Embed Size (px)
Citation preview
Kasetsart J. (Soc. Sci) 35 : 16 - 29 (2014) ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 : 16 - 29 (2557)
ความร ทศนคต และพฤตกรรมการบรโภคอาหารของผสงอาย
ในจงหวดสงขลา
Knowledge, Attitude, and Food Consumption Behavior
of the Elderly in Songkhla Province
กฤตน ชมแกว1,* และ ชพสมน รงสยาธร2
Krittin Chumkaew1,* and Shiepsumon Rungsayatorn2
ABSTRACT
The objectives of this research were to study the elderly in Songkhla province: 1) to investigate their level of knowledge of, attitude toward, and behavior toward food consumption; and 2) to examine the relationships among their knowledge of, attitude toward, and behavior toward food consumption. A questionnaire was employed to gather data from 400 elderly people selected by multi-stage random sampling. Data were analyzed by percentage, mean, Pearson product moment correlation coefficient, and stepwise multiple regression using a statistical software package. The findings revealed that about three quarters of the elderly were female with an average age of 67.03 years, earned 9,012.27 baht monthly and half of them suffered from overnutrition. Most of the elderly’s knowledge of and attitude toward food consumption were at a good level whereas half of the elderly’s food consumption behavior was at a moderate level. Knowledge of, attitude toward, and behavior toward food consumption were positively and highly statistically significant correlated. The stepwise multiple regression showed that “avoid salty food”, “consuming brown rice”, “eating legumes”, “avoid fatty meat”, “eating rice as the main food”, and “eating five food groups” were positively correlated with and influenced food consumption behavior, while “avoid seafood” was negatively correlated with and statistically significantly influenced food consumption behavior. In addition, attitudinal aspects that positively correlated with and influenced food consumption behavior were “avoid fatty meat”, “consuming brown rice”, “drinking skim milk”, “eating rice as the main food”, “avoid alcoholic beverage”, and “avoid salty food” whereas “avoid food with chemical” and “drinking milk regularly” were negatively correlated with and statistically significantly influenced food consumption behavior. Keywords: knowledge, attitude, food consumption behavior, elderly
1 สาขาวชาคหกรรมศาสตรศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 10900
Home Economics Education, Faculty of Education, Kasetsart University, Bangkok 10900, Thailand. 2 ภาควชาอาชวศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 10900
Department of Vocational Education, Faculty of Education, Kasetsart University, Bangkok 10900, Thailand.
* Corresponding author, e-mail: [email protected]
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 17
บทคดยอ
การวจยนมวตถประสงคเพอศกษา 1) ระดบ
ความร ทศนคต และพฤตกรรมการบรโภคอาหารของ
ผสงอายในจงหวดสงขลา และ 2) ความสมพนธ
ระหวางความร ทศนคต และพฤตกรรมการบรโภค
อาหารของผสงอายในจงหวดสงขลา กลมตวอยางท
ใชในการวจย คอ ผสงอายในจงหวดสงขลา จำนวน
400 คน โดยใชการสมตวอยางแบบหลายขนตอน
เกบรวบรวมขอมลดวยแบบสอบถาม วเคราะหขอมล
ดวยโปรแกรมสถตสำเรจรป สถตทใชในการ
วเคราะหขอมล คอ คาความถ คารอยละ คาเฉลย การ
วเคราะหสหสมพนธ และการถดถอยพหคณ ผลการ
วจยพบวา ผสงอายเกอบสามในสเปนเพศหญง อาย
เฉลย 67.03 ป และมรายไดเฉลย 9,012.27 บาทตอ
เดอน ประมาณครงหนงมภาวะโภชนาการเกน
ผสงอายสวนใหญมความรและทศนคตตอการบรโภค
อาหารอยในระดบด และผสงอายมากกวาครงม
พฤตกรรมการบรโภคอาหารอยในระดบปานกลาง
ความร ทศนคต และพฤตกรรมการบรโภคอาหารของ
ผสงอายในจงหวดสงขลามความสมพนธกนเชงบวก
อยางมนยสำคญทางสถต การวเคราะหการถดถอย
พหคณ พบวา ตวแปรความรเกยวกบการบรโภค
อาหารทมอทธพลตอการทำนายพฤตกรรมการ
บรโภคอาหารม 6 ตวแปรทมความสมพนธเชงบวก
คอ ไมกนอาหารเคมจด กนขาวกลอง ถวเมลดแหงกน
แทนเนอสตวได ไมควรกนเนอสตวตดมน กนขาว
เปนอาหารหลก และกนอาหารใหครบ 5 หม และม
เพยงตวแปรเดยวทมความสมพนธเชงลบอยางม
นยสำคญทางสถต คอ ไมควรกนอาหารทะเล และ
ตวแปรทศนคตตอการบรโภคอาหารทมอทธพลตอ
การทำนายพฤตกรรมการบรโภคอาหาร ม 6 ตวแปรท
