Embed Size (px)
Citation preview
INFORMATIEBLAD KOPPELEN VAN KONIJNEN
EN CAVIA’S
Supreme Petfoods B.V. Veluwehaven 31 3433 PW Nieuwegein - [email protected] - 030-6061200
Wat is nou leuker dan twee konijnen samen te zien, liggen, spelen, wassen en knuffelen?
Om jouw konijn echt gelukkig te zien met een eigen soortgenootje?!
Helaas geeft het koppelen nog wel eens wat zorgen. Elke koppeling is
anders. Er is niet één goede methode en geen koppeling gaat
hetzelfde. Het houden van een gecastreerde ram met een voedster is
de meest stabiele vorm om konijnen samen te houden. Zeker als je
een goede match weet te vinden, dan kun je echt een lief, hecht
koppel hebben van gelukkige konijnen. Bedenk goed dat zodra je van
je koppel een groep wilt maken, dat de kans groot is dat je deze relatie verstoort. Hoewel het
natuurlijk heel mooi is om konijnen in een groep te huisvesten, zijn groepskoppelingen erg moeilijk
en is de kans op verwondingen en buitenbeentjes groot. Deze informatie is vooral gericht op het
koppelen van twee konijnen, hoewel het koppelen van groepen in grote lijnen hetzelfde is.
Dingen waar je aan moet denken bij een koppeling:
• Zorg voor een geschikte, neutrale koppelruimte die groot genoeg is. Panelen rennen zijn daar
bijv. heel handig voor. Veel mensen met konijnen in huis gebruiken een hal of badkamer.
• Zorg dat je konijnen gezond zijn.
• Wacht 3 weken na de castratie van de ram, tot die tijd is de ram nog vruchtbaar.
• Ovenhandschoenen, mocht je een vechtlustig konijn hebben.
• Zorg voor een 2e kooi, als je konijnen nog niet gelijk samen kunnen.
• Hou wat lekker groenvoer bij de hand. Samen eten kan de koppeling NA de eerste
kennismaking helpen.
• Hou rekening met het feit dat koppelen tijd kost. Sommige koppelingen duren een paar uur,
anderen een dag en een enkele keer zelfs langer. Een goed voorbereide koppeling vergroot
de kans van slagen!
Hiernaast een voorbeeld van een koppelruimte. Als het zomer is, zorg dan ook
voor schaduw. Een kartonnen doos, zodat er één plek is waar ze elkaar kunnen
ontlopen. Verder een waterbakje en een voerbakje met wat lekkers er in.
Castratie/sterilisatie
Bij een koppeling moet de ram altijd gecastreerd zijn. Is de voedster gecastreerd en de ram niet, dan
zal de ram onder invloed van zijn hormonen, oneindig op de voedster blijven rijden en zal de
voedster dus eindeloos door de ram worden lastiggevallen. Een koppeling van 2 rammen is eigenlijk
een kansloze koppeling, maar wil het nog enige kans maken, moeten beide rammen gecastreerd zijn.
Ook bij de koppeling van 2 voedsters gaat het makkelijker als beiden gecastreerd zijn, hoewel ook de
combinatie van twee voedsters zonder ram er bij niet vaak succesvol is.
Partnerkeuze
De beste combinatie is altijd een gecastreerde ram koppelen aan een voedster. Heb je nog nooit
konijnen gekoppeld, dan is dat de koppeling die wordt aangeraden. Koppelingen met hele jonge
konijnen aan oudere konijnen wil nog wel eens lastig gaan, omdat het oudere konijn het jonge konijn
totaal overloopt. Wacht met de koppeling tot het jonge konijntje minstens 3 maanden oud is.
Rammen samen gaat in 95% van de gevallen niet goed. De beste keus is een combinatie van een ram
met één of meerdere voedsters, of als dat niet kan twee of meerdere voedsters te nemen.
INFORMATIEBLAD KOPPELEN VAN KONIJNEN
EN CAVIA’S
Supreme Petfoods B.V. Veluwehaven 31 3433 PW Nieuwegein - [email protected] - 030-6061200
In het wild bestaat een groep immers ook maar uit 1 ram en 1 tot 5 voedsters. Hieronder een schema
met combinaties die het best zijn als je een tweetal wil. Zoals eerder genoemd moet bij een
koppeling de ram altijd gecastreerd zijn, in het schema is dus ook uitgegaan van gecastreerde
rammen.
