenje kvaliteta nastave.

Nivo ostvarenja ishoda učenja je srednji, što pokazuju prosječne ocjene po nastavnim predmetima (u skali dobar) i rezultati završnih ispita (srednja ocjena eksterno 3,73, a interno 3,09). Učenici koji se upisuju imaju nižu prosječnu ocjenu postignuća iz devetogodišnje škole (prosječni broj bodova pri upisu: 2011/12. godine iznosio je 56,61; 2012/13. godine iznosio je 55,69; i 2014/15. godine je opao na 43,42).

Preporuka:

� S obzirom na značaj obrazovnog programa Zdravstveni tehničar za društvo, potrebno je pozabaviti se upisnom politikom zajedno sa Zavodom za zapošljavanje i službama za profesionalnu orijentaciju, kao i poslodavcem. Planirati i realizovati aktivnosti sa ciljem promovisanja ovog obrazovnog programa.

H. MATERIJALNI RESURSI

H.1. Prostorni resursi su u skladu sa zahtjevima programa. Za nastavu stručnih predmeta se koriste dva solidno opremljena Kabineta, za Anatomiju sa fiziologijom i Njegu bolesnika, kao i posebno tehnički opremljen prostor- Centar za učenje. U učionicama nema savremene tehnologije.

H.2. Korišćenje kabineta za stručne predmete i Centra za učenje omogućavaju učenicima da postignu postavljene ishode učenja na efektivan i efikasan način.

H.3. U obrazovnom programu Zdravstveni tehničar nema učenika sa posebnim obrazovnim potrebama.

H.4. Tehnička oprema postoji u Centru za učenje, koja je u povremenoj upotrebi.

H.5. Dio nastavnika fukcionalno koristi postojeću opremu. Preporuke:

� Istražiti mogućnosti za nabavku PC uređaja i LCD projektora za opremanje učionica, u svrhu realizovanja savremene nastave.

20

� Kabinet anatomije sa fiziologijom (uz obezbijeđeno grijanje) koristiti i za realizaciju časova teorijske nastave iz ove predmetne oblasti.

� Za učionice opšte namjene ovog obrazovnog programa (četiri) po mogućnosti nabaviti LCD projektore, kao stalnu podršku procesu učenja za teorijsku nastavu. Izraditi raspored korišćenja informatičke učionice ili Centra za učenje za povremenu realizaciju nastave.

� Raditi na unapređenju funkcionalnog korišćenja opreme od strane preostalih nastavnika.

I. DOKUMENTACIJA I PROCEDURE

I.1. Praktična nastava se realizuje, ali nije prepoznata kao poseban predmet. Shodno tome u odjeljenjskoj knjizi nema ni jedinstvene ocjene iz tog predmeta. Takođe, u odjeljenjskoj knjizi nedostaju i ocjene praktične nastave iz pojedinih predmetnih oblasti. One su uglavnom evidentirane u posebnim dodatnim sveskama. Svi ostali podaci koji se odnose na postignuća učenika su propisno evidentirani.

Preporuka:

� Unijeti u odjeljenjsku knjigu ocjene praktične nastave iz pojedinih predmetnih oblasti. Iz ovih ocjena izvesti jedinstvenu ocjenu predmeta Praktična nastava kako je dato u predmetnom katalogu.

J. PROVJERA KOMPETENCIJA

J.1. Provjera znanja je blagovremena i podsticajna. Na posjećenim časovima uočeno je prisustvo povratne informacije prilikom vrednovanja i obrazloženja ocjene.

J.2. Kod većine nastavnika provjera kompetencija se temelji više na ciljevima i ishodima učenja programa, nego samim sadržajima programa. Iako nisu formalno definisani ishodi učenja (objektivni razlozi- još ne postoje modularizovani predmetni katalozi), nastavnici, zahvaljujući dugogodišnjem stručnom iskustvu, uspješno vrednuju ishode učenja.

J.3. Procedure nisu formalno definisane, ali većina nastavnika zahvaljujući dugogodišnjem profesionalnom i stručnom iskustvu provjere sprovodi na kvalitetan način. Prilikom provjeravanja i ocjenjivanja većina nastavnika vodi računa o razvojnom stepenu učenika, o nastavnoj temi i njenom značaju za obrazovni program. Osim vrednovanja u kojoj je mjeri učenik ovladao standardima znanja utvrđenim nastavnim programom, ocjenjivanje se odvija i u toku procesa učenja. Većina nastavnika usmjerava učenika na određene ciljeve, sadržaje i ishode i daje povratnu informaciju koja će učeniku biti u funkciji budućeg učenja. Usmena provjera znanja dominira ili je gotovo jedini način provjere znanja.

J.4. Na posjećenim časovima praktične nastave elementi za provjeru vještina su od strane nastavnika vrednovani sa različitim kvalitetom. Negdje se provjeravalo i vrednovalo samo usmeno obrazloženje učenika, negdje samo aktivnost, a negdje je bio optimalan odnos između ova dva elementa. Na predmetu Anatomija sa fiziologijom nije bilo evidentiranih ocjena za prvi klasifikacioni period, ni u odjeljenjskoj knjizi ni u dodatnoj svesci, a na praktičnoj nastavi su date neadekvatne upute koje su zbunjivale učenike.

Preporuke:

� Formalno definisanje ishoda učenja i preporuka za izvođenje nastave. � Formulisati kriterijume ocjenjivanja koji su taksonomski izdiferencirani i usklađeni sa

standardima znanja datim u nastavnom programu (u skladu sa kognitivnim procesom i

21

vrstom znanja). Kombinovati raznovrsnije metode provjere znanja i tehnike ocjenjivanja.

� Na Stručnom aktivu, naročito praktične nastave, formulisati procedure za provjere različith vještina. Odrediti hronološki slijed sadržaja i aktivnosti u postupnom sticanju vještina, unutar kojih treba unaprijed definisati kriterijume za provjeru, vrednovati kriterijume, što omogućava vrednovanje nivoa postignuća po pojedinom kriterijumu, odnosno ocjenu konačnog ishoda učenja.

Eksterna evaluatorka Mr sci. med. dr Dragana Šćepanović

2. Obrazovni program Poljoprivredni tehničar

B. NASTAVA/UČENJE I OBUKA – IZVOĐENJE PROGRAMA

B.1. Obrazovni program Poljoprivredni tehničar realizuje se u jednom odjeljenju prvog razreda (I2) koje broji 22 učenika i jednom odjeljenju IV razreda (odjeljenje IV7) koje broji 20 učenika. Nastavu stručno-teorijskih predmeta realizuju 3 nastavnika.

U cilju utvrđivanja kvaliteta izvođenja obrazovnog programa, izvršen je obilazak nastave iz predmeta: Organizacija poljoprivredne proizvodnje; Agrohemija s fiziologijom bilja, Zaštita bilja, Stočarstvo, Tehnologija proizvodnje vina i jakih alkoholnih pića (izborni predmet) i Praktična nastava; obavljen je razgovor i vršene su ankete sa nastavnicima, učenicima, roditeljima, kao i socijalnim partnerima.

Organizacija nastave je u skladu sa nastavnim planom obrazovnog programa, raspored časova je vidno istaknut, predmeti su raspoređeni prema važnosti obrazovnog programa za poljoprivredu.

B.2. Nastava se odvija usaglašeno između teorijskog pristupa, vježbi i praktične nastave. B.3. Nastavnici koriste preporučenu literaturu. Ona je dostupna učenicima. Učionicu za

realizaciju teorijske nastave, često, koriste i učenici drugih programa pa se nastavna sredstva iznose. Škola koristi/posjeduje nekoliko nastavno–proizvodnih objekata, za realizaciju praktične nastave, uz saradnju sa socijalnim partnerima.

B.4. U Godišnjem planu rada postoji plan dopunske i dodatne nastave. Škola realizuje predviđenu dodatnu i dopunsku nastavu. Podrška je usklađena potrebama pojedinca.

B.5. Učenici su zadovoljni realizacijom programa i podrškom koju dobijaju od predmetnih nastavnika. Pojedinci bi voljeli da časovi budu dinamičniji i sa više primjera iz prakse. Učenici su iskazali želju za veću posjetu sajmovima poljoprivrede.

B.6. Nastavnici i treneri realizuju obrazovanje i obuku prema programu. Dopunska nastava planirana je nakon prvog klasifikacionog perioda i izvodi se za učenike koji u redovnoj nastavi nijesu pokazali postignuća u savladavanju programa.

Preporuke:

� Učionice za realizaciju nastave obrazovnog programa Poljoprivredni tehničar treba da budu opremljene nastavnim sredstvima za realizaciju teorijske nastave.

� Još veća saradnja i razgovor sa učenicima. Pokušati da se nastava što više ispuni primjerima iz prakse i preduzetničkog života.

C. POSTIGNUĆA UČENIKA I POLAZNIKA

C.1. U Odjeljenjskoj knjizi postoje podaci o prosječnim ocjenama o predmetima za obrazovni program Poljoprivredni tehničar. Prosječan broj bodova po godinama varira. Postoji sistematizovani način praćenja podataka. Tako je broj odličnih učenika rastao sa 3 (2011/12), i 3 (2012/13), do 4 (2013/14), dok je broj vrlo dobrih iznosio 4, 4, 1 i 3 na kraju

22

I klasifikacionog peirod (2014/15). U istom periodu broj dobrih učenika se smanjivao (8, 7, 7, 3) kao i dovoljnih (10, 10, 8, 3). Uspjeh je iskazan i kroz broj bodova.

C.2. U Školi motivišu i podstiču učenike da učestvuju na takmičenjima. Takođe, sama Škola organizuje različita takmičenja i podstiče učenike na učestvovanje.

C.3. Postoji plan vannastavnih aktivnosti, i sastavni je dio Godišnjeg plana i programa, i učenici su uključeni i podstiču se za rad u vannastavnim aktivnostima.

C.5. Škola posjeduje podatke o osipanju učenika, ali ne na jednom mjestu već se podaci mogu relativno brzo dobiti. Primjer od 25 upisanih u I razred (2011) u IV razred pohađalo je 18 učenika (2014). Uglavnomo napuštaju učenice koje se udaju, u nekim slučajevima Škola se napušta zbog teškog imovinskog stanja.

C.6. Procenat učenika koji završavaju program u redovnom trajanju iznosi 72%. Razlog nije neuspjeh u okončanju obrazovnog programa već osipanje.

C.7. Škola u obrazovnom programu Poljoprivredni tehničar nema učenika sa posebnim potrebama.

C.8. Škola vodi evidenciju o vaspitnim postignućima učenika kroz odjeljenjske knjige. Tako je u 2011/12. bilo 88% primjernih, u 2012/13 – 91,7%, u 2013/14 – 75% i samo jedan učenik koji nezadovoljava vladanjem, i u 2014 – 77,8% primjernih. Ovako visoki procenti primjernog vladanja ukazuju na dobar vaspitni uticaj Škole na učenike.

C.10. U okviru obrazovnog programa Poljoprivredni tehničar Škola učestvuje u projektu „Razvoj pčelarstva“. Broj učenika uključenih u projekat iznosi 10. Takođe, jedan broj učenika uključen je u projekat „Solarna energija“.

D. SARADNJA KOJA OMUGUĆAVA DA SE ODGOVORI NA POTREBE PARTNERA U STRUČNOM OBRAZOVANJU

D.1. Roditelji učenika iskazuju zadovoljstvo saradnjom sa Školom. To je potvrdila i anketa gdje su odgovori, uglavnom, bili da uvijek ili često imaju mogućnosti učestvovanja u donošenju različitih odluka, dok je odgovor ponekad bio rijetko zastupljen.

Na osnovu izjava učenika, jasno je da su zadovoljni pristupom relevantnim informacijama. Takođe, iskazuju zadovoljstvo korišćenom literaturom. Pojedinci ukazuju na snažniju motivaciju kroz posjete, npr. poljoprivrednim sajmovima i boljoj organizaciji prilikom izvođenja praktične nastave kod socijalnih partnera.

D.2. Socijalni partneri (g. Šarkinović, g. Turković i g. Redžepagić), a s kojima je obavljen razgovor i anketiranje, uglavnom iskazuju da imaju pristup relevantnim informacijama.

D.3. Socijalni partneri ističu da su motivisani da učestvuju u planiranju, a da Škola pri formiranju plana upisa učenika i radu Školskog odbora i sl. ponekad konsultuje partnere, dok se za druge aktivnosti socijalni partneri uvijek ili često uključuju.

D.4. Socijalni partneri su zadovoljni znanjem i vještinama koje učenici postižu tokom školovanja. Međutim, smatraju da se taj kvalitet još može poboljšati.

D.6. Za utvrđivanje destinacije učenika nakon godinu od završetka obrazovanja u Školi, zaposleni su stupili u kontak sa svršenim učenicima. Na osnovu podataka koji se odnose na Poljoprivrednog tehničara upisanog 2009/10. godine: od 30 svršenih učenika, 2 su nastavili školovanje na fakultetu u Sarajevu, 3 na fakultetu u Podgorici, 2 na fakultetu u Novom Pazaru, 1 je zapošljen u poljoprivrednoj apoteci, a njih 5 radi sezonski na primorju. O ostalima (50%) podaci nijesu bili dostupni.

Preporuka:

� Što veća saradnja sa socijalnim partnerima. Potrebno njihovo intenzivnije učesvovanje u kreiranju programa stručnog obrazovanja i prakse.

23

F. KVALITET NASTAVNIKA, TRENERA I SARADNIKA

F.1. Na osnovu izjava učenika i ankete, preovladava stav da od nastavnika dobijaju uvijek i često precizne informacije.

F.2. Nastavnici koriste preporučene udžbenike koji su učenicima dostupni ili se kopiraju. Nastavnici ne koriste računar pa samim tim ni prezentacije, ni grafoskop ili bilo koji drugi oblik predviđene podrške nastavi. Ipak nastavnici se sami angažuju da donesu pojedine fotografije ili druge ilustracije u skladu sa ciljevima programa. Kod anketiranih učenika na ovo pitanje postoji, takođe, značajan broj odgovora da je nastavni materijal samo ponekad usklađen dostizanju ciljeva.

F.3. Uvidom u personalni dosije, nastavnici posjeduju sljedeće kvalifikacije: Harijeta Pejčinović, bečelor menadžer u turizmu, izvodi nastavu iz grupe predmeta – turizam; Canović Eldana, izvodi nastavu iz grupe predmeta – biologija; Huseinović Ismet, dipl. inženjer vinogradarstva i voćarstva, izvodi nastavu iz grupe predmeta – poljoprivreda; Zemira Mehmedović, diplomirani hemičar, izvodi nastavu iz grupe predmeta – hemija.

Preporuka:

� Neophodna još veća saradnja sa učenicima, kao i korišćenje elektronskih sredstava i drugih tehničkih pomagala.

G. UPRAVLJANJE KVALITETOM

G.1. Na posjećenim časovima, provjerom postignuća učenika, izvjesno je da kvalitet realizacije stručnog obrazovanja zadovoljava. Prosječan broj bodova prilikom upisa učenika na obrazovni program Poljoprivredni tehničar (2009/10) iznosio je 40,17 dok je školske 2014/15. godine iznosio 33,3. Evidentno je da određeni kvalitet opada. Nastavnici obavljaju svoj posao rutinski.

Preporuka:

� Obezbijediti permanentnu obuku nastavnika.

H. MATERIJALNI RESURSI

H.1. Škola posjeduje prostorno–tehničke uslove, ali učionice za obrazovni program Poljoprivredni tehničar treba bolje opremiti.

H.2. Prostorno-tehnički uslovi omogućavaju učenicima da postignu postavljene ishode učenja na, dijelom, efektivan i efikasan način.

H.3. Prostor za obrazovanje i obuku je prilagođen učenicima/polaznicima sa posebnim obrazovnim potrebama.

Obrazovni program nema učenika sa posebnim obrazovnim potrebama.

H.4. Za obrazovni program Poljoprivredni tehničar koristi se (ne za sve) odgovarajuća tehnologija kao podrška procesu učenja. Pčelarska radionica opremljena, vozni poljoprivredni park, iako u malom obimu, postoji, dok se voćarska tehnologija, za realizaciju programa, može korisiti kod socijalnih partnera.

H.5. Škola od materijalnih resursa za obrazovni program Poljoprivredni tehničar ima i koristi pojedine.

Preporuka:

� Prostorno-tehnički uslovi za obrazovni program Poljoprivredni tehničar moraju se popraviti. Učionica je prazna, nema mehaničkih ili elektronskih pomagala koji bi dopunili informacije koje se iznose na nastavi.

24

I. DOKUMENTACIJA I PROCEDURE

I.1. Postignuća učenika se evidentiraju i analiziraju blagovremeno i u skladu sa propisima.

J. PROVJERA KOMPETENCIJA

J.1. Učenici blagovremeno dobijaju informacije o ispitivanjima i rezultatima, bilo da se radi o usmenom ispitivanju ili izradi testova (uvid u testove).

J.2. Na provjeri kompetencija učenici su pokazali zadovoljavajuće znanje za obrazovni program. Provjere (usmene, pismene) odgovaraju obrazovnom programu. Pitanja nastavnika korespondiraju sa opštim stanjem i potencijalima učenika.

J.3. Postoje precizne procedure koje osiguravaju da se različite provjere sprovode na kvalitetan način.

J.4. Postoje procedure (posebno sa socijalnim partnerima) da se različite provjere vještina vrše na različite načine. Ušeće nastavnika je konstantno, kao i u tom cilju saradnja sa socijalnim partnerima.

Eksterni evaluator, dr Svetozar Savić,dipl. inž.

