¿ááÊÜ»ÝÃÜ-£¿ááÊÜ»ÝÃÜ-£

ÊÜá-ÖÝ-ÃÝÐÜó ÃÝg ±ÝsÜÂ-±Üâ-ÓܤPÜ ¯Ëáì£ ÊÜáñÜᤠA»ÝÂ-ÓÜ-PÜÅÊÜá ÓÜíÍæãà-«Ü®Ü ÊÜáívÜ-ÙÜ, ±ÜâOæ.

Pܮܰ-vܱÜÅ-¥ÜÊÜá »Ý-Ðæ¿ááÊÜ»ÝÃÜ-£

ÖÜ-®æã°í¨Ü-®æ¿á C-¿á-ñæ¤

ÓÜÃÜPÝÃÜ ¯|ì¿á PÜÅÊÜÞíPÜ: A»ÝÂÓÜ&2116 (±ÜÅ. PÜÅ. 43/16) GÓ….w&4 ©®ÝíPÜ: 25.4.2016 A®ÜÌ¿á

Óݧ²ÓÜÇÝ¨Ü ÓÜÊÜá®ÜÌ¿á ÓÜËá£¿á ©®ÝíPÜ 20.6.2019 ÃÜí¨Üá ®Üvæ¨Ü ÓÜ»æ¿áÈÉ D ±ÜsܱÜâÓܤPÜÊÜ®Üá° C.ÓÜ. 2019&20 D ÍæçPÜÒ~PÜ ÊÜÐÜì©í¨Ü ¯«ÜìÄÓÜÆá ÊÜÞ®ÜÂñæ ¯àvÜÇÝX¨æ.

ñÜÊÜá¾ Óݾoì±æäà®Ü¨Ü ÊæáàÇæ DIKSHA App ÊÜáãÆPÜ ±ÜsܱÜâÓܤPÜ¨Ü D ±Üâo¨Ü Êæáà騆 Q.R. Code wioÆ ±ÜsܱÜâÓܤPÜ¨Ü ÊÜáãÆPÜ B ±ÝsÜPæR ÓÜíŸí˜Ô¨Üíñæ A«Ü¿á®Ü&A«ÝÂ±Ü®Ü¨Ü ÓÜÆáÊÝX E±Ü¿ááPܤ ¨ÜêP…&ÍÝÅÊÜ ÓÝ×ñÜ E±ÜÆŸœÊÝWÜáÊÜâ¨Üá.

±ÜÅ¥ÜÊÜÞÊÜ꣤ & 2019 © ÊÜá-ÖÝ-ÃÝÐÜó ÃÝg ±ÝsܱÜâÓܤPÜ ¯Ëáì£ ÊÜáñÜᤠA»ÝÂÓÜPÜÅÊÜá ÓÜíÍæãà«Ü®Ü±Üâ®ÜÊÜááì¨ÜÅ| & 2020 ÊÜáívÜÙÜ, ±ÜâOæ & 4.

ÊÜáÖÝÃÝÐÜó ÃÝg ±ÝsܱÜâÓܤPÜ ¯Ëáì£ ÊÜáñÜᤠA»ÝÂÓÜPÜÅÊÜá ÓÜíÍæãà«Ü®Ü ÊÜáívÜÙÜÊÜâ D ±ÜâÓܤPÜ¨Ü GÆÉ ÖÜPÜáRWÜÙÜ®Üá° PÝÀáªÄÔ¨æ. ÊÜáÖÝÃÝÐÜó ÃÝg ±ÝsܱÜâÓܤPÜ ¯Ëáì£ ÊÜáñÜᤠA»ÝÂÓÜPÜÅÊÜá ÓÜíÍæãà«Ü®Ü ÊÜáívÜÙÜ¨Ü ÓÜíaÝÆPÜÃÜ ÈUñÜ A®ÜáÊÜᣠCÆɨæ D ±ÜâÓܤPÜ¨Ü ¿ÞÊÜâ¨æà »ÝWÜÊÜ®Üá° E¨Üœ$êñÜWæãÚÓܸÝÃܨÜá.

PܮܰvÜ »ÝÐÝ ÓÜËᣠ: vÝ. A«ÜÂPÜÒ vÝ. ¹. ¹. ±ÜähÝÄ, A«ÜÂPÜÒ

vÝ. Pæ. ÃÜZá®Ý¥Ü, ÓܨÜÓÜÂ

]à. G®…. Gí. PÜáÆPÜ~ì, ÓܨÜÓÜÂ

ÎÅà. ¹. GÓ…. PݱÜÓæ, ÓܨÜÓÜÂ

]à. ÓÜíWæãívÝ aÜ. ÊÜÞÚ, ÓܨÜÓÜÂ

vÝ. ÓܨݮÜí¨Ü Gí. ¹ÙÜãÛÃÜ, ÓܨÜÓÜ & ÓÜbÊÜ

PܮܰvÜ A»ÝÂÓÜWÜo ÓܨÜÓÜÂÃÜá : ]à. aÜí¨ÜÅÍæàSÃÜ¿á gí. Ÿ¯°ÊÜásÜ

]àÊÜá£. ÍæçÆhÝ i. ¨æàÍܱÝívæ

ÊÜááS ÓÜÊÜá®ÜÌ¿áPÜ : ]àÊÜᣠ±ÝÅb ÃÜËàí¨ÜÅ ÓÝsæ

ÓÜíÁãàg®Ü ±ÜÅÊÜááSÃÜá : vÝ. ÓܨݮÜí¨Ü Gí. ¹ÙÜãÛÃÜ, ËÍæàÐݘPÝÄ

]à. BÃ…. GÊÜå…. WÜOÝaÝÄ, ÓÜÖÝ¿áPÜ ËÍæàÐݘPÝÄ

ÊÜááS±Üâo : ÎÅà. ËÊæàPÝ®Üí¨Ü ÎÊÜÍÜíPÜÃÜ ±ÝqàÆ

APÜÒÃÜ hæãàvÜOæ : ². Ô. WÝŵP…Õ, ÊÜááíŸÀá

¯Ëáì£ : ]à. ÓÜbcñÝ®Üí¨Ü B´ÜÙæ, ÊÜááS ¯Ëáì£ A˜PÝÄ

]à. ÃÝhæàí¨ÜÅ bí¨ÜÃÜPÜÃÜ, ¯Ëáì£ A˜PÝÄ

]. ÃÝhæàí¨ÜÅ ±ÝívÜÇæãàÓÜPÜÃÜ, ÓÜÖÝ¿áPÜ ¯Ëáì£ A˜PÝÄ

PÝWÜ¨Ü : 70 i.GÓ….GÊÜå…. QÅàÊÜå…ÊæäàÊ…Ø

ÊÜáá¨ÝÅOݨæàÍÜ :

ÊÜáá¨ÜÅPÜ :

±ÜÅPÝÍÜPÜ : ]à ËÊæàPÜ EñܤÊÜá WæãàÓÝË, ¯¿áíñÜÅPÜ

±ÝsܱÜâÓܤPÜ ¯Ëáì£ ÊÜáívÜÙÜ, ±ÜŻݨæàË, ÊÜááíŸÀá & 25.

²Å¿á ˨ݦìWÜÙæ,

ÖÜ®æã°í¨Ü®æ¿á C¿áñ椿á ÊÜWÜì¨ÜÈÉ ¯ÊÜáWæÆÉÄWÜã ±Üâ®Ü@±ÜäÊÜìPÜ ÓÝÌWÜñÜ.ÖÜ®æã°í¨Ü®æ¿á

C¿áñ椿á PܮܰvÜ ¿ááÊÜPÜ»ÝÃÜ£ D ±ÜsܱÜâÓܤPÜÊÜ®Üá° ñÜÊÜá¾ Pæç¿áÈÉvÜÆá ®ÜÊÜáWæ ËÍæàÐÜ

B®Üí¨ÜÊÝWÜáñܤ¨æ. ÖæãÓÜ A»ÝÂÓÜPÜÅÊÜá¨Üíñæ ˨ݦìWÜÙÜ ÊÜÁãàÊÜÞ®Ü ÖÝWÜã BPÜƮܨÜ

ÓÝÊÜá¥ÜÂìÊÜ®Üá° WÜÊÜá®Ü¨ÜÈÉoárPæãívÜá D ±ÜsܱÜâÓܤPÜÊÜ®Üá° ñÜ¿ÞÄÓÜÇÝX¨æ.

WܨÜÂ&±Ü¨ÜÂWÜÙÜ®Üá° BÁáR ÊÜÞvÜáÊÝWÜ Ë¨Ý¦ìWÜÙÜ »ÝÊÜ®æ, PÜƳ®æ, iàÊܮܨÜêÑr

ÊÜáñÜᤠËaÝÃÜÍÜQ¤WÜÙÜá ¸æÙæ¿á¸æàPæíŸ E¨æªàÍÜÊÜ®Üá° ÆPÜÒé¨ÜÈÉoárPæãívÜá ±ÜsܱÜâÓܤPÜÊÜ®Üá°

ñÜ¿ÞÄÓÜÇÝX¨æ. ˨ݦìWÜÙÜÈÉ ÓÝ×ñÜ嬆 ŸWæY JÆÊÜâ ÊÜáãvܸæàPÜá, ÓÝÊÜÞiPÜ ±ÜÅhæn ¸æÙæ¨Üá

±ÜÅhÝnÊÜíñÜ ®ÝWÜÄPÜÃÝX ÃÜã±ÜâWæãÙÜÛ¸æàPÜá GíŸ A±æàPæÒ C æ̈. ±ÜÅÓÜá¤ñÜ ±ÜsܱÜâÓܤPܨÜÈÉ ÊÜÞ®ÜËà¿á

ÊÜåèÆÂWÜÙÜá, ÓÜÖܸÝÙæÌ, ÓÜñܯÐæu, ÓÜÊÜáPÝÈà®Ü ±ÜÅhæn, ÃÝÑóà¿á HPÜñæ, ±ÜÄÓÜÃÜ ÓÜíÃÜPÜÒOæ, ÊæçhÝn¯PÜ

¨ÜêÑrPæãà®Ü, ¨æàÍÜ»ÜQ¤, AíñÜÃÜÃÝÑóà¿á hÝn®Ü, ÓÜÊÜÞgÓæàÊæ, hÝWÜ£àPÜÃÜ| ÊÜááíñݨÜ

ÓÜíWÜ£WÜÙÜ®Üá° ÓÜÊÜÞÊæàÍÜ ÊÜÞvÜÇÝX¨æ. A¨ÜÃÜ hæãñæWæ PܮܰvÜ ÓÝ×ñÜ ÓÜíÓÜ¢£¿á®Üá°

£ÚÔPæãvÜáÊÜÈÉ D ±ÜâÓܤPÜÊÜâ ÓÜÖÝ¿á ÊÜÞvÜáñܤ¨æ. ±ÜsÜÂPÜÅÊÜáÊÜ®Üá° ÆPÜÒé¨ÜÈÉoárPæãívÜá PÜê£,

ÊÝÂPÜÃÜ|, ÇæàS®ÜPèÍÜÆÂWÜÙÜ®ÜᰠԨܜ±ÜwÓÜÇÝX¨æ.

D ±ÜsܱÜâÓܤPÜÊÜâ A£à ÖæaÜác ¯¨æãìàÐÜÊÜâ ÊÜáñÜᤠEñܤÊÜá WÜá|ÊÜáor¨Ü᪠BWܸæàPæíŸ

¨ÜêÑrPæãà®Ü©í¨Ü ÊÜáÖÝÃÝÐÜó Ü̈ GÆÉ »ÝWÜWÜÙÜÈÉ¿á B¿áª ÎPÜÒPÜÃÜ/ñÜgnÃÜ PÜvæÀáí¨Ü ÓÜËáàPÜÒOæ

ÊÜÞwÓÜÇÝX¨æ. AÊÜÄí¨Ü Ÿí¨Ü ÓÜãaÜ®æ ÖÝWÜã A¼±ÝÅ¿áWÜÙÜ®Üá° ÓÜË᣿áá ÁãàWÜÂ

ËaÝÃÜÊÜÞw D ±ÜâÓܤPÜPæR Aí£ÊÜá ÓÜÌÃÜã±Ü Pæãqr¨æ. Êæã¨ÜÆ®æ¿á ±Üâo¨Ü ÊæáàÇæ PÜãÂ. BÃ….

Pæãàv… PæãvÜÇÝX¨æ. PÜãÂ.BÃ…. Ãæãàv… ÊÜáãÆPÜ ¨æãÃÜQÔPæãàvÜ ÊÜÞ×£ ¯ÊÜáWæ ŸÖÜÙÜ

CÐÜrÊÝWÜŸÖÜá¨Üá.

PܮܰvÜ »ÝÐÝ ÓÜËᣠÊÜáñÜᤠA»ÝÂÓÜWÜo ÓܨÜÓÜÂÃÜá AÊÜÃÜ ËÍæàÐÜ ±ÜÄÍÜÅÊÜá©í¨Ü

D ±ÜsܱÜâÓܤPÜÊÜâ ñÜ¿ÞÃÝX¨æ. ÊÜáívÜÙÜÊÜâ AÊÜÃæÆÉÄWÜã ÊÜá®Ü@±ÜäÊÜìPÜ B»ÝÄ¿ÞX¨æ.

˨ݦì, ÎPÜÒPÜÃÜá ÖÝWÜã ±ÝÆPÜÃÜá D ±ÜâÓܤPÜÊÜÊÜ®Üá° ÓÝÌWÜ£ÓÜáÊÜÃæíŸ A±æàPæÒ C¨æ.

±ÜÅÓݤÊÜ®æ

±ÜâOæ :

©®ÝíPÜ: 20 gã®… 2019

»ÝÃÜ£à¿á ÓèÃÜ©®ÝíPÜ: 30 hæÂàÐÜu 1941

(vÝ. ÓÜá¯Æ ÊÜáWÜÃÜ)

ÓÜíaÝÆPÜÊÜáÖÝÃÝÐÜó ÃÝg ±ÝsܱÜâÓܤPÜ ¯Ëáì£

ÊÜáñÜᤠA»ÝÂÓÜPÜÅÊÜá ÓÜíÍæãà«Ü®Ü ÊÜáívÜÙÜ, ±ÜâOæ&4.

PÜÒÊÜáñÝ Ë«Ý®ÜWÜÙÜá

ÍÝÅÊÜ ÊÜÞ«ÜÂÊÜáWÜÙÜÈÉ¿á aÜaæì, ±ÜÄÓÜíÊݨÜ, ¯Êæà¨Ü®æ, hÝ×àÃÝñÜá, ÊÝñæìWÜÙÜá, ÓÜãñÜÅ ÓÜíaÝÆ®æ CñÝ©WÜÙÜÈÉ¿á »ÝÑPÜ ÊæçÎÐÜréWÜÙÜ®Üá° ÆPÜÒé¨ÜÈÉPæãívÜá AÊÜâWÜÙÜÈÉ¿á ËaÝÃÜWÜÙÜ®Üá° £Ú¿ááÊÜâ¨Üá.

ÓÝÊÜìg¯PÜ ÓܧÙÜWÜÙÜÈÉ ¯àvÜÇÝWÜáÊÜ ÓÜãaÜ®æWÜÙÜÈÉ¿á ÍÜŸª Áãàg®æ¿á®Üá° £Ú¨Üá A¨ÜPæR ÁãàWÜ ±ÜÅ£QÅÁá ¯àvÜáÊÜâ¨Üá.

L±ÜaÝÄPÜ ÊÜáñÜᤠA®è±ÜaÝÄPÜ ÓܧÙÜWÜÙÜÈÉ ®Üvæ¿ááÊÜ ÊÝÂTÝ®ÜWÜÙÜá, ÓÜíÊÝ¨Ü & ÓÜí»ÝÐÜOæWÜÙÜÈÉ¿á ÓÜí¨Ü»ÜìWÜÙÜ®Üá° bQñÜÕPÜÊÝX A¥æçìÓÜÆá ŸÃÜáÊÜâ¨Üá.

»ÝÑPÜ PèÍÜÆÂWÜÙÜ ËPÝÓÜPÝRX ËË«Ü ÍÝÅÊÜ ÊÜÞ«ÜÂÊÜáWÜÙÜ®Üá° ÊÜÞ×£¿á ÊÜáãÆÊæí¨Üá E±ÜÁãàWÜ ÊÜÞvÜÆá ŸÃÜáÊÜâ¨Üá.

AíñÜÃÜhÝÆ¨Ü (Cío®æìp…) ÊæáàÈí¨Ü ÈíPÜÕ, PÜãÂ. BÃ…. PæãàvÜ, ËØàwÁã, ¿áã o㟠ÊÜáñÜᤠ±ÜÅÓÝÃÜ ÊÜÞ«ÜÂÊÜáWÜÙÜá, ¨ÜêÍÜ & ÍÝÅÊÜ ÊÜááíñÝ¨Ü ÊÜÞ«ÜÂÊÜáWÜÚí¨Ü A±æàQÒñÜ ÊÜáñÜᤠA«Ü¿á®Ü±ÜäÃÜPÜ ÓÜí¨Ü»ÜìÊÜ®Üá° ËPÜÔñÜWæãÚÓÜáÊÜâ¨Üá.

ËË«Ü ÓÝ×ñÜ PÜê£WÜÙÜ ÊæáàÇæ B«ÝÄñÜÊÝ¨Ü aÜaæì¿áÈÉ »ÝWÜÊÜ×ÓÜáÊÝWÜ, ÓÝ«ÜPÜ&¸Ý¨ÜPÜ, ËaÝÃÜWÜÙÜ ÃÜaÜ®æWÝX ËÐÜ¿áPæR A®ÜáÃÜã±ÜÊÝ¨Ü »ÝÐæ¿á®Üá° ŸÙÜÓÜÆá ŸÃÜáÊÜâ¨Üá.

ÓÝ×ñÜ ±ÜÅPÝÃÜWÜÙÜ ÓÜÊÜìÓÝ«ÝÃÜ| ÊæçÎÐÜréWÜÙÜ®Üá° ÖæàÙÜÆá ŸÃÜáÊÜâ¨Üá.

ÓÜãñÜÅ ÓÜíaÝÆ®æ & D ZoPÜÊÜ®Üá° ÓݨÜÃÜ ±ÜwÓÜÆá ŸÃÜáÊÜâ¨Üá.

ËÐÜ¿áPæR A®ÜáÓÝÃÜÊÝX ÓÜÌíñÜ¨Ü ÓÜÌñÜíñÜÅ ËaÝÃÜWÜÙÜ®Üá° ÓÜí¨Ü»ÜìÓÜ×ñÜ ÊÜáíwÓÜÆá ŸÃÜáÊÜâ¨Üá.

»ÝÐÜ|&ÓÜí»ÝÐÜ| PèÍÜÆ嬆 ÊæçÎÐÜréWÜÙÜ®Üá° PÜÃÜWÜñÜ ÊÜÞwPæãívÜá ÊÜÂQ¤ñÜÌ ËPÝÓÜ¨Ü ¨ÜêÑrÀáí¨Ü AÊÜâWÜÙÜ®Üá° BñܾËÍÝÌÓܱÜäÊÜìPÜÊÝX E±ÜÁãàWÜ ÊÜÞvÜÆá ŸÃÜáÊÜâ¨Üá.

®ÝoPÜ, PÜ¥æ, PÝÊÜ ÊÜáñÜᤠCñÜÃÜ ÓÝ×ñÜ PÜê£WÜÙÜ®Üá° K¨ÜáÊÜâ¨Üá.

ÓÜíPæàñÜÓÜœÙÜ (Ê清Óæçp…)WÜÙÜ Êæáà騆 C&ŸáP…Õ, C&®ÜãÂg ÊÜáñÜᤠC&ÓÝ×ñÜÂÊÜ®Üá° ÖÜávÜáQ ÊÝaÜ®Ü ÊÜÞvÜáÊÜâ¨Üá.

Óܳ«Ýì ±ÜÄàPæÒWÜÙÜ ¨ÜêÑrÀáí¨Ü PܮܰvÜ »ÝÐÝ ËÐÜ¿áPæR ÓÜíŸí˜Ô¨Ü E±Ü¿ááPܤ ZoPÜWÜÙÜ A»ÝÂÓܱÜä|ì ÊÝaÜ®Ü ÊÜÞvÜáÊÜâ¨Üá.

±ÝsÜPæR ÓÜíŸí˜Ô¨Ü ÊÜáãÆ ÓÝ×ñÜ PÜꣿá ÊÜáñÜᤠÓÜí¨Ü»Üì ÓÝ×ñÜ嬆 ÊÝaÜ®Ü ÊÜÞvÜáÊÜâ¨Üá.

"A¼ÃÜábWÝX' ÓÝ×ñÜ嬆 ÊÝaÜ®Ü ÊÜÞvÜáÊÜâ¨Üá.

±ÝsÜ¨Ü BÍÜ¿á ÊÜáñÜᤠB ±ÝsܨÜÈÉ¿á ËaÝÃÜ CÊÜâWÜÙÜ ËÐÜ¿áÊÝX ÓÜÌíñÜ¨Ü A¼±ÝÅ¿áÊÜ®Üá° ÓÜÌíñÜ¨Ü »ÝÐæ¿áÈÉ ÓÜÊÜá±ÜìPÜ ÍÜŸªWÜÙÜÈÉ ŸÃæ¿áÆá ŸÃÜáÊÜâ¨Üá.

±Üvæ¨Ü A®Üá»ÜÊÜ, ÊÜÞw¨Ü ¯ÄàPÜÒOæWÜÙÜ®Üá° PÜáÄñÜá ÊÜÞw¨Ü ËaÝÃÜWÜÙÜ®Üá° ÈUñÜ ÓÜÌÃÜã±Ü¨ÜÈÉ ÊÜÂPܤ±ÜwÓÜÆá ŸÃÜáÊÜâ¨Üá.

ÓÜÌíñÜ¨Ü ¸ÝÉW… ŸÃæ¿áÆá ŸÃÜáÊÜâ¨Üá.

A®ÜáÊÝ¨Ü ÇæàS®Ü¨Ü ñÜíñÜÅÊÜ®Üá° ±Ýűܤ ÊÜÞvÜáÊÜâ¨Üá.

ÓÜí¨Ü»ÜìPÝRX PæãàÍÜÊÝš¾¿áÊÜ®Üá° A»ÜÂÔÓÜÆá ŸÃÜáÊÜâ¨Üá.

A®Üá»ÜËst ËË«Ü Zo®æWÜÙÜ ÓÜí¨Ü»Üì¨ÜÈÉ ÊݱÜPÜ A¥Üì¨ÜÈÉ A¼ÊÜÂPܤÊÝWÜÆá ŸÃÜáÊÜâ¨Üá.

Cío®æìp… (AíñÜÃÜhÝÆ) ŸÙÜÔ ÊÜÂÊÜÖÝÃÜ ÊÜÞvÜÆá ŸÃÜáÊÜâ¨Üá.

PÜí±ÜäÂoÃÜ®ÜÈÉ Æ»ÜÂËÃÜáÊÜ ËË«Ü ÍæçPÜÒ~PÜ B²ÉPæàÍÜ®…WÜÙÜ®Üá° EñܤÊÜá Äà£Àáí¨Ü PÜꣿááPܤÊÝX E±ÜÁãàXÓÜÆá ŸÃÜáÊÜâ¨Üá.

±ÜÅÓÝÃÜ ÊÜÞ«ÜÂÊÜáWÜÙÜ ÊÜáãÆPÜ ÊÜááí¨æ ŸÃÜáÊÜ ZoPÜWÜÙÜ PÜãÆíPÜÐÜ BPÜÆ®æ ÊÜÞw bQñÜÕPÜÊÝX ÊÜáíwÓÜÆá ŸÃÜáÊÜâ¨Üá.

