Kontrolli i Infeksioneve Dhe Mbeturinave Spitalore - Agroni

KONTROLLI I INFEKSIONIT KONTROLLI I INFEKSIONIT DHE DHE

MBETURINAMBETURINAVEVE SPITALORE SPITALORE

Agron L. Bytyqi, Agron L. Bytyqi, DNPDNPMësimdhënës i Infermierisë

04/10/23 Agron Bytyqi 2

Objektivat

• Të sigurojnë një ambient të sigurtë për pacientët, personelin dhe vizitorët

• Të identifikojnë burimet dhe rrugët e përhapjes së infeksionit

• Të shpjegojnë pengimin e infeksioneve intrahospitalore

• Të klasifikojnë mbeturinat spitalore

• Të kuptojnë rëndësinë e mbeturinave spitalore

• Të krahasojë mbeturinat e rrezikshme dhe jo të rrezikshme


Infeksionet intrahospitalore

• Infeksioni është proces biologjik - fenomeni i hyrjes së shkaktarit patogjen në organizmin e njeriut.

• Me fjalën infeksion intrahospitalor, të kryqëzuar, shtëpiak apo nazokomial kuptojmë secilin infeksion i cili çfaqet tek i sëmuri apo personeli medicinal gjatë qëndrimit në organizatat shëndetësore të tipit stacionar pa marrë parasysh se a janë simptomat e sëmundjes manifeste apo jo.

• Çfaqjen e infeksioneve intrahospitalore e ndihmojnë:1. Moszbatimi i regjimit higjienik

2. Përdorimi joracional i antibiotikeve

3. Aparatura dhe pajisja që vështirë dezinfektohet dhe sterilizohet

4. Përdorimi i infuzioneve, transfuzionit, derivateve të gjakut, transplantimi i organeve etj.




...vazhdim...vazhdim

Infeksionet intrahospitalore manifestohen me:

Zgjatjen e shërimit,

Ngarkesën e kuadrit dhe pajisjeve në spital,

Shtohen shpenzimet për mjekim,

Mund të shkaktohen dëmtime kronike dhe

Invaliditeti i të sëmurëve në spital


Zingjiri i infeksioneve (Zingjiri Vogralik-ut)

Personi i sëmurë

Bacilbartësi

Shtazët e sëmura

Aerogjene

Alimentare

Kontakti direkt apo indirekt

Permes insekteve

Sistemi respirator

Sistemi digjestiv

Lëkura dhe mukozat

Organet gjenitale

Rrugët e Rrugët e përhapjes së përhapjes së sëmundjessëmundjes

Porta Porta hyrësehyrëse

Burimi i Burimi i infeksionitinfeksionit

Dispozicioni

Virulenca dhe sasia e

mikroorganizmave


Agjensat kryesor të dëmtimit të shëndetit

Faktoret biologjik

Faktoret kimik

Faktoret fizik

Faktoret nutritiv

Faktoret predispozues


Shkaktarët më të shpeshtë

• Staphylococcus aureus (MRSA)• Escherichia coli• Proteus species• Enterococcus• Pseudomonas aeruginosa



Pengimi i infeksioneve intrahospitalore- - profilaksa

• Mbajtja e kushteve higjienike• Zbulimi i hershëm dhe pengimi i hyrjes së sëm. ngjitëse

në institucionet shënd. stacionare• Dezinfektimi dhe sterilizimi profilaktik• Marrja e anamnezës nga secili pacient i ri duke bërë

kontrollimin e lëkurës, mukozave, fytit, hundës dhe veshit dhe duke i marrë mostrat për analiza mikrobiologjike.

• Të përcillen dhe mbikëqyren vizitat që u bëhen të sëmurëve, e në disa reparte edhe ndalimi i tyre.

• Largimi në mënyrë të sigurt i mbeturinave nga repartet.






Direktivat për të kontrolluar infeksionin

1. Instrumentet që mund të bartin mikroorganizmat fillimisht duhet të dekontaminohen duke i futur në një solucion dezinfektant menjëhere pas përdorimit

2. Sipërfaqet që mund të jenë të kontaminuara nga lëngjet organike duhen kontaminuar para se të fillojmë punën me to.

3. Të gjitha materialet, instrumentet duhet larë me ujë dhe sapun, përpara çdo trajtimi tjetër.

4. Nëqoftëse është e mundur të gjitha instrumentet të sterilizohen5. Nëqoftëse sterilizimi nuk arrihet, instrumentet që kanë prekur

lëkuren ose mukozat mund të dezinfektohen me anë të një procedure të cilësisë së lartë