3. Programi i arsimit profesional Teknikë i turizmit B. MËSIMI/ TË MËSUARIT DHE TRAJNIMI-ZBATIMI I PROGRAMIT B.1. Programi i arsimit profesional dhe zbatimin e saj është kryer në përputhje me

programin arsimor. Në Shkollë realizohet programi arsimor Teknikë i turizmit në dy paralele, nga një në klasen e tretë dhe të katërt. Në paralelen e vitit të tretë (III6), numri I nxënsve është 9, dhe në klasen e katërt, paralelja (IV6), numri I nxënsve është 11. Në fillimi i vitit shkollor, në paralelen e klasës se tretë janë regjistruar 10, dhe në atë të katërt 12 nxënsë. Nga nji nxënse nga secila paralele me vetëdeshirë jan larguar nga vijimi I rregullt të procesit arsimor (Gresa Hasangjekaj III6 dhe Lindita Sinaniviq IV6).

B.2. Realizimi I VET programit zhvillohet në Shkollën që disponon me kabinetet e paisura per mësim praktik per profilin arsimor Teknik I turizmit. Ndersa mesimi në kabinete nuk është e përfaqësuar plotësisht në lëndet teorike-profesionale. Kabinetet e mësimit praktik janë të paisura me pajisje bashkohore.

B.3. Mjetet mësimore(materialet), pajisjet, tekstet shkollore, materialet elektronike që përdoren në mësimdhënie janë në përputhje me kërkesat e programit. Mësimdhënsit e lendëve përkëthejnë dhe përgadisin njësit mësimimore nga gjuha zyrtare në gjuhën shqipe, pasi që nuk ka tekste profesionale në gjuhën shqipe.

B.4. Nxënsit janë të drejtuar dhe kanë mbështetje për arritjen e nevojave specifike arsimore të individit. Zhvillohet mësimit plotësues dhe mësimi shtesë dhe aktivitetet jashtëshkollore.

B.5. Nxënsit në diskutim shprehën të kënaqur me mbështetjen që ata marrin nga mësimdhënsit në arritjen e qëllimeve të edukimit dhe trajnimit. Nxënësit marrin informacione në kohën nga mësimdhënsit. Mesimdhensit ju sigurojnë apo i drejtojnë në materialet mësimore dhe literaturen e nevoitur. Nxensit perfitojn informata kthyese nga mesimdhënsit, qofshin ato që tregojnë për gabimet që janë bërë në procesin e mësimdhënies, si dhe lavdërimiet dhe arritjet e reja në mësim.

B.6. Mesimdhënsit realizojnë procesin e arsimit dhe trajnimit në mënyrë që studentët të arrijnë aftësitë e parapara me program. Gjatë pyetjes së nxënsave me gojë unë u binda

25

se e nxënësit i kanë pervetsuar qellimet si në lëndët profesionale-teorike dhe mësimin praktik.

Rekomandim: � Të përdoren kabinete dhe për lëndët profesionale-teorike në funksion të lidhuris më të

mirë të teorisë dhe praktikës. C.ARRITJET E NXËNSVE /VIJUSËVE TË ARSIMIT PROFESIONAL C.1. Arritjet e nxënsve percillen në mënyrë të kontinuardhe evidentohen si në fletoren e

Aktivit, atë të këshillit pedgogjik dhe Këshillit të arsimtarve. Arritjet e nxënësve si ato mesimore poashtu edhe ato disciplinore, në fletoren e aktivit jan të paraqitura në menyrë tabelare. Poashtu jane te paraqitura dhe komentet e antarve të aktivit. Në tremujorshin e parë paralelet treguan suksesin e mëposhtëm: paralelja III6 ,nota mesatare 2,44 dhe IV6 do nota mesatare 2,89.

C.2. Nxensit mendojnë se nuk janë të inkurajuar në mënyrë të mjaftueshme për të marrë pjesë në konkurse me njohuri dhe shkathtësi qoftë në nivel të shkollës dhe më gjerë.

C.3. Aktivitetet jashtëshkollore janë të planifikuara dhe të organizuara dhe nxënësit janë të inkurajuar të marrin pjesë. Në kuadër të planit vjetor të shkollës janë planifikuar dhe aktivitetet jashtëshkollore. Per profilin arsimor Teknik i turizmit nuk kemi aktivitete të planifikuara.

C.4. Në vitin paraprak shkollor nuk ka pasur nxënës të këti programit arsimior në gjuhën shqipe.

C.5. Shkolla enkas evidenton të dhenat mbi largimin e nxënësve. Kështu ne vitin shkollorë 2011/12 të regjistruar 14 nxënës në gjuhën shqipe, dhe në vitin 2012/13, 10 nxënës. Nxënësit lënë shkollën për arsye personale (emigrimi, martesë).

C.6. Shkolla nuk ka nxënës me nevoja të veçanta dhe IROP që perfundon programin arsimor në vijimin e rregullt.

C.7. Në programin arsimor Teknik i turizmit gjuhën shqipe nuk ishte një nxënës me nevoja të veçanta.

C.8. Arritjet disciplinore të nxënsve. Shkolla rregullisht monitoron arritjet disciplinore të nxënësve.Të gjithë nxënësit e këtyre paraleleve kanë sjellje shembullore në perioden e para të klasifikimit. Gjithashtu në vitin e kaluar 2013/14 nxensit e këtyre paraleleve kishin sjellje shembullore.

C9. Në vitin paraprak shkollor nuk ka pasur nxënës të çrregulltë të këti profile arsimor. C.10. Nxënsit rregullisht janë të përfshir në projekte tëorganizuara në shkollë. Projekte

arsimore te organizuara në qëndren per sipermarrje, bashkëpunim me OT Plavë. Rekomandimi: � Shkolla duhet të bëjë një plantë garimit vjetor, që ka për të mbuluar programin e garimit

të nxënësve nënjohurive dhe aftësive nga programi Teknik I turizmit. D. BASHKËPUNIMI QË MUNDËSON QË TË PERGJIGJET NË NEVOJAT E

PARTNERVE NË ARSIMIN PROFESIONAL D.1. Prindërit dhe nxënësit ndjehen se ata kanë qasje në informacion në lidhje me:

regjistrimin në shkollë, orientim profesional të nxënësve, mundësitë e punësimit, edukimit të vazhdueshëm, praktikë profesionale dhe kështu me radhë.

D.2. Shkolla ka bashkëpunim të shkëlqyer me partnerët socialë dhe marrëveshjeve të bashkëpunimit, si dhe kontratat me OT Plavë, PN Bjeshkët e Nëmuna, Etno Selo. Nxënësit sipas nevojes në këto objekte kryejnë jo vetëm praktike feriale, por edhe oret e mësimit praktike gjatë vitit. Prindërit janë të kyçur në përzgjedhjen dhe organizimin e praktikës.

26

D.3. Partnerët socjal janë të motivuar të marrin pjesë në planifikimin, organizimin dhe implementimin e arsimit dhe trajnimit. OT Plavë ka zbatuar aktivitete të ndryshme në bashkëpunim dhe shkollen si „Gastro mbrëmje“, përditësimin faqen OT.

D.6. Nxënsit e diplomuar/trajnuarit që marrin sartifikat/certifikatë monitorohen, dhe percillen të dhënat rreth tyre (destinacioni i nxënsve). Në këtë shkollë nuk ka pasur gjeneratat e mëparshme të programeve arsimore Teknik i turizmit në gjuhen shqipe.

F. KVALITETI I MESIMDHENSIT, TRAJNERIT DHE BASHËKËPUNTORVE F.1. Nxënsit e vitit të tretë dhe te katert të profilit arsimor Teknik i turizmit janë të kënaqur

me mbështetjen dhe reagimet e mesimëdhensve të lëndëve. Nxensit theksoi se tekstet shkollore mungojnë në lendet teorike-profesionale dhe literaturë profesionale në gjuhen shqipe megjithatë mësimdhensit janë përpjekur për të ofruar atyre përkthime të shtypura, dhe literaturë tjetër.

F.2. Në bazë te hospitimit në orë teorike-profesionale dhe të mësimit praktik, mund të thuhet se materiali mësimor i përgatitur dhe paraqitur është në përputhje me objektivat e programit arsimor. Mesimdhenësit përdorin forma të ndryshme të organizimit të mësimdhënies, ato tradicijonalnih (ballore), nga dhe modern (në përqendrim nxensi).

F.3. Me shiqimin në dosjen e personelit, të gjithë mesimdhensit si te lendëve teorike -profesionale dhe mësimit praktik posedojnë kualifikimet profesionale per programin e kërkuar.

Rekomandim: � Më shumë përdorimi i metodave moderne të mësimdhënies, ku nxenësi kyçet në

mënyrë aktive në mësimdhënie. G. UDHEHEQJA ME KUALITETIN G.1. Cilësia e organizimit dhe trajnimit është në përputhje me objektivin e përmirësimit të

vazhdueshëm të zbatimit të programit. Pas shqyrtimit të dhënat e profesional aktiv, është konstatuar që organizon dhe korniza e ligjëratave të shkollave, orët pasqyrë, PRNSH. Mirëpo nevojitet që për mesimdhensit të organizoren ligjirata dhe për programet e tjera jashtë e shkollës si „Amadeus“, „Fidelio“.

H. RESURSET MATERIALE H.1. Kushtet teknike –hapsinore janë në përputhje me kërkesat e programit arsimor.

Kushtet në të cilat organizohet mesimi në lëndët profesionale- teorike janë të pamjaftueshme, nuk ka mesim ne kaabinete. Kabinetet e mesimit praktike janë moderne të pajisura, kompjutera, tavolinë e recepcionit, projektuesit, video bim.

H.2. Kushtet hapësinore- teknike lejojnë nxensit për të arritur rezultatet e synuara të të nxënit në një menyrë efektive dhe efikase. Shkola ka kushte të mira hapsinore dhe teknike për ekzekutimin efektiv të procesit të mësimdhënies.

H.3. Hapsira për arsim dhe trajnim është e pershtatur nxensve me nevoja të veçanta arsimore. Shkolla ka siguruar të gjitha kushtet e nevojitura për këtë nxënes. Në këtë program arsimor nuk ka nxënes me nevoja të veçanta.

H.4. Në Shkollë përdorin teknologjinë e duhur për të mbështetur procesin e të mësuarit, kabinetet janë me paisje moderne dhe që lejojë njohuri të mbrojtura të paraqitura nga nxensit siç duhet.

H.5. Përdorimi i paisjeve ështe i optimalizuar. Paisjet perdoren dhe njikosisht ruhen.. Rekomandim:

� Paisja e klasëve me kompjuter, projector.

27

I.DOKUMENTACIONI DHE PROCEDURA I.1. Të dhenat lidhur me arritjen e nxensve siç duhet evidentohen. Fletorja e aktivit

mbahent siçduhet, ditarë mbahen siç duhet, praninë dhe mungesën e nxënësve shenohet rregullisht, vlerësimin, takimet prind-mësues.

J. KOMPETENCA E KONTROLLUAR J.1. Nxënësit përherë të marrin informacion të saktë për testet dhe rezultatet, qoftë në

shqyrtimin me gojë ose përmes testit. Nxenësit mund të pyesin mësimdhensin e testit të verifikimit. Në disa lendë teorike-profesionale nxenësit dy here në vitë vertetim me shkrim të dijes. Mesimdhenësit i informojnë ne afat dhe i përgadisin. Nxenësit udhëhëqin dhe regullisht evidentojn ditaret e mësimit praktik.

J.2. Kompetencat u Kontrollon në bazë të rezultateve të të mësuarit të programit. Nxensit me gojë u pyeten, dhe nxënësit treguan njohuri të madhe në lëndë të caktuara, proporcionalisht notave të tyre.

J.3. Ekzistojnë procedura për të siguruar që kontrollet e ndryshme të kryera në cilesi të ndryshme. Procedureat e cilësisë, që të gjithë të japin rezultate të mira verifikimit, duhet të provoni ato!

J.4. Ekzistojnë procedura për të testuar aftësitë e ndryshme të nxënësve. Nxensit deshirojnë dhe me kënaqësi do të pranojë forma të reja të kontrolluarit te njohurivë dhe aftësivë te tyre.

Evulatori eksternë Gjeka Elezoviq ecc.i dip.në tur.

3.1. Obrazovni program Turistički tehničar – nastava na albanskom jeziku

B.NASTAVA /UČENJE I OBUKA-IZVOĐENJE PROGRAMA

B.1. Program stručnog obrazovanja i njegova realizacija se obavlja u skladu sa nastavnim planom. U Školi se realizuje obrazovni program Turistički tehničar – na albanskom jeziku za dva odjeljenja, po jedno trećeg i četvrtog razreda. U odjeljenje trećeg razreda (III6) je 9, a u odjeljenju četvrtog razreda (IV6) 11 učenika. Na početku školske godine, u odjeljenju trećeg razreda je upisano 10, a četvrtog 12 učenika. Po jedan učenik iz ovih odjeljenja su samovoljno napustili školu (Gresa Hasangjekaj III6 i Lindita Sinanoviq IV6).

B.2. Realizacija VET programa se odvija u Školi koja raspolaže sa kabinetom za praktičnu nastavu za obrazovni program Turistički tehničar. Kabinetska nastava nije u potpunosti zastupljena kod stručno-teorijskih predmeta. Kabineti praktične nastave su savremno opremljeni.

B.3. Nastavna sredstva (materijali), oprema, udžbenici, elektronski materijali se koriste u nastavi i obuci u skladu sa zahtjevima programa. Predmetni nastavnici prevode i spremaju nastavne jedinice sa službenog na albanski jezik, pošto nema udžbenika za stučne predmete na albanskom jeziku.

B.4. Učenici se usmjeravaju i dobijaju podršku koja je usklađena specifičnim potrebama pojedinca. U Školi se odvija dopunska i dodatna nastava, kao i vannastavne aktivnosti.

B.5. Učenici su u razgovoru iskazali zadovoljstvo podrškom koju dobijaju od nastavnika pri postizanju ciljeva obrazovanja i obuke. Učenici dobijaju informacije na vrijeme od nastavnika. Nastavnici im obezbjeđuju, ili ih upućuju na, materijale i literaturu ukoliko učenicima nije dostupna. Učenici dobijaju povratne informacije od nastavnika, kako one koje ukazuju na greške koje su nastale u procesu nastave i učenja, tako i pohvale i nova postignuća u učenju.

28

B.6. Nastavnici realizuju obrazovanje i obuku na način da učenici dostignu vještine predviđene programom. Na usmenom propitivanju učenika, učenici iskazuju ovladavanje ciljevima, kako stručno-teorijskih predmeta, tako i praktične nastave.

Preporuka:

� Koristiti kabinete i za stručno-teorijske predmete u funkciji povezivanja teorije i prakse.

C. POSTIGNUĆA UČENIKA I POLAZNIKA STRUČNOG OBRAZOVANJA

C.1. Postignuća učenika se kontinuirano prate i evidentiraju u sveskama Aktiva, pedagoške službe i Nastavničkog vijeća. Postignuća učenika u svesci aktiva, kako ona obrazovna tako i vaspitna su tabelarno prikazana. Dati su komentari svakog člana stručnog aktiva. Ova odjeljenja su u prvom tromjesečju pokazala sljedeći uspjeh: odjeljenje III6 srednja ocjena 2,44 i IV6 srednja ocjena 2,89.

C.2. Učenici smatraju da se oni ne podstiču u dovoljnoj mjeri da učestvuju na nadmetanjima znanja i vještina bilo na nivou Škole, a i šire.

C.3. Vannastavne aktivnosti se planiraju i organizuju, a učenici se podstiču da u njima učestvuju. U okviru Godišnjeg plana i programa rada Škole planirane su i vannastavne aktivnosti. Planirane aktivnosti, koje se odnose na obrazovni program Turistički tehničar, nisu planirane.

C.4. U prethodnim nastavnim godinama nije bilo učenika iz obrazovnog programa Turistički tehničar na albanskom jeziku.

C.5. Škola posebno evidentira podatke o osipu učenika. U školskoj 2011/12. godini je upisano 14 učenika na albanskom jeziku, a u godini 2012/13. godine 10 učenika. Učenici su napustili školu iz ličnih razloga (odseljavanje, udaja).

C.6. Škola nema učenika sa posebnim potrebama i IROP-om koji završavaju obrazovni program u okviru redovnog trajanja.

C.7. U obrazovnom programu Turistički tehničar na albanskom jeziku nije bilo učenika sa posebnim potrebama.

C.8. Škola redovno prati vaspitna postignuća učenika. Svi učenici ovih odjeljenja imaju primjerno vladanje u prvom klasifikacionom periodu. I u 2013/14. godini učenici ovih odjeljenja su imali primjerno vladanje.

C.9. U prethodnoj nastavnoj godini nije bilo vanrednih učenika na ovom obrazovnom programu.

C.10. Učenici se redovno uključuju u projekte koji se organizuju u Školi. Preko obrazovnih projekata, preduzetničkog centra, saradnja sa Skupštinom Opštine Plav.

Preporuka:

� Škola treba da uradi Godišnji plan takmičenja, koji teba da obuhvati i program takmičenja iz znanja i vještina iz programa Turistički tehničar.

D. SARADNJA KOJA OMOGUĆAVA DA SE ODGOVORI NA POTREBE PARTNERA U STRUČNOM OBRAZOVANJU

D.1. Roditelji i učenici smatraju da imaju pristup informacijama o: upisu u školu, profesionalnoj orijentaciji učenika, mogućnostima zapošljavanja, nastavku školovanja, profesionalnoj praksi itd.

D.2. Škola ima izvanrednu saradnju sa socijalnim partnerima i ugovore o saradnji, kako sa Skupštinom Opštine Plav, Nacionalnim parkom Prokletije, Etno selom. Učenici, prema potrebi, u ovim objektima obavljaju ne samo profesionalnu praksu nego i praktičnu

29

nastavu u toku nastavne godine. Roditelji su uključeni u proces odabiranja i organizovanja profesionalne prakse.