Jonge voedster + jonge ram = grote slagingskans
Jonge voedster + oudere ram = grote slagingskans
Oudere voedster + jonge ram = grote slagingskans
Oudere voedster + oudere ram = grote slagingskans
Het karakter van de konijnen
Zelfs al kies je volgens het bovenstaande lijstje de perfecte partner,
dan nog kan het mis gaan. Wij mensen willen ook niet zomaar met
iedereen samenleven, konijnen ook niet. Daarom raden wij aan om naar een konijnenopvang te gaan
als je een maatje zoekt voor jouw konijn. Daar kan namelijk naar de karakters gekeken worden en via
speed daten een ideale partner gekozen worden, die mee naar huis kan om de koppeling te
vervolgen. Mocht het toch niet blijken te klikken tussen de konijnen, is het bijna altijd mogelijk om
het konijn weer te "ruilen" voor een maatje waarmee het wel klikt. De meeste opvangen willen het
beste voor konijnen en denken in dat soort situaties goed met je mee. Ga je niet naar een opvang,
maar kies je zelf een willekeurige partner, dan is de kans groot dat het toch niet klikt. En een leven
alleen, dat is niets voor een konijn!
De nieuwe partner is er, wat nu?
Laat het nieuwe konijn altijd eventjes tot rust komen in een eigen hok. Een verhuizing brengt erg veel
stress met zich mee en stress kan darmproblemen veroorzaken die zeer snel tot de dood kunnen
leiden. Het konijn moet wennen aan de nieuwe omgeving en aan jouw routine. De eerste twee
weken is het beter om nog niet te gaan koppelen. Let er in die periode goed op dat het konijn gezond
is, goed eet, drinkt, keutelt en een levendige indruk maakt. Zorg er voor dat de konijnen elkaar in die
eerste periode nog niet kunnen zien of ruiken. Dit kan nl. frustratie en stress veroorzaken en de
koppeling een stuk moeilijker maken.
Ga in de eerste twee weken even met het nieuwe konijntje naar een dierenarts voor een
gezondheidscontrole, en zorg er voor dat het ingeënt wordt tegen myxomatose en RHD1 en 2. Het
kan ook zijn dat het nieuwe konijn (of het konijn dat je al had) nog gecastreerd moet worden.
Als één van de twee konijnen een ram is die nog maar net gecastreerd is of nog gecastreerd moet
worden, dan moeten ze eerst nog een tijdje apart van elkaar leven. Pas als het konijn van de stress
van de verhuizing en/of castratie bijgekomen is, kan er met koppelen begonnen worden. Dat is bij de
castratie van een ram 3 weken nadien. Is de voedster ook net gecastreerd, dan is het een periode van
4 weken voor de voedster voldoende hersteld is om een koppeling aan te kunnen.
Gebruik de eerste weken dat jouw konijnen er zijn, maar nog niet samen kunnen, om het gedrag van
beide konijnen goed te bestuderen. Probeer op te maken welk konijn dominant is, of ze rustig of juist
druk zijn en of ze veel last hebben van hormonaal gedrag of niet.
Heb jij al een speed date gehad bij een opvang? Dan heb je als het goed is een gezond, volledig
ingeënt en indien nodig gecastreerd konijn meegekregen. Dan kun je de konijnen in principe gewoon
gelijk weer samen zetten zodra je thuis komt, in een neutraal gemaakt konijnenverblijf. Volg het
advies op wat de opvang je mee geeft voor het vervolg van de koppeling.
INFORMATIEBLAD KOPPELEN VAN KONIJNEN
EN CAVIA’S
Supreme Petfoods B.V. Veluwehaven 31 3433 PW Nieuwegein - [email protected] - 030-6061200
Er zijn verschillende koppelmethodes. Voor uitgebreide informatie over deze methodes verwijzen we
u naar de website van BunnyBunch, www.bunnybunch.nl.
1. Gelijk samen zetten
2. Neutraal terrein
3. Split cage
4. De koppelvakantie
5. Koppelen onder stress
Gedrag
Bij een koppeling hoort het bepalen van de rangorde. Eén konijn zal de leider worden. Het is niet zo
dat dit helemaal zwart wit is en de rest dan onderdanig is. Maar één leider zal er in elke groep zijn.
Wat voor gedrag kun je verwachten tijdens een koppeling?
Achtervolgen – Dit doen de konijnen als ze de dominantie willen bepalen. Het ene konijn wil op het
andere konijn rijden.
Op elkaar rijden – Konijnen rijden op elkaar om te laten zien wie de baas is. Zowel de ram kan op de
voedster rijden, als de voedster op de ram, en ook rammen of voedsters rijden op elkaar. Dit heeft
dus gewoon te maken met het bepalen van de rangorde.
Bijten – Bij elke koppeling wordt er wel eens gebeten. Als het zomaar wat plukjes haar zijn, is dit
echter niet erg. Als het echt een vechtpartij wordt, dan moet u wel ingrijpen.
Vlinderen (draaien om elkaar heen) – Dit gaat meestal vooraf aan een vechtpartij. De konijnen
draaien om elkaar heen, dit zijn meestal konijnen die ongeveer gelijk zijn in dominantie, en zij willen
elkaar dan berijden.
