K CHEMA AMENAJMANciat.bach.anaphore.org/file/misc/201103EU_mole-saint...CHEMA AMENAJMAN KOMIN OMOL Mas 2011 3 Pou kòmanse Apre l te fi n gen plan Devlopman Kominal la, Lameri Omòl

 

 

Gid prezantasyon zouti planifikasyon teritwa a  ADEMA/PADL 

KOMIN OMOL 

CHEMA AMENAJMAN : yon desen ki moutre koman chak zòn ka amenaje  pou yo pote kole pou avansman komin nan 

 

CHEMA AMENAJMAN KOMIN OMOL  Mas 2011 

2  

 

 

SA KI NAN DOKIMAN AN  

 

A. Chema  amenajman kominal la, yon dokiman kap gade pi devan ..................................................................................................... 4

B. Chwa amenajman komin Mol Sen Nikola  (“Parti d’aménagement”) ................................................................................................ 5

C. Pwojè teritwa komin omòl la ............................................................................................................................................................ 6

1. Rezime dyagnostik (fouye zo nan kalalou) teritwa a........................................................................................................................................................................................................................6 2. Rekòmandasyon..................................................................................................................................................................................................................................................................................8

D. Chema ki di kijan pou komin lan amenaje, koman tout sa ki sou espas la dwe ranje ...................................................................... 14

E. Chema ki di kijan pou komin lan amenaje, koman tout sa ki sou espas la dwe ranje....................................................................... 16

F. Desen ki di kisa chak zòn ka fe......................................................................................................................................................... 18

G. Desen ki di kouman pou touris la benefisye tout komin nan........................................................................................................... 20

H. Desen ki di kouman pou vil mol la grandi........................................................................................................................................ 22

I. Desen ki di kouman pou vil mawouj la grandi .................................................................................................................................. 24

 


3  

 

 

Pou kòmanse 

  Apre l te fi n gen plan Devlopman Kominal la, Lameri Omòl te angaje l nan rapouswiv jefò li pou l genyen zouti planifikasyon espas kominal la. 

Chema amenajman ki prezante nan dokiman sa a se rezilta travay tèt ansanm ki te gen ladan l plizyè aktè nan komin lan, eli yo ak reprezantan sosyete 

sivil la.  

Dokiman sa moutre yon gran volonte ki pral pèmèt nou konstwi zòn nan yon fason pou moun kap viv ladanl santi yo alèz kote gen ekilib nan fason 

enfrastrikti ak sèvis yo plase nan tout komin nan. Yon demach konsa pral sèvi pilye pou devlopman zòn nan (teritwa a).  

Nan pwojè sa a, komin Omòl angaje l sou chemen chanjman ak sa ki tou nèf. Pwojè sa a angaje tout sitwayen pou yo mete yo ansanm pou defann 

menm objektif, pou yo gade enterè  tout moun pito. Enterè  tout moun,  sa vle di  sa ki  ka  rasanble nou nan  rapouswiv yon  sèl objektif.  Se  sèl nan 

kondisyon sa a chanjman an posib. Amenajman teritwa a se zafè tout moun, tout jenerasyon ki dwe rasanble ; granmoun ak jèn pou n konstwi yon lavi 

miyò pou demen. Si nou mete men, tout moun ki rete nan komin  lan ap wè aklè rezilta sa bay paske yo te enplike nan chanje sa nan abitasyon yo, 

katye yo, ak tout lòt kwen nan komin lan.   

Nou gen yon komin pou n  sove,  se  responsabilite nou pou nou mete nou 

ansanm poun rive sove li tout bon vre. San sa nou pap ka rive. Amenajman 

se yon zouti ki pèmèt nou reyini nou ansanm, sèvis yo ap gen pou yo prezan 

tout kote ki nesesè nan lavni. Nan sans sa a, nou ka di : PA GENYEN MOUN 

KI SIPERYE AK LOT ANKO PA RAPO AK KOTE  LAP VIV, NI AK SA LAP FE.  

Voyons l’avenir avec certitude, car nous sommes sur la bonne voie !!!