ËË«Ü ÓÝÊÜÞiPÜ BvæñÜvæWÜÙÜ BPÜÆ®æ ÊÜÞw A¨ÜÃÜ ËÐÜ¿áÊÝX ÓܳÐÜrÊÝX ËaÝÃÜ ÊÜáíwÓÜáÊÜâ¨Üá.

ŸÖÜá »ÝÐæWÜÙÜ ±ÜÄaÜ¿á ÊÜÞwPæãÙÜáÛÊÜ ihÝnÓæ ¯ÊÜÞì|ÊÝWÜáÊÜâ¨Üá.

ÊÝš¾¿á¨Ü E±ÜPÜÅÊÜáWÜÙÜ ÊÜáãÆPÜ A¼ÃÜáb ¯ÊÜÞì|ÊÝWÜáÊÜâ¨Üá ÊÜáñÜᤠÓÜÖÜ»ÝXñÜÌ©í¨Ü ÊÜê©œíWÜñÜÊÝWÜáÊÜâ¨Üá.

ñÜíñÜÅhÝ`®Ü ÊÜáñÜᤠCío®æìp…WÜÙÜ E±ÜÁãàWÜ ÊÜÞwPæãívÜá ÓÜÌñÜ: ñܮܰ®Üá° A¼ÊÜÂPܤWæãÚÔ ËPÜÔñÜ ÊÜÞvÜÆá ŸÃÜáÊÜâ¨Üá.

»ÝÐÝ»ÝÂÓÜ & ÃÜã±Ü ¯Ðܳ£¤, PÝÊÜÂWÜá|, ÊÝPÜ ±ÜÅPÝÃÜWÜÙÜá, PÝÆ¨Ü ±ÜÅPÝÃÜWÜÙÜá, ±Üvæ®ÜáwWÜÙÜá ÊÜáñÜᤠWݨæWÜÙÜá.

»ÝÐÝ Óèí¨Ü¿áì & ±ÝÄ»ÝÑPÜ ÍÜŸªWÜÙÜá, WÜáí²Wæ ÓæàÃÜ¨Ü ÍÜŸªWÜÙÜá, ÍÜŸª ÃÜaÜ®æ, ±Ü¨ÜŸí«Ü.

D GÆÉ PÜƳ®æWÜÙÜ BPÜÆ®æ ÊÜÞw ÓÜÌíñÜ¨Ü »ÝÐæ¿áÈÉ A¨ÜÃÜ A®ÜÌ¿áÊÜ®Üá° PèÍÜƱÜä|ì Äà£Àáí¨Ü ÊÜÞvÜÆá ŸÃÜáÊÜâ¨Üá.

PÜÒÊÜáñæÜWÜÙÜá

ÍÜÅÊÜ|

»ÝÐÜ|&ÓÜí»ÝÐÜ|

A«Ü¿á®ÜPèÍÜÆÂ

ÊÝaÜ®Ü

ÇæàS®Ü

»ÝÐÝ»ÝÂÓÜ

WܨÜ ˻Ý-WÜ

±Ü¨Ü ˻Ý-WÜ

ÓÜã§Æ A-»ÝÂ-ÓÜ

±ÜÄË-w

A.PÜÅ. ±Ü¨ÜÂ-WÜ-ÙÜá -PÜ-Ë-WÜ-ÙÜá -±ÜâoÓÜíTæÂ

1. ÃÜíg-®Ý aæ®Ü°-ËàÃÜ PÜ|-Ë 1

2. g-®Ü-ÃÜá -i. GÓ…. ÎÊÜ-ÃÜá-¨ÜÅ-±Ü³ 5

3. ±Üâ-Óܤ-PÜ-WÜ-ÙÜá -ÓÜ-ÃÜgã PÝoR-ÃÜ 8

4. g®Ü-±Ü¨Ü £Å±Ü-©-WÜ-ÙÜá -g-®Ü-±Ü-¨Ü-ÃÜá 11

5. ¯®Ü° WÜ-Ú-ÓÜá-ÊÜ-ÊÜ-Ä-ÆÉ ÊæãÖÜ-ÊÜá¾¨Ü ÓÝ-ÖæàŸ ÊÜáá-ÇÝÉ 14

6. ÊÜ-aÜ-®Ü-WÜ-ÙÜá -ÊÜ-aÜ-®Ü-PÝ-ÃÜ-ÃÜá 16

7. ÖÜ-Ä-ÍÜcí¨ÜÅ®Ü PÜ®Ü-ÓÜá -ÃÝ-ZÊÝíPÜ 19

A.PÜÅ. -±Ý-sÜ-WÜ-ÙÜá Çæà-S-PÜ-ÃÜá -±ÜâoÓÜíTæÂ

1. ¿áÍÜ-ÓÜáÕ -ÃÝ. ¿á. «ÝÃÜ-ÊÝ-vÜ-PÜ-ÃÜ 23

2. Jíq ÖÝÀá -A-®Üá-±ÜÊÜÞ ¯ÃÜíg-®Ü 30

3. PÜá-Êæç-p… -ÓÜá-¯àñÝ Gí. Íæqr 37

4. Êæã-¨ÜÆ ©à±Ý-ÊÜÚ ÖæãÓÜ ÊÜÞÊÜ Gí. GÓ…. ®ÜÃÜ-ÔíÖÜ ÊÜáã£ì 43

5. PÜ-ÊÜáì-ÁãàX A±Ý³-ÓÝ-Öæà-Ÿ- PÝ-vÝ-© ÊÜá«Üá-ÊÜÞÇÝ ÈWÝ-væ 49

6. ià-ÊÜíñÜ ÊÜá|á¡ -q.- GÓ…. aÜ®æ°à-ÍÜ 54

7. Jí¨Üá bàq -»ÝÐÝ ÓÜËá-£ 59

8. ®Ü-Wæ-Xà-vÝ-¨Üá-¨Üá -¨Üá-WÜì-ÔíÖÜ 72

A.PÜÅ. ---±ÜâoÓÜíTæÂ

1. PܮܰvÜ ÓÝ×-ñÜ嬆 ËË«Ü ÊÜááS-WÜ-ÙÜá 78

ÊÝÂ-PÜ-ÃÜ| Ë»Ý-WÜ

Çæà-S®Ü Pè-ÍÜÆ Ë-»Ý-WÜ

A.PÜÅ. --±ÜâoÓÜíTæÂ

1. ÓÜí˜-WÜ-ÙÜá 93

2. ÓÜ-ÊÜÞ-ÓÜWÜ-ÙÜá 97

3. ®Üá-w-WÜ-oár-WÜ-ÙÜá 98

4. WݨæÊÜÞñÜá-WÜ-ÙÜá 98

5. PÜê¨ÜíñÜWÜÙÜá 98

6. ñÜ©œíñÝíñÜWÜÙÜá 99

7. E±ÜÓÜWÜì¿ááPܤ±Ü¨Ü 99

8. dÜí¨Ü-ÓÜáÕ 100

A.PÜÅ. ---±ÜâoÓÜíTæÂ

1. ¸ÝÉW… Çæà-S-®Ü 102

i) ±ÜñÜÅ Çæà-S-®Ü 103 ii) ÓÝÃÜ ÓÜíWÜÅ-ÖÜ&Ë-Óܤ-ÃÜ-Oæ 105 iii) »Ý-ÐÜ| ñÜ-¿Þ-Ä-Pæ 106 iv) ÊÜ-ÃÜ-© Çæà-S-®Ü 108 v) ÓÜÌ&±Ü-Ä-aÜ¿á ±Ü-ñÜÅ 1092. ¯-Ÿí«Ü Çæà-S-®Ü 109

3. ±ÜÅÍæ° ¯-Ëáì-£¿á Pè-ÍÜ-Æ 110

4. PÝ-¿áì-PÜÅÊÜá ¯-ÃÜã-±Ü-Oæ 111

5. A-®Üá-ÊÝ-¨Ü 112

1

aæ®Ü°ËàÃÜ PÜ|-Ë-¿á-ÊÜÃÜá ®ÜÊÜÂ, ®ÜÊæäà-¨Ü¿á PܮܰvÜ PÝÊÜ嬆 "ÓÜÊÜá-®ÜÌ¿á PÜË' Gí¨Üá ±ÜÅÔ-¨Üœ-ÃÝ-X-¨ÝªÃæ. ®Ü¿á, ˮܿá, Óèg-®ÜÂ-WÜ-ÚWæ ÖæÓÜ-ÃÝ¨Ü PÜ|-Ë-¿á-ÊÜÃÜá »ÝÊÜ-iàË, BPÝ-ÍÜ-Ÿáqr, ©à±Ü-«ÝÄ, & ®æÆ-ÊÜááXÆá, GÃÜ-vÜá-¨ÜvÜ, iàÊÜ-«Ü̯ ÊÜááíñÝ¨Ü PÜÊÜ®Ü ÓÜíPÜ-Æ®ÜWÜÙÜ®Üá° ±ÜÅPÜ-q-Ô-¨ÝªÃæ. iàÊÜ-«Ü̯ ÓÜíPÜ-Æ-®ÜPæR Pæàí¨ÜÅ-ÓÝ-×ñÜ APÝ-vÜËá ±ÜÅÍÜÔ¤ Ÿí©¨æ. PÜ®Ýì-oPÜ ËÍÜÌ-Ë-¨ÝÂ-Æ¿á WèÃÜÊÜ vÝPÜrÃæàp… ±Ü¨ÜË ÖÝWÜã ÖÜí² PܮܰvÜ ËÍÜÌ-Ë-¨ÝÂ-Æ¿á ®Ývæãàg ±Ü¨ÜË ¯àw WèÃÜ-Ë-Ô-Êæ.

±ÜÅÓÜá¤ñÜ PÜË-ñæ-¿áÈÉ ÊÜáWÜá-訆 ñÜáípÝ-o-WÜ-ÙÜ®Üá° ÊÜá®Ü-ÊÜáá-oár-ÊÜíñæ Ÿ~¡-ÓÜ-ÇÝ-X¨æ. C¨Ü®Üá° "ÍÜ-ñÜ-ÊÜÞ-®Ü¨Ü PÝÊÜÂ' ÓÜíWÜÅ-ÖÜ-©í¨Ü BÄ-Ô-Pæã-ÙÜÛ-ÇÝ-X-¨æ.

GÈÉ PÜáÚ-ñÜÃÜá Ÿí¨Üá QËWæ ÃækáàíPÜ-Ä-ÓÜá-ÊÜâ-¨ÜáÊÜá®æ ñÜáíŸ ÖÜÄ-¨Ýw ÊÜáÄ-¨Üáí¹ WÜáíg-®Ü:PÜ|á¡ ¯àÇÝíg®Ü, PÜÃÜ-X-st ®ÜPÜÒ-ñÜÅÊÜáãWÜá ÖÜo-ÊÜÞ-Ä-ñÜ-®Ü-Pæã-væ¨Ü ÊæãWÜáY &Wæãà|á ÖæãÃÜ-ÚÔ ÓæãàWÜá ÊÜÞw PÜá~Ëà ®ÜË-ÆáG£¤-PæãívÜÃæ ÊÜááX-Æ-ñÜ-®ÜPÜ ×WÜáY !

©®Ü-©-®Ü¨Ü ¸æÙÜWÜá ÖæãíX-ÃÜ-|¨Ü QÄào&®ÜãÃÜá Ÿ|¡¨Ü ÖÜãÊÜ ®ÜÃÜá-WÜí±Ü-®æã-Êæá¾Çæà bËá¾ÓÜáÊÜ ñæãào. C¨Üá ¿ÞÊÜ ÖÜQR & ÖÝw®Ü ÊÜá«ÜáÃÜ ÓÜí±Üâ-o?

GÆÉ ÓÜíñæãà-ÐÜPÜãR Pܮܰ-w¿á ×w-¿áá-ÊÜâ¨Üá D ÊÜááS¨Ü ÊÜáá¨Ü᪠ÊÜÞo.

B®Üí¨Ü Ÿí¨ÜÄÊÜ-ÙÝ-w-ÓÜá-ÊÜ-®ÜáaÜí¨ÜÅ Jí¨æà ÓÜÊÜá®æ PÝw-ÓÜá-ÊÜ-®ÜáÊÜáãÊÜÃÜã PÜãw-¨ÜÃæ ÊÜáãÃÜá ÇæãàPÜPÜá ¨ÝÚ¿ÞÊÜ ¨æàÊÜÃÜá Ÿí¨Üá ¹w-ÓÜá-ÊÜ-ÊÜ-®Üá?

ÊÜáãÃÜá ÓÜÆ J±Ü³í¨Ü, ®ÜãÃÜá ÓÜÆ ¿áá¨ÜœAÊÜ-Ä-ÊÜÃÜ ÓÜí«Ý®Ü Êæã¨ÜÇæà ¯Ñ¨Üœ !±ÜvÜá-ÊÜ-|Pæ ÓÜí¨Ü ÃÜË ÊÜáãvÜ-|© G¨ÜªÃÜíWÜ »ÜãËáWæ ÊÜáñæ¤ ÃÜ¥Ü PÜá¨ÜáÃæ Ԩܜ.

ÃÜíg®Ý CÊÜÙÜ ©àZì-ÓÜÌ-ÃÜ¨Ü ®ÜvÜáÊæ AÊÜ-Ä-ŸºÃÜã ŸÄ ÊÜÂíg-®Ü, ÓævÜÊÜâ Ÿí¨ÜÃæ ÓÜᣤ ¹àÓÜáÊÜ ±ÜÅ»Üíg-®Ü! ñÜPÜÒ-|Êæ PæàÙÜá-ÊܨÜá WÜávÜáWÜá Ëáíb®Ü ñÝ®Ü

1. ÃÜíg-®Ý & aæ®Ü°-ËàÃÜ PÜ|Ë

±Ü¨Ü ˻Ý-WÜ

1

2

ÊÜáÃÜá-aÜ-|© ÊÜáÙæ-Ÿ-ÃÜáÊÜ ÊæáàÙÜ-WÝ-®Ü, ÓÜᣤ ÓÜáÚ-ÊÜâ¨Üá ÊÜáñæ¤ ÊÜáí¨Ü ±ÜÊÜ-®Ü,ÊÜááXÆá ñæÃæ-ÊÜâ¨Üá ñܮܰ PÜÇæ¿á »ÜÊÜ-®Ü.

¯àÄ®æãÙÜá BvÜá-ÊÜâÊÜâ ÊÜáãÃÜá Ëáà®Ü.¨æàÊÜ-Çæãà-PÜ¨Ü ÓÜÃÜPÜá ÖæãñÜᤠñÜí©ÖÜ ÖÜvÜ-WÜáD ¨ÜvÜÊÜ ñÜáí¹-ÃÜá-ÊÜâ©-ÊÜÃÜ ¸ævÜ-WÜá-;QÒ£-g-¨Üíb-®Ü-ÊÜ-ÃæWæ ñæÃæ&®æãÃæ¿á PèñÜá-PÜ-ÊÜâñæÃæ-¿áá-ÊܨÜá ©®Ü-Pæãí¨Ü-ÊÜåè-ÆÂ-ÊÜ-ÓÜá¤

CÃÜáÙÜ ÊÜåè®ÜPæ ¸æÙÜWÜá ñæã¨ÜÆá ®Üáw-¨Üá,ÊÜáãvÜ ±ÜvÜá-ÊÜ|-¨ÜÈÉ iàÊÜ JvÜ-®Üá-w-¨Üá;¸æÙÜ-PÜá&Ÿ¿á-Pæ¿á ŸÚÛ ®ÝÇæª-ÓæWÜá Öܹº

(ÊÜáÃÜ ÊÜáÃÜ-ÊÜ-®Ý-w-ÔÊæ ñÜÃÜ-ñÜ-ÃÜ¨Ü WÜṺ-)ÖÜãÊÜ ÓÜãÔ¨æ ÓÜáñܤ ±ÝÄ-hÝ-ñÜÖÜÓÜáÙæ ®ÜWæ, ÖÜã ¹ÔÆá K Gí¥Ü bñÜÅ !

ÃÜíg-®ÝÃÜíg-®ÝPÜáÖÜã PÜáÖÜã PÜãg-®ÜÊÝñÜÕ-Æ嬆 PæàñÜ-®ÜCÈÉ ¸Ý, ÖæhæjWÜÙÜ PÜá~Ô ñæãàÄÓÜá, hÝOæ®æãàvæãà|, PÝÃÜíi Ÿêí¨ÝÊÜ-®Ü!

D ÓÜêÑr ®ÜãñÜ-®Ü¯à®æÊÜá¾ aæàñÜ-®ÜñÜê|ÊÜá² ®Ü aÜÆ£ ¯®Ü° Ë®Ý, ¯®Ü° Ë®Ý, ¯®Ü° Ë®Ý.

ÍÜ̧ ݪ-¥Üì-:& ÃækáàíPÜ-ÄÓÜá & WÜáíÀá-WÜávÜá, WÜáíg®Ü & ÃækáàíPÝÃÜ, ®ÜÃÜá-WÜí±Üâ & ÓÜáWÜí«Ü, ¯Ñ Ü̈œ & £-ÃÜ-ÓÜ¢-ñÜ, ÊÜáãvÜ| & ±ÜäÊÜì, ±ÜvÜá-ÊÜ| & ±ÜÎcÊÜá, ±ÜÅ»Üíg®Ü &¹ÃÜá-WÝÚ, PÜãg®Ü & PæãàX-Çæ¿á «Ü̯, PæàñÜ®Ü & «ÜÌg, Ë®Ý&¹oár.

ËÍæà-ÐÜ-Ë-aÝÃÜ :& ñÜê|-ÊÜá² ®Ü aÜÆ£ & ÖÜáÆáÉ PÜwx¿áã AÆá-WÜ-ÇÝ-ÃܨÜá. (ÊÜá-WÜá-ËWæ A®ÜÌ-ÀáÔ ŸÙÜÓÜ-ÇÝ-X-¨æ)

3

(i) ÊÜáãÃÜá ÓÜÆ J±Ü³í¨Ü

(ii) ±ÜvÜá-ÊÜ-|Pæ ÓÜí¨Ü ÃÜË

(iii) ÃÜíWÜ »ÜãËáWæ ÊÜáñæ¤

(iv) ñÜê|ÊÜá² ®Ü aÜÆ-£

PæãàXÇæ, ¹Ô-Æá,

±ÜÎcÊÜá, ÊÜá¿áã-ÃÜ,

¨ÜQÒ-|,- WÝÚ, ±ÜäÊÜì,

ñÝÃæ.

ÊÜáWÜá ÃÜíg-®ÝÙÜ-®Üá°×àWæ ÊÜ~ì-ÓÜ-ÇÝ-X-¨æ

(i) ®ÜPÜÒ-ñÜÅ

(ii) ®ÜË-Æá (iii) ±ÜvÜá-ÊÜ-|

(iv) ±ÜÊÜ-®Ü

PÜê£ 4. PæÙÜ-X®Ü ÍÜŸª-WÜÙÜ A¥Üì-ÊÜ®Üá° ÊÜñÜáì-ÙÜ-̈ ÜÈÉ Pæãor ÍÜŸª ÓÜÊÜáã-ÖÜ-©í Ü̈ B¿á᪠aèPÜ-qr-®ÜÈÉ ŸÃæ-Àá-Ä.

PÜê£ 3. ±ÜsÜ嬆 ±Ü¨ÜÂ-»Ý-WÜ-ÊÜ®Üá° K©-PæãívÜá Pæãor PÜê£-WÜ-ÙÜ®Üá° ±Üä|ì-Wæã-Ú-Ô-Ä.

PÜê£ 2. PæÙÜ-X®Ü hÝÇÝ-PÜê-£¿á®Üá° ±Üä|ìWæãÚ-Ô-Ä.

¯à-Ä-®ÜÈÉ B-vÜá-ÊÜGÃÜvÜá Ëáà-®Üá-WÜ-ÙÜá

±Ü¨ÜÂ-ÊÜ®Üá° K©-PæãívÜá Pæãor PÜê£-WÜ-ÙÜ®Üá° ¹w-Ô-Ä.

PÜê£ 1. PæÙÜ-X®Ü hÝÇÝ-PÜê-£¿á®Üá° ±Üä|ìWæãÚ-Ô-Ä.

4

PÜê£ 5. ËÃÜá-¨Ýœ-¥ÜìPÜ ±Ü¨Ü ŸÃæ-Àá-Ä.

(i) ÊÜáãvÜ-| x (ii) ÓÜíñæãà-ÐÜ x (iii) ¸æÙÜ-PÜá x (iv) ×WÜáY x

PÜê£ 6. ¹or ÓܧÙÜ-WÜ-ÙÜÈÉ ÁãàWÜ ÍÜŸª ñÜáí¹ ÊÝPÜ ±Üä|ì ÊÜÞw-Ä.

(i) PÜ|á¡ ¯àÇÝíg®Ü PÜÃÜ-X-Ô-¨Ü &&&&&&&&&&&&

(ii) ¨æàÊÜ ÇæãàPÜ¨Ü ÓÜÃÜPÜá ÖæãñÜᤠñÜí©ÖÜ &&&&&&&&&&&&

(iii) ¯àÄ-®æãÙÜá BvÜá-ÊÜÊÜâ &&&&&&&&&&&&

(iv) AÊÜ-Ä-ÊÜÃÜ ÓÜí«Ý®Ü Êæã¨ÜÇæ &&&&&&&&&&&&

PÜê£ 7. ÓÜÊÜÞÓÜ ËWÜÅ-×Ô ŸÃæ-Àá-Ä.

(i) ÊÜáÄ-¨Üáí¹ (ii) ÖæãíX-ÃÜ| (iii) ©àZì-ÓÜÌ-ÃÜ

(iv) ¨æàÊÜ-ÇæãàPÜ (v) ®ÝÇæª-Óæ

PÜê£ 8 PæÙÜ-X®ÜÊÜâWÜ-ÚWæ ñÜñÜÕ-ÊÜá/ñܨܽ-ÊÜ-WÜ-ÙÜ®Üá° ŸÃæ-Àá-Ä.

(i) ¿áá¨Üœ (ii) ÓÜíñæãà-ÐÜ

(iii) ÓÜÌÃÜ (iv) aÜ|

PÜê£ 9 ¯ÊÜá¾ ÊÜÞ-ñÜá-WÜ-ÙÜÈÉ Ÿ-Ãæ-Àá-Ä :

(i) ÊÜáWÜá ÃÜíg-®ÝÙÜ ÊÜ|ì-®æ-¿á®Üá° ¯ÊÜá¾ ÊÜÞñÜá-WÜ-ÙÜÈÉ ŸÃæ-Àá-Ä.

(ii) ÊÜáWÜá-訆 ñÜáípÝ-o-WÜ-ÙÜ®Üá° ¯ÊÜá¾ ÊÜÞñÜá-WÜ-ÙÜÈÉ ¯ÃÜã-²-Ô-Ä.

(iii) ÊÜáWÜá ñܮܰ ®æÃæ-Öæã-Ãæ-¿á-ÊÜ-Ãæãí©Wæ ÖæàWæ BvÜá-ÊÜâ¨Üá? ¯ÊÜá¾ ÊÜÞñÜá-WÜ-ÙÜÈÉ ËÊÜ-Ä-Ô-Ä.

