124
Editorjal 2013 .................................................. 3 Kumitat Amministrattiv ................................. 5 Messaġġ mill-President ................................... 7 Messaġġ mis-Segretarju ................................ 12 Messaġġ mit-Teżorier u Direttur .................. 18 Messaġġ mid-Delegat Banda ......................... 25 Messaġġ mill-Kappillan ................................ 29 Messaġġ mill-Viċi Kappillan ........................ 33 Messaġġ mill-President Onorarju................. 35 Messaġġ mill-President Onorarju ................ 37 Messaġġ mill-President Onorarju ................ 38 Messaġġ mis-Sindku ..................................... 41 Messaġġ mis-Surmast Direttur .................... 48 Messaġġ mill-Assistant Surmast .................. 52 Messaġġ mill-Għ. Nazz. Armar tat-Toroq .... 57 Tiirit ta’ xi Servizzi mill-Banda ................. 59 Servizzi tas-sena mill-Banda ......................... 61 Is-Soċjeta’ l-Ġimgħa tal-Festa. .................... 63 Il-Mużew Metropolitan tal-Arti.................... 64 Il-Programm tal-Festa................................... 67 Xogħol ta’ Tisbieħ l-Każin .......................... 68 Baned Mistiedna ........................................... 71 Papa Ġdid ...................................................... 75 Qassis Għargħuri ........................................... 80 Tiirit tal-Ġimgħa l-Kbira ........................... 85 Il-Kompożitur Angelo Melilli ....................... 86 Mill-Album tas-Soċjeta’ ................................ 88 L-Album ikompli ........................................... 89 Djarju ta’ Sena Impenn ................................. 91 Kelmtejn mill-Kummissjoni Briiu. ............... 99 Il-Kor Pax Christi ........................................ 103 Soċi li għaddew għall-Ħajja ta’ Dejjem ....... 104 Tiirit ta’ Martri tas-Seklu XX................... 105 Familji ta’ Nazzaret...................................... 108 Bandista Ġdida 2013 ................................... 109 Preżenza....................................................... 111 Opri l-Parroċċa s-Seklu XIX................... 113 Presepju “Life Size” 2012............................. 115 Soċi li għaddew għall-Ħajja ta’ Dejjem ....... 117 Ringrazzjamenti. ......................................... 118 L-Isqof Gaero’........................................... 119 Werrej tar-Riklami ...................................... 124 Werrej Soċjetà Filarmonika San Bartilmew Għargħur A.D. 1985 Rivista Annwali -okkażjoni tal-Festa Titulari ta’ San Bartilmew 2013 Ritratt tal-faċċata juri l-istatwa tal-Każin u taħta l-Kunċert tas-Sena. Editur A. Mifsud Bonnici Giordani Typing u Proof reading Ronnie Gauci A. Mifsud Bonnici Giordani Rose Aquilina B.A. Rel. Studies Ġbir tar-Riklami Mario Abela Salvu Fenech Mario Aquilina Jesmond Aquilina Carmen Sciberras A. Mifsud Bonnici Giordani Ritratti Bertu Cuschieri A. Mifsud Bonnici Giordani Issettjat u Stampat Five Star Printing Press Triq l-Iskultur Qormi Email: [email protected]

Ktieb gharghur 2013 final

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Il-Ktieb tal-Banda San Bartilmew.

Citation preview

Page 1: Ktieb gharghur 2013 final

Editorjal 2013 ..................................................3

Kumitat Amministrattiv .................................5

Messa!! mill-President ...................................7

Messa!! mis-Segretarju ................................12

Messa!! mit-Te"orier u Direttur ..................18

Messa!! mid-Delegat Banda .........................25

Messa!! mill-Kappillan ................................29

Messa!! mill-Vi#i Kappillan ........................33

Messa!! mill-President Onorarju .................35

Messa!! mill-President Onorarju ................37

Messa!! mill-President Onorarju ................38

Messa!! mis-Sindku .....................................41

Messa!! mis-Surmast Direttur ....................48

Messa!! mill-Assistant Surmast ..................52

Messa!! mill-G$. Nazz. Armar tat-Toroq ....57

Ti%irit ta’ xi Servizzi mill-Banda .................59

Servizzi tas-sena mill-Banda .........................61

Is-So#jeta’ &l-'img$a tal-Festa. ....................63

Il-Mu"ew Metropolitan tal-Arti ....................64

Il-Programm tal-Festa ...................................67

Xog$ol ta’ Tisbie$ &l-Ka"in ..........................68

Baned Mistiedna ...........................................71

Papa 'did ......................................................75

Qassis G$arg$uri ...........................................80

Ti%irit tal-'img$a l-Kbira ...........................85

Il-Kompo"itur Angelo Melilli .......................86

Mill-Album tas-So#jeta’ ................................88

L-Album ikompli ...........................................89

Djarju ta’ Sena Impenn .................................91

Kelmtejn mill-Kummissjoni Briiu. ...............99

Il-Kor Pax Christi ........................................103

So#i li g$addew g$all-(ajja ta’ Dejjem .......104

Ti%irit ta’ Martri tas-Seklu XX...................105

Familji ta’ Nazzaret ......................................108

Bandista 'dida 2013 ...................................109

Pre"enza .......................................................111

Opri &l-Parro##a &s-Seklu XIX ...................113

Presepju “Life Size” 2012 .............................115

So#i li g$addew g$all-(ajja ta’ Dejjem .......117

Ringrazzjamenti. .........................................118

L-Isqof Ga)ero’ ...........................................119

Werrej tar-Riklami ......................................124

Werrej

So#jetà FilarmonikaSan Bartilmew

G$arg$ur A.D. 1985

Rivista Annwali *-okka"jonital-Festa Titulari ta’San Bartilmew 2013

Ritratt tal-fa!!atajuri l-istatwa tal-Ka"in

u ta#ta l-Kun!ert tas-Sena.

EditurA. Mifsud Bonnici Giordani

Typing u Proof readingRonnie Gauci

A. Mifsud Bonnici GiordaniRose Aquilina B.A. Rel. Studies

'bir tar-RiklamiMario AbelaSalvu Fenech

Mario AquilinaJesmond AquilinaCarmen Sciberras

A. Mifsud Bonnici Giordani

RitrattiBertu Cuschieri

A. Mifsud Bonnici Giordani

Issettjat u StampatFive Star Printing PressTriq l-Iskultur Qormi

Email: [email protected]

Page 2: Ktieb gharghur 2013 final

2 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Tel: 27414411 / 79442554

Mail: [email protected]

D BEAUTY ZONE

Gaby Naudi

31 Ta’ Marzu G˙arg˙ur

Triq San Ìwann

Óal G˙arg˙ur

Tel: 2141 0814 / Mobile: 9944 9833 • 9942 2128

Óinijiet tal-ftu˙: Mit-Tnejn sal-Ìimg˙a mill-4:00pm sas-7.00pm

Is-Sibt mid-9:00am sa 12:00pm

G˙al kull tip ta’ tapiti u lo!or irrikorru g˙and

Bezzina Carpet Centre

Page 3: Ktieb gharghur 2013 final

33Festa Titulari San Bartilmew 2013

Il-ktieb tal-Festa huwa l-mezz biex bih is-So!jeta’ ""omm il-kuntatt u#!jali darba $s-sena g%all-"mien il-festa. Dan isir

bi %sieb minn %afna qabel g%ax il-kumitat permezz tas-Segretarju j"omm l-appunti u kontinwament i%arbex xi notamenti fuq il-pitazz. Meta jasal il-waqt, u dan ikun g%all-%abta ta’ &unju jibda jg%addi l-‘materjal’ lili u minn hemm permezz ta’ dan il-ktieb tant mistenni, inwassluh lilkom %alli taqrawh u anki ti'u r-ritratti li nkunu %adna matul is-sena. Dan huwa pro!ess li jsir b’im%abba, mhux biss lejn is-so!i imma lejn kull familja G%arg%urija.

Kif g%edt anki s-sena l-o%ra l-akbar u(ieg% ta’ ras huwa biex ji(i #nanzjat dan il-ktieb u li dawn iridu ji(u bil-fors mir-riklami. Dan huwa inkubu’ li jag%tina fastidju pero’ ma nistg%ux nevitawh. Li twe((ag%ni lili hija, li tin%ass !ertu apatija minn fost in-nies tar-ra%al, partikolarment dawk li g%andhom attivita’ kummer!jali. Insibu min huwa wisq iebes biex jg%in lill-g%aqdiet spe!jalment lill-Banda. Din hija sikkina taqta’ minn "ew( na%at, l-ewwel nett g%ax il-fatt li jkollok apatija $r-ra%al !kejken b%al tag%na di(a twe((a’ u t-tieni g%ax $l-(img%a tal-festa kul%add jag%mel dak kollu possibbli biex igawdiha, ji(i$eri j%obbha l-festa. Dan i%allina nitkellmu we%edna, g%ax a%na li nkunu qed nag%mlu dak kollu possibbli $s-So!jeta’ tag%na s-sena kollha u ma nsibux l-appo(( mist%oqq, nibdew niddubitaw mill-kapa!itajiet individwali $l-kumitat. Dwar dawn il-‘kapa!itajiet’ in%alli f ’idejn il-President u l-membri l-o%ra tal-kumitat biex jispjegaw '-artikli tag%hom ix-xog%ol li sar u

)sieb kontinwu biex l-informazzjoni tasal g%and is-So!i

li g%ad fadal xi jsir $s-Sede tag%na.Il-kommunikazzjoni mal-poplu

G%arg%uri matul is-sena qieg%da ssir permezz tal-Facebook, g%alkemm nammetti li qieg%da ssir bl-iskossi. Dan g%all-fatt li m’hemmx min jie%u %sieb il-pa(na tal-Facebook %lie$ u jien g%andi l-limitazzjonijiet tieg%i. Bi""ejjed ng%id illi kwa"i kull bi!!a karta stampata nie%u %siebha jien u kollox jie%u l-%in tieg%u. G%edt ‘kwa"i’ g%ax ma rridx ninsa u minn qalbi nirringrazzja lil Elaine Muscat g%ax kull meta kont indispost hija kienet ti(i mqabbda mis-segretarju biex tg%in lis-So!jeta’ f ’dak li huwa xog%ol ta’ posters etc. Ta’ dan kemm jiena u anki s%abi n%ossuna obbligati. Ner(a’ ndur g%all-mument fuq l-issue tal-Facebook, nixtieq nappella sabiex jekk hemm xi ndividwu nteressat jaqsam mieg%i dan ix-xog%ol javvi!ina lill-Kumitat u juri l-interess tieg%u. Ni*akru li wara l-festa tad-Duluri f ’Settembru, nibdew na%sbu $l-Laqg%a &enerali u min huwa nteressat jg%in g%andu jikkontesta g%all-kumitat b’hekk jg%in lis-So!jeta’.

Fa!li g%al kul%add li ji(i l-ka"in, ipo((i bilqieg%da jixrob xi belg%a te u jparla fuq kull su((ett imma(inabbli, fejn anki n(ustament ji(u kkritikati l-membri tal-kumitat g%ax forsi xi %a(a setg%et saret mod ie%or milli $l-fatt saret. Apparti li kul%add su((ett g%all-i"balji, irridu ni+mu li d-de!izzjonijiet ikunu ttie%du mill-kumitat kollu. Nemmen li anki dawn is-so!i g%andhom l-intelli(enza li jmexxu u g%alhekk g%andhom jikkontestaw g%all-kumitat %alli wara jxammru l-kmiem b%al %addie%or.

Editorjal minn Giordani

Page 4: Ktieb gharghur 2013 final

4 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 5: Ktieb gharghur 2013 final

5Festa Titulari San Bartilmew 2013

Presidenti OnorarjiIs-Sur Manuel Bezzina

Chev. Anthony Mifsud Bonnici GiordaniGeorge Pullicino B.E.&A. (Hons.), A.&C.E., M.P.

President /Kordinatur Pro!ettiIs-Sur Jesmond Aquilina

SO,JETÀ FILARMONIKA

Kumitat Amministrattiv 2012 – 2013San Bartilmew

Te"orier / DiretturIs-Sur Mario Abela

Segretarju / Delegat BandaIs-Sur Mario Aquilina

Konsulent LegaliDr Edward Gatt

Membri Maria Galea, Charles Zahra

Surmast DiretturMro. Jonathan Borg F.L.C.M.,L.Mus.,L.C.M.

Assistant SurmastMro. Joseph Belli L.Mus.,L.C.M.

Page 6: Ktieb gharghur 2013 final

6 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Quarry No.10, 2nd Floor

Tal-Óofra, Ta’ I-Ibra©©

Swieqi.

Contacts:

21383913 / 79266818

Page 7: Ktieb gharghur 2013 final

77Festa Titulari San Bartilmew 2013

)idma matul is-sena kollha

Messa!! mill-President Jesmond Aquilina

Huwa permezz ta’ dan il-ktieb li s-So!jeta’ tippubblika ta’ kull sena li nkunu nistg%u nwasslu r-rapport

tal-%idma tag%na matul is-sena u kif ukoll nag%tu %arsa g%all-futur tas-So!jeta’.

Meta bdejt biex nikteb dan il-messa(( tieg%i, jiena ma stajtx na%rab mir-realta’ li $ha tinsab is-So!jeta’ u li lili b%ala President tinkwetani %afna. Qed nirreferi g%an-nuqqas ta’ nies li huma lesti li ja%dmu $s-So!jeta’ b%ala voluntiera, sabiex 'imkien ni-urmaw kumitat g%all-futur. Meta wie%ed i%ares lejn dak kollu li g%andna b%ala so!jeta’ tinduna kemm g%addew snin sabiex sar dan kollu, u minn %afna nies volontarji u li qeg%din ingawdu minnu a%na. .gur li dan kollu sewa %afna 'us u (ie mi(bur minn xi w%ud li da%lu g%al din ir-responsabilita’. Issa jmiss il-parti ta’ kull wie%ed u wa%da minna li nib"g%u g%al dan kollu u ma nag%mlux %sara. Dawn il-persuni nkarigati setg%u fa!ilment jag%mlu b%al %addie%or li wara (urnata xog%ol tag%hom, imorru jag%mlu xog%ol ie%or jew inkella joqog%du d-dar g%all-kwiet bla ta%bit ta’ xejn.

Intant kif stajtu taraw sar %afna xog%ol $ %dan is-So!jeta’ u fuq nota po"ittiva ta’ min isemmi li din is-sena (ie ma%dum is-so#t tal-gypsum g%as-sala tal-bar t’isfel. Ta’ dan grazzi li dawk kollha li %admu u li taw l-o-erta tag%hom g%al dan il-g%an. Grazzi spe!jali tmur g%all-membru tal-kumitat Mario Abela tax-xog%ol tal-elettriku fuq l-istess pro(ett. F’So!jeta’ b%al tag%na x-xog%ol ma jieqaf qatt, dejjem issib x’tag%mel u dan sabiex in"ommu s-So!jeta’ '-istat tajjeb kif tinsab illum.

Barra minn dan kollu s-So!jeta’ baqg%et tiddedika l-%in g%all-banda li g%al %afna minna, forsi ma tantx jinteressahom ix-xog%ol li jkun g%addej matul is-sena kollha. Komplejna t-tag%lim tat-tfal b’xejn kull (img%a u tajna spinta u organizzajna l-arkivju mu"ikali tal-ka"in kif suppost u ta’ dan grazzi lid-delegat tal-Banda Mario Aquilina li jag%mel %afna xog%ol u li kultant ma jidhirx imma huwa ta’ mportanza kbira $l-qasam mu"ikali. Nirringrazzja ukoll lil Elaine Muscat g%all-g%ajnuna kollha li tat biex organizzajna dan l-arkivju.

Ma nistax ma nsemmix kemm sar xog%ol fejn tid%ol il-kummissjoni briju li s-sena l-o%ra g%amlu l-ewwel umbrella g%all-mar! ta’ $lg%odu u li minn hemm taw bidu sabiex din is-sena n"an"nu umbrella kbira mpittra fuq id-drapp. Minkejja li jiena ma stajtx nintegra ru%i $ha min%abba x-xog%ol l-ie%or tas-So!jeta’, xorta wa%da kont inkun naf il-%idma li g%addejja mill-membri ta’ din il-kummissjoni. Prosit g%all-attivitajiet li g%amlu matul is-sena u li kienu ta’ g%ajnuna g%all-ispejjez. Grazzi lil Kunsill Lokali li o-rilhom il-post fejn setg%u jag%mlu x-xog%ol kollu tal-%adid. Grazzi ukoll lill-%ajjata u lil dawk involuti $ha.

B%ala President jien g%amilt %afna xog%ol fejn jid%lu applikazzjonijiet biex stajna nibbene$kaw minn fondi kemm tal-kawzi (usti u kemm tal-Majjistral group g%al diversi pro(etti li saru $s-so!jeta. Ta’ dan grazzi lil kull min ta s-sehem tieg%u.

Nag%laq dawn il-kelmtejn tieg%i billi nirringrazzja lil s%abi tal-kumitat u l-familji

ikompli f ’pa!na 9

Page 8: Ktieb gharghur 2013 final

8 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 9: Ktieb gharghur 2013 final

99Festa Titulari San Bartilmew 2013

tag%hom g%all-pa!enzja li jie%du bina matul is-sena kollha. Lil membri tal-Kummissjoni Briju, lil helpers tal-Kummissjoni ,ena u l-Presepju g%all-wirjiet sbie% li jtellg%u matul is-sena kollha. Nirringrazzja wkoll lis-Surmastrijiet tal-banda u l-bandisti tal-post g%as-servizz tag%hom matul is-sena kollha. Grazzi lill-editur ta’ dan il-ktieb, is-Sur Anthony Mifsud Bonnici g%ax-xog%ol kollu li g%amel. Grazzi lil poplu G%arg%uri talli dejjem sibnieh ta’ appo(( meta kellna b"onn. Grazzi wkoll lil dawk kollha li g%a"lu li

jirreklamaw f ’dan il-ktieb. Fl-a%%ar u mhux l-inqas grazzi lil Ex- Kappillan, il-Kanonku Albert Schembri g%as-sitt snin li g%amel fostna li 'imkien %dimna b’risq is-So!jeta’. Grazzi ukoll lil Fr. Jesmond Grech b%ala Vi!i Kappillan u nawgura minn qalbi l-%idma t-tajba lil Kappillan il-(did Fr. Chris Galea. Kura((, u San Bert ikun mieg%ek matul is-sena kollha.

Nawgura l-festa t-tajba lil kul%add spe!jalment lill-morda kollha.

Viva San Bert!

jissokta minn pa!na 7

Page 10: Ktieb gharghur 2013 final

10 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 11: Ktieb gharghur 2013 final

11Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 12: Ktieb gharghur 2013 final

1212 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Minn Festa sa o%ra - Inkomplu b’%idmietna b’risq is-So!jetà tag%na

Messa!! mis-Segretarju Mario Aquilina

)bieb, G%addiet sena o%ra u re(a’ wasal

Awwissu, ix-xahar li j(ib mieg%u l-festa tant g%a"i"a g%alina l-G%arg%urin, tal-Patrun Missierna San Bert.

Kien kollox lest biex it-Tnejn, l-ewwel jum tal-(img%a tal-festa tas-sena l-o%ra ti(i nawgurata u mbierka l-istatwa ta’ San Bert, in-ni!!a u r-ridekorazzjoni tas-sala tal-ka"in u l-kxif tal-Ir%ama kommemorattiva li tfakkar din l-okka"joni. Kien jidher fuq wi!! dawk kollha pre"enti l-fer% u s-sodisfazzjon wara dak ix-xog%ol u l-qtig% il-qalb kollu. Komplejna bil-(ranet tal-festa u kellna festa mill-aqwa, kif jixraqlu r-ra%al tag%na.

G%addiet il-festa u wara saret is-Seduta &enerali biex re(a’ n%atar Kumitat (did. L-ewwel "ew( prijoritajiet li kellna f ’mo%%na, kienu r-restawr tal-mejda tal-billiard u li jer(a’ jintrama’ mill-(did u li d-dijadema tal-istatwa ta’ San Bert ti(i ndurata bid-deheb. Xog%ol ie%or li kellna f ’mo%%na kien li jsir is-so#t $s-sala ta’ isfel.

Dwar il-billiard, kellimna lis-Sur Turu Fenech li r-restawra l-mejda bla %las u anki l-ispejjes g%al dan ix-xog%ol %ari(hom hu. Wara, kemm Turu 'imkien ma’ membri tal-Kumitat irsistew biex (abru l-'us biex seta’ jer(a jintrama’ l-billiard mill-(did. Minn dan il-messa(( f ’ismi u f ’isem s%abi tal-Kumitat nirringrazzjaw lil se%ibna Turu g%al din il-bi!!a xog%ol. Nie%u din l-okkazzjoni biex nappella lil kul%add sabiex jie%u %sieb dan il-billiard u jkun prudenti waqt li jkun qed jilg%ab fuqu.

Nixtieq insemmi u nirringrazzja wkoll il-Kummissjoni Briju, dawn il-grupp ta’

nies ing%aqdu u qeg%din ja%dmu u jie%du %sieb ji(bru fondi biex jag%mlu umbrella kbira bil-pittura. Din tinfeta% bil-hydraulic u tintrama $l-pjazza g%al waqt il-mar!i $l-(ranet tal-festa. Ng%id li b’sagri$!!ju %adu %sieb jorganizzaw attivitajiet biex ji(bru l-fondi u jag%mlu %afna kuntatti ma’ nies tas-seng%a biex din il-%olma ssir realtà u b’hekk insebb%u l-mar!i tag%na.

Opra o%ra li ser tkun lesta sal-festa hija d-dijadema li se tkun indurata bid-deheb u b’hekk l-istatwa tkun lesta minn kollox.

Intant il-Kumitat baqa’ g%addej bix-xog%ol prin!ipali tieg%u f ’dak li g%andu x’jaqsam mal-banda u attivitajiet so!jali. )sibna biex in(ibu g%alliem g%all-istrumenti tar-ram $n-nuqqas tas-Surmast Jonathan Borg, biex b’hekk bqajna g%addejjin bit-tag%lim tal-mu"ika lill-allievi.

Re(g%u saru l-attivitajiet tal-Milied u er(ajna g%amilna l-presepju ‘life size’ $l-ma%"en tal-ka"in. Attività o%ra li issa da%let sew $l-kalendarju tas-So!jetà hija l-wirja tal-&img%a Mqaddsa u s-sehem tal-banda $l-pur!issjoni tal-&img%a l-Kbira u Kristu Rxoxt.