Gilbert JEAN CHARLES,

Majistra komin Omòl


4  

 

A. CHEMA   AMENAJMAN KOMINAL  LA, YON DOKIMAN KAP GADE P I DEVAN  Tout desen ki prezante la yo se tout zouti pou fè amenajman komin Omòl la, zouti sa yo bay tout demach ak prensip nan kesyon :   

► Devlopman teritwa a ► Pwoteksyon teritwa kominal la  ► Bay espas kote nap viv la ak resous ki nan espas la valè 

Yon chema amenajman di:   

► kisa ki ka fèt nan chak moso tè ki genyen nan teritwa a   ► kòman pou mete kanpe gwo ekipman ak enfrastrikti ki gen rapò ak kominikasyon ak wout  ► ki kote kap pi bon pou fè vil yo grandi, aktivite ladwàn, atizana, agrikilti, forè ak touris 

Chema amenajman an gen ladanl dokiman sa yo:   

► Yon rapò dyagnostik sa vle di yon rapò travay fouye zo nan kalalou, ki prezante yon analiz sou sitiyasyon ki la ak eta anviwonman an. Li gade tou tout fason teritwa a ka devlope 

► Chwa amenajman (“Parti d’aménagement”) ki adopte selon sa ki te parèt enpòtan nan travay fouye zo nan kalalou a 

► Kèk dokiman ki prezante sou fòm desen ki pèmèt ou wè aklè tout zòn yo epi ki pèmèt ou konprann pi byen ki estrateji ki chwazi pou devlope toulede vil yo (Mol ak Mawouj) 

Chema amenajman an se yon dokiman kap gade devan : 

► Chema amenajman an di kijan tout pwojè ki gen pou reyalize nan komin lan ka pran. Se tout pwojè kap fèt nan komin lan kit se pwojè prive, pwojè kap fèt gras ak èd entènasyonal, osnon tout pwojè lakomin ap mete kanpe 

 ►Se bousòl ki nan chema amenajman an ki fè li baze sou lavni, sou demen. Bousòl sa yo dwe respekte nan tout dokiman ki prevwa pou ranje fason bagay yo dispoze nan komin lan. Bousòl sa yo la pou bay jarèt ak devlopman, pou pwoteje ak bay plis valè ak sa ki déjà la nan komin lan 


5  

B. CHWA AMENAJMAN KOMIN MOL SEN NIKOLA   (“PARTI  D ’AMÉNAGEMENT”)  Pati amenajman komin lan te rive kanpe gras ak yon seri deba piblik ki te fèt sou plizyè senaryo (kalite chwa) devlopman teritwa a. nan deba sa yo, patisipan yo te rive chwazi objektif ki gen priyorite pou yo, tankou :  

1. Bay touris la plis valè pandan nap mize sou rapò ant zòn bò lanmè a ak zòn riral yo 

 

2. Bay zòn ki ka fè jaden ak lapèch plis valè pandan nap mete pi bon enfrastrikti nan tout zòn 

 

3. Fè  transpò  ak  deplasman  moun  ak  byen  yo  vin  pi  fasil  ak ankouraje mete kanpe bon jan mwayen pou enfòmasyon rive 

jwenn tout moun ak bon jan mwayen kominikasyon 

 

4. Mete bon jan ekilib nan jan sèvis yo bay epi mete sèvis nan zòn  andeyò  yo  nan  kreye  zòn  pou  regroupe  sèvis  yo  kap 

pèmèt tout moun jwenn yo menm si yo fè yon ti mache 

 

5. Fè komin lan tounen yon kafou ki ka sèvi pou fè plizyè bagay sa vle di yon sant pou awondisman an 

Estrateji sa  a pou amenajman komin lan fèt pou  rann tout komin lan djanm.  Estrateji sa  a dwe pèmèt gen bon relasyon ki kreye ant diferan zòn ki nan komin lan pandan nap bay chak zòn plis valè selon richès li genyen an. Lameri Mol bay tèt li lane 2020 kòm dat pou li rive fè tout sa ki nan dokiman sa a. 


6  

 

C. PWOJÈ  TERITWA KOMIN OMÒL LA   Pwojè teritwa komin Omòl la rive mete kanpe nan yon demach ki gen ladanl l 2 gwo moso. Lide a te sòti nan sa ki te di nan plan devlopman an ki te fèt nan 

lane 2009 epi ki vin rapouswiv ak travay sa a ki se preparasyon desen ak estrateji pou amenajman teritwa a. Se nan mobilize anpil enèji, kouraj ak moun ki 

konsène nan kesyon an ki  te pèmèt  te genyen bon deba piblik  kote  tout moun  te gen dwa pou patisipe. Deba  sa yo te pèmèt nou poze kesyon sou  tout 

difikilte ki te egziste ak sa ki egziste jodi a pou n rive konstwi yon rèv (“vision”) ansanm sou sa komin lan dwe ye nan lane 2020.  

1. REZIME DYAGNOSTIK  (FOUYE  ZO NAN KALALOU) TERITWA A     

a) YON DESKRIPSYON SOU  JEYOGRAFI KOMIN  LAN 

Komin Omòl la reprezante yon kantite moso tè ki se 227km² ki gen 24 787 moun kap viv ladan l. Komin lan gen 3 seksyon kominal ladanl (Kòtfè, Mawouj ak 

Dame). Pifò zòn nan komin nan se zòn riral ki òganize l an abitasyon, lokalite ak lakou. Antite sa yo konekte gras ak anpil ti chemen. Ou plis jwenn sèvis ak 

enstitisyon yo nan Mawouj ak Omòl ki se 2 vil nan komin lan ki konekte ak 2 wout prensipal.   

