Upload
nur-ravita-hanun
View
235
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
1/31
MANAGING INFORMATION SYSTEM
MANAGEMENT SUPPORT SYSTEM (CHAPTER 6)
DISUSUN OLEH :
KELOMPOK 2
AJENG TITA NAWANGSARI 041424253003
TETY INDAH APRIANTI 041424253011
NUR RAVITA HANUN 041424253025
MAGISTER AKUNTANSI
FAKULTAS EKONOMI DAN BISNIS
UNIVERSITAS AIRLANGGA
2015
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
2/31
BAB I
PENDAHULUAN
Informasi mr!"a#an sa$a% sa&! %a$ 'an( %ar!s )i"n!%i o$% !ma& man!sia* #arna
informasi mr!"a#an s!a&! #+!&!%an "rimr, Tan"a informasi in&rna$ ma!"!n #s&rna$* s!$i&
+a(i "ara mna-r !n&!# mn(am+i$ +r+a(ai #"!&!san )a$am "r!sa%aan, Informasi in&rna$
%ar!s )isia"#an sn)iri o$% +r+a(ai !ns!r "r!sa%aan* s)an(#an informasi #s&rna$ )i"ro$%
+ai# )ari a$a&.a$a& #om!n#asi mo)rn,
/ma-!an a$a& #om!ni#asi sma#in mm"rm!)a% "ro$%an informasi )ari +r+a(ai
s!m+r !n&!# +r+a(ai #"n&in(an &r!&ama )a$am +r+a(ai "n(am+i$an #"!&!san )i)a$am
"r!sa%aan* i&!$a% s+a+n'a san(a& )irasa#an "n&in(n'a mn($o$a% informasi sara
&rin&(rasi "a)a s&ia" or(anisasi "r!sa%aan, $% #arna i&! fo#!s !&ama )ari sis&m
informasi mana-mn a)a$a% +a(aimana mn($o$a% informasi s+ai#.+ai#n'a a(ar )a"a&
mn-a)i a$a& "m+an&! +a(i s&ia" mana-r )a$am "n(am+i$an #"!&!san,
Dn(an a)an'a sis&m "n)!#!n( mana-mn )i%ara"#an mm+an&! "i%a# mana-mn
)a$am mn-a$an#an f!n(sin'a )n(an +ai# s%in((a mam"! mn(%asi$#an #"!&!san 'an &"a&
+a(i #$an(s!n(an +isnis 'an( )i-a$an#an,
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
3/31
BAB II
LANDASAN TEORI
SISTEM PENDUKUNG MANAJEMEN (MANAGEMENT SUPPOT SYSTEM)
ana-mn a)a$a% "ross )a$am mn(a&!r "ma#aian s!m+r )a'a 'an( a)a man*
mon'* ma&ria$* &im* s"a* )an $ain.$ain !n&!# mn)a"aan #$!aran 'an( ss!ai )n(an
&!-!an or(anisasi, Ra&io )ari mas!#an )an #$!aran mn!n-!##an "ro)!#&ii&as a&a! &in(#a&
#s!#ssan )ari "$a#! mana-mn 'ai&! mana-r, Tin(#a& "ro)!#&ii&as mana-r &r(an&!n( )ari
#mam"!an mana-r mn(#s#!si f!n(si mana-mn* 'ai&! "$annin(* or(ani6in(* )ir&in( )an
on&ro$$in(, A)a ++ra"a -nis man-r 'ai&! mana-r f!n(siona$ a&a! f!n&iona$ mana(r )an
mana-r !m!m a&a! (nra$ mana(r,
ana-r f!n(siona$ a)a$a% mana-r 'an( mmi$i#i &an((!n( -a7a+ "a)a sa&! +a(ian
f!n(siona$ "r!sa%aan a&a! or(anisasi sa-a )an &i)a# i#!& am"!r "#r-aan f!n(siona$ "a)a
+a(ian $ain, 8on&o%n'a a)a$a% s"r&i mana-r #!an(an* mana-r "masaran* mana-r a#!n&ansi*
mana-r o"rasiona$* mana-r HRD House Reaserch and development * )an +an'a# $a(i on&o%
$ainn'a,ana-r !m!m a)a$a% mana-r 'an( mmi$i#i &an((!n( -a7a+ s$!r!% +a(ian9f!n(siona$
"a)a s!a&! "r!sa%aan a&a! or(anisasi,ana-r !m!m mmim"in ++ra"a !ni& +i)an( f!n(si
"#r-aan 'an( mn("a$ai ++ra"a a&a! s$!r!% mana-r f!n(siona$,Pa)a "r!sa%aan 'an(
+rs#a$a #i$ m!n(#in !#!" )i"r$!#an sa&! oran( mana-r !m!m* s)an(#an "a)a "r!sa%aan
a&a! or(anisasi 'an( +r#a$i+r +sar +iasan'a mmi$i#i ++ra"a oran( mana-r !m!m 'an(
+r&an((!n(.-a7a+ "a)a ara &!(as 'an( +r+)a.+)a,Soran( mana-r "!n %ar!s ma%ir )a$am
"n(am+i$an #"!&!san "a)a s!&! "rmasa$a%an 'an( s)an( )i%a)a"i, An((a"an #$asi# 'an(
srin( )i"a#ai +a%7a )a$am "n(am+i$an #"!&!san s$a$! +r#ai&an )n(an #ma%iran 'an(
)i)a"a& )ari "n(a$aman 'an( +r&am+a%* #ra&ii&as* in&!isi* "n(a$aman* #+i-a#sanaan &ria$
an) rror* n)r!n( &i)a# mma#ai m&o) #!an&i&a&if 'an( sis&ma&is +r)asar#an "n)#a&an
i$mia%, A#an &&a"i* "a)a ra &#no$o(i informasi ini* "ran mana-r s+a(ai "n(am+i$
#"!&!san a&a! )ision ma#r )a"a& )i&!n-an( o$% s!a&! ins&r!mn 'an( )a"a& mn)!#!n(
"ross "n(am+i$an #"!&!sann'a,
:(i&! +an'a#n'a "n)#a&an )a$am "n(am+i$an #"!&!san )an #arna $!asn'a
-an(#a!an )omainn'a* #ons" sis&m "n)!#!n( #"!&!san mn-a)i $!as -!(a, $% #arna i&!*
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
4/31
)i )a$am ma#a$a% ini a#an mm+a%as &n&an( ++ra"a ins&r!mn )ari mana-r )a$am
"n(am+i$an #"!&!san,
DECISION SUPPORT SYSTEM
S+!a% sis&m )!#!n(an #"!&!san DSS a)a$a% sis&m +r)asar#an #om"!&r 'an(
%am"ir s$a$! in&ra#&if )an )iranan( !n&!# mm+an&! mana-r a&a! "n(am+i$ #"!&!san
$ainn'a )a$am mn(am+i$ #"!&!san, DSS mma)!#an )a&a ma!"!n on&o% !n&!# mm+an&!
"n(am+i$ #"!&!sa mn(a&asi s!a&! masa$a%* #%!s!sn'a masa$a% 'an( &a# &rs&r!#&!r )n(an
+ai#,
Decision Support Systems DSS a&a! s's&m "n)!#!n( #"!&!san a)a$a% sran(#aian
#$as &r&n&! )ari s's&m informasi &r#om"!&risasi 'an( mn)!#!n( #(ia&an "n(am+i$an
#"!&!san +isnis )an or(anisasi, S!a&! DSS 'an( )iranan( )n(an +nar a)a$a% s!a&! s's&m
+r+asis "ran(#a& $!na# in&ra#&if 'an( )ima#s!)#an !n&!# mm+an&! "ara "n(am+i$
#"!&!san mn(#om"i$asi informasi 'an( +r(!na )ari )a&a mn&a%* )o#!mn* "n(&a%!an
"ri+a)i* )an9a&a! mo)$ +isnis !n&!# mn(i)n&ifi#asi#an )an mma%#an +r+a(ai masa$a%
)an mn(am+i$ #"!&!san,
I!"#$%&' % *'%&%% +',-$.-/,% +% $-%,% %./',%&' .+-,-
,.--&% %,% $/%,-,%:
• n(a#ss sm!a ass& informasi &r#ini* &rmas!# )a&a $(asi )an r$asiona$* #om"!$an
)a&a* (!)an( )a&a* )an #!m"!$an -!m$a% +sar )a&a,
• An(#a.an(#a "n-!a$an an&ara sa&! "rio) )n(an "rio) $ainn'a,
• An(#a.an(#a "n)a"a&an 'an( )i"r#ira#an* +r)asar#an "a)a as!msi "n-!a$an "ro)!#
+ar!,
• /ons#!nsi "i$i%an."i$i%an "n(am+i$an #"!&!san 'an( +r+)a* )n(an "n(a$aman
)a$am s!a&! #on&#s 'an( )irini !$an(,
S!)a% +(i&! +an'a# "r!sa%aan )i +r+a(ai in)!s&ri 'an( +r(an&!n( "a)a "ran(#a&* &#ni#
)an "mo)$an "n)!#!n( #"!&!san* !n&!# mm+an&! mr#a mn(ana$isa )an mma%#an
+ra(am "r&an'aan +isnis s%ari.%ari, S's&m "n)!#!n( #"!&!san +rsifa& &r(an&!n( o$%
)a&a* s+a(aimana #s$!r!%an "ross mn(am+i$ s$!r!% #!m"!$an )a&a 'an( &rs)ia* !n&!#
)iana$isa,
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
5/31
Sm!a on&o% DSS 'an( )i#!&i" $+i% &"a& )is+!& DSS #%!s!s, Ini mr!"a#an a"$i#asi
'an( ss!n((!%n'a 'an( mm+an&! )a$am "ross "n(am+i$an #"!&!san, S+a$i#n'a* s+!a%
(nra&or sis&m )!#!n(an #"!&!san a)a$a% s+!a% "a#& sof&7ar 'an( mn')ia#an
s"ran(#a& #mam"!an !n&!# mm+!a& DSS #%!s!s )n(an "a& )an m!)a% !n&!#
mm+iar#an DSS +r-a$an )i a&as "an((!n( #om"!&r &r&n&!,
DATA MINING
Da&a inin( a)a$a% #(ia&an 'an( m$i"!&i "n(!m"!$an* "ma#aian )a&a %is&oris !n&!#
mnm!#an #&ra&!ran* "o$a )an %!+!n(an )a$am s& )a&a +r!#!ran +sar, /(!naan )a&a
minin( a)a$a% !n&!# mns"sifi#asi#an "o$a 'an( %ar!s )i&m!#an )a$am &!(as )a&a minin(,
/%a)iran )a&a minin( )i$a&ar +$a#an(i )n(an "ro+$ma )a&a ;"$osion 'an( )ia$ami a#%ir.
