116
222 Republic of the Philippines Department of Education DepEd Complex, Meralco Avenue Pasig City K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 1 K to 12 Curriculum Guide FILIPINO

K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Department of Education

Citation preview

Page 1: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

222 Republic of the Philippines Department of Education

DepEd Complex, Meralco AvenuePasig City

December 2012

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 1

K to 12 Curriculum Guide

FILIPINO

Page 2: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

K to 12 Curriculum: Overall Goal, Desired Outcomes, Content and Standards

FILIPINO

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 2

Page 3: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Deskripsyon ng Batayang Konseptuwal na Balangkas sa Pagtuturo ng Filipino K-12

Pangkalahatang layunin ng Kurikulum ng K to 12 ang makalinang ng isang buo at ganap na Pilipinong may kapaki - pakinabang na

literasi.

Kaugnay nito, layunin ng pagtuturo ng Filipino na malinang ang (1) kakayahang komunikatibo, (2) replektibo / mapanuring pag-iisip, (3)

pagpapahalagang pampanitikan ng mga mag-aaral sa pamamagitan ng mga babasahin at teknolohiya tungo sa pagkakaroon ng pambansang

pagkakakilanlan, kultural na literasi, at patuloy na pagkatuto upang makaagapay sa mabilis na pagbabagong nagaganap sa daigdig.

Sa ikatatamo ng mithiing ito, kailangan ng mga kagamitang pampagtuturo ng mga guro bilang suporta sa kurikulum na magmumula sa

administrasyon, ahensiyang panlipunan, pribado at publiko, pamahalaang lokal, midya, tahanan at iba pang sektor ng lipunan.

Isinaalang-alang sa pagbuo ng kurikulum ang pangangailangang panlipunan, lokal at global na pamayanan, maging ang kalikasan at

pangangailangan ng mga mag-aaral. Pinagbatayan din ang mga legal na batas pang-edukasyon, at mga teoryang pilosopikal ng edukasyon at

wika nina Jean Piaget (Developmental Stages of Learning), Leo Vygotsky (Cooperative Learning), Jerome Bruner (Discovery Learning), Robert

Gagne (Heirarchical Learning ), David Ausubel (Interactive/Integrated Learning),Cummins (Basic Interpersonal Communication Skills-BICS at

Cognitive Academic Language Proficiency Skills-CALPS at ng ating pambansang bayaning si Dr. Jose P. Rizal na nagsabing “nasa kabataan

ang pag-asa ng bayan”. Isinaalang-alang din ang nasa Banal na aklat na gintong aral na “Ituro sa bata ang wastong landas upang sa pagtanda

ay hindi siya mawawala”. Dahil ang Filipino ay nasa disiplina ng wika, pinagbatayan ang mga teorya sa kalikasan at pagkatuto ng wika, mga

teorya / simulain sa pagsusuring panliterasi at mga pagdulog sa pagtuturo ng wika (W1, W2, W3) at pagtuturo ng mga akdang pampanitikan at

tekstong palahad.

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 3

Page 4: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Mga Pamantayan sa Filipino K-12A. Pamantayan sa Programa (Core Learning Area Standard):

B. Pangunahing Pamantayan ng Bawat Yugto (Key Stage Standards):

K – 3 4 – 6 7 – 10 11 – 12

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo, mapanuring pag-iisip sa wikang katutubo (MT) at Filipino sa tulong ng mga lokal na babasahin at teknolohiya upang mapaunlad ang sarili at mapahalagahan ang sariling kultura

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/ mapanuring pag-iisip at pagpapahalagahang pampanitikan sa tulong ng iba’t ibang anyo ng panitikan at teknolohiya upang makaangkop at makibahagi sa pag-unlad ng tahanan at pamayanan

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/ mapanuring pag-iisip at pagpapahalagang pampanitikan sa tulong ng mga akdang pampanitikang rehiyonal, pambansa, saling-tekstong Asyano at pandaigdig at teknolohiya upang matamo ang kultural na literasi

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/ mapanuring pag-iisip at pagpapahalagang pampanitikan sa tulong ng iba’t ibang disiplina at teknolohiya upang magkaroon ng akademikong pag-unawa

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 4

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/mapanuring pag-iisip at pagpapahalagang pampanitikan sa pamamagitan ng iba’t ibang babasahin at teknolohiya tungo sa pagkakaroon ng pambansang pagkakakilanlan, kultural na literasi at patuloy na pagkatuto upang makaagapay sa mabilis na pagbabagong nagaganap sa daigdig.

Page 5: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Pamantayan sa Bawat Baitang (Grade Level Standards):

Grade Level Pamantayan sa Bawat Baitang

KNaipamamalas ng mag-aaral ang kakayahan sa pagpapahayag ng iniiisip at damdamin sa wikang katutubo at ang kahandaan sa pagbasa at pagsulat upang makilala ang sarili at matutong makisalamuha sa kapwa.

Grade 1Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/mapanuring pag-iisip sa wikang katutubo sa pamamagitan ng mga lokal na babasahin at teknolohiya upang magkaroon ng malawak na pag-unawa sa sarili at kapwa at pagpapahalagang kultural.

Grade 2

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/mapanuring pag-iisip sa pamamagitan ng iba’t ibang teksto/ babasahing lokal at teknolohiya upang magkaroon ng mapag-usisang pag-iisip at makalahok sa gawaing pangkaunlaran ng pamayanan.

Grade 3Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/mapanuring pag-iisip sa pamamagitan ng iba’t ibang teksto/ babasahin upang magkaroon ng malawak na pag-unawa sa mga pangyayari sa pamayanan.

Grade 4

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/mapanuring pag-iisip at pagpapahalagang pampanitikan sa pamamagitan ng iba’t ibang teksto/ babasahin at teknolohiya upang magkaroon ng malawak na kamalayan sa kaganapan sa kapaligiran at makalahok sa gawaing pagpapaunlad ng pamayanan.

Grade 5

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/mapanuring pag-iisip at pagpapahalagang pampanitikan sa pamamagitan ng iba’t ibang teksto/ babasahing lokal at pambansa upang mapangalagaan at mapahalagahan ang kagandahan ng kapaligiran.

Grade 6Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/mapanuring pag-iisip at pagpapahalagang pampanitikan sa pamamagitan ng iba’t ibang anyo ng panitikang lokal at pambansa upang makapag-ambag sa pagkakamit ng maunlad at makatarungang bansa

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 5

Page 6: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

BAITANG 7-10(Filipino)

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 6

Pamantayan ng Programa (Program Standard) - Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, mapanuring pag-iisip, at pag-unawa

at pagpapahalagang pampanitikan gamit ang teknolohiya at iba’t ibang uri ng teksto at mga akdang pampanitikang rehiyunal, pambansa, saling-

akdang Asyano at pandaigdig tungo sa pagtatamo ng kultural na literasi.

Pamantayan para sa Baitang 7 - Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, mapanuring pag-iisip, at pag-unawa at

pagpapahalagang pampanitikan gamit ang teknolohiya at iba’t ibang uri ng teksto at akdang pampanitikang rehiyunal upang maipagmalaki ang

sariling kultura, gayundin ang iba’t ibang kulturang panrehiyon.

Pamantayan para sa Baitang 8 - Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, mapanuring pag-iisip, at pag-unawa at

pagpapahalagang pampanitikan gamit ang teknolohiya at iba’t ibang uri ng teksto at akdang pampanitikang pambansa upang maipagmalaki ang

kulturang Pilipino.

Pamantayan para sa Baitang 9 - Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, mapanuring pag-iisip, at pag-unawa at

pagpapahalagang pampanitikan gamit ang teknolohiya at iba’t ibang uri ng teksto at saling-akdang Asyano upang mapatibay ang pagkakakilanlang

Asyano.

Pamantayan para sa Baitang 10 - Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, mapanuring pag-iisip, at pag-unawa at

pagpapahalagang pampanitikan gamit ang teknolohiya at iba’t ibang uri ng teksto at saling-akdang pandaigdig tungo sa pagkakaroon ng

kamalayang global.

Page 7: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

K to 12 Filipino 1

PROGRAM STANDARD Nagagamit ang wikang Filipino upang madaling mauunawaan at maipaliwanag ang mga kaalaman sa araling pangnilalaman, magamit ang angkop at wastong salita sa pagpapahayag ng sariling kaisipan, damdamin o karanasan nang may lubos na paggalang sa kultura ng nagbibigay at tumatanggap ng mensahe.

KEY STAGE STANDARDSa dulo ng baitang 3, kailangang nakakáya ng mga estudyante na ipakita ang sigla sa pagtuklas at pagdanas ng pabigkas at pagsulat na mga teksto at ipahayag nang mabisà ang mga ibig sabihin at mga nadaramá.

GRADE LEVEL STANDARD

Pagkatapos ng Unang Baitang, ang mga mag-aaral ay inaasahang nauunawaan ang mga pasalita at di- pasalitang paraan ng pahayag at nakatutugon nang naayon. Nakakamit ang mga kakayahan at istratehiya sa mabuting pagbasa at pagsulat upang maipahayag at maiugnay ang sariling ideya, damdamin at karanasan na may kaugnayan sa mga narinig at nabasang age-appropriate and culture-based materials.

DOMAIN (Kakayahan)Pamantayang Pangnilalaman

(Content Standard)Pamantayan sa Pagganap(Performance Standard)

Batayang Kasanayan

Wikang Binibigkas

Ang mag-aaral ay...

nauunawaan at nagagamit nang may ganap na kahusayan ang mga batayang kasanayan sa pakikinig at pagsasalita upang ipahayag ang sariling ideya, kaisipan, karanasan at damdamin

Ang mag-aaral ay...

naibibigay ang lubusang atensyon sa nagsasalita at nakukuha ang mensaheng inihahatid upang makatugon nang maayos

Ang mag-aaral ay... nakikinig nang mabuti

sa nagsasalita upang; maulit at mabigkas nang wasto

ang mga salitang napakinggan.

- matukoy ang mga mahahalagang pangyayari sa napakinggang teksto

- maiugnay ang sariling karanasan sa napakinggang teksto

- matukoy ang damdaming ipinahihiwatig

- makasali sa isang usapan- maipahahayag nang maayos

ang mga sariling pangangailangan at mga kagustuhan

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 7

Page 8: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

DOMAIN(Kakayahan)CONTENT STANDARD PERFORMANCE STANDARD LEARNING COMPETENCIES

Ang mag-aaral ay... Ang mag-aaral ay... Ang mag-aaral ay...

nabibigkas nang may tamang diin at intonasyon ang mga tugma/ tula

Napapalawak ang mga kasanayan sa pag-unawa, pagpapakahulugan, pagsusuri at pagbibigay-halaga sa mga kaisipan o paksang napakinggan .

nasusuri ang mga impormasyon upang maunawan, makapagbigay kahulugan, at mapahalagahan ang mga tekstong napakinggan at makatugon ng maayos.

nakapagbibigay ng maikling panuto.

- nakapagbibigay ng panuto gamit ang simpleng mapa.

nasasabi ang mensahe ng di-pasalitang panuto (pakitang kilos) ng nagsasalita.

naisasalaysay muli ang tekstong napapakinggan.

nasasagot ang mga tanong tungkol sa tekstong narinig.

napag-uusapan ang damdaming ipinahihiwatig ng mga tauhan sa kuwento, dayalogo, tula o awit na napakinggan.

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 8

Page 9: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

DOMAIN(Kakayahan) CONTENT STANDARD PERFORMANCE STANDARD LEARNING COMPETENCIES

Ang mag-aaral ay...

nasasabi at napaghahambing ang mga katangian ng mga tauhan sa napakinggang kuwento sa tulong ng;- Character Map- Venn Diagram.

napagsusunod-sunod ang mga detalye ng napakinggang teksto sa pamamagitan ng larawan/pamatnubay na mga tanong/timeline/kadenang kuwento

naikukuwento nang pabigkas ang napakinggang teksto sa pamamagitan ng Story Grammar/CABLA – Story.

nailalarawan ang isang tao/bagay/lugar/pangyayari ayon sa larawan/napanood na palabas;

- Maikling video tungkol sa biodiversity/climate change

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 9

Page 10: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

DOMAIN(Kakayahan) CONTENT STANDARD PERFORMANCE STANDARD LEARNING COMPETENCIES

Ang mag-aaral ay... nahuhubog at napa-uunlad ang

kasanayang mag-isip at kakayahang mangatwiran sa pamamagitan ng pakikinig upang magamitn nang wasto at angkop ang pasalita at di pasalitang pahiwatig.

Ang mag-aaral ay...

nakikinig nang may pagsusuri upang ipahayag nang wasto ideya, damdamin, kaisipan at karanasan na may kaugnayan sa napakinggang teksto.

Ang mag-aaral ay...

napag-uusapan ang mga personal na karanasan nang may tamang pagkakasunod sunod.

naibibigay ang sariling ideya / damdamin/pananaw sa napakinggang teksto/balita.

naibabahagi ang mga obserbasyon sa silid-aralan, sa paaralan, sa tahanan at sa pamayanan.Hal. Climate Change Traffic Safety

nagkukuwento.

Naibibigay ang maaaring epekto ng isang pangyayari (tulad ng Climate Change) sa pamamagitan ng dula-dulaan

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 10

Page 11: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

DOMAIN(Kakayahan) CONTENT STANDARD PERFORMANCE STANDARD LEARNING COMPETENCIES

Kasanayang PonolohiyaAng mag-aaral ay...

naipamamalas ang pag-unawa na ang mga salita ay binubuo ng mga tunog na may katumbas na tiyak na titk sa alpabeto.

Ang mag-aaral ay...

nakikilala at nagagamit ang mga tunog ng mga titik upang makbuo ng salita.