มความสมพนธเชงบวก คอ ไมควรกนเนอสตวตดมน
ควรกนขาวกลอง ดมนมพรองมนเนย กนขาวเปน
อาหารหลก ไมดมสรา และไมกนอาหารเคมจด และ
ม 2 ตวแปรทมความสมพนธเชงลบอยางมนยสำคญ
ทางสถตคอ หลกเลยงอาหารทใสสารเคม และดมนม
เปนประจำ
คำสำคญ: ความร ทศนคต พฤตกรรมการบรโภค
อาหาร ผสงอาย
บทนำ
อาหารและโภชนาการ เปนสงทมความจำเปน
อยางยงสำหรบชวตมนษยตงแตแรกเกดจนกระทง
ตาย และยงเปนปจจยพนฐานตอการเจรญเตบโตและ
พฒนาการทางดานรางกาย จตใจ อารมณ และสงคม
การทบคคลมภาวะโภชนาการทดและมความรในการ
บรโภคอาหารใหถกตองตามหลกโภชนาการนน จะ
ชวยสงเสรมใหมสขภาพอนามยทแขงแรงสมบรณ
และมคณภาพชวตทด ซงจะมผลตอการดำรงชวตของ
มนษยและการพฒนาประเทศไดอยางมประสทธภาพ
ในชวงเวลากวา 2 ทศวรรษทผานมา แนวโนม
ประชากรของประเทศไทยไดมการเปลยนแปลงอยาง
รวดเรว อตราการเพมประชากรลดลงจากระดบสง
คอ ประมาณรอยละ 3.0 ตอป ในชวงป พ.ศ. 2503 มา
สระดบทคอนขางตำ ประมาณรอยละ 1.1 ตอปใน
ปจจบน การเปลยนแปลงอตราการเพมประชากรน
เปนผลจากการเปลยนแปลงทงในดานภาวะการตาย
และภาวะเจรญพนธ การลดลงของภาวะการตายของ
ประชากรไทยเนองมาจากปจจยหลายประการ สวน
หนงเปนผลจากการนำเอาวทยาการทางการแพทย
สมยใหมมาใช และการดำเนนงานทางดานการ
สาธารณสข ไมวาจะเปนการขยายบรการทางการ
แพทย เชน การเพมจำนวนศนยบรการสาธารณสข
และโรงพยาบาล ไปยงพนทตางๆ ของประเทศ จงม
ผลทำใหผสงอายมจำนวนเพมมากขน (วพรรณ, 2542)
ซงสอดคลองกบ อบเชย (2551) ซงไดกลาวไววา การ
ทมจำนวนผสงอายเพมมากขนนน เปนผลมาจาก
การกระจายการบรการดานสาธารณสขและจาก
นโนบายการวางแผนครอบครวทสงผลใหอตราการ
เจรญพนธของประชากรลดลง จงทำใหประชากร
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 18
ผสงอายเพมขนและมอายยนยาวขน โดยแนวโนม
อายเฉลยของเพศหญงจะมากกวาเพศชาย ซงในป
2548–2553 อายเฉลยของเพศหญงเพมขนเปน 73.0 ป
ในขณะเดยวกน เพศชายมอายเฉลย 68.8 ป ทงน
เนองจากเพศชายมการทำงานทหนกและเสยงมากกวา
เพศหญง อกทงเพศชายยงมพฤตกรรมทเสยงตอการ
เกดโรคตางๆ เชน การดมเครองดมทมแอลกอฮอล
และการสบบหร ดงนน พฤตกรรมดงกลาวจงสงผล
ทำใหอาย เฉล ยของ เพศชายนอยกว า เพศหญง
สหประชาชาต ใหนยามวา ประเทศใดมประชากรอาย
60 ปขนไป เปนสดสวนเกนรอยละ 10 หรออาย 65 ป
ขนไป เกนรอยละ 7 ของประชากรทงประเทศ ถอวา
ประเทศนนไดกาวเขาสสงคมผสงอาย (aging society)
และจะเปนสงคมผสงอายโดยสมบรณ (aged society)
เมอสดสวนประชากรอาย 60 ป เพมเปนรอยละ 20
และอาย 65 ปขนไป เพมเปนรอยละ 14 (สถาบน
เวชศาสตรผสงอาย, 2552) และนบตงแตป 2548
ประเทศไทยกำลงกาวเขาสสงคมผสงอาย โดยในป
2553 จะเปนปแรกทประเทศไทยกำลงยางกาวเขาส
สงคมผสงอาย (สำนกนโยบายและยทธศาสตร
กระทรวงสาธารณสข, 2553)
เมอแนวโนมจำนวนของผสงอายในประเทศ
ไทยสงขนจนกาวเขาสสงคมผสงอาย ปญหาในดาน
ตางๆ กยอมตามมา ไมวาจะเปนปญหาดานสงคม
เศรษฐกจ หรอปญหาภาวะทางโภชนาการ ซงเปน
ปญหาสำคญทควรพจารณาเปนอยางย ง เพราะ
เกยวของกบการพฒนาคณภาพชวตของผสงอาย ควร
ตระหนกและใหความสำคญแกผสงอาย เพราะ
ผสงอายเปนกลมคนทควรไดรบการดแลเอาใจใสเปน
พเศษ การกนอาหารทถกหลกโภชนาการในผสงอาย
จงเปนสงทจำเปน เพอชวยใหเซลลตางๆ เปลยนแปลง
และเสอมสลายชาลง ปญหาโภชนาการในผสงอาย
มกเนองมาจากสาเหตการมบรโภคนสยทไมถกตอง
ผสงอายบางคนยดมนอยกบบรโภคนสยทปฏบต
ไมถกตองมาตงแตอายยงนอย และยงเปนการยาก
ลำบากทจะเปลยนแปลงบรโภคนสยทไมถกตอง ซง
เปนสาเหตทสำคญททำใหเกดปญหาโภชนาการใน
ผสงอาย ไมวาจะเปนการไดรบอาหารไมเพยงพอ
ทำใหเกดโรคขาดสารอาหารตางๆ ได การยอยการดด
ซมเสอมประสทธภาพ หรอความผนแปรทางอารมณ
โภชนบญญต 9 ประการ หรอขอปฏบตการ
กนอาหารเพอสขภาพทดของคนไทย เปนรปแบบการ
บรโภคอาหารทจะนำไปใชประโยชนไดสงสดกบ
สขภาพของรางกายและถกตองตามหลกโภชนาการ
วยผสงอายมความตองการปรมาณอาหารลดนอยลง
แตความตองการสารอาหารตางๆ ยงคงเดม ซงควรจด
อาหารใหเหมาะกบสภาพรางกายและจตใจของ
ผสงอายดวย เพอกระตนใหผสงอายเกดความอยาก
อาหาร และกนอาหารไดดยงขน ในการจดอาหารให
ผสงอายไดนำหลกโภชนบญญต 9 ประการมาใช เชน
เดยวกบวยอนๆ โดยมหลกการทสำคญ ดงน 1) กน
อาหารครบ 5 หม แตละหมใหหลากหลาย และ
หมนดแลนำหนกตว 2) กนขาวเปนอาหารหลก สลบ
กบอาหารประเภทแปงเปนบางมอ 3) กนพชผกให
มากและกนผลไมเปนประจำ 4) กนปลา เนอสตว
ไมตดมน ไข และถวเมลดแหงเปนประจำ 5) ดมนม
ใหเหมาะสมตามวย 6) กนอาหารทมไขมนแตพอควร
7) หลกเลยงการกนอาหารรสหวาน และเคมจด 8) กน
อาหารทสะอาดปราศจากสารปนเปอน และ 9) งด
หรอลดเครองดมทมแอลกอฮอล (พทธนนท, 2549)
จงหวดสงขลาตงอยฝงตะวนออกของภาคใต
มขนาดใหญเปนอนดบท 27 ของประเทศ และใหญ
เปนอนดบท 3 ของภาคใต รองจากจงหวดสราษฏร
ธาน และจงหวดนครศรธรรมราช ปจจบนจงหวด
สงขลาม 16 อำเภอ (สำนกงานสาธารณสขจงหวด
สงขลา, 2547) ซงมประชากรอาศยอยเปนจำนวนมาก
รวมทงจำนวนผสงอายกมแนวโนมเพมขน ซง