a#%ir ini )imana +an'a# or(anisasi &$a% mn(!m"!$#an )a&a s#ian &a%!n $aman'a )a&a
"m+$ian* )a&a "n-!a$an* )a&a nasa+a%* )a&a &ransa#si )s+,
Pn((a$ian )a&a mn((!na#an +r+a(ai maam &#no$o(i s"r&i "o%on #"!&!san )an
-arin(an s'araf !n&!# mnari* a&a!
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
6/31
in&$i(nsi +!a&an 'an( a#an )i+a%as s$an-!&n'a "a)a +a+ ini* )i"a)!#an )a$am In&$$i(n&
inr )an Dar7in 'an( -!(a mn((!na#an "o%on #"!&!san, T#no$o(i $ain 'an( "o"!$r
an&ara $ain r(rsi $inar )an $o(is&i# in)!#si a&!ran* #s&ra#si )ari a&!ran s+a+.a#i+a&
+r)asar#an "a)a si(nifi#ansi s&a&is&i#B &&an((a &r)#a&* #$asifi#asi )ari s+!a% a&a&an &n&an(
'an( "a$in( miri" )n(an %a$ &rs+!& )a$am )a&a+asB a$(ori&ma (n&i#* &#ni# o"&imasi
+r)asar#an #ons" #om+inasi (n&i#* m!&asi )an s$#si a$am,
S+a(ai "$n(#a"* +iar#an #ami mm"r#na$#an s+!a% is&i$a% 'an( &r#ai& )n(an
"n(a$ian )a&a* &&a"i )n(an s+!a% "r+)aan @ online analytical processing a&a! CAP,
CAP &$a% )i(am+ar#an s+a(ai ana$isis 'an( )i#n)a$i#an o$% man!sia* s)an(#an
"n((a$ian )a&a )a"a& )ian((a" )i#n)a$i#an o$% &#ni#, CAP "a)a )asarn'a mm"r&an'a#an
)a&a+as* )n(an mn((!na#an sof&7ar CAP 'an( mm!)a%#ann'a !n&!# mn(a-!#an
"r&an'aan )i s"an-an( )imnsi (an)a* s"r&i 7a#&!* !ni& #or(anisasian )an (o(rafi,
/om"onn !&ama )ari CAP a)a$a% srr CAP* 'an( +ra)a )i an&ara msin #$in )n(an
srr )a&a+as, Srr CAP mma%ami +a(aimana )a&a )ior(anisir )a$am )a&a+as )an
mmi$i#i f!n(si !n&!# mn(ana$isa )a&a,
T%*/ 61 K-%% +%#' P%/'% D%%
A./',%&' D&,#'.&'
8ross.s$$in( n(i)n&ifi#asi "ro)!# )an -asa 'an( "a$in( mn'r!#an
#"a)a s(mn #ons!mn 'an( a)a )an mn(m+an(#an
&a7aran ross.s$$ )an !".s$$ 'an( )iss!ai#an )n(an &ia"
s(mn,
8!s&omr %!rn m"r)i#si#an #ons!mn mana 'an( m!n(#in mnin((a$#an
"r!sa%aan an)a )an "r(i # "r!sa%aan sain(an )an
mn&ar(an #ons!mn.#ons!mn 'an( +risi#o &in((i,
8!s&omr r&n&ion n(i)n&ifi#asi iri.iri #ons!mn 'an( &r#ai& )n(an &in(#a&
#a7&an "a$in( &in((i )an mn(m+an(#an s&ra&(i !n&!#
mm"r&a%an#an #ons!mn.#ons!mn ini )a$am -an(#a
"an-an(,
Dir& mar#&in( n(i)n&ifi#asi "ros"# mana 'an( %ar!s )imas!##an )a$am
)af&ar a$ama& !n&!# mm"ro$% ni$ai &an((a"an &r&in((i,
ra!) )&&ion n(i)n&ifi#asi &ransa#si mana 'an( "a$in( !ran( +r)asar#an
"o$a a&a! &rn) "m+$ian,
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
7/31
In&ra&i mar#&in( m"r)i#si#an &i" oran( s"r&i a"a 'an( mn(a#ss s+!a%
7+si& 'an( "a$in( &r&ari# !n&!# m$i%a&,
ar#& +as#& ana$'sis ma%ami "ro)!# )an -asa a"a 'an( +iasan'a )i+$i +rsama
on&o%n'a +r )an "o"o# )an mn(m+an(#an s&ra&(i "masaran 'an( &"a&,
ar#& s(mn&a&ion ns(mn&asi#an #ons!mn )an "ros"# 'an( a)a # )a$am
#$om"o#.#$om"o# 'an(& "a& !n&!# &!-!an "romosi )an
a$!asi )an mnn&!#an +a(aimana ara !n&!# mn)#a&i &ia"
s(mn a(ar mn)a"aan %asi$ 'an( ma#sima$,
Pa'mn& or )fa!$&
ana$'sis
n(i)n&ifi#asi "o$a s"sifi# !n&!# mm"r)i#si#an #a"an )an
mn(a"a #ons!mn $a$ai )a$am "m+a'aran,
Trn) ana$'sis n$i&i "r+)aan an&ara ra&a.ra&a "m+$ian +!$an ini )n(an
+!$an $a$! )an +!$an.+!$an s+$!mn'a,
GROUP SUPPORT SYSTEM
Sis&m D!#!n(an /$om"o# GSS a)a$a% arian 'an( "n&in( )ari DSS )imana sis&m
ini )iranan( !n&!# mm+an&! s+!a% #$om"o# )ari"a)a soran( in)ii)!,GSS 'an( #a)an(.