D.3. Socijalni partneri se motivišu i učestvuju u planiranju, organizaciji i realizaciji obrazovanja i obuke. Sa Skupštinom Opštine Plav realizuju se različite aktivnosti, kao što su „Gastro veče“, ažuriranje sajta Turističke organizacije itd.

D.6. U Školi nije bilo prijašnjih generacija obrazovnog programa Turistički tehničar na albanskom jeziku.

F. KVALITET NASTAVNIKA,TRENERA I SARADNIKA

F.1. Učenici trećeg i četvrtog razreda obrazovnog programa Turistički tehničar na albanskom jeziku su zadovoljni podrškom i povratnim informacijama koje dobijaju od nastavnika stručno-teorijskih predmeta. Učenici su istakli da nedostaju udžbenici i stručna literatura na albanskom jeziku, ali i pored toga nastavnici se trude da im obezbijede štampane prevode i drugu literaturu.

F.2. Na osnovu sagledanih časova stručno- teorijskih predmeta i praktične nastave, može se reći da je nastavni materijal pripremljen i prezentiran u skladu sa ciljevima programa. Nastavnici koriste različite oblike organizovanja procesa nastave, tradicionalni (frontalni) i savremene (u fokusu učenik).

F.3. Uvidom u personalne dosije, svi nastavnici stručno-teorijskih predmeta i praktične nastave posjeduju stručne kvalifikacije zahtijevane programom.

Preporuka:

� Više koristiti savremene oblike nastave, gdje učenik aktivno učestvuje u nastavi.

G. UPRAVLJANJE KVALITETOM

G.1. Kvalitet obrazovanja i obuke je u skladu sa ciljem kontinuiranog unapređivanja realizacije programa.

Uvidom u zapisnike stručnih aktiv u okviru Škole, prisutno je organizovanje stručnih predavanja, ogledno-ugledne nastave, PRNŠ-a.

Preporuka:

� Potrebno da se nastavnici obuče i za dodatne programe „Amadeus“i „Fidelio“.

H. MATERIJALNI RESURSI

H.1. Prostorno-tehnički uslovi su u skladu sa zahtjevima programa. Uslovi u kojima se organizuje nastava stručno-teorijskih predmeta su nedovoljni, nema kabinetske nastave. Kabineti praktične nastave su savremeno opremljeni računarima, recepcijskim pultom, projektorom.

H.2. Prostorno-tehnički uslovi omogućavaju učenicima da postignu postavljene ishode učenja na efektivan i efikasan način. Škola ima dobre prostorne i tehničke uslove potrebne za efikasno odvijanje procesa nastave.

H.3. Škola ima obezbijeđene sve potrebne uslove za učenike. U ovom obrazovnom programu nema učenika sa posebnim potrebama.

H.4. U Školi se koristi odgovarajuća tehnologija kao podrška procesu učenja, kabineti su savremeno opremljeni i omogućavaju da učenici stečeno znanje valjano prezentuju.

H.5. Optimizirana je upotreba opreme. Oprema se koristi i čuva. Preporuka:

� Opremanje učionica: kompjuterom, projektorom.

30

I. DOKUMENTACIJA I PROCEDURE

I.1. Podaci koji se odnose na postignuća učenika se propisno evidentiraju. Sveska aktiva se uredno vodi, dnevnici se uredno vode, bilježi se prisustvo i odsustvo učenika, ocjenjivanje, roditeljski sastanci.

J. PROVJERA KOMPETENCIJA

J.1. Učenici na vrijeme dobijaju tačne informacije o ispitivanjima i rezultatima, bilo da se radi o usmenom ili provjeri postignuća putem testa. Učenici mogu zatražiti od predmetnog nastavnika uvid u test.

Iz pojedinih stručno-teorijskih predmeta učenici rade dva puta godišnje pismene provjere znanja. Nastavnici na vrijeme obavještavaju učenike i pripremaju ih za rješavanje. Učenici uredno vode i dnevnike praktične nastave.

J.2. Provjera kompetencija se zasniva na ishodima učenja programa. Obavljeno je usmeno ispitivanje učenika, a učenici su pokazali znanje iz pojedinih predmeta, srazmjerno njihovim ocjenama.

J.3. Postoje procedure koje osiguravaju da se različite provjere sprovode na kvalitetan način. Procedure postoje, ali nema potvrde da sve daju dobre rezultate.

J.4. Postoje procedure da se različite provjere vještina učenika vrše na različite načine. Učenici vole i rado prihvataju nove oblike provjeravanja znanja i vještina.

Eksterni evulator

Đeka Elezović dip.ecc. u tur.

4. Obrazovni program Turistički tehničar (verzija prije modularizacije)

B. NASTAVA/UČENJE I OBUKA – IZVOĐENJE PROGRAMA

B.1. Program stručnog obrazovanja i njegova realizacija se u potpunosti obavlja u skladu sa nastavnim planom. U Školi se realizuje obrazovni program – Turistički tehničar na crnogorskom jeziku – dva odjeljenja se obrazuju u okviru ovog obrazovnog programa, i to po jedno odjeljenje trećeg i četvrtog razreda. U odjeljenju trećeg razreda je 29 učenika. U odjeljenju četvrtog razreda je upisano 25 učenika, a nakon I klasifikacije je ostalo 23 učenika.

B.2. Realizacija VET programa se odvija u Školi i kod poslodavaca. Škola raspolaže sa kabinetom za praktičnu nastavu za obrazovni program – Turistički tehničar. Kabinetska nastava je u cjelosti zastupljena kad su u pitanju stručno-teorijski predmeti i praktična nastava. Kabinet za turizam je opremljen potrebnim sredstvima za izvođenje praktične nastave.

B.3. Nastavna sredstva (materijali), oprema, udžbenici, elektronski materijali su raspoloživi nastavnicima i koriste se u skladu sa zahtjevima obrazovnog programa.

B.4. Učenici se usmjeravaju i dobijaju podršku od strane nastavnika, kao što su informacije o mogućnostima zaposlenja i nastavka školovanja nakon završenog stručnog obrazovanja.

B.5. Učenici su u razgovoru iskazali zadovoljstvo podrškom koju dobijaju od nastavnika pri postizanju ciljeva obrazovanja i obuke. Učenici dobijaju informacije na vrijeme od nastavnika. Nastavnici im obezbjeđuju ili ih upućuju na materijale i literaturu ukoliko učenicima nije dostupna. Dobijaju povratnu informaciju od nastavnika, uglavnom onu

31

koja ukazuje na greške koje su nastale u toku procesa, kao i pohvale i podrške za uspješna postignuća.

B.6. Nastavnici realizuju obrazovanje i na taj način omogućavaju učenicima, zahvaljujući odličnim prostorno-tehničkim uslovima koja su nastavnicima na raspolaganju, da dostignu vještine predviđene programom.

C. POSTIGNUĆA UČENIKA/POLAZNIKA STRUČNOG OBRAZOVANJA

C.1. Postignuća učenika se kontinuirano i uredno evidentiraju i prikazana su veoma pregledno u sveskama Nastavničkog vijeća, Aktiva i pedagoško-psihološke službe. Postignuća učenika su u sveskama Aktiva tabelarno prikazana po predmetima i dati su komentari od strane svakog nastavnika koji je član stručnog aktiva. U odjeljenju trećeg razreda na kraju I klasifikacije srednja ocjena na nivou odjeljenja je 2,30. U odjeljenju četvrtog razreda srednja ocjena na nivou odjeljenja na kraju I klasifikacije je 2,62

C.2. Učenici i nastavnici smatraju, da se učenici u kontinuitetu podstiču da učestvuju u nadmetanjima znanja i vještina na nivou Škole i šire. Škola motiviše učenike da učestvuju u raznim vannastavnim aktivnostima.

C.3. Vannastavne aktivnosti su planirane u okviru Godišnjeg plana Škole, a na Školskom odboru se razmatra plan vannastavnih aktivnosti, kako je to predviđeno zakonom, pa su na osnovu toga realizovane. Određene aktivnosti koje su usmjerene na unapređivanju realizacije programa, planiraju se na aktivu (koga čini grupa turističko-ekonomskih predmeta). U svesci aktiva postoji akcioni plan i individualni planovi nastavnika. Planirane su vannastavne i projektne aktivnosti koje su realizovane u predviđenom vremenu.

C.4. Rezultati učenika na eksternim i internim provjerama znanja se evidentiraju u pisanoj formi. Ovaj obrazovni program je školske 2013/14. završio 31 učenik, od čega je bilo 6 učenika sa odličnim uspjehom, 9 vrlo dobrih, 14 dobrih i 4 učenika je upućeno na popravni ispit koji su sa uspjehom završili razred. Srednja ocjena na nivou odjeljenja je bila 3.47. Stručnom ispitu je pristupilo 30 učenika, dok jedan učenik nije pristupio. Od ukupnog broja, 24 učenika je polagalo eksterni ispit, dok je 6 učenika polagalo interno stručni ispit. Odličnih učenika na eksternom ispitu nije bilo, dok dva učenika nijesu položila stručni ispit. Škola nema rezultate sa PISA testiranja učenika. Inicijalni testovi iz stručno-teorijskih predmeta se ne sprovode.

C.5. Škola posebno evidentira podatke o osipanju učenika. Odjeljenje trećeg razreda je školske 2012/13. godine upisalo 31 učenik/ca, a na kraju I klasifikacije 29. Odjeljenje četvrtog razreda je školske 2011/12. godine upisalo 25 učenika, a na kraju I klasifikacionog perioda školske 2014/15. godine ima ih 23. Procenat učenika u oba odjeljenja koji napuste školu je 6%.

C.6. Procenat učenika koji završavaju program u okviru redovnog trajanja je 94%.

C.7. Škola nema učenika sa posebnim obrazovnima potrebama i IROP-om koji završavaju program u okviru redovnog trajanja.

C.8. Škola uredno prati vaspitna postignuća učenika i na osnovu knjige zapisnika sa Nastavničkog vijeća mogu se sagledati statistički podaci sa kraja polugodišta i kraja godine. Takođe, podaci su dostupni i kod sekretara škole. Na osnovu pregledanih podataka zaključuje se da učenici koji pohađaju ovaj obrazovni program veoma malo izostaju sa nastave, a uzevši u obzir činjenicu da veliki broj učenika dolazi sa udaljenih lokacija i drugih opština (Gusinje, Berane), pa na taj način Škola animira učenike i na taj način utiče na pozitivan učenički stav prema nastavi.

32

C.9. Obrazovanje, obuka i postignuća vanrednih učenika se uredno prate i evidentiraju. Školske 2013/14. Godine, 4 vanredna kandidata su pohađala ovaj obrazovni program. Tri kandidata su izgubili status redovnih učenika, dok je jedan kandidat bio na prekvalifikaciji. Za sve vanredne učenike je organizovana pripremna nastava o kojoj se propisno vodi evidencija.

C.10. U Školi postoji nekoliko preduzetničkih klubova sa preduzetničkim sekcijama. Nedavno je otvoren Centar za obuku mladih preduzetnika u kojem se učenicima omogućuje da stiču preduzetničke vještine i kompetencije. Učenici učestvuju na domaćim i inostranim takmičenjima i postižu zapažene rezultate iz oblasti preudzetništva. Veliki broj učenika sa ovog obrazovnog programa je uključen u rad Preduzetničkog kluba. Jedan od projekata kluba je bio „NP Prokletije – Naša budućnost“ u kojem su učenici izradili brošuru za NP Prokletije.

Preporuka:

� Nastavnici na početku nastavne godine treba da realizuju inicijalne testove, kako bi se provjerilo učeničko znanje iz osnovne škole ili iz prethodnog razreda, i na osnovu toga unaprijedilo planiranje.

D. SARADNJA KOJA OMOGUĆAVA DA SE ODGOVORI NA POTREBE PARTNERA U STRUČNOM OBRAZOVANJU

D.1. Roditelji i učenici smatraju da imaju sistematski pristup informacijama o upisu u školu, profesionalnoj orijentaciji učenika, uslovima za nastavak školovanja, mogućnostima zapošljavanja, profesionalnoj praksi, kao i obuci na radnom mjestu.

D.2. Škola ima aktivnu saradnju za obrazovni program Turistički tehničar sa svim raspoloživim ugostiteljskim objektima za smještaj, Turističkom organizacijom i NP Prokletije na teritoriji Opštine Plav. Pored profesionalne prakse koja se obavlja po završetku nastavne godine, učenici često borave i učestvuju u radu u ovim objektima i u toku nastavne godine. Na taj način stiču potrebne vještine i kompetencije koje su u skladu sa zahtjevima programa.

D.3. Školske 2013/14. godine obrazovni program Turistički tehničar je završio 31 učenik. Od 31 učenika, njih 7 studira, od čega 4 u Podgorici, 1 u Beogradu i 2 učenika studiraju turizam u Kotoru i Peći. Jedan učenik radi u struci u hotelu, dok za ostale nemaju informacije.

Preporuka:

� Kompletirati i ažurnije voditi evidenciju o destinaciji učenika, kako bi Škola imala informacije o karijeri učenika nakon završetka školovanja i time utvrđivala mjerljiv indikator kvaliteta realizacije programa.

F. KVALITET NASTAVNIKA, TRENERA I SARADNIKA

F.1. Učenici trećeg i četvrtog razreda obrazovnog programa Turistički tehničar su veoma zadovoljni podrškom i povratnim informacijama koje dobijaju od nastavnika stručno-teorijskih predmeta. Učenici su istakli da im nedostaju udžbenici i stručna literatura, ali da jedan dio nastavnika priprema skriptu kako bi im omogućili da lakše stiču potrebna znanja iz određenih predmeta.

F.2. Na osnovu hospitovanja časova stručno-teorijskih predmeta i praktične nastave izvjesno je da je nastavni materijal koji nastavnici pripremaju uglavnom usklađen sa ciljevima programa. Pojedini nastavnici pribjegavaju nastavi orijentisanoj ka aktivnostima i na taj način stavljaju učenike u centar dajući im radne zadatke, što omogućava učenicima

33

sticanje planiranih znanja, vještina i kompetencija. Pojedini nastavnici pribjegavaju isključivo tradicionalnoj nastavi sa nastavnikom u centru.

F.3. Uvidom u personalne dosijee svi nastavnici stručno-teorijskih predmeta posjeduju odgovarajuće kvalifikacije zahtijevane programom.

Preporuke:

� Nastavnici stručno-teorijskih predmeta treba da pripremaju štampane materijale - internu skriptu koje odobrava aktiv kako bi bila dostupna učenicima.

� Upotreba različitih nastavnih metoda i oblika rada, kao i davanje radnih zadataka i studija slučaja koje treba da budu bliske stvarnim problemima iz prakse.

� Unaprijediti realizaciju časa, ciljeve definisati u skladu sa programom, mogućnostima učenika, postignućima, korelacijom i prethodno stečenim znanjima.

G. UPRAVLJANJE KVALITETOM

G.1. Kvalitet realizacije stručnog obrazovanja je u potpunosti usklađen sa programom. Broj bodova upisanih učenika u I razred, za ovaj obrazovni program, je bio 43,87 bodova (donja granica) za odjeljenje trećeg razreda i 47,08 za odjeljenje četvrtog razreda. Shodno tome, nastavnici realno postavljaju standarde koje učenici treba da dostignu i daju im optimalan broj informacija i sadržaja.

H. MATERIJALNI RESURSI

H.1. Prostorno-tehnički uslovi u kojima se organizuje stručno-teorijska i praktična nastava su odlični za kvalitetnu (efektivnu i efikasnu) realizaciju. Nastavnicima su na raspolaganju nastavna sredstva i oprema (PC, LCD projektor). Kabinet praktične nastave je opremljen potrebnim sredstvima za simulaciju. Učenicima to pomaže da se približe stvarnim situacijama i kroz simulaciju pojedinih situacija stiču potrebne vještine.

H.2. Učenicima je na raspolaganju veliki broj PC-ja na kojima su instalirani softveri propisani programom. Na taj način se učenicima omogućava da postignu postavljene ciljeve učenja na efektivan i efikasan način.

H.3. Prostor u kojem se vrši obrazovanje i obuka je prilagođen učenicima sa posebnim potrebama.

H.4. Škola raspolaže odgovarajućom tehnologijom koja je podrška procesu učenja. Nastavnici u određenoj mjeri koriste tehnologiju koja im je dostupna.

Preporuka:

� Nastavnici stručnih predmeta i praktične nastave bi trebali stalno koristiti tehnologiju kojom Škola raspolaže i koja im služi kao podrška u nastavi.

I. DOKUMENTACIJA I PROCEDURE

I.1. Podaci koji se odnose na postignuća učenika se evidentiraju u zapisnicima Nastavničkog vijeća i u sveskama aktiva. Godišnji i operativni planovi su usklađeni sa važećim obrascima i metodologijom.

J. PROVJERA KOMPETENCIJA

J.1. U cilju utvrđivanja činjenica o tome da li učenici na vrijeme dobijaju tačne informacije o ispitivanjima i rezultatima izvršen je razgovor i anketiranje učenika. Učenici se ispituju usmeno i kroz pisane provjere znanja. Usmeno ispitivanje se uglavnom obavlja kroz kraća pitanja, dok su testovi najzastupljenije pisane provjere znanja. Iz pojedinih

34

stručno-teorijskih predmeta učenici rade pismeni zadatak dva puta u toku godine. Nastavnici na vrijeme obavještavaju učenike o održavanju pisanih provjera znanja. Upoznaju učenike sa tipovima pitanja i zadataka. Nakon završetka pismenog zadatka ili testa blagovremeno saopštavaju učenicima ocjene, iznose pohvale i djelimično ukazuju na greške pri izradi.

J.2. Provjera kompetencija učenika je zasnovana i temelji se na ciljevima programa.

J.3. Nastavnici koriste različite procedure kako bi provjerili vještine i kompetencije učenika. Zastupljene su provjere kompetencija kroz simulaciju situacija iz prakse, kao i rješavanje radnih zadataka. Takođe, provjera vještina i kompetencija se obavlja i kod poslodavaca, jer učenici u toku nastavne godine realizuju određeni fond časova praktične nastave kod poslodavca.

