KONFERENCA NDRKOMBTARE 10 VJET TREGTI E LIR DHE PERSPEKTIVA

Drejtoria e Prgjithshme e Patentave dhe Markave www.dppm.gov.al

12-13 Dhjetor 2016

PRONSIA INDUSTRIALE DHE IMPAKTI I SAJ N EKONOMI DHE N TREG

Nj menaxhim i sukseshm i sistemit t Pronsis Industriale mundson mbrojtje ligjore pr mbajtsit e t drejtave dhe prkthehet n:

- Konkretizim t ideve t reja dhe mundsin pr t prdorur n nj mjedis t sigurt, produktet dhe/ose proeset q rrjedhin nga kto ide;

- Kapital t rndsishm pr nj biznes; - Cilsi m t lart t mallrave dhe shrbimeve t ofruara n treg; - Nxitje t puns krkimore dhe shkencore; - Nxitje t transferimit t teknologjive t reja n industri; - Dinamik t aktivitetit tregtar; - Shtrirje t biznesit n tregje botrore; - Kanalizimin dhe orientimin e investimeve dhe shpenzimeve t NVM-ve dhe/ose t kompanive t

mdha; - Krijimin e nj tregu t bazuar n konkurrencn e ndershme; - Mundsi pr vende t reja pune.

2

FAKTORT Q NDIKOJN N THITHJEN E INVESTIMEVE T HUAJA MASAT E MARRA NGA QEVERIA E REPUBLIKS S SHQIPRIS

Qeveria e Republiks s Shqipris dhe veanrisht Ministria e Zhvillimit Ekonomik, Turizmit, Tregtis dhe Siprmarrjes, sht e angazhuar maksimalisht n reforma t cilat synojn krijimin e nj mjedisi t prshtatshm t konkurencs s ndershme dhe tregtis s lir si dhe zhvillimit ekonomik t qndrueshm t vendit. Kjo reform sht pasqyruar edhe n sistemin e Pronsis Intelektuale dhe konsiston n : - sistem ligjor t konsoliduar pr regjistrimin dhe zbatimin e t drejts s pronsis industriale; - antarsimin n marrveshje dhe konventa kombtare, pr vet faktin se ato garantojn standart dhe praktika t njjta n territore t ndryshme; - promovimim pr mundsin e nj publiku t ndrgjegjsuar; - procedura administrative t lehta dhe eficente. Kto masa jan parashikuar n Strategjin Kombtare t Pronsis Industriale 2016-2020, miratuar me VKM nr. 527, dat 20.07.2016

3

MASAT E PARASHIKUARA N STRATEGJIN KOMBTARE T PI 2016-2020.

Kjo Strategji sht dokument ndrsektorial, i cili konkretizon nj nga prpjekjet e Qeveris s Republiks s Shqipris pr vendosjen e dialogut gjithprfshirs ndrmjet aktorve t ndryshm, pr t krijuar kushte t prshtatshme pr respektimin dhe mbrojtjen e Pronsis Intelektuale: Ajo sht e hartuar n katr drejtime kryesore: I. Prmirsimi i kuadrit ligjor; II. Zhvillimi dhe forcimi i institucioneve, t prfshira n zbatimin e t drejtave t Pronsis Intelektuale; III. Forcimi i bashkpunimit dhe koordinimit midis institucioneve, si n nivel kombtar ashtu edhe n nivel rajonal apo me gjer, n funksion t prmirsimit t puns n mbrojtje t t drejtave t Pronsis Intelektuale; IV. Rritja e nivelit t ndrgjegjsimit n lidhje me PI n vend.

4

MASAT E PARASHIKUARA N STRATEGJIN KOMBTARE T PI 2016-2020.

Qllimi i kryesor i saj sht t stimuloj zhvillimin ekonomik, shkencor dhe kulturor n vend, t siguroj nj funksionim t prshtatshm t tregut t brendshm duke vendosur ekuilibrin e duhur ndrmjet t drejtave t pronarve t objekteve t Pronsis Intelektuale dhe interesave t prdoruesve si dhe t forcoj sistemin e regjistrimit dhe mbrojtjes s PI. N mnyr specifike strategjia synon nxitjen e ekonomis shqiptare drejt nj ekonomie inovative t bazuar n dije. Strategjia prcakton lidhjet ndrmjet politikave kombtare n fusha t ndryshme pr t pasur nj koordinim efektiv pr zbatimin e Pronsis Intelektuale dhe vendosjen e nj dialogu efektiv publik privat.

