1

De Koor-Respondent is een uitgave van: C.O.V. ‘Ex Animo'

59 Koor - Respondent

2

Inhoud

Van het bestuur Blz 3 Informatie generale repetitie en uitvoering Matthäus Passion Blz 7 Hapje eten Blz 9 De eerste keer en de laatste keer Blz 10 Lief en leed Blz 13 Bestuur & Contributie Blz 15

DEZE KR IS VORMGEGEVEN DOOR: GUUSJE SCHOHAUS EN IRIS HILLEBRAND

VOORPAGINA: KRUISIGING JEZUS DOOR MICHELANGELO

3

VAN HET BESTUUR

“Kunnen we straks nog wel naar de Matthäus?” Renée Braams in de Volkskrant

Beste leden en projectleden, Vorig jaar al, op 29 januari 2012, stelde columniste en tevens muziekdocente Renée Braams in de Volkskrant de vraag: “kunnen we straks nog wel naar de Matthäus?” In dit artikel spreekt ze haar zorgen uit met het wegvallen van subsidies of het in de toekomst nog wel mogelijk is om een onderneming als de uitvoering van een Matthäus Passion is te financieren. Zorgen die met recht te berde worden gebracht, want zoals u weet, een Matthäus Passion uitvoeren is een dure aangelegenheid. Maar nergens ter wereld is men zo fan van dit werk van Bach als in Nederland. En Braams1 eindigt haar column dan ook – ietwat rebels - met: “onze Matthäus-liefde laten we ons niet zomaar afpakken!”2 We mogen dan ook maar wat trots zijn op het feit dat wij als C.O.V. Ex animo al sinds 1946 onafgebroken jaarlijks de Matthäus Passion ten uitvoer hebben mogen brengen. Elk jaar weer een hele organisatie die geheel in handen is van onze koorleden en dirigent. En ook dit jaar is er al ontzettend veel werk verzet door tal van koorleden. Om die reden dan ook weer veel dank aan de PR-commissie, Concertcommissaris Anne van ’t Zelfde en Hans van Noort die de hele kaartverkoop regelt. Wat een organisatie en wat een inzet. Namens bestuur en leden: dank daarvoor! De repetities beloven al veel voor ons concert op 27 maart. Met een 150-koppig koor is het dan ook elke dinsdag weer een feest! De eerste weken onder pianobegeleiding van Wybe Kooijmans

1 Mooie naam voor een muziekdocent…

2 Voor de liefhebber is het volledige artikel te lezen via deze link: Artikel Renée Braams

4

en de laatste weken door Takashi Mizumoto, beiden zeer bevlogen pianisten en een steun voor onze dirigent! Verderop in deze KR vindt u de praktische informatie die u moet weten voor het concert.

Flyer uitvoering Matthäus Passion C.O.V. Ex Animo in 1965

‘Kinot’ – onze nieuwe uitdaging Via de ‘weetjes van Trix’ heeft u in de ledenmails van de afgelopen tijd al het een en ander kunnen lezen over het werk ‘Kinot’ die door componist René Samson voor ons koor is geschreven. We hopen dat u mede hierdoor al nieuwsgierig wordt en er met Wim, het bestuur, muziekcommissie en René Samson naar uitkijkt deze spannende uitdaging aan te gaan! Na de MP zullen we hiermee starten en René Samson zal op een drietal avonden ons meenemen in zijn werk en de wereld van de ‘moderne’ muziek. Bent u projectlid en ook benieuwd naar dit werk? Blijft u gerust ‘hangen’ en geef aan als u interesse hebt mee te doen aan dit project door een mail te sturen aan ledenzaken@exanimo.nl. Leids Amateurkunstfestival 2013 - 29 juni Het Leids Amateurkunstfestival is een festival waarop alle vormen van amateurkunst in de Leidse regio allemaal naar buiten treden. In de drie zalen

5

van de Stadsgehoorzaal voeren diverse amateur(muziek)gezelschappen hun werken op. Daarbij kan het tot een samenwerking komen die anders misschien minder snel zou zijn ontstaan. Niet alleen muzikale groepen werken samen, maar ook andere amateurkunstgroepen, zoals fotografen, dansgroepen, dichters en schilders.3

Ex Animo zal ook mee gaan doen aan dit grootse evenement. Er is in eerste instantie samenwerking gezocht met de Leidse Amateur Fotografen Vereniging en later is er nog een klein ensemble aan ons optreden toegevoegd: Close to Harmony, een Leidse close-harmonygroep die al zo’n jaar of tien actief is. Over de uit te voeren werken wordt op het moment dat we dit schrijven nog nagedacht en overlegd, maar dat wordt binnenkort aan u bekendgemaakt.