Preporuka:

� Nakon pisane provjere, nastavnici treba da identifikuju greške, ukažu učenicima i upute ih na pravilan rad. Ako su učenici često griješili na istim stvarima treba provjeriti da li su dobro razumjeli sadržaje i kroz dopunsku nastavu poraditi na razumijevanju sadržaja.

Eksterni evaluator

Ivan Marković

5. Obrazovni program Građevinski tehničar za visokogradnju

B. NASTAVA/UČENJE I OBUKA - IZVOĐENJE PROGRAMA

B.1. Obrazovni program Građevinski tehničar za visokogradnju se realizuje u jednom odjeljenju drugog razreda (II5), koji broji 30 učenika. U cilju utvrđivanja kvaliteta izvođenja obrazovnog programa izvršen je obilazak nastave iz predmeta: Građevinske konstrukcije; Statika i otpornost materijala; Fizika i Praktična nastava. Obavljen je razgovor sa nastavnicima, učenicima, roditeljima i socijalnim partnerom. Organizacija nastave je dobra, izuzev praktične nastave gdje nijesu obezbijeđene adekvatne prostorije, a samim tim i odgovarajući pribor, alat i materijal.

B.2. Nastavnik praktične nastave pokazuje angažovanost u okviru, kako praktične nastave, tako i stručno-teorijske, jer ne postoji adekvatna radionica za građevinskog tehničara, te se ista izvodi u 80% teorijski. Obilazak gradilišta, za područje Plava, vrši se u vrijeme građevinske sezone. Realizacija VET programa za Praktičnu nastavu u potpunosti se ne obavlja u skladu sa obrazovnim programom, ali se raspoloživa sredstva (materijal, alat i prostor ) u potpunosti koriste u skladu sa obrazovnim programom.

B.3. Nastavnici koriste preporučenu literaturu i ona je dostupna učenicima u vidu kopiranih knjiga. Nastavnici koriste elektronsku podršku u nastavi. Učenici se upućuju na dodatne izvore: literaturu, časopise, veb sajtove. Ipak, nastavnici pokazuju angažovanje i donose odgovarajuće prospekte i uzorke gradilišne dokumentacije, kako bi se nadoknadio nedostatak opreme i materijala u nastavi.

B.4. U godišnjim planovima su predviđene slobodne aktivnosti za stručno teorijsku grupu predmeta, kao i dopunska nastava. I nastavnici i učenici su potvrdili da su, u vrijeme izvođenja radova na objektima visoko i niskogradnje, posjećivali iste i upoznali se sa načinom gradnje i uvođenjem novih tehnologija.

B.5. Učenici su izjavili da su zadovoljni realizacijom i podrškom od nastavnika, iako bi voljeli da časovi budu zastupljeni sa više elektronske opreme, naročito kod praktične nastave. U razgovoru sa roditeljima potvrđeno je zadovoljstvo učenika podrškom koju

35

dobijaju od nastavnika, kao i želju da kroz realizaciju praktične nastave nijhova djeca steknu i praktično primjenljiva znanja.

B.6. Vještine predviđene ovim obrazovnim programom stiču se kroz praksu, obilazak preduzeća i vježbe.

C. POSTIGNUĆA UČENIKA/POLAZNIKA STRUČNOG OBRAZOVANJA

C.1. Postignuća učenika se kontinuirano prate. Srednja ocjena na I klasifikacinom periodu je 2.10. Odjeljenjska knjiga se uredno i blagovremeno vodi.

C.2. U Školi se organizuju razni vidovi nadmetanja, učestvovanja na takmičenjima, posjeta gradilištima, kulturno-istorijskim spomenicima, izletima i učestvovanjima u projektima, kao što su primjena solarne energije i obnovljivi izvori. Približno 60% učenika imaju želju za saznanjima i istraživanjima.

C.3. Vannastavne aktivnosti su planirane u Godišnjem planu Škole. Učenici imaju mogućnost izbora i učešća u vannastavnim aktivnostima, a što je vidljivo na svakom koraku u okviru školskog prostora.

C.4. Eksterni i interni stručni ispiti se posebno evidentiraju tako da postoje podaci o provjerama znanja

C.5. Škola evidentira podatke o napuštanju učenika na nivou obrazovnog programa.

C.6. Procenat prolaznosti u okviru obrazovnog programa Građevinski tehničar za visokogradnju je 100%, ne uzimajući u obzir osipanje učenika. Na kraju prvog klasifikacionog perioda bilo je 5 odličnih, 2 vrlo dobra, 15 dobrih i 8 dovoljnih učenika.

C.7. Nema učenika sa posebnim obrazovnim potrebama koji pohađaju obrazovni progam Građevinski tehničar za visokogradnju.

C.8. Vaspitna postignuća učenika se kontinuirano prate. Odjeljenje II5 školske 2014/15. godine na kraju I klasifikacionog perioda imalo je 17 učenika sa primjernim, 5 učenika sa dobrim i 8 sa nezadovoljavajućim vladanjem.

C.9. Podaci o vanrednim učenicima se prate.

C.10. Učenici II5 razreda, između ostalog, učestvuju u projektu obnovljivog izvora solarne energije.

D. SARADNJA KOJA OMOGUĆAVA DA SE ODGOVORI NA POTREBE PARTNERA U STRUČNOM OBRAZOVANJU

D.1. Roditelji i učenici iskazuju zadovoljstvo mogućnošću pristupa informacijama o upisu u obrazovni program, uslovima za nastavak školovanja i mogućnosti zaposlenja nakon završetka školovanja. Problem predstavlja obavljanje profesionalne prakse učenika kod socijalnih partnera, jer u Opštini ne postoji građevinska firma ili građevinska organizacija.

D.2. Iz razgovora sa socijalnim partnerom Građevinsko-zanatskom firmom d.o.o. ,,Purišić“ zaključak je da socijalni partneri imaju blagovremen pristup relevantnim informacijama.

D.3. S obzirom da učenici obavljaju predviđenu profesionalnu praksu kod socijalnih partnera koji su van Opštine Plav, odnosno tenderski određene firme, to nedostaje povratna informacija o znanju, vještinama i kompetencijama učenika od njih.

D.4. Pomoćnik direktora dostavio je podatke o destinacijama učenika za generaciju Arhitektonskih tehničara upisanih 2009. godine (29 učenika), a 2012. godine završilo 25, od kojih je 5 učenika nastavilo sa školovanjem na odgovarajućim fakultetima, 5 radi van struke, a za 15 učenika Škola nema podatke.

36

F. KVALITET NASTAVNIKA, TRENERA I SARADNIKA

F.1. Učenici su zadovoljni povratnom informacijom koju imaju od nastavnika. Učenici smatraju da nastavnici, uglavnom, pohvaljuju odlične učenike, ali se podsticajno odnose i prema učenicima koji pokazuju lošija postignuća.

F.2. Nastavnici koriste preporučene udžbenike koji učenicima uglavnom nijesu dostupni, pa se isti kopiraju, a istovremeno diktiraju iz svoje pripreme. Nastavnici povremeno koriste računar, pa samim tim i prezentacije novih tehnologija i dostignuća vezanih za obrazovni program. Takođe, nastavnici koriste i prospekte sa sajmova građevinarstva i sa stovarišta građevinskih materijala, kao i materijale preuzete sa Interneta.

F.3. Svi nastavnici imaju odgovarajuće kvalifikacije, nastava je stručno zastupljena. Nastavnici se, takođe, stručno usavršavaju kroz učestvovanje na seminarima i projektima.

G. UPRAVLJANJE KVALITETOM

G.1. Na času Statike i otpornosti maerijala rađen je odgovarajući test na uzorku od 50% učenika i to trećina odličnih, trećina dobrih i trećina sa najlošijim ocjenama. Test je u 15% do 20% dao lošije (niže) rezultate od ocjena nastavnika.

H. MATERIJALNI RESURSI

H.1. Učionice u kojima se izvodi stručno-teorijska nastava su skromno opremljene bez elektronske podrške procesu učenja. Školski namještaj je prilično dotrajao. Škola ima kabinet informatike koji je opremljen sa kompjuterima i u njemu se odvija nastava iz Informatike.

H.2. Iako u skromnim uslovima, nastava stručno-teorijskih predmeta uz veliko angažovanje predmetnih nastavnika odvija se na način da učenici mogu da postignu postavljene ishode učenja. Ipak, teorijski i praktični dio nastave nisu adekvatno povezani iz razloga što prostorno-tehnički uslovi ne omogućavaju da se praktična nastava odvija na način koji je predviđen obrazovnim programom.

H.3. Ne postoje učenici sa posebnim potrebama za ovaj obrazovni program.

H.4. U okviru obrazovnog programa Građevinski tehničar za visokogradnju ne koristi se odgovarajuća tehnologija kao podrška procesu učenja.

H.5. Informatički kabinet se koristi kako za nastavu tog predmeta, tako i za aktivnosti učenika opredijeljenih i angažovanih na određenim projektima, kao i slobodnih aktivnosti.

I. DOKUMENTACIJA I PROCEDURE

I.1. Podaci koji se odnose na postignuća učenika evidentiraju se u zapisnicima Nastavničkog vijeća i knjizi Aktiva.

J. PROVJERA KOMPETENCIJA

J.1. Učenici su na vrijeme informisani o terminima, načinima ispitivanja i rezultatima.

Nastavnici smatraju da učenici dobijaju blagovremeno informacije o usmenom i pisanom obliku provjera znanja kao i o rezultatima tih provjera. Učenici su potvrdili da su na vrijeme obaviješteni o vremenu i načinima provjera znanja i da znaju rezultate provjera.

37

J.2. Nastavnici provjeravaju kompetencije učenika putem usmenog ispitivanja i na taj način procjenjuju ishode učenja (što učenici znaju/mogu). Pismeni zadaci se uredno sprovode sa prilagođenim zahtjevima koji se temelje na vrednovanju ishoda učenja.

J.3. Postoje procedure koje osiguravaju da se različite provjere sprovode na kvalitetan način u okviru Aktiva i u saradnji sa pedagoško-psihološkom službom.

J.4. Postoje procedure koje osiguravaju da se različite provjere vještina sprovode na kvalitetan način.

Preporuke:

� Profesionalnu praksu obavljati kod socijalnih partnera koji omogućavaju sticanje vještina predviđenih obrazovnim programom.

� Iznaći rješenje za obavljanje predmeta Praktične nastave u prostorijama Škole, što podrazumijeva nabavku odgovarajućeg pribora, alata i potrebnog materijala. Postojeće stanje ne omogućava adekvatnu primjenu obrazovnog programa.

� Klasične oblike i metode izvođenja nastave zamijeniti metodama aktivne nastave sa učenikom u centru, uključujući i kreativno rješavanje problema- problemsko učenje, koje omogućavaju postizanje ishoda učenja kroz aktivnost učenika na času.

� Testove izraditi tako da sadrže sve taksonomske nivoe znanja, kao i bodovnu skalu vidljivu učenicima.

� Obavezno uspostaviti saradnju sa školama u Crnoj Gori sa istim i srodnim obrazovnim programima, zasnovanu na konkretnim aktivnostima vezanim za razmjenu iskustava, zajedničkim nastupima i sl., a sve u cilju većeg postignuća, kako u teorijsko-stručnom, tako i praktičnom dijelu.

� Grupna posjeta gradilišta koja koriste nove tehnologije, sa pojedinačnom izradom kratkog opisa zapaženog i mogućih skica. Postavljena pitanja na gradilištu, kao i odgovore, zapisati u najkraćoj formi. Ovo obavezno evidentirati-upisati u Dodatku odjeljenjske knjige za Praktičnu nastavu.

� Osim uključivanja roditelja u rješavanju vaspitnih mjera i unapređivanju istih, potrebno bi bilo i jednodnevno (bar jedan dan u školskoj godini) održavanje seminara-savjetovanje za roditelje.

� Posebnu pažnju posvetiti uređenju i održavanju radnog mjesta, kao i podizanju lične i kolektivne svijesti o istom. Održavanje pribora, alata i mašina, mora biti stalni zadatak, kao i racionalno korišćenje materijala.

� Mjere zaštite na radu, kao i mjere lične zaštite i zaštite u grupi, obavezno predočiti i stalno isticati na svakom času Praktične nastave.

Eksterni evaluator

mr Branislav B. Pavićević

6. Obrazovni program Automehaničar

30 B. NASTAVA/UČENJE I OBUKA - IZVOĐENJE PROGRAMA B.1. U cilju utvrđivanja kvaliteta realizacije obrazovnog programa Automehaničar izvršen je

obilazak nastave stručno-teorijskih predmeta, praktične nastave, socijalnih partnera, izvršeni su razgovori sa učenicima, roditeljima, članovima aktiva, sagledana je pedagoška i druga dokumentacija. Obrazovni program Automehaničar se realizuje na crnogorskom jeziku u drugom razredu za 14 učenika. Rasporedom časova obuhvaćeni su svi nastavni predmeti iz nastavnog plana, čiji raspored realizacije je uređen na optimalan način, i prilagođen učenicima, sa odgovarajućim odnosom stručno-teorijske i praktične nastave. Stručni dio

38

programa realizuju dva nastavnika, i to nastavu stručno-teorijskih predmeta i praktičnu nastavu po jedan nastavnik.

B.2. Rasporedom časova je predviđeno da se praktična nastava, sa fondom od 11 časova, realizuje dva dana nedjeljno (utorkom i četvrtkom), što je optimalno u odnosu na ciljeve programa. S obzirom da se praktična nastava realizuje u školskoj radionici i kod poslodavaca (tri), učenici su podijeljeni u tri grupe, i prema informacijama o kojima nema evidencije, učenicima se mjesečno mijenja mjesto realizacije obuke.

B.3. S obzirom da se praktična nastava realizuje u četiri objekta (školska radionica i servisi za tehnički pregled i automehaničarske radionice). Uslovi za realizaciju su različiti. U servisu za tehnički pregled postoje uslovi koji su savremeni i u skladu sa standardima koje predviđa Zakon o bezbjednosti saobraćaja, u automehaničarskoj radionici postoje uslovi koji omogućavaju realizaciju obrazovnog programa Automehaničar, a instruktori koji su određeni za obuku učenika posjeduju adekvatna znanja i vještine, međutim ne posjeduju pedagoška znanja za obuku i ocjenjivanje. U školskoj radionici uslovi za obuku su na osnovnom nivou i ne postoje uređaji i oprema za više nivoe znanja i vještina. Teorijska nastava se realizuje u učionici koja je u sklopu radoničkog dijela, i ne ispunjava potrebne standarde za optimalnu nastavu. Dio nastavnih sredstava je dostupan iz radionice, međutim nema računara, projektora i interneta za više ciljeve.

B.4. Realizacija obrazovnog programa je usklađena sa organizacijom predviđenom raspredom i ciljevima programa. Osim realizacije progama prema planu, ne postoje drugi organizovani oblici podrške učenicima. Međutim, nastavnici tokom redovne stručno-teorijske nastave i praktične obuke u razgovoru sa učenicima pružaju informacije i podršku učenicima, u skladu sa njihovim interesovanjima. Uspjeh učenika obrazovnog programa Automehaničar na kraju I razreda je bio: vrlo dobar jedan, dobar 7 i dovoljnih 6. Na kraju I klasifikacionog perioda školske 2014/15. godine učenici su pokazali uspjeh: 3 dobar, 3 dovoljna i 8 sa nedovoljnim ocjenama. Međutim, opšti je utisak da zbog dislocirane nastave, u učionici van glavne školske zgrade, smanjena je komunikacija sa ostalim učenicima Škole tokom nastave.

B.5. Nastavnici (dva) su uspostavili profesionalan i opušten odnos sa učenicma. B.6. Škola ima iskustvo i tradiciju u realizaciji programa mašinstva, iskusan nastavni kadar i

korektnu saradnju sa partnerima, pa su oblici i metodi rada, i organizacija nastave usmjereni ka dobijanju funkcionalnih znanja, naravno, u skladu sa tehničkim mogućnostima. Učenicima se tokom nastave i obuke ukazuje i na nova tehnička rješenja koja nijesu dostupna u realizaciji, kako bi u praksi, nakon završetka obrazovanja, bili upoznati sa savremenim tehničkim i tehnološkim rješenjima.

Preporuke: � Nastavu stručno-teorijskih predmeta realizovati u glavnom objektu Škole koji

omogućava korišćenje računara u nastavi i komunikaciju učenika. � Koordinacija aktivnosti na realizaciji praktične nastave, promjena grupa, vođenje

evidencije o realizaciji obuke kod poslodavaca, prisustva obuci i ocjenjivanje učenika treba da bude plansko, da se o tome vodi adekvatna evidencija, i na kraju vrši analiza organizacije, realizacije i postignuća na Aktivu.

� Praćenje obuke kod poslodavaca, u organizacionom i logističkom smislu treba voditi na nivou Škole, vršiti analizu i izvještavati, kako bi se unutrašnjim aktivnostima unapređivao kvalitet.

� Planirati i obezbijediti dodatnu opremu i uređaje za dostizanje viših ciljeva programa i omogućavanje učenicima sticanje vještina na višem nivou.

39

� Planirati stručne izlete i posjete tokom školske godine (najmanje u trajanju tri dana) servisima ili školama kako bi učenici stekli saznanja i uputili se u korišćenje novih tehničkih i dijagnostičkih sistema i uređaja.

