LSA 1043Sejarah Kepualaun Asia TenggaraSoalan 5: BINCANGKAN KEDUDUKAN KEBUDAYAAN HOABINHIAN DALAM KERANGKA ZAMAN PRASEJARAH DI ASIA TENGGARA

Nama Ahli Kumpulan :

1. Mohd Taufik B.Hasan D200720317412. Syed Muhammad B.Sy.Zainal Al-Bidin D200720312203. Nursolehah Bt. Abdul Razak D200720311934. Nurul Ain Bt. Zol D200720312155. Faridah Bt. Ahmad Zarai D200720312256. Mohammad Farid B. Hanafi D200720312027. Tuan Mohd Nasseruddin B. Tuan Hussain D200720311928. Ahmad Fakhrudin B. Rajak D200720311909. Noor Aziza Bt. Ab. Halim D2007203124110. Bharadhes Devi D20072031235

PENGENALAN

KEBUDAYAAN

Manifestasi yang berbeza tentang budaya.Pola tingkah laku yang dipelajari dan disampaikan daripada satu generasi kepada generasi seterusnya.

Keseluruhan cara hidup masyarakat dan merangkumi pelbagai cara hidup :

-Ilmu pengetahuan -Kepercayaan seni -Undang-undang -Adat istiadat

Kemahiran-kemahiran lain yang biasanya dipelajari oleh manusia sebagai seorang anggota di dalam masyarakatnya.

Menerangkan pelbagai cabang serta aspek kebudayaan seperti cara hidup,cara mendapatkan makanan, sistem ekonomi, sistem kepercayaan serta peralatan yang digunakan untuk berburu

Aspek-aspek kebudayaan juga tidak boleh disampaikan melalui faktor-faktor baka atau warisan.

HOABINHIAN

Hoabinhian merujuk kepada satu industri alat batu.Dicirikan oleh alat batu kerikil (pebble) yang direpih pada satu atau dua sisi permukaan batu tersebutBermula sekitar 17,000 tahun dahulu dan berakhir kira-kira 3,000 tahun dahulu.Umumnya bermula sekitar 10,000 tahun laluIstilah Hoabinhian mula-mula sekali dipakai oleh Medelline Coloni yang telah menerbitkan beberapa perincian tentang sembilan ekskavasi yang telah dilakukannya di kawasan utara Vietnam iaitu di Hoa Binh.

Medelline ColaniBeliau merupakan pengasas kepada istilah ini dengan mengemukakannya di persidangan Kongres Ahli Arkeologi Timur Jauh yang diadakan pada 1932 seperti berikut: a culture composed of implements that are in general flaked with somewhat varied types of primitive workmanship. It is characterised by tools often worked only on one face, by hammerstones, by implements of sub-triangular section, by discs, short axes and almond shaped artefacts, with an appreciable number of bone tools (Matthews 1966)

Terbahagi kepada tiga tahap yang utama iaitu:

-Hoabinh Awal / Kuno (Early / Archaic)-Hoabinh Pertengahan (Intermediate) -Hoabinh Akhir (Late)

Chester Gorman (1970)memberikan satu definisi yang lebih terpirinci berkenaan kebudayaan Hoabinhian berdasarkan eskavasi yang telah dilakukan di wilayah Mae Hong Son, barat laut Thailand :

A generally unifacial flaked tool tradition made primarily on water rounded pebbles and large flakes detached from these pebbles Core tools ("Sumatraliths") made by complete flaking on one side of a pebble and grinding stones also made on rounded pebbles, usually in association with iron oxide A high incidence of utilized flakes (identified from edge-damage characteristics) Fairly similar assemblages of food remains including remains of extant shellfish, fish, and small-medium-sized mammals A cultural and ecological orientation to the use of rockshelters generally occurring near fresh water streams in an upland karstic topography (though Hoabinhian shell middens do indicate at least one other ecological orientation) Edge-grinding and cord-marked ceramics occurring (though perhaps as intrusive elements), individually or together, in the upper layers of Hoabinhian deposits