Ang mag-aaral ay...

natutukoy at nabibigkas ang wastong tunog ng bawat letra ng alpabetong Filipino;

- (mga titik na hindi naituro sa MT)

- Alpabetong Filipino- patinig- katinig- kambal katinig- diptonggo

(aw,ew,iw,ow,uw/ay,ey,iy,oy,uy).

naiiugnay ang bawat tunog sa letrang kumakatawan nito.

nakikita ang kaibahan ng mga tunog na napakinggan.

nabibigkas ang mga salita na binubuo ng mga; - kambal-katinig/klaster- diptonggo.

natutukoy ang unahan/gitna/hulihang tunog ng mga salita.

nasasabi ang mga tunog na katinig/patinig na pinagsama sa napakinggang pantig o salita.

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 11

Page 12: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

DOMAIN(Kakayahan) CONTENT STANDARD PERFORMANCE STANDARD LEARNING COMPETENCIES

. Ang mag-aaral ay...

nadadagdagan, nababawasan o napapalitan ang isang tunog upang makabuo muli ng panibagong salita ( Add, delete or change target sounds to change words).

o Pagpapalit- b aka - saka

o Pagdaragdag- baka - a+baka

o Pagbabawas- hanay (-h) - anay.

napapantig ang mga salita.

(may kakayahang bilangin ang pantig ng isang salita) nabibilang ang pantig ng isang salita.

natutukoy ang mga salitang magkakasintunog.

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 12

Page 13: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

DOMAIN(Kakayahan) CONTENT STANDARD PERFORMANCE STANDARD LEARNING COMPETENCIES

Palabigkasan at Pagkilala sa Salita

Ang mag-aaral ay...

nauunawaan na ang mga nakalimbag na salita ay binubuo ng mga letra na may kanya-kanyang tunog at pinagsama-sama upang makabuo ng mga salitang may kahulugan.

Ang mag-aaral ay...

nagagamit ang iba't ibang istratehiya sa pag-unawa ng mga salita.

Ang mag-aaral ay...

nakikilala at nababasa ang mga salita gamit ang mga; - palatandaang konpigurasyon- biswal na hudyat

o tunay na bagayo larawan

- palatandaang nagbibigay-kahulugan (ayon sa gamit sa pangungusap)

nasasabi ang pagkakatulad at pagkakaiba ng mga bagay/larawan/titik/pantig/salita ayon sa anyo/hugis/kulay/kayarian

nababasa sa unang kita ang mga pangalan/label ng mga bagay/larawan sa silid-aralan

nababasa ang mga salitang madalas makita sa paligid tulad ng label/pananda/billboards/logo

Ang mag-aaral ay...

nasasabi ang mensaheng nais ipabatid ng nabasang pananda/patalastas/babala/paalala na nakikita sa mga pribado/pampublikong lugar.

natutukoy ang mga titik,salita, at mga pangungusap sa binasang kuwento/tula/teksto.

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 13

Page 14: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

nakapag-uuri-uri ng mga salita ayon sa kaisipang ipinahihiwatig

nababasa ang mga magkakatulad/magkakaibang salita sa pangkat.

nauunawaan na ang pagkakaayos ng mga titik ng isinulat na salita ay kumakatawan sa pagkakaayos ng mga titik ng binibigkas na salita.

nakasasanayang basahin ang mga karaniwang salita tulad ng ang mga at si.

nagagamit ang kaalaman sa palabigkasan upang mabasa ang mga hindi kilalang salita.

Ang mag-aaral ay... Ang mag-aaral ay... Ang mag-aaral ay...

nakikilala ang susing salita sa bawat pangungusap na nabasa.

nababasa ang mga salita/parirala/pangungusap nang malakas at may tatas.

Gramatika Naipakikita ang kasanayan sa pggamit ng Filipino sa pasalita at di-pasalitang pakikipagtalastasan.

nagagamit nang wasto ang mga bahagi ng pananalita sa mabisang pakikipagtalastasan upang ipahayag ang sariling ideya, damdamin at karanasan.

nakabubuo ng mga wasto at payak na pangungusap kapag pinag-uusapan ang mga personal na karanasan.

gumagamit ng tamang pangngalan sa pagkukuwento tungkol sa pamilya o kaibigan at isang indibidwal.

naipahahayag ang mga impormasyon tungkol sa sarili gamit ang pangngalan;

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 14

Page 15: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

- Sarili a. pangalanb. gulangc. tirahan

- Pamilya a. tatay, nanay, b. kapatid at iba pa

Ang mag-aaral ay…

natutukoy ang salitang ngalan; - Tao- Hayop- Bagay - Bahagi ng computer- Gamit sa ICT- Pook- Ngalan ng araw/buwan.

napag-uuri-uri ang mga salitang ngalan

nagagamit nang wasto ang mga panandang ang/ang mga sa pagtukoy sa ngalan ng tao, bagay, hayop, pook.

nagagamit nang wasto ang salitang at sa pag-ugnay ng ngalan ng tao, hayop, bagay at pook.

nagagamit nang wasto ang si/sina sa pagtukoy ng tanging ngalan ng tao.

nagagamit nang wasto ang pandang kay sa pagtukoy ng tanging may-ari ng bagay.

nakagagamit ng tamang pananalitang pang direksyon (ng mga tamang directional terms).

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 15

Page 16: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

nagagamit ang mga salitang ito, iyan, iyon sa pagtukoy ng mga bagay o hayop. nagagamit sa pangungusap o

usapan ang ako, ikaw, siya, kami, tayo, kayo at sila.

natutukoy ang mga salitang naglalarawan ng tao, hayop, bagay at pook.

nagagamit nang wasto ang mga salitang naglalarawan ng tao, hayop, bagay at pook.

nasasabi at nagagamit ang mga salitang naglalarawan nghugis, dami at bilang ng mga bagay o tao.

nasasabi ang mga salitang nagsasaad ng kilos sa tulong ng larawan/sitwasyon.

naipapakita ang pag-unawa sa pinanood sa pamamagitan ng paggagagad at pagtukoy sa kilos.

nagagamit sa pangungusap o usapan ang angkop na salitang kilos.

DOMAIN CONTENT STANDARD PERFORMANCE STANDARD LEARNING COMPETENCIES

Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay…

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 16

Page 17: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Pag-unlad ng Bokabularyo nauunawaan ang isang salita sa pamamagitan ng pagsusuri ng kayarian nito upang magamit nang wasto at angkop sa pakikipagtalastasan.

nagagamit ang iba't ibang istratehiya sa pagpapaunlad ng talasalitaan at magamit ang mga ito sa pakikipagtalastasan.

nagtatanong tungkol sa mga di kilalang salita upang malaman ang kanilang kahulugan.

natutukoy ang kahulugan ng di-pamilyar/bagong salita batay sa;

- kumpas o galaw- ekpresyon ng mukha- paggagagad- ugnayang salita-larawan- gamit ng mga salita

o kayarian salitang-ugat at

panlapio katangian

kasingkahulugan magkasalungat na

kahulugan homonyms.

naiuugnay ang mga salita at mga kaisipan na napag-aralan sa aklat sa dating kaalaman.

nagagamit ang angkop na salita sa pakikipagtalastasang pasalita o pasulat

DOMAIN CONTENT STANDARD PERFORMANCE STANDARD LEARNING COMPETENCIES

Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay…

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 17

Page 18: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Kaalaman sa Aklat at Limbag nagkakaroon ng kamalayan sa mga bahagi ng aklat at kung paano ang limbag ay nakakatulong sa wasto at naayon sa teksto.

nasusuri ang mga nakalimbag na teksto bilang paghahanda sa pormal na pagbabasa.

natutukoy ang pamagat, awtor at may guhit ng teksto/kuwento

nauunawaan ang gawain ng mga awtor at illustrator

naituturo ang simula at katapusan ng pangungusap/talata/kuwento

nasusundan ang teksto ayon sa tama nitong pagkakaayos: bawat pahina, mula kaliwa hanggang kanan, mula itaas pababa.

nauunawaan at nagagamit nang tama ang mga salitang tumutukoy sa kalakaran ng paglimbag: aklat, pabalat, panumila, katapusan, pahina, salita, titik, linya.

nasusundan ang pagkakasulat ng teskto, mula sa kaliwa papunta sa kanan at mula sa itaas pababa.

nauunawaan ang ugnayan ng teksto at ng mga larawan sa aklat

nauunawaan na ang mensahe ng aklat ay nasa teksto at hindi nasa larawan.

nakikilala ang malaki at maliit na titik sa isang hanay ng teksto

natutukoy ang mga salita sa teksto

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 18

Page 19: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

natutukoy ang mga pangungusap sa isang teksto

natutukoy ang simula at katapusan ng pangungusap

naipaliliwanag ang gamit ng malaking titik sa isang pangungusap

nasasabi ang kahalagahan ng bantas sa isang teksto

nakilala ang letter order

natutukoy ang ayos at estruktura ng tugma at ng mga nakaayos na teskto kapag nagsasalaysay o tumutula.

maunawaan na ang mga nakalimbag na teksto ay may kahulugan at kumakatawan sa mga binibigkas na wika

DOMAIN(Kakayahan) CONTENT STANDARD PERFORMANCE STANDARD LEARNING COMPETENCIES

Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… naiuugnay ang mga personal na

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 19

Page 20: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Pag-unawa sa Pinakinggan Napapalawak ang kasanayan sa pakikinig, pagsusuri ng mga napakinggang teksto upang makatugon nang mabilis at wasto.

nakikinig at nauunawaan ang mga pasalita o di-pasalitang pagpapahayag upang makatugon nang naayon.

karanasan sa mga napakinggang kuwento.

Nakikinig nang mabuti sa mga aklat/tekstong binasa upang

- Maisalaysay sa sariling salita ang napakinggan

- Maiulat nang malinaw ang napakinggan

nakasusunod sa maikling panutong napakinggan may 2 o higit pang pangungusap

nahuhulaan ang nilalaman ng teksto batay sa pabalat/pamagat ng aklat.

nagtatanong at sumasagot ng mga tanong tungkol sa napakinggan.

nagagamit ang mga naunang kaalaman sa pag-unawa ng pinakikinggang kuwento.

nakagagawa ng tuwirang ugnayan sa pagitan ng nakasulat at binibigkas na salita.

nailalarawan ang mga tauhan sa kunwentong narinig (ayon sa kanilang mga katangian, mga pagkakapareho at pagkakaiba).

Naibibigay ang paksa ng kuwento/impormasyong napakinggan

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 20

Page 21: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

nakapagbibigay ng sariling hinuha bago, habang at pagkatapos mapakinggan ang teksto.

nakapagbibigay ng sariling hula sa maaring mangyari sa kuwentong napakinggan

naiguguhit ang paboritong parte ng napakinggang teksto.

naisasakilos ang tula/awit/tugma na napakinggan.

Pag-unawa sa Binasa

Ang mag-aaral ay…

naipamamalas ang maayos na pagbasa upang maunawaan ang mensaheng ipinahihiwatig ng tekso.

Ang mag-aaral ay…

nababasa ang mga teksto upang makatugon nang naaayon

Ang mag-aaral ay…

nakasusunod sa mga panutong nakalimbag.

Nabibigyang kahulugan ang mga pananda/logo/babala na mababasa

naiuugnay ang binasa sa sariling karanasan

nasasabi ang diwang nakapaloob sa binasang pangungusap/maikling talata o kuwento.

nasasagot ang mga tanong tungkol sa binasang teksto.

natutukoy at nailalarawan ang mga tauhan sa kuwento ayon sa sinabi/ikinilos

napagsusunud-sunod ang mga pangyayari sa kuwentong binasa sa

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 21

Page 22: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

pamamagitan ng mga larawan/pangungusap

nakapagbibigay ng angkop na pamagat sa maikling talatang binasa

Ang mag-aaral ay…

nakapagbibigay ng sariling wakas sa kuwentong binasa.

napag-uugnay ang sanhi at bunga sa mga pangyayari sa binasang talata/teksto.

Tatas nakikinig nang wasto at nakatutugon

nang angkop at wasto

naipapahayag ang ideya/kaisipan/damdamin nang may wastong tono at diin

nababasa ang mga salita/pangungusap/maikling talata nang may tamang bilis, diin at intonasyon

naisusulat nang malinaw at wasto ang mga titik/salita/parirala/pangungusap

Pagbabaybay napahahalagahan ang wastong pagbaybay ng mga salita para sa malinaw na paglalahad ng mensahe.

naisusulat ang mga salita ng may wastong baybay.

naisusulat ang mga bagong salita sa pamamagitan ng invented o developmental spelling.

naisusulat nang wasto ang mga pantig/salita/pangungusap na idinikta.

naisusulat ang mga salita na may

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 22

Page 23: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

wastong baybay- tatlo o apat na apat na pantig - batayang talasalitaang

pampaningin- natutunang salita mula sa

mga aralin-

Pagsusulat Nagkakaroon ng papaunlad na kasanayan sa wasto at maayos na pagsulat at paggamit sa mga pamantayan sa pagsulat.

Nagkakaroon ng panimulang kasanayan sa maayos na pagsulat ng palimbag at sa paggamit ng mga sangkap sa pagsulat.

naisusulat ang mga titik ng alpabeto (mga hindi naituro sa MT) nang may wastong porma o hugis

nasisipi ang malaki/maliit na titik

naisusulat ang label, captions sa mga larawan, tsart at mga bagay.

nagagamit ang kaalaman sa paggamit ng malaki at maliit na titik at mga bantas sa pagsulat ng;- impormasyon tungkol sa

sarili

Komposisyon nauunawaan kahalagahan ng pagsulat ng isang komposisyon ay may iba't ibang layunin.