Tè nan komin lan fèt an eskalye ak plizyè nivo depi soti nan bò lanmè a pou rive jous sou plato Mawouj. Jan sa bèl lè wap gade jan bò lanmè a fèt ak jan bè a 

plase a montre  tout gwo posibilite ki  genyen pou bay aktivite  touris  valè ak devlope  li  nan  zòn  nan. Yon bò nou ka di  tou,  komin  lan plase nan  yon bon 

pozisyon pou kesyon komès. Gen posibilite pou echanj fèt apati transpò sou lanmè tankou sou latè. Pou fini, gen gwo kapasite pou devlope elvaj kabrit,  fè 

jaden nan zòn ki wouze yo ak zòn tè sèch yo. Aktivite sa yo egziste nan komin lan men yo mande pou gen plis enfrastrikti ki mete kanpe pou yo ka fèt pi byen. 

 

b) YON KOUT  JE SOU  ETA ENFRASTRIKTI  YO AK KIJAN YO PLASE         

Travay  fouye  zo  nan  kalalou  la  pèmèt  nou  fè  parèt  tout  sa  ki  se  fòs  ou  byen  feblès  ki  genyen  sou  kesyon  enfrastrikti  yo  nan  plizyè  sektè  (transpò  ak 

deplasman, dlo, enèji, ekipman nan kesyon fè jaden). Nan tablo pi ba a gen tout aksyon ki pou ta fèt nan chak sektè sa yo. Genyen tou rekòmandasyon yo ki 

chita sou relasyon ki genyen ant chak sektè sa yo. Nan apwòch sa a nou ensiste anpil sou rapò ki dwe genyen ant diferan aksyon yo. Sa ap pèmèt nou pa fè 

gaspiyaj, fè ti moso nan sa ki ta dwe fèt ak rezoud pwoblèm ki te soti kòm priyorite nan dokiman planifikasyon komin lan (PDK, Chema amenajman). 


7  

 

c) YON ZOUTI ANALIZ AK  KONPREYANSYON SOU FASON TERITWA AP FONKSYONE 

Moun kap viv nan teritwa komin lan bay kesyon devlopman teritwa anpil valè. Se nan nivo abitasyon yo moun yo santi yo plis konekte, plis vle mete men nan 

chanjman an. Fason moun ya atache ak lokalite pa yo gen rapò ak jan sosyete a òganize li, kesyon kiltirèl ak politik yo. Tout abitasyon vle pou yo otonòm ak 

endepandan ki vin fè komin lan separe an plizyè ti moso. Sitiyasyon an konsa paske tout bagay ki genyen konsantre nan vil kote zòn riral yo neglije. Diferans 

sa a ki egziste ant zòn andeyò ak lavil, nan fason sèvis yo plase, jan yo konsidere yo, fè moun kap viv andeyò yo pa kontan ditou. Se poutèt sa yo pa anvi fè 

solidarite ak zòn lavil yo epi tout abitasyon ta swete li otonòm. Lè nou wè sa, sa pèmèt nou wouvè yon deba sou kalte solidarite ki te dwe genyen ant zòn lavil 

ak zòn andeyò yo pou n rive konstwi yon estrateji kote mak fabrik tout zòn ap respekte epi ankouraje bon relasyon ant diferan zòn nan komin lan.    

d) PA BLIYE POUN KONSIDERE AMENAJMAN AN  NAN DIMANSYON SOSYAL AK POLITIK  LI 

Rekòmandasyon ki sòti nan kad etid sa a mande fòk nou konsidere amenajman an tankou yon demach ki vize mete vi nan teritwa olye nou wè li tankou yon 

bagay ki teknik anpil. Se vre pou fè kat yo ak chema yo, sa mande yon travay teknik men chwa estrateji yo ak mete yo an pratik se eli yo ak sitwayen yo ki gen 

responsabilite sa a. Fòk tout moun mete nan tèt yo kesyon amenajman an konsène tout moun nan komin lan kèlkeswa laj li oubyen konesans li. Li enpòtan 

pou kominike pale ak lòt moun sou demach sa a, poze kesyon sou li, fè deba piblik sou li pou plis moun gen posibilite byen konprann li. Nan kad deba sa yo 

nou ka jwenn posibilite pou kreye yon espas demokratik kote chak mou kapab patisipe nan konstriksyon yon bon lavi pou demen. 