Il-%sieb tal-Kumitat kien li wara l-festi tal-&img%a Mqaddsa jibda ja%dem fuq il-pro(ett tas-So#t. G%alhekk il-Kumitat inkariga lid-disinjatur is-Sur Michael Camilleri biex imexxi dan il-pro(ett. Minn hawn nixtieq f ’isem il-kumitat nirringrazzja lis-Sur Camilleri g%ax-xog%ol li g%amel bla ma t%allas tieg%u. Wara saret sej%a u#!jali g%all-o-erti u '-a%%ar intg%a"let l-aktar wa%da li $l-fehma tal-kumitat kienet l-a%jar. Inbeda x-xog%ol skont il-*ehim li jitlesta sa

Page 13: Ktieb gharghur 2013 final

13Festa Titulari San Bartilmew 2013

qabel il-festa u b’sodisfazzjon in%abbar li tlesta f ’qasir "mien. Minn hawn nistieden lil kul%add ji(i j"ur il-ka"in u jag%ti titwila %alli jara li '-a%%ar il-ka"in tag%na sar wie%ed mill-isba% ka"ini f ’Malta. Ta’ min isemmi li g%alkemm ibbene$kajna minn fondi tal-“Kaw"i &usti”, dawn il-fondi ma kinux bi""ejjed biex inkopru l-ispejjes kollha. G%alhekk minn hawn nappella lilkom is-so!i u kull min g%andu g%al qalbu r-ra%al biex tkunu (eneru"i u tag%tu xi donazzjoni %alli n(ibu $ tmiem dan il-pro(ett mill-att $nanzjarju wkoll.

F’dan il-messa(( ukoll nixtieq insemmi l-Kappillan li kellna, Fr Albert Schembri li %adem fostna g%all-dawn l-a%%ar sitt snin. Minn hawn nixtieq ng%idlu grazzi ta’ kollox u '-istess nifs nawgura %idma tajba lil-Kappillan il-(did Fr Chris Galea u nweg%duh l-appo(( u l-g%ajnuna tag%na.

F’dan il-messa(( ukoll nixtieq nag%mel "ew( appelli: wie%ed biex nie%du %sieb dak kollu li sar b’sagri$!!ju kbir $l-ka"in tag%na u li ma n%allu lil )ADD jag%mel il-%sara. U tieni appell hu

biex aktar membri jit%ajru jo%or(u g%all-kumitat. Sin!erament hemm b"onn ta’ aktar nies $l-kumitat biex din is-So!jetà tkompli miexja ’l quddiem.

Nag%laq dan il-messa(( tieg%i billi nirringrazzja lill-President %abrieki tag%na, is-Sur Jesmond Aquilina, lil s%abi l-o%ra tal-Kumitat u lil dawk li jag%tu l-g%ajnuna tag%hom matul is-sena kollha.

Nirringrazzja lill-benefatturi kollha, lill-Barman u l-familja tieg%u, lil dawk kollha li ja%dmu bla %las u lil dawk kollha li jisilfuna l-g%odod u makkinarju. Grazzi wkoll lil dawk li kienu ta’ appo(( u g%ajnuna g%alina matul is-sena kollha. Grazzi kbira lis-so!i. Grazzi li"-"ew( g%alliema tal-mu"ika. Grazzi lill-bandisti tal-post u lill-allievi.

Grazzi lil dawk kollha li jirreklamaw f ’dan il-ktieb, l-artikolisti u '-a%%ar u mhux l-anqas lis-Sur Giordani li jie%u %sieb dak kollu li g%andu x’jaqsam max-xog%ol tal-karta stampata.

Nag%laq billi nawgura l-festa t-tajba u mimlija fer% lil kul%add.

Viva San Bert Appostlu u MartriViva s-So!jetà Filarmonika San Bartilmew.

Page 14: Ktieb gharghur 2013 final

14 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 15: Ktieb gharghur 2013 final

15Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 16: Ktieb gharghur 2013 final

16 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Meli  Bakery(tal-Óob!)

FOR ANY TYPE OF FRESHMALTESE BREAD

28, Ferdinand Str.,G˙arg˙ur

Join us on Facebook !1. Aerobics Classes, Pilates & Belly Dancing

Spirit Combat – Qualified Teachers

2. Fully Equipped – Body Building

Keep Fit and Treadmills

3. Boxing and Circuit Training

Bertu’s GymG˙arg˙ur

Tel: 2141 3406 / Mob: 9988 4239

Anthony Mifsud Bonnici
Page 17: Ktieb gharghur 2013 final

17Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 18: Ktieb gharghur 2013 final

1818 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Grazzi mill-Qalb lill-Membri tal-Kumitat u Voluntiera

Messa!! mit-Te"orier u Direttur tas-So#jetà Mario Abela

)bieb, Awwissu re(a’ mag%na u g%alhekk re(g%et waslet il-festa tant g%a"i"a g%alina l-G%arg%urin,

dik tal-Patrun tag%na San Bartilmew. B%al ma tistg%u taraw kienet sena o%ra ta’ %idma bla waq$en biex la%%aqna $l-%in ix-xog%ol tal-pro(ett li bdejna $s-sena 2010, jigi$eri t-ti"bie% u r-rinovar tas-Sala prin!ipali tas-So!jeta’. G%al dan ma nistax ma nirringrazzjax lill-membri tal-kumitat u bosta voluntiera li dejjem sibniehom ta’ g%ajnuna meta kellna b"onn. Din is-sena kif tistg%u taraw qed in"an"nu s-So#t tas-sala prin!ipali li "gur ta dehra aktar lussu"a lill-ka"in.

Id-disinn tas-so#t sar bla %las minn Michael Camilleri. Ix-xog%ol tas-so#t sar minn Diego Giordano u l-%addiema tieg%u. Biex jikkumplimenta dan ix-xog%ol kellha ti(i nstallata sistema ta’ dawl (dida u sistema ta’ sound (did. Ma jistax jonqos ukoll li kellha titbajjad is-sala tal-bar mill-(did.

Din is-sena "an"anna wkoll il-mejda tal-isnooker li kompliet issebba% is-sala tal-Bar. Dan wara xog%ol estensiv ta’ restawr tal-mejda tal-kewkba li sar bla %las mis-so!u u dilettant is-sur Turu Fenech. Biex intrama l-isnooker swiet somma konsiderovoli pero’ dan t%allas mis- soci tag%na, u kif tistg%u taraw qed jitgawda mill-membri kollha. Din is-sena kellu jissewwa l-arblu tal Ka"in peress li kellu xi %sarat. Dan ix-xog%ol sar ukoll mis-sur Fenech bla %las, nirringrazzja

wkoll lis-sur Tomas Azzopardi li tag%na s-servizz ta’ crane bla %las.

Nixtieq nie%u l-oppurtinita’ sabiex nistieden lilkom il-qarrejja %alli ""uru l-ka"in f ’dawn il-(ranet sbie% tal-festa, u taraw is-sala tas-So!jeta’ kompluta.

Dan ix-xog%ol sar biex ikompli jsebba% il-ka"in, kif ukoll it-tag%lim tal-mu"ika, xiri ta’ strumenti, u servizzi li tag%ti l-banda tag%na $l-festa tal-Patrun u servizzi, festi u okkazzjonijiet $r-ra%al stess u fejn tkun mistiedna, fosthom anke din is-sena $l-Belt Valletta $l-festa Nazzjonali tar-Repubblika. Dan jirrekjedi spi"a $nanzjarja kbira. Pero’ dan qatt ma qata’ qalb il-Kumitat g%ax dejjem sibna l-appo(( u donazzjonijiet tas-So!i u bosta benefatturi. Din is-sena kellna "ieda sostanzjali $s-so!i li %allsu l-mi"ata. Dan 'imkien mal-(bir li jsir waqt attivitajiet ta’ fund raising jg%inna biex inkomplu mexjin b’ dawn ix-xog%olijiet. Nixtieq ni(bed l-attenzjoni tag%kom li kull (imgha $l-banka tal-lottu jkollna bejg% ta’ pedini tal-prima, g%alhekk nixtieqkom li tie%du sehem g%ax din hi parti mill-g%ajnuna lis-So!jeta’.

Din is-sena b%as-sena l-o%ra (ie organizzat football tournament f ’Di!embru u g%al dan nixtieq nirringrazzja lil bandist Chris Micallef ta’ l-g%ajnuna tieg%u u lit-timijet kollha li %adu sehem. Kif ukoll din is-sena (ew organizzati "ew( tournaments ta’ l-Isnooker u ta’ l-Ingli"a li kellhom konkorrenza tajba %afna.

Page 19: Ktieb gharghur 2013 final

19Festa Titulari San Bartilmew 2013

Nirringrazzja lis-Sindku Mario Gauci u l-membri kollha tal-Kunsill, li dejjem sibniehom ta’ g%ajnuna meta kellna b"onn. Nirringrazzja lil ex-Segretarju Parlamentari, l-Onor. Robert Arrigo u lil Onor. Jose’ Herrera, Segretarju Parlamentari g%all-Kultura li bis-sa%%a tag%hom is-So!jeta’ ibbene$kat mill-fondi tal-Kaw"i (usti u minn fondi tal-Kommunita’ Ewropea.

Nirringrazzja wkoll lill-kuntratturi, a(enti u negozjanati li jirreklamaw $l-ktieb annwali tas-So!jeta’ u $l-lea'ets li jqassam il-kumitat matul is-sena. In%e((e( lill-qarrejja biex tag%mlu u"u mis-servizzi u prodotti reklamati minnhom. Nixtieq nifra% lill-Kappillan il-(did, Fr Chris Galea u nweg%duh l-appo(( tag%na. Nirringrazzja lil Fr Jesmond Grech tal-g%ajnuna tieg%u lis-So!jeta’, $lwaqt li nirringrazzja wkoll lil ex Kappillan, il-Kanonku Albert Schembri tal-%idma tieg%u matul

dawn l-a%%ar sitt snin li dam iservi $l-parro!!a u nawguralu g%all-missjoni (dida tieg%u. Nirringrazzja lil Patri Adrian tas-sapport tieg%u spe!jalment meta jg%ati laqg%at spiritwali u l-qrar nhar l-ewwel (imgha tax-xahar u $l-festi litur(i!i. Nifra% ukoll lil Kummissjoni Briju tal-Festa li (iet i-urmata din is-sena li %admet b’g%aqal u serjeta’ kbira. Din is-sena se ji""an"an ‘Umbrellun’ li ja%dem bil- hydraulic u d-drapp impitter li veru jixraq mal-mar!i brijju"i li mag%ru$n g%alihom l-Gharg%urin. Nifra% ukoll lil Patri &or( Bezzina li din is-sena jag%laq sittin sena mill-ordinazzjoni ta’ sa!erdot.

Nag%laq billi nar(a’ nirringrazzja lill-President, s%abi tal-kumitat, helpers, benefatturi u voluntiera li dejjem sibtkom ta’ g%ajnuna biex stajna nag%mlu dan ix-xog%ol kollu, u kif jixraq ner(g%unag%mlu festi kbar ad-unur il-Patrun tag%na San Bartilmew.

Il-festa tajba lil kul%add.

Page 20: Ktieb gharghur 2013 final

20 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 21: Ktieb gharghur 2013 final

21Festa Titulari San Bartilmew 2013

L/AVUKAT MICHAEL FALZONMembru Parlamentari Laburista,

jixtieq jawgura l-Festa t-tajba lill-Poplu G%arg%uri kollu,

$lwaqt li jirringrazzja wkoll lil dawk kollha li tawh il-$du!ja tag%hom

'-a%%ar Elezzjoni &enerali.

Il-Festa t-tajba

Page 22: Ktieb gharghur 2013 final

22 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 23: Ktieb gharghur 2013 final

23Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 24: Ktieb gharghur 2013 final

24 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 25: Ktieb gharghur 2013 final

2525Festa Titulari San Bartilmew 2013

L-impenn tal-Banda s-sena kollha

Messa!! mid-delegat tal-Banda

)bieb,Re(g%et waslet festa o%ra u

g%alhekk il-banda tag%na tkun impenjata %afna biex tag%ti s-sehem tag%ha.

Pero’, il-banda tista’ tg%id li tkun impenjata kwa"i s-sena kollha g%ax minbarra t-tag%lim tal-mu"ika lill-Alievi li jsir kull (img%a, tag%mel ukoll %afna servizzi matul is-sena.

Wara l-festa, il-kumitat %a %sieb jikseb is-servizz tal-bandist Charlie Abela biex jg%allem lill-allievi tal-istrumenti tar-ram, min%abba n-nuqqas tas-Surmast Direttur Jonathan Borg li kellu jmur fuq xog%ol barra minn Malta g%al disa’ xhur s%a%. B’hekk l-alievi ma tilfux tag%lim tal-mu"ika.

F’ismi u f ’isem s%abi tal-kumitat nixtiequ nirringrazzjaw lil Charlie Abela tax-xog%ol siewi li g%amel u anki g%all-mu"ika li ta’ spiss jag%tina .

Filwaqt ukoll li nawguraw kull su!!ess lis-surmast tag%na Jonathan Borg $l-karriera tieg%u.

Servizz li "gur qatt ma konna nistennew kien meta kellna nakkumpanjaw $l-funeral tas-sa!erdot mir-ra%al tag%na, lil Dun Karm Bezzina propju '-Ewwel jum tat-Tridu. Kienet bi!!a xog%ol di#!li biex organizzajna l-banda f ’(urnata g%al dan il-funeral, meta tqis li $lg%axija stess kellna l-kun!ert tal-festa. Pero’ bil-g%ajnuna ta’

kull min ta sehemu irnexxilna nag%tu l-a%%ar tislima xierqa lil Dun Karm.

Wara l-festa b%al snin ta’ qabel, il-banda daqqet $l-Festa tad-Duluri li ssir f ’Settembru $r-ra%al tag%na. Imbag%ad f ’Di!embru l-banda daqqet $l-Festa tar-Repubblika $l-Belt Valletta 'imkien mal-banda King’s Own tal-Belt. G%all-ewwel darba f ’Di!embru wkoll, il-banda daqqet innijiet tal-Milied madwar ir-ra%al f ’attivita’ organizzata mill-Kunsill Lokali. Ftit (ranet wara sar il-Kun!ert tal-Milied mill-Alievi u bandisti tal-post $l-knisja parrokkjali li din is-sena kienet ta%t id-direzzjoni tal-assistant surmast Joseph Belli. Dan il-Kun!ert qieg%ed jintlaqa’ tajjeb kemm mill-Alievi kif ukoll mill-(enituri tag%hom.

B%as-snin ta’ qabel, il-banda daqqet mar!i $l-ka"in f ’Jum l-Ewwel tas-Sena biex ni!!elebraw il-bidu tas-sena l-(dida 'imkien.

Daqqet ukoll $l-pur!issjoni tal-&img%a l-Kbira u $ Kristu Rxoxt. F’April re(a’ sar il-Festival tal-)alib u l-banda tag%na %adet sehem ukoll f ’din l-attivita’.

F’Mejju l-banda akkumpanjat lit-tfal tal-Ewwel Tqarbina mid-Duttrina sal-Knisja bl-innijiet Ewkaristi!i.

Fl-ista(un tal-festi l-banda tag%na b%as-soltu kienet mistiedna biex iddoqq $ tliet festi:

ikompli f ’pa!na 28

Page 26: Ktieb gharghur 2013 final

26 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 27: Ktieb gharghur 2013 final

27Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 28: Ktieb gharghur 2013 final

2828 Festa Titulari San Bartilmew 2013

F’&unju, $l-festa ta’ San Filep )a"-.ebbu(, F’Lulju, $l-festa tal-Kun!izzjoni $l-)amrun u f ’Lulju wkoll $l-festa ta’ San &u"epp $l-Kalkara.

Fil-bidu ta’ Awwissu l-banda akkumpanjat lil Kappillan il-(did Fr. Chris Galea mid-dar tieg%u sal-Knisja Parrokkjali b’mar!i u innijiet $l-Jum tal-pusses biex ni$r%ulu g%all-%atra tieg%u b%ala kappillan fostna.

Wara dawn is-servizzi issa nibdew na%sbu g%all-festa tal-Patrun tag%na San Bert, propju 'imkien mas-surmast nag%"lu s-siltiet mu"ikali li se jindaqqu $l-programm ta’ l-Erbg%a, wara jibdew il-provi g%all-bandisti tal-post u '-a%%ar isiru l-provi (enerali.

Fl-ewwel jum tat-Tridu l-banda tag%na tag%mel mar! "g%ir mar-ra%al u wara tag%mel il-Kun!ert fuq il-plan!ier quddiem il-ka"in. Flimkien mal-banda jie%u sehem il-Kor Pax Christi u l-kantanta Gloriana Arpa Belli. Nixtieq ng%id li dan il-kun!ert ta’ kull sena qieg%ed ikun ta’ livell g%oli u l-attendenza tajba.

Is-sehem tal-banda jar(a’ jkun il-&img%a l-a%%ar jum tat-Tridu u l-)add $lg%odu, f ’Jum il-Festa, billi ddoqq mar!i brijju"i li jil%qu l-qofol tag%hom $l-pjazza quddiem il-ka"in. Dawn i"-"ew( servizzi saru poplari %afna kemm man-nies tar-ra%al kif ukoll ma’ dawk mill-isfel li ji(u ji$r%u mag%na.

Opra li ser ti""an"an g%all-ewwel darba $l-mar!i tag%na hija UMBRELLA kbira bil-pittura.

Matul din is-sena ta’ xog%ol li sar mis-So!jeta’, huwa l-a((ornament ta’ siltiet

tal-mu"ika li g%andna. Il-mu"ika kollha (iet innumerata u tpo((iet (o $le boxes apposta. Nixtieq minn hawn nirringrazzja lil Elaine Muscat tal-g%ajnuna u x-xog%ol li g%amlet.

Nag%laq dan il-messa(( billi nfakkar li t-tag%lim tal-mu"ika jsir $l-ka"in bla %las kull (img%a minn "ew( g%alliema u anki no-ru strumenti b’xejn lill-alievi.

Nie%u din l-okkazzjoni biex nifra% lill-bandista (dida, is-sinjorina Francesca Attard li se tibda ddoqq Saxaphone Alto g%all-ewwel darba mal-banda tag%na.

Fl-a%%ar nixtieq nirringrazzja lill-Kumitat ,entrali li dejjem wera l-$du!ja $x-xog%ol li nag%mel, nirringrazzja lis-Surmast Direttur Jonathan Borg u l-Assistant Surmast Joseph Belli g%all-impenn u x-xog%ol siewi li qieg%din jag%mlu g%all-banda tag%na. Nirringrazzja lill-bandist Charlie Abela li (ie jg%allem lill-Alievi $n-nuqqas tas-surmast.

Grazzi kbira lill-bandisti tal-post li jattendu kemm g%all-kun!erti u s-servizzi bla %las u nappella lil dawk il-bandisti o%rajn tal-post biex kemm jista’ jkun ji(u jdoqqu mal-banda.

Nirringrazzja lill-alievi li jattendu g%al-lezzjonijiet ta’ kull (img%a.

Fl-a%%ar imma mhux l-anqas ir-ringrazzjament $nali jmur g%as-so!i, benefatturi u n-nies kollha tar-ra%al li dejjem ikunu ta’ g%ajnuna g%all-banda tag%na.

Nawgura l-Festa t-Tajba lil kul%add!

Viva San Bert – Viva l-Banda tag%na

jissokta minn pa!na 25

Page 29: Ktieb gharghur 2013 final

2929Festa Titulari San Bartilmew 2013

San Bert $ qlubna s-sena kollha

Messa!! tal-Kappillan Dun Christopher Galea

Permezz ta’ dan il-ktejjeb nixtieq insellem lilkom ilkoll g%all-ewwel darba b%ala Kappillan ta’ din il-

parro!!a ddedikata lill-Appostlu San Bartilmew.

M’hemmx g%alfejn jasal Awwissu biex a%na nibdew insemmu l-Festa ta’ San Bert, g%aliex dak li wie%ed ikun i%obb i"ommu quddiem g%ajnejh kontinwament. Imma hija %a(a naturali li aktar ma jid%ol is-sajf bis-s%ana tieg%u u aktar ma nkunu nafu b’parro!!i o%ra li qeg%din ji!!elebraw il-festa titulari tag%hom, aktar ng%idu: issa waslet tag%na wkoll! U hekk hu! G%ax meta jasal f ’idejkom dan il-programm, il-Parro!!a tag%na tibda bi t%ejjija xierqa g%all-Festa ta’ San Bert.

Ne%tie(u li ni!!elebraw il-festa b’mod xieraq. U dan nag%mluh meta ni!!elebrawha b’mod nisrani, b’mod addattat g%a!-!irkustanzi tag%na u b’mod li jissodisfana.

Il-Festi titulari $l-parro!!i tag%na ma jsirux g%al-’business’ jew g%ad-dilettanti, imma jsiru biex kull parro!!a, b%ala Komunita’ ta’ nies li jemmnu, ji$r%u g%al dak li jkunu qeg%din ji!!elebraw. Fil-ka" tag%na l-G%arg%ur, a%na sejrin nag%mlu l-Festa biex ni$r%u g%all-(rajja kbira li g%adda minnha l-qaddis patrun tag%na San Bert meta g%at-

tag%lim u l-im%abba li huwa kellu lejn il-persuna ta’ &esu’ Kristu spi!!a biex g%adda minn tbatija hekk %arxa. Kull min se jie%u sehem $l-Festa u ma jitlaqx minn hawn, mhux qieg%ed f ’postu.

Imbag%ad jixraq li nag%tu %afna ka" ta!-!irkustanzi li g%addejjin minnhom. Hekk ng%idu a%na, g%andna b"onn nitg%allmu, xi w%ud minna je%tie(u dak li jqanqalhom biex jersqu lejn is-sagramenti, nafu li hawn min qed ibati u je%tie( is-solidarjeta’ tag%na, wkoll $l-Parro!!a tag%na...... u tant %ti(ijiet o%ra. Dan kollu a%na rridu nissodisfawh permezz tal-Festa u l-programm im%ejji g%andu jwassalna g%al dan.

Fl-a%%ar nett irridu no%or(u sodisfatti! G%ala le? G%alhekk in"ejnu, nixorbu, nixeg%lu, nag%tu l-'us, indoqqu, ni$r%u...... basta kollox isir f ’%inu u f ’waqtu. Nag%mel appell biex in"ommu l-bilan! f ’kollox: )add ma g%andu biex jissodisfa l-gosti tieg%u jag%mel dak li jog%(bu u li jidhirlu, bil-periklu li jin%olqu kon'itti jew isiru esa(erazzjonijiet, g%ax b’hekk inkissru nkunu qeg%din, mhux nibnu.

Irrid nirringrazzja mill-qalb lil dawk kollha u li huma %afna, li qeg%din jag%tu sehemhom biex ni!!elebraw il-Festa ta’ San Bartilmew b’mod xieraq.

Ne$tie!u li ni##elebraw il-festa b’mod xieraq. U dan nag$mluh meta ni##elebrawha b’mod nisrani, b’mod

addattat g$a#-#irkustanzi tag$na u b’mod li jissodisfana

Page 30: Ktieb gharghur 2013 final

30 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Fl-okka"joni tal-Festa ta’ San Bartilmew, li tant hija g$a"i"a g$a#-#ittadini kollha tal-G$arg$ur u dawk kollha mir-ra$al, nibg$at l-isba$ awguri tieg$i lilkom ilkoll. Nie$u din l-okka"joni biex nifra$ mill-qalb lill-Kumitat tas-So#jetà Filarmonika San Bartilmew, li mhux biss jag$ti kontribut siewi ferm &l-jiem tal-festa, i"da ukoll matul is-sena kollha.