Vechten – Als de konijnen echt rondrollen, de haren in het rond vliegen en ze bijten hard, dan moet u
tussen beiden komen. Let wel op! Een konijn dat vecht, ziet niet waar hij in bijt! Draag daarom
(oven)handschoenen.
Knorren – Dit doen konijnen als ze niet tevreden zijn of zich bedreigd voelen.
Stampen – Dit doen konijnen als ze bang zijn, als er gevaar is. Dit kan dus ook bij een koppeling
voorkomen.
Negeren/onverschillig gedrag – Dit is geen slecht teken. Meestal slaat dit gedrag op een gegeven
moment om in nieuwsgierigheid en gaat de koppeling goed! Konijnen doen vaak onverschillig als ze
aan het inschatten zijn hoe het andere konijn is.
Nieuwsgierig/ Snuffelen aan elkaar – Dit is een goed teken! Jouw konijnen tonen interesse in elkaar
en willen elkaar beter leren kennen!
Elkaar wassen – Het wassen van elkaar is een goed teken. Het wassen op de kopjes of het aanbieden
van een kopje, zodat het andere konijn gaat wassen, heeft te maken met onderdanigheid.
Relaxed gedrag/Languit liggen/zichzelf wassen – Het konijn voelt zich op zijn gemak in de omgeving,
en dus ook met de partner! Dit is een goed teken!
Hoe grijp je in bij een koppeling?
Als het mis gaat en je konijnen vechten of rijden wel heel veel op elkaar, dan wil je graag ingrijpen.
Het is belangrijk dat je de konijnen toch niet te snel uit elkaar haalt. Gelukkig kun je de koppeling ook
op andere manieren wat sturen.
Je kunt je stem verheffen en “NEE” roepen, of op strenge toon tegen het konijn praten. Als het goed
gaat, kun je dat ook aan je stem laten merken natuurlijk. Lekker groenvoer geven als het goed gaat, is
ook een goed hulpmiddel. Je kunt ook een plantenspuit gebruiken om te laten merken dat iets niet
goed is. Spuit niet in de ogen of oren en ook niet met een te harde straal!
INFORMATIEBLAD KOPPELEN VAN KONIJNEN
EN CAVIA’S
Supreme Petfoods B.V. Veluwehaven 31 3433 PW Nieuwegein - [email protected] - 030-6061200
Je kunt met (oven)handschoenen aan tussen beide komen als een gevecht uit de hand lijkt te lopen.
Blijf bij de koppelingen bij of in de buurt van je konijnen. Zeker in het begin kan een koppeling snel
omdraaien en zul je af en toe moeten ingrijpen. Als het koppelen uiteindelijk goed gaat en je ze met
een gerust hart een dag samen durft te zetten, dan kun je ze in het eigen hok zetten. Hier kan weer
wat onrust bij ontstaan, het is belangrijk dat ze ruimte hebben en dat er genoeg schuilplaatsen zijn,
zodat ze elkaar ook even kunnen ontlopen als ze geen zin hebben in elkaars gezelschap.
Samen mogen leven is voor konijnen het mooiste wat er is! MAAR koppelen levert bij konijnen ook
stress op. Neusvleugels die wijd open staan, hijgen en languit liggen, zijn tekenen van stress. Een
gevaar bij stress is ook de reactie van de gevoelige darmen. Houd juist in de koppelperiode goed in
de gaten dat het konijn blijft eten, drinken én keutelen. Stopt het dier hiermee, staak dan direct de
koppeling, geef het konijn rust en kijk of het zich herstelt. Wanneer de situatie zich niet binnen
enkele uren hersteld, ga er dan direct mee naar de dierenarts. Gelukkig komt dit zeer weinig voor.
Koppelen is maatwerk
Niet elk konijn is gelijk, niet elke situatie is gelijk. Koppelen is maatwerk. Lukt het niet? Vraag dan
hulp. De konijnenopvang waar jouw konijn vandaan komt kan advies geven, maar er bestaan ook
konijnenadviesbureaus waar je terecht kunt voor hulp bij een koppeling.
Voor elk konijn is er een geschikt maatje te vinden. Soms betekent dit dat je één van jouw konijnen
moet "omruilen" of dat je extra ruimte voor jouw konijnen moet maken en met twee koppels komt
te zitten. Wij begrijpen volledig waar de konijnenliefde vandaan komt, en hoe je je aan een dier kan
hechten. Maar soms is het beter om een konijn bij een ander de kans op geluk te gunnen, dan zelf
oneindig door te gaan met koppelingen die niet werken of konijnen apart te huisvesten.
Bron: BunnyBunch, Evelien de Vries
INFORMATIEBLAD KOPPELEN VAN KONIJNEN
EN CAVIA’S
Supreme Petfoods B.V. Veluwehaven 31 3433 PW Nieuwegein - [email protected] - 030-6061200
Waarom zou je er een tweede cavia bij nemen?