ปจจบนจงหวดสงขลามจำนวนผสงอายทงหมด
90,360 คน และมการกอตงชมรมผสงอายในจงหวด
สงขลาในทกอำเภอ ซงมชมรมผสงอายจำนวน 291
ชมรม (สำนกงานสาธารณสขจงหวดสงขลา, 2554)
เพอใหผสงอายไดเขารวมกจกรรมตางๆ ของชมรมฯ
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 19
รวมทงไดรบความร ตลอดจนขาวสารตางๆ ทเปน
ประโยชนตอผสงอาย
ดวยเหตนผวจยจงศกษาวา ผสงอายในจงหวด
สงขลามความรเกยวกบการบรโภคอาหารในระดบใด
มทศนคตตอการบรโภคอาหารอยางไร พฤตกรรม
การบรโภคอาหารเปนอยางไร และความร ทศนคต
และพฤตกรรมการบรโภคอาหารของผสงอายมความ
สมพนธกนหรอไม อยางไร ซงผลการวจยอาจใชเปน
แนวทางแกสถาบนการศกษาและหนวยงานท
เกยวของในการสงเสรมและเผยแพรความรเกยวกบ
การบรโภคอาหารทถกตองใหแกผสงอาย เพอนำ
ไปสการมพฤตกรรมการบรโภคอาหารทถกตองและ
การมคณภาพชวตทดของผสงอาย ใชเปนแนวทางใน
การจดกจกรรมหรอโครงการเพอปองกนภาวะ
ทพโภชนาการของผสงอาย อกทงยงเปนแนวทางใน
การรณรงคใหผสงอายมทศนคตทดตอการบรโภค
อาหารถกตองตามหลกโภชนาการ เพอการมภาวะ
โภชนาการทดของผสงอาย
วตถประสงคของการวจย
เพอศกษาความร ทศนคต และพฤตกรรมการ
บรโภคอาหารของผสงอายในจงหวดสงขลา และ
ความสมพนธระหวางความร ทศนคต และพฤตกรรม
การบรโภคอาหารของผสงอายในจงหวดสงขลา
ขอบเขตของการวจย
ขอบเขตดานประชากร ศกษาเฉพาะผสงอายท
เปนสมาชกหรอเขารวมกจกรรมของชมรมผสงอาย
ในจงหวดสงขลา และขอบเขตดานเนอหา ศกษา
เฉพาะความร ทศนคต และพฤตกรรมการบรโภค
อาหารของผสงอายโดยยดหลกโภชนบญญต 9
ประการ ซงเปนรปแบบการบรโภคอาหารทจะนำไป
ใชประโยชนไดสงสดกบสขภาพของรางกายและ
ถกตองตามหลกโภชนาการ
สมมตฐานของการวจย
ความร ทศนคต และพฤตกรรมการบรโภค
อาหารของผสงอายในจงหวดสงขลามความสมพนธ
กน
วธดำเนนการวจย
การศกษาวจยในครงน เปนการวจยเชง
สหสมพนธ ซงมงเนนศกษาความสมพนธระหวาง
ความร ทศนคต และพฤตกรรมการบรโภคอาหารของ
ผสงอายในจงหวดสงขลา
ประชากรและกลมตวอยาง
ประชากรทใชในการศกษาครงน คอ ผสงอาย
ทเปนสมาชกหรอเขารวมกจกรรมของชมรมผสงอาย
ในจงหวดสงขลา จำนวน 90,360 คน ทำการสมกลม
ตวอยางแบบหลายขนตอน (multi-stage random
sampling) ไดกลมตวอยางจำนวน 400 คน
เครองมอทใชในการวจย
เครองมอทใชในการวจยครงน คอ แบบ
สอบถาม แบงเปน 4 ตอน ดงน ตอนท 1 ขอมล
พนฐานสวนบคคลของผสงอายในจงหวดสงขลา
ตอนท 2 ความรเกยวกบการบรโภคอาหาร เปนแบบ
ทดสอบปรนยแบบถกผด ตอนท 3 ทศนคตตอการ
บรโภคอาหาร เปนแบบสอบถามมาตราสวนประเมนคา
และ ตอนท 4 พฤตกรรมการบรโภคอาหาร เปน
แบบสอบถามมาตราสวนประเมนคา แบบสอบถามม
คาความเชอมนเทากบ 0.91 ซงแสดงใหเหนวา
แบบสอบถามฉบบนมความเชอมนสง จงไดนำ
แบบสอบถามไปใชกบกลมตวอยางททำการวจยครง
น
การเกบรวบรวมขอมลและการวเคราะหขอมล
ผวจยดำเนนการเกบรวบรวมขอมลระหวาง
วนท 27 กมภาพนธ – 12 มนาคม 2555 ได
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 20
แบบสอบถามทสมบรณกลบคนมาทงหมด 400 ชด
คดเปนรอยละ 100 ของแบบสอบถามทงหมด
ระหวางดำเนนการเกบรวบรวมขอมล ผวจยสม
สมภาษณผสงอายทเปนกลมตวอยาง จำนวน 80 คน
เกยวกบการบรโภคอาหาร สถตทใชในการวเคราะห
ขอมล คอ คาความถ คารอยละ คาเฉลย การวเคราะห
สหสมพนธแบบเพยรสน และการถดถอยพหคณ
ผลของการวจยและขอวจารณ
ขอมลพนฐานสวนบคคล
ผสงอายท เปนกลมตวอยางเกอบสามในส
(74.3%) เปนเพศหญง เกอบครง (47.2%) มอาย
ระหวาง 60-65 ป โดยมอายเฉลย 67.03 ป ผสงอาย
ประมาณสองในหา (41.4%) มนำหนกระหวาง 51–60
กโลกรม โดยมนำหนกเฉลย 59.61 กโลกรม ผสงอาย
เกอบสองในหา (38.0%) มสวนสง 155 เซนตเมตร
และตำกวา โดยมสวนสงเฉลย 158.46 เซนตเมตร
ผสงอายประมาณครงหนง (50.5%) มภาวะโภชนาการ
เกน ผสงอายเกอบสามในส (71.8%) มสถานภาพ
สมรส ผสงอายรอยละ 69.0 มการศกษาระดบประถม
ศกษา โดยประกอบอาชพเกษตรกรรมมากทสด
(30.3%) ผสงอายมากกวาหนงในสาม (35.5%) ม
รายได 5,000 บาทตอเดอน มรายไดเฉลย 9,012.27
บาทตอเดอน ผสงอายสวนใหญ (92.8%) ไดรบความ
รดานโภชนาการอาหาร และผสงอายมากกวาสองใน
สาม (67.8%) ไดรบการตรวจสขภาพ 1 ครงตอป
ความร เกยวกบการบรโภคอาหารของผสงอายใน
จงหวดสงขลา
จากการศกษาพบวา ผสงอายในจงหวดสงขลา
ทเปนกลมตวอยางสวนใหญ (86.3%) มความรอยใน
ระดบด รองลงมารอยละ 13.4 มความรอยในระดบ
ปานกลาง และมเพยงรอยละ 0.3 มความรเกยวกบการ
บรโภคอาหารอยในระดบไมด โดยเฉลยผสงอายใน
จงหวดสงขลามคะแนนความร 16.39 คะแนน ซงจาก
การศกษา พบวา กลมตวอยาง รอยละ 92.8 เคยไดรบ
ความรดานอาหารและโภชนาการจากแหลงตางๆ
ไดแก รายการโทรทศน สาธารณสขชมชน หนงสอ
เพอน ชมรมผสงอาย โรงพยาบาล และเทศบาล โดย
ผสงอายไดรบความรดานอาหารและโภชนาการจาก
รายการโทรทศนมากทสด คดเปนรอยละ 70.8 ซง
สอดคลองกบ การศกษาของ เลศศร (2550) พบวา
นกศกษาสามในส (75%) มความรอยในระดบด
เนองจากนกศกษาไดมโอกาสรบรถงความสำคญของ
คณคาของอาหารไทยจากขาวสารตางๆ (ตารางท 1)
