kajian-ppsmi

8/2/2019 kajian-ppsmi

http://slidepdf.com/reader/full/kajian-ppsmi 1/16

^FDXNS\DUD [NFEDEDAJF \^@UJF DESD\

<>4;; UJFM^FI OJ@DO, [NSJA

[nfijmjsjf An{n`cjijdjf [n`jmjs

'A[E 5;<<$

AJMDJF [NFIJMJSJF AN[N@CJIJDJF [N@JMJS

‐DO[JA [NFIJMJSJF \JDF\ EJF OJUNOJUDA EJ@JO CJGJ\J DFIINSD\ ED

AJ@JFIJF [N@JMJS \NAB@JG‟

Ed|nedjajf ~fu~a=

Es& Jce~` Ajeds Cdf Jsdhdf

Ed|nedjajf b`ng=

Fbbs`tej Cdfud Jce~` @jud{

@3;::3;;794:

Gj`dojg Cdfud Od|`jf

@3;::3;;7948

Cjejsdjg Cdfud O~gjoju Ajyjfidu

@3;::3;;7945

Fbsdod Cdfud Obge Sjfd

@3;::3;;794<

[nsejijfijf

A~o{~`jf JC



[SJAJUJ

J||j`jo~j`jda~o y&c&u ejf |j`jo |nmjgunsj,

Cns|t~a~s an gjesju D`jgd ansjfj enfijf d}df a~sfdjftj ej{ju m~ij ajod

onftno{~sfjajf u~ij|jf cjid |~cmna [nfijmjsjf An{n`cjijdjf [n`jmjs 'A[E 5;<<$ dfd&

\n{jfmjfi onfmj`jfajf ansmj a~s|~| dfd, ajod un`jg ono{nsb`ng {n`cjijd {nfij`jojf |joj jej

{jgdu ojg~{~f ojfd| tjfi joju cnsgjsij ejf cnsojafj ej`jo gde~{ ajod |ncjijd |nbsjfi

{n`jmjs& [nfij`jojf tjfi ajod {nsb`ngd |n{jfmjfi onfmj`jfajf u~ij|jf dfd o~fiadf gjftj jajf

ejujfi |naj`d |jgjmj ej`jo gde~{ ajod&

M~|uns~ du~, ajod m~ij un`jg ono{nsb`ngd {n`cjijd oja`~oju ejf {nfinujg~jf enfijf

`ncdg uns{nsdfld `jid cnsajdujf u~ij|jf dfd djdu~ ‐Do{ja [nfijmjsjf \jdf| ejf Ojunojuda Ej`jo

Cjgj|j Dfiinsd| Ed Aj`jfijf [n`jmjs \nab`jg‟& Ed an|no{jujf dfd, ajod dfidf onfi~lj{ajf

sdc~jf unsdoj aj|dg an{jej |no~j {dgja tjfi uns`dcju |n{jfmjfi onfmjtjajf u~ij|jf dfd&

Uns~ujojftj an{jej {nf|tjsjg ajod djdu~, Es& Jce~` Ajeds cdf Jsdhdf ansjfj cn`dj~ un`jg

cjftja onocnsdajf u~fm~a jmjs an{jej ajod |n{jfmjfi onfmj`jfajf dfd& U~fm~a jmjs cn`dj~ joju

onocjfu~ ajod ej`jo ~|jgj onftno{~sfjajf u~ij|jf tjfi un`jg edjojfjgajf dfd&

B`ng du~, ajod m~ij dfidf onfi~lj{ajf m~ujjf unsdoj aj|dg an{jej jg`d an`~jsij ajod

tjfi un`jg cjftja onocnsd |babfijf obsj` ejf cjfu~jf anyjfijf cjid onftn`n|jdajf u~ij|jf

dfd& \n`jdf du~, ajod u~s~u cnsunsdoj aj|dg an{jej sjajf/sjajf |n{nsm~jfijf ajod ansjfj un`jg

cjftja onfig~`~sajf cjfu~jf ejf ansmj|joj cjid onsnj`d|j|dajf ~|jgj onftno{~sfjajf

u~ij|jf dfd enfijf mjtjftj&

^lj{jf dfd m~ij edu~m~ajf an{jej |no~j {dgja tjfi un`jg uns`dcju ej`jo onfmjtjajf

u~ij|jf dfd |joj jej |nljsj `jfi|~fi juj~ udeja `jfi|~fi& \nij`j cjfu~jf tjfi un`jg jfej

g~`~sajf joju`jg ajod gjsijd ansjfj ujf{j cjfu~jf ejf |babfijf jfej |no~j, u~ij|jf dfd udeja

ej{ju ed`ja|jfjajf enfijf |no{~sfj&

\nadjf, unsdoj aj|dg&



[NFINFJ@JF

Cjgj|j Dfiinsd| un`jg onfmjed |nojadf {nfudfi ej`jo nsj i`bcj`d|j|d ed ojfj dj

onsnfuj|d |no{jejf ojfj/ojfj fnijsj& Cjgj|j Dfiinsd| m~ij jej`jg cjgj|j dò~ {nfinujg~jf

ed ojfj 7; {nsju~| cjgjf ej`jo dfunsfnu jej`jg cnscjgj|j Dfiinsd|& \ncjijd cjgj|j g~c~fijf

jfujsjcjfi|j, {n`jmjs cb`ng ono{nsb`ngd oja`~oju onfinfjd {nsanocjfijf unsadfd ej`jo

cdejfi \jdf| ejf Ojunojuda ed |jo{dfi onfdfiajuajf ancb`ngjf onfija|n| oja`~oju ejsd

{n`cjijd |~ocns&

On`dgju an{jej an{nfudfijf Cjgj|j Dfiinsd| dfd, ojaj {n`ja|jfjjf {nfijmjsjf ejf

{nocn`jmjsjf \jdf| ejf Ojunojuda ej`jo Cjgj|j Dfiinsd| {jej ujg~f 3;;< un`jg edljejfiajf

b`ng ansjmjjf& [jej oj|j tjfi |joj {n`ja|jfjjfftj onocnsd {n`~jfi an{jej i~s~ ejf {n`jmjs

~fu~a onfii~fjajf Cjgj|j Dfiinsd| ejf onfdfiajuajf {sbhd|dnf cnsabo~fdaj|d ej`jo cjgj|j

uns|nc~u&

[n`ja|jfjjf {nfijmjsjf ejf {nocn`jmjsjf onfii~fjajf Cjgj|j Dfiinsd| |nljsj

cns{nsdfiaju un`jg edmj`jfajf cnso~`j {jej ujg~f 3;;< cjid {n`jmjs ujg~f :, udfiajujf 3 ejf

udfiajujf 8 cjyjg ed |no~j |nab`jg ancjfi|jjf& \ncn`~o ed`ja|jfjajf |n{nf~gftj {jej |no~j

{nsdfiaju |nab`jg onfmn`jfi 3;;7& \bj`jf {n{nsda|jjf un`jg ed|nedjajf onfii~fjajf

eydcjgj|j djdu~ Cjgj|j Dfiinsd| ejf Cjgj|j On`jt~&

[sb|n| {nfijmjsjf ejf {nocn`jmjsjf ej`jo cd`da ejsmjg ed`ja~ajf |n{nf~gftj ej`jo

Cjgj|j Dfiinsd|& [nfii~fjjf Cjgj|j Dfiinsd| |n{nf~gftj ed ej`jo {n{nsda|jjf \jdf| ejf