* * * * *

5

2

®ÜÊæäà-¨Ü¿á ÖÝWÜã ®ÜÊÜ ÓÝ×-ñÜ嬆 Pæãíw-¿áí£-ÃÜáÊÜ i. GÓ…. ÎÊÜ-ÃÜá-¨ÜÅ-±Ü³-®Ü-ÊÜÃÜá "ÓÜ-ÊÜá-®ÜÌ¿á PÜË' G¯-Ô-¨ÝªÃæ. PÜË-¿ÞX, ËÊÜá-ÍÜì-PÜ-ÃÝX ±ÜÅÔ-©œ-¿á®Üá° ±Üvæ-©-ÃÜáÊÜ CÊÜÃÜá ÓÝÊÜá-WÝ®Ü, A®Ý-ÊÜ-ÃÜ|, PÝ£ìPÜ ÊÜááíñÝ¨Ü PÜÊÜ-®Ü ÓÜíPÜ-Æ-®Ü-WÜ-ÙÜ®Üã°, PÝÊÝÂ-¥Üì bíñÜ®Ü, Óèí¨Ü¿áìÓÜËáàPæÒ ÊÜááíñÝ¨Ü ËáàÊÜÞíÓæ PÜê£-WÜ-ÙÜ®Üã° PܮܰvÜ ÓÝ×-ñÜÂPæR ¯àw-¨ÝªÃæ. ÃÝg ÖÝWÜã Pæàí¨ÜÅ ÓÝ×ñÜ APÝ-vÜ-Ëá¿á ±ÜâÃÜ-ÓÝRÃÜ ±Üvæ-©-ÃÜáÊÜ CÊÜ-ÄWæ PÜ®Ýì-oPÜ ÓÜÃÜ-PÝ-ÃÜÊÜâ "ÃÝ-ÐÜó-PÜ-Ë' ±ÜÅÍÜ-Ô¤¿á®Üá° ¯àw WèÃÜ-Ë-Ô-¨æ.

ÊÜá®Üá-ÐÜÂÃÜá A®ÜíñÜPÝÆ-©í¨Ü ¨Üá@UWÜ-ÙÝ-XÁáà Ÿ¨Üá-PÜá-£¤-¨ÝªÃæ. JÙæÛ-¿á-¨Ü®Üá° ¹oár Pæor-¨ÜÃÜ PÜvæWæà KvÜá-£¤-¨ÝªÃæ. ¸æÙÜ-PÜ®Üá° ¹oár PÜñܤ-ÇæWæà ñæÃÜ-ÙÜá-£¤-¨ÝªÃæ. C¨Ü®Üá° ¹oár GÆÉÃÜã ËÍÜÌ-Ÿí«Üá-ñÜÌ¨Ü ¨ÜêÑr-¿á®Üá° ¸æÙæÜ-Ô-Pæã-ÙÜÛ-¸æà-Pæí¨Üá PÜË PÜÃæ-PæãvÜá-ñݤ-Ãæ.

Gí¥Ü ÖÜáaÜác g®ÜÃÜá CÊÜ-ÃÜáPæãaæc¿á®æà PÝíŸÃÜá !Pæãaæc¿ááívÜá ¨ÜvÜ© ¸æÙæ-¨ÜÖÜaÜc ÖÜÓÜáÃÜ PÝ|ÃÜá !ÖÜaÜc ÖÜÔÃÜ Ÿ~¡Ô¨ÜÃæ A¨Üá PÜƳ®æ GíŸ-ÃÜá®ÝÃÜá-£-ÃÜá-ÊÜ Pæãaæc ÊÜÞñÜÅ ±ÜÃÜÊÜá ÓÜñÜÂ-ÊæíŸ-ÃÜá!

Gí¥Ü ÊÜáÃÜáÙÜá g®ÜÃÜá CÊÜ-ÃÜáŸvÜ-ñÜ-®Ü-ÊÜ®æ PÝíŸÃÜá !ŸvÜ-ÊÜ-®æ-¨æ-Áã-Ú®Üá° ñÜáw-ÊÜ»ÜÃÜ-ÊÜ-Óæ-¿á®æ PÝ|ÃÜá !ŸvÜ-ÊÜÃÜ ®æ±Ü-¨ÜÈÉ CÊÜÃæ ŸÄ¨æ ÖÜá¿áÂÈvÜá-ÊÜ-ÃÜá©o¨Ü ŸvÜ-ÊÜ-Äà-PÜã-X-®æã-ÙæÇæãÉ ®ÜÃÜ-ÙÜá£ÃÜá-ÊÜÃÜá !

Gí¥Ü ±æ¨Üª g®ÜÃÜá CÊÜ-ÃÜá©ÊÜ¨Ü ¸æÙÜPÜ PÝ|ÃÜá !ÊÜá®æ¿á ÊÜááí¨æ ÖÜÜÄ-¨Ü-ÃÜãPÜ|¡ ÊÜááí¨æ PÜá~-¨Ü-ÃÜãG¨æWæ ¹ÃÜvæÀávÜá-ÊÜÃÜá !A¨Üã ÓÜñÜ C¨Üã ÓÜñÜ GíŸ ¨ÜêÑr-Àá-ÆÉ-¨æ¸ÝÙÜá ¸æÙæ-¿áŸ-Æáɨæ ?

Gí¥Ü ¯ÓÜÕñÜÌ g®Ü-ÃÜá˶Ü-Æ-ñæ-¿á®æ PÝíŸÃÜá !˶Ü-Æ-ñæ-ÁãÙÜá ÓܶÜ-Æñæ bWÜá&ÄvÜáÊÜâ-¨Ü®æà PÝ|ÃÜá !AÚ-Ë-®ÜÆáÉ EÚÊÜâ ÊæãÙæÊÜ aæãà¨ÜÂ-ÊÜ®Üá° D gWÜ®ÜãÃÜá aæçñÜÅ-¨ÜÈÉ ÊÜÞw ñæãàÄ-¨ÜÃÜã E¸æºWÜ !

g-®Ü-ÃÜá & i. GÓ…. ÎÊÜÜ-ÃÜá-¨ÜÅ-±Ü³

6

ÍܸÝ-¥Üì-: Pæãaæc & PæÓÜÃÜá, PÝíŸÃÜá & PÝ|áÊÜÃÜá, ®ÝÃÜá- & ¨ÜáWÜìí«Ü¹àÃÜá, ÖÜá¿áÂ-È-vÜáÊÜ & PÜãWÜá-£-ÃÜáÊÜ, ¹ÃÜvæ & ÊÜááaÜc-ÚPæ. aæãà¨Ü & BÍÜc¿áì, ©o & ÓÜñÜÂ, E¸æºWÜ & E¨æÌàWÜ.

PÜê£ 1. PæÙÜ-X®Ü hÝÆ-WÜ-ÙÜ®Üá° ±Üä|ì ÊÜÞw-Ä.

(i) ÖÜáaÜác g®ÜÃÜá H®Ü®Üá° PÝíŸ-ÃÜá

(ii) ÖÜáaÜác g®ÜÃÜá H®Ü®Üá° PÝ|-ÇÝ-ÃÜ-ÃÜá

PÜê£ 2. aæíw-®ÜÈÉ Pæãor ÍÜŸª-WÜ-ÙÜ®Üá° BÄÔ ÓÜÊÜÞ-®Ý¥Üì ÍÜŸª-WÜ-ÙÜ®Üá° ±Üä|ì ÊÜÞw-Ä.

(i) Pæãaæc

(ii) ©o

(iii) BÍÜc-¿áì

(iv) ÖÜá¿áÂ-È-vÜá-ÊÜ

(v) ¹ÃÜ-væ

¹ÔÆ®ÜáívÜá ¸æÙÜ-©í-WÜ-ÙÜPæãvÜáÊÜ aÜí¨ÜÅ-®Üí¨Ü-©,®æãàÊÜ ®ÜáíX ®ÜWæ-¿á-¯à-ÊÜBñܾ ÍÜQ¤ ŸÃÜá-ÊÜâ¨æ ?Bw ®æÆ-¨ÜÈ PÜO… ÊÜááX-ÆÈ ÃæPæR-Áã-ÙÜWæ ËÍÜÌÊÜ ñÜŸáº-ÊÜí¥Ü WÜÃÜá-vÜ-ÍÜQ¤ ŸÃÜá-ÊÜ-ÊÜ-ÃæWÜá ÃèÃÜÊÜ !

®ÝÃÜá-£-ÃÜáÊÜ,

ÓÜ-ñÜÂ

aæãà¨Ü Pæ-ÓÜ-ÃÜá

ÊÜááaÜc-ÚPæ

PÜãWÜá-£-ÃÜá-ÊÜ

PÜê£ 3. PæÙÜ-Wæ Pæãor ±ÜÅÍæ°-WÜ-ÚWæ Jí¨Üá ÊÝPÜÂ-¨ÜÈÉ Eñܤ-Ä-ÔÄ.

(i) ÖÜaÜc ÖÜÔÃÜ Ÿ~¡Ô-¨ÜÃæ g®ÜÃÜá H®æí¨ÜáPæãÙÜáÛ-ÊÜÃÜá ?

(ii) ˶Ü-Æ-ñæ-¿á®æ° PÝ|á-ÊÜ-ÊÜÃÜá Gí¥Ü g®ÜÃÜá?

(iii) ±æ¨Üª g-®ÜÃÜá H-®Ü®Üá° PÝ-|ÃÜá?

(iv) ¯ÓÜÕñÜÌ g®ÜÃÜá ¿ÞÊÜâ-¨Ü®Üá° PÝ|á-ÊÜâ-©-ÆÉ?

7

PÜê£ 4. Öæãí©Ô ŸÃæ-Àá-Ä :

"A' WÜáí±Üâ "Ÿ' WÜáí±Üâ

(i) ¯ÓÜÕñÜÌ g®Ü-ÃÜá -A-) -WÜ-ÃÜávÜ ÍÜQ¤(ii) ¹Ô-Æ-®ÜáívÜá Ÿ) -¹-ÃÜ-væ-Àá-vÜá-ÊÜ-ÃÜá(iii) ËÍÜÌ ñÜŸáº-ÊÜí¥Ü PÜ) -¸æ-ÙÜ-©íWÜ-ÙÜ(iv) G¨æ-Wæ vÜ-) -Ë-¶ÜÆñæ¿á®æ PÝíŸ-ÃÜá

PÜê£ 5. PæÙÜ-Wæ Pæãor ÍÜŸª-WÜ-ÚWæ ËÃÜá-¨Ýœ¥ÜÜìPÜ ÍÜŸª-WÜ-ÙÜ®Üá° ŸÃæ-Àá-Ä.

(i) ÓÜñÜÌ X(ii) ˶Ü-Æ X(iii) ¹Ô-Æá X(iv) ÓÜñÜ X ±ÝsÜÊÜ®Üá° K© PæÙÜ-X®Ü aÜoá-ÊÜ-q-Pæ-WÜ-ÙÜ®Üá° ¯¿áÊÜáWÜÚ-WÜ-®Üá-ÓÝ-ÃÜ-ÊÝX PÜê£ ÃÜã±Ü-¨ÜÈÉ ±Üä|ì-ÊÜÞ-w-Ä.

PÜê£ 6. PæÙÜWæ Pæãor ÊÝPÜÂ-WÜ-ÙÜ®Üá° ±Üä|ìWæãÚ-Ô-Ä.

(i) Pæãaæc¿ááívÜá ¨ÜvÜ© ¸æÙæ-¨Ü(ii) ŸvÜ-ÊÜ-®æ¨æÁãÚ®Üá° ñÜáw-ÊÜ(iii) ®æãàÊÜ ®ÜáíX ®ÜWæ-¿á-¯à-ÊÜ(iv) ÖÜaÜc ÖÜÔÃÜ Ÿ~¡-Ô-¨ÜÃæ A¨Üá

PÜê£ 7. ÓÜÄ-¿Þ¨Ü Eñܤ-ÃÜ-ÊÜ®Üá° B¿á᪠ŸÃæ-Àá-Ä.

(1) ÖÜáaÜác g®Ü-ÃÜá

(i) ÖÜaÜc ÖÜÓÜáÃÜ PÝ|ÃÜá : (ii) Pæãaæc-¿á®æ PÝíŸ-ÃÜá(iii) PÜƳ®æ Gí¨Üá PÝ|á-ÊÜ-ÃÜá (iv) ¯gÊæí¨Üá PÝ|á-ÊÜÃÜá

(2) ÊÜáÃÜáÙÜá g®ÜÃÜá &

(i) ŸvÜñÜ®Ü-ÊÜ®æ PÝíŸ-ÃÜá (ii) ]àÊÜáíñÜ-®Ü®æ° PÝ|á-ÊÜ-ÃÜá(iii) »ÜÃÜ-ÊÜÜ-Óæ-¿á®æ° PÝ|á-ÊÜ-ÃÜá (iv) ÃÝg-®Ü®Üá° PÝ|á-ÊÜ-ÃÜá

(3) ¯-ÓÜÕñÜÌ g®Ü-ÃÜá

(i) ÓܶÜ-Æ-ñæ-¿á®Üá° PÝ|á-ÊÜ-ÃÜá (ii) ˶Ü-Æ-ñæ-¿á®æ PÝíŸÃÜá(iii) AÚ-ÊÜ®Üá° PÝ|á-ÊÜ-ÃÜá (iv) EÚ-ÊÜ®Üá° PÝ|á-ÊÜ-ÃÜá

PÜê£ 8. PæÙÜ-X®Ü ±Ü¨Ü-WÜ-ÙÜ®Üá° ÊÝPÜÂ-¨ÜÈÉ E±Ü-Áãà-XÔ ŸÃæÀá-Ä.

(i) WÜÃÜávÜ ÍÜQ¤(ii) »ÜÃÜ-ÊÜ-Óæ(iii) ˶Ü-Æ-ñæ(iv) WèÃÜ-ÊÜ

PÜê£ 9. ¿ÞÊÜ Ä࣠g®ÜÃÜá ±ÜÅ£-Áãí¨Ü-ÃÜÈÉ ñܱܳ®Üá° PÝ|á-£¤-¨ÝªÃæ ? PÜË-ñæ¿á ×®æ°-Çæ¿áÈÉ Ë-ÊÜÄ-Ô-Ä.

8

ÓÜÃÜgã PÝoRÃÜ : ÊÜáÃÝt ÊÜÞñÜê-»Ý-Ðæ¿á ÇæàS-PÜÃÜá Pܮܰ-vÜ-PæR AÊÜáã-ÆÂ-ÊÝ¨Ü PæãvÜá-Wæ-¿á®Üá° ¯àw-¨ÝªÃæ. AÊÜ-ÃÜÈÉ ÓÜÃÜgã PÝoRÃÜ JŸº-ÃÜá. CÊÜÃÜá PÜË-¿ÞX, ±ÜñÜÅ-PÜ-ñÜì-ÃÝX, A®Üá-ÊÝ-¨Ü-PÜ-ÃÝX ÊÜáñÜᤠPݨÜíŸÄPÝÃÜ-ÃÝX ±ÜÅÔ-¨Üœ-ÃÝ-X-¨ÝªÃæ. CÊÜÃÜ PÜÊÜ®Ü ÓÜíPÜ-Æ-®Ü-WÜÙÜá : ÖÜst ®æÆ, ÓÜã¿áì, HPÝíñÜ¨Ü ÊÜá®ÜáÐÜÂ, WÜgÇ… CñÝ©. ÊÜáÃÝt ¨ÜÈñÜ PÝÊÜÂ-WÜ-ÙÜ®Üá° CÊÜÃÜá A®Üá-ÊÝ-©-Ô-¨ÝªÃæ. CÊÜÃÜ PݨÜíŸÄ "¨æà-ÊÜ-ÃÝ-¿á' g®Ü-²Å-¿á-ÊÝ-X¨æ. ÊÜÞ®Ü-Ëà¿á PÝÙÜi CÊÜÃÜ ÓÝ×-ñÜÂ-¨ÜÈÉ G¨ÜáªPÝ|á-ñܤ¨æ. PÜ®Ýì-oPÜ ÃÝhæãÂà-ñÜÕÊÜ ±ÜÅÍÜÔ¤ Êæã¨ÜÆáWæãívÜá ÖÜÆÊÜâ ±ÜÅÍÜ-Ô¤-WÜÙÜá CÊÜ-ÄWæ ¨æãÃÜ-Q-Êæ.

±ÜâÓܤ-PÜ-WÜÙÜá ÊÜá®Üá-ÐÜ娆 iàÊÜ-®Ü-ÊÜ®Üá° ÓÜÊÜáê-¨ÜœWæã-Ú-ÓÜá-ñܤÊæ. JíqñÜ-®Ü-ÊÜ®Üá° ¨ÜãÃÜ-Wæã-Ú-ÓÜá-ñܤÊæ. ±ÜűÜíaÜ¨Ü AÄ-ÊÜ®Üá° PÜ|¡-ÊÜááí¨æ ñÜí¨Üá ¯ÈÉ-ÓÜá-ñܤÊæ. AíñÜ-ÃÜíWÜ-ÊÜ®Üá° Ÿ×-ÃÜíWÜ-¨ÜÈÉ ñÜí¨Üá ñæãàÄ-ÓÜá-ñܤÊæ. AíñæÁáà Pæç¿áÂÈÉ Jí¨Üá ±ÜâÓܤPÜ, ÊÜá®æ-¿áÈÉ Jí¨Üá WÜÅí¥Ü »ÜívÝÃÜ CÃÜ-¸æà-Pæí¨Üá hÝn¯-WÜÙÜá ÖæàÚ-¨Ýª-Ãæ.

±ÜÅÓÜá¤ñÜ PÜË-ñæ-¿á®Üá° CÊÜÃÜ "E-ñÜV-®Ü-®Ü' GíŸ PÜÊÜ®Ü ÓÜíPÜ-Æ-®Ü-©í¨Ü ÓÜí±Ý-©-Ô-Pæã-ÙÜÛ-ÇÝ-X-¨æ.

±ÜâÓܤ-PÜ-WÜÙÜá H®Ü®æã°à ÖæàÙÜ-¸æà-Pæ®Üá°-ñܤ-Êæ¯ÊÜá¾ ®æÃÜ-Ú-®ÜÈÉ AÊÜâ CÃÜ-¸æà-Pæ-®Üá°-ñܤ-Êæ

±ÜâÓܤ-PÜ-WÜÙÜá PÜ¥æ-WÜ-ÙÜ®Üá° ÖæàÙÜá-ñܤÊæ :PÜÙæ¨Üá Öæãà¨Ü ©®Ü-WÜ-ÙÜ-¨ÜᪿááWÜ ¿ááWÜ-WÜÙÜ PÝÆ-¨Üáª

ÖÜÔÃÜá ñÜáí¹ ñæã®æ-¨Ý-vÜá-£¤-ÃÜáÊÜ ÓÜáS-WÜ-ÙÜ-¨Ü᪯Ðܳ|ì pæãíWæ A®Üá-»Ü-Ë-ÓÜá-£¤-ÃÜá-ÊÜHPÝíñÜ-ñæ¿á ¨Üá@S-WÜ-ÙÜ-¨ÜáªWÝÚ hæãñæWæ KÇÝ-vÜáÊÜ ÖÜãÊÜâ-WÜ-ÙÜ-¨Üᪿáá¨Üœ-¨ÜÈÉ A±Ü³ AÊÜá¾í©-ÃÜ®Üá° PÜÙæ-¨Üá-PæãívÜ ÊÜáWÜá-Ë-®Ü-¨ÜáªWæ¨Üª ËàÃÜ-ÃÜ-¨ÜáªÓæãàñÜ ÊÜá®Ü-ÓÜáÕ-WÜ-ÙÜ-¨Ü᪲Åà£-¿á¨Ü᪠¨æÌàÐÜ-¨ÜáªÍÝÌÓÜ-WÜ-ÙÜ-¨Üáª3

±ÜâÓܤ-PÜ-¨ÜÈÉ ÖÜQR-WÜÙÜá ÊÜÞñÝ-vÜá-ñܤ-Êæ

±ÜâÓܤ-PÜ-¨ÜÈÉ ÓÜã¿áì aÜí¨ÜÅÃÜá Ëá®Üá-WÜá-£¤-ÃÜá-ñݤ-Ãæ

±ÜâÓܤ-PÜ-¨Ü-ÈÉ-ÃÜá-ñܤ¨æ gáÙÜá gáÙÜá ÖÜÄ-¿ááÊÜ ¯àÄ®Ü ÃÜkáÄ

±ÜâÓܤ-PÜ-¨ÜÈÉ ¿áPÜÒ ¿áQÒ-¿áÃÜá ²Åࣿá Bo BvÜá-£¤-ÃÜá-ñݤ-Ãæ

±ÜâÓܤ-PÜ-¨Ü-ÈÉ-ÃÜá-ñܤ¨æ Ë«ÜÌíÓÜPÜ PæÒà±Ü-OÝ-ÓÜŒ-WÜ-ÙÜá

±ÜâÓܤ-PÜ-¨ÜÈÉ -«Ý®Ý-ÓÜPܤ Ÿá¨Üœ ®ÜWÜá-£¤-ÃÜá-ñݤ-®æ

±ÜâÓܤPÜ¨Ü ÍÜŸª-WÜ-ÙÜÈÉ PÜÃÜá-Oæ¿á PÜÃæ C¨æ

±ÜâÓܤ-PÜ-WÜ-Ùæí¨ÜÃæ ÊÜÓÜá-«æçÊÜ PÜáoáíŸ-PÜí

±ÜâÓܤ-PÜ-WÜ-Ùæí¨ÜÃæ PÜñܤ-Çæ-¿á-ÈÉ¿á ÖæãÓÜ ¸æÙÜ-PÜá.

3. ±ÜâÓܤ-PÜ-WÜ-ÙÜá & ÓÜÃÜgã PÝoR--ÃÜ

9

ŸÃÜá-£¤à-ÃÜÆÉ ¯àÊÜâ ¸æÙÜ-Q®Ü D ÖÝ© ñÜáÚ-¿á-Æá?ÖÝ© GÙÜÛÐÜãr PÜt-|-ÊÝ-X-ÆÉÃÜÓæ¤ ÊæáàÇæ ®Üvæ-¨Ý-vÜá-£¤-ÃÜá-ÊÝ-WÜAíWÜw ÊæáàÈ-ÃÜáÊÜ ¸æãàv…ì-WÜ-ÙÜ®Üá° K¨Üá-ÊÜ-ÐæràÓÜÖÜ-g-ÊÝX, ÓÜáÆ-»Ü-ÊÝ-X®ÝÊÜâ ±ÜâÓܤ-PÜ-WÜ-ÙÜ®Üá° K¨Ü-¸æà-PÝ-X-¨æK¨Üáñܤ K¨Üáñܤ ÖæãÓÜ ÖæãÓÜÖÝ©-WÜ-ÙÜ®Üá° ¯Ëáì-ÓÜ-¸æà-PÝ-X-¨æ..........

PæàÙÜá-Ë-ÃÜ-ÆÉÊæ ¯àÊÜâ ±ÜâÓܤPÜ ÖæàÙÜáÊÜ PÜñæ-WÜ-ÙÜ-®Üá° ?

"ÍÜ-¸Ýª-¥Üì' : ¯Ðܳ|ì & GÇæ CÆɨÜ, Ë«ÜÌíÓÜPÜ & ®ÝÍÜ-ÊÜÞ-vÜáÊÜ, PæÒà±Ü-OÝÓÜŒ & Jí¨Üá ±ÜŨæà-ÍÜ-©í¨Ü C®æã°í¨Üá ±ÜŨæà-ÍÜ¨Ü ÊæáàÇæ ¨ÝÚ ÊÜÞvÜáÊÜ AÓÜŒ.