‘Nieuw’ bestuurslid en Projectgroep Mooi nieuws tot slot: Jan Vis heeft aangegeven weer toe te willen treden tot het bestuur. Sinds februari woont hij de bestuursvergaderingen al bij en hij heeft inmiddels de leiding als ‘projectmanager’ over de net opgestarte projectgroep die zich met de financiering van het NJC 2014 bezighoudt. Het bestuur is erg blij met Jan en de ervaring die hij meeneemt. Graag willen we dan ook op de komende ledenvergadering aan de leden voorstellen om van harte in te stemmen met zijn toetreding tot het bestuur. Vragen of opmerkingen over bovenstaande? Laat het gerust een van de bestuursleden weten! Namens het bestuur, Doortje van Helden Secretaris C.O.V. Ex Animo

3 zie ook http://www.leidsamateurkunstfestival.nl

6

Agenda 26 maart Geen repetitie 27 maart Generale Repetitie en Uitvoering Matthäus Passion 29 maart Medewerking viering in Diaconessenhuis Leiden 9 april Repetitie en cursus met René Samson 16 april Repetitie en cursus met René Samson 30 april Geen repetitie 7 mei Repetitie en cursus met René Samson (onder voorbehoud) 14 mei Algemene Ledenvergadering 29 juni Leids Amateurkunst Festival (Stadsgehoorzaal)

7

Informatie Generale Repetitie en Uitvoering Matthäus Passion Woensdag 27 maart 2013

Generale Repetitie: woensdag 27 maart om 13.30 uur 12.00 Kerk open, ingang: Pieterskerkhof 1a (grote deur noordzijde)

Jassen kun je kwijt in het koor van de kerk tegenover de toiletten. Geen jassen in de kerk s.v.p.

13.30– 16.30 Generale Repetitie. Er is een pauze, waarin de kerk koffie en

thee aanbiedt in het koorgedeelte. Op de stoel ligt een programmaboekje met naam, rijnummer, stoelnummer en nummer loopvolgorde.

17.00- 18.00 Kerkdeuren gesloten. Indien je in de kerk wilt blijven, is dat wel mogelijk. Uitvoering woensdag 27 maart om 19:30 uur 18:00 Ingang Kloksteeg open voor bestuursleden en helpers 18:30 Ingang Pieterskerkhof 1a (grote deur aan noordzijde) voor

koorleden en bezoekers open. Omkleden kan het koor, tegenover de toiletten. Er zijn geen hangertjes voor kleding, alleen een kapstok. De andere ruimten zijn voor de andere deelnemers.

19.00 Inzingen in het koor. 19.20 Opstellen in loopvolgorde volgens het loopnummer op het

kaartje. Koor 1 links en Koor 2 rechts (als je met je neus naar het podium staat). Opstellen ter hoogte van de grote, dikke pilaren.

19.25 Op het podium blijven we staan totdat er van een van de bestuursleden een teken komt dat je kunt gaan zitten. Als de solisten en dirigent opkomen, gaat het orkest staan. Dit is voor het koor het teken ook te gaan staan. Wij blijven staan tot de aanvang van de uitvoering.

Pauze Koffie en thee verkrijgbaar in het koor. Er dient gebruik

gemaakt te worden van de gewone toiletten (gratis) en dus niet die van de solisten en orkestleden! Aan het einde van de pauze wordt een bel geluid. Dit is voor de koorleden het teken om zich weer op te stellen in loopvolgorde op zelfde plaats, ter hoogte van de koffietafels. Als wij op het podium komen, blijven we weer staan tot we een teken krijgen van een van de bestuursleden om te gaan zitten.