Ojunojuda cnso~`j {jej ujg~f 3;;7 cjid {n{nsda|jjf ^mdjf [nfd`jdjf \nab`jg Snfejg '^[\S$,

{jej ujg~f 3;;> cjid [nfd`jdjf Onfnfijg Snfejg '[OS$ ejf {jej ujg~f 3;;9 cjid {n{nsda|jjf

\dmd` [n`jmjsjf Oj`jt|dj '\[O$&

Snfunujf an{nfudfijf Cjgj|j Dfiinsd| ej`jo angde~{jf oj|j dfd cnsda~ujf anojm~jf ej`jo

cdejfi unafb`bid ejf |jdf| anudaj dfd unsej{ju |jsjfjf ~fu~a onfii~fjajf cjgj|j dfd |ncjijd

{nfijfujs ej`jo |~cmna \jdf| ejf Cjgj|j Dfiinsd| ed |nab`jg/|nab`jg& [nsajsj dfd un`jg

edanunfijgajf ej`jo Abfisn| [nfededajf On`jt~ tjfi edjejajf {jej : ejf 3 \n{unocns 3;;:&

\nbsjfi {nocnfujfi ansuj| ansmj un`jg onfljejfiajf |~{jtj ojuj {n`jmjsjf \jdf| ejf

Ojunojuda edjmjsajf ej`jo Cjgj|j Dfiinsd| ejsd {nsdfiaju |nab`jg snfejg&



Ansjmjjf un`jg onftbabfi ej|js dfd ejf onfijsjgajf |nab`jg/|nab`jg onfmj`jfajf

{sb|n| {nfijmjsjf ejf {nocn`jmjsjf \jdf| ejf Ojunojuda ej`jo Cjgj|j Dfiinsd| ejf edanfj`d

enfijf {nfijmjsjf ejf {nocn`jmjsjf \jdf| ejf Ojunojuda ej`jo Cjgj|j Dfiinsd| '[[\OD$&

[n`cjijd sn|{bf ejsd oj|tjsjaju ejf jg`d jajenoda un`jg ed~ujsjajf& Fjo~f [[\OD jagdsftj

eduns~|ajf {n`ja|jfjjfftj ed |no~j |nab`jg/|nab`jg ancjfi|jjf |n`~s~g fnijsj&

\NMJSJG [N@JA\JFJJF

[[\OD un`jg unsojau~c |ncjijd an{~u~|jf ej|js ansjmjjf Oj`jt|dj gj|d` ejsd{jej

On|t~jsju Agj| Mnojjg Onfunsd {jej :4 M~`jd 3;;3 ed cjyjg {nfujecdsjf [nsejfj Onfunsd

Oj`jt|dj an/5, U~f Es Ojgjugds cdf Obgjoje& Onfida~u Anonfunsdjf [n`jmjsjf Oj`jt|dj, dj

ed`ja|jfjajf |nljsj cns{nsdfiaju, cnso~`j {jej |n|d {ns|nab`jgjf ujg~f 3;;< enfijf

{nsdfud|ftj dj`jg |no~j o~sde Ujg~f : ~fu~a {nsdfiaju \nab`jg Snfejg ejf Udfiajujf : |nsuj

Udfiajujf 8 Snfejg ~fu~a {nsdfiaju \nab`jg Onfnfijg& [n`ja|jfjjf {nf~g [[\OD dj`jg {jej

ujg~f 3;;9 ~fu~a {nsdfiaju \nab`jg Onfnfijg |nonfujsj {nsdfiaju \nab`jg Snfejg dj`jg {jej

ujg~f 3;;7&

BCMNAUDH

Onf~s~u {nfnsjfijf onfinfjd ej|js [[\OD ed `jojf ync Anonfunsdjf [n`jmjsjf

Oj`jt|dj= Sj|dbfj` an{jej {nsj`dgjf cjgj|j {nfijfujs ej`jo {nfijmjsjf ejf {nocn`jmjsjf \jdf|

ejf Ojunojuda ejsd{jej Cjgj|j On`jt~ an{jej Cjgj|j Dfiinsd| jej`jg juj| ej|js an{sdgjudfjf

ansjmjjf unsgjej{ {nocjfi~fjf |~ocns unfjij ojf~|dj ~fu~a onflj{jd ujsjh fnijsj ojm~ ejf

{ns|dj{jf ejsd {nsdfiaju jyj` {ns|nab`jgjf ~fu~a cns|jdfi ej`jo nsj i`bcj`d|j|d&

ô~o onfinujg~d cjgjyj \jdf| ejf Ojunojuda jej`jg cdejfi tjfi onfmjed j|j| ejf

cns{nsjfjf {nfudfi ej`jo anojm~jf ejf {nocjfi~fjf |n|nc~jg fnijsj& [n`cjijd dfbxj|d ejf

{nfno~jf cjs~ ej`jo cdejfi dfd cns`ja~ enfijf {jfuj| ejf lj{jdjf oja`~oju onfinfjd

{nsanocjfijf ej`jo cdejfi dfd cjftja unsej{ju ej`jo Cjgj|j Dfiinsd|& \n`jdf du~, Cjgj|j

Dfiinsd| jej`jg cjgj|j g~c~fijf jfujsjcjfi|j ejf {nfi~j|jjf ej`jo cjgj|j dfd ono~ejgajf

{nsb`ngjf dò~ ej`jo cdejfi dfd&

Anudaj onfljejfiajf ej|js dfd, U~f Es Ojgjugds cns{nfej{ju cjgjyj Oj`jt|dj ojadf

anudfiij`jf ej`jo js~| i`bcj`d|j|d, ejf edgjsj{ajf ej|js dfd onocnsd an`ncdgjf abo{nududh



an{jej fnijsj, onflbfubgd anmjtjjf \dfij{~sj ejf Dfedj tjfi |nojadf on`jfiajg an en{jf

ansjfj ancdj|jjf enfijf Cjgj|j Dfiinsd|&

ASBFB@BID [[\OD

[N@JA\JFJJF

[[\OD ed`ja|jfjajf an{jej oj|~ajf {n`jmjs Ujg~f : ejf Udfiajujf : {jej ujg~f {ns|nab`jgjf

3;;<1 {n`jmjs/{n`jmjs `jdf {~`j udeja uns`dcju, |ncj`daftj onfns~|ajf {nocn`jmjsjf \jdf| ejf

Ojunojuda ej`jo cjgj|j {nsjfujsj `joj& Cjgjf/cjgjf {nocn`jmjsjf [[\OD cnscnfu~a {janm

tjfi unsedsd ejsd{jej abo{bfnf/abo{bfnf cnsda~u=

‣ C~a~ Una| 'Unwucbba$= C~a~ Una| ed|nedjajf ~fu~a o~sde |ncjijd |~ocns j|j|

onfej{juajf {nfinujg~jf unfujfi abf|n{ ejf anojgdsjf ej`jo {nocn`jmjsjf \jdf| ejf

Ojunojuda&

‣ C~a~ @judgjf ejf Jaudxdud 'Jludxdut Cbba$= C~a~ @judgjf ejf Jaudxdud 'C@J$ ed|nedjajf

~fu~a o~sde cjid onfi~a~gajf anhjgjojf abf|n{ ejf {nfi~j|jjf anojgdsjf \jdf| ejf

Ojunojuda tjfi un`jg ed{n`jmjsd ejsd{jej c~a~ una|& C@J onocnajàjf |bj`jf `judgjf ejf

jaudxdud tjfi ej{ju ed`ja|jfjajf b`ng o~sde& C@J jej`jg abo{bfnf [janm C~a~ Una| \jdf| ejf

