KRESELLEME

KRESELLEMEinde bulunduumuz aa damgasn vuran kreselleme olgusu, siyasal, ekonomik, teknolojik ve sosyokltrel alanda, ok boyutlu deiime ve dnme neden olmaktadr. Doas gerei dnyadaki snrlarn ortadan kalkmasna vurgu yapan ve tek bir dnya devleti olacak ekilde evrensel btnlemeyi ieren kreselleme olgusu, dnyay hzl bir deiim trendine srklemekte ve gn getike somut etkileriyle hayatmza yn vermektedir.Kreselleme, lkeler arasndaki ekonomik sosyal ve siyasal ilikilerin gelimesi, farkl toplum ve kltrlerin inan ve beklentilerinin daha iyi tannmas, uluslararas ilikilerinin artmas gibi birbiriyle balantl konular ieren bir kavramdr. Bu ynyle kreselleme, uluslararas etkileimlerin niteliini belirleyen bir faktr olarak belirmektedir.Doas gerei dnyadaki snrlarn ortadan kalkmasn, ekonomik, siyasal ve sosyokltrel anlamda standardizasyonu ve tek bir dnya devleti olacak ekilde evrensel btnlemeyi ieren kreselleme olgusu, dnyay ekonomik, siyasal, sosyokltrel ve teknolojik alanda hzl bir deiim trendine srklemekte ve gn getike somut etkileriyle hayatmza yn vermektedir. yle ki, uluslararas etkileimlerin niteliini belirleyen ekonomik, siyasal, kltrel tm deerlerin, evrensel lekte yaygnlk kazanarak, giderek normatif bir yapya brnmesi sz konusu olmaktadr.Kresellemenin Tanm:ngilizce globalization kelimesinden treyen kreselleme kavramn Trkeye evrenselleme olarak aktarmak mmkndr. Dolaysyla kreselleme szcnn, her alanda evrensel dnce olgusunu tanmlamak iin ortaya atld ileri srlebilir.Kresellemek, Trk Dil Kurumuna gre

Dnya milletlerini ekonomi, siyaset ve iletiim bakmlarndan birbirine yaklamaya ve bir btn olmaya gtrmek, globallemek (TDK,2012). anlamna gelmektedir.

Bu basit tanmyla kreselleme, dnya zerinde farkl ve uzak corafyalarda yaayan insanlarn ekonomik, siyasi, kltrel bakmdan yaknlamas, aralarndaki iletiimin, paylamn artmasdr.Bir tanma gre kreselleme hangi alanda olursa olsun, ekonomiden sanata, bilimden iletiime herhangi bir almada, retimde, yapda, dnya apnda geerlilii, arl, ncl olan normlarn, llerin dikkate alnmas veya etkili hle gelmesi, benimsenmesi, dnyaya alarak yerelliin, ulusalln reddedilmeksizin dna klmas ve evrensellikle badatrlmas, birletirilmesidir (Gven, 1998: 139). Bu tanma gre kreselleme kavram, zaman ve mekn snrlamas yaamayan finansal kaynak aktarm ile uluslararas ekonomik, siyasal ve sosyokltrel yaknlamay ve uluslarn birbirlerine entegrasyonu ile ortak giriimleri iermektedir.Benzer bir tanma gre kreselleme mallarn, sermayenin, bilginin ve emein tek tip dzenleme altnda dnya apnda dolam ve bunun giderek anndalamaya deiimi (at, 2000: 43) olarak ele alnmaktadr. Bu tanma gre kreselleme, tm deerlerin dnya apnda standartlatrlarak norm hline gelmesini ifade etmektedir.Kumbasarn tanmna gre kreselleme, Olgu ve kavramlarn yer kre boyutunda ele alnmas,irdelenmesi vedeerlendirilmesidir (Kumbasar, 2000: 2).