C. POSTIGNUĆA UČENIKA I POLAZNIKA C.1. Obrazovni progam Automehaničar upisalo je školske 2013/14. godine 15 učenika (15

m). Prvi razred je od 15 upisanih, završilo 14: sa odličnim uspjehom jedan; vrlo dobrim 7; dobrim i dovoljnim 6 učenika. Na prvom klasifikacionom periodu, od 15 upisanih učenika u II razred (jedan samovoljno napustio), 8 učenika je imalo jednu ili više negativnih ocjena, 3 učenika su imala dovoljan i 3 učenika dobar uspjeh. Na I klasifikacionom periodu školske 2014/15. godine, po predmetima su učenici pokazali sljedeću prosječnu ocjenu: Opšte mašinstvo 1,92; Osnovi elektrotehnike 1,71; Hidraulika i pneumatika 1,64, Motori i motorna vozila 1,64 i Praktična nastava 2,42. Evidencija o postignućima učenika se vodi u svesci zapisnika Aktiva mašinstva i Nastavničkog vijeća. Nastavnici planiraju nastavu na osnovu obrazovnog programa, i nema posebnog prilagođavanja dinamike realizacije u odnosu na postignuća iz prethodnog školovanja, ili razreda. U operativnim planovima nema osvrta na realizaciju, odnosno zapažanja za usklađivanje programa dostignutim znanjima i vještinama.

C.2. U Školi se ne realizuju takmičenja iz oblasti mašinstva, međutim, nastavnici kroz proces realizacije programa pohvalama i komentarima motivišu učenike na rivalstvo i viša postignuća, posebno u obuci.

C.3. Godišnjim planom i programom rada Škole, predviđene su aktivnosti za učenike, međutim, one uglavnom nijesu vezane za unapređivanje konkrentnih ciljeva za vještine obrazovnog progama Automehaničar. Takođe, Godišnjim planom i programom rada Škole nije definisan plan slobodnih aktivnosti za odjeljenje II7. Godišnjim i operativnim planovima nastavnika nijesu predviđene dodatne aktivnosti na realizaciji progama, u skladu sa potrebama za novim znanjima i vještinama, a na osnovu interesovanja učenika i njihovog motivisanja za unapređenje postignuća.

C.4. U cilju utvrđivanja nivoa postignuća učenika, nastavnici kombinuju različite oblike provjere, usmeno, pisano (samo stručno-teorijski predmeti), provjera vještina i sl.

C.5. Školske 2013/14. obrazovni program Automehaničar upisalo je 15 učenika, II razred je školske 2014/15. godine upisalo 15 učenika, a I klasifikacioni period je završilo 14 učenika. Prolaznost do I klasifikacionog perioda u II7 odjeljenju je 93,33%.

C.6. Obrazovni progam Automehaničar upisalo je 15 učenika školske 2013/2014. godine. Prvi razred je završilo 14 učenika, jedan je samovoljno napustio Školu. Školske 2014/15. godine upisano je 15 učenika, jedan prepisan sa drugog programa uz polaganje razlike predmeta). Prvi klasifikacioni period školske 2014/15. godine završilo je 14 učenika, a jedan je samovoljno napustio nastavu.

C.7. U obrazovni program Automehaničar nijesu upisani učenici sa posebnim obrazovnim potrebama.

C.8. Na I klasifikacionom periodu svi učenici odjeljenja II7 obrazovnog programa Automehaničar pokazali su primjerno vladanje (100%). Vaspitna postignuća 14 učenika obrazovnog programa Automehaničar na kraju I razreda, školske 2013/14. godine bila su: primjerno 7, dobro 4 i nezadovljavajuće 3 učenika.

C.9. Evidencija o obrazovnim postignućima vanrednih učenika se vodi na propisani način. C.10. Učenici obrazovnih progama nijesu angažovani u projektima koji se realizuju u Školi. Preporuke:

40

� Na osnovu analize postignuća učenika u osnovnoj školi, završetku razreda, klasifikacijama, i provjerama znanja, unaprijediti godišnje (posjete, sajmovi) i operativno (oblici i metodi rada, nastavna sredstva, literatura, korelacija) planiranje, realizaciju nastave i podršku (dopunska, dodatna, saradnja sa socijalnim partnerima) tokom procesa obrazovanja i obuke.

� Planirati i realizovati školsko takmičenje iz stručnih predmeta i vještina, u cilju motivisanja učenika na takmičarski duh i unapređivanje znanja i vještina.

� Pratiti i evidentirati postignuća vanrednih kandidata. � Na nivou Škole planirati projekte (međuprogramske, npr. sa poljoprivredom) u koje se

mogu uključiti učenici obrazovnog programa Automehaničar. D. SARADNJA KOJA OMOGUĆAVA DA SE ODGOVORI NA POTREBE PARTNERA

U STRUČNOM OBRAZOVANJU D.1. Roditelji smatraju da imaju informacije koje su im bitne za obrazovanje i obuku

učenika. Škola ih konsultuje prilikom izbora, i planiranja obuke van Škole. Roditelji su upoznati sa postignućima učenika, vaspitnim postignućima i prisustvom nastavi.

D.2. Socijalni partneri uglavnom komuniciraju sa nastavnikom praktične nastave i od njega dobijaju informacije koje su im relevantne za obuku i plan realizacije.

D.3. Partneri smatraju da nijesu dovoljno uključeni u godišnje planiranje obuke, operativnim planovima, evidencijama. Partneri nijesu učestvovali u podršci u opremanju školske radionice, i unapređivanju uslova za realizaciju progama, sadržajima i ciljevima programa itd. Osim toga, partneri se kontaktiraju u dijelu planiranja upisne politike.

D.4. Socijalni partneri u skladu sa znanjima i vještinama učenika vrše njihovo uključivanje u radne procese. Učenici su uglavnom uključeni u praćenje procesa dijagnosticiranja, učestvuju djelimično u demontažama, a prilikom montaže prate proces uz komentare izvođača obuke. Zavisno od interesovanja učenika, instruktori planiraju i realizuju obuku.

Preporuke: � Unaprijediti modele informisanja roditelja, učenika i partnera o aktivnostima na

organizaciji i realizaciji obrazovnog progama Automehaničar. � Definisati formalne i neformalne organizacione oblike za uključivanje partnera u

planiranje realizacije programa, izvođenje, unapređivanje ciljeva (učešće u sastancima Aktiva, tematski razgovori, posjeta nastavi i obuci u Školi, opremanje školske radionice).

F. KVALITET NASTAVNIKA, TRENERA I SARADNIKA F.1. Nastavnici blagovremeno i javno informišu učenike o postignućima, ukazuju na potrebe

za dostizanje standarda. F.2. Škola nema adekvatan kabinet mašinske grupe predmeta, ali su nastavna sredstva, za

osnovne ciljeve programa dostupna u školskoj radionici, i koriste se. Učenici su u stalnom kontaktu sa alatima, uređajima i opremom koja je dostupna u školi i kod partnera. Međutim sa drugim sredstvima i opremom učenici nemaju uslova da se upoznaju. Nastavnici, uglavnom, diktiraju nastavne sadržaje, zbog nedostatka literature.

F.3. Nastavnici koji realizuju nastavu i obuku u II razredu obrazovnog programa Automehaničar imaju odgovarajuću stručnu spremu u skladu sa predviđenim profilom, i posjeduju licence za rad u nastavi.

Preporuke: � Aktiv treba da donese plan realizacije provjera i kriterijume (pisane) za ocjenjivanje,

kako bi učenici blagovremeno bili upoznati sa načinom ispitivanja, dinamikom i standardima koji se od njih očekuju.

41

� Nastavnici treba da pripreme interni štampani materijal za predmete (program) koji bi bio dostupan učenicima na početku školske godine (usvojen na Aktivu i odobren na Nastavničkom vijeću).

G. UPRAVLJANJE KVALITETOM G.2. Program Automehaničar planira i realizuje se na način da se dostignu standardi na

dostupnim sredstvima u Školi i kod poslodavca. S obzirom da se realizacija stručno-teorijskih predmeta obavlja u dislociranoj učionici, nije moguće dostizati standarde uz IT opremu.

Preporuke: � Aktiv treba na osnovu analize uslova za realizaciju da napravi pregled standarda koje

učenici nijesu u mogućnosti da postignu i dostignu s obzirom na uslove i organizaciju. � Na osnovu plana za potrebnom dopunom standarda znanja i vještina, Aktiv treba da

priprema Godišnji program aktivnosti i ugradi ga u godišnje i operativne planove za realizaciju (gostujuća predavanja, korišćenje simulatora i IT opreme, posjeta sajmovima i takmičenjima itd.)

H. MATERIJALNI RESURSI H.1. Škola ima prostor za realizaciju obrazovnog programa Automehaničar. Međutim,

učionica se, osim za podršku praktičnoj nastavi koristi i za realizaciju stručno-teorijskih predmeta. Školska radionica ima osnovne sadržaje, uzorke alata, sklopova, kompresore, mjerna sredstva. S obzirom na zahtjeve koji su predviđeni predmetnim katalozima stručno-teorijskih predmeta, učenicima nijesu dostupni stolovi sa priborom za crtanje, sheme, pojedini mjerni instrumenti, demonstracione table sa pneumatskim i hidrauličkim komponentama. U radionici za praktičnu nastavu nema stubne dizalice, koja je predviđena programskim katalogom.

H.2. Ishode koje je moguće postići na sredstvima koja se koriste na obuci u Školi, učenici postižu na efikasan način, odnosno u skladu sa postignućima koja su iskazana kroz ocjene. Međutim, postoje resursi za dodatno postizanje ishoda učenika kroz unapređenje organizacije obuke kod poslodavaca.

H.3. Obrazovni program ne pohađaju učenici sa posebnim obrazvonim potrebama. U skladu sa interesovanjem, Škola je u mogućnosti da obezbijedi uslove za obrazovanje i obuku, prema posebnom individualnom planu za znanja, i dio vještina (ishoda) predviđenih progamom (korišćenje softvera za dijagnosticiranje, crtanje na tabli i računaru).

H.4. Škola posjeduje značajnu informatičku opremu koja je dostupna učenicima na časovima opšteobrazovnih i stručno-teorijskih predmeta drugih programa. Za nastavu obrazovnog progama ne planira se i ne koristi IT oprema i softveri.

H.5. Oprema koju Škola posjeduje i oprema kod partnera, kod kojih se realizuje dio obuke učenika, u potpunosti je dostupna učenicima, i koristi se na optimalan način. Uz obuku na opremi koja nije na tehnološkom nivo koji je predviđen progamom, nastavnici daju dodatne informacije učenicima i upoznaju ih sa novim rješenjima uređaja i opreme na vozilima, kako bi nadomjestili nedostatke opreme i tehnologija.

Preporuke: � U skladu sa mogućnostima i dinamikom obezbjeđivanja sredstava: stolovi sa priborom

za crtanje, sheme, pojedini mjerni istrumenti, demonstracione table sa pneumatskim i hidrauličkim komponentama.

� Kako bi se učenicima omogućilo obrazovanje i obuka na savremnim tehnologijama potrebno je obezbijeti, u skladu sa mogućnostima, dinamikom, i planom upisa: softver za crtanje, računar i LCD, softver za simulaciju rada motora, sistema i uređaja.

� Za radionicu praktične nastave potrebno je obezbijediti i postaviti stubnu dizalicu.

42

� Unapređenjem organizacije obuke i uključivanjem novih partnera proširiti obim ishoda programa koje učenici treba da postignu tokom obrazovanja i obuke.

I. DOKUMENTACIJA I PROCEDURE I.1. Postignuća učenika se evidentiraju u skladu sa propisima za vođenje. Odjeljenjska knjiga

je uredna i pregledna, upisnice se vode po standardima Škole. Zapisnici aktiva su pregledni, sa evidencijama o postignućima učenika po predmetima.

J. PROVJERA KOMPETENCIJA J.1. Provjere znanja se na vrijeme najavljuju od nastavnika, i vrše se odgovarajuće pripreme i

upućivanje učenika na standarde potrebne za minimalna postignuća. Pisane provjere nijesu standardizovane, međutim, nastavnici obrazlažu ocjene koje učenici dobiju na pisanim provjerama.

J.2. Nastavnici pisane i usmene provjere znanja baziraju na potrebnim znanjima i vještinama, i na nivoima predviđenim katalozima obrazovnog programa. Međutim, još uvijek nije prisutno usmjeravanje na ishode učenja.

J.3. Škola nema razvijene procedure, u formalnom smislu, međutim, nastavnici primjenjuju na standardan način, sa kojim su detaljno upoznati učenici. Planovima je predviđeno adekvatno vrijeme za provjeru postignuća učenika, a načini su prilagođeni njihovim mogućnostima i sklonostima.

J.4. Ne postoje procedure za utvrđivanje nivoa vještina učenika, međutim, nastavnici imaju iskustva u provjeravanju i ocjenjivanju vještina u radnim i radioničkim uslovima, sa kojima su učenici detaljno upoznati.

Preporuke: � Unaprijediti pisane provjere znanja, standardizovanjem testova i njihovim

usmjeravanjem na ishode. � Na Aktivu je potrebno definisati ključne ishode programa, za stručno-teorijske

programe i praktičnu nastavu, po razredima i ukupno za program, i na njima bazirati provjere znanja i vještina.

Eksterni evaluator Radoje Radunović, dipl.maš.inž.

7. Obrazovni program Prodavac

B. NASTAVA/UČENJE I OBUKA – IZVOĐENJE PROGRAMA

B.1. Organizacija i realizacija obrazovnog programa Prodavač realizuje se u odjeljenju III7, gdje je upisano 14 učenika, i to 6 dječaka i 8 djevojčica. Od stručno-teorijskih predmeta, odjeljenje III7 izučava predmete: Trgovinsko poslovanje (2 časa nedjeljno), Preduzetništvo (2 časa nedjeljno) i Praktična nastava koja se realizuje (19 časova nedjeljno).

B.2. Praktična nastava se realizuje u skladu sa nastavnim planom i programom. Realizacija časova odvija se utorkom, četvrtkom i petkom od 8:00 do 13:00 časova. Prije upućivanja učenika na realizaciju praktične nastave Škola je sklopila ugovore sa poslodavcima o preuzimanju učenika kao i obavezu realizacije nastavnog plana i programa.

Praktična nastava se realizuje u više vrsta prodavnica, i to: dvije prodavnice obuće gdje je raspoređeno 6 učenika/ca (po 3 učenice u svakoj prodavnici), prodavnica auto djelova gdje je raspoređeno 2 učenika, prodavnica bijele tehnike gdje je raspoređeno 3 učenika, dva učenika obavljaju praktičnu nastavu van Opštine Plav (Gusinje).

43

Praćenje i uvid u realizaciju praktične nastave vrši nastavnik i koordinator praktične nastave. Nastavnica redovno obilazi učenike na časovima praktične nastave i evidentira ponašanje, prisutnost nastavi i stečenih znanja. Svoja zapažanja o realizaciji praktične nastave, nastavnica uredno i blagovremeno evidentira u dodatku odjeljenjske knjige praktične nastave.

Uvidom u dnevnik praktične nastave, koji vodi svaki učenik individualno, i u razgovoru sa učenicima i predmetnom nastavnicom da se zaključiti da učenici u vođenju dnevnika upisuju obrađene nastavne jedinice u vidu prepričavanja ili prepisivanja iz preporučene literature za Trgovinsko poslovanje. Obrađuju se nastavne jedinice koje nisu predviđene planom i programom za praktičnu nastavu već za Trgovinsko poslovanje (npr. Lizing).

B.3. Postojeća nastavna sredstva se koriste i omogućavaju realizaciju kvalitetne nastave učenja u Školi. Nastavnice koriste dostupne resurse radi boljeg razumijevanja nastavnih sadržaja i boljeg sticanja znanja i vještina.

B.4. Iz ankete u odjeljenju III7 od ukupno 14 anketiranih učenika, četiri učenika se izjasnilo da im je potrebna individualna pomoć u učenju (dopunska nastava), dva učenika se nisu izjasnila, a osam učenika da ne osjeća potrebu za indvidualnu pomoć u učenju. Iz Trgovinskog poslovanja, dopunska nastava, u toku ove školske godine, nije planirana, a samim tim nije ni realizovana. Na kraju prvog klasifikacionog perioda, srednja ocjena iz predmeta Trgovinsko poslovanje je 2,00, a nedovoljnih ocjena ima 4 ili 28,6%.

Iz pedagoške dokumentacije o realizaciji časova dopunske nastave za školsku 2013/14. planirano je i realizovano osam časova iz predmeta Trgovinsko poslovanje, a iz predmeta Preduzetništvo planirano i realizovano je šest časova za prethodnu školsku godinu i šest časova za ovu školsku godinu. Dopunska nastava se organizuje za pripremanje učenika za školska takmičenja, za takmičenja iz izrade i prezentacije biznis planova.

B.5. Opservacija časova je izvršena kod dva nastavnika u odjeljenju III7 na predmete: Trgovinsko poslovanje i Preduzetništvo.

Čas Trgovinskog poslovanja je realizovan u Centru za učenje. Učenici su podjeljeni u grupe, gdje se u uvodnom djelu časa obnavlja prethodno stečeno znanje kroz komunikaciju sa učenicima, a u glavnom djelu časa učenici su prezentovali karakteristike i razlike robnih kuća i trgovinskih centara. Čas Preduzetništva je realizovan u tradicionalno opremljenoj učionici osiromašenoj vizuelnim nastavnim sredstvima. Učionica nije adekvatna broju učenika gdje u jednoj klupi sjedi po tri učenika. U Školi postoji prostor za preduzetništvo, tj. Preduzetnički centar koji je otvoren 31.10.2014. i u razgovoru sa nastavnicom saopšteno je da se časovi iz Preduzetništva često održavaju u tom prostoru.

Nastavnice dominantnu ulogu posvećuju aktivnim metodama nastave sa ciljem da učenike postave u centar nastavnog procesa. Kreativnost i samostalnost učenika dolazi do izražaja u toku realizacije časova. Nastavnice motivišu učenike da se uključe u rad.

