Häc viÖn tµi chÝnh

Khoa KINH tÕ

Bé m«n kinh tÕ häc

Kinh tÕ häc vi m«

1

Hµ néi

Ch−¬ng 2

2

11.. CÇuCÇu

2. Cung2. Cung

33.. QuanQuan hÖhÖ cungcung -- cÇucÇu

CÇuCÇu lµlµ sèsè l−îngl−îng hµnghµng hãahãa hoÆchoÆc dÞchdÞch vôvô mµmµ ng−êing−êi muamua cãcãkhkh¶¶ nn¨̈ngng vµvµ s½ns½n sµngsµng muamua ëë c¸cc¸c møcmøc gigi¸̧ kh¸ckh¸c nhaunhau trongtrongmétmét thêithêi giangian nhÊtnhÊt ®®ÞnhÞnh,, víivíi c¸cc¸c ®®iÒuiÒu kiÖnkiÖn kh¸ckh¸c lµlµ kh«ngkh«ngthaythay ®®æiæi..

1. CÇu1. CÇu

CÇu kh¸c nhu cÇu: Nhu cÇu lµ nh÷ng mong muèn vµ nguyÖnCÇu kh¸c nhu cÇu: Nhu cÇu lµ nh÷ng mong muèn vµ nguyÖnväng cña con ng−êi (th−êng lµ v« h¹n). Sù khan hiÕm lµm chohÇu hÕt c¸c nhu cÇu kh«ng ®−îc tháa m'n.

CÇu lµ nhu cÇu cã kh¶ n¨ng thanh to¸n, tøc lµ nhu cÇu ®−îc®¶m b¶o b»ng mét sè l−îng tiÒn tÖ ®Ó cã thÓ mua ®−îc sè hµngho¸ cã nhu cÇu

Cầu là mối quan tâm trong ngắn hạn, còn nhu cầu là mốiquan tâm trong dài hạn.

1. CÇu1. CÇu

�CÇu cña tõng ng−êi tiªu dïng ®èi víi mét lo¹i hµng hãa hoÆc dÞchvô nµo ®ã lµ cÇu c¸ nh©n.

�CÇu thÞ tr−êng vÒ mét hµng ho¸ hoÆc dÞch vô lµ tæng tÊt c¶ c¸c cÇuc¸ nh©n cña hµng ho¸ hoÆc dÞch vô ®ã. L−îng cÇu trªn thÞ tr−êng lµtæng l−îng cÇu cña mäi ng−êi mua. §−êng cÇu thÞ tr−êng ®−îc x¸ctæng l−îng cÇu cña mäi ng−êi mua. §−êng cÇu thÞ tr−êng ®−îc x¸c®Þnh b»ng c¸ch céng theo chiÒu ngang tÊt c¶ c¸c ®−êng cÇu c¸nh©n. HÇu hÕt c¸c ®−êng cÇu dèc xuèng d−íi tõ tr¸i sang ph¶i, khi®ã gi¸ c¶ cña hµng hãa hoÆc dÞch vô gi¶m th× l−îng cÇu t¨ng lªn vµng−îc l¹i.

Trong thùc tÕ cÇu thÞ tr−êng lµ c¸i mµ ta cã thÓ quan s¸t ®−îc. V× vËy, trongch−¬ng nµy chóng ta tËp trung nghiªn cøu cÇu thÞ tr−êng.

GiáGiá( ( nghìnnghìn đồngđồng//cốccốc)) Lượng cầu(cốc/tuần)Lượng cầu(cốc/tuần)

1. 1. CÇuCÇu

� BiÓu cÇu lµ b¶ng liÖt kª l−îng hµng ho¸ yªu cÇu ë c¸c møc gi¸kh¸c nhau, nã m« t¶ quan hÖ gi÷a gi¸ thÞ tr−êng cña hµng ho¸ vµl−îng cÇu cña hµng ho¸ ®ã, khi c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c kh«ng thay ®æi.