Bu tanmda da kreselleme, dnya insanlarn ilgilendiren tm deerleri evrensel lekte btnletiren bir fenomen olarak karmza kmaktadr.Kresellemeyi, modernizmin uzamnda ele alan Giddense gre ise uzak yerleimlerin birbiri ile ilikilendirildii, yerel oluumlarn millerce (kilometrelerce) tedeki olaylarla biimlendirildii, dnya apndaki toplumsal ilikilerin younlamasdr (Giddens, 1998: 66).

Bu tanmda da vurguland gibi, kresellemenin byk bir deiim sreci olduu ve etnik yaplar, ulus-devlet, yerellik ve siyasal otorite kavramlar eliinde yaam tarzlarn, evrensellik kapsamnda yeniden sorgulanr hale getirdii ifade edilebilmektedir.Yaplan tm tanmlardan yola karak kreselleme: uluslararas ilikiler ve kltrleraras etkileimleri younlatran, ekonomik, siyasal ve sosyokltrel tm kural ve maddi-manevi deerlerin standardizasyonunu salayacak ekilde radikal kopularla Yeni Dnya Dzeni erevesinde, ulusal snrlar aarak evrensel apta yeniden dnlmesini beraberinde getiren, snrlar mulaklatran ve finans kapitali bata olmak zere her eyin zaman ve mekan engeli tanmakszn dnya apnda transferini olanakl hle getiren dinamik ve ideolojik bir sre olarak tanmlanabilmektedir.

Kresellemeyi Ortaya karan EtmenlerKresellemenin yeni bir kavram olmamasna ramen, gnmzde ulat hz ve derinliinin yeni olduu ileri srlebilmektedir. Bilinmektedir ki, gnmzdeki kreselleme, dnyann grd ilk kreselleme hareketi deildir. Bundan nce tarihsel periyotta kreselleme hareketi ile karlalmtr ki, bu dnemler srasyla 1490, 1890 ve 1990l yllardr. Ancak sadece 1990l yllardaki kreselleme hareketinin tm dnyay etkisi altna ald sylenebilmektedir. 1490da feodal beyliklerin merkantilizm dncesiyle evre lke ve ktalara dzenledikleri seferlerle buralar etkileme yoluyla ilk kreselleme eylemini balattklar grlse de, ortaya kan savalar ve teknolojik yetersizlikler nedeniyle giriimin sonulanamad bilinmektedir. Benzer ekilde 1890l yllarda imparatorluklarn kp ulus devletlerin ortaya kmasyla tekrarlayan kreselleme hareketinin de teknolojik ve ekonomik yetersizlikler nedeniyle geni evrelere ulaamad ve yarda kald sylenebilmektedir.

1990l yllarda ortaya kan kreselleme sreci ise kesintisiz ve hzl bir ekilde tm dnyay etkilemeye devam etmektedir. 1990l yllardan sonraki dnem incelendiinde, kresellemenin ardnda yatan etmenler de ortaya kmaktadr. Buna gre, zellikle 1970lerden sonra faaliyetlerini arttran uluslararas iletmeler, 1980lerde hayatmza yn veren bilgi iletiim teknolojilerinin hz ve kapasitelerindeki art ve 1990l yllarn banda SSCBnin kmesiyle tek kutuplu hle gelen dnya, kresellemenin itkilerini oluturmaktadr. Sz konusu unsurlar, ana balklaryla ekonomik, teknolojik ve ideolojik faktrler olarak grupta toplamak mmkndr.Ekonomik Faktrler: Dnya politikasn ekillendiren ekonomik faktrler, kresellemeye de yn veren dinamik bir g olarak karmza kmaktadr. Gelimi lkelerde i piyasalarn doymas, zellikle 1970lerdeki petrol krizi sonrasnda da d piyasalara alma aray ile iktisadi faaliyetlerin artm olmas kreselleme srecini ortaya karan ekonomik faktrlerden bazlarn oluturmaktadr. okuluslu firmalar yeni uluslararas i blm erevesinde, retimi btn yer kreye yaymlardr (Bozkurt, 2000: 28).Her trl oluumun ardnda yatan itici g olan ekonomik faktrler, kresellemenin de temel sebeplerinden birini oluturmaktadr. zellikle 1970li yllardan itibaren yasal dzenlemelerin esneklemesi sonucu sklkla uygulanan serbest ticaret antlamalar, kurulan birlikler ve kresel apta boy gstermeye balayan uluslararas iletmelerin, uluslararas diyaloglar arttrd ve bu durumun da kresellemenin hz kazanmasna katkda bulunduu sylenebilmektedir.ok uluslu iletmelerin giderek hkmet politikalarna baskn gelmesi ve evrensel ilikileri olumlamas da kresellemeyi hzlandran bir unsur olarak belirmektedir. Bu gibi faktrlerin, zellikle sermayenin uluslararas apta akkanlna frsat vermesi, kresellemeye gittike ivme kazandrmaktadr.

