KAJIAN FABRIKPengenalanFabrik dihasilkan daripada gentian asli
atau gentian buatan.Gentain ini diproses untuk dijadikan
yarn.Fabrik ini juga dihasilkan dengan kaedah tenun,kait dan tanpa
tenun.Mencelup warna kepada fabrik dilakukan ketika dalam bentuk
yarn atau fabrik.Terdapat tiga jenis pembinaan fabrik
iaitu.1.Fabrik tenun2.Fabrik Kait3.Fabrik Tanpa Tenun
1.FABRIK TENUN
-Tenunan dilakukan dengan menjalinkan dua set yarn, iaitu yarn
memanjang dan yarn melintang.
Terdapat tiga jenis fabrik tenun iaitu :1.Tenun
Biasa2.TenunKelarai3.Tenun Satin
1.Tenun Biasa
Ciri-ciri : poros,kurang daya drep,mudah renyuk,kurang legap dan
kukuhContoh fabrik:Belacu,gingham dan muslin
Gingham
Contoh kain gingham yang biasanya digunakan dalam membuat
pakaian tabika
2.Fabrik tenun kelarai
-Ciri-ciri :Kurang poros,drep dengan baik,mudah renyuk,tebal dan
legap dan kukuh.-Contoh fabrik : denim,drill dan gaberdin.-Contoh
fabrik :Denim
Baju yang diperbuat dari kain jenis jeans menggunakan fabrik
denim
3.Fabrik tenun satin
-Ciri-ciri : Fabrik licin dan berkilat,daya drep yang sangat
baik,kurang kukuh dan mudah koyak.-Contoh fabrik : Satin,broked dan
damask
Fabrik satin :
Contoh tudung yang diperbuat dari kain satin.
2. FABRIK KAITPengenalanMengait dilakukan dengan mencangkuk
gelung benang antara satu sama lain sacara berangkai.Proses mengait
fabrik ini boleh dilakukan secara manual menggunakan dua batang
jarum.Dalam industri tekstil,proses ini dilakukan oleh mesin.Fabrik
kait juga mempunyai benang memanjang yang dinamakan gelung tegak
(wales) dan benanf melintang dinamakan gelung lintang
(course)Terdapat dua kaedah yang digunakan dalam proses pembinaan
fabrik kait iaitu kait lungsin dan kait pakan.1.Kait lungsin
-Terbina dengan satu benang atau satu benang yang dikait secara
menegak.-Ciri-ciri fabrik ialah ringan,kurang mengikut bentuk
badan,daya menyerap kelembapan yang baik,permukaan fabrik keras dan
hanya dihasilkan dalm bentuk fabrik.-Contoh fabrik
ialahnetdantricot.
Baju sejuk merupakan salah satu baju yang menggunakan fabrik net
dalam pembuataannya.2.Kait pakan
-Terbina hanya dengan satu yarn ataupun satu set benang yang
dikait secara melintang.-Setiap satu set itu mempunyai jarum yang
tersendiri.-Dihasilkan secara manual ataupun mesin.-Ciri-ciri :
ringan dan sederhana berat,mengikut bentuk badan,baik dalm
penyerapan,permukaan fabrik yang lembut dan gebu serta mudah untuk
berubah bentuk.-Contoh fabrik ialah :Terry,velour dan fleece
tuala juga salah satu contoh yang menggunakan kait pakan dalam
penghasilannya
kait pakan turut digunakan dalam menghasilkan stoking kaki.
3. FABRIK TANPA TENUNPengenalanFabrik ini dibina terus daripada
gentian.Cara menyusun gentian ini ialah dengan gentian disusun
rapat dan dilekatkan antara satu sama lain dengan menggunakan
haba,kelembapan,tekanan atau bahan perekat juga boleh
digunakan.Terdapat dua jenis fabrik yang dihasilkan melalui kaedah
ini iaitu :1.Fabrik terikat2.Fabrik felt
1.Fabrik felt-Cara fabrik ini dihasilkan,pertama gentian akan
disusun ke dalam bekas dahulu kemudian diberi tindakan bahan kimia
atau dijalin bersama-sama melalui proses mekanikal-Gentian kapas
atau rayonakan menghasilkan fabrik yangtinggi daya serap.-Ciri-ciri
fabrik ini pula ialahkuat dan teguh jika ia dihasilkan dari yarn
filamenatau staple.-Tinggi daya serap jika dibuat daripada gentian
kapas dan rayon.-Lembutberbanding fabrik felt.
