© Bu çalışmanın telif hakkı yalnızca Hayal Köksal’a aittir.

Kaynak göstermeden KESİNLİKLE KULLANILAMAZ.

Galatasaray Lisesi - Penceredeki Martılar

Kültürler ve Kültürel Arası Değerler Farkındalığı

18.03.2015

Amacı “Bilişim teknolojilerinin yoğun kullanıldığı günümüzde imece kültüründen uzaklaşmadan teknolojiyi etkin kullanabilen, sorunlarının farkında, alanyazını konusunda araştırma yapabilen, ana ve kök nedenlere inerek sorunlara çözüm üreten ve geliştirdiği stratejileri uygulamaya sokarak çözümlerini ve önerilerini web sayfası ve/ya Blog aracılığıyla paylaşıma açabilen yaratıcı, yenilikçi ve çağdaş kuşaklar yetiştirmek”olan 12.Uluslararası Bilişimci Martılar projesinin

Öğrenci, öğretmen ve velilerden oluşan İmece Halkalarında aşağıda belirtilen konularda “farkındalık” yaratmak:

İnsan onuru ve saygınlığı konularında anlayış, kültürel duyarlık, kültürlerarası hoşgörü edinme,

Tarihsel derinliği olan bir bakış açısı kazanma,

Dünya Bankası ödüllü; “İmece halkaları” yöntemiyle “Ekip Ruhu”nu ve “Sorun çözme sistematiği”ni öğrenme,

Kalite odaklı konuları anlama ve kalite araçlarını etkin kullanabilme,

Çevre duyarlılığı ve teknoloji okuryazarlığı kazanma,

Yaratıcılığını geliştirme; özgün ve yenilikçi tasarım gücünü kazanma ve ortaya koyma,

Zaman, Toplantı, Çatışma, Stres ve Portfolyo Yönetimini öğrenme,

Etik anlayışını geliştirme, fikrî haklara saygı göstermeyi ve alıntı yapmayı öğrenme,

İletişim konusunda yetkinlik kazanma,

Farklılıkların öneminin ayırdında olma ve barışçı bir ruh geliştirme,

Beden, ruh ve kafa üçlüsünün eşit ve dengeli beslenmesi için gerekli bilgi, beceri ve tavrı kazanma.

Çalışılan projenin amaç, içerik, yöntem ve sonuçlarını önerilerle birlikte son derece değişik ve yaratıcı bir biçimde paylaşıma açmak. Hayal gücünü ve yaratıcılığı en üst düzeyde kullanarak, bir “Martı Jonathan Livingston” gibi sınırların dışına uçmak. Yapılan çalışmayı yalnızca ulusal değil; uluslararası platformlarda da sunabilme becerisi edinmek.

Gibi hedefleri doğrultusunda 8 öğrenci 2 öğretmen ve bir veliden oluşan ekibimizle bize sunulan birbirinden ilginç 9 konudan “Kültürel ve kültürlerarası değerler farkındalığı”

konusunu üzerinde çalışıp proje gerçekleştirmek üzere seçtik.

Bu konuyu seçip üzerinde çalışmamızı sağlayan en büyük etken yabancı dilde eğitim veren ve birçok yabancı kökenli öğretmenimizin olduğu bir devlet okulunda okuyor olmamız oldu. Böyle bir okulda okuyor olmamız bizim sürekli yabancı kültürler ile etkileşim içinde olmamızı gerektiriyor. Fakat bu da bize şu soruları sormamıza neden oldu:”Acaba yabancı kültürlerle bilinçli bir şekilde etkileşiyor muyuz? Başka kültürleri tanırken kendi kültürümüzü koruyabiliyor muyuz?

Bu sorular doğrultusunda kültürel ve kültürler arası değerler farkındalığı kazanmak ve hedef kitlemize kazandırmak amacıyla çalışmalarımızı yürüttük. Derinlemesine ve bilimsel anlamda araştırmalar, anketler , röportajlar, söyleşiler ve etkinlikler ile farkındalık kazandık ve kazandırdık.

Bilim ve teknolojinin yaygınlaşması sonucunda, toplumlarda ortak değer sisteminin önceliğini kaybetmesi

Çekirdek aile yapısının kültür aktarımında yetersiz kalması ve yabancı dilde eğitimin ağırlık kazanması sonucu bireyin kendi kültürüne yabancılaşması

İletişim teknolojilerindeki gelişimin toplumsal kültür değişiminin yönünü yeniden belirlemesi ve giderek ağ toplumunun ortaya çıkmasıyla; bilinçsiz kültür etkileşiminin toplumun sosyal yapısını bozması.