e) YON ZOUTI POU REFLECHI  SOU BON  JAN  POU DEVLOPE KOMIN NAN 

Travay dyagnostik la se yon zouti ki pèmèt nou pran bon desizyon pou fè chwa ki prezante nan diferan desen yo. Diferan chwa dyagnostik la pwopoze pèmèt 

nou diskite diferan posibilite ki genyen pou teritwa a devlope. Plizyè opsyon sa yo pèmèt gen refleksyon ki te mennen sou chanjman ak transfòmasyon komin 

nan. Opsyon ki te prevwa pou komin lan divize an 2 komin lan pat rive adopte. Popilasyon an ak eli yo te pito fè chwa pou kenbe komin lan jan l ye a pou 

pwofite posibilite ki genyen pou bay touris ak komès plis valè. Nan kad deba sa yo nou te santi nesesite ki genyen pou mete plis ekilib nan envestisman kap 

fèt nan teritwa a pandan chwa yo ap fèt san patizanri sa vle di pou zòn andeyò yo gen menn chans ak zòn  lavil yo.   Brase  lide sa a kòmanse deja,  li dwe 

kontinye ak plis deba kap pèmèt gen yon politik kominikasyon ak sansibilizasyon. Pwojè amenajman an ap gen sans si sèlman tout aktè ki konsène yo jwenn 

enterè yo nan lavi miyò nou prevwa pou demen an.  

 

f) YON G ID POU  FÈ DESEN  YO TOUNEN REYALITE 

Fouye zo nan kalalou a pa la sèlman pou ede kolektivite a pran desizyon. Se yon gid ki pèmèt nou konprann diferan tèm ki nan desen yo epi konprann yo 

byen. Se yon bon zouti pou moun ki gen responsabilite pou fè swivi pwojè amenajman komin lan.  


8  

 

2. REKÒMANDASYON REKOMANDASYON JENERAL  SA KI DWE FÈT 

1. Mete plis ak pi bon enfrastrikti kominikasyon  Transpò ak deplasman Biyen, enfòmasyon ak moun,  

1.1. Fè wout ki la yo pi bon  

1.2. Pèse wout segondè  

1.3. Amelyore kalite wout ki relye komin lan ak lòt komin ak depatman an  

• Brase lide pou jwenn fason transpò ak deplasman ka vin fasil  • Mete kanpe yon komite ki pou fè lòbi pou kesyon wout ki relye komin lan ak rès komin ki 

nan awondisman an oubyen depatman an  • Fè yon desen ki montre tout wout ki dwe ranje anvan, longè yo genyen ak kantite lajan sa 

ap koute pou fè travay nan yo • Kalkile ki kantite lajan ki nesesè pou pèse wout segondè yo • Reflechi sou dispozisyon ki dwe pran pou pwoteje ak repare wout yo • Reflechi sou fason pou fè wout yo bèl (lonbraj pou moun kap mache a pye ak moun ki sou 

bourik)   • Toujou panse ak move konsekans nouvo bout wout yo ka genyen sou pye bwa (aktivite fè 

chabon) nan zòn kote wout la pase a. Pwoteje bò wout yo • Toujou gade konsekans yon nouvo wout ka genyen sou kesyon tè ak fè kay 

 

              


9  

2. Jere jan vil yo ap grandi selon yon demach ki kòrèk ak reyalite a, ak mwayen ki disponib yo 

 2.1. Mawouj  

2.1.1. Mete lòd nan jan kay ap konstwi nan zòn lan 

2.1.2. Ogmante kapasite nan jere mache yo, yon eleman prensipal pou òganize vil la 

 2.2. Omòl 

2.2.1. Akonpaye moun yo nan fason yap repare kay yo pou pwoteje modèl istorik yo 

 2.2.2.  Jere fason vil la ak katye yo ap grandi  

 2.3. Prevwa kòman kay ta dwe konstwi sou litoral ak 

nan vil yo (Mawouj ak Omòl)  2.4. Pa kite kay konstwi bò fò yo ak moniman istorik 

yo  

 

KOMIN • Mete plis sèvis debaz nan zòn andeyò yo • Rann gen yon pi bon kalite lavi pou moun ki nan zòn ki plis andeyò yo (espas lwazi, aktivite 

kiltirèl ak kote pou fè rankont) • Fasilite deplasman ak echanj ant zòn andeyò ak zòn lavil nan mete kanpe kèk aktivite ki 

mete moun yo an relasyon ak konimikasyon • Prevwa kèk espas selon bon jan prensip pou ankadre zòn kote vil la pral grandi 