Naipamamalas ang kakayahang maisulat nang wasto at maliwanag ang damdamin, ideya, kaisipan at sariing karanasan sa mga tiyak na layunin.

naiintindihan na may saysay ang tekstong nakasulat.

nakapagbabahagi ng kaugnay na pangungusap sa kuwentong isinusulat ng klase

naiguguhit ang kuwentong ginawa ng klase/paboritong pangyayari sa kuwentong napakinggan o nabasa.

nasisipi ang salita/mailking pangungusap mula sa huwaran

nakasusulat ng mga salita ng may sapat na ispasyo

nakasusulat ng isang talaan/maikling pangungusap/talata

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 23

Page 24: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

upang maipahayag ang sariling damdamin at ideya.

Ang mag-aaral ay…

nakakapagpahayag ng sariling karanasan, damdamin at ideya sa pamamagitan ng maikling pangungusap o talata.

Ang mag-aaral ay…

nagagamit ang angkop na salita at bantas sa pagpapahayag ng ideya, karanasan, kaalaman, damdamin.

Ang mag-aaral ay… nakagagamit nang angkop na salita

upang maipahayag ang sariling ideya, karanasan, kaalaman o damdamin.

nakabubuo ng mga payak na pangungusap tungkol sa isang bagay/ larawan/pangyayaring nasaksihan/napakinggan/nabasa

Pakikitungo sa Wika, Literasi at Panitikan

Ang mag-aaral ay…

napapahalagahan ang mga pasalita at di-pasalitang paraan ng pagpapahayag ng damdamin, karanasan, kultura at kaalaman.

Ang mag-aaral ay…

nagagamit ang kaalaman kaalaman sa wikang binibigkas at literasi upang maipahayag ang sariling kaisipan, karanasan at damdamin at maiugnay ang mga nabasa/narinig sa sariling iskima.

Ang mag-aaral ay… mapahalagahan ang mga mga

tekstong pampanitikan sa pamamagitan ng maayos na pakikinig.

nakapipili ng angkop na aklat batay sa sariling pangangailangan.

naibabahagi ang karanasan sa pagbasa upang maisaloob, patuloy na maisagawa at maitaas ang antas ng ang pakikipagkapwa-tao.

naipamamalas ang paggalang sa edad, kasarian at kultura ng awtor nang narinig/nabasang awit/tula/kuwento.

naipakikita ang pagkahilig sa pagbasa sa pamamagitan ng- pagpili ng sariling aklat na

babasahin- paggamit ng mga resources

sa silid-aklatan

makagawa ng portofolio ng mga drowing at mga sulatin upang

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 24

Page 25: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

magamit sa pakikipagtalastasanMga istratehiya sa Pag-aaral Naipapamalas ang lubusang

pagkaunawa na may mga istratehiya sa pag-aarla na magagamit upang makakuha ng mga bagong impormasyon at mapalawak ang dating kaalaman

Napipili ang gagamiting pamamaraan/mga pamaaraan ng pagtuklas ng bagong kaalaman o pagpapayaman ng dating kaalaman

natutukoy ang mga bahagi ng aklat at ang kahalagahan ng bawat isa- Talaan ng Nilalaman- (Talahuluganan)Glossary

nagagamit nang wasto ang mga bahagi ng aklat upag matugunan ang pangangailangan

Nakasusunod nang wasto sa mga panuto

Napagsunud-sunod ang mga salita batay sa alpabeto

Naibibigay ang kahulugan ng mga pictograph

Nabibigay ang kahulugan ng mga simpleng mapa ng mga pamilyar na lugar

Nakagagamit ng graphic organizers pagtatala ng mga impormasyon mula sa

tekstong napakinggan/nabasa

Natutukoy ang mga nakikita sa silid-aklatan at ang kahalagahan ng bawat isa

Nakasusunod sa mga tuntunin sa paggamit ng silid-aklatan

-

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 25

Page 26: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

K to 12 Filipino 2

PROGRAM STANDARD Nagagamit ang wikang Filipino upang madaling mauunawaan at maipaliwanag ang mga kaalaman sa araling pangnilalaman, magamit ang angkop at wastong salita sa pagpapahayag ng sariling kaisipan, damdamin o karanasan nang may lubos na paggalang sa kultura ng nagbibigay at tumatanggap ng mensahe.

KEY STAGE STANDARD

Sa dulo ng baitang 3, kailangang nakakáya ng mga estudyante na ipakita ang sigla sa pagtuklas at pagdanas ng pabigkas at pagsulat na mga teksto at ipahayag nang mabisà ang mga ibig sabihin at mga nadaramá.

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 26

Page 27: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

GRADE LEVEL STANDARD

Pagkatapos ng Ikalawang Baitang, ang mga mag-aaral ay inaasahang nakakapagsabi ng pangunahing diwa ng tekstong binasa o napakinggan, nagagamit ang mga kaalaman sa wika, nakababasa nang may wastong paglilipon ng mga salita at maayos na nakasusulat nang kabit-kabit upang maipahayag at maiugnay ang sariling ideya, damdamin at karanasan na may kaugnayan sa mga narinig at nabasang age-appropriate and culture-based materials.

DOMAIN(Kakayahan)Pamantayang Pangnilalaman

(Content Standard)Pamantayan sa Pagganap(Performance Standard)

Batayang Kasanayan

Wikang Binibigkas

Ang mag-aaral ay...

nauunawaan at nagagamit nang may ganap na kahusayan ang mga batayang kasanayan sa pakikinig at pagsasalita upang ipahayag ang sariling ideya, kaisipan, karanasan at damdamin

Ang mag-aaral ay...

naibibigay ang lubusang atensyon sa nagsasalita at nakukuha ang mensaheng inihahatid upang makatugon nang maayos

Ang mag-aaral ay... nakikinig nang mabuti

sa nagsasalita upang;

- matukoy ang mga pangunahing ideya sa napakinggang teksto

- maiugnay ang sariling karanasan sa napakinggang teksto

- matukoy ang damdaming ipinahihiwatig

- makasali sa isang usapan gamit ang telepono/media

- naisasalaysay muli ang tekstong napapakinggan

sa pamamagitan ng mga pangungusap/timeline/ pamatnubay na mga tanong

sa pamamagitan ng Story Grammar/CABLA – Story

nabibigyang-kahulugan ang mga panutong napakinggan

DOMAIN(Kakayahan)CONTENT STANDARD PERFORMANCE STANDARD LEARNING COMPETENCIES

Napapalawak ang mga kasanayan sa pag-unawa, pagpapakahulugan, pagsusuri at pagbibigay-halaga sa mga kaisipan o paksang napakinggan .

nasusuri ang mga impormasyon upang maunawan, makapagbigay kahulugan, at mapahalagahan ang mga tekstong napakinggan at makatugon ng maayos.

nakapagbibigay ng maikling panuto/pamamaraan - ga mit ang mga pangunahing

direksyon- paggawa ng isang

proyekto/gawain

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 27

Page 28: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

nasasabi ang mensahe ng larawan/pangyayaring nasaksahin

nasasagot ang mga tanong tungkol sa tekstong narinig

napaghahambing ang mga damdaming ipinahihiwatig ng mga tauhan sa kuwento, dayalogo, tula o awit na napakinggan sa kapwa tauhan sa napakinggan o sa saril

DOMAIN(Kakayahan) CONTENT STANDARD PERFORMANCE STANDARD LEARNING COMPETENCIES

Ang mag-aaral ay... nasasabi at napaghahambing ang

mga katangian ng mga tauhan sa napakinggang kuwento

naihahambing ang mga tauhan sa kuwento/tekstong napakinggan sa isang indibidwal

napagsusunod-sunod ang mga

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 28

Page 29: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

detalye ng napakinggang teksto sa pamamagitan ng pamatnubay na mga tanong/kahalagahan ng mga ito

nakapagbibigay ng maaaring mangyari kung maiiba ang isang pangyayari sa napakinggang teksto

nakapagbibigay ng reaksyon sa napakinggang teksto sa maayos at magalang na pamamaraan

natutukoy ang kahinaan/kamalian/suliranin sa tao/bagay/lugar/pangyayari ayon sa larawan/napanood na palabas/napakinggang teksto

DOMAIN(Kakayahan) CONTENT STANDARD PERFORMANCE STANDARD LEARNING COMPETENCIES

Ang mag-aaral ay... nahuhubog at napa-uunlad ang

kasanayang mag-isip at kakayahang mangatwiran sa pamamagitan ng pakikinig upang magamitn nang wasto at angkop ang pasalita at di pasalitang pahiwatig.

Ang mag-aaral ay...

nakikinig nang may pagsusuri upang ipahayag nang wasto ideya, damdamin, kaisipan at karanasan na may kaugnayan sa napakinggang teksto.

Ang mag-aaral ay...

napag-uusapan ang mga personal na karanasan na may kaugnayan sa napakinggang teksto

naibibigay ang sariling ideya / damdamin/pananaw sa napakinggang teksto/balita.

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 29

Page 30: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Nakapaglalahad ng impormasyong natutunan mula sa napanood/napakinggang teksto

nagkukuwento nang may tamang pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari at may tamang organisasyon ng mga ideya

Nakapagmumungkahi ng solusyon sa isang suliranin na napanood/ napakinggan

DOMAIN(Kakayahan) CONTENT STANDARD PERFORMANCE STANDARD LEARNING COMPETENCIES

Kasanayang PonolohiyaAng mag-aaral ay...

naipamamalas ang pag-unawa na ang mga salita ay binubuo ng mga tunog na may katumbas na tiyak na titk sa alpabeto.

Ang mag-aaral ay...

nakikilala at nagagamit ang mga tunog ng mga titik upang makabuo ng salita.

Ang mag-aaral ay... natutukoy ang mga salitang

magkakasintunog

natutukoy ang unahan/gitna/hulihang tunog ng mga salita

nakikilala ang mga tunog na bumubuo sa pantig ng mga salita- P (patinig)- KP (katinig-patinig)

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 30

Page 31: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

- PK - KPK- KKP- KKPK

Napagsasama-sama ang mga ponema upang mabasa ang mga salitang may dalawang pantig

Nahahati ang mga ponema ng salita

Nadadagdagan , nababawasan o napapalitan ang isang tunog ng salita upang makabuo ng isang bagong salita

Nababasa ang mga salitang - May kambal katinig- diptonggo

Natutukoy ang bilang ng mga salita sa isang pangungusap

DOMAIN(Kakayahan) CONTENT STANDARD PERFORMANCE STANDARD LEARNING COMPETENCIES

Palabigkasan at Pagkilala sa Salita

Ang mag-aaral ay...

nauunawaan na ang mga nakalimbag na salita ay binubuo ng mga letra na may kanya-kanyang tunog at pinagsama-sama upang makabuo ng mga salitang may kahulugan.

Ang mag-aaral ay...

nagagamit ang iba't ibang istratehiya sa pag-unawa ng mga salita.

Ang mag-aaral ay...

nasasabi ang pagkakatulad at pagkakaiba ng mga pantig/salita ayon sa kayarian

nababasa ang mga salitang madalas makita sa paligid tulad ng label/pananda/

nagagamit ang palabigkasan upang

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 31

Page 32: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

mabigkas ang mga hindi kilalang salita

nasasabi ang mensaheng nais ipabatid ng nabasang pananda/patalastas/babala/paalala na nakikita sa mga pribado/pampublikong lugar.

nakapag-uuri-uri ng mga salita ayon sa kaisipang/konseptwal na ipinahihiwatig

DOMAIN(Kakayahan) CONTENT STANDARD PERFORMANCE STANDARD LEARNING COMPETENCIES

Gramatika Naipakikita ang kasanayan sa pggamit ng Filipino sa pasalita at di-pasalitang pakikipagtalastasan.

nagagamit nang wasto ang mga bahagi ng pananalita sa mabisang pakikipagtalastasan upang ipahayag ang sariling ideya, damdamin at karanasan.

nagagamit ang pagkakaunawa sa gramatika upang madaling maunawaan ang mga di-kilalang salita

nagagamit nang wasto ang pangngalan sa pagbibigay ng pangalan ng tao, lugar at mga bagay- pambalana- pantangi

nagagamit ang angkop na pananda sa pagtukoy ng pangngalang pambalana/pantangi

napag-uuri ang pangngalan ayon sa kasarian- panlalaki

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 32

Page 33: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

- pambabae- di-tiyak- walang kasarian

nagagamit nang wasto at angkop ang pangngalan sa pagpapahayag ng ideya/impormasyon/orihinal na kuwento

nagagamit ang panghalip panao bilang pamalit sa pangngalan- panauhan(sa anyong

ang/ng/sa)- kailanan (isahan, dalawahan)

nagagamit nang wasto ang mga magagalang na pantawag sa tao

nagagamit ang tamang pandiwa na naaayon sa ginamit na pangngalan o panghalip- pangngagdaan- pangkasalukuyan- panghinaharap

nagagamit nang wasto ang pang-uri sa paglalarawan ng tao, lugar at bagay

nagagamit nang wasto ang mga salita sa paghahambing ng dalawa/tatlo o higit pang tao, bagay , hayop at lugar

nagagamit nang wasto ang pang-ukol- ng- ni/nina- kay/kina- ayon sa- para sa

nagagamit nang wasto ang pang-angkop na na, -ng at - g

natutukoy ang simuno at pandiwa ng pangungusap

nakabubuo nang wasto at payak na pangungusap na may tamang ugnayan ng simuno at pandiwa sa pakikipag-usap at pagsulat

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 33

Page 34: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

DOMAIN(Kakayahan) CONTENT STANDARD PERFORMANCE STANDARD LEARNING COMPETENCIES

Pag-unlad ng Bokabularyo

Ang mag-aaral ay…

nauunawaan ang isang salita sa pamamagitan ng pagsusuri ng kayarian nito upang magamit nang wasto at angkop sa pakikipagtalastasan.

Ang mag-aaral ay…

nagagamit ang iba't ibang istratehiya sa pagpapaunlad ng talasalitaan at magamit ang mga ito sa pakikipagtalastasan.