21.yzylda; karlkl bamlla dayanan serbest ticaret, lkeleri, ortak menfaatleri dorultusunda karar almaya zorlamaktadr. lkelerin hayatn idame ettirebilmesi iin gittike birbirine daha baml hle gelmesi, dnya zerinde d ticaretin, ihracatn ve ithalatn artmasna sebep olmaktadr.Ekonomik alanda kresellemenin ivme kazandrd unsurlar genel hatlaryla; Sermaye ve finans evrelerinin artan serbest dolam hz, demografik yapnn gelimi lkeler aleyhine deimesiyle ortaya kacak emek piyasalarnn akkanl ve retimdeki rol, d ticaretin yaygnlamas ve gittike birbirine bal hle gelmesi eklinde snflandrlabilir.Teknolojik Faktrler

zellikle 1980li yllardan itibaren bilgi iletiim teknolojilerinde ortaya kan ba dndrc hz, uluslararas etkileimi younlatrarak, kresellemenin ivme kazanmasna yardmc bir etken olarak karmza kmaktadr. Teknolojinin, kreselleme iin yeterli deil, ancak gerekli koul olduu ne srlebilmektedir. Bu dorultuda bilgi iletiim teknolojilerine kout olarak retim ve ulam teknolojilerinde de yaanan gelimelerin, zaman ve mesafe matrislerini dorudan etkileyerek masraflarda yaratt geometrik dn, mali piyasalarn hareketlenip dnya apnda bir lek kazanmasna yardmc olduu sylenebilmektedir.retim teknolojileri gelitike rnlerini minimum maliyetle retip maksimum kar elde etmek isteyen lkeler, ucuz pazar arayna girdiklerinden, pazarlarn dnya apnda geniletme ihtiyac duymaktadrlar ki, bu da kresel etkileimleri arttrmaktadr.Benzer ekilde, ulam teknolojilerindeki gelimeler de, insanlarn ve rnlerin hareketliliini ve yer deitirmesini kolaylatrmakta, ayrca her geen gn daha hzl ve daha az maliyetli hle gelmesiyle de kresellemenin ateleyicilerinden biri olarak deerlendirilmektedir. zellikle Avrupada byk kentlerin birbirine dev demir yolu projeleriyle balanmas, teknolojinin kreselleme zerindeki etkisine verilecek somut bir rnek olarak gsterilebilir.deolojik FaktrlerDou Blokunun yklmasndan sonra, liberal piyasa ekonomisine gven duyulduu ve hakim ideoloji hline geldii sylenebilmektedir. Liberal ekonomiye gei ile lkeler arasndaki serbest d ticaretin, lkelerin refahn arttraca dncesinin yaygnlat grlmektedir. Bu nedenle duvarlarn yklmas sonucu, eski ekonomilerin, yabanc sermayenin salad olanaklardan yararlanma amac gtt ileri srlebilmektedir. Ticaretin serbest klnmas, tarife ve kotalarn kaldrlmas, d finansal olanaklarn serbest braklmas ve uluslararas sermaye ak zerindeki denetimlerin ortadan kaldrlmas gibi uygulamalarn sz konusu olduu hkmet politikalarn, ideolojik faktrler olarak sralayabiliriz.KRESELLEMENN BOYUTLARI1-) Kresellemenin Ekonomik Boyutu: Kresellemeye ynelik tm tanm ve tartmalarda en ok vurgulanan noktay, kresellemenin ekonomik yn oluturmaktadr. Bu durum, kreselleme isteinin, ekonomik kazanmlarla paralel olmasndan ileri gelmektedir. Kreselleme, nereden baklrsa baklsn, nce ekonomik temelli bir sre olarak deerlendirilmektedir. Ekonomik adan kreselleme, ekonomik ilikileri etkileyerek bunlara yn veren kurumlarn uluslararas harmonizasyonu veya mal ve sermayenin uluslararas dzeyde serbest bir ekilde dolamn ya da tm ekonomik birimlerin tm yabanc ve uluslararas piyasalarda faaliyette bulunmasn engelleyecek faktrlerin ortadan kaldrlmas (Masca, 1998: 353) olarak tanmlanabilmektedir. Bu tanm tm dnyann birbirine entegre olmu byk bir pazar hline gelebileceine vurgu yapar.Zamanla hibir lkenin ekonomik ynden kendi iinde yeterli olamayaca anlalmtr. lkeler gerek hammadde kaynaklar gerek i gc, teknoloji gerekse mamul ve pazar asndan birbirine muhtatrlar. Eldeki imkanlar ekonomik i birlii iinde paylaarak birlikte bymenin daha rasyonel olduu anlalmtr. Bylelikle dnya, nce ekonomik birlikler iinde btnletirilecek ve daha sonraki aamada bir siyasal btnleme mmkn olabilecektir.BARBE BEBEK RNE:Kresel mal zincirine ve ekonominin ulus-tesilemesine rnek olacak Barbie bebeklerinin retimi kresellemenin nasl tezahr ettiinin bariz bir rneidir.

