Kep Let Gyu Jt Emeny

  • Upload
    katalin

  • View
    32

  • Download
    0

Embed Size (px)

DESCRIPTION

botany chemistry health-herbs

Citation preview

  • PCSI TUDOMNYEGYETEM LTALNOS ORVOSTUDOMNYI KAR

    GYGYSZERSZTUDOMNYI SZAK FARMAKOGNZIAI TANSZK

    GYGYNVNYEK HATANYAGAI S SZERKEZETI KPLETEI

    Egyetemi jegyzet gygyszerszhallgatk rszre

    Dr. Papp Nra PhD egyetemi adjunktus

    Pcs 2011

  • 1

    Tartalom

    Bevezets .............................................................................................................................2 Szerkezeti kpletek ...........................................................................................................3 Drogok s anyanvnyeik ................................................................................................67 Nvnyi hatanyagok nvmutatja......................................................................................71 Drogok nvmutatja ............................................................................................................78 Felhasznlt irodalom ............................................................................................................81

    Lektorlta: Prof. Dr. Molnr Pter

  • 2

    Bevezets

    A nvnyek specilis metabolizmusuk, msodlagos anyagcserjk sorn szmos vegyletet, vegyletcsoportot tartalmaznak. Bizonyos komponensek gygyszati jelentsge tudomnyos (pl. mikrobiolgiai, farmakolgiai) bizonytst nyert, gy ezeket a vegyleteket hatanyagoknak nevezzk. Egy-egy nvnycsald, nemzetsg vagy gygynvnyfaj sajtos, egyedi hatanyagspektrumot mutathat, gy jelenltk kemotaxonmiai szereppel br.

    Gygyszati alkalmazsuk mellett jelents feladatot ltnak el tbbek kztt a nvnyek ellenllkpessgnek fokozsban (stresszfaktorok), az egyes taxonok krnyezeti tnyezkhz val adaptcijban, de felelsek lehetnek az egyes nvnyi rszek (pl. virg, terms, mag) sznrt, illatrt, gy a megporzsrt is.

    Jelen sszelltsunk kzel sem teljes, vlogatst nyjt a gygynvnyek szles hatanyagspektrumbl, mely a Pcsi Tudomnyegyetem Gygyszersztudomnyi Szakon oktatott Farmakobotanika s Farmakognzia tantrgyainak ktelez s felismerend, sszesen 325 nvnyi vegyletnek szerkezeti kpleteire tmaszkodik. A komponenseket a tanult 145 nvnyi drog szerinti csoportostsban mutatjuk be, kiemelve a drogok f hatanyagait. A kiadvny vgn tallhat hatanyagok s drogok szerinti nvmutatk betrendben segtik a gyors keresst s eligazodst, kiegsztve fggelkknt a drogok anyanvnyeivel.

    Remljk, hogy jegyzetnk segtsget nyjt a gygyszerszhallgatk nvnykmiai ismereteihez, a tjkozdshoz, a szmonkrsekre s vizsgkra val felkszlshez. Kvnjuk, hogy forgassk haszonnal sszelltsunkat.

    Pcs, 2011. februr 10. Papp Nra

  • 3

    Aminosavak, alkaloid alapvzak

    HNH2

    COOH

    C

    CH2

    SH

    HNH2

    COOH

    C

    CH2

    CH2

    COOH

    HNH2

    COOH

    C

    CH2

    CH2

    NH2

    C O

    cisztein glutaminsav glutamin

    HNH2

    COOH

    C

    CH2

    CH2

    COOH

    CH2

    HNH2

    COOH

    C

    O

    NH2

    C

    NCOOH

    H

    aszparaginsav aszparagin prolin

    CH2

    HNH2

    COOH

    C

    HNH2

    COOH

    C

    CH3

    NH2

    COOH

    CH2

    fenilalanin alanin glicin

  • 4

    CH2

    OH

    HNH2

    COOH

    C

    N

    CH2

    H

    CH COOH

    NH2

    N

    NCH2 CH

    NH2

    COOH

    H

    tirozin triptofn hisztidin

    NH2NH2

    H

    COOH

    NH2

    COOH

    NH2

    NH2

    COOH

    CH

    CH2CH2CH2NH C

    O

    NH2

    lizin ornitin citrullin

    NH2

    COOH

    CH

    CH2CH2CH2NH NH2C

    NH

    NH2

    COOH

    CH

    CH2CH2 S CH3

    arginin metionin

  • 5

    NH

    N

    N

    H

    N

    piperidin piridin pirrol pirrolizidin

    N

    H

    . .

    N

    H

    N

    pirrolidin indol izokinolin

    N

    NH2

    COOH

    kinolin antranilsav

  • 6

    Fenoloidok, fenolok, flavonoidok

    O

    OOH

    OH

    OHOH

    OH

    O

    OOH

    OH

    OH

    OH

    kvercetin kempferol

    CHOH

    OH

    CH COOH

    O

    O

    O

    O

    O

    O

    kvsav kinon antrakinon naftokinon

  • 7

    Plantaginis lanceolatae folium lndzss tif levl

    O

    OOHOH

    OH

    OH

    O

    OH

    OH

    O

    OH

    OH

    szkutellarin luteolin

    O

    OH

    OH

    O

    OH

    COOH

    OHO

    CH3

    COOH

    OH

    apigenin vanillinsav para-hidroxi-benzoesav

    OHOH

    COOH

    CHOH

    OH

    CHO

    O

    OH

    OH

    OH

    COOH

    C

    protokatechusav klorognsav

  • 8

    O

    CH2 O

    CO

    O

    OC

    O

    CH3 gl

    O

    OH

    OCH2OH O Gl

    O

    OH

    OHO-H2C Gl

    aszperulozid katalpol aukubin

    Farfarae folium, F. flos martilapu levl, virg

    N

    OOO

    H

    O

    CH3

    OOH

    N OH

    O O

    szenkirgin tusszilagin

    Lini semen lenmag

    CCNCH3

    O glCH2CH3

    CCNCH3

    CH3 O glkz

    lotausztralin linamarin

  • 9

    Echinaceae radix kasvirg gykr

    N

    O

    H

    OH

    OH

    O

    O COOH

    OHOOC

    O

    OH

    OH

    echinacein cikriasav

    OH

    OHCH2CH2OOH

    OCH2

    O

    OCH2OH

    OH

    OHOH

    O

    O

    CH CCH

    CH

    CH

    O

    OH OH

    OCH3OH

    echinakozid

    Oleum ricini ricinusolaj

    H3C (CH2)5 CH

    OH

    CH2 CH CH (CH2)7 COOH

    N O

    O CH3N

    CH3

    C :

