Kentro Athinas

ΣΧΕΔΙΟ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ

ΑΣΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ (ΣΟΑΠ)

ΚΕΝΤΡΟΥ ΑΘΗΝΑΣ

Δημήτρης Οικονόμου

Παντελής Σκάγιαννης

Αλέξης Δέφνερ

Καθηγητές ΤΜΧΠΠΑ

2014

● Αλέξης Δέφνερ ● Δημήτρης Οικονόμου ● Παντελής Σκάγιαννης ● ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΤΜΧΠΠΑ ΠΘ ● 2014 2

ΕΝΟΤΗΤΕΣ

1.ΕΙΣΑΓΩΓΗ 3

2.ΑΝΑΛΥΣΗ 5

3.ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΡΑΣΗΣ 9-26


Ι. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1/2

Τα προβλήματα του Κέντρου της Αθήνας (εκτός των «εθνικών

προβλημάτων» της ανεργίας, της φτώχειας, κ.λπ.)

• Βίαιη αλλαγή των αστικών λειτουργιών στο ιστορικό κέντρο και τις

γειτονιές της πόλης

• Βαθμιαία απόσυρση των κατοίκων της στα προάστια και κατάληψη

μεγάλων τμημάτων της από «περιθωριακά στοιχεία» / γκετοποίηση

• Αύξηση του αριθμού των κενών ή και εγκαταλειμμένων κτηρίων και

διαμερισμάτων - απαξίωση του κτηριακού αποθέματος, δημοσίου και

ιδιωτικού,

• Εμφανής εγκατάλειψη του δημοσίου χώρου

• Αποδυνάμωση της νόμιμης επιχειρηματικής δραστηριότητας και

εξάπλωση παρεμπορίου

• Ραγδαία μείωση του αστικού τουρισμού

• Αυξανόμενη εγκληματικότητα/ παραβατικότητα

• Εξαθλίωση των ιστορικών ορόσημων και διαδρομών της πόλης


ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2/2

Περιοχή παρέμβασης

ΣΟΑΠ


ΙΙ. ΑΝΑΛΥΣΗ 1/18

Βασικά συμπεράσματα ανάλυσης

Κρίση του κέντρου της Αθήνας:

δύο συνιστώσες: διαχρονική (ελλείμματα πολιτικής) και πρόσφατη (γενικότερη κρίση)

πολυδιάστατη: αναπτυξιακή, κοινωνική, περιβαλλοντική, πολεοδομική

ειδικά χαρακτηριστικά:

πρόβλημα, κυρίως, όχι συμβατικών υποδομών αλλά διαχείρισης του χώρου

εσωτερικές διαφοροποιήσεις: ωθούν στην απώλεια συνοχής, δυνατότητα να

λειτουργήσουν σε κατεύθυνση ολοκλήρωσης με συμπληρωματικότητες

αλληλεπίδραση με περιβάλλοντα χώρο και/ή ευρύτερες ενότητες (μετάσταση

προβλημάτων προς τα έξω/ διεύρυνση περιοχής σε κρίση, ρόλος περιοχής

«υποδοχής» προβλημάτων)

ιστορικά στοιχεία και μητροπολιτικός ρόλος: απώλειες ταυτότητας και ρόλου,

επιπτώσεις σε ευρύτερες χωρικές ενότητες, ύπαρξη δυνατοτήτων

έλλειμμα αξιοποίησης νέων τεχνολογιών

Επιμέρους ενδείξεις ανάταξης, αλλά συνολικά η κρίση συνεχίζεται

Λόγοι αποτυχίας παλαιότερων προσπαθειών:

- μονοδιάστατη προσέγγιση,

- έλλειψη συνέχειας,

- έλλειψη συντονισμού

Μέσο δηλωθέν οικογενειακό εισόδημα, ευρώ/δήλωση σε σταθερές τιμές 2000 και ως προς το ΜΟ της χώρας και της

Αττικής, οικονομικό έτος 2012 (εισοδήματα που αποκτηθήκαν το 2011)