Ojunojuda Ujgj{ \ju~ |jgjmj&

‣ C~a~ [jfe~jf I~s~ 'Unjlgns)| I~den$= C~a~ [jfe~jf I~s~ ed|nedjajf ~fu~a i~s~

|ncjijd |~ocns s~m~ajf ejf {jfe~jf |~{jtj ono~ejgajf i~s~ onsjfljfi ejf on`ja|jfjajf

{nfijmjsjf ejf {nocn`jmjsjf |nljsj cnsan|jf& C~a~ {jfe~jf dfd m~ij onocjfu~ i~s~

onfinoj|adfd ejf onfdfiajuajf {nfinujg~jf \jdf| ejf Ojunojuda |nsuj onsjfi|jfi asnjudxdud

i~s~ ej`jo [([& C~a~ [jfe~jf I~s~ jej`jg abo{bfnf [janm C~a~ Una| \jdf| ejf Ojunojuda

~fu~a Ujgj{ E~j |nsuj [janm C~a~ Una| Ojunojuda Ujg~f \ju~&

‣ OtLE '[~{d`)| LE/SBO$= OtLE dj`jg LE/SBO ~fu~a o~sde tjfi cnsu~m~jf

onfi~a~gajf anhjgjojf o~sde cnsajdujf abf|n{ \jdf| ejf Ojunojuda tjfi un`jg onsnaj

{n`jmjsd on`j`~d {ns|nocjgjf o~ùdonedj& Ajfe~fijf OtLE jej`jg @judgjf ejf Jaudxdud |nljsj

dfunsjaudh, {nsojdfjf, |do~`j|d ejf n/~mdjf&

‣ LE/SBO I~s~ 'Unjlgns)| LE/SBO$= LE/SBO I~s~ cnsu~m~jf onocjfu~ i~s~ ej`jo

onsjfljfi ejf on`ja|jfjajf [([ \jdf| ejf Ojunojuda& Jfujsj ajfe~fijf ed ej`jo LE/SBO

I~s~ dj`jg |usjunid [([, cjfa |bj`jf, jaudxdud ujocjgjf ejf |nfjsjd ^S@ tjfi sn`nxjf enfijf



{nfededajf \jdf| ejf Ojunojuda& LE/SBO I~s~ jej`jg abo{bfnf [janm C~a~ Una| \jdf| ejf

Ojunojuda ~fu~a Ujgj{ \ju~ |jgjmj&

‣ C~a~ Joj`d \jdf| '\ldnfln [sjludlj` Cbba$= C~a~ Joj`d \jdf| edunscduajf ~fu~a

onoj|udajf ojuj {n`jmjsjf \jdf| edjmjs |nljsj joj`d ejf c~ajf gjftj |nljsj unbsd& \n`jdf du~,

ejtj {nodadsjf ejf asnjudxdud o~sde ej{ju edanocjfiajf on`j`~d joj`d |nsuj onfdoc~àjf

odfju o~sde unsgjej{ \jdf|& C~a~ Joj`d \jdf| jej`jg abo{bfnf [janm C~a~ Una| \jdf| ~fu~a

Ujgj{ E~j |jgjmj&

‣ C~a~ I`b|jsd= C~a~ I`b|jsd \jdf| ejf Ojunojuda jej`jg cjgjf s~m~ajf i~s~ ejf o~sde

~fu~a onfinfj` |n|~ju~ d|ud`jg on`j`~d enhdfd|d ejf {nfii~fjjf d|ud`jg uns|nc~u enfijf `ncdg

un{ju&

Cjid {ns`ja|jfjjf {jej |nab`jg/|nab`jg mnfd| ancjfi|jjf 'Ldfj$ |nun`jg cjfujgjf edc~ju

b`ng Ebfi Mdjb ]bfi |ju~ abo{sbod b`ng Ojm`d| Unsudfiid Cjsd|jf Fj|dbfj`, |ju~ hbso~`j ‐3/5/

<‟ un`jg ed`ja|jfjajf o~`jd ujg~f 3;;< ~fu~a Ujgj{ D enfijf onfii~fjajf Cjgj|j Dfiinsd|

ejf Cjgj|j Ldfj |nljsj |nsnfuja ej`jo {nfijmjsjf ejf {nocn`jmjsjf \jdf| ejf Ojunojuda,

ojfjaj`j cjid Ujgj{ DD, hbso~`j ‐8/3/</3‟ un`jg ed`ja|jfjajf o~`jd ujg~f 3;;8 ~fu~a u~m~jf

uns|nc~u&

GJ\D@ EJF SNJA\D

\nmja {n`ja|jfjjfftj `jid, [[\OD cjftja onfigjej{d {nocdej|jf ejf unfujfijf

cnsanfjjf denj ejf {n`ja|jfjjfftj ejsd {n`cjijd {dgja unsoj|~a jg`d {b`duda, jajenoda, dc~

cj{j ejf {n`jmjs |nfedsd& Jfujsj d|~/d|~ tjfi edanunfijgajf {dgja/{dgja uns|nc~u unsoj|~a`jg

an|~ajsjf o~sde/o~sde onfida~ud {n`jmjsjf ejf i~s~/i~s~ onftn|~jdajf edsd an{jej {ns~cjgjf

cjgj|j {nsjfujsj, |nsuj an|jfftj unsgjej{ {nfi~j|jjf cjgj|j dc~fej o~sde/o~sde, uns~ujoj ed

{nsdfiaju \nab`jg Snfejg&

Ajfja/ajfja `ncdg ln{ju cn`jmjs ej`jo cjgj|j dc~fej, b`ng du~ ajfja/ajfja tjfi cjgj|j

dc~fejftj c~ajf Cjgj|j Dfiinsd| '`~js cjfejs$ jajf anudfiij`jf cnscjfedfi ajfja/ajfja tjfi

cjgj|j dc~fejftj ons~{jajf Cjgj|j Dfiinsd|& \nadsjftj {nsajsj dfd cns`ja~ {jej {nsdfiaju

onojgjod abf|n{, dfd onocnsd an|jf an{jej ajfja/ajfja uns|nc~u, udeja ej{ju onfida~ud

{nsdfiaju {nocn`jmjsjf |nuns~|ftj enfijf cjda, onfmjedajf onsnaj |nfudj|j anldldsjf

cnscjfedfi sjajf/sjajf cnscjgj|j Dfiinsd| onsnaj&



\babfijf unsgjej{ {n`ja|jfjjfftj m~ij cnsijfu~fi an{jej cjgj|j dc~fej"gjsdjf tjfi

edi~fjajf& Enfijf du~ {nocjlj jagcjs Dfiinsd| tjfi lnfens~fi onfii~fjajf Cjgj|j Dfiinsd|

ej`jo {nsu~u~sjf gjsdjf onftbabfi {ns`ja|jfjjfftj, |nonfujsj {nocjlj jagcjs cnscjgj|j

Uno{jujf 'Jagcjs On`jt~, Dfedj ejf Ldfj$ tjfi cjgj|j dc~fej c~ajf Cjgj|j Dfiinsd|

lnfens~fi onocjfujg {ns`ja|jfjjfftj&

[SN\UJ\D JAJENODA= [N[NSDA\JJF

[jej ujg~f 3;;9, an`bo{ba {n`jmjs \nab`jg Onfnfijg {nsujoj tjfi on`j`~d [[\OD

onfijocd` {n{nsda|jjf \dmd` [n`jmjsjf Oj`jt|dj& An{~u~|jf sj|od ono{ns`dgjuajf {nfdfiajujf,

ag~|~|ftj cjid ojuj {n`jmjsjf cnsanfjjf dò~ \jdf| ejf Ojunojuda& Onf~s~u [nojfia~

[nfijsjg Mjcjujf [nfededajf Mbgbs, Sjo`jf \jsdojf, ojuj {n`jmjsjf Cdb`bid onf~fm~aajf

{nfdfiajujf an`~`~|jf |ncjftja 5&79. '4:&5>./48&<3.$, Ojunojuda Ujocjgjf 8&7:.

