KOMPUTEROWY SYSTEM OBIEKTYWNEJ KONTROLI PRACY …Słowa kluczowe: ergonomia stanowisk pracy, system obiektywnej kontroli Keywords: ergonomics of working environment, objective control

MECHANIK 7/2014 XVIII Międzynarodowa Szkoła Komputerowego Wspomagania Projektowania, Wytwarzania i Eksploatacji

703

Mgr inż. Kamil WACŁAWIK Dr inż. Konrad SIENICKI Dr inż. Krzysztof MOTYL Dr inż. Dariusz RODZIK Wojskowa Akademia Techniczna

KOMPUTEROWY SYSTEM OBIEKTYWNEJ KONTROLI PRACY BOJOWEJ ZESTAWÓW RAKIETOWYCH

Z UWZGLĘDNIENIEM SPECYFICZNYCH WARUNKÓW ERGONOMII ŚRODOWISKA PRACY

Streszczenie: Opracowywany w ramach projektu badawczego komputerowy system obiektywnej kontroli pracy bojowej Przeciwlotniczych Zestawów Rakietowych (PZR) ma za zadanie rejestrowanie i monitoring w czasie rzeczywistym realizacji zadań bojowych, zwłaszcza podczas strzelań rakietowych. Pod względem ergonomii środowiska pracy załogi, elementy PZR, tj.: stacje radiolokacyjne, kabiny dowodzenia i naprowadzania oraz wyrzutnie rakiet charakteryzują się specyficznymi warunkami pracy. W artykule opisano przyjętą koncepcję realizacji komputerowego systemu obiektywnej kontroli pracy bojowej PZR przy uwzględnieniu wymagań wynikających ze szczególnych warunków pracy załogi.

COMPUTER SYSTEM OF OBJECTIVE CONTROL

OF SURFACE-TO-AIR MISSILE SYSTEMS COMBAT OPERATION INCLUDING SPECIFIC CONDITIONS OF ERGONOMICS

OF WORKING ENVIRONMENT Abstract: Developed during the research project objective control computer system of Surface-To-Air Missile Systems (SAM Systems) has the task to recording and real-time monitoring of the SAM Systems operation tasks, especially during missile shootings. In respect of ergonomics of working environment of the crew, the elements of SAM System such as radars, command and guidance cabins and missiles launchers are characterized by specific working conditions. In the paper accepted concept developed of computer system of objective control of SAM Systems combat operations by regard to the requirements resulting from the specific working conditions of the crew. Słowa kluczowe: ergonomia stanowisk pracy, system obiektywnej kontroli Keywords: ergonomics of working environment, objective control system

1. WPROWADZENIE

Szybka i obiektywna ocena realizacji zadań bojowych, zwłaszcza przeciwlotniczych strzelań rakietowych, to problem zgłaszany przez wojsko od wielu lat. Obecnie na wyposażeniu wojsk przeciwlotniczych brakuje jednolitego i spójnego systemu monitorowania przebiegu pracy


704

bojowej PZR, jak również elementów uzbrojenia dodatkowego, tj. np. wozów bojowych, czy stacji naprowadzania rakiet (SNR) rozwijanych w pobliżu PZR na stanowiskach ogniowych Centralnego Poligonu Sił Powietrznych (CPSP) podczas realizacji zadań ogniowych. W chwili obecnej realizowany jest projekt badawczo-rozwojowy nt. „System bezpieczeństwa lądowego na Centralnym Poligonie Sił Powietrznych w Ustce, obejmujący wybrane – najważniejsze obiekty/miejsca na poligonie”. W artykule przedstawiono opracowaną koncepcję realizacji podsystemu monitoringu pracy bojowej PZR KUB z uwzględnieniem szczególnych warunków ergonomii pracy obsług bojowych. Za podstawę do opracowania koncepcji systemu monitoringu pracy bojowej PZR 2K12 KUB przyjęto wytyczne określone w [1] oraz wymagania zdefiniowane w [2].

