Ksiêga Zintegrowanego Systemu Zarz¹dzania 2008 - ORLEN Eko3).pdf · Niniejsza Księga Zintegrowanego Systemu Zarządzania jest własnością Spółki ... Analiza danych 33 ... Procesy

K S I Ę G A Z I N T E G R O W A N E G O S Y S T E M U

Z A R Z Ą D Z A N I A

ORLEN Eko sp. z o.o. 09-411 Płock ul. Chemików 7

Według norm:

ISO 9001:2000

ISO 14001:2004

PN-N-18001:2004

Imię i nazwisko Stanowisko Data Podpis

Opracował: Jarosław Cieszkowski Pełnomocnik ds. Jakości, Środowiska i BHP

05.11.2008r.

Paweł Krupa Prezes Zarządu 05.11.2008r.

Zatwierdził:

Krzysztof Pius Członek Zarządu 05.11.2008r.

Aktualizacja i przegląd Księgi ZSZ

Data Podpis Pełnomocnika ds. ZSZ

UWAGA! Niniejsza Księga Zintegrowanego Systemu Zarządzania jest własnością Spółki ORLEN Eko Kopiowanie i udostępnianie jej osobom trzecim jest moŜliwe jedynie za pisemną zgodą Prezesa Zarządu lub Pełnomocnika ds. Jakości, Środowiska i BHP.

Wydanie: 04 ORLEN Eko KSIĘGA ZINTEGROWANEGO SYSTEMU ZARZĄDZANIA

Strona 2 z 35

1. Spis treści Zawartość rozdziałów Strona 1. Spis treści 2 2. Deklaracja Prezesa Zarządu ORLEN Eko 3 3. Zintegrowany System Zarządzania 4

3.1. Prezentacja Spółki ORLEN Eko 4 3.2. Ustanowienie i wdroŜenie ZSZ 4 3.3. Zakres i wyłączenia Zintegrowanego Systemu Zarządzania 5 3.4. Zidentyfikowane procesy 5

4. Dokumentacja 17 4.1. Wymagania ogólne 17 4.2. Księga Zintegrowanego Systemu Zarządzania 17 4.3. Nadzór nad dokumentacją ZSZ - Procedury i instrukcje. 18 4.4. Nadzór nad zapisami ZSZ 18

5. Planowanie 20 5.1. Polityka Jakości, Środowiska i BHP 21 5.2. Planowanie Zintegrowanego Systemu Zarządzania 22 5.3. Aspekty środowiskowe 22 5.4. Wymagania prawne i inne oraz ocena zgodności z tymi wymaganiami 22 5.5. Cele, zadania i programy 23

6. Zarządzanie zasobami. 24 6.1. Zasoby ludzkie 24 6.2. Infrastruktura 25 6.3. Środowisko pracy 25

7. WdraŜanie i utrzymanie Zintegrowanego Systemu Zarządzania 26 7.1. Sterowanie operacyjne 26 7.2. Komunikowanie się 26 7.3. Odpowiedzialność, uprawnienia i role 27 7.4. Zarządzanie ryzykiem zawodowym oraz organizowanie prac i działań związanych ze

znaczącymi zagroŜeniami 27

7.5. Zapobieganie, gotowość i reagowanie na wypadki przy pracy i awarie 28 7.6. Podwykonawstwo 30 7.7. Współudział pracowników 30

8. Pomiary, analiza i doskonalenie 31 8.1. Monitorowanie i pomiary 31

8.1.1. Monitorowanie i pomiary procesów 31 8.1.2. Monitorowanie i pomiary usługi zagospodarowania odpadów 32

8.2. Badanie wypadków przy pracy, chorób zawodowych i zdarzeń potencjalnie wypadkowych 32 8.3. Nadzór nad wyrobem niezgodnym 32 8.4. Analiza danych 33 8.5. Niezgodności oraz działania korygujące i zapobiegawcze 33 8.6. Audit wewnętrzny 34 8.7. Przegląd zarządzania 34 8.8. Ciągłe doskonalenie 35

9. Wykaz załączników 37


Strona 3 z 35

2. Deklaracja Prezesa Zarządu ORLEN Eko

Prezes Zarządu ORLEN Eko zapewnia, Ŝe świadczone usługi związane

z zagospodarowaniem odpadów spełniają wymagania i oczekiwania klienta, są prowadzone

zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i zasadami współŜycia społecznego oraz w sposób

zapewniający zmniejszanie oddziaływania Spółki na środowisko.

Funkcjonujący Zintegrowany System Zarządzania spełnia wymagania normy ISO

9001:2000, ISO 14001:2004, PN-N-18001:2004 oraz jest nieustannie doskonalony w celu

podnoszenia świadomości pro-jakościowej i pro-środowiskowej oraz w zakresie bezpieczeństwa

i higieny pracy wszystkich pracowników. Efektem tych działań jest zapewnienie wysokiej

jakości świadczonych usług oraz ciągłego dąŜenia do minimalizowania negatywnego wpływu

na środowisko przy zachowaniu obowiązujących standardów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Prezes Zarządu

Paweł Krupa


Strona 4 z 35

3. Zintegrowany System Zarządzania

3.1. Prezentacja Spółki ORLEN Eko

W dniu 14 czerwca 2004 r. Uchwałą Zarządu nr 1834/04 zarząd Spółki PKN ORLEN S.A. wyraził zgodę na powołanie spółki prawa handlowego zajmującej się utylizacją odpadów, na bazie mienia wchodzącego w skład Wydziału Ścieków i Utylizacji PKN ORLEN S.A. z kapitałem zakładowym w wysokości 2.000.000,00 zł.

W dniu 1 lipca 2004 r. odbyło się Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Wspólników ORLEN Eko Sp. z o.o. na którym została powołana Rada Nadzorcza pierwszej kadencji.

Po powołaniu Spółki, kolejnym krokiem w celu zapewnienia jej moŜliwości działania i w dalszym etapie podejmowania działań inwestycyjnych, było uzyskanie zgody Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia PKN ORLEN S.A. na zbycie lub wydzierŜawienie mienia wchodzącego w skład Wydziału Ścieków i Utylizacji stanowiącego zorganizowaną część przedsiębiorstwa PKN ORLEN S.A. na rzecz spółki ORLEN Eko Sp. z o.o. (Uchwała nr 7 z dnia 5 sierpnia 2004).

Przyjęta przez Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie PKN ORLEN S.A. Uchwała pozwoliła rozpocząć działalność gospodarczą Spółki od dnia 1 września 2004 r. na bazie dzierŜawionego majątku. Spółka przejęła realizowane dotąd przez Wydział Ścieków i Utylizacji PKN ORLEN S.A. zadania związane z gospodarką osadową. Jednocześnie przejęte zostały od PKN ORLEN S.A. zobowiązania formalno-prawne wynikające z wymogów prawa ochrony środowiska w tym modernizację spalarni odpadów.

W czerwcu 2005 r. Wojewoda Mazowiecki wydał postanowienie o ustaleniu Programu Dostosowawczego, zobowiązując ORLEN Eko Sp. z o.o. do osiągnięcia pełnej zgodności eksploatowanej instalacji z prawem ochrony środowiska do połowy 2009 roku. Podjęcie tego zobowiązania umoŜliwiło uzyskanie przez ORLEN Eko Sp. z o.o. Pozwolenia Zintegrowanego waŜnego przez 10 lat i dalszą eksploatację nie spełniającej wymagań instalacji do czasu zakończenia modernizacji.

W lipcu 2006 r. Zarząd PKN ORLEN S.A. podjął decyzję o dekapitalizowaniu Spółki kwotą 20.000.000,00 zł. Obecnie kapitał zakładowy Spółki wynosi 22.000.000,00 zł.

Od 1 września 2007r. na mocy Uchwały Rady Nadzorczej ORLEN Eko nr 20/II/2007 z dnia 14.08.2007r. Zarząd Spółki reprezentują Prezes Zarządu i Członek Zarządu. W związku z tym wszelkie zapisy ZSZ dotyczące Prezesa Zarządu naleŜy odnosić do Zarządu Spółki.

3.2. Ustanowienie i wdroŜenie ZSZ

Pomysł wdroŜenia Zintegrowanego Systemu Zarządzania w Spółce ORLEN Eko powstał w grudniu 2004 r. Po analizie potrzeb i moŜliwości Spółki przy współpracy z firmą doradczą ALMAT Systemy Zarządzania opracowano harmonogram projektu wdroŜenia oraz podpisano stosowną umowę. Prace wdroŜeniowe rozpoczęto w lutym 2005 r. roku, kiedy to powołano takŜe Pełnomocnika ds. Zintegrowanego Systemu Zarządzania (ZSZ). W związku ze zmianą struktury organizacyjnej Spółki od dnia 26.10.2007r. obowiązki Pełnomocnika ds. Zintegrowanego Systemu Zarządzania pełni Pełnomocnik ds. Jakości, Środowiska i BHP odpowiada za zgodność wdroŜonego systemu z wymaganiami norm ISO 9001:2000, ISO 14001:2004, PN-N-18001:2004. Ponadto jest odpowiedzialny między innymi za nadzór nad


Strona 5 z 35

funkcjonowaniem ZSZ, opracowaniem dokumentacji, szkoleniem pracowników w zakresie ZSZ oraz analizowaniem funkcjonowania Systemu. Podstawowym zadaniem podczas budowy ZSZ była integracja z istniejącą dokumentacją, identyfikacja podstawowych procesów, potrzeb klientów, pracowników i zainteresowanych stron oraz realizacja przyjętej Polityki Jakości, Środowiska i BHP. Głównym celem Zintegrowanego Systemu Zarządzania jest zagwarantowanie ciągłego spełniania potrzeb, oczekiwań i wymagań klienta, zainteresowanych stron i pracowników oraz ciągłe doskonalenie istniejącego systemu.

3.3. Zakres i wyłączenia Zintegrowanego Systemu Zarządzania Zakres: Usługi zagospodarowania odpadów. Wyłączenia: Z wymagań normy ISO 9001:2000 zostały wyłączone wymagania z rozdziału 7. Realizacja wyrobu: - podpunkt 7.3. Projektowanie i rozwój, ze względu na to, iŜ Spółka nie prowadzi działalności

projektowej i nie posiada struktur organizacyjnych w tym zakresie, - podpunkt 7.5.2 Walidacja procesów produkcji i dostarczania usługi, poniewaŜ na kaŜdym

etapie świadczonych usług Spółka monitoruje lub mierzy załoŜone parametry procesu i wyrobu.

3.4. Zidentyfikowane procesy

Norma ISO 9001:2000 wymaga podejścia procesowego, jako podstawowe załoŜenie projektowanego systemu. Normy ISO 14001:2004 oraz PN-N-18001:2004 natomiast uznaje i promuje takie podejście, zatem podczas projektowania i wdraŜana Zintegrowanego Systemu Zarządzania zastosowano takie podejście. Na wstępie zostały zidentyfikowane zachodzące w Spółce procesy. Określono elementy wejścia i wyjścia do i z procesów, a takŜe wzajemne powiązania pomiędzy nimi. Uzyskane informacje pozwoliły na opracowanie Mapy procesów, będącej graficzną ilustracją podstawowych czynności zachodzących w firmie. Mapa procesów została zaprezentowana w Załączniku A do niniejszej Księgi ZSZ.

W Spółce ORLEN Eko procesy podzielono na trzy kategorie: 1. Procesy główne.

1.1. Planowanie. 1.2. Zagospodarowanie odpadów, w skład którego wchodzą następujące podprocesy:

- Identyfikacja dostaw, przyjęcie i magazynowanie oraz ewidencjonowanie odpadów,

- Wydzielanie wapna podekarbonizacyjnego, - Wydzielanie osadów biologicznych, - Wydzielanie i wstępna obróbka osadów, - Wydzielanie osadów zaolejonych, - Termiczne przekształcanie odpadów, - Produkcja wapnohumu,


Strona 6 z 35

- Eksploatacja składowiska,

1.3. SprzedaŜ. 2. Procesy pomocnicze.

Utrzymanie ruchu oraz wyposaŜenia do monitorowania i pomiarów. Zakupy oraz kwalifikacja dostawców.

3. Procesy zarządzania.

Zarządzanie zasobami ludzkimi, infrastrukturą i środowiskiem pracy, Utrzymanie i doskonalenie Zintegrowanego Systemu Zarządzania.

Procesy główne, pomocnicze i zarządzania zostały opisane w procedurach i instrukcjach ZSZ. W Spółce ORLEN Eko nie zidentyfikowano procesów, które odbywają się na zewnątrz. Planowanie 1. Cel procesu: Określenie sposobu planowaniu usług zagospodarowania odpadów przekazywanych przez klientów.