Ang mag-aaral ay…

nakaklasipika ang mga karaniwang salita sa mga konseptuwal na kategorya (hayop,pagkain, laruan)

nagtatanong tungkol sa mga di

kilalang salita upang malaman ang kanilang kahulugan.

(natutukoy ang kahulugan ng mga salita batay sa pagkakagamit ng mga ito sa pangungusap, pagkakarinig,

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 34

Page 35: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

pagkakabasa)natutukoy ang kahulugan ng di-pamilyar/bagong salita batay sa; - paggamit ng mga palatandaang

nagbibigay ng kahulugahan (context clues) kasingkahulugan kasalungat katuturan o kahulugan ng salita pag-uugnay sa sariling karanasan sitwasyong pinaggamitan ng salita

napag-uusapanang kahulugan ng mga salita at gamitin ang mga ito sa pangungusap

naiintindihan na ang ibang salita ay magkasingkahulugan at ang iba naman ay magkasalungat

natutukoy kung ang mga salita ay magkasingkahulugan o magkasalungat

nakapagbibigay ng mga salitang magkakasingkahulugan/magkakasalungat

nauunawaan na may iba't ibang gamit ang mga salita sa pangungusap (bilang pangngalan, pandiwa, at iba pa)

natutukoy ang mga pinaikling salita (contractions)

nabibigyang kahulugan ang mga dinaglat na salita

nakikilala na ang dalawang salita ay maaring maging tambalang salita- tambalang salita na nananatili

ang kahulugan naglalarawan layon gamit

nauunawaan na ang mga wika ay

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 35

Page 36: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

mayroong iba't ibang antas ng pormalidad

nagagamit ang wika nang may higit na control

nababasa nang malakas at ng may tatas ang mga pamilyar na teksto na may ekspresyong angkop sa gramatika

DOMAIN CONTENT STANDARD PERFORMANCE STANDARD LEARNING COMPETENCIES

Kaalaman sa Aklat at Limbag

Ang mag-aaral ay…

nagkakaroon ng kamalayan sa mga bahagi ng aklat at kung paano ang limbag ay nakakatulong sa wasto at naayon sa teksto.

Ang mag-aaral ay…

nasusuri ang mga nakalimbag na teksto bilang paghahanda sa pormal na pagbabasa.

Ang mag-aaral ay… alam ang ilang bahagi ng teksto,

tulad ng bungad at hulihan ng pangungusap, simula at pagtatapos ng mga talata at iba pang bantas

nauunawaan ang dahilan kung bakit nagbabasa ang mga tao- upang matuto at masiyahan

nauunawaan ang pagkakaiba ng kathang isip at di-kathang teksto

nahuhulaan ang pamagat batay sa pabalat ng aklat

nakikilala ang pagbibigay ng mga salita (capitalization, bold print)

natutukoy kung paano nagsisiumula at nagtatapos ang

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 36

Page 37: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

isang pangungusap/talata natutukoy ang kahalagahan

malaking titik sa isang salita/pangungusap

natutukoy ang kahalagahan ng bantas sa isang pangungusap- kuwit- tandang pananong- tandang padamdam

natutukoy ang mga salita, pangungusap at talata sa binasang teksto

DOMAIN(Kakayahan) CONTENT STANDARD PERFORMANCE STANDARD LEARNING COMPETENCIES

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 37

Page 38: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Pag-unawa sa Pinakinggan

Ang mag-aaral ay…

Napapalawak ang kasanayan sa pakikinig, pagsusuri ng mga napakinggang teksto upang makatugon nang mabilis at wasto.

Ang mag-aaral ay…

nakikinig at nauunawaan ang mga pasalita o di-pasalitang pagpapahayag upang makatugon nang naayon.

Ang mag-aaral ay… alam kung tama ang ginawang

prediksyon matapos pakinggan o basahin ang kuwento

nahuhulaan ang susunod na mangyayari sa kuwento

nagagamit ang mga naunang kaalaman sa pag-unawa ng pinakikinggang kuwento

nasasabi ang banghay ng kuwentong napakinggan

napagsusunod-sunod ang mga pangyayari sa kuwentong napakinngan

nakasusunod nang wasto sa panuto na may dalawa-tatlong hakbang

Naibibigay ang paksa ng kuwento/impormasyong napakinggan

nakapagbibigay ng sariling hinuha bago, habang at pagkatapos mapakinggan ang teksto.

nakapagbibigay ng sariling wakas sa napakinggang kuwento

naiguguhit ang mensahe/kaisipan ng tekstong napakinggan

naisasakilos ang tula/awit/tugma na napakinggan

DOMAIN(Kakayahan) CONTENT STANDARD PERFORMANCE STANDARD LEARNING COMPETENCIES

Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay…

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 38

Page 39: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Pag-unawa sa Binasa naipamamalas ang maayos na pagbasa upang maunawaan ang mensaheng ipinahihiwatig ng tekso.

nababasa ang mga teksto upang makatugon nang naaayon

A. Paggamit ng Konteksto at Dating Kaalaman

nagagamit ang mga personal na karanasan sa paghula ng mga maaaring maganap sa tekstong binasa

naiuugnay ang binasa sa sariling karanasan

nababago ang mga naunang kaalaman base sa mga bagong natuklasang kaalaman sa teksto

B. Pag-unawa sa Pampanitikang Teksto

Nasasagot ang mga simpleng tanong tungkol sa binasang teksto

nahuhulaan ang mga susunod na mangyayari sa kuwento

nakikilala ang mga pangunahing pangyayari sa kuwento

nailalarawan ang mga literal na bahagi ng kuwento tulad ng tauhan, banghay at tagpuan

Nasasabi ang banghay ng kuwentong binasa

natutukoy ang pagkakapareho at pagkakaiba ng banghay o mga pangyayari sa kuwento, sa mga personal na karanasan

nagagamit ang kaalaman sa tauhan at sa mga linya ng tauhan para sa epektibong pagbabasa

nakikilahok sa mga malikhaing pagtugon sa kuwento tulad ng sabayang bigkas at dula-dulaan

nakikilahok sa pagpalakpak, pagsagot, pagkanta at sabayang pagbasa na bahagi ng pagbasa ng tula o kuwento

C. Pag-unawa sa Informational Text1. Procedure

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 39

Page 40: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Nasasagot ang mga simpleng tanong tungkol sa binasang teksto

Nailalarawan sa sariling salita ang mga natutunan sa binasa

nababasa at naisasagawa ang simpleng panutong nakasulat

naipaliliwanag sa sariling salita ang pamamaraang nabasa

naiguguhit ang pmamaraan na nabasa

2. Recount nasasagot ang mga simpleng

tanong tungkol sa binasang teksto

nasasagot ang mga tanong na ano, sino, saan, kalian, paano tungkol sa binasa

naisasalaysay muli ang isang tekstong napakinggan nang may tamang pagkakasunod-sunod

3. Explanation naipaliliwanag ang dahilan ng

isang pangyayari nagagamit ang mga pang-

ugnay na salita tulad ng una, pangalawa, sunod upang mailahad nang may pagkakasunod-sunod ang nabasang teksto

D. Mga Istratehiya sa Pag-unawa nakapagbibigay ng dahilan o motibo

para magbasa (para maaliw, kumalap ng impormasyon)

humihingi ng tulong para maintindihan ang teksto

nahahanap ang impormasyon sa

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 40

Page 41: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

teksto/kuwento na kinakailangan upang tugunan ang simpleng tanong

natutukoy kung ang isang teksto at tunay o kathang-isip

Nabibigyang kahulugan ang mga

pananda/logo/babala na mababasa

nasasabi ang diwang nakapaloob sa binasang pangungusap/maikling talata o kuwento

napagsusunud-sunod ang mga pangyayari sa kuwentong binasa sa pamamagitan ng mga pangungusap

nakapagbibigay ng angkop na pamagat sa maikling talatang binasa

nakapagbibigay ng sariling wakas sa kuwentong binasa.

napag-uugnay ang sanhi at bunga sa mga pangyayari sa binasang talata/teksto

DOMAIN(Kakayahan) CONTENT STANDARD PERFORMANCE STANDARD LEARNING COMPETENCIES

TatasNaipapahayag nang wasto at naangkop ang damdamin, ideya, kaisipan, karanasan sa pasulat at di-pasulat na paraan ng pagpapahiwatig

Nakikinig nang wasto upang makatugon nang naangkop sa pamamagitan ng pagsasalita, pagbasa at pagsulat

nakikinig nang wasto at nakatutugon nang angkop at wasto

naipapahayag ang

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 41

Page 42: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

ng mensahe ideya/kaisipan/damdamin nang may wastong tono at diin

nababasa ang mga salita/pangungusap/maikling talata nang may tamang bilis, diin, ekspresyon at intonasyon

nakababasa ng 20 na high-frequency /sight words ng may pagkukusa

nababasa ang tekstong pang ikalawang baiting (60wpm)

naisusulat nang malinaw at wasto ang mga titik/salita/parirala/pangungusap

Pagbabaybay napahahalagahan ang wastong pagbaybay ng mga salita para sa malinaw na paglalahad ng mensahe.

naisusulat ang mga salita ng may wastong baybay.

Nagagamit ang phonemic awareness at letter knowledge para makabaybay ng mga salita

Natutukoy ang mga salitang may maling baybay sa isang pangungusap

nagagamit nang wasto at angkop ang simpleng bantas at malaking titik

naisusulat ang mga salita na may wastong baybay- tatlo o apat na apat na pantig - batayang talasalitaang

pampaningin- natutunang salita mula sa

mga aralin- mga salitang dinaglat

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 42

Page 43: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

naipapangkat ang mga salita ayon sa baybay/kayarian nito

Pagsusulat Nagkakaroon ng papaunlad na kasanayan sa wasto at maayos na pagsulat at paggamit sa mga pamantayan sa pagsulat.

Nagkakaroon ng panimulang kasanayan sa maayos na pagsulat ng pakabit-kabit at sa paggamit ng mga sangkap sa pagsulat.

Nakagagawa ng- Pataas-pababang guhit- Pataas na paikot- Pababang ikot

Nakasusulat sa kabit-kabit na paraan na may tamang laki at layo sa isa't isa- malaking titik - maliit na titik- mga salita- pangungusap

nasisipi nang wasto at sa maayos na paraan- malaking titik - maliit na titik- mga salita- pangungusap

Form lower case letters correctly in a script that will be easy to join later

naisusulat ang label, captions sa mga larawan, tsart at mga bagay.

nagagamit ang kaalaman sa paggamit ng malaki at maliit na titik at mga bantas sa pagsulat ng;- mga salitang natutunan sa

aralin- mga salitang dinaglat- parirala- pangungusap

DOMAIN CONTENT STANDARD PERFORMANCE STANDARD LEARNING COMPETENCIES

Komposisyon nauunawaan kahalagahan ng pagsulat ng isang komposisyon ay may iba't ibang layunin.

Naipamamalas ang kakayahang maisulat nang wasto at maliwanag ang

may iba't ibang dahilan sa pagsulat

nakapagbabahagi ng kaugnay na

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 43

Page 44: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

damdamin, ideya, kaisipan at sariing karanasan sa mga tiyak na layunin.

pangungusap sa kuwentong isinusulat ng klase

nasisipi ang salita/mailking pangungusap mula sa huwaran

naisusulat nang wasto ang mga salitang/pangungusap na ididikta

Ang mag-aaral ay…

nakakapagpahayag ng sariling karanasan, damdamin at ideya sa pamamagitan ng maikling pangungusap o talata.

Ang mag-aaral ay…

nagagamit ang angkop na salita at bantas sa pagpapahayag ng ideya, karanasan, kaalaman, damdamin.

Ang mag-aaral ay… nakagagamit nang angkop na

salita/bantas upang maipahayag ang sariling ideya, karanasan, kaalaman o damdamin

nakabubuo ng mga payak na pangungusap/talata tungkol sa isang bagay/ larawan/pangyayaring nasaksihan/napakinggan/ nabasa

nakasusulat ng isang talaan/maikling pangungusap/talata /liham pangkaibigan upang maipahayag ang sariling damdamin at ideya

DOMAIN(Kakayahan) CONTENT STANDARD PERFORMANCE STANDARD LEARNING COMPETENCIES

Pakikitungo sa Wika, Literasi at Panitikan

Ang mag-aaral ay…

napapahalagahan ang mga pasalita at di-pasalitang paraan ng pagpapahayag ng damdamin,

Ang mag-aaral ay…

nagagamit ang kaalaman kaalaman sa wikang binibigkas at literasi upang

Ang mag-aaral ay… Ikinukuwentong muli ang mga

akdang binasa

May mga dahilan na sa pagpili ng

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 44

Page 45: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

karanasan, kultura at kaalaman. maipahayag ang sariling kaisipan, karanasan at damdamin at maiugnay ang mga nabasa/narinig sa sariling iskima.

mga kuwentong babasahin (nasasabi ang dahilan ng pagpili sa kuwentong babasahin)

gustong humiram ng mga libro para basahin sa bahay (nakahihiram ng aklat na babasahin sa bahay)

may mga paboritong manunulat at libro (naipapakita ang kawilihan sa pagbasa ng paboritong aklat at maa akda ng paboritong manunulat)

mapahalagahan ang mga mga tekstong pampanitikan/pang-impormasyon sa pamamagitan ng maayos na pakikinig

nakapipili ng angkop na aklat batay sa sariling pangangailangan

nakapag bibigay ng motibo/dahilan para magbasa

naipamamalas ang paggalang sa edad, kasarian at kultura ng awtor nang narinig/nabasang awit/tula/kuwento

naipakikita ang pagkahilig sa pagbasa sa pamamagitan ng- pagpili ng sariling aklat na

babasahin- paggamit ng mga resources

sa silid-aklatan

makagawa ng portfolio ng mga drowing at mga sulatin upang magamit sa pakikipagtalastasan