#a)an( )is+!& sis&m )!#!n(an #"!&!san #$om"o# a&a! sis&m "r&m!an $#&roni# +r-!an(
!n&!# mn)a"aan ##!a&an )ari s+!a% #$om"o# (!na mn(am+i$ #"!&!san 'an( $+i% +ai#
)ari"a)a in)ii)!.in)ii)! 'an( +r&in)a# sn)iri, GSS a)a$a% -nis #$om"o# +aa +a+ 5 'an( "a)a )asarn'a )i&!-!#an !n&!# mm+an&! "r&m!an, Para mana-r mn!ra%#an s+a(ian
7a#&! mr#a 'an( si(nifi#an )a$am a#&ii&as #$om"o# ra"a&* #omi&* #onfrnsiB "a)a
#n'a&aann'a ++ra"a "n$i&i mn(%a+is#an 7a#&! #r-a mr#a )a$am ra"a& )an +a%7a "ara
&o" mana-r mn(%a+is#an 50 sam"ai 0 "rsn 7a#&! mr#a )a$am ra"a&, GSS mn'a&a#an
s+!a% !sa%a !n&!# mm+!a& 7a#&! #$om"o# &rs+!& mn-a)i $+i% "ro)!#&if,
/ar'a &ra#%ir )a$am +i)an( GSS &$a% +rfra# #$!ar )!#!n(an )ari 7a#&! #$om"o#
&ra)isiona$, o#!s 'an( +ar! a)a$a% mm+an&! &im #r-a "a)a sm!a !sa%a #rasn'a* +ai# &im
&rs+!& +#r-a )a$am ra"a& &ra)isiona$ "a)a
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
8/31
GEOGRAPHIC INFORMATION SYSTEMS
Sis&m informasi (o(rafis GIS* sis&m )!#!n(an #"!&!san s"asia$ SDSS
(o)mo(rafi#* "m&aan #om"!&rn )an "n(ara%an "r-a$anan o&oma&is a)a$a% nama.nama
!n&!# #ra+a& )ari a"$i#asi 'an( )i)asar#an "a)a mani"!$asi %!+!n(an )i r!an(,T#no$o(i
(o(rafis s"r&i GIS mnan(#a"* mn'im"an* mmani"!$asi* mm"r$i%aan )an mn(ana$isa
)a&a 'an( +r%!+!n(an )n(an +!mi sara s"asia$,
B-&'&& A+".& G"#%.3'4 T43"/"'&
T#no$o(i (o(rafis )a$am +isnis a)a$a% ra%asia 'an( &rsim"an )n(an +ai# s$ama
+r&a%!n.&a%!nB "ara "n(an!& GIS +isnis -aman )!$! -aran( +r+iara &n&an( %a$ ini #arna
ni$ai sain(n'a, Pr!sa%aan."r!sa%aan s"r&i Ar+'Fs )an Dona$)Fs @ 'an( #mam"!ann'a
!n&!# s!#ss &r(an&!n( "a)a $o#asi 'an( $+i% +ai# )ari"a)a "sain(n'a @ a)a$a% "r!sa%aan
"r&ama 'an( mn(a#!i manfaa& +isnis )ari GIS, S)an(#an $o#asi &m"a& a)a$a% sa$a% sa&!
#(!naan GIS +isnis 'an( !m!m )an #!a&* a"$i#asi $ainn'a mna#!" ana$isis )an "rnanaan
"asar* $o(is&i# )an "n(ara%an "r-a$anan* "rnanaan $in(#!n(an )an ana$isis "o$a (o(rafis
'an( )i(!na#an "ara +an#r !n&!# mn!n-!##an +a%7a mr#a &i)a#
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
9/31
a#!"an a&a! &ma, A#%ir.a#%ir ini* mo)$ +ar!* mo)$ (o)a&a+as &$a% m!n!$ +r)asar#an
"a)a #ons" )a&a 'an( +rorin&asi "a)a o+-#,
Pn)#a&an ras&r mn(an)a$#an "m+a(ian r!an( mn-a)i s$.s$ #i$ 'an( !#!rann'a
sama 'an( )is!s!n )a$am s+!a% -arin(, Da$am s+!a% GIS* s$.s$ ini ras&r )a"a& +r!"a
-an(#a!an ni$ai )an #sa)aran a#an $o#asi 'an( +r%!+!n(an )n(an s$.s$ $ain, S"r&i "i;$
"a)a $a'ar #om"!&r* !#!ran s$ &rs+!& +r%!+!n(an )n(an &am"i$an "a)a $an)sa"
mnn&!#an rso$!si )a&a, A"$i#asi sa&$$i& ima(r' )an in)ra -a!% $ainn'a mm"r(!na#an
#mam"!an "n)#a&an ras&r !n&!# mn(i)n&ifi#asi "o$a an&ara +i)an(.+i)an( 'an( +sar,
/&i#a "n)#a&an ini mna7ar#an )a&a 'an( #on&in!* o+-# #"n&in(an %ar!s )i&ari# a&a!
)i(a$i )ari ras&r* )n(an mm+a!& #&"a&an "n(!m"!$an )a&a a7a$ 'an( "n&in(,
Pn)#a&an ras&r &$a% mn)ominasi a"$i#asi !sa%a )a$am s!m+r )a'a a$am, Ana$isis
)a&a ras&r )n(an mn((!na#an &#ni# s&a&is&i# )an mo)$ ma&ma&i#a mm!n(#in#an "ara a%$i
m&oro$o(i mm+)a#an %!-an )n(an sa$-! )an rim+a7an mn(i)n&ifi#asi )ara%.)ara%
'an( sa#i& )i )a$am %!&an, Pr&anian 'an( s#sama a)a$a% a"$i#asi &ra#%ir 'an( mn((!na#an
GIS +r)asar#an ras&r )n(an GPS,
GIS +r)asar#an #&or &$a% +an'a# )i(!na#an )a$am a)minis&rasi )an #(!naan !m!m
)an mr!"a#an "n)#a&an 'an( "a$in( !m!m )i(!na#an )a$am +isnis, Sis&m #&or
mn(%!+!n(#an s(i.s(i )a$am $an)sa" )n(an &i&i#* (aris a&a! "o$i(on, Ti&i#.&i&i# srin(
)i(!na#an !n&!# mn((am+ar#an s(i.s(i #i$ s"r&i AT* a$ama& #ons!mn* #!&!+ $is&ri#
a&a! +aran(.+aran( 'an( +r(ra# )a$am &r!#, Garis.(aris !n&!# s(i $inar s"r&i -a$an )an
s!n(ai )a"a& )i%!+!n(#an +rsama )a$am -arin(an, Po$i(on m7a#i$i +i)an( )an "rm!#aan
&rmas!# )ana!* +i)an( &ana% )an 7i$a'a% s"r&i 7i$a'a% "n-!a$an* #a+!"a&n )an #o) "os,
%!+!n(an an&ara $mn #&or )is+!& &o"o$o(in'aB &o"o$o(i mnn&!#an a"a#a% s(i &rs+!&
sa$in( mn(isi a&a! +rsi$an(an, Sis&m #&or )a"a& mm+)a#an* misa$n'a* s+!a% "!$a! )i
s+!a% )ana!* )!a -a$an 'an( +r"o&on(an )an #ons!mn )i &m"a& r&ai$ 'an( -ara#n'a )!a mi$,
A#an &&a"i )a&a #&or &i)a# #on&in'!B $a% )an isian 'an( )i%asi$an an&ara s(i.s(i
mm"n(ar!%i "rsn&asi )an ana$isis )an s%in((a %ar!s )i&an(ani o$% &na(a #%!s!s,
o)$ )a&a 'an( "a$in( !m!m !n&!# )a&a #&or ma!"!n ras&r a)a$a% mo)$ a#!"an
)imana $a"isan a&a! &ma 'an( +r+)a mn'a&a#an -nis s(i (o(rafis 'an( %am"ir sama )i
7i$a'a% 'an( sama )an )i&!m"!# sa&! sama $ain $i%a& (am+ar ,4, S"r&i +#r-a )n(an
$m+aran "&a 'an( &rans"aran* $a"isan.$a"isan &rs+!& mm!)a%#an )a&a (o(rafis 'an(
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
10/31
+r+)a !n&!# )i$i%a& +rsama )an mr#a mm!)a%#an mani"!$asi (o(rafis )an ana$isis,
Pr&an'aan 'an( )a"a& )i-a7a+ o$% ana$isis (o(rafis an&ara $ain
• A"a 'an( +r)#a&an )n(an s(i ini ?
• Tm"a& mana 'an( "a$in( )#a& ?
• A"a 'an( )i )a$am 7i$a'a% ini ?• S(i mana 'an( )i"o&on( o$% $mn ini ?
• :ra"a s(i 'an( a)a )i )a$am -ara# &r&n&! )ari s!a&! &m"a& ?
Pm+saran &a# &r+a&as* "rnanaan )an "m!sa&an* mnm!#an -ara# an&ara )!a &i&i#*
mnan'a#an )an mm+ri $a+$ "a)a s(i.s(i )an mn(!+a% $am+an(.$am+an( )an 7arna "a)a
"rmin&aan a)a$a% #mam"!an )asar !n&!# GIS, GIS )s#&o" -!(a &rs)ia +a(i mani"!$asi
s"asia$ s"r&i "rsim"an(an )an (a+!n(an* "n&a"an rfrnsi (o(rafis !n&!# )i&!-!#an
#"a)a (oo)in( )an +an&!an "r&an'aan +a%asa s&an)ar !n&!# +rin&ra#si )n(an )a&a a&ri+!&,
A"$i#asi GIS 'an( an((i% mn(o&oma&isasi &!(as )!#!n(an #"!&!san m!&a#%ir s"r&i
mnm!#an r!& &r"n)#9&r"a&9&raman )ari A # : a&a! mn($om"o##an 7i$a'a%
"n-!a$an a&a! $a'anan !n&!# mm"r#i$ -ara# "r-a$anan in&rna$* mn'ama#an "o&nsi a&a!