    ricinolsav ricinin

  • 10

    Visci stipes fagyngy kocsny

    OH

    O

    O

    O

    OO

    OHO

    CH3

    CH3

    CH3

    CH3

    CH

    O OO

    CH CH2OH

    CH3 CH3gl

    sziringarezinol sziringin

    CH2 CH2 NCH3

    CH3CH3

    OHOCH3

    O

    C+

    CH2OH CH2 NCH3

    CH3CH3

    OH+

    acetilkolin kolin

    N

    NCH2

    H

    CH2

    NH2

    OH CH2 CH2 NH2

    CH2

    HNH2

    COOH

    C

    hisztamin tiramin fenilalanin

  • 11

    Lavandulae flos levendula virg

    OH

    O

    OH

    OH

    -terpineol kmfor borneol linalool

    O C CH3

    O

    linalilacett

    Menthae piperitae folium borsosmenta levl

    OH

    O

    linalool limonn cineol

    O

    O OC CH3

    OH

    O

    piperiton mentilacett mentol menton

  • 12

    Menthae crispae folium fodormenta levl

    OH

    OH

    O

    karveol dihidrokarveol karvon

    Melissae folium citromf levl

    CH2OH

    O

    H

    H

    OC

    OH

    citronellol citronellal citrl linalool

    CH2OH

    geraniol germakrn-D -kariofilln

  • 13

    Thymi herba (kerti) kakukkf

    CH3

    OHCHCH3 CH3

    CH3

    CHCH3 CH3

    OH

    CHCH3 CH3

    CH3

    OH

    timol karvakrol p-cimol borneol

    CH2OH

    OH

    OH

    OH

    geraniol linalool terpinn-4-ol -terpineol

    Serpylli herba mezei kakukkf

    O

    OH

    OH CH2 CH C OH

    O

    OCHC CH OH

    OH

    O

    -pinn cineol rozmarinsav

  • 14

    Origani herba szurokf

    CH3

    OHCHCH3 CH3

    CH3

    CHCH3 CH3

    OH

    CHCH3 CH3

    CH3

    timol karvakrol p-cimol

    O

    -tujon limonn -terpinn

    Hyssopi herba izsp f

    O

    OH

    OO

    O

    -pinn -pinn kampfn cineol marrubiin

  • 15

    Majoranae herba majoranna f

    OH

    OH

    CHOH

    OH

    CH COOH

    -terpineol terpinn-4-ol szabinn kvsav

    OH

    OH CH2 CH C OH

    O

    OCHC CH OH

    OH

    O

    rozmarinsav

    OH

    COOH

    HO

    COOH

    urzolsav oleanolsav

  • 16

    Rosmarini folium rozmaring levl

    OHOH

    OHO

    CO

    OH

    COOH

    -pinn limonn rozmanol urzolsav

    CH2OH

    OH

    OH

    CH3

    OH

    CH3

    betulin -amirin -amirin

    OH

    OH CH2 CH C OH

    O

    OCHC CH OH

    OH

    O

    O

    OH

    OH

    O

    OH

    OH

    rozmarinsav luteolin

  • 17

    Salviae folium (orvosi) zslya levl

    O

    O

    OH

    O

    O CH3O

    C

    tujon cineol borneol kmfor bornilacett

    OH

    O

    OHCO

    OH3C-O

    O

    O-CH3

    O-CH3

    OH

    karnosol salvigenin

    Rosae petalum (parlagi) rzsa szirom

    CH2OH

    CH2OH

    H

    OC

    O

    H

    citronellol nerol citrl citronellal

    CH2OH

    CH2-CH2OH

    geraniol fenetilalkohol

  • 18

    Juniperi fructus borka terms

    O C

    O

    CH3

    terpenilacett -pinn -pinn

    Eucalypti folium eukaliptusz levl

    O

    H

    H

    OC

    CH2OH

    citronellal citrl geraniol -fellandrn

    CHCH3 CH3

    CH3

    O

    p-cimol -pinn cineol

  • 19

    Carvi fructus (konyha)kmny terms

    O

    O

    karvon dihidrokarvon limonn szabinn

    OH

    OH

    O

    OOH

    OH

    OH

    OH

    karveol dihidrokarveol kempferol

    O

    OOH

    OH

    OHOH

    OH

    O

    OOH

    OH

    OH

    OH

    OCH3

    kvercetin izoramnetin

  • 20

    Coriandri fructus koriander terms

    O

    CH2OH

    CH2OH

    kmfor citronellol geraniol -pinn

    CHCH3 CH3

    CH3

    OH

    -terpinn p-cimol limonn linalool

    Aurantii epi- et mesocarpium narancs (kls+kzps) termsfal

    H

    OC

    O

    OOH

    OH

    OH

    limonn -terpinn citrl naringenin

    neoheszperidin

    O

    OOH

    O

    O

    OHO

    O

    OHOH

    CH2OH

    O

    OHOHOH

    CH3

    CH3

  • 21

    Cardamomi fructus kardamom terms

    O

    OH

    O C

    O

    CH3

    cineol -terpineol terpenilacett limonn

    O

    -terpinn szabinn kmfor

    Euphrasiae herba szemvidtf

    O

    OH

    OCH2OH O Gl

    O

    OH

    OHO-H2C Gl

    katalpol aukubin

  • 22

    Tanaceti herba (gilisztaz) vardicsf

    O

    O

    H

    OH

    tujon umbellulon tujilalkohol

    O

    OH

    kmfor borneol kamazuln

    Centaurii herba ezerjf

    O

    O

    O

    O gl

    O

    O

    O

    O gl

    O O

    CH

    O

    genciopikrin sverozid eritrocentaurin

  • 23

    Valerianae radix macskagykr

    O CH3O

    C

    O

    OH

    O

    O

    H

    bornilacett valeranon valernsav valeranal

    O

    CH2

    OO

    O

    CH2C CH

    CH3

    CH3

    O CH3C

    O

    O

    CCH2CHCH3

    CH3

    O

    valtrt

    O

    CH2

    OO

    O

    CH2C CH

    CH3

    CH3

    O C

    O

    O

    C

    O

    CH3

    CH2 CHCH3

    CH3

    izovaltrt

  • 24

    Gentianae radix trnicsgykr

    O

    O

    O

    O gl

    O

    O OH

    O-CH3

    OH

    genciopikrin gentizin

    Matricariae flos kamillavirg

    O

    O

    OH

    O CH3

    O

    C

    OH

    OH

    matricin kamazuln -bizabolol spatulenol

    O

    OH

    OH

    O

    OH

    O

    OH

    OH

    O

    OH

    OH

    farnezn apigenin luteolin

  • 25

    Millefolii herba cickafarkf

    O

    O

    -pinn -pinn kampfn cineol kmfor

    OH

    O CH3O

    C

    OH

    borneol bornilacett szabinn -terpinn terpinn-4-ol

    CHCH3 CH3

    CH3

    O

    O

    O

    p-cimol kamazuln achillin

    O

    O

    OH

    O CH3

    O

    C

    O

    OH

    OH

    O

    OH

    matricin apigenin

  • 26

    Petasitidis folium acsalapu levl

    O

    OH

    petazol

    Absinthi herba fehr rmf

    O

    OH

    OH

    OH

    tujon tujol spatulenol -bizabolol

    OH

    O

    OO

    O

    O

    OH

    linalool cineol abszintin

  • 27

    Artemisiae vulgaris herba fekete rmf