2. ERGONOMIA ŚRODOWISKA PRACY Ergonomia, jako interdyscyplinarna dziedzina wiedzy, zajmuje się przystosowaniem obiektów technicznych i otaczających warunków środowiskowych do możliwości psychofizycznych człowieka, jego potrzeb i oczekiwań. Ergonomia zyskuje coraz większą popularność, zwłaszcza w związku z nowo obowiązującymi przepisami, nakazującymi pracodawcy stosowanie w procesie pracy bezpiecznych i ergonomicznych rozwiązań technicznych oraz organizacyjnych [3]. Znajomość zagadnień ergonomii w odniesieniu do sprzętu uzbrojenia nabiera tym większego znaczenia, gdyż przez wiele lat był to temat pomijany, traktowany jako drugorzędny, przez co warunki, jakie panują w sprzęcie wojskowym produkowanym na przestrzeni wielu lat wyraźnie odbiegają od standardów obowiązujących obecnie, zwłaszcza w zakresie techniki cywilnej. Kolejne modernizacje sprzętu uzbrojenia z reguły poprawiają jego warunki ergonomiczne, np. w sprzęcie rakietowym pewne problemy są trudne do rozwiązania bez gruntownej przebudowy danego urządzenia. W samobieżnej stacji naprowadzania rakiet (SSWN) zestawu 2K12 KUB z założenia nie można poprawić pewnych warunków, np. oświetleniowych – ze względu na obecność analogowych urządzeń wskaźnikowych, których warunkiem poprawnej widoczności jest praca przy słabym oświetleniu. W tym przypadku podczas prowadzonych modernizacji należy dążyć do niepogarszania pod względem ergonomii stanu już istniejącego. Montaż dodatkowych urządzeń nie może utrudniać pracy obsłudze, wydłużać czasu wykonywania określonych czynności, chociażby z powodu obowiązujących tzw. norm szkolenia bojowego, które określają oceny wyszkolenia obsług w zależności od czasu wykonywania wielu zadań. Na etapie realizacji projektu koncepcyjnego na wykonanie systemu obiektywnej kontroli pracy bojowej PZR należy uwzględnić uwarunkowania ergonomiczne, gdyż działanie zmierzające do zwiększania ergonomiczności wyrobów i warunków pracy prowadzone w fazie projektowania uznaje się zawsze za najbardziej efektywne. Zgodnie z zasadami ergonomii środowiska pracy i ich stosowaniem na etapie opracowywania koncepcji urządzenia, na początku wymaga się zdefiniowania wielu pojęć podstawowych w odniesieniu do projektowanego urządzenia, szczegółowo opisanych w literaturze [3-6], tj. ergonomia korekcyjna i projektowa, stanowisko pracy, otoczenie bliskie, materialne czynniki środowiska, system człowiek – obiekt techniczny itp.


705

Kolejnym etapem projektu koncepcyjnego jest zdefiniowanie wymagań technicznych (ogólne, parametryczne, funkcjonalne, ergonomiczne itp.). Faza definiowania wymagań technicznych została omówiona na przykładzie wypracowywania koncepcji realizacji podsystemu monitoringu pracy bojowej PZR 2K12 KUB. 3. KONCEPCJA REALIZACJI PODSYSTEMU MONITORINGU PRACY BOJOWEJ PZR 2K12 KUB 3.1. Wymagania ogólne

Zgodnie z przyjętymi założeniami taktyczno-technicznymi [2], podsystem monitorowania pracy bojowej PZR 2K12 KUB powinien zapewniać przesyłanie z wykorzystaniem sieci tele-technicznej danych do stanowiska bezpieczeństwa oraz ich zobrazowanie i archiwizowanie. Powinien także umożliwiać dystrybucję danych ze stanowiska bezpieczeństwa (SB) do podsystemu monitoringu w PZR i archiwizowanie niezbędnych informacji. Dane rejestrowane w PZR KUB powinny być wystarczające do pełnej analizy zdarzeń zachodzących w trakcie pracy bojowej oraz do dokonania obiektywnej oceny poziomu wyszkolenia załogi. Podsystem monitorowania pracy bojowej ma w szczególności zapewniać: ‒ przesyłanie do SB (w czasie rzeczywistym) danych, które dokumentują pracę PZR KUB

i czynności osób funkcyjnych wchodzących w skład załogi oraz ich rejestrację i archiwizację;

‒ dwustronną sztywną komunikację pomiędzy SB a ćwiczącą załogą, zapewniając osobom nadzorującym kontrolę nad działaniami ćwiczącej załogi;

‒ jednoznaczne zobrazowanie zakazów i pozwoleń na otwarcie ognia na stanowisku ogniowym (SO);

‒ przeprowadzenie weryfikacji funkcjonowania kamer zainstalowanych w PZR; ‒ możliwość jednoczesnego wyświetlania danych na SB oraz na stanowisku dowodzenia

ćwiczących wojsk (SDĆW) i w punkcie dowódczo-obserwacyjnym (PDO).