Ministru g$all-I"vilupp Sostenibbli, l-Ambjent

u t-Tibdil &l-Klima

MINISTRU LEO BRINCAT

Page 31: Ktieb gharghur 2013 final

31Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 32: Ktieb gharghur 2013 final

32 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 33: Ktieb gharghur 2013 final

3333Festa Titulari San Bartilmew 2013

Messa(( lill-Banda San Bartilmew

Messa!! mill-Vi#i Kappillan Dun Jesmond Grech S.%.L.K

Kemm-il darba waqa* nit%asseb fuq kemm kienet $l-fatt e-ettiva l-inizjattiva tal-Papa Benedittu meta

s-sena l-o%ra nieda s-sena tal-$di g%all-Knisja kollha. G%andu ra(un biex ibieg% il-Papa meta $d-diskorsi inizzjali tieg%u u $t-tag%lim li segwa, huwa kien qed jinsisti li l-$di hija kollox u fuq il-$di jorbot kollox. G%andu ra(un g%ax jekk jien ma niqafx u na%seb fondamentalment x`nemmen, xi skop hemm li nkun nisrani? Fa!li %afna nkun nisrani g%ax imni""el $r-re(istru tal-mag%mudija, fa!li %afna li nkun nisrani g%ax i""ewwi(t bil-knisja jew g%ax meta miet xi %add nafu, jien mort il-funeral. Fa!li wkoll inkun nisrani g%ax immur il-quddies nhar ta` )add jew meta jfettilli u allura kul%add jafni b%ala nisrani. Imma dak hu li jag%milni nisrani?

Is-sena tal-$di qed titlob lil kull wie%ed u wa%da minna li nieqfu ng%attu x-xemx bl-g%arbiel u nibdew insej%u lilna nfusna

nsara g%ax konvinti li dak li jag%milni nisrani mhix it-tradizzjoni, i"da hija g%a"la fondamentali li jiena nag%mel f`%ajti. L-g%a"la hija wa%da: li Gesu` Kristu jsir mudell ta` %ajja spe!jalment $l-mod li bih Hu %abb lil Alla l-Missier u lil dawk ta` madwaru.

U nist%ajjel li tg%iduli: Dana kollu x`g%andu x`jaqsam mal-festa ta` San Bert? G%andu x`jaqsam u kif!!! G%ax il-festa ta` San Bert hija $l-fatt !elebrazzjoni tal-$di li huwa stess kellu f`Gesu` Kristu; hija l-festa ta` ra(el li nisrani mhux g%ax inzerta, i"da g%ax fassal %ajtu fuq Kristu anke $l-mewt.

X`nistg%u nag%mlu a%na $l-festa ta` din is-sena? Ibda` biex titlob lil Alla jag%tik il-grazzja li t%obbU b%al ma %abbU San Bert, u dan ikun di(a’ %afna. Imbag%ad g%amel sforz biex t%obb lil dawk li tag%milha mag%hom bl-istess im%abba li %abb Kristu g%ax San Bert hekk g%amel u hekk g%allem.

Il-festa t-tajba lil kul%add.

Turu Fenech jirran(a l-arblu prin!ipali tal-ka"in 'imkien mal-president

Page 34: Ktieb gharghur 2013 final

34 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Bertu Camilleri

G˙al kull xog˙ol ta’

Bini u Kostruzzjoni

u Xog˙ol fuq l-Antik

Bertu: 99341811

Page 35: Ktieb gharghur 2013 final

3535Festa Titulari San Bartilmew 2013

Il-banda $r-ra%al tag%na - turija ta’ g%aqda

Messa!! mill-President Onorarju Manwel Bezzina

Sbie% il-festa f ’pajji"na. Tara jag%tu sehem $hom %afna nies, b’%iliet di-erenti - ilkoll ja%dmu b’g%an

wie%ed: L-g%aqda li tidher iktar bil-qawwi f ’dawk il-jiem tal-festa.

Je%tie( ng%iduha bla tlaqliq: Kollox jibda u jin(abar '-ispirtu nisrani li jitkebbes bis-sehem $l-funzjonijiet ta’ (ol-Knisja.

I"da a%na poplu Mediterranju, b’demmna jbaqbaq. Meta nkunu qed in%ossu l-fer%, ma nafux nag%lquh (o $na: irridu nwassluh u naqsmuh ma’ %addie%or. Hekk ukoll is-sens ta’ g%aqda f ’parro!!a. M’huwiex bi""ejjed li jin%ass; irid jidher $l-bera% fost in-nies mi(bura 'imkien.

U g%alhekk insostni li hija barka li g%andna l-banda tar-ra%al tag%na. Fiha nni$sha stess hija turija tas-sens ta’ G)AQDA.

Fl-attivitajiet li torganizza s-So!jeta’ tul is-sena kollha, f ’kull mar!, l-istess briju li jin%oloq .. dan kollu jg%aqqad il-Poplu G%arg%uri f ’turija li kapa!i na%dmu id f ’id b%ala poplu matur, mag%qud, li jaf jifra% bla ma jwe((a’.

U g%alhekk huwa importanti l-qies: li ma jkunx hemm tg%ajjir; in"ommu f ’mo%%na

l-morda, l-anzjani u l-mu(ug%a. Fil-fer% u $l-briju tag%na ma nistg%ux no-endu jew nit%arbtu bl-abbu"i. F’sensina ngawduha a%jar il-festa tag%na.

A%na l-G%arg%urin mag%rufa g%all-indafa $l-fer% u l-briju, hekk li, ukoll nies li m’humiex mir-ra%al, ifa%%runa u ji(u b’mo%%om mistrie% bil-familja u jaqsmu mag%na !-!elebrazzjonijiet tag%na.

Min jaf kemm ji$r%u l-antenati tag%na meta jarawna ni$r%u u mag%quda. Mela je%tie( li n"ommu quddiem g%ajnejna biex ng%addu lil ta’ warajna dak li g%addewilna huma waqt li nippruvaw insebb%uh u norqmuh.

X’%in i$(( f ’bieb il-Knisja sabi%a tag%na, San Bert ibierek il-fer% u l-g%aqda ta’ bejnietna. Ibierek il-Ka"in tal-Banda tag%na u l-g%aqdiet kollha b’dawk li jirsistu $ %danhom – akkost ta’ sagri$!!ji kbar - %alli r-ra%al ikompli jissoda.

Filwaqt li f ’ismi u f ’isem il-familja tieghi nixtieq festa mimlija fer% lill-G%arg%urin kollha u l-g%e"ie" tag%hom, inwieg%ed li nissokta nappo((ja kull inizjattiva g%all-(id tal-komunita` tag%na.

Page 36: Ktieb gharghur 2013 final

36 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 37: Ktieb gharghur 2013 final

3737Festa Titulari San Bartilmew 2013

Ra%al "g%ir b’qalb kbira

Messa!! mill-President Onorarju George Pullicino MP

Ir-ra%al tal-G%arg%ur ji(bidni min%abba s-sens qawwi ta’ komunita’ li wie%ed isib $h. Huwa ra%al %aj fejn t%ossok

parti minn komunita’ u mhux sempli!iment numru. 0Fil-festa tar-ra%al imbag%ad insibu l-milja tal-attivita’ tal-komunita’. 0Hija festa li %afna jipparte!ipaw $ha b’mod dirett, min mod u min b’ie%or.0

Ir-ra%al tal-G%arg%ur huwa mog%ni bi Knisja Parrokjali bi storja kbira. Bdiet tinbena '-1612. 0L-istatwa ta’ San Bert, g%alkemm m’hemm xejn dokumentat, jing%ad li nbdiet minn Melchiorre Gafa’, li i"da ma komplihiex g%ax miet '-età "g%ira ta’ anqas minn 32 sena. Huwa "gur li din kompliha u taha l-kulur l-artist Francesco Zahra.

Xog%ol ie%or ta’ min jammirah huwa l-Kwadru Titulari ta’ San Bert. Dan il-kwadru, li n%adem minn Giuseppe Calì, kien qam 40 lira Maltin ta` dak i"-"mien. Il-kwadru huwa ma%dum '-istil solitu ta’ Calì. Tiskanta kif knisja ta’ ra%al "g%ir b%al dak tal-G%arg%ur hija daqshekk sinjura b’xog%lijiet tal-arti.

Kif qed insemmi l-Knisja ppermettuli nsellem lill-Kappillan il-(did tal-G%arg%ur, Rev.Christopher Galea, li se jassisti g%all-Festa tar-ra%al g%all-ewwel darba.

Ippermettuli '-a%%arnett insellem lill-G%arg%urin kollha u b’mod spe!jali lill-President u l-membri tal-Kumitat tas-So!jetà Filarmonika San Bartilmew, kif ukoll lil dawk kollha li jikkontribwixxu g%all-festi li jsiru (ewwa u barra l-knisja.

by Carmelo Sant

9 Charlotte Alley, G˙arg˙urTel: 2143 1202

GÓASEL TA’ MALTATAS-SAGÓTAR U TAS-SILLA

(Maltese Pure Honey)

Page 38: Ktieb gharghur 2013 final

3838 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Is-su!!ess ta’ So!jetà jiddependi minn %afna fatturi

Messa!! mill-President Onorarju Chev. Anthony Mifsud Bonnici Giordani

Il-kapa!ità u l-g%aqal huma s-sisien li Kumitat jaspira g%alihom %alli ji((eneraw il-$nanzi ne!!essarji li tant huma

b"onnju"i.Minbarra l-kapa!ità u l-g%aqal trid tg%inek

ukoll daqsxejn il-fortuna li jkollok so!i li j%abirku b’kull mod possibbli %alli jaraw il-%olma tag%hom issir realtà. Nonqos jekk ma nsemmix l-armonija li jrid ikollok bejn il-membri tal-kumitat sabiex dak li jsir ikun mertu ta’ kul%add u mhux b’dawk il-piki ta’ min huwa l-a%jar fost il-membri.

G%all-grazzja t’Alla u tal-Patrun tag%na San Bartilmew, l-G%aqda tag%na g%andha l-kredenzjali kollha u b’dan il-%sieb jien na!!erta lil kul%add li jekk kull wie%ed u wa%da minna nirsistu *it aktar u ng%inu lill-Kumitat, is-So!jetà ti1orixxi aktar.

Il-Kumitat tag%na matul is-sena ma jieqaf qatt i%abbel rasu kif se j(ib il-fondi, billi jorganizza attivitajiet li j%allu qlieg% u jsaqqaf wi!!u ma’ kul%add, imma jekk ma nsibux u!u% (odda li jg%inu lill-kumitat se jibqg%u jbag%tu l-istess nies.

L-appelli sabiex jin(abru l-fondi %alli nag%lqu xi pro(ett dejjem kienu mismug%a u minn hawn nirringrazzja lil kull min da%%al idu $l-but u g%en, forsi anki !!a%%ad minn kapri!!, imbasta jkollu s-sodisfazzjon li jara ri"ultat.

Jiena mmur f ’%afna ka"ini tal-baned u nista’ ng%id illi *it jonqosna biex in%abbtuha ma’ o%rajn stabbiliti mijiet ta’ snin ilu. Ma rridux naraw kbir lanqas, imma g%al ra%al ta’ *it ’il fuq minn elfejn ru%, is-So!jetà tag%na qieg%da tag%mel il-mirakli. Nonqos bil-kbir jekk ma nag%tix tliet kwarti mill-mertu lill-familja ta!-

,alija li tant t%obb il-Banda li kwa"i jg%ixu $l-ka"in jonqoshom.

Però kul%add g%andu l-prijoritajiet tieg%u g%alhekk ma j$ssirx li dak is-so!u li jkun passiv ma japprezzax ix-xog%ol li jkun qed isir. Hemm di-erenza kbira bejn wie%ed passiv u ie%or li jeqred u jikkritika distruttivament. G%all-grazzja t’Alla m’a%niex daqstant gravi hawn ir-ra%al.

Fil-kuntest ta’ ra%al antik b%alma huwa l-G%arg%ur hija wisq sabi%a l-g%aqda bejnietna spe!jalment $x-xahar tal-festa. Imma rridu n%arsu aktar ’il bog%od billi n"ommu l-g%aqda tul is-sena kollha. Kul%add kuljum jiekol u mhux $ "mien il-festa, g%alhekk ma nistg%ux in$ttxu d-di-erenzi bejnietna tul is-sena u ninsew kollox g%al g%ajn in-nies $l-festa. Is-so!i g%andhom ikunu interessati f ’kull ma ji(ri $l-ka"in, imma mhux biss, g%andhom iserr%u xi *it lill-kumitat b’xi g%ajnuna volontarja. Xi w%ud di(a’ qed jag%mluha imma jonqos aktar sforz.

Qed ji(ini f ’mo%%i mument partikulari fejn wara l-kun!ert, il-membri tal-Kumitat g%addejjin bla nifs i"armaw il-plan!ier u s-so!i j%arsu lejhom kwa"i bilkemm iwarrbulhom *it biex ja%dmu. Dan qed ng%idu biex no%loq kuxjenza kollettiva li tista’ sservi ta’ (id g%all-futur.

Fid-dawl ta’ dan kollu jiena $du!ju" li din is-sena se jkollna sodisfazzjon kbir naraw %olqa o%ra minn katina ta’ pro(etti mwettqa. Wara li lestejna dak li ppro(ettajna din is-sena, irridu na%sbu f ’xi %a(a o%ra, u dan g%aliex is-So!jetà tibqa’ %ajja jekk ikun hemm attivitajiet u pro(etti g%addejjin.

G%alhekk prosit lil kull min dejjem irsista b’kull mod sabiex jara l-Banda mixja ’l quddiem.

Viva l-Banda tag%na u Viva l-Patrun tag%na San Bert

Page 39: Ktieb gharghur 2013 final

39Festa Titulari San Bartilmew 2013

Is-su!!ess ta’ So!jetà jiddependi minn %afna fatturi

Page 40: Ktieb gharghur 2013 final

40 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 41: Ktieb gharghur 2013 final

4141Festa Titulari San Bartilmew 2013

Inkomplu ninvestu $s-So!jetà Filarmonika San Bartilmew

Messa!! mis-Sindku Mario Gauci - [email protected]

Kull min g%andu g%al qalbu l-g%aqdiet tar-ra%al tag%na, li huma parti ntegrali mill-kommunita` li lkoll ni-urmaw

u ng%ixu $ha, "gur innota li f ’dawn l-a%%ar sentejn is-So!jeta` Filarmonika San Bartilmew wettqet pro(ett ambizzju" sabiex issebba% is-sede prin!ipali tag%ha li a%na ilkoll nafuha b%ala l-Ka"in tal-Banda. Dan il-bini hu l-post minn fejn is-So!jeta` tmexxi l-%idma kollha tag%ha. Hu l-post fejn jiltaqa’ l-Kumitat sabiex jiddiskuti u jidde!iedi dwar l-operat tas-So!jeta`, fejn isir it-tag%lim tal-mu"ika, g%an edukattiv u importanti g%as-So!jeta` kif ukoll hu l-post fejn il-membri tas-So!jeta` jiltaqg%u sabiex iqattg%u *it %in ta’ mistrie% $l-bottegin tal-Ka"in.

Dan il-bini issa ilu jservi l-%ti(ijiet tas-So!jeta` g%al aktar minn g%oxrin sena. Sabiex dan jin"amm $ stat tajjeb mhux bi""ejjed li jsiru xog%olijiet ta’ manutenzjoni fuq ba"i regolari imma kultant "mien ikun hemm b"onn ta’ xog%oljiet akbar b%al ma saru, li fost l-o%rajn kienu jinkludu xog%ol strutturali $l-(ebel, bdil ta’ aperturi ma’ o%rajn (odda, tqeg%id ta’ pavimentar (did e!!.

Ovvjament minkejja l-kontribut volontarju minn diversi membri tas-So!jeta` l-ispejje" kapitali relatati l-aktar max-xiri ta’ materjal huma g%oljin u s-So!jeta` trid tara kif ser ti((enera l-fondi me%tie(a sabiex ti#nanzja din l-ispi"a apparti l-operat ordinarju tag%ha li baqa’ g%addej xorta wa%da. Min attenda l-a%%ar laqg%a (enerali tas-So!jeta` seta jisma’ r-rapport dettaljat li (ie ppre"entat dwar ix-xog%olijiet li twettqu u kif dawn kienu qed/ser ji(u i#nanzjati.

B%ala Kunsill Lokali a%na dejjem emminna li l-g%aqdiet tar-ra%al huma %olqa importanti $l-g%aqda tal-kommunita` u g%andhom jing%ataw

kull g%ajnuna sabiex dawn ikomplu jissa%%u u jikbru. G%aqdiet b’sa%%ithom jg%inu wkoll sabiex tissa%%a% l-identita` tar-ra%al tag%na. Hu g%alhekk li b%ala Kunsill Lokali, dejjem $l-limiti tar-ri"orsi li g%andna u konformi mal-li(ijiet, nippruvaw ng%inu lill-g%aqdiet tar-ra%al $lwaqt li naraw li l-%idma tag%na tikkumplimenta dik tag%hom. Kien g%alhekk li meta s-So!jeta` Filarmonika San Bartilmew da%let g%all-pro(ett li semmejt, b%ala Kunsill i#rmajna *ehim li permezz tieg%u g%addejna lis-So!jeta` s-somma ta’ 23,000 $lwaqt li s-Socjeta` intrabtet li to-ri servizzi ta’ banda lill-Kunsill u tkompli bit-tag%lim tal-mu"ika prin!iparjament g%at-tfal tar-ra%al tag%na. Ukoll b%ala membri $l-Majjistral Action Group, a%na identi$kajna fondi mill-Unjoni Ewropeja li huma mmirati sabiex jg%inu g%aqdiet ikattru l-kultura. F’dan ir-rigward %adna %sieb li ssir applikazzjoni mis-So!jeta` Filarmonika San Bartilmew u li din ti(i ippro!essata b’su!!ess sabiex b’hekk is-So!jeta` ibbeni$kat minn g%otja ta’ 212,000. Kieku b%ala Kunsill ma konniex membri $l-Majjistral Action Group kieku s-So!jeta` lanqas biss setg%et tapplika g%al dawn il-fondi. Dan i$sser li bil-g%ajnuna tal-Kunsill il-banda tar-ra%al tag%na r!eviet total ta’ 215,000 fuq perjodu ta’ anqas minn sentejn. Dan lilna jag%tina %afna sodisfazzjon u juri kif il-Kunsill Lokali b’mod tan(ibbli jsostni l-%idma tal-g%aqdiet tar-ra%al.

Nixtieq li f ’isem s%abi l-Kunsillieri, nawgura l-festa t-tajba lil kul%add u b’mod spe!jali lill-President, membri tal-Kumitat u so!ji tas-So!jeta` Filarmonika San Bartilmew. Jiena nawgura aktar su!!essi lis-So!jeta` u b%ala Sindku n%ares ‘il quddiem g%al aktar %idma bejn il-Kunsill Lokali u s-So!jeta`.

Page 42: Ktieb gharghur 2013 final

42 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Call us on21 424 750

Call us on21 424 750

Residential & Commercial

Schemes Available

Page 43: Ktieb gharghur 2013 final

43Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 44: Ktieb gharghur 2013 final

44 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 45: Ktieb gharghur 2013 final

45Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 46: Ktieb gharghur 2013 final

46 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 47: Ktieb gharghur 2013 final

47Festa Titulari San Bartilmew 2013

Kurt’s ButcherFor Fresh and Frozen Meat & Poultry.

16, Triq Mons Lui!i Catania, G"arg"ur.

Mob:79296607 Tel:21423280 [email protected]

Il-Propjetarju jawgura l-Festa t-Tajba lil Kul!add

Free Delivery

For Fresh and Frozen Meat & Poultry.16, Triq Mons Lui!i Catania, G"arg"ur.

Mob:79296607 Tel:21423280 [email protected]

Page 48: Ktieb gharghur 2013 final

4848 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Esperjenza li se t%alli frott lill-Banda

Messa!! mis-Surmast Jonathan Borg F.L.C.M. L(Mus)L.C.M..

L-esperjenza tieg%i '-Istati Uniti bdiet nhar l-1 ta’ Ottubru tal-2012. Wara vja(( ta’ madwar %mistax–il sieg%a

wasalt (ewwa l-ba"i tan-navy Amerikana li tinsab f ’Norfolk, Virginia Beach. Il-kobor ta’ din il-ba"i huwa wie%ed li ma tistax tobsru. Ma’ din il-ba"i hemm ukoll port fejn jittrakkaw il-bastimenti tan-navy Amerikana. &ewwa din il-ba"i tinsab ukoll l-iskola tal-mu"ika li titmexxa min-navy Amerikana, però $ha jitg%allmu wkoll mu"i!isti li huma mir-re(iment tal-Morini (Marines Corps).

&ewwa din l-iskola jie%du l-ewwel ta%ri( tag%hom dawk il-mu"i!isti li xog%olhom ikun ma’ xi banda militari. Jibdew minn korsijiet ba"i!i fuq l-istrument li jkunu jdoqqu u xi lezzjonijiet tat-teorija. Je"isti wkoll kors li jsej%ulu ‘Unit Leader’ - f ’dan il-kors ji(u mg%allma t-teorija, il-prattika tal-istrument, kif g%andhom itellg%u provi "g%ar f ’sezzjonijiet, u kif ukoll jie%du ta%ri( f ’dak li huwa ‘Drum Major’ (dik il-persuna li tkun quddiem il-banda bil-bastun f ’idha).

Il-kors li g%amilt jien jissejja% ‘Senior Musician Course’. F’dan il-kors jipprepara lill-istudenti biex ikunu surmastrijiet tal-baned..... Il-ma((orparti ta’ dan il-kors jikkonsisti $t-teknika tad-direzzjoni u kif g%andek ittella’ prova. Qabel ma’ bdejna nidderie(u quddiem banda kellna %afna lezzjonijiet dwar it-teknika: kif g%andek i"omm il-bakketta, kif g%andek tu"a idejk ix-xellugija kif suppost, u l-aktar %a(a li qed jenfasizzaw fuqha hija kif, permezz tal-espressjonijiet li tista’ tag%mel b’wi!!ek, tkun tista’ to%ro( !ertu e-etti mu"ikali.

L-ewwel darba li sibna ru%na quddiem banda xog%olna kien li nidderie(u ming%ajr ma ng%ollu jdejna - nidderie(u biss bl-espressjonijiet ta’ wi!!na. Aparti mit-teknika tad-direzzjoni jkollna wkoll lezzjonijiet ta’ kif g%andek tistudja l-iscore. Kif g%andek issib x’inhu l-aktar importanti li jinstema’ waqt li tkun qieg%da ti(i esegwita l-mu"ika, li tkun taf tajjeb is-sekwenza tal-mu"ika kif ukoll l-aktar %a(a importanti hija li to%ro( l-istil tal-mu"ika. Biex inkunu nistg%u no%or(u l-istil li jkun suppost tg%allimna li hemm b"onn inkunu nafu fuq il-kompo"itur li jkun kiteb is-silta, jekk il-kompo"izzjoni nkitbitx g%al xi %a(a partikolari, u kif ukoll liema sitwazzjoni kien $ha l-kompo"itur f ’dak i"-"mien.

