22
Kalıcı Organik Kirleticiler Stockholm Sözleşmesi Kapsamında Ulusal Uygulama Planı Güncellenmesi Projesi Melih ORAL 4-5 Mart 2013 Antalya

Kalıcı Organik Kirleticiler

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Kalıcı Organik Kirleticiler. Stockholm Sözleşmesi Kapsamında Ulusal Uygulama Planı Güncellenmesi Projesi. Melih ORAL 4-5 Mart 2013 Antalya. Kalıcı Organik Kirleticiler. Doğada kimyasal, biyolojik veya fotolitik olarak bozunmaya karşı koyan Biyo -birikimi olan - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: Kalıcı Organik Kirleticiler

Kalıcı Organik KirleticilerStockholm Sözleşmesi Kapsamında Ulusal

Uygulama Planı Güncellenmesi Projesi

Melih ORAL4-5 Mart

2013Antalya

Page 2: Kalıcı Organik Kirleticiler
Page 3: Kalıcı Organik Kirleticiler

Kalıcı Organik KirleticilerDoğada kimyasal, biyolojik veya fotolitik

olarak bozunmaya karşı koyanBiyo-birikimi olanİnsan ve çevre sağlığına karşı risk taşıyan

organik kimyasallardır. 

Page 4: Kalıcı Organik Kirleticiler

İnsanları ve doğal yaşamı nasıl etkilerler?Besin zincirinde artarak taşınmalarından

dolayı biyo-artış özelliğine sahiptirler.Yağ dokuda birikmelerinden kaynaklı

vücuttan uzaklaştırılmaları zordur.Farklı fizikokimyasal özelliklerinden kaynaklı

uzun mesafe taşınabilen bu yüzden sadece yerel değil aynı zamanda küresel anlamda da sorun teşkil ederek insan ve çevre sağlığını tehdit eden maddelerdir.

Page 5: Kalıcı Organik Kirleticiler

Stockholm SözleşmesiKOKların olumsuz etkilerinden çevreyi ve insanları korumayı, kısıtlama veya yasaklama gibi tedbirler alarak;

Üretimlerini Kullanımlarını, Ticaretlerini Salınımları Kalan stokları ve atıklarını

tamamen ortadan kaldırmayıhedefleyen bir anlaşmadır. Türkiye bu sözleşmeyi 2001 yılında imzalamış ve 2010 yılında ise Tarafların Konferansı’nda yerini almıştır.

Sözleşme 7. Maddesi ile her ülkeden ilk Ulusal Uygulama Planı’nı (UUP) hazırladıktan sonra Tarafların Konferansı (COP) kararı uyarınca düzenli aralıklarla UUP’nin değerlendirilmesi ve güncellenmesi yükümlülüğü getirmektedir .

Page 6: Kalıcı Organik Kirleticiler

İlk 12 KOK Yeni 10 KOK

Pestisitler

aldrin, klordan, DDT, dieldrin, endrin, heptaklor,

hekzaklorobenzen, mireks, tokzafen, lindan

klordekon,alfa hekzaklorosiklohekzan,beta hekzaklorosiklohekzan,

lindan,pentaklorobenzen

endosulfan 

Endüstriyel Kimyasallar

hekzaklorobenzen,polyklorlu bifeniller (PCBs)

hekzabromobifenil,hekzabromobifenil eter and heptabromobifenyl ether,

pentaklorobenzen,perflorooktan sulfonik asit,

tuzları ve perflorooktan sulfonil florid, tetrabromodifenil eter

pentabromodifenil eter 

Kasıtsız Üretim

hekzaklorobenzen;poliklorlu dibenzo-p-dioksinler

poliklorlu dibenzofuranlar (PCDD/PCDF), ve PCBler

alfa hekzaklorosiklohekzan,beta hekzaklorosiklohekzan

pentaklorobenzen 

Page 7: Kalıcı Organik Kirleticiler

Bileşenler

1• Koordinasyon mekanizmasının

oluşturulması

• Ulusal Yönlendirme Komitesi belirlenmesi• Çalışma Gruplarının belirlenmesi

• Çalışma Grup Üyelerinin, Ulusal ve Uluslararası Uzmanların belirlenmesi ve görev tanımlarının yapılması

• Ayrıca bu aşamada halkı ve proje paydaşlarını bilinçlendirmek için çalışmalar yapılacaktır.