mn(%i$an(#an #m!n(#inan &r#i$,
/&i#a mo)$ )a&a a#!"an mm!)a%#an "n((a+!n(an )a&a )ari s!m+r.s!m+r 'an(
+r+)a # )a$am s+!a% "&a &!n((a$ !n&!# ana$isa )an "rsn&asi* %a$ ini &r+a&as )a$am
#mam"!ann'a !n&!# mn(%!+!n(#an o+-# sa&! sama $ain a&a! mn(%!+!n(#an o+-# )a$am
sis&m &rs+!& mn!r!& "ri$a#! mr#a )i )!nia, S+!a% mo)$ +ar! 'an( )is+& mo)$(o)a&a+as* mn((am+ar#an #ons" )a&a+as 'an( +rorin&asi "a)a o+-#* 'an( &i)a#
mmr$!#an )a&a s"asia$ )isim"an )a$am in)#s 'an( +r+)a )n(an a&ri+!&n'a s"r&i 'an(
)i"r$!#an o$% )a&a #&or a&a! +a%7a sm!a ai&m )a$am )a&a+as &rs+!& mmi$i#i !#!ran
'an( sama s"r&i 'an( )i"r$!#an o$% )a&a ras&r i$r* 1>>>,
I&&-& !"# I!"#$%'" S&$& O#%'7%'"
A"$i#asi +isnis GIS "a)a a7a$n'a srin( )i"r#na$#an #"a)a s+!a% "r!sa%aan !n&!#
mm+an&! "n((!na &!n((a$ s"r&i "n$i&i "asar, A#an &&a"i ##!a&an GIS &i)a# )a"a& )im!a&
)an )n(an "a& ia mn'+ar )i )a$am )an an&ar #$om"o#, :+ra"a or(anisasi GIS +ra)a
)a$am "osisi !n&!# mn(m+an(#an s+!a% a"$i#asi (o(rafis )ari (!ra&an,:r&rima#asi%$a%
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
11/31
#"a)a #sm"!rnaan )ari a$a& GIS* %a$ ini -aran( )i"r$!#an, Sis&m (o(rafis )s#&o" mm!a&
+a%asa 'an( )i+!a& nas#a% )an mm+an&! in&rfa "ro(ram a"$i#asi )n(an "a#& sof&7ar
)s#&o" 'an( &r#na$ s"r&i %a$n'a "r"!s&a#aan o+-# "&a s"r&i a"+-& )ari ESRI )an
a" )ari a"Info )an "a#& a"$i#asi "m&aan in&ra#&if +r)asar#an in&rn&,
S!m+r )a&a !n&!# GIS mna#!" s!m+r.s!m+r in&rna$ s"r&i )a&a+as #ons!mn
)an $o#asi (!)an( )an s!m+r #s&rna$ s"r&i -arin(an -a$an )an "&a "asar m)ia i#$an 'an(
)i+$i )ari "n-!a$ )a&a, :ai# "n((!na +ar! ma!"!n &na(a IS &i)a# &r+iasa )n(an masa$a%
%ar(a )an #!a$i&as !n&!# )a&a (o(rafis, S$ain mm!&!s#an s+ra"a srin( "&a )asar %ar!s
)i"r+ar!i* "n((!na )an ana$is %ar!s mm"$a-ari ins )an o!&s )ari (oo)in( "ross
"nan)aan rfrnsi (o(rafis "a)a s!a&! a$ama& )an "n&in(n'a +a(i #!n&!n(an "r!sa%aan,
asa$a%.masa$a% $ain m!n!$ #&i#a )a&a (o(rafis )i"r$!#an !n&!# s+!a% 7i$a'a% )i $!ar
Amri#a Sri#a&B -i#a )a&a &rs)ia* mr#a m!n(#in #!ran( a#!ra& )an $+i% s!$i& !n&!#
)i"ro$% )an mr#a &n&!n'a a#an $+i% ma%a$,
Pn-!a$ &#no$o(i (o(rafis a)a$a% #a&a.#a&a 'an( -aran( )i#m!#a#an )a$am ISB "main
!&aman'a a)a$a% Ins&i&!& Pn$i&ian Sis&m Cin(#!n(an SRI* a"Infor* A!&o8a) )an In&(raf,
Pi$i%an $ain &rs)ia m$a$!i "n-!a$ #%!s!s s"r&i a%$i siasa& )an "n(m+an( "i%a#
#&i(a,P&!n-!# +ar! )a$am &#no$o(i (o(rafis an&ara $ain
• Pra(aan &i(a )imnsi )an )inamis !n&!# mran(san( (ra#an m$a$!i 7a#&! )an r!an(*
s"r&i -a$!r an(in ri+!&,• Si&!s in&rn& ma".na+$) )an &#no$o(i mn(%a)a"i #ons!mn $ain s"r&i 7+ si&
VISA* 'an( a#an mn(i)n&ifi#asi &i(a $o#asi AT &r)#a& )n(an s+!a% "rm"a&an,
• /mam"!an (o(rafis 'an( &r&anam "a)a a"$i#asi 'an( a)a s"r&i s"ra)s%&*
)a&a+as "ro)!#si.#a$i+r s"r&i ra$* )an sis&m ERP s"r&i SAP R93 sr&a (!)an(
)a&a )an a$a& "n((a$ian )a&a,
• T#no$o(i 7ir$ss s"a&ia$$'.na+$) !n&!# "$aa#an 7a#&! s+narn'a )ari mo)a$.
mo)a$ 'an( +r(ra# s"r&i &r!# )an #&&a"an &n&an( -asa +r)asar#an $o#asi,
E8ECUTIVE INFORMATION SYSTEMS9BUSINESS INTELLIGENCE SYSTEMS
/ons" 'an( "n&in( )i +a$i# sis&m informasi #s#!&if EIS a)a$a% +a%7a sis&m
smaam ini mn(an&ar#an informasi on$in &r+ar! &n&an( #on)isi +isnis )a$am +n&!#
#!m"!$an 'an( m!)a% )ia#ss o$% "ara #s#!&if snior )an mana-r.mana-r $ain, EIS
)iranan( !n&!# )i(!na#an sara $an(s!n( o$% "ara mana-r ini &an"a +an&!an "ran&ara,
S+!a% EIS mn((!na#an (rafi# s&a&.of.&%.ar&* #om!ni#asi )an m&o) "n'im"anan )a&a
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
12/31
!n&!# mm+ri "ara #s#!&if )n(an a#ss on$in 'an( m!)a% &r%a)a" informasi &r+ar!
&n&an( s&a&!s or(anisasi,
Dn(an m$i%a& #m+a$i "a)a a#%ir &a%!n 1>0.an "a)a s+a(ian +sar #as!s* EIS
mn((am+ar#an !sa%a "r&ama 'an( n'a&a !n&!# mn'am"ai#an ran(#!man informasi 'an(
r$an #"a)a "i%a# mana-mn )a$am +n&!# on$in, Pa)a a7a$n'a* EIS )i#m+an(#an %an'a
!n&!# )!a a&a! &i(a &in(#a&an &o" #s#!&if )a$am "r!sa%aan &rs+!&* &&a"i %a$ i&!