-Barbienin retimi:

1-) Barbie yaamna petroln karld ve plastik bedenin yapld etilene dntrld Suudi Arabistanda balar.2-) Tayvann devlet mlkiyetindeki petrol ithalats in Petrol irketi etileni satn alr ve onu, oyuncaklarda kullanlan plovinli kloridin dnyadaki en byk reticisi olan Tayvann Formosa Plastik irketine satar. Formosa Plastik etileni, Barbie bebein bedeninin biimlendirilecei PVC paralarna dntrr. 3-) Bu PVC paralar, Barbie Bebekleri yapan Asyadaki drt fabrikadan- ikisi Gney inde, birisi Endonezyada, birisi de Malezyada- birine gnderilir. Barbienin retiminin en pahal paras olan, bedenini biimlendiren plastik dkm enjeksiyon makineleri, A.B.D de yaplr ve fabrikalara gnderilir.4-) Barbienin yapmnda kullanlan malzemenin neredeyse tamam, Hong Konga getirilir. Buradan bata in olmak zere bir ok farkl lkeye sat gerekletirilir.

Soru: BARBE BEBEK NERELDR ?

CEVAP: DNYALI. Yapmnda birok lkenin rol ald ve dolaysyla sadece bir tek lkeye mal edilemeyecek bir zellikte olduundan Barbie Bebek Kresel mal zinciri ve ekonomide retimin ulus-telitiine gzel bir rnek tekil etmektedir.2-) Kresellemenin Siyasi BoyutuEkonomik kreselleme sonucu ortaya kan siyasal kreselleme, lkeler arasndaki snrlarn mulaklamasn ve ulus-devlet yaplanmasnn ortadan kalkmasn beraberinde getirmektedir. Bu dorultuda siyasal kreselleme, iktisadi ve teknolojik gelimelere bal olarak devletin otoritesinin yava yava azalmas ve snrlar olmayan bir dnyann kurulmas (Gzelcik, 1999: 28) olarak tanmlanabilir. Ekonomik konjonktrde yaanan dev deiimler, devletin geleneksel ileyi mekanizmasn sekteye uratmakta, siyasi ve ekonomik arenada uluslararas iletmelerin giderek daha fazla sz sahibi olmasna frsat tanmaktadr.Siyasal kreselleme ile bugn devlet politikalarnn yerini uluslararas iletmelerin kararlarnn aldn sylemek mmkndr. Ulus-devleti zayflatan bir dier gelime ise iletiim teknolojilerinin dnya apnda bilgi trblansna olanak vermesi olarak ifade edilebilir. Bylece haber ve bilginin desantralizasyonunu (adem-i merkeziyetilii) salayarak, bu unsurlar siyasi erkin denetiminden karan teknolojik gelimeler, ulus-devletin gcn zayflatmaktadr. 