    O

    OH

    OH

    OO

    OH

    kmfor borneol terpinn-4-ol vulgarin

    OO

    OO

    OH

    O OOH

    O OOH

    OH

    pszilosztachin umbelliferon eszkuletin

    Cardui benedicti herba benedekf

    CHCH3 CH3

    CH3

    O

    H

    OC

    CH CHH

    OC

    COOH

    p-cimol fenchon citrl fahjaldehid benzoesav

  • 28

    CH2

    O

    OOOH

    O

    CH2OHCH

    CH2OH

    C C

    OO

    O

    OO

    OH

    CH3

    CH3

    CH3

    knicin arctigenin

    Arnicae flos rnikavirg

    CH3

    OHCHCH3 CH3

    O

    OO

    O

    O H

    CH3CH3

    OH

    CC C

    timol rnifolintiglint -fellandrn mircn

    CHOH

    OH

    CH COOH

    O OOH

    -kadinn kvsav umbelliferon

  • 29

    Bardanae radix bojtorjngykr

    O

    O

    H

    O

    S SCCH3 CC

    dehidrokosztuszlakton arctinl

    H3C CH CH (C C)4 CH CH2

    O

    OO

    O

    OO

    CH3

    Gl

    CH3

    CH3

    trideka-1,11-din-3,5,7,9-tetrain arctiin

    Pyrethri flos rovarporvirg

    O

    OCH2

    O

    CH CH CH2CH

    C

    piretrin

  • 30

    Colophonium hegedgyanta

    HOOC

    abietinsav

    Cichorii radix, C. folium katnggykr s -levl

    O

    CH2OHO

    O

    OH

    O

    CH2OHO

    O

    O CH2

    O

    OHC

    laktucin laktukopikrin

    CHOH

    OH

    CHO

    O

    OH

    OH

    OH

    COOH

    C

    O O

    OH

    OGl

    klorognsav cichoriin

  • 31

    Taraxaci radix, T. herba pongyola pitypang gykr s -f

    OO

    O

    OGl

    O O

    OH

    OGl

    taraxakolid--D-glkozid taraxaszterol

    OH CH2O

    H O

    HO

    OO

    CH2OH

    HOHH

    H

    OHOC

    taraxakozid

    Marrubii herba pemetef

    OH

    OO

    O

    OH

    COOH

    marrubiin urzolsav

  • 32

    Saponariae albae radix, Saponariae rubrae radix fehr s vrs szappangykr

    OHCHO

    COOHH

    gipszogenin

    Liquiritiae radix desgykr

    OH

    O

    O

    OH

    Gl

    OOH

    O

    OGl

    izolikviritin likviritin

    O

    O

    COOH

    O

    O

    COOH

    OH

    OH

    OOH

    OH

    OH

    glicirrhizinsav

  • 33

    Primulae radix kankalingykr

    primulasav-A

    Hederae helicis folium borostynlevl

    -elemn germakrn

    COO

    OL-araL-ra

    D-gl--D-gl--L-ra

    hederakozid-B

  • 34

    Verbasci flos krfarkkr virg

    O

    OH

    OCH2OH O Gl

    O

    OH

    OHO-H2C Gl

    katalpol aukubin

    CH2OH

    OH

    CH2OHOfukgl

    gl

    ra

    verbaszkoszaponin

    Veronicae herba veronikaf

    OH

    OH

    OO

    OOCH2

    O

    OH

    Gl

    C

    OO

    OOCH2

    O

    OH

    Gl

    C

    O

    OH

    OCH2OH O Gl

    verpozid verinakozid katalpol

  • 35

    Betulae folium nyrlevl

    O

    O

    OH

    OH

    CH2

    O

    CH3

    O

    CH3

    O

    CC

    C

    O

    OH

    OH

    O

    OH

    OH

    O Gal

    triterpnszaponin-1 hiperozid

    Ononidis radix iglicegykr

    OH

    OH

    O

    OOCH3

    OGl

    -onocerin (=onocol) ononin

    OHO

    OCH3O

    formononetin

  • 36

    Herniariae herba porcikaf

    O OCH3O

    O OOH

    HO

    HO

    C

    COOH

    O R

    O

    herniarin umbelliferon R=1--D-glkz6-1- -D-glkz = herniariaszaponin I.

    R=1--L-ramnz2-1-D-glkz 4-1-D-glkz = herniariaszaponin II.

    Solidaginis virgaureae herba kznsges aranyvesszf

    O

    OOH

    OH

    OHOH

    OH

    O

    OOH

    OH

    OH

    OH

    HO

    COOH

    kvercetin kempferol oleanolsav

    Hippocastani semen, H. folium,H. cortex vadgesztenye mag, levl, kreg

    HO

    OCH2OH

    C CH3

    O

    O O

    O

    OH

    Gl

    protoeszcigenin eszkulin

  • 37

    Calendulae flos - krmvirg

    HO

    COOH

    O

    O

    OOH

    OH

    OHOH

    OH

    oleanolsav -jonon kvercetin

    Ginseng radix - ginszenggykr

    COOH

    OHO

    CH3

    OH

    COOH

    OH

    H

    OC

    vanillinsav szalicilsav -terpineol citrl

    OHOH

    OH

    limonn protopanaxadiol

  • 38

    Urticae folium, U. radix csalnlevl, gykr

    CH2 CH2 NCH3

    CH3CH3

    OHOCH3

    O

    C+

    N

    CH2OH

    H

    CH2 NH2

    acetilkolin szerotonin

    N

    NCH2

    H

    CH2

    NH2

    CH2CH3OH

    OH

    hisztamin -szitoszterol koleszterol

    Epilobii herba fzikef

    O

    OOH

    OH

    OH

    OH

    O

    OOH

    OH

    OHOH

    OH

    CH2CH3OH

    kempferol kvercetin -szitoszterol

  • 39

    Dioscoreae tuber jamszgykr gum

    O

    OH

    O

    A B

    C DE

    F

    dioszgenin

    Avenae herba (abrak)zabf

    avenakozid A

    OCH2OH

    H

    OH

    H

    O

    O

    OH H

    H

    CH2-O

    CH2OH

    H OHOHH

    OH

    O

    CH2OHOH

    OH

    CH2OH

    HH

    H H

    OO-CH3

    O-RO-CH3

    OOH

    OH

    kesztz tricin

  • 40

    Kardenolid-bufadienolidok

    O

    O

    OHOH

    OH

    C

    HO

    O

    O

    HOH

    OH

    sztrofantidin digitoxigenin

    OHOH

    O

    O

    szcillarenin

  • 41

    Alkaloidok

    Belladonnae radix, B. folium, Stramonii folium, Hyosciami folium nadragulyagykr s -levl, maszlaglevl, belndeklevl

    NCH3

    H

    O

    HO

    CH2OH

    C6H5C C

    NCH3

    H

    O CH2OH

    HO

    OC C

    atropin L-szkopolamin (L- s D-hioszciamin)

    Cocae folium kokalevl

    NCH3 O

    H

    O

    O CH3

    O

    C6H5

    C

    C

    NCH3

    OH

    O

    O C6H5

    O

    C

    C

    kokain benzoilekgonin

    Nicotianae folium dohnylevl

    N

    N

    H

    NNCH3

    NN

    H

    anabazin nikotin nornikotin

  • 42

    Symphyti radix (fekete) nadlyt gykr

    NH2

    N

    O

    O

    N

    NH

    O

    H

    H

    N

    OH CH2-O-C

    O

    CC C CH3OH H

    OH

    CH3CH3C H

    allantoin intermedin

    Lobeliae herba lobliaf (porhonrojtf)