ΑΝΑΛΥΣΗ 14/18


Ποσοστό (%) μακροχρόνιας ανεργίας επί των ανέργων, 1/2011-10/2013





Μέσοι Ετήσιοι Ρυθμοί Μεταβολής του Πληθυσμού των Μεταναστών

Διάρθρωση προγράμματος δράσης

Αρχές στρατηγικής

Στόχοι

Άξονες

Ενέργειες (δράσεις)

ΙΙΙ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΡΑΣΗΣ 1/18


Βασικές αρχές στρατηγικής

Εστίαση στο κέντρο της Αθήνας, αλληλεπίδραση με

συνολική μητροπολιτική περιοχή Αθήνας

Πρόγραμμα ολοκληρωμένου χαρακτήρα: κοινωνικός,

αναπτυξιακός, περιβαλλοντικός, πολεοδομικός Αναγκαία

εμπλοκή πολλών φορέων (δημόσιος και ιδιωτικός τομέας)

Κρίσιμος ρόλος συντονισμού

Αιχμές: ανάκτηση μητροπολιτικού ρόλου αποτελεσματική διαχείριση

ανταγωνιστικότητα

χωρική και κοινωνική συνοχή έξυπνη πόλη εικόνα και ταυτότητα χωρική διαφοροποίηση στρατηγικής, ειδικές ζώνες έντονης παρέμβασης με ρόλο καταλύτη

Συνέργεια με ευρύτερες πολιτικές, άλλες παρεμβάσεις και

καταστάσεις (οικονομική κρίση, μεταναστευτικό,

μεταρρύθμιση διοίκησης, ΡΣΑ)

Διαχρονική προσπάθεια και συστηματικότητα + χρονική

ιεράρχηση δράσεων και προτεραιότητες

Κρίση του κέντρου της

Αθήνας:

δύο συνιστώσες: διαχρονική,

πολυδιάστατη

ειδικά χαρακτηριστικά:

κυρίως, πρόβλημα

διαχείρισης

απώλεια συνοχής με

απώλεια μητροπολιτικής

ταυτότητα και ρόλου

έλλειμμα αξιοποίησης

νέων τεχνολογιών

Ενδείξεις ανάταξης αλλά

συνολικά η κρίση

συνεχίζεται

Λόγοι αποτυχίας

παλαιότερων

προσπαθειών:

- μονοδιάστατη προσέγγιση,

- έλλειψη συνέχειας,

- έλλειψη συντονισμού

Βασικές συμπεράσματα

ανάλυσης

Μόνιμος μηχανισμός παρακολούθησης, διαχείρισης,

συντονισμού, αξιολόγησης και ανάδρασης

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΡΑΣΗΣ 2/18


Θεματικοί στόχοι του ΣΟΑΠ

1 Στήριξη της οικονομικής βάσης

2 Ανάκτηση κοινωνικής και πολιτισμικής

συνοχής- Επανακατοίκηση

3 Αποκατάσταση συνθηκών ασφάλειας

και νομιμότητας

4 Ανάκτηση και αναβάθμιση του

δημόσιου χώρου

5 Βελτίωση περιβαλλοντικών συνθηκών

και πολεοδομικής λειτουργίας

6 Ενίσχυση της ταυτότητας και της

εικόνας της πόλης

7 Βελτίωση μηχανισμών διακυβέρνησης,

σχεδιασμού και συμμετοχής



Άξονες του ΣΟΑΠ

1 Ενίσχυση επιχειρηματικότητας

2 Ενίσχυση χαρακτηριστικών λειτουργιών κέντρου

3 Ενίσχυση πολιτιστικής δημιουργίας

4 Αναθέρμανση αγοράς ακινήτων

5 Ασφαλής διαβίωση

6 Θέματα μεταναστών

7 Κοινωνικές υπηρεσίες

8 Επιστροφή κατοίκων

9 Αστικό τοπίο-τοπόσημα



Άξονες του ΣΟΑΠ (συνέχεια)