ËÍæàÐÜ ËaÝÃÜ : ÊÜÓÜá-«æçÊÜ PÜáoáíŸPÜí & ËÍÜÌÊÜ®æ° ñܮܰ PÜáoáíŸ Gí¨Üá £Ú-¨Üá-Pæã-ÙÜáÛ-ÊÜ-¨Üá.±Ü¨ÜÂ-ÊÜ®Üá° K©-PæãívÜá PæÙÜWæ Pæãqr-ÃÜáÊÜ PÜê£-WÜ-ÙÜ®Üá° ÓÜãaÜ-®æ-WÜ-®Üá-WÜá-|-ÊÝX ±Üä|ì ÊÜÞw-Ä.

PÜê£ 1 PæÙÜ-X®Ü hÝÆ-ÊÜ®Üá° ±Üä|ìWæãÚ-Ô-Ä

±ÜâÓܤPÜ-¨Ü-ÈÉ

®ÝÊÜâ

H®Ü®Üá° PÝ|á-ñæ¤àÊæ

PÜê£ 2 PæÙÜ-X®Ü hÝÆ-ÊÜ®Üá° ÎPÜÒ-PÜÃÜ ÓÜÖÝ-¿á-©í¨Ü ±Üä|ì-Wæã-Ú-Ô-Ä.

±ÜâÓܤPÜ Öæà-ÙÜá-ÊÜ

PÜ-¥Üæ-WÜ-ÙÜá

10

PÜê£ 4. PæÙÜ-X®Ü ÍÜŸª-WÜ-ÙÜ®Üá° ¯ÊÜá¾ ÓÜÌíñÜ ÊÝPÜÂ-¨ÜÈÉ E±Ü-Áãà-X-Ô-Ä.

(i) HPÝíñÜ

(ii) Ë«ÜÌíÓÜ-PÜ

(iii) ¯Ëáì-ÓÜá

(iv) «Ý®Ý-ÓÜ-PܤÜ

PÜê£ 5. PæÙÜ-X®Ü PÜê£-WÜ-ÙÜ®Üá° ÖÜñÜᤠ& ÖÜ®æ°-ÃÜvÜá ÊÝPÜÂ-WÜ-ÙÜÈÉ ŸÃæ-ÀáÄ :

(i) ±ÜâÓܤ-PÜ-WÜÙÜ ±ÜÅÁãà-g-®Ü-WÜ-ÙÜá

(ii) ±ÜâÓܤ-PÜ¨Ü Bñܾ-PÜ-¥æ

(iii) WÜÅí¥Ý-Æ-¿á¨Ü ÊÜáÖÜ-ñÜÌ

(iv) ©®Ü-aÜ-Ä-¿áÈÉ ¯ÊÜá¾ A®Üá-»Ü-ÊÜ-WÜ-ÙÜá

PÜê£ 6. K¨ÜáÊÜ A¼-ÃÜá-b-¿á®Üá° ÃÜã{-Ô-Pæã-ÚÛ-Ä.

E¨Ý & gáÙÜá-gá-ÙÜá

PÜê£ 3. ©ÌÃÜá-Q¤- ±Ü-¨Ü-WÜ-ÙÜ-®Üá° ñÜáí¹-Ä.

* * * * *

11

g®Ü±Ü¨ÜÖÝvÜáWÜ-ÚWæg-®ÜÃæàPÜË-WÜÙÜá.ÓÝË-ÃÝÃÜáÊÜÐÜìWÜ-Úí¨ÜDÖÝvÜá-WÜÙÜá±ÜÅÊÜáá-S-ÊÝXÖÝvÜ-È-PæRí¨æàÃÜb-ñÜ-ÊÝ-X-Êæ.CÊÜâ-WÜ-ÙÜÈÉiàÊÜ-®Ü¨Ü ËË«ÜÊÜááS-WÜÙÜbñÜÅ-|-˨Ü᪟¨Üá-Q®Ü EÔ-Ä-®Üíñæ PÜÙæ-PÜ-qr-ÃÜá-ñܤÊæ. PÜ®Ýì-oPÜ Ë-ÍÝ-Æ-ÊÝ-¨Ü®ÝvÜá. C¨ÜÃܸæàÃæ ¸æàÃæ ±ÜŨæà-ÍÜ-WÜ-ÙÜÈÉ, AÈÉ¿á ÊÜÞ£®Ü ÓÜÃÜ-~-¿á-®Ü°-®Üá-ÓÜ-ÄÔ D ÖÝvÜá-WÜÙÜá ÖÜá-qr-Pæãíw-Êæ.

ñÜí¨æ&ñÝÀá, A|¡&ñÜÊÜá¾, APÜR&ñÜíX ÊÜááíñÝ¨Ü PÜÃÜá-ÙÜá-Ÿ-ÚÛ¿á ÓÜíŸí«Ü-WÜ-ÙÜ®Üá° g®Ü±Ü¨ÜÃÜá, ñÜÊÜá¾ ÖÝvÜá-WÜ-ÙÜÈÉ ÖÜê¨Ü-¿á-ñÜáí¹ ÖÝw-¨ÝªÃæ. CÈÉ PÝ|áÊÜ «Ü®ÜÂñæ, ÖÝÃæçPæ, ®æ®Ü±Üâ-WÜÙÜá ÊÜá®Ü-ÔÕWæ ÊÜááoárñܤÊæ.

ñÝÊÜ-Ä¿á XvÜ ÖÜáqr ¨æàÊÜÄWæ ®æÃÜ-ÙÝX >®Ý ÖÜáqr ÊÜá®æWæ GÃÜ-Êݨæ > ÖÜvÜ-¨ÜÊÜÌ >¯à Pæãor ÊÜá®æWæ ÖæÓÜ-Ãݨæ >>

¸ÝÂÓÜX ©ÊÜ-ÓÜPÜ ¸æà訆 ÊÜáÃÜ ñÜí±Ü >¼àÊÜá-ÃÜ-£-ÁáíŸ ÖæãÚ ñÜí±Ü > ÖÜvÜ-¨ÜÊÜÌ >¯à ñÜí±Ü ®Ü®Ü° ñÜÊÜ-ÄàX >>

PÜvÜWÜ CÆÉ¨Ü Pæç¿á PÜÃÜá| CÆÉ¨Ü ±ÜâÃÜáÐÜ >ÖÜvæ-¨Ü-ÊÜÌ-¯Æª ñÜÊÜ-ÄàX > Öæãà¨ÝÃÜ >AvÜ-ÊÝÂWÜ ÊÜÔ¤ CÚ-¨ÝíWÜ >>

ŸíWÝÃÜ ŸÙæ-¿á-ÊÜÃÜá £íWÜÙÜ Öݨæ-ÊÜÃÜá >®Ü®Ü° PæãpÝÂ-PÜ ÊÜáÃÜ-ñÝÃÜ > ÊÜÞËà®Ü >ÖÜ|á¡ E|á-ÊÝWÜ ®æ®Ü-ÓÝÂÃÜ >>

¨æàÊÜÃÜ ®æ®æ-¨ÜÃÜ ñÜíWÜÙÜ ¹Ô-¿Þ¿á¤ >WÜíWÝ&¨æàË ®Ü®Ü° ÖÜvæ-¨ÜÊÜ° > ®æ®æ-¨ÜÃÜ >ÊÜÞÔà¨Ü ñÜÇæ¿áá ÊÜáw-¿Þ¿á¤ >>

ÖÝÆáívÜ ñÜÊÜÄàX H®æí¨Üá ÖÝvÜÇæ >ÖæãÙæ-¨Üíw-È-ÃÜáÊÜ PÜÃÜ-Qà¿á > PÜáw-¿áíWÜ >ÖÜŸºÈ AÊÜÃÜ ÃÜÓÜ-ŸÚÛ >>

ñæãqr-Æ ÖæãñæãRívÜá ñÜÊÜ-ÃÜá-Ÿ|¡ EpæãRívÜáA±Ü³ PæãpærËá¾ ÖæãvÜ-PæãívÜá > ñèÃÜãÃÜ >£oØ£¤ ¯í¨Üá ®æãàvÝÂÙæãà >>

ÓæãÇÝÉ-±Üâ-ÃܨÜ-|¡WÜ ¯ÆÉ-¨ÜÇæ ŸÃÜ-ÖæàÙÜ >ÔàÃæãÂÇæÉ BÊÜ®Ü PÜáŸ-ÓæãÇæÉ > A|¡®Ü >ÊÜÞÄ ®æãàvÜí¥Ü ÊÜá®Ü-ÊÝX >>

4 g®Ü-±Ü¨Ü £Å±Ü-©-WÜ-ÙÜá & g-®Ü-±Ü-¨Ü-ÃÜá

12

A|¡ ŸÃÜ-ñÝ-®ÜíñÜ AíWÜ-ÙÜPÜ ¥ÜÚ Pæãoár >Ãܮܰ-Ÿ-aÜc-ÆPÜ ÊÜá~ ÖÝQ > PæàÙæà®Ü >¥Ü|¡-WÝØ-ÄÆÉ ñÜÊÜ-ÃÜ-ÊÜÃÜá >>

APÜR C¨ÜªÃæ »ÝÊÜ ÃæãPÜR C¨ÜªÃæ ÓÜíñæ >ÊÜáPÜR-Ú-¨ÜªÃæ ÊÜá¯-ÊÜÞÃÜ > ÖÜvæ-¨Ü±Ü³ >¯à C¨ÜªÃæ ®ÜÊÜáWÜ ÓÜíÊÜÃÝg >>

Öæ|á¡-ÊÜá-PÜRÙÜ ®Ý¿á EOæã¡Çæª ÊÜÞvÝ娆 >±Üâ®Üá°ÙÜÛ ¨æãÃæ¿áá ÖÜvæ-¨Ü±Ü³ > ¯¨Ü-ÄàWÜ >Öæ㯰®Ü ÊÜáÙæ¿áá ÓÜáÄ-¿ÞÇæ >>

Íܸݪ¥Üì : ñÝÊÜÃæ & PÜÊÜáÆ, ¼àÊÜá-ÃÜ£ & ¼àÊÜÞ ®Ü©, PÜáŸÓÜ & ÃÜËPæ, ±Üâ®Üá°ÙÜÛ & ±Üâ|Â-ÊÜâÙÜÛ, £íWÜÙÜ & aÜí¨ÜÅ, ÓÜíÊÜ-ÃÝg & ÓÝÊÜÞÅgÂ.

±Ü¨ÜÂ-ÊÜ®Üá° K©PæãívÜá PÜê£-WÜ-ÙÜ®Üá° ÊÜÞw-Ä.

PÜê£ 1. PæÙÜ-X®Ü ±ÜÅÍæ°-WÜ-ÚWæ Jí¨Üá ÊÝPÜÂ-¨ÜÈÉ EñܤÃÜ ŸÃæ-Àá-Ä.

(i) ñÜÊÜ-ÄWæ ¿ÞÃÜá ñÜí±Ý-X-¨ÝªÃæ ?

(ii) ¨æàÊÜÄWæ ¿ÞÊÜ XvÜ ®æÃÜÙÜá PæãvÜá-ñܤ¨æ ?

(iii) ¿ÞÃÜ G¨Üá-ÄWæ Öæ㯰®Ü ÊÜáÙæ ÓÜáÄ-¿áÈ ?

(iv) ÓæãÇÝÉ-±Üâ-ÃÜ¨Ü A|¡-¯Wæ ¿ÞPæ ŸÃÜÆá ÖæàÙÜá-ÊÜ-ÙÜá ?

PÜê£ 2. ±Ü¨Ü »ÝWÜ-ÊÜ®Üá° K©-PæãívÜá Pæãor PÜê£-WÜ-ÙÜ®Üá° ¹w-Ô-Ä

(i) ñÝÊÜ-Ä¿á XvÜ ÖÜáqr &

(ii) ¸ÝÂÓÜX ©ÊÜ-ÓÜPÜ &

(iii) Öæ|á¡ ÊÜáPÜRÙÜ ®Ý¿á &

(iv) ñæãqrÆ ÖæãñæãRívÜá &

PÜê£ 3. ±Ü¨ÜÂ-¨ÜÈÉ Ÿí©-ÃÜáÊÜ WÝÅÊÜá ÍÜŸª-WÜ-ÙÜ®Üá° WÝÅí¦PÜ ÃÜã±Ü-¨ÜÈÉ ŸÃæ-Àá-Ä.

(i) ¸ÝÂÓÜ-X (ii) ñÜí±Ü (iii) ÖæãÚ (iv) ±Üâ®Üá°-ÙÜÛ (v) ÊÜÞÄ (vi) ÊÜáÃÜ-ñÝ-ÃÜ (vii) E|á-ÊÝ-WÜ (viii) ÖæãñæãRívÜá

13

PÜê£ 4. Jí¨Ü-PæãRí¨Üá Öæãí©-Pæ-¿Þ-WÜáÊÜ ÍÜŸª-WÜ-ÙÜ®Üá° ŸÃæ-Àá-Ä.

APÜR ÃæãPÜR ÖÝÆáívÜ ÊÜáPÜR-Ú-¨Üª-Ãæ

PÜê£ 5. PæÙÜ-X®Ü PÜê£-WÜ-ÙÜ®Üá° ÖÜñÜá¤&ÖÜ®æ°-ÃÜvÜá ÊÝPÜÂ-WÜ-ÙÜÈÉ ŸÃæ-ÀáÄ.

(i) ñÜí¨æ & ñÝÀá-¿áÃÜ ÊÜáÖÜ-ñÜÌÊÜ®Üá° ±Ü¨Ü嬆 ÓÜÖÝ-¿á-©í¨Ü ¯ÊÜá¾ ÊÜÞñÜá-WÜ-ÙÜÈÉ ŸÃæ-Àá-Ä.

(ii) ¸æà-PÝ-¨Ü ±Ü¨ÜÂ-WÜÙÜ »ÝÊÝ-¥Üì-ÊÜ®Üá° ¯ÊÜá¾ ÊÜÞñÜá-WÜ-ÙÜÈÉ ŸÃæ-Àá-Ä.

PÜê£ 6. ÊÜÞ®ÜÊÜ ÓÜíŸí«Ü¨Ü hæãàvÜá ÍÜŸª-WÜ-ÙÜ®Üá° ŸÃæ-ÀáÄ. E¨Ý-ÖÜ-ÃÜ-OæWæ & ñÜí¨æ & ñÝÀá.

PÜê£ 7. Pæ-ÙÜ-X®Ü ÍÜŸª-WÜ-ÚWæ ñÜñÜÕÊÜá & ñܨܽÊÜ ŸÃæÀá-Ä.

(i) g®Ü¾ (ii) ÓÝË-ÃÜ (iii) ÊÜááS (iv) ¸æàÔ-Wæ

PÜê£ 8. PæÙÜ-X®Ü hÝÆ-ÊÜ®Üá° ±Üä£ì-Wæã-Ú-ÔÄ :

A) ñÜí±Ý-X-ÃÜá-ÊÜí¥Ü-ÊÜâ - ¸æà

¼à

Ÿ) -ÊÜá-PÜR-Ú-¨Üª-Ãæ -ÊÜá

* * * * *

14

5. ¯®Ü° WÜ-Ú-ÓÜá-ÊÜ-ÊÜ-Ä-ÆÉ

Êæã-ÖÜ-ÊÜá¾¨Ü ÓÝ-ÖæàŸ ÊÜááÇÝÉ A-ÊÜÃÜá Ôí¨ÜX ñÝ-Æã-Q®Ü ¿áíPÜíb WÝÅ-ÊÜá-¨Ü-ÊÜÃÜá. ŸÅ-Öܾ-aÝÄWÜ-ÙÝ-X¨Ü᪠B »Ý-WÜ¨Ü ±ÜÅ-Ԩܜ Áãà-X-WÜ-ÙÝ-¨Ü ]à ¼à-ÊÜÞ-ÍÜíPÜÃÜ ÊÜá-ÖÝ-ÃÝ-gÃÜ Î-ÐÜÂ-ÃÝ-X-¨ÜªÃÜá. A-ÊÜÃÜá ®Üã-ÃÝÃÜá ñÜñÜÌ-±Ü-¨Ü-WÜ-ÙÜ®Üá° ÃÜ-b-Ô-¨ÝªÃæ. A-ÊÜÃÜ ñÜñÜ̱Ü-¨Ü-WÜ-ÙÜ®Üá° B »Ý-WÜ¨Ü »Ü-PܤÃÜá ¨æà-ÊÜ-Óݧ-®Ü-WÜ-ÙÜÈÉ, E-ñÜÕ-ÊÜÜ-WÜ-ÙÜÈÉ, ÖÜ-Ÿº-ÖÜÄ©-®Ü-WÜ-ÙÜÈÉ ÖÝ-vÜá-ñݤ-Ãæ.

D ÖÝ-vÜá-WÜ-ÙÜ®Üá° GÓ….GÓ…. «Ü-®Ü-Íæqr A-ÊÜÃÜá ÓÜíWÜÅ-×Ô ÓÜí±Ý-©Ô ±ÜÅ-PÜ-q-Ô-¨ÝªÃæ. ±ÜÅ-ÓÜá¤ñÜ ñÜñÜÌ-±Ü-¨Ü-¨Ü-ÈÉ ÊÜá-®Üá-ÐÜ娆 A-hÝn®Ü Çæãà»Ü, A£ B-Óæ-WÜ-ÙÜ®Üá° PÜá-ÄñÜá Ë-ÊÜ-Ä-ÓÜ-ÇÝ-X¨æ. ÊÜá-®Üá-ÐÜÂ-¯Wæ hÝn-®ÜÊæà A-WÜñÜ GíŸá¨Ü®Üá° PÜË Öæà-ÙÜá-ñݤ-®æ.

«Ü-®Ü-ÊÜâ-WÜ-Ú-ÓÜá-ÊÜÃÜá ŸÖÜá g-®Ü-ÃæãàWÜáÃÜá ¯®Ü° WÜ-Ú-ÓÜá-ÊÜ-ÊÜ-Ä-ÇÝÉÃÜá >->

ñܮܰ Ÿ-~¡Ô A-®ÜÂÃÜ ÖÜ-Ú-¿áá-ñÜA-®Ü°-¨Ý-Ô-¿ÞX B© g-®Ü¾-ÊÜ-®Ü-Ä-¿áÃÜá >->3>->

ÓÜ-£-ÓÜá-ñÝ© g-ñæ-WÝ-ÃÜ-Ãæí¨Üá A£ Çæãà-»Ü-©¨Üá-w¨Üá ¨Üá-w¨Üá > PÜ-¦-ÓÜáÊæ ÃæãàWÜ »Ý-«æ-¿ááŸí¨Üá Ÿ-w-ÊÝWÜ ¿ÞÃÜã ¹-w-ÓÜÇÝ-ÃÜÃÜá >->

ÔÄ ÓÜí±ÜñÜᤠB-±ÜñÜᤠ«Ü-®Ü-Êæí¨Üá WÜ-Ú-ÔWÜ-ÊÜì© £-ÃÜá-WÜá-ÊÜ-Äí¨Üá ÊÜá-ÃæñÜá ÊÜÞ-®Ü-ÊÜ-ÃÜáÊÜá-ÖÝ-ñܾÃÜ ÊÝ-PÜÂÊÜâ Ô-Ä-WÜ-˜PÜ Ô-Ä-ÊÜíñÜ®Ü g-ĨÜá >->

A-®Ü°Êæ B-ñܾ-ÃÜ-PÜÒ-|-ÊÜÆÉ Ÿ-~¡Ô Öæà-ÙÜá-ÊÜÊÜÞ-ñæà-®ÜÆÉ ÊÜáÖÝ hÝn¯ WÜáÃÜá ¼à-ÊÜá-®æ Ÿ-ÆÉA-®Ü°¨Ü ÖÜíX-®æã-ÙÜ-WÝ-ñܾ®Üá CÆÉ >->

ÍÜ-¸Ýª¥Üì : «Ü®Ü & ÓÜí±ÜñÜá¤, ÖÜÚ & ×à¿Þ-ÚÓÜá, ¨ÝÔ &WÜá-ÇÝÊÜá, B© & Êæã-¨ÜÆ, Çæãà»Ü & A£ BÓæ, ¸Ý«æ & ÓÜíPÜo, B-±Ü-ñ…-«Ü®Ü & ÓÜíPÜo PÝ-Æ-¨ÜÈÉ Ÿ-ÙÜ-ÓÜáÊÜ «Ü®Ü, g-ĨÜá & ñæ-WÜÚ, ÖÜíWÜá & B-ÍÜÅ-¿á, PܦÓÜá & ÖæàÙÜá.

PÜê-£ 1. Pæ-ÙÜ-X®Ü ±ÜÅ-QÅ-Áá-WÜ-ÙÜ®Üá° ±Üä-|ì-Wæã-Ú-ÔÄ :

i) «Ü-®Ü-ÊÜâ

ii) ¯-®Ü°

iii) g-ñæ-WÝÃÜ-ÃÜá

& Êæã-ÖÜ-ÊÜá¾-¨Ü- ÓÝ-ÖæàŸ ÊÜáá-ÇÝÉ

15

PÜê-£ 1. aæíw-®ÜÈÉ Pæãqr-ÃÜáÊÜ B©, AíñÜ EPÝ-ÃÝíñÜ ÍÜŸª-WÜ-ÙÜ®Üá° BÄÔ ŸÃæ-ÀáÄ :

PÜê-£ 2. Jí¨Üá ÊÝ-PÜÂ-¨ÜÈÉ ŸÃæ-ÀáÄ :

i. g®Ü-ÃÜá H®Ü®Üá° WÜÚ-ÓÜá-ÊÜÃÜá ? ii. ¿ÞÃÜ ¸Ý«æ Ÿí¨Üá Ÿw-¿áá-ÊܨÜá ? iii. Bñܾ®Üá ¿ÞÊÜ ÖÜíX-®ÜÈÉ CÆÉ ?

PÜê-£ 3. ÎPÜÒ-PÜÃÜ ÓÜÖÝ-¿á-©í¨Ü ¯ÊÜá¾ »ÝWÜ¨Ü ñÜñÜÌ-±Ü-¨Ü-WÜ-ÙÜ®Üá° ÓÜíWÜÅ-×-Ô-Ä.

PÜê£ 4. ×í¨Üã & ÊÜááÔÉí ¸Ýí«Ü-ÊÜ嬆 ŸWæY £Ú-¨Üá-Pæã-ÚÛ-Ä.

i.

ii.

iii.

iv.

ÊÝPÜÂ

A®Ü°Êæ WÜáÃÜá

WÜÚÔ ÊÜáÃæ-ñÜá

AÄ-¿á-ÃÜá

¨Üáw¨Üá A®Ü°-ÊÜâ B©

»Ý«æ¿áá A£

A®Ü°-¨Ü

* * * * *

16

APÜRÊÜá¾ : ¨ÝÍÜì-¯PÜ A®Üá-»Ü-ÊÜ-WÜ-ÙÜ®Üá° ×®æ°-Çæ¿Þ-X-oár-PæãívÜá ŸÃæ¨Ü Pܮܰ-vÜ¨Ü ÊÜaÜ®ÜPÝ£ì-¿á-ÃÜ-ÈÉ APÜR-ÊÜá¾ÙÜá JŸºÃÜá. ÓÝÊÜÞ-iPÜ ÓÝÊÜá-ÃÜÓÜÂ, PÝ¿áPÜ-¨Ü ÊÜáÖÜñÜÌ ÊÜááíñÝ-¨ÜÊÜâ CÊÜÃÜ ÊÜaÜ-®Ü-WÜÙÜ ÊæçÎÐÜré. AÊÜÃÜÜ A®Üá-»Ý-ÊÜ¨Ü ®Üáw-ÊÜáá-ñÜá¤-WÜÙæà ÊÜaÜ-®Ü-WÜ-ÙÝX ÖæãÃÜ-Öæã-Ëá¾-¨Üª®Üá° ®ÝÊÜâ PÝ|-Ÿ-ÖÜá-¨Üá.