6. Kur ke mundësi puno me material për një përdorim


Ndarja e mbeturinave med. sipas OBSH/së

Inertn i otpad

P a to lo sk i Infek tivni Fa rm ace utsk i K em ijsk i

O stri p red m e ti A e ro so li P o sud e p o d tlak o m

O pasn i otpad

K lin ick i

Inertn i otpad O pasn i otpad

N eklin ick i

M e d ic insk i o tp a dMbeturinat medicinale

Jo klinikeKlinike

InfektivePatologjike

Mbeturinat e rrezikshme

Mbeturinat inerte

Mbeturinat inerte

Mbeturinat e rrezikshme

Farmaceutike Kimike

Mjetet e mprehta

Aerosoli Mjetet me presion


Përcaktimi i termave të mbeturinave

• Mbeturinat e rrezikshme Mbeturinat e rrezikshme (10-25%) jan(10-25%) janëë::– mbeturinat infektuese– mbeturinat anatomike – mbeturina me teje te mprehta– mbeturina kimike – mbeturina farmaceutike– mbeturina radioaktive – konteniera të mbyllur me

shtypje

• Mbeturinat jo tMbeturinat jo tëë rrezikshme rrezikshme (75-90%) jan(75-90%) janëë::– mbeturinat komunale

• Kuzhinat, lartoret, administrata


Kategoritë e mbeturinave të rrezikshme med.

Kategoritë përshkrimi

Infektive Kulturat lab., materialet dhe veshjet që janë në kontakt me pac. e infektuar

Patologjike Gjaku dhe lëngje tjera trupore, pjesë të trupit, fetusi

Lëndë të mprehta gjilpërat, skalpelët, thikat, qelqa të thyer

Farmaceutike barërat

Genotoksike Citostatikët, kemikaljet genotoksike

Kimike tretësirat, reagensat laboratorik, dezinfektuesit

Metalet e rënda Bateritë, matësit e shtypjes, termometrat

Enët me presion Bocat e gazeve

Mbeturinat radioaktive Tretësirat qe përdoren në radioterapi, urina etj.


Administrimi i mbetjeve spitalore

• Mbeturinat spitalore janë mbeturina të një forme unike në gjendje të ngurt dhe të lëngët që krijohen gjatë diagnostifikimit, trajtimit, parandalimit ose gjatë kërkimit të sëmundjeve njerëzore apo atyre të kafshëve

• Institucionet nga ku krijohen mbeturina spitalorInstitucionet nga ku krijohen mbeturina spitaloree– spitalet– klinikat shëndetësore– klinikat dentare– vendet e depozitimit të gjakut– laboratorët diagnostik – laboratorët e kërkimit

– ente funerale

– entet e përkujdesjes

– departamentet e shpëtimit

– dispanzeritë dhe

– stacionet policore


Politika e mbetjeve spitalore

minimizimi i mbeturinave

ndarja identifikimi transporti depozitimi

transporti prej depozitimit përpunimi hudhja/eleminimi trajnimi i punonjësve shëndeti dhe sigurimi i

punonjësve


NDARJA

• Minimizimi është mënyra e parë dhe më e mirë për të pakësuar kostot dhe sasitë e mbeturinave spitalore si edhe për të pakësuar ndikimet në ambient nga ndotjet e ajrit dhe përhapja e këtyre mbeturinave.

• Një komponent kyç për minimizimin e mbeturinave është efektivisht ndarja sa më herët që të jetë e mundur në mënyrë që materialet të jenë të ndara para se të filloj një proces i tërë që përfshin krijimin e mbeturinave spitalore si edhe identifikimin e mundur të mbeturinave të pa rrezikshme


IDENTIFIKIMI

• Identifikimi i mbeturinave duhet të kryhet sipas një sistemi kodimi me ngjyra

• Për të ndarë dhe identifikuar mbeturinat e rrezikshme spitalore, politika e spitalit për administrimin e mbeturinave duhet të:

– përfshij një listë të sendeve dhe materialeve që gjithmonë do të konsiderohen si mbeturina të rrezikshme

– përfshijë një listë të atyre që mund të klasifikohen si mbeturina të rrezikshme në kushte te caktuara

– caktoi kontinier sipas kodimit me ngjyra si p.sh.


...vazhdim

– e verdhë për mbeturinat infektuese– E zezë për mbeturina jo infektuese– kontinierët për teje të mprehta të etiketohen në mënyrë

të duhur,duke përfshirë edhe vendosjen e simbolit ndërkombetar për mbeturina bio të rrezikshme

– siguroi që kontinierët për mbeturina me teje të mprehta të vendosen në të gjitha vendet ku krijohen këto lloje mbeturinash.