8

Als de solisten en dirigent opkomen, gaat het orkest staan. Dit is voor het koor het teken ook te gaan staan. We blijven staan tot de aanvang van de uitvoering (koor 1 krijgt van Wim een teken te gaan zitten).

Kledingvoorschrift Heren: zwart pak met wit overhemd en zwart strikje. Dames: zwarte lange rok/pantalon en zwarte blouse/soepel vallend

jasje met lange mouwen. Daaronder een wit hemdje. Geen grote of opvallende sieraden en a.u.b. geen rugzak of plastic tas. Wellicht ten overvloede: wees zuinig met parfum en aftershave en houd zo het zingen voor iedereen aangenaam!

Partituren: zwart gekaft Tot slot Na afloop ben je van harte welkom om nog even na te praten onder het genot van een drankje. Een hele mooie bezielde uitvoering gewenst! Het bestuur

9

Al bijna een gewoonte……..!

Tja, al bijna is het een gewoonte om tussen de generale repetitie en de uitvoering van de MP een hapje te gaan eten met diegenen die daar prijs op stellen. Ook dit jaar zijn de generale repetitie en de uitvoering van de Matthäus Passion weer ’s middags en ’s avonds op dezelfde dag, op 27 maart. Zoals we al vaker hebben gedaan, wil ik ook deze keer weer voorstellen om met de mensen die dat leuk vinden een hapje tussendoor te gaan eten. Leuk is het zeker om de belevenissen van die middag met elkaar te delen en om elkaar eens op een andere wijze te ontmoeten. Handig bovendien voor diegenen die wat verder weg wonen. Doen dus! De bedoeling is ook nu weer om een reservering te maken bij Pizzeria Karalis vanaf 17.00 uur tot 18.30 uur zodat wij weer tijdig in de Pieterskerk terug kunnen zijn. Veruit de meeste stemmen gingen in het verleden naar Italiaans. Bovendien ligt de Pieterskerk op “steenworp” afstand van Karalis. Vandaar deze keus. Vanzelfsprekend zijn de kosten voor eigen rekening. Ga hierbij uit van circa € 15,- per persoon. We rekenen af op één bon, dus niet individueel. Van iedereen wordt verwacht dat hij of zij voldoende “in het zakje” doet inclusief een bescheiden fooi. Dat komt wel goed, zo is gebleken. In verband met de reservering wil ik vragen om je al snel bij mij aan te melden zodat ik tijdig voldoende ruimte kan aanvragen. Graag in verband met reservering z.s.m. aanmelden bij: Peter Galjaard Bakhuis Roozenboomstraat 30 2313 RD Leiden 071-5134335 peter.galjaard@kpnplanet.nl Aanmelding liefst per e-mail, maar in de pauzes op de repetitieavonden kan natuurlijk ook. Peter Galjaard