Iz ankete koja je sprovedena u odjeljenju III7, učenici su zadovoljni realizacijom i podrškom koju dobijaju od nastavnika, a nastavnici im kroz razne aktivnosti pomažu da osjećaju, da pripadaju Školi, da su zadovoljni sa znanjem koje stiču na časovima.

Međusobna komunikacija nastavnika i učenika u Školi pozitivno utiče na razvijanje međusobnog povjerenja i tolerancije. Nastavnice vode računa o interesovanjima i potrebama učenika. Učenici se kulturno i sa poštovanjem odnose prema nastavnicima.

B.6. Planiranje nastave je blagovremeno na preporučenim obrascima, kako godišnjim, tako i operativnim planovima. Nastavni planovi su u skladu sa preporučenim katalogom

44

znanja. Ciljevi u planovima nastavnika su korektno raspoređeni po temama i fondom časova za realizaciju. Nastavnice ne praktikuju ni u Godišnjem ni u operativnim planovima da planiraju vremenski period za određene teme. Teme se planiraju po sedmicama.

Godišnji i operativni planovi rada usvojeni su na sjednici stručnog aktiva, ali o njima nije raspravljano. Nastavnice imaju pripreme za realizaciju časa. Navedeni su ciljevi, nastavni zadaci, planirane aktivnosti učenika i osvrt na realizaciju.

Preporuke:

� Pri izradi operativnih planova pratiti katalog znanja. � U operativnim planovima definisati vremenski period realizacije. � Planirati i organizovati časove dopunske nastave iz predmeta Trgovinsko poslovanje,

formirati svesku za ovaj vid nastave i voditi evidenciju o postignućima učenika. � Operativne planove popunjavati po principu Jedna tema- jedan obrazac. � Opremiti učionički prostor panoima, kako bi se dobio prijatan i podsticajan ambijent.

� Dnevnik praktične nastave učeniku treba da služi da zabilježi utiske, ideje koje je stekao tokom obavljanja praktične nastave, a posebno treba priložiti poslovnu dokumentaciju sa kojom su se upoznali u toku rada (kalkulacija, fiskalni račun, nalog za uplatu...).

C. POSTIGNUĆA UČENIKA I POLAZNIKA STRUČNOG OBRAZOVANJA

C.1. Nastavnice blagovremeno i uredno prate postignuća učenika u svojim internim sveskama, odjeljenjskoj knjizi, a na sjednicama Aktiva se analizira uspjeh nakon završetka svakog klasifikacionog perioda i planiraju se mjere za poboljšanje uspjeha.

Obrazovni program Prodavač realizuje se u jednom odjeljenju III7, koje broji 14 učenika. Odjeljenje III7 formirano je školske 2012/13. godine sa 14 upisanih učenika.

Na anketno pitanje koji su uspjeh imali u posljednja dva razreda osnovne škol,e odgovor je sljedeći: odličnih učenika 1, vrlo dobrih 2, dobrih 9, dovoljnih 1, jedan učenik nije odgovorio na anketno pitanje, što znači da je odličnih upisano 7,7%, vrlo dobrih 15,4%, dobrih 69,23%, dovoljnih 7,7% a srednja ocjena upisanih učenika je 3,23.

Srednja ocjena uspjeha na kraju 2012/13. je 3,35, na kraju 2013/14. je 2,92 a na kraju I klasifikacionog perioda 2014/15. godine je 2,25. Srednja ocjena na kraju školske 2013/14. godine iz predmeta Trgovinsko poslovanje je 3,00, a iz Praktične nastave 3,28.

Na kraju prvog klasifikacionog perioda srednja ocjena iz Trgovinskog poslovanja je 2,00 i ima četiri nedovoljne ocjene, a iz Preduzetništva 2,64 i nema nedovoljnih ocjena.

C.2. Nastavnici u saradnji sa učenicima izrađuju odgovarajući didaktički materijal koji osim informativne funkcije ima i motivacionu funkciju. Dužna pažnja posvećuje se organizovanju školskih takmičenja, radu i pripremi za takmičenje, podršci i izboru učenika za više nivoe takmičenja. Učenici na takmičenjima postižu zapažene rezultate.

C.3. Godišnjim planom rada utvrđen je program za realizaciju slobodnih/vannastavnih aktivnosti. Ove školske godine planirane su sljedeće aktivnosti: obilježavanje dana malih i srednjih preduzeća, nedjelja preduzetništva i dan preduzetništva, posjeta sajmu preduzeća, organizacija nacionalonog takmičenja za najbolji biznis plan, koje će da se realizuju u drugom polugodištu.

C.4. U posljednje četiri godine nije bilo učenika ovog obrazovnog programa koji su polagali završni ispit.

C.5. U okviru obrazovnog programa Prodavač upisano je školske 2012/13. godine 14 učenika u prvom razredu, taj broj je ostao nepromijenjen do kraja prvog klasifikacionog perioda školske 2014/15.

45

C.6. Nema učenika koji su završili program u okviru redovnog trajanja za obrazovni program Prodavač u posljednje tri školske godine.

C.7. Nema učenika sa posebnim potrebama koji pohađaju ovaj program.

C.8. Nastavnica blagovremeno i uredno vodi evidenciju o izostancima i vladanju učenika. Kroz anketu sprovedenu sa učenicima u vezi izostanaka i vladanja, svi anketirani učenici su izjavili da je razlog odsustva sa časova uglavnom bolest, a ima i učenika koji nisu izostajali. Na pitanje na koji način pravdaju izostanke, 64% je odgovorilo da časove pravdaju roditelji, a 36% je odogovorilo da časove pravdaju sa opravdanjem od ljekara.

Vladanje učenika na kraju školske 2012/13. godine je sljedeće: 12 učenika ima primjerno vladanje, jedan učenik dobro i jedan učenik nezadovoljava. Na kraju školske 2013/14. godine 12 učenika ima primjerno vladanje, dva učenika dobro vladanje. Na kraju prvog klasifikacionog perioda 10 učenika ima primjerno vladanje i četiri učenika dobro vladanje. Broj izostanka na kraju I klasifikacionog perioda je opravdanih 49, a neopravdanih 21, ukupno 70 ili 5 izostanka po učeniku.

C.9. U posljednjih četiri godine nije bilo vanrednih kandidata za obrazovni program Prodavač.

C.10. U Školi postoji i veliki broj realizovanih projekata kao KEPASS projekat, čiji je cilj da integriše obrazovne sisteme u Jadranskoj regiji kako bi se podigla konkurentnost srednjoškolskog obrazovanja i stvorili uslovi za veću mobilnost učenika. U okviru SEECEL projekta planirane su sljedeće aktivnosti: obuka nastavnika, organizacija takmičenja za najbolji proizvod, organizovanje humanitarne aktivnosti itd.

U Školi postoji volonterski klub „Pokažimo veliko srce“. Učenici učestvuju u takmičenju koje organizuje UDG i Ekonomski fakultet u Podgorici u izradi biznis plana.

D. SARADNJA KOJA OMOGUĆAVA DA SE ODGOVORI NA POTREBE PARTNERA U STRUČNOM OBRAZOVANJU

D.1. Roditelji su iskazali zadovoljstvo mogućnošću pristupa informacijama o upisu, mogućnost zaposlenja nakon završetka školovanja, a posebno su iskazali zadovoljstvo u realizaciji časova praktične nastave gdje je učenicima pružena mogućnost da steknu ne samo znanje, već i iskustvo koje im je potrebno.

D.2. Iz ankete koja je sprovedena sa socijalnim partnerima, uočava se da postoji česta komunikacija između socijalnih partnera sa nastavnicom praktične nastave. Škola ih kontaktira pri izradi rasporeda izvođenja praktične nastave. Dana 09.10.2014. godine u Školi je održan zajednički sastanak Uprave, organizatora praktične nastave i poslodavaca kod kojih učenici programa Prodavač obavljaju praktičnu nastavu. Sastanku su prisustvovali predstavnici 7 lokalnih samostalnih trgovinskih radnji. Na sastanku je dogovoreno da su učenici obavezni da pohađaju onoliko časova koliko je to predviđeno obrazovnim programom, da se učenici pažljivo odnose prema imovini poslodavca itd.

D.3. Socijalni partneri su iskazali zadovoljstvo stečenim znanjem kojima su učenici ovladali na časovima stručno-teorijskih predmeta koje mogu primijeniti u toku realizacije časova praktične nastave.

D.4. U prethodne tri godine nije bilo učenika koji su završili ovaj obrazovni program

F. KVALITET NASTAVNIKA, TRENERA I SARADNIKA

F.1. Učenici su iskazali zadovoljstvo povratnom informacijom koju dobijaju od nastavnika. Nastavnici često ističu, pohvaljuju učenike koji su aktivni i kreativni u toku nastave, a

46

učenike koji se ne ističu kroz nastavu, raznim metodama pokušavaju da uključe u rad. Prilikom vrednovanja znanja nastavnice uvijek imaju u vidu ličnost učenika u cjelini, uslove pod kojima žive i rade i njegove mogućnosti i zalaganja.

F.2. Nastavnice imaju preporučene udžbenike, ali zbog korišćenja više udžbenika u nastavi učenicima je data mogućnost da te udžbenike kopiraju. Nastavnice se angažuju i donose dokumentaciju i razne obrasce u skladu sa ciljevima obrazovnog programa.

F.3. Nastavnice imaju odgovarajuće kvalifikacije koje su potrebne za realizaciju ovog obrazovnog programa. Na uvid je dostavljen portfolio iz čega se vidi da nastavnice imaju sertifikate od strane Centra za stručno obrazovanje, LUXDEV-a, KulturKontakt-a itd.

H.MATERIJALNI RESURSI

H.1. Učionica u kojoj se izvodi stručno-teorijska nastava nije adekvatna broju učenika. Učionica je skromno opremljena, bez elektronske podrške u učenju, ali nastavnice često časove realizuju i van te učionice u Centru za učenje i Preduzetničkom centru.

H.2. Veći broj časova realizuje se kod socijalnog partnera u maloprodajnim objektima gdje prostorno tehnički uslovi, u velikoj mjeri, omogućavaju učenicima da stiču znanja iz oblasti Trgovinskog poslovanja/prodaje, ali prodajni objekat u kojem se obavljaju časovi praktične nastave je prostorno neproporcionalan broju radnika i učenica.

H.3. U okviru obrazovnog programa Prodavac nema učenika sa posebnim potrebama.

H.4. Škola zadovoljava pedagoško nastavne uslove za normalno izvođenje nastave, opremljenost kabineta sa računarima je na zavidnom nivou, a ti kabineti su na raspolaganju svim nastavnicima u toku realizacije nastave.

H.5. Oprema koju posjeduje Škola u upotrebi je od strane nastavnika.

J. PROVJERA KOMPETENCIJA

J.1. Ocenjivanje je redovno i blagovremeno. Realizuje se tokom procesa učenja kroz aktivnosti na času i po završetku rada na određenoj tematskoj cjelini. Ocjenjivanje je javno i nastavnik svoje ocjene obrazlaže u odjeljenju prije nego što ih unese u odjeljenjsku knjigu i svoju internu svesku. Na osnovu rezultata testova koji su učenici uradili ocjene u Odeljenjskoj knjizi i srednjoj ocjeni na kraju prvog klasifikacionog perioda (2,00) odgovaraju pokazanim znanjima.

J.2.3. Nastavnice provjeru znanja vrše samo putem usmenog ispitivanja i angažovanja u toku časova. U razgovoru sa nastavnicama i učenicima, u toku školske 2014/15. godine nisu realizovani testovi. U tekućem periodu nije bilo prigovora od strane učenika ili roditelja na realizaciju nastave i na ocjene iz nastavnih predmeta.

Preporuke:

� Koristiti različite tehnike ocjenjivanja, uz izradu što više testova kako bi se razvila kod učenika što kvalitetnija sposobnost pisanog komuniciranja.

� Analizirati obrađene testove sa učenicima sa ciljem utvrđivanja i ispravke načinjenih grešaka.

Eksterna evaluatorka

Denisa Halimić, dipl.ecc.

47

8. Obrazovni program Keramičar B. NASTAVA/UČENJE I OBUKA - IZVOĐENJE PROGRAMA B.1. Obrazovni programi Keramičar se realizuje u jednom odjeljenju trećeg razreda – III8,

koji broji 18 učenika, od čega su 8 Monteri suve gradnje i 10 učenika Keramičari. U cilju utvrđivanja kvaliteta izvođenja obrazovnog programa, izvršen je obilazak nastave iz predmeta Praktična nastava sa tehnologijom zanimanja. Obavljen je razgovor sa nastavnicima, učenicima, roditeljima, kao i socijalnim partnerom. Organizacija nastave je dobra, izuzev praktične nastave gdje nijesu obezbijeđene adekvatne prostorije, a samim tim i odgovarajući pribor, alat i materijal.

B.2. Nastavnik praktične nastave pokazuje izuzetnu angažovanost u okviru praktične nastave, i ako ne postoji adekvatna radionica za Keramičara (obuka se izvodi u uslovima koji ne mogu obezbijediti optimalno izvođenje programa). Uslovi podrazumijevaju dimenzije prostora (širina, dužina i visina) i opremljenost radionice. Imajući u vidu da se oba obrazovna programa izvode u istoj prostoriji, to još više usložnjava izvođenje i realizaciju pojedinačnog programa. Obilazak gradilišta se vrši u vremenu sezone građevinskih radova za područje Plava. Realizacija programa Praktične nastave u potpunosti se ne obavlja u skladu sa obrazovnim programom. Međutim, raspoloživa sredstva, materijal, alat i prostor u potpunosti se koriste u skladu sa obrazovnim programom.

B.3. Nastavnici koriste preporučenu literaturu i ona je dostupna učenicima u vidu kopiranih knjiga. Nastavnici su, takođe, izjavili da u nastavi koriste elektronsku podršku. Iz razgovora sa učenicima evidentno je da se učenici upućuju na dodatne izvore-literaturu, časopise, vebsajtove. Ipak, nastavnici pokazuju angažovanje i donose odgovarajuće prospekte i uzorke, kako bi nadoknadili nedostatak opreme i materijala u nastavi.

B.4. U Godišnjem planu su predviđene slobodne aktivnosti. U vrijeme izvođenja radova na objektima visoko i niskogradnje učenici su posjećivali gradilišta i upoznavali se sa načinom gradnje i uvođenjem novih tehnologija, kao i praktično izvođenje radova na privatnim objektima.

B.5. Učenici su u razgovoru izjavili da su zadovoljni realizacijom i podrškom od strane nastavnika i ako bi voljeli da časovi budu zastupljeni sa više elektronske opreme, naročito bolje uslove za izvođenje praktične nastave u školskim uslovima. U razgovoru sa roditeljima potvrdilo se isto, tj. da se kod roditelja reflektuje zadovoljstvo učenika u smislu podrške koje dobijaju od nastavnika, kao i želju da kroz realizaciju praktične nastave nijhova djeca steknu i praktično primjenljiva znanja.

B.6. Vještine predviđene ovim obrazovnim programom stiču se kroz izvođenje praktične nastave, obilazak preduzeća i rad u kućama u privatnom vlasništvu.

C. POSTIGNUĆA UČENIKA/POLAZNIKA STRUČNOG OBRAZOVANJA C.1. Postignuća učenika se kontinuirano prate. Koordinator je dostavio podatke o odjeljenju

III8. Srednja ocjena na I-om klasifikacinom priodu je 2,31. Prosječna ocjena za stručno-teorijske predmete iznosi 2,00, a za predmet Praktične nastave sa tehnologijom zanimanja iznosi 3,40. Odjeljenjska knjiga se uredno i blagovremeno vodi. Vladanje učenika se, takođe, uredno prati i izriču odgovarajuće mjere prema važećem zakonu.

C.2. Kroz razgovor sa nastavnicima i učenicima smo došli do podataka da se u Školi organizuju razni vidovi nadmetanja, učestvovanja na raznim takmičenjima, posjetama gradilištima, kulturno-istorijskim spomenicima, izletima, kao i učestvovanjima u projektima kao što su „Primjena solarne energije“ i „Obnovljivi izvori“. Njih 70% imaju želju za zasnivanjem radnog odnosa, 15% za prelazak na IV stepen i 15% nije znalo šta dalje.

48

C.3. Vannastavne aktivnosti su planirane u Godišnjem planu Škole. Učenici imaju mogućnost izbora i učesća u vannastavnim aktivnostima, a što je i potvrđeno od strane učenika.

C.4. Interni stručni ispiti se posebno evidentiraju, tako da postoje podaci o provjerama znanja

C.5. Škola evidentira podatke o napuštanju učenika, kako na nivou obrazovnih programa, tako i na nivou Škole.

C.6. Procenat prolaznosti u okviru obrazovnog programa Keramičar je 100%, ne uzimajući u obzir osipanje učenika. Na kraju prvog klasifikacionog perioda bilo je 1 vrlo dobar, 7 dobrih i 2 dovoljna. U odjeljenju Keramičara nema učenika sa posebnim obrazovnim potrebama.

C.8. Vaspitna postignuća učenika se kontinuirano prate. Podatke na uvid je dao pomoćnik direktora. Odjeljenje III8, program Keramičar, školske 2014/15. godine na kraju I klasifikacionog perioda imalo je 6 učenika sa primjernim, 3 učenika sa dobrim i 1 učenik sa nezadovoljavajućim vladanjem.

C.9. Podaci o vanrednim učenicima se prate. Nije bilo vanrednih kandidata u ovom klasifikacionom periodu.

C.10. Učenici III8 razreda, između ostalog, učestvuju u praktičnoj primjeni vještina u objektima u kojima se vrši gradnja, adaptacija i sanacija istih.