Kültür etkileşimiyle ortaya çıkan davranış ve anlayışlar, mevcut kültür değerlerine ve inançlara uymadığında, kültür çatışmalarının meydana gelmesi

Kökleşmiş kültürü yaşayanlar ile yeni kültürü yaşatmak isteyenler arasında çelişkiler görülmesi.

Alan taraması çalışmalarına, konunun kök nedenini anlamak için Kültür Tarihi’nin araştırılmasıyla başlanmış, araştırma süreci içinde münazara ve konuyla ilgili uzmanlarla söyleşi gibi grup dışı fikirlerle desteklenmiş, konu ile ilgili kitaplar ve internet aracılığıyla ulaşılan bilgiler neticesinde şekillenmiştir.

BALIK KILÇIĞI Eğitim

Yabancı dil

eğitiminin

yaygınlaşması

Yurt dışında

eğitim

Mali

kaynakların

yetersizliği Aile

yapısındaki

değişimler

Araç

gereç

eksikliği

Farklı kültürel

değerler

Yabancı

sözcükler

Medya

İnternet

kullanımının

yaygınlaşması

Yurt dışına seyahat

kolaylığı

Görsel

yayınlar

Ekonomik

Faktörler

Sosyal

medya

Yabancı yayınlara

(gazete, kitap vb.)

ulaşım kolaylığı

Teknolojik

Gelişmeler

İş imkanlarındaki

yetersizlik

Markalaşma

Küresel

pazara dahil

olma

Bireyin kültürel

değerlerine

yabancılaşması

Bilinçli

eğitmen

eksikliği

Sosyal medya

İstemsiz veri alımı

Yabancı

marka

özentisi

Ürünlerdeki

kalite farkı

Dışa

bağımlılık

Yabancı

diziler

Yabancı

program

uyarlamaları İletişim

dili

Kullanıcı

çeşitliliği

İşçi

göçü

Beyin

göçü

Önceliklendirme / Matris Diyagramı

Eğitim Teknolojik

Gelişmeler Medya Ekonomik

Faktörler

Yurt dışında eğitim x x x x

Mali kaynakların yetersizliği x x x

Yurt dışına seyahat kolaylığı x x x

Dışa bağımlılık x x

Küresel pazara dahil olma x x

Görsel yayınlar x x x

İnternet kullanımının yaygınlaşması x x x

Yabancı dil eğitiminin yaygınlaşması x x x

Yabancı yayınlara ulaşım kolaylığı x x x

Aile yapısındaki değişimler x x

Markalaşma x x

İş imkanlarındaki yetersizlik x

Sosyal medya x x

Bilinçli eğitmen eksikliği x

Çeşitli gerekçelerle (eğitim, teknolojik gelişmeler, medya, ekonomik faktörler) oluşan bireyin kendi kültürel değerlerine yabancılaşması sorununun çözümü, bireyin eğitim sürecinin çağın teknolojik ve sosyal gelişmelerine uygun bir şekilde yeniden yapılandırılması ile mümkündür.

Proje grup üyelerinin proje konusu ile ilgili bilgilendirilmesi ve iş bölümünün yapılması.

Sebepler ve sonuçlar arasındaki etmenlerin birbirleriyle aralarındaki ilişkinin incelenmesi.

Grup üyeleri arasında fikir birliğine varılması.

Problemi çözmek için anahtar düşüncelerin belirlenmesi, gerekli stratejilerin açık bir şekilde yazılması.

Çözüm önerilerinin geniş kitlelere ulaşmasının sağlanması.

Ne Ne

zaman

Nasıl

Nerede

Neden

Kim

Okul öğrencilerine konu hakkında ön anket yapılması

Okul öğrencilerini, bu konu hakkında bilgilendirmek için münazara ve sunum yapılması.

Çeşitli Üniversitelerden öğretim üyeleri ile görüşülmesi

Okuldaki yabancı öğretmenler ile röportaj yapılması

Anket örneği

• Anket

• Münazara Sonucu

• Araştırma Yazıları

• Kitaplar

• İnternet

• Mülakatlar

• Belgeseller

Beyin fırtınası yapılarak proje konusu «kültürlerarası etkileşimde değerler farkındalığı» olarak belirlendi.

Kültürel etkileşimin okulumuz öğrencileri üzerindeki etkisini ölçmek amacıyla kendi okulumuzda ve başka okullarda anket yapıldı

Sorunun tanımı yapıldı ve bu sorunun temel nedenlerini ve alt nedenlerini net bir şekilde görmek amacıyla balık kılçığı hazırlandı.

Bir matris diyagramı hazırlanarak sorunun alt nedenlerinin temel nedenlerle olan ilişkisi incelendi.

Proje konusu hakkında araştırma yapıldı ve hipotezimiz belirlendi.