Alas meja merupakan salah satu hasl dari fabrik terikat
2.Fabrik felt
-Dihasilkan daripadagentian benang sayat.-Benang sayat akan
disusunterlebih dahulu sehingga ketebalan yang
dikehendaki.-Kemudain denganhaba dan kelembapan,kepingan sayat akan
ditekan kuat.-Hasilnya ia tercantumdan menjadi sekeping
fabrik.-Ciri-ciri fabrik ini :1.Tepinya tidak berjerumbai.2.Kaku
dan bentuknya tidak berubah disebabkan tiada yarn.3.Kurang
kukuh.4.Permukaan yang kasar.5.Tidak mempunyai tepi kain.
Permaidani merupakan salah satu contoh fabrik yang dihasilkan
dari fabrik felt.
Rumusan Pembinaan Fabrik
Pembinaan FabrikFabrik kaitKait lungsin Fabrik ringan Kurang
mengikut bentuk badan Daya menyerap kelembapan baik Permukaan
fabrik keras Kurang berubah bentuk Hanya dihasilkan dalam bentuk
fabrik.
Kait pakan Fabrik ringan dan sederhana berat Mengikut bentuk
badan Daya menyerap kelembapan sangat baik Permukaan fabrik gebu
dan lembut Mudah berubah bentuk Boleh terus menghasilkan
pakaian
Fabrik tenunTenun biasa Kuat dan teguh Tinggi daya serapan
Lembut daripada fabrik felt
Tenun kelarai Tepi tidak berjerumbai Kaku dan bentuk tidak
berubah Kurang kukuh Permukaan kasar
Tenun satin Poros Kurang daya drep Mudah renyuk Kurang legap
Kukuh
Fabrik tanpa tenunFabrik terikat Kurang poros Drep dengan baik
Mudah renyuk Tebal dan legap Kukuh
Fabrik felt Fabrik licin dan barkilat Daya drep yang sangat baik
Kurang kukuh Mudah koyak
2.1.3 PROSES JAHITANKELIMKelim ialah sejenis proses jahitan yang
menyambungkan dua keping fabrik bagi mendapatkan bentuk pakaian
atau artikel.Jenis Kelim Kelim Belah Kangkung Kelim Betawi Kelim
papan mesin Kelim papan tangan Kelim lipat tindihKelim belah
kangkung Cantuman dua keping fabric yang dijahit dengan sebaris
mata jahitan. Kelim ini mudah dibuat dan sesuai untuk semua jenis
fabric kecuali fabric nipis. Kelim ini sesuai digunakan untuk
pakaian, artikel dan kain kelengkapan rumah tangga. Lebar kelim
yang siap lebih kurang 2.5 cm.Ciri kelim belah kangkung Lebar
kedua-dua basi kelim sama. Kelim rata dan terbuka. Mata jahitan
tidak kelihatan di sebelah luar. Tidak beralur di sebelah
luar.Kelim betawi Mempunyai dua baris jahitan, sesuai digunakan
pada fabric nipis kerana kelim ini kukuh.Ciri kelim betawi Lebar
kelim yang siap ialah 5 mm hingga 7 mm pada keseluruhannya. Kelim
tidak beralur di jahitan pertama. Basi kelim tidak kelihatan dari
sebelah luar. Kelim tidak bergulung. Kedua-dua baris jahitan tidak
kelihatan di sebelah luar.BELAHBelah ialah satu proses jahitan di
pakaian dan artikel untuk senang dipakai dan ditanggalkan.Belah
boleh dibuat di garis leher, di pinggang, di lenan, dan di rusuk
dengan mengikut fesyen pakaian.Perhatian hendaklah diberi agar
panjang belah bersesuaian dengan tujuan mengadakannya.Jenis Belah
Belah kelepet sama lebar Belah slit berlapik Belah lapik kain
selari Belah berkun Belah berplaketBelah slit berlapik Dibuat di
garis tengah hadapan atau di garis tengah belakang blaus, dan di
hujung lengan.Ciri belah slit berlapik Garis belah rata. Pangkal
belah kukuh dan tidak berkedut. Lapik atau fabric pakaian tidak
kelihatan dari sebelah luar. Tidak ada alur di cantuman.Belah
berzip Berfungsi sebagai kancing dan belah pada pakaian dan
artikel. Zip dapat diperoleh dalam pelbagai jenis, saiz, dan
warna.Penggunaan dan pemilihan zip berdasarkan:1. Jenis fabrik2.