2. Lider procesu: Zarząd Spółki oraz Kierownik Spalarni.

3. Krótki opis procesu: Planowanie realizacji usług zagospodarowania odpadów świadczonych na rzecz PKN ORLEN S.A. odbywa się na podstawie podpisanej umowy długoterminowej, która określa: - zakres świadczonej usługi, - wymagania dotyczące świadczonej usługi, - ilości odpadów przekazywanych w ciągu roku (ze zbiorników ziemnych 5 i 10 oraz

zbiorników fazy wodnej A i B), - ilość wapnohumu przeznaczonego do odzysku w ciągu roku, - ilości ścieków przekazywanych do wydzielenia osadów, - sposób rozliczeń za świadczoną usługę, - stawki jednostkowe za świadczoną usługę. Przed podpisaniem umowy następuje ostateczny przegląd umowy, który ma zapewnić, Ŝe: - określono wymagania dotyczące świadczonej usługi przy uwzględnieniu celów

jakościowych, środowiskowych i bhp, które Spółka ORLEN Eko ustanowiła, - zweryfikowano i określono potrzeby dotyczące procesów, dokumentów oraz zapewnienia

zasobów specyficznych dla realizacji usługi zagospodarowania odpadów, - ustanowiono wymagane działania dotyczące weryfikacji, walidacji, monitorowania, kontroli

i badań specyficzne dla realizowanej usługi oraz kryteria realizacji usługi zagospodarowania odpadów,

- zweryfikowano czy zapisy potrzebne do dostarczenia dowodów, Ŝe proces realizacji usługi zagospodarowania odpadów spełnia określone przez klienta wymagania,

- rozwiązano rozbieŜności między wymaganiami podanymi w umowie, a określonymi wcześniej,


Strona 7 z 35

- Spółka ORLEN Eko jest zdolna spełnić wymagania klienta. Dowodem na dokonanie przeglądu wymagań klienta jest złoŜenie podpisu pod umową z klientem. Planowanie realizacji usług zagospodarowania odpadów świadczonych dla pozostałych podmiotów odbywa się na podstawie podpisanej z klientem umowy lub indywidualnych zleceń składanych przez klientów. Niezbędną informacją potrzebną do rozpoczęcia planowania jest przekazana przez klienta pisemna informacja odnośnie ilości i rodzaju odpadów. Na tej podstawie następuje przegląd wymagań klienta pod kątem: - danych historycznych dotyczących ilości i rodzaju odpadów przyjmowanych w latach

ubiegłych, - wymagań dotyczących świadczonej usługi przy uwzględnieniu celów jakościowych,

środowiskowych i bhp, które Spółka ORLEN Eko ustanowiła, - potrzeb dotyczących procesów, dokumentów oraz zapewnienia zasobów specyficznych dla

realizacji usługi zagospodarowania odpadów, - dyspozycyjności urządzeń i stanów magazynowych, - wymaganych działań dotyczących weryfikacji, walidacji, monitorowania, kontroli i badań

specyficznych dla realizowanej usługi oraz kryteria realizacji usługi zagospodarowania odpadów,

- zapisów potrzebnych do dostarczenia dowodów, Ŝe proces realizacji usługi zagospodarowania odpadów spełnia określone przez klienta wymagania,

- rozwiązania rozbieŜności między wymaganiami podanymi w umowie, a określonymi wcześniej,

- Spółka ORLEN Eko jest zdolna spełnić wymagania klienta. Dowodem na dokonanie przeglądu wymagań klienta jest złoŜenie podpisu pod zleceniem/ informacją, która jest następnie przekazywana do klienta.

4. Procedury i instrukcje związane z procesem: P-02/akt. wyd. „Nadzór nad zapisami i danymi komputerowymi, P-14/akt. wyd. „Planowanie usług zagospodarowania odpadów”. 5. Zapisy powstałe w wyniku realizacji procesu: - Umowy długoterminowe z PKN ORLEN S.A., aneksy do umów, - Umowy z klientami innymi niŜ PKN ORLEN S.A., - Pisemne informacje/ zlecenia przekazywane przez klienta innego niŜ PKN ORLEN S.A. Zagospodarowanie odpadów 1. Cel procesu: Zapewnienie prawidłowego przebiegu procesu zagospodarowania odpadów, zgodnego z określonymi w ORLEN Eko Sp. z o.o. wymaganiami jakościowymi, środowiskowymi oraz bezpieczeństwa i higieny pracy.

2. Lider procesu: Kierownik Spalarni.


Strona 8 z 35

3. Krótki opis procesu: Podstawowym dokumentem opisującym proces realizacji zagospodarowania odpadów jest Instrukcja Technologiczna procesu zagospodarowywania odpadów nr IN/TE/01/2008. Oprócz powyŜszego dokumentu pracowników uczestniczących w procesie zagospodarowywania odpadów obowiązują następujące ogólne instrukcje: - Instrukcja Bezpieczeństwa i Higieny Pracy nr IN/BHP/01/2008, - Instrukcja Bezpieczeństwa PoŜarowego nr IN/P-POś/01/2008, - Instrukcja Ochrony Środowiska nr IN/OŚ/01/2008. - Dokument Zabezpieczenia przed wybuchem na stanowisku pracy nr IN/DZPW/01/2008 Zgodnie z mapą procesów Spółki ORLEN Eko podstawowy proces, jakim jest zagospodarowanie odpadów moŜna podzielić na następujące moduły. 3.1. Identyfikacja dostaw, przyjęcie i magazynowanie oraz ewidencjonowanie odpadów. Proces ten polega na identyfikacji dostaw, zbieraniu i magazynowaniu odpadów przekazywanych Spółce ORLEN Eko przez ich posiadaczy. Formalny tryb zbierania i magazynowania odpadów wraz z zakresem odpowiedzialności został opisany w Instrukcji identyfikacji dostaw oraz przyjęcia i magazynowania odpadów nr IN/01/2005. 3.2. Wydzielanie wapna podekarbonizacyjnego. Proces ten polega na odbiorze, przesyle ścieków podekarbonizacyjnych do zbiorników buforowych i ich głębokim odwadnianiu na dwóch prasach przy uŜyciu techniki membranowej. Proces jest cykliczny i obejmuje szereg operacji wykonywanych sekwencyjnie według automatycznie realizowanego programu. Powstały w wyniku odwadniania odpad jest transportowany na mieszalnię wapnohumu i wykorzystywany do jego produkcji, a ścieki poprocesowe odprowadzane są do COŚ PKN ORLEN S.A. Szczegółowy opis procesu oraz informacje o istotnych jego parametrach wraz z określeniem wpływu odchyleń na proces technologiczny, a takŜe zakresy odpowiedzialności zostały określone w Instrukcji stanowiskowej aparatowego modułu wydzielania wapna podekarbonizacyjnego nr IN/ST/02/2006. 3.3. Wydzielanie osadów biologicznych. Proces ten polega na zagęszczaniu ścieków biologicznych na wirówkach dekantacyjnych. Proces wirowania wspomagany jest flokulantem kationowym. Zagęszczony osad biologiczny jest transportowany na mieszalnię wapnohumu i wykorzystywany do jego produkcji, a wody powirówkowe i płuczne usuwane są do COŚ PKN ORLEN S.A. Szczegółowy opis procesu oraz informacje o istotnych jego parametrach wraz z określeniem wpływu odchyleń na proces technologiczny, a takŜe zakresy odpowiedzialności zostały określone w Instrukcji stanowiskowej aparatowego modułu wydzielania osadów biologicznych nr IN/ ST/05/2006. 3.4. Wydzielanie i wstępna obróbka osadów. Proces ten polega na zagospodarowaniu strumienia ścieków poflotacyjnych z Centralnej Oczyszczalni Ścieków PKN ORLEN S.A., poprzez magazynowanie i przygotowanie do ekspedycji odpadu oraz przyjmowanie odpadów płynnych do punktu zlewnego z instalacji produkcyjnych PKN ORLEN S.A i dostawców zewnętrznych. Szczegółowy opis procesu oraz jego podstawowe parametry i zakresy odpowiedzialności zostały określone w Instrukcji stanowiskowej


Strona 9 z 35

aparatowego modułu wydzielania i wstępnej obróbki odpadów nr IN/ST/01/2005.

3.5. Wydzielanie osadów zaolejonych.

Proces ten polega na zagęszczaniu osadów zaolejonych na wirówkach dekantacyjnych gdzie następuje rozdzielenie odpadu na dwie fazy o róŜnych cięŜarach właściwych (woda, placek). Rozdział następuje dzięki sile odśrodkowej wytwarzanej przez wirówki. Proces wspomagany jest flokulantem kationowym. Powstały placek w procesie wydzielania osadów zaolejonych jest kierowany do termicznego przekształcania w piecach fluidalnych. Szczegółowy opis procesu oraz informacje o istotnych jego parametrach wraz z określeniem wpływu odchyleń na proces technologiczny, a takŜe zakresy odpowiedzialności zostały określone w Instrukcji stanowiskowej aparatowego modułu wydzielania odpadów zaolejonych nr IN/ ST/04/2006. 3.6. Termiczne przekształcanie odpadów. Proces ten polega na spalaniu płynnych, uwodnionych odpadów w dwóch piecach ze złoŜem fluidalnym. Jego istotą jest szybkie odparowanie wody przy równocześnie szybkim spalaniu substancji organicznych oraz praŜeniu składników mineralnych. Proces charakteryzuje się intensywną wymianą masy i ciepła zapewniającą przez to szybki przebieg procesu spalania. W wyniku spalania emitowane są zanieczyszczenia do atmosfery. Szczegółowy opis procesu oraz informacje o istotnych jego parametrach wraz z określeniem wpływu odchyleń na proces technologiczny, a takŜe zakresy odpowiedzialności zostały określone w następujących instrukcjach: 1. IN/ST/01/2008 dla aparatowego sterowni ITPON 2. IN/ST/02/2008 dla aparatowego podawania i spalania osadów w piecach fluidalnych ITPON 3. IN/ST/03/2008 dla aparatowego podczyszczalni ścieków z oczyszczania spalin 4. IN/ST/04/2008 poboru próbek ścieków z oczyszczania gazów odlotowych

Ponadto warunki prowadzenia procesu, dopuszczalne wielkości emisji gazów do powierza, wielkości emisji ścieków i hałasu określone w Pozwoleniu Zintegrowanym. 3.7. Produkcja wapnohumu. W wyniku wymieszania przy uŜyciu sprzętu mechanicznego nadmiernego osadu biologicznego i wapna podekarbonizacyjnego oraz 2-3 miesięcznego leŜakowania, podczas którego zachodzą przemiany fizykochemiczne mieszanych odpadów (odparowanie wody, neutralizacja, stabilizacja), powstaje odpad o kodzie 190203 zwyczajowo nazywany wapnohumem. Jest on wykorzystywany do rozprowadzania po powierzchni ziemi, w celu ulepszania gleby lub ziemi na terenach zielonych przeznaczonych do rekultywacji, znajdujących się w obrębie Zakładu Produkcyjnego PKN ORLEN SA. Szczegółowy opis procesu oraz jego podstawowe parametry zostały określone w Instrukcji procesu produkcji wapnohumu nr IN/02/2005. 3.8. Eksploatacja składowiska. 1. Składowisko odpadów niebezpiecznych jest elementem technologicznym systemu termicznego przekształcania odpadów, przeznaczony do składowania pod warstwą wody („na mokro”) pozostałości po ich spaleniu w piecach fluidalnych. Składowisko odpadów składa się z dwóch kwater, z których jedna została technologicznie podzielona na 3 podkwatery. Odpay na poszczególnych kwaterach składowane są selektywnie. Składowisko jest uszczelnione, a jego wpływ na środowisko ministrowany. Sposób eksploatacji składowiska jest szczegółowo opisana