 MAWOUJ 

• Mete regleman pou kontriksyon vil nan komin lan • Kite ase espas pou konstwi ekipman piblik yo • Fè yon fouye zo nan kalalou pou konnen bezwen moun kap itilize mache  a  • Limite zòn ki dwe rezève pou fè komès • Mete kanpe yon plan pou sikilasyon ak amenajman nan zòn ki rezève pou fè komès  

  MOL SEN NIKOLA 

• Fè yon resansman sou ansyen kay istorik yo (« patrimoine bâti ») • Kite ase espas pou konstwi ekipman piblik yo • Mete regleman sou fason moun yo ap konstwi • Mete kanpe prensip sou peyizaj ak zonaj ki defini nan plan devlopman vil yo • Pale ak mèt ansyen kay yo pou pwopoze yo yon api pou yo ka repare kay sa yo 

 BO LANME NAN VIL LA 

• Mete an aplikasyon tout sa ki deside nan plan devlopman vil ya pandan nap enfòme moun yo 

• Mete sou pye (se sa ki di nan regleman sou fason mou nap konstwi) kondisyon pou yon moun ta fè kay nan bò lanmè a 

 MONIMAN ISTORIK YO  

• Chwazi zòn ki pa dwe fè kay epi enfòme moun zòn nan sou dispozisyon sa a • Prensipal rekòmandasyon ISPAN bay yo 

 


10  

3. Ranfòse enfrastrikti piblik ki gen rapò ak netwayaj ak lapwoptay espas piblik yo ak lari yo  

 

 • Mete kanpe yon plan netwayaj pou 2 vil yo • Mete  kanpe  yon  estrateji  ki  pèmèt moun  yo  gen  latrin  lakay  yo  swa  nan  zòn  andeyò 

tankou lavil yo • Mete kanpe yon plan sansibilizasyon, kominikasyon ak enfòmasyon pou dekouraje moun 

yo fè bezwen yo atè bò lanmè a • Mete kanpe kondisyon pou fè lapwòpte nan zòn piblik yo ak fason pou jere fatra  

 

   

4. Fè enfrastrikti ki gen rapò ak distribisyon dlo a pi bon            

 MOL SEN NIKOLA 

• Konstwi yon rezèvwa dlo nan tèt mòn ki pi wo nan zòn vil la ap grandi a • Ranje bòn fontèn ki nan bodmè, vye katye, lopital, wout janrabèl • Prepare ak mete kanpe yon estrateji pou yon bon jesyon ak itilizasyon dlo a, fòk estrateji 

sa vize tout aktè ki enplike nan kesyon dlo a.  

MAWOUJ • Ogmante kantite sitèn kominotè yo pandan nap pwofite tout konstriksyon kominotè 

oubyen piblik pou mete nouvo sitèn • Repare sitèn kominotè ki deja la yo (nan mache a) • Mennen yon travay dyagnostik pou konnen konbyen lajan sa ap koute pou ponpe dlo rive 

nan sitèn kominotè yo  

SEKSON KOMINAL • Mete kanpe yon plan pou ranje sous ki kapte yo, òganize distribisyon dlo pi byen. Sa dwe 

fèt daprè enfòmasyon ki genyen nan dyagnostik la. Nou dwe chita sou kantite dlo chak sous ka bay, sou kantite moun lap gen pou sèvi, sou difikilte teknik sa ka poze. Nou jwenn plizyè kalite sous : ‐ Sous ki merite yon ti travay reparasyon jous pou rann moun yo kap pran dlo yo santi

yo plis alèz ‐ Sous ki sous wotè ki ka kapte pou bay moun ki pi ba dlo ‐ Sous ki anba vant mòn ki ka kapte epi ponpe dlo a pou moun ki sou tèt mòn yo jwenn

dlo.


11  

5. Bay zòn andeyò yo plis valè nan mete kanpe yon modèl amenajman ki chita sou fason moun yo fè kay yo (youn lwen lòt) 

 5.1. Rekonèt chak zòn yo gen pwò kilti pa yo ak fason 

pa yo pou yo òganize yo  5.2. Ankouraje moun yo pou rete nan zò yo ak pou 

kontinye mennen aktivite yo nan zòn yo 

• Mete kanpe yon sistèm pou apiye aktivite fè jaden ak elvaj jan sa di nan plan chema a ki di kisa chak moso tè nan komin lan ka fè  Nan zòn ki gen dlo yo tankou kòtfè 

Ranfòse sistèm wouze tè ki deja la a  ogmante longè kanal ki monsonnenn yo  Amelyore jesyon sistèm irigasyon an   Konsève dlo yo nan sitèn kominotè  Devlope sistèm pou wouze jaden legim ti gout pa ti gout  Devlope elvaj pwason 