Omdat cavia's sociale groepsdieren zijn. Cavia's leven van
nature in groepen. Die groepen bestaan meestal uit één
beertje en zijn harem (meerdere zeugjes). Als er in de
groep zeugjes worden geboren, kunnen die in de groep
blijven, maar beren worden uiteindelijk door de leider uit
de groep gegooid. Die beren zullen altijd proberen hun
eigen groep te beginnen. Vaak lukt dat door wat zeugjes af
te troggelen van een bestaande groep.
Jouw cavia leeft niet in het wild, maar hij leeft wel graag samen met soortgenoten! Een cavia is dan
ook altijd gelukkiger als hij samen kan wonen met een andere cavia. Maar hij dient dan wel het juiste
kameraadje te hebben, want soms kunnen cavia's niet samenwonen; dan botsen hun karakters. En
heel soms leeft een cavia liever alleen. Dat laatste komt alleen voor als een cavia door ervaringen zo
getraumatiseerd is dat hij niet samen kan wonen met andere cavia's.
Maar normaal gesproken vindt een cavia het altijd leuker om met een andere cavia samen te wonen.
Want, hoe goed je ook voor hem bent en hoe veel aandacht je hem ook geeft, jij bent geen cavia.
Twee cavia’s of meer koppelen
Heb je besloten twee cavia’s of meer te nemen? Bijvoorbeeld omdat je na het lezen van deze pagina
bent overtuigd een vriendje voor je cavia te zoeken? Of omdat er een cavia is overleden en je nu een
cavia alleen hebt zitten? Cavia’s kun je laten koppelen bij de meeste opvangen! Zij kiezen met jou
een geschikte cavia uit en gaan dan kijken ze elkaar leuk en aardig vinden.
Geschikte combinaties
Eén castraat en één of meerdere zeugjes
Dit is een populaire combinatie vanwege de grootste kans van
slagen. Zolang het bij één castraat blijft, maakt het niet uit
hoeveel zeugjes er in de groep zitten. Als ze elkaar maar leuk
vinden, dus wel altijd voorzichtig (laten) koppelen!
Twee of meer zeugjes (vrouwtjes)
Deze combinatie kan goed gaan, maar doet het lang niet altijd. Twee zusjes bij elkaar vanaf de
geboorte gaat vooral in het begin goed, maar kunnen op latere leeftijd alsnog mot krijgen. Ook
volwassen zeugjes kun je ook niet zomaar bij elkaar zetten: voorzichtig (laten) koppelen!
Twee of meer beertjes (mannetjes)
Meestal geen geschikte combinatie. Gecastreerde beertjes van maximaal 3 maanden bij elkaar zetten
wil nog weleens goed gaan, maar verder is de slagingskans niet groot. Al lijkt het in het begin goed te
gaan: op latere leeftijd kunnen beren alsnog flink gaan vechten. Ook maakt het niet uit of de beren
broertjes zijn: het gaat erom dat de karakters bij elkaar passen.
INFORMATIEBLAD KOPPELEN VAN KONIJNEN
EN CAVIA’S
Supreme Petfoods B.V. Veluwehaven 31 3433 PW Nieuwegein - [email protected] - 030-6061200
Als de beertjes broertjes van elkaar zijn, gaat het meestal in het begin goed. Toch wordt op latere
leeftijd de kans groter dat het niet meer klikt. Met (volwassen) beren die elkaar nog niet kennen
moet je oppassen: de kans bestaat dat ze met elkaar gaan uitvechten wie de leider van de groep is,
soms zelfs tot bloedens toe! Er zijn veel gevallen waarin het goed gaat, maar veiliger is om te kiezen
voor een castraat met een zeug. Wil je graag twee beren, laat ze dan koppelen door een caviakundig
persoon (in een opvang bijvoorbeeld) en houd er rekening mee dat het niet altijd goed gaat.
Let op: hebben de beren echt met elkaar gevochten (met bloed)? Dan heeft het geen zin meer om ze
te laten castreren om ze vriendelijker te krijgen. Hebben ze mot, maar vechten ze niet? Dan kan
castratie daar misschien verandering in brengen, waardoor je ze toch bij elkaar kan houden.
Een beertje en een zeugje
Het spreekt voor zich, maar een ongecastreerde beer en zeugje bij elkaar zorgt voor nestjes. Gezien
de overvolle opvangcentra en al voldoende aanwezige (hobby)fokkers is het goed om nestjes te
vermijden.
Twee of meerdere castraten met één of meerdere zeugjes
Niet doen! Dit gaat vrijwel nooit goed. Wanneer er dames in het spel komen, zullen de heren tot
bloedens aan toe gaan uitvechten wie de baas is.
Bron: Ikwilcavias.nl
Foto’s: VillaPiepmuis