Uwzględniając powyższe wymagania, przyjęto początkowo następującą ogólną koncepcję systemu monitoringu w PZR 2K12 KUB, którą przedstawiono na rys. 1.

Rys. 1. Wstępna koncepcja podsystemu monitoringu w PZR 2K12 KUB

Kamera 1

Kamera 2

Przełącznik PoEMediakonwerter

Krosownicaświatłowodowa

TOB

Szafa połączeniowa

System monitoringu SSWN KUB

Kamera 3


706

Zgodnie z przyjętą koncepcją, w skład podsystemu monitoringu wchodzą następujące elementy: ‒ szafa połączeniowa – instalowana na każdym SO, której zadaniem jest krosowanie

przewodu światłowodowego, łączącego urządzenia systemu monitoringu pracy bojowej PZR 2K12 KUB w sieci systemu bezpieczeństwa CPSP Ustka;

‒ przełącznik PoE (ang. Power Over Ethernet) z funkcją zasilania poprzez kabel sieciowy; ‒ mediakonwerter, który wraz z przełącznikiem PoE zapewnia współpracę i transmisję

danych ze wszystkich urządzeń podsystemu monitorowania zainstalowanych w PZR KUB;

‒ kamery, których zadaniem jest wizyjny zapis parametrów pracy bojowej z wybranych wskaźników i urządzeń sygnalizacyjnych w PZR KUB;

‒ tablet oficera bezpieczeństwa (TOB) – służy do wizualizacji podglądu z zainstalowanych kamer w SSWN oraz przesyłanych informacji i komunikatów w systemie bezpieczeństwa poligonu.

3.2. Wymagania funkcjonalne podsystemu monitorowania determinujące skład i rozmieszczenie elementów podsystemu

Zasadnicze elementy podlegające kontroli ze strony oficerów bezpieczeństwa podczas strzelań bojowych znajdują się po lewej i prawej stronie przedziału sterowania w SSWN (fot. 1).

Fot. 1. Przedział sterowania SSWN PZR 2K12 KUB Podsystem monitorowania powinien obejmować zdalną transmisję obrazu z następujących obszarów (patrz fot. 2a-b): ‒ wskaźnika obserwacji okrężnej (WOO) – zespół 4M1, który zapewnia: zobrazowanie

sytuacji powietrznej w sektorze 360° w azymucie na dwóch zakresach odległości 5-45 i 25-65 [km], identyfikację swój-obcy, zgrubne określenie współrzędnych celu;

‒ wskaźnika dokładnego zobrazowania – zespół 4A, który pozwala w powiększeniu obserwować wycinek przestrzeni obserwowany na WOO. Wynosi on ±20° w azymucie od położenia podstawy czasu (wizjera) i ±10 km od położenia znacznika wskaźnika celu w odległości znajdującego się na wizjerze;

Prawa

strona

przedziału

(od strony

załogi)

Lewa

strona

przedziału


707

‒ pulpitu dowódcy, który zapewnia sygnalizację gotowości wyrzutni i rakiet oraz posiada przyciski cel i start;

‒ wskaźnika odległości – zespołu 4N, który zapewnia zobrazowanie procesu naprowadzania anteny SNR na cel w odległości na zgrubnej i dokładnej podstawie czasu oraz impulsy od celu;

‒ monitora celownika telewizyjno-optycznego (CTO) WPU-44, który zapewnia obraz z kamery telewizyjnej, pasywny system wykrywania i śledzenia celu z kamery termowizyjnej w standardzie NTSC.

a) b) Fot. 2. Przedział sterowania SSWN:

a) prawa strona – konsole stacji 1S11, b) lewa strona, konsole stacji 1S31, CTO

3.3. Wymagania ergonomii środowiska pracy podsystemu monitorowania determinujące skład i rozmieszczenie jego elementów

Do najważniejszych wymagań i założeń pod względem ergonomii środowiska pracy, które determinują wybór typu urządzeń oraz rozmieszczenie w poszczególnych elementów systemu należą:

Wymagania gabarytowe: ‒ wybrany sprzęt powinien charakteryzować się możliwie małymi gabarytami ze względu

na ograniczoną ilość miejsca w przedziale sterowania (w przedziale tym w normalnych warunkach pracuje 4-osobowa załoga, a podczas strzelań bojowych dodatkowo organizuje się miejsce dla oficera bezpieczeństwa);