mn'+a+#an masa$a% "r+)aan )a&a an&ara $a"isan mana-mn, Da&a in&rna$ 'an( "a$in(
"n&in( @ +r#ai&an )n(an "maso#* "ro)!#si )an #ons!mn @ )i%asi$#an )i +a7a% #on&ro$
mana-mn +a7a% )an mr#a "r$! mn'a)ari &n&an( a"a 'an( )i$a"or#an #"a)a a&asan
)a$am or(anisasi i&!, A#i+a&n'a* saa& ini "n((!na )asar )i #+an'a#an "r!sa%aan &$a%
)i"r$!as !n&!# mna#!" sm!a $$ mana-mn )a$am "r!sa%aan )an #a)an(.#a)an(
+a%#an mana-r )a$am or(anisasi #ons!mn )an "maso#,
EIS mn((!na#an )a&a &ransa#si 'an( &$a% )isarin( )an )irin(#as mn-a)i s+!a%
+n&!# 'an( +rmanfaa& +a(i "ara #s#!&if )a$am or(anisasi &rs+!&, S$ain i&!* ++ra"a EIS
'an( s!#ss mma)!#an )a&a #!a$i&a&if s"r&i informasi 'an( #om"&i&if* "ni$aian )an
7a7asan "n#anan "a)a informasi 'an( #om"&i&if ini &$a% mn-a)i san(a& "n&in( "a)a
++ra"a &a%!n &ra#%ir ini )imana ++ra"a or(anisasi s#aran( mn'+!& EIS s+a(ai sis&m
in&$i(nsi +isnis a&a! sis&m in&$i(nsi 'an( #om"&i&if $i%a& Si)+ar 'an( +r-!)!$
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
13/31
8onoo* In )an 8IGNA 8or"ora&ion, Para(raf +ri#!& ini )ifo#!s#an "a)a )!a "r!sa%aan +sar
$ainn'a 'an( &$a% mn(ins&a$ EIS ++ra"a &a%!n &ra#%ir ini,
ARTIFICIAL INTELLIGENCE
I) &n&an( in&$i(nsi +!a&an AI "n$i&ian &n&an( +a(aimana mm+!a& #om"!&r
m$a#!#an %a$.%a$ 'an( saa& ini )i$a#!#an )n(an $+i% +ai# o$% man!sia &$a% +r-a$an s#i&ar
40 &a%!n $aman'a* &&a"i %an'a "a)a )#a) 'an( $a$! #om"!&r mn-a)i !#!" #!a& !n&!#
mm+!a& a"$i#asi AI 'an( mnari# sara #omrsia$,
/ar'a )a$am +a%asa a$ami* "a)a )asarn'a )a$am )"ar&mn i$m! #om"!&r )i
!nirsi&as )an $a+ora&ori!m "n-!a$* )i&!-!#an "a)a "n(%asi$an sis&m 'an( mn&r-ma%#an
"rin&a% man!sia +iasa # )a$am +a%asa 'an( )a"a& )imn(r&i )an )i$a#sana#an o$% #om"!&r,
Ro+o& )i+iara#an "a)a +a+ s+$!mn'a, Pn$i&ian sis&m "rs"#&if mna#!" "m+!a&an
msin.msin 'an( mmi$i#i #mam"!an is!a$ )an9a&a! a!ra$ "rs"&!a$ 'an( mm"n(ar!%i
"ri$a#! fisi#n'a, Dn(an #a&a $ain* "n$i&ian ini +r&!-!an !n&!# mni"&a#an ro+o& 'an( )a"a&
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
14/31
E8PERT SYSTEMS
Un&!# mranan( s+!a% sis&m a%$i* soran( s"sia$is 'an( )i#na$ s+a(ai insin'!r
"n(&a%!an +#r-asama )n(an soran( a%$i a&a! $+i% )a$am +i)an( 'an( )i&$i&i insin'!r
"n(&a%!an mno+a mm"$a-ari ss!a&! 'an( )a"a& mr#a "$a-ari &n&an( ara )imana "ara
a%$i mn(am+i$ #"!&!san, Dasar "n(&a%!an ini mm!a& a&!ran.a&!ran "n(am+i$an #"!&!san
'an( )ii#!&i )a$am mn(am+i$ #"!&!san )an "aram&r* a&a! #n'a&aan 'an( r$an )n(an
#"!&!san,
:a(ian !&ama 'an( $ain )ari sis&m a%$i a)a$a% msin #sim"!$an )an in&rfa
"n((!na, sin #sim"!$an a)a$a% #ran(#a 'an( $o(is 'an( o&oma&is m$a#sana#an -a$!r
a$asan #&i#a )i"aso# )n(an a&!ran )an "aram&r "n(am+i$an #"!&!san 'an( &r$i+a& )a$am
#"!&!san iniB ma#a msin #sim"!$an 'an( sama )a"a& )i(!na#an !n&!# ++ra"a sis&m a%$i
'an( +r+)a* masin(.masin( )n(an )asar "n(&a%!an 'an( +r+)a, o)!$ $ainn'a
mna#!" s!+ sis&m "n-$asan !n&!# mn-$as#an a$asan 'an( )ii#!&i o$% sis&m ini a(ar
sam"ai "a)a s+!a% #"!&!sn* s+!a% s!+ sis&m "mro$%an "n(&a%!an !n&!# mm+an&!
insin'!r "n(&a%!an )a$am mna&a& a&!ran )an "aram&r "n(am+i$an #"!&!san )n(an
)asar "n(&a%!an )an r!an( #r-a !n&!# )i(!na#an #om"!&r #&i#a #"!&!san )iam+i$,
• O*%'' % E.# S&$
A"a#a% "r$! mm+an(!n sm!a +a(ian ini s&ia" #a$i or(anisasi an)a in(in
mn(m+an(#an )an mn((!na#an s+!a% sis&m a%$i ?Tn&! sa-a &i)a#,A)a &i(a "n)#a&an!m!m !n&!# mm"ro$% s+!a% sis&m a%$i )an %an'a sa$a% sa&! )ari mr#a 'an( mmr$!#an
"m+!a&an sm!a +a(ian,Yan( "r&ama* s+!a% or(anisasi )a"a& mm+$i s+!a% sis&m 'an(
+nar.+nar ma-! 'an( &$a% )ii"&a#an !n&!# a"$i#asi &r&n&!,Yan( #)!a* s+!a% s!+
or(anisasi )a"a& mn(m+an(#an s+!a% sis&m a%$i sn)iri )n(an mn((!na#an #ran(#a
in&$i(nsi +!a&an 'an( -!(a )is+!& s+a(ai #ran(#a sis&m a%$i, /ran(#a ini* 'an( )a"a&
)i+$i )ari "r!sa%aan sof&7ar* mn')ia#an #ran(#a )asar 'an( )ii$!s&rasi#an "a)a Gam+ar
, )an s+!a% +a%asa 'an( &r+a&as &&a"i a#ra+ +a(i "n((!na 'an( )i(!na#an !n&!#
mn(m+an(#an sis&m a%$i, Yan( #&i(a* s+!a% or(anisasi )a"a& mmi$i#i insin'!r )a$am
ma!"!n $!ar 'an( &r+iasa mm+!a& sis&m a%$i,Da$am %a$ ini* sis&m ini +iasan'a )i"ro(ram
)a$am +a%asa )n(an &!-!an #%!s!s s"r&i Pro$o( a&a! Cis", Pn)#a&an 'an( &ra#%ir ini -$as
'an( "a$in( ma%a$ )an %an'a )a"a& )i+nar#an -i#a #m!n(#inan %asi$ )ari sis&m a%$i +nar.
+nar &in((i )an &i)a# a)a ara $ain $a(i,
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
15/31
• E%$./& "! E.# S&$
!n(#in on&o% $ama )ari sis&m a%$i a)a$a% Y8IN* 'an( )i+!a& )i Unirsi&as
S&anfor) "a)a "r&n(a%an &a%!n 1>0.an !n&!# mn)ia(nosa )an mrs"#an "n(o+a&an !n&!#
"n'a#i& mnin(i&is )an )ara%,Gnra$ E$&ri mni"&a#an s+!a% sis&m a%$i 'an( )is+!&
8ATS.1 !n&!# mn)ia(nosa masa$a% m#anis )a$am $o#omo&if )is$* )an TKT
mn(m+an(#an A8E !n&!# m$o#asi#an #sa$a%an )a$am #a+$ &$"on, S%$!m+r(r* s+!a%
"r!sa%aan min'a# in&rnasiona$ &r"a)!* mn(m+an(#an s+!a% sis&m a%$i 'an( )i+ri nama
Di"m&r !n&!# mm+ri#an nas%a& #&i#a ##an( +or mn-!$!r "a)a saa& mn(+or s!m!r,
8on&o% ini )an $ainn'a +r#ai&an )n(an "n)ia(nosaan si&!asi masa$a% )an mnn&!#an
&in)a#an 'an( &"a& #arna "ara a%$i &i)a# s$a$! a)a "a)a saa& masa$a% &im+!$,
NEURAL NETORKS
Sara !m!m N!ra$ N&7or# NN a)a$a% -arin(an )ari s#$om"o# !ni& "mross #i$
'an( )imo)$#an +r)asar#an -arin(an s'araf man!sia, NN ini mr!"a#an sis&m a)a"&if 'an(
)a"a& mr!+a% s&r!#&!rn'a !n&!# mma%#an masa$a% +r)asar#an informasi #s&rna$ ma!"!n
in&rna$ 'an( mn(a$ir m$a$!i -arin(an &rs+!&, Sara s)r%ana NN a)a$a% s+!a% a$a&
"mo)$an )a&a s&a&is&i# non.$inar, NN )a"a& )i(!na#an !n&!# mmo)$#an %!+!n(an 'an(
#om"$#s an&ara in"!& )an o!&"!& !n&!# mnm!#an "o$a."o$a "a)a )a&a,
8iri.iri "n&in( )ari -arin(an s'araf a)a$a% +a%7a mr#a mempelajari, Pro(ram -arin(an s'araf "a)a a7a$n'a )i+ri sran(#aian )a&a 'an( &r)iri )ari ++ra"a aria+$ 'an(
&r#ai& )n(an ++ra"a #as!s a&a! #-a)ian )imana %asi$n'a &i)a# )i#&a%!i,Pro(ram ini
mn(ana$isa )a&a )an mn(r-a#an sm!a #or$asi* #m!)ian mn'$#si sran(#aian aria+$
'an( &r#ai& ra& )n(an %asi$ &r&n&! 'an( )i#&a%!i s+a(ai "o$a a7a$,Po$a a7a$ ini )i(!na#an
!n&!# mno+a mm"r)i#si#an %asi$ )ari +r+a(ai #as!s )an %asi$ 'an( )i"r)i#si#an
)i+an)in(#an )n(an %asi$ 'an( )i#&a%!i,
Pro(ram -arin(an s'araf #omrsia$ s+narn'a ini a)a$a% #ran(#a &rs)ia )n(an
%ar(a 'an( &r-an(#a! &&a"i +a(ian 'an( s!$i& )ari "m+!a&an a"$i#asi -arin(an s'araf a)a$a%
"n(!m"!$an )a&a )an !"a'a "m$i%araan )a&a,Pr%a&i#an )n(an sin(#a& ++ra"a on&o%
-arin(an s'araf,:an# Amri#a mn((!na#an -arin(an s'araf !n&!# mn(a$!asi a"$i#asi
"in-aman #omrsia$, Amrian E;"rss mn((!na#an sis&m s'araf !n&!# mm+aa &!$isan
&an(an "a)a s$i" #ar&! #r)i&,
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
16/31
Jarin(an s'araf -!(a )i(!na#an !n&!# mn(a&!r "or&ofo$io, Pn((!naan $ainn'a )ari
-arin(an s'araf a)a$a% )a$am "n&ar(&an "masaran* )imana #am"an' "masaran )i&ar(an
#"a)a #ons!mn 'an( "o&nsia$ 'an( mmi$i#i a&ri+!& 'an( sama 'an( mn(%asi$#an "n-!a$an
!n&!# #am"an' &r)a%!$!, Jarin(an s'araf -!(a )i(!na#an !n&!# mm"r#ira#an -!m$a% "asin
'an( mas!# r!ma% sa#i& "a)a %ari i&! )an mn(!n(#a"#an %!+!n(an an&ara )a&a &rs+!& 'an(
s+a$i#n'a &i)a# &r$i%a&,
• K--% .-%% N-#%/ N;"#,
1, Pran(#a& 'an( mam"! !n&!# mn(na$i s!a&! o+-# sara non.$inir,2, m"rm!)a% "m&aan in"!&mn-a)i s!a&! %asi$ &an"a mn(&a%!i "ross s+narn'a,
3, am"! m$a#!#an "n(a)a"&asian &r%a)a" "n(na$an s!a&! o+-#,
4, Pran(#a& 'an( mmi$i#i &o$ransi &r%a)a" s!a&! #sa$a%an )a$am "n(na$an s!a&!