Strona 10 z 35

w Instrukcji IN/OŚ/02/2008 dla instalacji do składowania odpadów niebezpiecznych, o zdolności przyjmowania ponad 10 ton odpadów na dobę lub o całkowitej pojemności ponad 25.000 ton. Z uwagi na fakt, iŜ łączna pojemność składowiska przekracza 25.000 ton stanowi ono w świetle POŚ odrębną instalację objętą obowiązkiem uzyskania pozwolenia zintegrowanego. 3.9. Identyfikacja i identyfikowalność. Identyfikacja i identyfikowalność wyrobu/ świadczonej usługi jest realizowana w oparciu o zapisy w zakresie pochodzenia surowców/ przyjmowanych odpadów, historii realizacji, lokalizacji odpadów po ich przekazaniu do ostatecznego odbiorcy. Zapisy te są udokumentowane w kartach ewidencji i przekazania odpadów, protokołach określających ilości ścieków i odpadów przekazywanych do ORLEN Eko przez Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A., raportach prowadzącego zmianę oraz miesięcznych raportach zagospodarowywania odpadów w Spółce zatwierdzanych przez Prezesa Zarządu. 3.10. Własność klienta. ORLEN Eko sp. z o.o. nie prowadzi działalności z wykorzystaniem towarów, materiałów, surowców powierzonych stanowiących własność klienta. 4. Procedury i instrukcje związane z procesem:

• P-02/ akt. wyd. „Nadzór nad zapisami i danymi komputerowymi, • P-05/ akt. wyd. „Nadzór nad wyrobem niezgodnym”, • P-09/ akt. wyd. „Monitorowanie i pomiary”, • P-10/ akt. wyd. „Zapobieganie, gotowość i reagowanie na wypadek awarii”, • P-15/ akt. wyd. „Zagospodarowywanie odpadów”, • Instrukcja technologiczna procesu zagospodarowywania odpadów nr IN/TE/01/2008, • Instrukcja identyfikacji dostaw oraz przyjęcia i magazynowania odpadów nr IN/01/2005, • Instrukcja stanowiskowa aparatowego modułu wydzielania wapna

podekarbonizacyjnego nr IN/ ST/02/2006, • Instrukcja stanowiskowej aparatowego modułu wydzielania osadów biologicznych

nr IN/ST/05/2006, • Instrukcja stanowiskowa aparatowego modułu wydzielania odpadów zaolejonych nr IN/

ST/04/2006, • Instrukcja procesu produkcji wapnohumu nr IN/02/2005,Instrukcja stanowiskowa

aparatowego modułu wydzielania i wstępnej obróbki odpadów nr IN/ST/01/2005, • Instrukcja dla aparatowego sterowni ITPON IN/ST/01/2008, Instrukcja dla aparatowego

podawania i spalania osadów w piecach fluidalnych ITPON IN/ST/02/2008, • Instrukcja dla aparatowego podczyszczalni ścieków z oczyszczania spalin NR

IN/ST/03/2008, • Instrukcja poboru próbek ścieków z oczyszczania gazów odlotowych NR

IN/ST/04/2008,Instrukcja Bezpieczeństwa i Higieny Pracy nr IN/BHP/01/2008, • Instrukcja Bezpieczeństwa PoŜarowego nr IN/P-POś/01/2008,Instrukcja Ochrony

Środowiska nr IN/OŚ/01/2008, • Instrukcja Ochrony Środowiska nr IN/OŚ/02/2008.Dokument Zabezpieczenia przed

wybuchem na stanowisku pracy nr IN/DZPW/01/2008


Strona 11 z 35

5. Zapisy powstałe w wyniku realizacji procesu: - Karty przekazania odpadu, - Miesięczne bilanse odpadów przyjętych do zagospodarowania, - Miesięczne raporty zagospodarowywania odpadów, - Raport prowadzącego zmianę, - BieŜące zapisy związane z operacyjnym sterowaniem procesem zagospodarowywania. SprzedaŜ 1. Cel procesu: Określenie sposobu rozliczania się z klientami za zrealizowane usługi zagospodarowania odpadów, jak równieŜ odpowiedzialności i uprawnień w tym zakresie.

2. Lider procesu: Członek Zarządu przy współpracy Kierownika Spalarni, Głównego Księgowego oraz Referenta ds. administracyjno-księgowych.

3. Krótki opis procesu:

W Spółce ORLEN Eko moŜliwe są następujące grupy usług sprzedaŜy zagospodarowywania odpadów.

3.1. Grupa I, do której zaliczamy: - wydzielanie ze strumieni ścieków PKN ORLEN S.A. na specjalistycznych urządzeniach

osadów zaolejonych, osadów biologicznych nadmiernych, osadów poflotacyjnych, wapna podekarbonizacyjnego,

Wynikiem realizacji w/w czynności jest sporządzenie miesięcznego protokołu określającego ilości przekazanych przez PKN ORLEN S.A. strumieni ściekowych do wydzielenia osadów.

3.2. Grupa II, do której zaliczamy: - czyszczenie zbiorników ziemnych będących własnością PKN ORLEN S.A. oraz

zagospodarowanie wytworzonych w trakcie prowadzenia prac odpadów, - czyszczenie odstojników fazy wodnej będących własnością PKN ORLEN S.A. oraz

zagospodarowanie wytworzonych w trakcie prowadzenia prac odpadów, - ulepszanie gleby lub ziemi na terenie PKN ORLEN S.A. z odzyskiem wapnohumu, Wynikiem realizacji w/w czynności jest okresowy protokół z ilościami odpadów powstałych w trakcie realizacji zleceń. - zagospodarowywanie na podstawie indywidualnych zleceń odpadów powstałych z

instalacji produkcyjnych PKN ORLEN S.A., w wyniku którego jeden raz w miesiącu na podstawie Kart przekazania odpadów określane są ilości odpadów przekazanych przez PKN ORLEN S. A. Na tej podstawie wystawiona zostaje faktura do klienta,

3.3. Grupa III, do której zaliczamy podmioty zewnętrzne, które wyraŜają chęć przekazania swoich odpadów do zagospodarowania. Odbierane odpady są dokumentowane w Kartach przekazania odpadu na podstawie, których wystawiane są faktury do klientów.

Jeden raz w miesiącu sporządzony zostaje wykaz przeterminowanych naleŜności, na podstawie którego Członek Zarządu podejmuje decyzję odnośnie dalszego postępowania.

4. Procedury i instrukcje związane z procesem:


Strona 12 z 35

P-02/akt. wyd. „Nadzór nad zapisami i danymi komputerowymi, P-18/akt. wyd. „SprzedaŜ”. 5. Zapisy powstałe w wyniku realizacji procesu: - Zatwierdzone obustronnie protokoły z zagospodarowania odpadów, - Faktury do klienta, - Wykaz przeterminowanych naleŜności, - Karty przekazania odpadów, Karty ewidencji odpadów. Utrzymanie ruchu oraz wyposaŜenia do monitorowania i pomiarów 1. Cel procesu:

Prawidłowy nadzorów nad wyposaŜeniem do kontroli i pomiarów, zagwarantowanie sprawności technicznej maszyn, aparatów, sprzętu i wyposaŜenia p-poŜ, urządzeń, konstrukcji i rurociągów oraz zapewnienie, Ŝe ich eksploatacja:

- nie będzie miała negatywnego wpływu na środowisko, - będzie bezpieczna dla ludzi, - zapewni właściwą jakość prowadzonego procesu.

2. Lider procesu: InŜynier Utrzymania Ruchu

3. Krótki opis procesu:

W Spółce ORLEN Eko wyposaŜenie do monitorowania i pomiarów zostało podzielone na dwie grupy: - grupa I, do której zaliczamy wyposaŜenie przenośne, na które składa się eksplozymetr, - grupa II, do której zaliczamy wyposaŜenie stałe, na które składają się przepływomierze, termopary, manometry, układy blokadowe.

Odpowiedzialni za nadzór nad sprzętem do kontroli i pomiarów utrzymują wykaz sprzętu do monitorowania i pomiarów określający wyposaŜenie podlegające nadzorowi, indywidualne numery ewidencyjne, miejsca stosowania wyposaŜenia oraz niezbędne dokumenty potwierdzające wykonywane czynności. KaŜde wzorcowanie, kalibracja, naprawa lub przeglądy okresowe są dokumentowane w formie świadectw wzorcowania, sprawdzenia, wpisów w ksiąŜki kontroli blokad, itp. Podstawą do planowania remontów i konserwacji maszyn oraz urządzeń jest sporządzony Roczny plan rzeczowo – finansowy na rok następny. Dokument ten określa zakres planowanych przeglądów, konserwacji i remontów maszyn, urządzeń i obiektów oraz wysokość środków finansowych planowanych na ich realizację w rozbiciu na poszczególne miejsca powstawania kosztów [MPK]. Plan zakłada takŜe środki finansowe przeznaczone na usuwanie awarii. Zgłoszenia potrzeb remontowych są przekazywane przez zgłaszającego w Raporcie prowadzącego zmianę. Opisane powyŜej potrzeby remontowe są najczęściej skutkiem występujących awarii urządzeń oraz wymagań technologicznych. Po podjęciu decyzji o przeglądzie, konserwacji i remoncie wystawiane są w zaleŜności od posiadanych uprawnień zlecenia w formie pisemnej do odpowiedniego dostawcy w ramach zawartych umów.


Strona 13 z 35

Czynnością kończącą remont, konserwację, naprawę jest jego odbiór techniczny dokonywany na podstawie ruchu testowego. Rozpoczęcie i zakończenie ruchu testowego odbywa się w obecności przedstawiciela dostawcy i SłuŜb Utrzymania Ruchu. Po uzyskaniu pozytywnych wyników ruchu testowego dostawca usługi sporządza Protokół odbioru technicznego. Zatwierdzony protokół stanowi dokument dopuszczający urządzenie do eksploatacji i jest podstawą do wystawienia dokumentów finansowych rozliczających zlecenie remontowe.

4. Procedury i instrukcje związane z procesem: P-02/akt. wyd. „Nadzór nad zapisami i danymi komputerowymi, P-13/akt. wyd. Nadzór nad wyposaŜeniem do monitorowania i pomiarów”, P-16/akt. wyd. „Utrzymanie ruchu”. 5. Zapisy powstałe w wyniku realizacji procesu: - Wykaz sprzętu do monitorowania i pomiarów, - Świadectwa wzorcowania, sprawdzenia, - KsiąŜki kontroli blokad, - Roczny remontowy plan rzeczowo-finansowy, - Zlecenia remontowe, - Umowy na usługi remontowe, - Zezwolenia jednorazowe na prace remontowe, - Kalkulacja – protokół odbioru robót lub kosztorys powykonawczy, - Sprawozdanie z finansowej realizacji Planu Rzeczowo-Finansowego. Zakupy oraz kwalifikacja dostawców 1. Cel procesu: Zapewnienie, aby wszystkie zamawiane przez Spółkę ORLEN Eko materiały, wyroby i usługi spełniały niezbędne oczekiwania ilościowe, jakościowe, wymagania związane z zarządzaniem jakością, środowiskowym i BHP. Dla realizacji tego celu Spółka korzysta z kwalifikowanych dostawców zgodnie z zapisami procedury.

2. Lider procesu: Wszyscy pracownicy uczestniczący w procesie zakupów oraz kwalifikacji dostawców. 3. Krótki opis procesu: W Spółce określono dwie grupy dostawców, u których moŜliwe są zakupy materiałów, wyrobów lub usług: 3.1. Grupa A, do której naleŜą:

- usługi laboratoryjne, pomiarowe, itp., - usługi remontowe i konserwacyjne, - usługi produkcji i zagospodarowania wapnohumu, czyszczenia zbiorników ziemnych 5 i

10, - usługi czyszczenia i zagospodarowania odpadów ze zbiorników fazy wodnej A i B, - usługi dostawy mediów energetycznych,


Strona 14 z 35

- materiały wykorzystywane bezpośrednio do procesu technologicznego (np. flokulanty,

piasek, olej opałowy), - usługi szkolenia z zakresu jakości, środowiska oraz BHP, - usługi w obszarze BHP i P.POś, środki ochrony osobistej oraz sprzętu BHP i P.POś., - usługi zagospodarowania odpadów będących w posiadaniu ORLEN Eko.

3.2. Grupa B, do której naleŜą pozostałe materiały, wyroby lub usługi (np. materiały biurowe, remontowe, paliwo do środków transportu).