W. G. Solheim (1972)Mengaggarkan bahawa kewujudan pertanian bermula sekitar 20,000 BC. di kawasan Asia TenggaraTeknologi pembuatan seramik serta tembikar pula telah dicipta sekitar 13,000 B.C. Penemuan di Spirit Cave pula menunjukkan bahawa teknologi pembuatan tembikar dan seramik belum wujud sehinggalah selepas 6800 B.C

Brian M. Fagan (The Oxford Companion to Archaeology) archaeological assemblages found in caves and open sites on the mainland of Southest Asia and northen Sumatra, from 13,000 years ago until the spread of rice agriculture after 3000 B.C. Named after discoveries made in 1920s in the former Hoa Bin Province of northern Vietnam, the Hoabinhian has acquired importance because of claimed associations with the origin of agriculture in Southeast Asia. These associations still lack definite proof

Pada tahun 1993, satu persidangan telah diadakan di Hanoi, Vietnam bagi meraikan sambutan ulang tahun pengenalan istilah Hoabinhian yang ke-60. Lebih daripada 80 orang ahli arkeologi daripada seluruh dunia telah bersetuju tentang perkara-perkara berikut : - Konsep Hoabinhian patut dipertahankan - Konsep terbaik Hoabinhian : satu INDUSTRI berbading KEBUDAYAAN / TEKNOKOMPLEKS - Kronologi industri Hoabinhian bermula dari akhir Pleistosen sehingga awal Holosen - Istilah "Sumatralith" perlu dikekalkan - Indutri Hoabinhian perlu dirujuk sebagai "cobble berbanding industri alat "pebble" - Hoabinhian sepatutnya tidak boleh dirujuk sebagai fenomena Mesolitik

EPI-PALEOLITIK

Zaman Hoabinhian juga dikenali sebagai zaman Epi-Paleolitik kerana mereka masih mengamalkan kebudayaan PaleolitikBermula sekitar 10,000 tahun lalu ketika akhir zaman PleistosenIstilah Hoabinhian perlu dikaji semula kerana telah ditemui alat Hoabinhian yang telah dihasilkan beberapa ratus ribu tahun lebih awal di Bukit JawaDisokong oleh Zuraina Majid

CIRI-CIRI KEBUDAYAAN MASYARAKAT HOABINHIAN

JENIS ALAT BATUMEMBURU DAN MENGUMPUL MAKANANJENIS PENGUBURAN MANUSIA PENGGUNAAN HEMATITE PRAPERTANIAN PRATEMBIKAR

JENIS ALAT BATU

Kebanyakannya merupakan batu yang mempunyai penyerpihan pada satu atau dua sisi permukaan batu kerakal sungai (pebel) Kebiasannya berukuran satu kepal tanganKeseluruhan tepinya serng menjadi bahagian yang tajam.

Hasil penyerpihan juga menunjukkan pelbagai bentuk seperti:

bentuk bujur segi empatsegi tiga. Alat batu yang direpih pada dua sisi (Bifas) banyak terdapat di bahagian Semenanjung Muang Thai seperti di Lang Rongrien dan di Malaysia. Alat batu yang direpih pada satu sisi sahaja (Unifas) banyak terdapat di Muang Thai, Myanmar, Loas, Kemboja dan Vietnam.

1. UNIFACEAlat batu yang direpih pada sebelah bahagian batu sahajaSenis batu kerikil yang bujur dan leper Memiliki rupa luar yang leper, pecah dan rata.Terdapat juga banyak parut serpihan di sekeliling tepi permukaan batu manakala lapisan luarnya pula berbentuk cembung.