    N

    OOH

    CH3

    lobelin

    Laburni semen aranyes mag

    N

    O

    NH

    N

    CH2OH

    N

    N

    citizin laburnin spartein

  • 43

    Sarothamni scoparii herba seprzantf

    N

    N

    N

    N

    O

    spartein lupanin

    Capsici fructus paprika terms

    OHO-CH3

    CH2-NH-CO-(CH2)4-CH CH-CHCH3

    CH3

    kapszaicin

    Ephedrae herba csikfarkf

    CH3

    H

    OH

    H

    NH CH3

    C C

    L-efedrin

  • 44

    Papaveris caput mk tok

    OH

    OH

    O

    N CH3

    H3C-O

    OHH

    N-CH3

    O

    O

    O

    O

    N CH3

    H3C

    H3C

    morfin kodein tebain

    N

    CH2

    OO

    O

    O

    CH3

    CH3

    CH3CH3

    CH3CH3

    CH3

    CH2

    OO

    O

    ON

    O HC O

    O

    CH3C

    CH2

    COOHO-CH3

    O-CH3

    O

    OO

    NCH3

    CH3

    OCH3

    papaverin narkotin narcein

    Fumariae herba fstikef

    N

    O

    O

    O

    O

    O

    CH3

    CH2

    CH2

    H3C-O

    H3C-ON

    OO

    OCH2

    CH3

    protopin kriptopin

  • 45

    Chelidonii herba, C. radix fecskef s -gykr

    N

    O CH2

    O

    O

    O

    OH

    CH3

    CH2

    N

    O CH2

    O

    O

    O

    CH3

    CH2

    +

    kelidonin szangvinarin

    N

    O

    OO-CH3

    O-CH3

    CH2 +

    O

    O

    COOHHOOC

    berberin kelidonsav

    Colchici tuber kikerics gum

    O

    CH3O

    CH3O

    CH3O

    CH3O

    HO

    H

    ....N

    NH

    O

    CH3O

    CH3O

    CH3O

    CH3OH

    CH3

    kolchicin demekolcin

  • 46

    Ipecacuanhae radix ipekakuna gykr

    N

    NH

    H3C-O

    H3C-O

    OH

    O-CH3

    N

    NH

    H3C-O

    H3C-O

    O-CH3

    O-CH3

    cefaelin emetin

    Curare kurre

    N

    H3C-O

    OH

    OH

    OH

    NO

    H

    CH3

    CH3

    H3C-O

    H

    +

    +

    N

    CH2OHCH

    N

    CHHO2HC

    N

    NCH3

    +

    +

    (+)-tubokurarin C-toxiferin

  • 47

    Secale cornutum anyarozs

    N

    NH

    HOOC

    H

    H

    CH3

    NH

    CH3O

    NHCH2OH

    H

    CH3C

    :

    ..