D. SARADNJA KOJA OMOGUĆAVA DA SE ODGOVORI NA POTREBE PARTNERA U STRUČNOM OBRAZOVANJU D.1. Roditelji i učenici, imaju isti stav da su zadovoljni mogućnošću pristupa informacijama

o upisu u obrazovni program, uslovima za nastavak školovanja i mogućnosti zaposlenja nakon završetka školovanja. Problem predstavlja obavljanje profesionalne prakse učenika kod socijalnih partnera, jer u Opštini ne postoji građevinska firma ili građevinska organizacija.

D.2. Iz razgovora sa socijalnim partnerom Građevinsko-zanatskom firmom d.o.o. ,,Purišić“ zaključak je da socijalni partneri imaju blagovremen pristup relevantnim informacijama.

D.3. S obzirom da učenici obavljaju predviđenu profesionalnu praksu kod socijalnih partnera koji su van Opštine Plav, odnosno tenderski određene firme, to ne možemo imati povratnu informaciju o znanju, vještinama i kompetencijama učenika od istih.

D.4. Za ove obrazovne programe nije bilo podataka o destinacijama, jer u prethodnih nekoliko godina nije bilo završnih razreda.

F. KVALITET NASTAVNIKA, TRENERA I SARADNIKA F.1. Iz razgovora sa učenicima, učenici su zadovoljni povratnom informacijom koju imaju

od nastavnika. Učenici smatraju da nastavnici, uglavnom, pohvaljuju odlične učenike, ali se podsticajno odnose i prema učenicima koji pokazuju lošija postignuća.

F.2. Nastavnici koriste preporučene udžbenike koji učenicima uglavnom nisu dostupni, pa se isti kopiraju, kao i posebno pripremljene crteže i skice, a istovremeno diktiraju iz svoje pripreme. Nastavnici povremeno koriste računar, pa samim tim i prezentacije novih tehnologija i dostignuća vezanih za obrazovni program. Takođe, nastavnici koriste i prospekte sa sajmova građevinarstva i sa stovarišta građevinskih materijala, kao i materijale preuzete sa Interneta.

F.3. Svi nastavnici imaju odgovarajuće kvalifikacije tako da imamo stručnu zastupljenost nastave u okviru obrazovnog programa. Nastavnici se, takođe, stručno usavršavaju kroz učestvovanje u seminarima i projektima.

49

G. UPRAVLJANJE KVALITETOM G.1. Na času Praktične nastave sa tehnologijom zanimanja, realizovan je eksterni test, na

uzorku od 50% učenika, i to trećina odličnih, trećina dobrih i trećina sa najlošijim ocjenama. Test je pokazao približna postignuća u odnosu na ocjenu nastavnika.

H. MATERIJALNI RESURSI H.1. Radionice u kojima se izvodi praktična nastava su skromno opremljene, sa prostorom

koji ne obezbjeđuje optimalne uslove za njeno izvođenje, kako po kvadraturi i visini prostora, tako i po opremi, alatima, materijalom i zaštitnim sredstvima za učenike i nastavnika. Školski namještaj je prilično dotrajao.

H.2. Iako u skromnim uslovima, nastava Praktične i stručno-teorijske nastave, uz veliko angažovanje predmetnih nastavnika, odvija se na način da učenici mogu da postignu postavljene ishode učenja. Ipak, teorijski i praktični dio nastave nisu adekvatno povezani iz razloga što prostorno-tehnički uslovi ne omogućavaju da se praktična nastava odvija na način koji je predviđen obrazovnim programom.

H.3. Ne postoje učenici sa posebnim potrebama za ovaj obrazovni program, te nijesu ni razmatrani prostori koji bi bili prilagođeni takvim učenicima.

H.4. U okviru obrazovnog programa Keramičar, koristi se odgovarajuća tehnologija kao podrška procesu učenja.

H.5. Informatički kabinet se koristi, kako za nastavu iz tog predmeta, tako i za aktivnosti učenika opredijeljenih i angažovanih na određenim projektima, kao i slobodnih aktivnosti.

I. DOKUMENTACIJA I PROCEDURE I.1. Podaci koji se odnose na postignuća učenika evidentiraju se u zapisnicima Nastavničkog

vijeća i knjizi Aktiva.

J. PROVJERA KOMPETENCIJA J.1. Učenici su na vrijeme informisani o terminima, načinima ispitivanja i rezultatima istih.

Učenici dobijaju blagovremeno informacije o usmenom i pismenom obliku provjera znanja, kao i o rezultatima tih provjera. Učenici su potvrdili da su na vrijeme obaviješteni o vremenu i načinima provjera znanja i da znaju rezultate tih provjera.

J.2. Nastavnici provjeravaju kompetencije učenika putem usmenog ispitivanja i na taj način procijenjuju ishode učenja (šta učenici znaju/mogu). Pismeni zadaci se uredno sprovode sa prilagođenim zahtjevima koji se temelje na vrednovanju ishoda učenja.

J.3. Postoje procedure koje osiguravaju da se različite provjere sprovode na kvalitetan način u okviru Aktiva i u saradnji sa pedagoško-psihološkom službom.

J.4. Postoje procedure koje osiguravaju da se različite provjere vještina sprovode na kvalitetan način.

Preporuke: � Profesionalnu praksu obavljati kod socijalnih partnera koji omogućavaju sticanje

vještina predviđenih obrazovnim programom. � Iznaći rješenje za obavljanje predmeta praktične nastave u prostorijama Škole, što

podrazumijeva nabavku odgovarajućeg pribora, alata i potrebnog materijala. Postojeće stanje ne omogućava adekvatnu primjenu važećeg obrazovnog programa.

� Klasične oblike i metode izvođenja nastave zamijeniti metodama aktivne nastave sa učenikom u centru, uključujući i kreativno rješavanje problema-problemsko učenje, koje omogućavaju postizanje ishoda učenja kroz aktivnost učenika na času.

� Testove izraditi tako da sadrže sve taksonomske nivoe znanja kao i bodovnu skalu vidljivu učenicima.

50

� Obavezno uspostaviti saradnju sa školama u Crnoj Gori sa istim i srodnim obrazovnim programima, zasnovanoj na konkretnim aktivnostima vezanim za razmjenom iskustva, zajedničkim nastupima i sl., a sve u cilju većeg postignuća, kako u teorijsko-stručnom, tako i praktičnom dijelu, a putem raznih i različitih metoda i oblika rada.

� Grupna posjeta gradilišta koja koriste nove tehnologije, sa pojedinačnom izradom kratkog opisa zapaženog i mogućih skica. Postavljena pitanja na gradilištu, kao i odgovore, zapisati u najkraćoj formi. Ovo obavezno evidentirati-upisati u Dodatku odjeljenjske knjige za praktičnu nastavu.

� Osim uključivanja roditelja u rješavanju vaspitnih mjera i unapređivanju istih, potrebno bi bilo i jednodnevno/bar jedan dan u školskoj godini/održavanje seminara-savjetovanje za roditelje.

� Posebnu pažnju posvetiti uređenju i održavanju radnog mjesta, kao i podizanju lične i kolektivne svijesti o istom. Održavanje pribora, alata i mašina, mora biti stalni zadatak, kao i racionalno korišćenje materijala.

� Mjere zaštite na radu, kao i mjere lične zaštite i zaštite u grupi, obavezno predočiti i stalno isticati na svakom času praktične nastave.

Eksterni evaluator mr Branislav B. Pavićević

9. Obrazovni program Monter suve gradnje B. NASTAVA/UČENJE I OBUKA - IZVOĐENJE PROGRAMA B.1. Obrazovni program Monter suve gradnje se realizuje u jednom odjeljenju trećeg

razreda – III8, koji broji 18 učenika, od čega su 8 Monteri suve gradnje 10 učenika Keramičari. U cilju utvrđivanja kvaliteta izvođenja obrazovnog programa, izvršen je obilazak nastave iz predmeta Praktična nastava sa tehnologijom zanimanja. Obavljen je razgovor sa nastavnicima, učenicima, roditeljima, kao i socijalnim partnerom. Organizacija nastave je dobra, izuzev praktične nastave gdje nijesu obezbijeđene adekvatne prostorije, a samim tim i odgovarajući pribor, alat i materijal.

B.2. Nastavnik praktične nastave pokazuje angažovanost u okviru praktične nastave, i ako ne postoji adekvatna radionica za Montera suve gradnje. Obilazak gradilišta se vrši u vremenu sezone građevinskih radova za područje Plava. Realizacija programa za Praktičnu nastavu u potpunosti se ne obavlja u skladu sa obrazovnim programom.

B.3. Nastavnici koriste preporučenu literaturu i ona je dostupna učenicima u vidu kopiranih knjiga. Učenici se upućuju na korišćenje dodatne literature i vebsajtove. Ipak, nastavnici pokazuju angažovanje i donose odgovarajuće prospekte i uzorke.

B.4. U vrijeme izvođenja radova na objektima visoko i niskogradnje učenici su posjećivali gradilišta.

B.5. Učenici su zadovoljni realizacijom i podrškom od strane nastavnika i ako smatraju da u realizaciji časova treba više da bude zastupljena elektronska oprema, i bolji uslovi za izvođenje praktične nastave. Kod roditelja se reflektuje zadovoljstvo učenika u smislu podrške koje dobijaju od nastavnika, kao i želja da kroz realizaciju praktične nastave nijhova djeca steknu i praktično primjenljiva znanja.

B.6. Vještine predviđene ovim obrazovnim programom stiču se kroz izvođenje praktične nastave, obilazak preduzeća i rad u kućama u privatnom vlasništvu.

C. POSTIGNUĆA UČENIKA STRUČNOG OBRAZOVANJA C.1. Postignuća učenika se kontinuirano prate. Koordinator je dostavio podatke o odjeljenju

III8. Srednja ocjena na I klasifikacinom priodu je 2,31. Prosječna ocjena za stručno-

51

teorijske predmete iznosi 2,00, a za predmet Praktične nastave sa tehnologijom zanimanja iznosi 3,40. Odjeljenjska knjiga se uredno i blagovremeno vodi. Vladanje učenika se, takođe, uredno prati i izriču odgovarajuće mjere prema važećem zakonu.

C.2. Kroz razgovor sa nastavnicima i učenicima smo došli do podataka da se u Školi organizuju razni vidovi nadmetanja, učestvovanja na raznim takmičenjima, posjetama gradilištima, kulturno-istorijskim spomenicima, izletima, kao i učestvovanjima u projektima kao što su „Primjena solarne energije“ i „Obnovljivi izvori“. Njih 70% imaju želju za zasnivanjem radnog odnosa, 15% za prelazak na IV stepen i 15% nije znalo šta dalje.

C.3. Vannastavne aktivnosti su planirane u Godišnjem planu Škole. Učenici imaju mogućnost izbora i učesća u vannastavnim aktivnostima, a što je i potvrđeno od strane učenika.

C.4. Interni stručni ispiti se posebno evidentiraju, tako da postoje podaci o provjerama znanja.

C.5. Škola evidentira podatke o napuštanju učenika, kako na nivou obrazovnih programa, tako i na nivou Škole.

C.6. Procenat prolaznosti u okviru obrazovnog programa Monter suve gradnje je 100%, ne uzimajući u obzir osipanje učenika. Na kraju prvog klasifikacionog perioda bilo je 1 vrlo dobar, 3 dobra i 4 dovoljna. U odjeljenju Monter suve gradnje nema učenika sa posebnim obrazovnim potrebama.

C.8. Vaspitna postignuća učenika se kontinuirano prate. Podatke na uvid je dao pomoćnik direktora. Odjeljenje III8 školske 2014/15. godine na kraju I klasifikacionog perioda imalo je 5 učenika sa primjernim, 2 učenika sa dobrim i 1 učenik sa nezadovoljavajućim vladanjem.

C.9. Podaci o vanrednim učenicima se prate. Nije bilo vanrednih kandidata u ovom klasifikacionom periodu.

C.10. Učenici III8 razreda, između ostalog, učestvuju u praktičnoj primjeni vještina u objektima u kojima se vrši gradnja, adaptacija i sanacija istih.

D. SARADNJA KOJA OMOGUĆAVA DA SE ODGOVORI NA POTREBE PARTNERA U STRUČNOM OBRAZOVANJU D.1. Roditelji i ucenici, imaju isti stav da su zadovoljni mogućnošću pristupa informacijama

o upisu u obrazovni program, uslovima za nastavak školovanja i mogućnosti zaposlenja nakon završetka školovanja. Problem predstavlja obavljanje profesionalne prakse učenika kod socijalnih partnera, jer u Opštini ne postoji građevinska firma ili građevinska organizacija.

D.2. Iz razgovora sa socijalnim partnerom Građevinsko-zanatskom firmom d.o.o. ,,Purišić“ zaključak je da socijalni partneri imaju blagovremen pristup relevantnim informacijama.

D.3. S obzirom da učenici obavljaju predviđenu profesionalnu praksu kod socijalnih partnera koji su van Opštine Plav, odnosno tenderski određene firme, to ne možemo imati povratnu informaciju o znanju, vještinama i kompetencijama učenika od istih.

D.4. Za ove obrazovne programe nije bilo podataka o destinacijama, jer u prethodnih nekoliko godina nije bilo završnih razreda.

F. KVALITET NASTAVNIKA, TRENERA I SARADNIKA F.1. Iz razgovora sa učenicima, učenici su zadovoljni povratnom informacijom koju imaju

od nastavnika. Učenici smatraju da nastavnici, uglavnom, pohvaljuju odlične učenike, ali se podsticajno odnose i prema učenicima koji pokazuju lošija postignuća.

F.2. Nastavnici koriste preporučene udžbenike koji učenicima uglavnom nisu dostupni, pa se isti kopiraju, kao i posebno pripremljene crteže i skice, a istovremeno diktiraju iz

52

svoje pripreme. Nastavnici povremeno koriste računar pa samim tim i prezentacije novih tehnologija i dostignuća vezanih za obrazovni program. Takođe, nastavnici koriste i prospekte sa sajmova građevinarstva i sa stovarišta građevinskih materijala, kao i materijale preuzete sa Interneta.

F.3. Svi nastavnici imaju odgovarajuće kvalifikacije tako da imamo stručnu zastupljenost nastave u okviru obrazovnog programa. Nastavnici se, takođe, stručno usavršavaju kroz učestvovanje u seminarima i projektima.

G. UPRAVLJANJE KVALITETOM G.1. Na času praktične nastave sa tehnologijom zanimanja, rađen je odgovarajući test na

uzorku od 50% učenika i to trećina odličnih, trećina dobrih i trećina sa najlošijim ocjenama. Test je pokazao dosta približne vrijednosti ocjena datih od strane nastavnika, što govori o korektnom i profesionalnom odnosu nastavnika prema postignućima učenika.

H. MATERIJALNI RESURSI H.1. Radionice u kojima se izvodi praktična nastava su skromno opremljene, sa prostorom

koji ne obezbjeđuje optimalne uslove za njeno izvođenje, kako po kvadraturi i visini prostora, tako i po opremi, alatima, materijalom i zaštitnim sredstivima za učenike i nastavnika. Školski namještaj je prilično dotrajao.

H.2. Iako u skromnim uslovima, nastava Praktične i stručno-teorijske nastave, uz veliko angažovanje predmetnih nastavnika, odvija se na način da učenici mogu da postignu postavljene ishode učenja. Ipak, teorijski i praktični dio nastave nisu adekvatno povezani iz razloga što prostorno-tehnički uslovi ne omogućavaju da se praktična nastava odvija na način koji je predviđen obrazovnim programom.

H.3. Ne postoje učenici sa posebnim potrebama za ovaj obrazovni program, te nijesu ni razmatrani prostori koji bi bili prilagođeni takvim učenicima.

H.4. U okviru obrazovnog programa Monter suve gradnje, koristi se odgovarajuća tehnologija kao podrška procesu učenja.

H.5. Informatički kabinet se koristi, kako za nastavu iz tog predmeta, tako i za aktivnosti učenika opredijeljenih i angažovanih na određenim projektima, kao i slobodnih aktivnosti.

I. DOKUMENTACIJA I PROCEDURE I.1. Podaci koji se odnose na postignuća učenika evidentiraju se u zapisnicima Nastavničkog

vijeća i knjizi Aktiva. J. PROVJERA KOMPETENCIJA J.1. Učenici su na vrijeme informisani o terminima, načinima ispitivanja i rezultatima istih.

Nastavnici tvrde da učenici dobijaju blagovremeno informacije o usmenom i pismenom obliku provjera znanja, kao i o rezultatima tih provjera. Učenici su potvrdili da su na vrijeme obaviješteni o vremenu i načinima provjera znanja i da znaju rezultate tih provjera.

J.2. Nastavnici provjeravaju kompetencije učenika putem usmenog ispitivanja i na taj način procijenjuju ishode učenja (šta učenici znaju/mogu). Pismeni zadaci se uredno sprovode sa prilagođenim zahtjevima koji se temelje na vrednovanju ishoda učenja.

J.3. Postoje procedure koje osiguravaju da se različite provjere sprovode na kvalitetan način u okviru Aktiva i u saradnji sa pedagoško-psihološkom službom.

J.4. Postoje procedure koje osiguravaju da se različite provjere vještina sprovode na kvalitetan način.

53

Preporuke: � Profesionalnu praksu obavljati kod socijalnih partnera koji omogućavaju sticanje

vještina predviđenih obrazovnim programom. � Iznaći rješenje za obavljanje predmeta praktične nastave u prostorijama Škole, što

podrazumijeva nabavku odgovarajućeg pribora, alata i potrebnog materijala. Postojeće stanje ne omogućava adekvatnu primjenu važećeg obrazovnog programa.

� Klasične oblike i metode izvođenja nastave zamijeniti metodama aktivne nastave sa učenikom u centru, uključujući i kreativno rješavanje problema-problemsko učenje, koje omogućavaju postizanje ishoda učenja kroz aktivnost učenika na času.

� Testove izraditi tako da sadrže sve taksonomske nivoe znanja kao i bodovnu skalu vidljivu učenicima.

