KKS: Je li nalaz KKS harmoniziran u eri LIS-a

Ivana Ćelap Klinički zavod za kemiju, KBC Sestre milosrdnice

najčešće tražena laboratorijska pretraga „krvna slika” i „kompletna krvna slika” kompletna krvna slika: broj eritrocita, hemoglobin, hematokrit, MCV, MCH, MCHC,

RDW broj leukocita, peteroparametarska diferencijalna krvna slika

(neutrofilni granulociti, limfociti, monociti, eozinofilni granulociti, bazofilni granulociti) broj trombocita, MPV

(preuređeno prema: https://commons.wikimedia.org/wiki/File: Hematology_ Fishbone_Schematic.png)

Parametar Najsuvremeniji analizatori

Točnost (%) Preciznost (%)

Eritrociti 3,2 1,1

Hemoglobin 1,3 1,0

Hematokrit 1,8 1,4

MCV 2,0 0,8

MCH / 1,5

RDW / 2,0

Leukociti 4,4 1,5 – 6,0

Neutrofili (apsolutni broj) 3,2 2,5 – 10,0

Limfociti (apsolutni broj) 5,0 3,5

Monociti (apsolutni broj) 15,0 8,5

Eozinofili (apsolutni broj) 13,0 10,0

Bazofili (apsolutni broj) 32,0 20,0

Trombociti 6,4 3,0 – 5,0

MPV / 2,5

Vis JY, Huisman A. Int Jnl Lab Hem 2016

Stanje u Republici Hrvatskoj 2016. godine

N = 183 laboratorija

62%

38%

5-dijelna 3-dijelna

Izvor: Modul 3, CROQALM 2016.

Parametar (N = 183) Koeficijent varijacije (%)

Eritrociti 1,6

Hemoglobin 1,3

Hematokrit 3,3

MCV 2,5

MCH 1,9

MCHC 3,3

„crvena krvna slika” – najbolje analitičke karakteristike

RDW (engl. red cell distribution width) - širina raspodjele eritrocita

CROQALM, 1. ciklus 2017. (N = 196)

Parametar (N=178) Koeficijent varijacije

(%) Dozvoljeno

odstupanje (%) Prolaznost po metodi

(%)

RDW 3,5 5,0 99,4

CROQALM, 3. ciklus 2016.

Leukociti i diferencijalna krvna slika

niži stupanj standardizacije – razlike u

tehnologijama i stanične karakteristike

mikroskopski pregled razmaza – zlatni standard

za diferencijalnu krvnu sliku

apsolutni broj leukocitnih populacija – točniji

podatak o kvantitativnim promjenama

Parametar Broj sudionika Koeficijent varijacije (%)

Apsolutni broj Relativni broj Apsolutni broj Relativni broj

Neutrofili 24 29 9,5 12,6

Limfociti 24 31 25,5 20,5

Miješane stanice

24 28 32,5 45,1

CROQALM, 1. ciklus 2017. – triparametarska diferencijalna krvna slika (N = 41)

Parametar Broj sudionika Koeficijent varijacije (%)

Apsolutni broj Relativni broj Apsolutni broj Relativni broj

Neutrofili 121 141 4,1 3,1

Limfociti 121 142 7,8 6,0

Monociti 121 142 20,0 16,0

Eozinofili 121 140 0,0* 9,6

Bazofili 65 139 0,0* 52,9

CROQALM, 1. ciklus 2017. – peteroparametarska diferencijalna krvna slika (N = 155)

* Isključeno iz statističke obrade zbog manjkavosti u programskoj podršci

Trombociti i trombocitni indeksi

nužna tehnološka poboljšanja u području niskog broja trombocita (<50 x 109 / L)

srednji volumen trombocita (MPV) – u primjeni širina raspodjele trombocita (PDW) – nije u široj primjeni

u području normalnih vrijednosti – analitički zadovoljavajuće značajke

Parametar Broj

sudionika Koeficijent

varijacije (%) Dozvoljeno

odstupanje (%) Prolaznost po metodi (%)

Trombociti 195 4,7 15,0 100

MPV 182 11,6 10,0 100

CROQALM, 1. ciklus 2017.

MPV – značajne razlike između pojedinih tehnologija Sysmex (𝑋 = 10,4) Abbott (𝑋 = 7,2) Siemens (𝑋 = 9,4) Beckman Coulter (𝑋 = 8,7)

P < 0,001 Sysmex vs Abbott; Sysmex vs Siemens; Sysmex vs BC

Kompletna krvna slika i LIS

nedostatak standarda (internacionalnog, nacionalnog…)

nedostatak standarda

zahtjevi za izradom samo jednog parametra ili skupine

zadovoljavanje djelomičnih zahtjeva od strane MBL-a

„ušteda” reagensa

necjelovita skrb o bolesniku

povećana vjerojatnost ponovnog uzorkovanja krvi

i/ili drugih dijagnostičkih postupaka

povećanje troškova

BIS - mogućnost zadavanja pojedinih parametara

BIS – kreiranje panela – štedi vrijeme i smanjuje broj nepotpunih zahtjeva

Nalaz izdan na osnovu djelomičnog zahtjeva