    C

    N

    NO

    H

    CH2C6H5O

    OH

    CH3NH

    O

    ON

    NH

    CH3

    C

    C

    N

    NO

    OOH

    CH2H

    NHCH O

    ON

    NH

    HCH3

    CH3

    CH3

    C

    C

    D-lizergsav ergometrin ergotamin ergokrisztin

    Rauwolfiae radix rauvolfia (vrnyomscserje) gykr

    N

    N

    H

    H

    HH H

    HO

    O-CH3H

    O

    O O-CH3

    O-CH3

    O-CH3

    O-CH3

    C

    C

    reszerpin

    N

    N H

    HH H

    OHH

    H O

    O-CH3

    C

    N

    N

    O

    H

    H3COOCHH

    CH3

    johimbin ajmalicin

  • 48

    Vincae minoris herba metngf

    NN

    OHH3COOC

    vinkamin

    Catharanti rosei herba rzsametngf

    N

    N

    OHHH3COOC

    H3C-O N

    N

    OCOCH3OH COOCH3CH3

    N

    N

    OHHH3COOC

    H3C-O N

    N

    OCOCH3OH COOCH3OHC

    vinblasztin vinkrisztin

    Strychni semen sztrichnin mag

    O

    O-gl

    OH

    CH3

    COOCH3

    N O

    O

    H

    H

    N

    N O

    O

    O

    O

    N

    CH3

    CH3

    loganin sztrichnin brucin

  • 49

    Chinae cortex knafa kreg

    N

    CHCH3O

    OHN

    CH CH2

    N

    CHOH

    N

    CH CH2

    kinin kinidin cinchonidin cinchonin

    Physostigmae semen kalabrbab mag

    N N

    CH3CH3-NH-CO-O

    CH3 CH3

    fizosztigmin

    Xantinok

    N

    N

    O

    OCH3

    N

    NCH3 CH3

    N

    O

    O

    N

    NCH3

    NCH3

    H

    N

    O

    O

    N

    NCH3

    N

    CH3H

    koffein teofillin teobromin

  • 50

    Solani herba csucsorf

    OH

    O

    N

    H

    D

    EF

    A

    C

    B

    szolaszodin

    Bursae pastoris herba psztortskaf

    CH2OH CH2 NCH3

    CH3CH3

    OH+

    CH2 CH2 NCH3

    CH3CH3

    OHOCH3

    O

    C+

    kolin acetilkolin

    OH CH2 CH2 NH2

    tiramin

    Allii sativi bulbus fokhagyma

    H2CC

    NH2

    HO

    S+

    COOH

    H2C

    O

    SS+ CH2

    alliin allicin

  • 51

    Galegae herba kecskerutaf

    NH2NH2

    H

    COOH

    NH2

    COOH

    CH

    CH2CH2CH2NH NH2C

    NH

    NH2

    COOH

    CH

    CH2CH2CH2NH C

    O

    NH2

    lizin arginin citrullin

    HNNH2

    NH2C

    H2N NH

    NH

    guanidin galegin

    Sinapis albae semen, S. nigrae semen fehr s fekete mustrmag

    O SCH2OH

    OHOH OH

    CN-O-SO3

    CH2-CH

    -

    CH2

    R N C S

    szinigrin (alkil)izotiociant

  • 52

    Phaseoli legumen babhvely

    HNH2

    COOH

    C

    CH2

    CH2

    COOH

    CH2COOH

    HNH2

    COOH

    C

    glutaminsav aszparaginsav

    NH2

    COOH

    CH

    CH2CH2CH2NH NH2C

    NH

    NH2

    COOH

    CH

    CH2CH2 S CH3

    NCOOH

    H

    arginin metionin prolin

    Filicis maris rhizoma pajzsika gykrtrzs

    O O

    OH

    CH2

    OH

    O

    CH2

    OH

    OH

    OH

    O O

    OHOH

    filixsav

  • 53

    Lupuli strobulus komltoboz

    OHOH

    O

    O

    OH

    OH

    O

    O

    OH

    humulon lupulon

    OH

    humuln kariofilln 2-metil-3-butn-2-ol

    Frangulae cortex kutyabenge kreg

    O

    O

    OH

    OH

    OH

    CH3

    frangulaemodin

  • 54

    Rhei rhizoma rebarbara gykrtrzs

    O

    O

    OH OH

    COOH

    O

    O

    OH OH

    CH2OH

    rein aloeemodin

    OOH OH

    CH3OH

    OOH

    CH2OH

    OH

    OOH OH

    CH3OH

    OOH OH

    COOH

    reumemodin-aloeemodin-diantron reumemodin-rein-diantron

    O OCH2OH

    OHOH OH

    C

    O OH

    OH

    OH

    glkogallin

    Sennae folium, S. fructus szenna levl, terms

    szennozid A

    O OH

    OOH

    O-gl

    COOHH

    HHOOC

    O-gl

  • 55

    Aloe capensis aloe gyanta

    OOH OH

    CH2OHH OOH

    CH2OH

    OHOH

    aloin

    Tiliae flos hrsvirg

    O

    OOH

    OHOH

    OH

    O-ra

    O

    OOH

    OHOH

    OH

    O Gl

    CHOH CH COOH

    kvercitrin izokvercitrin p-kumrsav

    OH

    OH O

    OO

    OH

    O

    OH OH

    CH2OH

    O CH CH OH

    O

    C

    CH2OH

    OH

    tilirozid geraniol linalool

  • 56

    Sambuci flos bodzavirg

    O

    OOH

    OHOH

    OH

    O rutinz

    CHOH

    OH

    CHO

    O

    OH

    OH

    OH

    COOH

    C

    rutin klorognsav

    O OCH2OH

    OHOH OH

    C

    H

    CN

    OH

    CH3

    szambunigrin -amirin

    CH2CH3OH

    OH

    CH2CH3

    -szitoszterol sztigmaszterol

  • 57

    Crataegi folium cum flore (=summitas) galagonya gvg

    OOH

    CH2OH

    OHOH

    OOH

    O

    OH

    OH

    OOH

    CH2OH

    OHOH

    OOH

    O

    OH

    OHOH

    O

    OH

    OH

    O

    OH

    OH

    O Gal

    vitexin orientin hiperozid

    O

    OH

    OH

    OH

    OH

    OH

    O

    OH

    OH

    OH

    OH

    OH

    O

    OH

    OH

    OH

    OH

    OH

    CHOH

    OH

    CHO

    O

    OH

    OH

    OH

    COOH

    C

    epikatechin dimr-procianidin klorognsav

    OH

    COOH

    HO

    COOH

    urzolsav oleanolsav

    CH2-CH2-NH2

    OH CH2 CH2 NH2

    fenetilamin tiramin

  • 58

    Equiseti herba zsurlf

    N

    N

    NH

    H

    O

    H

    OH

    palusztrin

    Ginkgo bilobae folium ginkg (pfrnyfeny) levl

    OO

    OH O

    O-CH3

    OOH

    O

    OH

    OH

    CH3

    O OOHCH3

    O

    H

    O

    H

    O

    OOH

    C CH3CH3

    CH3H

    H

    ginkgetin ginkgolid A

    Hyperici herba orbncf

    O

    OHOH

    OH O

    CH3

    CH3

    OH

    OH OH

    OHO

    O O

    O

    OH

    OH

    O

    OH

    OH

    O Gal

    hipericin hiperforin hiperozid

  • 59

    Stoechados flos szalmagyopr virg

    O

    OH

    OH

    O

    OH

    O OOH

    O OOH

    OH

    apigenin umbelliferon eszkuletin

    O OOH

    H3C-O

    szkopoletin

    Silybi mariae fructus mriatvis terms

    O

    O

    O

    OOH

    OHCH2OH

    O-CH3

    OH

    O

    O

    O

    CH2OH

    OOH

    OH

    OH

    O-CH3

    OH

    sziliandrin szilibin

    Ribis nigri folium (fekete) ribiszke levl

    O

    OOH

    OH

    OHOH

    OHOH

    O

    OOH

    OH

    OHOH

    OH

    O

    OOH

    OH

    OH

    OH

    miricetin kvercetin kempferol

  • 60

    Galla, Quercus cortex tlgykreg

    COOH

    OHOHOH

    O OCH2OH

    OHOH OH

    C

    O OH

    OH

    OH

    OHOH

    O

    COOH

    CO

    OH OOH

    CO

    OHOH

    OH

    galluszsav glkogallin m-trigalluszsav

    OHOH OH

    OH

    COOH

    COOHOH OH

    OHOH

    OHOH

    O

    O

    CO

    CO

    hexaoxidifnsav ellgsav

    Anserinae herba libapimpf

    OHOH

    OHOH

    O

    O

    CO

    CO

    ellgsav

  • 61

    Tormentillae rhizoma vrontf gykrtrzs

    O

    OOH

    OH OH

    OH

    C

    O OH

    OH

    OH

    O

    OH

    OH

    OH

    OH

    OH

    COOH

    OHOHOH

    katechin-gallt katechin galluszsav

    Gei radix et rhizoma gymbrgykr s gykrtrzs

    OHOH

    COOH

    OH

    CH2

    O-CH3

    CH CH2

    CH2

    O-CH3O-gl-ra

    CH CH2

    protokatechusav eugenol gein

    Agrimoniae herba prlf

    O

    OH

    OH

    OH

    OH

    OH

    katechin

  • 62

    Fragariae folium szederlevl

    O

    OH

    OH

    OHOH

    OH

    OH

    OH

    COOCH3

    O CO

    H

    OH

    leukocianidin metilszalicilt furfural = furfurol linalool

    Myrtilli folium, M. fructus (fekete) fonyalevl, terms

    O

    OO

    OH2C OC

    O

    CH3O

    OH

    OHCH2OHOH

    aszperulozid

    Podophylli rhizoma (amerikai) tojsbogy gykrtrzs

    O

    OO

    O-CH3O-CH3

    H3C-O

    OH

    O

    podofillotoxin

  • 63

    Meliloti herba somkrf

    O-gl

    COOH

    O O

    melilotozid melilotin

    Angelicae radix angyalgykr

    O O OO CH3

    O O O

    O-CH3

    xantotoxin bergaptn

    Ammeos visnagae fructus fogpiszklf terms

    OH

    O O CH3

    OH3C-O

    linalool visznagin

  • 64

    Ammi majoris fructus ammi terms Levistici radix lestyngykr

    O OO-CH3

    O

    H3C-O

    O O O

    izopimpinellin pszoraln

    Apii fructus zeller terms Juglandis folium dilevl

    O

    H3C-O

    OH O

    O

    O OH

    apigravin juglon

    Droserae herba harmatf Lawsoniae (Hennae) folium hennalevl

    OCH3

    OH O

    O

    O

    OH

    plumbagin 2-hidroxi-naftokinon (=lawson)

  • 65

    Cinnamomi cortex fahjfa kreg Caryophylli flos szegfszeg virg

    H COOH

    HC C

    OH

    CH2

    O-CH3

    CH CH2

    fahjsav eugenol

    Anisi vulgaris fructus (kznsges) nizsterms

    OCH

    CHO

    3

    H3C-O

    nizsaldehid t-anetol

    Foeniculi fructus deskmny terms

    H3C-O

    H3C-O

    metilkavikol t-anetol

    Asari rhizoma kapotnyak gykrtrzs Calami rhizoma klmos gykrtrzs

    H3C-O

    O-CH3

    O-CH3

    H3C-O

    O-CH3

    O-CH3

    t-azaron -azaron

  • 66

    Balsamum peruvianum perubalzsam

    CH CH C O-CH3

    O

    C O-CH3

    O

    OH

    CHO

    O-CH3

    metilcinnamt metilbenzot vanillin

    Spireae flos rti legyezf virg Uvae ursi folium medveszl levl

    OHCHO

    OH

    O OOH

    OHCH2OH

    OH

    szalicilaldehid arbutin

    Salicis cortex fzfa kreg Cannabis herba kenderf

    CH2OH

    O C6H11O5

    O

    OH

    C5H11

    szalicin THC (tetrahidrokannabinol)

  • 67

    Drogok s anyanvnyeik

    Drog Anyanvny Absinthi herba Artemisia absinthium L. fehr rm Agrimoniae herba Agrimonia eupatoria L. prlf Allii sativi bulbus Allium sativus L. fokhagyma Aloe capensis Aloe ferox Mill., A. vera (L.)