3-) Kresellemenin Sosyo-Kltrel Boyutu:Kresellemenin ekonomik ve siyasi yansmalar, sosyal ve kltrel yapdan ayr dnlemez. Kresellemenin dnmn salayan ekonomik ve teknolojik deiimler, sosyokltrel yapda bunlara uyum gstermek amac ile ortaya kan sreleri ve bu dnme katlarak entegre olunan sistemi de beraberinde getirmektedir. Zincir yaplar hlinde ilerleyen geliim ve deiimler toplumsal ve kltrel yapda nemli etkiler yaratmaktadr.Kreselleme sonucu tm dnyaya yaylan yeni teknoloji, spesifik uzmanlk alanlarn ortaya karmaktadr. Sz konusu spesifik uzmanlk alanlar da alma yaamn, dolaysyla sosyal yapy etkilemektedir. Kresellemenin de etkisiyle geleneksel balarndan kopan insanlar uyum salayamadklar takdirde tam tersine tutum benimseyerek altn a aray umuduyla kklere dne ynelebilmektedirler.Kreselleme sonucu artan ekonomik etkileimlerin siyasi iz dm olarak betimlenebilen ulus-devletin zayflamas ile gelimi lkelerin gdmnde kltrel kresellemenin yaand grlmektedir ve kltrel kreselleme Ritzere gre McDonaldlsatrma kavram ile ifade edilmektedir. McDonaldlsama, kresellemenin semantii iinde kltrel kresellemenin ideolojik yansmasn sembolize etmektedir nk toplumun McDonaldlamas ile hazr yiyecek kltrnden te, uluslararas iletmelerin nclnde bir yaam biiminin temsili yerlemektedir.McDonaldslama, yalnzca restoran sanayiini deil; eitim, i, salk, seyahat, sevk, rejim, politika, aile ve toplumun dier zelliklerini de etkilemektedir. McDonaldlatrma, dnyann etkilere kapal grnen kurum ve ksmlarna yaylarak deitirilemez bir sre olmann her trl belirtisini gstermektedir (Ritzer, 1998:23).

Kresellemenin kltrel mant, uluslararas iletmeler asndan kresel dnp yerel davranma yetisinin gelitirilmesini zorunlu kldndan, uluslararas iletmeler, hedef kitlelerini ok iyi analiz edip sunduklar deerleri yerel kltrler ile uyumlatrmaya almaktadrlar. McDonaldsn rnleri lkeden lkeye byk farkllk gsterir. Hindistanda daha fazla koyun eti ve sebze ieren, inde ise kpek etli hamburgerleri vardr.