Su((ett ie%or huwa dak ta’ kif g%andek ittella’ prova g%all-gruppi b%al big band. Din il-banda tkun mag%mula minn erba’ kurunetti, erba’ trumbuni, il-familja kollha ta’ saksofoni, tnabar, kitarra bass, kitarra u pjanu. Dan is-su((ett, g%alkemm jidher simili g%al dak li tkellimt fuqu *it qabel, huwa *it di-erenti. G%al dan l-istil ta’ mu"ika d-direzzjoni hija mill-inqas. F’dan il-qasam id-direzzjoni tid%ol biss f ’postijiet importanti b%al biex tg%in sezzjoni li jkollha xi xog%ol di-erenti. Waqt il-provi li jkollna ma’ din it-tip ta’ banda, apparti li xog%olna jkun li ma jkunx hemm "balji mu"ikali, irridu naraw li l-istil tal-mu"ika li tkun miktuba $h ikun qieg%ed ji(i osservat, b%al ma huma funk, swing, rock, blues, u o%rajn.

Daqq bl-istrument: (ieli kellna (img%at fejn niltaqg%u l-kurunetti kollha li hawn l-iskola u nag%mlu e"er!izzji 'imkien, b%al kif g%andu jsir il-warming up qabel tibda’ ddoqq u e"er!izzji ta’ kif g%andek isa%%a% !ertu re(istri tan-noti. Dawn

Page 49: Ktieb gharghur 2013 final

4949Festa Titulari San Bartilmew 2013

Esperjenza li se t%alli frott lill-Banda

it-tipi ta’ e"er!izzji huma interessanti u jg%inuk tibda l-(urnata.

F’dan il-kors kellna wkoll, g%al diversi (img%at, kif g%andek i""omm librerija tal-mu"ika. Ma’ dawn il-lezzjonijiet (ew inkorporati lezzjonijiet dwar il-copyright, kif ukoll xi trid tag%mel meta ti(i mitlub iddoqq innu ta’ pajji" ie%or, g%ax tajjeb li tkun taf xi pro!eduri trid issegwi.

Lezzjonijiet o%ra li g%amilna huma dawk fuq it-teorija mu"ikali. Fl-ewwel lezzjonijiet bdejna b’armonija tradizzjonali u bqajna g%addejjin sal-armonija tas-seklu g%oxrin. Wara li nkopru kull su((ett tal-armonija jkollna e"ami fuqu.

Lezzjonijiet li g%amilna u li huma interessanti %afna kienu dwar kif tag%mel arran(ament. Waqt dawn il-lezzjonijiet kellna kemm x’nisimg%u kif ukoll x’niktbu. Dawn il-lezzjonijiet jibdew billi nisimg%u silta miktuba g%al big band u wara nitkellmu fuq dak li nkunu smajna. Fl-istess lezzjonijiet nitkellmu wkoll kif f ’armonija tradizzjonali nistg%u nibdlu xi a-arijiet minnha %alli ti(i aktar e-ettiva. Permezz ta’ dawn il-lezzjonijiet skoprejt !ertu e-etti '-armonija li qabel kont dejjem nisma’ fuq xi CD ta’ xi banda barranija. L-a-arijiet li tista’ timra% '-armonija hija xi %a(a meravilju"a. Ma’ dawn il-lezzjonijiet kellna ta’ kull (img%a nag%"lu arran(ament milli g%andna fuq il-kompjuter (MP3) u niktbu dak kollu li nisimg%u, b%al: x’sezzjoni qieg%da ddoqq, x’qed jag%mlu, jekk humiex divi"i jew le, x’qed isir '-akkumpanjament ta’ xi melodija, min g%addej b’xi solo, xi stil huwa u jekk hemmx xi battuti li $hom ritmu di-erenti, tikteb in-noti li tkun qed tisma’, tg%odd g%al kemm il-battuta xi melodija jew ritmu jdum g%addej.

Wara li jitlesta kull su((ett ikollna e"ami fuqu. Fis-su((etti b%al ma huma d-direzzjoni ta’ banda normali u d-direzzjoni ta’ big band (dawn i"-"ew( tipi ta’ baned jitolbu direzzjoni di-erenti) ikollna kemm e"ami tal-kitba kif ukoll e"ami tad-direzzjoni.

Ma nistax in%alli barra l-fatt li l-g%alliema

u t-tmexxija tal-iskola jag%tu importanza lill-familja. Mal-ewwel (ranet %adu %sieb li jiena jkolli kuntatt ma’ tal-familja kuljum u spiss ni(i mistoqsi jekk g%adnix ikolli kuntatt ma’ tal-familja ming%ajr problemi.

Fatt ie%or li vera laqatni hu kemm l-g%alliema huma lesti li jg%allmu u li jag%mlu minn kollox biex ti+em dak kollu li qed jg%allmuk. Mhux biss li jg%allmuk waqt il-%in tal-lezzjoni tag%hom imma jkunu lesti wkoll li jilqg%u l-mistoqsijiet li jkollok b"onn tag%mlilhom (biex ma ng%idlekx li jiehdu pja!ir jekk tmur tistaqsihom xi %a(a).

Din l-esperjen"a "gur li ser nibqa’ n(orrha mieg%i, b’mod spe!jali f ’dak li huwa xog%li $l-qasam tal-mu"ika. .gur li, aktar minn qatt qabel, +imt kemm il-mu"ika hija %a(a %ajja. Apparti t-tag%lim akkademiku kollu, l-g%alliema, b’mod spe!jali dawk li g%andhom esperjen"a kbira, kemm-il darba enfasizzaw kemm hu importanti li nkunu a%na li nag%tu l-%ajja lil dawk in-noti miktuba fuq il-karta. F’kelma wa%da, jekk mhux ser nuru entu"ja"mu, in-noti ser jibqg%u biss fuq il-karta. Ovvjament sforz min-na%a tal-bandist irid ji(i wkoll g%ax is-surmast wa%du ma jag%mel xejn.

F’dan il-perjodu komplejt napprezza kemm f ’din id-daqsxejn ta’ g"ira a%na xxurtjati li f ’kull ra%al jew belt g%andna tal-inqas "ew( baned. Meta kont nitkellem dwar il-baned Maltin dejjem rajt skantament lejn kif jirnexxielna nag%mlu dawk l-a-arijiet li jsiru, b%at-tag%lim ming%ajr %las, strumenti biex jitg%allmu l-istudenti u b’mod spe!jali l-kun!erti li jsiru matul is-sena.

Nag%laq billi nkompli nsa%%a% dak li dejjem g%idt - inkomplu na%dmu biex insa%%u l-baned Maltin. Il-%idma u l-g%ajnuna g%andha ti(i minn kul%add - mhux biss ming%and il-partitarji tal-baned imma anki mill-awtoritajiet.

Nie%u l-okkazjoni biex nirringrazzja ‘l-kumitat talli baqa’ jistennieni ni(i lura.

Il-festa t-tajba lil kul%add.

Page 50: Ktieb gharghur 2013 final

50 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 51: Ktieb gharghur 2013 final

51Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 52: Ktieb gharghur 2013 final

5252 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Insellmilkom %bieb

Messa!! mill-Assistent Surmast, Mro. Joseph Belli L.Mus. L.C.M.

G%addiet sena o%ra ta’ %idma $ %dan is-So!jetà Mu"ikali San Bartilmew. Issa waslet il-festa, u er(ajna ltqajna

'imkien permezz ta’ dan il-messa(( li ta’ kull sena jien nikteb f ’dan il-Programm tal-festa.

Personalment, din is-sena kienet tassew impenjattiva g%alija. F’Settembru li g%adda, s-Surmast tag%na Mro. Jonathan Borg, attenda g%al kors mu"ikali avvanzat $l-United States Navy School of Music. Dan il-kors dam madwar disa’ xhur u b’hekk g%al dan il-perjodu, it-tmexxija mu"ikali tal-banda tag%na (iet fdatha lili. Bl-g%ajnuna siewja u l-g%aqal tal-Kumitat, komplejna bil-%idma normali tal-banda. Billi Mro. Borg kien qieg%ed barra minn Malta fuq xog%ol, spi!!ajna ming%ajr g%alliem tal-istrumenti tar-Ram. G%alhekk, f ’Ottubru rrikorejna g%as-servizz mu"ikali tas-Sur Charlie Abela b%ala g%alliem tal-istrumenti tar-Ram. Is-Sur Abela dam jg%allem l-alievi tag%na sa &unju meta Mro. Borg (ie lura Malta u ssokta bil-%idma tieg%u b%ala Surmast direttur tal-banda. Nixtieq irodd %ajr lis-Sur Charlie Abela g%ad-dedikazzjoni u l-%idma siewja li wettaq fostna g%al kwa"i disa’ xhur s%a%. Il-kontribuzzjoni tag%na lkoll issarfet $ prestazzjoni tajba mill-banda tag%na li kisbet su!!ess f ’kull okkazzjoni li %adet sehem $ha.

Fl-20 ta’ Di!embru l-banda tag%na g%amlet il-Programm tal-Milied (ewwa l-knisja Parrokkjali ta’ San Bartilmew. Dan il-Programm kien im"ewwaq ukoll

bil-parte!ipazzjoni ta’ l-alievi tag%na. Kull aliev %a parti f ’din l-attivita’ billi daqq xi silta mu"ikali b%ala solista jew inkella qara xi poe"ija jew %sieb marbut mal-festi tal-Milied. Il-Programm, li %are( tajjeb %afna, jikkonferma li l-livell tal-bandisti tag%na qieg%ed dejjem jitjieb. Komplejna bl-attivitajiet marbuta mal-&img%a Mqaddsa, bil-pur!issjoni f ’)add il-Palm bil-vari tal-passjoni ta’ Sidna Gesu Kristu. Nhar )add il-G%id, ferra%na t-toroq tal-G%arg%ur billi akkompanjajna l-vara ta’ Kristu Rxoxt. Tul dawn l-attivitajiet kollha, ninnota b’sodisfazzjon il-konsistenza tal-bandisti tal-post tag%na. In-numru tal-bandisti tal-post qieg%ed ji"died bil-mod il-mod. Aktar minn hekk, dawn il-bandisti qeg%din ikunu nvoluti u jipparte!ipaw '-attivitajiet tal-banda. Meta qieg%ed ng%id dan il-kliem, forsi jkun hawn min ja%seb illi dan huwa ovvju, pero’ mhux dak kollu li jidher ovvju huwa sempli!i jew inkella ta’ rutina.

E"empju prattiku huwa l-bandisti l-(odda. Dawn jo%or(u jdoqqu g%all-ewwel darba $l-festa titolari ta’ San Bartilmew. F’din l-okka"joni, il-banda tesegwixxi mar!i briju"i. Dawn ikunu l-ewwel (eneru ta’ mu"ika li l-bandist il-(did isib ma’ wi!!u, mu"ika relativament sempli!i, g%al min huwa mid%la tal-mu"ika jew inkella ilu jdoqq. G%al min ma ji+imx, jew ma tinteressa%x il-mu"ika, din hija mu"ika tas-“soltu” li a%na mdorrijin nisimg%u mill-baned Maltin. G%all-bandist innifsu din il-mu"ika “%a$fa” tippre"enta l-ewwel s$da.

Page 53: Ktieb gharghur 2013 final

53Festa Titulari San Bartilmew 2013

B’hekk, il-bandisti l-(odda, li l-bi!!a l-kbira jkunu tfal jew "g%a"ag%, isibu ru%hom idoqqu barra t-triq mal-banda. Din hija l-ewwel esperjenza tal-bandist li barra li jrid jipprova jdoqq, irid ukoll jadatta ru%u g%al dan l-ambjent (did.

)a ne%odkom pass lura: Meta l-allievi jkunu g%adhom qeg%din jitg%allmu l-ka"in, dawn ikunu bil-qieg%da f ’ambjent komdu u rilassat u meta jkollhom di#kulta’ isibu l-g%alliem tag%hom lest li jiggwidahom. Barra t-triq l-istorja tkun totalment di-erenti. Fis-sajf na%seb li m’hemmx g%alfejn nispjega x’ambjent kiefer ikollna barra, spe!jalment f ’xi mar! ta’ $lg%odu. Fix-xitwa, min-na%a l-o%ra jkollna r-ri%, il-kes%a u l-elementi l-o%ra tan-natura. Barra minn dan kollu, hemm di-erenza enormi minn meta wie%ed ikun qieg%ed idoqq wa%du g%al meta jdoqq ma’ xi grupp ta’ mu"i!isti jew banda. Issa, il-bandist irid jitg%allem jisma’ lill-o%rajn ming%ajr ma jkun qed jisma’ lilu nnifsu. G%al min forsi qatt ma kellu din l-esperjenza, nassigurakom li tie%u "-"mien sakemm ti-amiljarizza ru%ek ma’ din is-sitwazzjoni. Huwa fatt li bandist (did ma jkollux esperjenza bi""ejjed sabiex jadatta g%al dawn i!-!irkostanzi kollha. G%alhekk g%all-bidu jibdew jinbtu dawn il-problemi li jidhru !kejkna, pero g%all- bandist (did dawn huma reali u jnaqqsu wkoll xi *it il-moral u l-entu"ja"mu.

Qieg%ed ng%id dan kollu biex napprezzaw aktar il-bandisti tag%na l-aktar il-(odda. Bandisti antiki, jew a%jar dawk b’esperjenza ta’ daqq mal-

baned, dawn l-a-arijiet ilhom li drawhom, pero’ g%all-bandisti l-(odda dawn huma l-ewwel s$di. G%alhekk nag%mlu sewwa li nkunu aktar grati lejn il-bandisti l-(odda. Nappella spe!jalment lill-(enituri sabiex jissapportjawhom u jag%mlulhom kura(( lil uliedhom. Appell lis-so!jetajiet mu"ikali Maltin u G%awdxin kollha sabiex jg%o""uhom lil dawn il-bandisti $lwaqt li jib"g%u g%alihom u jg%inuhom kemm ji$l%u. Tajjeb li nfakkar li l-aqwa (id li jista’ jkollha so!jetà mu"ikali m’huwiex il-(id $nanzjarju jew inkella il-propjetà jew l-g%add ta’ membri. L-aqwa u l-akbar te"or li g%andha kull so!jetà mu"ikali huwa l-element uman, il-bandisti tal-post.

Din is-sena ser ikollna bandista (dida o%ra. Qieg%ed nirreferi g%as-Sinjorina Francesca Attard li ddoqq is-Saxophone Alto. Francesca sejra ting%aqad mal-Banda San Bartilmew $l-(ranet tal-festa. Nixtieq li nawguralha %afna snin ta’ servizz mal-Banda tag%na, i"da fuq kollox, nawguralha li tkompli tippersisti bl-istudji mu"ikali tag%ha.

Nag%laq billi nirringrazzja lill-kumitat kollu mmexxi mis-Sur Jesmond Aquilina, li 'imkien ma’ %uh Mario, jiddedikaw %afna mill-%in liberu tag%hom u jag%mlu xog%ol imprezzabbli b’risq il-Banda. Nirringrazzja wkoll lis-Surmast Mro. Jonathan Borg u lis-Sur Charlie Abela li tul din is-sena kelli l-pja!ir li na%dem tant mill-qrib mag%hom. L-a%%ar i"da "gur mhux l-anqas irrid nirringrazzja lill-Bandisti tal-post u l-allievi tag%na.

Il-Festa t-tajba lil kul%add.

Page 54: Ktieb gharghur 2013 final

54 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 55: Ktieb gharghur 2013 final

55Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 56: Ktieb gharghur 2013 final

56 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 57: Ktieb gharghur 2013 final

5757Festa Titulari San Bartilmew 2013

Il-Komunità hi l-qofol tal-festa

l-ebda g%aqda tal-armar, l-ebda kamra tan-nar, l-ebda president jew segretarju… %add ma g%andu l-ebda dritt jew privile(( sagrosant fuq il-festa. G%ax il-festa hija tal-poplu. Hija tal-komunità li ti!!elebrha u %add ma g%andu j%ossu ’l fuq mill-komunità jew ag%ar minn hekk jirfes u jimponi fuqha dak li j%oss li g%andu jsir.

Je%tie( li kul%add jag%raf dan il-punt kardinali. U la darba l-festa hija tal-komunità kollha allura r-responsabiltà ta’ festa g%andha tin(arr minn kull stakeholder li jorganizzaha, $ *it kliem il-knisja / parro!!a tal-lokal, il-ka"ini tal-banda, l-g%aqdiet / kumitati tal-armar u l-kmamar tan-Nar.

Bosta mill-istakeholders jag%rfu dan imma mhux kollha. Wasal i"-"mien li dan ikun rikonoxxut minn kul%add.

Dan g%all-(id tal-festi nfushom u b’rispett s%i% lejn il-komunità tal-lokal g%ax jing%ad x’jing%ad '-a%%ar mill-a%%ar il-festa hi tal-komunità.

Nawgura lilkom ilkoll l-isba% xewqat '-okkazzjoni tal-festa li qed ti!!elebraw f ’(ie% San Bartilmew

Il-festa t-tajba.

Il-qofol prin!ipali ta’ kull festa tradizzjonali Maltija hija l-komunità li ti!!elebraha.

Huwa minnu li l-festi jsiru ad unur il-qaddisin patruni u protetturi tag%na, i"da huwa minnu wkoll li l-pern tag%hom huma !elebrazzjoni ta’ komunità mag%quda lkoll 'imkien. I"-"mien g%a(en i!-!elebrazzjonijiet reli(ju"i mal-feste((jamenti sekulari b’mod li llum kwa"i saru %a(a wa%da 'imkien. Hekk narmaw statwi ta’ qaddisin u an(li fuq barra waqt li nesprimu l-fer% popolari tag%na sa%ansitra fuq (ewwa fosthom b’kant u taqbil.

Din l-amalgamazzjoni ilha ti"viluppa u tevolvi fuq medda ta’ mijiet ta’ snin u kull ma jmur qed issir wa%da aktar b’sa%%itha. Illum il-(urnata ma tistax tifred %a(a mill-o%ra. Jien na""arda ng%id li hu mpossibbli.

G%aliex dan? G%ax il-festa hija tal-komunità. Kull komunità f ’kull belt u f ’kull ra%al f ’Malta u f ’G%awdex tidenti$ka lilha nni$sha mal-festa li ti!!elebra.

Din hija l-ba"i ta’ kollox. Il-festa hija tal-komunità u g%aldaqstant %add ma g%andu l-ebda prerogattiva fuq il-festa. L-ebda awtorità ekkle"jastika, l-ebda kappillan, ar!ipriet jew amministrattur, l-ebda ka"in, l-ebda banda,

Messa!! mill-G$aqda Nazzjonali Armar tal-Festi &t-Toroq, Cleavon Vella, Segretarju

Page 58: Ktieb gharghur 2013 final

58 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Nie%u din l-okkazzjoni biex nawguralkom il-festa t-tajba. Il-festa tag%kom hija wa%da partikolari u g%al qalbi mmens. Minn hawnhekk nuri l-apprezzament tieg%i g%ad-diversi dilettanti li jikkontribwixxu g%al din il-festa ming%ajr ebda %las.

MANUEL MALLIAMINISTRU G)ALL/INTERN U S/SIGURTÁ NAZZJONALI

Nemmen ferm li l-festi g$andhom iservu ta’ xprun g$all-mod kif il-wirt kulturali Malti jintu"a biex ji!i sfruttat &t-turi"mu.Nirringrazzjakom tal-appo(( li wrejtuni '-elezzjoni u nweg%dkom kull g%ajnuna meta ti(u b"onn.

Nawgura il-festa tajba lilkom l-G!arg!urin kollha spe"jalment lis-so"i tal-Banda San Bartilmew. Jiena nirringrazzja lil kul!add tal-#du"ja tag!kom.Bla dubju lest li dejjem ng!in jekk ikollkom b$onn.

Messa%% minn Francis Zammit Dimech MP

Page 59: Ktieb gharghur 2013 final

59Festa Titulari San Bartilmew 2013

Servizzi mill-Banda

Page 60: Ktieb gharghur 2013 final

60 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 61: Ktieb gharghur 2013 final

61Festa Titulari San Bartilmew 2013

Servizzi mill-Banda San Bartilmew 2012 / 2013Il-'img$a 16 ta’ Settembru 2012Festa ta’ Santa Maria Addolorata tal-&ebla l-Kbira $l-G%arg%ur.

Il-(amis, 13 ta’ Di#embru 2012Festa tar-Repubblika $l-Belt Valletta

Il-(add, 16 ta’ Di#embru 2012Daqq tal-Carols tal-Milied $l-G%arg%ur.

Il-(amis, 20 ta’ Di#embru 2012Kun!ert tal-Milied $l-Knisja Parrokkjali tal-G%arg%ur

It-Tlieta, 1 ta’ Jannar 2013Daqq mill-Banda $s-Sala tal-Bar tal-ka"in.

Il-(add, 24 ta’ Marzu 2013Pur!issjoni ta’ )add il-Palm - G%arg%ur

Il-(add,31 ta’ Marzu 2013Pur!issjoni ta’ Kristu Rxoxt – G%arg%ur

Il-(add, 28 ta’ April 2013Festival tal-)alib $l-G%arg%ur

Il-(add, 26 ta’ Mejju 2013Daqq ta’ Innijiet Ewkaristi!i '-Ewwel Tqarbina - G%arg%ur

Il-(add, 9 ta’ 'unju 2013Festa ta’ San Filep - )a"-.ebbu(

Il-(add, 7 ta’ Lulju 2013Festa tal-Kun!izzjoni - )amrun

Il-(amis, 11 ta’ Lulju 2013Festa ta’ San &u"epp – Kalkara

Il-(amis 8 ta’ Awwissu 2013Pussess tal-Kappillan il-&did tal-G%arg%ur, Dun Christopher Galea

L-Erbg$a, 21 ta’ Awwissu 2013Mar! u Kun!ert tal-Festa San Bert - G%arg%ur

Il-'img$a, 23 t’ Awwissu 2013Mar! tal-A%%ar Tridu tal-festa ta’ San Bert – G%arg%ur

Il-(add, 25 ta’ Awwissu 2013Mar! ta’ Filg%odu - Festa ta’ San Bert - G%arg%ur

Page 62: Ktieb gharghur 2013 final

62 Festa Titulari San Bartilmew 2013

San BartilmewFesta 2013

Sehem is-Socjetà Filarmonika

G˙arg˙ur A.D. 1985

Page 63: Ktieb gharghur 2013 final

63Festa Titulari San Bartilmew 2013

Il-'img$a 16 ta’ Awwissu 2013Mit-8.00 pm ‘il quddiem: Lejla Maltija &l-Pjazza quddiem il-Ka"in.

It-Tnejn 19 ta’ Awwissu 2013Ri#eviment g$all-G$aqdiet tar-ra$al &s-sala tas-So#jetà.

L-Erbg$a 21 ta’ Awwissu 2013Fit-8.30 pm. Mar# mill-Banda San Bartilmew f ’dawn it-toroq: San Nikola, San

'wann, San Bartilmew u jispi##a quddiem il-Ka"in.Fid-9.30 pm. Kun#ert Mu"ikali fuq il-plan#ier li jkun armat quddiem il-Ka"in. Il-Banda tkun ta$t id-direzzjoni tas-Surmast Direttur Jonathan Borg

F.L.C.M.,L. MUS., LCM. bis-sehem tal-Kor Pax Christi kif ukoll bis-sehem tal-kantanta Gloriana Arpa Belli.