ตารางท 1 ระดบความรเกยวกบการบรโภคอาหารของผสงอายในจงหวดสงขลา
(n = 400)
ระดบความรเกยวกบการบรโภคอาหาร จำนวน (คน) รอยละ
ความรระดบด (ชวงคะแนนรวม 14–20 คะแนน)
ความรระดบปานกลาง (ชวงคะแนนรวม 8–13 คะแนน)
ความรระดบไมด (ชวงคะแนนรวม 0–7 คะแนน)
X = 16.39
Minimum = 7, Maximum = 20
Mode = 18 (n = 76)
345
54
1
86.3
13.4
0.3
รวม 400 100.0
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 21
จากการศกษาความร เกยวกบการบรโภค
อาหารของผสงอายเปนรายประเดน พบวา ผสงอายท
เปนกลมตวอยางตอบถกนอยกวารอยละ 60 มเพยง 2
ประเดน คอ ผสงอายไมจำเปนตองกนอาหารใหครบ
5 หมทกวนกได (54.3%) ซงแสดงวายงมผสงอาย
เกอบครง (45.7%) ทยงเขาใจผดเกยวกบประเดนทไม
จำเปนตองกนอาหารใหครบ 5 หมทกวนกได ซงตาม
หลกของการบรโภคอาหารทถกตองนน ตองบรโภค
อาหารใหครบ 5 หมทกวน เนองจากรางกายตองการ
สารอาหารทมอยในอาหารไดแก โปรตน คารโบไฮเดรต
ไขมน เกลอแร วตามน และนำ ถากนอาหารไมครบ 5
หม หรอกนอาหารซำซากเพยงบางชนดทกวน อาจ
ทำใหไดรบสารอาหารบางประเภทไมเพยงพอหรอ
มากเกนไป ดงนนในวนหนงๆ จงจำเปนตองกน
อาหารใหครบ 5 หม ในปรมาณแตละหมให
หลากหลาย จงจะไดสารอาหารครบถวน และ
เพยงพอสำหรบความตองการของรางกาย อนจะนำ
ไปสภาวะโภชนาการทดตามมา (พทธนนท, 2549)
และอก 1 ประเดน คอ ผสงอายไมจำเปนตองกนผก
หลายชนด ถากนในปรมาณทเพยงพอ (46.5%) ซง
แสดงวายงมผสงอายมากกวาครง (53.5%) ทยงเขาใจ
ผดเกยวกบประเดนทไมจำเปนตองกนผกใหหลาย
ชนดกได ถาหากกนในปรมาณทเพยงพอ แตสงทถก
ตองคอ ผสงอายควรกนผกใหมาก และใหหลากหลาย
ชนดสลบกน ทงผกสเขยว และผกสเหลอง ซงเปน
อาหารทอดมดวยวตามน และแรธาตตางๆ มากมาย
เชน เปนแหลงของวตามนเอ และวตามนซ เปนตน
(สถาบนเวชศาสตรผสงอาย, 2552)
ทศนคตตอการบรโภคอาหารของผสงอายในจงหวด
สงขลา
จากการศกษาพบวา ผสงอายมากกวาสามในส
(77.8%) มทศนคตตอการบรโภคอาหารอยในระดบด
และมเพยงรอยละ 22.2 ทมทศนคตเปนกลางตอการ
บรโภคอาหาร ทงนไมมผสงอายทมทศนคตตอการ
บรโภคอาหารไมด โดยมคาเฉลยของคะแนนทศนคต
45.58 คะแนน ซงการทผสงอายมทศนคตตอการ
บรโภคอาหารอยในระดบดนน อาจเนองมาจากผ
สงอายสวนใหญ (86.3%) มความรเกยวกบการ
บรโภคอาหารอยในระดบดทำใหมทศนคตตอการ
บรโภคอาหารทดดวย ซงสอดคลองกบ Zimbardo
(1977, pp. 49–53 อางถงใน อนกล, 2551) สรปวา
ทศนคตตอสงใดสงหนงของคนเราจะเปนอยางไรขน
อยกบความรทมอย คอ ถามความรด ทศนคตตอสง
นนกจะดตามไปดวย (ตารางท 2)
จากการศกษาทศนคตตอการบรโภคอาหาร
ตารางท 2 ระดบทศนคตตอการบรโภคอาหารของผสงอายในจงหวดสงขลา
(n = 400)
ระดบทศนคตตอการบรโภคอาหาร จำนวน (คน) รอยละ
ทศนคตระดบด (ชวงคะแนนรวม 43–54 คะแนน)
ทศนคตทเปนกลาง (ชวงคะแนนรวม 31–42 คะแนน)
ทศนคตระดบไมด (ชวงคะแนนรวม 18–30 คะแนน)
X = 45.58
Minimum = 32, Maximum = 54
Mode = 44 (n = 47)
311
89
-
77.8
22.2
-
รวม 400 100.0
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 22
ของผสงอายทเปนกลมตวอยาง เมอพจารณาใน
ประเดนยอย พบวา มประเดนทผสงอายมทศนคตท
เหนดวยในระดบทตำ (35.5%) คอ ประเดนทวาไข
เหมาะสำหรบผสงอาย เพราะมคณคาทางอาหารสง
ทงนเนองมาจากผสงอายเขาใจวาไขไมเหมาะสำหรบ
ผสงอาย เพราะไขแดงมไขมนสง ซงถาบรโภคแลวจะ
ทำใหไขมนในเลอดสง และเปนโรคอวนได แตไข
นนเหมาะสำหรบผสงอายถาบรโภคสปดาหละไม
เกน 3-4 ฟอง เพราะมคณคาทางอาหารสงมาก ใน
ไขแดงมแรธาตเหลกในปรมาณสง นอกจากนไขเปน
อาหารทนม เคยวงาย ยอยงาย และดดซมไดด
(สถาบนเวชศาสตรผสงอาย, 2552)
พฤตกรรมการบรโภคอาหารของผสงอายในจงหวด
สงขลา
จากการศกษาพบวา ผสงอายทเปนกลม
ตวอยางมากกวาครง (54.2%) มพฤตกรรมการบรโภค
อาหารอยในระดบปานกลาง ทเหลอ (45.8%) ม
พฤตกรรมการบรโภคอาหารอยในระดบด โดยมคา
เฉลยของคะแนนพฤตกรรม 58.77 คะแนน ทงนการ
ทผสงอายมพฤตกรรมการบรโภคอาหารอยในระดบ
ปานกลาง อาจเปนเพราะผสงอายบรโภคอาหารเปน
ชวตประจำวนอยแลว โดยอาจบรโภคอาหารตาม
ความเคยชน ตามความสะดวก หรอตามบรโภคนสย
ของตนทมมาตงแตเดก และอาจไมคำนงถง
หลกโภชนาการอาหารมากนก จงเปนเหตใหผสงอาย
มากกวาครงมพฤตกรรมการบรโภคอาหารอยใน
ระดบปานกลาง ซงสอดคลองกบผลของการสม
สมภาษณการบรโภคอาหารของผสงอาย ทพบวา
ผสงอายสวนใหญไมรบประทานอาหารมอเชาทให
สารอาหารทครบถวน แตนยมรบประทานเพยงแค
โอวลตน ชา และกาแฟ กบขนมเปนสวนใหญ ทงน
อาจเนองมาจากความเคยชนในการรบประทาน
อาหาร ความสะดวกรวดเรว เพราะผสงอายบางคนยง
ตองออกไปทำงานนอกบาน จงมความเรงรบในการ
รบประทานอาหาร (ตารางท 3)
จากการศกษาพฤตกรรมการบรโภคอาหาร
ของผสงอายทเปนกลมตวอยาง เมอพจารณาใน
ประเดนยอย พบวา ผสงอายทเปนกลมตวอยางสวน
ใหญ (รอยละ 89) มพฤตกรรมทปฏบตบางครงและ
ไมเคยปฏบต ในการออกไปรบประทานอาหารนอก
บานกบลกหลาน หรอเพอน ทงนอาจเนองจาก
ผสงอายไมสะดวกทจะออกไปรบประทานอาหาร