Page 8: Kalıcı Organik Kirleticiler

Bileşenler

2

• Yeni KOKların Envanterlerinin Oluşturulması ve UUP’nin gözden geçirilmesi

• Yeni KOKların ticareti, kullanımı, stokları ve kirlenmiş alanların yeni kılavuzlara göre belirlenmesi

• Yeni KOKlara dair yasal ve politik çerçevelerin belirlenmesi

• Ayrıca bu aşamada yeni kokların bertarafı, kullanımdan kaldırılması veya azaltılmasına dair sosyo ekonomik etkileri ilgili çalışma grubunda belirlenecektir.

Page 9: Kalıcı Organik Kirleticiler

Bileşenler

2• Yeni KOKların Envanterlerinin

Oluşturulması ve UUP’nin gözden geçirilmesi

• Eski veya yeni KOKların envanter çıkarılmasına dair çalışma gruplarının belirlenmesi bunlar:

• Bu grupların çalışması neticesinde doğrulama çalıştayı düzenlenecektir

Page 10: Kalıcı Organik Kirleticiler

Bileşenler

3• Ulusal Kapasitenin ve Yeni KOKlar

açısından önceliklerin belirlenmesi

• Yeni KOKların yönetilmesi açısından kurumsal ve yasal çerçevenin belirlenmesi

• Maliyet kazanç kriterine ve envanter sonuçlarına dayanarak yeni KOKların risk azaltımı için seçeneklerin önceliklendirilmesi

• Önceliklendirmeyi doğrulamak için yeni bir çalıştay düzenlenmesi

Page 11: Kalıcı Organik Kirleticiler

4• UUP’nin değerlendirilmesi ve

güncellenmesi

• UUP’nin değerlendirilip güncellenmiş taslağının oluşturulması

• Yeni KOKların yönetilmesine dair eylem planlarının hazırlanması

• UUP’nin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylanması ve Stockholm Sözleşmesi’nin Tarafların Konferansı’na (COP) sunulması

Page 12: Kalıcı Organik Kirleticiler

Yönlendirme KomitesiÇevre ve Şehircilik Bakanlığı- Kimyasallar DairesiBilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Kimya Sanayi ŞubesiEkonomi Bakanlığı - Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel

MüdürlüğüEnerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı - Enerji İşleri Genel

MüdürlüğüKalkınma Bakanlığı - Sosyal Sektörler Ve Koordinasyon

Genel Müdürlüğü, Çevre ve Sürdürülebilir Kalkınma Dairesi

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı - Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı - Gümrükler Genel MüdürlüğüSağlık Bakanlığı - Türkiye Halk Sağlığı Kurumu

Page 13: Kalıcı Organik Kirleticiler

Çalışma GruplarıÇalışma Grupları Türkiye’de bulunan ve

kullanılan organik kimyasallara odaklanacak ve bu gruplar sırayla;Yönetim GrubuPestisit Grubu (Lindan ve izomerleri)PCB Grubu (Atık Yönetimi)PFOS GrubuPBDE GrubuKasıtsız Üretim KOKlar Grubu

Page 14: Kalıcı Organik Kirleticiler

Proje Gruplar Kurum ve Kuruluşlar

ÇŞBEkonomi BakanlığıGıda Tarım Hayvancılık

BakanlığıAnkara Gıda Kontrol

Laboratuvarı Müdürlüğü

Gümrük ve Ticaret Bak.Orman ve Su İşleri

BakanlığıSağlık BakanlığıEÜAŞHacettepe Üni. BiyolojiHacettepe Üni. KimyaSakarya Üniversitesi