Il-(amis 22 ta’ Awwissu 2013Fit-8.30 pm. Mar# mill-Banda San 'u"epp tal-Kalkara li jg$addi minn

dawn it-toroq: Dun Salvatore Zarb, Dun Karm Fenech, Mattia Preti, Indipendenza, +ag$runa, 31 ta’ Marzu, Il-'nien, Id-Dejma, Ferdinand, Mons. L. Catania, San 'wann, San Bartilmew, Pjazza u jispi##a quddiem il-Ka"in.

Il-'img$a 23 ta’ Awwissu 2013Fid-9.30 pm. Mar# briju" mill-Banda San Bartilmew f ’dawn it-toroq: Tarf

in-Naxxar, Stiefnu Zerafa, minn tarf San 'wann, San Bartilmew, Pjazza ( tittella’ fuq pedestal l-istatwa ta’ San Bartilmew &l-Glorja) u jispi##a quddiem il-Ka"in.

Is-Sibt 24 ta’ Awwissu 2013Mar# mill-Banda San Filep ta’ (a"-+ebbu! li jg$addi minn dawn it-toroq: Il-

Kbira, Karmnu Zarb, Oratorju, San Nikola, San 'wann, San Bartilmew, Pjazza u jispi##a quddiem il-Ka"in.

Il-(add 25 ta’ Awwissu 2013Fil-11.00 am. Mar# briju" mill-Banda San Bartilmew f ’dawn it-toroq:

Quddiem il-Ka"in, Dejqa, Wiesg$a, Il-Kbira, Fra Dumink Mifsud, Vendome, Excelsior, Oratorju, Pjazza, San Nikola, San 'wann, San Bartilmew, Pjazza u quddiem il-Ka"in.

Page 64: Ktieb gharghur 2013 final

6464 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Messa!! minn Julian Bezzina

Il-Mu"ew Metropolitan tal-Arti ta’ New York hu wie%ed mill-akbar mu"ewijiet tad-dinja. Twaqqaf minn g%ad ta’

!ittadini Amerikani '-1870 i"da feta% '-20 ta’ Frar, 1872. Fih madwar "ew( miljuni xog%olijiet tal-arti u te"ori antiki li nxraw mid-dinja kollha. Hawnhekk insibu wkoll g%ad ta’ xog%olijiet ta’ l-arti li ji#guraw lil San Bartolomew. Fost dawn insibu statwa ta’ San Bartolomew tal-ir%am twila 34 pulzier immodellata fuq dik li hemm f ’San &wann Lateran, f ’Ruma u tixbah %afna lil dik li g%andna $r-ra%al tag%na. Din (iet skolpita wara l-1738 ji(i$eri xi g%oxrin sena wara li Pierre le Gros i"-"g%ir lesta l-istatwa tal-Lateran. Nafu li din kienet g%and id-ditta M de Tray li kien bieg%ha lil Abbe’ Terray qassis minn Pari(i u dan kien %adha Pari(i. Wara %afna "mien, '-1958 din inxtrat mid-ditta presti(ju"a tal-arti amerikana Rosenberg u Stiebel li bieg%etha lil Mu"ew Metropolitan. Hawn wie%ed irid jg%id li Ruma, l-belt tal-arti kienu jmorru $ha artisti biex jit%arr(u aktar $t-talent tag%hom u jitg%allmu f ’wa%da mill-akkademji tal-arti jew f ’xi bottega ta’ xi artist. G%alhekk b%ala parti mit-ta%ri( tag%hom kienu jikkupjaw xog%olijiet tal-arti ta’ artisti tajbin u billi x-xog%ol tag%hom ma jkunx ikkummissjunat dawn kienu jbig%uh lil xi %anut tal-arti jew i%alluh hemm sa ma jinbieg% u jit%allsu tieg%u.. L-istatwa li semmejna setg%et kienet giet skolpita minn xi wie%ed minn dawn l-artisti. Din id-Ditta li illum jisimha Rosinberg bieg%et madwar tliet mitt o((etti tal-arti lil dan il-mu"ew.

Barra dan it-te"or tal-arti hawnhekk insibu g%ad kbir ta’ pitturi u xog%ol ie%or artistiku dwar San Bartolomew, fosthom din il-folja ta’ Laudario (ktieb ta’ tif%ir) tal-martirju tal-qaddis li fuqha hemm miktub

il-mu"ika u l-kliem:-‘Appostlu qaddis ta’ &esù Kristu ma%bub Bartolmew lilek infa%%ru minn qalbna’. Hemm fuqha wkoll stampa tal-martirju u tal-qtug% ir-ras tieg%u u li turi wkoll l-an(li jistennew ru%u biex je%duha l-&enna g%and Alla. Din ori(inat minn Firenze, l-Italja mill-knisja ta’ Santa Maria del Carmine u hi xog%ol ta’ Pacino di Buonaguida (1303-1340).

Fil-mu"ew hemm bi!!a rakkmu fuq it-tila bil-$gura ta’ San Bartolomew li ori(inat minn Franza (Seklu 16) u vetrata (%(ie( ikkulurit) bil-$gura tal-qaddis tag%na mag%mula '-Austria '-1410.

Barra g%ad kbir ta’ pitturi, insibu ukoll in!i"jonijiet li jirrapre"entaw lil San Bartolomew, b%al din ta’ Jan Wierix li fuqha hemm id-data 1577 li turi lit-tliet appostli San Tumas, , San &akbu l-Kbir u San Bartolomew. Insibu pittura ta’ Simone Martini (1315-1344) minn Siena. Hemm pitturi o%rajn ta’ Carlo Bomomi (1569-1622) minn Ferrara, Agostino Caracci(1557-1602) minn Bologna, Marcantonio Raimondi (1480-1534) u %afna o%rajn li l-awturi tag%hom mhux mag%rufa. Hemm ukoll in!i"joni tal-pittura tal-Martirju ta’ San Bartolomew ta’ Karl Ludwig Wust (1753) kopja tal-pittura ta’ Mattia Preti. G%al min ma jafx in!i"joni hija bi!!a xog%ol kbira tal-arti. Din issir billi l-pittur ipen(i bil-maqlub (b%an-negattiva tar-ritratt) l-istampa bit-tokka mbilla '-a!tu fuq folja tar-ram a%mar. Din b’hekk tit%a-er. Wara li tin%asel b’ilma u l-linji m%a-ra li j%alli l-a!tu jimlewh bil-linka isir l-istampar b’ din il-pjan!a.

Dan il-mu"ew, mibni '-1874 mill-periti Calvert Vaux u Jacob Wrey Mould, i"uruh aktar minn %ames miljun turist $s-sena. Huwa propjetà tal-poplu Amerikan.

Te"ori tal-Arti dwar San Bartilmew$l-Mu"ew Metropolitantal-Arti $ New York

Page 65: Ktieb gharghur 2013 final

65Festa Titulari San Bartilmew 2013

call on: +356 79471096 email: [email protected]

Blu Fin MaltaIsaac Borg

Ta Pucci, Virdun street, Kappara SGN 4301

M A R I N E S E R V I C E S

B L U F I N M L T . C O M

Page 66: Ktieb gharghur 2013 final

66 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 67: Ktieb gharghur 2013 final

67Festa Titulari San Bartilmew 2013

Programm  tal-­Festa  San  Bartilmew

$d-9:30pm $l-Pjazza ta’ quddiem il-Ka"inInnu Misra% il-Paro!!a Joseph Barbara (Ikanta l-kor Pax Christi)Overture Overtube Ilio Volante . Arr.Charles AbelaSelezzjoni Pearl Harbour Hans Zimmer (Jidderie(i l-Ass.Surmast Joseph Belli)Silta Il-Carnevale di Venezia Arr. J.M. BarbaraSilta La Biondina in Gondoleta Arr. J.M. BarbaraSilta Suoni La Tromba V. BelliniMarch no.1 Pomp and Circumstance Edward ElgarDiska Columbia Gem of the Ocean D.shaw Arr.David Bogart (Tkanta Gloriana Arpa Belli)Musical Les Miserable Boublil & SchonbergDiska You’re a grand old 'ag George M. Cohen. Arr.Jonathan Borg. (Tkanta Gloriana Arpa Belli)Medley Movie Hits Past and Presant Arr. Jonathan BorgDiska New York, New York F. Egg & J.Kander, Arr. Aurelio Belli (Tkanta Gloriana Arpa Belli)Diska We are the World Micheal Jackson Arr. Raymond ZammitInnu San Bartilmew Guseppe Camilleri (Ikanta l-Kor Pax Christi)Innu tal-Banda Angelo Pullicino (Ikanta l-kor Pax Christi)

Tiehu sehem mal-Banda l-kantanta Gloriana Arpa Belli u l-kor Pax christi ta$t id-direzzjoni tas-Sinjura Anna Vella. Il-banda tkun ta$t id-direzzjoni tas-Surmast Direttur Mro. Jonathan Borg F.L.C.M. L(Mus)L.C.M.Jippre"enta: Charles Abela Mizzi

Page 68: Ktieb gharghur 2013 final

68 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Xog%ol ta’ tisbie% $l-Ka"in

San Bert &n-Ni##a

L-Istatwa ta’ San Bert lesta minn

kollox

Dehra tal-paviment il-!did

Il-mejda tal-Isnooker armata mill-!did

Parti mis-su,ett tas-sala tal-Bar

Il-bieb prin#ipali

Page 69: Ktieb gharghur 2013 final

69Festa Titulari San Bartilmew 2013

Il-grada tal-$adid ta’ quddiem in-Ni##a

Ir$ama kommemorattiva

Standard impitter

Ir$ama bl-isem tas-So#jetà

fuq il-fa##ata

Is-sala tal-Bar armata bl-imwejjed

Emblema tal-bron" ta’ fuq il-bieb pron#ipali

Page 70: Ktieb gharghur 2013 final

70 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Doors • Windows • Balconies • Stairs • Showers • Roofs • & much more

[email protected]/Fax: 2142 3117

Mobile: 99428132

For all your needs in Aluminium Works.....

Mario  Aquilina

3/22 Triq il-Óaddied, Mosta

Page 71: Ktieb gharghur 2013 final

7171Festa Titulari San Bartilmew 2013

Baned  MistiednaDawn huma l-Mar#i li ser jindaqqu &t-toroq tal-G$arg$ur, il-(amis 22 ta’ Awwissu, 2013

Mar#i briju"i li ser jindaqqu g$all-okka"joni tal-festa ta’ San Bartilmewis-Sibt 24 ta’ Awwissu 2013

Page 72: Ktieb gharghur 2013 final

72 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Parking?

No problem.

Post addattat g!al Sta" partiesu ikliet bejn il-!bieb #l-kwiet.

Drinks $enwini

Triq il-Luzzu - QawraTel: 21 572179Mob: 99801531

Page 73: Ktieb gharghur 2013 final

73Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 74: Ktieb gharghur 2013 final

74 Festa Titulari San Bartilmew 2013

EXPRESS SERVICES

Neville BorgDirector

Express Service, Factory MRA 057A, Industrial Estate, Marsa, Malta.

Tel: (+356) 21 438 413Mob: (+356) 9932 3263

Email: [email protected]: www.expressblasting.com

Page 75: Ktieb gharghur 2013 final

7575Festa Titulari San Bartilmew 2013

Papa &did

Messa!! minn Rose Aquilina B.A.Rel. Studies

Tislima lill-Papa Emeritus Benedittu XVIL-a%bar tar-ri"enja tal-Papa Emeritus Benedittu XVI li se%%et nhar it-Tnejn 11 ta’ Frar %asditna lkoll. Sa%%tu qabdet sejra lura imma qatt ma konna nobsru li se j%allina hekk, %abta u sabta. L-a%%ar jum tal-ponti$kat tieg%u kien il-)amis 28 ta’ Frar 2013. Matul il-Ponti$kat tieg%u smajna l-vu!i tieg%u li g%enet biex il-bniedem jeg%leb il-faqar materjali; $t-tag%lim tieg%u tkellem fuq il-(ustizzja so!jali biex kemm jista’ jkun ma ji"diedx il-faqar u jkun hemm tqassim (ust tal-(id materjali. G%andna g%alfejn inkunu kburin li l-Kap tal-Knisja tag%na %ares u ddefenda l-jeddijiet fundamentali tal-bniedem anki meta l-bniedem g%adu ma twelidx g%ax ikun g%adu $l-(uf.

Il-Papa Emeritus Benedittu XVI huwa bniedem ta’ kultura u li kapa!i jirrelata fuq

livell ta’ intelli(enza u xennaqna wkoll biex nikbru '-intimità u l-g%ar$en ta’ &esù Kristu. It-tag%lim u l-%ajja ta’ Benedittu huma modi moderni u qawwija biex &esù Kristu jkompli jifdina!

Mer$ba lill-Papa Fran!isk IIl-Papa su!!essur ta’ San Pietru pre"enti huwa l-Kardinal Jorge (&or() Mario Bergoglio S.J., Ar!isqof tal-Beunos Aires, Ar(entina. Twieled $ Beunos Aires $s-17 ta’ Di!embru 1936, minn familja ta’ sebat a%wa u missier Taljan. Gradwat '-in(inerija, g%a"el it-triq tas-sa!erdozju. Huwa l-ewwel Papa &i"wita '-Istorja, l-ewwel Papa mill-Amerika Latina u l-ewwel Papa li %a l-isem ta’ Fran(isk. Fl-2005 Jorge Mario Bergoglio kien wie%ed mill-favoriti 'imkien ma’ Joseph Ratzinger.

Page 76: Ktieb gharghur 2013 final

7676 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Huwa persuna umli %afna u jg%ix b’mod umli u semplici. B%ala isqof g%ex %ajja sempli!i, f ’dar mill-aktar komuni u kien jag%mel u"u mit-trasport pubbliku, kien iwassal il-Kelma t’Alla lill-foqra , joqg%od bilqieg%da g%andhom u jitkellem mag%hom fuq il-problemi tag%hom u sa%ansitra jiekol mag%hom.

F’Ruma, it-Tlieta 12 ta’ Marzu 2013, $l-Kappella Sistina beda l-pro!ess tal-konklavi, ji(i$eri tal-g%a"la tal-Papa (did. Il-Kardinali la%qu kunsens fuq il-Papa l-(did $t-tieni (urnata tal-konklavi. Il-Kardinal Jorge Mario Bergoglio kiseb i"-"ew( terzi tal-voti li kien me%tie( biex ikun elett Papa. L-Erbg%a 13 ta’ Marzu 2013, wara s-sebg%a ta’ $lg%axija %are( du%%an abjad akkumpanjat mid-daqq tal-qniepen tal-Ba"ilika ta’ San Pietru. Dan kien is-sinjal li l-Knisja Kattolika Rumana g%andha Papa. L-Ispirtu s-Santu g%a"el lill-Papa Fran(isku li “l-Kardinali marru j$ttxuh kwa"i f ’tarf id-dinja”. Folla kbira ta’ nies sellmu lill-Papa l-(did u bdew jg%ajtu: “Viva l-Papa!” L-ewwel kliem tieg%u kienu: “)uti l-lejl it-tajjeb”. Hu beda anke ji!!ajta fuq l-ori(ini Ar(entini tieg%u. Talab ukoll g%all-Papa Emeritus Benedittu XVI u talab lill-folla biex titlob g%alih $l-mixja tieg%u b%ala Kap tal-

Knisja. Baxxa rasu $s-skiet u talab lill-folla titlob fuqu l-barka ta’ Alla qabel ma hu ta l-barka.

Il-Papa beda u#!jalment il-Ponti$kat tieg%u nhar it-Tlieta 19 ta’ Marzu b’ quddiesa ddedikata lis-Solennità ta’ San &u"epp, il-qaddis patrun tal-Knisja Universali. G%all-quddiesa li saret $ pjazza San Pietru attendiet folla kbira ta’ nies fosthom anke Maltin.

L-umiltà u s-sempli!ità tieg%u dehret mill-ewwel mumenti tal-Ponti$kat tieg%u: huwa baqa’ j(orr fuq sidru l-istess salib tal-injam li kellu b%ala isqof, ma qag%adx bilqieg%da fuq tron imma fuq si((u b%all-kardinali, talab lill-folla biex titlob g%alih, rikeb l-istess vann 'imkien mal-Kardinali l-o%ra u mar %asel ri(lejn il-pri(unieri f ’)amis ix-Xirka. L-istess isem li g%a"el juri li huwa qrib il-missjunarji u l-foqra.

B%ala nsara a%na $d-dmir li nitolbu g%all-mexxej spiritwali biex il-Mulej ikompli jag%tih il-qawwa u l-g%erf biex imexxi l-Knisja tieg%u ... a%na rekbin fuq id-dg%ajsa ta’ Pietru, ninsabu f ’ba%ar mi*u%, xi drabi l-mew( ikun qawwi u g%oli ... nitolbu g%at-Tmunier biex ikompli jmexxi u jinnaviga d-dg%ajsa fuq imwie( il-ba%ar tal-%ajja ... biex 'imkien naslu $l-port tas-salvazzjoni.

Page 77: Ktieb gharghur 2013 final

77Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 78: Ktieb gharghur 2013 final

78 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 79: Ktieb gharghur 2013 final

79Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 80: Ktieb gharghur 2013 final

8080 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Qassis G%arg%uri! Qassis ta’ talb!

Messa!! minn Jesmond Aquilina - Sagristan

Sa min !kuniti kont nara lil dan il-qassis %abrieki tiela’ u nie"el mid-dar tieg%u fejn kien joqg%od $ Triq San &wann

sal-knisja parrokkjali, sajf u xitwa $lg%odu u $lg%axija sabiex jaqdi s-servizz tieg%u b%ala qassis, lill- poplu G%arg%uri $l-knisja tag%na ddedikata lil San Bartilmew. Dan m’huwa %add %lief Dun Karm Be""ina mwieled il-G%arg%ur $l-15 ta’ Di!embru 1929, it-tieni wild ta’ Giovanni u &u"eppa Be""ina.

Dun Karm %a l-ewwel edukazzjoni tieg%u '-iskola primarja tal-G%arg%ur u wara da%al is-seminarju minuri fejn beda triqtu g%as-sa!erdozju. Huwa %a l-ewwel quddiesa $s-7 ta’ Awwissu 1955 (ewwa l-Konkatidral ta’ San Gwann ‘il Belt Valletta. Dun Karm $l-bidu tal-%ajja sa!erdotali tieg%u $r-ra%al tag%na kien jie%u %sieb il-festa ta’ barra ta’ San Bert. Kien i%abrek sabiex isir l-armar me%tie( g%ar-ra%al b%all- pavaljuni, bandalori, pilandri u kull tip ta’ armar ie%or. Jie%u %sieb jaqla’ l-baned mistiedna g%al matul il-(ranet tal-festa u jixtri xi *it nar. Dun Karm g%amel dan kollu 'imkien ma’ %afna o%rajn li kienu lesti li ja%dmu. Kont tarah il-)dud kollha tas-sajf jer%ilha lejn Ba%ar i!-,ag%aq sabiex jorganizza dik li konna nsibuha l-$era tas-sold xelin u li tant kienet mistennieha u g%aliha kienu jattendu g%ad kbir ta’ nies. Fil-karozza

tieg%u kont tarah jg%abbi tfal, ir(iel, nisa, dawk kollha li kienu lesti li jag%tu daqqa t’id. Din kienet issir sabiex mill-qlieg% tag%ha jit%allsu l-ispejjez tal-festa ta’ barra ta’ San Bert.

Kien i$abbrek sabiex isir l-armar me$tie! g$ar-ra$al b$all-pavaljuni, bandalori, pilandri u kull tip ta’ armar ie$or

ikompli f ’pa!na 83

Page 81: Ktieb gharghur 2013 final

81Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 82: Ktieb gharghur 2013 final

82 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Gardenia StoresThe Household name in Naxxar & B’Kara

21st September Ave., Naxxar

Tel: 21 410992

Triq Tumas Fenech B’Kara (Behind St. Helena’s Basilica)

Tel: 21490920

[email protected]

Refrigerators

Washing Machines

Electric & Gas Cookers

LED’S

Air Conditioners

Satellite Systems

Page 83: Ktieb gharghur 2013 final

8383Festa Titulari San Bartilmew 2013

I"da fuq kollox Dun Karm kien qassis ta’ talb. Kont tarah jitlob jew jaqra xi ktieb. Qassis li dejjem sa%aq fuq l-importanza tas-smieg% tal-quddiesa, spe!jalment il-)add. Kont tarah nofs sieg%a qabel iqaddes, isellem lil Gesu Ewkaristija $t-tabernaklu, imbag%ad ilesti l-kotba me%tie(a g%all-quddiesa u mat-tokki ta’ l-arlo(( kont tarah fuq l-artal. Il-quddiesa g%al Dun Karm kienet il-%ajja ta’ kuljum u kien jixtieq li kul%add ikollu din il-%ajja permezz tal-quddiesa. Wa%da mill-fra"i li kien ju"a u jirrepeti ta’ spiss kienet “%abib inti mhux kuljum tiekol u g%alhekk il-quddiesa hija ta’ kuljum spe!jalment meta jkollok !ans”.

Dun Karm kien g%alliem im$ttex minn %afna seminaristi u sa!erdoti. Kien jg%allem '-iskola Stella Maris, il-G"ira u $s-seminarju r-Rabat, g%al 43 sena s%a%. Is-su((etti li kien jg%allem kienu Malti, Latin u Taljan. I"da Dun Karm fuq kollox kellu g%al qalbu %afna l-mu"ika u kien hu li waqqaf il-Kor Pax Christi $d-29 ta’ &unju 1963 fejn dam direttur tieg%u sa Dicembru ta’ 2008, ji(i$eri 45 sena s%a%. Permezz tal-kor ta s-sehem tieg%u $l-festi kollha tal-paro!!a kif ukoll f ’diversi parro!!i o%ra madwar Malta. Ta sehmu f ’%afna ti(ijiet u funerali u kif ukoll %a sehem ma’ %afna baned. I"da Dun Karm kien minn ta’ l-ewwel li %abrek sabiex re(g%et twaqqfet il-banda mill-(did $r-ra%al tag%na. Il-banda kienet g%al qalbu wisq u kiteb %afna innijiet g%al mal-banda fosthom l-Innu tar-Ra%al. Fl-arkivji ta’ l-istess So!jeta’ insibu %afna arran(amenti minn tieg%u sabiex jindaqqu mal-banda.

Dun Karm %adem bla heda $l-parro!!a anke fost i"-"g%a"ag%, l-aktar permezz ta’ l-Azzjoni Kattolika. )afna minna ji*akru "-"mien sabi% li qattg%u (ewwa dan il-post. Dun Karm kien ukoll id-direttur Spiritwali tal-Le(jun ta’ Marija. I"da wara tant snin ta’ %idma Dun Karm in%akem minn marda li wasslitu sal-mewt tieg%u. Huwa da%al id-dar tal-Kleru '-2009 u dam f ’koma g%al 8 xhur s%a% sakemm miet $l-21 ta’ Awwissu 2012, '-eta’ ta’ 83 sena. Il-funeral tieg%u sar l-Erbg%a 22 ta’ Awwissu u (ie akkumpanjat mill-Banda San Bartilmew, mill-knisja parrokkjali sa!-!imiterju tal-parro!!a fejn saret id-difna.

Dun Karm %alla b%ala ti3ira tieg%u lil knisja parrokkjali, il-kal!i tal-$dda li kien ju"a $l-festi prin!ipali.