10 Ελεύθεροι χώροι

11 Ταυτότητα και branding

12 Καθημερινή διαχείριση

13 Κτηριακό απόθεμα

14 Πολεοδομικές δράσεις

15 Βιώσιμη κινητικότητα

16 Περιβάλλον

17 Σχεδιασμός

18 Ψηφιακή πόλη



Δράσεις (ενέργειες) του ΣΟΑΠ

65 δράσεις πολλαπλών τύπων: • θεματικές (οριζόντιες), γεωγραφικά εντοπισμένες

• θεσμικές (νομοθετικές), οργανωτικές-διοικητικές, σχεδιαστικές (σχέδια),

οικονομικές ενισχύσεις, υπηρεσίες, έργα

το πρόγραμμα δράσης δίνει τη συνολική εικόνα των παρεμβάσεων

στο κέντρο σε μεσοπρόθεσμη βάση: • δράσεις που ήδη εφαρμόζονται από διάφορους φορείς (συνέχεια)

• αναπροσαρμογή, βελτίωση δράσεων που ήδη εφαρμόζονται

• νέες δράσεις

Για κάθε δράση, Τεχνικό Δελτίο με: • Τεκμηρίωση προβλήματος (ή/και δυνατότητας) και συσχέτιση με στόχους

• Περιγραφή δράσης και επιμέρους βημάτων για την υλοποίησή της

• Εμπλεκόμενους φορείς

• Προτεραιότητα και χρονοδιάγραμμα υλοποίησης

• Κόστος

• Πηγές χρηματοδότησης (ειδική αναφορά στο ΣΕΣ 2014-2020 και στα

εργαλεία εδαφικής συνοχής)





Υποπεριοχές ΣΟΑΠ



Αλληλεπίθεση Βασικών Προβλημάτων Δημοτικών Κοινοτήτων ΣΟΑΠ

•Κύκλοι συναρμοδιοτήτων (ΥΠΕΚΑ/ΟΡΣΑ και ΔΑ +:)

•ΥΠΕΚΑ και ΔΑ

•Δράσεις για την αντιμετώπιση προβλημάτων που συνδέονται με τα

Καταστήματα Υγειονομικού Ενδιαφέροντος

•Υπουργείο Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη

•Αντιμετώπιση της παραβατικότητας

•Υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας και για ειδικά θέματα,

Υπουργείο Οικονομικών, ΥΠΥΜΕΔΙ και Περιφέρεια Αττικής

•Καθορισμός ειδικών ενισχύσεων προς τις ιδιωτικές επιχειρήσεις-Αναμόρφωση

Αναπτυξιακού Νόμου

•Οικονομικά εργαλεία για τον πολεοδoμικό σχεδιασμό και τα ακίνητα

•Ψηφιακή Αθήνα

•Παρεμβάσεις ενίσχυσης αστικών clusters

•Οριζόντια μέτρα στήριξης αγοράς ακινήτων στο κέντρο

•Εξυπνα μετακίνησης στην πόλη



•Κύκλοι συναρμοδιοτήτων (ΥΠΕΚΑ και ΔΑ +:)

•Υπουργείο Πολιτισμού (και ΕΑΧΑ) •Ενίσχυση της πολιτιστικής ταυτότητας της πόλης και της αξίας της ως

τουριστικού προορισμού/ Συνέχιση προγράμματος ΕΑΧΑ

•Θεσμικό πλαίσιο και καθεστώς διατηρητέων κτισμάτων

•Υπουργείο Τουρισμού •Δράσεις branding (κέντρου ή τμημάτων)/ city marketing και Προστασία/

ενίσχυση αστικών ταυτοτήτων (περιοχές με ταυτότητα)

•Ειδικά μέτρα στήριξης του τουρισμού στο κέντρο Αθήνας



Ενέργειες (δράσεις) ΣΟΑΠ

• Ενέργεια 1 Αντιμετώπιση της παραβατικότητας

• Ενέργεια 2 Δράσεις για την αντιμετώπιση προβλημάτων που

συνδέονται με τους οίκους ανοχής


συνδέονται με τα Καταστήματα Υγειονομικού Ενδιαφέροντος

• Ενέργεια 4 Δράσεις για την αντιμετώπιση της υψηλής συγκέντρωσης

παράνομων μεταναστών στο κέντρο της Αθήνας

• Ενέργεια 5 Ενίσχυση δημιουργικών πολιτιστικών δραστηριοτήτων

(και των ομάδων πολιτών)

