100
KAYNAKLARIMIZ 1 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UZMANLIK SINAVLARINA HAZIRLIK KONU ANLATIMLI SORU BANKASI(CİLT 1- CİLT 2) 2 İŞYERİ HEKİMİ-DİĞER SAĞLIK PERSONELİ SINAVLARINA HAZIRLIK KONU ANLATIMLI SORU BANKASI 3 İGU-İH-DSP ORTAK GÜNCEL ÖSYM FORMATINDA DENEME KİTABIMIZ(50 ADET DENEME) -İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UZMANLIK SINAVLARINA HAZIRLIK KONU ANLATIMLI SORU BANKASI -İŞYERİ HEKİMİ-DİĞER SAĞLIK PERSONELİ SINAVLARINA HAZIRLIK KONU ANLATIMLI SORU BANKASI - İGU-İH-DSP ORTAK GÜNCEL ÖSYM FORMATINDA DENEME KİTABIMIZ(50 ADET DENEME) KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com WhatsApp sipariş:0538 376 96 73

KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

KAYNAKLARIMIZ

1 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UZMANLIK SINAVLARINA HAZIRLIK KONU ANLATIMLI SORU BANKASI(CİLT 1- CİLT 2)

2 İŞYERİ HEKİMİ-DİĞER SAĞLIK PERSONELİ SINAVLARINA HAZIRLIK KONU ANLATIMLI SORU BANKASI

3 İGU-İH-DSP ORTAK GÜNCEL ÖSYM FORMATINDA DENEME KİTABIMIZ(50 ADET DENEME)

-İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UZMANLIK SINAVLARINA HAZIRLIK KONU ANLATIMLI SORU BANKASI -İŞYERİ HEKİMİ-DİĞER SAĞLIK PERSONELİ SINAVLARINA HAZIRLIK KONU ANLATIMLI SORU BANKASI - İGU-İH-DSP ORTAK GÜNCEL ÖSYM FORMATINDA DENEME KİTABIMIZ(50 ADET DENEME)

KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com WhatsApp sipariş:0538 376 96 73

Page 2: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:
Page 3: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:
Page 4: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

KİTAP İSTEME ADRESİ: isgkitap.com WhatsApp sipariş: 0538 376 96 73 FACEBOOK GRUP ADI: İSG A.B.C UZMANLIK SINAVINA HAZIRLANIYORUZ FACEBOOK GRUP LİNKİ: https://www.facebook.com/groups/187093401668875/?multi_permalinks=962963907415150&notif_id=1572767629185238&notif_t=feedback_reaction_generic İNSTAGRAM: yunus_kaya_isg MAİL: [email protected] YOUTUBE: İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLIK SINAVLARINA HAZIRLIK-YUNUS KAYA https://www.youtube.com/channel/UCc-L5r1NaNhn9wqgudohnaw?view_as=subscriber

YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK 2020 MAYIS ÖZET VE HAP NOT ÇALIŞMASI HAKKINDA

ÇALIŞMALAR YAYINLANMA TARİHİ-FORMAT

YAYINLANMA ADRESLERİ

ÖZET 1 16 MART-PDF isgkitap.com-“ İSG A.B.C UZMANLIK SINAVINA HAZIRLANIYORUZ”FACEBOOK GRUBU

ÖZET-2 23 MART-PDF isgkitap.com-“ İSG A.B.C UZMANLIK SINAVINA HAZIRLANIYORUZ” FACEBOOK GRUBU

ÖZET-3 30 MART-PDF isgkitap.com-“ İSG A.B.C UZMANLIK SINAVINA HAZIRLANIYORUZ” FACEBOOK GRUBU

ÖZET-4 6 NİSAN-PDF isgkitap.com-“ İSG A.B.C UZMANLIK SINAVINA HAZIRLANIYORUZ” FACEBOOK GRUBU

HAP NOT 13 NİSAN-PDF isgkitap.com- “İSG A.B.C UZMANLIK SINAVINA HAZIRLANIYORUZ” FACEBOOK GRUBU

ÖZET VE HAP NOT ÇALIŞMALARIMIZ ÜCRETSİZDİR. GEREKLİ KONU VE SORU ÇÖZÜM ÇALIŞMALARININ TAMAMLANMASINDAN SONRA GENEL TEKRAR VE BİLGİ YENİLEME AMAÇLIDIR. SADECE ÖZET VE HAP NOTLAR SINAV KAZANMANIZ İÇİN YETERLİ OLMAYABİLİR. BAŞARILAR DİLERİZ. YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK

Page 5: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:
Page 6: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

ÖZET-3(4 BÖLÜM) KONULAR

35 İşyerlerinde acil durumlar hakkında yönetmelik

36 Sağlık ve güvenlik işaretleri yönetmeliği

37 Havalandırma ve iklimlendirme prensipleri

38 Basit basınçlı kaplar yönetmeliği

39 Basınçlı ekipmanlar yönetmeliği

40 Kapalı alanlarda iş sağlığı ve güvenliği

41 Ekranlı araçlarla çalışmalarda sağlık ve güvenlik önlemleri hakkında yönetmelik

42 Elle taşıma işleri yönetmeliği

43 Maden işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği

44 Kişisel koruyucu donanımların işyerlerinde kullanılması hakkında yönetmelik

45 Kişisel koruyucu donanımlar yönetmeliği(2019)

46 İş ekipmanlarının kullanımında sağlık ve güvenlik şartları yönetmeliği

47 İş güvenliği uzmanlarının görev, yetki, sorumluluk ve eğitimleri hakkında yönetmelik

48 Meslek hastalıkları

49 Postalar halinde işçi çalıştırılarak yürütülen işlerde çalışmalara ilişkin özel usul ve esaslar hakkında yönetmelik

50 Asbestle çalışmalarda sağlık ve güvenlik önlemleri hakkında yönetmelik

51 Asgari ücret yönetmeliği

52 Atık yönetimi yönetmeliği

53 Büyük endüstriyel kazaların önlenmesi ve etkilerinin azaltılması hakkında yönetmelik

54 Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin usul ve esasları hakkında yönetmelik

55 Çalışanların patlayıcı ortamların tehlikelerinden korunması hakkında yönetmelik

56 Çalışma gücü ve meslekte kazanma gücü kaybı oranı tespit işlemleri yönetmeliği

57 İş sağlığı ve güvenliği etiği

58 Çocuk ve genç işçilerin çalıştırılma usul ve esasları hakkında yönetmelik

59 Gebe veya emziren kadınların çalıştırılma şartlarıyla emzirme odaları ve çocuk bakım yurtlarına dair yönetmelik

60 Hazırlama, tamamlama ve temizleme işleri yönetmeliği

61 İşyeri hekimi ve diğer sağlık personelinin görev, yetki,sorumluluk ve eğitimleri hakkında yönetmelik

62 İşyerlerinde işin durdurulmasına dair yönetmelik

63 Kadın çalışanların gece postalarında çalıştırılma koşulları hakkında yönetmelik

Page 7: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

64 Kanserojen veya mutajen maddelerle çalışmalarda sağlık ve güvenlik önlemleri hakkında yönetmelik

65 Sağlık kuralları bakımından günde azami yedi buçuk saat veya daha az çalışılması gereken işler hakkında yönetmelik

66 Tarımda iş aracılığı yönetmeliği

67 Maddelerin ve karışımların sınıflandırılması, etiketlenmesi ve ambalajlanması hakkında yönetmelik

Page 8: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

35-İŞYERLERİNDE ACİL DURUMLAR HAKKINDA YÖNETMELİK

Acil durum: İşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım, doğal afet gibi acil müdahale, mücadele, ilkyardım veya tahliye gerektiren olayları ifade eder. Acil durum planı: İşyerlerinde meydana gelebilecek acil durumlarda yapılacak iş ve işlemler dahil bilgilerin ve uygulamaya yönelik eylemlerin yer aldığı plandır. Güvenli yer: Acil durumların olumsuz sonuçlarından çalışanların etkilenmeyeceği mesafede veya korunakta belirlenmiş yeri,ifade eder. Acil durum planı: (1)Acil durum planı, tüm işyerleri için tasarım veya kuruluş aşamasından başlamak üzere acil durumların belirlenmesi, bunların olumsuz etkilerini önleyici ve sınırlandırıcı tedbirlerin alınması, görevlendirilecek kişilerin belirlenmesi, acil durum müdahale ve tahliye yöntemlerinin oluşturulması, dokümantasyon, tatbikat ve acil durum planının yenilenmesi aşamaları izlenerek hazırlanır.

Acil durumların belirlenmesi: (1)İşyerinde meydana gelebilecek acil durumlar aşağıdaki hususlar dikkate alınarak belirlenir: a)Risk değerlendirmesi sonuçları. b)Yangın, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım ve patlama ihtimali. c)İlk yardım ve tahliye gerektirecek olaylar. ç)Doğal afetlerin meydana gelme ihtimali. d)Sabotaj ihtimali. Önleyici ve sınırlandırıcı tedbirler: (1)İşveren, belirlediği mümkün ve muhtemel acil durumların oluşturabileceği zararları önlemek ve daha büyük etkilerini sınırlandırmak üzere gerekli tedbirleri alır. (2)Acil durumların olumsuz etkilerinden korunmak üzere tedbirler belirlenirken gerekli olduğu durumda ölçüm ve değerlendirmeler yapılır. (3)Alınacak tedbirler, risklerden korunma ilkelerine uygun olur ve toplu korumayı esas alır.

ACİL DURUM GÖREVLİLERİ(DESTEK ELEMANLARI)

Görevliler

Çok tehlikeli işler

Tehlikeli işler

Az tehlikeli işler

Arama, kurtarma ve tahliye

30 çalışan-1

40 çalışan-1

50 çalışan-1

Yangınla mücadele

30 çalışan-1

40 çalışan-1

50 çalışan-1

İlk Yardım

10 çalışan-1

15 çalışan-1

Her 20 çalışan için-1

İŞ YERİ ACİL EYLEM PLANI YENİLEME SÜRELERİ/YIL

Çok tehlikeli 2

Tehlikeli 4

Az tehlikeli 6

Page 9: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Aynı çalışma alanını birden fazla işverenin paylaşması durumunda Acil durum planlaması: Yürütülen işler için diğer işverenlerin yürüttüğü işler de göz önünde bulundurularak acil durum planı işverenlerce ortaklaşa hazırlanır. Bir işyerinde bir veya daha fazla alt işveren bulunması halinde acil durum planlarının hazırlanması İşyerinin bütünü için asıl işveren, kendi çalışma alanı ve yaptıkları işler ile sınırlı olmak üzere alt işverenler sorumludur. Bir aydan kısa süreli işlerde Acil durum planlaması: İşyerinin veya yapılacak işin mahiyeti itibarıyla çalışanları doğrudan etkilemesi muhtemel acil durumlar için bu Yönetmelik kapsamında yapılan özel görevlendirmeler işverence yapılır ve çalışanlar özel görevi bulunanlar ve acil durumlar ile ilgili bilgilendirilir.

Acil durum planı asgarî aşağıdaki hususları kapsayacak şekilde dokümante edilir: (1)Acil durum planı asgarî aşağıdaki hususları kapsayacak şekilde dokümante edilir: a)İşyerinin unvanı, adresi ve işverenin adı. b)Hazırlayanların adı, soyadı ve unvanı. c)Hazırlandığı tarih ve geçerlilik tarihi. ç)Belirlenen acil durumlar. d)Alınan önleyici ve sınırlandırıcı tedbirler. e)Acil durum müdahale ve tahliye yöntemleri. f)Aşağıdaki unsurları içeren işyerini veya işyerinin bölümlerini gösteren kroki: 1)Yangın söndürme amaçlı kullanılacaklar da dâhil olmak üzere acil durum ekipmanlarının bulunduğu yerler. 2)İlkyardım malzemelerinin bulunduğu yerler. 3)Kaçış yolları, toplanma yerleri ve bulunması halinde uyarı sistemlerinin de yer aldığı tahliye planı. 4)Görevlendirilen çalışanların ve varsa yedeklerinin adı, soyadı, unvanı, sorumluluk alanı ve iletişim bilgileri. 5)İlk yardım, acil tıbbi müdahale, kurtarma ve yangınla mücadele konularında işyeri dışındaki kuruluşların irtibat numaraları. (2)Acil durum planının sayfaları numaralandırılarak; hazırlayan kişiler tarafından her sayfası paraflanıp, son sayfası imzalanır ve söz konusu plan, acil durumla mücadele edecek ekiplerin kolayca ulaşabileceği şekilde işyerinde saklanır. (3)Acil durum planı kapsamında hazırlanan kroki bina içinde kolayca görülebilecek yerlerde asılı olarak bulundurulur.

36-SAĞLIK VE GÜVENLİK İŞARETLERİ YÖNETMELİĞİ

İşaret levhası: Geometrik bir şekil, renkler ve bir sembol veya piktogramın kombinasyonu ile özel bilgi ileten ve yeterli aydınlatma ile görülebilir hale getirilmiş levhayı ifade eder. KOLAY EZBERLE: Tanımda:Geometrik bir şekil var ise tanım işaret levhasıdır. Sağlık ve güvenlik işaretleri: Özel bir nesne, faaliyet veya durumu işaret eden levha, renk, sesli veya ışıklı sinyal, sözlü iletişim ya da el-kol işareti yoluyla iş sağlığı ve güvenliği hakkında bilgi ya da talimat veren veya tehlikelere karşı uyaran işaretlerdir. Sembol veya piktogram: Bir durumu tanımlayan veya özel bir davranışa sevk eden ve bir işaret levhası veya ışıklandırılmış yüzey üzerinde kullanılan şekli ifade eder. KOLAY EZBERLE:

Page 10: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Tanımda: Işıklandırılmış yüzey var ise sembol veya piktogram tanımıdır.

İşaretlerin birlikte ve birbirinin yerine kullanılması: Aynı derecede etkili ise, aşağıdaki işaretlerden herhangi biri kullanılabilir: – Engel veya düşme tehlikesi olan yerlerde; işaret levhası veya güvenlik rengi – Işıklı işaret, sesli sinyal veya sözlü iletişim – El işaretleri veya sözlü iletişim Aşağıda belirtilen işaretler birlikte kullanılabilir: – Işıklı işaret ve sesli sinyal – Işıklı işaret ve sözlü iletişim – El işaretleri ve sözlü iletişim

Page 11: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

KK k -KOLAY EZBERLE Yasaklayıcı işaretlerde Kırmızı kısımlar işaret alanının en az % 35’ini kapsayacaktır. (Diğer işaretler en az % 50’sini kapsar)

Uyarı işaretleri: Temel nitelikler,Üçgen şeklinde Sarı zemin üzerine siyah piktogram, siyah çerçeve Sarı kısımlar işaret alanının en az % 50’sini kapsayacaktır.

Page 12: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

UYARI İŞARETLERİ

Parlayıcı madde veya

yüksek ısı Patlayıcı madde Toksik (Zehirli) madde

Aşındırıcı madde Radyoaktif madde Asılı yük

İş makinası Elektrik tehlikesi Tehlike

Lazer ışını Oksitleyici madde İyonlaştırıcı olmayan

radyasyon

Kuvvetli manyetik alan

Engel Düşme tehlikesi

Page 13: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Biyolojik risk Düşük sıcaklık Zararlı veya tahriş

edici madde

isgkitap.com-BAŞARININ ADRESİ

Page 14: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

“ÜSTÜNE AİT OLMAYAN İŞE KARIŞMA”

Page 15: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Aşağıdaki tabloda yer alan hususlar, güvenlik rengi kullanılan tüm işaretlere uygulanır.(Renkler ve manaları önemli. Bilinmeli)

RENK

ANLAMI VEYA

AMACI

TALİMAT VE BİLGİ

Kırmızı

Yasak işareti

Tehlikeli hareket veya davranış

Tehlike alarmı

Dur, kapat, düzeneği acil durdur, tahliye et

Yangınla mücadele ekipmanı

Ekipmanların yerinin gösterilmesi ve tanımlanması

Sarı

Uyarı işareti

Dikkatli ol, önlem al, kontrol et

Mavi (1)

Zorunluluk İşareti

Özel bir davranış yada eylem "Kişisel koruyucu donanım kullan"

Yeşil

Acil çıkış, ilk yardım işareti

Kapılar, çıkış yerleri ve yolları, ekipman, tesisler

Tehlike yok Normale dön

1) Mavi:

Sadece dairevi bir şekil içinde kullanıldığında emniyet rengi olarak kabul edilir.

Parlakturuncu (2)

Emniyet işaretleri dışında sarı yerine kullanılabilir. Özellikle zayıf doğal görüş şartlarında floresan özellikli bu renk çok dikkatçekicidir.

Page 16: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:
Page 17: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:
Page 18: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ

Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler: Isı-Nem,Hava akım hızı,Termal radyasyon,Havada bulunan kirletici unsurlar.

ÖLÇÜLEN

ÖLÇÜM YAPAN CİHAZ

Akım şiddeti Ampermetre

Hava akım hızı Anemometre,Velometre, Kata termometre ,Pilot tüpü

Ses ,gürültü Dozimetre,Odyometre,Desibelmetre,Sonometre

Nem Higrometre,Psikrometre

Sıcaklık Termometre

Radyant ısı Glob termometre

Etkin sıcaklık Kata termometre

Basınç Barometre,Manometre

Işık şiddeti Lüks metre

Gerilim Voltmetre

Patlayıcı parlaycı gaz Eksplozimetre

Direnç Ohmmetre

Radyasyon

Dozimetre,spektrometre,Geiger müller dedektörü,sintilasyon dedektörleri,Orantılı sayaçlar

Titreşim Vibrasyon Dedektörü(Okta bantları)

Toz Ölçümü Konimetre,Filtreli aletler,Gravimetre,ısısal Çökeltici,Tindalometre,Elektrostatikpresipitatör+

Isı konforonu etkileyen kişisel faktörler: Kişinin hareket edip etmemesi Kişinin üzerine giydiği giysilerin ısıyı tutup tutmamaları Metabolik ısı üretimi Metabolik ısı, insan metabolizmasının çeşitli aktivite durumunda ürettiği ısı enerjisi değeridir. hareketsiz insan için 50 W/m2 Yetişkin bir insanın genel olarak saatte 30 metreküp temiz havaya ihtiyacı vardır WHO tarafından önerilen nem ve hava akım hızları: Nem: 18.5 derecede %45-65 Hava Akım Hızı: Rahatlatıcı : 0.11-0.15 m/sn Rahatsız edici:0.5 m/s Uluslar arası standartlara göre: Vücut sıcaklığının 38 derece üzerine çıkmaması veya 1 saatte 1 dereceden fazla yükselmemesi önerilmektedir. Hava akımı: oturarak yapılan çalışmalarda 0.3 m/sn, İnce işlerde 0.1 m/sn olması tercih edilmeli Havalandırma sınıfları: 1-Doğal havalandırma: Baca ve rüzgar etkisi 2-Mekanik havalandırma: Vantilatörlü ve aspiratörlü - Mekanik Girişli Doğal Çıkış: (Vantilatörlü) - Doğal Girişli Mekanik Çıkış: (Aspiratörlü) - Mekanik Giriş-Mekanik Çıkış: (Vantilatörlü ve aspiratörlü)

Page 19: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

3-Kapalı çalışma metotları

Cıva: Benzen ve karbondioksitin buhar yoğunluğu havaya göre ağır olduğundan, hava menfezleri zemine yakın altta olmalı. Normal şartlarda işyerinin tavan yüksekliği en az 3 metre olmalıdır İşyerlerinde kişi başına düşen serbest alan miktarı en az 2,5 metrekare olmalıdır Çalışma yerlerinde kişi başına düşen hava hacmi en az 10 metreküp olmalıdır. Kapalı işyerleri günde en az 1 defa 1 saatten aşağı olmamak üzere baştan başa havalandırılacaktır Koğuşlarda kişi başına düşen hava hacmi en az 12 metreküp olmalıdır. Koğuşlarda tavan yüksekliği 280 santimetreden aşağı olmayacak ve adam başına düşen hava hacmi, en az 12 metreküp olarak hesap edilecektir.

YER YÜKSEKLİK(M) KİŞİ BAŞINA DÜŞEN HAVA (M3)

Büro 3 10

Makine Atölyesi 4 10

Koğuş 2.8 12

Kurşunla çalışılan yer 3.5 15

Kaynak Atölyesi 5 284

38-BASİT BASINÇLI KAPLAR YÖNETMELİĞİ

Bu Yönetmelik, aşağıdaki özelliklere sahip seri olarak imal edilen basit basınçlı kapları (bundan sonra “kap” olarak anılacaktır) (kapsar): a)Kaynaklı, 0,5 bar’dan daha yüksek iç basınca tabi tutulması amaçlanan, hava ve azot gazı içeren ve

yakma amacı dışında kullanılan kaplar.

b)Alaşımsız çelikten veya alaşımsız alüminyumdan veya yaşlandıkça sertleşmeyen alüminyum

alaşımından yapılmış olan, basınç altında kabın direncine katkıda bulunan parçalar ve donanımlar.

c)Dışa doğru bombeleşerek kapatılmış, dairesel kesitli ve/veya düz uçları silindirik olan kısımla aynı

eksen etrafında dönen silindirik bölümden veya iki bombeli ucu aynı eksen etrafında dönen bir

silindirik bölümün herhangi birinden yapılan kap.

ç)Kabın azami çalışma basıncı 30 bar’dan fazla ve bu basınç ile kabın kapasitesi (PS x V’nin çarpımı)

10.000 bar × litreden fazla olmayan kaplar.

d)Asgari çalışma sıcaklığı –50°C’den düşük; azami çalışma sıcaklığı ise çelik için 300°C’den, alüminyum

veya alüminyum alaşımlı kaplar için 100°C’den fazla olmayan kaplar.

Bu YönetmeliK(Kapsamadığı)

a)Arıza durumunda radyoaktif yayılıma neden olabilecek, özellikle nükleer amaçlı kullanım için

tasarlanmış basınçlı kapları,

b) Özellikle gemi ve uçakların çalıştırılması veya içine yerleştirilmesi amacına yönelik basınçlı kapları,

c)Yangın söndürücüleri kapsamaz.

(1)PS x V çarpımı 50 bar x litreyi geçen kaplar Ek-I’de belirtilen temel güvenlik gerekliliklerini yerine getirir. (2)PS x V çarpımı 50 bar x litre veya daha az olan kaplar, genel kabul görmüş mühendislik ilkelerine uygun olarak tasarımlanır ve imal edilir.

Page 20: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

İmalatçılar, AB uygunluk beyanını ve teknik dosyayı, kabın piyasaya arz edildiği tarihten itibaren saklaması: İmalatçılar, AB uygunluk beyanını ve teknik dosyayı, kabın piyasaya arz edildiği tarihten itibaren 10 yıl

boyunca saklar.

Kapların basınçlı parçalarını imal etmek için kullanılan malzemeler:

a)Kaynak yapılabilir.

b)Asgari çalışma sıcaklığındaki kopmanın parça parça veya kırılgan tip kırılmaya yol açmaması için

şekil verilebilir süneklikte ve toklukta olur.

c)Yaşlanmadan olumsuz şekilde etkilenmez.

Basit basınçlı kaplar yönetmeliğine göre çelik kaplarda her mamuldeki karbon miktarı:

Her mamuldeki karbon miktarı % 0,25’ten, kükürt ve fosfor miktarı % 0,05’ten az olur.

c)Her mamul aşağıda belirtilen mekanik özelliklere sahip olur: i) Azami çekme mukavemeti Rm,max580 N/mm² ’den az olur. Alüminyum kaplar:

Alaşımsız alüminyumdaki alüminyum miktarı en az % 99,5 olmalı ve madde 1.1.b’de belirtilen

alaşımlar azami çalışma sıcaklığında, taneler arası korozyona yeterli direnci gösterir.

Ayrıca bu malzemeler aşağıda belirtilen gereklilikleri karşılar:

a)Tavlanmış durumda temin edilir.

b)Her ürün aşağıda belirtilen mekanik özelliklere sahip olur:

i)Azami gerilme direnci Rm,max en çok 350 N/mm2 olur.

ii)Kırılmadan sonraki uzama:

- A ≥ %16 test parçası haddeleme yönüne paralel olarak alınırsa.

- A ≥ %14 test parçası haddeleme yönüne dik olarak alınırsa.

Silindirik bölümün ve uçların gerçek et kalınlığı:

Çelik kaplarda 2 mm’den, -Alüminyum veya alaşımlı alüminyum kaplarda, 3 mm’den az olmaz.

Et kalınlığı,

Kapların ortam sıcaklığında, azamî çalışma basıncının en az beş katı basınca dayanabilecek şekilde,

kalıcı çevresel deformasyon faktörü % 1’den daha fazla olmamak üzere dayanabileceği öngörülerek

tayin edilir.

Ek bilgiler:

1. Zorlayıcı testler: Basınçlı kap üzerinde bulunan her noktanın belirli bir kuvvetle zorlanmasıdır.

a) Hidrolik test: Basınçlı kabın tamamı veya bir kısmının uygun şartlarda bir sıvı ile doldurulup

basınçlandırılması, izlenmesi ve boşaltılarak sonuçlarının irdelenmesi tekniğidir.

b) Pnömatik test: Basınçlı kabın tamamı veya bir kısmının uygun şartlarda bir gaz ile doldurulup

sıkıştırılması, izlenmesi ve boşaltılarak sonuçlarının irdelenmesi tekniğidir.

2. Zorlayıcı olmayan testler : Basınçlı kabın hassas yerlerinin özel yöntemlerle incelenmesidir. Basınçlı

kaba zorlayıcı test tekniklerinin uygulanmasında sakınca görülmesi halinde uygulanırlar.

Gözle muayene testi -Sıvı sızdırma testi (Penetrasyon testi)

Manyetik partiküler testi -Islak floor ışığı testi

Radyografi testi (gamma ve x-ray) -Ultrasonik test

Bir parti incelendiğinde onaylanmış kuruluş, kapların teknik dosyaya uygun olarak imal edilmesini ve

kontrol edilmesini sağlar ve partideki her bir kap üzerinde kabın gücünü kontrol etmek amacıyla

tasarım basıncının 1,5 katına eşit bir basınçta Ph hidrostatik test veya eşdeğer etkiye sahip pnömatik

test gerçekleştirir.

Page 21: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Pnömatik test, testin gerçekleştirildiği Üye Devlet tarafından test güvenlik prosedürlerinin kabulüne

tabi olur.

CE işareti ve ibareleri:

PS x V çarpımı 50 bar x litreyi aşan kaplarda “CE İşareti Yönetmeliğinde belirtilen CE işareti olmalıdır

ve CE işaretinin yılının son iki basamağı yazılır.

Basit basınçlı kaplar yönetmeliğine göre bir kap grubu aynı tipteki modellerden en fazla kaç kaptan oluşur? Bir kap grubu aynı tipteki modellerden en fazla 3.000 kaptan oluşur.

Semboller

A Kırılma sonrası uzama (Lo = 5,65√So) %

A80 mm Kırılma sonrası uzama (Lo = 80 mm) %

KCV Bükme kopma enerjisi J/cm2

P Tasarım basıncı Bar

PS Azami çalışma basıncı Bar

Ph Hidrostatik veya pnömatik test basıncı Bar

Rp0,2 Zorlama mukavemetinin %0,2'si N/mm2

ReT Azami çalışma sıcaklığındaki akma mukavemeti N/mm2

ReH Üst akma noktası N/mm2

Rm Gerilme mukavemeti N/mm2

Rm, max Azami gerilme mukavemeti N/mm2

Rp1,0 Zorlama mukavemetinin %1,0'ı N/mm2

Tmax Azami çalışma sıcaklığı °C

Tmin Asgari çalışma sıcaklığı °C

V Kabın kapasitesi L

P-Tasarım basıncı-Bar

39-BASINÇLI EKİPMANLAR YÖNETMELİĞİ

Basınçlı Ekipmanlar Yönetmeliği kapsam alanı: 3 mart 2018 cumartesi resmi gazetede yayımlanan Basınçlı ekipmanlar yönetmeliğine göre maksimum izin verilebilen PS basıncı 0,5 bar’dan daha büyük olan basınçlı ekipmanları kapsar. Kapsamadığı alanlar: (2)Bu Yönetmelik aşağıda belirtilen hususları kapsamaz:

Page 22: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

a)Herhangi bir akışkan veya maddeyi, kıyı veya açıkta bulunan bir tesise ya da bu tesisten taşımak için tasarlanmış, özellikle boru hatları için tasarlanmış olan ekli her türlü ekipmanı da içeren ve tesisin içinde bulunan son izolasyon cihazını da kapsayacak ve bu cihazdan başlayacak boru veya boru sistemini de içeren boru hattı. (Basınç düşürme istasyonları veya basınç istasyonlarında bulunabilecek standart basınçlı ekipmanlar hariç). b)Suyun tedariki, dağıtımı ve boşaltılması için şebekeler ve ilgili ekipmanlar, basınçlı su taşıma boruları, basınç tünelleri, hidroelektrik tesisler için basınç şaftı ve bunların ilgili özel aksesuarları. c)3/11/2016 tarihli ve 29877 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Basit Basınçlı Kaplar Yönetmeliği (2014/29/AB) altındaki basınçlı kaplar. ç)30/11/2000 tarihli ve 24246 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Aerosol Kaplar Yönetmeliğinin kapsamındaki aerosol kaplar. d) Aşağıdaki mevzuat ile belirlenen araçların işlevleri ile ilgili ekipmanlar: 1) 28/6/2009 tarihli ve 27272 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliği (2007/46/AT). 2)14/8/2014 tarihli ve 29088 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tarım ve Orman Araçlarının Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/167/2013). 3)22/8/2015 tarihli ve 29453 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İki veya Üç Tekerlekli Motorlu Araçların ve Dört Tekerlekli Motosikletlerin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/168/2013). e)16 ncı maddede belirtildiği gibi Kategori I’den yüksek olmayacak şekilde sınıflandırılmış ve aşağıdaki Yönetmeliklerden birinin kapsadığı ekipmanlar: 1)3/3/2009 tarihli ve 27158 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Makine Emniyeti Yönetmeliği (2006/42/AT) . 2)29/6/2016 tarihli ve 29757 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Asansör Yönetmeliği (2014/33/AB). 3)2/10/2016 tarihli ve 29845 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Belirli Gerilim Sınırları için Tasarlanan Elektrikli Ekipman ile İlgili Yönetmelik (2014/35/AB). 4)7/6/2011 tarihli ve 27957 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tıbbi Cihaz Yönetmeliği. 5)1/4/2011 tarihli ve 27892 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gaz Yakan Cihazlara Dair Yönetmelik (2009/142/AT). 6)30/6/2016 tarihli ve 29758 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Muhtemel Patlayıcı Ortamlarda Kullanılan Teçhizat ve Koruyucu Sistemler ile İlgili Yönetmelik (2014/34/AB). f)Silahlar, mühimmat ve harp malzemeleri. g)Özellikle nükleer amaçlı kullanım için tasarlanan ve yanlış kullanım sonucunda radyoaktif salınıma sebep olabilecek ekipmanlar. ğ)Kuyu başı, kontrol patlama önleyiciler, boru manifoldları ve bunların tüm ekipmanlarını içerecek şekilde petrol, gaz veya jeotermal keşif ve sondaj endüstrisinde kuyu basıncını sınırlamak ve/veya kontrol etmek amaçlı yeraltı deposunda kullanılan kuyu kontrol ekipmanı. h) Basıncın belirgin bir tasarım faktörü olmadığı, statik ve dinamik işlevsel etkileri veya diğer işlevsel etkileri karşılayabilecek yeterli dayanıklılık, sertlik veya kararlılığa sahip olan ve buna uygun olarak malzemesi seçilmiş, boyutları belirlenmiş ve üretilmiş mahfazaları ve makineleri kapsayan aşağıda belirtilen ekipmanlar: 1)Türbin ve içten yanmalı motorları içeren motorlar. 2) Buharlı motorlar, gaz/buhar türbinleri, turbo jeneratörler, kompresörler, pompalar ve çalıştırma düzenekleri. ı) Fırın soğutma sistemleri, sıcak hava geri kazanıcıları, toz emiciler ve sıcak fırın egzoz gazı temizleyicileri dahil olmak üzere yüksek fırınlar, fırın soğutma, gaz değiştiriciler, eritme, yeniden eritme, gazını alma, çelik, demir ve demir dışı metallerin döküm tepsileri dahil olmak üzere doğrudan tasfiye döküm ocakları. i)Şalt tesisi, şalter kontrol ünitesi, transformatör ve dönen makinalar gibi yüksek gerilim ekipmanları için mahfazalar. j) Elektrik ve telefon kabloları gibi aktarma sistemlerinin muhafazası için basınçlı borular.