Warna3. KedudukanZip dipasang pada kelim belah kangkung dan belah
slit berlapik.Ciri belah berzip Kedua-dua tepi belah hendaklah sama
panjang. Lebar belah sama pada keseluruhannya berukuran tujuh mm
hingga sepuluh mm. Gigi zip tidak kelihatan di sebelah luar pakaian
apabila zip dikancingkan. Jahitan mesin hendaklah lurus dan kukuh
keseluruhannya. Kelim tidak berkedut. Mata jahitan kelim di pangkal
belah tidak tercabut.PENYUDAH TEPIPenyudah tepi ialah satu proses
yang digunakan di hujung pakaian atau tepi artikel.Tujuan penyudah
tepi ialah untuk: Mengukuh Mengemas MenghiasJenis penyudah tepi
Kelepet- Kelepet lurus- Kelepet berganda- Kelepet berbentuk
Penjuru- Penjuru jahit tindih- Penjuru temu sudut Lapik- Lapik
lurus- Lapik berbentuk Kun Ropol Renda Kuf / manset Jahitan sulaman
hiasanLapik Berbentuk- Penyudah tepi pada pakaian atau artikel yang
boleh disiapkan di sebelah luar atau sebelah dalam. Lapik berbentuk
digunakan untuk melapik atau mengemaskan garis leher, lubang
lengan, dan pinggang skirt atau slek. Penyudah tepi pada garis
leher boleh dibuat dalam bentuk bulat, empat segi, V, dan U.- Untuk
mendapatkan hasil kerja yang bermutu, lapik dalam yang nipis
digunakan dengan melekatkannya ke lapik berbentuk.Ciri-ciri lapik
berbentuk Lapik terletak rata. Lapisan bawah pakaian atau artikel
tidak kelihatan. Cantuman lapik tidak berkedut. Cantuman tidak
beralur. Lapik tidak menggelembung. Ira lapik sama dengan ira
pakaian atau artikel.Kun- Kun adalah satu cara untuk mengemaskan
tepi pakaian atau artikel. Kun boleh juga dijadikan hiasan.- Kun
dibuat dengan menggunakan pita jalur serong tepat daripada fabric
yang sama dengan pakaian atau pita serong dagangan.- Lebar pita
yang diperlukan ialah empat kali ganda daripada lebar kun yang
siap.Ciri-ciri Kun Ukuran kun sama lebar keseluruhannya. Kun
terletak sama rata pada fabric. Kun tidak berpintal. Cantuman kun
tidak berkedut.LENGANLengan adalah sebahagian daripada baju.
Terdapat juga baju yang tidak berlengan kerana mengikut
fesyen.Jenis Lengan Lengan padanan rata Lengan gelembung Lengan
Bishop Lengan Raglan Lengan Magyar Lengan KimonoLengan padanan
rataLengan padanan rata atau lengan biasa dicantum rata dengan
lubang lengan bahagian tubuh. Panjang lengan adalah berdasarkan
fesyen yang dipilih. Hujung lengan boleh disiapkan denagn kelepet ,
lapik atau kun.Ciri-ciri lengan padanan rata Garis tengah lengan
bertemu di garis bahu. Kelim lengan bertemu di kelim rusuk baju.
Lengan yang baik tergantung denagan elok. Basi kelim lubang lengan
dikemaskan. Cantuman lengan tidak berkedut.KANCINGKancing ialah
alat untuk merapatkan belah pakaian atau artikel, bagi mengekalkan
bentuknya dan selesa semasa dipakai. Semua kancing perlu dijahit
kukuh pada pakaian atau artikel.Kancing boleh berfungsi sebagai
perhiasan pakaian. Pemilihan kancing bergantung kepada fesyen
pakaian dan kesesuaian fabric.Jenis-jenis Kancing Butang Katup
Cangkuk dan mata / rumah cangkuk / palang Butang dan lubang butang
Butang dan gelungan fabric ( rulo ) Riben Velkro ( pita nilon )
ZipButang Katup- Merupakan sejenis kancing yang kurang kekukuhannya
jika dibandingkan denagn cangkuk dan palang. Saiz dagangan butang
katup yang paling kecil ialah 0 dan yang paling besar ialah 04 ,
dengan berbagai-bagai warna.- Butang katup terdiri daripada dua
bahagian iaitu soket dan conet.Cangkuk dan Palang- Cangkuk dan
palang ialah sejenis kancing yang kukuh dan sesuai digunakan di
hujung ikatan pinggang atau tali pinggang.- Apabila menjahit
cangkuk dan palang, tentukan kedudukannya sama paras, mata
jahitannya kemas dan kukuh, serta kancing tidak kelihatan dari
sebelah luar.KOLARKolar ialah bahagian tambahan pada baju di garis
leher.Jenis KolarKolar terbahagi kapada 3 jenis: Kolar rata Kolar
gulung Kolar tegakFaktor yang mempengaruhi pemilihan dan penggunaan
kolarFungsiKolar berfungsi untuk: Mengawal suhu badan. Melindungi
kecacatan di bahagian leher. Mengekalkan ciri kolar pada pakaian
tradisional.Fesyen pakaian Pakaian seragam biasanya berkolar.