• Ενέργεια 6 Μέτρα και ενέργειες για καλύτερη πληροφόρηση στην

πόλη

• Ενέργεια 7 Ενίσχυση Επιχειρηματικότητας

• Ενέργεια 8 Φόρουμ Ιδεών Νέων Επιχειρηματιών και Επαφή τους με

Χρηματοδότες




• Ενέργεια 9 Εκδηλώσεις Προώθησης Επιχειρηματικότητας και

Καινοτομίας Νέων

• Ενέργεια 10 Καθορισμός ειδικών ενισχύσεων προς τις ιδιωτικές

επιχειρήσεις-Αναμόρφωση Αναπτυξιακού Νόμου

• Ενέργεια 11 Ενίσχυση της πολιτιστικής ταυτότητας της πόλης και της

αξίας της ως τουριστικού προορισμού/ Συνέχιση προγράμματος

ΕΑΧΑ

• Ενέργεια 12 Δράσεις branding (κέντρου ή τμημάτων)/ city marketing

και Προστασία/ ενίσχυση αστικών ταυτοτήτων (περιοχές με

ταυτότητα)

• Ενέργεια 13 Ψηφιακή Αθήνα

• Ενέργεια 14 Θερμοκοιτίδες Επιχειρήσεων Καλλιτεχνικού

Προσανατολισμού και Co-labs (ΘΕΚΠΡΟ)

• Ενέργεια 15 Σύστημα εντοπισμού, καταγραφής και παρακολούθησης

δυναμικών θυλάκων επιχειρηματικότητας




• Ενέργεια 16 Παρεμβάσεις ενίσχυσης αστικών clusters

• Ενέργεια 17 Εκπαίδευση και κατάρτιση σε επιλεγμένους τομείς [για

επαγγελματική ένταξη]

• Ενέργεια 18 Ειδικές δράσεις για την τρίτη ηλικία

• Ενέργεια 19 Επιμόρφωση μεταναστών για διευκόλυνση κοινωνικής

ένταξης (γλώσσα κλπ.) και για μείωση του ψηφιακού χάσματος

• Ενέργεια 20 Ενίσχυση προγράμματος ανακύκλωσης απορριμμάτων

• Ενέργεια 21 Δράσεις σχετικές με το σχεδιασμό του χρόνου στην

πόλη

• Ενέργεια 22 Ενίσχυση και αύξηση δράσεων τέχνης στο δημόσιο

χώρο

• Ενέργεια 23 Ειδικές δράσεις διευκόλυνσης της καθημερινότητας σε

ευάλωτες ομάδες παλαιών κατοίκων

• Ενέργεια 24 Στήριξη πρωτοβουλιών «κοινωνικής οικονομίας»