±ÜÅÓÜá¤ñÜ AÊÜÃÜ GÃÜvÜá ÊÜaÜ-®Ü-WÜ-ÙÜÈÉ ÊÜêñÜ, ¯¿áÊÜá, PÝ¿áPÜ, ÍÜá¨Üª BaÝÃÜ ÊÜááíñÝ-¨Ü-ÊÜâ-WÜ-ÙÜ®Üá° PÝ|-Ÿ-ÖÜá¨Üá. ÃÝÊæáà-ÍÜÌ-ÃÜ-ÈíWÜÊÜâ & AÊÜÃÜ AíQ-ñÜ-®Ý-ÊÜá.

AÆÉÊÜá±ÜÅ»Üá : AÊÜÃÜá ŸÓÜ-ÊÜ-|¡-®Ü-ÊÜÃÜ PÝÆ¨Ü ×Ä¿á ÊÜaÜ-®Ü-PÝÃÜ. ¿åèÊÜÌ-®Ü-¨Ü-ÈÉÁáà ËÃÜQ¤ Öæãí© ¨æàÍÜ¨Ü ±Ü¿áì-o®æ ÊÜÞvÜáñݤ Ԩܜ-ÃÝÊÜá, WæãàÃÜPÜÒ, WæãWÜY-¿áÂ-ÃÜ®Üá° E¨Üœ-Ä-Ô¨Ü. PÜÇÝÂ-|¨ÜÈÉ Óݧ±Ü-®æ-¿Þ¨Ü A®Üá-»ÜÊÜ ÊÜáío-±Ü¨Ü ÍÜã®Ü ÔíÖÝ-ÓÜ-®Ü¨Ü A«ÜÂ-PÜÒ-ÃÝX ÎÊÜ-ÍÜÃÜ-|ÃÜ A®Üá-»ÝÊÜ WæãàÑu-¿á®Üá° ¿áÍÜ-ÔÌ-¿ÞX ®Üvæ-Ô-Pæã-orÊÜÃÜá. WÜáÖæà-ÍÜÌÃÜ CÊÜÃÜ AíQ-ñÜ.

Öæã®Üá° Öæ|á¡ ÊÜá|á¡ CÊÜâ ÊÜÞÁá Gí¨Üá ×í©®Ü ÓÜí±ÜÅ-¨Ý¿á ®Üí¹-PæãívÜá Ÿí©¨æ. B¨ÜÃæ AÆÉÊÜá ±ÜÅ»Üá C¨Ü®Üá° £ÃÜ-ÓÜRÄÔ ÊÜá®Ü-ÔÕ®Ü BÓæWÜÙæà ÊÜÞÁá Gí¨Üá ¯ÃÜã²-ÓÜá-ñݤÃæ. ±ÜűÜíaÜ-¨ÜÈÉ ±ÜÅ£-Áãí¨Üá ÊÜÓÜᤠ& ÊÜÂQ¤ & ±Ü-Ä-ÓÜ-ÃÜ Jí¨Ü-PæãRí¨Üá ÓÜíŸí˜-ÔÊæ. D ÓÜíŸí«Ü-ÊÜ®Üá° ¯ÃÝ-PÜÄÔ ®ÝÊÜâ Ÿ¨Üá-PÜÆá ÓÝ«ÜÂËÆÉ GíŸá-¨Ü®Üá° AÆÉÊÜá CÈÉ ÖæàÙÜáñݤ-Ãæ.

ÊÜaÜ-®Ü-WÜ-ÙÜá

AÔ ÊÜáÔ PÜêÑ ÊÝ~g ÊÜááíñÝ¨Ü PÝ¿á-PÜÊÜ ÊÜÞw,»ÜPܤÃÜ ±ÜvÜáWÜ ±Ý¨Ü-ñÝÅ| ±ÜÖÜÄ ¸ÝXÆá ¸æãPÜRÓÜ ¹¿á-WÜÊÜááíñÝ¨Ü PÝ¿á-PÜÊÜí ÊÜÞw-PæãívÜáÊÜÅñÜPæR FOæ-¿á-Ë-Æɨæ ÊÜÞvÜáÊÜ PÜêñÜÂPæR PÜvæ-¿Þ-WÜ-¨æD »ÜPܤ®Ü AíWÜÙÜ AË-ÊÜáá-Q¤-PæÒàñÜÅ, BñÜ®Ü ÊÜá®æÁá BaÝ-ÃÜÊæ ±ÝÅ|-ÊÝ-¨ÜÃÝÊæáà-ÍÜÌ-ÃÜ-ÈíWÜ-¨Ý-ÍÜÅ-¿á.

¸æÙæÛ »ÜíX ®ÜáXY EÙæÛ Êæã¨Ü-ÇÝ-¨Ü-ÊÜ-®æ-ÆÉÊÜ ¹vÜ-¸æà-PÜá¸æÙæÛ-¿á-ÈÉ ¨æãàÐÜ »ÜíX ®ÜáXY-¿áÈÉ ÆÖÜÄ EÙæÛ-¿áÈÉ ¨ÜáWÜáì-|BaÝ-ÃÜÊæ ±ÝÅ|-ÊÝ¨Ü ÃÝÊæáà-ÍÜÌ-ÃÜ-ÈíWÜ-¨ÜÈÉ ÊÜÅñÜPæR AÖÜá-¨Ü-ÆÉAíŸá-¨Ü-®Ü-Ä-¿á-¸æà-PÜá.

APÜR-ÊÜá¾

Öæã®Üá° ÊÜÞÁá GíŸÃÜá Öæã®Üá° ÊÜÞÁá-¿á-ÆÉÖæ|á¡ ÊÜÞÁá GíŸÃÜá Öæ|á¡ ÊÜÞÁá-¿á-ÆÉÊÜá|á¡ ÊÜÞÁá GíŸÃÜá ÊÜá|á¡ ÊÜÞÁá-¿á-ÆÉÊÜá®Ü¨Ü ÊÜááí¨Ü| BÓæÁá ÊÜÞÁá PÝOÝ WÜáÖæà-ÍÜÌ-ÃÜ.

Gñܤ| ÊÜÞÊÜáÃÜ Gñܤ| PæãàX-Çæ Gñܤ-~-í¨æñܤ ÓÜíŸí«ÜÊÜ¿á¸æor¨Ü ®æÈÉ¿á PÝÀá ÓÜÊÜáá-¨ÜÅ¨Ü E±Üâ³Gñܤ-~í¨æñܤ ÓÜíŸí«Ü-ÊÜ-¿á WÜáÖæà-ÍÜÌÃÜ ÈíWÜ-PæR¿áã G®Ü-Wæ-¿áãGñܤ-~í¨æñܤ ÓÜíŸí«Ü-ÊÜ-¿áÂ.

AÆÉÊÜá ±ÜÅ»Üá

6

17

PÜê£ 3 aæíw®ÜÈÉ PæãqrÃÜá-ÊÜ APÜÒ-ÃÜ-WÜ-ÙÜ®Üá° hæãàw-Ô- Ÿí¨Ü PÝ¿á-PÜ-WÜ-ÙÜ®Üá° ŸÃæ-Àá-Ä.

PÜê£ 4 ±Ü¨ÜÂ-ÊÜ®Üá° K© hÝÇÝ-PÜê-£-¿á®Üá° ¹w-Ô-Ä.

¿ÞÊÜ ¿ÞÊÜ ±Ü¨Ý-¥Üì-WÜ-ÙÜ®Üá°

¹vÜ-¸æà-PÜá.

Íܸݪ-¥Üì- : Öæã®Üá° & ŸíWÝÃÜ, ÊÜááí¨Ü| & ÊÜááí©®Ü, ÊÜÞÊÜáÃÜ & ÊÜÞ訆 ÊÜáÃÜ, AÔ & SvÜY, ÊÜáÔ & ÍÝÀá, ±ÜvÜáWÜ & ±ÝñæÅ; ±Ý¨Ü-ñÝÅ| & ±Ý¨Ü-ÃÜPæÒ, ±ÜÖÜÄ & PÝ¿áá-ÊÜÊÜ, ¹¿áWÜ & ÇæQRWÜ, EÚÛ & DÃÜáÚÛ. ®ÜáXY & ®ÜáWæY-PÝ-Àá.

PæÙÜ-X®Ü PÜê£-WÜ-ÙÜ-®Üá° ¯¿á-ÊÜá-WÜ-Ú-WÜ-®Üá-ÓÝ-ÃÜ-ÊÝX ñÜ¿Þ-Ä-Ô-Ä.

PÜê£ 1 ±Ü¨Ü K© hÝÇÝ-PÜê-£-¿á®Üá° ¹w-Ô-Ä.

PÜê£ 2 ¿ÞÊÜ ¿ÞÊÜâ-¨ÜPæR ±ÜÃÜ-ÓܳÃÜ ÓÜíŸí«Ü-˨æ.

ÊÜÞÊÜáÃÜ

ÓÜÊÜáá-¨ÜÅ¨Ü E±Üâ³

i.

ii.

iii.

iv.

v.

ÔÊÜá-~-¨Ü¿á

AÓÜá-Pܤ-»Ü-PÜê±Ý

ÊÝWÜ-ÃÜ-ñÝÅ-¸Ý¨ÜÂ

±ÜvÜá-±Ü¿Þ

ÖÜÄ-PÜR-¹WÜ

EÔ-X-Ñ

AÆÉÊÜá®Ü ±ÜÅPÝ-ÃÜ

CÊÜâ ÊÜÞÁá AÆÉ

18

PÜê 5 WÜáí²Wæ ÓæàÃÜ¨Ü ±Ü¨Ü ŸÃæ-Àá-Ä.

1. (i) ÊÜÅñÜ (ii) ¯¿á-ÊÜá (iii) PÜorÙæ (iv) ®æÈÉ-PÝ-Àá 2. (i) Öæã®Üá°- (ii) b®Ü° (iii) ÃÜg-ñÜ (iv) ÓÜáÊÜ-|ì 3. (i) PÜêÑ (ii) JPÜR-Æá--ñÜ-®Ü (iii) ¸æàÓÝ-¿á (iv) ÊÜÂÊÜ-ÖÝ-ÃÜ

PÜê£ 6 PæÙÜ-X®Ü hÝÇÝ-PÜê-£WÜ-ÙÜ®Üá° ±Üä|ì-Wæã-Ú-ÔÄ. ÓÜÄ-¿Þ Ü̈ AíQñÜ ®ÝÊÜá-WÜ-ÙÜ®Üá° aèPæãà-®Ü-̈ ÜÈÉ ŸÃæ-Àá-Ä.

ŸÓÜ-ÊÜ-|¡

AÆÉÊÜá ±ÜÅ»Üá

APÜR-ÊÜá¾

APÜR ÊÜáÖÝ -&¨æàË

PÜê£ 7 PæÙÜ-X®Ü aèPÜ-qr-®Ü-ÈÉ¿á ñÜñÜÕÊÜá/ñܨܽ-ÊÜ-WÜ-ÙÜ®Üá° hæãàwÔ ŸÃæ-Àá-Ä

ÊÜáÑ BÍÝ ÊÜÂ-¿á -AíWÜ-|

AíWÜ-ÙÜ -¹-¿á -B-Óæ -ÊÜá-Ô

* * * * *

PÜê£ 8 PÝ¿á-PÜ¨Ü ÊÜáÖÜ-ñÜÌ-ÊÜ®Üá° ¯ÊÜá¾ ÊÜÞñÜá-WÜ-ÙÜÈÉ ŸÃæ-Àá-Ä.

19

ÃÝZÊÝíPÜ : ÖÜÄ-ÍÜcí¨ÜÅPÝÊÜÂ-ÊÜ®Üá°ŸÃæ¨ÜÃÝZ-ÊÝíPÜ®ÜáPܮܰ-vܨÜPæbc®ÜPÜË.CÊÜ®ÜáÖÜÄ-ÖÜ-ÃÜ®ÜÓæãà¨Ü-ÃÜ-Ú¿áÊÜáñÜá¤AÊÜ®ÜÎÐÜÂ.Ԩܜ-ÃÝÊÜá±ÜâÃÝ|,ÓæãàÊÜá-®Ý¥ÜaÜÄñæ,ÖÜÄ-ÍÜcí¨ÜÅPÝÊÜÂÊÜááíñÝ- Ü̈-ÊÜâ-WÜ-ÙÜ®Üá°ŸÃæ-©-ÃÜá-ÊÜ®Üá.CÊÜ®ÜáÊÝ«ÜìPÜÐÜor-©-¿áÈÉ PÝÊÜÂ-ÊÜ®Üá° ÃÜb-Ô-¨Üá¨Üá Jí¨Üá ÊÜáÖÜ-ñÜÌ¨Ü ÓÜíWÜ-£.

ÖÜÄ-ÍÜcí¨ÜÅPÝÊÜÂ-¨ÜÈÉPÜË¿áá, ""-ÓÜ-ñÜÂÊæà ÖÜÃÜ®Üá'',ÖÜÃÜ®æàÓÜñÜÂGíŸZ-®ÜñÜñÜÌÊÜ®Üá°ÊÜáíw-Ô-¨Ýª®æ.PÝÊÜÂ-¨ÜÈÉEb-ñÜ-ÊÝ¨Ü Äà£-¿áÈÉ ÓÜí»Ý-ÐÜ-Oæ-WÜÙÜá ŸÃÜá-ÊÜâ-¨Ü-Äí¨ÜÆã PܮܰvÜ¨Ü ®Ý|á¡-w-WÜÙÜ®Üá° ÖܨÜ-ÊÜ-ÄñÜá ŸÙÜ-ÓÜá-ÊÜâ-¨Ü-Äí¨ÜÆã DñÜ®Ü ÖÜÄ-ÍÜcí¨ÜÅPÝÊÜÂÊÜâ ñÜáí¸Ý g®Ü-²Å-¿á-ÊÝ-X¨æ. D ±Ü¨Ü¨ÜÈÉ ÖÜÄ-ÍÜcí¨ÜÅ®Üá PÜívÜ PÜ®Ü-ÓÜ®Üá° ÊÜ~ì-ÓÜ-ÇÝ-X¨æ. ñÝ®Üá PÜívÜ Pæor PÜ®Ü-ÓÜ®Üá° ÊÜ~ì-Ô-¨ÝWÜ&""-GíñÜÖÜPÜt|±ÜÅÓÜíWÜ-WÜÙÜáŸí¨ÜÃÜãÓÜñÜÂ-ÊÜ®Üá°¹oárPævÜ-©ÃÜá''GíŸÓÜÆ-Öæ-¿á®Üá°aÜí¨ÜÅ-ÊÜá-£¿ááÖÜÄ-ÍÜcí¨ÜÅ-¯Wæ ¯àvÜá-ñݤÙæ. C¨Ü®Üá° "ÖÜ-Ä-ÍÜcí¨ÜÅ PÝÊÜÂ' ©í¨Ü B¿ááª-Pæã-ÙÜÛ-ÇÝ-X-¨æ.

ÖæãWÜ-ÙÜáñܤ ÖÝÃÜ-Àá-ÓÜá-ñÜá-Ÿáº-ñܤ-Pæã-Ÿáº-ñܤ

®ÜWÜáñÜ ®ÜÈ-¿ááñܤ ÖÝvÜá-ñݤ-vÜá-ñÝ-®Üí¨ÜÊæäWæ-¿áá-£-ÃÜ-Çæ㟺 ÊÜá᯿áí PÜíw-¨Ý-ÊÜ-®Ý ÍÜÅÊÜá-Êæí¨Üá ¸æÓÜ-WæãívÜvæ

ËWÜvÜ ËÍÝÌ-ËáñÜÅ ÊÜáá¯¿á Ÿ®Ü-Êæ®æ ÓÜáSí

ÓÜáX¨Üá ±æä¿áÌ-vÜ-¨Üíñæ ÖÝÊÜ-X¨Üá ¹oríñæŸWæ-¸æ-¨ÜÄ WÜáÃÜá-ÊÝ-hæn-¿á-Ú¨Üá ©®æ°à-Êæ-®æí¨Ü®Üá ÖÜÄ-ÍÜcí¨ÜÅ ®Üê±Ü®Üá >>1>>

ÖæãÙæÊÜ ÊæáàÃÜáÊÜ ÓÜᣤ ¸æívÝ¨Ü ÃÜË-aÜí¨ÜÅPÜÙæ¿á ñæãvæ-Áá-væ-Áã-Ùæã-¿á®æ ÊÜáÆ-WÜá-ÊÜíñæ ÃÜËPÜáÆ-Æ-ÇÝÊÜáí ÊÜÃÝ-ÖÜ®Ü ×í¨æ ÖÜ£¤-¨Ý ÓÜÃÜ-ÊæáàÇæ WÜáÃÜá-ÊÝ-hæn¿á PÜÙæ¨Ü PèÎ-PÜ-®Ý-ÍÜÅ-ÊÜáí¸æãPÜR bíñæ-ÀáíÊÜááÙÜá-WÜáñܤ ¯g-ÓÜ-£¿á ñæãàÃÜ-¨æã-væ-WÜÙÜ ÊæáàÇæÆÈñÜ ÊÜá~ ÊÜááPÜá-o-ÊÜáíwñÜ ÊÜáÓܤ-PÜ-ÊÜ-¯-QR ÊÜáWÜáY ÈQR-¨Ü-®Ý-WÜ-ÙÜá ->->2>>

ÓÜ£-ÊÜá-wÔ ¯àvÜá-ÊæÇæ Ëw¨Ü Pæç ŸÓÜ-ÊÜ-Ú-ÊÜâñÜ£ bíñæ-ÁãÙÜá ÊÜáÃæ¨Ü ñÜ®Üá hæãÊÜáá¾-Ë-w¨Ü ±ÜâŸì£ »ÝÃÜ-ÊÜÞX PÜO… ÊÜáábc ñæãàÙ… ñæãvæ ËávÜá-Pæ ÓÜá¿å… ÓÜãÓæ ¯¨æÅ PÜË-¨ÜËñÜñÜ ÓÜáS-©í©-ÃÜá-£-ÃÜÇæR ®Ý®Ý ¨Üá@S¿ááñÜ-ÊÜ-±Ü⳨æãí¨Üá PÜ®ÜÓÜí PÜívÜá ®æãí¨Üá »Üã±Ü£ ¸æ¨Ü-Ä-¨Üíñæ »æãàíPæ-®Ü-Çæ¨Ü᪠¸æŸº-Ú-Ô ®ÝÇæª-Óæ-¿á-®Ý-ÃÜ-¿áª®Üá ->->3>>

«ÜáÃÜ-¨æã-ÙÜ-Ä-»Üã-»Üá-g-ÃÜ-®Üíi-ÓÜáÊÜ ®ÜvÜá-X-ÓÜá-ÊÜPæãÃÜ-X-ÓÜáÊÜ Pæãàw-ÓÜáÊÜ ŸÙÜá-Q-ÓÜáÊÜ gÙÜ-Q-ÓÜá-ÊܹÃÜá-¨ÜíPÜ-ÊÜáÆÉ ¯à ®ÜvÜá-WÜ-Çæà-ñÜPæR ÖæàÙæí¨Üá ÊæáÆÉ®æ ®Üáw-ÓÜÆáñÜÃÜá~ PæàÙæãí¨Üá PÜ®ÜÓÜí PÜívæ®Ý PÜ®Ü-ÓÜá¯ÃÜá-ñÜ-Êæí¨æà PÜ|¡ ñæÃæ¨æ ¯à¯í£-¨Ü-ÃÜ

±ÜÄ¿áí ËaÝ-Ä-Óæí¨Ü-ÊÜ-¯àÍÜ ®Üáw-¿á-ÇÝ®ÜáwWæ ÓÜ£ ÖÜãíPæãívÜÙÜá >>4>>

ÖÜÄ-ÍÜcí¨ÜÅ®Ü PÜ®Ü-ÓÜá & ÃÝZ-ÊÝíPÜ7

20

ZávÜá ZáwÓÜá ñæ㟺 ÊÜáᯠŸí¨Üá ®Ý®æãà-Æ-WÜí

WæãvÜáÊÜ ÊÜá~ ÊÜáío-±Ü¨Ü PÜí»Ü-Êæ-ÆÉ-ÊÜ®Üá ñÜvæ

WÜw¨Üá ÖæãíWÜ-ÙÜ-ÓÜíWÜÙÜí ÊÜÞ|-¨æã-væ-Ÿ-w-¨Üá ®æÃæ¨Ü ÓÜ»æ-Áã-ÙÜ-Wæ-®Ü°®Üá

PævÜ× ÔíÖÝ-ÓÜ-®ÜÊÜ ®æã¿ÞÌ-WÜ-Ùæ-®æ°-¨æ-¿á

®ÜvÜ-¨æãìí¨Üá PÝWæ PÜ-Ãæ¨Üá¨Üá ŸÚPÝRí XÄ-¿á

®ÜvܨÜáì ÎSÃÜ-¨æã-Ùæ-ÓæÊÜ ÊÜá~-WÜê-ÖÜí¸æã-PæR-¯-¨Ü ÃÜíñÜ-Óܧ-Êæà-®æí¨Ü-®Üá ->->5>>

ŸWæ-ÊÜwà PÜ®ÜÓÜá WÜáÃÜá-ÊÝ-hæn¿áí ËáàÄ-ñÜ

PæãRWæÊÜ PæàwíWæ ÓÜãaÜ®æ ÊÜáá¯¿á ¸æàvÜ-ÊÜáí

£ÅWæ ÊÜáWÜíWæ-®ÜWæ ÃÝgÂPæR aÜñÜá-ÃÜíWÜ Óæà®æWæ ÓÜPÜ-Æ-»ÜívÝ-ÃÜPæ >

®ÜWÜ-ÃÜPæR ÓÜÊÜì ±ÜÄ-ÊÝ-ÃÜPæR ñæàg-¨æà

ÙæYWæ ¯®Ü° ÖÜÃÜ-|PæR PæàvÜá Ÿí¨Üvæ ŸÃÜ-È

ËáWæ ÓÜñÜÂÊÜí ¹oár PævÜ-©-ÃÜ-ÊÜ-¯à-ÍÜ-Pæç ÊÜááX¨Üá ¸æàw-¨æ-®æí¨ÜÙÜá >>6>>

ÍÜ-¸Ýª¥Üì : ÖÝÃÜ-ÀáÓÜá & ÍÜá»Ü-Pæãà-ÃÜá, EŸáºñܤ & ×XY-¯í¨Ü, PæãŸáºñܤ & EñÝÕ-ÖÜ-©í¨Ü, JWæ & ÖæãÃÜ-

ÓÜã-ÓÜá, ¸æÓÜ-WæãÙÜáÛ & PæàÙÜá, ¸æívÝWÜá & ¨Ü~, ËWÜvÜ & ÓÜÊÜá-¥Üì/ÊÜáÖÝ-®…, ŸWæ-¸æ-¨ÜÄ&WÝŸ-Ä-WæãívÜá,

J¿á®æ & ®æàÃÜ-ÊÝX / ®æor-Wæ, ÆÇÝÊÜá & £Æ-PÜ, ÊÜÃÝÖÜ & ÖÜí©, ÆÈñÜ & ÓÜáí¨ÜÃÜ-ÊݨÜ, ÊÜáÓܤPÜ &

ñÜÇæ, ŸÓÜ-ÊÜÚ & ¨Ü~, hæãÊÜáá¾-Ë-w¨Ü & ÊæáçÊÜá-ÃæñÜ, ËávÜáPÜá & ÊÜáÃÜáWÜá / bí£ÓÜá, ËñÜñÜ & ÍæÅàÐÜu-ÊÝ-¨Ü,

¸æŸº-ÚÓÜá & ÖèÖÝÃÜá, »Üã»Üág & ÃÝg / AÃÜ-ÓÜ, BÃÜ-¿áá & ÖÜávÜá-PÜá, «ÜáÃÜ & ¿áá¨Üœ, PæãàwÓÜá

& Aíi-ÓÜá, gÙÜ-QÓÜá & ®ÜvÜá-X-ÓÜá, ¹ÃÜá¨ÜíPÜ-ÊÜáÆÉ & ¹ÃÜá¨Üá ±Üvæ¨Ü ËàÃÜ, ¯ÃÜáñÜ & ÓÜñÜÂ, KÆWÜ &

¨Ü¸Ýì-ÃÜá, ñÜvæ-WÜw & PævÜ-ÖÜá-, ÊÜÞ|¨æ & ¹vÜ-¨æ-, Jvæ-Ÿw & ¹àÚÓÜá / PævÜ-ÖÜá, AvܨÜáì & HÄ/ÖÜ£¤,

GÓæÊÜ & Íæãà¼-ÓÜá-ÊÜ, AíñÜÓܧ & ÖÜá¨Üá-X¨Ü A¥Üì, AÊܯ & »ÜãËá, ÖÜÃÜ| & ±ÝÅ|.