 Pou zòn ki pa gen anpil dlo yo tankou zòn moun yo fè jaden sou kont lapli  

Konstwi  lak kolinè poun asire n gen ase dlo pou bèt yo bwè ak dlo pou  fè kèk ti jaden a kote 

Chwazi yon zòn pou mete kanpe enfrastrikti pou soutni aktivite elvaj yo  

Pou tout teritwa   Wouvè  lòt  wout  kap  pèmèt  pwodwi  yo  rive  nan  pwen  kote  yo  ka  vann  tankou 

mache mawouj ak kote yo ka fè yo rive nan lòt vil yo tankou pò omòl   Mete  kanpe  bank  agrikòl  ki  pa  vann  pwodwi  yo  chè,  ki  bay  fòmasyon  ak  lwe 

materyèl  Kreye yon sant fòmasyon ak reflechi sou yon lòt fason elvaj ak agrikilti a ka fèt kote 

lap bay plis randman   Ranfòse ak fè fonksyone estrikti kap transfòme pwodwi agrikòl yo 

• Bay patrimwàn yo plis valè pandan nap bay zòn andeyò yo plis valè tou • Kreye kèk zòn kote moun ka rankontre  • Mete plis sèvis debaz nan zòn ekilib yo sa vle di zòn kote ki chwazi pou mete sèvis yo yon 

fason pou anpil moun benefisye yo     

 

 


12  

6. Bay teritwa a yon valè touristik 

 • Deside sou yon pwojè ki ka mete zòn nan sou chemen touris pandan nap mete plizyè 

aktè nan demach la  • Mete bòn nan sit ak zòn ki klase kòm patrimwàn istorik • Pwoteje mak fabrik zòn nan, jan moun nan zòn yo ap viv (fason yo fè kay ak jaden, kote yo 

lapriyè elatriye) • Mete kanpe yon plan pou amenaje litoral la pou fè touris • Fè yon kat pou chemen « randone » sa vle di chemen kote touris ki vle mache a pye yo 

pase pou vizite zòn nan • Mete ekipman nan teritwa ki ka pèmèt nou transfòme pwodi atizana yo ak vann yo  • Repare pò a pou bato moun kap pran plezi yo ka akoste  • Amelyore kalite enfrastrikti ki ka pèmèt yon moun rantre nan komin lan • Ogmante posibilite ki genyen pou moun jwenn kote yo dòmi nan komin lan • Pale ak moun komin lan pou wè ki kalite sèvis yo ka ofri sou kesyon touris la   

7. Kreye fason pou moun ka envèsti pi fasil nan yon aktivite ekonomik nan zòn nan 

 • Deside sou yon pwojè kap pèmèt mete plizyè zòn atizanal (ki se zòn ki  rezève epi ki gen 

espas ak kouran pou pratike plizyè metye) • Rezève kèk kote sou kote vil yo, kote vil yo ap grandi ki bon pou mete zòn atizanal sa yo • Gade nan ki kondisyon aktivite tankou touris, agrikòl, atizana ak komès ka mete ansanm 

(fòk nou konsidere difikilte sa ka poze)  

8. Prevwa ak jere tout risk natirèl ak lite pou anpeche gen ratman manje  

 • Mete kanpe yon estrateji pou rive aplike plan ki di kisa pou chak zòn fè   • Ankouraje moun yo manje pwodwi lokal yo • Rezève tè ki ka fè jaden yo pou lòt bagay pa fèt ladan yo • Ankouraje pou vil la grandi selon bon jan prensip ak pa kite yo konstwi gwo kay nan zòn ki 

pa rezève pou vil yo grandi • Pwoteje zòn ki gen bwa yo jan sa di nan plan ki di kisa chak zòn ka fè a   • Fè rebwazman nan zòn ki plis an danje, pi frajil  • Pa kite moun konstwi nan zòn ki gen gwo malè pandye yo   


13  

9. Mete kanpe yon estrateji ak yon kalandriye pou rive egzekite chema amenajman an  

 • Anrejistre chema jan lalwa di l • Kominike, sansibilize, fè prevansyon • Konsidere sa ki te la déjà epi mete yo konfòm • Negosye, mete entèdiksyon, aplike sanksyon  

10. Mete kanpe biwo ibanizasyon, vwari, amenajman nan Lameri 

 • Fè yon evalyasyon pou konnen ki moun/teknisyen ki genyen nan lameri ki disponib ak 

kòman yo ka mobilize yo • Defini yon pwojè pou mete kanpe biwo ibanizasyon ak amenajman nan Lameri • Mete ak aplike regleman sou ibanizasyon. Lameri dwe mete pèmi konstwi kòm priyorite li • Chèche yon estrateji kap pèmèt nou kòmanse fè lotisman nan zòn kote vil la ap grandi • Toujou mete tout lòt enfòmasyon ki nesesè nan dokiman enfòmatik komin nan (sa CNIGS 

te fè ki rele SIG)  