Dostawcy z grupy A muszą zostać poddani ocenie i kwalifikacji zgodnie z określonymi kryteriami, natomiast dostawcy zakwalifikowani do grupy B nie muszą być poddani ocenie. Po dotarciu zamówionych materiałów, wyrobów lub po zrealizowaniu usługi na rzecz Spółki ORLEN Eko następuje kontrola jakościowa i ilościowa dotycząca zarówno dokumentacji jak i samego materiału, wyrobu, usługi. Kontrola odbywa się na zgodność z Wymaganiami dotyczącymi zakupów materiałów, wyrobów i usług. W przypadku stwierdzenia zgodności osoba dokonująca kontroli zapisuje te informacje i potwierdza ją podpisem, w przypadku stwierdzenia niezgodności postępuje zgodnie z warunkami podpisanych umów. W przypadku braku podpisanych umów odnotowuje ten fakt na zamówieniu oraz kontaktuje się z dostawcą w celu uzgodnienia dalszego sposobu postępowania. Istnieje kilka sposobów uzyskania niezbędnych informacji do oceny nowych dostawców, do których naleŜy zaliczyć: - oferty cenowe materiałów/ wyrobów/ usług, - katalogi oferowanych materiałów, wyrobów lub informacje o materiałach, wyrobach,

usługach, - kontakty z nowymi dostawcami (producentami) nawiązane podczas targów lub wyjazdów

roboczych, - referencje dostawców. Nowy dostawca z grupy A oceniany jest na Formularzu oceny dostawcy. W przypadku spełnienia wymagań następuje wpisanie nowego dostawcy na Listę kwalifikowanych dostawców, w przypadku niespełnienia wymagań następuje rezygnacja z podjęcia współpracy lub określenie obszarów, które naleŜy poprawić. 4. Procedury i instrukcje związane z procesem: P-02/akt. wyd. „Nadzór nad zapisami i danymi komputerowymi, P-17/akt. wyd. „Zakupy oraz kwalifikacja dostawców”. 5. Zapisy powstałe w wyniku realizacji procesu: - Zamówienia do dostawcy, - Atesty, certyfikaty, dokumenty odbiorowe na kupowane materiały, wyroby, usługi, - Podpisane umowy z dostawcami materiałów, wyrobów i usług, - Formularze oceny dostawcy, - Lista kwalifikowanych dostawców, - Dokumentacja związana ze sterowaniem operacyjnym z dostawcami, - Listy pracowników dostawcy z potwierdzeniem zapoznania się z informacjami oraz

obowiązujących na terenie Spółki procedur i rozwiązań organizacyjnych w zakresie ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa i higieny pracy,

- Wypełniona tabela Wymagań dotyczących zakupów wyrobów, materiałów i usług.


Strona 15 z 35

Zarządzanie zasobami ludzkimi 1. Cel procesu: Stałe podnoszenie kwalifikacji pracowników, zapewnienie odpowiedniej infrastruktury potrzebnej do spełnienia wymagań klienta oraz zapewnienie odpowiedniego środowiska potrzebnego do pracy. 2. Lider procesu: Zarząd Spółki, Referent ds. Administracyjno-Księgowych, Kierownicy komórek organizacyjnych, Pełnomocnik ds. Jakości, Środowiska i BHP 3. Krótki opis procesu: Proces ten ma na celu efektywne zarządzanie zasobami ludzkimi w celu spełnienia wymagań Zintegrowanego Systemu Zarządzania, realizacji Polityki Jakości, Środowiska i BHP oraz spełnienia wymagań prawnych. Określony został sposób postępowania w trakcie planowania i realizacji szkoleń pracowników. Opracowano stosowną procedurę regulującą zagadnienia planowania, realizacji i oceny przeprowadzonych szkoleń. Szczegółowy sposób zarządzania zasobami ludzkimi został szczegółowo opisany w Rozdziale 6 „Zarządzanie zasobami”. 4. Procedury i instrukcje związane z procesem: P-02/akt. wyd. „Nadzór nad zapisami i danymi komputerowymi, P-11/akt. wyd. „Szkolenia pracowników”. 5. Zapisy powstałe w wyniku realizacji procesu: - Roczny plan szkoleń pracowników, - Wymagania kwalifikacyjne na poszczególne stanowiska pracy, - Akta osobowe, - Zapisy ze szkoleń pracowników – zaświadczenia/ świadectwa / dyplomy / listy obecności, - Świadectwa pracy. - Kwestionariusz oceny szkolenia pracownika ORLEN Eko sp. z o.o. Utrzymanie i doskonalenie Zintegrowanego Systemu Zarządzania 1. Cel procesu: Zapewnienie zgodności Zintegrowanego Systemu Zarządzania z wymaganiami norm ISO 9001:2000, ISO 14001:2004, PN-N-18001:2004 oraz dokumentacją systemu. Realizacja auditów wewnętrznych zgodnie z zatwierdzonym harmonogramem auditów, nadzorowanie realizacji działań korygujących i zapobiegawczych, nadzorowanie skuteczności prowadzonej analizy danych w poszczególnych procesach, stosowanie monitorowania i pomiarów, inicjowanie działań zmierzających do stałego doskonalenia Zintegrowanego Systemu Zarządzania.

2. Lider procesu: Pełnomocnik ds. Jakości, Środowiska i BHP, Zarząd Spółki 3. Krótki opis procesu:


Strona 16 z 35

Podstawowym wymaganiem norm jest utrzymanie i doskonalenie ZSZ. W Spółce ORLEN Eko system jest ciągle utrzymywany i monitorowany poprzez odpowiednie zaplanowanie, realizację i podejmowanie stosownych działań w wyniku: - Auditów wewnętrznych i zewnętrznych, - Działań korygujących i zapobiegawczych, - Analizy skuteczności procesów, - Analizy niezgodności, - Stosowanych mierników, - Sugestii ze strony pracowników i innych zainteresowanych stron, - Badania zadowolenia klienta, - Analizy wpływu na środowisko realizowanej usługi, - Analizy warunków bhp, - Analizy zgodności z wymaganiami prawnymi. 4. Procedury i instrukcje związane z procesem: P-01/akt. wyd. „Nadzór nad dokumentacją ZSZ”, P-02/akt. wyd. „Nadzór nad zapisami i danymi komputerowymi, P-03/akt. wyd. „Audit wewnętrzny”, P-04/akt. wyd. „Niezgodności oraz działania korygujące i zapobiegawcze”, P-06/akt. wyd. „Identyfikacja i ocena aspektów środowiskowych”, P-07/akt. wyd. „Identyfikacja i dostęp do wymagań prawnych i innych”, P-08/akt. wyd. „Komunikowanie się”, P-09/akt. wyd. „Monitorowanie i pomiary”, P-10/akt. wyd. „Zapobieganie, gotowość i reagowanie na wypadek awarii”, P-12/akt. wyd. „Identyfikacja zagroŜeń oraz ocena ryzyka zawodowego”, 5. Zapisy powstałe w wyniku realizacji procesu: - Roczny program auditów, - Raporty z auditów/ reauditów, - Raporty z przeglądu zarządzania, - Zapisy związane z postępowaniem z niezgodnościami, - Programy działań korygujących lub zapobiegawczych, - Harmonogram monitorowania i pomiarów - Zapisy z pomiarów i badań, - Zapisy z oceny zadowolenia klienta, - Rejestr aspektów środowiskowych, - Rejestr wymagań prawnych i innych, - Karty przekazania odpadów, - Karty ewidencji odpadów, - Zapisy z awarii oraz sytuacji awaryjnych, - Rejestr oceny ryzyka zawodowego. - Rejestr czynników szkodliwych dla zdrowia występujących na stanowisku pracy


Strona 17 z 35

4. Dokumentacja

4.1. Wymagania ogólne

Zintegrowany System Zarządzania Spółki ORLEN Eko funkcjonuje w oparciu o stosowną dokumentację:

• Udokumentowaną Deklarację Prezesa Zarządu ORLEN Eko, • Politykę Jakości, Środowiska i BHP, • Cele, zadania i programy ZSZ, • Księgę Zintegrowanego Systemu Zarządzania, • Procedury Zintegrowanego Systemu Zarządzania, • Instrukcje Zintegrowanego Systemu Zarządzania, • Instrukcje technologiczne, ochrony środowiska, stanowiskowe, bezpieczeństwa

poŜarowego, • Dokumentację zewnętrzną, niezbędną do realizacji procesów, • Schemat organizacyjny, Karty stanowiskowe i inne dokumenty określające

odpowiedzialność i uprawnienia pracowników, • Formularze stanowiące podstawę zapisów Zintegrowanego Systemu Zarządzania. Dokumentacja funkcjonująca w Spółce została opracowana w oparciu o rzetelną analizę

złoŜoności zachodzących procesów i jest dostosowana do wielkości organizacji oraz kompetencji personelu.

4.2. Księga Zintegrowanego Systemu Zarządzania

Księga Zintegrowanego Systemu Zarządzania, czyli niniejszy dokument, wymagana jest

przez normę ISO 9001:2000. W księdze tej zawarto równieŜ informacje odnośnie elementów wymaganych przez normę ISO 14001:2004 oraz PN-N-18001:2004. W Spółce ORLEN Eko Księgę ZSZ opracowuje Pełnomocnik ds. Jakości, Środowiska i BHP, a zatwierdza Zarząd Spółki. Pełnomocnik ds. Jakości, Środowiska i BHP odpowiada takŜe za nadzór nad księgą, zgodnie z aktualną procedurą P-01 „Nadzór nad dokumentacją ZSZ”. Księga Zintegrowanego Systemu Zarządzania zawiera: - opis wdroŜonego w Spółce ORLEN Eko Zintegrowanego Systemu Zarządzania, - Politykę Jakości, Środowiska i BHP, - opis zachodzących w Spółce procesów oraz ich powiązania z ustanowionymi procedurami

i instrukcjami, - informacje o sposobie spełnienia wymagań norm. Księga ZSZ wydawana jest w nadzorowanych egzemplarzach w formie papierowej Pełnomocnikowi ds. ZSZ oraz Prezesowi Zarządu, pozostałe egzemplarze w nadzorowanej formie elektronicznej udostępniane są pracownikom Spółki ORLEN Eko na serwerze Spółki. Egzemplarze informacyjne nie podlegają uaktualnieniu oraz nie podlegają ewidencji wydania dokumentu. Kopie te nie muszą być podpisane na pierwszej stronie w polu „Opracował i Zatwierdził” tabliczki.


Strona 18 z 35

Pełnomocnik ds. Jakości, Środowiska i BHP raz w roku przegląda nadzorowaną Księgę ZSZ pod kątem jej aktualności oraz kompletności i na tej podstawie wprowadza potrzebne zmiany.

Schemat powiązania pomiędzy wymaganiami normy ISO 9001:2000, ISO 14001:2004

oraz PN-N-18001:2004, a sposobem ich realizacji przez Spółkę ORLEN Eko zawartym w Księdze ZSZ został zestawiony w tabeli korelacji pomiędzy normami a Księgą ZSZ umieszczonej w załączniku B.

4.3. Nadzór nad dokumentacją ZSZ - Procedury i instrukcje

Procedury są opisem działań podejmowanych w trakcie realizacji zidentyfikowanych procesów. Równocześnie przydzielają odpowiedzialności za poszczególne etapy, co pozwala w jasny sposób rozdzielić obowiązki wśród pracowników. Instrukcje zaś są uszczegółowieniem procedur, dotyczą bardzo wąskiego wycinka działań. W celu sprawowania sprawnego nadzoru nad dokumentacją ZSZ stworzona została procedura regulująca zagadnienia związane z tym obszarem. W Spółce ORLEN Eko procedury opracowuje Pełnomocnik ds. Jakości, Środowiska i BHP po konsultacji z przyszłymi uŜytkownikami dokumentu natomiast instrukcje stanowiskowe, technologiczne i inne zgodnie z zarządzeniem Zarządu Spółki. Zawsze przed wydaniem procedur i instrukcji sprawdza się, czy postanowienia w nich zawarte są zgodne z wymaganiami norm. Zatwierdzenia procedur i instrukcji dokonuje Prezes Zarządu. Procedury i instrukcje, podobnie jak Księga ZSZ wydawane są w egzemplarzu nadzorowanym w formie papierowej, pozostałe egzemplarze w nadzorowanej formie elektronicznej udostępniane są pracownikom Spółki ORLEN Eko na serwerze Spółki.

Do zadań Pełnomocnika ds. ds. Jakości, Środowiska i BHP naleŜy nie tylko wydawanie procedur, ale takŜe nadzór nad ich aktualnością. W tym celu, w określonych odstępach czasu dokumentacja ZSZ jest przeglądana i weryfikowana pod kątem adekwatności do realiów. W przypadku stwierdzenia konieczności zmiany procedur/ instrukcji opracowywane są nowe wydania. Ponadto kaŜdy z Pracowników Spółki ma prawo wnioskować do Pełnomocnika ds. Jakości, Środowiska i BHP o zmianę zapisów w procedurach i instrukcjach. Wszystkie zmiany w procedurach i instrukcjach są rejestrowane w celu zachowania historii zmian.