� Obavezno uspostaviti saradnju sa školama u Crnoj Gori sa istim i srodnim obrazovnim programima, zasnovanoj na konkretnim aktivnostima vezanim za razmjenom iskustva, zajedničkim nastupima i sl., a sve u cilju većeg postignuća, kako u teorijsko-stručnom, tako i praktičnom dijelu, a putem raznih i različitih metoda i oblika rada.

� Grupna posjeta gradilišta koja koriste nove tehnologije, sa pojedinačnom izradom kratkog opisa zapaženog i mogućih skica. Postavljena pitanja na gradilištu kao i odgovore, zapisati u najkraćoj formi. Ovo obavezno evidentirati- upisati u Dodatku odjeljenjske knjige za praktičnu nastavu.

� Osim uključivanja roditelja u rješavanju vaspitnih mjera i unapređivanju istih, potrebno bi bilo i jednodnevno/bar jedan dan u školskoj godini/održavanje seminara-savjetovanje za roditelje.

� Posebnu pažnju posvetiti uređenju i održavanju radnog mjesta, kao i podizanju lične i kolektivne svijesti o istom. Održavanje pribora, alata i mašina, mora biti stalni zadatak, kao i racionalno korišćenje materijala.

� Mjere zaštite na radu, kao i mjere lične zštite i zaaštite u grupi, obavezno predočiti i stalno isticati na svakom času praktične nastave.

Eksterni evaluator mr Branislav B. Pavićević

10. Obrazovni program Konobar B. NASTAVA/UČENJE I OBUKA – IZVOĐENJE PROGRAMA B.1. U Školi se realizuje program Konobar, jedno odjeljenje. Odjeljenje je mješovito zbog

malog broja zainteresovanih učenika koji su upisali ovaj program. Izvođenje programa obuhvata sve sadržaje, procese i aktivnosti usmjerene na ostvarivanje ciljeva i standarda postignuća i zadovoljenje opštih i specifičnih obrazovnih interesa i potreba učenika, roditelja, odnosno staratelja i lokalne samouprave, a u skladu sa optimalnim mogućnostima Škole. Program stručnog osposobljavanja i njegova realizacija se obavlja u skladu sa nastavnim planom i programom. U cilju utvrđivanja kvaliteta realizacije obrazovnog programa Konobar izvršen je obilazak časova na predmetima: Restoraterstvo, Praktična nastava, Ruski jezik, Osnovi turizma sa ekonomikom i organizacijom preduzeća.

B.2. Realizacija programa se odvija u Školi, odnosno školskom restoranu koji se koristi kao kabinet za praktičnu nastavu za obrazovni program – Konobar. Kabinetska nastava je u cjelosti zastupljena kada su u pitanju stručno-teorijski predmeti.

B.3. Nastavna sredstva, oprema, udžbenici, elektronski materijali se djelimično i povremeno koriste u nastavi i obuci. Primjena računara i prateće opreme u nastavi je prisutna.

54

B.4. Učenici se usmjeravaju i dobijaju podršku koja je usklađena njihovim potrebama. Uvidom u evidenciju postignuća u odjeljenjskim knjigama za program Konobar, svi učenici na prvom klasifikacionom periodu su ocijenjeni, dobar uspjeh imaju dva učenika, a nedovoljan uspjeh ima sedam učenika, ali dopunska nastava nije planirana i ne realizuje se. Učenici, u neposrednoj komunikaciji, tvrde da su svi sa voljom upisali program, mada ne pokazuju interesovanje za bavljenje ovim poslom.

B.5. Učenici su uglavnom zadovoljni, realizacijom i podrškom koju dobijaju pri postizanju ishoda i ciljeva obrazovanja i obuke. Povratna informacija nije dovoljno prisutna u procesu nastave.

B.6. Nastavnici uglavnom realizuju obrazovanje i obuku, na način, koji bi u potpunosti omogućio, učenicima da dostignu sva znanja i vještine predviđene programom. Nastavnici, uglavnom, rade pisane pripreme za nastavu. U urađenim pripremama su korektno navedeni ciljevi, nastavni zadaci i planirane relevantne aktivnosti učenika. Ocjene date u odjeljenjskoj knjizi su, uglavnom, u skladu sa pokazanim znanjem učenika.

C. POSTIGNUĆA UČENIKA/POLAZNIKA STRUČNOG OBRAZOVANJA C.1. Postignuća učenika se kontinuirano evidentiraju i prikazana su u sveskama zapisnika,

Nastavničkog vijeća, Aktiva i psihološke službe. Postignuća učenika su u sveskama Aktiva tabelarno prikazana po predmetima. Na sastancima se razmatraju stručna pitanja, a unutar aktiva se organizuju hospitacije. Poslije klasifikacionog perioda razmatra se uspjeh učenika i predlažu se mjere za njegovo poboljšanje. Iz rang liste prijavljenih učenika za obrazovni program Konobar može se vidjeti da ovaj program upisuju učenici sa lošim uspjehom iz osnovne škole. Najveći broj bodova na upisu je 30, a najmanji je 22.

C.2. U Školi ne postoje takmičenja za obrazovni program Konobar. C.3. Planovima Škole, ponuđene, vannastavne aktivnosti nijesu u skladu sa ciljevima

obrazovnih programa. C.4. Rezultati učenika na internim provjerama znanja se evidentiraju u elektronskoj formi i

dostupni su. Završni ispit, školske 2013/14. godine, polagalo je 25 učenika na programima Konobar i Kuvar i svi su položili; sa vrlo dobrim uspjehom 2 učenika, dobrim 20, a dovoljnim uspjehom 3 učenika.

C.5. Škola posebno evidentira podatke o osipanju učenika. U prvom razredu školske 2013/14. godine, program Konobar upisalo je 9 učenika, a u drugi razred školske 2014/15. se upisalo, takođe, 9 učenika.

C.6. Statistički podaci koji se nalaze u izvještaju o internoj evaluaciji za period od 2012. do 2014. godine pokazuju da preko 95% učenika, na nivou Škole, završi razred. Školske 2013/14. godine, sa vrlo dobrim uspjehom je završilo 3 učenika (konobara i kuvara), dobrim 12 i sa dovoljnim 6 učenika.

C.7. Škola nema učenika sa posebnim obrazovnim potrebama. C.8. Škola prati vaspitna postignuća učenika na kraju prvog polugodišta i na kraju školske

godine, a ti podaci se nalaze i u izvještaju o internoj evaluaciji. U odjeljenju II6 obrazovnog programa Konobar, svi učenici (9) imaju primjerno vladanje poslije prvog klasifikacionog perioda.

C.9. Obrazovanje, obuka i postignuća vanrednih učenika se prate. Školske 2013/14., obrazovni program Konobar upisala su dva vanredna kandidata. Postoje podaci o realizaciji pripremne nastave.

55

C.10. Učenici koji pohađaju obrazovni program Konobar nijesu uključeni u projekte. Škola ne realizuje, i ne planira, projekte koji bi podržali učešće ovih učenika, već se oni uključuju kroz praktičan rad u školskom restoranu.

D. SARADNJA KOJA OMOGUĆAVA DA SE ODGOVORI NA POTREBE PARTNERA

U STRUČNOM OBRAZOVANJU D.1. Roditelji smatraju da imaju pristup relevantnim informacijama o upisu, profesionalnoj

orijentaciji, uslovima za nastavak školovanja, zapošljavanju, profesionalnoj praksi, obuci na radnom mjestu.

D.2. 3. Škola sarađuje sa socijalnim partnerima. Učenici dio praktične nastave izvode i kod socijalnih partnera. Saradnja sa socijalnim partnerima se realizuje i kada je u pitanju profesionalna praksa. Škola ima urađen program profesionalne prakse. Socijalni partneri kroz anketu iskazuju da su, uglavnom, zadovoljni sa znanjem, vještinama i kompetencijama kojima su učenici ovladali u toku obrazovanja i obuke.

D.4. Podaci o diplomiranim učenicima se bilježe od generacije školske 2013/14. godine. F. KVALITET NASTAVNIKA, TRENERA I SARADNIKA F.1. Učenici su zadovoljni podrškom i povratnom informacijom od nastavnika.

Mali broj učenika je misaono aktivan na času. Većinom se rukovode spoljašnjom motivacijom i potreban im je podsticaj nastavnika koji, uglavnom, izostaje. Određeni broj ocjena u Odjeljenjskoj knjizi nije bio u skladu sa znanjima i vještinama pokazanim znanju učenika na času.

F.2. Nastavni materijal, koji nastavnici pripremaju, djelimično je usklađen sa ciljevima programa. Samo kod jednog nastavnika (na času Osnova turizma sa ekonomikom i organizacijom preduzeća) dominira primjena aktivnih oblika učenja i kontinuirano se radi na razvijanju kompetencija učenika za učenje putem otkrića, dok se kod ostalih nastavnika učenici usmjeravaju na korišćenje udžbenika i priručnika, a samo ponekad na ostale izvore informacija (internet, časopise i sl.). U nastavi je dominantan frontalni oblik rada, dok se ostali oblici rada zanemaruju. Koriste se većinom monološka i dijaloška metoda, kao i njihova kombinacija. Primjena inovativnih rješenja u nastavnom radu nije zapažena.

F.3. Jedan nastavnik ne posjeduje stručnu kvalifikaciju. H. MATERIJALNI RESURSI H.1. 2. 4. Prostorno-tehnički uslovi u kojima se obavlja praktična nastava za obrazovni

program Konobar su na veoma zavidnom nivou. Škola posjeduje restoran koji je opremljen sa kompletnim inventarom potrebnim za izvođenje nastave. Što se tiče praktične nastave, Škola posjeduje kabinet za usluživanje koji je u cjelosti opremljen sa inventarom.

Prostorije za nastavu i učenje za stručno-teorijske predmete su, uglavnom, adekvatno uređene, kako bi bile u funkciji vaspitnog djelovanja i podsticajni izvor znanja van udžbenika.

H.3. Prostor u kojem se vrši obrazovanje i obuka je prilagođen učenicima/polaznicima sa posebnim potrebama.

I. DOKUMENTACIJA I PROCEDURE I.1. Podaci koji se odnose na postignuća učenika se evidentiraju u zapisnicima Nastavničkog

vijeća i u sveskama Aktiva. Ciljevi u planovima nastavnika su korektno raspoređeni po mjesecima i sa fondom časova za realizaciju.

56

Nastavnici, uglavnom, imaju korektno urađene godišnje planove rada. Plan rada Stručnog aktiva, uglavnom, sadrži potrebne elemente (podjela časova na nastavnike, uslovi za realizaciju sadržaja, analiza uspjeha i vladanja i dr.).

J. PROVJERA KOMPETENCIJA J.1. 2. 3. 4. Učenici dobijaju na vrijeme tačne informacije o ispitivanjima i rezultatima.

Ocjenjivanje je redovno i blagovremeno, čime je obezbijeđen kontinuitet u informisanju učenika o njihovom napredovanju u sticanju znanja, a nastavniku povratna informacija o njegovom nastavnom radu. Rijetko se koriste različite tehnike ocjenjivanja u cilju jasnijeg i objektivnijeg provjeravanja učenikovog znanja. Ocjene su, uglavnom, u skladu sa pokazanim znanjem učenika na časovima.

Preporuke: � Unapređenjem nastave motivisati učenike za aktivan rad na času. � Organizovati obuku za primjenu različitih metoda i oblika rada prilagođenih nastavi

restoraterstva i praktične nastave (pojedinačni rad, rad u grupi i sl.). � Obučiti nastavnike za primjenu različitih metoda i oblika rada u praktičnoj nastavi

(pojedinačni rad i rad u grupi). � Promovisati takmičarski duh među učenicima i organizovati školsko takmičenje.

Eksterni evlauator Darko Vukčević

57

Tabela kvaliteta Indikator I UuKS Z PP

A. UPRAVLJANJE, RUKOVOĐENJE I ORGANIZACIJA

A.1. ☆

A.2. ☆

A.3. ☆

A.4. ☆

A.5. ☆

B. NASTAVA/UČENJE I OBUKA - IZVOĐENJE PROGRAMA

B.1. ☆ ○ ● ◇ ◆ □ ■ △ ▲ ☼ ★ B.2. ○ ◇ ◆ □ △ ▲ ☼ ★ ● ■ B.3. ● ◇ ◆ □ △ ▲ ★ ○ ■ ☼ B.4. ★ ○ ● ◇ ◆ △ ▲ ☼ ☆ □ ■ B.5. ● ◇ □ ★ ○ ◆ ■ △ ▲ ☼ B.6. ◇ □ ★ ○ ◆ ■ △ ▲ ☼

C. POSTIGNUĆA UČENIKA/POLAZNIKA STRUČNOG OBRAZOVANJA

C.1. ☆ ★ ◆ □ ☼ ○ ● ◇ ■ △ ▲ C.2. ○ ◆ ■ △ ▲ ☆ ★ ● ◇ □ ☼ C.3. ☆ ★ ○ ◇ ◆ △ ▲ ● □ ■ ☼ C.4. ◆ △ ▲ ☆ ★ ◇ □ ☼ C.5. ☆ ★ ● ◆ □ ■ △ ▲ ☼ ○ ◇ C.6. ★ ◇ ◆ □ △ ▲ ☼ ☆ ○ ■ C.7. ☆ C.8. ☆ ★ ○ ● ◇ □ ■ △ ▲ ☼ ◆ C.9. ★ ◆ □ △ ▲ ● ◇ ☼ ☆

C.10. ☆ ★ ◇ ◆ ■ △ ▲ ○ ● ☼ □ D. SARADNJA KOJA OMOGUĆAVA DA SE ODGOVORI NA POTREBE PARTNERA U STRUČNOM

OBRAZOVANJU

D.1. ☆ ★ ◇ ◆ □ ■ △ ▲ ☼ ○ ● D.2. ☆ ★ ◇ ◆ □ ■ △ ▲ ○ ● ☼ D.3. ◇ ■ ☼ ☆ ◆ □ △ ▲ ○ ● D.4. ◇ ◆ □ ☼ ☆ ★ ○ △ ▲ ● D.5. ☆ D.6. ★ ☆ ○

E. USKLAĐENOST RADA SA ZAKONSKIM PROPISIMA

E.1. ☆

E.2. ☆

E.3. ☆

E.4. ☆

E.5. ☆

E.6. ☆

F. KVALITET NASTAVNIKA, TRENERA I SARADNIKA

F.1. ☆ ★ ● ◇ ◆ □ ■ △ ▲ ○ ☼ F.2. ◇ ★ ● ◆ □ ■ △ ▲ ☼ ☆ ○ F.3. ☆ ● ◇ ◆ □ ■ △ ▲ ○ ☼ F.4. ☆ F.5. ☆ F.6. ☆ ★

G. UPRAVLJANJE KVALITETOM

58

Indikator I UuKS Z PP

G.1. ● ☼ ☆ ★ ◆ △ G.2. ☆ □ G.3. ☆ G.4. ☆

H. MATERIJALNI RESURSI

H.1. ☆ ◇ ☼ ★ ● □ ■ ○ ◆ △ ▲ H.2. ● ◇ □ ☼ ★ ■ ☆ ○ ◆ △ ▲ H.3. ◇ □ ☼ ☆ ◆ H.4. ● □ ☆ ★ ◇ ◆ ■ △ ▲ ☼ ○ H.5. ● ◇ ◆ □ ■ △ ▲ ☼ ☆ ★ ○

I. DOKUMENTACIJA I PROCEDURE

I.1. ◇ ◆ □ △ ▲ ☆ ★ ○ ● ☼ I.2. ☆ I.3. ☆ I.4. ☆ I.5. ☆ I.6. ☆

J. PROVJERA KOMPETENCIJA

J.1. ☆ ★ ● ◆ □ △ ▲ ○ ◇ ■ ☼ J.2. ☆ ◇ ◆ □ △ ▲ ☼ ★ ○ ● ■ J.3. ● ◇ ◆ □ △ ▲ ☆ ★ ○ ■ ☼ J.4. ● ◇ ◆ □ △ ▲ ☼ ☆ ○ ★ J.5. ☆

LEGENDA ☆ Opšti nadzor ★ OP Zdravstveni tehničar ○ OP Poljoprivredni tehničar ● OP Turistički tehničar na albanskom ◇ OP Turistički tehničar ◆ OP Građevinski tehničar za visokogradnju □ OP Automehaničar ■ OP Prodavac △ OP Keramičar

▲ OP Monter suve gradnje

☼ OP Konobar

59

Opšta preporuka

Obaveza direktora Škole je da sa ovim Izvještajem upozna nastavnike, Savjet roditelja, Školski odbor i Organ lokalne samouprave nadležan za poslove obrazovanja (član 13. Pravilnika o sadržaju, obliku i načinu utvrđivanja kvaliteta obrazovno – vaspitnog rada u ustanovama „Službeni list RCG“, br. 18/04). Na osnovu ovog Izvještaja Škola treba da uradi Plan za unapređivanje kvaliteta obrazovno – vaspitnog rada i dostavi ga Centru za stručno obrazovanje u roku od 30 dana od dana prijema ovog Izvještaja (član 12. Pravilnika o sadržaju, obliku i načinu utvrđivanja kvaliteta obrazovno – vaspitnog rada u ustanovama „Službeni list RCG“, br. 18/04).

Pravna pouka

Shodno Pravilniku o sadržaju, obliku i načinu utvrđivanja kvaliteta obrazovno – vaspitnog rada u ustanovama, na ovaj Izvještaj Škola može izjaviti prigovor direktoru Centra za stručno obrazovanje u roku od 15 dana od dana prijema ovog Izvještaja.

D I R E K T O R Duško Rajković

________________________

Vođa tima evaluatora mr Željko Raičević ________________________

Dostavljeno:

JU Srednjoj mješovitoj školi „Bećo Bašić“ Plav Ministarstvu prosvjete Centru za stručno obrazovanje Zavodu za školstvo Prosvjetnoj inspekciji