‒ podsystem powinien zajmować jak najmniej miejsca ze względu na konieczność poprowadzenia okablowania pomiędzy poszczególnymi elementami podsystemu. Okablowanie powinno być poprowadzone w sposób minimalizujący prawdopodobieństwo ingerencji części ciała lub wystające elementy wyposażenia członków załogi, tj. np. hełmofony, pasy, szelki oporządzenia, uzbrojenie itd.;

‒ obudowy sprzętu powinny spełniać warunki ergonomicznego wykonania (brak ostrych krawędzi, wystających elementów ze względu na poruszanie się obsługi w czasie pracy bojowej wewnątrz przedziału, a w szczególności ze względu na częste wychodzenie i wchodzenie do przedziału sterowania (np. podczas wykonywania norm szkolenia bojowego i procedur przestawiania SSWN z położenia marszowego w bojowe itd.).

Wymagania dotyczące parametrów wybranych urządzeń: ze względu na obecność analogowych wskaźników radiolokacyjnych, warunki

oświetleniowe panujące w SSWN są specyficzne. Podczas procedur przestawiania SSWN i innych wybranych czynności, w przedziale sterowania można pracować z uniesionymi do góry lukami przednimi, co powoduje, iż wnętrze SSWN jest oświetlone światłem dziennym (patrz fot. 1), zależnym w dużej mierze od pogody. Podczas zasadniczej pracy

Wskaźnik

dokładnego

zobrazowaniaWskaźnik WOO Pulpit D‐cy Wskaźnik odległości SNR

Monitor

CTO


708

bojowej, po załączeniu systemów radiolokacyjnych, luki zamyka się i poziom oświetlenia we wnętrzu jest minimalny (dwie lampki o mocy 10 W, oświetlenie wskaźników i przyrządów);

ze względu na duże różnice temperatury panujące we wnętrzu przedziału sterowania SSWN, urządzenia powinny charakteryzować się dużym zakresem temperatury pracy.

Wymagania dotyczące sposobu montażu elementów podsystemu: ze względu na konieczność uniknięcia ingerencji w sprzęt wojskowy, wybrane elementy

muszą posiadać możliwość bezpośredniego mocowania do istniejących w przedziale sterowania SSWN elementów montażowych lub też muszą pozwalać na ich montaż z wykorzystaniem dodatkowo zaprojektowanych wsporników, śrub itp.;

ze względu na występowanie drgań od silników marszowego i turbinowego oraz możliwość odziaływania przypadkowego na elementy podsystemu przez załogę, sposób montażu powinien zapewniać odporność na drgania. Należy także unikać występowania tzw. zjawiska „przyłożenia siły na ramieniu”, co mogłoby skutkować uszkodzeniem wspornika lub elementu podsystemu.

4. PROJEKT PODSYSTEMU MONITOROWANIA PRACY BOJOWEJ PZR 2K12 KUB 4.1. Budowa podsystemu monitorowania

Biorąc pod uwagę założenia określone w ZTT [3] i przytoczoną wcześniej ogólną koncepcję systemu monitoringu pracy bojowej PZR 2K12 KUB, po uwzględnieniu analizy parametrów asortymentu dostępnego na rynku oraz wymaganych uwarunkowań ergonomii stanowiska pracy obsługi SSWN, dokonano wyboru urządzeń i przyjęto do realizacji projekt podsystemu, którego schemat blokowy przedstawiono na rys. 2.

Rys. 2. Schemat blokowy podsystemu monitorowania pracy bojowej PZR 2K12 KUB

XVIII

Wybranminimaograniczmontażu kam

bezpwizysygn(porruchprzemonz za

a)

med

sygnświazapemon94,5-40-

przewypPortWym(rys

Międzynarod

ne urządzelnymi wymzoną ilościu. W skład p

mery kopułkpośrednio dyjny zapisnalizacyjnyrównywalnahu i redukcesyłania 60 nitorowaniaasilaniem po

a) wid

diakonwertnału Gigabiatłowodowyewnia wspnitorowania5 × 73 × 27 -70°C (rys. ełącznik Poposażony w t), z kontromiary przeł. 4b).

a)