– siguroi që të përdoren për transportim kontinierët e vulosur dhe të mbrojtur nga çarjet dhe rrjedhjet

– vendos informacionin në çdo pikë të ndarjes së mbeturinave


TRANSPORTIMI

• Të gjitha institucionet e kujdesit shëndetësor duhet të vlerësojnë mbledhjen, transportin e mbrendshëm dhe praktikat e depozitimit të mbeturinave të rrezikshme spitalore për të siguruar që të gjitha këto të jenë te sigurta, të realizohen me çmim të levërdishëm dhe në përputhje me rregullat në fuqi.

• Ajo pjesë e administrimit që ka të bëjë me mbledhjen e mbeturinave të rrezikshme spitalore duhet të perfshijë:– nje listë të personave që merren me mbledhjen e mbeturinave– planin e mbledhjes së mbeturinave– drejtimet e transportit të mbrendshëm – përdorimin e paisjeve personale të mbrojtjes– procedurat e dekontaminimit dhe të pastrimit për mjetet e lëvizshme– përdorimi, mirembajtjen dhe sigurimin e zonave të depozitimit


TRAJTIMI

• Teknologjia kryesore pTeknologjia kryesore pëër pr pëërpunimin e mbeturinave trpunimin e mbeturinave tëë rrezikshme spitalore konsiston në:rrezikshme spitalore konsiston në:– djegie– dezinfektimi me avull në autokllavë– dezinfektimi me mikrovalë– dezinfektimi kimik-mekanik

• FaktorFaktorëët qt qëë influencojn influencojnëë n nëë efektivitetin e teknologjive efektivitetin e teknologjive• Trajnimi per administrimin e mbetjeve spitalore • Parimet e administrimit te mbetjeve spitalore• Përgjegjësitë e pununjësve• Rolet e punonjësve në programin e menaxhimit


• Metodat me të mira të depozitimit sipas tipit të mbetjeve:– hiri nga djegiet– mbetjet të tjera të ngurta– mbetjet e lëngëta– anatomike

• Mbani në mend, teknika më efektive dhe më e levërdishme e administrimit të mbeturinave është minimizimi, i cili përfshin edhe vënien përsëri në përdorim.

DEPOZITIMI


Mbajtja e evidences

• sasitë e mbeturinave të krijuara në secilin departament • sasitë e mbeturinave te krijuara në të gjitha

institucionet• kostot direkte të paisjeve dhe materialet të përdorura

për mbledhjen, transportin, depozitimin, përpunimin, derdhjen, dekontaminimin dhe pastrimin

• kostot për punën dhe materialet për llogari të trainimit


Mbajtja e evidences

• kostot për punën dhe materialet për kryerjen e aktiviteteve profesionale në lëmin e shëndetësise siç janë: imunizimet, gjilpërat dhe ato për trajtimin e dëmtimeve të lehta dhe trajtimit pas ekspozimit ndaj këtyre mbeturinave

• kostot e riparimeve dhe mirëmbajtjes së inseneratorit ose të teknologjive të tjera të përpunimit

• kostot e shërbimeve të kontraktuesit


Shëndeti dhe siguria e punonjësve

• Së fundi një politikë e administrimit të mbeturinave spitalore duhet përfshirë kontrollin e vazhdueshëm të sigurimit dhe shëndetit të punonjësve për të garantuar që trajtimi, përpunimi, depozitimi dhe hedhja e këtyre mbeturinave të jenë kryer si duhet ose që të jenë marrë masat e duhura parandaluese.

• Masat për një shëndet dhe një sigurim në nivel të kënaqshëm përfshijnë:– trajnimin e duhur– përdorimin e paisjeve për mbrojtje– hartimin e një programi efektiv profesional në lëmin e shëndetit që

përfshin imunizimin, profilaksën pas kryerjes së rrezatimeve dhe mbikqyrjen mjekësore.


Shëndeti dhe siguria e punonjësve

• Në nivelin lokal institucionet e kujdesit shëndetësor janë të inkurajuara që të punojnë së bashku për vlerësimin e ndikimeve ekonomike, të atyre mbi shëndetin publik dhe ambientin që vien si rezultat i trajtimit të mbeturinave spitalore, qofshin të rrezikshme apo edhe të pa rrezikshme.

• Me anë të bashkëpunimit institucionet mund të:– kontribojnë në zgjidhjen e problemeve imediate siç është

përdorimi i inseneratorëve në kushtet e mungesës së riparimeve përkatesë ose që nuk plotsojnë kushtet për shkarkimet në atmosferë.

Ju faleminderit për vëmendjenJu faleminderit për vëmendjen

Pyetje ?Pyetje ?

Documents

Kontrolli i Infeksioneve Dhe Mbeturinave Spitalore - Agroni