Macierz korelacji pomiędzy procedurami Zintegrowanego Systemu Zarządzania i wymaganiami norm ISO 9001:2000, ISO 14001:2004 oraz PN-N-18001:2004 przedstawiony został w załączniku C. 4.4. Nadzór nad zapisami ZSZ

Zapisy powstają jako efekt przeprowadzenia działań opisanych w procedurach i instrukcjach ZSZ lub wymaganych przez poszczególne postanowienia norm. Zapisy są niezmiernie waŜnym elementem systemu, gdyŜ często są jedynym dowodem na przeprowadzenie działań, takich jak zawarcie umowy czy złoŜenie zamówienia, w których określono parametry wyrobu.

Rodzaje utrzymywanych zapisów dotyczących Zintegrowanego Systemu Zarządzania definiowane są przy opracowaniu lub modyfikacji poszczególnych dokumentów systemowych i są one opisane w procedurach i instrukcjach Zintegrowanego Systemu Zarządzania.


Strona 19 z 35

KaŜdy zapis będący efektem realizowania wymagań Zintegrowanego Systemu Zarządzania ma swój numer lub nazwę, datę sporządzenia i ewentualnie identyfikator formularza, na którym jest sporządzony. Zasady przygotowywania, obiegu, miejsca przechowywania, okresu archiwizowania i dysponowania poszczególnymi zapisami oraz osób odpowiedzialnych za sporządzenie i archiwizację zapisów określone są w odpowiednich procedurach i instrukcjach Zintegrowanego Systemu Zarządzania.

W zaleŜności od rodzaju zapisy mogą mieć określone róŜne czasy przechowywania. Związane jest to z wymaganiami prawnymi, wymaganiami Klienta oraz wewnętrznymi zasadami obowiązującymi w Spółce. Czas przechowywania danego zapisu określony jest w stosownej procedurze/ instrukcji Zintegrowanego Systemu Zarządzania. 5. Planowanie

5.1. Polityka Jakości, Środowiska i BHP Polityka Jakości, Środowiska i BHP została opracowana i podpisana przez Prezesa

Zarządu jako obowiązująca. Ustanowiona polityka jest wiodąca w strategii Spółki ORLEN Eko; jej załoŜenia oraz cele dotyczące jakości, środowiska i bhp są akceptowane i popularyzowane wśród wszystkich pracowników oraz dostawców. Wszyscy pracownicy Spółki zostali zapoznani z polityką poprzez: - rozpowszechnienie Polityki Jakości, Środowiska i BHP – wywieszenie tekstu

w pomieszczeniach biurowych i miejscu pracy, na stronie internetowej Spółki oraz na serwerze Spółki.

- przedstawienie przez bezpośrednich przełoŜonych podległym pracownikom, w jaki sposób Polityka Jakości, Środowiska i BHP przekłada się na pracę na ich stanowisku.

Zagwarantowane dla realizacji Polityki Jakości, Środowiska i BHP środki obejmują przede wszystkim: kwalifikowany personel, auditorów wewnętrznych, wyposaŜenie oraz środki materialne i finansowe.


Strona 20 z 35

POLITYKA JAKOŚCI, ŚRODOWISKA I BHP

ORLEN Eko sp. z o.o. świadczy usługi zagospodarowania odpadów, wykonując je

rzetelnie, terminowo, zgodnie z wymaganiami klienta, obowiązującymi przepisami prawa i zasadami współŜycia społecznego.

Pragniemy, aby nasza działalność kojarzyła się z wysoką jakością i dbałością o środowisko naturalne przy jednoczesnym dąŜeniu do stałej poprawy stanu bezpieczeństwa i higieny pracy.

PowyŜsze zobowiązania urzeczywistniamy poprzez:

• spełnienie wymagań norm ISO 9001, ISO 14001 i PN-N-18001 oraz ciągłe doskonalenie skuteczności Zintegrowanego Systemu Zarządzania,

• systematyczne odnawianie i utrzymywanie zaplecza technicznego i zasobów, gwarantujących terminowość i jakość wykonania usług,

• stały nadzór nad warunkami realizacji usług w celu zapewnienia odpowiedniej jakości wykonania oraz minimalizacji ich negatywnego wpływu na środowisko,

• spełnianie obowiązujących przepisów prawnych i innych wymagań dotyczących oferowanych usług, ochrony środowiska oraz bhp,

• zapobieganie wypadkom przy pracy, chorobom zawodowym oraz zdarzeniom potencjalnie wypadkowym,

• szkolenia pracowników mające na celu podwyŜszanie ich kwalifikacji i uświadamianie im jak waŜną rolę odgrywają w spełnianiu wymagań klienta,

• angaŜowanie pracowników do działań na rzecz bezpieczeństwa i higieny pracy, • ciągłą analizę i pomiar satysfakcji klientów z realizacji naszych usług oraz przewidywanie

i wyprzedzanie ich oczekiwań, • staranny dobór dostawców świadczących usługi na określonym poziomie jakościowym,

ekologicznym i bhp, • wdraŜanie w bieŜącej pracy nowych rozwiązań w dziedzinie technologii, finansowania,

jakości oraz bhp • poszukiwanie dla kaŜdego klienta najlepszych rozwiązań związanych z zagospodarowaniem

odpadów Elastyczna struktura, otwartość, sprawna organizacja oraz pełne zaangaŜowanie kierownictwa i wszystkich pracowników ORLEN Eko zapewniają realizację celów oraz ciągły rozwój Spółki.


Strona 21 z 35

5.2. Planowanie Zintegrowanego Systemu Zarządzania Planowanie w Spółce ORLEN Eko odbywa się na drodze: - planowania systemowego: rodzaju i ilości dokumentów Zintegrowanego Systemu

Zarządzania, które gwarantują spełnienie wymagań klienta, identyfikują procesy realizowane w Spółce oraz ich wzajemne oddziaływanie,

- planowania operacyjnego, które odbywa się poprzez określenie celów jakościowych, środowiskowych i bhp na dany rok, etapów realizacji poszczególnych celów, akceptowalnych poziomów realizacji tych celów oraz monitorowanych parametrów w odniesieniu do kaŜdego procesu i celu,

- tworzenia planów szczegółowych, np. rocznych remontowych planów rzeczowo-finansowych, itp.

5.3. Aspekty środowiskowe W celu identyfikacji obszarów działalności Spółki, które mogą wzajemnie oddziaływać ze środowiskiem opracowano procedurę P-06 „Identyfikacja i ocena aspektów środowiskowych”. Reguluje ona sposób postępowania nie tylko w trakcie identyfikacji aspektów środowiskowych, ale takŜe sposób ich oceny, w celu określenia, które z nich mają znaczący wpływ na środowisko. Efektem tych działań jest Rejestr aspektów środowiskowych, zawierający wszystkie zidentyfikowane aspekty, znajdujące się w obszarze ZSZ. W celu aktualizacji rejestru jest on okresowo przeglądany i weryfikowany przez Pełnomocnika ds. ds. Jakości, Środowiska i BHP. Podstawową grupę znaczących aspektów środowiskowych stanowią odpady. 5.4. Wymagania prawne i inne oraz ocena zgodności z tymi wymaganiami Oprócz dokumentacji opracowanej przez Pełnomocnika ds. ds. Jakości, Środowiska i BHP w Spółce funkcjonują dokumenty zewnętrzne, niezbędne do realizacji poszczególnych procesów. Tymi dokumentami są: - przepisy prawne zawarte w ustawach, rozporządzeniach i innych aktach prawnych, - decyzje i pozwolenia, - normy, - umowy z klientami, dostawcami itp. W celu zapewnienia sprawnego nadzoru nad tymi dokumentami opracowano procedurę P-07 „Identyfikacja i dostęp do wymagań prawnych i innych”, zapewniającą stałą identyfikację, zabezpieczenie dostępu oraz zrozumienie wymagań prawnych. Efektem tych działań jest Rejestr wymagań prawnych opracowany i aktualizowany przez osoby odpowiedzialne za realizację tych wymagań. Na bieŜąco podczas dokonywania pomiarów i monitorowania nadzorowane są dopuszczalne parametry wynikające z wymagań prawnych i innych. W przypadku odchyleń naleŜy postępować zgodnie z Procedurą P-04 „Niezgodności oraz działania korygujące i zapobiegawcze” oraz P-05 „Nadzór nad wyrobem niezgodnym”. Raz w roku na przegląd zarządzania Pełnomocnik ds. Jakości, Środowiska i BHP dokonuje oceny zgodności z wymaganiami prawnymi i innymi obowiązującymi w Spółce, a wynik oceny zgodności jest odnotowywany w Raporcie z oceny zgodności z wymaganiami prawnymi


Strona 22 z 35

5.5. Cele, zadania i programy

Z Polityki Jakości, Środowiska i BHP Spółki ORLEN Eko wynikają cele i zadania dotyczące jakości, środowiska i bhp. Prezes Zarządu określił cele i zadania wynikające z polityki, a przy ich ustalaniu brano pod uwagę: - rozwój ZSZ, - potrzeby zapewnienia jakości realizowanych usług zagospodarowania odpadów, - moŜliwości zabezpieczenia finansowego, - techniczne moŜliwości realizacji celów i zadań przez Spółkę, - wymóg postawiony przez stronę drugą (np. klienta), - potrzeby inwestycyjne i rozwojowe, - spełnienie wymagań prawnych i innych, - dąŜenie do zapobiegania zanieczyszczeniom, - aspekty środowiskowe, - zidentyfikowane zagroŜenia oraz wyniki oceny ryzyka zawodowego Sposób realizacji celów i zadań jakości, środowiska i bhp określony został w Programie Zintegrowanego Systemu Zarządzania (Programie ZSZ) utrzymywanym i aktualizowanym przez Pełnomocnika ds. ZSZ. Ma on formę nadzorowanego zapisu oraz podlega weryfikacji i aktualizacji zgodnie z przyjętymi zasadami. Program ZSZ określa: cele i etapy realizacji celu (zadania) wynikające z załoŜeń Polityki Jakości, Środowiska i BHP, odpowiedzialnych za poszczególne etapy, terminy realizacji tych etapów, kryteria kontroli procesu, akceptowalne poziomy oraz zasoby finansowe potrzebne do realizacji tych celów. Program ZSZ jest opracowywany do końca roku bieŜącego na rok następny. Jest on ustalany w skali jednego roku, jednak w razie potrzeby moŜna ustanawiać takŜe cele i zadania długoterminowe, obejmujące swym zakresem kilka lat.


Strona 23 z 35

6. Zarządzanie zasobami 6.1. Zasoby ludzkie

Zarząd Spółki wraz z Pełnomocnikiem ds. ds. Jakości, Środowiska i BHP, Referentem ds.

Administracyjno-Ksiegowych oraz Kierownikami poszczególnych komórek organizacyjnych definiują potrzeby szkoleniowe związane ze Zintegrowanym Systemem Zarządzania, bhp i ppoŜ. oraz podnoszeniem kwalifikacji zawodowych, określając w ten sposób poziom wiedzy wymaganej od pracowników. Celem takiego działania jest zapewnienie, Ŝe pracownicy Spółki są systematycznie i fachowo szkoleni oraz, Ŝe mają świadomość: - istoty i waŜności swoich działań i tego, jak przyczyniają się do osiągania celów dotyczących

jakości i środowiska, - znaczenia zgodności wykonywanej pracy z Polityką Jakości, Środowiska i BHP oraz

wymaganiami ZSZ, - znaczących aspektów środowiskowych i związanych z nimi rzeczywistych lub potencjalnych

wpływów ich pracy na środowisko oraz korzyści dla środowiska wynikających z poprawy ich indywidualnego działania,

- wpływu wykonywanej pracy na jakość i środowisko oraz korzyści wynikających z poprawy działań w tym zakresie,