o+-#,5, N!ra$ N&7or# mam"! )iim"$mn&asi#an "a)a s!a&! Har)7ar a&a! "ran(#a& #ras,
VIRTUAL REALITY
Virtual reality a)a$a% &#no$o(i 'an( mm!n(#in#an ssoran( m$a#!#an sim!$asi
&r%a)a" s!a&! o+-# n'a&a )n(an mn((!na#an #om"!&r 'an( mam"! mm+an(#ian
s!asana &i(a )imnsi 3.D s%in((a mm+!a& "ma#ai so$a%.o$a% &r$i+a& sara fisi#, Sis&m
s"r&i ini )a"a& )i(!na#an !n&!# "ram! o+a&* arsi&#* "#r-a m)is* )an +a%#an oran( a7am
!n&!# m$a#!#an a#&ii&as.a#&ii&as 'an( mnir! )!nia n'a&a, S+a(ai on&o%* "i$o& )a"a&
mn((!na#an sis&m virtual reality !n&!# m$a#!#an sim!$asi "nr+an(an s+$!m m$a#!#an
"nr+an(an 'an( ss!n((!%n'a,
• P#%' V'#-%/ R%/'
Un&!# m7!-!)#an s!asana 'an( mn'r!"ai )!nia n'a&a* virtual reality mn((!na#an
"ra$a&an."ra$a&an 'an( )inama#an glove, headset, )an walker , Glove a)a$a% "ran&i mas!#an
'an( )a"a& mnan(#a" (ra#an &an(an )an mn(irim#an informasi (ra#an # sis&m virtual
reality, Headset a)a$a% "ran&i 'an( +rf!n(si !n&!# mmoni&or (ra#an #"a$a, S$ain i&!*
"ran&i ini$a% 'an( mm+ri#an "an)an(an $in(#!n(an 'an( sm! #"a)a "ma#ai s%in((a
so$a%.o$a% "ma#ai m$i%a& )!nia n'a&a, Wa$#r a)a$a% "ra$a&an 'an( )ima#s!)#an !n&!#
mman&a! (ra#an #a#i, Pra$a&an ini )a"a& )i(!na#an !n&!# mn(a&!r #a#i "ma#ai a(ar
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
17/31
mrasa#an ++an s"r&i #a$a! m$an(#a% )a$am )!nia n'a&a, S+a(ai on&o%* #a#i a#an &rasa
+ra& !n&!# m$an(#a% #&i#a "ma#ai s)an( mn(%a)a"i )!nia sm! +r!"a ra7a a&a! m)an
+r$!m"!r,
• C%#% K#
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
18/31
&rs+!&, Gam+ar ini a#an mm+ri#an "an)an(an 'an( $+i% #om"r%nsif &n&an( "ro)!# i&!
)an mn)ifrnsiasi#an W+ Si& &rs+!& )ari mi$i# "sain(n'a, In&rn& Pi&!r 8or"ora&ion*
a&a! IPI* 'an( +r"!sa& )i a# Ri)(* Tnnss* a)a$a% "$o"or )a$am s!a&! +i)an( 'an( o$%
"r!sa%aan ini )is+!& &""+ S%+3-
S-$*#: D4'&'" S-.."# S&$ J"-#%/ V"/-$ 52 " ? %3- 2011
Pn)a%!$!an
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
19/31
Pn$i&ian ini mno+a mn$i&i #onfi(!rasi o"&ima$ ran&ai "maso# !n&!# "ro)!# 'an(
)iss!asai#an customized product , Pn$i&i +rma#s!) !n&!# mn(&a%!i manfaa& )ari
mnin(#aan s's&m "n)!#!n( "n(am+i$an #"!&!san "a)a "ross $o(is&i "ro)!# %ar!s
)i$a#!#an s+$!m "ro)!# )i"ro)!#si,
Sara !m!m* DSS a)a$a% s+!a% sis&m 'an( mm+ri#an #mam"!an +ai#
#mam"!an "ma%an masa$a% ma!"!n #mam"!an "n(#om!ni#asian !n&!# masa$a% smi
&rs&r!#&!r, Sara #%!s!s* DSS a)a$a% s+!a% sis&m 'an( mn)!#!n( #r-a soran( mana-r
ma!"!n s#$om"o# mana-r )a$am mma%#an masa$a% smi.&rs&r!#&!r )n(an ara
mm+ri#an informasi a&a!"!n !s!$an mn!-! "a)a #"!&!san &r&n&!, Da$am DSS )i(!na#an
s!a&! mo)$ s+a(ai )asar "n(m+an(an a$&rna&if 'an( +r#ai&an )n(an sifa& "rmasa$a%an
'ai&! smi &rs&r!#&!r a&a! +a%#an &i)a# &rs&!#&!r )an "manfaa&an #om"!&r s+a(ai mo&or
"n((ra#n'a computer based systems,
DSS a)a$a% s!a&! sis&m informasi 'an( )a&an'a )i"ross )a$am +n&!# "m+!a&an
#"!&!san +a(i "ma#ai a#%ir, /arna +rorin&asi "a)a "ma#ai a#%ir* ma#a DSS
mm+!&!%#an "n((!naan mo)$.mo)$, DSS )iara%#an "a)a "n')iaan )a&a rii$* s"sifi#* )an
informasi 'an( &i)a# r!&in ss!ai )n(an "rmin&aan mana-mn, DSS )a"a& )i(!na#an !n&!#
mn(ana$isis #on)isi "asar s#aran( a&a! "asar "o&nsia$,
DSS mr!"a#an s!a&! sis&m 'an( mm+ri#an )!#!n(an #om"!&r sara $an(s!n(
#"a)a soran( mana-r )a$am "ross "n(am+i$an #"!&!san, Soran( mana-r "ro)!#si )a"a&
mn((!na#an DSS !n&!# mnn&!#an +ra"a +an'a# "ro)!# 'an( a#an )i"ro)!#si s"r&i "a)a
"r!sa%aan man!fa#&!r* )n(an )i)asar#an "a)a "r#iraan "n-!a$an )i#aian )n(an "romosi
'an( a#an )i$a#!#an* $o#asi )an #&rs)iaan +a%an +a#! 'an( )i"r$!#an )a$am mm"ro)!#si
s!a&! "ro)!#,
ana-mn ran&ai "aso# mr!"a#an in&(rasi a#&ii&as.a#&ii&as 'an( +ra7a$ )ari
"n(a)aan +aran( )an -asa* mn(!+a% +a%an +a#! mn-a)i +aran( )a$am "ross )an +aran( -a)i*
sr&a mn(an&ar#an +aran(.+aran( &rs+!& #"a)a "ara "$an((ann'a )n(an ara 'an( fisin,
Da$am )finisi &rs+!&* sara !m!m "ma%aman ran&ai "aso# a#an mn(an)!n( ma#na
&r-a)in'a a$iran ma&ria$ )ari a7a$ sam"ai # #ons!mn )n(an mm"r%a&i#an fa#&or #&"a&an
7a#&!* +ia'a* )an -!m$a% "ro)!#n'a,
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
20/31
Un&!# mn($o$a a$iran +aran( )an -asa )a$am ran&ai "aso#* "r&ama.&ama 'an( %ar!s
)i#&a%!i a)a$a% (am+aran ss!n((!%n'a )an $n(#a" mn(nai s$!r!% ma&a ran&ai 'an( a)a*
m!$ai )ari 'an( "r&ama sam"ai 'an( &ra#%ir, Di sam"in( i&!* "r$! -!(a )i#&a%!i +r+a(ai sifa&
"r(ra#an ran&ai "aso# !n&!# +r+a(ai "rs)iaan, a#s!) )ari "rs)iaan a)a$a% ++ra"a
-nis +aran( 'an( )isim"an )i (!)an( 'an( mm"!n'ai sifa& "r(ra#an 'an( a(a# +r+)a sa&!