Page 23: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

k)Gemiler, roketler, uçaklar ve hareket edebilir deniz araçları ile tekneler üzerinde kullanılmak veya bunların hareketini sağlamak üzere kurulmuş olan ekipmanlar. l)Taşıt lastikleri, hava yastıkları, oynamak için kullanılan toplar, şişme botlar ve diğer benzeri esnek muhafazadan oluşan basınçlı ekipmanlar. m)Egzoz ve emme susturucuları. n)Son tüketim için karbonatlı içeceklerin şişe veya teneke kutuları. o)PS x V çarpımı 500 bar x litreden fazla olmayan ve izin verilen maksimum basıncı 7 bar'ı geçmeyen içeceklerin dağıtım ve nakliyesi için tasarlanmış kaplar. ö)24/10/2013 tarihli ve 28801 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik ve 31/12/2012 tarihli ve 28514 sayılı 4 üncü mükerrer Resmî Gazete’de yayımlanan Taşınabilir Basınçlı Ekipmanlar Yönetmeliği (2010/35/AB) tarafından kapsanan ekipmanlar ve Uluslararası Denizcilikle İlgili Tehlikeli Madde Kodları ve Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu anlaşmaları tarafından kapsanan ekipmanlar. p)Sıcak su ısıtma sistemindeki radyatör ve borular. r)Sıvının üzerindeki gaz basıncı 0,5 bar’dan fazla olmayan sıvıları depolamak için tasarlanmış kaplar. Basınçlı ekipman: Kaplar, borular, emniyet ve basınç aksesuarları, uygulaması varsa basınçlı ekipmanın basınç içeren kısımlarına bağlı flanş, nozul, kaplin, destekler, kaldırma kulpları vb. elemanları ifade eder. Basınçlı aksesuarlar: İşlevsel fonksiyona ve basınç taşıyıcı hazneye sahip cihazlardır. Güvenlik aksesuarları: Güvenlik vanası, patlama diskli güvenlik aletleri, bel verme çubukları, kontrollü basınç düşürme güvenlik sistemleri (CSPRS) gibi doğrudan basınç sınırlandırma aletleri de dâhil izin verilen limitlerin aşılmasına karşı basınçlı ekipmanı korumak amacına yönelik cihazlar ve basınç ve sıcaklık anahtarları, akışkan seviyesi anahtarları ve güvenlikle ilgili her türlü ölçme kontrol ve düzenleme cihazları (SRMCR) gibi basınç düzeltme amacına yönelik veya kapatma ya da kapatmayla birlikte tamamen durdurmayı sağlayan sınırlayıcı cihazlardır.

UYGUNLUK DEĞERLENDİRME PROSEDÜRLERİNİN UYGULANACAĞI KATEGORİLER

Kategori I Kategori II Kategori III Kategori IV

Modül A

Modül A2 Modül D1 Modül E1

1) Modül B (tasarım tipi) + D 2) Modül B (tasarım tipi) + F 3) Modül B (üretim tipi) + E 4) Modül B (üretim tipi) + C2 5) Modül H

1) Modül B (üretim tipi) + D 2) Modül B (üretim tipi) + F 3) Modül G 4) Modül H1

Hidrostatik test basıncı: Basınçlı kaplar için, 3.2.2 maddesinde bildirilen hidrostatik test basıncı, aşağıdakilerden daha az olmaz; - Azami izin verilebilen basınç ve azami izin verilebilen sıcaklığı dikkate alınarak hizmetteki basınçlı ekipmanın maruz kaldığı azami basıncın 1,25 katsayısı ile çarpılmasına denk gelen değer veya - Daha yüksek değerler için azami izin verilebilir basıncın 1,43 ile çarpılmasına denk gelen değer. NOT:Hizmetteki kaplar için 1.25-1,43(Basınçlı ekipmanlar yönetmeliği) Tasarım aşamasındaki kaplar:1.5(Basit basınçlı kaplar yönetmeliği)

Page 24: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Basınçlı kap çeşitleri şunlardır: Kazanlar, kompresörleri, gaz tüpleri, hava tankları, LPG tankları, sınai gaz tankları, kriojenik tanklar, otoklavlar, boru hatları, hidrolik akışkan devreleri, pnömatik akışkan devreleri, soğutma üniteleri, hidroforlar vb Kazan dairelerinin tasarımında dikkate alınması gereken hususlar şunlardır: -Yangın ve patlamalara dayanıklı malzemeler ve mümkünse çelik konstrüksiyon yapı tarzı seçilmelidir. -Ses ve ısı yalıtımı tekniklerinin uygulanmalıdır. -Kapı ve pencereler dışarı açılacak şekilde yapılmalıdır. -Tavan hafif malzemeden yapılmalıdır. -Tabii havalandırmaya müsait olmalıdır.

BASINÇLI KAPLARDA HİDROSTATİK TEST (3 YÖNETMELİĞE GÖRE)-isgkitap.com

1-BASINÇLI EKİPMANLAR YÖNETMELİĞİ(2014/68/AB) EK-l-BELİRLİ BASINÇLI EKİPMANLAR İÇİN ÖZEL NİCEL GEREKLER 7.4. Hidrostatik test basıncı - Azami izin verilebilen basınç ve azami izin verilebilen sıcaklığı dikkate alınarak hizmetteki basınçlı ekipmanın maruz kaldığı azami basıncın 1,25 katsayısı ile çarpılmasına denk gelen değer veya - Daha yüksek değerler için azami izin verilebilir basıncın 1,43 ile çarpılmasına denk gelen değer.

2-BASİT BASINÇLI KAPLAR YÖNETMELİĞİ(2014/29/AB) EK-ll-2.3.KAP KONTROLLERİ b) Bir parti incelendiğinde onaylanmış kuruluş, kapların teknik dosyaya uygun olarak imal edilmesini ve kontrol edilmesini sağlar ve partideki her bir kap üzerinde kabın gücünü kontrol etmek amacıyla tasarım basıncının 1,5 katına eşit bir basınçta Ph hidrostatik test veya eşdeğer etkiye sahip pnömatik test gerçekleştirir.Pnömatik test, testin gerçekleştirildiği Üye Devlet tarafından test güvenlik prosedürlerinin kabulüne tabi olur.

3-İŞ EKİPMANLARININ KULLANIMINDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ŞARTLARI YÖNETMELİĞİ EK-lll-2.1. BASINÇLI KAP VE TESİSATLAR 2.1.1. Basınçlı kaplarda temel prensip olarak hidrostatik test yapılması esastır. Bu testler, standartlarda aksi belirtilmediği sürece işletme basıncının 1,5 katı ile ve bir yılı aşmayan sürelerle yapılır.

40-KAPALI ALANLARDA ÇALIŞMALARDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

Kapalı ortamların özellikleri: -Tamamen veya kısmen kapatılmış sınırlı bir hacim - Kısıtlı giriş ve çıkışlar - Sınırlı miktarda hava Kapalı Alanlardaki Tehlikeler: Yetersiz oksijen bulunan atmosfer-Fazla oksijen bulunan atmosfer -Parlayıcı atmosfer Toksik atmosfer -Aşırı soğuk veya sıcaklık-Yutulma tehlikeleri Gürültü, kaygan/ıslak zeminler, düşen cisimler

Page 25: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

41-EKRANLI ARAÇLARLA ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA

YÖNETMELİK

Ekranlı araçlarla çalışmalarda sağlık ve güvenlik önlemleri hakkındaki yönetmelik (Kapsamı) (1)Bu Yönetmelik, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamına giren ve ekranlı araçlarla çalışmaların yapıldığı tüm işyerlerini kapsar. (2)Bu Yönetmelik hükümleri aşağıdakileri kapsamaz) a)Hareketli makine ve araçların kumanda kabinlerinde ve sürücü mahallinde, b)Taşıma araçlarında aracın kumandasındaki bilgisayar sistemlerinde, c)Toplumun kullanımına açık bilgisayar sistemlerinde, ç)İşyerinde kullanımı sürekli olmayan taşınabilir sistemlerde, d)Hesap makineleri, yazar kasa ve benzeri veri veya ölçüm sonuçlarını gösteren küçük ekranlı cihazlarda, e)Ekranlı daktilolarda, uygulanmaz. Ekranlı araç: Uygulanan işlemin içeriğine bakılmaksızın ekranında harf, rakam, şekil, grafik ve resim gösteren her türlü aracı ifade eder. Eğitim, özellikle aşağıdaki konuları içerir: a)Ekranlı araçlarla çalışmalarda riskler ve korunma yolları b)Doğru oturuş c)Gözlerin korunması ç)Gözleri en az yoran yazı karakterleri ve renkler d)Çalışma sırasında gözleri kısa sürelerle dinlendirme alışkanlığı e)Gözlerin, kas ve iskelet sisteminin dinlendirilmesi f)Ara dinlenmeleri ve egzersizler Ekranlı araçlarla çalışanların göz muayeneleri :

(1)İşyerinde, ekranlı araçlarla çalışmaya başlamadan önce ve ekranlı araçlarla çalışmadan

kaynaklanabilecek görme zorlukları yaşandığında çalışanların göz muayeneleri yapılır. (2) Ekranlı araçlarla çalışmalarda operatörlerin gözlerinin korunması için; a) Ekranlı araçlarla çalışmaya başlamadan önce, b) Yapılan risk değerlendirmesi sonuçlarına göre işyeri hekimince belirlenecek düzenli aralıklarla, c)Ekranlı araçlarla çalışmadan kaynaklanabilecek görme zorlukları yaşandığında,yapılır.

Page 26: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

42-ELLE TAŞIMA İŞLERİ YÖNETMELİĞİ

Elle taşıma işi: (1)Elle taşıma işi; bir veya daha fazla çalışanın bir yükü kaldırması, indirmesi, itmesi, çekmesi, taşıması veya hareket ettirmesi gibi işler esnasında, işin niteliği veya uygun olmayan ergonomik koşullar nedeniyle özellikle bel veya sırtının incinmesiyle sonuçlanabilecek riskleri kapsayan nakletme veya destekleme işlerini ifade eder. Genel yükümlülük: (1)İşveren; a)İşyerinde yüklerin elle taşınmasına gerek duyulmayacak şekilde iş organizasyonu yapmak ve yükün uygun yöntemlerle, özellikle mekanik sistemler kullanılarak taşınmasını sağlamak için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür. b)Yükün elle taşınmasının kaçınılmaz olduğu durumlarda, ek-1`de yer alan hususları dikkate alarak elle taşımadan kaynaklanan riskleri azaltmak için uygun yöntemler kullanılmasını sağlar ve gerekli düzenlemeleri yapar. İş ve işin yapıldığı yerin organizasyonu: (1)İşveren, yükün elle taşınmasının kaçınılmaz olduğu durumlarda; a)İşin mümkün olduğu kadar sağlık ve güvenlik şartlarına uygun yapılabilmesi için işyerinde gerekli düzenlemeleri yapar. b)Yapılan işteki sağlık ve güvenlik koşullarını değerlendirirken ek-1`de yer alan hususları ve yüklerin özelliklerini de göz önünde bulundurur. c)Özellikle çalışanların sırt ve bel incinme risklerini önlemek veya azaltmak için, ek-1`de yer alan hususlar doğrultusunda çalışma ortamının özellikleri ve yapılan işin gereklerine uygun önlemleri alır. Bireysel risk faktörleri: (1)Elle taşıma işlerinde, özel politika gerektiren grupların etkilenebileceği tehlikelere karşı korunması için; 6331 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi ile 15 inci maddesinin uygulanmasında ek-2`de belirtilen hususlar dikkate alınır. Çalışanların bilgilendirilmesi ve eğitimi: (1)İşveren; elle taşıma işlerinde çalışanların ve/veya temsilcilerinin, çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerine ilişkin mevzuat hükümlerini de dikkate alarak aşağıdaki konularda bilgilendirilmelerini ve eğitilmelerini sağlar:

Page 27: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

a)Bu Yönetmelik uyarınca sağlık ve güvenliğin korunmasına yönelik alınan tedbirler, b)Taşınan yükle ilgili genel bilgiler ve mümkünse yükün ağırlığı ile eksantrik yüklerin en ağır tarafının ağırlık merkezi, c)Bu Yönetmelikte belirtilen hususları da dikkate alarak yüklerin doğru olarak nasıl taşınacağı ve yanlış taşınması halinde ortaya çıkabilecek riskler. Çalışanların görüşlerinin alınması ve katılımlarının sağlanması: (1) İşveren; bu Yönetmelikte belirtilen konular ile ilgili çalışanların veya temsilcilerinin, 6331 sayılı Kanunun 18 inci maddesine uygun olarak görüşlerini alır ve katılımlarını sağlar.

Yükle ilgili risk faktörleri 1. Yükün özellikleri Yük; - Çok ağır veya çok büyükse, - Kaba veya kavranılması zorsa, - Dengesiz veya içindekiler yer değiştiriyorsa, - Vücuttan uzakta tutulmasını veya vücudun eğilmesini veya bükülmesini gerektiren bir konumdaysa, - Özellikle bir çarpma halinde yaralanmaya neden olabilecek yoğunluk ve şekildeyse, elle taşınması, bilhassa sırt ve bel incinmesi riskine neden olabilir.

2. Fiziksel güç gereksinimi İş; - Çok yorucu ise, - Sadece vücudun bükülmesi ile yapılabiliyorsa, - Yükün ani hareketi ile sonuçlanıyorsa, - Vücut dengesiz bir pozisyonda iken yapılıyorsa, bedenen çalışma şekli ve harcanan güç, bilhassa sırt ve bel incinmesi riskine neden olabilir. 3. Çalışma ortamının özellikleri - Çalışılan yer, işi yapmak için yeterli genişlik ve yükseklikte değil ise, - Zeminin düz olmamasından kaynaklanan düşme veya kayma tehlikesi varsa, - Çalışma ortam ve şartları, çalışanların yükleri güvenli bir yükseklikte veya uygun bir vücut pozisyonunda taşımasına uygun değil ise, - İşyeri tabanında veya çalışılan zeminlerde yüklerin indirilip kaldırılmasını gerektiren seviye farkı varsa, - Zemin veya üzerinde durulan yer dengesiz ise, - Sıcaklık, nem veya havalandırma uygun değil ise, bilhassa sırt ve bel incinmesi riskini artırabilir. 4. İşin gerekleri Aşağıda belirtilen çalışma şekillerinden bir veya birden fazlasını gerektiren işler bilhassa sırt ve bel incinmesi riskine neden olabilir. - Özellikle vücudun belden dönmesini gerektiren aşırı sık veya aşırı uzun süreli bedensel çalışmalar, - Yetersiz ara ve dinlenme süresi, - Aşırı kaldırma, indirme veya taşıma mesafeleri, - İşin gerektirdiği, çalışan tarafından değiştirilemeyen çalışma temposu.

Page 28: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Bireysel risk faktörleri

Çalışanlar; - Yapılacak işi yürütmeye fiziki yapılarının uygun olmaması, - Uygun olmayan giysi, ayakkabı veya diğer kişisel eşyaları kullanmaları, - Yeterli ve uygun bilgi ve eğitime sahip olmamaları, durumunda risk altında olabilirler. Elle taşıma işi: Bir veya daha fazla çalışanın bir yükü kaldırması, indirmesi, itmesi, çekmesi, taşıması veya hareket ettirmesi gibi işler esnasında, işin niteliği veya uygun olmayan ergonomik koşullar nedeniyle özellikle bel veya sırtının incinmesiyle sonuçlanabilecek riskleri kapsayan nakletme veya destekleme işlerini ifade eder. Sırt ve bel incinmesi : -Yük Çok ağır veya çok büyükse, Kaba veya kavranılması zorsa, - Dengesiz veya içindekiler yer değiştiriyorsa, - Vücuttan uzakta tutulmasını veya vücudun eğilmesini veya bükülmesini gerektiren bir konumdaysa, - Özellikle bir çarpma halinde yaralanmaya neden olabilecek yoğunluk ve şekildeyse, elle taşınması, bilhassa sırt ve bel incinmesi riskine neden olabilir.

43-MADEN İŞYERLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETMELİĞİ

Tanımlar: Ayak: Maden içerisinde iki galeri arasında cephe halinde üretim yapılan yeri ifade eder. Bür: Yerüstüyle bağlantısı olmayan kuyuya denir. Cep: Galeri, varagel ve vinç dip ve başlarıyla ara katlarında ve ızgaralarda görevli çalışanların ve ateşleme görevlilerinin korunmaları amacıyla serbestçe sığınabilecekleri biçimde yapılan yuvalarıdır. Freno: Varagel üzerinde taşımayı sağlayan sistemdir. KOLAY EZBERLE: Varagel ile karıştırma! Freno:Fren sistemi çağrışım yapsın(tanımında sistem var) Grizu: Metanın havayla karışımını ifade eder. Ocak: Kuyuları ve giriş çıkış yollarıyla yeraltındaki bütün kazıları, bu kazılardan çıkan pasanın çıkartıldığı yatımlı ve düz galerileri, diğer yolları ve üretim yerlerini, çıkarma, taşıma, havalandırma tesislerini, yeraltında kullanılan enerjinin sağlanmasında ve iletilmesinde kullanılan sabit tesisleri, açık işletmelerde giriş çıkış yolları ile tüm maden kazıları, bu kazılardan çıkan pasanın döküldüğü döküm sahalarıdır. Röset: Kuyu ve başaşağıların dip ve başlarının katlardaki yatay yollarla olan bağlantı yerlerini ifade eder. Sıkılama: Lağım deliklerine patlayıcı madde konulduktan sonra kalan boşluğun gerektiği biçimde doldurulmasını ifade eder.

Page 29: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Lağım: Taş içerisinde sürülen galeridir. Topuk: İşletmelerde güvenlik için bırakılan maden kısımlarıdır. Varagel: Dolu araba aşağıya inerken boş arabanın yukarıya çıkmasını sağlayan ve karşılıklı ağırlık esasına göre, eğimli düzey üzerinde fren ve halat kullanılarak yapılan taşıma yerini ifade eder. KOLAY EZBERLE: Var-a-gel :Taşıma yeri(Bir yere varıp gelmek ) Yeraltı ve yerüstü maden işlerinin yapıldığı işyerleri: Madenlerin yeraltı veya yerüstünden çıkarılması Madenlerin çıkarma amacıyla araştırılması Çıkarılan madenlerin işlenmesi hariç Satışa hazırlanması işlerini, ifade eder

Maden işyerlerinde tatbikatlar : İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmeliğe uygun olarak yeterli ilk yardım donanımı sağlanır ve (Değişik ibare:RG24/3/2016-29663)en geç 6 ayda bir olmak üzere düzenli olarak gerekli tatbikatlar yapılır.

Ferdi kurtarıcı değişim istasyonları: İşveren;Yeraltı kömür madenlerinde faaliyet alanının herhangi bir yerinde iş sağlığı ve güvenliğini etkileyecek olayın (göçük, gaz ve toz patlaması, zehirli veya boğucu gaz intişarı ve benzeri)meydana gelmesi durumunda tüm çalışanların acil durum planında belirtilen kaçış güzergâhlarına uygun olarak sağlıklı ve güvenli bir şekilde yer üstüne intikalini sağlamak için; Faaliyet alanları ile yeryüzüne çıkış ağzı arasında oksijenli ferdi kurtarıcı değişim (Mülga ibare:RG-24/3/2016-29663) (...) istasyonları kurmak zorundadır. Oksimakineli ferdi kurtarıcı değişim istasyonlarında bulunacak donanım sayısı ve ekipman sayısı : (Değişik:RG-24/3/2016-29663) İşveren, (a) bendinde belirtilen istasyonlarda bulunacak donanım sayısı ve ekipmanını, acil durumlarda o istasyondan yararlanması beklenen çalışan sayısının en az %10 fazlası olacak şekilde belirler.

EK-1 SONDAJLA MADEN ÇIKARILAN İŞLERİN YAPILDIĞI İŞYERLERİ İLE YERALTI VE YERÜSTÜ MADEN

İŞLERİNİN YAPILDIĞI İŞYERLERİNDE UYGULANACAK ASGARİ GENEL HÜKÜMLER

Yeraltı maden ocaklarında, yeraltında çalışacakların giriş-çıkışlarının ve bulundukları yerlerin her an doğru bir şekilde yerüstünde takip edilebileceği sistemin özellikleri: İşyerlerinde çalışanlara dair kayıtlar tutulur. Ocağa giriş ve çıkışlar ile çalışanların bulunduğu yerler belirtilerek kayıt altına alınır. (Ek cümleler:RG-10/3/2015-29291)(3) Ayrıca, yeraltı maden ocaklarında, yeraltında çalışacakların giriş-çıkışlarının ve bulundukları yerlerin her an doğru bir şekilde yerüstünde takip edilebileceği bir sistem kurulur. Bu sistemde kullanılan ekipmanlar, kablolar ve tamamlayıcı unsurların yeraltında yaşanan göçük, su baskını, patlama, yangın gibi acil hallere karşı korumalı olması ve bu hallerde de çalışabilir durumda olması sağlanır. Sistem tarafından tutulan kayıtlar en az bir yıl süreyle saklanır.

Ocaklara girme: - Ocak yönetimince yazılı izin verilmemiş kimseler ocağa giremezler. Yazılı izin almış olanlar ise, ocağa ancak yetkili bir çalışanın eşliğinde girebilirler. - Bu Yönetmelikte öngörülen kayıtların tutulmasından ve saklanmasından işveren sorumludur. - Her işyerinde işveren tarafından atanmış, çalışmanın devam ettiği sürece görev yapacak, yeterli beceri ve uzmanlığa sahip yetkili kişi veya kişiler bulunur.

Page 30: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Ocaklardaki gözetim ve denetim: - Yapılan tüm çalışmalarda, çalışanların sağlık ve güvenliğinin korunmasının sağlanması için işverence atanan, yeterli beceri ve uzmanlığa sahip yetkili kişi veya kişiler tarafından gerekli gözetim ve denetim yapılır.Sağlık ve güvenlik dokümanında, gerekli görülmesi halinde çalışılan yerler gözetim yapan kişi tarafından her vardiyada en az bir defa kontrol edilir. Yetkili kişi olma kriterlerine sahip olmak şartıyla yukarıda belirtilen gözetim görevini işverenin kendisi üstlenebilir. 6. Patlayıcı maddeler ve ateşleyiciler 6.1. Patlayıcı maddelerin ve ateşleyici malzemelerin depolanması, taşınması ve kullanılması, sadece ateşleyiciler tarafından yapılır. Bu işler, çalışanlar için risk oluşturmayacak şekilde organize edilir ve yürütülür.

Patlayıcı madde depolarının yakınında çalışma yapılırken, yangın ve patlamaya neden olunmaması için sağlık ve güvenlik tedbirleri alınır ve hiçbir tutuşturucu kaynakla çalışma yapılmaz. 50 kilogramdan az patlayıcı madde bulunan depolara ana yoldan 90 derecelik bir, daha çok patlayıcı madde bulunan depolara 90 derecelik iki dirsek oluşturan yolla girilmeli ve patlayıcı madde deponun son kısmına konulmalıdır. Bir patlama olasılığına karşı, patlayıcı madde depolarının karşısına, dirseklerden en az üç metre derinlikte hız kesici cepler yapılmalıdır. Yeraltı deposunda, sıcaklığın 8 dereceden aşağı ve 30 dereceden yukarı olmaması sağlanır. Patlayıcı madde dağıtımı, depo çıkışındaki özel bir cepte yapılır ve buralarda statik elektrik boşalmasına karşı gereken tedbirler alınır.

Ateşleyici, manyeto ve sandıkların anahtarlarını kendi üzerinde bulundurur. Ateşleyicinin vücudundaki statik elektriğin boşaltılması için gerekli tedbirler alınır. Bir kişinin taşıyabileceği patlayıcı madde miktarı 10 kilogramı geçemez.

6.6. Patlayıcı madde depolarında, patlayıcı madde ve bu maddelerin tüketim kaydı tutulur. 6.7. Patlayıcı madde lağım deliği iyice temizlendikten ve gerekli hallerde yastık maddesi yerleştirildikten sonra doldurulur ve sıkılandıktan sonra ateşlenir. Sıkılama maddesinin boyu 40 santimetreye kadar olan kartuşlar için 35 santimetredir. Fazla her kartuş için, kartuş boyunun yarısı kadar, sıkılama maddesi eklenir. Patlayıcı maddenin boyu, delik derinliğinin yarısını geçemez. Artan boşluk, sıkılama maddesiyle doldurulur. Sorumlu kişiler, sıkılama madde ve gereçlerini ateşleme yerinin yakınında bulundururlar. Lağım deliklerinin doldurulması ve sıkılanması, bizzat ateşleyici veya onun gözetim ve sorumluluğu altında bu konuda deneyimli usta veya çalışan tarafından yapılır. Kartuşlar lağım deliklerine şekillerinin bozulmamasına özen gösterilerek zorlanmadan sokulur. Sıkılama iletken olmayan özel çubuklarla yapılır. Fitiller ve kapsüller özel kapsül pensesiyle sıkıştırılır. Kapsüller kartuşlara ateşleme yapılacağı sırada yerleştirilir ve lağım delikleri ancak ateşlenecekleri zaman doldurulur. 6.8. Kapsül tellerinin uçlarının temizlenmesi, birbirlerine ve ateşleme tellerine bağlanması ve ateşlenmesi işini bizzat ateşleyici yapar. Lağım atılacak yeri en son ateşleyici terk eder. Beşten çok lağımın aynı zamanda ateşlenmesi seri halinde elektrikle yapılır. Yanıcı ve parlayıcı gazlar bulunan tozların yanması ve patlaması tehlikesi olan ocaklarda, fitille ateşleme yapılamaz.

Lağım atıldıktan sonra, elektrikli ateşlemede en az 5 dakika, fitil veya benzeri ateşlemede 1 saat geçmeden ve yetkili kimseler tarafından dikkatle muayene edilip tehlike kalmadığı bildirilmedikçe ateşleme alanına kimsenin girmesine izin verilmez.

Lağım deliğinde patlamamış patlayıcı maddenin kaldığı veya bundan kuşkulanıldığı takdirde, ortamın güvenliği sağlanıncaya kadar ateşleme alanına kimse giremez. Patlamamış patlayıcı madde artıkları, bir sorumlu kişinin gözetiminde, mümkünse o lağımı delen çalışan tarafından, patlamamış lağım deliğinin en az 30 santimetre yakınında, ona paralel başka bir delik delinip doldurularak ateşlenir.

Page 31: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Patlayıcı maddelere ilişkin yönerge: Patlayıcı maddelerin taşınması ve depo edilmesine ilişkin esaslar hususunda, ilgili mevzuat hükümlerinin de göz önünde tutulduğu ve aşağıdaki ayrıntıları kapsayan bir yönerge hazırlanır. Bu Yönergede; a) Patlayıcı madde depolarının yerini gösterir planlar, b) Ateşleyiciler ile patlayıcı madde depolarına girmeye yetkili çalışanların listesi, c) Patlayıcıları nem, bozulma ve donmaya karşı korumak için alınacak tedbirler, ç) Patlayıcı madde tüketim planı, d) Tecrit (ayırma) tedbirleri, e) Havalandırma, f) Patlama ve yangına karşı alınacak tedbirler, g) Yangın halinde gaz ve dumanların boşaltılması, ğ) Patlayıcı maddelerin taşınmasına dair kuralları, ile ilgili hususlar yer alır.

Maden ocaklarında Çalışma gerilimi kaç voltun üzerinde ise, elektrik kaçağı yapabilecek elektrikli aygıtlar ve madeni kısımlar, topraklamayla güvenlik altına alınır? Çalışma gerilimi 42 voltun üzerinde ise, elektrik kaçağı yapabilecek elektrikli aygıtlar ve madeni kısımlar, topraklamayla güvenlik altına alınır.

Ocaklarla ilgili genel bilgiler: Kendiliğinden yanmaya elverişli madenlerde, bekleme barajları dahil olmak üzere gerekli tedbirler alınır. Yangın veya sızdırmazlık bekleme barajları üretimi biten panoların ya da herhangi bir yangın riskine karşı asgari olarak her üretim panosunun alt taban ve üst taban yollarında kurulur, bunlar dışında kurulacak bölgeler sağlık ve güvenlik dokümanında belirlenir. Ocağın ana hava giriş ve çıkışında bir yangın tehlikesine karşı, ocağın giriş ve çıkışını tamamen kapatabilecek miktarda malzeme bulundurulur. Üretimi biten eski imalat ve panolardaki kalıcı bekleme barajları hava sızdırmaz, basınca dayanıklı ve tahrip olmayacak şekilde kurulur ve ocak gazları yönünden sürekli kontrol altında bulundurulur. Bu barajlar, baraj arkalarında oluşabilecek gaz basıncı ve su baskınına karşı dayanımı hesaplanarak kurularak sağlık ve güvenlik dokümanında belirtilir.Barajların arkasında bulunan oksijen, metan, karbonmonoksit, hidrojensülfür vb. ocak gazları ile sıcaklık ölçümleri 10 günde bir, değişiklik tespit edilmesi halinde sürekli yapılır ve kayıt altına alınır. Barajların açılmasında gerekli güvenlik tedbirleri alınır. Bu barajlar hazırlanacak olan yeraltı çalışma planlarında gösterilir.

Dirsek oluşturma: 50 kilogramdan az patlayıcı madde bulunan depolara ana yoldan 90 derecelik bir, daha çok patlayıcı madde bulunan depolara 90 derecelik iki dirsek oluşturan yolla girilmeli ve patlayıcı madde deponun son kısmına konulmalıdır. Hız kesici cepler: Bir patlama olasılığına karşı, patlayıcı madde depolarının karşısına, dirseklerden en az üç metre derinlikte hız kesici cepler yapılmalıdır.

Yeraltı deposunda sıcaklık : Yeraltı deposunda, sıcaklığın 8 dereceden aşağı ve 30 dereceden yukarı olmaması sağlanır. Patlayıcı madde dağıtımı, depo çıkışındaki özel bir cepte yapılır ve buralarda statik elektrik boşalmasına karşı gereken tedbirler alınır.

Page 32: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Bir kişinin taşıyabileceği patlayıcı madde miktarı : Ateşleyici, manyeto ve sandıkların anahtarlarını kendi üzerinde bulundurur. Ateşleyicinin vücudundaki statik elektriğin boşaltılması için gerekli tedbirler alınır. Bir kişinin taşıyabileceği patlayıcı madde miktarı 10 kilogramı geçemez.

Maden ocaklarında destek elemanlarının eğitimi destek eleman sayısı: İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmeliğe uygun olarak, çalışanlar herhangi bir acil durumda nasıl davranmaları gerektiği konusunda eğitilirler.Arama, kurtarma ve tahliye konusunda yeterli sayıda destek elemanı görevlendirilir. İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmeliğin 11 inci maddesinin birinci fıkrası kapsamında görevlendirilen destek elemanı sayısının 10’dan az olduğu ocaklarda en az 10 çalışanın konu ile ilgili eğitim alması sağlanır. Çalışan sayısının 10’dan az olduğu durumlarda bu eğitimi her çalışanın alması sağlanır.Bu eğitimler; yapılan işin niteliğine uygun olarak ve gerekli teorik ve pratik eğitimleri içerecek şekilde verilir, belgelendirilir ve bu eğitimler her altı ayda bir yenilenir.

Yer altı ve yerüstü maden işyerlerinde arama, kurtarma ve tahliye ekiplerinin hızlı ve etkili bir şekilde müdahale edebilmesi için uygun bir kurtarma istasyonu kurulur.Ancak, yarıçapı en çok kaç kilometre olan alan içinde bulunan maden işyerleri, merkezi bir yerde, ortaklaşa bir kurtarma istasyonu kurabilirler? Ancak, yarıçapı en çok 50 kilometre olan alan içinde bulunan maden işyerleri; merkezi bir yerde, ortaklaşa bir kurtarma istasyonu kurabilirler. Bu hüküm, aynı işyerinin çeşitli ocakları için de geçerlidir. İşyerleri, bu istasyonun kuruluş ve yönetim giderlerini, çalıştırdıkları çalışanların sayısına göre aralarında paylaşırlar Sondajla maden çıkarılan işlerin yapıldığı işyerleri ile yeraltı ve yerüstü maden işlerinin yapıldığı işyerlerinde kaç ayda bir acil durum planları yenilenir? Güvenlik tatbikatları: (Değişik cümle:RG-10/3/2015-29291) İşyerlerinde altı ayda bir acil durum planları yenilenir, tatbikatlar en geç altı ayda bir yapılır. Sondajla maden çıkarılan işlerin yapıldığı işyerleri ile yeraltı ve yerüstü maden işlerinin yapıldığı işyerlerinde tatbikatlar en geç kaç ayda bir yapılır? Tatbikatlar en geç altı ayda bir yapılır.

EK-2

YERÜSTÜ MADEN İŞLERİNİN YAPILDIĞI İŞYERLERİNDE UYGULANACAK ASGARİ ÖZEL HÜKÜMLER Elle kazı ve yükleme yapılan açık ocaklarda kademe yüksekliği 3 metreyi geçemez.