10

De eerste keer & De laatste keer

Een van onze zangers bij Ex Animo, destijds tegelijk met mij redactielid en PR commissielid, Guus Mascini, heeft een rubriek in het door ons opgezette koortijdschrift de Koor-Respondent gehad die zeer populair werd: “Achter de smoel”. Binnen de beperking van zo'n vijf, zes regels wist Guus de essentie van menig koorlid boven water te krijgen. We smulden van de inhoud en stonden versteld van de diversiteit aan beroepen, talenten en muzikale achtergrond van onze collega-zangers bij Ex Animo. In het verlengde hiervan ontstond een rubriekje met de favoriete interviewvraag: “Wanneer was het de eerste keer dat de Matthäus Passion indruk op jou maakte?” Bij mijn afscheid van Ex Animo, na elf jaar zingen in dit unieke koor, wil ik deze vraag ook beantwoorden en hem tevens stellen aan een collega-koorlid, projectlid bij de Matthäus Passion 2013: Saskia ten Have. Wij kennen Saskia als dirigent, toen zij in verband met ziekte van Wim is ingevallen en met ons koor het Stabat Mater van Verdi heeft ingestudeerd voor het najaarsconcert van 2011. Wij hebben als koor heel prettig met haar samengewerkt. Dit jaar zingt zij als projectkoorlid als sopraan in koor 2 met ons mee. Ik vroeg haar naar haar meest indrukwekkende herinnering aan de Matthäus Passion. Voor Saskia was dat niet zozeer het luisteren naar dit stuk van Bach, maar het dirigeren ervan. Saskia heeft op het conservatorium in Utrecht piano en schoolmuziekdirectie gestudeerd. In Nieuwkoop was zij dirigent van de cantorij en toen er in 2005 een initiatief ontstond om de Matthäus Passion van Bach uit te voeren, meldden zich na een oproep 60 zangers aan. Samen met de bestaande cantorij van 20 zangers werd een prima ad hoc koor gevormd. Ook de solisten waren uit Nieuwkoop en omgeving afkomstig. Vanaf januari werd onder leiding van Saskia gerepeteerd en op Palmzondag 2005 vond het concert in de overvolle Gereformeerde kerk van Nieuwkoop plaats. Het bijzondere van deze uitvoering was dat de recitatieven in het Nederlands werden gesproken – letterlijk het passieverhaal van Matthäus uit de Bijbel – en dat de koralen ook door de kerkgangers meegezongen konden worden. Met veel plezier en voldoening denkt Saskia aan deze uitvoering terug.

11

Mijn eerste keer De allereerste keer dat ik de Matthäus Passion hoorde, wil ik jullie ook graag vertellen. Natuurlijk is het lang, lang geleden. Op een middag in de prille lente was ik bij een klasgenoot op bezoek. Het was gezellig druk in de kamer, maar mijn aandacht werd steeds getrokken naar de radio, waar heel aparte muziek uit kwam. De ene keer prachtige, droevige koorklanken, dan weer een hoge, enigszins opgewonden mannenstem of een mooi lied dat door een vrouw of man gezongen werd. Het duurde maar door; ik was helemaal in de ban van die muziek en bleef maar luisteren. Tenslotte klonk: dit was de Matthäus Passion van Johann Sebastian Bach. "O!" zeiden de ouders van mijn vriendin, opeens vol bewondering, "Dat is een heel beroemd stuk! Jammer dat we niet geluisterd hebben". Ik wel, dacht ik, en ik heb iets prachtigs ontdekt, helemaal in mijn eentje.

De laatste keer Voor mij is het ditmaal, in 2013, de laatste keer dat ik bij Ex Animo de Matthäus Passion zing. Die eigenwijze sopraan op de eerste rij, met haar eeuwige muziekstandaard, gaat naar Den Haag verhuizen en zal daar wel weer een nieuw koor tegen het lijf lopen. Ook blijf ik in een internationaal koor, met als standplaats Bern in Zwitserland, zingen. Met veel plezier heb ik bij Ex Animo gezongen en vooral heb ik van Wim de Ru's manier van dirigeren genoten. Zijn specifieke uitspraken heb ik vaak in de Koor-respondent geciteerd en ook nu wil ik jullie een paar van zijn opmerkingen tijdens de afgelopen repetities voorschotelen:

“Laat ze maar schrikken bij die wolken!” (Sind Blitze, sind Donner in Wolken verschwunden, pag. 57) “Als je het metrum hebt, helpt het om het ritme te pakken.” “Lange noten lang en breed zingen!” (Über uns und unsre Kinder, pag. 120) “Hóóg houden die dis!” (sopranen op pag. 13) “Als je er geen enkele druk op zet, dan klinkt-ie het mooist!” (bassen, pag. 170, maat 56) "Het is niet de bedoeling dat we de toon zoekend vinden, maar dat we hem meteen pakken!" (pag. 101)

12

Wat heb ik het altijd heerlijk gevonden om bij Ex Animo te zingen, naar de andere zangers te luisteren en hen te observeren. Iedereen zingt op zijn of haar eigen wijze, heeft een eigen mimiek, een unieke manier van zitten, staan en meedoen. Dat heb ik vele malen mogen observeren en daar heb ik van genoten. Ik wens alle zangers van Ex Animo nog veel plezier met het verder samen zingen en succes met alle komende concerten. En ook wens ik dat Wim nog lang jullie inspirerende dirigent zal blijven! Mia Meijer

13

Lief en leed OPZEGGING KOORLEDEN We ontvingen een opzegging wegens verhuizing van Andrea Muller. Haar nieuwe adres is: Looermark 24 7437 SH Bathmen Tel: 0570-831560 Mail: amuller1905@gmail.com We bedanken Andrea voor haar jarenlange inzet en groot enthousiasme voor ons koor en wensen haar veel (zang)plezier in haar nieuwe woonomgeving.