Ra) medi

dowa Szkoła K

enia zgodnmiarami, zwią występujprzyjętego dkowe o zwado sufitu z parametróch w PZa z kameracji szumówkl./s w peł

a wybrano oprzez kabe

b)

Rys. 3.dok kamery, b

c

ter TP-LINit Ethernet ych na odlepółpracę i a zainstalow

[mm], do4a), oE typu Fpięć portów

olą przepłyłącznika: 12

Rys. 4. Aktyiakonwerter

MEKomputeroweg

nie z wyartą obudowjących połądo realizacjartej obudowza pomocąów pracy

ZR 2K12 ami PAL),

w 3D orazłnej rozdzie

kamery kl sygnałow

)

. Kamera kob) wymiary zc) sposób mo

NK MC21o prędkośc

egłość transtransmisję

wanych w opuszczalna

SW-0503 tw (4 × 10/10ywu IEEE 20 × 90 × 2

b)

ywne urządTP-LINK M

ECHANIK 7/2go Wspomaga

709

ymaganiamiwą, prostą kączeń kabloji podsystemwie, niewieą dołączone

bojowej zKUB. Zeposiadaniemożliwość

elczości 1,3kopułkowe

wy FTP – Et

opułkowa Szewnętrzne oontażu wspo

10CS to uci 1000 Mbsmisji do 1ę danych PZR 2K12

a temperatu

to niewielk00 Mbps RJ802.3x, ch

28 [mm], w

)

dzenia podsyMC210CS, b)

2014 ania Projektow

i ergonomkonstrukcjąowych i pomu wchodząelkich rozmiego wspornz wybrany

e względu e zaawansoć rejestracji3 MP, do re

Sony SNthernet,

c)

Sony SNC-Vobudowy kamrnika kamery

urządzenie b/s w dwó5 km, którze wszys

2 KUB. Wura pracy

kich rozmiarJ-45 PoE i 1hroniącą pr

waga: 0,8 kg

ystemu monprzełącznik

wania, Wytwa

micznymi cą, stosunkowosiadają eleą następująciarach (z monika), któryych wskaźn

na bardzowanych ali na kartę ealizacji zadC-VM600

VM600: mery ([mm],y

pozwalająch jednomo

ry wraz z pstkich urzą

Wymiary m0-40°C, a

rów switch1 × 10/100 Mrzed utratą g, temperatu

nitorowania(switch) FSW

arzania i Eksp

charakteryzwo niewielkementy słuce urządzenożliwością m

rych zadaniników i uzo dobrą lgorytmów SD i zdoldań w pods(patrz rys

, [cal]),

ące na przodowych wprzełącznikiądzeń pod

mediakonwera przechow

h 5-portowyMbps RJ-45

pakietów ura pracy:

a: W-0503

ploatacji

zują się ką masą, użące do nia: montażu iem jest urządzeń

czułość detekcji

lność do systemie s. 3a-c),

zesyłanie włóknach iem PoE dsystemu rtera to:

wywania:

y z PoE, 5 Uplink danych. 0+45°C.


710

4.2. Rozmieszczenie urządzeń podsystemu monitorowania wewnątrz SSWN Zgodnie z przyjętymi założeniami i kryteriami ergonomii, rozmieszczenie kamer powinno gwarantować uzyskanie wymaganego zobrazowania i nie powinno przeszkadzać załodze SSWN w pracy bojowej. Przy obecności załogi, zadanie mogą jedynie zrealizować kamery umieszczone na suficie przedziału sterowania SSWN. W trakcie zestawiania stanowiska badawczego weryfikującego przyjętą koncepcję wyznaczono ilość i miejsce położenia kamer. Wyznaczono minimalną odległość, która zapewnia uzyskanie pożądanej jakości obrazu. Określono obszar położenia kamer względem płaszczyzn prostopadłych do pulpitów na lewej i prawej stronie przedziału sterowania SSWN, aż do uzyskania akceptowalnej wartości granicznego kąta widzenia względem płaszczyzn pulpitów. W następnym kroku wyznaczono optymalne położenie każdej kamery, które uwzględnia ergonomię stanowiska pracy obsługi. Sprawdzono i zweryfikowano ergonomię stanowiska pracy obsługi (tzn. czy kamera nie przeszkadza obsłudze SSWN w pracy bojowej oraz czy obsługa nie zasłania obrazu z kamery) i możliwości montażu kamer do sufitu przedziału sterowania SSWN (tj. bliskie położenie otworów, śrub, wsporników itp. w celu przyszłego zamontowania wspornika do kamery). W wyniku wielu testów określono ilość i miejsce ostatecznego montażu kamer. Stwierdzono, że do pełnego monitoringu pracy bojowej w SSWN wystarczą dwie kamery kopułkowe, umieszczone w miejscach (fot. 3), które zapewnią uzyskanie wyraźnego podglądu na wskaźniki. Istnieje także możliwość wykonywania zbliżeń (ZOOM cyfrowy) fragmentów pulpitów, np. wybranego wskaźnika. W trakcie testów wykonano nagrania obrazów przy różnym oświetleniu, z różnych pozycji kamer i różnych nastaw wewnętrznych ich parametrów. Wybrane zobrazowanie z kamery dla lewej strony przedziału sterowania SSWN przedstawiono na fot. 4.