นอกบาน จงตองอาศยใหบตรหลานพาไป เพราะไม
สามารถเดนทางไดดวยตวเอง อกทงบตรหลานตอง
ออกจากบานเพอไปทำงาน จงไมมเวลาออกไป
รบประทานอาหารนอกบาน รวมทงผสงอายในบาง
ครอบครวนยมทำอาหารรบประทานเองทบาน ซงใน
ตารางท 3 ระดบพฤตกรรมการบรโภคอาหารของผสงอายในจงหวดสงขลา
(n = 400)
ระดบพฤตกรรมการบรโภคอาหาร จำนวน (คน) รอยละ
พฤตกรรมระดบด (ชวงคะแนนรวม 61–90 คะแนน)
พฤตกรรมระดบปานกลาง (ชวงคะแนนรวม 31–60 คะแนน)
พฤตกรรมระดบไมด (ชวงคะแนนรวม 0–30 คะแนน)
X = 58.77
Minimum = 37, Maximum = 84
Mode = 63 (n = 24)
183
217
-
45.8
54.2
-
รวม 400 100.0
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 23
ก า ร อ อ ก ไ ป ร บ ป ร ะ ท า น อ า ห า ร น อ ก บ า น ก บ
บตรหลาน หรอเพอนนน จะเปนการสรางบรรยากาศ
ทดในการรบประทานอาหาร ทำใหผสงอายสดชน
จตใจสบาย และรบประทานอาหารไดมากขนดวย
(รจรา, 2550)
นอกจากนผ ว จ ยไดทำการสมสมภาษณ
ผสงอายทเปนกลมตวอยาง จำนวน 80 คน เกยวกบ
อาหารทผสงอายรบประทานในแตละมอ ไดแก
มอเชา มอกลางวน มอเยน และอาหารวาง ดงน
อาหารมอเชา พบวา ผสงอายทใหการ
สมภาษณประมาณครงหนง (42 คน) ดมชา กาแฟ
โอวลตน กบขนมปง และขาวเหนยว เนองจาก
ผสงอายตนตงแตเชา จงตองรบประทานอาหาร
ประเภทนเพอไมใหหว และไมใหทองวาง อาหารมอ
กลางวน พบวา ผสงอายทใหการสมภาษณเกอบสใน
หา (63 คน) รบประทานขาวสวย กบแกงจด แกงสม
ผดผก ปลาทอด นำพรก และผกตม เนองจากเปน
อาหารทมประโยชน มคณคาทางอาหาร โดยให
เหตผลวา ปลาดตอสขภาพ และยอยงาย ผกชวยให
ขบถายไดดขน และหลกเลยงไขมน อาหารมอเยน
พบวา ผสงอายทใหการสมภาษณประมาณครงหนง
(41 คน) รบประทานขาวสวย กบแกงสม แกงเผด
ผดผก ปลาทอด และปลาเคม เนองจาก รบประทานแลว
อมทอง ผกชวยใหขบถายไดดขน และรบประทาน
อาหารตามความเคยชน
อาหารวางประเภทเครองดม พบวา ผสงอายท
ใหการสมภาษณเกอบสในหา (63 คน) ดมชา กาแฟ
ซงเปนเครองดมทมสวนผสมของคาเฟอน และไม
เหมาะสำหรบผสงอาย และในขณะเดยวกนผสงอาย
เกอบสในหา ดมโอวลตน ซงเปนเครองดมทเหมาะ
สำหรบผสงอาย และยงใหประโยชนแกรางกาย
เนองจากเปนเครองดมทนยมดมกน และผสงอายม
ความเคยชนในการดมเครองดมประเภทน จงตดเปน
นสยทำใหดมมาโดยตลอด อกทงมความสะดวกใน
การดม เพราะชา กาแฟ และโอวลตน จะซอเกบไวท
บาน และสามารถชงดมไดงาย อาหารวางประเภท
ผลไม พบวา ผสงอายทใหการสมภาษณสวนใหญ
(66 คน) รบประทานสม กลวย มะละกอ และแตงโม
เนองจากเปนผลไมทใหประโยชนแกรางกาย รสชาต
ไมหวานมากนก เหมาะสำหรบผสงอาย อกทงเคยว
งาย เพราะมเนอสมผสทนม และชวยใหขบถายไดด
อาหารวางประเภทขนม พบวา ผสงอายท
ใหการสมภาษณสวนใหญ (71 คน) รบประทาน
ลอดชองสงคโปร ขนมปง ขนมเปยกปน และขนมชน
เนองจาก ความชอบสวนตว และรบประทานขนม
ประเภทนมานานตงแตเดก จงเกดเปนความเคยชน
อกทงมเนอสมผสทนม และเคยวงาย
ความสมพนธระหวางความร ทศนคต และ
พฤตกรรมการบรโภคอาหารของผสงอายในจงหวด
สงขลา
การวเคราะหสหสมพนธ
จากการศกษาความสมพนธระหวางความร
ทศนคต และพฤตกรรมการบรโภคอาหาร พบวา
ความรเกยวกบการบรโภคอาหารมความสมพนธใน
เชงบวกหรอในทศทางเดยวกนกบทศนคต เปนความ
สมพนธในระดบปานกลางอยางมนยสำคญทางสถต
ทระดบ .01 (r = .51) กลาวคอ ผสงอายทมความร
เกยวกบการบรโภคอาหารในระดบดจะมทศนคตทด
ตอการบรโภคอาหารดวย
ความร เกยวกบการบรโภคอาหารมความ
สมพนธในเชงบวกหรอในทศทางเดยวกนกบ
พฤตกรรม เปนความสมพนธในระดบตำอยางม
นยสำคญทางสถตทระดบ .01 (r = .34) กลาวคอ
ผสงอายทมความรเกยวกบการบรโภคอาหารในระดบ
ดจะมพฤตกรรมการบรโภคอาหารทดดวย
ทศนคตตอการบรโภคอาหารมความสมพนธ
ในเชงบวกหรอในทศทางเดยวกนกบพฤตกรรม
เปนความสมพนธในระดบตำอยางมนยสำคญทาง
สถตทระดบ .01 (r = .23) กลาวคอ ผสงอายทม
ทศนคตทดตอการบรโภคอาหารจะมพฤตกรรมการ
บรโภคอาหารทดดวย (ตารางท 4)
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 24
การวเคราะหการถดถอยพหคณ
1. การว เคราะหการถดถอยพหคณแบบ
ขนตอน เพอหาอทธพลของตวแปรความรเกยวกบ
การบรโภคอาหาร ทมตอพฤตกรรมการบรโภค
อาหาร (ตวแปรเกณฑ)
ผลการวเคราะหการถดถอยพหคณ เพอหา
อทธพลของตวแปรความรเกยวกบการบรโภคอาหาร
ทมตอพฤตกรรมการบรโภคอาหาร (ตวแปรเกณฑ)
พบวา ตวแปรตนหรอตวแปรทำนายทง 20 ตวแปร
ตวแปรทมอทธพลตอการทำนายพฤตกรรมการ
บรโภคอาหารของผสงอายในจงหวดสงขลาอยางม
นยสำคญทางสถตทระดบ .001 (F = 14.684) ม 7
ตวแปร โดยความรเกยวกบการบรโภคอาหาร ใน
ประเดน ผสงอายบรโภคไขเคม เตาหย ปลาเคม
ผกดอง ไดอยางไมจำกด เปนดชนทสามารถอธบาย
ความแปรปรวนของพฤตกรรมการบรโภคอาหารได
มากทสด หรอกลาวไดวามอทธพลสงสด กลาวคอ
สามารถอธบายความแปรปรวนของพฤตกรรมการ
บรโภคอาหารไดรอยละ 10.6 (R2 = .106) อาจ
เนองมาจาก ผสงอายไดรบความรดานโภชนาการ
อาหารในเรองของการบรโภคอาหารทถกตองตาม
หลกโภชนาการ จากแหลงตางๆ เชน รายการ
โทรทศน สาธารณสขชมชน หนงสอ เพอน หรอจาก