Dun Karm, ir-ra%al tag%na ma jinsiek qatt g%al dak kollu li g%amilt mag%na u a%na "guri li issa qed tgawdi l-Glorja ta’ Alla u tgawdi wkoll il-Patrun tag%na San Bartilmew.

Grazzi Dun Karm!!Ag%tih o Mulej il-mistrie% ta’ dejjem!

L-a%%ar tislima lil Dun Karm $!-!imiterju tal-parro!!a

jissokta minn pa!na 80

Page 84: Ktieb gharghur 2013 final

84 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 85: Ktieb gharghur 2013 final

85Festa Titulari San Bartilmew 2013

'img$a Mqaddsa

Dehra !enerali tal-Mejda tal-Appostli armata

Is-Sindku jilqa’ l-wasla tas-Seg. Parlamentari Jose’ Herrera

Il-Kappillan ibierek il-wirja tal-'img$a Mqaddsa

Page 86: Ktieb gharghur 2013 final

8686 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Nhar it-30 ta’ Awwissu 1913 (ewwa Tunis miet Mro Angelo Melilli, kompo"itur Sqalli li kull min huwa

mid%la tal-Mar!i Funebri "gur li sema’ bih. Min ma semax bil-mar! ‘Cipresso’, ‘Venerdi Santo’ u ‘Mesto Ricordo’? Min kien dan Melilli u kif rabat ismu mal-g"ejjer Maltin?

Lejn l-a%%ar tas-seklu dsatax u l-bidu tas-seklu g%oxrin bosta kienu dawk is-surmastrijiet tal-mu"ika barranin, l-aktar Taljani u Sqallin, li sabu impjieg mal-*it baned Maltin ta’ dak i"-"mien. Fosthom kien hemm is-Surmast Angelo Melilli, Sqalli, li bejn is-sena 1898 u l-1912 idderie(a mhux inqas minn tliet baned Maltin: La Vilhena tal-Furjana, S. Filippo ta’ )a"-.ebbu( u S. Giorgio tal-belt ta’ Bormla.

Is-Surmast Melilli, ex-direttur ta’ wa%da mill-Baned Militari Taljani, wasal Malta bil-vapur ‘L’Isle Adam’ minn Tunis nhar it-13 ta’ Frar 1898 'imkien ma’ martu Antonietta mwielda Martines, minn Terranova (Sqallija), li kien i""ewwe( nhar is-27 ta’ April 1889 u ma’ %ames uliedu - Rosaria,

Mitt sena mill-mewttal-Kompo"itur tal-Mar!i Funebri Angelo Melilli

Messa!! minn Michael Balzia

Angelo, Maria, Giulia u Salvatore. Fi "mien xahar u nofs, lejn l-a%%ar ta’ April tal-1898, il-gazzetta ‘Malta’ %abbret li l-Banda ‘La Vilhena’ akkwistat is-servizzi tas-Surmast Melilli. Matul i"-"mien li Melilli dam Surmast-direttur ta’ din il-banda, huwa kkompona l-‘Inno Nazionale a S.Publio’ li g%adu jindaqq lejlet il-festa ta’ San Publiju kull sena sa llum. F’Settembru tal-1900 Maestro Angelo Melilli dderie(a l-Banda Furjani"a $l-belt ta’ Siraku"a. Fl-1 ta’ April tal-1905 huwa dderie(a din l-istess banda $t-twaqqif mill-(did tag%ha. B%ala ti3ira %ajja ta’ dan is-surmast Sqalli l-Kumitat tal-Banda Vilhena, xi "mien ilu, feta% sala '-istess ka"in iddedikata g%all-memorja tieg%u.

Fit 23 ta’ &unju tas-sena 1899, meta Angelo kellu 42 sena, twelditlu ti'a $l-Furjana u semmewha Concetta. Nhar is-26 ta’ Marzu tal-1901 twieldet ti'a o%ra li ng%atat l-isem ta’ Graziella.

Nicolo’ Melilli twieled nhar l-4 ta’ Frar 1903, u tg%ammed $t-12 ta’ Frar $l-Knisja Parrokkjali u Ar!ipretali ta’ Bormla. Barra dan twieldu "ew(t itfal o%ra g%as-Surmast Melilli: Adelina

li twieldet nhar l-1 ta’ Novembru 1906 u (iet mg%ammda f ’Bormla '-10 tal-istess xahar, u Vittorio, imwieled f ’Bormla wkoll $l-5 ta’ Marzu, 1909, meta missieru kellu 52 sena u g%ammduh '-istess Knisja Parrokkjali ta’ Belt twelidu $l-11 tal-istess xahar.

Fis-sena 1901, il-gazzetta ‘Malta’ nhar id-19 ta’ Jannar awgurat lill-Kumitat u d-diri(enti tal-Ka"in ‘S. Giorgio’ ta’ Bormla g%all-akkwist tas-servizzi mu"ikali tas-Surmast

Page 87: Ktieb gharghur 2013 final

87Festa Titulari San Bartilmew 2013

Melilli telaq minn Malta g%al Tunes nhar l’14 ta’ &unju 1912 mal-vapur Fran!i" ‘Maréchal Bugeaud’ 'imkien mas-seba’ uliedu… Rosina, Maria, Salvatore, Concetta, Grazia, Nicolo’ u Vittorio. Re(a’ (ie Malta u dam biss (img%a… bejn it-12 u d-19 ta’ Di!embru, 1912.

Is-Surmast Angelo Melilli, iben Angelo u Rosa Demarco kien twieled f ’Licata (Provin!ja ta’ Agri(ento) $ Sqallija, nhar it-18 ta’ Awwissu 1856. L-Awtoritajiet ,ivili Maltin irrikonoxxew l-abiltajiet mu"ikali ta’ dan il-bravu Surmast u kompo"itur u nhar it-28 ta’ Di!embru 1993, issemmiet triq g%alih (ewwa r-ra%al ta’ )a"-.ebbu(.

Restorations of Antique Furniture and Renovation of Wooden Apertures

Triq 31 ta’ Marzu, G˙arg˙urMobile: 9985 9563

Email: [email protected]

Daniel Gauci

Melilli. Sentejn wara, ta%t il-bakketta ta’ dan l-abbli surmast, il-Banda Bormli"a daqqet f ’Siraku"a u (iet imfa%%ra minn ‘La Gazzetta di Siracusa’ kemm $l-%ar(a tat-23 ta’ Awwissu kif ukoll tal-g%ada. Ma’ din il-Banda, Melilli dam sakemm (ie sabiex jitlaq minn Malta (min%abba sa%%tu), ji(i$eri $s-sena 1912. Kien propju waqt li kien qed jidderie(i din il-Banda (ewwa il-&onna tal-Argotti, waqt attivita’ bandistika mtella’ mill-‘King’s Own Band Club’ tal-Belt Valletta li nhar it-8 ta’ Ottubru 1912 tah attakk ta’ puplesija li naqqaslu konsiderevolment l-attivita’ mu"ikali tieg%u. Huwa kien ‘wiret’ il-bakketta ming%and is-Surmast-direttur Paolino Vassallo u g%addieha lis-Surmast Carlo Diacono (8 ta’ Lulju, 1912). Huwa mexxa l-Banda tal-Belt Cospicua g%al %dax-il sena s%a%.

Nhar il-)add 19 ta’ Novembru 1905, Melilli ddebutta b%ala Surmast tal-‘Filarmonica S. Filippo d’Aggira’ ta’ )a"-.ebbu(. G%al din il-Banda, Maestro Melilli kiteb l‘Inno San Filippo d’Aggira’ bil-versi tal-Poeta Nazzjonali Dun Karm Psaila. G%al xi "mien huwa kien mar joqg%od f ’Nru 290, Strada Reale, )a"-.ebbu(.

Page 88: Ktieb gharghur 2013 final

88 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Mill-Album tas-Socjetà.BBQ qabel il-festa

Pre"entazzjoni lis-So#jetà

Il-party tat-tfal tas-So#i

Il-helpers tas-So#jetà waqt il-BBQ

Page 89: Ktieb gharghur 2013 final

89Festa Titulari San Bartilmew 2013

ikompli

Billiard  Competition

Festival tal-(alib

Billiard Competition

Football Tournament

Page 90: Ktieb gharghur 2013 final

90 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 91: Ktieb gharghur 2013 final

9191Festa Titulari San Bartilmew 2013

AWWISSU 20126/8/12 Re(a ntrama’ l-BAR $s-Sala ta’ isfel tal-Ka"in wara li tlesta x-xog%ol.10/8/12 Sar il-Kun!ert (enerali $s-Sala tal-Ka"in.13/8/12 Sar kun!ert (enerali ie%or $s-Sala tal-Ka"in.16/8/12 Sar kun!ert (enerali ie%or $s-Sala ta!-,entru Parrokkjali. Beda

jitqassam il-Ktejjeb ma%ru( mis-So!jetà '-okkazzjoni tal-festa ta’ San Bert.

17/8/12 Saret il-lejla Maltija $l-pjazza ta’ quddiem il-Ka"in bis-sehem ta’ talent mill-G%arg%ur.

18/8/12 Saret ikla g%all-Kumitati tal-G%aqdiet u %elpers tal-G%arg%ur $l-Ka"in.19/8/12 Waslet l-istatwa ta’ San Bert wara li (iet indurata u tpo((iet $n- Ni!!a.20/8/12 Sar l-a%%ar kun!ert (enerali ie%or $s-sala ta!-!entru parrokkjali.

Saret l-inawgurazzjoni tal-Istatwa ta’ San Bert u n-Ni!!a u nkixfet lapida kommemorattiva tal-okkazzjoni. Wara sar ri!eviment g%all- g%aqdiet tar-ra%al, bandisti tal-post u benefatturi $s-Sala tal-ka"in.

21/8/12 Intramat il-fa!!ata tal-Ka"in u sar l-a%%ar kun!ert (enerali $s-sala ta!-,entru Parrokkjali.

22/8/12 Il-Banda daqqet Mar!i funebri g%all-funeral ta’ Dun Karm Bezzina. L-ewwel Jum tat-Tridu sar mar! mill-banda, wara sari l-kun!ert mu"ikali fuq il-plan!ier quddiem il-Ka"in bis-sehem tal-Kor Pax Christi u s-Sopran Claire Caruana. Il-Banda kienet ta%t id- direzzjoni tas-Surmast Jonathan Borg.

23/8/12 It-Tieni Jum ta’ Tridu sar mar! mill-banda mistiedna San &u"epp tal-Kalkara.

24/8/12 L-A%%ar Jum ta’ Tridu sar mar! tal-briju mill-banda San Bartilmew.25/8/12 Lejliet il-festa sar mar! mill-banda mistiedna San Filep ta’ )a"-

.ebbu(.26/8/12 Nhar il-festa membri tal-kumitat attendew g%all-ponti$kat, wara

beda l-mar! brijju" u popolari ta’ $lg%odu mill-banda San Bartilmew. Filg%axija wara l-pur!issjoni sar il-mar! tan-Nar mill- Banda San Bartilmew.

Mid-djarju tas-So!jetà Filarmonika San Bartilmew Mi!bur minn Mario Aquilina

2012 / 2013

ikompli f ’pa!na 94

Page 92: Ktieb gharghur 2013 final

92 Festa Titulari San Bartilmew 2013

G!AL KULL TIP TA’ PARTIES U IKLIET

Triq l-Oratorju - G"arg"urMob: 9924 6268

Drinks #enwini u Appetisers b’xejn

Mystic Pub jawgurawil-Festa t-Tajba lil kul"add

G!AL KULL TIP TA’ PARTIES U IKLIET

Triq l-Oratorju - G"arg"urMob: 9924 6268

Drinks #enwini u Appetisers b’xejn

Mystic Pub jawgurawil-Festa t-Tajba lil kul"add

Page 93: Ktieb gharghur 2013 final

93Festa Titulari San Bartilmew 2013

Importers & Distributors for Kalekim products

Page 94: Ktieb gharghur 2013 final

9494 Festa Titulari San Bartilmew 2013

SETTEMBRU 201212/9/12 Re(a’ beda t-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi $l-ka"in.16/9/12 Il-banda daqqet $l-festa tad-Duluri tal-&ebla l-Kbira.19/9/12 Sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi26/9/12 Re(a’ sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi $l-ka"in.28/9/12 &iet organizzata %ar(a g%an-Notte Bianca $l-Belt Valletta.

OTTUBRU 20123/10/12 Sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi.10/10/12 Re(a’ sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi.17/10/12 Re(a’ sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi.19/10/12 Saret laqg%a tal-Kumitat.24/10/12 Sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi.31/10/12 Re(a’ sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi. Saret l-a%%ar laqg%a tal-

Kumitat qabel is-seduta (enerali.

NOVEMBRU 2012 2/11/12 Saret is-Seduta &enerali $s-Sala tal-Ka"in. Infeta% Bazaar ta’ Xtieli u Pjanti $l-ma%"en tal-Ka"in.7/11/12 Sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi. Saret l-ewwel laqg%a tal-Kumitat 2012 / 201314/11/12 Re(a’ sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi.15/11/12 Beda jintrama l-Billiard $l-ka"in u beda l-(bir g%all-ispejjes tal-

istess Billiard.16/11/12 Saret Fenkata $l-ka"in organizzata mill-Kummissjoni Briju.

17/11/12 Beda x-xog%ol fuq l-armar tal-Presepju $l-ma%"en tal-Ka"in.21/11/12 Sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi.28/11/12 Re(a’ sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi.

DI-EMBRU 20121/12/12 Re(a’ beda jintlag%ab il-Billiard.5/12/12 Sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi. Saru l-provi g%all-kun!ert tal-Milied.8/12/12 Saret %ar(a g%all-Festa tal-Kun!izzjoni $r-Rabat (G%awdex)

jissokta minn pa!na 91

Page 95: Ktieb gharghur 2013 final

9595Festa Titulari San Bartilmew 2013

9/12/12 Beda t-Tournament tas-Snooker.12/12/12 Re(g%u saru l-provi g%all-kun!ert tal-Milied.13/12/12 Il-Banda daqqet mar!i g%all-festa tar-Repubblika $l-Belt Valletta.14/12/12 Sar il-*u% tal-Presepju ‘Life Size’ mill-President tas-So!jetà s-Sur

Jesmond Aquilina u mbierka mill-Vi!i kappillan, Father Jesmond Grech

16/12/12 Il-Banda daqqet Carols tal-Milied f ’attivita’ organizzata mill-Kunsill Lokali tal-G%arg%ur.

19/12/12 Saru l-a%%ar provi g%all-kun!ert tal-Milied.20/12/11 Sar il-Kun!ert tal-Milied mill-Aljevi u l-Bandisti tal-Post $l-Knisja

parrokkjali.21/12/12 Sar it-tqassim tar-rigali $d-djar lit-tfal tas-So!i minn Father

Christmas. Sar il-qrar $l-Kappella tal-ka"in.22/12/12 Sar id-Dinner Dance 'imkien mal-G%aqda tan-Nar $l-Cavallieri Hotel.28/12/12 Sar ‘One Day Tournament’ tal-football. Sar il-Party tat-tfal $s-Sala tal-Ka"in.30/12/12 Saret il-$nali tat-Tournament tal-Isnooker.

JANNAR 20131/1/13 Il-banda daqqet il-mar!i $l-ka"in.5/1/13 Is-So!jetà r!evit fondi mill-fond g%all-Kaw"i &usti9/1/13 Sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi. 16/1/13 Re(a’ sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi.23/1/13 Re(a’ sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi.16/1/13 Saret wirja tal-Isnooker bejn il-players Alex Borg u Frans Minto-. Re(a’ sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi.

FRAR 2013 6/2/13 Sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi. 8/2/13 Saret ikla $l-ka"in organizzata mill-Kummissjoni Briju.9/2/13 &iet orgaizzata %ar(a g%all-G%awdex g%all-Karnival tan-Nadur.13/2/13 Sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi20/2/13 Sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi Saret laqg%a o%ra tal-kumitat.

ikompli f ’pa!na 97

Page 96: Ktieb gharghur 2013 final

96 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Accounting ServicesGaetano BorgAdvanced  Dip.  Business  &  Accounting  (ACCA)  Dip.  Pub.  Adm.

Auto  Mechanic   Mobile:  7940  4377

Lupin’s Garage

Page 97: Ktieb gharghur 2013 final

9797Festa Titulari San Bartilmew 2013

MARZU 20132/3/13 Beda l-armar fuq ix-xenarju ta!-,ena $l-garaxx $ Triq San Nikola.3/3/13 Is-So!jetà r!ievit fondi mill-fond tal-Majjestral Action Group.6/3/13 Sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi.13/3/13 Sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi u sar kun!ert 'imkien mal-Kor

Pax Christi.20/3/13 Sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi.21/3/13 Sar is-Sagrament tal-Qrar $l-Kappella tal-Ka"in.22/3/13 Sar il-*u% tal-Wirja tal-&img%a Mqaddsa mis-Segretarju

Parlamentari g%all-Kultura Dr. Jose’ Herrera u mbierka mill- Kappillan Fr. Albert Schembri.

23/3/13 Il-Wirja kienet mi*u%a g%all-pubbliku in (enerali.24/3/13 Waqt il-Wirja saret ta%dita minn Fr. Darren Pace.27/3/13 Il-Wirja kienet mi*u%a g%all-pubbliku u saret ta%dita o%ra minn

Fr. Adrian Cachia.31/3/13 Il-Banda daqqet mar!i $l-pur!issjoni ta’ Kristu Rxoxt. Wara sar it-

tberik tas-Sede tal-Ka"in.

APRIL 20133/4/13 Sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi10/4/13 Sar it-tag%lim tal-mu"ika.12/4/13 Saret ikla o%ra $l-ka"in organizzata mill-Kummissjoni Briju.17/4/13 Re(a’ sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi.24/4/13 Sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi. Saret laqg%a tal-Kumitat.28/4/13 Il-Banda daqqet mar!i $l-Festival tal-)alib.

MEJJU 20138/5/13 Sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi. 15/5/13 Re(a sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi.22/5/13 Sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi.26/5/13 Il-Banda daqqet $l-Pur!issjoni tal-Ewwel Tqarbina tat-Tfal.29/5/13 Sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi.

ikompli f ’pa!na 98

jissokta minn pa!na 95

Page 98: Ktieb gharghur 2013 final

9898 Festa Titulari San Bartilmew 2013

'UNJU 20135/6/13 Re(a’ sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi.9/6/13 Il-Banda daqqet $l-festa ta’ San Filep f ’)a"-.ebbu(.10/6/13 Beda x-xog%ol fuq is-Su-ett $s-Sala ta’ Isfel tal-Ka"in.12/6/13 Re(a’ sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi.19/6/13 Sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi.26/6/13 Re(a’ sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi.29/6/13 Saret %ar(a g%all-G%awdex g%all-festa ta’ San Piertu u San Pawl $n-

Nadur.

LULJU 20137/7/13 Il-Banda marret iddoqq $l-festa tal-Kun!izzjoni $l-)amrun.8/7/13 Tlesta x-xog%ol fuq is-Su-ett bid-dwal b’kollox10/7/13 Sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi.11/7/13 Il-Banda daqqet $l-festa ta’ San &u"epp $l-Kalkara.17/7/13 Sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi.24/7/13 Re(a’ sar it-tag%lim tal-mu"ika lill-aljevi.

jissokta minn pa!na 97

Page 99: Ktieb gharghur 2013 final

9999Festa Titulari San Bartilmew 2013

L-UmbrellaKelmtejn mill-Kummissjoni BRIJU

Re(a’ wasal Awwissu u g%alhekk re(g%et (iet il-festa tag%na ta› San Bartilmew tant g%a"i" g%alina. Din is-

sena n%olqot kummissjoni (did ta%t il-kappa tas-So!jeta’ Filarmonika San Bartilmew, bl-isem ta’ Kummissjoni Briju.

L-g%an ta’ din il-kummissjoni hija li nqajmu l-festa, spe!jalment il-briju. G%alhekk fassalna pro(ett ta’ umbrella kbira. B%alma tafu %afna minnkom, din tirrikjedi %afna xog%ol. Il-membri ta’ din il-kummissjoni huma erba› persuni, g%alhekk ix-xog%ol kien ta’ pi" kbir g%alina, kemm b%ala xog%ol, li %afna minnu sar minna stess, u kif ukoll b%ala $nanzi g%ax bdejna mix-xejn. Imma bl-g%ajnuna u l-qalb kbira tal-G%arg%urin li mlewna bil-kura((, imxejna ‘l quddiem. Sibna appo(( totali mill-Kumitat tas-So!jeta’ g%alhekk nirringrazzjawhom mill-qalb.

L-ewwel problema li sibna kienet dik ta’ post fejn na%dmu. Tlabna lill-Kunsill Lokali biex isellifna l-Fortizza ta› Karaki b%ala post fejn na%dmu u t-talba tag%na (iet milqug%a.

Ta’ dan a%na nirringrazzjaw mill-qalb lill-kunsilliera kollha.

Pro!ettDwar il-pro(ett li qed nag%mlu nistg%u

ng%idu li huwa maqsum fuq sentejn. Dan jikkonsisti f ’umbrella ta’ madwar 40 pied dijametru b’g%oli ta’ madwar "ew( sulari. Din l-umbrella tin(arr fuq karru u tinfeta% bil-hydraulic. Din is-sena x-xog%ol fuq il-karru, %adid, "ebg%a u hydraulic ser ikun lest kollu. L-umbrella se tkun impittra g%alhekk il-pittura ser tkun maqsuma fuq sentejn min%abba diversi ra(unijiet b’mod partikolari l-$nanzi. Dan il-pro(ett nikkalkulaw li ser ji(i jiswa’ madwar 212,500.

Biex inkopru parti mill-ispejjes g%amilna diversi attivitajiet b%all: pasta night, fenkati, BBQ, lotteriji etc., li grazzi g%alikom dawn l-attivitajiet kienu ta’ su!!ess.

RingrazzjamentiMa nistg%ux ng%alqu bla ma

nirringrazzjaw lil dawn in-nies, li sibnihom ikompli f ’pa!na 101

Page 100: Ktieb gharghur 2013 final

100 Festa Titulari San Bartilmew 2013

BAR, CAFETERIA, DINER, MUSIC CLUBRamla Road - Nadur

Tel: 356 21558071Mob: 79229908

Email : [email protected]

RAJAwhere  people  meet

Page 101: Ktieb gharghur 2013 final

101Festa Titulari San Bartilmew 2013

is-sena kollha:

njam)

kuruna )

attivitajiet )

a%na nisku"aw ru%na jekk insejna lil xi %add.

Ma nistax nag%laq dawn ir-ringrazzjamenti bla ma nsemmi lil Josette Sant, il-%ajjata g%ax- xog%ol kbir li qieg%da tag%mel.

Main SponsorsGrazzi lil: Manuel Bezzina (Il-Bobby) 2 500Sandro Chilliberti 2 500Vince Galea (l-Kavallier) 2 500

Ma’ dawn irridu nirringrazzjaw lil kull min tana donazzjoni li qieg%ed miktub fuq in- notice board tal-ka"in.

Nirringrazzjaw lil kull min tag%na f ’vouchers g%al-lotteriji.

Ng%alqu billi f ’isem il-Kummissjoni nixtiequ l-festa t-tajba lil kul%add u n%e((ukom tgawdu l-pro(ett tal-umbrella mag%na.