BiểuBiểu cầucầu vềvề tiêutiêu dùngdùng biabia củacủa anhanh C C trongtrong mộtmột tuầntuần

� BiÓu cÇu vµ ®−êng cÇu

GiáGiá( ( nghìnnghìn đồngđồng//cốccốc)) Lượng cầu(cốc/tuần)Lượng cầu(cốc/tuần)

00 1212

11 1010

22 88

33 66

44 44

55 22

66 00

P

P1A

D

Q

P2

Q1 Q2

B

)P(fQ xDX =

1. CÇu1. CÇu

� Hµm cÇu theo gi¸

C«ng thøc tæng qu¸t:

Trong ®ã:

QDX : l−îng cÇu vÒ hµng X

P : gi¸ hµng X

Hµm cÇu ®¬n gi¶n cã d¹ng hµm bËc nhÊt :QD = a0 - a1.P (1)

Trong ®ã:QD: l−îng cÇuP: gi¸ c¶

a0: HÖ sè biÓu thÞ l−îng cÇu khi gi¸ b»ng 0.

a1: HÖ sè biÓu thÞ mèi quan hÖ gi÷a gi¸ vµl−îng cÇu.PX : gi¸ hµng X l−îng cÇu.

Ph−¬ng tr×nh (1) cã thÓ ®−îc viÕt d−íi d¹ng hµm cÇu ng−îc nh− sau

PD = b0 - b1.Q (2)Trong ®ã:

PD: Gi¸ c¶Q: L−îng cÇu

b0: HÖ sè biÓu thÞ møc gi¸ khi l−îng cÇu b»ng 0

b1: HÖ sè biÓu thÞ mèi quan hÖ gi÷a l−îng cÇu vµ gi¸

1. CÇu1. CÇu

Sè l−îng hµng hãa hoÆc dÞch vô ®−îc yªu cÇutrong kho¶ng thêi gian ®· cho t¨ng lªn khi gi¸ cñanã gi¶m xuèng vµ ng−îc l¹i.

Trªn thùc tÕ, l−îng cÇu vÒ mét hµng ho¸ hoÆc dÞchvô kh«ng chØ phô thuéc vµo gi¸ cña hµng ho¸ ®ãmµ cßn phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè kh¸c.

1. CÇu1. CÇu

�� ThuThu nhËpnhËp cñacña ng−êing−êi tiªutiªu dïngdïng (I)(I)

�� GiGi¸̧ c¶c¶ cñacña c¸cc¸c lo¹ilo¹i hµnghµng ho¸ho¸ liªnliªn quanquan ((PPyy))

�� SëSë thÝchthÝch hayhay thÞthÞ hiÕuhiÕu (T)(T)�� SëSë thÝchthÝch hayhay thÞthÞ hiÕuhiÕu (T)(T)

�� C¸cC¸c chÝnhchÝnh s¸chs¸ch cñacña ChÝnhChÝnh phñphñ (G)(G)

�� QuyQuy m«m« thÞthÞ tr−êngtr−êng ((d©nd©n sèsè -- N)N)

�� C¸cC¸c kúkú vängväng vµvµ nhnh÷÷ngng ¶¶nhnh h−ëngh−ëng ®®ÆcÆc biÖtbiÖt (E)(E)

1. CÇu1. CÇu

...)E,N,G,T,P,I,P(fQ tttt,ytt,x

D

t,x =

Trong ®ã:

QDX,t : L−îng cÇu vÒ hµng X trong thêi gian t

P : Gi¸ hµng X trong thêi gian t

Hµm cÇu ®Çy ®ñ:

Px,t: Gi¸ hµng X trong thêi gian t

It : Thu nhËp cña ng−êi tiªu dïng trong thêi gian t

Py,t: Gi¸ cña hµng hãa cã liªn quan trong thêi gian t

Tt : ThÞ hiÕu cña ng−êi tiªu dïng trong thêi gian t

Gt : ChÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ trong thêi gian t

Nt : D©n sè trong thêi gian t

E : C¸c kú väng

1. CÇu1. CÇu

Sù thay ®æi cña l−îng cÇu Sù thay ®æi cña cÇu

P

A

P

Q

P1

Q1

P2

Q2

D

A

B

Q

P0

C A B

D

CungCung lµlµ sèsè l−îngl−îng hµnghµng hãahãa hoÆchoÆc dÞchdÞch vôvô mµmµ ng−êing−êis¶ns¶n xuÊtxuÊt cãcã khkh¶¶ nn¨̈ngng vµvµ s½ns½n sµngsµng cungcung øngøng ëë c¸cc¸cmøcmøc gigi¸̧ kh¸ckh¸c nhaunhau trongtrong métmét thêithêi giangian nhÊtnhÊt ®®ÞnhÞnh

2. cung2. cung

møcmøc gigi¸̧ kh¸ckh¸c nhaunhau trongtrong métmét thêithêi giangian nhÊtnhÊt ®®ÞnhÞnhvíivíi ®®iÒuiÒu kiÖnkiÖn c¸cc¸c yÕuyÕu tètè kh¸ckh¸c kh«ngkh«ng thaythay ®®æiæi..

2. Cung2. Cung

� Cung cña tõng nhµ s¶n xuÊt ®èi víi mét lo¹i hµng ho¸ hoÆc dÞchvô lµ cung c¸ nh©n.

� Cung thÞ tr−êng vÒ mét lo¹i hµng ho¸ hoÆc dÞch vô lµ tæng c¸cl−îng cung c¸ nh©n cña hµng ho¸ hoÆc dÞch vô ®ã.l−îng cung c¸ nh©n cña hµng ho¸ hoÆc dÞch vô ®ã.

Trªn thÞ tÕ cung thÞ tr−êng lµ c¸i mµ ta cã thÓ quan s¸t ®−îc, v× vËy:

Trong ch−¬ng nµy chóng ta tËp trung nghiªn cøu cung thÞ tr−êng.

2. Cung2. Cung

� BiÓu cung lµ b¶ng liÖt kª l−îng hµng ho¸ cung øng ë c¸c møc gi¸kh¸c nhau, nã m« t¶ mèi quan hÖ gi÷a gi¸ thÞ tr−êng cña hµng ho¸®ã vµ l−îng hµng ho¸ mµ ng−êi s¶n xuÊt muèn s¶n xuÊt vµ b¸n,trong khi c¸c yÕu tè kh¸c kh«ng thay ®æi.

� BiÓu cung vµ ®−êng cung

trong khi c¸c yÕu tè kh¸c kh«ng thay ®æi.

� §−êng cung lµ ®−êng m« t¶ mèi quan hÖ gi÷a l−îng cung vµ gi¸c¶ cña hµng ho¸ ®ã.

§−êng cung cã chiÒu h−íng dèc lªn tõ tr¸i sang ph¶i ®èi víi hÇuhÕt c¸c mÆt hµng tiªu dïng c¸ nh©n.

Mét lý do quan trong dÉn ®Õn ®−êng cung dèc lªn lµ l−îng ®Çu vµobiÕn ®æi t¨ng lªn trong khi c¸c ®Çu vµo kh¸c cè ®Þnh.