ชมรมผสงอาย เปนตน ซงแหลงความรตางๆ เหลาน
ใหความร เกยวกบการบรโภคอาหารทถกตองแก
ผสงอาย ทำใหผสงอายมความรในการบรโภคอาหาร
เปนอยางด ทงนผสงอายทมความรดวาไมควรบรโภค
อาหารทมรสเคมจด เชน ไขเคม ปลาเคม ผกดอง
เปนตน จงทำใหมพฤตกรรมการบรโภคอาหารทด
ตามไปดวย เนองจากการบรโภคอาหารทมรสเคมจด
จะมโอกาสเสยงตอการเกดโรคความดนโลหตสง
(พทธนนท, 2549) และเมอดชนทงเจดนรวมกน
อธบายพฤตกรรมการบรโภคอาหาร จะสามารถ
อธบายความแปรปรวนไดรอยละ 21.8 (R2 = .218)
(ตารางท 5)
2. การว เคราะหการถดถอยพหคณแบบ
ขนตอน เพอหาอทธพลของตวแปรทศนคตตอการ
บรโภคอาหาร ทมตอพฤตกรรมการบรโภคอาหาร
(ตวแปรเกณฑ)
ผลการวเคราะหการถดถอยพหคณ เพอหา
อทธพลของตวแปรทศนคตตอการบรโภคอาหารทม
ตอพฤตกรรมการบรโภคอาหาร (ตวแปรเกณฑ)
พบวา ตวแปรตนหรอตวแปรทำนายทง 18 ตวแปร
ตวแปรทมอทธพลตอการทำนายพฤตกรรมการ
บรโภคอาหารของผสงอายในจงหวดสงขลาอยางม
นยสำคญทางสถตทระดบ .001 (F = 12.260) ม 8
ตวแปร โดยทศนคตตอการบรโภคอาหาร ในประเดน
ผสงอายควรกนเนอสตวตดมน เพราะเนอนม และม
รสชาตอรอยกวาเนอสตวไมตดมน เปนดชนท
สามารถอธบายความแปรปรวนของพฤตกรรมการ
บรโภคอาหารไดมากทสด หรอกลาวไดวามอทธพล
สงสด กลาวคอ สามารถอธบายความแปรปรวนของ
ตารางท 4 ความสมพนธระหวางความร ทศนคต และพฤตกรรมการบรโภคอาหารของผสงอายในจงหวด
สงขลา
(n = 400)
ความร ทศนคต พฤตกรรม
ความร 1.00
ทศนคต 0.51** 1.00
พฤตกรรม 0.34** 0.23** 1.00
** p < .01
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 25
ตารางท 5 การวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอน โดยใชพฤตกรรมการบรโภคอาหารเปนตวแปรเกณฑ:
ศกษาอทธพลของความรเกยวกบการบรโภคอาหาร
(n = 400)
ตวแปร R2 R2Change b Beta t p
1. ผสงอายบรโภคไขเคม เตาหย ปลาเคม
ผกดอง ไดอยางไมจำกด
.106 .106 6.872 .237 4.783 .000
2. ผสงอายควรกนขาวกลองหรอขาวซอมมอ
แทนขาวขดขาว
.141 .035 4.313 .156 3.105 .002
3. ถวเมลดแหง เชน ถวเขยว ถวเหลอง
สามารถกนแทนเนอสตวได
.163 .022 2.431 .120 2.501 .013
4. ผสงอายควรกนเนอสตวตดมน เชน
หมสามชน ขาหม เพราะนม และเคยวงาย
.182 .019 3.464 .146 2.912 .004
5. การกนอาหารทะเล เชน ปลาหมก
หอยนางรม ถากนในปรมาณมากจะทำให
ระดบไขมนในเลอดสง
.195 .013 -2.660 -.128 -2.659 .008
6. ผสงอายควรกนขาวเปนหลกสลบกบ
กวยเตยว หรอขนมจนเปนบางมอ
.206 .011 2.288 .130 2.716 .007
7. ผสงอายไมจำเปนตองกนอาหารใหครบ
5 หม ทกวนกได
.218 .012 1.952 .115 2.385 .018
คาคงท 43.376
F 14.684
p .000 Standard error = 7.514, Adjusted R2 = .203, p < .05
พฤตกรรมการบรโภคอาหารไดรอยละ 10.2 (R2 = .102)
อาจเปนเพราะ ผสงอายตระหนกดวาเนอสตวตดมน
ไมเหมาะสำหรบผสงอาย เพราะมไขมนสง ถงแมจะ
มเนอสมผสทออนนมกวาเนอสตวไมตดมน และเมอ
บรโภคแลวจะทำใหไขมนในเลอดสง ซงเปนสาเหต
ของการเกดโรคตางๆ ได เชน โรคอวน โรคความดน
โลหตสง เปนตน ทงนผสงอายควรลดอาหารจำพวก
ไขมน เชน เนอสตวตดมนตางๆ และหมนตรวจระดบ
โลหตเปนประจำ (กองโภชนาการ, 2544) ซง
สอดคลองกบ พทธนนท (2549) ทกลาววา ผสงอาย
ควรเลอกกนเนอสตวทไมตดมน เพราะจะชวยลดการ
สะสมไขมนในรางกายและโลหต ซงจะนำไปสการม
สขภาพทด และเมอดชนทงแปดนรวมกนอธบาย
พฤตกรรมการบรโภคอาหาร จะสามารถอธบายความ
แปรปรวนไดรอยละ 20.1 (R2 = .201) (ตารางท 6)
สรปและขอเสนอแนะ
ผสงอายในจงหวดสงขลาทเปนกลมตวอยาง
สวนใหญมความรและทศนคตตอการบรโภคอาหาร
อยในระดบด และผสงอายมากกวาครงมพฤตกรรม
การบรโภคอาหารอยในระดบปานกลาง ความร
ทศนคต และพฤตกรรมการบรโภคอาหารของผ
สงอายในจงหวดสงขลามความสมพนธกนเชงบวก
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 26
อยางมนยสำคญทางสถต การวเคราะหการถดถอย
พหคณ พบวา ตวแปรความรเกยวกบการบรโภค
อาหารทมอทธพลตอการทำนายพฤตกรรมการ
บรโภคอาหารม 6 ตวแปรทมความสมพนธเชงบวก
คอ ไมกนอาหารเคมจด กนขาวกลอง ถวเมลดแหงกน
แทนเนอสตวได ไมควรกนเนอสตวตดมน กนขาว
เปนอาหารหลก และกนอาหารใหครบ 5 หม และม
เพยงตวแปรเดยวทมความสมพนธเชงลบอยางม
นยสำคญทางสถต คอ ไมควรกนอาหารทะเล และ
ตวแปรทศนคตตอการบรโภคอาหารทมอทธพลตอ
การทำนายพฤตกรรมการบรโภคอาหารม 6 ตวแปรท
มความสมพนธเชงบวก คอ ไมควรกนเนอสตวตดมน
ควรกนขาวกลอง ดมนมพรองมนเนย กนขาวเปน
อาหารหลก ไมดมสรา และไมกนอาหารเคมจด และ
ม 2 ตวแปรทมความสมพนธเชงลบอยางมนยสำคญ
ทางสถต คอ หลกเลยงอาหารทใสสารเคม และดมนม
เปนประจำ
จากการศกษาครงนผวจยมขอเสนอแนะ
สำหรบผทเกยวของ เชน สำนกงานสาธารณสข
โรงพยาบาล ชมรมผสงอาย และหนวยงานทเกยวของ
ตารางท 6 การวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอน โดยใชพฤตกรรมการบรโภคอาหารเปนตวแปรเกณฑ:
ศกษาอทธพลของทศนคตตอการบรโภคอาหาร
(n = 400)
ตวแปร R2 R2Change b Beta t p
1. ผสงอายควรกนเนอสตวตดมน เพราะเนอ