5

PRMIRSIMET E PARASHIKUARA N PROJEKTLIGJ

1. Lehtsimi i procedurave t ekzaminimit, si dhe krijimi i nj mjedisi ligjor pr prmirsimin

e shrbimeve elektronike dhe t komunikimit. Krijimi i mundsis s aplikimit on-line n funksion t

lehtsimit t procedurave.

2. Krijimi i bazs ligjore pr sigurimin e objekteve t PI-s, si dhe pr prdorimin e tyre si kolateral, me

qllim q objektet e PI-s t marrin n treg vlern q u takon.)

3. Rregullimi i disa procedurave dhe kompetencave t DPPM, bazuar n praktikn e kombtare dhe at

ndrkombtare t zbatimit t ligjit n fushn e PI-s.

4. Prcaktimi ligjor i kritereve pr markat e mirnjohura.

5. Krijimi i bazs ligjore pr liensimin e ekspertve t PI nga DPPM pr nevojat e proceseve gjyqsore

dhe t hetimit.

6

PRMIRSIMET E PARASHIKUARA N PROJEKTLIGJ

5. Prcaktimi i kompetencave t dhoms pr shfuqizim/ zhvlersim si dhe dhoms pr shqyrtimin e

kundrshtimeve.

6. Saktsimi i procedurave per rregjistrimin e treguesve gjeografik dhe emertimeve t origjins me

qllim eleminimin e problemeve t hasura n praktik.

7. Rikompozimi i Bordit t Apelit si nj struktur edhe me ekspert t jashtm, dhe pajisja e tij

kompetenca t rndsishme ligjore.

8. Rishikimi i kritereve pr licensimin e prfaqsuesve t autorizuar.Ndryshimi i emrtimit dhe

strukturs administrative t DPPM-s nga nj institucion publik buxhetor n nj Agjenci Autonome n

baz t neneve 10 e 20 t Ligjit nr. 90/2012, Pr organizimin dhe funksionimin e administrats

shtetrore, me qllim forcimin e kapaciteteve administrative dhe financiare, si element kryesor i

realizimit t misionit t saj.

7

BASHKPUNIMI NDRKOMBTAR

Aktualisht Shqipria sht vend antar i : Organizats Botrore t Pronsis Intelektuale (WIPO) Zyrs Evropiane t Patentave (EPO) si dhe gzon statusin e vzhguesit me Zyrn e Bashkimit Evropian t Pronsis Intelektuale (EUIPO), deri n momentin e antarsimit t Republiks Shqipris n BE. Gjithashtu DPPM gjat periudhs 2013 -2016 ka lidhur marrveshje bashkpunimi teknik me WIPO, EPO, EUIPO dhe zyrat homologe t Kosovs, Maqedonis, Serbis, Turqis dhe Kins dhe sht n proces me vende t tjera.

8

BASHKPUNIMI NDRKOMBTAR

Si rezultat i disa prej ktyre marrveshjeve kemi arritur t ofrojm shrbime t reja:

N datn 04 Korrik 2016, u mundsua mundsua aksesimi n gjuhn shqipe i sistemit t

krkimit TMview dhe DesignView, t cilt jan sisteme krkimi pr Markat dhe Disenjot

Industriale t menaxhuar nga Zyra Bashkimit Evropian pr Pronsin Intelektuale. Me shtimin e

m shum se 12.000 markave tregtare t regjistruara n Shqipri, tashm TMview jep informacion

dhe akses pr rreth 40 milion marka tregtare n total, n kt mnyr Kompanit e huaja mund t

marrin informacion pr markat dhe disenjot industriale t mbrojtura n Shqipri .

N datn 31.08.2016, u mundsua aksesimi n gjuhn shqipe, Espacenet i cili sht nj sistem

krkimi i Zyrs Evropiane t Patentave, q ofron pa pages informacionin rreth shpikjeve dhe

zhvillimeve teknologjike q nga shekulli i 19-t e deri sot. Ai prmban t dhna pr m shum se

80 milion dokumenta t patentave n mbar botn.

9

ARRITJE T TJERA T DPPM

Vlen t prmendim q n kt periudh si rezultat i puns s DPPM,

U shkurtua ndjeshm afati i ekzaminimit t markave nprmjet ekzaminimit m t shpejt dhe publikimit cdo muaj,

U ul tarifa e aplikimit pr patent shpikje pr studentt, pnsionistt dhe personat me aftsi t kufizuar, n 100 lek.

U prmirsua cilsia e ekzaminimit t markave. Ktu theksojm se filloi edhe ekzaminimi i markave nga Sistemi i Madridit t cilat nuk ishin ekzaminuar q prej nnshkrimit t marrveshjes n 1995.

Shrbimet elektronike u prmirsuan dhe rregjistrat on-line prditsohen do jav nga cdo muaj q ishte m par.