• Ενέργεια 25 Ενίσχυση των υποδομών πρωτοβάθμιας και

δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

• Ενέργεια 26 Προώθηση δράσεων αθλητισμού

• Ενέργεια 27 Δράσεις σχετικές με το σχεδιασμό του ήχου στην πόλη

• Ενέργεια 28 Αναζωογόνηση των υπαίθριων χώρων

• Ενέργεια 29 Οριζόντια μέτρα στήριξης αγοράς ακινήτων στο κέντρο

• Ενέργεια 30 Αξιοποίηση ακινήτων του δημόσιου τομέα στο κέντρο

της πόλης

• Ενέργεια 31 Δράσεις για τα εγκαταλελειμμένα κτήρια

• Ενέργεια 32 Παρέμβαση στο κτιριακό απόθεμα – Απόσυρση

• Ενέργεια 33 Δράσεις για την αντιμετώπιση προβλημάτων του

θεσμικού πλαισίου για τα διατηρητέα κτήρια και τις χρήσεις

διατηρητέων κτηρίων



• Ενέργεια 34 Έργα υπέρ ΑΜΕΑ

• Ενέργεια 35 Πιλοτικό σύστημα επανάχρησης ύδατος σε δημοτικά

κτήρια

• Ενέργεια 36 Δράσεις για τον εκσυγχρονισμό του δικτύου ηλεκτρικής

ενέργειας και την ενεργειακή αποδοτικότητα

• Ενέργεια 37 Αντικατάσταση των κάδων απορριμμάτων με κινητούς /

βυθιζόμενους

• Ενέργεια 38 Δημιουργία πρότυπης έξυπνης και οικολογικής περιοχής

στο κέντρο με συνέργεια πολλών αρμοδίων φορέων υπό τον

σχεδιασμό και συντονισμό του Δήμου

• Ενέργεια 39 Ειδικά μέτρα στήριξης του εμπορίου στο κέντρο Αθήνας

• Ενέργεια 40 Ανάπτυξη προχωρημένων επικοινωνιών σε

επιλεγμένους χωρικούς τομείς της πόλης σε συνεργασία με

παρόχους




• Ενέργεια 41 Αστικοί κήποι πράσινες ταράτσες (Αύξηση πρασίνου

στα κτίρια)

• Ενέργεια 42 Αντιστροφή τάσης απομάκρυνσης επιτελικών δημόσιων

φορέων από το κέντρο της Αθήνας

• Ενέργεια 43 Αισθητική–λειτουργική αναβάθμιση της πόλης σε

βραχυπρόθεσμο ορίζοντα

• Ενέργεια 44 Αντιμετώπιση οπτικής ρύπανσης

• Ενέργεια 45 Αποκατάσταση προσβασιμότητας στους κοινόχρηστους

χώρους

• Ενέργεια 46 Αναμόρφωση πεζοδρομίων του Κέντρου

• Ενέργεια 47 Αντιμετώπιση υψηλών πυκνοτήτων, εξασφάλιση

κοινόχρηστων χώρων κλπ.

• Ενέργεια 48 Αναβάθμιση επιλεγμένων πλατειών και κοινόχρηστων

χώρων

• Ενέργεια 49 Νέες πεζοδρομήσεις




• Ενέργεια 50 Οικονομικά εργαλεία για προώθηση πολεοδομικού

σχεδιασμού

• Ενέργεια 51 Ενίσχυση Μέσων Μαζικής Μεταφοράς

• Ενέργεια 52 Δίκτυο ποδηλατοδρόμων στο κέντρο της πόλης

• Ενέργεια 53 Αναθεώρηση ΓΠΣ Αθήνας

• Ενέργεια 54 Πιλοτικές διερευνήσεις έξυπνων συστημάτων

μετακίνησης στην πόλη

• Ενέργεια 55 Δράσεις σχετικά με την παραγωγή και διακίνηση

τροφίμων στην πόλη

• Ενέργεια 56 Παροχή θεσμικής δυνατότητας κανονιστικών

ρυθμίσεων από τα ΣΟΑΠ

• Ενέργεια 57 Διαμόρφωση Πολιτικής Στάθμευσης


συνδέονται με θέατρα και χώρους πολιτισμού




• Ενέργεια 59 Προώθηση Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας

• Ενέργεια 60 Διαγωνισμός Επιχειρηματικών Ιδεών

• Ενέργεια 61 Ειδικά μέτρα στήριξης του τουρισμού στο κέντρο

Αθήνας - στοχευμένες δράσεις

• Ενέργεια 62 Ειδικά μέτρα στήριξης του τουρισμού στο κέντρο

Αθήνας - δράσεις σε ειδικές και εναλλακτικές (θεματικές) μορφές

τουρισμού

• Ενέργεια 63 Δημιουργία Προδιαγραφών και Οδηγού για

παρεμβάσεις στο δημόσιο χώρο

• Ενέργεια 64 Μέτρα στεγαστικής πολιτικής για την αντιμετώπιση

παρενεργειών αστικού εξευγενισμού

• Ενέργεια 65 Ενέργειες δια βίου μάθησης του Δήμου Αθηναίων –

βιντεοσκόπηση έτσι ώστε να μπουν στο διαδίκτυο και/ή στην

τηλεόραση




Documents

Kentro Athinas