Fot. 3. Dokładne oznaczenie miejsca przyszłego montażu kamery i możliwości wykorzystania elementów SSWN do umocowania dodatkowego wspornika

Śruby mocujące pokrywę nad

członkiem załogi

Dokładne, oznaczone miejsce

montażu kamery

Wspornik z gwintem

Otwory kanału wentylacyjnego


711

Fot. 4. Uzyskane zobrazowanie z określonego w testach miejsca montażu kamery, pracującej w trybie nocnym

5. PODSUMOWANIE

W artykule przedstawiono opracowaną koncepcję realizacji podsystemu monitoringu pracy bojowej PZR KUB z uwzględnieniem szczególnych warunków ergonomii pracy obsług bojowych. Zgodnie z przyjętą koncepcją zestawione stanowisko badawcze pozwoliło na sprawdzenie warunków i wymagań ergonomii środowiska pracy – przedziału sterowania SSWN, sprawdzenie działania wszystkich (posiadanych na tym etapie projektu) elementów podsystemu monitoringu i przetestowanie oprogramowania całości systemu – środowiska Milestone XProtect. Uzyskane w trakcie testów nagrania zdecydowały o wyborze ilości kamer niezbędnych do realizacji założonych celów oraz zdefiniowały dokładne położenie elementów podsystemu w przedziale sterowania SSWN KUB. Wyznaczone miejsca montażu elementów podsystemu spełniają założone warunki niepogarszania jakości ergonomii pracy załogi. Po wyborze dokładnych miejsc instalacji urządzeń, można wskazać także możliwości montażu dodatkowych wsporników, ze względu na konieczność uniknięcia ingerencji w strukturę wozu. Jakość uzyskanych nagrań jest zadowalająca, natomiast w dalszym etapie testów sprzętu należałoby modyfikować parametry kamer i oprogramowania, dostosowując je do panujących specyficznych warunków w przedziale sterowania podczas pracy bojowej (w szczególności strzelań rakietowych), w celu uzyskania optymalnych, jak najlepszych efektów zobrazowań dla końcowego odbiorcy.


712

*** Praca naukowa finansowana ze środków na naukę w latach 2012-2015 jako projekt rozwojowy nr OROB 0049 0302 pt.: „System bezpieczeństwa lądowego na Centralnym Poligonie Sił Powietrznych w Ustce obejmujący wybrane – najważniejsze obiekty/miejsca na poligonie”. LITERATURA [1] Wytyczne Szefa Szkolenia Wojsk Lądowych z dnia 20 lutego 2012 r. [2] Założenia taktyczno-techniczne na system bezpieczeństwa lądowego na Centralnym

Poligonie Sił Powietrznych. [3] Górska E.: Ergonomia, WPW, Warszawa, 2002. [4] Matczyński F., Smakuszewski J.: Organizacja pracy na stanowiskach roboczych, WNT,

Warszawa, 1988. [5] Pszczołowski T.: Mała encyklopedia prakseologii i teorii organizacji, Ossolineum,

Wrocław, 1978. [6] Sajkiewicz A.: Harmonizacja pracy – czynniki społeczne, ekonomiczne i organizacyjne,

PWE, Warszawa, 1986. [7] Zestaw stacji radiolokacyjnych wykrywania i naprowadzania 1S91M1, Uzbr. 1687,

1692, 1688, 1692.

Documents

KOMPUTEROWY SYSTEM OBIEKTYWNEJ KONTROLI PRACY …Słowa kluczowe: ergonomia stanowisk pracy, system obiektywnej kontroli Keywords: ergonomics of working environment, objective control