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 45

Page 46: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

nagpapakita ng sipag at tiyaga sa pagsipi ng mga gawaing pasulat

nakasusulat nang may pagkukusa upang magpahayag ng mensahe

nakapagsasalita nang may tamang ekspresyon, lakas ng boses, katamtamang bilis at angkop na galaw ng katawan para sa mabisang pagpapahayag ng mensahe

Mga istratehiya sa Pag-aaral Naipapamalas ang lubusang pagkaunawa na may mga istratehiya sa pag-aarla na magagamit upang makakuha ng mga bagong impormasyon at mapalawak ang dating kaalaman

Napipili ang gagamiting pamamaraan/mga pamaaraan ng pagtuklas ng bagong kaalaman o pagpapayaman ng dating kaalaman

nabubuklat ang mga picture book nang may kasiyahan

natutukoy ang mga bahagi ng aklat at ang kahalagahan ng bawat isa- Talaan ng Nilalaman- Index- May akda- Tagaguhit

nagagamit nang wasto ang mga bahagi ng aklat upag matugunan ang pangangailangan

naiisa-isa ang mga paraan ng pangangalaga sa aklat

Nakasusunod nang wasto sa mga panuto

Napagsunud-sunod ang mga salita batay sa alpabeto

Naibibigay ang kahulugan ng mga

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 46

Page 47: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

bar graph at table

Nabibigay ang kahulugan ng mga simpleng mapa ng mga pamilyar na lugar

Nakagagamit ng graphic organizers pagtatala ng mga impormasyon mula sa

tekstong napakinggan/nabasa

Nakasusunod sa mga tuntunin sa paggamit ng silid-aklatan

Naisasagawa ang mga tamang gawi sa paggamit ng silid-aklatan

Natutukoy ang mga print at electronic resources sa silid-aklatan

Nakagagamit nang wasto ng mga print at electronic resources sa salid-aklatan

K to 12 Filipino 7

PROGRAM STANDARD (PAMANTAYAN NG PROGRAMA)

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, mapanuring pag-iisip, at pag-unawa at pagpapahalagang pampanitikan gamit ang teknolohiya at iba’t ibang uri ng teksto at mga akdang pampanitikang rehiyunal, pambansa, saling-akdang Asyano at pandaigdig tungo sa pagtatamo ng kultural na literasi.

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 47

Page 48: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

KEY STAGE STANDARDNaipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/ mapanuring pag-iisip at pagpapahalagang pampanitikan sa tulong ng mga akdang pampanitikang rehiyonal, pambansa, saling-tekstong Asyano at pandaigdig at teknolohiya upang matamo ang kultural na literasi

GRADE LEVEL STANDARD (PAMANTAYAN PARA SA BAITANG 7)

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, mapanuring pag-iisip, at pag-unawa at pagpapahalagang pampanitikan gamit ang teknolohiya at iba’t ibang uri ng teksto at akdang pampanitikang rehiyunal upang maipagmalaki ang sariling kultura, gayundin ang iba’t ibang kulturang panrehiyon.

DOMAIN(KAKAYAHAN)

Pamantayang Pangnilalaman(Content Standard)

Pamantayan sa Pagganap(Performance Standard)

Batayang Kasanayan

Pag-unawa sa Napakinggan Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng pag-unawa sa mga impormasyon, konteksto, at epekto ng suprasegmental sa kahulugan ng tekstong napakinggan

Ang mag-aaral ay nakapagbabahagi ng sariling pagpapakahulugan/ interpretasyon sa tekstong napakinggan

Ang mag-aaral ay...

Nakapagbibigay-hinuha sa konteksto ng pinakikinggan ayon sa lugar, kausap at paksa

Nakapagbibigay ng paksa ng tekstong napakinggan

Nakalilikom ng mahahalagang impormasyon mula sa tekstong napakinggan

Nakasasagot sa mga tanong tungkol sa tekstong napakinggan

Nakapagbibigay-hinuha sa kalalabasan ng mga pangyayari ng

DOMAIN (Kakayahan)Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pag-unawa sa Napakinggantekstong pakikinggan

Nakapagsasaayos ng mga ideya o impormasyong napakinggan

Nakapaglalahad ng mga detalye

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 48

Page 49: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

ng tekstong napakinggan

Nakapaglalahad ng magkakasunod-sunod at magkakaugnay na pangyayari ng tekstong napakinggan

Nakabubuo ng mga tanong batay sa tekstong napakinggan

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng pag-unawa sa media (radyo, telebisyon, pahayagan, at iba pa) bilang isa sa mga pagkukunan ng mahahalagang impormasyon

Ang mag-aaral ay nakapagsasalaysay ng ilang napapanahong paksa/isyu na may kaugnayan o batay sa napakinggang media

Nakalilikom ng mahahalagang impormasyon mula sa media (radyo, telebisyon, pahayagan, at iba pa)

Nakapagtatala ng mga detalye ng napakinggang mediaNakapagbibigay ng sariling kuro-kuro, saloobin at pananaw tungkol sa napakinggan

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pag-unawa sa Napakinggan Ang mag-aaral ay...tungkol sa napakinggang media

Nakapagpapaliwanag ng kabuluhan ng napakinggang media

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 49

Page 50: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Nakapaglalahad ng mga napapanahong isyu mula sa napakinggang media

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng pag-unawa sa kahalagahan ng suprasegmental (tono, antala, haba at diin), at mga di-pasalitang palatandaan (non-verbal clues) sa pagpapahayag ng damdamin/saloobin, pananaw at iba pa

Ang mag-aaral ay nakapagpapahayag ng sariling damdamin/saloobin batay sa tekstong napakinggan

Nakapagpapaliwanag ng kahalagahan ng paggamit ng suprasegmental (tono, antala, haba at diin), at mga di-pasalitang palatandaan (non-verbal clues) sa tekstong napakinggan

Nakapagbibigay-hinuha sa mga detalye sa tekstong napakinggan batay sa paraan ng pagsasalita

Nakapaglalahad ng saloobin/damdamin at pananaw ng mga nagsasalita sa tekstong napakinggan batay sa paraan ng pagsasalita

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng pag-unawa sa iba’t ibang paraan ng pakikinig

Ang mag-aaral ay nakapagbabahagi ng paraan kung paano niya nauunawaan ang kaniyang pinakikinggan

Ang mag-aaral ay...

Nakapagpapakita ng sariling paraan ng pakikinig sa mga teksto

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng Ang mag-aaral ay Nakabubuo ng mga pahayag na

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 50

Page 51: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Pagsasalita pag-unawa sa iba’t ibang uri ng teksto (naglalarawan, nagsasalaysay, naglalahad, at nangangatuwrian)

nakapagpapahayag ng sariling damdamin/saloobin at pananaw tungkol sa ilang napapanahong isyu o paksa

naglalarawan, nagsasalaysay, naglalahad, at nangangatuwiran

Nakapaglalarawan ng mga:o bagay sa paligido pangyayari

Nakapagsasalaysay ng mga:

o pangyayari tungkol sa sariling buhay

o pangyayari tungkol sa buhay ng ibang tao

Nakapaglalahad ng mga katuwiran mula sa nakuhang detalye

Nakapagpapahayag ng damdamin, ideya, opinyon, at mensahe gamit ang malilinaw na pangungusap

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pagsasalita Nakapagpapahayag ng

damdamin tungkol sa mga tauhan sa akda

Nakapagbibigay-puna sa mga ginawa at desisyon ng mga tauhan sa akda

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas Ang mag-aaral ay Nakapagsasalita nang may

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 51

Page 52: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

ng pag-unawa sa maayos na pagsusunod-sunod ng mga pangyayari/ideya sa paraang pasalita

nakapagsasalaysay ng mga pangyayari/ sariling karanasan o karanasan ng iba sa masining na paraan

maayos na pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari/ideya

Nakapagpapamalas ng organisadong pag-iisip sa pagsasalita

Nakapag-iisa-isa ng mga ideya at pangyayari upang makuha ang nilalaman ng akda

Nakapagsasalaysay ng mga pangyayari sa isang akda

Nakapagsasaayos ng mga pahayag tungkol sa mga pangyayari sa paligid

Nakapagsasalaysay ng mga pangyayari sa sariling buha

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pagsasalita Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng pag-unawa sa iba’t ibang paraan ng paglalahad ng mga katuwiran

Ang mag-aaral ay nakapaglalahad ng mga katuwiran batay sa isang napapanahong isyu o paksa

Nakapagbibigay-katuwiran kaugnay ng mga napapanahong isyu o paksa

Nakapaglalahad ng sariling opinyon/pananaw/pangangatuwiran nang may kaayusan, kaisahan ay kabuuan

Ang mag-aaral ay Ang mag-aaral ay ay Nakapag-uulat tungkol sa nasaliksik

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 52

Page 53: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

nakapagpapamalas ng pag-unawa sa iba’t ibang paraan ng paglalahad ng mga nasaliksik na impormasyon

nakapaglalahad ng mga nasaliksik na imoormasyon

Nakapanghihikayat sa pamamagitan ng pananalita

Nakagagamit ng simbolismo para pagyamanin ang mga ipinahahayag

Pag-unawa sa Binasa Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng pag-unawa sa pagpapakahulugan sa mga kaisipan sa teksto at akdang pampanitikan

Ang mag-aaral ay nakapag-uugnay ng pinakamalapit na sariling karanasan o karanasan ng iba sa mga karanasang inilahad sa binasa

Nakagagamit ng dating kaalaman at karanasan sa pag-unawa at pagpapakahulugan sa mga kaisipan sa teksto at akdang pampanitikan

Nakapagbibigay-kahulugan sa mga salita sa isang akda batay sa:

o pagkakagamit sa pangungusapo denotasyon/konotasyono tindi ng pagpapakahulugan

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pag-unawa sa Binasa o kasingkahulugan at kasalungat na kahulugan

o kontekstuwal na pahiwatig

Nakapagpapaliwanag sa pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari sa isang akda

Nakapaglalahad ng pangunahing ideya ng

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 53

Page 54: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

teksto

Nakapagbibigay ng sariling hinuha sa kahihinatnan ng mga pangyayari sa teksto

Nakapagbubuod ng tekstong binasa sa tulong ng mga pangunahin at pantulong na kaisipan

Nakapag-uugnay ng pinakamalapit na sariling karanasan o karanasan ng iba sa mga karanasang inilahad sa binasa

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng pag-unawa sa mga pangunahing elemento (tauhan, tagpuan, banghay) ng alamat at kuwentong bayan

Ang mag-aaral ay nakalilikha ng sariling alamat na naglalarawan ng kultura ng kaniyang sariling lugar/rehiyon

Nasusuri ang mga elemento ng alamat at kuwentong bayan

Natutukoy ang karaniwang tema ng mga alamat at kuwentong bayan

Nakapaglalarawan sa karaniwang katangian ng mga tauhan ng mga alamat at kuwentong bayan

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Nakapaglalarawan sa mga katangian ng mga tagpuan ng mga akdang binasa

Nakapagsasalaysay ng banghay (mga pangyayari) sa kuwento

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 54

Page 55: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Nakapaghahambing ng mga katangian ng mga tauhan sa kuwento

Nakapagsusuri sa mga katangian at papel na ginagampanan ng bawat tauhan sa kuwento (pangunahing tauhan, pantulong na tauhan, at iba pang pantulong na tauhan)

Nakapagpapaliwanag sa kaangkupan ng mga ikinikilos ng tauhan batay sa kaniyang mga katangian

Nakapagpapaliwanag sa kaangkupan ng tagpuan sa paksa ng kuwento

Nakapaghahambing sa motif ng mga alamat at kuwentong bayan

Nakapagbibigay ng haka sa kahalagahan ng mga alamat at kuwentong bayan sa mga sinaunang lipunan

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pag-unawa sa Binasa

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng pag-unawa sa kasiningan, pangyayari, motibo ng may-akda at bisa ng akdang binasa

Ang mag-aaral ay nakapagmumungkahi ng solusyon sa ilang suliranin sa kasalukuyan gamit ang kaisipang hatid ng akdang binasa

Nakapaglalahad ng mungkahing solusyon, kongklusyon, paniniwala at bisa ng akda sa sarili

Nakapagbibigay ng mga opinyon tungkol sa mga akdang binasa

Nakapagbabahagi ng bisang pandamdamin

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 55

Page 56: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

ng akda

Nakapagbibigay ng sariling hinuha sa kahihinatnan ng mga pangyayari sa akda

Nakapagbibigay-halaga sa kasiningan at kabuluhan ng mga tekstong binasa ayon sa pamantayang pansarili

Nakapangangatuwiran sa kaangkupan ng pagiging makatotohanan at di-makakatohanan ng binasang akda

Nakapagbibigay-hinuha sa pangyayari, kaalaman at pakay/motibo ng may akda

Nakagagamit ng mga kaisipang inilahad sa teksto sa pagpapaliwanag o pagpapahayag ng ibang bagay na nasa labas ng teksto

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pag-unawa sa Binasa Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng pag-unawa sa iba’t ibang akdang pampanitikang rehiyunal

Ang mag-aaral ay nakapaghahambing ng kultura ng iba’t ibang rehiyon batay sa uri ng kanilang panitikan

Nakapaghahambing ng iba’t ibang akdang pampanitikang rehiyunal

Nakapagpapaliwanag sa mga katangian ng panitikan na natatangi sa bawat rehiyon:

o wikao tema at paksa

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 56

Page 57: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

o tauhano tagpuano kaisipan

nakapaglalarawan ng mga natatanging aspetong pangkultura na nagbibigay-hugis sa mga panitikan ng bawat rehiyon (halimbawa: heograpiya, uri ng pamumuhay, at iba pa)

nakapagpapaliwanag sa pagkakatulad at pagkakaiba ng mga tema at paksa ng mga panitikan mula sa iba’t ibang rehiyon