VIVA SAN BERTIl-Kummissjoni Briju hija mag%mula minn:

jissokta minn pa!na 99

Page 102: Ktieb gharghur 2013 final

102 Festa Titulari San Bartilmew 2013

clement | B’Kara Bypass | B’Kara BKR 9035

Tel: 21 494654 http://www.clement.com.mt

Page 103: Ktieb gharghur 2013 final

103103Festa Titulari San Bartilmew 2013

Kor Pax Christi G%arg%ur 1963 - 2013Messa!! mid-Direttri#i, Anna Vella

Din is-sena l-kor Pax Christi tal-Parro!!a tag%na qed ji!!elebra l-50 sena minn meta twaqqaf.

Okka"joni sabi%a li biha g%andna ni$r%u u nkunu kburin. )amsin sena li bdew mix-xejn, imma llum in%arsu lura b’!ertu sodisfazzjon, kemm g%alina l-membri kif ukoll g%ar-ra%al tag%na.

Permezz tal-kor ir-ra%al tag%na r!ieva %afna g%aliex il-kor ta kontribut kbir lill-parro!!a $l-funzjonijiet tal-knisja, lill-banda tar-ra%al fejn kanta diversi drabi mag%ha, kif ukoll lil tant u tant parro!!i u baned li mal-medda tas-snin o-rew is-servizzi tag%hom mag%na.

Okka"jonijiet kellna %afna. Bi""ejjed insemmu diversi ti(ijiet, funerali, kant fuq ir-radju, kant fuq it-televi"joni, kif ukoll anniversarji b%all-25 sena mit-twaqqif tal-ka"in tal-banda. Dawn "gur huma avvenimenti li jibqg%u sinji$kanti.

Ma nistg%ux insemmu l-kor u ma nsemmux lil Dun Karm Bezzina, l-ex direttur li g%al 45 sena s%a% mexxa dan il-

kor b’tant u tant dedikazzjoni. G%alkemm illum m’g%adux mag%na però "gur g%adu %aj fostna permezz tal-mu"ika li hu %alla u li g%adha tindaqq kemm $l-parro!!a tag%na mill-banda tar-ra%al kif ukoll $l-%afna parro!!i u baned li mag%hom kantajna. Mill-bidu sa llum, il-membri u l-ex-membri jg%oddu l-mijiet. .gur li ming%ajr l-impenn ta’ kul%add dan ma kienx ikun possibbli. Ma nistax nag%laq ming%ajr ma nirringrazzja wkoll lill-organista tal-kor is-sinjura Carmen Grech li tg%inna permezz tat-talent tag%ha, lill-kappillani u l-kleru li kellna matul is-snin, lil %afna surmastrijiet li kantajna mag%hom u diversi nies o%ra, G%arg%urin u m’humiex, li tawna inkora((iment.

G%alhekk nistieden lilkom ilkoll li g%andkom g%al qalbkom dan il-Kor biex $t-tieni jum tat-Tridu ti(u ti$r%u mag%na $l-knisja parrokkjali %a nirringrazzjaw lil Alla 'imkien g%al dak kollu li g%amel mag%na f ’dawn il-50 sena %idma b’risq il-parro!!a u r-ra%al.

Page 104: Ktieb gharghur 2013 final

104 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 105: Ktieb gharghur 2013 final

105105Festa Titulari San Bartilmew 2013

Ti3iriet ta’ Martri tas-Seklu XX $l-knisja ta’ San Bartilmew Appostlu f ’RumaMessa!! minn Eman Bonnici

Il-kelma ‘martri’ - mill-Grieg mártys - li t$sser xhud, b’referenza g%al dawk li sofrew xi tip ta’ persekuzzjoni jew

sa%ansitra l-mewt sforz tat-twemmin jew ideolo(iji li %addnu, aktarx li llum il-(urnata tinstemà xi *it jew wisq antikwata. I"da $l-Kristjane"mu, il-martirju g%adu sa llum il-(urnata xhieda awtentika ta’ persekuzzjoni meta tqis li skond l-Agenzia Fides tal-Kongregazzjoni tal-Propaganda Fide, bejn l-1980 u l-2011, inqatlu madwar id-dinja mhux inqas minn elf missjunarju. Fl-2012 tnax o%ra sofrew il-martirju, g%axra minnhom sa!erdoti.

Il-g"ira TiberinaTul ix-xmara Tevere, li mill-Umbria g%all-Lazio tkopri 406 kilometru sakemm tiltaqà mal-ba%ar Tirren, hemm "ew(

("ejjer "g%ar, l-Isola Sacra li n%olqot arti$!jalment $ "mien l-Imperatur Trajanu mat-tqattieg% tal-Fossa Traiana, mag%rufa g%an-nekropoli Rumana li hemm fuqha, u l-Isola Tiberina f ’"ona !entrali f ’Ruma. Din il-("ira, li g%andha l-forma ta’ bastiment, b’tul ta’ madwar 270 metru u 67 wisà, hija mag%rufa mill-banda l-o%ra llum il-(urnata hija mag%rufa g%all-Ba"ilika ta’ San Bartilmew Appostlu, 'imkien mal-isptar tal-Fatebenefratelli ta’ San Kamillu de Lellis, u g%ar-ristorant Sora Lella li waqqfet 'imkien ma’ "ew(ha l-attri!i popolari Elena Fabrizi (1915-1993), o%t il-mag%ruf Aldo Fabrizi (1905-1990). Tul sekli s%a%, qabel l-introduzzjoni tal-Kristjane"mu f ’Ruma, il-g"ira kienet evitata b’bi"à minn $afna g$all-fatt li fuqha kienu jintefg%u l-ag%ar fost il-kriminali kif ukoll dawk morda b’mard

Page 106: Ktieb gharghur 2013 final

106 Festa Titulari San Bartilmew 2013

infettiv. Dan kollu spi!!a meta fuq il-g"ira nbena tempju f ’(ie% alla Grieg.

Il-Ba"ilika ta’ San Bartilmew AppostluImwaqqfa lejn l-a%%ar tas-seklu g%axra w.k., mill-

Imperatur Otto III, il-knisja kienet ori(inarjament iddedikata lil San Adalbertu ta’ Praga, (iet rinnovata mill-Papa Baskal II '-1113 u mill-(did '-1180, meta t-titular (ie mibdul g%al dak ta’ San Bartilmew Appostlu wara li $ha ttie%du xi relikwi mill-fdal tieg%u, li sal-llum g%adhom meqjuma f ’banju Ruman tal-poriforju ta%t l-artal ma((ur. Il-knisja sofriet %sarat kbar '-g%arg%ar tal-1557 u nbniet g%ad-dehra pre"enti fuq stil barokk '-1624, fuq disinn ta’ Orazio Torriani.

Rabta mal-martriFis-sena 1999, bi t%ejjija g%all-&ublew il-Kbir, il-Papa &wanni Pawlu II waqqaf kummissjoni sabiex tistudja (rajjiet il-martri tas-seklu g%oxrin, li t%alliet ta%t it-tmexxija ta’ Andrea Riccardi, fundatur tal-komunità ta’ Sant’E(idju. Wara %idma ta’ sentejn, in(abru mat-12,000 rekord ta’ persuni li %adu l-martirju madwar id-dinja tul dawk l-a%%ar mitt sena. F’Ottubru tas-sena 2000, saret f ’din il-knisja !elebrazzjoni ekumenika mmexxija mill-Kardinal Camillo Ruini u mill-Patrijarka Ortodoss Rumen, Teoctist, li matulha tqieg%det u tbierket solennement ikona li tfakkar lil dawn il-martri fuq l-artal ma((ur. Matul l-istess !erimonja, tqieg%du f ’kull kappella laterali, slaleb u ti3iriet o%ra li jfakkru lil dawn il-martri, u%ud b’mod (eogra$ku skond il-kontinenti, o%rajn f ’kuntest

storiku. Hekk naraw li $l-kappellun tal-lemin hekk kif tid%ol hemm imfakkra l-martri tal-Asja, l-O!eanja u l-Lvant Nofsani; f ’dik ta’ %dejha dawk tal-kontinent Amerikan u $t-tielet dawk li %adu l-martirju ta%t ir-re(im Komunista.

L-ewwel kappella fuq ix-xellug tfakkar imbag%ad il-martri tal-kontinent Afrikan; it-tieni dawk ta’ Spanja u l-Messiku u t-tielet dawk li %adu l-martirju ta%t ir-re(im Na"ista.

Ti%iriet tal-MartriF’kull wie%ed minn dawn il-kappelluni, hemm mi(bura ti3iriet awtenti!i ta’ nteress partikolari ta’ w%ud minn dawn il-martri, li nistg%u nqisuhom b%ala relikwi tag%hom. Hekk insibu fost l-o%rajn il-missal li minn fuqu kien qieg%ed jg%id il-quddiesa Mons. Óscar Romero, Ar!isqof ta’ San Salvador, dakinhar safà maqtul &l-kappella #kejkna tal-isptar La Divina Providencia '-24 ta’ Marzu 1980; Bibbja li kienet ta’ Evariste Cagorora li nqatel $l-(eno!idju tar-Rwanda '-1994; Bibbja li kienet ta’ Floribert Bwana-Chui, membru lajk tal-komunità ta’ Sant’E(idju li nqatel $l-Kongo '-2007; bibbja ta’ Shahbaz Bhatti, politiku Pakistani li nqatel '-2011; stola ta’ Dun Ragheed Aziz Ganni, sa!erdot tar-rit Kaldean, li nqatul f ’Mossul, l-Iraq '-2007; salib li kien ta’ Suor Leonella Sgorbati tal-Sorijiet tal-Consolata li nqatlet $s-Somalja '-2006; salib ta’ Dun Josep Maria Noguer i Tarafa, kappillan ta’ Santa Pau $l-Katalunja, li nqatel '-1936 matul il-Gwerra ,ivili ta’ Spanja; is-salib pettorali ta’ Mons. Alejandro Labaka, Vigarju Appostoliku ta’ Aguarigo u sandli ta’ Suor Inés Arango, Kapu!!ini li nqatlu '-Ekwador '-1987; bor"a g%all-ostji w"ata mill-mara ta’ Eugen Bolz, politiku &ermani" li (ie mne%%i '-1945 g%as-sehem tieg%u '-attentat ta’ qtil ta’ Adolf Hitler; stola, kal!i u patena ta’ Dun Andrea Santoro li nqatel $ Trabzon, it-Turkija, '-2006; mitra ta’ Mons. Luigi Padovese OFM. Cap., Vigarju Appostoliku

Page 107: Ktieb gharghur 2013 final

107Festa Titulari San Bartilmew 2013

ta’ Anatolia, $t-Turkija, li nqatel '-2010; il-baklu tal-Kardinal Juan Jesús0Posadas Ocampo, Ar#isqof ta’ Guadalajara &l-Messiku, li nqatel '-1993; ittra miktuba mill-Beatu Franz Jägerstätter, vittma tan-Na"i; u ittra miktuba minn Dom Christian de Chergé, prijur tal-komunità Trappista tal-monasteru ta’ Notre-Dame de l’Atlas f ’Tibhirine, l-Al!erija, li safa ma$tuf u maqtul 'imkien ma’ sitt membri o$ra tal-komunità msemmija '-1996.

Ma’ dawn hemm diversi ti(iriet u relikwi o$ra, li fost dawk tal-a$$ar jinkludu dawk tal-Kardinal Clemens August Graf von Galen u l-Beatu Jerzy Popie)uszko. Ta’ min i"id ukoll li t-ti(iriet m’humiex biss dawk ta’ martri mill-Knisja Kattolika, i"da jinkludu wkoll dawk ta’ knejjes o$ra b$al dik Protestanta u Ortodossa.

Il-martri tas-sekli XX u XXIFil-$emda ta’ din il-knisja, li tixref fuq ix-xmara Tevere, hemm ti(iriet ta’ persuni li $afna minnhom $allew l-istess arthom sabiex ja$dmu f ’pajji"i mbieg$da: '-Algerija, ir-Rwanda, il-Kongo, il-Messiku, Spanja, r-Romanija, i!-,ile, l-Asja u l-Lvant

Nofsani, fejn minkejja t-twettieq ta’ %idmiethom favur in-nies tal-post, sfaw ippersegwitati u sa%ansitra maqtula g%ax kienu j%addnu $di di-erenti minn dik tan-nies tal-post. Fidi li minkejja l-u"anzi, it-twemmin u l-ideat kollha li tistà ti!bor &ha, tonora wara kollox lill-istess *allieq, fatt i"da li g$al sekli s$a$, donnu baqà ma (ie mi*iehem qatt. F’elfejn sena ta’ storja, 70 miljun Kattoliku (ew maqtula min%abba twemmin tag%hom minn dawn studju sab li 45.5 miljuni, ji(i$eri 65% tag%hom inqatlu matul is-seklu g%oxrin. Mhux ta’ b’xejn li Riccardi, sejja%lu b%ala “Is-Seklu tal-Martirju”. Il-Papa Fran(isku I, waqt l-An(elus tat-22 ta’ &unju 2013 qal «Illum hawn aktar martri mill-ewwel sekli», waqt li "ied, li sabiex persuna tkun martri m’hemmx g%alfejn titlef %ajjitha, i"da dan jistà jsir $l-%ajja ordinarja ta’ kuljum meta tkun0xhud0tal-$di Nisranija.

Page 108: Ktieb gharghur 2013 final

108108 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Madwar tliet snin ilu, l-Kappillan Fr. Albert Schembri stieden lili u l-mara tieghi Anna, biex

immexxu l-e"er!izzi g%all-mi""eww(in $l-parro!!a. Biex ng%idu hekk, l-e"ercizzi kienu l-pedament biex jin%oloq dan il-grupp. G%all-grazzja t’Alla, l-grupp g%adu g%addej b’sa%%tu. Il-%olma tag%na u allura tal-grupp hija li naraw %afna aktar koppji mi""eww(a m%e((a lejn Kristu. A%na nemmnu bis-s%i% li familja soda ssib il-milja tag%ha $ Kristu.

Il-vi"joni tal-grupp hija li nimpenjaw ru%na biex ng%ixu l-mag%mudija tag%na billi nimxu wara Kristu, kemm individwalment kif ukoll $l-%ajja mi""ew(a u b’hekk inkunu qed nipprattikaw u naqsmu l-im%abba tal-Evan(elju mal-familji tag%na u ma’ ta’ madwarna.

L-ispiritwalita’ tal-grupp Familji ta’ Nazaret hija bba"ata fuq il-valuri evan(eli!i.

Il-karatteristika l-aktar importanti hija li Kristu jkun $!-!entru ta’ %ajjitna u ng%ixu f ’g%aqda s%i%a mieg%U billi n%obbu lil Alla u lill-proxxmu bl-istess mod kif %abbna Hu. Nimitaw ukoll lill-familja ta’ Nazaret biex nikbru '-g%erf u l-qdusija permezz ta!-!elebrazzjoni tal-Ewkaristija u s-sagrament tar-Rikon!iljazzjoni $lwaqt li nitg%allmu kif nitolbu b’mod aktar e-ettiv. Il-fatt li l-grupp jg%ix $ %dan il-parro!!a n%ossu mportanti %afna l-aspett ekkle"jali tal-grupp ghaliex $lwaqt li nikbru $t-tag%lim ta’ Ommna l-Knisja Mqaddsa, dan l-istess tag%lim nxerrduh u ng%adduh lill-o%rajn.

Godfrey u Anna

G%all-aktar informazzjoni fuq il-grupp Familji ta’ Nazaret wie%ed jista’ j!empel fuq in-numru 77043314.

Familji ta’ Nazzaret G%arg%ur

Page 109: Ktieb gharghur 2013 final

109Festa Titulari San Bartilmew 2013

       Nawguraw  lilFrancesca  Attard

                 2013

Page 110: Ktieb gharghur 2013 final

110 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Triq Mons. Lui!i Catania G"arg"ur

The Wine Bar

Tel: 79498872

Propjetarju : Frankie Micallef

Opening Soon

Page 111: Ktieb gharghur 2013 final

111111Festa Titulari San Bartilmew 2013

F’%ajja mg%a((la u mimlija b%al ta’ llum mhux tant fa!li li tg%id irrid inkun hemm u g%al tant %in. Jiena

nara minni li b%ala sa!edot reli(ju" f ’!erti (ranet u %inijiet inkun nixtieq li ninqasam f ’mitt bi!!a biex inla%%aq ma’ kollox u ma’ kul%add. Bl-ingli" jg%idu li “ it’s not a question of $nding the time but of taking the time”.

Mela mhux kwestjoni li nara nsibx il-%in i"da li nie%u l-%in. Verament hekk tkun tista’ twettaq il-pjanijiet tieg%ek.

Fil-qosor ser nitkellem fuq il-pre"enza sa!erdotali $l-ka"ini tal-baned. Jiena barra li qieg%ed direttur spiritwali f ’diversi minnhom pero’ nimpenja ru%i wkoll f ’dawk li min%ajr ma n$xkel id-direttur spiritwali, in%obb li minn "mien g%al "mien inqatta’ *it tal-%in. Nemmen li l-kuntatt man-nies

Pre"enza

Messa!! minn Fr Adrian

huwa importanti daqskemm il-Knejjes $s-servizzi tag%hom tan-nies li ji-renkwentaw il-Knisja, rridu n%e((uhom imma biex ma ng%idx nikkonvertu dawn $l-postijiet pubbli!i cioe barijiet, !entri sportive, ka"ini e!!, e!!. Fl-esperjenza tieg%i ng%id li meta nit%allat man-nies, niltaqa’ ma dawk li forsi ma jsibux il-kura(( li jid%lu f ’sagrestija jew i%abbtu bieb ta’ kunvent. Meta bil-mod il-mod tibda relazzjoni mal-poplu din we%edha tissoda u tag%ti l-frott $ "mienha.

Jiena miniex direttur spiritwali $l-ka"in San Bert imma g%andi rabta ta’ snin twal mar-ra%al u l-%bieberija ma’ %afna r(iel u "g%a"ag% li n%ossni qisni f ’pajji"i u f ’dan is-servizz tieg%i b’mod spe!jali nag%tih $l-qrar u pariri kull )amis lejlet l-ewwel &img%a tax-xahar bejn 4.30 pm u 6.15 pm fejn it-tara( tal-ka"in. Kul%add huwa mistieden. Il-festa t-tajba lil kul%add.

Page 112: Ktieb gharghur 2013 final

112 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 113: Ktieb gharghur 2013 final

113Festa Titulari San Bartilmew 2013

Fil-Knisja parrokkjali tal-G%arg%ur iddedikata lil San Bartilmew jidher li kien hemm min tassew %abrek biex il-Knisja tkun im"ejna u m%a""na

bil-b"onnijiet kif jixraq g%all-(ie% u l-Glorja tal-Mulej.

Allura '-a%%ar tas-snin tas-seklu XIX (1800) jidher li kien hemm min %a l-inizjattiva biex seta’ jsir dan. Naraw li dak i"-"mien il-Kappillan kien Dun Pietru Battista Agius. Huwa kellu prokuratur tal-Knisja lil Dun Giu"epp Micallef u li kellu jg%inu lil Manuel Mifsud. Kien hemm ukoll il-Kanoniku Dun Mattew Hyzler li kien jirsisti %afna biex il-Knisja ti(i m"ejna.

Kienu dawn l-imsemmija li %adu l-inizjattiva g%at-tisbi% tal-Knisja billi $s-sena 1889 %asbu g%all-b"onn ta’ bini ta’ sala fuq is-sagristija. Din kienet l-ewwel b"onn biex b’hekk ikun hemm spazju bi""ejjed u komdu fejn jistg%u jintrefg%u tant a-arijiet me%tie(a g%as-servizz tal-Knisja. Din ma damitx ma tlestiet u hekk kif tlestiet, il-Kanoniku Dun Mattew Hyzler %aseb g%all-(bir biex il-Knisja titlibbes b’tapezzerija li tixraq. Din saret u qamet %afna 'us. Jing%ad li kienet

Opri $l-Parro!!a tal-G%arg%ur $s-Seklu XIX Mi!bura minn Lorenzo Gafà

spi"a ta’ xi elf lira li g%al dak i"-"mien kienet somma kbira sew.

Fis-sena1893 (ew indurati erbg%a u g%oxrin kandlier g%ax kien in%ass il-b"onn li jkunu ta’ dehra xierqa li jintramaw $l-Festa.

Is-sena ta’ wara kienu %asbu g%al ter%a sabi%a, irrakkmata g%all-Artal ta’ San &u"epp, imma kif tlestiet %asbu wkoll li j"ejnu l-artal b’ventartal xieraq ukoll, g%alhekk sar ventartal artistiku tassew.

Dan it-ti"jin $l-Knisja %ajjar lil persuna benefatri!i li f ’din il-Knisja jitwaqqaf bene$!ju, li bih kull sena bdiet issir il-festa f ’(ie% San Alfons Maria de Liguori, sa!erdot Kanoniku Naplitan. Dik il-%abta kienet saret il-Visita’ Pastorali tal-isqof u din kienet okka"joni biex sar Tu"ell sabie% g%al fuq l-artal Ma((ur. Jing%ad li dan it-Tu"ell kien qam biss tnax-il lira.

L-a%%ar opra li saret qrib it-tmiem tas-sena kienu erbg%a lanterni tal-metall ar(entati sabiex jintu"aw $l-pro!essjonijiet.

B%alma jidher, dawn kienu kollha b"onnijiet di!enti sabiex id-Dar tal-Mulej tin"amm bl-aktar mod xieraq.

James Saliba “MACHO”

u Silvio Borg “BANNI”

Jawguraw

Contact: 7777 2226

Page 114: Ktieb gharghur 2013 final

114 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 115: Ktieb gharghur 2013 final

115Festa Titulari San Bartilmew 2013

Presepju Life Size 2012Imtella’ mis-So!jetà g"al #mien il-Milied

Page 116: Ktieb gharghur 2013 final

116 Festa Titulari San Bartilmew 2013

col

MOBILE HAIRDRESSINGService at the comfort of your home

�1HZPVUL�=HZZHSSV)`�[OL�OHPY�ZWLJPHSPZ[

�-VY�HU�HWWVPU[TLU[7OVUL!� � ��������������

����>L�JHYL�MVY�`V\Y�OHPY

Special o!ers

Page 117: Ktieb gharghur 2013 final

117Festa Titulari San Bartilmew 2013

So#i li g$addew g$all-*ajja ta’ Dejjem

Carmelo Santli mar jiltaqa’ mal-Mulej$l-5 ta’ Settembru 2012

'-età ta’ 81

Bartholomew Fenechli mar jiltaqa’ mal-Mulej$t-2 ta’ Di!emrbu 2012

'-età ta’ 67

Anne Muscatli marret tiltaqa’ mal-Mulej

$l-11 ta’ Frar 2013'-età ta’ 78

Joseph Gaucili mar jiltaqa’ mal-Mulej

$t-2 ta’ Marzu 2013'-età ta’ 63

Page 118: Ktieb gharghur 2013 final

118118 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Il-President u l-Kumitattas-So#jetà Filarmonika San Bartilmewjie#du din l-okka"joni sabiex...