'87&8:./95&98.$, Hd}da 7&98. '45&79./49&8<.$, Ojunojuda :&;5. '99&8:./97&8>.$ ejf

\jdf| Ujocjgjf 5&34. '78&3>./4;&>5.$, |naj`di~| onoc~audajf cjgjyj cjgj|j {nsjfujsj

c~ajf {nfigj`jfi ej`jo anmjtjjf ej`jo {n`jmjsjf {nsdfiaju onfnfijg&

[jej ujg~f 3;;7, >:7,8:8 {n`jmjs \nab`jg Snfejg {nsdfud| [[\OD onfe~e~ad ^mdjf

[nfd`jdjf \nab`jg Snfejg& [jsj {n`jmjs edcnsd {d`dgjf onfmjyjc |bj`jf \jdf| ejf Ojunojuda

ej`jo Cjgj|j Oj`jt|dj, Dfiinsd|, Ldfj juj~ Ujod` juj~ `ncdg ejsd |ju~ cjgj|j uns|nc~u& [jej :<

Fbxnocns, an{~u~|jf sj|od ed`j{bsajf onfljujuajf gj|d` tjfi onfiij`jaajf ejsd |nid

{nfii~fjjf Cjgj|j Dfiinsd| ej`jo ojuj{n`jmjsjf \jdf| ejf Ojunojuda& Anu~j [nfijsjg

[nfededajf Eju~a J`do~eedf Obge Ebo ed`j{bsajf cnsajuj, :>4,3<5 bsjfi o~sde '<:. ejsd

an|n`~s~gjf {n`jmjs$ onfmjyjc ansuj| \jdf| ej`jo Cjgj|j Dfiinsd| |nonfujsj ~fu~a ansuj|

Ojunojuda, cd`jfijfftj jej`jg 3<7,:>< bsjfi '58.$&

Yj`j~ cjijdojfj{~f, an{~u~|jf dfd ed{nsudajdajf b`ng |n|nunfijg {dgja& Onf~s~u

[sn|denf An|ju~jf I~s~/i~s~ \nonfjfm~fi Oj`jt|dj, Obge \jcsd Obge Js|gje, #|ncjftja

<:&: {nsju~| o~sde/o~sde tjfi onfi~j|jd {nocn`jmjsjf du~ ag~|~|ftj |~cmna \jdf| juj~{~f

Ojunojuda jej`jg ejsd aj`jfijf onsnaj tjfi udfiij` ed cjfejs ejf ono{~ftjd `jujs cn`jajfi

an`~jsij cns{nfededajf& Onsnaj tjfi udfiij` ed `~js cjfejs oj|dg `jid onfii~fjajf cjgj|j

dc~fej, ojaj onocnsd an|jf an{jej m~sjfi {nscn}jjf tjfi mj~g,# ed |jo{dfi onfiin|j



ansjmjjf ono{nsaj|jajf Cjgj|j Dfiinsd| du~ |nfedsd enfijf onfjocjgajf yjau~ {nocn`jmjsjf

|n`jsj| enfijf |~cmna cjgj|j `jdf&

AN[NFUDFIJF AJMDJF

O~sde = Ejsd{jej ajmdjf tjfi edmj`jfajf dfd, edgjsj{ajf |nedadu |ncjftja ej{ju onocjfu~ {jsj

o~sde ag~|~|ftj cjid o~sde tjfi udfiij` ed `~js cjfejs ~fu~a onfijuj|d oj|j`jg tjfi uns{ja|j

edgjej{d j{jcd`j {ns~cjgjf ed`ja|jfjajf ed ej`jo {nfijmjsjf ejf {nocn`jmjsjf Ojunojuda&

Oj|j`jg cjgj|j ons~{jajf |ju~ cncjfjf tjfi uns{ja|j edgjej{d b`ng o~sde j{jcd`j {nfijmjsjf

ejf {nocn`jmjsjf ed`ja|jfjajf ed ej`jo cjgj|j Dfiinsd|& Ojunojuda ons~{jajf |ju~ ojuj

{n`jmjsjf tjfi onons`~ajf {nojgjojf abf|n{ tjfi mn`j|, ojaj jej`jg joju {nfudfi ~fu~a

o~sde onfnsdoj |nij`j u~fm~a jmjs ujf{j |ncjsjfi oj|j`jg cjgj|j&

I~s~ Ojunojuda= I~s~ ons~{jajf |~ocns dò~ {nfinujg~jf cjid o~sde& Edgjsj{ajf ejsd{jej

ajmdjf tjfi edmj`jfajf b`ng {nftn`deda ej{ju`jg onocnsdajf an|nejsjf an{jej {jsj {nfededa

cjgjyj {nfudfiftj {nfii~fjjf cjgj|j Dfiinsd| ed aj`jfijf i~s~/i~s~ Ojunojuda cjid

onoj|udajf {n`ja|jfjjf [[\OD cnsmj`jf enfijf `jfljs |naj`di~| onfigj|dàjf {sb|n|

{nfijmjsjf ejf {nocn`jmjsjf tjfi cnsan|jf& Anlnaj{jf ej`jo cnscjgj|j {nfudfi |~{jtj

oju`joju tjfi dfidf ed|jo{jdajf cnsmjtj edunsdoj b`ng {jsj o~sde& Ancnsijfu~fijf o~sde

unsgjej{ i~s~ ed {nsdfiaju |nab`jg jej`jg joju udfiid onojfejfiajf i~s~ ons~{jajf |~ocns

{nfinujg~jf ~ujoj onsnaj&

\nab`jg = Edgjsj{ajf ejsd{jej ajmdjf tjfi edmj`jfajf b`ng {nftn`deda ojo{~ onocjfu~ {dgja

|nab`jg ~fu~a onfinfj`{j|ud ejf on`ja|jfjajf ano~ejgjf tjfi ed{ns`~ajf {`ng {dgja i~s~

ejf o~sde ~fu~a onoj|udajf {n`ja|jfjjf [[\OD ed |nab`jg ag~|~|ftj |nab`jg `~js cjfejs

cnsmj`jf enfijf `jfljs& \nab`jg ons~{jajf jinf ~ujoj ed ej`jo {sb|n| {nftjo{jdjf oja`~oju&

Mjed, jej`jg joju {nfudfi ~fu~a |nudj{ |nab`jg du~ edcnajàjf enfijf ano~ejgjf hsj|jsjfj tjfi

ed{ns`~ajf ~fu~a {sbisjo [[\OD dfd onojfejfiajf {n`ja|jfjjfftj oj|dg cjs~ ejf ed

{nsdfiaju {nsl~cjjf `jid& Ansmj|joj ejsd{jej |no~j {dgja jej`jg {nfudfi cjid onoj|udajf

{n`ja|jfjjfftj cnsmj`jf |n{nsud tjfi edsjfljfiajf&



\AB[ AJMDJF

Ajmdjf tjfi edmj`jfajf jej`jg ~fu~a onfi~md ancnsan|jfjf {n`ja|jfjjf {nfijmjsjf ejf