Bu ocaklarda şev açısı ise, jeolojik ve yapısal özellikler de dikkate alınarak: Sağlam arazide 60 dereceyi, Çöküntülü ve ezik arazide, kum, çakıl ve dere tortuları olan yerlerde, killi tabakalarda, ayrışıma uğramış kalkerlerde, parçalanmış volkanik taş ve tüflerde 45 dereceyi, Kaygan ve sulu yerlerde 30 dereceyi geçemez. KOLAY EZBERLE: Sağlam arazi şev açısı: 60 SAĞLAM-ÇÖK-KAYGAN ARAZİ Çöküntülü ve ezik arazı: 45 60 - 45 - 30 Kaygan ve sulu arazi: 30 (EZBER KODU)

Page 33: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

GENEL BİLGİLER

YER ALTI MADEN İŞLERİ

OKSİJEN 0/0 19'dan az ise

METAN 0/0 2'den çok ise

KARBONDİOKSİT 0/0 0.5'ten çok ise

KARBONMONOKSİT 0/0 0.005'ten çok ise (50 ppm 'den çok ise)

HİDROJENSÜLFÜR 0/0 0.002'ten çok ise (20 ppm 'den çok ise)

Ve diğer tehlikeli gazlar bulunan yerlerde mevcut olan tehlikeyi bertaraf etmek amacıyla ,önleyici faaliyetler ve kurtarma çalışmaları dışında çalışma yapılamaz

GRİZULU MADEN OCAKLAR

METAN

0/01'den çok ise, 0/0 1'in altına düşene kadar ölçümler aralıksız yapılır.Patlayıcı madde kullanılmaz

0/0 1.5'den çok ise, İletkenlerin ve elektrikli aygıtların gerilimi derhal kesilir ve şartlar düzelmedikçe yeniden verilmez.

0/0 2'den çok ise Çalışanların kurtarılması ve grizunun temizlenmesi dışında çalışma yapılmaz.

Bütün grizulu ocakların, havalandırma planında tespit edilen istasyonlarında, en geç 10 günde bir gerekli ölçümler yapılır

44-KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN İŞYERLERİNDE KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK

(2)Bu Yönetmelik, aşağıda belirtilen kişisel koruyucu donanımları kapsamaz. a)Özel olarak çalışanın sağlığını ve güvenliğini korumak üzere yapılmamış sıradan iş elbiseleri ve üniformalar, b)Afet ve acil durum birimlerinin müdahale faaliyetlerinde kullandıkları ekipman, c)Türk Silahlı Kuvvetleri, genel kolluk kuvvetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı gibi kamu düzeninin sağlanmasına yönelik kurumların faaliyetlerinde kullandıkları kişisel koruyucular, ç)Kara taşımacılığında kullanılan kişisel koruyucular, d)Spor ekipmanı, e)Nefsi müdafaayı veya caydırmayı hedefleyen ekipman, f)Riskleri ve istenmeyen durumları saptayan ve ikaz eden taşınabilir cihazlar.

b)Kişisel koruyucu donanım: 29/11/2006 tarihli ve 26361 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği esas alınmak üzere; 1)Çalışanı, yürütülen işten kaynaklanan, sağlık ve güvenliği etkileyen bir veya birden fazla riske karşı koruyan, çalışan tarafından giyilen, takılan veya tutulan, bu amaca uygun olarak tasarımı yapılmış tüm alet, araç, gereç ve cihazları, 2)Kişiyi bir veya birden fazla riske karşı korumak amacıyla üretici tarafından bir bütün haline getirilmiş cihaz, alet veya malzemeden oluşmuş donanımı, 3)Belirli bir faaliyette bulunmak için korunma amacı olmaksızın taşınan veya giyilen donanımla birlikte kullanılan, ayrılabilir veya ayrılamaz nitelikteki koruyucu cihaz, alet veya malzemeyi, 4)Kişisel koruyucu donanımın rahat ve işlevsel bir şekilde çalışması için gerekli olan ve sadece bu tür donanımlarla kullanılan değiştirilebilir parçalarını, ifade eder.

Page 34: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM LİSTESİ

1.BAŞ KORUYUCULARI 1.1. Endüstride (madenler, inşaat sahaları ve diğer endüstriyel alanlar) kullanılan koruyucu baretler 1.2. Saçlı derinin korunması (kepler, boneler, siperlikli veya siperliksiz saç fileleri) 1.3. Koruyucu başlık (kumaştan veya geçirimsiz kumaştan yapılmış boneler, kepler, gemici başlıkları ve benzeri)

2. KULAK KORUYUCULARI 2.1. Kulak tıkaçları ve benzeri cihazlar 2.2. Tam akustik baretler 2.3. Endüstriyel baretlere uyan kulaklıklar 2.4. Düşük frekanslı kapalı devre haberleşme alıcısı olan kulak koruyucuları 2.5. İç haberleşme donanımlı kulak koruyucuları

3.GÖZ VE YÜZ KORUYUCULARI 3.1.Gözlükler 3.2.Kapalı gözlük (dalgıç tipi gözlük) 3.3. X-ışını gözlüğü, lazer ışını gözlüğü, ultra-viyole, kızılötesi, görünür radyasyon gözlükleri 3.4.Yüz siperleri 3.5.Ark kaynağı maskeleri ve baretleri (elle tutulan maskeler, koruyucu baretlere takılabilen maskeler veya baş bantlı maskeler)

4.SOLUNUM SİSTEMİ KORUYUCULARI 4.1. Gaz, toz ve radyoaktif toz filtreli maskeler 4.2.Hava beslemeli solunum cihazları 4.3.Takılıp çıkarılabilen kaynak maskesi bulunduran solunum cihazları 4.4.Dalgıç donanımı 4.5.Dalgıç elbisesi

5. EL VE KOL KORUYUCULARI 5.1.Özel koruyucu eldivenler: Makinelerden (delinme, kesilme, titreşim ve benzeri) Kimyasallardan Elektrikten Sıcak ve soğuktan 5.2.Tek parmaklı eldivenler 5.3.Parmak kılıfları 5.4 Kolluklar 5.5.Ağır işler için bilek koruyucuları (bileklik) 5.6. Parmaksız eldivenler 5.7. Koruyucu eldivenler

6.AYAK VE BACAK KORUYUCULARI 6.1.Normal ayakkabılar, botlar, çizmeler, uzun botlar, güvenlik bot ve çizmeleri 6.2.Bağları ve kancaları çabuk açılabilen ayakkabılar 6.3.Parmak koruyuculu ayakkabılar 6.4.Tabanı ısıya dayanıklı ayakkabı ve ayakkabı kılıfları 6.5.Isıya dayanıklı ayakkabı, bot, çizme ve tozluklar 6.6.Termal ayakkabı, bot, çizme ve kılıfları 6.7.Titreşime dayanıklı ayakkabı, bot, çizme ve kılıfları 6.8. Antistatik ayakkabı, bot, çizme ve kılıfları 6.9. İzolasyonlu ayakkabı, bot, çizme ve kılıfları 6.10. Zincirli testere operatörleri için koruyucu bot ve çizmeler 6.11.Tahta tabanlı ayakkabılar 6.12.Takıp çıkarılabilen ayak üst kısmı koruyucuları 6.13.Dizlikler 6.14.Tozluklar 6.15.Takılıp çıkarılabilen iç tabanlıklar (ısıya dayanıklı, delinmeye dayanıklı, ter geçirmez) 6.16.Takılıp çıkarılabilen çiviler (buz, kar ve kaygan yüzeylere karşı

7. CİLT KORUYUCULARI 7.1.Koruyucu kremler / merhemler

Page 35: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

8.GÖVDE VE KARIN BÖLGESİ KORUYUCULARI 8.1.Makinelerden korunmak için kullanılan koruyucu yelek, ceket ve önlükler (delinme, kesilme, ergimiş metal sıçramalarına karşı) 8.2.Kimyasallara karşı kullanılan koruyucu yelek, ceket ve önlükler 8.3.Isıtmalı yelekler 8.4.Cankurtaran yelekleri 8.5. X ışınına karşı koruyucu önlükler 8.6.Vücut kuşakları / kemerleri

9.VÜCUT KORUYUCULARI 9.1.Düşmelere karşı kullanılan donanım: 9.1.1. Düşmeyi önleyici ekipman (gerekli tüm aksesuarlarıyla birlikte) 9.1.2. Kinetik enerjiyi absorbe eden frenleme ekipmanı (gerekli tüm aksesuarlarıyla birlikte) 9.1.3. Vücudu boşlukta tutabilen donanım (paraşüt tipi emniyet kemeri) 9.2.Koruyucu giysiler: 9.2.1. Koruyucu iş elbisesi (iki parçalı ve tulum) 9.2.2. Makinelerden korunma sağlayan giysi (delinme, kesilme ve benzeri) 9.2.3. Kimyasallardan korunma sağlayan giysi 9.2.4. Kızılötesi radyasyon ve ergimiş metal sıçramalarına karşı korunma sağlayan giysi 9.2.5. Isıya dayanıklı giysi 9.2.6. Termal giysi 9.2.7. Radyoaktif kirlilikten koruyan giysi 9.2.8. Toz geçirmez giysi Gaz geçirmez giysi Florasan maddeli, yansıtıcılı giysi ve aksesuarları (kol bantları, eldiven ve benzeri) Koruyucu örtüler

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM KULLANILMASININ GEREKLİ OLABİLECEĞİ İŞLER VE SEKTÖRLER

1. BAŞ KORUYUCULARI 1.1. Koruyucu baretler 1.1.1. İnşaat işleri, özellikle iskeleler ve yüksekte çalışma platformlarının üstünde, altında veya yakınında yapılan işler, kalıp yapımı ve sökümü, montaj ve kurma işleri, iskelede çalışma ve yıkım işleri 1.1.2. Çelik köprüler, çelik yapılar, direkler, kuleler, hidrolik çelik yapılar, yüksek fırınlar, çelik işleri ve haddehaneler, büyük konteynırlar, büyük boru hatları, ısı ve enerji santrallerinde yapılan çalışmalar 1.1.3. Tüneller, maden ocağı girişleri, kuyular ve hendeklerde yapılan çalışmalar 1.1.4. Toprak ve kaya işleri 1.1.5. Yeraltında ve taşocaklarında yapılan işler, hafriyat işleri, kömür işletmelerinde yapılan dekapaj işleri 1.1.6. Cıvatalama işleri 1.1.7. Patlatma işleri 1.1.8. Asansörler, kaldırma araçları, vinç ve konveyörler civarında yapılan işler 1.1.9. Yüksek fırınlar, ergitme ocakları, çelik işleri, haddehaneler, metal işleri, demir işleme, presle sıcak demir işleme, döküm işleri 1.1.10. Endüstriyel fırınlar, konteynırlar, makinalar, silolar, bunkerler ve boru hatlarında yapılan işler 1.1.11. Gemi yapım işleri 1.1.12. Demiryolu manevra işleri 1.1.13. Mezbahalarda yapılan işler

Page 36: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

2. AYAK KORUYUCULARI 2.1. Delinmez tabanlı emniyet ayakkabıları: 2.1.1. Karkas ve temel işleri, yol çalışmaları 2.1.2. İskelelerde yapılan çalışmalar 2.1.3. Karkas yapıların yıkım işleri 2.1.4. Kalıp yapma ve sökme işlerini de kapsayan beton ve prefabrike parçalarla yapılan çalışmalar 2.1.5. Şantiye alanı ve depolardaki işler 2.1.6. Çatı işleri 2.2. Delinmez taban gerektirmeyen emniyet ayakkabıları: 2.2.1. Çelik köprüler, çelik bina inşaatı, sütunlar, kuleler, hidrolik çelik yapılar, yüksek fırınlar, çelik işleri ve haddehaneler, büyük konteynırlar, büyük boru hatları, vinçler, ısı ve enerji santrallerinde yapılan işler 2.2.2. Fırın yapımı, ısıtma ve havalandırma tesisatının kurulması ve metal montaj işleri 2.2.3. Tadilat ve bakım işleri 2.2.4. Yüksek fırınlar, ergitme ocakları, çelik işleri, haddehaneler, metal işleri, demir işleme, presle demire şekil verme, sıcak presleme işleri ve metal çekme fabrikalarında yapılan işler 2.2.5. Taş ocaklarında ve açık ocaklarda yapılan işler, kömür işletmelerinde yapılan dekapaj işleri 2.2.6. Taş yontma ve taş işleme işleri 2.2.7. Düz cam ve cam eşya üretimi ve işlenmesi 2.2.8. Seramik endüstrisinde kalıp işleri 2.2.9. Seramik endüstrisinde fırınların kaplanması 2.2.10. Seramik eşya ve inşaat malzemesi kalıp işleri 2.2.11. Taşıma ve depolama işleri 2.2.12. Konserve yiyeceklerin paketlemesi ve dondurulmuş etle yapılan işler 2.2.13. Gemi yapım işleri 2.2.14. Demiryolu manevra işleri 2.3. Kaymayı önleyici ve delinmeye dayanıklı ayakkabılar 2.3.1. Çatı işleri 2.3.2. Kaygan zeminde çalışma gerektiren ve delinme riski içeren işler 2.4. Yalıtkan tabanlı koruyucu ayakkabılar 2.4.1. Çok sıcak veya soğuk malzemelerle yapılan çalışmalar 2.5. Kolayca çıkarılabilen emniyet ayakkabıları 2.5.1. Ergimiş maddelerin ayakkabıdan içeri girme riski bulunan işler

3. YÜZ VE GÖZ KORUYUCULARI 3.1. Koruyucu gözlükler, yüz siperlikleri veya elle tutulan yüz koruyucuları: 3.1.1 Kaynak yapma, öğütme ve ayırma işleri 3.1.2. Sızdırmazlık sağlamak için yapılan işler (kalafatlama) ve keski ile yontma, biçimlendirme işleri 3.1.3. Taş yontma ve şekillendirme işleri 3.1.4. Cıvatalama işleri 3.1.5. Talaş çıkaran makinelerde yapılan talaş toplama işleri 3.1.6. Presle sıcak demir işleme 3.1.7. Artıkların parçalanması ve uzaklaştırılması işleri 3.1.8. Aşındırıcı maddelerin püskürtülerek kullanıldığı işler 3.1.9. Asit ve baz çözeltileriyle, dezenfektan ve aşındırıcı temizlik maddeleriyle yapılan işler 3.1.10. Sıvı spreylerle çalışma 3.1.11. Ergimiş maddelerle veya onların yakınında çalışma 3.1.12. Radyant ısı ile çalışma 3.1.13. Lazerle çalışma 3.1.14. Biyolojik ajanlarla çalışılan işler

Page 37: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

4. SOLUNUM SİSTEMİ KORUYUCULARI 4.1. Respiratörler/ Solunum cihazları: 4.1.1. Yetersiz oksijen veya zararlı bir gazın bulunabileceği konteynırlar, kapalı alanlar veya gaz yakan endüstriyel fırınlarda yapılan çalışmalar 4.1.2. Yüksek fırınlara yükleme yapılan alanlardaki çalışmalar 4.1.3. Yüksek fırınların gaz boruları ve gaz konvertörleri civarındaki çalışmalar 4.1.4. Ağır metal dumanlarının bulunabileceği yüksek fırın kapakları civarındaki çalışmalar 4.1.5. Toz bulunması muhtemel, fırın içi döşeme işlerinde ve kepçelerle yapılan çalışmalar 4.1.6. Toz oluşumunu önlemenin yetersiz olduğu sprey boyama işleri 4.1.7. Kuyularda, kanalizasyon ve kanalizasyonla bağlantılı diğer yer altı sahalarında yapılan çalışmalar 4.1.8. Sağlık ve güvenlik riski meydana getirebilecek düzeyde toz oluşan işler 4.1.9. Soğutucu gaz kaçağı tehlikesinin olduğu soğutma tesislerinde yapılan çalışmalar 4.1.10 Biyolojik ajanların olduğu işler

5. İŞİTME DUYUSUNUN KORUNMASI 5.1. Kulak koruyucuları: 5.1.1. Metal şekillendirme presleriyle çalışma 5.1.2. Pnömatik matkaplarla çalışma 5.1.3. Havalimanlarının yer işletmelerinde çalışanların yaptığı işler 5.1.4. Kazık çakma işleri 5.1.5. Ağaç ve tekstil işleri

6. EL, KOL VE VÜCUT KORUNMASI 6.1. Koruyucu giysi: 6.1.1. Asit ve baz çözeltileriyle, dezenfektan ve aşındırıcı temizlik ürünleriyle yapılan işler 6.1.2. Sıcak malzemeler ile veya onların civarında yapılan ve ısı etkisinin hissedildiği yerlerdeki çalışmalar 6.1.3. Düz cam ürünleriyle çalışma 6.1.4. Kumlama işleri 6.1.5. Derin dondurucu odalarda çalışma 6.2. Ateşe dayanıklı koruyucu giysi: 6.2.1. Kapalı alanlarda kaynak işleri 6.3. Delinmeye dayanıklı önlükler: 6.3.1. Kesme ve kemiklerinden ayırma işleri 6.3.2. El bıçaklarıyla yapılan ve bıçağın vücuda doğru çekilmesini gerektiren işler 6.4. Deri Önlükler: 6.4.1. Kaynak işleri 6.4.2. Demir dövme işleri 6.4.3. Döküm işleri 6.5. Ön kolun (kolun bilekle dirsek arasında kalan bölümü) korunması: 6.5.1. Kesme ve kemiklerinden ayırma işleri 6.6. Eldivenler 6.6.1. Kaynak işleri 6.6.2. Eldivenlerin yakalanma tehlikesinin bulunduğu makineler dışında, keskin kenarlı cisimlerin elle tutulması 6.6.3. Asit ve baz çözeltileriyle yapılan çalışmalar 6.6.4. Aşırı sıcak ve soğuk temas gerektiren işler 6.6.5. Biyolojik ajanların olduğu işler 6.7. Metal örgülü eldivenler 6.7.1. Kesme ve kemiklerinden ayırma işleri 6.7.2. Kesim ve kullanım amaçlarına göre parçalama için el bıçağı kullanılarak yapılan sürekli kesim işleri

Page 38: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

6.7.3. Kesim makinelerinin bıçaklarının değiştirilmesi

7. İKLİME DAYANIKLI GİYSİ 7.1. Açıkta, soğuk ve yağmurlu havada çalışma 8. YANSITICI GİYSİ 8.1. Çalışanların açıkça görülmesi gereken yerlerde yapılan çalışmalar 9. EMNİYET KEMERİ 9.1. İskelelerde çalışma 9.2. Prefabrik parçaların montajı 9.3. Direk ya da sütunlarda çalışma 9.4. Çatı İşleri

10. GÜVENLİK HALATLARI 10.1. Kule/yüksek vinç kabinlerinde çalışma 10.2. Ambarlarda kullanılan istifleme ve boşaltım ekipmanlarının yüksek kabinlerinde çalışma 10.3. Sondaj kulelerinin yüksek bölümlerinde çalışma 10.4. Kuyu ve kanalizasyonlarda yapılan çalışma 11. DERİNİN KORUNMASI 11.1. Malzeme kaplama işleri 11.2. Tabaklama (dericilik) işleri

45-KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM YÖNETMELİĞİ

Kapsam (1)Bu Yönetmelik kişisel koruyucu donanımları kapsar. (2)Aşağıda belirtilen kişisel koruyucu donanımlar bu Yönetmelik kapsamı dışındadır: a)Kolluk kuvvetlerince veya kamu düzeninin sağlanması amacıyla kullanılmak üzere özel olarak tasarlananlar, b)Sportif faaliyetlerde kullanılanlar hariç olmak üzere nefsi müdafaa amacıyla kullanılmak üzere tasarlananlar, c)Aşağıda belirtilen durumlarda, özel kullanım amacıyla tasarlananlar; 1)Aşırı olmayan atmosferik koşullarda, 2)Bulaşık yıkama işlemlerinde su ve neme karşı. ç)İlgili uluslararası antlaşmaların uygulandığı deniz ve hava taşımacılığında münhasıran kullanılanlar, d)Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonunun 22 sayılı Motosiklet ve Moped Sürücüleri ve Yolcuları İçin Koruyucu Başlıklar ve Siperliklerinin Onayı ile İlgili Teknik Düzenleme kapsamındaki baş, yüz ve göz koruyucular.

(3)İmalatçı, teknik dosya ve AB Uygunluk Beyanını KKD’nin piyasaya arz edildiği tarihten itibaren 10 yıl süreyle muhafaza eder.

a)Bakanlığa sunulmak üzere, AB Uygunluk Beyanının ve teknik dosyanın ilgili KKD’nin piyasaya arzından sonra 10 yıl boyunca muhafaza edilmesi.

Page 39: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Kişisel koruyucu donanımların kategorisi Uygunluk değerlendirme yöntemleri:

(1)Ek-1’de belirtilen risk kategorilerinin her biri için izlenecek uygunluk değerlendirme yöntemleri şunlardır: a)Kategori I olarak sınıflandırılan KKD’ler için Ek-4’te yer alan Modül A’da belirtilen üretimin dâhili kontrolü. b)Kategori II olarak sınıflandırılan KKD’ler için Ek-5’te yer alan Modül B’de belirtilen AB Tip İncelemesini takiben Ek-6’da yer alan Modül C’de belirtilen üretimin dâhili kontrolüne dayalı tipe uygunluk.c)Kategori III olarak sınıflandırılan KKD’ler için Ek-5’te yer alan Modül B’de belirtilen AB Tip İncelemesini takiben aşağıda belirtilen yöntemlerden biri izlenir.

Piyasa Gözetimi ve Denetimi

(8)Yedinci fıkrada belirtilen bilgi; mevcut tüm ayrıntıları, özellikle de uygun olmayan KKD’nin tanımlanması için gerekli bilgileri, KKD’nin menşeini, iddia edilen uygunsuzluğun ve içerdiği riskin niteliğini, ulusal düzeyde alınan tedbirlerin niteliğini ve süresini ve ilgili iktisadi işletmeci tarafından ileri sürülen savunmayı içerir. Bakanlık, özellikle, uygunsuzluğun aşağıda belirtilen hususlara bağlı olup olmadığını ortaya koyar: a)KKD’nin temel sağlık ve güvenlik gereklerini karşılamaması veya b)15 inci maddede belirtilen ve uygunluk varsayımını belirleyen uyumlaştırılmış standartlardaki eksiklikler.

Mevzuata uygun olduğu halde risk taşıyan KKD’ler (1)38 inci maddenin birinci fıkrası kapsamında gerçekleştirilen değerlendirme sonucunda KKD’nin bu Yönetmeliğe uygun olmasına rağmen kişilerin sağlık ve güvenliğine ilişkin risk teşkil ettiğinin tespit edilmesi durumunda Bakanlık; risk ile orantılı olacak şekilde iktisadi işletmeciden, KKD’nin piyasaya arz edildiğinde risk teşkil etmemesi için gerekli tüm tedbirleri almasını, makul bir süre içerisinde KKD’yi piyasadan çekmesini veya geri çağırmasını talep eder. (2)İktisadi işletmeci, piyasada bulundurduğu KKD’lere ilişkin düzeltici tedbirlerin alınmasını sağlar. (3)Bakanlık, ikinci fıkrada belirtilen düzeltici tedbire ilişkin Ticaret Bakanlığı aracılığıyla Komisyonu ve Avrupa Birliği üyesi devletleri bilgilendirir. Söz konusu bilgilendirme mevcut bütün ayrıntıyı, özellikle ilgili KKD’nin tanımlanması için gerekli olan veriyi, KKD’nin menşeini ve tedarik zincirini, riskin tanımını ve ulusal düzeyde alınan tedbirin süresini ve niteliğini içerir.

Kişisel Koruyucu Donanımların Risk Kategorileri Bu ek, KKD’lerin kullanıcıları koruması amaçlanan risklerin kategorilerini gösterir. Kategori I: Kategori I, sadece aşağıda belirtilen asgari düzeydeki riskleri içerir: a)Yüzeysel mekanik yaralanmalar, b)Zayıf etkili temizlik malzemeleri ile temas veya su ile uzun süreli temas, c)50°C’yi geçmeyen sıcak yüzeylerle temas, d)Güneş ışığına maruziyet nedeniyle gözlerde meydana gelen hasar (güneşin doğrudan gözlenmesi hariç), e)Aşırı olmayan atmosferik şartlar. Kategori II: Kategori II, Kategori I ve III dışında kalan riskleri içerir. Kategori III: Kategori III özellikle, aşağıda belirtilen hususlardan dolayı meydana gelen ve ölüm veya sağlığa geri dönüşü olmayan zararlar gibi çok ciddi sonuçlara neden olan riskleri kapsar: a)Sağlığa zararlı maddeler ve karışımlar, b)Yetersiz oksijen bulunan ortamlar, c)Zararlı biyolojik ajanlar,

Page 40: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

d)İyonize radyasyon,e)Etkileri asgari 100°C sıcaklığındaki hava ile karşılaştırılabilen yüksek sıcaklıklı ortamlar, f)Etkileri -50°C ve daha düşük sıcaklıktaki hava ile karşılaştırılabilen düşük sıcaklıklı ortamlar, g)Yüksekten düşme, h)Elektrik şoku ve enerji hatlarında çalışmalar, i)Boğulma, j)Elde taşınan elektrikli testerenin neden olduğu kesilmeler k)Yüksek basınçlı püskürtme, l)Kurşun yaralanmaları veya bıçak batmaları,m)Zararlı gürültü.

CE harfinin dikey boyutlarının uzunluğu kaç mm den küçük olmamalı? CE işaretinin harflerinin dikey boyutları tamamıyla aynı olmalı ve 5 mm'den küçük olmamalıdır Agırlığı TSE staandardına göre 450 gr,Avrupa standartlarına göre300-400 gr arasındadır. 10-15 kg ağırlık düşmesine karşı dayanıklı olmalıdır. Baretlerin Raf ömürleri üretim tarihnden itibaren kaç yıldır?5 Yıl

46-İŞ EKİPMANLARININ KULLANIMINDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ŞARTLARI YÖNETMELİĞİ

İş ekipmanı: İşin yapılmasında kullanılan herhangi bir makine, alet, tesis ve tesisatı ifade eder. Operatör: İş ekipmanını kullanma görevi verilen çalışan veya çalışanlardır.

Özel risk taşıyan iş ekipmanı (1)Çalışanların sağlık ve güvenliği yönünden, özel risk taşıyan iş ekipmanlarının kullanılmasında aşağıdaki önlemler alınır. a)İş ekipmanı, sadece o ekipmanı kullanmak üzere görevlendirilen kişilerce kullanılır. b)Bu ekipmanların tamiri, tadili, kontrolü, bakımı ve hizmete alınması bu işleri yapmakla özel olarak görevlendirilen kişilerce yapılır.

2.2.1. Bu kural, çalışanlar için tehlike oluşturmadığı sürece; a) Herhangi bir sebeple iş ekipmanın durmasından sonra tekrar çalıştırılmasında, b) Hız, basınç gibi çalışma şartlarında önemli değişiklikler yapılırken de, uygulanır.

2.8.1. Koruyucular ve koruma donanımı; a) Sağlam yapıda olur, b) İlave bir tehlikeye sebep olmayacak özellikte olur, c) Kolayca yerinden çıkarılmayacak veya etkisiz hale getirilemeyecek şekilde olur, ç) Tehlike bölgesinden yeterli uzaklıkta bulunur, d) Ekipmanın görülmesi gereken operasyon noktalarına engel olmayacak özellikte olur, e)Sadece işlem yapılan alana erişimi kısıtlar ve bunların çıkarılmasına gerek kalmadan parça takılması, sökülmesi ve bakımı için gerekli işlemlerin yapılması mümkün olur.

Page 41: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

3.1.4. Üzerinde çalışan bulunan hareketli iş ekipmanı, normal çalışma koşullarında devrilme riskine karşı; a) Cihaz bir çeyrekten (90 derecelik açı) fazla dönmeyecek şekilde yapılmış olur veya b) Bir çeyrekten fazla dönüyorsa, üzerinde bulunan çalışanın etrafında yeterli açıklık bulunur veya c) Aynı etkiyi sağlayacak başka koruyucu yapı veya sistem bulunur.

3.1.5. Üzerinde bir veya daha fazla çalışanın bulunduğu forkliftlerin devrilmesinden kaynaklanan risklerin azaltılması için; a)Sürücü için kabin bulunur veya b)Forklift devrilmeyecek yapıda olur veya c)Forkliftin devrilmesi halinde, yer ile forkliftin belirli kısımları arasında taşınan çalışanlar için, yeterli açıklık kalmasını sağlayacak yapıda veya ç)Forklift, devrilmesi halinde sürücünün forkliftin parçaları tarafından ezilmesini önleyecek yapıda olur.

3.2.4. Çalışanları kaldırma veya taşımada kullanılan iş ekipmanlarında; a)Taşıma kabininin düşme riski uygun araçlarla önlenir, b)Kullanıcının kendisinin kabinden düşme riski önlenir, c)Özellikle cisimlerle istenmeyen temas sonucu, kullanıcının çarpma, sıkışma veya ezilme riski önlenir, ç)Herhangi bir olay neticesinde kabin içinde mahsur kalan çalışanların tehlikeye maruz kalmaması ve kurtarılması sağlanır. 3.2.4.1. Şayet, çalışma yerinin özelliği ve yükseklik farklılıklarından dolayı taşıma kabininin düşme riski, alınan güvenlik önlemlerine rağmen önlenemiyorsa, emniyet katsayısı daha yüksek güvenlik halatı ile teçhiz edilip, her çalışma günü kontrol edilir.

İŞ EKİPMANININ KULLANIMI İLE İLGİLİ HUSUSLAR 4.3. İskelelerin kullanımı ile ilgili özel hükümler 4.3.1. Seçilen iskelenin sağlamlık ve dayanıklılık hesabı mevcut değilse veya var olan hesaplar seçilen iskele tipinde tasarlanan yapısal değişikliklere uygun değilse veya iskelenin genel olarak alışılmış standart konfigürasyonlara uygun yapıda imal edilmemiş olduğu durumlarda bunların sağlamlık ve dayanıklılık hesapları yapılır. Bu hesaplar yapılmadan iskeleler kullanılamaz.

4.3.2. Seçilen iskelenin karmaşıklığına bağlı olarak kurma, kullanma ve sökme planı; Yapı işlerinde inşaat mühendisi, (Ek ibare:RG-23/7/2016-29779) (2) İnşaat veya yapı eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmen, İnşaat teknikeri veya yüksek teknikeri; Gemi inşası ve sökümü işlerinde ise gemi inşaatı mühendisi tarafından yapılır veya yaptırılır. Bu plan, İskele ile ilgili detay bilgileri içeren standart form şeklinde olabilir.

Page 42: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

2. Periyodik kontrole tabi iş ekipmanları(2.1. Basınçlı kap ve tesisatlar)

2.1.1. Basınçlı kaplarda temel prensip olarak hidrostatik test yapılması esastır. Bu testler, standartlarda aksi belirtilmediği sürece işletme basıncının 1,5 katı ile ve bir yılı aşmayan sürelerle yapılır. Ancak iş ekipmanının özelliği ve işletmeden kaynaklanan zorunlu şartlar gereğince hidrostatik test yapma imkânı olmayan basınçlı kaplarda hidrostatik test yerine standartlarda belirtilen tahribatsız muayene yöntemleri de uygulanabilir. Bu durumda, düzenlenecek periyodik kontrol raporlarında bu husus gerekçesi ile birlikte belirtilir.

Basınçlı kap ve tesisatların periyodik kontrolleri, Makine mühendisleri, Metalurji ve malzeme mühendisleri, Makine veya metal eğitimi bölümü mezunu Teknik öğretmenler ya da Makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır. Söz konusu periyodik kontrollerde tahribatsız muayene yöntemlerinin kullanılması durumunda, Bu yöntemler sadece TS EN ISO 9712 standartına göre eğitim almış mühendisler, teknik öğretmenler, teknikerler veya yüksek teknikerler tarafından uygulanabilir.

EKİPMAN ADI

KONTROL PERİYODU (Azami Süre) (İlgili standartın ön-gördüğü süreler saklı kalmak koşulu ile)*

PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ (İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.)**

Buhar kazanları Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS 2025, TS EN 12952-6 ve TS 377-5 EN 12953-5 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Kalorifer kazanları Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS EN 13445-5, TS EN 303-1, TS EN 303-3 ve TS EN 303-5 standartında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Taşınabilir gaz tüpleri (Dikişli, dikişsiz)

Standartlarda süre belirtilmemişse 3Yıl

TS EN 1802, TS EN 1803, TS EN 1968, TS EN 14876 ve TS EN ISO 16148 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Taşınabilir asetilen tüpleri

TS EN ISO 10462 standartında belirtilen sürelerde

TS EN ISO 10462 standartında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Manifoldlu asetilen tüp demetleri

Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS EN ISO 13088, TS EN 13720 ve TS EN 15888 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Page 43: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Manifoldlu tüp demetleri Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS EN 13385, TS EN ISO 10961 ve TS EN 15888 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Sıvılaştırılmış gaz tankları (LPG, ve benzeri) (yerüstü)

10 Yıl TS 1446, TS EN 12817 ve TS EN 12819 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Sıvılaştırılmış gaz tankları (LPG, ve benzeri) (yer altı)

10 Yıl TS EN 12817, TS EN 12819 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Kullanımdaki LPG tüpleri Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS EN 1440 standartında belirtilen Kriterlere uygun olarak yapılır.