2. BIFACE ( COMPLETE AND BROKEN )Alat batu yang direpih pada kedua-dua belahBercirikan peralatan kasar dan bujur dengan berkeadaan rataPemetaannya jelas tidak serupa dengan serpihan Bifacial. Terhasil akibat daripada pukulan yang berulang kali sehingga menghasilkan alatan batu yang terpisah daripada pasaknya sehingga terbentuklah alatan batu yang berbentuk bujur seperti Biface.

3. BIFACE PREFORM

merupakan alat batu yang berbentuk ramping kebujuran dan dikenali juga sebagai Bifas Yang Tidak Sempurna. Saiznya kebiasaannya lebih besar daripada saiz Bifas yang sempurna. Hanya sempadan atau kawasan tertentu pada alat batu sahaja yang berfungsi sebagai mata pisau pemotong.Reka bentuk dan fungsinya lebih maju daripada teknologi alat batu sebelumnya.

4. CORTEX FLAKE TOOL

alatan batu yang dibentuk daripada batu kerikil atau batu bundarkebiasannya mempunyai saiz yang sederhana. kebanyakannya mempunyai ciri-ciri penyerpihan yang besar bahagian tepi sekelilingnya biasanya akan ditajamkan.Permukaannya masih berbentuk kasar seperti kebanyakan alat batu lain.

5. BIMARGINALLY FLAKE NARROW PEBBLE

Sejenis alatan batu yang mempunyai ciri-ciri khusus seperti - bentuk yang nipis - bersaiz bulat Kadang-kadang mempunyai bentuk yang rampingTerdapat parut penyerpihan di sepanjang garis bujur di sekitar tepi alat batu

6. SIDE FLAKED PEBBLE TOOL Alat Batu Kelikil Yang Direpih Pada Sebelah Bahagian alatan batu yang diperbuat daripada sejenis batu kerikil sungai.Kebanyakannya berbentuk rataterdapat kesan serpihan di sepanjang sebelah garis bujur. juga dikenali sebagai scraper atau Alat Pengikis

7. HAMMERSTONETukul Batu Alatan batu yang kebiasaannya diperbuat daripada batu kerikil.Digunakan sebagai penukul bagi memisahkan serpihan batu teras.Dilakukan untuk menghaluskan lagi alatan batu tersebut agar kelihatan lebih licin dan cantik.Diperbuat daripada batu Kuartza atau batu gunung berapi yang bersifat sangat keras. Kebanyakannya berbentuk bulat atau bujur.

8. GRINDSTONEBatu GilingMempunyai bentuk yang besar Permukaannya agak lusuh.Mempunyai sekurang-kurangnya satu permukaan yang berkeadaan lusuh Terjadi akibat aktiviti pencanaian yang dilakukan terhadapnya Terdapat juga satu bahagian permukaan alatan batu ini yang mempunyai satu garisan sempadan yang berwarna merahTelah dilakarkan dengan menggunakan hematite (serbuk merah)

II. MEMBURU DAN MENGUMPUL MAKANAN

MEMBURU HAIWAN

Masyarakat Hoabinhian memburu haiwan (hunter) untuk dapatkan sumber makanan

Memburu pelbagai jenis binatang seperti kijang, babi dan pelbagai spesis mamalia lain

Turut memburu rusa, beruang, monyet, kera, tupai, kelawar, badak serta kerbau untuk dijadikan sumber makanan.

Sering menggunakan alat batu serta pelbagai senjata yang diperbuat daripada tulang-tulang haiwan seperti kapak dan beliung ketika memburu binatang.

b) MENANGKAP IKAN

Turut menangkap ikan dan pelbagai hidupan laut lain bagi mendapatkan sumber makanan.

Menangkap ikan di sungai-sungai, tasik, kolam serta di dalam laut

menggunakan pelbagai alat batu serta senjata.