Grup üyelerinin arasındaki veri akışını kolaylaştırmak adına ortak mail hesabı ve projemizin ilerleyişini adım adım kaydedebilmek için bir blog hazırlamaya başlandı.

Münazara kulübü konu hakkında bir münazara düzenleyerek kültürlerarası etkileşimin olumlu ve olumsuz sonuçlarının belirlenmesine yardımcı oldu.

İl kültür turizm müdürlüğü ve çeşitli kültür merkezleri ile (Macar, Fransız) görüşmeler yapılarak rapor hazırlandı.

Okulumuzda düzenlenen bilim şenliğinde proje sunumu yapıldı ve katılımcılar konu hakkında bilgilendirildi.

http://martiucusta.blogspot.com.tr/

Çeşitli illerden gelen grup üyeleri illerinde yabancı kültürün etkisini incelemek amacıyla alan çalışması yaptı.

Proje amaç ve çalışmalarını temsil eden bir logo tasarlandı.

LOGOMUZ

Kültürel farkındalık kavramını ön plana çıkaran Video hazırlandı.

Okulumuzdaki yabancı uyruklu öğretmenlerle konu hakkındaki görüşlerini öğrenmek için röportaj yapıldı.

Okulumuzda «Halk Bilimi Kulübü» kurulması amaçlandı.

Okulumuzda Paskalya Bayramı Haftası’nda yabancı öğretmenlerimizle ortaklaşa olarak «Kültür Paylaşımı Haftası» gerçekleştirmeyi planladık.

Her sene Galatasaray Bilim Şenliği’nde bir günün «Kültür Günü» olarak programlanması hedeflendi.

Beyin fırtınası yaparak düşünce paylaşım ortamı yaratmak ve düşüncelerimizi sentezleyerek yeni fikirlerin ortaya çıkmasını sağlamak,

Kalite araç gereçlerini en doğru ve yararlı şekilde kullanmak,

İyi bir ekip ruhu ile verimli bir çalışma ortamı sağlamak,

Teknolojiyi etkili bir biçimde kullanmak,

Hedef kitlemizi «kültürlerarası etkileşim» konusunda bilgilendirerek konu hakkında farkındalık yaratmak ve duyarlılık kazandırmak,

Çevresinde olanların farkında, duyarlı bir neslin yetişmesine yardımcı olmak, bizim temel hedeflerimizdendir. Bu hedeflere ulaşmak bizim için büyük bir başarıdır. Bu hedefleri gerçekleştirdiğimizi belli aralıklarla yaptığımız anketlerle, gözlemlerle anlayacağız.

İlk olarak toplumda süregelen kültürlerarası etkileşimin lise çağındaki öğrencilere olan etkisini gözlemlemek ve önemli noktaları tespit etmek için ön anket yaptık.Anketimiz çeşitli okullardan öğrencilere uygulandı. Anket sonuçlarından yararlanarak temel konuları ve alt sorunları belirledik.

Bir konunun tüm yönlerden incelenmesi için en etkili yolun münazara olduğuna karar verdik. Münazara Galatasaray Lisesi Münazara Kulübü öğrencileri tarafından gerçekleşti. Münazarada taraflar kültürel etkileşimin Türk kültürü üzerindeki olumlu ve olumsuz etkilerini tartıştılar.Biz de bu yöntemle daha detaylı bir sorun analizi yapmış olup çalışmamızın devamını belirledik.

Yabancı kültürlerde doğmuş, daha sonra Türkiye’de yaşamaya başlamış insanların, en çok kültüreller arası etkileşimin farkında olduğunu düşünerek onlarla sohbet etmeye karar verdik. Bu doğrultuda Macar Kültür Merkezini ziyaret ettik ve oradaki yetkilerle röportaj yaptık.

Sömestr tatilinde grubumuzdaki yatılı öğrenciler memleketlerinde kültürlerarası etkileşimle oluşan değişiklikleri gözlemlediler ve video hazırladılar.

Manisa Şehir Raporu

Galatasaray Lisesi Bilim Şenliği kapsamında projemizi okulumuzdaki ve başka okullardan gelen öğrencilere tanıtmak için bir seminer düzenledik. İnteraktif çalışmayla onlarında bu konu üzerindeki düşüncelerini öğrendik.

Projemiz dahilinde hem kültürler arası etkileşimin etkisini daha iyi gözlemlemek hem de konuda felsefi bir bakış açısı kazanmak için okulumuz felsefe öğretmeniyle söyleşi yaptık.

Proje doğrultusunda yaptığımız çalışmalar sonucu hedef kitlemiz olan okulumuz öğrencilerinde yaptığımız ön anket ve son anket sonucu kültürel farkındalık kazandırdığımızı tespit ettik.