    Burm. f. tvises s orvosi alo

    Ammeos visnagae fructus Ammi visnaga (L.) Lam. fogpiszklf Ammi majoris fructus Ammi majus L. ammi Angelicae radix Angelica archangelica L. orvosi angyalgykr Anisi vulgaris fructus Pimpinella anisum L. nizs Anserinae herba Potentilla anserina L. libapimp Apii fructus Apium graveolens L. zeller Arnicae flos Arnica montana L. hegyi rnika Artemisiae vulgaris herba Artemisia vulgaris L. fekete rm Asari rhizoma Asarum europaeum L. kapotnyak Aurantii epi- et mesocarpium Citrus aurantium L. narancs Avenae herba Avena sativa L. (abrak)zab Balsamum peruvianum Myroxylon balsamum (L.)

    Harms var. pereirae (Royle) Harms

    perubalzsam

    Bardanae radix Arctium lappa L. A. tomentosum Mill. A. minus (Hill) Bernh

    kznsges bojtorjn pkhls bojtorjn kis bojtorjn

    Belladonnae radix Atropa belladonna L. nadragulya Belladonnae folium Atropa belladonna L. nadragulya Betulae folium Betula pendula Roth kznsges nyr Bursae pastoris herba Capsella bursa-pastoris (L.)

    Medic. psztortska

    Calami rhizoma Acorus calamus L. klmos Calendulae flos Calendula officinalis L. krmvirg Cannabis herba Cannabis sativa L. kender Capsici fructus Capsicum annuus L. paprika Cardamomi fructus Elettaria cardamomum White et

    Maton kardamom

    Cardui benedicti herba Cnicus benedictus L. benedekf Carvi fructus Carum carvi L. (konyha)kmny Caryophylli flos Syzygium aromaticum (L.) Merr.

    et Perry szegfszeg(fa)

    Catharanti rosei herba Catharanthus roseus (L.) G. Don rzsametng Centaurii herba Centaurium minus Moench kis ezerjf Chelidonii herba Chelidonium majus L. vrehull fecskef Chelidonii radix Chelidonium majus L. vrehull fecskef Chinae cortex Cinchona pubescens Vahl vrs knafa Cichorii radix Cichorium intybus L. katngkr Cichorii folium Cichorium intybus L. katngkr Cinnamomi cortex Cinnamomum aromaticum Nees knai fahjfa

  • 68

    Drog Anyanvny Cocae folium Erythroxylon coca Lam. kokacserje Colchici tuber Colchicum autumnale L. szi kikerics Colophonium Pinus sylvestris L., P. nigra L. erdei s fekete feny Coriandri fructus Coriandrum sativum L. koriander Crataegi folium cum flore (= summitas)

    Crataegus monogyna Jacq. C. oxyacantha L.

    egybibs s ktbibs galagonya

    Curare Chondrodendron tomentosum Ruiz et Pavon Strychnos toxifera Benth.

    tubokurre

    Kalabas-kurre Dioscoreae tuber Dioscorea mexicana Scheidw. jamszgykr Droserae herba Drosera rotundifolia L. kereklevel harmatf Echinaceae radix Echinacea purpurea (L.)

    Moench E. angustifolia DC. E. pallida (Nutt.) Nutt.

    piros kasvirg

    keskenylevel kasvirg halvny kasvirg

    Ephedrae herba Ephedra dystachia L. csikfark Epilobii herba Epilobium parviflorum Schreb.

    E. roseum Schreb. kisvirg fzike rzss fzike

    Equiseti herba Equisetum arvense L. mezei zsurl Eucalypti folium Eucalyptus globulus Labill. eukaliptusz Euphrasiae herba Euphrasia rostkoviana Hayne orvosi szemvidt Farfarae folium Tussilago farfara L. martilapu Farfarae flos Tussilago farfara L. martilapu Filicis maris rhizoma Dryopteris filix-mas (L.) Schott erdei pajzsika Foeniculi fructus Foeniculum vulgare Mill. deskmny Fragariae folium Fragaria vesca L. erdei szamca Frangulae cortex Frangula alnus Mill. kutyabenge Fumariae herba Fumaria officinalis L. orvosi fstike Galegae herba Galega officinalis L. kecskeruta Galla Quercus infectoria Olivier kurdisztni tlgy Gei radix et rhizoma Geum urbanum L. erdei gymbrgykr Gentianae radix Gentiana lutea L. srga trnics Ginkgo bilobae folium Ginko biloba L. ginkg, pfrnyfeny Ginseng radix Panax ginseng C. A. Mey. ginszeng Hederae helicis folium Hedera helix L. borostyn Hennae (Lawsoniae) folium Lawsonia inermis L. henna Herniariae herba Herniaria glabra L.

    Herniaria hirsuta L. kopasz porcikaf borzas porcikaf

    Hippocastani semen Aesculus hippocastanum L. vadgesztenye Hippocastani folium Aesculus hippocastanum L. vadgesztenye Hippocastani cortex Aesculus hippocastanum L. vadgesztenye Hyosciami folium Hyoscyamus niger L. bolondt belndek Hyperici herba Hypericum perforatum L. lyukaslevel orbncf Hyssopi herba Hyssopus officinalis L. izsp Ipecacuanhae radix Cephaelis ipecacuanha Brot. ipekakuna Juglandis folium Juglans regia L. pomps di

  • 69

    Drog Anyanvny Juniperi fructus Juniperus communis L. borka Laburni semen Laburnum anagyroides Medic. aranyes Lavandulae flos Lavandula angustifolia Mill. levendula Lawsoniae (Hennae) folium Lawsonia inermis L. henna Levistici radix Levisticum officinale Koch lestyn Lini semen Linum usitatissimum L. len Liquiritiae radix Glycyrrhiza glabra L. desgykr Lobeliae herba Lobelia inflata L. loblia Lupuli strobulus Humulus lupulus L. koml Majoranae herba Origanum majorana L. majoranna Marrubii herba Marrubium vulgare L. pemetef Matricariae flos Matricaria recutita L. kamilla, orvosi szkf Meliloti herba Melilotus officinale (L.) Lam. orvosi somkr Melissae folium Melissa officinalis L. orvosi citromf Menthae crispae folium Mentha spicata L. convar. crispa

    (Benth.) Mansf. fodormenta

    Menthae piperitae folium Mentha x piperita (L.) Huds. borsosmenta Millefolii herba Achillea millefolium L. kznsges cickafark Myrtilli folium Vaccinium myrtillus L. fekete fonya Myrtilli fructus Vaccinium myrtillus L. fekete fonya Nicotianae folium Nicotiana tabacum L. dohny Oleum ricini Ricinus communis L. ricinus Ononidis radix Ononis spinosa L. tvises iglice Origani herba Origanum vulgare L. szurokf, oregn Papaveris caput Papaver somniferum L. mk Petasitidis folium Petasites hybridus (L.) G.M.Sch. vrs acsalapu Phaseoli legumen Phaseolus vulgaris L. bab Physostigmae semen Physostigma venenosum Balf. kalabrbab Plantaginis lanceolatae folium

    Plantago lanceolata L. lndzss tif

    Podophylli rhizoma Podophyllum peltatum L. amerikai tojsbogy Primulae radix Primula veris Huds.