sama $ain s%in((a "an-an(."n)#n'a ran&ai "aso# -!(a +r+)a &r(an&!n( )ari m&o)
"mn!%an +a%an +a#! ma!"!n m&o) inn&or' 'an( )i"i$i% o$% "$a#! +isnisn'a, Dan
)i%ara"#an )n(an s's&m ini "i%a# s!""$ir )a"a& mn)a"aan informasi &n&an( "ro)!# 'an(
)i"san a"a#a% &$a% )i"ro)!#si* masi% )a$am "ro)!#si* a&a! "ro)!# &rs+!& (a(a$ )i"ro)!#si,
Da$am "m+!a&an #"!&!san ran&ai "aso#* informasi a#an +r(!na -i#a mm"!n'ai
#ara#&ris&i# a#!ra&* )a"a& )ia#ss "a)a 7a#&! 'an( )i"r$!#an* )an )a$am +n&!# 'an( &"a&,
Informasi 'an( a#!ra& san(a& "n&in( !n&!# s+a(ai )asar ana$isis !n&!# "n(am+i$an #"!&!san,
asa$a% +n&!# informasi &rs+!& &r#ai& )n(an s&an)ar)isasi informasi, Informasi )a"a& )a$am
+r+a(ai +n&!# a&a! forma& 'an( +r+)a ss!ai )n(an &#no$o(i informasi 'an( )i(!na#an
"r!sa%aan, Pr+)aan +n&!# a&a! forma& ini )a"a& mn-a)i #n)a$a !n&!# mn(in&(rasi#an
informasi, Ji#a informasi ini &i)a# )a"a& &rin&(rasi ma#a "nra"an S8 san(a& s!$i&
)i$a#!#an,
:r)asar#an "n$i&ian )ia&as mn!n-!##an +a%7a )n(an a)an'a s's&m "n)!#!n(
"n(am+i$an #"!&!san a&a! decision support system DSS )a"a& mnin(#aan fisinsi ran&ai
"maso# supply chain m$a$!i "n(a&!ran ran&ai "maso# )an a$o#asi "rs)iaan, Dn(an
a)an'a r#onfi(!rasi ran&ai "maso# )a"a& mn(!ran(i )is&ri+!si +aran( )n(an aman )an
mm+!a& ran&ai "maso# $+i% mmi$i#i o&onomi 'an( +ai#,
R%4%% S'$ P+-,- K.--&% P-% P#&%&' P%;%' N%,#%&#%&
S-$*%;% B%#% +' %',%*-*%,
A L%%# B/%,%
Ca&ar +$a#an( "n(im"$mn&asian sis&m "nn&!an "rs&asi "(a7ai Na#rnas&rans
S!m+a7a :ara& a)a$a% #arna mm"r&im+an(#an +a%7a "(a7ai mr!"a#an fa#&or 'an( ,
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
21/31
san(a& "n&in( )a$am #+r$an(s!n(an s!a&! or(anisasi, P(a7ai 'an( +r#!a$i&as a#an
mm!)a%#an or(anisasi )a$am mna"ai &!-!ann'a, Un&!# mma! "(a7ai +#r-a $+i% +ai#
)an +r"rs&asi* ma#a or(anisasi )a"a& mm+ri#an "n(%ar(aan #"a)a "ara "(a7ai 'an(
)ian((a" +r"rs&asi, Pn(%ar(aan +ias +r!"a #nai#an "an(#a&* (o$on(an* a&a! 'an( $ainn'a*
'an( )a"a& mm+ri sman(a& #"a)a "(a7ai,
Un&!# mnn&!#an "rs&asi soran( #ar'a7an* +an'a# s#a$i fa#&or s!+-#&if 'an( +rmain,
Un&!# mn(%in)ari s!+-#&ifi&as 'an( +r$+i%an &rs+!&* ma#a "nn&!an "rs&asi "(a7ai
%ar!s )i)asari )a&a 'an( o+-#&if, Sa$a% sa&! mo)$ 'an( )a"a& )i(!na#an a)a$a% mo)$
nalytical Hierarchy !rocess "H!#,
nalytical Hierarchy !rocess "H!# mr!"a#an s!a&! mo)$ "n)!#!n( #"!&!san 'an(
)i#m+an(#an o$% T%omas C, Saa&', o)$ "n)!#!n( #"!&!san ini a#an mn(!rai#an
masa$a% m!$&i fa#&or a&a! m!$&i #ri&ria 'an( #om"$#s mn-a)i sa&! %irar#i 1>>3, Hirar#i
)i)finisi#an s+a(ai s!a&! r"rsn&asi )ari "rmasa$a%an 'an( #om"$#s, Da$am s!a&! s&r!#&!r
m!$&i $$ )imana $$ "r&ama a)a$a% &!-!an* 'an( )ii#!&i $$ fa#&or* #ri&ria* s!+ #ri&ria*
)an s&r!sn'a # +a7a% %in((a $$ &ra#%ir )ari a$&rna&i, Dn(an %irar#i s!a&! masa$a%
'an( #om"$#s )a"a& )i!rai#an # )a$am #$om"o#.#$om"o#n'a 'an( #m!)ian )ia&!r mn-a)i
s!a&! +n&!# %irar#i s%in((a "rmasa$a%an a#an &am"a# $+i% &rs&r!#&!r,
o)$ AHP ini srin( )i(!na#an #arna ++ra"a a$asan 'an( )ian&aran'a a)a$a%
- S&r!#&!r 'an( +r%irar#i* s+a(ai #ons#!nsi )ari #ri&ria 'an( )i"i$i% sam"ai "a)a
s!+#ri&ria 'an( "a$in( )a$am- m"r%i&!n(#an a$i)i&as sam"ai )n(an +a&as &o$ransi in#onsis&nsi s+a(ai #ri&ria
)an a$&rna&if 'an( )i"i$i% o$% "n(am+i$an #"!&!san,- m"r%i&!n(#an )a'a &a%an o!&"!& ana$isis snsi&ii&as "n(am+i$ #"!&!san,
Ji#a mo)$ AHP ini )i&ra"#an )a$am "nn&!an "(a7ai +r"rs&asi sara man!a$ ma#a %a$ ini
s!$i& !n&!# +isa )i$a#!#an #arna +an'a# s#a$i "r%i&!n(an 'an( %ar!s )i#r-a#an )a$am mo)$
ini, $% #arna i&! %ar!s mm+an(!n s+!a% a"$i#asi +r+asis #om"!&r !n&!# mnra"#an
mo)$ &rs+!&,
Dn(an a)an'a a"$i#asi AHP )i%ara"#an "ara "n(am+i$ #"!&!san a#an )n(an m!)a%
mnn&!#an !r!&an "rs&asi "(a7ai )a$am or(anisasi mr#a, Yan( %ar!s )i&n&!#an o$%
"n(am+i$ #"!&!san a)a$a% #ri&ria.#ri&ria "ni$aian +sr&a +o+o&n'a, Dn(an )i"a)!#an
)n(an )a&a #ar'a7an 'an( a)a )i or(anisasi &rs+!&, A"$i#asi a#an )a"a& mn($!ar#an !r!&an
"rs&asi "(a7ai or(anisasi &rs+!&,
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
22/31
B R%4%% DSS +% AHP
- R%4%% B%&'& D%%
Ranan(an +asis)a&a )an +asis mo)$ 'an( )i(!na#an )a$am "n$i&ian ini &r)iri )ari )a&a
(o$on(an* )a&a +a(ian* )a&a "(a7ai* ni$ai# ri&ria* ni$ai "(a7ai* #ri&ria* +o+o& ri&ria* +o+o&
ni$ai ri&ria, R$asi &a+$ )ari +asis)a&a )i a&as )i(am+ar#an s"r&i "a)a Gam+ar 1 )i+a7a% ini
G%$*%# 1
R/%&' T%*/ +%#' B%&'&+%%
- R%4%% B%&'& D%%
Ranan(an an&arm!#a 'an( a#an )i )sain a)a$a% mo)!$ Co(in* mn! !&ama* In"!& +a(ian* in"!&
(o$on(an* in"!& )a&a "(a7ai* in"!& ri&ria* in"!& +o+o& ri&ria* in"!& ni$ai ri&ria* in"!& +o+o&
ni$ai ri&ria* "ross ni$ai "(a7ai* $a"oran )a&a "(a7ai* $a"oran ni$ai ri&ria* $a"oran "ni$aian
"(a7ai* %asi$ "nn&!an "rs&asi "(a7ai,
- R%4%% Interface
Ranan(an an&arm!#a 'an( a#an )i )sain a)a$a% mo)!$ Co(in* mn! !&ama* In"!& +a(ian* in"!&
(o$on(an* in"!& )a&a "(a7ai* in"!& ri&ria* in"!& +o+o& ri&ria* in"!& ni$ai ri&ria* in"!& +o+o&
ni$ai ri&ria* "ross ni$ai "(a7ai* $a"oran )a&a "(a7ai* $a"oran ni$ai ri&ria* $a"oran "ni$aian