ËÍæàÐÜ ËaÝÃÜ :

aÜñÜá-ÃÜíWÜ Óæà®æ & ×í©®Ü PÝÆ-¨ÜÈÉ ÃÝg-ÃÜ-ŸÚ ®ÝÆáR ±ÜÅPÝ-ÃÜ¨Ü Óæç®ÜÂ-Ë-ÃÜá-£¤ñÜá¤. B®æ PÜá¨ÜáÃæ, ÃÜ¥Ü ÊÜáñÜá¤

PÝÇÝÙÜá. C¨ÜPæR JqrWæ "aÜ-ñÜá-ÃÜíWÜ Óæà®æ' G®Ü°-ÇÝ-WÜá-£¤-ñÜá¤.

CÊÜâWÜÚWæ PæàvÜá

Ÿí¨ÜÃæ ŸÃÜÈ ÓÜñÜÂ-ÊÜ®Üá ¹oár

PævÜ-©ÃÜá Gí¨Üá aÜí¨ÜÅ-ÊÜá-£

ÖÜÄ-ÍÜcí¨ÜůWæ ÖæàÙÜá-ñݤ-Ùæ.

PÜê£ 1 PæÙÜ-X®Ü hÝÇÝ-PÜê-£-¿á®Üá° ±Üä|ì-Wæã-Ú-Ô-Ä.

21

PÜê£ 3 "ÃÝg' GíŸ ±Ü¨ÜPæR ŸÙÜ-st ±Ü¿Þì¿á ±Ü¨Ü-WÜ-ÙÜ®Üá° ÖÜávÜáQ ŸÃæ-Àá-Ä.

PÜê£ 4 PæÙÜ-X®Ü ÍÜŸª-WÜ-ÚWæ ÓÜÊÜÞ-®Ý-¥ÜìPÜ ÍÜŸª-WÜ-ÙÜ®Üá° ŸÃæ-Àá-Ä.

i) ÖÜ-ÃÜ-| -(i) (ii)

ii) «Üá-ÃÜ --(i) (ii)

iii) K-Æ-WÜ -(i) (ii)

PÜê£ 2 PæÙÜ-X®Ü hÝÇÝ-PÜê-£-¿á®Üá° ±Üä|ì-ÊÜÞw-Ä.

ÃÝg

D ¹ÃÜá¨ÜáWÜÙÜ®Üá°/

ÓÝÊÜá-¥ÜÂìÊÜ®Üá°

Öæãí©-ÃÜáÊÜ ¯à®Üá

®ÜvÜá-X-¨æ-ÁáàPæ? Gí¨Üá

aÜí¨ÜÅ-ÊÜᣠPæàÙÜá-ñݤ-Ùæ.

22

PÜê£ 5 ±Ü¨ÜÂ-ÊÜ®Üá° K© Pæãor PÜê£-WÜ-ÙÜ®Üá° ¹w-Ô-Ä.

(i) ÖÜ-Ä-ÍÜcí¨ÜÅ®Üá ¿ÞÃÜ BÍÜÅ-ÊÜáPæR ŸÃÜá-ñݤ®æ ?

(ii) ÖÜÄ-ÍÜcí¨ÜÅ®Üá Gí¥Ü PÜ®Ü-ÓÜ®Üá° PÝ|á-ñݤ®æ ?

(iii) ÖÜ-Ä-ÍÜcí¨ÜÅ®Ü PÜ®Ü-Ô-®ÜÈÉ ÊÜá᯿áá ÖæàWæ ŸÃÜá-ÊÜ®Üá ?

(iv) aÜí¨ÜÅ-ÊÜá-£¿áá ÖÜÄ-ÍÜcí¨ÜÅ-¯Wæ H®æí¨Üá ¸æàw-Pæã-ÙÜáÛ-ÊÜÙÜá ?

PÜê£ 6 PæÙÜ-X®Ü ±Ü¨Ü-WÜÙÜ ñÜñÜÕÊÜá & ñܨܽ-ÊÜ-WÜ-ÙÜ®Üá° ŸÃæ-Àá-Ä.

(i) Ÿ-®Ü (iii) Ë-PÜ-o (ii) PÜ-ÙÜ-ÓÜ (iv) Óܤí»Ü

PÜê£ 7 PæÙÜ-X®Ü ±Ü¨Ü-WÜÙÜ ÓÜÊÜÞÓÜ ËWÜÅ-×Ô ÖæÓÜ-Ä-Ô-Ä.

(i) PÜ|á¾-bc (iii) GÇæËw-¨Ü (ii) ®ÝÇæª-ÓæÜ (iv) WÜáÃÜá-ÊÝ-hæn

PÜê£ 8 Pæ-ÙÜ-X®Ü ±Ü-¨ÜÂPæR ±ÜÅÓݤ-ÃÜ ÖÝQ dÜí¨ÜÓÜáÕ WÜá-ÃÜá-£-ÔÄ :

ÖæãWÜ-ÙÜáñܤ ÖÝÃÜ-Àá-ÓÜá-ñÜá-Ÿáºñܤ PæãŸáº-ñܤ

®ÜWÜáñÜ ®ÜÈ-¿ááñܤ ÖÝvÜá-ñݤvÜá ñÝ®Üí¨Ü

ÊæäWæ-¿áá-£-ÃÜ-Çæ㟺 ÊÜá᯿áí PÜíw-¨Ý-ÊÜ-®Ý ÍÜÅÊÜá-Êæí¨Üá ¸æÓÜ-WæãívÜvæ >

PÜê£ 9- ¯àÊÜâ PÜívÜ »Ü¿Þ-®ÜPÜ PÜ®Ü-ÓÜ®Üá° 10&12 ÓÝÆá-WÜ-ÙÜÈÉ ¯ÊÜá¾ ÊÜÞñÜá-WÜ-ÙÜÈÉ ŸÃæ-Àá-Ä.

* * * * *

23

1. ¿á-ÍÜ-ÓÜáÕ& ÃÝ.¿á. «Ý-ÃÜ-ÊÝ-vÜ-PÜ-ÃÜ

ÃÝ. ¿á. «ÝÃÜ-ÊÝ-vÜ-PÜÃÜ (1919&1991) : PܮܰvÜ ±ÝÅ«ÝÂ-±Ü-PÜ-ÃÝX, ±ÜÅŸí«ÜPÝÃÜ-ÃÝ-X, »ÝÐÝ ÍÝÓÜŒ-gn-ÃÝX, ±ÝÅaÝ-¿áì-ÃÝX, A©Ì-£à¿á ÊÝX¾WÜ-ÙÝX TÝÂñÜ-ÃÝ-¨Ü-ÊÜÃÜá. ÓÝ×ñÜ ÓÜËáàPæÒ, PܮܰvÜ »ÝÐÝ-ÍÝÓÜŒ, ÖæãÓÜ-WÜ-®Ü°vÜ ÓÝ×-ñÜ嬆 E¨Ü-¿áPÝÆ, «ÜãÊÜáÅ ÊÜÆ-¿á-WÜÙÜá, ®Ý®Üá PÜívÜ AÊæáà-ÄPÝ ÊÜááíñÝ-¨ÜÊÜâ AÊÜÃÜ ÓÜá±ÜÅ-Ԩܜ PÜê£-WÜ-ÙÜá.

¿áÍÜÓÜÕ®Üá° Óݘ-ÓÜ-¸æà-Pæ®Üá°-ÊÜâ¨Üá ±ÜÅ£-Áã-Ÿº®Ü iàÊÜ-®Ü¨Ü «æÂà¿á. "Ÿá-©œ-ÊÜí£-Pæ-Àáí¨Ü, Ë®Ü¿á ±ÝÅÊÜÞ-~-PÜ-ñæ-Àáí¨Ü

ÓÜñÜñÜ ±ÜÄ-ÍÜÅ-ÊÜá-©í¨Ü ¿áÍÜ-ÓÜÕ®Üá° Óݘ-Ô; ¿áÍÜ-ÔÕWæ PÝÃÜ-|-ÃÝ-¨Ü-ÊÜÃÜ ŸWæY PÜêñÜ-gn-ñæ-¿á®Üá° ñÝÙÜ-¸æàPÜá' Gí¨Üá ÇæàSPÜÃÜá Ë®æãà-¨Ü-±Üä-|ì-ÊÝX, ËaÝ-ÃÜ-±Üä-|ì-ÊÝX CÈÉ ¯ÃÜã-²-Ô-¨Ýª-Ãæ.

C¨Ü®Üá° AÊÜÃÜ "ñÜã-Ä¨Ü bíñÜ-®æ-WÜ-ÙÜá' GíŸ WÜÅí¥Ü-©í¨Ü BÄÔ & ÓÜí±Ý-©-ÓÜ-ÇÝ-X-¨æ.

D ±ÜűÜíaÜ-¨ÜÈÉ GÆÉÃÜã ¿áÍÜ@PÝËá-WÜÙæà. A±Ü-¿á-ÍÜ-ÓÜÕ®Üá°, ÓæãàÆ®Üá° A±æà-QÒÓÜá-ÊÜ-ÊÜÃæà CÆÉ. ¿áÍÜÔÕWæ

ñÜí¨æí©ÃÜá ŸÖÜ-ÙÜ; ÓæãàÆá ±Ý±Ü A®Ý¥Ü. ¿ÞÃæà ¿ÞÊÜâ æ̈à PæÆ-ÓÜ-¨ÜÈÉ Wæ¨ÜªÃæ, B ¿áÍÜ-ÔÕWæ ñÝÊÜâ PÝÃÜ-|-

Ãæí¨Üá Îȳ-WÜ-Ùæí¨Üá ÖæàÚ-Pæã-ÙÜÛÆá ÓÝËÃÜ g®Ü ÊÜááí¨æ ŸÃÜá-ñݤÃæ. B¨ÜÃæ, ¿ÞÊÜâ¨æà PÝÃÜÂ-¨ÜÈÉ A±Ü-¿á-ÍÜÓÜáÕ

Ÿí¨ÜÃæ,ñÜÊÜáWæÓÜíŸí«ÜÊæàCÆÉGíŸíñæGÆÉÃÜã×í¨æÓÜÄ-¿áá-ñݤÃæ.BWÜGÆÉÃÜãËÍÝÌ-Ëá-ñÜÅÃæà. PÝÊܨÜ

±ÜÅÁãà-g-®Ü-WÜ-ÙÜ®Üá° ÖæàÙÜá-ÊÝWÜ AÆíPÝ-Ä-PÜ-®Ý¨Ü ÊÜáÊÜá¾-o-®Üá :

PÝÊÜÂí ¿áÍÜÓæà A¥Üì-PÜêñæà ÊÜÂÊÜ-ÖÝ-ÃÜ-˨æà ÎÊæà-ñÜ-ÃÜ-PÜÒ-ñÜÁáà- ÓÜ«ÜÂ: ±ÜÃÜ-¯-ÊÜêì-ñÜ-Ááà PÝíñÝ &

ÓÜËá¾ñÜ-ñÜ--Áãà-±Ü-¨æà-ÍÜ-¿ááhæà >> Gí¨Üá ¿á-ÍÜ-ÓÜÕ®Üá° Êæã-¨Ü-ÈWæ Öæà-Ú-¨Ýª®æ. A-¨Ý-¨Ü-®ÜíñÜÃÜ ÖÜ|, ÊÜÂ-ÊÜ-ÖÝÃÜ,

¨Üá@-S-¯-ÊÝ-ÃÜ-Oæ, E±Ü-¨æàÍÜ CñÝ© ŸÃÜá-ñܤÊæ. JÙæÛ-¿á- Ü̈PæR g®Ü ÖæàWæ ¿áÍÜ-ÓÜÕ®Üá° Pæãà-ÃÜá-ñݤÃæãà

ÖÝ-WæÁáà Pæ-or-¨Ü-ÃÜ-ÈÉ¿áã ÓÜÖÜ g®Ü ¨æà-ÊÜ-ÃÜÈÉ ¿á-ÍÜ-ÓÜÕ®Üá° ±ÝŦì-ÓÜá-ñݤÃæ. PæãÇæ-WÜ-vÜ-PÜÃÜá, PÜÙÜÛÃÜá, ÊÜíaÜ-PÜÃÜá

ÓÜÖÜ ¨æàÊÜ-ÃÜÈÉ PæàÚ-Pæã-ÙÜáÛ-ÊÜâ¨Üá ñÜÊÜá¾ PÜÓÜá¹®Ü ¿áÍÜ-ÓÜÕ-®æ°à. ÖÜíÓÜ-®ÜãÃÜ PÜÙÜÛÃÜá ©à±Ý-ÊÜ-Ú¿á AÊÜÞ-ÊÝ-Óæ¿á

©ÊÜÓÜ æ̈àÊÜÃÜ ±Üähæ ÊÜÞw Aí©®Ü ©ÊÜÓÜ PÜÙÜÛ-ñÜ-®ÜPæR PæçÖÝ-PÜá-£¤-¨Üª-ÃÜíñæ. ÊÜá®ÜáÐÜ JÙæÛ-¿á-¨Ü-PÝRX ¿áÍÜ-ÓÜÕ®Üá°

A±æà-QÒ-ÓÜ-¸æàPæà Ë®Ý Pæor-¨Üª-PÝRX AÆÉ.

B¨ÜÃæ ¿áÍÜÓÜáÕ ÓÜÃÜ-ÙÜ-ÊÝX Ƽ-ÓÜá-ÊÜâ-©ÆÉ. ¿áÍÜ-ÓÜÕ®Üá° ±Üvæ-¿áÆá ¿ÞÊÜ ÊÜÞ¿Þ-¨ÜívÜÊÜä CÆÉ.

¿ÞÊÜ GÓæR-Çæà-oÃÜã (¿áíñÜÅ-aÝ-ÈñÜ Êæáor-Æá) ®ÜÊÜá¾®Üá° ÓÜáí¿å… Gí¨Üá ¿áÍÜ-ÔÕ®Ü ÎS-ÃÜPæR J¿á᪠¯ÈÉÓÜá-

ÊÜâ-©ÆÉ. ¿áÍÜ-ÔÕ®Ü ŸWæY ¹.Ô. ¶æäŸìÕ G®Üá°-ÊÜ-ÊÜÃÜá ×àWæ ÖæàÙÜá-ñݤÃæ, "¿á-ÍÜ-ÔÕ®Ü Óè«Ü¨Ü ±ÜÅ£-Áãí¨Üá

Êæáor-Æ®Üã° ®ÝÊÜâ ¯«Ý-®Ü-ÊÝX, ±ÜÄ-ÍÜÅ-ÊÜá-±Üä-ÊÜì-PÜ-ÊÝX ÖÜñܤ-¸æà-PÝ-WÜá-ñܤ¨æ. ¿áÍÜ@-PÝ-Ëá-¿Þ-¨Ü-ÊÜ-¯Wæ

ËÃÝ-ÊÜá-ÊæíŸá-©-ÆÉ.' ÖÜÆ PæÆÊÜâ ÓÜÆ PæÆÊÜâ ¨æàÊÜ ²ñÜêWÜÙÜá PæÆ-ÊÜ-ÄWæ ¿áÍÜ-ÓÜÕ®Üá° ¨æãÃÜ-Q-Ô-Pæã-vÜ-Ÿ-ÖÜá-

¨æà®æãà ¯g. B¨ÜÃæ A¨Üá ÓÜñÜÌ-¿áá-ñÜ-ÊÝ-¨Üá-¨ÜÆÉ, bÃÜíñÜ-®Ü-ÊÝ-¨Üá-¨ÜÆÉ. ÊæáçWæ Ÿí¨Ü ¸ÝÊÜâ BÃæãà-WܨÜ

ÆPÜÒ-|-ÊÜÆÉ. ÊÜáñæã¤-ŸºÃÜ ÖæWÜÆ ÊæáàÇæ PÜáÚñÜá ®ÝÊÜâ ŸÖÜÙÜ ¨ÜãÃÜ ÓÝWÜ-ÇÝ-ÃæÊÜâ. ®ÜÊÜá¾ ¨ÝÄ-¿áÈÉ ®ÝÊæà

®Üvæ-¿á-¸æà-PÝ-ñܤ¨æ. PÜqr¨Ü Ÿá£¤, ÊÜáñæã¤-Ÿº-Äí¨Ü Ÿí¨Ü ¿áÍÜÓÜáÕ ŸÖÜÙÜ ©®Ü ñÜvæ-¿áá-ÊÜâ-©ÆÉ. AÊÜâ Ab-ÃÜ-±ÜÅ»æ.

B¨Üª-Äí¨Ü, ®ÝÊÜâ C-¨Ü-PÝRX ¹-oãr-¹-vÜ¨Ü ±Ü-Ä-ÍÜÅÊÜá ÊÜÞ-vÜ-¸æà-PÝ-WÜá-ñܤ¨æ. CíXÉà-Ñ-®ÜÈÉ Jí¨Üá ÖæàÚ-Pæ-¿ááíoá

"The heights by great men reached and kept were not attained by sudden flight, but they, while their companions slept they were toiling upward in the night," ¨æãvÜx-ÊÜÃÜá

WܨÜ ˻Ý-WÜ

24

¿áÍÜ-ÓÜÕ®Üá° Óݘ-st Ä࣠C¨Üá. AÊÜÃÜ ËáñÜÅ-ÃæÆÉ ÃݣŠ¯¨æª ÊÜÞvÜá-ÊÝWÜ, AÊÜÃÜá ÊÜÞñÜÅ ÓÜñÜ-ñÜ-ÊÝX ñÜÊÜá¾ WÜáÄ

ÓÝ«Ü-®æ-WÝX ±ÜÅ¿áñÜ° ÊÜÞvÜá-ñܤÇæà C¨Üª-ÃÜá.

¿áÍÜ-ÓÜÕ®Üá° Óݘ-ÓÜ-¸æà-Pæ-®Üá°-ÊÜ-ÊÜ-ÄWæ ÓæãàÆá, AÊÜ-ÊÜÞ®Ü, ¯í¨Ü®æ PÝÀáª-or¨æªà. ×àWÝX C¨Ü-ÃÜ-ÈÉÁáà

ÖÜáqr¨Ü ŸvÜ PÜáoáíŸ-¨Ü-ÊÜÃÜá ]àÊÜáíñÜ PÜáoáíŸ-¨Ü-ÊÜ-Ä-XíñÜ ÖæaÜác ±ÜÅ¿á-ñÜ°-Îà-Æ-ÃÝ-X-ÃÜáñݤÃæ. ÖÜ©-®æío-®æ¿á

ÍÜñÜ-ÊÜÞ-®Ü¨Ü GÆÉ CíXÉàÐ… ŸÃÜ-ÖÜ-WÝ-ÃÜÃÜá D ŸvÜ-ñÜ-®Ü-¨ÜÈÉ ÊÜááÙÜá ÊÜááÙÜáX G¨æªà ¿áÍÜ-ÓÜÕ®Üá° ±Üvæ-¨Ü-ÊÜÃÜá.

TÝÂñÜ vÝ. hÝ®ÜÕ-®…-ÄWæ Ÿ¨Ü-È-ÓÜÆá ÊÜáñæã¤í¨Üá PæãqrÃÜ-ÈÆÉ. AÊÜÃÜ Ÿãoá-WÜÙÜá ÖÜĨÜá Qíw PÝ|á-£¤-¨ÜªÊÜâ.

AÊÜÃÜá ñÜÇæWæ «ÜÄ-ÓÜáÊÜ ÖÝÂoá A«Üì-ÊÜÞñÜÅ ñÜÇæ-¿á®Üá° BÊÜ-Ä-Ô-ÃÜá-£¤ñÜá¤. AÊÜÃÜ Pæãàq®Ü ×ñݤ-Ùæ¿á ¹ÃÜ-w-WÜÙÜá

ñÜÊÜá¾ Ÿ|¡-ÊÜ®Üá° PÜÙæ-¨Üá-PæãívÜá Pܱݳ-X-¨ÜªÊÜâ. Cí¥Ü-ÊÜÃÜá HPÝíX-¿ÞX, ÓÜñÜñÜ ±ÜÄ-ÍÜÅ-ÊÜá¨Ü ÊÜáãÆPÜ CíXÉàÐ…

»ÝÐæ-¿á-ÈÉ¿á ±ÜÅ¥ÜÊÜá ¯Zío®ÜᰠԨܜ-±Ü-w-ÓÜá-ÊÝWÜ A¨ÜÃÜ ±ÜÅPÝ-ÍÜ-®ÜPæR ¿ÞÃÜ-¨Ý-¨ÜÃÜã ®æÃÜ-Ëà-¿áÆá ÇÝv…ì

aæÓÜr-Ã…-μÇ…x AÊÜ-ÃÜ®Üá° A®æàPÜ ÓÜÆ ¿Þb-Ô-¨ÜÃæ, ÇÝv…ì aæ-ÓÜr-Ã…-μÇ…x A¨ÜPæR Eñܤ-ÃÜ-ÊÜ-®æ°à PæãvÜ-ÈÆÉ. B¨ÜÃæ ¯Zíq®Ü PæÆ-ÓÜ-ÊæÆÉ ÓÜí±Üä-|ì-ÊÝX C®æ°à®Üá Abc®Ü ÊÜá®æ PÝ|á-ÊÜâ-¨Ü-ÃÜ-Èɨæ Gí¨ÝWÜ ÇÝvÜì aæÓÜr-Ã…-μàÆx-ÄWæ JÊæá¾Çæà AíñÜ@-PÜ-ÃÜ| EQRŸíñÜá. BWÜ AÊÜÃÜá vÝ. hÝ®ÜÕ-®Ü°-Ä-Wæ ¯-Zío®Üá° ñÜ-ÊÜáWæ ÓÜ-ÊÜá-²ì-ÓÜá-ÊÜ-Ãæí¨Üá B-ÎÔ ÓÜ-ÖÝ-¿á-ÊÜ®Üá° Pæã-vÜ-ÊÜÞ-w ±Ü-ñÜÅ ŸÃæ-¨ÜÃÜá. A¨ÜPæR ±ÜÅ£-¿ÞX vÝ. hÝ®ÜÕ®… AÊÜÃÜá ÇÝv…ì aæ-ÓÜr-ÃÜ μàÆx-ÄWæ ŸÃæ¨Ü EñܤÃÜ CíXÉàÐ… ÓÝ×-ñÜÂ-¨Ü-ÈÉÁáà A±ÜÅ-£ÊÜá ÖÝWÜã bÃÜíñÜ-®Ü-ÊÝ-X-¨æ.