    P. elatior (L.) Hill. P. vulgaris Huds.

    tavaszi kankalin sudr kankalin szrtalan kankalin

    Pyrethri flos Chrysanthemum cinerariifolium (Trev.) Vis.

    rovarporvirg

    Quercus cortex Quercus petraea (Matt.) Liebl. Quercus robur L.

    kocsnytalan s kocsnyos tlgy

    Rauwolfiae radix Rauwolfia serpentina (L.) Benth. Et Hook.

    indiai vrnyomscserje

    Rhei rhizoma Rheum palmatum L. knai rebarbara Ribis nigri folium Ribes nigrum L. fekete ribiszke Rosae petalum Rosa gallica L. parlagi rzsa Rosmarini folium Rosmarinus officinalis L. rozmaring Salicis cortex Salix alba L.

    S. daphnoides Vill. S. fragilis L. S. purpurea L.

    fehr fz boroszlnlevel fz csrege-fz csigolyafz

  • 70

    Drog Anyanvny Salviae folium Salvia officinalis L. orvosi zslya Sambuci flos Sambucus nigra L. fekete bodza Saponariae albae radix Gypsophila paniculata L. buglyos ftyolvirg Saponariae rubrae radix Saponaria officinalis L. orvosi szappanf Sarothamni scoparii herba Sarothamnus scoparius (L.)

    Wimm. ex W.D.J. Koch seprzant

    Secale cornutum Claviceps purpurea (Fr.) Tul. anyarozs Sennae folium Senna alexandrina Mill. szenna, anyalevl Sennae fructus Senna alexandrina Mill. szenna, anyalevl Serpylli herba Thymus serpyllum L. mezei kakukkf Silybi mariae fructus Silybum marianum (L.) Grtn. mriatvis Sinapis albae semen Sinapis alba L. fehr mustr Sinapis nigrae semen Brassica nigra (L.) Koch fekete mustr Solani herba Solanum nigrum L. fekete csucsor Solidaginis virgaureae herba Solidago virgaurea L. kznsges aranyvessz Spireae flos Filipendula ulmaria (L.) Maxim. rti legyezf Stoechados flos Helichrysum arenarium (L.)

    Moench homoki szalmagyopr

    Stramonii folium Datura stramonium L. csattan maszlag Strychni semen Strychnos nux-vomica L. sztrichninfa, ebvszmag Symphyti radix Symphytum officinale L. fekete nadlyt Tanaceti herba Tanacetum vulgare L. gilisztaz vardics Taraxaci radix Taraxacum officinale Weber ex

    Wiggers pongyola pitypang

    Taraxaci herba Taraxacum officinale Weber ex Wiggers

    pongyola pitypang

    Thymi herba Thymus vulgare L. kerti kakukkf Tiliae flos Tilia cordata Mill.

    Tilia platyphyllos Scop. kislevel hrs nagylevel hrs

    Tormentillae rhizoma Potentilla erecta (L.) Ruschel vrontf Urticae folium Urtica dioica L.

    U. urens L. nagy csaln apr csaln

    Urticae radix Urtica dioica L. U. urens L.

    nagy csaln apr csaln

    Uvae ursi folium Arctostaphylos uva-ursi (L.) Spreng.

    medveszl

    Valerianae radix Valeriana officinalis L. macskagykr Verbasci flos Verbascum phlomoides L.

    V. thapsiforme Schrad. V. thapsus L.

    szszs krfarkkr dsvirg krfarkkr molyhos krfarkkr

    Veronicae herba Veronica officinalis L. orvosi veronika Vincae minoris herba Vinca minor L. kis tlizld metng Visci stipes Viscum album L. fehr fagyngy

  • 71

    Nvnyi hatanyagok nvmutatja

    2-hidroxi-naftokinon (lawson) .......................................................................................................65 2-metil-3-butn-2-ol.......................................................................................................................53 Abietinsav ......................................................................................................................................30 Abszintin ........................................................................................................................................26 Acetilkolin............................................................................................................................10,38,50 Achillin ..........................................................................................................................................25 Ajmalicin........................................................................................................................................47 Alanin...............................................................................................................................................3 Alfa()-amirin ...........................................................................................................................16,56 Alfa()-bizabolol ......................................................................................................................24,26 Alfa()-fellandrn .....................................................................................................................18,28 Alfa()-onocerin (onocol)..............................................................................................................35 Alfa()-pinn ........................................................................................................13,14,16,18,20,25 Alfa()-terpinn ...................................................................................................................14,20,21 Alfa()-terpineol ........................................................................................................11,13,15,21,37 Alfa()-tujon ..................................................................................................................................14 Alkil-izotiociant ...........................................................................................................................51 Allantoin ........................................................................................................................................42 Allicin ............................................................................................................................................50 Alliin ..............................................................................................................................................50 Aloeemodin....................................................................................................................................54 Aloin ..............................................................................................................................................55 Anabazin ........................................................................................................................................41 nizsaldehid ..................................................................................................................................65 Antrakinon .......................................................................................................................................6 Antranilsav.......................................................................................................................................5 Apigenin............................................................................................................................7,24,25,59 Apigravin .......................................................................................................................................64 Arbutin ...........................................................................................................................................66 Arctigenin ......................................................................................................................................28 Arctiin ............................................................................................................................................29 Arctinl ..........................................................................................................................................29 Arginin ...................................................................................................................................4,51,52 rnifolintiglint .............................................................................................................................28 Aszparagin .......................................................................................................................................3 Aszparaginsav .............................................................................................................................3,52 Aszperulozid ...............................................................................................................................8,62 Atropin ...........................................................................................................................................41 Aukubin..................................................................................................................................8,21,34 Avenakozid A ................................................................................................................................39 Benzoilekgonin ..............................................................................................................................41 Benzoesav ......................................................................................................................................27 Berberin..........................................................................................................................................45 Bergaptn .......................................................................................................................................63 Bta()-amirin................................................................................................................................16 Bta()-azaron ...............................................................................................................................65 Bta()-elemn...............................................................................................................................33 Bta()-jonon .................................................................................................................................37

  • 72

    Bta()-kariofilln .........................................................................................................................12 Bta()-pinn .......................................................................................................................14,18,25 Bta()-szitoszterol ...................................................................................................................38,56 Betulin............................................................................................................................................16 Borneol..................................................................................................................11,13,17,22,25,27 Bornilacett ..........................................................................................................................17,23,25 Brucin.............................................................................................................................................48 Cefaelin ..........................................................................................................................................46 Cichoriin ........................................................................................................................................30 Cikriasav ........................................................................................................................................9 Cinchonidin (cinchonin) ................................................................................................................49 Cinchonin (cinchonidin) ................................................................................................................49 Cineol..........................................................................................................11,13,14,17,18,21,25,26 Cisztein ............................................................................................................................................3 Citizin.............................................................................................................................................42 Citrl .....................................................................................................................12,17,18,20,27,37 Citronellal ............................................................................................................................12,17,18 Citronellol ............................................................................................................................12,17,20 Citrullin .......................................................................................................................................4,51 C-toxiferin......................................................................................................................................46 Dehidrokosztuszlakton...................................................................................................................29 Delta()-kadinn ............................................................................................................................28 Demekolcin ....................................................................................................................................45 Digitoxigenin .................................................................................................................................40 Dihidrokarveol ..........................................................................................................................12,19 Dihidrokarvon ................................................................................................................................19 Dimr-procianidin..........................................................................................................................57 Dioszgenin .....................................................................................................................................39 D-lizergsav.....................................................................................................................................47 Echinacein........................................................................................................................................9 Echinakozid......................................................................................................................................9 Efedrin (L-efedrin).........................................................................................................................43 Ellgsav..........................................................................................................................................60 Emetin ............................................................................................................................................46 Epikatechin ....................................................................................................................................57 Ergokrisztin....................................................................................................................................47 Ergometrin .....................................................................................................................................47 Ergotamin.......................................................................................................................................47 Eritrocentaurin ...............................................................................................................................22 Eszkuletin..................................................................................................................................27,59 Eszkulin..........................................................................................................................................36 Eugenol .....................................................................................................................................61,65 Fahjaldehid...................................................................................................................................27 Fahjsav .........................................................................................................................................65 Farnezn.........................................................................................................................................24 Fenchon..........................................................................................................................................27 Fenetilalkohol ................................................................................................................................17 Fenetilamin ....................................................................................................................................57 Fenilalanin...................................................................................................................................3,10 Filixsav...........................................................................................................................................52