GiáGiá ((triệutriệu đồngđồng//chiếcchiếc)) Lượng cung (chiếc/tuần)Lượng cung (chiếc/tuần)

3030 500500

2525 4004002525 400400

2020 300300

1515 200200

1010 100100

PS

P2

Q

P1

Q1 Q2

2. Cung2. Cung

� Hµm cung theo gi¸

C«ng thøc tæng qu¸t:

Trong ®ã:

Q S : l−îng cung vÒ hµng X

Hµm cung tuyÕn tÝnh cã d¹ng :QS = c0 + c1.P (3)

Trong ®ã:QS: l−îng cungP: gi¸ c¶

c0: HÖ sè biÓu thÞ l−îng cung khi gi¸ b»ng 0.

c : HÖ sè biÓu thÞ mèi quan hÖ gi÷a gi¸ vµ l−îng

)P(gQ xsx =

QXS : l−îng cung vÒ hµng X

PX : gi¸ hµng Xc1: HÖ sè biÓu thÞ mèi quan hÖ gi÷a gi¸ vµ l−îngcung.

Ph−¬ng tr×nh (3) cã thÓ ®−îc viÕt d−íi d¹ng hµm cung ng−îc nh− sauPS = d0 + d1.Q (4)

Trong ®ã: PS: Gi¸ c¶Q: L−îng cung

d0: HÖ sè biÓu thÞ møc gi¸ khi l−îng cung b»ng 0

d1: HÖ sè biÓu thÞ mèi quan hÖ gi÷a l−îng cung vµ gi¸

2. Cung2. Cung

Sè l−îng hµng hãa ®−îc cung øng trong

kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh sÏ t¨ng lªn

khi gi¸ cña hµng ho¸ hoÆc dÞch vô ®ã

t¨ng lªn vµ ng−îc l¹i. Nãi c¸ch kh¸c,t¨ng lªn vµ ng−îc l¹i. Nãi c¸ch kh¸c,

cung cña c¸c hµng ho¸ hoÆc dÞch vô cã

mèi liªn hÖ cïng chiÒu víi gi¸ c¶ cña

chóng.

2. Cung2. Cung

�� C«ngC«ng nghÖnghÖ (T)(T)

�� Gi¸Gi¸ c¶c¶ cñacña c¸cc¸c yÕuyÕu tètè s¶ns¶n xuÊtxuÊt (P(Pff))

�� SèSè l−îngl−îng ng−êing−êi s¶ns¶n xuÊtxuÊt (N)(N)

�� C¸cC¸c chÝnhchÝnh s¸chs¸ch cñacña ChÝnhChÝnh phñphñ (G)(G)

�� C¸cC¸c kúkú vängväng vµvµ nhnh÷÷ngng ¶nh¶nh h−ëngh−ëng ®Æc®Æc biÖtbiÖt (E)(E)

�� Gi¸Gi¸ c¶c¶ c¸cc¸c hµnghµng ho¸ho¸ liªnliªn quanquan trongtrong s¶ns¶n xuÊt,xuÊt, ®Æc®Æc

biÖtbiÖt lµlµ c¸cc¸c s¶ns¶n phÈmphÈm cãcã thÓthÓ dÔdÔ dµngdµng thaythay thÕthÕ chocho

c¸cc¸c s¶ns¶n phÈmphÈm ®Çu®Çu rara kh¸ckh¸c cñacña qu¸qu¸ trtr××nhnh s¶ns¶n xuÊtxuÊt..

2. Cung2. Cung

...),,,,,( ,,, ENGTPPgQ ttttftx

S

tx =

Trong ®ã:Q S : Cung vÒ hµng X trong thêi gian t

Hµm cung ®Çy ®ñ:

Qx,tS : Cung vÒ hµng X trong thêi gian t

Px,t : Gi¸ hµng X trong thêi gian t

Py,t : Gi¸ yÕu tè ®Çu vµo trong thêi gian t

Tt : C«ng nghÖ trong thêi gian t

Gt : ChÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ trong thêi gian t

Nt : Sè l−îng nhµ s¶n xuÊt trong thêi gian t

E : C¸c kú väng

2. Cung2. Cung

Sù thay ®æi cña l−îng cung Sù thay ®æi cña cungP

S

P2B

P

S S S

Q

P1

Q1 Q2

A

Q

P0

Q1 Q0

E H

Q2

F

S1 S2 S3

3. Quan hÖ Cung 3. Quan hÖ Cung –– cÇucÇu

�Tr¹ng th¸i c©n b»ng cung cÇu lµtr¹ng th¸i mµ sè l−−îng hµngng−êi s¶n xuÊt cung øng ®óngb»ng víi sè l−îng hµng ng−êi tiªudïng yªu cÇu ®èi víi mét hµngho¸ nµo ®ã trong mét thêi giannhÊt ®Þnh.