- potencjalnych konsekwencji nieprzestrzegania ustalonych procedur i wymagań Księgi ZSZ, - rodzajów zagroŜeń występujących w całej Spółce i na poszczególnych stanowiskach oraz

związanego z nim ryzyka zawodowego, - korzyści dla pracowników i Spółki wynikających z eliminacji zagroŜeń i ograniczenia ryzyka

zawodowego. Wymagania odnośnie niezbędnych kwalifikacji pracowników zostały zestawione na dokumencie Wymagania kwalifikacyjne na poszczególne stanowiska pracy. Zasady dotyczące planowania i organizacji szkoleń oraz sposób postępowania z zapisami w tym zakresie zostały określone w procedurze P-11 „Szkolenia pracowników”. KaŜde przeprowadzone szkolenie jest oceniane przez poszczególnych uczestników szkolenia pod kątem poziomu merytorycznego, skuteczności oraz organizacji szkolenia. Ocena następuje niezwłocznie po zakończeniu szkolenia w formie ustnych opinii, które są przekazywane do Kierowników lub Pełnomocnika ds. Jakości, Środowiska i BHP (w zaleŜności od organizatora szkolenia). Ponadto kaŜde przeprowadzone szkolenie jest oceniane przez poszczególnych uczestników szkolenia pod kątem poziomu merytorycznego, skuteczności oraz organizacji szkolenia. Oceny dokonuje uczestnik szkolenia wypełniając Kwestionariusz oceny szkolenia pracownika ORLEN Eko sp. z o.o. dostępny u Referenta ds. Administracyjno-Księgowych Ocena skuteczności szkolenia realizowana jest w formie: - ilości zdanych egzaminów na uprawnienia (otrzymanych zaświadczeń), - uzyskanych uprawnień/ dyplomów, Dodatkowo przydatność szkoleń oceniana jest: - w trakcie auditów wewnętrznych na podstawie rozmów z pracownikami w auditowanych

obszarach,


Strona 24 z 35

- na podstawie bieŜących obserwacji przełoŜenia zdobytej wiedzy na poprawę jakości,

ochrony środowiska, sprawności i efektywności wykonywanej pracy. W przypadku, gdy okaŜe się, Ŝe szkolenie nie przyniosło oczekiwanych rezultatów podejmowane są decyzje o ewentualnym dodatkowym szkoleniu. 6.2. Infrastruktura

Spółka zapewnia swoim pracownikom odpowiednią infrastrukturę potrzebną do osiągnięcia zgodności realizowanych usług zagospodarowania odpadów z oczekiwaniami klienta. Do osiągnięcia odpowiedniego poziomu jakościowego, środowiskowego oraz bhp Spółka dysponuje stosownym wyposaŜeniem i infrastrukturą, do której zaliczamy między innymi:

- piece fluidalne, - zbiorniki manipulacyjne, - magazyny odpadów, - wirówki dekantacyjne, - prasy ramowo-membranowe, - maszyny i urządzenia pomocnicze: pompy, wentylatory, - systemy informatyczne i komunikacyjne, - pomieszczenia biurowe i socjalne, - mieszalnia wapnohumu, - itp.

Za całościowy nadzór nad zagwarantowaniem sprawności urządzeń odpowiadają pracownicy. W przypadku awarii są one naprawiane przez dostawców/ podwykonawców. Dodatkowo na przeglądzie zarządzania ustalane są plany długofalowe związane z zapewnieniem odpowiedniej infrastruktury potrzebnej do realizacji świadczonych usług. Ustalenia te są odnotowywane w Raporcie z przeglądu Zintegrowanego Systemu Zarządzania. 6.3. Środowisko pracy

KaŜdy z pracowników, którego funkcja tego wymaga posiada własne miejsce pracy (biurko, szafy, komputer, itp.). Sprzęt biurowy taki jak drukarki, telefony czy ilość linii telefonicznych jest w pełni sprawny i w optymalnej ilości. Nadzór nad zapewnieniem odpowiedniego środowiska pracy dla pracowników jest zabezpieczony poprzez zidentyfikowanie oraz zapoznanie pracowników z ryzykiem zawodowym obowiązującym na jego stanowisku pracy oraz poprzez dostępność odpowiednich instrukcji BHP i P.POś., instrukcji obsługi poszczególnych maszyn i urządzeń, odzieŜ roboczą i ochronną (jeŜeli jest konieczna). Pracownicy mają zorganizowany czas pracy zgonie z wymogami Kodeksu Pracy i Ustawy z dnia 1 marca 2001r. (Dz. U. Nr 28, poz. 301) o zmianie ustawy – Kodeks Pracy.


Strona 25 z 35

7. WdraŜanie i utrzymanie Zintegrowanego Systemu Zarządzania 7.1. Sterowanie operacyjne

Procedura P-15 „Zagospodarowanie odpadów” zapewnia, Ŝe operacje i działania związane ze znaczącymi aspektami środowiskowymi są określone i prowadzone w nadzorowanych warunkach włącznie z pisemnymi procedurami i kryteriami operacyjnymi. Szczegółowy sposób realizacji sterowania operacyjnego został opisany w punkcie 3.3 niniejszej Księgi ZSZ.

W przypadku, kiedy prace wykonują dostawcy zostają oni poinformowani o wymaganiach wprowadzonego w Spółce ORLEN Eko Zintegrowanego Systemu Zarządzania. Ponadto ich współpraca jest uwarunkowana odpowiednimi zapisami w umowach/ aneksach zobowiązujących dostawców do przestrzegania zasad sterowania operacyjnego.

Pracownicy Spółki ORLEN Eko są uświadomieni o szkodliwości wytwarzanych odpadów, znają sposoby postępowania z odpadami na ich stanowisku, nadzorują znaczące aspekty środowiskowe na swoim stanowisku pracy i znają zasady funkcjonowania Zintegrowanego Systemu Zarządzania. 7.2. Komunikowanie się Sprawy związane z komunikacją reguluje Procedura P-08 „Komunikowanie się” opisując metodę komunikacji wewnętrznej w sprawach związanych z jakością, środowiskiem, bezpieczeństwem i higieną pracy oraz metodę komunikacji zewnętrznej pomiędzy Spółką ORLEN Eko a zainteresowanymi stronami. Komunikacja wewnętrzna jest prowadzona za pomocą: - codziennych spotkań Prezesa Zarządu z kierownikami poszczególnych działów/ obszarów

i omawianie zagadnień związanych z bieŜącym nadzorem nad poprawnością funkcjonowania procesów i Spółki. Wydawane są ustne polecenia do natychmiastowej realizacji,

- okresowych (o ile zachodzi taka konieczność) spotkań Zarządu Spółki oraz Pełnomocnika ds. ZSZ z wybranymi pracownikami Spółki. Na spotkaniach analizowane są zagadnienia związane z bieŜącą działalnością Spółki oraz formułowane są wnioski i zalecenia do realizacji,

- corocznych spotkań kierownictwa dotyczące przeglądu Zintegrowanego Systemu Zarządzania w ramach oceny skuteczności systemu i jego ciągłego doskonalenia. Na przeglądzie formułowane są wnioski i dalsze działania zmierzające do doskonalenia ZSZ oraz sporządzany jest raport z przeglądu.

Komunikacja zewnętrzna jest prowadzona poprzez: bezpośrednie kontakty z klientem i/lub zainteresowanymi stronami, elektronicznie, środki masowego przekazu (prasa lokalna i specjalistyczna, radio, TV), fax, pocztę, telefony stacjonarne i komórkowe, szkolenia specjalistyczne, itp. W ramach kontaktów z opinią publiczną i zewnętrznymi zainteresowanymi stronami Spółka ORLEN Eko udostępnia: - swoją Politykę Jakości, Środowiska i BHP, - informacje o prowadzonych działaniach pro-jakościowych i pro-ekologicznych - liczbę, przyczyny i skutki wypadów przy pracy (o ile miały miejsce), - cele i zadania dotyczące jakości, środowiska i bhp,


Strona 26 z 35

W pozostałych przypadkach Spółka ORLEN Eko nie udostępnia informacji o zidentyfikowanych aspektach środowiskowych na zewnątrz. Informacje takie mogą być udostępniane zainteresowanym stronom jedynie w uzasadnionych przypadkach na podstawie decyzji Prezesa Zarządu lub Pełnomocnika ds. Jakości, Środowiska i BHP. Sposób komunikowania się z klientem w przypadku reklamacji od klienta został szczegółowo opisany w procedurze P-05 „Nadzór nad wyrobem niezgodnym”, natomiast sposób komunikowania się podczas wypadku lub awarii został szczegółowo opisany w procedurze P-10 „Postępowanie na wypadek awarii”. 7.3. Odpowiedzialność, uprawnienia i role

W celu zapewnienia skutecznego funkcjonowania Zintegrowanego Systemu Zarządzania opracowany został schemat organizacyjny, będący graficzną prezentacją jednostek organizacyjnych Spółki. Opracowane procedury i instrukcje zawierają przypisane odpowiedzialności za poszczególne etapy procesów. Jednak oprócz schematu, procedur i instrukcji istnieją inne dokumenty, opisujące zakres obowiązków i uprawnienia pracowników. Szczegółowy opis obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności dla pracowników na poszczególnych stanowiskach zawarty jest w Kartach stanowiskowych pracy lub instrukcjach stanowiskowych.

Osobą odpowiedzialną za zgodność z wymaganiami norm oraz utrzymanie, doskonalenie, skuteczność i efektywność działania Zintegrowanego Systemu Zarządzania jest Pełnomocnik ds. Jakości, Środowiska i BHP. Jest on takŜe uprawniony do kontaktów z jednostkami zewnętrznymi w sprawach certyfikacji i nadzoru nad ZSZ. Pełnomocnik ds. Jakości, Środowiska i BHP funkcyjnie podlega Prezesowi Zarządu, jest reprezentantem najwyŜszego kierownictwa odpowiedzialnym za organizację Zintegrowanego Systemu Zarządzania w Spółce. Auditorzy wewnętrzni funkcjonują w ramach Zintegrowanego Systemu Zarządzania. Przed objęciem funkcji Auditor wewnętrzny jest szkolony przez jednostkę/ firmę zewnętrzną, a Pełnomocnik ds. Jakości, Środowiska i BHP bezpośrednio nadzoruje proces wyboru jednostki szkolącej oraz planuje i nadzoruje przeprowadzenie szkolenia na Auditora wewnętrznego. Auditorzy w swojej funkcji podlegają bezpośrednio Pełnomocnikowi ds. Jakości, Środowiska i BHP. 7.4. Zarządzanie ryzykiem zawodowym oraz organizowanie prac i działań związanych ze znaczącymi zagroŜeniami

Ustalenie obszarów działalności Spółki, które oddziałują lub mogą oddziaływać na bezpieczeństwo i higienę pracy, związanych z działaniami, wyrobami i usługami Spółki ORLEN Eko określa procedura P-12 „Identyfikacja zagroŜeń oraz ocena ryzyka zawodowego”. Identyfikacja zagroŜeń polega na systematycznej analizie zebranych informacji w celu wykrycia zagroŜeń, z jakimi moŜe spotkać się pracownik/ podwykonawca lub osoba wizytująca na obszarze Spółki i obejmuje: - zagroŜenia związane z bieŜącymi działaniami Spółki, - zagroŜenia wynikające z działań prowadzonych w przeszłości, - zagroŜenia związane z modyfikacją działań; nowe lub zmienione procesy produkcyjne,

wyroby, usługi, zastosowanie nowych surowców i urządzeń, podjęte i planowane działania


Strona 27 z 35

inwestycyjne.