""±ÜÅ»Üá, ¯ÊÜá¾ ÊÜá®æ¿á ÖæãÃÜ-Pæãà-Oæ-WÜ-ÙÜÈÉ ¨ÝÄ-PÝ¿ááª, ¯ÊÜá¾ ÊÜá®æ¿á ¸ÝX-È-¯í¨Ü ÖæãÃÜ-ÖÝ-PÜ-Ƴoár, Cí©Wæ HÙÜá ÊÜÐÜì-WÜÙÜá ÓÜí¨ÜÊÜâ. D A-ÊÜ-˜-¿á-ÈÉ ¿Þ-ÃÜ E-ñæ¤à-g-®Ü-Ë-Æɨæ PÜÐÜr ±Ü-ÃÜí±Ü-Ãæ-WÜ-ÙÜÈÉ ®Ü®Ü° PæÆ-ÓÜ-ÊÜ®Üá° ÓÝX-Ô-PæãívÜá Ÿí©-¨æªà®æ. ®Ý®Üá ®Ü®Ü° ±ÜÅ¿á-ñÜ°¨Ü ÓÜÊÜáá-¨ÜÅ-¨ÜÈÉ PæçÓæãàñÜá Dgáñܤ J¨Ýª-vÜá-£¤-¨ÝªWÜ ¯àÊÜ⠮ܮܰ PÜvæWæ PÜOæ¡£¤¿áã ÓÜÖÜ ®æãàvÜ-ÈÆÉ. ®Ü®Ü° ÖæãÆÓÜá Ÿãq-¯í¨Ü ¯ÊÜá¾ ÊÜá®æ¿á ±ÜÎì-¿á®… gÊÜá-TÝ-®æ-WÜÙÜá ÖæãÆ-ÓÝ-WÜá-£¤-Êæ-Ááí¨Üá BWÜ ¯àÊÜ⠮ܮܰ®Üá° ÖÜ£¤ÃÜ ÓÜÖÜ ÓæàÄ-ÔPæãÙÜÛ-ÈÆÉ. DWÜ ®Ý®Üá AíñÜã CíñÜã Di, ¨Üívæ¿á ÓÜ-Ëáà-±ÜPæR Ÿí¨ÝWÜ, ¯àÊÜâ ¯ÊÜá¾ Öæ-ÓÜ-Ä-WÝX E-¨Ý-ÃÜ-ÊÝX ÓÜ-ÖÝ¿á ÊÜÞvÜÆá ÊÜááí¨æ Ÿí©-©ªàÄ. Cí¥Ü ÓÜÖÝ¿á ®Ü®ÜWæ ñÜáaÜf-ÊÝ-¨Üá-¨Üá.-'' Gí¨Üá vÝ. hÝ®ÜÕ®… SvÝ-Síw-ñÜ-ÊÝX ÖæàÚ-¨Ü-ÃÜá.

ÖÝWæÁáà ±Ý±Ü BÈ-ÊÜÃ… WæãàÇ…x-Ô¾¥… PÜãvÜ. WæãàÇ…x-Ô¾¥… ŸÃæ¨Ü PݨÜíŸÄ-WÜÙÜ-®Üá° K¨Ü¨Ü CíXÉàÐ… ÊÝaÜ-PÜÃÜá ¿ÞÄ-¨ÝªÃæ? Cí¥Ü ×Ä¿á ÓÝ×£ aÜaÜì¨Ü G¨ÜáÃÜá ¼PÜáÒ-PÜÃÜ gñæ PÜáÚñÜá ¼PæÒ ¸æàvÜ-¸æà-PÝ-ÀáñÜá. B¨ÜÃæ Gí¥Ü ñæãí¨Ü-Ãæ-WÜÙÜá Ÿí¨ÜÃÜã WæãàÇ…x-Ô¾¥… ŸÃæ¿ááÊÜâ-¨Ü®Üá° ¹vÜ-ÈÆÉ. ×àWÝX AÊÜÃÜá ŸÃæ-¨Ü-¨æªÆÉ ŸíWÝ-ÃÜ-ÊÝ-ÀáñÜá, ÊÜááqr-¨æªÆÉ ÊæçvÜã-¿áì-ÊÝ-Àá-ñÜá.

ÓÝÊÜá®… ÃÜkÞÃ… GíŸ WÜ~-ñÜ-gn-¯Wæ WÜ~ñÜ ¹w-ÓÜÆá PÝWܨÜWÜÚ-ÃÜ-ÈÆÉ. AÊÜ®Üá ÊÜ꣤-Àáí¨Ü Ôí²-WÜ-®Ý-X¨Üª. g®ÜÃÜá ÖæãÈ-¿áÆá Pæãor Ÿpær¿á ÊæáàÇæ WÜ~-ñÜ-ÊÜ®Üá° ¹w-ÓÜá-£¤¨Üª. "ÓÜãRÇ… ¶ÝÃ… ÓÝRéívÜ-Ç…¨Ü ¶æÄ-vÜ-®…-¯Wæ «ÜÄ-ÓÜÆá GÃÜ-vÜ-®æ¿á ÓÜãoá CÃÜ-ÈÆÉ. AÊÜÃÜá ñÝÊÜâ Öæã¨Üáª-Pæã-ÙÜáÛÊÜ ÃÜXY-®Ü-ÈÉ GÃÜvÜá Qíw ÊÜÞw, A¨Ü®Üá° Öæã¨Üáª-PæãívÜá A¨Ü-ÃÜ ÊÜááTÝíñÜ-ÃÜÊæà Ÿí¨ÜÊÜ-ÃÜ-®Üá° ®æãàvÜá-£¤-¨ÜªÃÜá. ÓÝÆ ÊÜáÃÜá-±Ý-ÊÜ£ ÊÜÞvÜ-¨Üª-PÝRX CÊÜ-ÄWæ hæçÆá-ÊÝ-ÓÜÊÜä BÀá-ñÜá. B¨ÜÃæ CÊÜ-ÃæÆÉ Wæç¨Ü PÜê£ A¨Üá½ñÜ !! A¨Ü-ÃÜíñæÁáà ÊÜá¨ÝÅ-ÓÜ¨Ü WÜÊÜ-®Üì-ÃÜ-ÃÝ-X¨Üª ÓÝÃ… ¥ÝÊÜáÓ… ÊÜá®æãÅ AÊÜÃÜã »ÝÃÜ-ñÜPæR Êæã¨ÜÆá ÖÜvÜ-WÜ-¨ÜÈÉ Kw Ÿí¨Ü-ÊÜÃÜá. ñܨÜ-®ÜíñÜÃÜ ÓÜñÜñÜ ±ÜÄ-ÍÜÅ-ÊÜá¨Ü ÊÜáãÆPÜ ŸÙÝÛ-Ä¿á PÜÇæ-PÜrÃÜ-ÃÝ-¨ÜÃÜá. Pæã®æWæ ÊÜá¨ÝÅÓÜ ±ÝÅíñÜ¨Ü WÜÊÜ-®Üì-ÃÜ-ÃÝ-¨Ü-ÃÜá.

¹Åo-¯°®Ü AñÜÂíñÜ ÍæÅÐÜu ±ÜÅ«Ý-®Ü-ÊÜáí£Å-¿Þ-X¨Üª wÓÜ-ÃæÈ AÊÜÃÜá gã g-®ÝíWÜPæR Óæà-Ä-¨Ü-ÊÜÃÜá GíŸ PÝ-ÃÜ-|-©í¨Ü b-PÜRí©-¯í¨ÜÆã A-®æàPÜ A-ÊÜ-ÊÜÞ-®Ü-WÜ-ÙÜ®Üá° ÓÜ×-ÓÜ-¸æà-PÝ-ÀáñÜá. AÊÜÃÜá bPÜRÊÜ-Ä-¨ÝªWÜ ÍÝÇæWæ ÖæãàWÜá-£¤-¨ÝªWÜ EÚ¨Ü BíWÜÉ Ë¨ÝÂ-¦ì-WÜÙÜá ×í©-¯í¨Ü AÊÜ-ÃÜ®Üá° £Ë-¿áá-£¤-¨ÜªÃÜá, ÊÜáã¨Ü-È-ÓÜá-£¤-¨ÜªÃÜá. ¿ÞÊÜ Bo-±Ý-o-WÜ-ÙÜ-ÈÉ¿áã AÊÜ-ÄWæ ±ÜÅÊæà-ÍÜ-ÊÜ®æ°à PæãvÜá-£¤-©ªÆÉ. ÊÜÞñÜá-ÊÜÞ-£Wæ "H gãÂ' Gí¨Üá AÊÜ-ÃÜ®Üá°

25

×à¿Þ-Ú-ÓÜá-£¤-¨ÜªÃÜá. Jí¨Üá ÓÜÆ-ÊÜíñÜã ñÜáí¸Ý ÊÜáÙæ-¹¨Ü᪠WÜpÝ-ÃÜá-WÜ-ÙÜ-ÇæÉÆÉ ¯àÃÜá ÖÜÄ-¿áá-£¤-¨ÝªWÜ 5&10 g®Ü ±ÜâívÜ ÖÜávÜá-WÜ-ÃÜá D bPÜR ¸ÝÆ-PÜ-®Ü®Üá° J¨Ü᪠PæÙÜWæ PævÜË, ÖÜÄ-¿ááÊÜ ¯àÄ®Ü WÜpÝ-ÃÜ-¨ÜÈÉ ÖÝQ-¹-orÃÜá. wÓÜ-ÃæÈ PÜ|¡ÈÉ ¯àÃÜá ñÜáí¹ AÙÜ-ÖÜ-£¤-¨ÜÃÜá. BWÜ, B ±ÜâívÜÃÜá AÊÜ-ÄWæ, ""-ÖæãàWÜá, ÖæãàX ¯ÊÜá¾ gã g®ÜÃÜ WÜáw-¿áÈÉ PÜãñÜá AÙÜá-'' Gí¨Üá ÊÜáã¨Ü-È-Ô-¨ÜÃÜá. Cí¥Ü AÊÜ-ÊÜÞ®Ü ±ÜÃÜí±Ü-Ãæ-WÜ-ÙÜ®æ°à D A¨Üá½ñÜ ÊÜÂQ¤ ±Üvæ-¨Üá-Pæã-ÙÜÛ-¸æà-PÝ-WÜá-£¤-ñÜá¤.

Jí¨Üá ÓÜÆ ®ÝÇÝRÃÜá BíWÜÉ Ë¨ÝÂ-¦ì-WÜÙÜá CÊÜÃÜ ÊæáàÇæ JÊæá¾Çæà ÊÜááX-¹-¨ÝªWÜ, H®æà®Üã «Üê£-Wæ-vÜ¨Ü ¸ÝÆPÜ wÓÜ-ÃæÈ AÊÜ-ÃÜÈÉ JŸº-®Ü®Üá° ®æÆPæR ÖÝQ A¨Üá-Ëá-¨ÝWÜ, Cwà BíWÜÉ g®ÝíWÜ¨Ü ±ÜñÜ-®Ü-ÊÜ®æ°à g®Ü WÝŸ-Ä-¿ÞX ËàQÒ-Ô-¨ÜÃÜá. JŸº gã BíWÜÉ-®Ü®Üá° ®æÆPæR PævÜ-ÊÜ-Ÿ-ÖÜá-¨æíŸá-¨Ü®Üá° wÓÜ-ÃæÈ ñæãàÄ-Ô-Pæã-orÃÜá. Aí©-¯í¨Ü ¿ÞÊÜ BíWÜÉ ¸ÝÆ-PÜ®Üã D gã ¸ÝÆ-PÜ®Ü ñÜípæWæ ŸÃÜ-ÈÆÉ. «æç¿áì, ÓÝÖÜÓÜ, Ÿá©œ-ÊÜí£Pæ, ÓÜñÜñÜ ±ÜÄ-ÍÜÅ-ÊÜá-WÜÙÜá wÓÜ-Ãæ-È-¿á-ÊÜ-ÃÜ®Üá° ±ÜűÜíaÜ-¨Ü-ÈÉ¿á AñÜÂíñÜ Êæáà«Ý-Ë-WÜ-ÙÜÈÉ JŸº-ÃÜ-®Ý°X ÊÜÞw-¨ÜÊÜâ. BWÜ CíWÜÉívÜ-©í¨Ü »ÝÃÜñÜPæR ŸÃÜ-¸æà-PÝ-¨ÜÃæ, BμÅPÝ SívÜ-ÊÜ®Üá° ÓÜáñÜᤠÖÝQ ŸÃÜ-¸æà-PÝ-WÜá-£¤ñÜá¤. AÆɨæ BμÅ-Pæ¿á Pæã®æ¿á ñÜá©Wæ WÝÚ JÊæá¾Çæà ËÃÜá-¨Üœ-ÊÝX ¹àÓÜá-£¤-¨Üáª-¨Ü-Äí¨Ü A®æàPÜ ÖÜvÜ-WÜá-WÜÙÜá Jvæ¨Üá AÈÉ ®ÜáaÜác-®Üã-ÃÝ-WÜá-£¤-¨ÜªÊÜâ. D ¨Üá¨æçìËà Zo-®æ-¿á®Üá° ñܲ³-ÓÜá-ÊÜâ-¨Ü-PÝR-X¿áã ÖÝWÜã ±ÜÅ¿Þ-|¨Ü ÊæàÙæ-¿á®Üá° PÜwÊæá ÊÜÞvÜá-ÊÜâ-¨Ü-PÝR-X¿áã ÓÜáÁáàh… PÝÆá-Êæ-¿á®Üá° ¯ÊÜÞì| ÊÜÞw-st ÍæÅà¿áÓÜáÕ D ÊÜááñÜÕ-©ª wÓÜ-ÃæÈ AÊÜ-ÄWæ ÓÜÆáÉ-ñܤ¨æ. Cí¥Ü ÊÜáÖÝ Êæáà«ÝË G¨Üá-Ä-ÓÜ-¸æà-PÝX Ÿí¨Ü ËZ°-WÜ-Ú-Wæ PæãÃÜ-ñæ-Ááà®Üã CÆÉ. gã GíŸ ÍݱÜ, »ÜãñÜ ¸æ®Üá° ÖÜ£¤¨Ü ÖÝWæ ¿ÞÊÝ-WÜÆã AÊÜÃÜ ¸æ®Üá° ÖÜ£¤Ááà CñÜá¤. AÊÜÃÜá ¹ÅqÐÜ ±ÝÈì-Êæáíq®Ü ÓܨÜ-ÓÜÂ-ÃÝX Êæã¨ÜÆ ÓÜÆ »ÝÐÜ| ÊÜÞvÜÆá G¨ÝªWÜ, ÓÜ»Ý-±Ü-£-WÜÙÜá AÊÜ-ÄWæ ÊÜÞñÜ-®Ý-vÜÆá AÊÜ-PÝ-ÍÜ-ÊÜ®æ°à PæãvÜ-ÈÆÉ. PÜãvÜá PÜãvÜá Gí¨Üá AÊÜ-ÃÜ®Üá° PÜãw-ÔÁáà ¹orÃÜá. B¨ÜÃæ PÜãvÜáÊÜ Êæã¨ÜÆá wÓÜ-ÃæÈ ÓÜ»Ý-±Ü-£-WÜ-ÚWæ Jí¨Üá ÊÜÞñÜ®Üá° ÖæàÚ-¨ÜÃÜá. ""-ÊÜááí©®Ü ÓÜÆ ®Ý®Üá ±ÝÈì-Êæáíq-®ÜÈÉ ÊÜÞñÝvÜÆá G¨ÝªWÜ GÆÉ ÓܨÜ-ÓÜÂ-Äí¨Ü ÊæáaÜác-Wæ¿á ÖÜÐæãìà-¨ÝYÃÜ-WÜ-ÙÜ®Üá° ±Üvæ-¿á¨æ ÖÝWæÁáà PÜãvÜá-ÊÜâ-©-ÆÉ.-'' AÊÜÃÜá D ÖÜÐæãìà-¨ÝYÃÜ-WÜ-ÙÜ®Üá° ±Üvæ-¨Ü-ÃÜÐærà AÆɨæ, ¹Åo-¯°®Ü ÓÜá±ÜÅ-Ԩܜ ±ÜÅ«Ý-®Ü-ÊÜáí£Å-WÜÙÜã B¨ÜÃÜá. AÊÜÃÜ D ¿áÍÜ-ÔÕWæ PÝÃÜ-|-Êæà®Üá? wÓÜ-ÃæÈ ÖæàÙÜá-£¤-¨ÜªÃÜá & iàÊÜ®Ü ÆZá-Êæí¨Üá £Ú-¨Üá-Pæã-ÙÜÛ-¨ÜÐÜár bPÜR-¨Ý-X¨æ. ""-ÓÝ-ÖÜ-Ô-WÜ-ÄWæ ÊÜÞñÜÅ ÓÝÖÜ-ÓÜ-WÜ-ÚÊæ.'' AÙÜá-Ÿá-ÃÜá-PÜÃÜ Pæç¿áÈÉ Öæ㯰®Ü Pæã±Ü³-Ä-Wæ-¿á®Üá° PæãorÃÜã A¨Ü®Üá° ¿ÞÊÜ-®Ý-¨ÜÃÜã PÜÔ-¨Üá-PæãívÜá ÖæãàWÜá-ñݤ®æ. ŸÇÝyÜ ÊÜáñæã¤-ŸºÃÜ PæçÀáí¨Ü AÊÜ-PÝ-ÍÜ-WÜ-ÙÜ®Üá° PÜÔ-¨Üá-Pæã-ÙÜáÛ-ñݤ®æ. ÔíŸ-ÙÜ-Ÿá-ÃÜá-PÜ-¯Wæ AÙÜá-ÊÜâ¨æà iàÊÜ-®Ü-ÊÜÞ-WÜì.

®ÜÊÜá¾-ÈÉ¿á ¨æãvÜx ÊÜá®Üá-ÐÜÂÃÜ iàÊÜ®Ü aÜÄ-ñæÅ-¿á®æ°à ®æãàw-¨ÜÃæ, ÓÜÃ… Gí. ËÍæÌà-ÍÜÌ-ÃÜ¿áÂ, væ±ÜâÂq aæ®Ü°-Ÿ-Óܱܳ, Ãæã¨Üª ]à¯-ÊÝ-ÓÜ-ÃÝ-¿áÃÜá Êæã¨Ü-ÇÝ-¨Ü-ÊÜÃÜá ÓÝÊÜì-g-¯PÜ ©à±Ü¨Ü ¸æÙÜQ-®ÜÈÉ K©Ááà ÊÜááí¨Ý-¨Ü-ÊÜÃÜá. Ãæã¨Üª ]à¯-ÊÝ-ÓÜ-ÃÝ-¿á-ÃÜíñÜã ±ÜÅ£ ©ÊÜÓÜ «ÝÃÜÊÝvÜ-©í¨Ü ÖÜ៺-ÚÛWæ C±Ü³ñÜᤠ®ÝÆáR ÊæáçÆá ®Üvæ¨Üá ÖæãàX ŸÃÜá-£¤-¨ÜªÃÜá. Cí¨Üá ÓÜá±ÜÅ-Ԩܜ QÇæãìà-ÓÜRÃÜ ÓÜíÓæ§-WÜÙÜ ÊÜáãÆ ±ÜÅÊÜ-ñÜì-PÜ-ÃÝ¨Ü ÆPÜÒ$¾-|-ÃÝÊ… QÇæãìà-ÓÜRÃÜ AÊÜÃÜá «ÝÃÜ-ÊÝ-vÜ¨Ü ÊÜá©-ÖÝ-ÙÜ¨Ü BÆ¨Ü ÊÜáÃÜ¨Ü PæÙÜWæ ÓæçPÜÇ… ıæàÄ aܱܳÃÜ ÖÝQ-PæãívÜá ¿áíñÜŠ˨æÂ-¿á®Üá° ±ÝÅÃÜí¼-Ô-¨ÜÃÜá. Óæàs… ÃÝÊÜá-PÜêÐÜ¡ vÝȾ¿Þ ÊÜááíŸ-Àá-¿áÈÉ AíWÜ-w¿á ÖæãÃÜ-PÜ-pær¿á ÊæáàÇæ ÊÜáÆXPæãÙÜáÛ-£¤-¨ÜªÃÜá. AÊÜÃÜá PæãàpÝÂ-˜à-ÍÜ-ÃÝ-¨ÜÃÜá. ×àWæ ÓÝË-ÃÝÃÜá E¨ÝÖÜÃÜ-Oæ-WÜ-ÙÜá.

ÖÝX-¨ÜªÃæ iàÊÜ-®Ü-¨ÜÈÉ ¿áÍÜ-ÓÜÕ®Üá° ±Üvæ-¿áÆá ÓÝ«Ü-®Ü-WÜ-ÙÝ-ÊÜâÊÜâ ? Ÿá©œ-ÊÜí£Pæ, ˮܿá, ±ÝÅÊÜÞ-~-PÜñæ, ÓÜñÜñÜ ±ÜÄ-ÍÜÅ-ÊÜá-WÜÙæà D ¿áÍæãà-«æà-®Üá-訆 ®ÝÆáR PÝÆá-WÜÙÜá. Ÿá©œ-ÊÜí£Pæ GÐæãrà ÓÜÆ A-ÊÜ-ÃÜ-ÊÜÃÜá ¸æà-w-Ÿí¨ÜÐærà C-ÃÜá-ñܤ¨æ. A-¨ÜÃæ Ë-®Ü-¿áÊÜâ ¸æà-w-Ÿ-ÃÜáÊÜ PÝÃÜ-|-ËÆÉ. A¨Ü®Üá° ÊÜá®ÜáÐÜ ñÝ®Ý-XÁáà ¸æÙæ-Ô-Pæã-ÙÜÛ-¸æà-PÝ-WÜá-ñܤ¨æ.

¨ÜáWÝY~¿á ¸æÇæ-Àá-ÆÉ-¨Ü-ÊÜÃÜ ¨Ü±Üì GÐæãrà ÓÜÆ ÖæàÙÜ-£à-ÃܨÜá. ®ÝÊÜâ Ë®Ü-¿á-ÍÝ-È-¿Þ-X-¨ÜªÃæ ¿ÞÃÝ-¨ÜÃÜã ®ÜÊÜá¾®Üá° ÊÜááí¨æ PÜÃæ¨Üá ÊÜÞñÜ-®Ý-w-ÓÜá-ñݤ-Ãæ. "Humility is young ambition's ladder"

26

Gí¨Üá Ðæà-PÜÕ-²-¿áÃ… ÊÜáÖÝ-PÜË ÖæàÚ¨Ü. ˮܿá, ñÜÃÜá| ÊÜáÖÜ-ñÝÌ-PÝíQÒ¿á ±ÜÅ¥ÜÊÜá H~-Ááí¨Üá C¨Ü-ÃÜ¥Üì. D Ë®Ü-¿á¨Ü gñæWæ ±ÝÅÊÜÞ-~-PÜñæ ÊÜáñÜᤠ±ÜÄ-ÍÜÅ-ÊÜá-WÜ-ÙÜ®Üá° AÙÜ-ÊÜ-w-Ô-Pæã-ÙÜÛ-¸æàPÜá. ÊÜá®ÜáÐÜ ñÝ®Üá ÊÜÞvÜáÊÜ PæÆ-ÓÜ-¨ÜÈÉ, ñÝ®Üá ÓæàÊæWæç©-ÃÜáÊÜ ÓÜíÓæ§-¿áÈÉ, ñÜáí¸Ý ±ÝÅÊÜÞ-~-PÜ-®ÝX CÃÜ-¸æàPÜá. A±ÝÅÊÜÞ-~-PÜ-¯Wæ ÓÜ̈ ÜY£-ÀáÆÉ. A±ÝÅÊÜÞ-~PÜ PæÆ-PÝÆ Wæ̈ ܪíñæ PÜívÜÃÜã, B WæÆáÊÜâ Óæãà騆 ÓÜíaÜ-PÝÃÜ, Cí¥Ü-ÊÜÃÜ ¿áÍÜÓÜáÕ ÊÜáñÝ-²-®Ü- ¸æ-ÙÜPÜá. PÜÒ~PÜ, PÜÒ| »ÜíWÜáÃÜ & ÊÜá®Üá-ÐÜ娆 ¿áÍÜÓÜáÕ ÃÜñÜ°Î-Tæ¿á ÖÝWæ AÇÝÉ-vܨæ EÚ-¿á-¸æà-PÝ-¨ÜÃæ, AÊÜ ±ÝÅÊÜÞ-~-PÜ-®Ý-X-ÃÜ-¸æàPÜá. ÓÜñÜñÜ ±ÜÄ-ÍÜÅ-ÊÜá¨Ü ŸWæY-¿áíñÜã ÊæáàÇæ ÖæàÚÁáà BX-¨æ.