P S

§iÓm c©n b»ng20

25

E

nhÊt ®Þnh.

�T¹i tr¹ng th¸i c©n b»ng cã thÓ x¸c®Þnh ®−îc gi¸ c©n b»ng (Pe) vµs¶n l−îng c©n b»ng (Qe).

�§iÓm c©n b»ng trªn thÞ tr−êng®−îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch kÕt hîpbiÓu cung vµ biÓu cÇu hoÆc kÕthîp ®−êng cung vµ ®−êng cÇu .

§iÓm c©n b»ng thÞ tr−êng

D

Q

10

15

100 200 300 400 500

3. Quan hÖ Cung 3. Quan hÖ Cung –– cÇucÇu

P P

P1

S SThÆng d−

PE

D

QD1 Qs

2

DThiÕu hôt

P2

Tr¹ng th¸i kh«ng c©n b»ng cña thÞ tr−êng

QE

Q1S Q

QE

Q2d

Q

3. Quan hÖ Cung 3. Quan hÖ Cung –– cÇucÇu

B−íc 1: X¸c ®Þnh xem sù kiÖn xảy ra t¸c ®éng tíi ®−êng cÇu

hay tíi ®−êng cung hoÆc c¶ hai ®−êng.

B−íc 2: X¸c ®Þnh h−íng dÞch chuyÓn cña c¸c ®−êng (sang tr¸i

hay sang ph¶i).

B−íc 3: Sö dông ®å thÞ cung cÇu ®Ó x¸c ®Þnh xem sù dÞch

chuyÓn t¸c ®éng tíi tr¹ng th¸i c©n b»ng nh− thÕ nµo

(gi¸ vµ s¶n l−îng c©n b»ng thay ®æi nh− thÕ nµo).

ThÆngThÆng d− SX, d− SX, thÆngthÆng d− d− tiªutiªu dïngdïng vµ vµ tængtængthÆngthÆng d−d−

� ThÆng d− cña ng−êi tiªu dïng: ThÆng d−

cña ng−êi tiªu dïng, lµ chªnh lÖch gi÷a sè

tiÒn mµ ng−êi tiªu dïng s½n sµng tr¶ cho mét

hµng ho¸ hoÆc dÞch vô víi sè tiÒn mµ hä thùc

tr¶ cho nã.

� ThÆng d− cña ng−êi s¶n xuÊt: ThÆng d−

cña ng−êi s¶n xuÊt lµ chªnh lÖch gi÷a sè tiÒn

Gi¸

S

A

CGi¸ c©n b»ng

Ecña ng−êi s¶n xuÊt lµ chªnh lÖch gi÷a sè tiÒn

mµ ng−êi b¸n nhËn ®−îc khi b¸n mét hµng

ho¸ hoÆc dÞch vô víi chi phÝ s¶n xuÊt cËn

biªn ®Ó s¶n xuÊt ra nã. ThÆng d− s¶n xuÊt cã

quan hÖ víi lîi nhuËn, tuy nhiªn nã kh«ng

b»ng lîi nhuËn.

� Tæng thÆng d− hay tæng lîi Ých x· héi:

Tæng thÆng d− b»ng thÆng d− cña ng−êi tiªu

dïng céng thÆng d− cña ng−êi s¶n xuÊt.

L−îng

DB

b»ng

L−îng c©n b»ng

X¸c ®Þnh tæng thÆng d− trªn ®å thÞ cung cÇu