42
Kavram Haritaları Nedir? Fulya Sarı @ ED TECH

Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

  • Upload
    others

  • View
    9

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Kavram Haritaları Nedir?

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 2: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Kavram haritası örneği

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 3: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

farklı bir şey:

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 4: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

farklı yapılarda örnekler

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 5: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 6: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

kavram haritası türleri

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 7: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 8: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

-ağaç (hiyerarşik) -web-ağ -tekerlek

Yapılar:

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 9: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

- Teknik -  Bilgiyi düzenleme ve yansıtma -  Kavramlar arasındaki ilişkiyi görselleştirme -  Kavramlar ve önermeler -  bireysel ya da kolektif yapılabilir

-  hiyerarşi yapısını görselleştirir -  Bütün disiplinlerde kullanılabilir -  içerik öğrenmeye ek olarak öğrenmeyi öğrenmede kullanılabilir

Kavram haritalarının işlevleri:

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 10: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Fuly

a Sa

rı @

ED

TEC

H

Page 11: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Kavram haritası yapma basamakları:

1.  Konu hakkında temel terimleri ya da kavramları belirleyin

2.  ʻOdak sorusunuʼ belirleyin 3.  Kavramları en genel olanlardan aşağı doğru ayırın 4.  En genel kavramları yuvarlak içine alarak en üstten

aşağı doğru yerleştirin 5.  Aralardaki ilişki çizgilerini çizin ve ilişkinin ne

olduğunu yazın 6.  Haritayı gözden geçirin gerekirse yeniden düzenleyin

7.  Unutmayın bir kavram haritası hiç bir zaman bitirilemez.. Fulya Sarı @ ED TECH

Page 12: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Zihin Haritaları

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 13: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Yuvarlak hiyerarşi

Ağaç yapısı

Tony Buzan

Görsel imajdan dışarıya doğru her yönde ışınlanma…

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 14: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 15: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 16: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 17: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 18: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 19: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 20: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 21: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 22: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Zihin Haritaları - doğal mimari - ʻradiant thinking association machineʼ - beynin her iki tarafını da kullanır uzamsal, gestalt, hayal gücü, renk, boyut

sözel, mantıksal, sayısal, sıralama, çözümleme, liste

- neden imgeler kullanılır? - vurgulama - kişisel stil

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 23: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Kavram / Zihin Haritalarının

Kuramsal Temelleri

neden kullanalım?

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 24: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

araştırmalar

J. D. Novak, Cornell University 1970s

Fen eğitiminde anlamlı öğrenme

Oluşturmacılık

Önceden bildiklerimiz neyi nasıl öğreneceğimizi etkiler…

David Ausubel ʻasimilasyon kuramıʼ 1960s

“öğrenmeyi etkileyen en önemli faktör, şu ana kadar bildiklerimizdir”

Fuly

a Sa

rı @

ED

TEC

H

Page 25: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Oluşturmacılık

Davranışçılık

Bilişselcilik

Yıllar içinde eğitim paradigmaları:

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 26: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Davranışçılık tabula rasa uyarıcılar

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 27: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Bilişselcilik

“bilgiyi işleme kuramı” hatırlama bellek yapısı (duyuşsal ve psikomotor)

bilgi nasıl sunulmalı? ezbere öğrenme ilişkilendirme yanlış bireysel kuramlarda ısrarcılık

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 28: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Bilgi parçalarından networkʼe kavramlar arasında ilişkiler bilginin nasıl sunulduğu değil, nasıl ilişkilendirildiği önemli bilişsel yapı nasıl değişiyor? ʻkavram haritalarıʼ nın ortaya çıkışı

D. Ausubel

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 29: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

D. Ausubel

Bilginin inşası

Gözlemlerimiz Olgu ve objeleri tanıma Sahip olduğumuz kavramlar aracılığıyla

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 30: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