Basınçlı hava tankları Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS 1203 EN 286-1, TS EN 1012-1, TS EN 13445-5 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Kriyojenik tanklar

TS EN ISO 21009-2 standartında belirtilen sürelerde.

TS EN ISO 21029-2, TS EN ISO 21009-2, TS EN 13530-3 ve TS EN 14197-3 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Tehlikeli sıvıların bulunduğu tank ve depolar

10 Yıl API 620, API 650, API 653, API 2610 standartlarda belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

-LPG tanklarında bulunan emniyet valfleri ise 5 yılda bir kontrol ve teste tabi tutulur. -Seyyar veya sabit kompresör hava tankları ile basınçlı hava ihtiva eden her türlü kap ve bunların sabit donanımı. -Kademeli sıkıştırma yapan kompresörlerin her kademesinde hidrostatik basınç deneyi, basınçlı hava tankları ile bunların sabit donanımlarının, o kademede müsaade edilen en yüksek basıncının 1,5 katı ile yapılır. Tehlikeli sıvılar: aşındırıcı veya sağlığa zararlı sıvılardır. Tahribatsız muayene yöntemleri kullanılır.

Periyodik kontrol süreleri API 510 standartı esas alınarak belirlenen basınçlı ekipmanlarda; basınçlı ekipmandaki içerik (basınç ve benzeri) kayıpları ile korozyon gibi nedenlerle meydana gelen bozulmalar dikkate alınarak yapılan risk değerlendirmesi ve yönetimi çerçevesinde belirlenen periyodik kontrol süreleri, ekipmanın kalan ömrünün yarısını ve her halükarda beş yılı aşmaması gerekir. Periyodik kontrol kriteri için referans olarak tabloda belirtilen standartlar örnek olarak verilmiş olup burada belirtilmeyen ya da Yönetmeliğin yayımı tarihinden sonra yayımlanan konuyla ilgili standartların da dikkate alınması gerekir. Kapsamı periyodik kontrolle sınırlı olmayan standartlar için periyodik kontrole ilişkin hükümler uygulanacak, imalata yönelik test ve deneyler uygulanmayacaktır.

Page 44: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

2.2. Kaldırma ve iletme ekipmanları 2.2.1. Standartlarda aksi belirtilmediği sürece, kaldırma ve iletme ekipmanları, beyan edilen yükün en az 1,25 katını, etkili ve güvenli bir şekilde kaldıracak ve askıda tutabilecek güçte olur ve bunların bu yüke dayanıklı ve yeterli yük frenleri bulunur. 2.2.2. Kaldırma ve iletme ekipmanlarının periyodik kontrolleri, makine mühendisleri, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler ya da makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır. Söz konusu periyodik kontrollerde tahribatsız muayene yöntemlerinin kullanılması durumunda, Bu yöntemler sadece TS EN ISO 9712 standartına göre eğitim almış mühendisler, Teknik öğretmenler, Teknikerler veya yüksek teknikerler tarafından uygulanabilir.

EKİPMAN ADI

KONTROL PERİYODU (Azami Süre) (İlgili standartın ön-gördüğü süreler saklı kalmak koşulu ile)

PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ (İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.)

Kaldırma ve/veya iletme araçları

Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS 10116, TS EN 280+A1, TS EN 818-6+A1, TS EN 1495+A2, TS EN 1709, TS EN 12079-3, TS EN 81–3+A1, TS EN 13015+A1, TS ISO 9386-1, TS ISO 9386-2, TS EN 12158-1+A1, TS EN 12158-2+A1, TS EN 12159, TS EN 12927-7, TS EN 13157+A1, TS EN ISO 13534, TS ISO 789-2, TS ISO 3056, TS ISO 4309, TS ISO 7592, TS ISO 9927-1, TS ISO 11662-1, TS ISO 12480-1, TS ISO 12482,(Ek ibare:RG-24/4/2017-30047) ASME B30.17(8), FEM 9.751, FEM 9.752, FEM 9.755 ve FEM 9.756 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Yürüyen merdiven ve yürüyen bant

Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS EN 13015+A1 standartında belirtilen şartlar kapsamında yapılır.

İstif Makinesi (forklift, transpalet, lift)

Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS 10689, TS EN ISO 3691-5, TS ISO 5057, TS 10201 ISO 3184, TS ISO 1074 ve FEM 4.004 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Yapı İskeleleri Standartlarda süre belirtilmemişse 6 Ay

TS EN 1495 + A2 ve TS EN 1808 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak ve EK-II’nin 4 üncü maddesinde belirtilen hususlar dikkate alınarak yapılır.

Page 45: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

-Vinçlerin periyodik kontrollerinde yapılacak olan statik deneyde deney yükü, beyan edilen yükün en az 1,25 katı, dinamik deneyde ise en az 1,1 katı olması gerekir.

-Mobil kaldırma ekipmanlarının dışında kalan kaldırma ekipmanları için kararlılık deneyi ise gerek görüldüğünde ilgili standartlarda belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. -Kapasitesinin altında kullanılacak kaldırma araçlarında beyan edilen kaldırılacak azami yük görünecek şekilde işaretlenir. Beyan edilen yükün üstünde bir ağırlığın kaldırılmasının söz konusu olduğu durumlarda kaldırma aracı kaldırılacak yükün miktarı esas alınarak yukarıda belirtilen kriterler çerçevesinde teste tabi tutulmadan kullanılamaz. (Beyan yükü; kaldırma aracında işveren tarafından beyan edilen kaldırılacak maksimum ağırlıktır.) -Elektronik kumanda sistemi ile donatılmış kaldırma ve iletme ekipmanının periyodik kontrolünde makine ve elektrik ile ilgili branşlarda periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler birlikte görev alır.

-İskelelerin periyodik kontrolleri -Mühendislik ve mimarlık fakültelerinden inşaat ve makine mühendisliği ile -Mimarlık bölümü mezunları, -İnşaat, yapı, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler, -Makine ve inşaat teknikeri veya yüksek teknikerleri, -Gemi inşası işlerinde ise gemi inşaatı mühendisi tarafından yapılır. -İskeleler, üzerlerinde taşıyabileceği azami yük görünecek şekilde işaretlenir. 4.3.6. İskelelerin kurulması, sökülmesi veya üzerinde önemli değişiklik yapılması, -Görevli inşaat mühendisi, -İnşaat veya yapı eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmen, -İnşaat teknikeri veya yüksek teknikeri; -Tersanelerde ise gemi inşaatı mühendisi gözetimi altında ve bu Yönetmeliğin 11 inci maddesi uyarınca, özel riskleri ve ayrıca aşağıda belirtilen hususları kapsayan konularda yapacakları işle ilgili yeterli eğitim almış çalışanlar tarafından yapılır. NOT: iskelelerin periyodik kontrol ve kurulum yapan görevliler farklıdır karıştırmayınız

- Vinçlerin periyodik kontrolünde uygulanan yük testlerinin “ASME B30.17” standardına uygun olarak nominal yükte yapılması durumunda; gerçekleştirilen periyodik kontrole ek olarak vinçler, yılda en az bir kez uygun tahribatsız muayene yöntemleri ile kontrol edilir ve nominal yüke maruz bırakarak vinçlerin taşıyıcı kirişlerinde sehim kontrolü yapılır.

-Periyodik kontrol kriteri için referans olarak tabloda belirtilen standartlar örnek olarak verilmiş olup burada belirtilmeyen ya da Yönetmeliğin yayımı tarihinden sonra yayımlanan konuyla ilgili standartların da dikkate alınması gerekir. Kapsamı periyodik kontrolle sınırlı olmayan standartlar için periyodik kontrole ilişkin hükümler uygulanacak, imalata yönelik test ve deneyler uygulanmayacaktır.

2.3. Tesisatlar 2.3.1. İlgili standartlarda aksi belirtilmediği sürece, tesisatların periyodik kontrolleri yılda bir yapılır. 2.3.2. Elektrik tesisatı, topraklama tesisatı, paratoner tesisatı ile akümülatör ve transformatör ve benzeri elektrik ile ilgili tesisatın periyodik kontrolleri: -Elektrik mühendisleri -Elektrik eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler, -Elektrik tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır. 2.3.3. Elektrik dışında kalan diğer tesisatın periyodik kontrolleri: -Makine mühendisleri, -Makine ve metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler, -Makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır. 2.4. Tezgâhlar Tezgâhlara yılda bir bakım ve muayene yapılması yeterlidir. Preslerin muayeneleri TS EN 692+A1 ve TS EN 693+A2 standartlarına uygun olarak gerçekleştirilir.

Page 46: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Bu bentte sayılan ekipmanlar için bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinde yer alan hükümler uygulanmaz.

EKİPMAN ADI

KONTROL PERİYODU (Azami Süre) (İlgili standartın ön-gördüğü süreler saklı kalmak koşulu ile)

PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ (İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.)*

Elektrik Tesisatı, Topraklama Tesisatı, Paratoner

Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

21/8/2001 tarihli ve 24500 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği, 30/11/2000 tarihli ve 24246 sayılı Resmî Gazete‘de yayımlanan Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği ve 4/11/1984 tarihli ve 18565 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği ile TS EN 60079 ve TS EN 62305-3 standartlarında belirtilen hususlara göre yapılır.

Akümülatör, Transformatör 1 Yıl İmalatçının belirleyeceği şartlar kapsamında yapılır.

Yangın Tesisatı ve Hortumlar, Motopomplar, Boru Tesisatı

Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

Projede belirtilen kriterlere uygun olup olmadığının belirlenmesine yönelik olarak yapılır. Ayrıca TS 9811, TS EN 671-3, TS EN 12416-1+A2, TS EN 12416-2+A1, TS EN 12845 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Yangın Söndürme cihazı

TSE ISO/TS 11602-2 standartında belirtilen sürelerde

TSE ISO/TS 11602-2 standartında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Havalandırma ve Klima Tesisatı

1 Yıl Projede belirtilen kriterlere uygun olup olmadığının belirlenmesine yönelik olarak yapılır.

Periyodik kontrol kriteri için referans olarak tabloda belirtilen standartlar örnek olarak verilmiş olup burada belirtilmeyen ya da Yönetmeliğin yayımı tarihinden sonra yayımlanan konuyla ilgili standartların da dikkate alınması gerekir. Kapsamı periyodik kontrolle sınırlı olmayan standartlar için periyodik kontrole ilişkin hükümler uygulanacak, imalata yönelik test ve deneyler uygulanmayacaktır.

Page 47: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

47-İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLARININ GÖREV, YETKİ, SORUMLULUK VE EĞİTİMLERİ HAKKINDA

YÖNETMELİK

İş güvenliği uzmanlarının görevleri: a)Rehberlik; 1)İşyerinde yapılan çalışmalar ve yapılacak değişikliklerle ilgili olarak tasarım, makine ve diğer teçhizatın durumu, bakımı, seçimi ve kullanılan maddeler de dâhil olmak üzere işin planlanması, organizasyonu ve uygulanması, kişisel koruyucu donanımların seçimi, temini, kullanımı, bakımı, muhafazası ve test edilmesi konularının, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına ve genel iş güvenliği kurallarına uygun olarak sürdürülmesini sağlamak için işverene önerilerde bulunmak. 2)İş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili alınması gereken tedbirleri işverene yazılı olarak bildirmek.3)İşyerinde meydana gelen iş kazası ve meslek hastalıklarının nedenlerinin araştırılması ve tekrarlanmaması için alınacak önlemler konusunda çalışmalar yaparak işverene önerilerde bulunmak. 4)İşyerinde meydana gelen ancak ölüm ya da yaralanmaya neden olmayan, ancak çalışana, ekipmana veya işyerine zarar verme potansiyeli olan olayların nedenlerinin araştırılması konusunda çalışma yapmak ve işverene önerilerde bulunmak. b)Risk değerlendirmesi; 1)İş sağlığı ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi yapılmasıyla ilgili çalışmalara ve uygulanmasına katılmak, risk değerlendirmesi sonucunda alınması gereken sağlık ve güvenlik önlemleri konusunda işverene önerilerde bulunmak ve takibini yapmak. c)Çalışma ortamı gözetimi; 1)Çalışma ortamının gözetiminin yapılması, işyerinde iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı gereği yapılması gereken periyodik bakım, kontrol ve ölçümleri planlamak ve uygulamalarını kontrol etmek. 2)İşyerinde kaza, yangın veya patlamaların önlenmesi için yapılan çalışmalara katılmak, bu konuda işverene önerilerde bulunmak, uygulamaları takip etmek; doğal afet, kaza, yangın veya patlama gibi durumlar için acil durum planlarının hazırlanması çalışmalarına katılmak, bu konuyla ilgili periyodik eğitimlerin ve tatbikatların yapılmasını ve acil durum planı doğrultusunda hareket edilmesini izlemek ve kontrol etmek. ç)Eğitim, bilgilendirme ve kayıt; 1)Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin ilgili mevzuata uygun olarak planlanması konusunda çalışma yaparak işverenin onayına sunmak ve uygulamalarını yapmak veya kontrol etmek. 2)Çalışma ortamıyla ilgili iş sağlığı ve güvenliği çalışmaları ve çalışma ortamı gözetim sonuçlarının kaydedildiği yıllık değerlendirme raporunu işyeri hekimi ile işbirliği halinde EK-2’deki örneğine uygun olarak hazırlamak. 3)Çalışanlara yönelik bilgilendirme faaliyetlerini düzenleyerek işverenin onayına sunmak ve uygulamasını kontrol etmek. 4)Gerekli yerlerde kullanılmak amacıyla iş sağlığı ve güvenliği talimatları ile çalışma izin prosedürlerini hazırlayarak işverenin onayına sunmak ve uygulamasını kontrol etmek. 5)Bakanlıkça belirlenecek iş sağlığı ve güvenliğini ilgilendiren konularla ilgili bilgileri, İSG KATİP’e bildirmek. d)İlgili birimlerle işbirliği; 1)İşyeri hekimiyle birlikte iş kazaları ve meslek hastalıklarıyla ilgili değerlendirme yapmak, tehlikeli olayın tekrarlanmaması için inceleme ve araştırma yaparak gerekli önleyici faaliyet planlarını hazırlamak ve uygulamaların takibini yapmak. 2)Bir sonraki yılda gerçekleştirilecek iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili faaliyetlerin yer aldığı yıllık çalışma planını işyeri hekimiyle birlikte hazırlamak. 3)Bulunması halinde üyesi olduğu iş sağlığı ve güvenliği kuruluyla işbirliği içinde çalışmak, 4)Çalışan temsilcisi ve destek elemanlarının çalışmalarına destek sağlamak ve bu kişilerle işbirliği yapmak.

Page 48: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

İş güvenliği uzmanlarının yetkileri: (1)İş güvenliği uzmanının yetkileri aşağıda belirtilmiştir: a)(Mülga:RG-30/4/2015-29342) b)İşyerinde belirlediği hayati tehlikenin ciddi ve önlenemez olması ve bu hususun acil müdahale gerektirmesi halinde işin durdurulması için işverene başvurmak. c)Görevi gereği işyerinin bütün bölümlerinde iş sağlığı ve güvenliği konusunda inceleme ve araştırma yapmak, gerekli bilgi ve belgelere ulaşmak ve çalışanlarla görüşmek. ç)Görevinin gerektirdiği konularda işverenin bilgisi dâhilinde ilgili kurum ve kuruluşlarla işyerinin iç düzenlemelerine uygun olarak işbirliği yapmak.

(2)Tam süreli iş sözleşmesi ile görevlendirilen iş güvenliği uzmanları, çalıştıkları işyeri ile ilgili mesleki gelişmelerini sağlamaya yönelik eğitim, seminer ve panel gibi organizasyonlara katılma hakkına sahiptir. Bu gibi organizasyonlarda geçen sürelerden bir yıl içerisinde toplam beş iş günü kadarı çalışma süresinden sayılır ve bu süreler sebebiyle iş güvenliği uzmanının ücretinden herhangi bir kesinti yapılamaz.

İş güvenliği uzmanının bildirim yapması: (3)İş güvenliği uzmanı, işverene yazılı olarak bildirilen iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili alınması gereken tedbirlerden acil durdurma gerektiren haller ile yangın, patlama, göçme, kimyasal sızıntı gibi hayati tehlike arz edenleri, belirlenecek makul bir süre içinde işveren tarafından yerine getirilmemesi hâlinde, işyerinin bağlı bulunduğu çalışma ve iş kurumu il müdürlüğüne yazılı olarak bildirmekle yükümlüdürler.

(4)İş güvenliği uzmanı, görevlendirildiği işyerinde yapılan çalışmalara ilişkin tespit ve tavsiyeleri ile 9 uncu maddede belirtilen hususlara ait faaliyetlerini, işyeri hekimi ile birlikte yapılan çalışmaları ve gerekli gördüğü diğer hususları onaylı deftere yazar.

Not:Diğer sağlık personeli Çok tehlikeli işler için geçerlidir. İhlaller ve ihtar puanı uygulanması (1) 34 üncü maddede yer alan yetki belgesinin geçerliliğinin doğrudan iptalini gerektiren durumların dışındaki ihlallerde, EK-8 ve EK-9’da belirtilen ihtar puanları uygulanır. (2)Bir takvim yılı içinde hafif ihlallerin ihtar puanlarının toplamının 30’a, orta ihlallerin ihtar puanlarının toplamının 60’a ulaşması durumunda kişi ve kurumların o yıl içinde işleyecekleri diğer hafif ve orta ihlaller bir üst derecenin tavan puanı esas alınarak uygulanır. (3)Beş yıllık sürenin sonunda vize işlemini tamamlayan kişi ve kurumların; uygulanmasının üzerinden en az bir yıl geçmiş olan tüm ihtar puanları silinir.

Page 49: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

(4)Bu Yönetmelik uyarınca kişi ve kurumlara uygulanan ihtar puanlarına ilişkin itirazlar, işlemin tebliğ tarihinden itibaren en geç 10 iş günü içinde Genel Müdürlüğe yapılır. Bu süreden sonra yapılacak itirazlar dikkate alınmaz.

Yetkilerin askıya alınması, iptali ve itiraz: (1)Bu Yönetmelik uyarınca yetkilendirilen veya belgelendirilen kişi ve kurumların belgelerinin geçerliliği ihtar puanları toplamının, kişiler için 100, kurumlar için 200 puana ulaşması durumunda altı ay süreyle askıya alınır. Sorumlu müdür ve eğiticilere verilen ihtar puanları kişinin sadece eğitici belgesine uygulanır.

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR

YÖNETMELİK(28.02.2020)

MADDE:1 29/12/2012 tarihli ve 28512 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. İtiraz komisyonu: Bu Yönetmelik kapsamında hizmet veren kişi veya kurumların belgelerinin askıya alınma veya iptali ile ilgili itirazlarını değerlendirmek ve sonuçlandırmak üzere; İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü başkanlığında, ilgili Genel Müdür Yardımcısı, ilgili Daire Başkanı ile Genel Müdürlükte görevli ve değerlendirmeye konu denetim sürecinde yer almamış dört personel olmak üzere toplam yedi üyeden oluşan komisyonu ifade eder. MADDE:2 Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesine aşağıdaki on ikinci fıkra eklenmiştir. OSGB ve TSMB’lerin yetkilendirildikleri adrese ilişkin resmi makamlarca tahliye veya yıkım kararı alınması ya da yıkık veya hasarlı raporu verilmesi durumlarında, yeni adrese taşındıktan sonra otuz gün içerisinde İSG-KÂTİP üzerinden Genel Müdürlüğe başvuru yapılır. Yapılan başvuru doksan gün içinde tamamlanır. Başvuru sürecine ilişkin diğer hususlar mevcut adres değişikliği hükümlerine tabi olarak yürütülür.”

MADDE:3 Aynı Yönetmeliğin 20 nci maddesine aşağıdaki dördüncü fıkra eklenmiştir. 12 nci maddenin on ikinci fıkrasına tabi olarak yapılan adres değişikliğinde adres değişikliği bedeli ödenmez.”

MADDE:4 Aynı Yönetmeliğin 22/A maddesine aşağıdaki ikinci fıkra eklenmiştir. (2) İtiraz Komisyonunu oluşturan unvan adlarının iptal olması veya değişmesi halinde yerine atanacak üyeler Bakanlık oluru ile belirlenir.”

48-MESLEK HASTALIKLARI

Meslek hastalığı: - Bir iş yerinde çalışanın yaptığı iş veya iş ortamından kaynaklanan ve sürekli tekrarlanan bir sebeple uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük hâlleridir. -Etyolojisi (etkeni) tanımlanabilir ve genellikle tek olmalıdır. -Buradan da anlaşılacağı gibi meslek hastalığındaki esas neden iş veya işle ilgili nedenler olmalıdır.

Page 50: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Meslek Hastalıklarının Tanısında Temel Özellikler: - Kendine özgü bir klinik tablonun olması, -İyi belirlenmiş ve tüm şüphelerden arındırılmış bir hastalık etkeninin olması, -Bu hastalık etkeni veya metabolitinin iş yeri ortamında olması, - Hastalığın deneysel olarak oluşturulabilmesi, -Hastalığın o meslekte çalışanlarda insidansının (oluş sıklığının) yüksek olması gerekmektedir.

Maruziyet Süresi: Zararlı etkenin başlamasıyla hastalık belirtilerinin ortaya çıkması için gereken en az süre. Yükümlülük Süresi: Sigortalının meslek hastalığına sebep olan işinden fiilen ayrıldığı tarih ile meslek hastalığının meydana çıktığı tarih arasında geçen en uzun süreyi,ifade eder. Pnömokonyozun tıbbi ve yasal olarak meslek hastalığı sayılabilmesi için çalışanın iş yeri havasında pnömokonyoz yapacak yoğunluk ve nitelikteki toz bulunan yer altı ve yer üstü işlerinde en az kaç yıl çalışmış olması gerekmektedir? 3 Yıl

Uluslararası Çalışma Örgütü meslek hastalıklarını temel olarak kaç kategoride sınıflandırmıştır? Uluslararası Çalışma Örgütü meslek hastalıklarını temel olarak üç kategoride sınıflandırmıştır. -Çalışma ortamına özgün değişik ajanların (fiziksel, kimyasal ve biyolojik) meydana getirdiği meslek hastalıkları - Hedef organ ve sistemlerin meslek hastalıkları (solunum, kalp, deri) -Mesleki kanserler

Meslek hastalıkları: A Grubu: Kimyasal Etmenlerle Olan Meslek Hastalıkları B Grubu: Mesleki Cilt Hastalıkları C Grubu: Pnömokonyozlar ve Solunum Sisteminin Diğer Meslek Hastalıkları D Grubu: Mesleki Bulaşıcı Hastalıklar E Grubu: Fiziksel Etmenlerle Oluşan Meslek Hastalıkları

Kimyasal kaynaklı meslek hastalıkları : -Ağır metaller (berilyum, krom, manganez, arsenik, cıva, kurşun, vanadyum, antimon, nikel, bakır, kalay, çinko bileşikleri)

-Çözücüler

Page 51: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

- Gazlar (flor, hidroflorik asit, karbon monoksit, azot oksit, ozon, fosgen) Biyolojik kaynaklı meslek hastalıkları: - Bakteri kaynaklı olanlar:Tüberküloz, lejyonellozis, tifo, Leptospirozis, Şarbon, Şistozomazis, Tetanoz, Lyme hastalığı)

-Virus kaynaklı olanlar: (Hepatit A, Hepatit B, Hepatit C)

-Biyoteknoloji kaynaklı olanlar: -Psikolojik kaynaklı olan meslek hastalıkları: (İş stresi, Post-Travmatik Stres Bozukluğu, Tükenmişlik sendromu, İşyerinde psikolojik taciz (Mobing)) -Ergonomiye özensizlikten kaynaklanan meslek hastalıkları

Page 52: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:
Page 53: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:
Page 54: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:
Page 55: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

MESLEKİ KANSERLERİN EN SIK GÖRÜLDÜĞÜ SEKTÖRLER VE SEBEP OLDUKLARI KANSER TÜRLERİ

Sektör Kanser Türü

Taş yontma, heykeltraşlık Akciğer

Kâğıt endüstrisi Akciğer

Havacılık endüstrisi Akciğer

Kauçuk imalatı Mesane

Boya sektörü Mesane

Madeni yağ Cilt

Petro-kimya Cilt

Metal kaplama Burun boşluğu, akciğer

Plastik imalatı Karaciğer, akciğer, kan, lösemi

Ahşap endüstrisi Burun boşluğu

Metalurji Burun boşluğu, akciğer

Kimyasal ara ürün, sterilant üretimi Lösemi

İnşaat-yapı malzemeleri üretimi Cilt, akciğer, mesane

Cam endüstrisi Akciğer, deri

Tekstil sektörü Akciğer, plevra, karın zarı

Çözücü, kuru temizleme Akciğer, lenfoma, yemek borusu

Çözücü, kuru temizleme Akciğer, lenfoma, yemek borusu

KANSEROJEN MADDE SINIFLANDIRMASI Kansere sebep olduğundan şüphelenilen maddeleri sınılandıran Uluslar arası Kanser Araştırmaları Ajansı(IRAC),kanserojenlik seviyesini gösteren kanıtların gücüne göre beş kategori belirliyor

Grup Ne anlama geliyor? Hangi maddeler dahil?

Grup 1 Kesin kanser yapan maddeler: İnsanlarda kesin kansere sebep olduğuna dair yeterli kanıt var.

Sigara,Güneş radyasyonu, Alkol,İşlenmiş et

Grup 2 A Muhtemel Kanserojen maddeler: İnsanlarda kesin kansere sebep olduğuna dair sınırlı,hayvanlarda sebep olduğuna dair yeterli kanıt var

Yüksek ısıda,Kızartmadan doğan emisyon, Steroidler,Kuaförde çalışma, Kırmızı et

Grup 2 B Şüpheli Kanserojen maddeler: İnsanlarda kesin kansere sebep olduğuna dair sınırlı,hayvanlarda sebep olduğuna dair yetersiz kanıt var

Kahve,benzin ve egsoz,kaynak dumanı,konserve sebzeler

Grup 3 Kanserojenik olarak sınıflandırılmayanlar: Ne insanlarda nede Hayvanlarda kanserojen olduğuna dair yeterli kanıt yok

Çay,statik manyetik alanlar,floresan ışık,politen

Grup 4 Muhtemelen kanserojen olmayan maddeler: İnsanlarda ve hayvanlarda kanserojen olmadığını gösteren kanıtlar vardır. isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK

İncelenen tüm maddeler arasında, bu güne kadar yalnızca bir kimyasal madde bu sınıfa girdi. Sentetik kablo yapımında kullanılan kaprolaktam

Page 56: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Karpal tünel sendromu: Ellerini fazla ve zorlayarak kullanan kişilerde daha sık görülür. Özellikle aynı el ve bilek hareketlerini sürekli tekrarlayan kişilerde olur. Aşırı el işi yapan ev kadınları, bilgisayar kullanımı, müzik aleti çalanlar, ağır el aletleri ile çalışanlar (marangoz, bahçıvan), titreşimli el aletleri kullanan teknisyenler gibi mesleklerde görülme oranı yüksektir. Median sinirin kanal içinde baskı altında kalması ile sinirin görevindeki bozulmalar el-bilek hastalığını oluşturur. Beyaz parmak sendromu (Raynaud Sendromu): Yoğun titreşimle çalışan elektrikli el aletleri kullanan makine operatörlerinde yaygın olarak görülen ve ciddi sonuçları olabilen bir eklem hastalığıdır. Gerekli önlemler alınmazsa ve başarılı bir tedavi uygulanmazsa, kangrene yol açabilir, hatta parmakların kesilmesi dahi söz konusu olabilir.

Bissinozis: Pamuk, keten , kenevir tozlarına maruz kalanlarda gelişebilen akciğer hastalığıdır Başlangıç döneminde ; Reversibl bronş spazmı.. Bronko-alveolit İleri dönemde : KOAH benzeri tablo.(İrreversibl) Riskli işler • Pamuklu tekstil Çırçır,harman-hallaç, Tarak ,Vater,Çözgü • Keten,Kendir ve kenevir fabrikaları. Maruziyet süresi : 5-6 yıl Yükümlülük süresi:15 gün, 3yıl Semptomlar : Göğüste sıkışıklık hissi , öksürük, hırıltı, hafif nefes darlığı, ateş Evre ½ ; Bazı tatil sonraları-pazartesiler semptom varlığı Evre 1 ; Her tatil-Pazartesi sonrası Evre 2 ; Tüm çalışma günlerinde Evre 3 ; KOAH bulguları Koruyucu Önlemler; Aspirasyon, taban islaklığı ,kapalı çalışma

Koruma yöntemleri: Birincil (Primer) koruma: Bir hastalık ya da sağlık sorunu ortaya çıkmadan önce verilmesi gereken hizmetleridir. Örneğin işe giriş muayenesi, sağlık eğitimi, ikame, kişisel koruyucuların sağlanması ve risk değerlendirmesinin yapılmasıdır. İkincil (Sekonder) koruma: Bir hastalık ya da sağlık sorunu ortaya çıktıktan hemen sonra verilmesi gereken sağlık hizmetleridir. Temel amacı erken tanıdır. Örneğin periyodik muayene. Üçüncül (Tersiyer) koruma: Bir hastalık ya da sağlık sorunu ortaya çıkıp, erken tanısı sağlanamadıktan ve/veya zarar verdikten sonra verilmesi gereken sağlık hizmetleridir. Temel amacı rehabilitasyondur. Örneğin iş kazası-meslek hastalığı geçiren işçiye işgöremezlik raporu verilmesi, uzuv kaybı olan işçinin durumuna uygun bir işte görevlendirilmesi, iş kazası-meslek hastalığı sonrası yeniden risk değerlendirmesinin yapılmasıdır

Page 57: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Meslek hastalıkları ve iş ile ilgili hastalıkları şematize edersek; Meslek hastalıkları: İş yerindeki : - Fiziko-jeo-kimyasal

- Biyolojik

- Psiko-sosyal faktörler İş ile ilgili hastalıklar: İş yerindeki - Fiziko-jeo-kimyasal

- Biyolojik

- Psiko-sosyal faktörler+ Kişisel ve Çevresel Faktörler

49-POSTALAR HALİNDE İŞÇİ ÇALIŞTIRILARAK YÜRÜTÜLEN İŞLERDE ÇALIŞMALARA İLİŞKİN ÖZEL USUL

VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK

İşçi postaları: Nitelikleri dolayısıyla sürekli çalıştıkları için durmaksızın birbiri ardına postalar halinde işçi çalıştırılarak yürütülen işlerde posta sayısı 24 saatlik süre içinde en az üç işçi postası çalıştırılacak şekilde düzenlenir.

Turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmeti yürütülen işlerde ve bu işlerin yürütüldüğü işyerlerinde faaliyet gösteren alt işveren tarafından yürütülen işlerde düzenleme 24 saatte iki posta olacak şekilde yapılabilir.

4857 sayılı İş Kanununun 69 uncu maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan gece dönemine denk düşen 20.00-06.00 saatleri arasındaki işçi postalarında, 18 yaşını doldurmamış çocuk ve genç işçilerin çalıştırılmaları yasaktır.

Bir işçi postası ile yürütülen işlerde, ikili ya da daha çok posta sayısının artırılması ya da üç posta halinde çalışılan işyerlerinde günlük çalışma süresinin 7,5 saatin altında saptanması sonucunda, çalışma sürelerindeki azalma nedeniyle, işçilerin ücretlerinden her ne şekilde olursa olsun, indirim yapılamaz. Postalar halinde işçi çalıştırılarak yürütülen işlerde, 4857 sayılı Kanunun 42 ve 43 üncü maddeleri ile 70 inci maddesinde öngörülen yönetmelikte belirtilen haller dışında işçilerin gece postalarında 7,5 saatten çok çalıştırılmaları yasaktır. Ancak turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmeti yürütülen işlerde işçinin yazılı onayının alınması şartıyla yedi buçuk saatin üzerinde gece çalışması yaptırılabilir. Çalışma süresinin yarısından çoğu gece dönemine rastlayan bir postanın çalışması, gece çalışması sayılır.