Menggunakan sampan atau perahu yang diperbuat daripada pokok-pokok kayu

Buktinya,Medelan Colani yang telah melakukan ekskavasi di Gua Lang Bon, Vietnam telah menemui tulang serta fosil pelbagai hidupan laut seperti ikan, kerang, siput, ketam serta kura-kura di kawasan sungai berhampiran

Turut ditemui tulang-tulang ikan pebagai spesis di Gua Kepah, Seberang Prai.

Menunjukkan bahawa mereka tidak mempunyai kanu atau perahu laut dalam dan hanya mampu menangkap ikan di dalam air yang cetek.

c) MENGUMPUL HASIL HUTAN

Turut memungut makanan (gather) seperti hasil hutan dan sebagainya sebagai sumber makanan

memungut buah-buahan, pucuk-pucuk kayu, rotan, buluh, serta pelbagai ubat-ubatan herba.

Kebanyakan hasil hutan tersebut juga adalah untuk kegunaan keluarga mereka sendiri

kesemuanya boleh didapati dengan mudah di dalam hutan.

Masyarakat Negrito misalnya masih lagi meneruskan kegiatan mengumpul makanan.

III. PENGUBURAN MANUSIA

Kebanyakan mayat Hoabinhian dikuburkan dalam posisi terduduk atau melentur (flexed).

Terdapat sisa rangka manusia yang telah dikebumikan dalam posisi duduk atau terlipat di Gua Niah, Sarawak

Ujian radiokarbon yang telah dibuat ke atas kalogen tulang menunjukkan bahawa hampir kesemua mayat yang dikuburkan dalam posisi duduk seperti Buddha berusia antara 12,000 sehingga 6,000 SM.

Rangka manusia yang dikuburkan secara terlipat pula berumur kira-kira 9,000 SM ke atas.

Kebanyakan mayat ditaburkan dengan hematite (serbuk merah)

Ada mayat yang dibaringkan di atas bantal batu

Bahagian pinggang juga turut ditindih dengan batu.

Wujud unsur kepercayaan (spiritual) iaitu kebanyakan mayat akan dihiasi dengan oker merah dan mayat kemudiannya akan diletakkan pada posisi terlentang.

Mayat Hoabinhian juga turut dikebumikan bersama-sama pelbagai jenis makanan serta alatan batu.

Bagi pengebumian melentur (flexed burial), lutut si mati akan diangkat ke dagu dan teknik serta kedudukan ini berkemungkinan diadaptasi daripada kedudukan bayi di dalam perut ibunya.

Masyarakat ketika itu mungkin sudah mempercayai konsep kehidupan selepas mati

Gambaran bahawa si mati akan dilahirkan ke alam yang baru dalam keadaan suci dan bersih seperti bayi yang baru lahir.

IV. PENGGUNAAN HEMATITE

Sejenis serbuk merah yang telah digunakan oleh masyarakat Hoabinhian sebagai salah satu bahan utama ketika menjalankan aktiviti pengebumian.

Mereka percaya bahawa hematite yang berwarna merah adalah lambang kepada darah yang membawa maksud kematian.

Penggunaan hematite ketika upacara pengebumian juga dapat dilihat menerusi penemuan rangka manusia yang telah dikebumikan dalam posisi terlipat.

Penggunaan serbuk hematite berkait rapat dengan kepercayaan spiritual Serbuk hematite juga turut dilumurkan ke atas batu giling serta kepingan batu. Memudahkan tugas untuk menyerpihkan batu-batu sungai dengan membuat tanda di atas permukaan batu tersebut.

Turut digunakan untuk melukis gambar di gua-gua

Digunakan juga untuk mewarnakan tembikar

V. PRAPERTANIAN

Turut melibatkan diri dalam kegiatan Prapertanian

Belum mampu menghasilkan makanan sendiri kerana tidak mempunyai teknologi pertanian yang moden untuk bercucuk tanam.

Tiada bukti penanaman biji-bijian seperti padi dan sebagainya di Gua Cha, Kelantan.

Penemuan tinggalan tumbuhan juga jarang ditemui oleh ahli arkeologi.