BOSADKocaeli Sanayi OdasıİSOEBSOEnerjiSAİMMİBİZAYDAŞKİPLASTÜPRAŞArçelikTürk Toksikoloji DerneğiEKOTEKSTÇMBFORD

Page 15: Kalıcı Organik Kirleticiler

Çalışma Grubu LiderleriYönetim Grubu– Bursev ARTUKOĞLU (ÇŞB-Kimyasallar Şube Müdürü)Pestisit Grubu– Dr. H. Mehmet DUYUM (Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı)PCB Grubu- Refet Sinem ATGIN (ÇŞB- Atık Dairesi) PFOS Grubu– Yrd.Doç.Dr Mehmet İŞLEYEN (Sakarya Üni. Çevre Mühendisliği Bölümü)PBDE Grubu– Yrd. Doç. Dr. Perihan B. KURT-KARAKUŞ

(Bursa Teknik Üni. Çevre Mühendisliği Bölümü)Kasıtsız Üretim KOKlar– Doç. Dr. Aykan KARADEMİR

(Kocaeli Üni. Çevre Mühendisliği Bölümü)

Page 16: Kalıcı Organik Kirleticiler

Liderlerin GörevleriKendi çalışma grubu için çalışma planı hazırlamak ve

bunu taslak çalışma planına uymasını sağlamakTakım üyelerinden bilgileri toparlamak ve bunları

düzenli bir biçimde raporlamakTakım üyeleri arasında görev dağılımı yapmakProje Koordinasyon Ekibini yürüyen ve biten bütün

çalışmalara dair bilgilendirmek ve yeni gelişmelerden haberdar etmek

Proje Koordinasyon Ekibinin belirlediği aralıklarla düzenlenen toplantılara katılım sağlamak

Diğer Çalışma gruplarıyla koordinasyonlu çalışmak ve bilgi alışverişinde bulunmak

Page 17: Kalıcı Organik Kirleticiler

Görev TanımlarıYönetim grubu sadece Çevre ve Şehircilik

Bakanlığı Kimyasallar Dairesi ve Koordinasyon Ekibinden oluşacak olup raporun bir araya getirilmesinde rol oynayacaktır.

Her çalışma grubu kendi içinde kendi kimyasalı ve kimyasal grubu ile ilgili yasal konuları, envanter çıkarılması ve planın sosyo-ekonomik boyutu olan eylem planları hazırlama ve varsa ilk UUP’deki eylem planlarını revize etme ile yükümlüdür.

Page 18: Kalıcı Organik Kirleticiler

PROJE İŞPLANIMüdahaleler/ Zaman Aralıkları (Aylar) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Bileşen 1: Koordinasyon mekanizması ve Bilinçlendirme Çalışması                        

Sonuç: Koordinasyon mekanizmasının işlemesi ve paydaşların yeni KOKların zararlarının farkındalıkları

                       

Çıktı 1.1: Proje Koordinasyonu oluşturulması ve Çalışma Grupları oluşturulması ve Kontrat yapılması

                       

Aktivite 1.1.1. Ulusal Koordinasyon Mekanizmasının Güçlendirilmesi                        

Aktivite 1.1.2. Ulusal Yönlendirme Komitesi’nin belirlenmesi                  

Aktivite 1.1.3. Çalışma Planı Çizilmesi, Çalışma Gruplarının ve Ulusal ve Uluslararası Uzmanların seçilmesi ve görevlerin atanması

                       

Çıktı 1.2. Paydaşların ve Halkın haberdar edilmesi, danışılması ve yeni KOKların risklerine dair bilinçlendirilmesi

                       

Aktivite 1.2.1. Paydaşlara Danışılması                        

Aktivite 1.2.2. Halkı bilgilendirme ve yeni KOKlara ve Yapılacak Aktivitelere dair bilinçlendirme

                       