İşçi Postalarının Değişme Süresi: -Gece ve gündüz işletilen ve nöbetleşe işçi postaları çalıştırılarak yürütülen işlerde postalar; en fazla bir iş haftası gece çalıştırılan işçilerin, ondan sonra gelen ikinci iş haftasında gündüz çalıştırılmaları suretiyle ve postalar birbirlerinin yerini alacak şekilde düzenlenir. - Zorunluluk olmadıkça işçilerin postaları değiştirilemez. - İşin niteliği ve yürütümü, iş sağlığı ve güvenliği göz önünde tutularak, gece ve gündüz postalarında iki haftalık nöbetleşme esası da uygulanabilir.

Page 58: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Posta değişiminde işçiler sürekli olarak en az kaç saat dinlendirilmeden çalıştırılamaz? Posta değişiminde işçiler sürekli olarak en az onbir saat dinlendirilmeden çalıştırılamaz. Bu hüküm, postası değiştirilen işçilere de uygulanır. Postalar halinde işçi çalıştırılarak yürütülen işlerde, işçilere, haftanın bir gününde kaç saatten az olmamak üzere ve nöbetleşme yolu ile hafta tatili verilmesi zorunludur? Postalar halinde işçi çalıştırılarak yürütülen işlerde, işçilere, haftanın bir gününde 24 saatten az olmamak üzere ve nöbetleşme yolu ile hafta tatili verilmesi zorunludur. İsim Listeleri: İşveren veya işveren vekilleri, postalar halinde işçi çalıştırılarak yürütülen işlerde, her postada çalışan işçilerin ad ve soyadlarını kapsayan listeleri Bakanlıkça talep edildiğinde sunmak üzere işyerinde bulundurmakla yükümlüdür.

50-ASBESTLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK

-Asbest: 1)Aktinolit Asbest, CAS No 77536-66-4, 2)Antofilit Asbest, CAS No 77536-67-5, 3)Grünerit Asbest (Amosit), CAS No 12172-73-5, 4)Krizotil, CAS No 12001-29-5, CAS No 132207-32-0, 5)Krosidolit, CAS No 12001-28-4, 6)Tremolit Asbest, CAS No 77536-68-6 lifli silikatları, KOLAY EZBERLE: a) Asbest: 1)Aktinolit ------------------- AK 2)Antofilit ------------------ -ANT 3)Grünerit -------------------GöRÜN 4)Krizotil----------------------KRİZ 5)Krosidolit------------------KROS 6)Tremolit ------------------TeREM

(3)Teknik önlemler alınmasına rağmen, havadaki asbest konsantrasyonunun 11 inci maddede belirtilen(ZAOD-TWA) 0,1 lif/cm3 )sınır değeri aşabileceği söküm, yıkım, tamir, bakım ve uzaklaştırma gibi belirli işlerde; çalışanların korunması için işveren, özellikle aşağıda belirtilen önlemleri alır. a)Uygun solunum sistemi koruyucusu ve diğer kişisel koruyucu donanım ile bunları kullanacak çalışanların ve çalışma sürelerinin belirlenmesi ve kişisel koruyucuların kullanılmasını sağlar. b)Sınır değerin aşılması ihtimali olan yerlere uyarı levhalarının konulmasını sağlar. c)Asbest veya asbestli malzemeden çıkan tozun, tesis veya çalışma alanı dışına yayılmasını önler. (4)Bu maddede belirtilen işlere başlamadan önce, alınacak önlemler hususunda çalışanlar veya temsilcilerini bilgilendirir ve onların görüşlerini alır.

Bildirim ve iş planı (Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne) (1)İşveren, bu Yönetmelik kapsamına giren çalışmalara başlamadan önce iş planı hazırlamak ve işyerinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne iş planı ile birlikte bildirimde bulunmakla yükümlüdür. a)Bildirimde aşağıdaki hususlar yer alır; 1)İşyerinin ticari unvanı ve adresi, 2)Sökümü yapılacak asbestin türü ve miktarı, 3)Yapılacak işler ve işlemler, 4)Çalışan sayısı,

Page 59: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

5)İşe başlama tarihi ve işin tahmini süresi, 6)Asbest söküm uzmanı belgesi, 7)Asbest söküm çalışanı belgesi. (2)İş planında, çalışanların sağlık ve güvenliğini korumak için yapılan risk değerlendirmesi çerçevesinde işyerinde alınacak önlemler belirtilir. Bu planda özellikle; a)İşin çeşidi ve tahmini süresi, b)İşin yürütüleceği yer, c)Asbest ve/veya asbest içeren malzemelerin uzaklaştırılmasında kullanılacak metot, ç)Asbest sökümü ve uzaklaştırılması işleminde kullanılacak ekipmanın özellikleri, d)İşi yapanların korunmaları ve arındırılmaları, e)İşlem sırasında ortamda veya yakınında bulunan diğer kişilerin korunması, f)Asbest ve/veya asbestli malzemelerin yerinde kalmasının daha büyük bir risk oluşturmadığı haller dışında, yıkıma başlanmadan önce bina ve tesislerden bu malzemelerin uzaklaştırılması işlemlerine ilişkin hususlar yer alır. (3)İşveren ve/veya temsilcileri, asbest söküm, yıkım, tamir, bakım, uzaklaştırma işlemleri tamamlandığında, işyerinde asbest tozuna maruziyet riskinin kalmadığını belirten ve ölçüm sonuçlarını da içeren bir belge düzenlenmesini sağlar. (4)Akredite olmuş ve Genel Müdürlükçe yetkilendirilmiş laboratuvarlarca düzenlenen bu belge ve ölçüm sonuçlarını içeren rapor işveren ve/veya temsilcileri tarafından Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne teslim edilir. (5)Çalışanlar ve/veya temsilcileri, Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne yapılan bildirimle ilgili tüm belgeleri talep etme ve görme hakkına sahiptir.

e)Lif sayımı, faz-kontrast mikroskobu kullanılarak Dünya Sağlık Örgütünün 1997 yılında tavsiye ettiği metotla veya eşdeğer sonuçları veren başka bir metotla yapılır. (2)Havadaki asbestin ölçülmesinde, uzunluğu beş mikrondan daha büyük, eni üç mikrondan daha küçük ve boyu eninin üç katından büyük olan lifler hesaba katılır.

Sınır değer MADDE 11 – (1) İşveren, bu Yönetmelik kapsamındaki çalışmalarda çalışanların maruz kaldığı havadaki asbest konsantrasyonunun, sekiz saatlik zaman ağırlıklı ortalama değerinin (ZAOD-TWA) 0,1 lif/cm3’ü geçmemesini sağlar.

Sınır değerlerin aşılmasının önlenmesi (1)Bu Yönetmelik kapsamına giren çalışmalarda, çalışanların bu malzemelerden çıkan toza maruziyetinin en aza indirilmesi ve her durumda asbestin ortam havasındaki miktarının 11 inci maddede belirtilen sınır değeri aşmaması için özellikle aşağıda belirtilen önlemler alınır: a)Bu Yönetmelik kapsamına giren çalışmalar mümkün olan en az sayıda çalışan ile yapılır. b)Çalışma sistemi, asbest tozu çıkarmayacak şekilde tecrit edilecek, bu mümkün değilse çıkan tozun ortama yayılması önlenecek şekilde tasarlanır.

Page 60: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

c)Asbeste maruziyet riski olan çalışmaların yapıldığı yerlerin ve kullanılan ekipman temizlik ve bakım işlerinin düzenli ve etkili şekilde yapılması sağlanır. ç)Asbest veya toz çıkaran asbestli malzemeler, sızdırmaz uygun paketler içerisinde taşınır ve diğer malzemelerden ayrı olarak depolanır. d)Asbest içeren atıklar derhal toplanarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili mevzuatındaki işaretlemeler kullanılarak içinde asbest olduğunu gösterecek şekilde etiketlenip sızdırmaz paketler içinde en kısa zamanda işyerinden uzaklaştırılır ve ilgili mevzuata uygun şekilde yok edilir. Sınır değerin aşılması: (1)11 inci maddede verilen sınır değerin aşılması halinde; a)Sınır değerin aşılmasının nedenleri tespit edilerek asbest konsantrasyonunun bu değerin altına inmesi için derhal gerekli önlemler alınır. Çalışanların korunması için uygun önlemler alınıncaya kadar etkilenmiş alanda çalışma yapılamaz. b)Alınan önlemlerin yeterli olup olmadığını belirlemek için ortam havasında tekrar asbest konsantrasyonu ölçümü yapılır. c)Maruziyetin diğer önlemlerle azaltılmasının mümkün olmadığı ve ancak solunum sistemi koruyucusu kullanılarak sınır değere uyumun mümkün olduğu hallerde, çalışanların koruyucu ile çalışmaları süreklilik arz edemez, her bir çalışanın çalışacağı azami süre önceden belirlenir ve bu süre kesinlikle aşılamaz. Koruyucu kullanılarak yapılan çalışma süresince, fiziki şartlar, iklim şartları ve çalışanların veya temsilcilerinin görüşleri de dikkate alınarak uygun dinlenme araları verilir.

Kayıtların tutulması: (1)Asbestle çalışılan işyerlerinde işverenler aşağıda belirtilen kayıtları tutmak ve bunları saklamakla yükümlüdürler: a)Asbest söküm işini yapan veya yaptıran işveren, asbest sökümünde görev alanların yaptıkları işleri, çalışma süresini ve maruziyet düzeyini belirten kayıtları tutar ve saklar. İşyeri hekimi, diğer sağlık personeli veya sağlıktan sorumlu kurum ve kuruluşlar talep etmeleri halinde bu kayıtları inceleyebilir. Çalışanlar kendilerine ait kayıtların bir örneğini alabilirler. Çalışan ve/veya temsilcileri kayıtlar hakkında isimsiz olarak genel bilgileri alabilirler. b)Asbest tozuna maruziyetin sona ermesinden sonra kayıtlar en az 40 yıl süreyle saklanır. c)İşyerinin çalışanlarıyla devri halinde kayıtlar devredilen işletmeye teslim edilir. ç)İşyerinin kapanması halinde kayıtlar Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğüne teslim edilir.

Asbestoz ve mezotelyoma kayıtları: (1) Sosyal Güvenlik Kurumunca tespit edilen veya Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilen asbestoz ve mezotelyoma vakaları ile ilgili kayıtlar bu Kurum tarafından tutulur.

Page 61: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

(1)Bu Yönetmeliğin 16 ncı maddesinde belirtilen sağlık gözetimleri ile ilgili hususlar şunlardır: a)Mevcut bilgilere göre serbest asbest liflerine maruziyet aşağıdaki hastalıklara sebep olabilir. 1)Asbestoz 2)Mezotelyoma 3)Akciğer kanseri (bronşiyal karsinom) 4)Mide-bağırsak kanseri b)İşyeri hekimi ve/veya diğer sağlık personeli, asbeste maruz kalan çalışanların her birinin maruz kalma durumunu ve çalışma şartlarını izlemekle yükümlüdür. c)Çalışanların sağlık muayeneleri, iş sağlığı prensip ve uygulamalarına uygun şekilde yapılır ve en az aşağıdaki hususları içerir. 1)Çalışanın mesleki ve tıbbi özgeçmişi ile ilgili kayıtlarının tutulması, 2)Her çalışanın genel sistemik fizik muayenesi ve özellikle solunum sistemi muayenesini, 3)Yukarıda belirtilen muayeneler yapılırken gerekli gizlilik esasına dikkat edilmesi, 4)35x35 standart akciğer radyografisinin veya dijital akciğer radyografisinin çekilmesi, 5)Solunum fonksiyon testinin yapılması (Solunan havanın hacmi ve hızı). ç)Uygun olarak yapılan sağlık gözetimi sonucunda, çalışanın sağlığında şüpheli durum saptandığında, hekim mevzuata uygun olarak çalışanın ileri tetkiklerinin yapılmasını ve ilgili uzman tarafından değerlendirilmesini isteyebilir. Ayrıca çalışana sağlık durumu ile ilgili bilgi verilir. Benzer biçimde maruz kalan diğer çalışanların sağlık durumu da gözden geçirilir. d)Yapılan sağlık gözetimi ile ilgili olarak her çalışanın kişisel sağlık kaydı tutulur ve güncellenir. Bu kayıtlar gizlilik esasına uygun olarak ve gerektiğinde incelenebilecek şekilde saklanır. e)İşyeri hekimi, iş sağlığındaki gelişmeleri göz önüne alarak balgam sitoloji testi, bilgisayarlı tomografi, tomodansitometri gibi daha ileri tetkikler isteyebilir.

MİNERALOJİK ÖZELLİKLERİNE GÖRE ASBESTLER

1-AMFİBOL: insan sağlığı açısından en tehlikeli olanlardır. Bunlar sert ve iğnemsi yapıda olup kırılgandır.

SERPANTİN:

Amosit,(Kaherengi asbest) Krizotil(Beyaz Asbest): lifleri ise esnek, dayanıklı ve ipeğimsidir. Asbest türleri arasında en çok kullanılanlar

Antofillit Asbest türleri arasında en çok kullanılanlar Krizotil (beyaz asbest), Amosit (kahverengi asbest) Krosidolit (mavi asbest) türü asbestlerdir.

Krosidolit(Mavi asbast) Asbest kullanımı 01.01.2005 tarihi itibariyle AB ülkelerinde yasaklanmıştır. Türkiye'de ise asbest yasağı, Bazı Tehlikeli Maddelerin, Müstahzarların ve Eşyaların Üretimine, Piyasaya Arzına ve Kullanımına İlişkin Kısıtlamalar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile yapılmıştır.

Tremolit

Aktinolit

Page 62: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

51-ASGARİ ÜCRET YÖNETMELİĞİ

Asgari ücret: İşçilere normal bir çalışma günü karşılığı ödenen ve işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden asgari düzeyde karşılamaya yetecek ücreti ifade eder.Asgari ücretin belirlenmesinde dil, ırk, renk, cinsiyet, engellilik, siyasal düşünce, felsefî inanç, din ve mezhep ile benzeri sebeplere dayalı herhangi bir ayrım yapılamaz. Ücret en geç iki yılda bir olmak üzere belirlenir

Komisyon:(KHK Değişikliklerinden sonra): Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının tespit edeceği üyelerden birinin başkanlığında a)Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çalışma Genel Müdürü veya yardımcısı b)İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü veya yardımcısı, c)Türkiye İstatistik Kurumu temsilcisi d)Hazine ve Maliye Bakanlığı temsilcisi e)Ticaret bakanlığı temsilcisi f)Bünyesinde en çok işçiyi bulunduran en üst işçi kuruluşundan değişik işkolları için seçecekleri beş, bünyesinde en çok işvereni bulunduran işveren kuruluşundan değişik işkolları için seçeceği beş temsilciden kurulur. g)Asgari Ücret Tespit Komisyonu en az on üyesinin katılmasıyla toplanır. Kurul, üye oylarının çoğunluğu ile karar verir. Oyların eşitliği halinde, Başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış sayılır

Komisyon: -Bakanlığın çağrısı üzerine toplanır ve Bakanlıkça hazırlanan gündeme göre çalışır.Komisyon, en az on üyenin katılımı ile toplanır ve oylarının çoğunluğu ile karar verir. -Karara katılmayan üye, isterse katılmama gerekçesini belirtir. -Oyların eşitliği halinde, Başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış sayılır. -Komisyonun her toplantıda aldığı kararlar karar defterine yazılır ve başkan ve üyelerce imzalanır. -Komisyonun ücretin belirlenmesine ilişkin kararı kesindir. Bu kararın, toplanan bilgi ve belgelere göre hazırlanacak bir gerekçeye dayandırılması zorunludur. -Komisyonun sekreterya ve raportörlük hizmetleri Bakanlık Çalışma Genel Müdürlüğü tarafından yerine getirilir. -Bakanlık:Aile Çalışma ve Sosyal hizmetler Bakanlığı

Huzur Hakkı: Her toplantı günü için komisyon başkanına 1100, üyelerine 1000, raportörlere ise 800 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucunda bulunan miktarda huzur hakkı ödenir. Her asgari ücret tespitinde on toplantı gününden fazla huzur hakkı ödenmez.

52-ATIK YÖNETİMİ YÖNETMELİĞİ

d)Atık: Üreticisi veya fiilen elinde bulunduran gerçek veya tüzel kişi tarafından çevreye atılan veya bırakılan ya da atılması zorunlu olan herhangi bir madde veya materyali,

p)Biyo-bozunur atık: Park, bahçe ve evler ile lokantalar, satış noktaları, gıda üretim ve benzeri tesislerden kaynaklanan oksijenli veya oksijensiz ortamda bozunmaya uğrayabilen atıkları,

Page 63: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

oo)Üretici: 6/3/2011 tarihli ve 27866 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mesafeli Sözleşmelere Dair Yönetmelik kapsamındaki mesafeli sözleşmeler ile yapılan satışlar da dâhil olmak üzere, satış yöntemine bağlı olmaksızın; 1) Kendi markasıyla ürün üreten ve satan, 2) Kendi markasıyla başka tedarikçiler tarafından üretilen ürünleri satan, 3) Ticari amaçlarla ürün ithal eden gerçek ve/veya tüzel kişileri,

Genel ilkeler b)Atık üretiminin kaçınılmaz olduğu durumlarda atıkların; yeniden kullanımı, geri dönüşümü ve ikincil hammadde elde etme amaçlı diğer işlemler ile geri kazanılması, enerji kaynağı olarak kullanılması veya bertaraf edilmesi esastır. Atıkların alternatif hammadde ve ek yakıt olarak kullanılmasına ilişkin esaslar Bakanlıkça(Bakanlık: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı), belirlenir. f)Atıkların, Bakanlıkça (Bakanlık: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı), belirlenen esaslar dışında farklı bir yöntemle toplanması ve ayrılması yasaktır. s)Biyo-bozunur atıklar, geri kazanılabilir atıklarla karıştırılmadan ikili toplama sistemiyle kaynağında ayrı toplanır ve ikili toplama sistemi kurulur. Atık üreticisinin ve atık sahibinin yükümlülükleri

ğ)Atık beyan formunu bir önceki yıla ait bilgileri içerecek şekilde her yıl Ocak ayı itibariyle başlamak üzere en geç Mart ayı sonuna kadar Bakanlıkça hazırlanan çevrimiçi uygulamalar kullanarak doldurmak, onaylamak, çıktısını almak ve beş yıl boyunca bir nüshasını saklamakla, askeri birlik ve kurumlar ise yazılı olarak belirtilen sürede Millî Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığınca Bakanlığa göndermek ve beş yıl boyunca bir nüshasını saklamakla,

j)Kaza sonucu veya kasti olarak atıkların dökülmesi ve benzeri olaylar sonucu meydana gelen kirliliğin önlenmesi amacıyla, atığın türüne bağlı olarak olayın vuku bulduğu andan itibaren en geç bir ay içinde olay yerinin eski haline getirilmesi ve tüm harcamaların karşılanmasıyla,

k)Kaza sonucu veya kasti olarak atıkların dökülmesi ve benzeri olaylar vuku bulduğunda 24 saat içerisinde il müdürlüğünü bilgilendirmek ve kaza tarihi, kaza yeri, atığın türü ve miktarı, kaza sebebi, atık işleme türü ve kaza yerinin rehabilitasyonuna ilişkin bilgileri içeren raporu il müdürlüğüne en geç 30 takvim günü içinde sunmakla,

Atık işleme tesislerinin yükümlülükleri (1)Atık işleme tesisleri;

d) İşletme planını Bakanlığa sunmakla, uygun görüş almakla, planda değişiklik olması durumunda, revize işletme planını 1 ay içerisinde Bakanlığa sunmakla,

(6) Atıkların tehlikelilik özelliklerinin belirlenmesi için yapılan analiz çalışmalarının sonuçları üretim prosesi, hammadde veya katkı maddelerinde bir değişiklik olmaması halinde 5 yıl süre ile geçerlidir. Ancak, Bakanlığın gerekli gördüğü hallerde analiz çalışması yenilenir. Üretim prosesi, hammadde veya katkı maddelerinde bir değişiklik olması halinde analiz, değişiklikten itibaren 3 ay içerisinde yenilenir.

Page 64: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Geçici depolama (1)Atıklar üretildikleri yerde türlerine göre belirlenmiş kriterlere uygun şekilde geçici depolanır.

(2)Özelliğine göre sınıflandırılarak geçici depolanan atığın üzerinde: -Tehlikeli -Tehlikesiz atık ibaresi, -Atık kodu, -Depolanan atık miktarı -Depolama tarihi bulunur.

(3)Atıklar birbirleriyle reaksiyona girmeyecek şekilde geçici depolanır. -Tıbbi atıklar hariç olmak üzere, tehlikeli atıklar geçici depolama alanında en fazla 6 ay, -Tehlikesiz atıklar ise en fazla 1 yıl süreyle geçici depolanır.

(5)Ayda bin kilogramdan daha az tehlikeli atık üreten atık üreticilerinin, tehlikeli atıklarını geçici olarak depoladığı/depolayacağı alanları/konteynerleri geçici depolama izninden muaftır. -Ayda bin kilogram veya daha fazla tehlikeli atık üreten atık üreticileri tehlikeli atıklarını geçici depoladığı alanları/konteynerleri için il müdürlüğünden geçici depolama izni alır. -Geçici depolama alanı/konteyneri için izin süresiz olarak verilir. Geçici depolama alanında değişiklik olması halinde geçici depolama izni yenilenir.

(6)Belediye atığı biriktirme ekipmanları/konteynerleri ile ambalaj atığı, tehlikesiz atık ve tıbbi atık geçici depolama alanı/konteynerleri geçici depolama izninden muaftır.

Ulusal atık yönetim planı hazırlanması (1)Bakanlık, 5 yıllık ulusal atık yönetim planı/planlarını hazırlamak/hazırlatmakla yetkili ve görevlidir. Bu plan/planlar; a)Atık yönetim yapısı ve atık mevzuatı, b)Atık yönetimi mevcut durum analizi, c)Ekonomik ve yönetimsel planlama, orta ve uzun vadedeki hedefleri kapsar.

Bildirim ve kayıt tutma yükümlülüğü (1)Üretici, piyasaya süren, atık üreticisi, PCB ve PCT’li ekipmanları elinde bulunduranlar, atık taşıyıcıları ve atık işleme tesisleri iştigal konularına göre kronolojik kayıt tutmak, Bakanlığın belirleyeceği çevrimiçi sistemlere kayıt olarak bildirim yapmak, bilgi vermek ve tutulan kayıtları en az beş yıl süreyle muhafaza ederek Bakanlığın ve/veya il müdürlüğünün inceleme ve denetimine sunmakla yükümlüdür. -Askeri birlik ve askeri kurumların kayıtları yazılı olarak Millî Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığınca Bakanlığa bildirilir. (2)Kayıtlar, atık türü ve atığın ek-4’te belirtilen kod numarası, atık miktarı, atığın kaynağı, gönderildiği tesis, atığın taşıma şekli ve atığın ek-2/A’da ve ek-2/B’de belirtilen yöntemlere göre tabi tutulduğu işlemler ile genişletilmiş üretici sorumluluğu kapsamındaki ürünlere ilişkin bilgi içermelidir.

Page 65: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

(3)Bakanlık tarafından gerekli görülmesi halinde ilgili taraflar bildirim ve belgelendirmelerini bağımsız denetim kuruluşlarına inceletir, inceleme raporunu Bakanlığa sunar.

53-BÜYÜK ENDÜSTRİYEL KAZALARIN ÖNLENMESİ VE ETKİLERİNİN

AZALTILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK(2Mart 2019)

Kapsam: Bu Yönetmelik, Ek-1’in Bölüm 1 ve Bölüm 2’sinde belirtilen sınır değerlere eşit veya üzerindeki miktarlarda olmak üzere; Bölüm 1 ve Bölüm 2’ye konu olan tehlikeli maddeleri bulunduran, bulundurması muhtemel olan veya içerisindeki endüstriyel bir kimyasal prosesin kontrol kaybı esnasında bu miktarlarda tehlikeli madde oluşması beklenen, alt ve üst seviyeli kuruluşlara uygulanır.

İstisnalar: a) Askeri kuruluş, tesis ve depolara, b) İyonlaştırıcı radyasyon faaliyetlerine, c) Ek-1 Bölüm 1 ve Bölüm 2’de belirtilen miktarda ve cinste tehlikeli madde bulundursalar dahi; 1)Tehlikeli maddelerin bu Yönetmelik kapsamındaki kuruluşların sınırlarının dışında karayolu, demiryolu, kıta içi suyolu, deniz veya hava yoluyla taşınmasına ve bu transfer zinciri üzerindeki geçici ara depolama faaliyetleri ile liman, iskele ve demiryolu yükleme boşaltma istasyonlarında yapılan tehlikeli maddenin bir taşıma aracından başka bir taşıma aracına aktarılması sırasındaki yükleme, boşaltma ve nakliye işlemlerine, 2)Tehlikeli maddelerin kuruluş sınırları dışında bir boru hattıyla taşınmasına, ç)Madenlerde, taş ocaklarında ve sondaj kuyusu vasıtasıyla minerallerin ve hidrokarbon bazlı doğal maddelerin aranması, çıkarılması ve işlenmesi faaliyetlerine, d)Denizde, minerallerin ve hidrokarbon bazlı doğal maddelerin aranması, çıkarılması, depolanması ve işlenmesi ile ilgili faaliyetlere, e) Deniz tabanı altında; 1)Sadece depolamaya ait sahalarda gaz depolanmasına, 2)Hidrokarbonlar da dahil olmak üzere minerallerin arandığı ve çıkarıldığı sahalarda gaz depolanmasına, f)Yer altında veya yer üstünde atıkların düzenli depolandığı sahalara, uygulanmaz. (2)Ancak bu Yönetmelik; a)Birinci fıkranın (c)bendinin (2) numaralı alt bendinde belirtilen boru hatları üzerinde depolama faaliyetinin yapıldığı pompa istasyonlarına, b)Birinci fıkranın (ç) bendine bakılmaksızın tehlikeli maddelerin kullanıldığı kimyasal ve ısıl işlemlere ve bu işlemlere ilişkin depolama faaliyetleri ile maden işleme faaliyetlerinde tehlikeli maddelerin bulunduğu atık havuz ve barajlarına, c)Birinci fıkranın (e) bendine bakılmaksızın, doğal katmanlarda, akiferlerde, tuz yataklarında ve kullanılmayan madenlerde bulunan kıyı yer altı gaz depolarına, uygulanır.

Kantitatif risk değerlendirmesi yükümlülüğü: 30/12/2013 tarihli ve 28867 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmeliğin 8 inci maddesi gereğince alt ve üst seviyeli kuruluşlarca hazırlanması zorunlu olan kantitatif risk değerlendirmesi, bu Yönetmeliğin 8 inci maddesinde belirtilen büyük kaza senaryo dokümanı hazırlanması için belirlenen süreye kadar geçerlidir.

Page 66: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

BÜYÜK ENDÜSTRİYEL KAZALARIN ÖNLENMESİ VE ETKİLERİNİNAZALTILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK(2 MART 2019)-YUNUS KAYA -SEÇKİN ÇELİK ÇALIŞMASIDIR-isgkitap.com

BÜYÜK KAZA SENARYO DOKÜMANI

BÜYÜK KAZA ÖNLEME POLİTİKASI

GÜVENLİK RAPORU DAHİLİ ACİL DURUM PLANI

Alt ve üst seviyeli kuruluşların işletmecisi hazırlar veya hazırlatır.

Alt seviyeli kuruluşun işletmecisi; hazırlar veya hazırlatır.

Üst seviyeli kuruluşun işletmecisi; hazırlar veya hazırlatır.

Üst seviyeli kuruluşun işletmecisi; hazırlar veya hazırlatır.

Büyük kaza senaryo dokümanı:Büyük endüstriyel kaza tehlikelerinin belirlenmesi ve bu tehlikelerden kaynaklanacak risklerin değerlendirilmesi amacıyla büyük kaza senaryo dokümanı hazırlanır veya hazırlatılır.

Büyük kaza önleme politika belgesi: Büyük endüstriyel kazaları önlemek ve işyerinde yüksek seviyede koruma önlemi almak amacıyla, Ek-3’te belirtilen güvenlik yönetim sistemi ile ilgili bilgilerin bulunduğu bir belgedir. kuruluş faaliyete geçmeden önce,hazırlar ve kuruluşta muhafaza eder.

Güvenlik raporu:Kuruluşun, kuruluşta yürütülen faaliyetlerin ve proseslerin tanıtımının yapıldığı, Ek-3’te belirtilen ve kuruluşta uygulanan güvenlik yönetim sistemi ile ilgili bilgilerin bulunduğu bir belgedir. İşletmeye yeni açılacak kuruluş faaliyete geçmeden önce güvenlik raporunu hazırlar ve güvenlik raporunu hazırladığına dair Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına yazılı bildirimde bulunur.

Ek-4’te belirtilen bilgileri ve dâhili acil durum planı ile ilgili tebliğde belirtilen hususları dikkate alarak bir dâhili acil durum planı hazırlar veya hazırlatır ve kuruluşta muhafaza eder. İşletmeye yeni açılacak kuruluş faaliyete geçmeden önce dahili acil durum planını hazırlar.

İşletmeci, tehlikeli

maddelerin cinsi

ve/veya miktarındaki

değişiklik nedeniyle alt

veya üst seviyeli bir

kuruluş haline gelmesi

durumunda kapsama

dâhil olduğu tarihi

müteakiben bir yıl

içerisinde bu

dokümanı hazırlar

-Faaliyet halindeki kuruluşlar için bu maddenin yürürlüğe girmesini müteakiben altı ay içerisinde, - Değişiklik nedeniyle alt seviyeli bir kuruluş haline gelmesi durumunda kapsama dâhil olduğu tarihi müteakiben bir yıl içerisinde, -Diğer durumlarda faaliyete geçmeden önce, hazırlar ve kuruluşta muhafaza eder.

Değişiklikler nedeniyle

üst seviyeli bir kuruluş

haline gelen kuruluşlar

işletmeye yeni açılacak

kuruluş olarak

değerlendirilmez, bu

durumda kuruluş

güvenlik raporunu

kapsama dâhil olduğu

tarihi müteakiben bir

yıl içerisinde hazırlar

İşletmeci, dâhili acil

durum planını;

kuruluşun

bulundurduğu tehlikeli

maddelerin cinsi

ve/veya miktarındaki

değişiklik nedeniyle

üst seviyeli bir kuruluş

haline gelmesi

durumunda kapsama

dâhil olduğu tarihi

müteakiben bir yıl

içerisinde hazırlar.

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, tebliğ yayımlar.

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, tebliğ yayımlar.

Aile, Çalışma ve Sosyal

Hizmetler Bakanlığı,

tebliğ yayımlar.

Çevre ve Şehircilik

Bakanlığı, tebliğ

yayımlar.

Page 67: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:
Page 68: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

54-ÇALIŞANLARIN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ EĞİTİMLERİNİN USUL VE ESASLARI HAKKINDA

YÖNETMELİK(24/5/2018)

(2)(Değişik:RG-24/5/2018-30430) 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 7 nci maddesinde yer alan geçici iş ilişkisinde, geçici bir süre ile çalışanları kendi işyerinde çalıştırmak üzere devralan işveren, devraldığı çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin verilmesinden sorumludur. Ayrıca geçici bir süre ile çalışanları kendi işyerinde çalıştırmak üzere devralan işveren, devraldığı çalışanları ve işverenlerini iş sağlığı ve güvenliği risklerine ilişkin bilgilendirir. (3)(Değişik:RG-24/5/2018-30430)İş Kanununun 2 nci maddesinin yedinci fıkrasında belirtilen asıl işveren-alt işveren ilişkisi kurulan işyerlerinde, her işveren kendi çalışanlarının iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin verilmesinden sorumludur. -Bu işyerlerinde alt işverenin çalışanlarının eğitimleri ile ilgili asıl işveren alt işverence bilgilendirilir. Asıl işveren, alt işverenin çalışanlarının iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerine dair belgeleri kontrol etmekle yükümlüdür. Ayrıca asıl işveren, alt işverenin çalışanlarına işe başlamadan önce işyerine özgü risklere ilişkin bilgi verir.

(4)İşveren, tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde; yapılacak işlerde karşılaşılacak sağlık ve güvenlik riskleri ile ilgili yeterli bilgi ve talimatları içeren eğitimin alındığına dair belge olmaksızın, başka işyerlerinden çalışmak üzere gelen çalışanları işe başlatamaz. (5)Geçici iş ilişkisi ve asıl işveren-alt işveren ilişkisi kapsamında çalışanın yaptığı iş değişmeden yeni bir işyerinde çalışmaya başlaması hâlinde 6 ncı maddenin yedinci fıkrasındaki hükümler uygulanır.

İş sağlığı ve güvenliği eğitimleri: (1)İşveren, çalışanlarına asgari Ek-1’de belirtilen konuları içerecek şekilde temel eğitimlerin çalışan işe başladıktan sonra en kısa sürede verilmesini sağlar.