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

nakapagbibigay ng haka kung bakit nagkakaiba o nagkakatulad ang mga panitikan ng iba’t ibang rehiyon sa Pilipinas

Naiisa-isa ang katangian ng relasyon ng tao sa lipunan na inilalahad sa akda

Nasusuri ang mga elemento at sosyo-historikal na konteksto ng binabasang akda

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 57

Page 58: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Nakapagbibigay-halaga sa mga anyo ng panitikan alinsunod sa isang payak ngunit malinaw na kasaysayang pampanitikan ng Pilipinas

Pagsulat Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa tekstong naglalarawan, nagsasalaysay, naglalahad at nangangatuwiran

Ang mag-aaral ay nakasusulat ng talata kaugnay ng paksa

Nakagagamit ng iba’t ibang kakayahan at estratehiya upang mabisang makapagsulat para sa iba’t ibang layon

Nakapagpapaliwanag sa kaibahan ng pasalita at pasulat na paraan ng wika na may tuon sa kani-kanilang katangian

Nakapaglalahad ng mga katangian ng pasulat na paraan ng wika

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Napag-iiba-iba ang pasalita at pasulat na paaan ng wika

Nakapaglalarawan gamit ang payak na panuring (pang-uri at pang-abay)

Nakabubuo ng matatalinghagang paglalarawan gamit ang mga idyoma at tayutay

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 58

Page 59: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Nakasusulat ng tekstong paglalarawan, nagsasalaysay, naglalahad at nangangatuwiran

Nakapaglalahad ng mga dapat tandaan sa pagsulat ng mabisang talata (mekaniks at kayarian ng talata)

Napag-iiba-iba ang payak at masining na paglalarawan sa pamamagitan nang paggamit ng panuring

Napag-iiba-iba ang payak at masining na paglalarawan sa pamamagitan nang paggamit ng mga idyoma at tayutay

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Nakapagpapahayag ng damdamin, ideya, opinyon, at mensahe gamit ang malilinaw na pangungusap

Nakasusulat ng simple at organisadong talata

Pagsulat Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng pag-unawa sa balita bilang isang uri ng tekstong

Ang mag-aaral ay nakasusulat ng balita batay sa ilang

Nakasusulat ng tekstong nagsasalaysay

Nakapagpapaliwanag sa mga katangian

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 59

Page 60: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

nagsasalaysay napapanhong isyu o paksa ng tekstong nagsasalaysay

Nakasusuri ng halimbawa ng tekstong nagsasalaysay

Nakapagpapaliwanag sa mga katangian ng balita

Nakapagpapaliwang sa mga hakbang sa pagsulat ng balita

Nakasusulat ng balita tungkol sa ilang pangyayari sa mga tekstong binasa

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pagsulat Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng pag-unawa sa mga elemento at hakbang sa pagsulat ng suring papel

Ang mag-aaral ay nakasusulat ng suring papel ng isang nabasa, napakinggan o napanood na akdang pampanitikan

Nakasusulat ng sanaysay na may kaayusan, kaisahan at kabuuan

Nakasusulat ng suring papel sa isang akda

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng pag-unawa sa mga bahagi at hakbangin sa pagsulat ng pamanahong papel

Ang mag-aaral ay nakasusulat ng pamanahong papel kaugnay ng napiling paksa

Nakasusulat ng pananaliksik

Nakapagpapaliwanag sa mga bahagi ng pananaliksik

Nakapaglalahad ng mga paraan ng

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 60

Page 61: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

pananaliksik

Nakahahanap ng mga angkop at iba’t ibang pagkukunan ng impormasyon upang mapagtibay ang mga pinaninindigan, mabigyang-bisa ang mga pinaniniwalaan, at makabuo ng mga kongklusyon

Nakapaghahambing sa mga primarya at sekundaryang pinagkukunan ng impormasyon

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Tatas Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng pag-unawa sa wastong gamit ng wika, pabigkas man o pasalita

Ang mag-aaral ay nakababasa, nakasusulat at nakapagsasalita, nakapanonood nang may katatasan gamit ang wastong gramatika/retorika

Nakagagamit nang wastong wika, pabigkas man o pasulat

Nakapaghahambing ng pormal at impormal na Filipino

Nakapagsusuri ng mahahalagang detalye ng napanood, napakinggan, o nabasang impormasyon (media literacy)

Nakapagtataya kung ang napakinggan, napanood o nabasa ay may kabuluhan at

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 61

Page 62: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

kredibilidad

Gagap ang gramatika at bokabularyong Filipino

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pakikitungo sa Wika at Panitikan

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng pag-unawa sa makabuluhang tanong at ideya sa iba’t ibang paraan, para sa iba’t ibang sitwasyon

Ang mag-aaral ay nakapagpapahayag ng mga makabuluhang tanong at ideya sa iba’t ibang paraan, para sa iba’t ibang sitwasyon

Nakapagpapahayag ng mga makabuluhang tanong at ideya sa iba’t ibang paraan, para sa iba’t ibang sitwasyon

Estratehiya sa Pananaliksik

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng pag-unawa sa mga primarya at sekundaryang pinagkukunan ng impormasyon

Ang mag-aaral ay nakahahanap ng mga angkop at iba’t ibang pagkukunan ng impormasyon upang mapagtibay ang mga

Nakagagamit ng iba’t ibang kakayahan at kasangkapan bilang tulong sa pag-aaral

Nakahahanap ng mga angkop at iba’t ibang pagkukunan ng impormasyon

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 62

Page 63: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

pinaninindigan, mabigyang-bisa ang mga pinaniniwalaan, at makabuo ng mga kongklusyon

upang mapagtibay ang mga pinaninindigan, mabigyang-bisa ang mga pinaniniwalaan, at makabuo ng mga kongklusyon

Nakapaghahambing sa mga primarya at sekundaryang pinagkukunan ng impormasyon

K to 12 Filipino 8

PROGRAM STANDARD (PAMANTAYAN NG PROGRAMA)

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, mapanuring pag-iisip, at pag-unawa at pagpapahalagang pampanitikan gamit ang teknolohiya at iba’t ibang uri ng teksto at mga akdang pampanitikang rehiyunal, pambansa, saling-akdang Asyano at pandaigdig tungo sa pagtatamo ng kultural na literasi.

KEY STAGE STANDARDNaipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/ mapanuring pag-iisip at pagpapahalagang pampanitikan sa tulong ng mga akdang pampanitikang rehiyonal, pambansa, saling-tekstong Asyano at pandaigdig at teknolohiya upang matamo ang kultural na literasi

GRADE LEVEL STANDARD

(PAMANTAYAN PARA SA BAITANG 8)

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, mapanuring pag-iisip, at pag-unawa at pagpapahalagang pampanitikan gamit ang teknolohiya at iba’t ibang uri ng teksto at akdang pampanitikang pambansa upang maipagmalaki ang kulturang Pilipino.

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 63

Page 64: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

DOMAIN (Kakayahan)Pamantayang Pangnilalaman

(Content Standard)Pamantayan sa Pagganap(Performance Standard)

Batayang Kasanayan

Pag-unawa sa Napakinggan Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kasanayan sa pag-unawa, pagpapakahulugan, pagsususuri at pagbibigay-halaga sa mga kaisipan o paksang napakinggan.

Ang mag-aaral ay nakalilikha ng isang komik istrip na nagpapakita ng kanilang pag- unawa sa tekstong napakinggan.

Natutukoy ang mga makabuluhang talasalitaan na ginagamit sa mga usapang napakinggan.

Nabibigyang-kahulugan ang mga salitang narinig batay sa paraan ng pagsasalita (tono, diin, paghinto at intonasyon)

Natutukoy ang mga puntong binibigyang-diin o halaga ng tagapagsalita.Natutukoy ang paksang pangungusap sa napakinggang pahayag.Nakikinig nang mabuti upang:

matukoy ang layunin ng napakinggang ulat at/o babasahin

masagot ang mga tanong matukoy ang mahahalaga at di-

mahahalagang pangyayari

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pag-unawa sa Napakinggan

masabi ang pagkakaugnay-ugnay ng mga pangyayari

masabi ang sanhi at bunga ng mga pangyayari

mapatunayan ang kawastuhan ng impormasyon

mataya ang saloobin , haka o opinyon at argumentong napakinggan.

Nakikilala ang mga pangkomunikatibong gamit ng mga pahayag batay sa sitwasyon, layunin at

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 64

Page 65: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

sa gumagamit ng wika.

Nakalililkha ng isang’ artwork” na nagpapakita ng kanyang pag-unawa sa napakinggan.

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kahusayan sa proseso ng pakikinig na may pag-unawa gamit ang berbal at di-berbal na paraan ng pagtugon.

Ang mag-aaral ay nakasusulat ng talata ukol sa kanilang pag-unawa at pagbabahagi ng kanilang damdamin sa teksto o pahayag na napakinggan.

Naibibigay ang buod ng akdang napakinggan.

Naipapahayag ang sariling damdamin ukol sa mga impormasyong napakinggan.

Naisasagawa nang mahusay ang proseso ng pakikinig na may pag-unawa gamit ang berbal at di-berbal na paraan ng pagtugon.

Natutukoy ang mga panawag-hudyat na ginagamit ng nagsasalita upang:

magpatuloy huminto nang bahagya tumigil at magwakas

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pag-unawa sa Napakinggan

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kahusayan sa mapanuring pakikinig.

Ang mag-aaral ay nakapagbabahagi ng sariling interpretasyon at opinyon sa tekstong napakinggan

Natutukoy ang kontradiksyon/kasalungat sa napakinggang pahayag.

Nagpapamalas ng kakayahang suriin ang teksto o diskursong napakinggan.

Natutukoy ang di-sapat na impormasyon at iba pang pagpapakahulugan ng nagsasalita.

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 65

Page 66: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Napag-iiba-iba ang katotohanan sa mga hinuha, opinyon at personal na interpretasyon ng nagsasalita at ng nakikinig.

Naiuugnay ang pinapaksa ng nagsasalita sa iba pang paksa at karanasan.

Nakabubuo ng makabuluhang tanong batay sa napakinggan.

Nakabubuo ng sariling pananaw tungkol sa isang napapanahong isyu batay sa napakinggang impormasyon, ideya o mensahe

Muling nasasabi o naisusulat sa sariling pamamaraan ang mga napakinggang pahayag, mensahe at teksto.

Naisasaayos ang mga ideya o impormasyon mula sa narinig na teksto o diskurso.

Nakapaghahambing ng katotohanan sa mga hinuha, opinyon at personal na interpretasyon ng nagsasalita at nakikinig.

Naihahambing ang sariling saloobin sa saloobin ng nagsasalita.

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kahusayang makagawa ng angkop na pagtugon sa pinakinggang usapan/talakayan

Ang mag-aaral ay nakapag-oorganisa ng isang talakayan, programa o positibong pagkilos na ukol sa programa o talakayang napakinggan.

Nakasusuri ng de-kahon at progresibong katuwiran.

Nakapagbibigay ng sariling kuro-kuro, pananaw, kontradiksyon o saloobin sa narinig.

Nakabubuo ng sariling pananaw tungkol sa isang napapanahong isyu batay sa napakinggang impormasyon, ideya o mensahe.

Nakabubuo ng mahahalagang punto sa

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 66

Page 67: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

napakinggang impormasyon, ideya o mensahe.

Nakukuha ang iba’t ibang tala mula sa napakinggan sa pamamagitan ng:

ugnayang pamaksa pagsulat kung ano ang narinig ugnayang –sunuran pagbibigay-diin rebisyon

Gumawa ng isang kampanya o programa na magsusulong ng positibong reaksyon gamit ang multi media sa mga isyung natalakay sa programang napakinggan.

Mapalawak at mapayaman ang sariling interes sa pakikinig sa mga tekstong na nangangailangan ng mas mataas na antas ng pag-unawa.

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pasasalita at Katatasan(Fluency)

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng mga kaalaman at kasanayan sa paggamit ng Filipino sa pakikipagtalastasang pasalita ayon sa sitwasyon, pangangailangan at pagkakataon.

Ang mag-aaral ay nakalalahok sa usapang angkop sa iba’t ibang sitwasyon at naisasalaysay ang mga bagay na narinig, nabasa at napanood.

Nagagamit ang angkop at magalang na pananalita sa pakikipag-usap.

Naipapahayag nang mabisa ang mga kaalaman/palagay at saloobin sa pamamagitan ng:

tono o lakas ng tinig bilis ng pagsasalita paghinto o pagpigil diin intonasyon

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 67

Page 68: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Nagagamit nang wasto ang mga bahagi ng panalita.

Nabubuo at nagagamit nang wasto ang mga pangngalang hango sa pandiwa sa pakikipag-usap sa kapwa

Nasasabi ang pagkakaiba ng gamit ng mga pang-uring nagkakahawig ang kahulugan sa pagpapakilala sa sarili.

Natutukoy at naihahambing ang pang-uring panlarawan at pamilang sa pagpapakilala ng tao bagay o pangyayari.

Nagagamit sa makabuluhang pangungusap ang mga pang-uring panlarawan at pamilang

Natutukoy ang mga panuring sa pagbibigay ng magandang saloobin sa ibang tao.

Nagagamit ang iba’t ibang uri ng pangungusap.

Nagagamit ang ilang kataga o ingklitik na angkop sa pagsagot sa mga tanong.

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pasasalita at Katatasan(Fluency)

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kahusayan upang mapagyaman ang mga natatamong kaalaman at kakayahan sa paglinang ng pangangailangang pangkomunikatibo.

Ang mag-aaral ay nakapagpapaliwanag ng kanyang ideya at iba pang impormasyon ukol sa napapanahong isyu o paksa.