Ji$r%u u Jawguraw

Ji*akru

Jirringrazzjaw

1. Lill-Kappillan il-(did Fr. Christopher Galea u nawgurawlu %idma s$qa b’risq ir-Ra%al tag%na.2. Lil Patri &org Bezzina f ’g%eluq is-sittin sena mis-sa!erdozju tieg%u.3. Lil Kor Pax Christi f ’g%eluq il-50 sena mit-twaqqif tieg%u.4. Lill-G%aqda tan-Nar f ’g%eluq il-25 sena mill-bini tal-post tan-Nar.5. Lil bandista (dida Francesca Attard ta’ 12 il-sena li bdiet iddoqq is-Saxophone Alto.

1. Lil Fr. Albert Schembri g%al %idma tieg%u li g%amel $l-parro!!a tag%na g%al dawn l-a%%ar sitt snin.

2. Lil Kummissjoni Briju li %admet biex tag%mel Umbrella g%all-mar! tal-Briju.3. Lil Turu Fenech li rrestawra l-Billiard u %adem biex re(a’ ntrama mill-(did kif ukoll it-

tiswijja tal-arblu prin!ipali.4. Lil bandist Charlie Abela li %a %sieb it-tag%lim tal-mu"ika lill-Aljevi tal-post '-assenza tas-

Surmast Direttur Jonathan Borg. Nirringrazzjawh ukoll tal-mu"ika li rregala lis-So!jeta’ tag%na.

5. Lil Michael Camilleri tax-xog%ol volontarju li g%amel fuq id-disinn u anki xog%ol ie%or fuq il-pro(ett tas-Su-ett.

6. Lil Fr. Jesmond Grech li serva ta’ Vi!i Kappillan u anki kuratur tal-knisja $n-nuqqas ta’ kemm konna ilna bla Kappillan.

7. Lil Mario Abela l-electrician li %adem l-eletriku tas-Su-ett kollox b’xejn.

9. Lis-Surmast direttur Mro. Jonathan Borg u l-Assistant Surmast Joseph Belli.10. Lill-bandisti tal-post li jg%atu s-servizz bla %las.11. Lill-dawk kollha li jattendu l-attivitajiet li jsiru matul is-sena kollha.12. Lill-g%aqdiet kollha tar-ra%al involuti kif ukoll lill-kleru tal-parro!!a.13. Lill-dawk kollha li reklamaw f ’dan il-ktieb kif ukoll lill-artikolisti.14. Lill-Bertu Cuschieri li dejjem %adilna r-ritratti f ’kull okka"joni matul is-sena.15. Lill-helpers li dejjem kienu ta’ g%ajnuna g%all-kumitat.16. Lill-benefatturi kollha li dejjem sibnihom meta kellna b"onn.17. Lill-Kunsill Lokali tal-g%ajnuna li dejjem tag%na matul is-sena li g%addiet.

F’dawk is-so!i li %allewna matul is-sena: Carmelo Sant, Bartholomew Fenech, Anne Muscat u Joseph Gauci.

Page 119: Ktieb gharghur 2013 final

119119Festa Titulari San Bartilmew 2013

Il-Belt Senglea tista ti*a%ar li matul l-istorja tag%ha tat lill-Knisja f ’Malta tliet Isq$jiet. B%ala ti3ira xierqa ta’

dawn it-tliet prelati, il-kwadri tag%hom jinsabu mdendlin '-Awla Kapitulari. Fost

dawn, it-tieni wie%ed kien l-Isqof Salvatore Ga#ero li din is-sena ja%bat il-185 anniversarju minn twelidu.

Sa#erdot e"emplariSalvatore Ga#ero twieled '-Isla $t-8

ta’ Marzu 1828 minn Salvu u Kon!etta imwielda Cachia. Hu (ie mg%ammed l-g%ada, minn Dun Fortunato Costù, Vi!i-Parroku, $l-Kolle((jata tal-Isla. Meta kien g%ad kellu 12-il sena, miet %uh akbar minnu l-Kanonku Kjeriku &u"eppi Ga#ero u l-kanonikat li kellu dan g%adda g%andu. B’hekk, $s-17 ta’ Di!embru 1840, %a l-pussess ta’ Kanonku tal-Isla u g%alkemm kien g%adu tfajjel ta’ età "g%ira, hu kien ikun pre"enti g%al-laqg%at kapitulari.

Ta’ "ag%"ug% bil-g%aqal li kien, sa minn kmieni dehret $h il-vokazzjoni sa!erdotali. Meta kien g%adu kjeriku '-1850, tfa!!at il-marda tal-kolera, u (ie nkarigat mill-Isqof u mill-kumitat tal-karità biex iqassam l-ikel u l-'us lill-familji batuti tal-Isla. Wara li temm l-istudji tieg%u $s-seminarju, hu (ie ordnat sa!erdot mill-Isqof Publiju Maria de Conti Sant, '-20 ta’ Di!embru 1851, $l-Konkatidral ta’ San &wann, il-Belt. Minnu$h, Dun Salvatore beda jwettaq il-ministeru pastorali tieg%u bit-tag%lim tad-duttrina lit-tfal tal-Ewwel

F’G)ELUQ IL/185 SENA MIT/TWELID TAL/ISQOF SALVATORE &AFFIERO 41828 / 19065

Rag%aj Spiritwali f ’)al G%arg%ur u Isqof Ma%bub g%all-&enero"ità Tieg%u

minn Fabian Mangion

Page 120: Ktieb gharghur 2013 final

120120 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Tqarbina, bil-qrar u bil-predikazzjoni. B%ala predikatur ma damx ma %a l-fama, tant li l-Isqof stess setà ja%tru biex jag%mel xi priedki u sal-1865 kien la%aq ippriedka $l-knejjes kollha tad-Djo!esi u nise( il-pani(ierku tal-festa ewlenija tal-Parro!!i kwa"i kollha. L-Isla gawdietu '-ewwel erbatax-il sena tas-sa!erdozju tieg%u. Hu kien Vi!i Parroku mal-Ar!ipriet Kanonku Dun Alwi( Mizzi u, aktar tard, mal-Ar!ipriet Kanonku Dun Fran(isk Colombo. Kien ukoll ji-orma parti mis-sa!erdoti Oratorjani li kienu jg%ixu f ’San Filippu u g%al darbtejn (1855 - 1858 u l-1862 - 1865), (ie mag%"ul b%ala l-Prepostu tag%hom.

Kappillan ta’ (al G$arg$urWara konkors li sar $t-8 ta’ &unju

1865, il-Kanonku Ga#ero n%atar Kappillan ta’ )al G%arg%ur. Huwa (ie mog%ti l-pussess ta’ dik il-Parro!!a $d-29 ta’ Lulju 1865. Dik il-%abta kienet re(g%et fe((et fostna l-marda tal-kolera, li laqtet ukoll lill-G%arg%ur. Kien "mien meta il-Kappillan Ga#ero wera m%abba kbira lejn il-morda u l-familji tag%hom. Il-gvern kien waqqaf ukoll sptar provi"orju f ’dan ir-ra%al, g%al dawk li kienu ntlaqtu mill-kolera, u talab lill-Kappillan Ga#ero biex jie%u %sieb il-%ti(ijiet spiritwali tal-morda. Dun Salv a!!etta bil-qalb, imma rrinunzja g%as-salarju li kien %ari(lu l-gvern g%as-servizz li kien jag%ti. Hu ssogra %ajtu u kien jassisti lil dawk kollha li ntlaqtu minn din l-imxija, anke meta dawn

kienu '-a%%ar ta’ %ajjithom u b’mard li jittie%ed. Matul il-parrokat tieg%u $l-G%arg%ur, Ga#ero da%%al $l-Parro!!a d-devozzjonijiet Marjani tax-xahar ta’ Mejju.

L-ewwel Ar#ipriet tal-FlorianaWara konkors ie%or li sar $t-18 ta’

Frar 1868, l-Ar!isqof Gaetano Pace Forno g%a"el lil Dun Salv b%ala Kappillan tal-Floriana minn fost tliet konkorrenti g%al dik il-%atra. Fit-22 ta’ Frar huwa (ie mog%ti l-pussess tal-Parro!!a l-(dida mill-Vigarju &enerali, Mons. Vin!enz Pawl Pace. Ga#ero malajr intefa’ fuq il-%idma pastorali u feta% Istitut g%at-tag%lim tad-Duttrina g%all-bniet '-Oratorju ta’ San Pubbliju. Kien "mien meta l-Parro!!a tal-Floriana kellha numru sabi% ta’ sa!erdoti. Ga#ero kien Kappillan li qassam %afna g%otjiet ta’ karità u spiss irrinunzja g%al xi drittijiet li kellu b%ala Kappillan.

Meta Ga#ero mar $l-Floriana, huwa sab li f ’dik il-Parro!!a di(a’ kien hemm "ew( Fratellanza, ji(i$eri dik tar-Ru"arju u l-o%ra ta’ San Pubbliju. Bil-%ila u bit-t%abrik tieg%u, f ’Di!embru 1868 twaqqfet it-tielet Fratellanza, dik ta’ San &u"epp. Sena wara, f ’Di!embru 1869, il-Kappillan Ga#ero ta rigal sabi% lill-Furjani"i. Wara li kienet ilha biss 25 sena Parro!!a, hu kiseb g%all-Parro!!a t-titlu ta’ Knisja Ar!iprietali. L-Ar!ipriet Ga#ero mexxa l-Parro!!a g%al seba’ snin u nofs. Illum, $s-sagrestija ta’ din il-Knisja Ar!ipretali g%andna nistg%u naraw kwadru pittura

Dun Salv a##etta bil-qalb, imma rrinunzja g$as-salarju li kien $ari!lu l-gvern g$as-servizz li kien jag$ti

Page 121: Ktieb gharghur 2013 final

121121Festa Titulari San Bartilmew 2013

ta’ dan l-ewwel Ar!ipriet tal-Floriana li baqa’ ji(i deskritt b%ala %addiem %abrieki, predikatur ta’ %ila u bniedem karitattiv.

Vigarju 'enerali Fit-30 ta’ Lulju, 1875, Ga#ero (ie

mag%"ul Monsinjur tal-Katidral ta’ Malta u Ku(itur tal-Kanonku Dun Ludovik Mifsud Tommasi. F’Ottubru 1879 huwa sar Kanonku E-ettiv. Fl-1885, l-Isqof Anton Maria Buhagiar OFM Cap, Isqof Titulari ta’ Ruspa, li kien g%adu kemm in%atar Amministratur Appostoliku tad-Djo!esi, %atar lil Mons. Ga#ero b%ala Vigarju &enerali u fdalu f ’idejh

il-kura tal-Kunventi u l-Monasteri tas-sorijiet kollha ta’ Malta li kienu jaqg%u ta%t il-(urisdizzjoni tal-Isqof. F’din il-kariga, Ga#ero kien Kappillan, konfessur u direttur spiritwali assidwu. Huwa (ie ma%tur ukoll Rettur tal-Knisja tal-&i"witi $l-Belt Valletta. B’rikonoxximent g%all-%idma pastorali tieg%u, $t-3 ta’ Awwissu, 1886, il-Papa Ljun XIII %atru Prelat Domestiku.

F’Awwissu tal-1887, Mons. Ga#ero rri"enja mill-kariga ta’ Vigarju &enerali min%abba sa%%tu. I"da seba’ snin wara, '-1894, hu re(a’ okkupa g%al "mien qasir il-kariga ta’ Vigarju &enerali. Dan kien sar min%abba l-indispo"izzjoni tal-Vigarju &enerali l-Kanonku G. Mercieca.

Isqof Aw"iljarjuFl-1898, u wara rakkomandazzjoni

tal-Ar!isqof Pietru Pace li kien qed jikber, il-Papa Ljun XIII g%a"el lil Mons. Ga#ero b%ala Isqof Aw"iljarju g%al Malta u Isqof titulari ta’ Silimbria. Din kienet a%bar li (iebet fer% kbir $l-belt tal-Isla. Kien l-ewwel Kanonku tal-Isla li (ie mg%olli g%ad-dinjità ta’ Isqof. Il-konsagrazzjoni tieg%u saret $l-Konkatidral ta’ San &wann, il-)add, 15 ta’ Jannar 1899 mill-Ar!isqof Pace innifsu, li kien assistit minn

Din kienet a$bar li !iebet fer$ kbir

&l-belt tal-Isla. Kien l-ewwel Kanonku

tal-Isla li !ie mg$olli g$ad-dinjità ta’ Isqof

Page 122: Ktieb gharghur 2013 final

122122 Festa Titulari San Bartilmew 2013

Mons. &wann Maria Camilleri OSA, Isqof ta’ G%awdex, u minn Mons. Spiridione Polomeni, Isqof Tutulari ta’ Ruspa.

Tul it-tmien snin tieg%u b%ala Isqof, $lwaqt li baqa’ jg%ix $l-Floriana, $ Triq Pietro Floriani, Mons. Ga#ero g%en lill-Ar!isqof Pietru Pace, l-i"jed '-amministrazzjoni tas-Sagrament tal-Gri"ma tal-Isqof. Huwa kkonsagra wkoll xi knejjes u xi artali. Fl-1903, huwa kompla l-Vi"ta Pastorali tad-Djo!esi f ’isem l-Ar!isqof Pace. Interessanti jing%ad ukoll li l-Isqof Ga#ero kien assista lill-Ar!isqof Pietru Pace '-Inkurunazzjoni tax-xbieha tal-Madonna tal-Mellie%a (24 ta’ Settembru 1899) u tal-kwadru titulari tal-Immakulata Kun!izzjoni f ’Bormla (25 ta’ &unju 1905).

Il-kuntatti tal-Isqof Ga#ero mal-Isla kienu kontinwi. Hu "ar kemm-il darba lill-Isla biex jamministra s-Sagrament tal-Gri"ma tal-Isqof u (ie mistieden kull sena biex ji-unzjona $ "mien il-Bambina. Fit-22 ta’ Di!embru 1901, l-Isqof Ga#ero !!elebra il-(ublew tad-deheb sa!erdotali tieg%u $l-Kolle((jata Sengleana. Dak in-nhar, '-Isla kienet saret festa kbira f ’(ie%u, f ’Kolla((jata ma%nuqa bin-nies. Fosthom kien hemm l-Ar!isqof Pace innifsu. F’dik l-okka"joni, il-Kapitlu tal-Kolle((jata tal-Isla kien irregalalu kal!i tal-$dda ndorat. Dan l-istess kal!i, l-Isqof Ga#ero %allieh $t-testment tieg%u lill-istess Kolle((jata.

Hu g%amel ukoll xi ordinazzjonijiet '-Isla. Fil-fatt, Mons. Rafel Capurro u l-futur Ar!ipriet Kanonku &u"eppi Bonanno kienu (ew ordnati sa!erdoti minn Ga#ero '-Isla stess. Il-Fratellan"a tat-Trinità tal-Isla %assitha mkabbra li Ga#ero kien wie%ed mill-fratelli tag%ha. Nistg%u ng%idu li kien prelat li (ibed lejh is-simpatija ta’ kul%add g%all-umiltà naturali tieg%u.

L-Isqof Salvatore Ga#ero, b%ala sa!erdot, Kanonku u Isqof, %adem bla heda b’risq it-tixrid tal-edukazzjoni Nisranija.

F’Settembru tas-sena 1906, huwa mar f ’Sortino $ Sqallija fejn ordna sa!erdot lil wie%ed kjeriku li kien studja Malta. Ftit wara li rritorna minn dan il-vja((, inxte%et bi bronkite li dg%aj$tu %afna f ’sa%%tu. Attakk f ’qalbu li tah $l-bidu ta’ Di!embru kompla g%arraq is-sitwazzjoni.

Ma%bub minn %afna g%all-(enero"ità tieg%u u g%as-sens qawwi ta’ dover, wara tlett ijiem ta’ agunija, Mons. Isqof Ga#ero radd ru%u lill-Mulej, $d-dar tieg%u $ Triq Gwardaman(a, Tal-Pietà, $d-disg%a u nofs tal-lejla tat-8 ta’ Di!embru 1906, assistit minn Mons. V. Caruana Dingli. Hu kellu 78 sena. Fl-10 ta’ Di!embru, il-katavru tieg%u ittie%ed $l-knisja tal-Vitorja, l-Belt. Minn hemm sar korteo funebri lejn il-Konkatidral ta’ San &wann fejn sar ir-rit litur(iku tal-a%%ar. Wara huwa (ie midfun $l-Katidral tal-Imdina.

Referenzi:Bonnici, A., Monsinjur Salvatore Ga#ero,

f ’L-Isla: Le$en il-Parro##a, nru. 23, 1990.

Bonnici, A. & Schiavone, M., L-Isq&jiet ta’ Malta, ta’ G$awdex, u Isq&jiet o$ra Maltin, PIN, 2007.

Farrugia, L., Discorsi – Vol. I – Panigierci, Malta, Empire Press, 1926.

Pace F., Il-Gargur, Kunsill Lokali Gargur, Malta, 2000.

Schiavone, M., Sa!erdot %abrieki, predikatur mag%ruf u bniedem karitattiv, f ’ L-Isla: Le$en il-Parro##a, nru. 121, 2006.

Terribile, T., L-Isqof Salvatore Ga#ero, f ’Le$en is-Sewwa, 28 ta’ Di!embru 1996.

Zammit, W., L-Isqof Salvatore Ga#ero, f ’Le$en is-Sewwa, 12 ta’ Di!embru 1981.

Zammit, W., L-Isqof Salvatore Ga#ero, $ Spark, Nru. 121, Lulju 1984.

Page 123: Ktieb gharghur 2013 final

123Festa Titulari San Bartilmew 2013

Page 124: Ktieb gharghur 2013 final

124124 Festa Titulari San Bartilmew 2013

4H2O pumps & heaters .................................................... 17Accounting Services – Gaetano Borg ............................. 96Alfred Demanuele Funerals ............................................. 74Aluminium works – Mario Aquilina .............................. 70Archway Ironmongery ...................................................... 82AWGURI – Francis Zammit Dimech M.P. .................... 58AWGURI – Kristy Debono M.P. ..................................... 30AWGURI – Leo Brincat M.P. ........................................... 30AWGURI – Manuel Mallia M.P. ...................................... 58AWGURI – Michael Falzon M.P. .................................... 21AWGURI – Nikita Zammit Alamango ........................... 22AWGURI – Robert Arrigo M.P. ...................................... 21Ballut Blocks ....................................................... Back InsideBar – ,entru Laburista ..................................................... 65Bar – G%arg%ur F.C. .......................................................... 66Bar – Ka"in tal-Banda ......................................................... 8Bertu Camilleri – Kostruzzjoni ....................................... 34Bertu’s Gym ........................................................................ 16Bezzina Carpet Centre ........................................................ 2Bitmac Ltd. ......................................................................... 50BLU FIN Marine Services ................................................ 65Bond’s .................................................................................. 14Borg Furniture ................................................................... 36C & G Constructions (Tal-Madliena) ............................. 32Carciofo Restaurant ............................................................ 4Carmel Vella Limited ...................................................... 112Caruana Constractive Co. Ltd. ..................... Back OutsideCassia Ironmongery .......................................................... 22Charles Muscat Crane Hire Service .............................. 109Chris Minibus & Taxi Service .......................................... 79Clement Home Jewellery ................................................ 102CP Installation ................................................................... 73D Beauty Zone ..................................................................... 2DG. Installations ............................................... Front InsideDolceria Appetitosa ........................................................... 47Dol$n Quality Fruits ....................................................... 114Down Town Snack Bar ..................................................... 20Emsin Market ................................................................... 117Express Services ................................................................. 74Fantasy Tours ..................................................................... 81Fracia’s Unisex Salon ......................................................... 17Funeral Service – Josef Felice ........................................... 78G Mifsud Woodworks ......................................................... 6Gallery Last Touch ............................................................ 56Gardenia Stores .................................................................. 82Gatt Brothers (Mosta) Ltd. ............................................... 40George Aquilina Water Proo$ng ..................................... 11G%arg%ur Local Council ..................................................... 4G%asel ta’ Malta .................................................................. 37Giormina Bakery & Confectionery ................................. 14GNG Tower Ladders ......................................................... 73Godwin Garage Commercials ......................................... 26Godwin Garage Rentals & Leasing ................................. 27Green Supplier Ltd. ........................................................... 45Happy Tree Green Grocer ................................................ 77Herbert Fish Hawker ........................................................ 77)ut Frisk (Turu Fenech ta’ Gerita) .................................. 87Hypnos Vitafoam ............................................................... 70Il-Mit%na Textiles .............................................................. 37Il-Palazz – Ir%am, Granit u Quartz ............................... 107Intext Landscaping ............................................................ 23Intext Nursery Ltd. .......................................................... 102

J & A Aluminium .............................................................. 53J. Bouvet Maintenance & Steel Work .............................. 56J.J. Ironmongery & Husehold ........................................... 60J.Vella Stone Works (Ta’ ,omba) ..................................... 54Joe’s Fresh Fruit & Veg. ..................................................... 20Joe’s Garage ......................................................................... 36K. Azzopardi Building Contractors ................................ 10Koptaco Coaches Cooperative ....................................... 111Kurt’s Butcher ..................................................................... 47La Sorpresa Restaurant & Pizzeria .................................. 77Land Mark Stationery ..................................................... 100Leli Skip Hire ..................................................................... 39Logo Gra$x Signs .............................................................. 47LSC Metal Finishing.......................................................... 24Lupins Garage – Auto Mechanic ..................................... 96Manuel Bezzina C. Ltd. ................................................... 109Mario Carabott Jewellers Ltd. .......................................... 36Masha Kiosk ....................................................................... 90Meli Bakery ........................................................................ 16Mezzan Ice Cream ............................................................... 9Mobile Hairdressing ........................................................ 116Mystic Pub .......................................................................... 92New 31 Bar ......................................................................... 45New Style – Unisex Hair Salon ........................................ 57Palmyra Stationery ............................................................ 23Paloma Pet Shop ................................................................ 77PM Hobby .......................................................................... 50R & G Hardware Stores ..................................................... 98R & L Building and Construction ................................... 19R.A. & Sons Ltd. ................................................................ 51RAJA Bar & Cafeteria ..................................................... 100Reset DVD Rentals ............................................................ 15Restorations of Antique Furniture .................................. 87SAFAR – Anna Vella ........................................................... 6Salvu Fenech (tal-Valent) ............................................... 104Sammy’s Tire & Battery Services ..................................... 40SCS Concrete Supplies ...................................................... 84Smith’s Garage ...................................................................... 6Solar Solutions (PV Panels) ............................................. 42St. Albert Ironmongery ..................................................... 79SUMMIT Importers .......................................................... 93Ta’ Karla Cash & Carry ..................................................... 92Ta’ Soldi Restaurant ........................................................... 32Tal-Coach Funeral Service ............................................... 39Tat-TOYS .......................................................................... 113Techwood International Ltd. ............................................ 34

............................................... 93 .................................................................. 44

................................................................... 110 .................................................. 55

Transient Light & Sound .................................................. 15Transmec Services Ltd. ..................................................... 31Twanny tat-Tattier – &ebel Dekorattiv ........................... 13Uni Job – Solutions............................................................ 90VC Service Station ............................................................. 46Victory Butcher .................................................................. 60VRT Station – Paul Muscat .............................................. 40Wembleys Garage .............................................................. 43Zigumar Bar & Restaurant ............................................... 72

Werrej Riklami