(2)İşveren, çalışan fiilen çalışmaya başlamadan önce, işe başlama eğitimi almasını sağlar. Bu eğitimler işverence veya işveren tarafından görevlendirilen bilgi sahibi ve deneyimli çalışanlarca verilebilir. İşe başlama eğitimleri, temel eğitimlerin gerçekleştirilmesine kadar geçen sürede çalışanın tehlike ve risklere karşı korunmasını sağlayacak nitelikte olmalı ve uygulamalı olarak verilmelidir. İşe başlama eğitimi her çalışan için en az iki saat olarak düzenlenir. Bu eğitimlerde geçen süreler temel eğitim sürelerinden sayılmaz. (3)Çalışma yeri veya iş değişikliği, iş ekipmanının değişmesi, yeni teknoloji uygulanması gibi durumlar nedeniyle ortaya çıkacak risklerle ilgili eğitimler ayrıca verilir.

(4)Birinci fıkraya göre verilen eğitimler, değişen ve ortaya çıkan yeni riskler de dikkate alınarak aşağıda belirtilen düzenli aralıklarla tekrarlanır: a)Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde yılda en az bir defa. b)Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde iki yılda en az bir defa. c)Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde üç yılda en az bir defa.

(5)İş kazası geçiren veya meslek hastalığına yakalanan çalışana işe dönüşünde çalışmaya başlamadan önce, kazanın veya meslek hastalığının sebepleri, korunma yolları ve güvenli çalışma yöntemleri ile ilgili ilave eğitim verilir. (6)Herhangi bir sebeple altı aydan fazla süreyle işten uzak kalanlara, tekrar işe başlatılmadan önce bilgi yenileme eğitimi verilir.

Page 69: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

(7)Bir işyerinde temel eğitimini tamamladıktan sonra yaptığı iş değişmeden yeni bir işyerinde çalışmaya başlayan çalışan, Ek-1’de yer alan eğitim programının tamamı tekrarlanmaksızın yeni başladığı işyerine özgü riskler ile korunma tedbirlerini içeren konularda üçüncü fıkra hükümlerine uygun olarak eğitilir. -Çalışanın daha önceki işyerinde temel eğitimi tamamladığına dair belgelerinin kontrolünden işveren sorumludur. -Bu çalışanların temel eğitimleri, çalışanın eğitimi tamamladığı tarihten itibaren yeni başladığı işyerinin tehlike sınıfına göre dördüncü fıkrada belirtilen düzenli aralıklar süresince geçerlidir. -İşveren bu çalışanları ikinci fıkra hükümlerine uygun olarak ayrıca eğitir.

Özel politika gerektiren grupların ve özel görevi bulunan çalışanların eğitimi: (1)İşyerinde onbeş yaşını bitirmiş ancak onsekiz yaşını doldurmamış genç çalışanlar, yaşlı, engelli, gebe veya emziren çalışanlar gibi özel politika gerektiren grupların özellikleri dikkate alınarak gerekli eğitimler verilir. (2)Destek elemanlarına ve çalışan temsilcilerine, görevlendirilecekleri konularla ilgili de eğitim verilir. (3)(Ek:RG-24/5/2018-30430) Çırak ve stajyerlerin eğitim ve bilgilendirilmelerinden uygulamalı eğitim alınan işyerinin işvereni sorumludur. Ancak işverenin kabul etmesi halinde çırak ve stajyerlerin eğitimini devam ettirdiği eğitim ve öğretim kurumunda tamamladığı iş sağlığı ve güvenliği dersleri veya kursları temel eğitim yerine geçer.

YENİLEME SÜRELERİ (En az/Yıl)

İŞ YERİ SINIFI

Sağlık gözetimi Eğitim( yıl/saat)

Risk değerlendirmesi

Acil eylem planı

Çok tehlikeli 1 1 (16 saat) 2 2

Tehlikeli 3 2 (12 saat) 4 4

Az Tehlikeli 5 3 (08 saat) 6 6

KOLAY EZBERLE: Not:Tabloyu ezberlemek için. SERA ismiyle: Sağlık, Eğitim, Risk değerlendirmesi, Acil eylem planı'nın ilk harflerini kodlayınız.

EĞİTİM KONULARI TABLOSU

Sağlık konuları:

a)Meslek hastalıklarının sebepleri,

b)Hastalıktan korunma prensipleri ve korunma tekniklerinin uygulanması,

c)Biyolojik ve psikososyal risk etmenleri,

ç)İlkyardım, isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK

d)Tütün ürünlerinin zararları ve pasif etkilenim,

Genel konular:

a)Çalışma mevzuatı ile ilgili bilgiler,

b)Çalışanların yasal hak ve sorumlulukları,

c)İşyeri temizliği ve düzeni,

ç)İş kazası ve meslek hastalığından doğan hukuki sonuçlar

Page 70: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Teknik konular:

a)Kimyasal, fiziksel ve ergonomik risk etmenleri,

b)Elle kaldırma ve taşıma,

c)Parlama, patlama, yangın ve yangından korunma,

ç)İş ekipmanlarının güvenli kullanımı,

d)Ekranlı araçlarla çalışma,

e)Elektrik, tehlikeleri, riskleri ve önlemleri,

f)İş kazalarının sebepleri ve korunma prensipleri ile tekniklerinin uygulanması,

g)Güvenlik ve sağlık işaretleri, isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK

ğ)Kişisel koruyucu donanım kullanımı,

h)İş sağlığı ve güvenliği genel kuralları ve güvenlik kültürü,

ı)Tahliye ve kurtarma

Diğer konular:

- Çalışanın yaptığı işe özgü yüksekte çalışma, kapalı ortamda çalışma, radyasyon riskinin bulunduğu ortamlarda çalışma, kaynakla çalışma, özel risk taşıyan ekipman ile çalışma, kanserojen maddelerin yol açtığı olası sağlık riskleri ve benzeri

55-ÇALIŞANLARIN PATLAYICI ORTAMLARIN TEHLİKELERİNDEN KORUNMASI HAKKINDA

YÖNETMELİK

Patlamaların önlenmesi ve patlamadan korunma: (1)İşveren, patlamaların önlenmesi ve bunlardan korunmayı sağlamak amacıyla, yapılan işlemlerin doğasına uygun olan teknik ve organizasyona yönelik önlemleri alır. Bu önlemler alınırken aşağıda belirtilen temel ilkelere ve verilen öncelik sırasına uyulur; a)Patlayıcı ortam oluşmasını önlemek, b)Yapılan işlemlerin doğası gereği patlayıcı ortam oluşmasının önlenmesi mümkün değilse patlayıcı ortamın tutuşmasını önlemek, c)Çalışanların sağlık ve güvenliklerini sağlayacak şekilde patlamanın zararlı etkilerini azaltacak önlemleri almak. (2) Birinci fıkrada belirtilen önlemler, gerektiğinde patlamanın yayılmasını önleyecek tedbirlerle birlikte alınır. Alınan bu tedbirler düzenli aralıklarla ve işyerindeki önemli değişikliklerden sonra yeniden gözden geçirilir.

Patlamadan korunma dokümanı: (1)İşveren, 6 ncı maddede belirtilen yükümlülüğünü yerine getirirken, ikinci fıkrada belirtilen hususların yer aldığı Patlamadan Korunma Dokümanını hazırlar. (2)Patlamadan Korunma Dokümanında; a)Patlama riskinin belirlendiği ve değerlendirildiği hususu, b)Bu Yönetmelikte belirlenen yükümlülüklerin yerine getirilmesi için alınacak önlemler, c)İşyerinde Ek-1’e göre sınıflandırılmış yerler, ç) Ek-2 ve Ek-3’te verilen asgari gereklerin uygulanacağı yerler, d)Çalışma yerleri ve uyarı cihazları da dahil olmak üzere iş ekipmanının tasarımı, işletilmesi, kontrolü ve bakımının güvenlik kurallarına uygun olarak sağlandığı, e)İşyerinde kullanılan tüm ekipmanın 25/4/2013 tarihli ve 28628 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğine uygunluğu, yazılı olarak yer alır.

Page 71: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

(3)Patlamadan korunma dokümanı, işin başlamasından önce hazırlanır ve işyerinde, iş ekipmanında veya iş organizasyonunda önemli değişiklik, genişleme veya tadilat yapıldığı hallerde yeniden gözden geçirilerek güncellenir. (4)İşveren, yürürlükteki mevzuata göre hazırladığı patlama riskini de içeren risk değerlendirmesini, dokümanları ve benzeri diğer raporları birlikte ele alabilir.

TEHLİKELİ YERLERİN SINIFLANDIRILMASI

BÖLGE 0 BÖLGE 20 KULLANILACAK EKİPMANLAR

Gaz, buhar ve sis halindeki yanıcı maddelerin hava ile karışımından oluşan patlayıcı ortamın sürekli olarak veya uzun süreli ya da sık sık oluştuğu yerler.

Havada bulut halinde bulunan tutuşabilir tozların, sürekli olarak veya uzun süreli ya da sık sık patlayıcı ortam oluşturabileceği yerler.

KATEGORİ 1 EKİPMAN (BÖLGE 0 VE BÖLGE 20 AYNI KATEGORİ EKİPMAN KULLANMAKTADIR)

BÖLGE 1 BÖLGE 21

Gaz, buhar ve sis halindeki yanıcı maddelerin hava ile karışımından oluşan patlayıcı ortamın normal çalışma koşullarında ara sıra meydana gelme ihtimali olan yerler.

Normal çalışma şartlarında, havada bulut halinde bulunan tutuşabilir tozların ara sıra patlayıcı ortam oluşturabileceği yerle

KATEGORİ 1 VEYA 2 EKİPMAN (BÖLGE 1 VE BÖLGE 21 AYNI KATEGORİ EKİPMAN KULLANMAKTADIR)

BÖLGE 2 BÖLGE 22

Gaz, buhar ve sis halindeki yanıcı maddelerin hava ile karışarak normal çalışma koşullarında patlayıcı ortam oluşturma ihtimali olmayan yerler ya da böyle bir ihtimal olsa bile patlayıcı ortamın çok kısa bir süre için kalıcı olduğu yerler

Normal çalışma şartlarında, havada bulut halinde bulunan tutuşabilir tozların patlayıcı ortam oluşturma ihtimali bulunmayan ancak böyle bir ihtimal olsa bile bunun yalnızca çok kısa bir süre için geçerli olduğu yerler.

KATEGORİ 1-2 VEYA 3 EKİPMAN (BÖLGE 2 VE BÖLGE 22 AYNI KATEGORİ EKİPMAN KULLANMAKTADIR)

Tabaka, tortu veya yığın halinde tutuşabilir tozların bulunduğu yerler, patlayıcı ortam oluşturabilecek diğer bir kaynak olarak dikkate alınmalıdır.

NOT:BÖLGE O-1-2 'DE :Gaz, buhar ve sis halindeki yanıcı maddelerin hava ile karışımından oluşan patlayıcı ortamlar var. BÖLGE 2O-21-22 'DE: Normal çalışma şartlarında, havada bulut halinde bulunan tutuşabilir tozların oluşturduğu patlayıcı ortamlar var.

TEHLİKELİ BÖLGE ADI KULLANILAN EKİPMAN

BÖLGE 0-BÖLGE 20 KATEGORİ 1 EKİPMAN

BÖLGE 1-BÖLGE 21+ KATEGORİ 1 VEYA 2 EKİPMAN

BÖLGE 2-BÖLGE 22 KATEGORİ 1-2 VEYA 3 EKİPMAN

Page 72: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Patlayıcı ortam oluşabilecek yerler için uyarı işareti : Patlayıcı ortam oluşabilecek yerler için uyarı işareti; üçgen şeklinde, siyah kenarlı, sarı zemin üzerine siyah yazılı ve sarı zeminin işaret alanının en az %50’ si olacak şekilde aşağıda belirtilen şekil ve renklerde olur

LFL(En düşük yanma sınırı): Ateşleme için gerekli olan buharın havaya oranı minimum yüzdesidir. UFL(En yüksek yanma sınırı):Ateşleme işleminin artık mümkün olamayacağı miktarın üzerinde buharın havaya oranının yüzdesidir. LEL(En düşük patlama sınırı): Hava içerisinde bulunan yakıt buharın in patlama oluşturabileceği en az miktardır UEL(En yüksek patlama sınırı):Hava içerisinde bulunan yakıt buharın in patlama özelliği devam ettirebilecek en yüksek miktarıdır.

56-ÇALIŞMA GÜCÜ VE MESLEKTE KAZANMA GÜCÜ KAYBI ORANI TESPİT İŞLEMLERİ YÖNETMELİĞİ

Balthazard Formülü: Birden fazla iş kazası veya meslek hastalığı sonucu sürekli iş göremezlik dereceleri veya birden fazla özürlülük derecelerinin birleştirilmesinde kullanılan hesaplama şeklini ifade eder.

SİGORTALILARIN İŞ KAZASI SONUCU MESLEKTE KAZANMA GÜCÜ KAYBI ORANLARI TESPİTİ

SİGORTALILARIN MESLEK HASTALIĞI SONUCU MESLEKTE KAZANMA GÜCÜ KAYBI ORANLARI

TESPİTİ

a-Sağlık Bakanlığı eğitim ve araştırma hastaneleri,

a- Sağlık Bakanlığı Eğitim ve araştırma hastaneleri

b-Devlet üniversitesi hastaneleri, b-Devlet üniversitesi hastaneleri

c-Türk Silahlı Kuvvetlerine bağlı asker hastaneleri(Kapatıldı)

c-Sağlık Bakanlığı meslek hastalıkları hastaneleri

d-Sigortalıların ikamet ettikleri illerde (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen hastanelerin bulunmaması durumunda Sağlık Bakanlığı tam teşekküllü hastaneleri,yetkilidir.

NOT:MESLEK HASTALIKLARI VE İŞ KAZALARINA BAKAN HASTANELER FARKLI KARIŞTIRMAYIN)

Not:İş kazası ve Meslek hatalıları ileilgili hastaneler farklılık arzetmektedir.Dikkat ediniz.

MESLEK HASTALIKLARI

A Grubu: Kimyasal maddelerle olan meslek hastalıkları,

B Grubu: Meslekî cilt hastalıkları,

C Grubu: Pnömokonyozlar ve diğer meslekî solunum sistemi hastalıkları,

D Grubu: Meslek bulaşıcı hastalıklar,

E Grubu:

Fizik etkenlerle olan meslek hastalıkları, olmak üzere beş grupta toplanmıştır isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK

Page 73: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Sigortalının mesleği (1)İş kazasının meydana geldiği veya meslek hastalığının başladığı tarihte Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamında çalışmakta olanların yapmakta olduğu iş sigortalının mesleği sayılır. isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK (2)Kurum, bu mesleğin tespitinde sigortalının çalıştığı iş yerinden alınacak belgeyi esas tutabileceği gibi, bu hususu Kurumun kontrol ve denetimle görevli memurları aracılığı ile inceletmeye ve buna göre karar vermeye yetkilidir. (3)Hizmet akdine göre, Meslekte Kazanma Gücü Kayıp Oranı Tespit Cetvellerinin (Ek-3) "B Cetveli"nde gösterilen mesleklerden birden fazlasını yapmakta olan sigortalının, iş kazası veya meslek hastalığı yönünden sürekli iş göremezlik durumuna girmesi hâlinde, sürekli iş göremezlik derecesinin en yükseğine karşılık gelen meslek, "sigortalının mesleği" sayılır.

57-İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ETİĞİ

Etik: Etik ile ilgili insanlık tarihinde rastlanan ilk yazılı kurallara; MÖ 2000’li yıllarda Hammurabi Kanunlarında rastlanmıştır. Felsefi etik anlayışına ise, Antik Çağda Çin’de ve Yunan felsefesinde rastlanır. Bu dönemlerde ortaya çıkan felsefi etik anlayışları, ortaya çıktıkları çağ ve bölgenin kültür ve toplumsal yapısıyla yakından ilişkilidir. Etik kavramının anlamı: -Neyin doğru ya da yanlış olduğunu ortaya koyan davranışsal kurallar topluluğu ya da ilkeler topluluğudur.- -Herhangi bir eylemin kabul edilebilir bir biçimde gerçekleşmesini sağlayan temel kurallar ya da değişkenlerdir.- -Etik Davranış Bilimidir -Etik Davranış Standardıdır Etik İlkeleri: -Etik ilkeleri evrenseldir ve herkes (tüm toplumlar) için geçerlidir. -Etik, insanların birbirleriyle ilişkilerinde yol gösterici davranış kurallarına dayalı bir sistemdir. -Hukuka, düşünmeye ve felsefeye dayalı davranış ilkelerini içerir. işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanlığı etiği: Adaletli olma,Amaç ve misyona bağlılık,Araştırmalarda geçerli, duyarlılığı ve seçiciliği yüksek testler seçme ,Aydınlatılmış onam alma,Ayrım yapmadan sağlığa ve özel yaşama saygılı olma Ayrım yapmama (gözetmeme, eşit davranma) ,Bilimsel bilgiye katkı,Çalışanı bilgilendirme ve eğitme Çıkar çatışmasından kaçınma,Diğer İSG profesyonelleriyle iletişim,Dürüstlük ve tarafsızlık,Etki altında kalmama,Gerçeğe uygun rapor yayınlama,Hasta sırrını saklama (mahremiyet),Hediye almama,Hesap verebilme,Hizmet standartlarına uyma,İletişim ve açık işbirliği,İnceleme ve araştırma,İşverenin, işçilerin, sendikaların ve yetkili diğer makamların desteğini ve işbirliğini isteme,İşyeri sağlık, kayıtlarının (gizli tıbbi kayıt dosyalarına kaydetme) gizliliği,İşyeri sırlarının gizliliği,İşverenden talimat almama,Kullanılan hasta bilgisinde hasta kimliğini koruma,Mesleki bağımsızlık (işverenden, işçiden…vb),Mesleki bilgilerini kötü amaçlar için kullanmama,Mesleki etkinliklerini sürdürürken, din, dil, ırk, inanç, cinsiyet, coğrafi ayırım farkı gözetmeme,Mesleki konularda işveren veya müşteri ayrımı yapmadan güvenilir vekil olma,Mesleki uygulamalarını ticari amaçlar için kullanmama,Nezaket ve saygı kurallarına uyma,Profesyonel bağımsızlık,Sağlığın desteklenmesi,Sağlık ve güvenlik konuları dışındaki bilgilerin araştırılmaması,Saygınlık ve güven,Sözleşmelerde bağımsız çalışma,Sözleşmelerde etik kurallara yer verme,Tanıda bilimsel bilgi ve teknik yeterliliğe dayanma,Taraflar arasındaki çıkar çatışmalarının içine girmeme ,Teknik açıdan kusursuz, kolay uygulanabilir, basit yöntemler seçme

Page 74: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Topluma hizmet bilincinin yaygınlaştırılması ilkesi,Toplumun refahı, can ve mal güvenliği,Toplum ve çevrenin korunması,Uzman görüşüne başvurma,Vicdani kanaatine göre hareket etme,Yargılarını bilimsel bilgi-teknik yeterliğe dayandırma,Yeterlilik ve doğruluk,Yetkili makamları bilgilendirme ve desteğini alma.

Uluslararası etik ilkeler: Tehlikeli işlerin gelişmekte olan ülkelere taşınması, Tehlikeli atıkların gelişmekte olan ülkelere taşınması, Ucuz işgücünden yararlanma İzin verilen limitler açısından ülkeler arası farklılıklar Bilimsel araştırmalarda;İzin (endüstri izni) Araştırmaların desteklenmesi ICOH: İş Sağlığı Uluslararası Komisyonu -Uluslararası iş sağlığı etik kuralları ile ilgili rehber

yayınlamıştır. isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK

58-ÇOCUK VE GENÇ İŞÇİLERİN ÇALIŞTIRILMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK

Genç işçi : 15 yaşını tamamlamış, ancak 18 yaşını tamamlamamış kişiyi, Çocuk işçi : 14 yaşını bitirmiş, 15 yaşını doldurmamış ve ilköğretimini tamamlamış kişiyi, Hafif iş : Yapısı ve niteliği itibariyle ve yerine getirilmesi sırasındaki özel koşullara göre; a)Çocukların gelişmelerine veya sağlık ve güvenliklerine zararlı etki ihtimali olmayan, b)Okula devamını, mesleki eğitimini veya yetkili merciler tarafından onaylanmış eğitim programına katılımını ve bu tür faaliyetlerden yararlanmasını engellemeyen işleri,

ÇOCUK VE GENÇ İŞÇİLERİN ÇALIŞMA SÜRELERİ

Temel eğitimini tamamlamış ve okula gitmeyen çocuklar

Günde en fazla 7 Haftada en fazla 35

15 yaşını tamamlamış çocuklar

Günde en fazla 8 Haftada en fazla 40

Okula devam eden çocukların eğitim dönemindeki çalışma süreleri eğitim saatleri dışında olmak üzere, isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK

Günde en fazla 2 Haftada en fazla 10 Okul kapalı ise: Günde en fazla 7 Haftada en fazla 35

Çocuk ve genç işçilerin günlük çalışma süreleri, yirmidört saatlik zaman diliminde, kesintisiz ondört saat dinlenme süresi dikkate alınarak uygulanır

Çocuk ve genç işçilerin hafta tatili izinleri kesintisiz 40 saatten aşağı olamaz. Ayrıca hafta tatili ücreti bir iş karşılığı olmaksızın ödenir.

ÇOCUK VE GENÇ İŞÇİLERDE ARA DİNLENME SÜRELERİ

İki saatten fazla dört saatten az süren işlerde

30 dk isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK

Dört saatten yedi buçuk saate kadar olan işlerde çalışma süresinin ortasında

1 saat isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK

Page 75: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Ulusal Bayram ve Genel Tatil -Çocuk ve genç işçiler, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılamazlar. Ayrıca bugünlere ilişkin ücretler bir iş karşılığı olmaksızın ödenir.

Yıllık Ücretli İznin Kullandırılması -Çocuk ve genç işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamaz. Yıllık ücretli iznin kesintisiz kullandırılması esastır. Ancak, yararına olduğu durumlarda çocuk ve genç işçinin isteği üzerine en fazla ikiye bölünerek kullandırılabilir. Okula veya eğitime devam eden çocuk ve genç işçilere yıllık ücretli izinleri okulların tatil olduğu, kursa ve diğer eğitim programlarına devam edilmediği dönemlerde verilir.

Çocuk ve Genç İşçileri Çalıştıramayacak İşverenler: Çocuk ve genç işçileri; a)Çocuklara karşı işlenmiş suçlardan hüküm giyen, b)Yüz kızartıcı suçlardan hüküm giymiş olan, işveren veya işveren vekilleri çalıştıramazlar. isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK

Çocuk İşçilerin Çalıştırılabilecekleri Hafif İşler: 1.Düşme ve yaralanma tehlikesi olabilecek şekilde çalışmayı gerektirecek olanlar hariç meyve, sebze, çiçek toplama işleri, 2.Kümes hayvanları besiciliğinde yardımcı işler ve ipek böcekçiliği işleri, 3.Esnaf ve sanatkarların yanında satış işleri, 4.Büro hizmetlerine yardımcı işler, 5.Gazete, dergi ya da yazılı matbuatın dağıtımı ve satımı işleri (yük taşıma ve istifleme hariç), 6.Fırın, pastane, manav, büfe ve içkisiz lokantalarda komi ve satış elemanı olarak yapılan işler, 7.Satış eşyalarına etiket yapıştırma ve elle paketleme işleri, 8.Kütüphane, fuar, panayır ve sergi yerlerinde yardımcı işler (yük taşıma ve istifleme hariç), 9.Spor tesislerinde yardımcı işler, 10.Çiçek satışı, düzenlenmesi işleri. Genç İşçilerin Çalıştırılabilecekleri İşler: 1. Meyve ve sebze konserveciliği, sirke, turşu, salça, reçel, marmelat, meyve ve sebze suları imalatı işleri, 2. Meyve ve sebze kurutmacılığı ve işlenmesi işleri, 3. Helva, bulama, ağda, pekmez imalatı işleri, 4. Kasaplarda yardımcı işler, 5. Çay işlemesi işleri, 6. Çeşitli kuru yemişlerin hazırlanması işleri, 7. Küçükbaş hayvan besiciliğinde yardımcı işler, 8. Süpürge ve fırça imalatı işleri, 9. Elle yapılan ağaç oymacılığı, kemik, boynuz, kehribar, lüle taşı, Erzurum taşı ve diğer maddelerden süs eşyası, düğme, tarak, resim, ayna, çerçeve, cam ve emsali eşya imalatı işleri, 10. Toptan ve perakende satış mağaza ve dükkanlarında satış, etiketleme ve paketleme işleri, 11. Büro işyerlerinde büro işleri ve yardımcı işler, 12. İlaçlama ve gübreleme hariç çiçek yetiştirme işleri, 13. İçkili yerler ve aşçılık hizmetleri hariç olmak üzere hizmet sektöründeki işler, 14. Diğer giyim eşyası, baston ve şemsiye imalatı işleri, 15. Yiyecek maddelerinin imalatı ve çeşitli muamelelere tabi tutulması işleri, 16. Yorgancılık, çadır, çuval, yelken ve benzeri eşyaların imalatı ve dokuma yapmaksızın diğer hazır eşya imalatı işleri, 17. Sandık, kutu, fıçı ve benzeri ambalaj malzemeleri, mantar, saz ve kamıştan sepet ve benzeri eşya imalatı işleri,

Page 76: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

18. Çanak, çömlek, çini, fayans, porselen ve seramik imaline ait işler (fırın işleri ve silis ve quarts tozu saçan işler hariç), 19. El ilanı dağıtımı işleri, 20. Cam, şişe, optik ve benzeri malzeme imalathanelerinde üretime ilişkin işler (fırın işleri ve silis ve quarts tozu saçan işler, ısıl işlem, renklendirme ve kimyasal işler hariç), 21. Bitkisel ve hayvansal yağların üretimi ve bunlardan yapılan maddelerin imaline ilişkin işler (karbon sülfür gibi parlayıcı veya tahriş edici çözücülerle yapılan prine veya benzeri yağlı maddelerin ekstrasyon yoluyla yağ üretimi işlerinde ekstrasyon kademeleri hariç), 22. Pamuk, keten, yün, ipek ve benzerleriyle bunların döküntülerinin hallaç, tarak ve kolalama tezgahlarından ve boyama ile ilgili işlemlerden bölme ile ayrılmış ve fenni iklim ve aspirasyon tesisatı olan iplikhane ve dokuma hazırlama işleri, 23. Balıkhane işleri, 24. Şeker fabrikalarında üretime hazırlamaya yardımcı işler, 25. Araçsız olarak 10 kg’dan fazla yük kaldırılmasını gerektirmeyen torbalama, fıçılama, istifleme ve benzeri işler, 26. Su bazlı tutkal, jelatin ve kola imali işleri, 27. Sandal, kayık ve emsali küçük deniz araçlarının imalatı ve tamiratı işleri (boya ve vernik işleri hariç) 16 Yaşını Doldurmuş Fakat 18 Yaşını Bitirmemiş Genç İşçilerin Çalıştırılabilecekleri İşler: 1. Toprağın pişirilmesi suretiyle imal olunan kiremit, tuğla, ateş tuğlası işleri ile boru, pota, künk ve benzeri inşaat ve mimari malzeme işleri. 2. Kurutma ve yapıştırma işleri, kontrplak, kontratabla, yonga ağaçtan mamul suni tahta ve PVC yüzey kaplamalı suni tahta imali işleri ile emprenye işleri. 3. Parafinden eşya imali işleri. 4. Kuş ve hayvan tüyü kıllarının temizlenmesi, didiklemesi, ayrılması ve bunlara benzer işler. 5. Plastik maddelerin şekillendirilmesi ve plastik eşya imali işleri. (PVC’nin imali ve PVC’den mamül eşyaların yapımı hariç) 6. Mensucattan hazır eşya imali işleri (Perde, ev tekstili, otomobil ürünleri ve benzerleri). 7. Kağıt ve odun hamuru üretimi işleri. 8. Selüloz üretimi işleri. 9. Kağıt ve kağıt ürünlerinden yapılan her türlü eşya ve malzemenin imali işleri. 10. Zahire depolarındaki işler ile un ve çeltik fabrikalarındaki işler. 11. Her türlü mürekkep ve mürekkep ihtiva eden malzeme imali işleri

59-GEBE VEYA EMZİREN KADINLARIN ÇALIŞTIRILMA ŞARTLARIYLA EMZİRME ODALARI VE ÇOCUK

BAKIM YURTLARINA DAİR YÖNETMELİK

Yurt/Çocuk bakım yurdu/Kreş: 26/7/2014 tarihli ve 29072 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği hükümlerine göre ilköğretime kayıt yaşını doldurmamış çocukların bakım ve eğitimlerinin yapıldığı yerleri,ifade eder. (Değişik:RG-7/9/2019-30881)

Gece çalışması – (1) Kadın çalışanlar, gebe olduklarının sağlık raporuyla tespitinden itibaren doğuma kadar geçen sürede gece çalışmaya zorlanamazlar.Yeni doğum yapmış çalışanın doğumu izleyen bir yıl boyunca gece çalıştırılması yasaktır. Bu sürenin sonunda sağlık ve güvenlik açısından sakıncalı olduğunun sağlık raporu ile belirlendiği dönem boyunca gece çalıştırılmaz.

Page 77: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Oda ve yurt açma yükümlülüğü: (1)Yaşları ve medeni halleri ne olursa olsun, 100-150 kadın çalışanı olan işyerlerinde, emziren çalışanların çocuklarını emzirmeleri için işveren tarafından, çalışma yerlerinden ayrı ve işyerine en çok 250 metre uzaklıkta EK-IV’te belirtilen şartları taşıyan bir emzirme odasının kurulması zorunludur. (2)Yaşları ve medeni halleri ne olursa olsun, 150’den çok kadın çalışanı olan işyerlerinde, 0-6 yaşındaki çocukların bırakılması, bakımı ve emziren çalışanların çocuklarını emzirmeleri için işveren tarafından, çalışma yerlerinden ayrı ve işyerine yakın EK-IV’te belirtilen şartları taşıyan bir yurdun kurulması zorunludur. Yurt, işyerine 250 metreden daha uzaksa işveren taşıt sağlamakla yükümlüdür. (3)İşverenler, ortaklaşa oda ve yurt kurabilecekleri gibi, oda ve yurt açma yükümlülüğünü, kamu kurumlarınca yetkilendirilmiş yurtlarla yapacakları anlaşmalarla da yerine getirebilirler. (4)Oda ve yurt açma yükümlülüğünün belirlenmesinde, işverenin belediye ve mücavir alan sınırları içinde bulunan tüm işyerlerindeki kadın çalışanların toplam sayısı dikkate alınır. (5)Emzirme odası ve/veya yurt kurulması için gereken kadın çalışan sayısının hesabına erkek çalışanlar arasından çocuğunun annesi ölmüş veya velayeti babaya verilmiş olanlar da dâhil edilir.

Oda ve yurtlardan faydalanacaklar: Oda ve yurtlardan faydalanacaklar (1)Oda ve yurtlardan, kadın çalışanların çocukları ile erkek çalışanların annesi ölmüş veya velayeti babaya verilmiş çocukları faydalanırlar. Odalara 0-1 yaşındaki, yurtlara (Değişik ibare:RG-7/9/201930881) ilköğretime kayıt yaşını doldurmamış çocuklar alınır. (2)Oda ve yurtlarda, çocuklar ve görevliler dışında başkasının bulunması ve bunların amaç dışında kullanılması yasaktır. Yurtlarda 0-24 aylık, 25-48 aylık ve (Değişik ibare:RG-7/9/2019-30881) 49 aylık ve üzeri çocuklar birbirinden ayrı bulundurulur. (3)Çocuklar, oda ve yurtlara işbaşı yapılmadan önce bırakılır, işin bitiminde alınır. Anne ve babalar, odaların ve yurtların disiplin ve yönetimine dair kurallara uymak şartıyla ara dinlenmesinde çocuklarını görüp bakımlarıyla ilgilenebilirler.

Gebe veya emziren kadnlarla ilgili çalışma şartları: a) Fiziksel etkenler: 1) Şok ve titreşim: Gebe çalışanın, ani darbelere, sarsıntıya, uzun süreli titreşime maruz kalacağı işlerde ve iş makinelerinde çalıştırılmaları yasaktır. Vücudun alt kısmını, özellikle karın bölgesini etkileyen düşük frekanslı uzun süreli titreşime ve sürekli sarsıntıya maruziyeti önleyecek tedbirler alınır. 2)Gürültü: Gebe çalışanın çalıştığı yerdeki gürültü seviyesinin, en düşük maruziyet etkin değeri olan 80 dB(A) yı geçmemesi sağlanır. Eğer gürültü seviyesi düşürülemiyorsa çalışanın yeri değiştirilir. Limitleri aşan gürültülü ortamda gebe çalışanların kişisel koruyucu donanım kullanarakdahi çalıştırılmaları yasaktır. b)Biyolojik etkenler: Gebe, yeni doğum yapmış ve emziren çalışanın, 15/6/2013 tarihli ve 28678 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Biyolojik Etkenlere Maruziyet Risklerinin ÖnlenmesiHakkında Yönetmelik’te tanımlanan grup 2, grup 3 ve grup 4 biyolojik etkenlerin risk teşkil ettiği yerlerde ve işlerde çalıştırılmaları yasaktır. Ancak çalışanın bağışıklığı varsa durumdeğerlendirilmesi yapılarak çalışmasına izin verilebilir.