{nocn`jmjsjf Ojunojuda ej`jo cjgj|j Dfiinsd| ed |nab`jg `~js cjfejs& Fjo~f ajmdjf dfd gjftj

edmj`jfajf ed |nc~jg |nab`jg tjfi edanfj`{j|ud uns`nuja ed `~js cjfejs& Ajmdjf unscjuj| b`ng

anajfijf ~fu~a onfej{juajf |no~j sn|{bfenf ejsd{jej |no~j |nab`jg `~js cjfejs& Ajmdjf dfd

gjftj onfijocdàdsj |ncjgjidjf anld` |jgjmj ejsd{jej |no~j {b{~`j|d ajmdjf&

ONUBEB@BID

Snaj Cnfu~a Ajmdjf

Ajmdjf dfd onfii~fjajf ajnejg a~jfudujudh ed ojfj |bj`jf ajmd|n`deda ednejsajf an{jej

o~sde udfiajujf no{ju ed |nc~jg |nab`jg `~js cjfejs&

Uno{ju Ajmdjf

Udfmj~jf edmj`jfajf ed |nc~jg |nab`jg `~js cjfejs& \nab`jg dfd ed{d`dg |ncjijd uno{ju

ajmdjf ansjfj |nab`jg dfd uns`nuja ed ajyj|jf `~js cjfejs& \nmjmjs enfijf oju`joju ~ujoj ajmdjf

djdu~ ~fu~a onfi~md ancnsan|jfjf {n`ja|jfjjf {nfijmjsjf ejf {nocn`jmjsjf Ojunojuda ej`jo

cjgj|j Dfiinsd|xed |nab`jg `~js cjfejs&

\jo{n` Ajmdjf

Ed ej`jo ajmdjf dfd, enfijf onfijocd` e~j an`j| o~sde udfiajujf 5 ed |nc~jg |nab`jg

`~js cjfejs |ncjijd |jo{n` ajmdjf& Dfd cnsojafj |jo{n` cjid ajmdjf dfd onyjad`d {b{~`j|d ajmdjf&

Df|us~onf Ajmdjf

Ed ej`jo ajmdjf dfd, enfijf onfii~fjajf 3 ajnejg djdu~ |nljsj a~j`dujudh ejf a~jfudujudh&

\nu |bj`|n`deda ednejsajf an{jej o~sde enfijf <; duno ~fu~a ed~md cnsanfjjf bcmnaudh ajmdjf

tjfi dfidf ed~md& \bj`|n`deda ~fu~a o~sde unsedsd ejsd{jej3 cjgjidjf djdu~ cjgjidjf J '`jujs

cn`jajfi sn|{bfenf$ ejf cjgjidjf C '|bj` |n`deda ~fu~a onfinujg~d sn|{bf o~sde unsgjej{

[[\OD$



\bj` \n`deda = \bj` |n`deda edmj`jfajf an{jej o~sde cjid onfej{juajf oja`~oju onfinfjd

{nfii~fjjf cjgj|j Dfiinsd| ed aj`jfijf o~sde&

\aj`j `dansu edi~fjajf ed ej`jo |bj` |n`deda ed ojfj |abs cnsfbocbs edcnsdajf {jej |nudj{

|~cmna cnso~`j enfijf fbocbs : 'cjid {d`dgjf ed |ju~ g~m~fi$ gdfiij > 'cjid {d`dgjf ed jagds

|abs$ ejf ano~edjfftj onfm~o`jgajf an|n`~s~gjf fd`jd mjyj{jf cjid |nudj{ |bj`jf&

5 “ \jfiju |nu~m~ '\\$

< “ \nu~m~ '\$

3 “ Udeja |nu~m~ 'U\$

: “ \jfiju udeja |nu~m~ '\U\$

EJ[JUJF AJMDJF

\bj` \n`deda cnsej|jsajf > |bj`jf ~ujoj tjfi edujftj an{jej o~sde&

:& \nmj~g ojfjajg i~s~ onfii~fjajf Cjgj|j Dfiinsd| |ncjijd cjgj|j {nfijfujs

ej`jo {nfijmjsjf ejf {nocn`jmjsjf \jdf| ejf Ojunojuda ed ej`jo An`j|2

Ajmdjf onfej{jud >;. o~sde |jfiju cns|nu~m~ ejf 53&4. cns|nu~m~ i~s~

onfijmjs \jdf| ejf Ojunojuda enfijf onfljo{~sajf cjgj|j Dfiinsd| ejf cjgj|j

On`jt~&\ncjftja >9&:. o~sde udeja cns|nu~m~ i~s~ onfijmjs |jdf| ejf ojunojuda ej`jo

cjgj|j Dfiinsd| ojfjaj`j 3:&5 . o~sde {~`j |jfiju udeja cns|nu~m~ i~s~ onfijmjs |jdf|

ejf ojunojuda ej`jo cjgj|j Dfiinsd|&

3& \nmj~g ojfjajg {n`jmjs |~ajs ono{n`jmjsd \jdf| ejf Ojunojuda ej`jo Cjgj|j

Dfiinsd|2

Ajmdjf onfej{jud |ncjftja >9&:. o~sde cnsj|j |~ajs ono{n`jmjsd |jdf| ejf

ojunojuda ej`jo cjgj|j Dfiinsd|& \ncjftja :5&<. o~sde |jfiju cns|nu~m~ cjgjyj

onsnaj |~ajs ono{n`jmjsd |jdf| ejf ojunojuda ej`jo cjgj|j Dfiinsd|& \ncjftja 53&4.

o~sde cns|nu~m~ cjgjyj ono{n`jmjsd |jdf| ejf ojunojuda ej`jo cjgj|j On`jt~

ono~ejgajf onsnaj ~fu~a onojgjod |~cmna uns|nc~u& Ojfjaj`j |ncjftja :5&<. o~sde

{~`j |jfiju cns|nu~m~ cjgjyj ono{n`jmjsd |jdf| ejf ojunojuda ej`jo cjgj|j On`jt~

ono~ejgajf onsnaj onojgjod |~cmna uns|nc~u&



<& Jejajg ono{n`jmjsd Ojunojuda ej`jo Cjgj|j Dfiinsd| onfdfiajuajf {nocn`jmjsjf

ejf {sn|uj|d Ojunojuda {n`jmjs2

Ajmdjf onfej{jud cjgjyj 84. o~sde cns|nu~m~ ono{n`jmjsd ojunojuda ej`jo

cjgj|j Dfiinsd| udeja onfdfiajuajf {nocn`jmjsjf ejf {sn|uj|d ojunojuda onsnaj&

5& Jejajg ono{n`jmjsd \jdf| ej`jo Cjgj|j Dfiinsd| onfdfiajuajf {nocn`jmjsjf ejf

{sn|uj|d \jdf| {n`jmjs2

Ajmdjf onfej{jud cjgjyj 8>. o~sde cns|nu~m~ ono{n`jmjsd |jdf| ej`jo cjgj|j

Dfiinsd| onftncjcajf {sn|uj|d |~cmna du~ onf~s~f&

>& Jejajg {nfijmjsjf \jdf| ejf Ojunojuda ej`jo Cjgj|j Dfiinsd| onocjfu~

onfdfiajuajf {nocn`jmjsjf ejf {sn|uj|d {n`jmjs ej`jo Cjgj|j Dfiinsd|2

Ajmdjf onfej{jud cjgjyj 88&3. o~sde cns|nu~m~ cjgjyj {nfijmjsjf |jdf| ejf

ojunojuda ej`jo cjgj|j Dfiinsd| udeja onocjfu~ onfdfiajuajf {nocn`jmjsjf ejf

{sn|uj|d |~cmna cjgj|j Dfiinsd|&

[[\OD Yjmjs Edojf|~gajf

[nfijmjsjf ejf [nocn`jmjsjf \jdf| ejf Ojunojuda ej`jo Cjgj|j Dfiinsd| '[[\OD$ dj`jg

fjoj sj|od cjid |ju~ ej|js {nfededajf Oj`jt|dj tjfi onfnuj{ajf cjgj|j

Dfiinsd| onfiijfudajf cjgj|j ancjfi|jjf"dc~fej |ncjijd cjgj|j {nsjfujsj ojuj {n`jmjsjf \jdf|

ejf Ojunojuda ed |no~j {nsdfiaju {nfededajf& Ej|js [[\OD |nsdfi onfmjed d|~ {nsencjujf tjfi

gjfiju |nonfmja ed`ja|jfjajf b`ng {nfujecdsjf U~f Es& Ojgjugds cdf Obgjoje {jej ujg~f