นมและมรสชาตอรอยกวาเนอสตว
ไมตดมน .102 .102 3.387 .226 5.497 .000
2. ผสงอายควรกนขาวกลองหรอขาวซอมมอ
เปนประจำ จะทำใหอายยน ปราศจากโรค .126 .024 2.234 .139 2.971 .003
3. การกนอาหารทใสสารเคม เชน สผสม
อาหาร สารกนบด จะทำใหเกดโรคได .143 .017 -1.460 -.137 -3.001 .003
4. การดมนมพรองมนเนย และนมถวเหลอง
จะชวยลดความอวนได .158 .015 1.796 .162 3.507 .001
5. ผสงอายไมจำเปนตองกนขาวกได หากกน
กวยเตยว ขนมจนเปนประจำ .172 .014 1.273 .112 2.360 .019
6. การดมสรา จะชวยใหสมองปลอดโปรง .183 .011 2.526 .110 2.389 .017
7. ผสงอายไมจำเปนตองดมนม หากรางกาย
แขงแรงอยแลว .191 .008 -1.014 -.103 -2.183 .030
8. การเตมเครองปรงในอาหาร เชน นำปลา
นำตาล ซอว จะชวยเพมรสชาตของอาหาร
ใหอรอยถกปากมากขน .201 .010 .894 .097 2.123 .034
คาคงท 32.814
F 12.260
p .000 Standard error = 7.535, Adjusted R2 = .184, p < .05
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 27
กบการใหความร ปรบเปลยนทศนคต และพฤตกรรม
การบรโภคอาหารดงน
1. จากการศกษา พบวา ผสงอายสวนใหญม
ความรเกยวกบการบรโภคอาหารอยในระดบด ทงน
เนองจากผสงอายมความร และความเขาใจดเกยวกบ
การบรโภคอาหาร ซงไดรบความรจากสอ และแหลง
ความรตางๆ ดงผลการศกษาทพบวา ผสงอายเกนสอง
ในสามไดรบความรดานอาหารและโภชนาการจาก
รายการโทรทศน และสาธารณสขชมชน แตทงน จาก
ผลการศกษาความรเกยวกบการบรโภคอาหาร พบวา
มบางประเดนทผสงอายยงเขาใจผด และยงมความร
นอยเกยวกบการบรโภคอาหาร คอ ประเดนทวา
ผสงอายไมจำเปนตองกนอาหารใหครบ 5 หมทกวน
กได และ ผสงอายไมจำเปนตองกนผกหลายชนด ถา
กนในปรมาณทเพยงพอ จงควรมการเผยแพรความร
เกยวกบการบรโภคอาหารผานทางรายการโทรทศน
และสาธารณสขชมชน อยางไรกตาม หนวยงานท
เกยวของ เชน ชมรมผสงอาย โรงพยาบาล และ
เทศบาล ซงเปนหนวยงานทใกลชดผสงอายมากทสด
แตจากผลการศกษาพบวา ผสงอายไดรบความรดาน
อาหารและโภชนาการจากหนวยงานทกลาวมา
ขางตน ในปรมาณทคอนขางนอย ดงนน หนวยงาน
ดงกลาวจงควรเรงเผยแพรความร ตลอดจนทำความ
เขาใจใหผสงอายมความร และความเขาใจเกยวกบ
การบรโภคอาหารทถกตอง เพอการมภาวะ
โภชนาการทดของผสงอายตอไป
จากผลการวเคราะหการถดถอยพหคณ พบวา
ประเดนความรเกยวกบการบรโภคอาหารมอทธพล
ตอการทำนายพฤตกรรมการบรโภคอาหารไดสงสด
คอ ผสงอายบรโภคไขเคม เตาหย ปลาเคม ผกดอง ได
อยางไมจำกด ดงนน หนวยงานทเกยวของในการ
เผยแพรความร จงควรตระหนกและใหความสำคญ
ในประเดนดงกลาว กลาวคอ ควรใหผสงอายบรโภค
อาหารทมรสเคมจด และอาหารหมกดองนอยลง
2. จากการศกษา พบวา ผสงอายสวนใหญม
ทศนคตตอการบรโภคอาหารอยในระดบด แตมบาง
ประเดนทผสงอายมทศนคตทไมดตอการบรโภค
อาหาร คอ ประเดน การเตมเครองปรงในอาหาร เชน
นำปลา นำตาล ซอว จะชวยเพมรสชาตของอาหารให
อรอยถกปากมากขน ถวเมลดแหง เชน ถวเขยว
ถวแดง มเปลอกแขงทำใหไมนากนและ ไขเหมาะ
สำหรบผสงอาย เพราะมคณคาทางอาหารสง ซง
ประเดนทกลาวมาขางตนน ผสงอายยงมความเชอ
และความเขาใจทผด ดงนน หนวยงานทเกยวของ
เชน ชมรมผสงอาย สาธารณสขชมชน โรงพยาบาล
เปนตน ซงเปนหนวยงานทสามารถใหคำแนะนำ
ชแนะแนวทางการบรโภคอาหาร และมบทบาทใน
การรณรงค เพอปรบเปลยนความเชอ และทศนคต
ของผสงอายในประเดนดงกลาว โดยมการรณรงคให
ผสงอายบรโภคไข และถวเมลดแหง เนองจากม
คณคาทางอาหารสง และควรเตมเครองปรงรสใน
อาหารใหนอยลง
จากผลการวเคราะหการถดถอยพหคณ พบวา
ประเดนทศนคตตอการบรโภคอาหารทมอทธพลใน
การทำนายพฤตกรรมการบรโภคอาหารสงสด คอ
ผสงอายควรกนเนอสตวตดมน เพราะเนอนม และม
รสชาตอรอยกวาเนอสตวไมตดมน ดงนน ควรมการ
รณรงคใหผสงอายมทศนคตทด ตอการบรโภคอาหาร
ในประเดนดงกลาว กลาวคอ ควรแนะนำใหผสงอาย
บรโภคเนอสตวไมตดมน หรอบรโภคเนอสตวตดมน
ในปรมาณทนอยลง
3. จากการศกษา พบวา ผสงอายมากกวาครง
มพฤตกรรมการบรโภคอาหารอยในระดบปานกลาง
ซงเหนไดวา พฤตกรรมการบรโภคอาหารของผ
สงอายยงไมดเทาทควร จากผลการวจยซงยงมบาง
ประเดนทผสงอายมพฤตกรรมการบรโภคอาหารใน
ระดบทไมด คอ กนอาหารวนละ 4–5 มอ ซงตาม
ความเปนจรงแลวผสงอายควรกนอาหารวนละ 4–5
มอ แตกนในปรมาณนอย ทงนจะชวยใหผอายกน
อาหารไดมากขน และไดรบสารอาหารเพยงพอตอ
ความตองการของรางกาย อกทงยงไมทำใหแนนทอง
และจะชวยลดอาการทองอด ทองเฟอได ดงนน
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 28
หนวยงานทเกยวของจงควรเผยแพรความรเกยวกบ
การบรโภคอาหารแกผสงอาย หรอมการจดอบรมใน
เรองการบรโภคอาหารทเหมาะสมสำหรบวยผสงอาย
อกประเดนหนง คอ การออกไปรบประทานอาหาร
นอกบานกบลกหลาน หรอเพอน ซงเปนประเดนท
สำคญเชนกน แตจากผลการวจย พบวา ผสงอายยงไม
นยมออกไปรบประทานอาหารนอกบานเทาทควร
ดงนน บคคลทเกยวของ หรอผดแลผสงอาย ควร
ตระหนกและใหความสำคญกบเรองน โดยอาจพาผ
สงอายออกไปรบประทานอาหารนอกบานมากขน
ทงนจะทำใหผสงอายรสกวาลกหลานเอาใจใสดแล
ตน อกทงทำใหมสขภาพจตทด เนองจากอยภายใต