Aktivite 1.2.3. Açılış Çalıştayı                        

Page 19: Kalıcı Organik Kirleticiler

Müdahaleler/ Zaman Aralıkları (Aylar) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Bileşen 2: Yeni KOKların envanterinin çıkarılması ve ilk Ulusal Uygulama Planının Değerlendirilmesi

                       

Sonuç: Yeni KOKların envanterlerinin doğrulanması (eski 12 KOKların envanterlerinin güncellenmesi) ilgili paydaşlar tarafından

                       

Çıktı 2.1 İlk 12 KOKun Paydaşlar tarafından Envanterinin güncellenmesi ve doğrulanması

                       

Aktivite 2.1.1. İlk 12 KOKun Envanterinin Güncellenmesi ve Doğrulanması

                       

Aktivite 2.1.2. İlk KOKların envanterlerini doğrulamak için toplantı düzenlenmesi

                       

Çıktı 2.2. Yeni KOKların envanterlerinin çıkarılması ve paydaşlar tarafından doğrulanması

                       

Aktivite 2.2.1. Envanterden sorumlu olan Çalışma Gruplarına eğitim verilmesi

                       

Aktivite 2.2.2. Yeni KOKların envanterlerinin çıkarılması                        

Aktivite 2.2.3. Envanter doğrulaması için çalıştay düzenlenmesi                        

Page 20: Kalıcı Organik Kirleticiler

Müdahaleler/ Zaman Aralıkları (Aylar) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Bileşen 3: Yeni KOKların Yönetiminin Değerlendirilmesi için Ulusal Kapasite ve Önceliklerin belirlenmesi

                       

Sonuç : Yeni KOKların Yönetimine dair Ulusal Kapasite Belirlenmesi ve yeni KOKların risk azaltımı seçenekleri bakımından öncelik belirlenmesi

                       

Çıktı 3.1 : Yeni KOKların Yönetiminin Yasal altyapı ve Kurumsal Kapasitelerin Değerlendirilmesi

                       

Aktivite 3.1.1. Yeni KOKların Yönetimine dair Yasal ve Düzenleyici Altyapı Değerlendirmesi

                       

Aktivite 3.1.2. Yeni KOKların Takibi, Çözümü ve Yasal Yaptırımına dair kapasite belirlemesi

                       

Aktivite 3.1.3. Yeni KOKların Kullanımı ve Azaltımına dair sosyo-ekonomik etkilerinin Değerlendirilmesi

                       

Çıktı 3.2. Yeni KOKların Risk Azaltma Seçeneklerinin Fayda/maliyet kriterine ve Envanter Sonuçlarına göre Belirlenmesi

                       

Aktivite 3.2.1. Öncelik belirleme için Kriter ve Ulusal Amaçların belirleme                        

Aktivite 3.2.2. Ulusal Öncelik Doğrulaması adına Çalıştay Düzenlenmesi                        

Page 21: Kalıcı Organik Kirleticiler

Müdahaleler/ Zaman Aralıkları (Aylar) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Bileşen 4: Ulusal Uygulama Planı Hazırlanması ve Sunulması                        

Sonuç: Güncellenmiş Uygulama Planının Bakanlıkça Tarafların Konferansı’na sunulması

                       

Çıktı 4.1. Değerlendirilmiş ve Güncellenmiş Ulusal Uygulama Planı Taslağı                        

Aktivite 4.1.1. Yeni KOKların yönetilmesi ile ilgili olarak özel eylem planları hazırlanması

                       

Aktivite 4.1.2. Güncellenmiş Ulusal Uygulama Planı Taslağı                        

Çıktı 4.2. Ulusal Uygulama Planı Devlet Onayı alıp Stockholm Sözleşmesi Tarafların Konferansı’na sunulması

                       

4.2.1. Güncellenmiş Ulusal Uygulama Planı Onay için Çalıştay Düzenleme                        

4.2.2. Güncellenmiş Uygulama Planını Stockholm Sözleşmesi (SC) Tarafların Konferansı’na (COP) sunulması

                       

Page 22: Kalıcı Organik Kirleticiler

TEŞEKKÜRLER!