Ayrıca birçok yabancı kökenli (Fransız, İtalyan) öğretmenimiz bulunuyor. Onların Paskalya Bayramı’nı kutladığı 22 Mart ile 25 Nisan arasındaki Pazar günlerinden birine denk gelen bu günde ve o günü takip eden haftada “Kültürel Farkındalık” konulu etkinlikler düzenlemeye karar verdik. Bu amaçla okulumuzda çeşitli afişler asmayı, çeşitli video gösterimleri yapmayı planladık. Öğretmenlerimiz ile bir kültür paylaşımı olmasını istedik.

Birçok kulübe sahip olan okulumuzun kültürel değerlere sahip çıkan bir kulübünün de olmasını kararlaştırıp, okulumuzda «Halk Bilimi» kulübü kurduk. Kültürel farkındalık yaratma amacıyla Halk Oyunları Kulübü ve Gastronomi Kulübü ile ortaklaşa olarak Folklor Gecesi düzenlemeyi planladık. Ayrıca okulumuzda kültürel farkındalık kazandırmak amacıyla teneffüslerde Türk müziklerinin çalmasını, panolara çeşitli afişlerin asılmasını sağladık.

“Penceredeki Martılar 2015” grubunun logosunun orta bölümünde yer alan martı, proje yarışmasını ve grup adını temsilen kullanılmıştır. Biz kendimizi birer martıya benzetiyoruz. “Dünya dışarıda, ben içeride kimin eseri bu pencere?” sloganımız ile yürüttüğümüz bu projede yabancı kültürler ile kendi kültürümüzün etkileşimini inceledik. Kendimizi iki kültür arasında rahatça gidip gelebilen bir martıya benzettik.

Sloganımızdaki pencereyi logomuzdaki çemberler temsil ediyor. Yuvarlak olan bu pencereyi, durgun suya taş atınca oluşan su dalgalarından esinlenerek tasarladık. Yakup Kadri’nin, Ahmet Haşim’in “Piyale” adlı kitabının girişinde yazdığı “Alp Dağlarından…” adlı önsözünde geçen “Şair bir havuz kenarında eğlenen bir çocuk gibi, bu suya taşlar atıyor ve her taş, kendi sıklet ve cesametine göre birtakım halkalar açarak ve sesler çıkararak suyun dibine dalıyor.” ifadesindeki taş ve halka figürleri arasındaki bağıntı, millet ve kültür arasındaki ilişkiyi yansıtıyor. Logomuzda işlenmeyen şair figürü, araştırmalarımız boyunca tanımlamaya çalıştığımız kültürlerarası etkileşime neden olan faktörleri temsil etmektedir. Logoda en dışta yer alan halka boşluklu bir biçimde gösterilmiştir. Bu halka, diğer kültürlerle etkileşim içinde olduğumuz alanları belirtmektedir. Kültürel etkileşim ancak her iki kültürün değerlerinin kaynaşmasıyla mümkündür. Halkadaki boşluklar diğer kültürlerin etkisiyle tamamlanacaktır. Bu olay durgun bir suya birden fazla taş atıldığında oluşan dalgaların kesişmesine benzetilebilir.

«İmece Halkaları Eğitimi» by Hayal Köksal (2003)

İpek, B.(1997). Anadolu Ağızlarında Yabancı Kelimeler. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

Ece, M.(2008). İlköğretim 6. , 7. ve 8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Yabancı Kelimeler Üzerine Bir Değerlendirme. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

Şensoy F. (2006). Medya ve iletişim yolu ile Türkçe'ye giren yabancı sözcükler. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

Dil Gerçeği, Ömer Asım AKSOY, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1982

http://www.globalisation101.org

Beşirli H.(2010). Yemek, Kültür ve Kimlik. Milli Folklor Dergisi

http://www.linguee.fr/francais-anglais/traduction/conscience+culturelle.html

http://archive.ecml.at/mtp2/iccinte/results/fr/contexte-theorique-2.htm

Bu proje çalışmamızda bize katkı sağlayan:

Koordinatörümüz Dr. Hayal Köksal’a

Lider Öğretmenimiz, Bilgi İşlem Merkezi Yöneticisi Necla Şükran Gerçeker’e,

Destek Öğretmeniz, Coğrafya Öğretmeni Serap Süllü’ye,

Destek Velimiz, Okul Aile Birliği Başkanı Ali Güneş’e,

Okul Müdürümüz Sayın Meral Mercan’a,

Okulumuz müdür yardımcıları ve öğretmenlerimize,

Galatasaray Üniversitesine,

Macar Kültür Merkezi’ne,

Fransız Kültür Merkezi’ne,

1. GSL Bilim Şenliği’ne Katılıp Sunumumuzu dinleyen herkese

Yardımlarından Dolayı Teşekkürlerimizi sunarız.

.