บรรยากาศและสงแวดลอมทด ซงจะสงผลใหผสงอาย
รบประทานอาหารไดดยงขน
คำขอบคณ
บทความนเปนสวนหนงของวทยานพนธเรอง
ความร ทศนคต และพฤตกรรมการบรโภคอาหารของ
ผสงอายในจงหวดสงขลา ซงไดรบการสนบสนนทน
อดหนนวจย ระดบบณฑตศกษา ปงบประมาณ 2555
จากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
เอกสารอางอง
กองโภชนาการ. (2544). การดแลตวเองดาน
โภชนาการสำหรบผสงอาย (พมพครงท 3).
กรงเทพฯ: องคการสงเคราะหทหารผานศก.
พทธนนท ศรมวง. (2549). Nutrition โภชนศาสตร.
กรงเทพฯ: มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต.
รจรา สมมะสต. (2550). การดดแปลงอาหารสำหรบ
ผสงอาย. สบคนจาก http://www.yourhealthyguide
.com/article/ao-food-modify.html.
เลศศร เตโชอภวฒนกล. (2550). ความร ทศนคต และ
พฤตกรรมการบรโภคอาหารไทยของนกศกษา
มหาวทยาลย เทคโนโลยราชมงคลในเขต
กรงเทพมหานคร (วทยานพนธปรญญาโท).
มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, กรงเทพฯ.
วพรรณ ประจวบเหมาะ. (2542). การสงเสรมสขภาพ
กบปสากลวาดวยผสงอายป 2542. สบคนจาก
http://hp.anamai.moph.go.th/soongwai/statics/
about/soongwai/topic004.php#top
สถาบนเวชศาสตรผสงอาย. (2552). สสงคมผสงอาย.
สบคนจาก http://www.agingthai.org/page/1042.
สำนกงานสาธารณสขจงหวดสงขลา. (2547). ขอมล
ทวไปจงหวดสงขลา. สบคนจาก http://www.
skho.moph.go.th/health_info/ssj_info/data_
songkhla.htm.
สำนกงานสาธารณสขจงหวดสงขลา. (2554). รายงาน
จำนวนผสงอายในชมรมผสงอายจงหวดสงขลา.
[ซดรอม] สงขลา, สำนกงานสาธารณสขจงหวด
สงขลา.
สำนกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข.
(2553). สถานการณการจดบรการดแลผสงอาย
ในประเทศไทย. สบคนจาก http://www.moph.
go.th/ops/thp/images/stories/Report_pics/Thai_
Report/PDF/year4b2.pdf.
อบเชย วงศทอง. (2551). โภชนศาสตรครอบครว
(พมพครงท 4). กรงเทพฯ: มหาวทยาลย
เกษตรศาสตร.
Zimbardo, P.G. (1997). Influencing Attitude and
Behavior (2nd ed.). California: Addison
Wesley Publishing Co. อางถงใน อนกล พลศร.
2551. รายงานการวจยเรองความร ทศนคตและ
พฤตกรรมการบรโภคอาหารของนกศกษา
มหาวทยาลยรามคำแหง. กรงเทพฯ: สาขา
คหกรรมศาสตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลย
รามคำแหง.
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 29
TRANSLATED THAI REFERENCES
Bureau of Nutrition. (2001). Nutritional Care of the
Elderly (3rd ed.). Bangkok: The War Veterans
Organization of Thailand. [in Thai]
Bureau of Policy and Strategy, Ministry of Public
Health. (2010). The situations of care
management for Thai elderly. Retrieved from
http://www.moph.go.th/ops/thp/images/stories/
Report_pics/Thai_Report/PDF/year4b2.pdf [in
Thai]
Institute of Geriatric Medicine. (2009). Aging
society. Retrieved from http://www.agingthai.
org/page/1042 [in Thai]
Prajuabmor, W. (1999). Health promotion and
International Year of Older Persons 1999.
Retrieved from http://hp.anamai.moph.go.th/
soongwai/statics/about/soongwai/topic004.php
#top [in Thai]
Sammasoot, R. (2007). Modifying food for the
elderly. Retrieved from http://www.
yourhealthyguide.com/article/ao-food-modify.
html [in Thai]
Songkhla Provincial Public Health Office. (2004).
General information of Songkhla province.
Retrieved from http://www.skho.moph.go.th/
health_info/ssj_info/data_songkhla.htm [in
Thai]
Songkhla Provincial Public Health Office. (2011).
Report of elderly numbers in Songkhla
Province Elderly Club. [CD-Rom]. Songkhla,
Songkhla Provincial Public Health Office. [in
Thai]
Srimuang, P. (2006). Nutrition. Bangkok: Suan
Dusit Rajabhat University. [in Thai]
Tachoapivattanakul, L. (2007). Knowledge, attitude
and Thai food consumption behavior of
students in Rajamangala University of
Technology in Bangkok Metropolis
(Unpublished master’s thesis). Kasetsart
University, Bangkok. [in Thai]
Wongtong, A. (2008). Family nutrition (4th ed.).
Bangkok: Kasetsart University. [in Thai]
Zimbardo, P.G. (1997). Influencing attitude and
behavior (2nd ed.). California: Addison Wesley
Publishing Co. as Cited in A. Polsiri. (2008).
Knowledge, attitude and food consumption
behavior of Ramkhamhaeng University students.
Bangkok: Home Economics, Faculty of
Education, Ramkhamhaeng University. [in Thai]