Naipapaliwanag ang mga impormasyon at naiuulat ang kahalagahan ng mga ito.

May kakayahang mangatwiran sa mga napapanahong isyu sa lipunan.

Gumagamit ng mga angkop na simbolo, imahen at pahiwatig sa pananalita.

Higit na bihasang nakagagamit ng epektibo’t mapanghikayat na

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 68

Page 69: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

pananalitâ.

Nagagamit ang kasanayan sa pagkuha ng impormasyon sa iba’t ibang paraan tulad ng pagbabasa, pakikipanayam atbp.

Nailalahad nang maayos at mabisa ang mga nalikom na datos sa pananaliksik.

Nasasabi ang pagkakaiba ng tuwiran at di-tuwirang pahayag.

Nagagamit ang magkakaugnay na pahayag sa pagbibigay ng sanhi at bunga ng mga pangyayari.

Nakabubuo ng isang maayos at may kaisahang ulat/sanaysay, at/o katha sa magkakaugnay na pangungusap.

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pasasalita at Katatasan(Fluency)

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng mga kaalamang gramatikal at retorikal na makakatulong sa pagtamo ng mabisang pasalitang pangkomunikatibo

Ang mag-aaral ay nakapagpapahayag ng kanyang damdamin, sariling opinyon at nakapagpapalitang-kuro upang mahikayat ang kausap na pakinggan ang kanyang pananaw.

Nagagamit ang mga angkop na salita sa: pagtanggi pagtanggap pagpapahayag ng argumento pag-iisa-isa pagbibigay ng opinyon pagbibigay ng proposisyon pagbibigay ng alternatibo pagtutulad ng ideya paglalagom

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 69

Page 70: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pasasalita at Katatasan(Fluency)

Nagagamit ang salita/pangungusap ayon sa pormalidad ng pagkagamit nito

Nabibigyang-kahulugan ang mga pahayag/pangungusap na na nagbibigay-pahiwatig.

Nakabubuo ng mga pangungusap na: nagpapaliwanag nangangatwiran nagsasalaysay naglalarawan

Nakakapagsasagawa ng panayam.Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kahusayan sa

Ang mag-aaral ay nakapamumuno sa talakayan at

Nagagamit nang wasto ang angkop na istratehiya sa :

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 70

Page 71: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

pagsasalita tungo sa mabisang komunikasyon.

anumang uri ng palatuntunan. pagbubukas ng usapan paglipat at pagbalik ng usapan pagtatapos ng usapan

Nakapagpapahayag nang wasto ng mga pag-aalinlangan/pag-aatubili/pasubali.

Naipaliwanag ang pagpagkakasunud-sunod ng mga hakbang sa pagsasagawa ng isang gawain

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pasasalita at Katatasan(Fluency)

Nailalahad ang mga pagpapasya batay sa mga patunay at katwiran.

Naipapahayag nang maayos ang matinding reaksyon sa bagay na di maunawaan at nagugustuhan.

Nailalahad nang maayos ang pansariling pananaw, opinyon at saloobin.

Namumuno sa isang pormal na pagtitipon o palatuntunan.

Nakapagbigay ng pahayag ukol sa isang paksa sa isang pormal ng okasyon.

Pag-unawa sa Binasa (Paglinang ng

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng pag-unawa sa

Ang mag-aaral ay nakasusulat ng maikling talata ukol sa mga

Naibibigay ang buod ng akdang binasa

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 71

Page 72: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Talasalitaan) tekstong binasa akdang binasa. Nakapagbibigay ng mungkahi, sariling pananaw at paghahambing ng sariling karanasan sa nabasang akda.

Napauunlad ang sariling kakayahang umunawa sa binasang akda sa pamamagitan ng pagkilala sa kahulugan ng mga salita ayon sa:

pagtutulad o pagkakakaiba kasingkahulugan/katulad ng

kahulugan kasalungat na kahulugan

talinghaga at idyoma/sawikain

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pag-unawa sa Binasa (Paglinang ng Talasalitaan)

pagbabagong naganap sa salita dahil sa: Paglalapi Pag-uulit

Tindi o antas ng kahulugang ipinahahayag (klino/clining)

Di-lantad na kahulugan ng salita (contextual clues) sa pamamagitan ng:

halimbawa paliwanag pag-uugnay sa sariling karanasan pahiwatig kontekstong pinaggamitan mga salita /pahayag na pamilyar o

pambansa (antas ng wika)

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 72

Page 73: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kakayahang maiangkop ang kahusayan sa pagbasa sa layunin at antas ng kahirapan ng tekstong binasa.

Ang mag-aaral ay nakasusulat ng isang sanaysay o komposisyon batay sa tekstong kanyang binasa at sinuri.

Naibibigay ang buod ng akdang binasa sa malikhaing pamamaraan.

Nakapagbibigay ng mungkahi, sariling pananaw at paghahambing ng sariling karanasan sa nabasang akda.

Nakapagbibigay hinuha/kahulugan sa mga matalinghagang pahayag.

Nasasabi ang bisa sa akda ng piniling salita, pangungusap ayon sa kahulugang:

likas tago

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pag-unawa sa Binasa (Paglinang ng Talasalitaan)

matalinghagaatbp.

Naibibigay ang mga bahaging nagpapahayag ng mga:

talinghaga larawang-diwa pagpapatungkol (reperensya)

Naiuugnay ang mga kaisipang nakapaloob sa akda batay sa mga nangyayari sa:

sarili pamilya pamayanan lipunan daigdig

Nabibigyang-puna ang istilong ginamit ng may akda

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 73

Page 74: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Nakikilala ang mga bahagi ng akda na nagpapakita ng kapangyarihan ng tao batay sa kanyang:

kilos gawi/ugali paniniwala paninindigan

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pag-unawa sa Binasa (Paglinang ng Talasalitaan)

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kakayahang makapagsuri, makapagbigay-kahulugan at nakakapaghahambing ng impormasyong inilalahad sa iba’t ibang tekstong binasa ukol sa mga napapanahong paksa.

Ang mag-aaral ay nakalilikom, nakahahanap, nakapag-uuri at nakapaglalagom ng mahahalagang impormasyon mula sa iba’t ibang sanggunian at media upang makasulat ng isang lathalain.

Nahahanap/natutukoy at nalalagom ang mahalagang impormasyon para sa sariling pagpapakahulugan sa daigdig na kanyang ginagalawan.

Naiisa-isa ang katangian ng relasyon ng tao sa lipunan na inilalahad sa mga akda.

Nakapagpapamalas ng kakayahang bumasa at sumuri ng tekstong binasa.

Nailalahad ang mga halimbaw,patunay at iba't ibang damdamin ng tekstong binasa.

Nakapaglalahad ng sariling kongklusyon, paniniwala, pagbabago sa sarili at epekto ng mga akda di lamang para sa sarili kundi para sa nakararami.

Nabibigyang-puna ang estilong ginamit ng may akda.

Naiuugnay ang mga kaisipang nakapaloob sa akda batay sa mga nangyayari sa:

sarili

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 74

Page 75: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

pamilya pamayanan lipunan daigdig

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pag-unawa sa Binasa (Paglinang ng Talasalitaan)

Nakapagpapatunay na ang mga pangyayari sa mga akda ay maaaring mangyari sa hinaharap.

Natatalakay ang mga tradisyunal na balangkas, kalakaran, ideya, paniniwala na nakapaloob sa bawat akdang binasa.

Nalilinaw ang pagpapahalaga sa pantay na papel ng babae at lalaki sa lipunan.

Naiisa-isa ang mga epekto ng iba’t ibang isyu na ating hinaharap

Nakapagbibigay ng kuro-kuro at mungkahi ukol sa alinman sa mga sunod-sunod na paksa gaya ng:o Bio-diversityo Pagbabago-bago ng Klimao Disaster Risk Reductiono HIV and Drug Preventiono Consumer Education

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 75

Page 76: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

o Education for Sustainable Development

o Peace Educationo Karapatang Pambata at

kanilang Responsibilidado Intellectual Copyright Lawso Adolescent Reproductive

Healtho Kaligtasan ng Tao, Batas

Trapiko at ang mga Pilipino

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

o Information and Communication

TechnologyPag-unawa sa Binasa (Paglinang ng Talasalitaan)

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kakayahang makapag-suri, makapag-bigay-kahulugan at nakakapaghahambing ng impormasyong inilalahad sa iba’t ibang tekstong binasa ukol sa isang/ilang mga napapanahong paksa.

Ang mag-aaral ay nakalilikom, nahahanap, nakapag-uuri at nakapaglalagom ng mahahalagang impormasyon mula sa iba’t ibang sanggunian at media upang makasulat ng isang pangulong tudling o editoryal.

Nababasa nang masidhi ang aralin nang mapili ang angkop na mga detalye ng mga ito para sa isang tiyak na layunin.

Naipamamalas ang kakayahang maiangkop ang bilis sa pagbasa sa layunin at antas ng kahirapan ng babasahin.

Nakapagpapamalas ng kakayahang bumasa at sumuri ng tekstong binasa.

Naipamamalas ang kakayahang maipaliwanag ang mga mahahalagang punto ng mga artikulo o tekstong binasa.

Napayayaman ang mga kakayahan at kaalamang nagbibigay-diin sa tiyakang

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 76

Page 77: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

karanasan upang mahinuha ang kahulugan ng bawat tekstong binasa.

Natutukoy ang mahahalagang punto/ideya para mabuod o malagom ang:

buong teksto isang tiyak na ideya batayang ideya

Nasusuri ang seleksiyon para matukoy ang impormasyong kailangan sa isang simpleng /payak na pananaliksik.

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Nakahahalaw para makuha ang: diwa o mahalagang ideya ng

teksto pangkalahatang impresyon sa

teksto/pahayag

Nakapagpapatunay na ang mga pangyayari sa mga akda ay maaaring mangyari sa hinaharap.

Natatalakay ang mga luma, tradisyunal na balangkas, kalakaran, ideya, paniniwala na nakapaloob sa bawat akdang binasa.

Nalilinaw ang pagpapahalaga sa pantay na papel ng babae at lalaki sa lipunan.

Naiisa-isa ang mga epekto ng iba’t ibang isyu na ating hinaharap

Nakapagbibigay ng kuro-kuro at

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 77

Page 78: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

suhestiyon ukol sa alinman sa mga sumusunod na paksa:o Bio-diversityo Pagbabago-bago ng Klimao Disaster Risk Reductiono HIV and Drug Preventiono Consumer Educationo Education for Sustainable

Developmento Peace Educationo Karapatang Pambata at

kanilang Responsibilidado Intellectual Copyright Lawso Adolescent Reproductive

Healtho Kaligtasan ng Tao, Batas

Trapiko at ang mga Pilipino

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

o Information and Communication Technology

Pagsulat at Komposisyon Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kakayahang pumili ng angkop na gramatika at retorika upang maipahayag nang pasulat ang sariling kaisipan, opinyon at damdamin.

Ang mag-aaral ay nakapagpapahayag ng sariling kaisipan, opinyon at damdamin nang pasulat gamit ang angkop na gramatika at retorika.

Naisasaalang-alang ang mga kasanayan sa paggamit ng Filipino sa pagsulat ng talata

Nakasusulat ng talata na binubuo ng magkakaugnay na mga pangungusap na nagpapahayag ng isang buong palagay o kaisipan

Nakabubuo ng talata na may wastong paglulugar (sintaks) ng paksang pangungusap sa:

unahan malapit sa unahan katapusan di tuwirang nakalahad

Nagagamit ang iba’t ibang teknik sa

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 78

Page 79: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

pagpapalawak ng paksa:

depinisyon paghahalimbawa pagsusuri paghahawig o pagtutulad sanhi at bunga

Naisasaayos ang mga pangungusap sa loob ng talata upang magkaroon ng kaisahan sa pamamagitan ng:

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pagsulat at Komposisyon

pag-aayos ng mga detalye na lohikal ang pagkakasunud-sunod

paggamit ng mga ekspresyong transisyunal

paglalahad ng mga pangungusap nang may magkatulad na pagkakabuo

Napalulutang ang pangunahing ideya at iba pang pansuportang ideya sa pamamagitan ng:

paglulugar ng mahahalagang kaisipan sa unahan o hulihan ng talata

pagsasaayos ng mga detalye mula sa di-makahulugan tungo sa pinaka-makahulugan

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kakayahang pumili ng angkop na gramatika at retorika upang maipahayag nang pasulat ang

Ang mag-aaral ay nakapagpapahayag ng sariling kaisipan, opinyon at damdamin sa isang orihinal na komposisyon gamit ang angkop

Naipakikita ang kasanayan sa pagsulat ng komposisyon Naisasaalang-alang ang sariling karanasan at

kawilihan sa pagpili ng paksa. Naisasagawa ang angkop na paraan ng

paglilista ng paksa.

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 79

Page 80: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

sariling kaisipan, opinyon at damdamin.

na gramatika at retorika. Nailalahad nang maayos ang mga kaisipan upang malinaw na makita sa target na awdyens/mambabasa ang ugnayan ng mga ito sa loob ng talata sa pamamagitan ng:

kronolohikal na pagkakasunod-sunod lohikal na pagkakasunod-sunod

patungo sa di alam; tangi patungo sa kalahatan; payak patungo sa pagiging masalimuot at mula sa abstrak patungong kongkrit

pag-aayos batay sa kahalagahan ng mga ideya

DOMAIN (Kakayahan)Pamantayang

PangnilalamanPamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pagsulat at Komposisyon Nakabubuo ng isang balangkas upang maipakita nang malinaw ang sariling ideya at intension sa pagbuo ng komposisyon.

Nakapipili ng pamagat na may dating ng pagiging orihinal at may pang-akit sa target na mambabasa.