Prfundoi dixhitalizimi i arkivs s patentave, markave dhe disenjove industriale.

Prfundoi klasifikimi i elementeve figurativ t markave, q mudnson nj shrbim m cilsor krkimi.

10

ARRITJE T TJERA T DPPM

Prfundoi saktsimi i t dhnave t markave t sistemit t Madridit.

U forcua bashkpunimi me institucionet vendase dhe u lidhn marreveshje m QKB dhe Univeristetet pr tu ardhur sa m pran me informacion bizneseve dhe shpiksave vendas.

N t gjith vendin u organizuan aktivitete promovuese pr Pronsin Industriale, duke zhvilluar konferenca dhe seminare me t ftuar nga t gjitha grupet e interesit, leksione t hapura n universitetet shtetrore dhe private, vizita individuale tek biznesi, me qllim ofrimin e raporteve t analizs t Pronsis Industriale,

Ofrimi i informacionit dhe asistenca pr plotsimin e dokumentacionit subjekteve t interesuar,

sht rritur transparenca dhe lehtsuar marrja e informacionit nprmjet publikimit t vazhdueshm t aktiviteteve t DPPM,

Si dhe jan trajnuar vazhdimisht stafi i DPPM dhe i aktorve t fushs s pronsis industriale duke i dhn fokus specifikave t ksaj fushe.

11

STATISTIKA N LIDHJE ME OBJEKTET E PI N SHQIPRI 12

2013-2016

Aplikime pr marka n faz

kombtare nga aplikant

shqiptar

1860

Aplikime pr marka n faz

kombtare nga aplikant t

huaj

1662

Aplikime pr marka nga

Marrveshja dhe Protokolli i

Madridit

9395

Aplikime pr Patenta EP dhe

PCT

1935

Aplikime pr Patenta n faz

kombtare

57

0100020003000400050006000700080009000

10000

Aplikime prmarka n faz

kombtarenga aplikant

shqiptar

Aplikime prmarka n faz

kombtarenga aplikant

t huaj

Aplikime prmarka nga

Marrveshjadhe Protokolli i

Madridit

Aplikime prPatenta EPdhe PCT

Aplikime prPatenta n

fazkombtare

2013-2016

STATISTIKA N LIDHJE ME OBJEKTET E PI N SHQIPRI 13

2013-2016

Marka me pronar shqiptar

t regjistruara n faz

kombtare

1261

Marka me pronar t huaj t

regjistruara n faz

kombtare

1559

Marka nga Marrveshja dhe

Protokolli i Madridit t

regjistruara

9598

Patenta kombtare t

regjistruara

31

Panteta t regjistruara nga

EP dhe PCT

1900

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

Marka mepronar

shqiptar tregjistruara

n fazkombtare

Marka mepronar t huajt regjistruara

n fazkombtare

Marka ngaMarrveshjadhe Protokollii Madridit tregjistruara

Patentakombtare tregjistruara

Panteta tregjsitruaranga EP dhe

PCT

2013-2016

STATISTIKA N LIDHJE ME OBJEKTET E PI N SHQIPRI 14

Aplikime pr patenta Aplikime pr marka

050

100150200250300350400450500550600650700

2013 2014 2015 Nntor 2016

Aplikime pr patenta kombtare EP PCT

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

2013 2014 2015 Nntor 2016

Aplikime nga Marrveshja dhe Protokolli i Madridit

Aplikime n rrug Kombtare nga aplikant t huaj

Aplikime Shqiptare

BASHKPUNIMI I INSTITUCIONEVE VENDASE

15

DPPM

Ministria e Zhvillimit Ekonomik, Turizmit, Tregtis

dhe Siprmarjes

Gjykatat

Prokuroria

Policia e Krimit

Ekonomik

Zyra Europiane

e Patentave

(EPO)

Organizata e Botrore e Pronsis Intelektuale

(PO)

Subjektet private, fizike dhe

juridike

Univesitetet dhe institutet krkimo

re

Produkti q del nga kto bashkpunime sht nj sistem me i sigurt i

mbrojtjes s t Drejtave t Pronsis Industriale dhe si rrjedhoj: -Treg i konsoliduar dhe konkurenc e ndershme; -Investime t huaja t shtuara; -Vler e shtuar e kapitalit t kompanive; -Teknologji t reja t implementuara n industrin e vendit; -Rritje e eksporteve t produkteve vendore;

FALEMINDERIT!

ELVIN LAKO

DREJTOR I PRGJITHSHM DREJTORIA E PEGJITHSHME E PATENTAVE DHE MARKAVE

www.dppm.gov.al

16

http://www.dppm.gov.al/http://www.dppm.gov.al/