Page 78: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

60-HAZIRLAMA, TAMAMLAMA VE TEMİZLEME İŞLERİ YÖNETMELİĞİ

Kapsam: Hazırlama, tamamlama ve temizleme işleri, görevleri yalnız bu işleri yapmakla sınırlı olan işçilere yaptırılmayarak, işyerinin asıl işçilerine yürüttükleri işlere ek olarak yaptırıldığı takdirde, bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.

HAZIRLAMA, TAMAMLAMA VE TEMİZLEME İŞLERİNDE ÇALIŞTIRILACAK İŞÇİLERİN SAYISI

1-15 çalışanı bulunan işyerlerinde 3 işçiden fazla olamaz

16-30 çalışanı bulunan işyerlerinde 4 işçiden fazla olamaz

31-60 çalışanı bulunan işyerlerinde 6 işçiden fazla olamaz

61-80 çalışanı bulunan işyerlerinde 8 işçiden fazla olamaz

81-100 çalışanı bulunan işyerlerinde ve 10 işçiden fazla olamaz

100’den fazla çalışanı bulunan işyerlerinde ise isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK

çalışan sayısı toplamının yüzde onundan fazla olamaz

Hazırlama, tamamlama ve temizleme işlerinin yapılmasının özel riskler yaratması ve özel bilgi, beceri ve deneyim gerektirmesi halinde, bu işlerde çalıştırılacak işçilerin çalıştıkları bölümleri ve mesleki eğitimleri göz önüne alınarak uygun nitelikte olanlar seçilecektir.

Dinlenme Zorunluluğu: 4857 sayılı İş Kanununun 68 inci maddesinde belirtilen ara dinlenmeleri hakkındaki hükümler saklı kalmak koşuluyla, işyerinde yürütülen asıl işin bitmesinden sonra hazırlama, tamamlama ve temizleme işlerini yapacak olan işçilerin, bu işlere başlamadan önce yarım saatten az olmamak üzere dinlenmeleri zorunludur. Ancak, işçilerin bu dinlenme haklarını kullanmaları, asıl işin bitmesinden sonra böyle bir çalışma aralığı bırakılmasının herhangi bir teknik sakınca doğurmaması koşuluna bağlıdır.Sözü edilen dinlenmeler, çalışma süresinden sayılmaz.

Fazla Çalışma Süresi: Hazırlama, tamamlama ve temizleme işleri de dahil olmak üzere, günlük çalışma süresi 11 saati aşamaz. Günlük normal çalışma süresi dışında yapılan hazırlama, tamamlama ve temizleme işleri ile yapılan fazla çalışma sürelerinin toplamı yılda iki yüz yetmiş saati geçemez.

Çalışma Ücreti Bir işyerinde, hazırlama, tamamlama ve temizleme işlerini de yapan asıl işçilere, bu işlerde geçirdikleri sürenin her bir saati için ödenecek ücret, o işyerindeki asıl işlerine ait normal çalışma ücretinin saat başına düşen tutarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle verilir.

61-İŞYERİ HEKİMİ VE DİĞER SAĞLIK PERSONELİNİN GÖREV, YETKİ,

SORUMLULUK VE EĞİTİMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK

İşyeri hekimlerinin görevleri (1)İşyeri hekimi, işyerinde bulunması halinde diğer sağlık personeli ile birlikte çalışır. (2)İşyeri hekimleri, iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri kapsamında aşağıdaki görevleri yapmakla yükümlüdür: isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK a)Rehberlik; b)Risk değerlendirmesi; 1)İş sağlığı ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi yapılmasıyla ilgili çalışmalara ve uygulanmasına katılmak, risk değerlendirmesi sonucunda alınması gereken sağlık ve güvenlik önlemleri konusunda işverene önerilerde bulunmak ve takibini yapmak.

Page 79: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

2)Gebe veya emziren kadınlar, 18 yaşından küçükler, meslek hastalığı tanısı veya ön tanısı olanlar, kronik hastalığı olanlar, yaşlılar, malul ve engelliler, alkol, ilaç ve uyuşturucu bağımlılığı olanlar, birden fazla iş kazası geçirmiş olanlar gibi özel politika gerektiren grupları yakın takip ve koruma altına almak, bilgilendirmek ve yapılacak risk değerlendirmesinde özel olarak dikkate almak. c)Sağlık gözetimi;

3)Çalışanın kişisel özellikleri, işyerinin tehlike sınıfı ve işin niteliği öncelikli olarak göz önünde bulundurularak uluslararası standartlar ile işyerinde yapılan risk değerlendirmesi sonuçları doğrultusunda; az tehlikeli sınıftaki işlerde en geç beş yılda bir, tehlikeli sınıftaki işlerde en geç üç yılda bir, çok tehlikeli sınıftaki işlerde en geç yılda bir, özel politika gerektiren grupta yer alanlardan çocuk, genç ve gebe çalışanlar için en geç altı ayda bir defa olmak üzere periyodik muayene tekrarlanır. Ancak işyeri hekiminin gerek görmesi halinde bu süreler kısaltılır.

d)İlgili birimlerle işbirliği; İşyeri hekiminin yetkileri:

(2)Tam süreli iş sözleşmesi ile görevlendirilen işyeri hekimleri, çalıştıkları işyeri ile ilgili mesleki gelişmelerini sağlamaya yönelik eğitim, seminer ve panel gibi organizasyonlara katılma hakkına sahiptir. Bu gibi organizasyonlarda geçen sürelerden bir yıl içerisinde toplam beş iş günü kadarı çalışma süresinden sayılır ve bu süreler sebebiyle işyeri hekiminin ücretinden herhangi bir kesinti yapılamaz.

İşyeri hekiminin yükümlülükleri

(3)İşyeri hekimleri, işverene yazılı olarak bildirdikleri iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili alınması gereken tedbirlerden acil durdurma gerektiren haller ile yangın, patlama, göçme, kimyasal sızıntı gibi hayati tehlike arz edenleri, belirlenecek makul bir süre içinde işveren tarafından yerine getirilmemesi hâlinde, işyerinin bağlı bulunduğu çalışma ve iş kurumu il müdürlüğüne yazılı olarak bildirmekle yükümlüdürler.

Diğer sağlık personelinin yükümlülükleri (1)İşyerinde görevli diğer sağlık personeli, bu Yönetmelikte belirtilen görevlerini yaparken, işin normal akışını mümkün olduğu kadar aksatmamak ve verimli bir çalışma ortamının sağlanmasına katkıda bulunmak, işverenin ve işyerinin meslek sırları, ekonomik ve ticari durumları hakkındaki bilgiler ile çalışanın kişisel sağlık dosyasındaki bilgileri gizli tutmakla yükümlüdürler. (2)İşyerinde görevli diğer sağlık personeli, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesindeki ihmallerinden dolayı, hizmet sundukları işverene karşı sorumludur. (3)Diğer sağlık personeli, görevlendirildiği işyerinde iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tespit ve tavsiyelerini işyeri hekimine iletmekle yükümlüdür.

İşyeri hekimlerinin çalışma süreleri:

(1)(Değişik:RG-18/12/2014-29209) İşyeri hekimleri, bu Yönetmelikte belirtilen görevlerini yerine getirmek için aşağıda belirtilen sürelerde görev yaparlar: a)Az tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 5 dakika. b)Tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 10 dakika. c)Çok tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 15 dakika.

İŞ YERİ HEKİMLERİNİN ÇALIŞMA SÜRESİ

İŞ YERİ TEHLİKE SINIFI TAM GÜN İYH/ÇALIŞAN SAYI ÇALIŞAN BAŞI SÜRE DK/AY

Az tehlikeli 1 İYH/2000 5 dk/Ay(en az)

Tehlikeli 1 İYH/1000 10 dk/Ay(en az)

Çok Tehlikeli 1 İYH/750 15 dk/Ay(en az)

Page 80: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Diğer sağlık personelinin nitelikleri ve görevlendirilmeleri: (1)İşverence diğer sağlık personeli olarak görevlendirilecekler, bu Yönetmeliğe göre geçerli diğer sağlık personeli belgesine sahip olmak zorundadır.

(2)Tam süreli işyeri hekimi görevlendirilen işyerlerinde, diğer sağlık personeli görevlendirilmesi zorunlu değildir.

Diğer sağlık personelinin görevleri: (1)Diğer sağlık personeli işyeri hekimi ile birlikte çalışır. (2)Diğer sağlık personelinin görevleri aşağıda belirtilmiştir: a)İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin planlanması, değerlendirilmesi, izlenmesi ve yönlendirilmesinde işyeri hekimi ile birlikte çalışmak, veri toplamak ve gerekli kayıtları tutmak. b)Çalışanların sağlık ve çalışma öykülerini işe giriş/periyodik muayene formuna yazmak ve işyeri hekimi tarafından yapılan muayene sırasında hekime yardımcı olmak. c)Özel politika gerektiren grupların takip edilmesi ve gerekli sağlık muayenelerinin yaptırılmasını sağlamak. ç)İlk yardım hizmetlerinin organizasyonu ve yürütümünde işyeri hekimi ile birlikte çalışmak. d)Çalışanların sağlık eğitiminde görev almak. e)İşyeri bina ve eklentilerinin genel hijyen şartlarının sürekli izlenip denetlemesinde işyeri hekimiyle birlikte çalışmak. f)İşyeri hekimince verilecek iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili diğer görevleri yürütmek. g)İşyerinde görevli çalışan temsilcisi ve destek elemanlarının çalışmalarına destek sağlamak ve bu kişilerle işbirliği yapmak. isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK Diğer sağlık personelinin yetkileri: (1)İşyerinde görevli diğer sağlık personelinin yetkileri aşağıda belirtilmiştir: a) Görevi gereği işyerinin bütün bölümlerinde iş sağlığı ve güvenliği konusunda inceleme ve araştırma yapmak, gerekli bilgi ve belgelere ulaşmak ve çalışanlarla görüşmek. b)Görevinin gerektirdiği konularda işveren ve işyeri hekiminin bilgisi dâhilinde ilgili kurum ve kuruluşlarla işyerinin iç düzenlemelerine uygun olarak işbirliği yapmak. (2)Tam süreli iş sözleşmesi ile görevlendirilen diğer sağlık personeli, çalıştığı işyeri ile ilgili mesleki gelişmelerini sağlamaya yönelik eğitim, seminer ve panel gibi organizasyonlara katılma hakkına sahiptir. Bu gibi organizasyonlarda geçen sürelerden bir yıl içerisinde toplam beş iş günü kadarı çalışma süresinden sayılır ve bu süreler sebebiyle diğer sağlık personelinin ücretinden herhangi bir kesinti yapılamaz. isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK Diğer sağlık personelinin yükümlülükleri (1)İşyerinde görevli diğer sağlık personeli, bu Yönetmelikte belirtilen görevlerini yaparken, işin normal akışını mümkün olduğu kadar aksatmamak ve verimli bir çalışma ortamının sağlanmasına katkıda bulunmak, işverenin ve işyerinin meslek sırları, ekonomik ve ticari durumları hakkındaki bilgiler ile çalışanın kişisel sağlık dosyasındaki bilgileri gizli tutmakla yükümlüdürler. (2)İşyerinde görevli diğer sağlık personeli, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesindeki ihmallerinden dolayı, hizmet sundukları işverene karşı sorumludur. (3)Diğer sağlık personeli, görevlendirildiği işyerinde iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tespit ve tavsiyelerini işyeri hekimine iletmekle yükümlüdür. isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK

DİĞER SAĞLIK PERSONELİNİN ÇALIŞMA SÜRELERİ

İş yeri tehlike sınıfı Tam gün DSP/Çalışan sayı Çalışan başı süre dk/ay

Çok tehlikeli 1 DSP/250 ve üzeri 20 dk/Ay(en az)

Çok Tehlikeli 1 DSP/50-249 15 dk/Ay(en az)

Çok Tehlikeli 1 DSP/10-49 10 dk/Ay(en az)

Page 81: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

İş yeri hekimlerinin eğitim programları: İşyeri hekimlerinin eğitim programları teorik ve uygulamalı olmak üzere iki bölümden oluşur ve programın içeriği ile programda görevli eğiticilerin nitelikleri Genel Müdürlükçe belirlenir. Eğitim programının süresi, teorik kısmı 180 saatten, uygulama kısmı 40 saatten ve toplamda 220 saatten az olamaz. isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK Diğer sağlık personelinin eğitim programları: Diğer sağlık personelinin eğitim programları uzaktan ve yüz yüze eğitim şeklinde uygulanır ve programın içeriği ile programda görevli eğiticilerin nitelikleri Komisyonca belirlenir. Eğitim programının süresi 90 saatten az olamaz. Teorik eğitimin en fazla yarısı uzaktan eğitim ile verilebilir. İşyeri hekimlerinin eğitimleri: (1)İşyeri hekimlerinin eğitim programları teorik ve uygulamalı olmak üzere iki bölümden oluşur ve programın içeriği ile programda görevli eğiticilerin nitelikleri Genel Müdürlükçe belirlenir. -Eğitim programının süresi, teorik kısmı 180 saatten, -Uygulama kısmı 40 saatten ve -Toplamda 220 saatten az olamaz ve isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK bu kısımlar ancak tek bir program dâhilinde uygulanabilir. - Teorik eğitimin en fazla yarısı uzaktan eğitim ile verilebilir. -Uygulamalı eğitimler, işyeri hekimleri için en az bir işyeri hekiminin görevlendirilmiş olduğu işyerlerinde yapılır. İŞYERİ HEKİMİ VE DİĞER SAĞLIK PERSONELİNİN GÖREV, YETKİ,SORUMLULUK VE EĞİTİMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK(28.02.2020)

MADDE:1 20/7/2013 tarihli ve 28713 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. h)İtiraz komisyonu: Bu Yönetmelik kapsamında hizmet veren kişi veya kurumların belgelerinin askıya alınma veya iptali ile ilgili itirazlarını değerlendirmek ve sonuçlandırmak üzere; İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü başkanlığında, ilgili Genel Müdür Yardımcısı, ilgili Daire Başkanı ile Genel Müdürlükte görevli ve değerlendirmeye konu denetim sürecinde yer almamış dört personel olmak üzere toplam yedi üyeden oluşan komisyonu,”

MADDE:2 Aynı Yönetmeliğin 27 nci maddesine aşağıdaki sekizinci ve dokuzuncu fıkralar eklenmiştir. “(8) Eğitim kurumları yetkilendirildikleri adrese ilişkin resmi makamlarca tahliye veya yıkım kararı alınması ya da yıkık veya hasarlı raporu verilmesi durumlarında, yeni adrese taşındıktan sonra otuz gün içerisinde İSG-KÂTİP üzerinden Genel Müdürlüğe başvuru yapılır. Yapılan başvuru doksan gün içinde tamamlanır. Başvuru sürecine ilişkin diğer hususlar mevcut adres değişikliği hükümlerine tabi olarak yürütülür. (9) Sekizinci fıkraya tabi olarak yapılan adres değişikliğinde adres değişikliği bedeli ödenmez.”

MADDE:3 Aynı Yönetmeliğin 41/A maddesine aşağıdaki ikinci fıkra eklenmiştir. “(2) İtiraz Komisyonunu oluşturan unvan adlarının iptal olması veya değişmesi halinde yerine atanacak üyeler Bakanlık oluru ile belirlenir.

Page 82: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

62-İŞYERLERİNDE İŞİN DURDURULMASINA DAİR YÖNETMELİK

İşin durdurulması: - İşyerindeki bina ve eklentilerde, çalışma yöntem ve şekillerinde veya iş ekipmanlarında çalışanlar için hayati tehlike oluşturan bir husus tespit edildiğinde; bu tehlike giderilinceye kadar, hayati tehlikenin niteliği ve bu tehlikeden doğabilecek riskin etkileyebileceği alan ile çalışanlar dikkate alınarak, işyerinin bir bölümünde veya tamamında iş durdurulur. -Çok tehlikeli sınıfta yer alan maden, metal, yapı işleri ile tehlikeli kimyasallarla çalışılan işlerin yapıldığı veya büyük endüstriyel kazaların olabileceği işyerlerinde, risk değerlendirmesi yapılmadığının tespit edilmesi halinde iş durdurulur. KOLAY EZBERLE: Çok tehlikeli sınıfta yer alan Maden, Metal, Yapı işleri ile Çok tehlikeli MADEN den METAL YAPı Tehlikeli kimyasallarla çalışılan işlerin yapıldığı veya büyük endüstriyel kazaların olabileceği işyerlerinde, risk değerlendirmesi yapılmadığının tespit edilmesi halinde iş durdurulur. TEHLİKELİ KİMYA -Çok tehlikeli sınıfta yer alan ve ihale ile alınan işlerde; teknolojik gelişme, iş gücü kapasitesinin arttırılması, üretim metotlarında yenilik gibi bir kısım unsurlar sağlanmadan, üretim ve/veya imalat planlarına, iş programlarına aykırı hareket edilerek üretim zorlaması nedeniyle hayati tehlike oluşturacak şekilde çalışma biçimleri de işin durdurulma sebebi sayılır.

İŞYERLERİNDE İŞİN DURDURULMASİ

İşyerinde işin bir bölümünü veya tamamını durdurma kararı vermeye yetkili heyet, üç müfettişten oluşur. Kurul Başkanlığı heyete başkanlık edecek müfettişi belirler.

Heyet, kendisine intikal eden raporlar üzerinde gerekli incelemeyi yapar ve kararını, müfettişin tespit tarihinden itibaren iki gün içerisinde verir. Kararlar oy çokluğuyla alınır ve heyetçe imzalanır.

Heyetin işyerinin bir bölümünde veya tamamında işin durdurulması kararı vermesi halinde karar, ilgili valiliğe ve işyeri dosyasının bulunduğu il müdürlüğüne bir gün içinde gönderilir.

İşin durdurulması kararı, mülki idare amiri tarafından kolluk kuvvetleri marifetiyle 24 saat içinde yerine getirtilir. isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK

MÜHÜRLERİN GEÇİCİ OLARAK SÖKÜLMESİ

İşveren, işin durdurulmasına sebep olan hususların giderilmesi için mühürlerin geçici olarak sökülmesi ile ilgili talebini dilekçeyle ilgili il müdürlüğüne iletir.

İlgili il müdürlüğü işverenin talebini aynı gün elektronik ve benzeri ortamda sunulan eklerle beraber Kurul Başkanlığına gönderir

Kurul Başkanlığı, işverenin mühürlerin geçici olarak sökülmesi talebini heyete intikal ettirir. Heyet, talebi dilekçe ve eklerinde sunulan bilgiler ışığında değerlendirir ve kararını iki gün içerisinde verir. Gerektiğinde işverenden ek bilgi talep edilebilir.

Mühürlerin geçici olarak sökülmesi kararı verilmesi halinde karar, mülki idare amirine ve il müdürlüğüne bir yazı ekinde gönderilir. Mülki idare amiri, kararın kendisine intikalinden itibaren 24 saat içerisinde, belirtilen şartlarda ve süreyle çalışma yapılabilmesi için kolluk kuvvetleri marifetiyle mühürlerin geçici olarak sökülmesini ve durumu belirtir bir tutanak düzenlenmesini sağlar ve düzenlenen tutanağın bir nüshasını işyeri dosyasına konulmak üzere ilgili il müdürlüğüne iletir. isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK

Page 83: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

DURDURMA KARARININ KALDIRILMASI

İşin durdurulmasına sebep olan hususları yerine getiren işveren, durdurma kararının kaldırılması için ilgili il müdürlüğüne yazılı talepte bulunur.

İl müdürlüğü talebi aynı gün elektronik ve benzeri ortamda sunulan eklerle beraber Kurul Başkanlığına iletir. isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK

İşverenin bildirimi üzerine müfettiş tarafından yapılan inceleme sonucu düzenlenen raporda, durdurma kararına neden olan hususların giderildiğinin belirtilmesi halinde, heyet tarafından gerekli inceleme yapılır ve bildirimin yapıldığı tarihten itibaren en geç 7 gün içerisinde karar verilir.

Heyetin durdurmanın kaldırılmasına karar vermesi halinde karar, mülki idare amirine ve ilgili il müdürlüğüne bildirilir. Mülki idare amirince söz konusu kararın gereği kendisine intikalinden itibaren 24 saat içerisinde kolluk kuvvetleri marifetiyle yerine getirtilir.

Page 84: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

63-KADIN ÇALIŞANLARIN GECE POSTALARINDA ÇALIŞTIRILMA KOŞULLARI HAKKINDA YÖNETMELİK

Kadın Çalışanların Gece Postasında Çalıştırılmaları Kadın çalışanların gece postasında çalıştırılma süresi (1)Kadın çalışanlar gece postalarında yedi buçuk saatten fazla çalıştırılamaz. Ancak turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmeti yürütülen işlerde ve bu işlerin yürütüldüğü işyerlerinde faaliyet gösteren alt işveren tarafından yürütülen işlerde kadın çalışanın yazılı onayının alınması şartıyla yedi buçuk saatin üzerinde gece çalışması yaptırılabilir. isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK

Page 85: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Gebelik ve analık durumunda çalıştırılma yasağı (1)Kadın çalışanlar, gebe olduklarının doktor raporuyla tespitinden itibaren doğuma kadar, emziren kadın çalışanlar ise doğum tarihinden başlamak üzere kendi mevzuatlarındaki hükümler saklı kalmak kaydıyla bir yıl süre ile gece postalarında çalıştırılamazlar. (2)Ancak emziren kadın çalışanlarda bu süre, anne veya çocuğun sağlığı açısından gerekli olduğunun işyerinde görevli işyeri hekiminden alınan raporla belgelenmesi halinde altı ay daha uzatılır. (3)Bu çalışanların anılan sürelerdeki çalışmaları, 14/7/2004 tarihli ve 25522 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gebe veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmelik hükümleri saklı kalmak üzere gündüz postalarına rastlayacak şekilde düzenlenir. isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK

64-KANSEROJEN VEYA MUTAJEN MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ

HAKKINDA YÖNETMELİK

Kanserojen madde: Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deriye nüfuz ettiğinde kanser oluşumuna neden olabilecek veya kanser oluşumunu hızlandırabilecek madde veya müstahzarları ifade eder. Mutajen madde: Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deriye nüfuz ettiğinde kalıtımsal genetik hasarlara yol açabilecek veya bu etkinin oluşumunu hızlandırabilecek madde veya müstahzarları ifade eder. Solunum bölgesi: Merkezi, kişinin kulaklarını birleştiren çizginin orta noktası olan 30 cm yarıçaplı kürenin, başın ön kısmında kalan yarısını, ifade eder.

MESLEKİ MARUZİYET SINIR DEĞERLERİ

MADDENİN ADI EINECS CAS SINIR DEĞERLER

AÇIKLAMA MG/ M3 PPM

Benzen 200-753-7 71-43-2 3.25 1 Deri

Vinilklorür monomeri 200-831 75-01-4 7.77 3 —

Sert ağaç tozları — — 5.0 — —

EINECS: Mevcut kimyasal maddelerin Avrupa envanteri. CAS: Kimyasal abstrakt servis numarası. mg/m3: Bir metre küp havadaki maddenin miligram olarak değeri (20°C sıcaklıkta ve 760 mm Cıva basıncında). ppm: Bir metre küp havadaki maddenin mililitre olarak değeri (mililitre/metreküp). Sekiz saatlik referans zamanına göre hesaplanan veya ölçülen değer. Deri yoluyla da maruziyetin olabildiği durumlar. Sert ağaç tozu diğer ağaç tozları ile karışık ise karışımın tümü için bu değer uygulanır.

65-SAĞLIK KURALLARI BAKIMINDAN GÜNDE AZAMİ YEDİ BUÇUK SAAT VEYA DAHA AZ ÇALIŞILMASI GEREKEN İŞLER HAKKINDA YÖNETMELİK

Günde azami yedi buçuk saat çalışılabilecek işler: (1) Bir çalışanın günde ancak yedi buçuk saat çalıştırılabileceği işler aşağıda belirtilmiştir. a) Kurşun ve arsenik işleri: 1) Kurşun üretilen galenit, serüzit, anglezit gibi cevherlerin çıkarılmasına ilişkin maden ocağı işleri. 2) Kurşunlu madenlerden yahut içinde kurşun bulunan kül, maden köpüğü, kurşun fırın kurumu, üstübeç artığı ve benzeri maddelerden kurşun üretimi için yapılan izabe işleri. 3) Antimuan, kalay, bronz ve benzeri maddelerle yapılan kurşun alaşımı işleri.

Page 86: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

4) Kurşun levha ve lehimlerin alevle kesilmesi, kurşunlu boyaların alevle yakılması işleriyle levha, tel, boru, akümülatör, şişe kapsülü, yapımı gibi kurşun veya kurşun alaşımıyla çalışılan işler. 5) Üstübeç, sülügen, kurşun tetraetil gibi zehirli ve kimyasal kurşun veya arsenikli bileşiklerin hazırlanması işleri. 6) İçinde kurşun ve arsenik bulunan boya ve vernik gibi maddelerin kullanıldığı emaye, güderi, meşin, kauçuk, çini, cam, yapma süs taşları, yapma çiçek ve oyuncak yapımı işleriyle bina, dokuma ve otomobil boyacılığı ile dar mekanlarda, iç mekanlarda veya sağlığa uygun olarak havalandırılmayan mekanlarda yapılan boyacılık, renkli baskı ve harf matbaacılığı (tipografi) işleri. 7) Kurşun levhaları birbirine kaynatma işleri. b) Cam sanayii işleri: 1) Cam yapımında kullanılan ilkel maddeleri toz haline getirme, eleme, karıştırma ve kurutma işleri (bu işleri yapmak üzere tam kapalı odalar içinde otomatik makineli tesisat veya çalışma ortamındaki tozları sağlık için tehlike oluşturmayacak düzeye indiren havalandırma tesisatı bulunmadığı takdirde). 2) Eritme işleri (otomatik besleme fırınlarıyla çalışılmadığı takdirde). 3) Ateşçilik işleri. 4) Üfleme işleri (tamamen otomatik makinelerle yapılmadığı takdirde). 5) Basınçla yapılan cam işleri (cam tazyiki işleri). 6) Ayna camı sanatında potalı cam dökümü işleri (potalar kalıp masasına mekanik araçlarla taşınmadığı takdirde). 7) Camı fırın başından alma işleri. 8) Yayma fırınlarında düzeltme işleri. 9) Tıraş işleri. 10) Asitle hak ve cilalama işleri. 11) Basınçlı havayla kum püskürten cihazlarla yapılan işler (çalışma ortamındaki tozları sağlık için tehlike oluşturmayacak düzeye indiren havalandırma tesisatı bulunmadığı takdirde). 12) Pota ve taş odalarında görülen işler. c) Cıva sanayii işleri: 1) Cıva amalgamlarından altın ve gümüş ayırma işleri, akümülatörcülükte çinko amalgamı işleri, harç malzemesi yapımında cıvalı kurşunlu yapılan lehimcilik işleri. 2) Cıvalı aletler yapımı işleri. 3) Cıva buharlı elektrik ampulleri yapımı işleri. 4) Süblime, kalomel ve cıva fulminat gibi cıvalı bileşiklerin hazırlanması işleri ve laboratuvarlarda cıvayla yapılan işler. ç) Çimento sanayii işleri: 1) İlkel maddeleri kırma, ufalama, ezme, eleme ve karıştırma işleri. 2) Otomatik fırınlarda pişirme işleri. 3) Klinkeri öğütme, eleme, torba ve fıçılara koyma işleri (otomatik olarak tozun etrafa yayılmasını önleyici bir düzenleme yapılmadığı takdirde). d) Kok fabrikalarıyla termik santrallerdeki işler: 1) Ateşçilik, ocak temizliği, jeneratör, doldurma, boşaltma ve temizleme işleri. 2) Kimyasal arıtma işleri. 3) Gazın geçtiği cihaz ve boruların onarılması ve temizlenmesi işleri. 4) Kok fabrikalarında kömür ve ocak işleri. 5) Elektrik enerji üretim santrallerinin kazan dairesindeki ateşçilik, kül ve kömürlerin taşınması işleri, (ateşçiliğin elle yapılması durumunda veya kül ve kömürlerin taşınmasında tozun etrafa yayılmasını önleyici tesisler olmadığı takdirde). 6) Termik santraller ile her çeşit buhar kazanlarının kazan dairesindeki ateşçilik, kül ve kömürlerin taşınması işleri. (ateşçiliğin elle yapılması durumunda veya kül ve kömürlerin taşınmasında tozun etrafa yayılmasını önleyici tesisler olmadığı takdirde). e) Çinko sanayii işleri: 1) Çinko madeninin toz haline getirilmesi, karıştırılması, elenmesi ve fırınlanması işleri. 2) Damıtma fırınının işletilmesi, fırınlardan küllerin ve cürufun kaldırılması işleri.

Page 87: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

3) Çinkoyla alaşım yapılması işleri. 4) Çinko tozunun ambalajlanması işleri. 5) Sürekli olarak yapılan galvanizli demir lehimciliği işleri. 6) Çinko tozu kullanılan kimyasal ve sınai işler. 7) Elektrolitik çinko madeni üretilen tesislerdeki işler. f) Bakır sanayii işleri: 1) Bakır cevheri çıkarılan maden ocaklarında yapılan işler. 2) Cevherin kuru veya yaş yöntemle zenginleştirilmesi ve elde edilmesi işleri. 3) Bakır fabrikalarında cevherin yıkama, flotasyon ve izabe işleri. 4) Hurda bakırın eritilerek dökülmesi işleri. g) Alüminyum sanayii işleri: 1) Alüminyum oksit üretimi işleri. 2) Alüminyum bronzu hazırlama işleri. 3) Alüminyum madeni üretimi işleri. ğ) Demir ve çelik sanayii işleri. 1) Demir izabe fabrikalarında cevherin demire çevrilmesi işleriyle boru fabrikalarının fırın ve döküm dairelerinde yapılan işler. 2) Çelikhanelerin çelik yapılan fırınlarıyla bunların teferruat ve eklentilerinden olan ikinci derecedeki fırınlarda ve konvertörlerdeyapılan işler. 3) Sıvı haldeki demir ve çeliğin tesisat ve teçhizatla veya mekanik olarak taşınmasına ilişkin işler. 4) Sıcak veya sıvı haldeki cürufun taşınması ve işlenmesi işleri. 5) Haddehanelerde (soğuk demirle çalışılan haddehaneler hariç), fırınlarda, hadde serilerinde, haddehaneyi kızgın veya sıvı çelik yahut demirle besleyen tesisat ve araçlarla görülen işlerle kızgın halde olan yarı mamul parçaların kesilmesi ve hazırlanması işleri. 6) Demir ve çelik presleme makinelerinde yapılan işlerle bu makinelerin sıcak demir veya çelikle beslenmesi ve yapılan sıcak parçaların kaldırılma veya taşınması işleri. 7) Cürufun kırılması, ezilmesi, toz haline konulması, tozların çuvallara doldurulması ve yükletilmesi işleri. h) Döküm sanayii işleri: 1) Kalıp kumunun hazırlanması işleri. 2) Döküm kalıp ve maçalarının yapılması ve döküme hazır duruma getirilmesi işleri. 3) Döküm şarjının hazırlanması ve her çeşit maden eritme (izabe) fırınlarının döküme hazır duruma getirilmesi işleri. 4) Maden eritme ve dökme işleri. 5) Kalıpların sökülmesi ve dökümlerin temizlenmesi işleri. 6) Savurma ve düşey döküm yapımı işleri. ı) Kaplamacılık işleri: 1) Parlak ve mat kaplama işleri (galvano). 2) Polisaj işleri. 3) Kalaycılık işleri. 4) Doldurma yoluyla galvanizleme işleri. 5) Asitle yüzey temizleme işleri. i) Karpit sanayii işleri: 1) Kireç ve kokun ark fırınında eritilmesi işleri. j) Asit sanayii işleri: 1) Asit için hammaddelerin hazırlanması işleri. 2) Asidin yapılma safhalarındaki işler. 3) Asidin dinlendirilme, yüklenme, boşaltılma ve taşınması işleri. 4) Baca gazlarından asit elde edilmesi işleri. k) Akümülatör sanayii işleri: 1) Akümülatör yapım ve onarım işleri. 2) Akümülatör suyu hazırlama ve şarj işleri.