Nagagamit ang iba't ibang estratehiya sa pangangalap ng ideya sa pagsulat tulad ng panayam, brainstorming, pananaliksik at panonood.

Nakapagsasagawa ng rebisyon kung kinakailangan

Nagagawang kawili-wili ang panimula ng

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 80

Page 81: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

komposisyon sa pamamagitan ng isang: kaakit-akit na pahayag napapanahong sipi o banggit anekdota serye ng mga tanong at iba pa

Nawawakasan ang komposisyon nang may pangkalahatang impresyon sa pamamagitan ng: pagbubuod makabuluhang obserbasyon kaisipang hango sa binuong

komposisyon konklusyon

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pagsulat at Komposisyon

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kakayahang pumili ng angkop na gramatika at retorika upang maipahayag nang pasulat ang sariling kaisipan, opinyon at damdamin na batay sa mga impormasyong nakalap.

Ang mag-aaral ay nakasusulat ng isang lathalain ng sumusunod sa wastong estruktura at angkop na gramatika at retorika.

Naisasaalang-alang ang mga kailanganin sa pagsulat ng isang lathalain.

Nakapipili ng isang napapanahong paksa.

Nakapagtatala ng mga kinakailangang impormasyon.

Nakapagpapangkat-pangkat ng mga magkakaugnay na ideya at impormasyon.

Napalalawak ang mga kaisipang kaugnay ng paksa.

Nakabubuo ng maayos na balangkas Nakabubuo ng isang:

makatawag-pansing panimula mabisang wakas

Nagagamit ang iba't ibang estratehiya sa pangangalap ng ideya sa pagsulat tulad ng panayam, brainstorming,

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 81

Page 82: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

pananaliksik at panonood. Nakapagsasagawa ng rebisyon kung

kinakailangan. Nakasusulat ng kathambuhay batay sa

mga tiyak na katangian nito. Nakapagtatala ng mahahalagang

impormasyon. Nakabubuo ng kathambuhay.

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Naipakikita ang kasanayan sa pagsulat ng isang tiyak na uri ng paglalahad.

Nababanggit nang wasto ang may-akda, personalidad, organisasyon o grupo na nagpapatunay sa datos o impormasyong nagbibigay kredibilidad sa mga kaisipan at opinyong ipinahahayag sa kanyang lathalain.

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kakayahang magpahayag ng kanyang opinyon na nakakapag-ganyak/nakakakumbinse sa mga mambabasa.

Ang mag-aaral ay nakasusulat ng isang editoryal/pangulong tudling nang sumusunod sa wastong estruktura at angkop na gramatika at retorika.

Naisasaalang-alang ang mga kailanganin sa pagsulat ng isang editoryal o pangulong tudling.

Nakapipili ng isang napapanahong paksa. Nakapag-uuri-uri ng editoryal batay sa mga tiyak

na katangian nito. Nakikilala ang mga tiyak na pamantayan sa

pagsulat ng editorial. Nakasusulat ng tiyak na uri ng editorial. Nakapagtatala ng mga kinakailangang

impormasyon. Nakapagpapangkat-pangkat ng mga

magkakaugnay na ideya at impormasyon.

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 82

Page 83: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Napalalawak ang mga kaisipang kaugnay ng paksa.

Nakabubuo ng maayos na balangkas Nakabubuo ng isang:

makatawag-pansing panimula mabisang wakas

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Nagagamit ang iba't ibang estratehiya sa pangangalap ng ideya sa pagsulat tulad ng panayam, brainstorming, pananaliksik at panonood.

Nakapagsasagawa ng rebisyon kung kinakailangan.

Naipakikita ang kasanayan sa pagsulat ng isang tiyak na uri ng paglalahad.

Naibabanggit nang wasto ang may-akda, personalidad, organisasyon o grupo na nagpapatunay sa datos o impormasyong nagbibigay kredibilidad sa mga kaisipan at opinyong ipinahahayag sa kanyang editoryal o lathalain.

Wastong Gamit ng Gramatika

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng wastong pagpapahayag ng pasalita o pasulat gamit ang wastong gramatika at retorika.

Ang mag-aaral ay nakapagpapahayag ng kanyang ideya gamit

ang wastong estruktura at angkop na gramatika at retorika.

Nakatitiyak sa diwa o mensahe ng ulat na narinig sa tulong ng mga pananda.

Nakabubuo ng pangungusap na : nagpapaliwanag nangangatwiran nagsasalaysay

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 83

Page 84: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

naglalarawan

Nakapagpapahayag ng iba’t ibang damdamin/layunin gamit ang wastong tono o intonasyon.

Nakagagamit ng mga wastong pananda sa pagpapahayag ng kilos.

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Wastong Gamit ng Gramatika

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kakayahang pangkomunikatibo gamit ang wastong gramatika at retorika.

Ang mag-aaral ay nakapagpapaliwanag ng kanyang saloobin at opinyon gamit ang wastong gramatika at retorika

Natutukoy sa loob ng pangungusap ang mga kumplemento at pokus ng pandiwa tulad ng:

kumplemento/pokus tagatanggap/benepaktibo

kumplemento/pokus gamit: instrumental kumplemento/pokus direksyunal kumplemento/pokus sanhi: kusatibo atbp.

Nakasusulat ng mga pangungusap na walang paksa nang maayos at wasto.

Nakagagamit nang wasto ng mga pang-uring pamilang.

Nagagamit nang wasto ang pang-abay na panang-ayon/pananggi para sa mga positibo at negatibong pahayag.

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 84

Page 85: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Nakabubuo nang wastong mga tanong na kailangan sa talata.

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng wastong pagpapahayag ng mga natutuhang konsepto ng pasulat.

Ang mag-aaral ay nakakapagpahayag ng mga kaisipan, ideya, opinyon ng pasulat gamit ang wastong gramatika at retorika

Nakagagamit ng maayos ang mga katagang pang-abay o ingklitik.

Naisasaalang-alang ang mga panuring na ginagamit sa modipikasyon ng pangungusap.

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Wastong Gamit ng Gramatika

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng mga kasanayang pangkomunikatibo, pasalita man o pasulat

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kasanayan sa pakikipagtalastasan (pasalita o pasulat) na tugma sa anumang okasyon.

Nakasusulat ng mga pangngusap gamit ang wastong pananda at bantas

Nagagamit nang wasto ang mga panghalip.

Naiaangkop ang wastong gamit ng aspekto ng pandiwa.

Estratehiya sa Pananaliksik (Pag-aaral)

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng ng wastong paggamit ng modernong estilo ng pagdodokumento ng mga impormasyon mula sa aklat at internet

Ang mag-aaral ay nakasusulat ng komposisyon, gamit ang wastong pagdodokumento ng datos na kanilang nakalap.

Nagagamit ang “features” ng “MS Application” ng computer upang mailapat nang mabilis at maayos ang bibliograpi o “Works cited”

Naisasaayos ang teksto/pahayag sa pamamagitan ng pag-alis ng mga inuulit, labis o walang kaugnayang impormasyon.

Nakukuha ang mga mahahalagang datos o impormasyon mula sa aklat, pahayagan, magasin, dokumentaryo, panayam o internet.

Nabubuo ang tiyak na pagpapasiya sa pamamagitan ng paghahambing ng ipinahahayag na mga kaisipan sa loob

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 85

Page 86: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

ng mga datos o impormasyong nakalap ng : pamantayang pansarili, pamantayang galing sa

guro, ibang babasahin at mga pahayag mula sa mga awtoridad o personalidad.

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Estratehiya sa Pananaliksik (Pag-aaral)

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kakayahang gumamit ng impormasyon at talang nalikom mula sa iba’t ibang lawak ng pag-aaral/pananaliksik.

Ang mag-aaral ay nakasusulat ng pormal na sanaysay batay sa impormasyong nakalap gamit ang tamang pamamaraan ng pananaliksik.

Naisasaalang-alang ang mga kakailanganing impormasyon o datos sa pagsulat ng sanaysay.

Nagagamit ang wastong pamamaraan ng “in-text citation”.

Nagpapakita ng pagpapahalaga at paggalang sa impormasyong pagmamay-ari ng mga may-akda.

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kakayahang mangalap ng impormasyon upang makasulat ng piling lathalain

Ang mag-aaral ay nakakabuo ng piling lathalain na batay sa impormasyong nakalap gamit ang tamang pamamaraan ng pananaliksik.

Naisasaalang-alang ang mga kakailanganing impormasyon o datos sa pagsulat ng lathalain.

Naisusulat nang wasto at may lohikal na pagkakasunod-sunod ang mga impormasyon.

Nagagamit nang wasto ang mga bantas gaya ng panipi at tuldok.

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng

Ang mag-aaral ay nakakabuo ng piling editoryal o pangulong

Naisasaalang-alang ang mga kailanganin impormasyon o datos sa pagsulat ng editoryal.

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 86

Page 87: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

kakayahang mangalap ng impormasyon upang makasulat ng iba’t ibang klase ng artikulong pampahayagan

tudling na batay sa impormasyong nakalap gamit ang tamang pamamaraan ng pananaliksik.

Naisusulat ang opinyon batay sa mga tunay na datos at di sa mga haka-haka lamang.

DOMAIN Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pagsusuri ng Florante at Laura

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kasanayan sa pagbasa ng akda upang hanguin ang mahahalagang aspeto nito na maaring mapagkunan ng mahahalagang kaisipan at aral na maari nating magamit sa suliraning pangkasalukuyan.

Ang mag-aaral ay nakakapag-pahayag ng kanyang ideya ukol sa mahahalagang aral ng akda.

Natitiyak ang kaligirang pangkasaysayan ng akda sa pamamagitan ng:

pagtukoy sa mga kalagayan sa panahong isinulat ang akda

pagpapatunay ng pag-iral ng kondisyong ito sa kabuuan o ilang bahagi ng akda

pagtukoy sa layunin ng may-akda sa pagsulat ng akda

pagsusuri sa epekto ng akda pagkaraang isinulat ito hanggang sa kasalukuyan.

Nalilinaw ang kakaibang katangian ng akda sa pamamagitan ng:

pagbubuod sa akda pagtiyak sa mga elementong makikita sa

akda kaugnay ng kinabibilangan nitong genre ( awit o romansang metrikal )

pagtukoy sa mga papel na ginagampanan ng mga tauhan sa akda

pagbibigay-kahulugan sa mga:o matalinghagang kaisipan

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 87

Page 88: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

o tayutayo simbolo

paglalahad ng pangunahing kaisipan ng bawat kabanata

pagtalunton sa mga pangyayari at tunggaliang naganap sa akda

pagtiyak sa tagpuan pagtukoy sa wakas ng akda

DOMAIN Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Nasusuri ang mga kaisipang inilahad (Diyos, bayan, kapwa, magulang):

Naiisa-isa ang mga kaisipang ito gaya ng:o pagmamahal o pagtataksilo katapatano pamamalakad/pamamahala sa bansao atbp.

Natutukoy ang mga bahaging tumitiyak sa mga kasipang ito

Natitiyak ang kabuluhan ng mga kaisipang ito kaugnay ng mga karanasang:o pansarilio pampamilyao pangkomunidado pambansao pandaigdig

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 88

Page 89: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

Naipahahayag ang pansariling paniniwala at pagpapahalaga sa mga kaisipang ito sa pamamagitan ng pagsang-ayon o pagsalungat

Nasusuri ang akda batay sa iba’t ibang lapit at pananaw sa panunuring pampanitikan

Naiisa-isa ang mga elementong romantiko na pangunahing katangian ng akda

Napatutunayan ang ilang elementong klasismo, naturalismo, romantisismo sa ilang bahagi ng akda

Natitiyak ang ilang mga bahagi ng pagiging makatotohanan ng akda sa pamamagitan ng pag-uugnay ng ilang pangyayari sa kasalukuyan

DOMAIN Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Naipakikita nang lubusan ang pagkakaroon ng malalim na pagkaunawa sa akda upang mapahalagahan ito.

Nailalahad nang pasalita o pasulat man ang mga pansariling damdamin tungkol sa akda na may kaugnayan sa:

o mga hilig/interes o kawilihano kagalakan/kasiglahano pagkainip/pagkayamoto pagkatakoto pagkapooto pagkaaliw/pagkalibango atbp.

Naipakikita ang pakikiisa at pakikisangkot sa mga tauhan at pangyayari sa akda sa

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 89

Page 90: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

pamamagitan ng mga malikhaing paraan:o biswalo awdyoo pagtatanghal

Nakapagbibigay ng sariling puna o reaksyon sa kahusayan ng may-akda sa paggamit ng salita at mga kaukulang pagpapakahulugan sa akda

DOMAIN Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Nabibigyang-pansin ang artistikong kakayahan ng may-akda sa paggamit ng mga salitang naglalarawan sa akda

Nakapaglalarawan sa mga tauhan at pangyayari sa tulong ng imahinasyon.

Natutukoy sa akda ang mga:o tradisyong katutubo at

pambansao pananaw panrelihiyono kaugnay na pangyayari sa

kasaysayano kaugnay na pangyayari sa

kasalukuyan

Naihahambing ang akda sa ilang katulad na akdang:

o nabasao napanood

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 90

Page 91: K to 12 Curriculum Guide Filipino (Pamantayang Pangnilalaman - Pamantayan sa Pagganap)

o napag-aralan sa klase

Nakagagawa ng pagtatasa sa akda sa pamamagitan ng:

o pagsusuri sa pagiging makatotohanan/ di- makatotohan ng akda

o pagbibigay ng sariling solusyon sa suliranin ng tauhan

Nakabubuo ng sariling pagwawakas sa akda batay sa:

o posibilidad ng mga pangyayario kilos ng mga tauhano sariling mga paniniwala, kaisipan at

pagpapahalagao mga tunay na

pangyayari sa buhay

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 91