 


14  

 

D. CHEMA KI DI  K IJAN POU KOMIN LAN AMENAJE, KOMAN TOUT SA KI  SOU ESPAS LA DWE RANJE    

1.  Bay tout sa ki ka devlope touris la plis valè pandan nap chache kòman zòn andeyò ak zòn vil yo ka mete yo ansanm pou touris la vanse 

Flèch sa yo montre kòman moun ap sikile nan tout komin lan, kote zon lavil ak zon andeyò pòte kole. Sa fèt paske gen yon estrateji pou akèi touris kote tout zòn yo 

benefisye  

Liy ble a montre tout gwo posibilite pou devlope touris ki genyen nan zòn bò lanmè a. Zòn sa a dwe pwoteje epi ba li plis valè. Tout kay kap konstwi nan zòn sa a dwe yon 

kay ki fèt nan lide pou bay kesyon touris la jarèt epi tou kay sa yo pa dwe kontwi san otorizasyon Lameri. 

Liy vèt la montre litoral ki sou plato mawouj la, yon zòn ki bon pou devlope touris la paske lè w la ou ka gade anpil bèl kote nan depatman an. Menn jan ak bò lanmè a zòn 

sa a dwe pwoteje epi fòk se lameri ki pou bay otorizasyon pou kay konstwi la.  

2. Bay aktivite agrikòl, elvaj ak lapèch plis valè pandan nap mete pi plis ak pi bon enfrastrikti nan tout zòn lan  

 

Zòn ki gen foto kabrit la, se tout zòn moun dwe fè elvaj nan komin lan 

Zòn ki gen koulè vèt fonse ak ti trè yo, se zòn ki rezeve pou fè jaden wouze gras ak kanal ki dwe fèt pou wouze tout tè ki ka wouze yo.  

Zòn ki gen koulè oranj lan, se zòn ki dwe rezève pou fè jaden tè chèch gras ak lak kolinè ki konstwi nan yo 

 

3. Fasilite transpò moun ak byen nan komin lan ak ankouraje bon jan kominikasyon ak enfòmasyon sikile nan komin lan  

 

Wout ki gen koulè gri fonse nan desen an, reprezante tout wout ki deja la, swa li gen beton oubyen li trase. Wout sa yo dwe repare epi konekte antre yo 

Wout ki gen koulè gri klè yo, se nouvo wout ki dwe pèse pou vin konekte ak wout prensipal yo 


15  

4. Bay tout zòn menm valè nan mete kanpe bon jan sèvis pou tout abitasyon ka benefisye yo. Sa dwe fèt nan mete kanpe plis zòn ki gen tout sèvis nan seksyon yo. Yon moun pa bezwen mache anpil pou l gen aksè ak yo 

pwen ki gen koulè vèt yo reprezante abitasyon yo nan komin lan. Se pa tout nèt ki reprezante nan desen an 

pi gwo boul ki sanble ak  lalin lan, se abitasyon ki dwe genyen tout sèvis plis enfrastrikti ki pèmèt moun vin pran plezi  (plas piblik, teren foutbòl ak tout sa ki gen rapò ak 

lwazi). Se plizyè abitasyon nan komin lan ki dwe gen sèvis sa yo yon fason pou yon moun pa mache plis pase 2, 5 km pou l jwenn sèvis yo 

Desen gwo kay  la reprezante 2 vil ki genyen nan komin  lan : Mawouj ak Omòl kote ekipman ak sèvis yo dwe ranfòse vokasyon chak vil yo tankou komès ak atizana nan 

Mawouj, touris pou vil Omòl 

5. Devlope kapasite komin lan genyen pou òganize transpò machin, bato ak avyon pou sèvis tout awondisman an  

 

Flèch gri yo montre tout antre ak soti ki genyen ant komin Omòl ak lòt komin nan awondisman an  

Flèch ble yo montre relasyon komin lan genyen ak lòt zòn gras ak transpò sou lanmè gras ak enfrastrikti ki genyen pou resevwa bato moun ki vini pou pran plezi yo ak waf 

pou bato kap fè komès yo 

 

 

 

 


16  

 E. CHEMA KI DI  K IJAN POU KOMIN LAN AMENAJE, KOMAN TOUT SA KI  SOU ESPAS LA DWE RANJE   

 


17  


18  

 

  F. DESEN KI  D I K ISA  CHAK ZÒN KA FE 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


19  

  


20  

 

G. DESEN KI  D I KOUMAN POU TOURIS LA  BENEF ISYE  TOUT KOMIN NAN  


21  


22  

 