D. Ausubel

Kavramlardan oluşan bir ağ inşa ederek ve ona ekleyerek öğreniyoruz …

ʻanlamlı öğrenmeʼ

“ön düzenleyiciler” -advance organizers-

Bireyin kendi deneyimlerine özel ağ

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 31: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

anlamlı öğrenme

Ön deneyimler, bilgi birikimi

Yaratıcılık en üst düzeyde anlamlı öğrenme

Anlamlı öğrenme isteği

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 32: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Nehirden…denize…

Jean Piaget Lev Vygotsky

Jerome Bruner Howard Gardner

Nelson Goodman

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 33: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor..

Hatta sosyal oluşturmacılık süreci var…

Deneyimlerimizi kullanarak inşa ediyoruz..

O zaman ..eğitimin amacı: kavramsal gelişim ve derinlemesine ʻanlamaʼ olmalı .. davranış ya da sadece beceri kazanımı değil

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 34: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

neden kullanalım?

-kavram haritaları önceden bildiklerimizi dökmeye yarar -sadece kavramlar değil aralarındaki ilişkilere ışık tutar -alternative ilişkiler gösterilebilir -yanlış anlamalar ortaya çıkar -soyut kavramları görsellikle somutlaştırma mümkün olur

-beynin doğal yapısına uygundur

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 35: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 36: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

If our bottle contains algae (simple one-cell plants capable of accomplishing photosynthesis) and protozoa (microscopic one-cell animals), the biological cycles can begin. The organic matter produced by the algae with the help of the sun's rays is "burned" by the protozoa. This combustion furnishes the energy that allows them, for example, to move about to look for food; it is made possible by the presence of oxygen released by the algae. And it is from carbon dioxide, the residue of the combustion, that the algae make organic material. The cycle is accomplished; all the elements in the bottle have been reused.

Böyle sunulmuş bilgiyi nasıl algılarız? nasıl hatırlarız?

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 37: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

aynı bilgi böyle gösterildiğinde algılama farklı olur mu?

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 38: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

burada ne görüyorsunuz?

farklı kişiler farklı şeyler görüyor olabilir mi? neden? Fu

lya

Sarı

@ E

D T

ECH

Page 39: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Gestalt - holistic - paralel - bütüne tamamlama - ön plan arka plan

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 40: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Kavram ve Zihin Haritaları Nerelerde Nasıl Kullanılmalı?

-fikir üretmek için (beyin fırtınası) -karmaşık bir yapı tasarlarken (web sitesi) -not tutma , özetleme sırasında -uzman bilgisini aktarmaya yönelik -grup bilgisini yansıtmak için

-grup problem çözümüne uygun ortamlarda -ders/eğitim planlarken -bilgiyi ʻölçmeʼ de araç olarak

Fuly

a Sa

rı @

ED

TEC

H

Page 41: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Dikkat!

- lineer düşünen öğrenciler zorlanabilir - Hazır bitmiş harita kullanmayın - Birden fazla harita ʻdoğruʼ olabilir - Renk etkilidir - Öğrenme stillerine dikkat

Fulya Sarı @ ED TECH

Page 42: Kavram Haritaları Nedir? · Bilgi orada dışarda ʻtarafsız gerçekʼ olarak durmuyor… içerden dışarıya aktif olarak inşa ediliyor.. Hatta sosyal oluşturmacılık süreci

Zihin haritası yaparken

- Ortada en az üç renk kullanarak temel konunun görseliyle başlayın - Semboller, görseller, renk ve boyut kullanın - Anahtar sözcükler seçin ve ya büyük harf ya küçük harf - Her sözcük ya da imaj çizginin üzerinde olsun - Çizgiler ortada kalından dışa doğru incelir - Çizgilerin uzunluğu sözcükler kadar olsun

- Vurgu, renk, kişisel stil önemlidir - Yansıma hiyerarşisi

Fuly

a Sa

rı @

ED

TEC

H