Do oceny ryzyka zawodowego zastosowano skalę pięciostopniową. Decyzja o przyjęciu ryzyka zawodowego lub konieczności stosowania odpowiednich środków w celu jego redukcji wiąŜe się z ustaleniem kryteriów oceny. Podstawowym kryterium przy podejmowaniu decyzji o akceptacji ryzyka lub konieczności jego obniŜenia są wymagania obowiązujących przepisów i norm. Uznaje się, Ŝe ryzyko jest odpowiednio kontrolowane i moŜna je zaakceptować, jeŜeli w wyniku oceny moŜna stwierdzić, Ŝe: - spełnione są wymagania obowiązujących przepisów i norm, - zasady ograniczania ryzyka są właściwie stosowane, - zapewniając ochronę pracowników uwzględniono najnowsze dostępne osiągnięcia techniki,

organizacji, oraz zapewniono odpowiednie środki ochrony zbiorowej i indywidualnej. Ponowna ocena ryzyka zawodowego na stanowisku pracy dokonywana jest w przypadku: - tworzenia nowych stanowisk pracy, - zmiany technologii na stanowisku pracy lub wprowadzeniu nowych technologii, wyrobów,

maszyn, procesów lub procedur, - zmiany organizacji pracy na stanowisku, - nowelizacji lub uzupełnień przepisów prawnych, - wprowadzeniu zmian organizacyjnych, mogących wpłynąć na poziom ryzyka, - jeŜeli zastosowane środki zapobiegawcze i ochronne są niewystarczające, nieodpowiednie

lub wprowadzono zmiany w stosowanych środkach ochronnych, - pogarszających się wyników badań pomiarów i szkodliwości materialnego środowiska

pracy, - wypadku, awarii, wybuchu i innych nieprzewidzianych zdarzeń mających wpływ na

bezpieczeństwo techniczne instalacji i bezpieczeństwo pracy załogi. W przypadku stwierdzenia zagroŜeń znaczących, zespół analizujący ryzyko zawodowe sprawdza czy są ustalone i udokumentowane instrukcje określające sposoby prowadzenia prac i postępowania zgodnego z wymaganiami bezpieczeństwa i higieny pracy. W przypadku ich braku zapisywane są informacje o istnieniu lub potrzebie ustalenia zadań dotyczących ustanowienia i utrzymania odpowiednich instrukcji. Postępowanie w przypadku zidentyfikowanych znaczących zagroŜeń związanych z wyrobami i procesami, na które moŜe wpływać zostały określone w stosownych instrukcjach stanowiskowych i technologicznych. Instrukcje te opisują sposób pracy, postępowanie i nadzorowanie zapewniające zgodność z wymaganiami bezpieczeństwa i higieny pracy. 7.5. Zapobieganie, gotowość i reagowanie na wypadki przy pracy i awarie

W Spółce funkcjonuje procedura P-10 „Zapobieganie, gotowość i reagowanie na wypadek awarii”, regulująca czynności podczas: - identyfikowania sytuacji niebezpiecznych i awaryjnych, - dokumentowania procedur i instrukcji awaryjnych regulujących sposób postępowania

w trakcie zaistnienia sytuacji awaryjnej, - wdraŜania tych procedur i instrukcji, - weryfikacji tych procedur po wystąpieniu awarii. Źródła potencjalnych sytuacji niebezpiecznych i awaryjnych oraz ich potencjalne oddziaływania


Strona 28 z 35

środowiskowe i zdrowotne są określane w procesie identyfikacji aspektów środowiskowych, identyfikacji zagroŜeń i oceny ryzyka zawodowego oraz przy uwzględnieniu dodatkowych studiów i analiz. Wykonawcy świadczący usługi na rzecz Spółki są poinformowani odnośnie sposobu postępowania w razie wystąpienia sytuacji awaryjnej poprzez stosowne zapisy w umowach czy teŜ wytyczne przekazane w instrukcjach. Procedura zapewnia, Ŝe sytuacje potencjalnie wypadkowe i awaryjne mogące wystąpić w związku z bezpośrednią działalnością Spółki są zidentyfikowane oraz został określony sposób reagowania na nie w celu zapobiegania miejscowemu zagroŜeniu dla zdrowia i Ŝycia ludzi lub dla środowiska naturalnego. 1. Identyfikacja sytuacji potencjalnie wypadkowych i awaryjnych w ORLEN Eko. Identyfikacja zagroŜeń występujących na stanowiskach pracy jest dokonywana na etapie sporządzania ocen ryzyka zawodowego. Zgodnie z tą procedurą sporządzany jest w ORLEN Eko Zbiorczy wykaz zagroŜeń występujących na stanowiskach pracy. Wpływ na środowisko naturalne sytuacji potencjalnie awaryjnych został określony w procesie identyfikacji aspektów środowiskowych. Zgodnie z tym dokumentem zidentyfikowane aspekty środowiskowe (w tym aspekty związane z sytuacjami awaryjnymi) są rejestrowane w Rejestrze Aspektów Środowiskowych Spółki ORLEN Eko. WaŜnym elementem związanym z identyfikowaniem moŜliwości wystąpienia sytuacji awaryjnych są pomiary emisji i kontrola stanu zanieczyszczenia wód gruntowych realizowane zgodnie z Harmonogramem monitorowania i pomiarów. Świadczenie usługi zagospodarowywania odpadów wymaga zachowania dyscypliny technologicznej oraz posiadania niezbędnej dokumentacji opisującej sposób prowadzenia procesów produkcyjnych. Podstawową dokumentację stanowią instrukcje technologiczne, stanowiskowe, ochrony środowiska oraz instrukcje specjalne ( bhp, p-poŜ, dokument zabezpieczenia stanowiska pracy przed wybuchem). Instrukcje technologiczne zawierają rozdział dotyczący przewidywanych nienormalności procesu określający przyczyny, objawy i sposoby usuwania zakłóceń i stanów awaryjnych. Dodatkowo w/w instrukcje posiadają rozdziały dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, a takŜe zagroŜeń poŜarowych. Instrukcje stanowiskowe w rozdziale „Zaburzenia ruchowe i awarie” zawierają opis sposobu postępowania dla dających się przewidzieć zaburzeń ruchowych i awarii. Ponadto w instrukcjach specjalnych, tj.: bhp, p-poŜ określone zostały m.in.: zagroŜenia związane z charakterem i parametrami prowadzonych procesów technologicznych, pracami szczególnie niebezpiecznymi, poŜarami, magazynowanymi substancjami toksycznymi i awariami chemicznymi. 2. Zapobieganie i gotowość na wypadek awarii. Zarządzeniem Prezes Zarządu ORLEN Eko wprowadził do stosowania w Spółce Kompleksowy System Prewencji (KSP) Polskiego Koncernu Naftowego ORLEN S.A. Stanowi on zbiór zarządzeń i innych aktów organizacyjnych obejmujących rozwiązania organizacyjne i techniczne zapobiegające awariom, poŜarom, zagroŜeniom chemicznym, degradacji środowiska, wypadkom przy pracy itp. oraz pomniejszające ich negatywne skutki. KSP ustala sposoby działań i odpowiedzialności w zakresie:


Strona 29 z 35

- Bezpieczeństwa Technicznego i Chemicznego, - Bezpieczeństwa PoŜarowego, - Bezpieczeństwa Transportu, - Bezpieczeństwa i Higieny Pracy. Istotnym elementem wpływającym na zapewnienie stałej gotowości na wypadek awarii jest ustanowienie zarządzeniem przypadającego na kaŜdą pierwszą środę miesiąca Dnia Bezpieczeństwa Technicznego, w którym podejmowane są wielokierunkowe działania prewencyjne z zakresu bezpieczeństwa poŜarowego, ratownictwa chemicznego i ochrony środowiska. 7.6. Podwykonawstwo

Wszyscy dostawcy usług związanych z utrzymaniem ruchu zobowiązani są odpowiednimi zapisami w umowach do: - przestrzegania ogólnie obowiązujących przepisów prawnych w zakresie jakości, ochrony

środowiska i bhp, - przestrzegania wewnętrznych aktów normatywnych, procedur i rozwiązań organizacyjnych

obowiązujących w ORLEN Eko z zakresu ochrony przeciwpoŜarowej i bezpieczeństwa pracy,

- podnoszenia świadomości zagroŜeń na stanowiskach pracy oraz szkoleń w zakresie ochrony środowiska i bhp.

Dodatkowo przed przystąpieniem do wykonania remontu, naprawy, konserwacji dostawca informowany jest o ryzyku zawodowym związanym z realizacją usługi. Fakt ten jest dokumentowany na zezwoleniu jednorazowym. Ponadto wszyscy dostawcy usług zawiadamiani są o odpowiednich wymaganiach i zastrzeŜeniach dotyczących zagroŜeń występujących na terenie ORLEN Eko, aspektach środowiskowych w trakcie wykonywanej pracy. Dostawca jest zobowiązany do zapewnienia informacji wszystkim swoim pracownikom i przekazanie listy pracowników dostawcy z potwierdzeniem zapoznania się z informacjami oraz obowiązujących na terenie Spółki procedur i rozwiązań organizacyjnych w zakresie ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa i higieny pracy. W przypadku nieprzestrzegania przez dostawcę zasad wynikających z ZSZ osoba nadzorująca realizację usługi moŜe wycofać udzielone zezwolenie na prowadzenie prac. 7.7. Współudział pracowników KaŜdy pracownik Spółki ma prawo zgłaszać bezpośredniemu przełoŜonemu propozycje mające na celu poprawę na rzecz jakości, środowiska i bhp. Wybrany przez pracowników przedstawiciel załogi ds. bhp uczestniczy w: - komisji oceniającej ryzyko zawodowe, - opracowaniu norm odzieŜy ochronnej i środków ochrony osobistej, - okresowych przeglądach stanu bhp i p.poŜ instalacji technologicznych, - pracach komisji powypadkowej, - innych pracach wynikających z odrębnych przepisów. - Zarząd Spółki odpowiada za zapewnienie odpowiednich środków na realizację poprawy

stanu bhp i p.poŜ.


Strona 30 z 35

8. Pomiary, analiza i doskonalenie 8.1. Monitorowanie i pomiary

W celu zapewnienia nadzoru nad skutecznością realizowanych procesów ustanowiona została procedura P-09 „Monitorowanie i pomiary”. Procedura obejmuje swym zakresem czynności związane z: - określeniem odpowiedzialności, metodyki postępowania w procesie monitorowania

i pomiarów wielkości określających wpływ Spółki na jakość, środowisko i bhp, - oceny zgodności działań z wymaganiami prawnymi i innymi w obszarze jakości, ochrony

środowiska i bhp, - oceny efektów realizacji celów dotyczących jakości, środowiskowych oraz bhp.

Efektem działań prowadzonych w oparciu o powyŜszą procedurę jest Harmonogram monitorowania i pomiarów, zawierający rodzaje dokonywanych pomiarów, odpowiedzialnych za ich przeprowadzanie, okresowość, sposób dokumentowania oraz odwołanie się do wymagań prawnych/ pozwoleń, jeśli takowe istnieją.

Jednym z mierników funkcjonowania Zintegrowanego Systemu Zarządzania jest monitorowanie informacji dotyczących zadowolenia klientów ze zrealizowanych usług zagospodarowania odpadów. W tym celu wysyłane są do klientów ankiety, podczas których poznawana jest ich opinia na temat jakości oferowanych usług, ich uwag, spostrzeŜeń i sugestii. Ankiety są podstawą do przeprowadzenia analizy zadowolenia klienta. Na Przeglądzie zarządzania dokonywanym przez kierownictwo, wyciągane są wnioski w celu poprawy jakości świadczonych usług, zmniejszenia negatywnego oddziaływania na środowisko, poprawy warunków bhp oraz zwiększenia zadowolenia klienta. Wnioski oraz dalsze działania są zapisywane w Raporcie z przeglądu Zintegrowanego Systemu Zarządzania.

8.1.1. Monitorowanie i pomiary procesów

W celu zapewnienia zgodności Zintegrowanego Systemu Zarządzania i ciągłego doskonalenia jego skuteczności wyznaczeni pracownicy oraz Pełnomocnik ds. Jakości, Środowiska i BHP regularnie i w sposób planowy przynajmniej 1 raz do roku dokonują przeglądu ustanowionego Zintegrowanego Systemu Zarządzania. Jednym z elementów, który podlega przeglądom są informacje odnośnie funkcjonowania poszczególnych procesów (mierniki realizacji procesów). Parametry, które podlegają monitorowaniu w odniesieniu do poszczególnych procesów realizowanych w Spółce zostały określone w dokumencie Opis procesów ORLEN Eko. Dokument ten określa takŜe odpowiedzialnych za poszczególne parametry. Podczas Przeglądu zarządzania następuje takŜe monitorowanie stopnia realizacji celów i zadań zapisanych w Programie Zintegrowanego Systemu Zarządzania (Programie ZSZ) oraz terminowość ich wykonania. Wnioski z przeglądu oraz dalsze działania związane z doskonaleniem skuteczności ZSZ i jego procesów zostają zawarte w Raporcie z przeglądu ZSZ.

Audity Zintegrowanego Systemu Zarządzania stanowią podstawowe narzędzie w ocenie zgodności i skuteczności realizacji załoŜeń Polityki Jakości, Środowiska i BHP oraz zgodności systemu z wymaganiami normy ISO 9001, ISO 14001 oraz PN-N-18001. Audity są źródłem


Strona 31 z 35

danych wskazujących słabości i niedociągnięcia w poszczególnych procesach zachodzących w Spółce.

8.1.2. Monitorowanie i pomiary usługi zagospodarowania odpadów

Szczegółowy sposób monitorowania i pomiaru realizowanej usługi zagospodarowania odpadów został określony w procedurze P-15 „Zagospodarowywanie odpadów”. Usługa jest monitorowana i mierzona przez pracowników uczestniczących w realizacji (na zasadzie samokontroli) oraz zgodnie z wymaganiami szczegółowych instrukcjach stanowiskowych. Monitorowanie i pomiar odbywa się pod kątem zgodności z wymaganiami obowiązujących dokumentów. Wszyscy pracownicy działający na rzecz Spółki ORLEN Eko mają obowiązek dąŜyć do osiągnięcia zgodności realizowanej usługi zagospodarowania odpadów z wymaganiami Klienta. Sposób postępowania, odpowiedzialności i uprawnienia do podejmowania decyzji dotyczących wyrobów niezgodnych z wymaganiami określone są w procedurze nr P-05 „Nadzór nad wyrobem niezgodnym”. Stosowanie niniejszej procedury ma zapewnić zidentyfikowanie wyrobu niezgodnego z wymaganiami i oznaczeniu (tam gdzie jest to moŜliwe) do momentu podjęcia decyzji odnośnie dalszego postępowania. 8.2. Badanie wypadków przy pracy, chorób zawodowych zdarzeń potencjalnie wypadkowych oraz wydarzeń wypadkowych bezurazowych.