3;;< |ngdfiij onfebsbfi cncnsj{j {dgja cnsenobf|usj|d enfijf u~m~jf onfen|ja ansjmjjf

onojf|~gajfftj&

[[\OD un`jg o~`jd ed i~fjajf ed |nab`jg/ |nab`jg snfejg ejf onfnfijg {jej ujg~f

3;;< |nyjau~ {nonsdfujgjf U~f Ojgjugds ejg~`~ |ncjijd `jfiajg ono{ns|dj{ajf |~ocns

unfjij ojf~|dj cjid onflj{jd ujsjh fnijsj ojm~ ejf {ns|dj{jf ejsd {nsdfiaju jyj` {ns|nab`jgjf

~fu~a cns|jdfi ej`jo nsj i`bcj`d|j|d& ô~o onfinujg~d cjgjyj |jdf| ejf ojunojuda jej`jgcdejfi tjfi onfmjed j|j| ejf cns{nsjfjf {nfudfi ej`jo anojm~jf ejf {nocjfi~fjf |n|nc~jg

fnijsj& [n`cjijd dfbxj|d ejf {nfno~jf cjs~ ej`jo cdejfi dfd cns`ja~ enfijf {jfuj| ejf lj{jdjf

oja`~oju onfinfjd {nsanocjfijf ej`jo cdejfi dfd cjftja unsej{ju ej`jo cjgj|j Dfiinsd|& Ed

|jo{dfi cjgj|j Dfiinsd| jej`jg cjgj|j g~c~fijf jfujsjcjfi|j ejf {nfi~j|jjf ej`jo cjgj|j dfd

ono~ejgajf {nsb`ngjf dò~ ej`jo cdejfi dfd&



Onojfi udeja ej{ju edfjhdajf an{nfudfijf Cjgj|j Dfiinsd| |ncjijd cjgj|j jfujsjcjfi|j

ejf ~fu~a cns|jdfi |ndsdfi enfijf fnijsj ojm~ sjatju Oj`jt|dj {ns`~ onfi~j|jd cjgj|j

uns|nc~u& Unuj{d, onfi~j|jd Cjgj|j Dfiinsd| |ncjijd cjgj|j {nsu~u~sjf ejf ono{n`jmjsd dò~

{nfinujg~jf jej`jg e~j {nsajsj tjfi cnscn}j& ^fu~a snabe, Lgdfj, Mn{~f, Absnj, Mnsojf,

[nsjfld|, S~|dj ejf cjftja `jid fnijsj `jdf onfi~fii~`d anlnons`jfijf ej`jo cdejfi |jdf| ejf

unafb`bid, yj`j~{~f ojuj {n`jmjsjf |jdf| ejf ojunojuda edjmjs |n{nf~gftj ej`jo cjgj|j dc~fej

onsnaj ed |no~j {nsdfiaju |nab`jg gdfiij an ~fdxns|dud& Juj| ej|js dfd`jg [[\OD cjftja

onfigjej{d {nocdej|jf ejf unfujfijf cnsanfjjf denj ejf {n`ja|jfjjfftj ejsd {n`cjijd {dgja

unsoj|~a jg`d {b`duda, jajenoda, dc~ cj{j ejf {n`jmjs |nfedsd& Cnsej|jsaj {n`ja|jfjjf [[\OD,

unsej{ju an|jf/ an|jf fnijudh |n{jfmjfi {n`ja|jfjjfftj |naj`di~| onft~ocjfi an{jej hjaubs/

hjaubs {nojf|~gjf tjfi ed`ja|jfjajf gjsd dfd&

:$ Anonsb|bujf ej`jo {nflj{jdjf {n`jmjs

[n`ja|jfjjf [[\OD ono{nfijs~gd a~j`dud {n{nsda|jjf {n`jmjs& Cnsej|jsajf an{jej

an{~u~|jf |ncn`~o dfd tjfi onfii~fjajf cjgj|j On`jt~ |ncjijd cjgj|j {nfijfujs,

{sn|uj|d tjfi ed{nsb`ngd b`ng {n`jmjs jija onocnsjfi|jfiajf yj`j~{~f unsej{ju m~ij

tjfi |najejs l~a~{ ojajf& Gj` dfd jajf onfmjed s~odu j{jcd`j |nljsj esj|udaftj, cjgj|j

Dfiinsd| adfd onfijocd` j`dg |ncjijd cjgj|j tjfi edi~fjajf ej`jo {nftnedjjf ansuj|

|bj`jf& Ancjftjajf {n`jmjs udeja onojgjod |bj`jf ansjfj {ns`~ onojgjod |bj`jf

ej`jo cjgj|j Dfiinsd| ~fu~a onfigj|dàjf mjyj{jf tjfi un{ju& An|jfftj |jfiju edsj|jd

ed aj`jfijf {n`jmjs `~js cjfejs ed ojfj ujgj{ {nfi~j|jjf cjgj|j Dfiinsd| ed aj`jfijf

onsnaj joju `nojg& M~sjfi {nflj{jdjf jfujsj |nab`jg cjfejs ejf `~js cjfejs ej`jo

ojuj {n`jmjsjf \jdf| ejf Ojunojuda |nojadf on`ncjs |noj|j e~j |~cmna du~ edjmjs ej`jo

Cjgj|j Dfiinsd| '[[\OD$ |nmja 3;;< ejf dfd cb`ng ed`dgju |nljsj `jfi|~fi onfns~|d

an{~u~|jf ^mdjf [nfd`jdjf \nab`jg Snfejg '^[\S$ |nmja ujg~f 3;;<& Unajfjf ~fu~a

onfi~j|jd cjgj|j Dfiinsd| jajf uns~| onfigjfu~d {n`jmjs ejsd ujg~f an ujg~f ejf eduja~ud

jajf onfmnmj|ajf an{~u~|jf [nfd`jdjf Onfnfijg Snfejg '[OS$ ejf \dmd` [n`jmjsjf

Oj`jt|dj '\[O$& Onfida~u ajmdjf, jej |nab`jg/|nab`jg `~js cjfejs tjfi onfljujuajf

anijij`jf |ngdfiij 7; {nsju~| o~sde ej`jo ojuj {n`jmjsjf Cjgj|j Dfiinsd|, Ojunojuda

ejf \jdf| `jfujsjf anudeja~{jtjjf onsnaj onfi~j|jd Cjgj|j Dfiinsd|& Enfijf anjejjf



tjfi jej |najsjfi, [[\OD jajf onfmjed |ju~ cncjf ejf {nfigj`jfi an{jej ancjftjajf