"(a7ai* %asi$ "nn&!an "rs&asi "(a7ai
• M"+-/ /"'
o)!$ ini )i(!na#an !n&!# $o(in !sr* -i#a !sr nam )an "as7aor) 'an( )i mas!##an
+nar ma#a a#an mas!# # mn! !&ama,
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
23/31
G%$*%# 1 F"#$ L"'
• I.- B%'%
In"!& +a(ian )!(!na#an !n&!# mmas!#an )a&a +a(ian "#r-aan "(a7ai 'an( )a$am
#an&or,G%$*%# @ F"#$ D%% B%'%
• I.- +%% G"/"%
In"!& )a&a (o$on(an )i(!na#an !n&!# mn(isi )a&a Go$on(an "(a7ai 'an( a)a )a$am #an&or
G%$*%# ? F"#$ D%% G"/"%
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
24/31
• I.- +%% P%;%'
In"!& )a&a "(a7ai )i (!na#an !n&!# mmas!#a#an sm!a )a&a 'an( +r%!n(an )n(an "(a7ai
s+a(ai i)n&i&as )ari "(a7ai 'an( a)a "a)a #an&or,
G%$*%# 5 I.- D%% G"/"%
• I.- 4#'#'%
In"!& ri&ria )i(!nana#an !n&!# mn(isi ri&ria 'an( )i(!na#an )a$am "ni$aian "(a7ai
'an( a)a )a$am #an&or,
G%$*%# 6 F"#$ K'#
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
25/31
• I.- B"*" K#'#'%
In"!& +o+o& ri&ria )i(!na#an !n&!# mn(isi +o+o& masin(.masin( ri&ria 'an( &$a%
)i&n&!#an, :r)asar#an "r%i&!n(an AHP,
G%$*%# F"#$ B"*" K'#
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
26/31
G%$*%# 11 F"#$ B"*" N'/%' K#'#'%
• P#"&& N'/%' P%;%'
orm ini )i(!#an !n&!# m$a#!#an "ni$aian &r%a)a" "(a7ai 'an( a)a )a$am #an&or
G%$*%# 12 F"#$ N'/%' P%;%'
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
27/31
• L".#% D%% P%;%'
orm ini )i(!na#an !n&!# m$a"or#an )a&a "(a7ai 'an( a)a "a)a #an&or,
G%$*%# 1@ F"#$ L%."#% D%% P%;%'
• L%."#% N'/%' K#'#'%orm ini )i(!na#an !n&!# m$a"or#an #ri&ria 'an( )i(!na#an )a$am "ni$aian "(a7ai,
G%$*%# 1? F"#$ L%."#% K#'#'%
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
28/31
• L%."#% P'/%'% P%;%'
orm ini )i(!na#an !n&!# m$a"or#an %asi$ "ni$aian "(a7ai 'an( s!)a% )i$a#!#an
G%$*%# 15 F"#$ L%."#% P%;%'
• L%."#% P-% P#&%&' P%;%'
orm ini )i(!#an !n&!# mn(&a%!%!i !r!&an ran#in( "(a7ai +r)asar#an %asi$ "ni$aian 'an(
)"ro$% s&ia" "a(a7ai m!$ai )ari ni$ai "a$in( &in((i sam"ai "a$in( rn)a%,
G%$*%# 16 F"#$ L%."#% H%&'/ P%;%'
C K&'$.-/%
Dn(an )mi#ian +isa )isim"!$#an +a%7a
- Di%ara"#an )n(an ranan(an AHP ini mam"! m+ri#an so$!si 'an( &"a& )a$am
"n(am+i$an #"!&!san %irar#i s"r&i 'an( )i%a)a"i o$% #"a$a #an&or,
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
29/31
- Ranan(an AHP ini )i%ara"#an +isa mm!)a%#an #"a$a #an&or !n&!#
mm"r&an((!n(-a7a+#an )n(an )!#!n(an )ari "r%i&!n(an 'an( )i$a#!#an )n(an
AHP s+a(ai mo)$ )a$am sis&m "n)!#!n( #"!&!san
- A"$i#asi "ranan(an AHP ini )i%ara"#an +isa )i(!na#an o$% #"a$a #an&or )a$am
mnn&!#an "rs&asi "(a7ai 'an( a)a )a$am #an&or,
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
30/31
KESIMPULAN
Sis&m "n)!#!n( mana-mn )iranan( mmi$i#i sifa& 'an( )inamis )an f$#si+$ )a$am
"r!sa%aan, Sis&m "n)!#!n( mana-mn mm+an&! mm+ri#an a$&rna&if.a$&rna&if "a)a
"ross "n(am+i$an #"!&!san* &&a"i &i)a# mn((an&i#an "ma#ai s+a(ai "n(am+i$
#"!&!san, /ons" DSS mr!"a#an s+!a% sis&m in&ra#&if +r+asis #om"!&r 'an( mm+an&!
"m+!a&an #"!&!san mmanfaaan )a&a )an mo)$ !n&!# mn'$sai#an masa$a%.masa$a%
'an( +rsifa& &i)a# &rs&r!#&!r )an smi &rs&r!#&!r,
Para mana-r mm+!a& +ra(am #"!&!san )a$am "ross "n'$saian s!a&! masa$a%,
Da$am mn'$sai#an masa$a%* mana-r m$a$!i m"a& a#&ii&as in&$i-n* "ranan(an*
"mi$i%an* )an "n(#a-ian, Da$am mn(am+i$ ara "an)an( sis&m )an mn(i#!&i "n)#a&an
sis&m* mana-r )a"a& mn((!na#an mo)$ sis&m !m!m s!a&! "r!sa%aan a&a! mo)$
$in(#!n(an, T!-!an )ari mn(am+i$ ara "an)an( sis&m a)a$a% mm+ri #sm"a&an #"a)a
or(anisasi !n&!# +#r-a s+a(ai sis&m 'an( f#&if )an fisin,
8/20/2019 Kelompok 2 Makalah Sim Bab 6
31/31
DAFTAR PUSTAKA
V, :ro7n*8ar$,* et al 2010, $anaging %n&ormation 'echnology Seventh (dition, Parson, N7
Jrs',
/ris&ian&o & a$, 2012, Decision Support System )or %ntegrating $anu&acturing and !roduct
Design %nto 'he Recon&iguration o& 'he Supply *hain +etwork ,* J!rna$ Dision S!""or&
S's&m o$!m52, N!m+r 4* 2012, Dia#ss m$a$!i
%&&"99777,sin)ir&,om9sin9ar&i$9"ii9S01>231100220 Diam+i$ 5 #&o+r
2015
https://ag92110007.wordpress.com/decision-support-system-sistem-pendukung-
keputusan/ (diakses pada 5 Oktoer 2015 puku! 15.00"http://rainmatics.com/data-mining-techno!ogy/ (diakses pada 5 Oktoer 2015
puku! 15.10"
https://#triansyah7$.wordpress.com/200%/12/0&/'irtua!-rea!ity/(diakses pada 5
Oktoer 2015 puku! 15.00&0
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S016792361100220https://ag92110007.wordpress.com/decision-support-system-sistem-pendukung-keputusan/https://ag92110007.wordpress.com/decision-support-system-sistem-pendukung-keputusan/http://brainmatics.com/data-mining-technology/https://fitriansyah76.wordpress.com/2008/12/03/virtual-reality/http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S016792361100220https://ag92110007.wordpress.com/decision-support-system-sistem-pendukung-keputusan/https://ag92110007.wordpress.com/decision-support-system-sistem-pendukung-keputusan/http://brainmatics.com/data-mining-technology/https://fitriansyah76.wordpress.com/2008/12/03/virtual-reality/