Badania przyczyn źródłowych wypadków przy pracy, chorób zawodowych, zdarzeń potencjalnie wypadkowych oraz wydarzeń wypadkowych bezurazowych powinny słuŜyć identyfikowaniu wszelkich niezgodności w Zintegrowanym Systemie Zarządzania. Szczegółowy sposób postępowania w przypadku zaistnienia wypadku przy pracy został opisany w instrukcji bhp ORLEN Eko oraz w zarządzeniu Kompleksowego Systemu Prewencji Polskiego Koncernu Naftowego ORLEN SA. KaŜdy wypadek przy pracy oraz zdarzenie potencjalnie wypadkowe jest dokumentowane w „Rejestrze wypadków przy pracy dla ORLEN Eko”. Fakt zaistnienia wydarzenia wypadkowego bezurazowego jest odnotowany w „Rejestrze wydarzeń wypadkowych bezurazowych” Informacje związane z wypadkami przy pracy, zdarzeniami potencjalnie wypadkowymi oraz wydarzeniami wypadkowymi bezurazowymi są oceniane na Przeglądzie Zarządzania dokonywanym przez kierownictwo ORLEN Eko. O ile jest to konieczne podejmowane są działania korygujące zgodnie z procedurą P-04 „Niezgodności oraz działania korygujące i zapobiegawcze”.

8.3. Nadzór nad wyrobem niezgodnym

Tryb postępowania w przypadku stwierdzenia wyrobu niezgodnego z wymaganiami opisuje procedura P-05 „Nadzór nad wyrobem niezgodnym”. Identyfikacja wyrobu niezgodnego moŜe być dokonana w trakcie: 1. Kontroli jakości ścieków po następujących procesach:

- wydzielanie wapna podekarbonizacyjnego, - wydzielanie osadów biologicznych,


Strona 32 z 35

- wydzielanie i wstępna obróbka osadów, - wydzielanie osadów zaolejonych,

2. Kontroli jakości partii osadu biologicznego, wapna podekarbonizacyjnego lub wapnohumu w następujących procesach: - wydzielanie wapna podekarbonizacyjnego, - wydzielanie osadów biologicznych, - produkcji wapnohumu,

3. W trakcie usługi zagospodarowania wapnohumu. 4. W wyniku reklamacji od klienta. Fakt zaistnienia wyrobu niezgodnego jest odnotowywany w Raporcie zmianowym, Rejestrze wyrobów niezgodnych. Wszelkie podejmowane decyzje oraz odpowiedzialności za realizację tych decyzji są takŜe odnotowywane w w/w dokumentach. 8.4. Analiza danych

Wszystkie dane dotyczące funkcjonowania ZSZ w Spółce ORLEN Eko, zbierane podczas realizacji procesów głównych, pomocniczych oraz zarządzania są poddawane analizie. Analiza dokonywana jest na bieŜąco przez pracowników oraz przez Pełnomocnika ds. Pełnomocnik ds. Jakości, Środowiska i BHP. W przypadku zauwaŜenia niezgodności, lub potencjalnych niezgodności podejmowane są odpowiednie działania. Analiza danych o systemie przeprowadzana jest takŜe podczas przeglądu zarządzania. 8.5. Niezgodności oraz działania korygujące i zapobiegawcze

Wykrywanie niezgodności oraz podejmowanie działań eliminujących ich przyczyny jest waŜnym elementem procesu doskonalenia Zintegrowanego Systemu Zarządzania w ORLEN Eko. Niezgodności w ZSZ mogą być wykrywane w wyniku auditów, monitorowania i pomiarów kluczowych parametrów jakościowych/ środowiskowych/ bhp oraz reklamacji, skarg lub zaŜaleń klientów. Niezgodności mogą być identyfikowane w przypadku: - wyników raportów z auditów ZSZ, - stwierdzenia niezgodność funkcjonowania ZSZ z wymaganiami obowiązujących

dokumentów (Księgi, polityki, procedur, instrukcji), - stwierdzenia nieskuteczność podjętych działań korygujących, - wyników przeglądów kierownictwa (protokołów z Przeglądu ZSZ), - konieczności dostosowania Spółki do wymagań prawnych, - przekroczeń kluczowych parametrów jakościowych/ środowiskowych/ bhp określonych dla

procesów/wyrobów monitorowanych zgodnie z procedurą P-09 „Monitorowanie i pomiary”,

- negatywnych wyników kontroli przeprowadzanych przez organy zewnętrzne. - braku zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników oraz wypadków przy

pracy, - reklamacji/skarg zgłaszanych przez klientów oraz zainteresowane strony (np.

mieszkańców),


Strona 33 z 35

- stwierdzenia niezgodności w trakcie realizacji wyrobu. W tym przypadku tok

postępowania z wyrobem niezgodnym został opisany w procedurze P-05 „Postępowanie z wyrobem niezgodnym”.

Działania zapobiegawcze mogą być uruchamiane w przypadku: - niewykorzystania moŜliwości doskonalenia skuteczności działania ZSZ zmierzające do

poprawy jakości, zmniejszenia zagroŜeń i ryzyka zawodowego oraz zmniejszenia wpływu oddziaływania na środowisko,

- zjawisk zagraŜających pojawieniem się niezgodności (potencjalnych niezgodności), - wyników przeglądów zarządzania, - informacji odnośnie realizowanych procesów/ wyrobów, - zmian przepisów prawnych, - uwag/ zaleceń zgłaszanych przez klientów oraz zainteresowane strony, - obserwacji, spostrzeŜeń i uwag pracowników. 8.6. Audit wewnętrzny

Audity wewnętrzne są źródłem wiedzy o sprawności i skuteczności ZSZ, dlatego przywiązywana jest duŜa waga do kwalifikacji auditorów i profesjonalizmu w przeprowadzaniu auditów. Szczegóły postępowania określa procedura P-03 „Audit wewnętrzny”, której celem jest weryfikacja: wymagań norm, wymagań Zintegrowanego Systemu Zarządzania, zgodności zaplanowanych ustaleń dotyczących realizowanych wyrobów, skuteczności wdroŜenia i utrzymywania Zintegrowanego Systemu Zarządzania. Przynajmniej raz w roku zaplanowany jest przez Pełnomocnika ds. ZSZ w poszczególnych obszarach audit. Pełnomocnik ds. Jakości, Środowiska i BHP opracowuje Roczny plan auditów zweryfikowany i zatwierdzony przez Prezesa Zarządu. Roczny plan auditów jest opracowywany z uwzględnieniem: - znaczenie środowiskowe rozwaŜanych działań, - zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników, - wyniki monitorowania parametrów dotyczących BHP, jakości i środowiska, - status i waŜność procesów oraz auditowanych obszarów, - jak równieŜ wyniki wcześniejszych auditów. Plan auditów zawiera orientacyjne daty przeprowadzenia auditów oraz orientacyjne daty przeprowadzenia Przeglądu zarządzania dokonywanego przez najwyŜsze kierownictwo.

KaŜdorazowo przez auditora wiodącego w przypadku auditu sporządzony zostaje Raport z auditu/ reauditu zawierający zdefiniowane niezgodności oraz spostrzeŜone nieprawidłowości w zakresie niespełnienia wymagań dokumentacji ZSZ oraz norm ISO 9001:2000, ISO 14001:2004 oraz PN-N-18001:2004. 8.7. Przegląd zarządzania W zaplanowanych odstępach czasu, co najmniej raz w roku najwyŜsze kierownictwo przeprowadza przegląd zarządzania. Przedmiotem analizy są:


Strona 34 z 35

- parametry związane z realizacją celów dotyczących Polityki Jakości, Środowiska i BHP wraz

z oceną ich stopnia realizacji, - wyniki auditów, - informacje zwrotne od Klienta (reklamacje, uwagi, spostrzeŜenia), - informacji dotyczących oceny zadowolenia Klienta, - informacje odnośnie funkcjonowania procesów (mierniki realizacji procesów), - informacje na temat oceny zgodności z wymaganiami prawnymi i innymi, - informacje odnośnie niezgodności/ uwag/ błędów wynikłych w trakcie realizacji usług, - działania korygujące i zapobiegawcze realizowane w Spółce oraz ich status, - działań podjętych w następstwie wcześniejszych przeglądów zarządzania, - zmiany, które mogą wpływać na Zintegrowany System Zarządzania (informacje dotyczące

potencjalnych trendów procesów i usług, przepisy prawne, normy, itp.), - informacje odnośnie dostawców wyrobów (reklamacje do dostawców), - efekty działalności środowiskowej Spółki, - wyniki analiz wypadków przy pracy, chorób zawodowych i zdarzeń potencjalnie

wypadkowych, - zalecenia dotyczące doskonalenia. Na Przeglądzie zarządzania dokonuje się takŜe analizy adekwatności Polityki Jakości, Środowiska i BHP pod kątem: - czy polityka jest odpowiednia do celu istnienia Spółki, - jej zobowiązania do spełnienia wymagań i ciągłego doskonalenia skuteczności ZSZ, - realizacji celów ogólnych i przełoŜeń na cele szczegółowe, - publicznej dostępności, - zakomunikowania i jej zrozumienia przez wszystkich pracowników Spółki, - weryfikacji jej ciągłej przydatności. Dodatkowo Zarząd Spółki na podstawie omawianych na Przeglądzie zarządzania tematów określa i zapewnia zasoby potrzebne do: - wdraŜania i utrzymywania Zintegrowanego Systemu Zarządzania oraz ciągłego

doskonalenia jego skuteczności, - zwiększenia zadowolenia klienta polegającego na spełnieniu w maksymalny sposób jego

wymagań, Wszystkie działania i decyzje podjęte na Przeglądzie zarządzania są udokumentowane w formie Raportu z przeglądu Zintegrowanego Systemu Zarządzania, na którym zapisane zostają: - wnioski z przeglądu ZSZ, - dalsze działania związane z doskonaleniem skuteczności ZSZ i jego procesów oraz potrzeba

zmian w systemie łącznie z polityką i celami dotyczącymi ZSZ, - dalsze działania związane z doskonaleniem wyrobów biorąc pod uwagę wymagania

klientów, - potrzebne zasoby (ludzkie, finansowe, techniczne), - odpowiedzialni i terminy które wynikają z dokonanego przeglądu ZSZ.


Strona 35 z 35

8.8. Ciągłe doskonalenie

Spółka ORLEN Eko ciągle doskonali skuteczność Zintegrowanego Systemu Zarządzania poprzez wykorzystanie: - Polityki Jakości, Środowiska i BHP: cele ustanowione w polityce mają przełoŜenia na cele

i zadania szczegółowe, dla których o ile jest to moŜliwe definiuje się akceptowalne poziomy (wskaźniki) podnoszące skuteczność ZSZ (poziomy te są zdefiniowane w Programie Zintegrowanego Systemu Zarządzania),

- wyników auditów: stanowią podstawę do przeprowadzania działań korygujących lub zapobiegawczych, działania te poprzez systematyczną eliminację pojawiających się niezgodności oraz ich przyczyn powodują doskonalenie ZSZ,

- danych przygotowywanych do Przeglądu zarządzania. Wynikiem dokonanego przeglądu są wnioski oraz dalsze działania związane z doskonaleniem skuteczności ZSZ i jego procesów.

9. Wykaz załączników

Załącznik A – Mapa procesów Spółki ORLEN Eko, Załącznik B – Tabela powiązań pomiędzy normą ISO 9001:2000, ISO 14001:2004 oraz PN-N 18001:2004 a Księgą ZSZ, Załącznik C – Macierz korelacji pomiędzy procedurami Zintegrowanego Systemu Zarządzania i wymaganiami norm ISO 9001:2000, ISO 14001:2004 oraz PN-N-18001:2004.

Documents

Ksiêga Zintegrowanego Systemu Zarz¹dzania 2008 - ORLEN Eko3).pdf · Niniejsza Księga Zintegrowanego Systemu Zarządzania jest własnością Spółki ... Analiza danych 33 ... Procesy