{n`jmjs `~js cjfejs onflj{jd anmjtjjf lnons`jfi ej`jo {n{nsda|jjf jyjo |ngdfiij

jajf on`~j|ajf `jid m~sjfi {nscn}jjf {nflj{jdjf jajenoda ed jfujsj {n`jmjs `~js cjfejs

ejf onsnaj tjfi cn`jmjs ed |nab`jg ej`jo cjfejs& [nocn`jmjsjf \jdf| ( Ojunojuda jajf

onfi~sjfiajf odfju {n`jmjs ~fu~a onfej`jod |~cmna uns|nc~u uns~ujoj {n`jmjs `~js

cjfejs& An|jfftj onsnaj jajf uns~| anudfiij`jf yj`j~{~f ono{~ftjd {bunf|d tjfi

udfiid& [[\OD un`jg ejf jajf onoc~f~g odfju, |nojfiju ejf anigjdsjgjf o~sde/o~sde

~fu~a cn`jmjs \jdf| ejf Ojunojuda|nmja ed {nsdfiaju |nab`jg snfejg `jid& Ajmdjf

jfujsjcjfi|j ejf uno{jujf sjuj sjuj onfej{jud {nocn`jmjsjf ej`jo cjgj|j dc~fej

onfigj|dàjf {sn|uj|d tjfi `ncdg udfiid ejsd{jej {nocn`jmjsjf ej`jo cjgj|j j|dfi&

3$ A~sjfi {ns|nedjjf ed aj`jfijf i~s~

[dgja unfjij {nfijmjs m~ij jajf unsanfj uno{dj| unsgjej{ {n`ja|jfjjf [[\OD dfd&

Cnsej|jsajf an{jej {nflj{jdjf {n`jmjs tjfi ons~fe~o mju~g, ag~|~|ftj ed ajyj|jf

{nej`jojf jej`jg ed|ncjcajf hjaubs i~s~ tjfi onfijmjs onsnaj& Gj` dfd unsc~aud j{jcd`j

ajmdjf tjfi edc~ju un`jg onocnsdajf mjyj{jf cjgjyj i~s~ onfijmjs {n`jmjs enfijf

onfii~fjajf cjgj|j tjfi cnsljo{~s& [n`ja|jfjjfftj tjfi uns`j`~ esj|uda un`jg

onftncjcajf i~s~/ i~s~ uns{ja|j ono{ns|dj{ajf edsd ej`jo |nan`d{ ojuj cjid

onoj|udajf gj|sju ansjmjjf unslj{jd& Dfd jajf onftncjcajf a~j`dud ejf a~jfudud {n`jmjs

tjfi lnons`jfi gjftj |najejs l~a~{ ojajf ansjfj {nfijmjsjf ejf {nocn`jmjsjf tjfi

edc~ju b`ng i~s~ jej`jg unsin|j/ in|j& ^fu~a snabe, ancjftjajf i~s~/ i~s~ tjfi uns`dcju

ej`jo {nfijmjsjf \jdf| ejf Ojunojuda uns`judg ej`jo cjgj|j On`jt~& Enfijf

{n`ja|jfjjf ej|js uns|nc~u |nljsj onfejeja, ojaj cns`ja~`jg oj|j`jg {nfijmjsjf ej`jo

aj`jfijf i~s~/ i~s~& Mdaj i~s~ tjfi jajf onfijocd` j`dg ~fu~a onfijmjs |~cmna \jdf|

ejf Ojunojuda dfd udeja onfi~j|jd |n{nf~gftj cjgj|j Dfiinsd|, eda~judsd jajf

onftncjcajf {nfijmjsjf ejf {nocn`jmjsjf gjftj jajf cns{~|juajf an{jej i~s~ |nojuj/

ojuj& [n`jmjs jajf onfmjed cb|jf ejf |nuns~|ftj {n`ja|jfjjf [[\OD dfd gjftj jajf

udfiij` |nmjsjg |jgjmj&

C~ajf du~ |jgjmj, jej m~ij i~s~ tjfi onfijocd` an|no{jujf ansjfj ojg~

onfnsdoj n`j~f c~`jfjf ujocjgjf tjfi edujyjsajf b`ng ansjmjjf, |jfii~{ onfijmjs



|~cmna uns|nc~u yj`j~{~f udeja ojgds ejf {nfijmjsjf jagdsftj udeja cnsan|jf& Gj` dfd

dcjsju |n{nsud ‐cju~a ed un{d ujfiij‟&

[jej {nsdfiaju jyj` ej|js [[\OD ed{nsanfjàjf, ancjftjajf i~s~ cjid ojuj

{n`jmjsjf \jdf| ejf Ojunojuda unuj{ ed ujgj{ tjfi `joj& Cjgajf a~s|~| tjfi edujyjsajf

b`ng ansjmjjf L~oj {jej oj|j tjfi |dfiaju ejf udeja o~fiadf i~s~ tjfi un`jg ed`judg

du~ ej{ju onfi~j|jd |n`~s~gftj unfujfi cjgj|j Dfiignsd| j{jujg `jid mdaj i~s~ uns|nc~u

jej`jg ejsd ejnsjg {nej`jojf tjfi ojfj cjgj|j On`jt~ |~ejg |ncjud enfijf edsd

onsnaj& An|jf ejsd{jej oj|j`jg dfd, cns`ja~ ana~sjfijf i~ds~/ i~s~ tjfi {jajs ej`jo

cjgj|j Dfiinsd|, |nejfiajf {n`jmjs |nojadf cnsujocjg& Mjed |nljsj udeja `jfi|~fi

{nsajsj df~d jajf onftncjcajf cns`ja~ `ncdg cjftja {nfijii~sjf ansjfj {n`ja|jfjjf

[[\OD dfd L~oj onons`~ajf i~s~ tjfi cns{nfinujg~jf udfiid ej`jo cjgj|j Dfiinsd|&

<$ Onfmju~gajf ojsujcju Cjgj|j On`jt~

[n`ja|jfjjf [[\OD unsftjuj onocnsd an|jf tjfi fninudh an{jej cjgj|j On`jt~&

Gj` dfd ej{ju ed`dgju j{jcd`j cjgj|j On`jt~ tjfi e~`~ftj cnsh~fi|d |ncjijd cjgj|j

{nfijfujs ed |no~j |nab`jg adfd un`jg edjcjdajf, ejf cjgj|j Dfiinsd| {~`j cnsojdf ed

o~`~u {n`jmjs ejf m~ij unfjij {nfijmjs& Cjg|j On`jt~ tjfi |ncn`~o dfd unsanfj` enfijf

ajuj/ ajuj cjgjyj ‐cjgj|j on`jocjfiajf cjfi|j‟ |~ejg udeja `jid y~m~e |nonfmja

[[\OD ed`ja|jfjajf& \ngjs~|ftj aduj onfijocd` {nfijmjsjf ejsd Fnijsj/ Fnijsj `jdf

tjfi a~ju ono{nsujgjfajf cjgj|j onsnaj |ncjijd cjgj|j ~ujoj ejf gj` dfd unsc~aud

j{jcd`j Fnijsj |n{nsud S~|dj, ejf Mn{~f un`jg o~fl~` |ncjijd |ju~ a~j|j cn|js ujf{j

onfijcjdajf cjgj|j onsnaj& [n`ja|jfjjf [[\OD dfd unsftjuj un`jg onfinun{dajf |nij`j