Pakaian berkolar sesuai untuk orang yng kurus dan berleher jinjang.
Kolar besar atau lebar dapat membuat bahagian bahu dan dada
kelihatan lebih besar. Kebanyakan pakaian leleki berkolar.Jenis
Fabrik Fabrik nipis dan lembut sesuai untuk kolar rata. Fabric
sederhana dan tebal sesuai untuk kolar gulung.Ciri Kolar Kolar
biasanya mempunyai dua lapisan fabric. Permukaan kolar rata. Kolar
terletak rata dan kemas di garis leher. Bahagian kanan dan kiri
kolar hendaklah seimbang. Kedua-dua hujung kolar sama lebar. Kolar
bawah tidak kelihatan di tepi kolar. Cantuman kelim kolar tidak
beralur.PROSES MENJAHITPENGHILANGAN GELEMBUNGA) JENIS PENGHILANGAN
GELEMBUNG Lisu PemadanLisu pemadan ialah sejenis penghilangan
gelembung yang penting untuk memberi bentuk kepada pakaian dan
memberi keselesaan. Lisu dibentuk dengan menjahit dari bahagian
yang lebar ke bahagian yang tirus, atau dari hujung yang tirus ke
hujung yang tirus ( jika dibuat di bahagian pinggang blaus ). Lisu
dibuat di garis leher, lubang lengan hadapan, rusuk blaus, di
pinggang blaus, dan di pinggang skirt atau slek.Ciri-ciri lisu
pemadan ialah:a) bentuknya runcingb) lisu tidak bergulungc) lisu
ditekan ratad) hujung jahitan dikemaskan di bahagian yang tiruse)
tidak terdapat lubang di sebelah luar pakaian pada hujung yang
tirusf) tidak ada alur di sebelah luarProses menyediakan lisu
pemadan:1) Temukan sebelah luar fabrik dan sematkan di garisan
pemadan. Jahit mesin lisu pemadan dari bahagian yang lebar ke
bahagian yang tirus.2) Matikan mata jahitan mesin di hujung yang
tirus dengan jahitan DUA KALI sepanjang 1.5cm. Tekan lisu pemadam
di rusuk menghala ke bawah.3) Lisu pemadandi pinggang ditekan
menghala ke garisan tengah.4) Lisu pemadan yang dijahit di fabrik
tebal, ditekan supaya terbahagi dua; atau digunting di tengah dan
dikemas dengan jahitan insang pari. Kedut LepasKedut lepas ialah
sejenis penghilangan gelembung bagi memudahkan pergerakan. Kedut
lepas digunakan juga sebagai perhiasan. Kedut lepas sesuai untuk
fabrik lembut dan halus. Kedut lepas memerlukan fabrik
sekurang-kurangnya dua kali ganda daripada ukuran yang siap. Kedut
lepas sangat elok tergantung jika dibuat mengikut ira lurus
fabrik.Ciri-ciri kedut lepas:a) Kedut dibahagikan sama rata
keseluruhannya.b) Lipatan kedut sama halus pada keseluruhannya.c)
Kedut lepas mengikut ira lurus.d) Fabrik tergantung dengan
elok.Proses menyediakan Kedut lepas:1) Tandakan garisan pemadan.2)
Jahit satu baris di atas dan satu baris di bawah garisan pemadan
dengan jarak mata jahitan yang sama.3) Tarik benang dari kedua-dua
baris jahitan, di kedua-dua hujung. Tentukan ukuran yang
dikehendaki dan sama ratakan kesemua kedutnya. Sambungkan bahagian
berkedut kebahagianpakaiansebagaimana yang dikehendaki.Contoh kedut
lepas pada bahagian pakaian:1. Kedut lepas di lengan yang disambung
dengan kuf/manset.2. Kedut lepas di hujung lengan.3. Kedut lepas di
bahu mendatang dan pinggang blaus.4. Kedut lepas di garis pinggang
dan punggung skirt. Lisu Beriring, Lisu Bertentang, Lisu terbalik
Kedut Berjalur Lisu Perhiasan Smoking