  • 73

    Fizosztigmin...................................................................................................................................49 Formononetin.................................................................................................................................35 Frangulaemodin .............................................................................................................................53 Furfural (furfurol) ..........................................................................................................................62 Furfurol (furfural) ..........................................................................................................................62 Galegin...........................................................................................................................................51 Galluszsav .................................................................................................................................60,61 Gamma()-terpinn ...................................................................................................................20,25 Gein................................................................................................................................................61 Genciopikrin .............................................................................................................................22,24 Gentizin..........................................................................................................................................24 Geraniol.................................................................................................................12,13,17,18,20,55 Germakrn......................................................................................................................................33 Germakrn-D .................................................................................................................................12 Ginkgetin........................................................................................................................................58 Ginkgolid A ...................................................................................................................................58 Gipszogenin ...................................................................................................................................32 Glicin................................................................................................................................................3 Glicirrhizinsav................................................................................................................................32 Glutamin ..........................................................................................................................................3 Glutaminsav ................................................................................................................................3,52 Glkogallin ...............................................................................................................................54,60 Guanidin.........................................................................................................................................51 Hederakozid-B ...............................................................................................................................33 Herniariaszaponin I., II. .................................................................................................................36 Herniarin ........................................................................................................................................36 Hexaoxidifnsav ............................................................................................................................60 Hiperforin.......................................................................................................................................58 Hipericin ........................................................................................................................................58 Hiperozid..............................................................................................................................35,57,58 Hisztamin ..................................................................................................................................10,38 Hisztidin...........................................................................................................................................4 Humuln.........................................................................................................................................53 Humulon ........................................................................................................................................53 Indol .................................................................................................................................................5 Intermedin ......................................................................................................................................42 Izokinolin .........................................................................................................................................5 Izokvercitrin...................................................................................................................................55 Izolikviritin ....................................................................................................................................32 Izopimpinellin ................................................................................................................................64 Izoramnetin ....................................................................................................................................19 Izovaltrt ........................................................................................................................................23 Izotiociant .............................................................................................................................51 Johimbin.........................................................................................................................................47 Juglon.............................................................................................................................................64 Kamazuln ...........................................................................................................................22,24,25 Kmfor .............................................................................................................11,17,20,21,22,25,27 Kampfn....................................................................................................................................14,25 Kapszaicin......................................................................................................................................43 Kariofilln ......................................................................................................................................53

  • 74

    Karnosol.........................................................................................................................................17 Karvakrol ..................................................................................................................................13,14 Karveol......................................................................................................................................12,19 Karvon.......................................................................................................................................12,19 Katalpol..................................................................................................................................8,21,34 Katechin ....................................................................................................................................61,62 Katechin-gallt ...............................................................................................................................61 Kvsav..................................................................................................................................6,15,28 Kelidonin........................................................................................................................................45 Kelidonsav .....................................................................................................................................45 Kempferol ....................................................................................................................6,19,38,39,59 Kesztz...........................................................................................................................................39 Kinidin (kinin) ...............................................................................................................................49 Kinin (kinidin) ...............................................................................................................................49 Kinolin .............................................................................................................................................5 Kinon................................................................................................................................................6 Klorognsav ......................................................................................................................7,30,56,57 Knicin.............................................................................................................................................28 Kodein............................................................................................................................................44 Koffein ...........................................................................................................................................49 Kokain............................................................................................................................................41 Kolchicin........................................................................................................................................45 Koleszterol .....................................................................................................................................38 Kolin .........................................................................................................................................10,50 Kriptopin ........................................................................................................................................44 Kvercetin.................................................................................................................6,19,36,37,38,59 Kvercitrin .......................................................................................................................................55 Laburnin.........................................................................................................................................42 Laktucin .........................................................................................................................................30 Laktukopikrin.................................................................................................................................30 Lawson (2-hidroxi-naftokinon)......................................................................................................65 L-efedrin ........................................................................................................................................43 Leukocianidin ................................................................................................................................62 Likviritin ........................................................................................................................................32 Limonn ...........................................................................................................11,14,16,19,20,21,37 Linalilacett....................................................................................................................................11 Linalool ............................................................................................................11,12,20,26,55,62,64 Linamarin.........................................................................................................................................8 Lizergsav (D-lizergsav) .................................................................................................................47 Lizin ............................................................................................................................................4,51 Lobelin ...........................................................................................................................................42 Loganin ..........................................................................................................................................48 Lotausztralin ....................................................................................................................................8 L-szkopolamin ...............................................................................................................................41 Lupanin ..........................................................................................................................................43 Lupulon ..........................................................................................................................................53 Luteolin ..................................................................................................................................7,16,24 M(meta)-trigalluszsav ....................................................................................................................60 Marrubiin ..................................................................................................................................14,31 Matricin.....................................................................................................................................24,25

  • 75

    Melilotin.........................................................................................................................................63 Melilotozid.....................................................................................................................................63 Mentilacett....................................................................................................................................11 Mentol ............................................................................................................................................11 Menton ...........................................................................................................................................11 Metilbenzot ..................................................................................................................................66 Metilcinnamt ................................................................................................................................66 Metilkavikol...................................................................................................................................66 Metilszalicilt.................................................................................................................................62 Metionin......................................................................................................................................4,52 Mircn ............................................................................................................................................28 Miricetin.........................................................................................................................................59 Morfin ............................................................................................................................................44 Naftokinon .......................................................................................................................................6 Narcein...........................................................................................................................................44 Naringenin......................................................................................................................................20 Narkotin .........................................................................................................................................44 Neoheszperidin ..............................................................................................................................20 Nerol ..............................................................................................................................................17 Nikotin ...........................................................................................................................................41 Nornikotin ......................................................................................................................................41 Oleanolsav.......................................................................................................................15,36,37,57 Onocol (-onocerin).......................................................................................................................35 Ononin............................................................................................................................................35 Orientin ..........................................................................................................................................57 Ornitin ..............................................................................................................................................4 P(para)-cimol ........................................................................................................13,14,18,20,25,27 P(para)-kumrsav...........................................................................................................................55 Palusztrin........................................................................................................................................58 Papaverin........................................................................................................................................44 Para-hidroxi-benzoesav....................................................................................................................7 Petazol............................................................................................................................................26 Piperidin...........................................................................................................................................5 Piperiton.........................................................................................................................................11 Piretrin............................................................................................................................................29 Piridin....................................