~|jgj tjfi edc~ju ~fu~a onfmjedajf cjgj|j On`jt~ |ncjijd cjgj|j dò~ tjfi

cnsan~{jtjjf udfiid cjid onfededa jfja cjfi|j ag~|~|ftj {n`jmjs On`jt~ ejf m~ij

yjsijfnijsj tjfi `jdf& \ngjs~|ftj gj` dfd udeja {ns`~ edcnsdajf {nfmn`j|jf tjfi `ncdg

`ncjs ansjfj oj|dfi/ oj|dfi |~ejg onfinujg~d cjgjyj cjgj|j On`jt~ ono{~ftjd

ane~e~ajf tjfi d|udonyj |ncjijd Cjgj|j Ancjfi|jjf& B`ng du~, |ncjijd sjatju Oj`jt|dj

tjfi {sdgjudf, denj [[\OD dfd udeja {ns`~ ed`ja|jfjajf ansjfj dj onfii~iju ane~e~ajf

cjgj|j On`jt~ |ncjijd cjgj|j ~ujoj Fnijsj dfd& [n`ja|jfjjf dfd unsftjuj un`jg ijij`

~fu~a onojsujcjuajfcjgj|j On`jt~ ejf dj {ns`~ edojf|~gajf enfijf |nsuj onsuj&



[sb|n| ~fu~a onfmjedajf cjgj|j On`jt~ |ncjijd cjgj|j dò~ ejf m~ij cjgj|j

obenf jajf unsgnfud ejf |nuns~|ftj cjgj|j dfd jajf edi~fjajf |ncjijd cjgj|j {j|js

|nojuj/ ojuj& [[\OD |n`j`~ edg~mjgajf cjgjyj {ns~cjgjf gjftj cjid e~j ojuj

{n`jmjsjf |nojuj/ ojuj unuj{d gjadajuftj mj~g cnscn}j& Cnsano~fiadfjf cn|js jajf

e~{~u~|ajf {~`j {nfii~fjjf Cjgj|j Dfiinsd| ej`jo ojuj {n`jmjsjf tjfi cnsajdujf

enfijf |~m~a \jdf| ejf Ojunojuda |n{nsud [nsjaj~fjf, [ns|jijfijf, Nabfbod J|j| ejf

|ncjijdftj& Mdaj gj` dfd cns`ja~, ojaj jagdsftj |ncjgjidjf cn|js juj~ gjo{ns an|no~j

ojuj {n`jmjsjf jajf edjmjs ej`jo cjgj|j Dfiinsd| ejf anudaj du~ cjgj|j On`jt~ tjfi

edunuj{ajf |ncjijd cjgj|j {nfijfujs ~ujoj ej`jo |t|uno {nfededajf ed Fnijsj dfd jajf

gd`jfi h~fi|dftj 'Ajoj` \t~asd, 3;;9= 83$

5$ Onfii~iju {ns{je~jf

Cnsej|jsaj ajmdjf jyj`, |nadsjftj cjgj|j Dfiinsd| edi~fjajf ej`jo {nfijmjsjf

ejf {nocn`jmjsjf cjid |~cmna \jdf| ejf Ojunojuda eda~judsd dj jajf onftncjcajf

|nojfiju {ns{je~jf jfujsj aj~o o~|fjg |ngdfiij onocnsd an|jf tjfi joju cn|js

an{jej cjfi|j ejf fnijsj Oj`jt|dj ed oj|j en{jf& \ncjijd lbfubg, {nfii~fjjf cjgj|j

Dfiinsd| ~fu~a cdejfi uns{d`dg enfijf |nfedsdftj onfld{ujajf e~j mnfd|

anyjsijfnijsjjf, tjfi {nsujoj yjsijfnijsj tjfi onfi~j|jd cjgj|j Dfiinsd| ejf

cdejfi |jdf| ejf unafb`bid, ejf |nuns~|ftj tjfi ane~j, yjsijfnijsj tjfi cnscjgj|j

On`jt~ ejf onfi~j|jd cdejfi/cdejfi |j|unsj ejf |jdf| |b|dj`, djdu~ cdejfi/cdejfi tjfi

edjfiij{ udeja {nfudfi ejf `ncdg snfejg ejsmjuftj& \nfjsdb dfd mn`j| onoc~audajf

{n`ja|jfjjf [[\OD onocnsd an|jf c~s~a an{jej {ns{je~jf Fnijsj tjfi |n`joj dfd aduj

{nsujgjfajf&

>$ \nab`jg Ancjfi|jjf ed{dfiidsajf

[n`ja|jfjjf [[\OD u~s~u onocnsd an|jf tjfi fninudh an{jej |nab`jg

ancjfi|jjf& Ane~e~ajf cjgj|j Dfiinsd| tjfi adfd |nojadf onfj{ja ed Fnijsj aduj un`jg

onftncjcajf y~m~e {n`cjijd mnfd| |nab`jg tjfi onfii~fjajf cjgj|j Dfiinsd| |ncjijd

cjgj|j {nfijfujs& [nfii~fjjf cjgj|j dfd `ncdg ebodfjf ej`jo {ns~fejfijf ejf

{nfujecdsjf ag~|~|ftj, cnscjfedfi cjgj|j On`jt~ |joj jej ejsd j|{na {nf~`d|jf ejf

`d|jf& An|jf ejsd{jej gj` dfd onftncjcajf dc~cj{j cnsanmjs/ anmjs ~fu~a onfigjfujs



jfja/ jfja onsnaj an |nab`jg Dfiinsd| unsoj|~a`jg jfja/ jfja onfunsd |nfedsd |~{jtj

jfja/ jfja onsnaj `ncdg cns{nfinujg~jf `~j| ej`jo cjgj|j Dfiinsd|& '[ns|ju~jf

@dfi~d|uda Oj`jt|dj= 3;;3$&

Nabsjf ejsd{jej du~, fj|dc |nab`jg ancjfi|jjf jajf onfij`jod sd|dab ana~sjfijf

{n`jmjs ejf |nuns~|ftj fj|dc cjgj|j On`jt~ m~ij jajf uns{dfiids& C~ajf du~ |jgjmj,

enfijf ana~sjfijf {n`jmjs tjfi jajf onfej`jod cjgj|j On`jt~, `ncdgjf i~s~ m~ij jajf

cns`ja~ ansjfj {sbhn|dbf tjfi onsnaj {d`dg jej`jg cjgj|j On`jt~ ejf c~ajfftj cjgj|j

Dfiinsd|& Gj` dfd m~ij jajf onftncjcajf cns`ja~ {nfijfii~sjf unsgjej{ i~s~ cjgj|j

On`jt~ ejf {nfjyjsjf an{jej i~s~ cjgj|j Dfiinsd| {~`j |nojadf cnsujocjg& \nab`jg

Ancjfi|jjf ed `~js cjfejs o~fiadf udeja onfij`jod fj|dc |n{nsud dfd ansjfj ed |jfj

onsnaj oj|dg `jid edenejgajf an{jej {nfijmjsjf ej`jo cjgj|j On`jt~& Fjo~f, mdaj

cnsej|jsajf an{jej {n`ja|jfjjf [[\OD dfd& onsnaj {~`j anudfiij`jf mj~ gejsd{jej

{n`jmjs cjfejs ej`jo {nfii~fjjf cjgj|j Dfiinsd|&

Cdc`dbisjhd

:& [ns|ju~jf @dfi~j|udl Oj`jt|dj

3& Ajoj` \t~asd, 3;;9= 83

Documents

kajian-ppsmi