IN DE LAPPENMAND Johanneke van Riet heeft enige tijd geleden haar voet gebroken en is

daarom helaas een paar weken afwezig. Sterkte, Johanneke. We missen je!

Mieke Kessels heeft helaas na een val haar pols gebroken. Hopelijk komt ze weer gauw zingen. Sterkte, Mieke! We hopen dat beiden weer op tijd in staat zijn om de MP mee uit te voeren!

Nel Ruijgrok is al geruime tijd ziek. Haar langdurige behandeling verloopt gelukkig voorspoedig. Ze gaat er van uit, dat ze weer volledig zal herstellen. De MP kan ze helaas nog niet bijwonen en dat vindt ze heel jammer! We missen je, Nel, evenals je ons mist! We wensen je geduld en sterkte en beterschap toe!

Klazien Krab is na een wekenlange voorbehandeling met bestraling en chemotherapie op 8 maart (volgens plan) geopereerd aan haar slokdarm. Heel spannend voor haar en de mensen om haar heen. We hopen van harte dat zij daarvan voorspoedig herstelt en houden u op de hoogte van het resultaat.

GEFELICITEERD Op 12 februari deelde Wim ons mee dat hij opa is geworden. Van harte gefeliciteerd, Wim en geniet van Julian, je kleinzoon.

WIJZIGINGEN SMOELENBOEK Wijziging telefoonnummer Klazien Krab: 071-5235799

14

Wijziging email-adres Klazien Krab: k.j.krab@gmail.com Wijziging email-adres Jos van Ierschot: jvanierschot@gmail.com Wijziging email-adres Margreet Bakker: margreetvendel@ziggo.nl JARIGEN Liesbeth de Priester 1-mrt Jaqueline Kleijburg 4-mrt Henk van Vliet 6-mrt An Vogelenzang 10-mrt Gerda de Vries 12-mrt Nely van der Reijden 13-mrt Paul Knol 14-mrt Gerda Vink 17-mrt Lida Vegt 18-mrt Diny Vrolijk 19-mrt Herman de Geus 21-mrt Joop Maat 21-mrt Huib van Duin 25-mrt Lidy van de Sar 25-mrt Guusje van Doorn 25-mrt Jan Kees de Vries 29-mrt Klazien Krab 1-apr Guus Mascini 1-apr Marieke Verloop 1-apr Marry Sengkerij 7-apr Tristan Abcouwer 9-apr Maartje Bakker 16-apr

Marian Zwijnenburg 16-apr Mieke Visser 18-apr Lia van Leeuwen 19-apr Cees Janson 21-apr Cor Kleyne 21-apr Ank Driesprong 23-apr Pieter Schoonenboom 25-apr Peter Elias 25-apr Anne Scheltes 26-apr Jolande Bresser 27-apr Gerda van Ek 29-apr Froukje van Hemert 4-mei Koos van Zeijst 4-mei Lies van Zwieteren 4-mei Robert Notenboom 11-mei Hans van Noort 14-mei Jan Vis 17-mei Kees van den Bos 20-mei Annet Ederveen 20-mei Magda Römgens 24-mei Johanneke van Riet 31-mei

15

Bestuur C.O.V. Ex Animo

Contributie

De contributie bedraagt in het jaar 2013 per jaar €240,- (€20,- per maand). Voor studenten

met CJP bedraagt deze €156,- per jaar (€13,- per maand). De contributie bij voorkeur per

jaar (om extra kosten voor Ex Animo te vermijden) overmaken naar rekeningnummer

55 93 04 t.n.v penningmeester C.O.V. Ex Animo.