×àWæ ¿áÍÜ-ÓÜÕ®Üá° ±Üvæ¨Ü ÊÜÂQ¤ ñܮܰ- ¿á-ÍÜ-ÔÕWæ ¿ÞÃÜá ¿ÞÃÜá PÝÃÜ-|Ãæãà AÊÜÃÜ ŸWæY ñÜáí¸Ý PÜêñÜ-gn-®Ý-X-ÃÜ-¸æàPÜá, ×àWæ PÝÃÜ-|-ÃÝ-¨Ü-ÊÜ-ÃÜ®Üá° ÊÜáá¨Ýªí ÊÜá-Ãæ-¿áÆá ¿á-£°-ÓÜá-ÊÜ-ÊÜÃæà ÖæaÜác. C¨Üá A-ñÜÂíñÜ Öæà-¿á-ÊÝ-¨Ü PÜêñÜ-Z°ñæ. D WÜá| EÚ-¨Ü-ÊÜÄ-XíñÜ Cí©®Ü ÃÝg-PÝ-ÃÜ-~-WÜ-ÙÜÈÉ PÜívÜá Ÿ-ÃÜá-ñܤ¨æ. aÜá-®Ý-ÊÜ-Oæ-WÜ-ÙÜÈÉ ÓÝ-Ë-ÃÝÃÜá g-®Ü-Äí¨Ü ÓÜ-ÖÝ¿á ±Ü-væ¨Ü D g®Ü JÊæá¾ BÁáR-¿Þ-¨Ü-Ãæí¨ÜÃæ ñÜÊÜá¾ Óݧ®Ü¨Ü ÊÜêPÜÒ¨Ü pæãíWæWæà hæãàñÜá-¹¨Üª D g®ÜÃÜ Pæç ÓæãàñÝWÜ, CÊÜ-ÄWæ PÝÆã-ÃÜÆá ¸æàWÜ ®æÆÊæà ÔWÜá-ÊÜâ-©ÆÉ. PÜêñÜ-Z°-ñæ-XíñÜ Öæbc®Ü ¨ÜáWÜáì| ÊÜáñæã¤í©ÆÉ. "Blow blow thou winter wind, thou art not so unkind or men's ingratitude" Gí¨Üá ÐæàPÜÕ-²-¿áÃ… ÖæàÚ¨Ü. "Êæáç PæãÃæ-¿ááÊÜ GÇè -×ÊÜá-WÝ-ÚÁáà ¯à®Üá ¹àÓÜá ¹àÓÜá, ¯®Ü° ¸Ý«æ-¿á®Üá° ñÜvæ-¨Üá-Pæã-ÙÜÛ-Ÿ-ÖÜá¨Üá, ¿ÞPæí¨ÜÃæ ÊÜÞ®Ü-ÊÜ®Ü PÜêñÜ-Z°-ñæ-¿áÐÜár ¯à®Üá ¯ÐÜR-ÃÜá-~-¿Þ-X-ÃÜá-ÊÜâ-©-ÆÉ' Gí¨Üá C¨Ü-ÃÜ-¥Üì.

AË-bf-®Ü°-ÊÝ¨Ü ÓÜáSÊÜâ ¨Üá@S¨Ü ÊÜáãÆ Gí¨Üá ÍÜÃÜ-aÜcí¨ÜÅ aÜo-iì-¿á-ÊÜÃÜá ÖæàÚ-¨ÜÃÜá. ÓÜáS Jí¨ÜÃÜ ÊæáàÇæãí¨Üá ×ívÜá-WÜqr Ÿí¨ÜÃæ, ÊÜÞ®ÜÊÜ iàÊÜ-®ÜPæR ¨ÜêÑr ñÝPÜá-ñܤ¨æ. C¨æà ÊÜÞñÜá ¿áÍÜ-ÔÕWÜã A®ÜÌ-Àá-ÓÜá-ñܤ-¨æí¨Üá ÖæàÙÜ-Ÿ-ÖÜá¨Üá. ¹oãr ¹vÜ¨æ ¿áÍÜ-ÔÌ¿Þ-¨Ü-ÊÜ®Ü ŸWæY A®æàPÜ ÓÜÆ AÓÜãÁá ÊÜáãvÜá-ÊÜâ-¨Üáíoá. Aí¥ÜÊÜ GÈÉ-¿Þ-¨ÜÃÜã ÊÜááWÜY-Ä-ÓÜÈ Gí¨æà GÐæãrà ÓÜÆ g®Ü A±æà-QÒ-ÓÜá-ñݤÃæ. iàÊÜ-®Ü-¨ÜÈÉ Wæ¨æª-£¤®Ü ¸ÝÆ ×w¿áá ÊÜÊÜÃæà ÖæaÝc-¨ÜÃæ ÓÝ×-ñÜÂ-¨ÜÈÉ Óæãàñæ-£¤®Ü PæãíŸá GñÜá¤-ÊÜ-ÊÜÃÜá ŸÖÜÙÜ g®Ü Gí¨Üá ÊÜÃÜ-PÜË ¸æàí¨æÅ AÊÜÃÜá Jí¨Üá ÓÜÆ ÖæàÚ-¨ÜÃÜá. C¨Üá ŸÖÜá-ÊÜá-qrWæ ¯g-ÊÝ-¨ÜÃÜã Wæ¨æªñÜᤠJÊæá¾-¿Þ-¨ÜÃÜã ÊÜááWÜYÄ-ÓÜÈ Gí¨Üá Ÿ¿á-ÓÜá-ÊÜ-ÊÜÃÜã Eíoá. "It is better to deserve success than succeed" Gí¨Üá JŸº Êæáà«ÝË ÖæàÚ-¨Ýª®æ. "®ÝÊÜâ WæÆáÉ-ÊÜâ-¨Ü-QRíñÜ WæÆáÉÊÜ AÖÜì-ñæ-¿á®Üá° ±Üvæ-¿áá-ÊÜâ¨Üá JÚ-ñÜá.' ×àX-¨ÜªÃæ, Cí¥Ü-ÊÜ-¯Wæ ¿áÍÜÓÜáÕ ÔWÜ-¸æà-PÝ-XñÜᤠGí¨Üá AÊÜ®Ü ŸWæY A®Üá-PÜí±Ü ñÝÙÜá-ÊÜ-ÊÜÃÜá ÓÝPÜÐÜár g®Ü.

JpÝrÃæ ¿áÍæãà-PÝ-Ëá-¿Þ¨Ü ÊÜá®ÜáÐÜ Ÿá©œ-ÊÜí£Pæ, ˮܿá, ±ÝÅÊÜÞ-~-PÜñæ, ÓÜñÜñÜ ±ÜÄ-ÍÜÅ-ÊÜá-WÜÙÜ ÊÜáãÆPÜ ¿áÍÜ-ÓÜÕ®Üá° ÓݘÔ, ñܮܰ ¿áÍÜ-ÔÕWæ PÝÃÜ-|-ÃÝ-¨Ü-ÊÜÃÜ ŸWæY PÜêñÜ-gnñÝ»ÝÊÜ-ÊÜ®Üá° ñÝÚ-¨ÜÃæ AÊÜ®Ü ŸWæY ¿ÞÄ-WÝ-¨ÜÃÜã WèÃÜ-ÊÜ-ÊÜâípÝ-WÜá-ñܤ-¨æ.

Íܸݪ¥Üì :&

¿áÍÜ@-PÝËá & ¿áÍÜ-ÓÜÕ®Üá° Ÿ¿á-ÓÜá-ÊÜÊÜ-, PæãàÃÜá & Ÿ¿áÓÜá, ÊÜááñÜÕ©ª & Ÿá©œ-ÊÜíñÜ, ÆZá & ÓÜ|¡, ÓÜíaÜ-PÝÃÜ & Öݯ, ÊÜáñݱÜâ & Jí¨Üá Ÿ-Wæ¿á ÓÜá-vÜá-ÊÜá-¨Üáª-, ±ÜÅÁãà-g®Ü & ÇÝ»Ü, «Üê£-WævÜá & «æç¿áì-WævÜá, ¹ÃÜw & WÜáíw, PÜÒ|»ÜíWÜáÃÜ & AƳ-PÝ-Æ-¨ÜÈÉ ®ÝÍÜ-ÊÝ-WÜáÊÜ, Wæ¨æª-£¤®Ü ¸ÝÆ ×w & (±Ü.-®Üá) & Wæ¨Üª-ÊÜÃÜ ±ÜPÜÒ-ÊÜ-×ÓÜá, Óæãàñæ-£¤®Ü PæãíŸá GñÜᤠ(±Ü.-®Üá) & ×à¿Þ-ÚÓÜá, PæçÖÝPÜá & (±Ü.-®Üá) BÃÜí¼ÓÜá, ®ÜáaÜác ®ÜãÃÝWÜá & (±Ü.-®Üá) ÖÝÙÝWÜá, ®ÝÍÜ-ÊÝWÜá, AbÃÜ ±ÜÅ»æ & PÜÒ~PÜÊÝ¨Ü ¸æÙÜPÜá.

ËÍæàÐÜ ËaÝÃÜ : gã ¿ááÃæãà-²®Ü Jí¨Üá ±ÝÅbà®Ü g®ÝíWÜ, DWÜ CÓæÅàÆ AÊÜÃÜ ¨æàÍÜ-ÊÝ-X-¨æ.

27

PÜê£ 1 ¿áÍÜ-ÓÜÕ®Üá° ±Üvæ-¿áÆá ¸æàPÝ-WÜáÊÜ AíÍÜ-WÜ-ÙÜ®Üá° PæÙÜ-X®Ü hÝÇÝ-PÜê-£-¿áÈÉ ±Üä|ì-Wæã-Ú-Ô-Ä.

PÜê£ 2 ©ÌÃÜáQ¤ ±Ü¨Ü-WÜ-ÙÜ®Üá° ±ÝsÜ¨Ü ÓÜÖÝ-¿á-©í¨Ü B¿á᪠PæÙÜ-X®Ü aèPæãà-®ÜWÜ-ÙÜ®Üá° ±Üä|ì WæãÚ-Ô-Ä.

PÜê£ 3 Jí¨æà ÊÝPÜÂ-¨ÜÈÉ EñܤÃÜ ŸÃæ-Àá-Ä.

i) ÊÜá-®Üá-ÐÜ®Üá ¿ÞÊÜâ-¨Ü-PÝRX ¿áÍÜ-ÓÜÕ®Üá° A±æà-QÒ-ÓÜ-¸æàPÜá ? ii) Gí¥Ü ¿áÍÜÓÜáÕ ŸÖÜÙÜ ©®Ü ñÜvæ-¿áá-ÊÜ-©ÆÉ ? iii) B-È-ÊÜÃ… WæãàÇ…x-Ô¾¥… ŸÃæ¨Ü ÓÝ×ñÜ ±ÜÅPÝÃÜ ¿ÞÊÜâ¨Üá ? iv) ÓÜá-Ááàh… PÝÆá-Êæ-¿á®Üá° ¯ÊÜÞì| ÊÜÞw-st ÍæÅà¿áÓÜáÕ ¿ÞÄWæ ÓÜÆáÉ-ñܤ¨æ ?

PÜê£ 4 PæÙÜ-X®Ü aèPÜ-qr-®Ü-ÈÉ¿á ñÜñÜÕÊÜá & ñܨܽ-ÊÜ-WÜ-ÙÜ®Üá° ÖÜávÜáQ ŸÃæ-Àá-Ä

PÝÊÜÂ

ÓÝË-ÃÜ

ñÝ|

ÖÜ-ÃÜá-ÐÜ

ÊÜÐÜì

aÜÄ-ñæ

«æç¿áì

¹PæR

˨ÝÂ

AÊÜáê-ñÜ

®æàÖÜ

¹-hæj

¨Üê£

©qr

¨ÜêÑr

ÊÜÃÜá-ÐÜ

Óݧ®Ü

Óæ°àÖÜ

AÊÜá-¨Üáì

ÓÜÖÜ-ÓÜÅ

ÖÜÐÜì

Ãܮܰ

PÜŸº

aÜÄ-ñæÅ

¿áÍÜ-ÔÕWæ ¸æàPÝ-WÜáÊÜ AíÍÜ-WÜ-ÙÜá

¥ÜÙÜ-¥Ü-ÙÜ

28

PÜê£ 5 PæÙÜ-X®Ü ±Ü¿Þì-¿á-WÜ-ÙÜÈÉ ÓÜÄ Öæãí¨Ü¨Ü ±Ü¨Ü-WÜ-ÙÜ®Üá° ÖÜávÜáQ ŸÃæ-Àá-Ä.

(i) ±ÜÅ-Áãàg®Ü (A) ÇÝ»Ü (Ÿ) E±Ü-ÁãàWÜ (PÜ) A®Üá-PÜã-Æñæ (vÜ) ±ÜÅ¿Þ|

(i) ËÃÝ-ÊÜá (A) B®Üí¨Ü (Ÿ) ËÍÝÅí£ (PÜ) ¹vÜá-ÊÜâ (vÜ) Pæã®æ

(iii) BÊÜ-Ä-ÓÜá (A) Êݲ-ÓÜá (Ÿ) PݱÝ-vÜá (PÜ) ÖÜÃÜ-vÜá (vÜ) ±ÜÓÜ-Ä-ÓÜá

(iv) ±ÜñÜ®Ü (A) AÊÜ-®Ü-£ (Ÿ) ®ÝÍÜÜ (PÜ) ±Üor-| (vÜ) ÖÝÙÝ-WÜá-Ë-Pæ

PÜê£ 6 ËÃÜá-¨Ýœ-¥ÜìPÜ ÍÜŸª-WÜ-ÙÜ®Üá° ŸÃæ-Àá-Ä.

i) ÓÜ-¨ÜY-£ x ii) PÜê-ñÜ-Z° x iii) A-ÖÜì-ñæ x iv) ¨Üá-WÜáì-| x

PÜê£ 7 "±Ü-Ä-ÍÜÅÊÜá±ÜäÊÜì-PÜ-ÊÝ-X' D ÍÜŸªÓÜÊÜáãÖÜ-¨Ü-ÈÉ¿á APÜÒ-ÃÜ-WÜÙܮݰ¿á᪠®ÝÆáR A¥Üì-±Üä|ì

ÍÜŸª-WÜ-ÙÜ®Üá° ñÜ¿Þ-Ä-Ô-Ä.

(i) (ii) (iii) (iv)

ÓÜÊÜÞ-ÓÜ¨Ü ÖæÓÜ-ÃÜáËWÜÅÖÜ ÃÜã±Ü±Ü¨Ü-WÜ-ÙÜá

PæçÖÝ-PÜá

ÖÜÐæãìà-¨ÝY-ÃÜ

hæçÆá-ÊÝ-ÓÜ

Bo-±Ý-o

PÜê£ 8 PæÙÜ-X®Ü ÓÜÊÜÞÓÜ ±Ü¨Ü-WÜ-ÙÜ®Üá° ËWÜÅ-×Ô ŸÃæ¨Üá ÓÜÊÜÞ-ÓÜ¨Ü ÖæÓÜÃÜá ÖæàÚ-Ä.

PÜê£ 9. wÓÜ-Ãæ-È-¿á-ÊÜ-ÃÜ®Üá° Êæáà«Ý-Ë-¿á-®Ý°X ÊÜÞw¨Ü WÜá|-WÜ-ÙÜ®Üá° PæÙÜ-X®Ü hÝÇÝPÜê-£-¿áÈÉ ŸÃæ-Àá-Ä.

WÜá|-WÜ-ÙÜá

29

PÜê£ 12. Öæãí©Ô ŸÃæ-Àá-Ä.

PÜê£ 13.

(i) ¿áÍÜ-ÓÜÕ®Üá° Óݘ-ÓÜÆá ÊÜÞvÜ-¸æà-PÝ¨Ü ÍÜÅÊÜá-ÊÜ®Üá° PÜáÄñÜá 10&12 ÊÝPÜÂ-WÜ-ÚWæ ËáàÃܨÜíñæ ¯ÊÜá¾ ÓÜÌíñÜ A¼-±ÝÅ¿á ŸÃæ-Àá-Ä.

(ii) ±ÝsÜ-¨ÜÈÉ Ÿí¨Ü CíXÉàÐÜ ÇæàS-PÜÃÜ ±ÜÄ-aÜ-¿á-ÊÜ®Üá° ¯ÊÜá¾ ÎPÜÒ-PÜ-Äí¨Ü PæàÚ £Ú-¨Üá- Pæã-ÚÛ-Ä.

* * * * *

"A' ±Üqr "Ÿ' ±Üqr

i) ÓÝÊÜá®… ÃÜkÞÃÜii) w-ÓÜ-Ãæ-Èiii) vÝ. hÝ®ÜÕ-®…iv) Ðæà-PÜÕ-²-¿á-Ã…

CíXÉà-Ñ®Ü ÊÜáÖÝ-PÜ-Ë

WÜ~-ñÜ-gn

¹Åo-¯°®Ü ±ÜÅ«Ý-¯

CíXÉÑ®Ü ±ÜÅ¥ÜÊÜá ¯Zíoá-PÝÃÜ, ñÜñÜÌ-hÝn-¯

PÜê£ 10. PæÙÜ-X®Ü hÝÇÝ-PÜê-£-¿á®Üá° ±Üä|ì ÊÜÞw-Ä.

PÜê£ 11. CÊÜÃÜá PÜÓÜ-¹®Ü ¿áÍÜ-ÓÜÕ®Üá° ¨æàÊÜ-ÃÜÈÉ PæàÚPæã-ÙÜáÛ-ñݤ-Ãæ.

¿áÍÜ-ÓÜÕ®Üá° Óݘ-ÓÜ-¸æà-Pæ-®Üá°-ÊÜ-ÊÜ-ÄWæ

CÊÜâ PÝÀáª-or-¨æªà.

30

2

A®Üá-±Ü-ÊÜÞ ¯ÃÜíg®Ü :Pܮܰ-vܨܱÜÅTÝÂñÜÇæàSQ.ÓÜáÆ-È-ñÜ-ÊÝXPÜ¥æÖæOæ-¿ááÊÜPÜÇæCÊÜ-ÄWæÓÜÖÜ-g-ÊÝ-X¨æ.PÜ¥æ,PݨÜíŸÄ,

®ÝoPÜ,ÎÍÜáÓÝ-×ñÜÂ,ÊÜá-®æ¿áB-ÃæãàWÜÂ,¨Ýí±ÜñÜÂË-hÝn-®Ü-WÜ-ÙÜ®Üá°PÜá-ÄñÜáÊÜåè-ÈPÜWÜÅí¥ÜWÜÙÜáÃÜaÜ®æÊÜÞw-¨ÝªÃæ.CÊÜÃÜPæÆÊÜâ

PÜê£-WÜÙÜá : "PÜ-|¾-~', "H-ÙÜá-ÓÜá-£¤®Ü ÊÜáÈÉ-Wæ', "A-®ÜíñÜ XàñÜ', "Óæ°àÖÜ ±ÜÆÉ-Ë', "©-®Ü-PæãRí¨Üá PÜ¥æ', "Pæí±Ü-ÊÜá¾®Ü ÊÜáWÜá', "¨Ýí±ÜñÜÂ

©à²Pæ' CñÝÂ-©.

"Jíq ÖÝÀá' PÜ¥æ-¿áÈÉ ¸æÓܤÃÜ PÜáoáíŸ-Êæäí¨ÜÃÜ PÜÐÜr-ÊÜá¿á iàÊÜ-®Ü¨Ü bñÜÅ-|-˨æ. ÖÝWæ-Áá B PÜáoáíŸ¨Ü JÆ-Ë®ÜÍÜáÅ£¿áãEíoá.ÊÜáÙæ-WÝ-Æ Ü̈Jí Ü̈áÖÜWÜÆáPÜvÜÆPÜÃæ-¿áÈÉ®æÆ-Ô-̈ ܪ-ÃÝ-ÊÜá-®ÜáñܮܰÖæívÜ-£-¿Þ Ü̈WÜíWæ-Àáí Ü̈˨ݿá±Üvæ¨Üá,Ëáà®ÜáÓÜíWÜÅ-×-ÓÜÆá¨æãà~®Üvæ-ÓÜáñܤÓÜÊÜáá-¨ÜÅ-¨æã-ÙÜWæÓÝX-¨Ü®Üá.CÃÜáÙÜáHÃÜáñܤŸí¨ÜÃÜãAÊÜ®ÜáÊÜáÃÜ-ÙÜ-ÈÆÉ,EÚ¨Ü ¨æãà~-¿á-ÊÜÃÜá £ÃÜáX Ÿí¨ÜÃÜá. AÊÜ®Üá PÜvÜÆ ±ÝÇÝ-¨Ü®æãà GíŸ PÜÙÜ-ÊÜÙÜ WÜíWæ-¿á®Üá° BPÜÅ-ËáÔ ¼à£ »ÜáX-ÇæÉí¨Üá PÝvÜá-ñܤ¨æ......... C¨Ü®Üá° "ÃÜã-ÊÝ-Ä¿á ÆQÒ$¾' GíŸ PÜ-¥Ý ÓÜíPÜ-Ʈܩí¨Ü B¿ááª-Pæã-ÙÜÛ-ÇÝ-X-¨æ.

""-ŸÇæ ¹àÓÜ-ÈPæR ÖæãàWÜá-£¤à¿Þ ?-'-'

ÓÜíÍÜ¿á, »Ü¿á, PÝñÜ-ÃÜ-WÜÙÜá ñÜáí¹ ñÜáÙÜá-PÜáñݤ »ÝÃÜ-ÊÝ-X¨Üª «Ü̯. ÃÝÊÜá ÖæãÃÜÚ AÊÜ-Ùæ-væWæ ®æãàw¨Ü.

ŸÇæ AÊÜ®Ü PÜ|á¡ ÓæÙæ-Àá-ñÜá.

ÊÜáÃÜáÊÜÞñÝ-vÜ-ÈÆÉAÊÜ®Üá.AÊÜ®ÜPæçŸÇæ-Áá-£¤-Pæã-ÙÜÛÆáÊÜááí¨æŸí¨ÝWÜÊÜáê¨Üá-ÊݨÜWÜíWæ¿áPæçWÜÙÜá,

ŸÈ-ÐÜu-ÊÝ¨Ü B ¸ÝÖÜá-WÜ-ÙÜ®Üá° ×w-¨ÜáÊÜâ. ""-¸æàvÜ, ÖæãàWÜ-¸æà-vÜ-'' Gí¨Ü-ÊÜÙÜ PÜ|á¡-WÜÙÜá ¸æàw-¨Üá-Ê