Penemuan yang paling penting ialah di Spirit Cave, barat laut Thailand Telah ditemui buah-buahan & sayuran spt kekacang, buluh, buah labu. Tiada hasil bijirin seperti beras dan gandum telah dijumpai walaupun tinggalan padi telah dijumpai di utara Thailand sekitar tahun 3000 B.C. Namun begitu, sisa padi telah ditemui di Gua Xom Trai, Vietnam

Peter Bellwood tidak setuju bahawa masyarakat Hoabinian sudah terlibat dengan aktiviti pertanian

VI. PRATEMBIKAR

Aktiviti pembuatan tembikar sebenarnya masih belum wujud semasa awal kebudayaan Hoabinhian. Jika wujud sekalipun, ia agak kurang dan sukar dijumpai.

Chester Gorman yg telah melakukan ekskavasi di Spirit Cave telah menjumpai tinggalan tembikar bersama beberapa artifak lain.

Antara tapak serta kawasan yang telah ditemui tinggalan tembikar masyarakat Hoabinhian ialah di Sao Dong, Vietnam.

Tweedie menafikan kewujudan industri pembuatan tembikar di Gua Cha dan Gua Musang, Kelantan.

alat-alat Hoabinhian yang ditemui bersama-sama tembikar di Gua Cha mungkin terkeluar dan terbawa ke permukaan lapisan Neolitik ketika penggalian kubur sedang dijalankan.

PENDAPAT MENGENAI PENYEBARAN KEBUDAYAAN HOABINHIANPETER BELLWOODkebudayaan Hoabinhian tidak tersebar luas ke Kepulauan Asia Tenggara kebudayaan Hoabinhian hanya berlegar dan berkisar di sekitar tanah besar Asia Tenggara sahaja dan tidak tersebar ke kawasan laintapak-tapak Hoabinhian sebenarnya tidak terdapat di pulau-pulau Indo-Malaysia di luar Sumatera Timur Laut

Y. KUCHIKURAbersetuju dengan pandangan Bellwoodpenduduk di pedalaman daerah Muang Thai dan Gua Hantu,Thailand tidak mungkin dapat hidup tanpa memperolehi bahan makanan daripada hasil pertanian ADI HAJI TAHARistilah Hoabinhian hanya tepat digunakan di Vietnam dan di Thailand sahaja pengecualian di selatan Thailand kerana tapak tersebut turut bercampur dengan kebudayaan zaman Neolitik.

CONTOH TAPAK-TAPAK HOABINHIANSEMENANJUNG TANAH MELAYUGua Cha, KelantanGua Madu, KelantanGua Gunng Runtuh, PerakGua Peraling, PerakGua Kecil, PahangKota Tampan, Perak

UTARA VIETNAMGua Xom Trai Da Phuc Sung SamLang BonDuc ThiLang CaoXom Thon

INDONESIASukajadi Pasar, SumateraGua Sodong, JawaGua Sampung, JawaBukit Kerang, Acheh

THAILANDLang RongrienSpirit CaveGua Moh Kiew

TAPAK INDUSTRI HOABINHIAN

KESIMPULANKebudayaan Hoabinhian merupakan satu kebudayaan yang unik.

Tersebar luas hampir di keseluruhan tanah besar Asia Tenggara seperti Vietnam, Thailand, Burma, Semenanjung Malaysia dan kepulauan Sumatera dan Jawa.

Mempunyai ciri-ciri khusus seperti jenis alat batu, kegiatan memburu dan mengumpul makanan, penguburan manusia, penggunaan hematite, prapertanian serta pratembikar.

Istilah Hoabinhian sendiri sebenarnya masih menjadi perbahasan para ahli arkeologi.

Tiada kata putus tentang definisi yang paling tepat tentang ciri-ciri kebudayaan Hoabinhian terutamanya tentang kegiatan prapertanian dan pratembikar