Page 88: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

l) Kaynak işleri: 1) Her çeşit koruyucu gaz altında yapılan kaynak işleri. 2) Toz altı kaynak işleri. 3) Oksijen ve elektrik kaynağı işleri. m) Madenlere su verme işleri: 1) Su verme işleri (sertleştirme). 2) Semantasyon işleri. n) Kauçuk işlenmesi işleri: 1) Kauçuk hamurunun karıştırılması, fırınlanması işleri. 2) Sağlığa uygun olarak havalandırılmayan yerlerde, otomatik tesisat kullanılmadan yapılan sıcak vulkanizasyon işleri. o) Yeraltı işleri: 1) Maden ocakları işleri (elementer cıva bulunduğu saptanan cıva maden ocakları hariç), kanalizasyon ve tünel yapımı gibi yer altında yapılan işler. ö) Radyoaktif ve radyoiyonizan maddelerle yapılan işler: 1) 19/4/1937 tarihli ve 3153 sayılı Radiyoloji, Radiyom ve Elektrikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanunun Ek 1 inci maddesinde yer alan hükümler saklı kalmak kaydıyla doğal ve yapay radyoaktif, radyoiyonizan maddeler veya bütün diğer korpüsküler emanasyon kaynakları ile yapılan işler. p) Gürültülü işler: 1) Gürültü düzeyi en yüksek maruziyet etkin değerini (8h=85 dB(A)) aşan işler. r) Su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işler: 1) Su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işlerden 20 metreye kadar derinlik veya 2 kg/cm2 basınçta yapılan işler (iniş, çıkış, geçiş dahil). s) Pnömokonyoz yapan tozlu işler: 1) Pnömokonyoz yapan tozların bulunduğu işyerlerindeki işler. ş) Tarım ilaçları: 1) Tarım ilaçları kullanımı işleri. Günde yedi buçuk saatten daha az çalışılması gereken işler (1)Bir çalışanın günde yedi buçuk saatten daha az çalıştırılması gereken işlerle bunların her birinde en çok kaçar saat çalıştırılacağı aşağıda belirtilmiştir. a)Su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işler (iniş, çıkış, geçiş dâhil): 1) 20-25 (20 hariç) m. derinlik veya 2-2,5 (2 hariç) kg/cm2 basınçta 7 saat. 2) 25-30 (25 hariç) m. derinlik veya 2,5-3 (2,5 hariç) kg/cm2 basınçta 6 saat. 3) 30-35 (30 hariç) m. derinlik veya 3-3,5 (3 hariç) kg/cm2 basınçta 5 saat. 4) 35-40 (40 hariç) m. derinlik veya 3,5-4 (3,5 hariç) kg/cm2 basınçta 4 saat. 5) Dalgıçlar için bu süreler, 18 metreye kadar 3 saat, 40 metreye kadar olan derinliklerde 1/2 saattir. b) Cıva işleri: 1) Cıva izabe fırınlarında görülen işler 6 saat. 2) Elementer cıva bulunan ocaklarda görülen işler 6 saat. c) Kurşun işleri: 1) Kurşun izabe fırınlarının teksif odalarında biriken kuru tozları kaldırma işleri 4 saat. ç) Karbon sülfür işleri: 1) Karbon sülfürden etkilenme tehlikesi bulunan işler 6 saat. d) İnsektisitler: 1) Karbamatlı ve organik fosforlu insektisitlerin yapımı, paketlenmesi, çözelti olarak hazırlanması ve uygulanması işleri 6 saat.

Page 89: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

66-TARIMDA İŞ ARACILIĞI YÖNETMELİĞİ

Tarımda iş ve işçi bulma aracılığı yapacak aracılarda bulunması gereken nitelikler: (1) Aracılık yapacak gerçek kişiler ile tüzel kişileri idare, temsil ve ilzama yetkili kişilerde aşağıdaki nitelikler aranır: a)Türk vatandaşı olmak, b)18 yaşını bitirmiş olmak, c)Kamu haklarından yoksun bulunmamak, ç)Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak, d)En az ilkokul mezunu olmak. (2)Ayrıca, Kurumca belirlenen miktardaki masraf karşılığının yatırılması ve tüzel kişilerce şirket kuruluş sözleşmesinin yayımlandığı ticaret sicil gazetesinin bir örneğinin Kuruma ibraz edilmesi şarttır. Tarımda iş ve işçi bulma aracılığı yapacak aracıların aracılık belgeleri kaç yıl süre ile geçerlidir? Aracılık belgeleri üç yıl süre ile geçerlidir. Yükümlülük Aracılık yapmak üzere, izin verilen gerçek veya tüzel kişiler: a)İşverenler ve işçiler ile örneği Yönetmelik ekinde bulunan Kurumca hazırlanmış sözleşmelerin birer örneğini düzenleme tarihinden itibaren on iş günü içinde onaylanmak üzere Kuruma ulaştıracaklarını,

67-MADDELERİN VE KARIŞIMLARIN SINIFLANDIRILMASI, ETİKETLENMESİ VE AMBALAJLANMASI

HAKKINDA YÖNETMELİK

a)Piyasaya arz edilen maddelerin ve karışımların sınıflandırılmasını, zararlı maddelerin ve karışımların etiketlenmesini ve ambalajlanmasını, b)İmalatçı, ithalatçı ve alt kullanıcıların, piyasaya arz edilen maddeleri ve karışımları sınıflandırmasına ilişkin hükümleri, c)Tedarikçilerin, piyasaya arz edilen zararlı maddeleri ve karışımları etiketlemesi ve ambalajlamasına ilişkin hükümleri, isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK ç)İmalatçı, eşya üreticileri ve ithalatçıların, 26/12/2008 tarihli ve 27092 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kimyasalların Envanteri ve Kontrolü Hakkında Yönetmeliğin ek-1’inin 1 inci, 2 nci ve 3 üncü başlıklarında yer alan maddeler hariç, bu Yönetmeliğin ek-8’inin 1 inci, 3 üncü, 4 üncü ve 5 inci başlıklarında belirtilen koşulları sağlayan ve piyasaya arz edilmeyen maddelerin sınıflandırmasına ilişkin hükümleri, d)Ek-6’nın üçüncü bölümünde, uyumlaştırılmış sınıflandırma ve etiket bilgilerinin yer aldığı madde listesinin oluşturulmasını, e) Zararlı maddelerin sınıflandırma ve etiketleme bildirimine ilişkin hükümleri, f)(d) bendinde belirtilen uyumlaştırılmış sınıflandırma ve etiketleme unsurlarından ve (e) bendinde belirtilen bildirimden oluşan, maddelere ait bir sınıflandırma ve etiketleme envanterinin oluşturulmasını,kapsar. (2)Bu Yönetmelik aşağıda yer alan ve son kullanıcıya nihai ürün olarak ulaşan maddeleri ve karışımları kapsamaz:

Page 90: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

a)12/8/2005 tarihli ve 25904 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Beşeri Tıbbi Ürünler Ambalaj ve Etiketleme Yönetmeliği kapsamındaki tıbbi ürünler. isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK b)24/12/2011 tarihli ve 28152 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Veteriner Tıbbi Ürünler Hakkında Yönetmelik ile 17/12/2011 tarihli ve 28145 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tıbbi Olmayan Veteriner Sağlık Ürünleri Yönetmeliği kapsamındaki ürünler. c)23/5/2005 tarihli ve 25823 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kozmetik Yönetmeliği kapsamındaki ürünler. ç)7/6/2011 tarihli ve 27957 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vücuda Yerleştirilebilir Aktif Tıbbi Cihazlar Yönetmeliği kapsamındaki ürünler. d)29/12/2011 tarihli ve 28157 üçüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği kapsamındaki ürünler. e)27/12/2011 tarihli ve 28155 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yemlerin Piyasaya Arzı ve Kullanımı Hakkında Yönetmelik kapsamındaki ürünler. Tanımlar ve kısaltmalar: (3)Bu Yönetmelik aşağıda yer alan hususları kapsamaz: a)8/7/2005 tarihli ve 25869 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Radyoaktif Maddenin Güvenli Taşınması Yönetmeliği kapsamındaki maddeleri ve karışımları. b)Herhangi bir muamele veya işlem görmemeleri kaydıyla, yeniden ihracatı amacıyla geçici depolamada veya bir serbest bölgede veya antrepolarda bulunan veya transit halindeki ve gümrüğe tâbi olan maddeler ve karışımları. c)İzole edilmemiş ara maddeleri. ç)Türkiye’deki işyeri ve çevre mevzuatına uygun olarak, kontrollü koşullar altında kullanılmaları kaydıyla, bilimsel araştırma ve geliştirme çalışmaları için üretilen veya ithal edilen maddeler ve karışımları. d)5/7/2008 tarihli ve 26927 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelikte tanımlanan atıkları. e)35 inci maddenin uygulanabileceği durumlar haricinde, tehlikeli malların havayolu, denizyolu, karayolu ve demiryolu ve içsu yoluyla taşınmasını. (4)İlgili kuruluşlar, gerekli gördükleri özel durumlarda savunma amaçlı imal veya ithal edilen bazı madde ve karışımların bu Yönetmelikten muaf tutulması için izin verebilir. Tanımlar ve kısaltmalar (1)Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;

a)Alaşım: Bu Yönetmeliğin amaçları bakımından karışım olarak kabul edilen makro ölçekte homojen olan, mekanik bir yöntemle kolay ayrılamayacak şekilde birleşmiş bir veya daha fazla elementten oluşan metalik malzemeyi,

b)Alt kullanıcı: İmalatçı ve ithalatçıdan farklı, bir maddeyi kendi endüstriyel veya profesyonel faaliyetleri esnasında kendi halinde veya bir karışım içinde kullanan veya yeniden ithal eden ve dağıtıcı ya da tüketici olmayan Türkiye’de yerleşik gerçek veya tüzel kişiyi, c)Ambalaj: Ambalajlama ve içindekilerden oluşan ambalajlama faaliyetinin bütünsel ürününü, ç)Ambalajlama: Kabın içeriğini koruma ve diğer güvenlik işlemlerini yerine getirmek için gerekli olan kap veya kapları ve diğer bileşen veya malzemeyi, d)Ara ambalaj: İç ambalaj veya eşyalar ile dış ambalaj arasına yerleştirilen ambalajı, e)Ara madde: Bir başka maddeye dönüştürülmeye yönelik, imal edilen ve tüketilen veya kimyasal proseste kullanılan maddeyi, f)Bildirimde bulunan: Yetkili Mercie bildirimde bulunan imalatçı veya ithalatçıyı veya imalatçılar veya ithalatçılar grubunu, g)Bilimsel araştırma ve geliştirme: Kontrollü koşullar altında icra edilen her türlü bilimsel deney, analiz veya kimyasal araştırmayı,

Page 91: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

ğ)CAS numarası: Kimyasal Kuramlar Servisi tarafından verilen numarayı, h)Dağıtıcı: Perakendeci dahil olmak üzere, bir maddeyi kendi halinde veya karışım içinde, üçüncü taraflar için sadece depolayan ve piyasaya arz eden Türkiye’de yerleşik gerçek veya tüzel kişiyi, ı)EINECS: 18/9/1981 tarihi itibarıyla Avrupa Topluluğu Piyasasında yer alan bütün maddelerin tanımlayıcı listesi, Avrupa Mevcut Ticari Kimyasal Maddeler Envanterini, i)ELINCS: 18/9/1981’den sonra Avrupa Topluluğu Piyasasına arz edilen ve Avrupa Komisyonuna bildirimi yapılması suretiyle bir ELINCS numarası tahsis edilen bütün yeni maddelerini içeren Avrupa Bildirimi Yapılmış Kimyasal Maddeler Listesini, j)Eşik değer: Bir madde veya karışım içindeki sınıflandırılmış safsızlığa, katkı maddesine veya her bir bileşene ilişkin, madde veya karışımın sınıflandırılmasında bu safsızlığın, katkı maddesinin veya bileşenin dikkate alınacağını gösteren değeri, k)Eşya: Kimyasal yapısından çok, işlevini belirlemek üzere üretim sırasında özel bir şekil, yüzey ve tasarım verilen nesneyi,

l)Eşya üreticisi: Eşyayı üreten veya montajını gerçekleştiren Türkiye’de yerleşik gerçek ya da tüzel kişiyi, m)Farklılaşma: Maruz kalma yoluna veya etkilerinin niteliğine bağlı olarak zararlılık sınıfları içindeki ayrışmaları,

n)IUPAC adı: Maddenin, Uluslararası Temel ve Uygulamalı Kimya Birliği tarafından verilen adını,

o)İzole edilmemiş ara madde: Sentez sırasında, sentezin yapıldığı ekipmandan, örnek alma hariç, planlı bir şekilde uzaklaştırılmayan ara maddeyi, ö)İlgili kuruluş: Biyosidal ürünler için Sağlık Bakanlığını; deterjanlar, hava aromatize edici ürünler, kuvvetli asit veya baz içeren temizlik ürünleri ve havuz suyunda kullanılan yardımcı kimyasallar için Gümrük ve Ticaret Bakanlığını; bitki koruma ürünleri için Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığını; patlayıcı ve piroteknik maddeler ile ilgili düzenlemeler için Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığını; bunların haricindeki her türlü zararlı madde ve karışımlar ile bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilecek çalışmaların koordinasyonu için Çevre ve Şehircilik Bakanlığını, p)İmalat: Maddenin doğal halinde üretilmesini veya özütlenmesini, r)İmalatçı: Maddeyi Türkiye’de imal eden Türkiye’de yerleşik gerçek veya tüzel kişiyi, s)İthalat: Türkiye gümrük bölgesine yapılan fiziksel girişi, ş)İthalatçı: İthalattan sorumlu, Türkiye’de yerleşik gerçek veya tüzel kişiyi, t)Karışım: İki veya daha fazla maddenin kimyasal özelliklerini kaybetmeden bir araya gelmesi veya çözelti oluşturmasını, u)Konsantrasyon sınır değeri: Bir madde veya karışım içindeki herhangi bir sınıflandırılmış safsızlığa, katkı maddesine veya her bir bileşene ilişkin, madde veya karışımın sınıflandırılmasını etkileyecek özel veya genel konsantrasyon sınır değerini, ü)Kullanım:Her türlü işlem, formülasyon, tüketim, depolama, muhafaza, kaplara doldurma, bir kaptan diğerine aktarma, karıştırma, eşya üretimi veya diğer faaliyetleri,

v)M-katsayısı:Sucul ortam için akut kategori 1 veya kronik kategori 1 zararlı olarak sınıflandırılan bir maddenin konsantrasyonuna uygulanan ve toplama yöntemi ile maddenin içinde bulunduğu bir karışımın sınıflandırılması için kullanılan çarpım faktörünü,

y)Madde: Doğal halde bulunan veya bir üretim sonucu elde edilen, içindeki kararlılığını sağlamak üzere kullanılan katkı maddeleri ile üretim işleminden kaynaklanan safsızlıklar dahil, fakat yine içindeki, kararlılığını ve yapısını etkilemeden uzaklaştırılabilen çözücüler hariç, kimyasal elementleri ve bunların bileşiklerini,

z)Monomer: Polimer oluşturma tepkimesinde kullanılan özel işlem koşullarında kendine benzeyen veya benzemeyen moleküllere ardışık olarak eklenen kovalent bağlar oluşturma kapasitesine sahip maddeyi,

Page 92: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

aa)Önlem ifadesi: Kullanımı veya bertarafı nedeniyle zararlı bir madde veya karışıma maruz kalınması sonucunda meydana gelen olumsuz etkileri en aza indirmek veya önlemek için önerilen önlemleri tarif eden ifadeyi, bb)Piyasaya arz: Bedelli veya bedelsiz olarak, üçüncü tarafa tedarik etmeyi ve sağlamayı veya ithalatı,

cc)Polimer: Ardışık bir ya da daha fazla tipteki monomer birimlerinin oluşturduğu, molekül ağırlıklarına göre dağılan ve molekül ağırlığındaki farklılığın birincil olarak monomer sayısındaki farklılığa dayandırıldığı molekül dizileri ile belirlenmiş, en az bir farklı monomer birime veya diğer bir tepkene kovalent olarak bağlı en az üç monomer biriminden oluşan ve basit ağırlıklı çoğunluğunda moleküller ile aynı molekül ağırlığına sahip ve basit ağırlıklı çoğunluğundan az olan molekülleri içeren maddeyi, çç)SMILES: Maddenin yapısını doğrusal gösterim formunda tanımlamak için oluşturulan Basitleştirilmiş Moleküler Girdi Doğrusal Kayıt Belirtimini, dd)Tedarikçi: Kendi halinde veya bir karışım içinde bir maddeyi veya bir karışımı piyasaya arz eden imalatçı, ithalatçı, alt kullanıcı veya dağıtıcıyı, ee)UN RTDG: Tehlikeli Malların Taşınmasına Dair Birleşmiş Milletler Tavsiyelerini, ff)Uyarı kelimesi: Potansiyel bir zararlılığa karşı uyarmak üzere; 1)Dikkat: Daha az ciddiyetteki zararlılık kategorisini, 2)Tehlike: Daha ciddi zararlılık kategorisini, gg)Yetkili Merci: Çevre ve Şehircilik Bakanlığını, ğğ)Zararlılık ifadesi: Bir zararlılık sınıfına ve kategorisine karşılık gelen ve zararlı bir madde veya karışıma dair zararların niteliğini ve uygun durumlarda, söz konusu zararlılık derecesini belirten ifadeyi, isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK hh)Zararlılık işareti: Bir sembol ve bir sınır, arka plan motifi veya rengi gibi diğer grafik unsurlarını içeren, söz konusu zarara ilişkin özel bilgilerin aktarılmasını amaçlayan grafiksel şekli, ıı)Zararlılık kategorisi: Her bir zararlılık sınıfı içinde yer alan ve zararın ciddiyetini belirten kriterleri, ii)Zararlılık sınıfı: Fiziksel, insan sağlığına ve çevreye yönelik zararın niteliğini,ifade eder.

Zararlı maddelerin ve karışımların sınıflandırılması: (1)Zararlı maddelerin ve karışımların zararlılık sınıflarının belirlenmesinde ve sınıflandırılmasında aşağıdaki ilkelere uyulması esastır: a)Ek-1’in ikinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci bölümlerinde belirtilen fiziksel zarara veya insan sağlığına veya çevreye yönelik zararlara ilişkin kriterleri karşılayan zararlı bir madde veya karışım aynı ekte belirtilen ilgili zararlılık sınıflarına göre sınıflandırılır. b)Madde veya karışım, ek-1’deki zararlılık sınıflarının, maruz kalma yolu veya etkilerinin niteliğine göre farklılaşma gösterdiği durumlarda, söz konusu bu farklılaşma uyarınca sınıflandırılır.

h)Maddeler ve karışımlar, bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak sınıflandırılmadıkları, ambalajlanmadıkları ve etiketlenmedikleri sürece piyasaya arz edilemez.

(3)Bir karışımın kimliği, aşağıdaki bilgileri içerir: a)Karışımın ticari adı veya adlandırması. b)Karışım içinde bulunan ve karışımın akut toksisite, deri aşınması veya ciddi göz hasarı, eşey hücre mutajenitesi, kanserojen, üreme sistemine toksik, solunum veya deri hassasiyeti, belirli hedef organ toksisitesi veya solunum için zararlı olarak sınıflandırılmasına katkıda bulunan tüm maddelerin kimlikleri. isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK

Page 93: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Uyarı kelimeleri: (1)Etiket, zararlı madde veya karışıma ait sınıflandırmaya uygun olan ilgili uyarı kelimesini içerir. (2)Her bir sınıflandırmaya ilişkin uyarı kelimesi, ek-1’in ikinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci bölümlerinde zararlılık sınıfı için gereken etiket bilgilerini gösteren tablolarda belirtilmiştir. (3)Etiket üzerinde “Tehlike” uyarı kelimesinin kullanılması halinde, “Dikkat” uyarı kelimesi bulunmaz.

Etiket bilgilerinin güncellenmesi: (1)Maddenin veya karışımın sınıflandırılması ve etiketlenmesine ilişkin zararlılık sınıfında değişikliğin olduğu ve bu zararların daha ciddi olduğu veya 27 nci madde kapsamında yeni ilave etiket bilgilerini gerektirdiği durumlarda tedarikçi, değişikliğin niteliğini insan sağlığının ve çevrenin korunması bakımından dikkate alarak, etiketin geciktirilmeden güncellenmesini sağlar. Tedarikçiler, yapılan değişikliklerin vakit geçirilmeksizin eksiksiz bir şekilde etikette yer alması için 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (ğ) bendi uyarınca birbirileri ile işbirliği yapar. (2)Tedarikçi, birinci fıkrada belirtilen değişiklikler haricinde etikette değişiklikler yapılması gerektiğinde, etiketin 18 ay içinde güncellenmesini sağlar. (3)Tedarikçi, Bitki Koruma Ürünlerinin Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi Hakkında Yönetmelik ile Biyosidal Ürünler Yönetmeliği kapsamındaki bir maddenin veya karışımın etiketlerini aynı yönetmelikleri de dikkate alarak günceller.

SINIFLANDIRMA VE ETİKETLEMEYE İLİŞKİN GENEL İLKELER 1.0. TANIMLAR Gaz: (i) 50°C’de 300 kPa’dan (mutlak) yüksek bir buhar basıncı olan; veya (ii) 101,3 kPa’lık standart bir basınçta 20°C’de tamamen gaz halinde bulunan bir madde anlamına gelir; Sıvı: (i) 50°C’de 300 kPa’dan (3 bar) yüksek bir buhar basıncı olmayan; (ii) 101,3 kPa’lık standart bir basınçta 20°C’de tamamen gaz halinde bulunmayan; ve (iii) 101,3 kPa’lık bir standart basınçta 20°C’lık bir kaynama noktası veya başlangıç kaynama noktası olan bir madde veya karışım anlamına gelir. Katı, sıvı veya gaz tanımlarını karşılamayan bir madde veya

Etiket ve İşaretlerin Minimum Boyutları

Ambalajın kapasitesi Madde 19’da istenen bilgilere ait boyutlar (milimetre

cinsinden)

Her bir İşaretin boyutu (milimetre cinsinden)

3 litreyi aşmayan: Mümkünse, en az 52 x 74 En az 10 x 10 Mümkünse en az 16 x 16

3 litreden büyük, ancak, 50 litreyi aşmayan:

En az 74 x 105 En az 23 x 23

50 litreden büyük, ancak, 500 litreyi aşmayan:

En az 105 x 148

En az 32 x 32

500 litreden büyük: En az 148 x 210 En az 46 x 46

Page 94: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

2.1. PATLAYICILAR 2.2. ALEVLENİR GAZLAR 2.2.1. Tanım Alevlenir gaz 101,3 kPa standart basınçta ve 20°C havada bir alevlenme aralığına sahip olan bir gaz veya gaz karışımıdır. 2.2.2. Sınıflandırma kriterleri 2.2.2.1. Alevlenir bir gaz Tablo 2.2.1’e uygun olarak sınıflandırılır: Tablo 2.2.1 Alevlenir gaz kriterleri

Kategori Kriterler

1

20°C’de ve 101,3 kPa’lık standart bir basınçta (a) havada hacimce %13 veya daha az bir karışımda tutuşabilen gazlar; veya (b) alt alevlenme sınır değerine bakılmaksızın en az yüzde 12 alevlenme aralığı olan gazlar.

2 Kategori 1’dekiler hariç 20°C’de ve 101,3 kPa standart basınçta, hava ile karıştığında alevlenme aralığı olan gazlar.

Not: Aerosoller alevlenir gaz olarak sınıflandırılmaz, bkz. 2.3.

2.3. ALEVLENİR AEROSOLLER 2.3.1. Tanımlar Aerosoller, yani aerosol kaplar sıvı, macun veya toz içerip içermediğine bakılmaksızın, sıkıştırılmış, sıvılaştırılmış veya basınç altında çözünmüş bir gaz içeren ve kabın içindekini köpük, macun veya toz olarak ya da sıvı faz halinde bir gaz içinde katı veya sıvı tanecikler halinde püskürtebilecek bir tertibat takılmış metal, cam veya plastikten yapılmış ve tekrar kullanılamayan kaptır. 2.4. OKSİTLEYİCİ GAZLAR 2.4.1. Tanımlar Oksitleyici gaz, oksijen vererek diğer malzemelerin yanmasına havadan daha fazla neden olan veya katkı sağlayan herhangi bir gaz veya gaz karışımıdır. BASINÇ ALTINDAKI GAZLAR 2.5.1. Tanım 2.5.1.1. Basınç altındaki gazlar 200 kPa veya daha yüksek bir basınçta bir haznede tutulan veya sıvılaştırılmış ya da sıvılaştırılmış ve soğutulmuş gazlardır. Sıkıştırılmış gazlardan, sıvılaştırılmış gazlardan, çözülmüş gazlardan ve soğutulmuş sıvılaştırılmış gazlardan oluşurlar.

Page 95: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

Basınç altındaki gaz kriterleri

Grup Kriterler

Sıkıştırılmış gaz -50°C kritik sıcaklıktaki tüm gazlar dahil basınç altında ambalajlandığında -50°C’de tamamen gaz halinde olan bir gaz.

Sıvılaştırılmış gaz

Basınç altında ambalajlandığında -50°C’nin üzerindeki sıcaklıklarda kısmen sıvı olan bir gaz. Aşağıdaki iki madde arasında bir ayrım söz konusudur: (i) yüksek basınçlı sıvılaştırılmış gaz: -50°C ve +65°C arasında bir

kritik sıcaklığa sahip bir gaz; ve (ii) alçak basınçlı sıvılaştırılmış gaz: +65°C üzerinde bir kritik

sıcaklığa sahip bir gaz.

Soğutulmuş sıvılaştırılmış gaz

Ambalajlandığında düşük sıcaklıktan dolayı kısmen sıvı hale gelen bir gaz.

Çözünmüş gaz Basınç altında ambalajlandığında sıvı faz çözücüde çözülen bir gaz

Alevlenir sıvı kriterleri

Kategori Kriterler

1 Parlama noktası < 23°C ve başlangıç kaynama noktası ≤ 35°C

2 Parlama noktası < 23°C ve başlangıç kaynama noktası >35°C

3 Parlama noktası ≥ 23°C ve ≤ 60°C° 1

2.7. ALEVLENİR KATILAR 2.7.1. Tanım 2.7.1.1. Alevlenir bir katı, kolay yanabilen veya sürtünmeye bağlı olarak yangına neden olabilen veya katkıda bulunabilen bir katıdır. Kolay yanabilen katılar, yanan bir kibrit gibi bir yakma kaynağı ile kısa bir süre temas ettiğinde kolayca tutuşan ve alevi hızla yayılan, toz halinde, granüler halde veya macun kıvamındaki zararlı maddeler veya karışımlardır. 2.9. PİROFORİK SIVILAR 2.9.1. Tanım Piroforik sıvı, çok küçük miktarlarda dahi hava ile temasa girdikten sonra beş dakika içerisinde tutuşabilen sıvı madde veya karışımdır. 2.10. PİROFORİK KATI MADDELER 2.10.1. Tanım Piroforik katı, çok küçük miktarlarda dahi hava ile temasa girdikten sonra beş dakika içerisinde tutuşabilen bir katı madde veya karışımdır. 2.11. KENDİLİĞİNDEN ISINAN MADDE VE KARIŞIMLAR 2.11.1. Tanım 2.11.1.1. Kendiliğinden ısınan bir madde veya karışım, piroforik sıvı veya katı madde dışında, hava ile tepkimeye girerek ve enerji gerektirmeksizin kendiliğinden ısınmaya yatkın bir sıvı veya katı madde ya da karışımdır; bu madde veya karışım sadece büyük miktarlarda (kilogram) ve uzun bir süre sonunda (saatler veya günler sonra) tutuştuğundan piroforik sıvı veya katı maddelerden farklıdır. 2.11.1.2. Bir madde veya karışımın kendiliğindenısınması, söz konusu madde veya karışımın (havadaki) oksijen ile girdiği aşamalı tepkimenin ısı üretmesi sürecidir. Isı üretim oranının ısı kaybı oranını geçmesi halinde, söz konusu madde veya karışımın sıcaklığı artar ve bir indükleme zamanından sonra kendiliğinden tutuşmaya veya yanmaya neden olabilir.

Page 96: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

2.13. OKSİTLEYİCİ SIVILAR 2.13.1. Tanım Oksitleyici sıvı, kendiliğinden pek yanmayan ancak genel olarak oksijen oluşturarak diğer materyallerin yanmasına neden olan veya katkı sağlayan bir sıvı madde veya karışımdır. 2.14. OKSİTLEYİCİ KATILAR 2.14.1. Tanım Oksitleyici katı, kendiliğinden alevlenir olmayıp oksijen oluşturarak diğer malzemelerin yanmasına neden olabilen veya katkı sağlayabilen katı bir madde veya karışım anlamına gelir. 2.15. ORGANİK PEROKSİTLER 2.15.1. Tanım 2.15.1.1. Organik peroksitler, bivalent-O-O- yapısı içeren ve bir veya iki hidrojen atomunun yerini organik radikaller aldığında hidrojen peroksit türevleri olarak kabul edilebilecek olan sıvı veya katı organik maddelerdir. En az bir organik peroksit içeren organik peroksit karışımları (formülasyonları) organik peroksit olarak değerlendirilir. Organik peroksitler, kendiliğinden hızlanan ekzotermik ayrışmaya uğrayabilen, termal olarak kararsız madde veya karışımlardır. Ayrıca, aşağıda belirtilen özelliklerden birini veya birkaçını taşıyabilirler: 2.16. METALLER İÇİN AŞINDIRICI 2.16.1. Tanım Metaller için aşındırıcı olan bir madde veya karışım, kimyasal yolla metallere maddi hasar veren hatta metalleri yok eden madde veya karışımlardır.

Zararlılık işaretleri, Sınıflandırma, Etiketleme ve Ambalajlama (CLP/SEA) Yönetmeliği’ne uygun olarak eski tehlike işaretlerine eşdeğer yeni piktogramlar.

Global Harmonize Sistemi (GHS)

FİZİKSEL ZARARLILIKLAR

SAĞLIĞA İLİŞKİN ZARARLILIKLAR

-Kararsız patlayıcılar -Kendinden tepkimeye giren maddeler ve -Karışımlar -Organik peroksitler

-Ağız yolu -cilt yolu -Soluma yolu

Patlayıcı GHS01 Akut toksisite GHS06

-Alevlenir katı, sıvı,gaz -Organik peroksitler tipler B,C,D,E,F-Kendiliğinden tepkimeye giren mad-karışımlar tipler B,C,D,E,F

-Akut toksisite -Cilt tahrişi-Göz tahrişi -Cilt hassaslaştırıcılığı -Belirli hedef organ toksisitesi-solunum yolu tahrişi -Ozon tabakasına zararlı

Alevlenir madde GHS02 Akut toksisite GHS06

-Oksitleyici katı,sıvı ve gazlar

-Solunum hassaslaştırıcılığı-Eşey hücre mutajentisi -Kanserojenite-Üreme sistemi toksisitesi-Belirli-Özel hedef toksisitesi-Aspirasyon

Oksitleyici GHS03 Ciddi sağlık tehlikesi GHS07

Page 97: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

-Basınç altındaki gazlar-Sıkıştırılmış,sıvılaştırılmış gazlar-soğutulmuş sıvılaştırılmış gazlar; Çözünmüş gazlar

Su ortamı için tehlikeli

Basınçlı gazlar GHS04 Sucul çevreye zararlı GHS08

-Metaller için aşındırıcı -Cilt aşınması -Ciddi göz hasarı (Fiziksel ve sağlığa ilişkin zararlılıklar)

Aşındırıcı GHS05

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER TAVSİYE KARARLARI(Tehlikeli madde taşımacılığı Komisyonu) ULUSLAR ARASI TEHLİKELİ MADDE TAŞIMACILIĞI

Karayolu ADR

Demiryolu RID

Kanal taşımacılığ (kıta içi su yolları taşımacılığı) ADNR

Denizyolu IMDG kodu

Havayolu ICAO-TI ve IATA-DGR

KOLAY EZBERLE: ADR: ADR - A harfi:Asfalt yol RID: RID-R harfi Raylı sistem-D harfi Demir yolu ADNR: ADNR-NR harfleri Nehir yolu IMDG : IMDG-M ve D harfleri Mavi Deniz ICAO-TI ve IATA-DGR: IATA-DGR:ATA harfleri Atatürk hava limanı

Page 98: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:
Page 99: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:
Page 100: KİTAP İSTEME ADRESİ:isgkitap.com 0538 376 96 73 (2020 MAYIS).pdf · 2020. 3. 31. · 37-HAVALANDIRMA ve İKLİMLENDİRME PRENSİPLERİ Ortam hava kalitesini etkileyen faktörler:

YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK BAŞARILAR DİLERİZ