H. DESEN KI  D I KOUMAN POU V IL MOL  LA  GRANDI  


23  

 


24  

I . DESEN KI  D I KOUMAN POU V IL MAWOUJ LA GRANDI  


25  

  

 


26  

Rapèl konpetans Kolektivite Teritoryal yo nan kesyon Amenajman Teritwa 

Dekrè 14 jen 2006 ki bay kad desantralizasyon an ak prensip fonksyònman Kolektivite Teritoryal yo 

 

POUVWA KOMIN LAN GENYEN Premyè chapit : Devlopman ak amenajman teritwa a Reyalizasyon zonaj teritwa komin nan Elaborasyon chema amenajman pou komin nan ak vil yo Fè wout Preparasyon ak met kanpe lotisman (konstwi katyè ki gen tout sevis) : mete bòn pou pasèl,  pou kay,  pou wout epi mete dlo ak drenaj avan moun yo koumanse konstwi  Bay moun yo otorizasyon / setifika pou konstwi kay  Bay setifika ki konfòm ak lwa yo  Kontwole, daprè règ jwèt la, sikilasyon nan zòn vil la Di ki kote n’ap konstwi estasyon yo ak paking yo epi kijan pou nou pran swen yo Mete nimewo sou kay yo, pano ak non nan lari yo Fè plas piblik yo Konstwi espas amizman yo   Konstwi kanal dlo ak drenaj  

Dezyèm chapit : Jesyon tè leta yo Deside ki pasèl ki pou afèmaj epi bay setifika afèmaj tè leta yo Pran taks sou tè leta yo ak kay yo  

Twazyèm chapit : anviwònman ak jesyon resous natirèl yo Fè plan aksyon pou anviwonman epi aplike yo Bay otorizasyon pou koupe pyebwa yo Patisipe nan jere fatra yo Pwoteje bèt yo ak resous lanmè a (pwason, lanbi, omà, elatrye) Pwoteje resous dlo ki anba tè, sous yo epi rivyè yo 

Pwoteje forè yo Pa kite moun yo lage vye pwodui likid nenpòt ki kote 


27  

Litè kont salte, polisyon ak tout sa ka nwi popilasyon Retire fatra yo kay moun yo ak nan lari yo Chwazi  ki estrateji kap pèmèt nou kenbe epi jere resous natirèl yo Fè baraj ak jere tout rezèvwa, basen, sitèn ki pou komin nan 

Patisipe nan mete kanpe yon komite jesyon risk ak dezas natirèl yo  

Sizyèm chapit : kilti, espò, lwazi Konstwi ak jere enfrastrikti pou lakilti, pou aktivite espòtiv yo epi pou jennès la Jere ak konseve achiv komin nan (tout dokiman ki sòti nan komin nan) Bay valè nan sektè istorik, natirèl, kiltirèl ki egziste nan komin nan Fè pwomosyon pou ekotourism ak atizana Konstwi ak jere mize epi bibliyotèk yo pou komin nan Jere sit ak moniman istorik yo Kreye espas ki gen pyebwa ak flè pou lwazi moun yo  

KONPETANS KI POU SEKSYON KOMINAL LA Patisipe nan konstriksyon plan devlopman ak chema amenajman an Patisipe nan konstwi ak jere chimen yo Pran swen wout yo Pran swen plas piblik yo Pran swen espas lwazi yo Pa kite moun yo koupe pyebwa lè yo pa gen otorizasyon, pa kite moun yo fè mechanste nan sit pwoteje yo, epi pran wòch nenpòt ki kote Fè moun yo konnen ki sa ekoloji li ye epi kijan nou ka antre nan lojik sa a Plante pyebwa Pwoteje sous yo epi riviyè yo Lite kont dife ki ka pran nan savann yo Pa kite moun yo lage vye bagay likid nenpòt ki kote Kreye, ranje epi pran swen plas ki gen pyèbwa ak flè Pa kite bèt yo lagè nan lari a Bay plis jarèt ak règleman sou elvaj, transpo epi abataj bèt yo 

Patisipe nan pwoteje ak pran swen sous epi rivyè yo  


28  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Lameri Mol Sen Nikola di  Inyon Ewopeyèn ak ekip PADL ki sòti nan asosyasyon ADEMA Mèsi  

pou api teknik nan preparasyon ak piblikasyon Gid sa a.  

 

Documents

K CHEMA AMENAJMANciat.bach.anaphore.org/file/misc/201103EU_mole-saint...CHEMA AMENAJMAN KOMIN OMOL Mas 2011 3 Pou kòmanse Apre l te fi n gen plan Devlopman Kominal la, Lameri Omòl