Uluslararas iletmelerden biri olan Burger Kingin, Trk kltrne ekmek aras kfte stratejisi kullanarak girebilmitir. Burger Kingin kreselletirmeye alt hazr kfte kltr, Trk kltr normlarna uygun hle getirilerek sunulmaktadr. Kresellemenin sosyokltrel boyutu iinde bu eilim, yerellie ynelerek kresel dnceyi olumlamak olarak ifade edilebilen, global dnp yerel hareket etmek ideolojisiyle aklanabilmektedir ve uluslararas iletmeler bu dnce pratiini hayata geirerek, sosyo-kltrel dzeydeki kresellemeyi de tetiklemektedir.Teknolojik ve ekonomik gc elinde bulunduran aktrler, siyasi ve sosyokltrel kresellemede de etkin olabilmektedirler. nk, dnyann herhangi bir blgesine ekonomik yatrm yapan ya da retimini kreselletirip yeni pazarlara sunan lkeler, ncelikle sz konusu corafyaya kendi kltrlerini benimsetmekte ve yerel halkn sahip olduu sosyal ve kltrel yap zerinde belirleyici olmaktadrlar. Bu durum, kreselleme ve yerelleme arasndaki ilikiye dikkat ekmektedir.Kresellik ve yerellik ilikisi iinde bir ok yerel kltr ya asimile olmakta ya da farkllnn farkna daha ok varmaktadr. Dardan dayatlan sosyo-kltrel elere pratik uyumlar salanmad zaman yerel kltrel eler gittike radikal bir hal alabilmekte ve kltrel rklk denecek boyutlara ulaabilmektedir.Kreselleme ve Mzik rneiGloballik yada kresellik ve yerellik ilikisine gzel bir rnek 21 yy. da gittike yaygnlaan farkl mzik anlaylardr. Sz gelimi Rap Mzii 1970lerin balarnda New Yorkun Siyah Gettolarnda domu olmasna ramen gittike Amerikal Beyazlarn da ilgi duyduu bir mzik olmutur. 2000li yllarla beraber ise neredeyse Rap mziinin ulaamad corafya kalmamtr. Bugn lkemizde bile Rap mzii gittike poplerlemektedir. Ayn ekilde yerel olarak deerlendirilecek birok Afrika tarz mzik de kresellemeyle beraber gittike yaygnlamaktadr. KRESELLEME TARTIMALARIGenelde kreselleme kavram etrafnda gerekleen tartmalar 4 kategoriye indirgenebilir. Bunlar; -Ar Kresellemeciler - pheciler - Dnmcler - Kreselleme Kartlar 1-) Ar Kresellemeciler:

Kresellemenin her alanda hissedilen, etkili bir durum olduunu savunan gruba Ar Kresellemeciler denmektedir. Giddensa gre, Ar Kresellemeciler kreselleme srecine ulus devletinin deien rol zerinden bakmaktadr. Bu grubun yapt zmlemelere gre dnyadaki ticari ilikilerin oalp eskiye gre ok fazla yaylmas, lkeleri tek balarna kendi ekonomilerini denetleyemez hle getirmitir.Ar Kresellemeciler iin, sanayi toplumunun aktr olan ulus devletler, artk nemlerini yitirmilerdir. Gnmzde mevcut piyasa mekanizmas, yani sermaye sahipleri ve irketlerin koyduu kurallar, devletlerin uygulad politikalarn yerini almaya balamtr. Bu gre gre ekonomik olarak kresellemede, dnya apndaki ticaret ilikilerinde artk devletler g kaybetmektedir. Devletler yerine irketler, yani sermayeleri, kaynak ve pazar snrlar kresel olarak genileyen ok uluslu irketler belirleyici hle gelmeye balamtr.Daha nce sermayesi tek bir lkede toplanan ve ulusal snrlar sadece ham madde bulmak ve rnlerini satmak iin geen ulusal irketlerin aksine bu dnemde gelimeleri ynlendirenler sermayesi dnyann farkl yerlerinde toplanan ok uluslu irketlerdir.Ar Kresellemecilerin savunduu Ulus Devlet Artk nemini yitirmitir dncesi bu gelimelerden kaynaklanmaktadr. Dolaysyla Ar Kreselciler ticaretin artk devletlerin snrlarna ve koyduklar kurallara gre ekillenmediini savunmaktadrlar.2-) phecilerKreselleme kavramna pheyle yaklaan bir grup Ar Kresellemecilerin karsnda durmaktadr. Gidensa gre tartmann bu tarafnda yer alan pheciler, kreselleme kavramnn abartldn ve yeni bir ey olmadn dnmektedirler. Yani onlara gre ticari ilikiler daha nceki yzyllarda olutuu ekilde ilemektedir. Farkllaan tek ey uluslar arasndaki etkileimin younluunun artmasdr.pheciler, Ar Krselleemecilerin geneli tarafndan benimsenen kresellemenin ulus devletleri gszletirdii dncesine kar kmaktadr. Onlara gre, ulus devletler ve bu devletlerdeki ulusal hkmetler, yani yneticiler kreselleen ekonominin dzenlenmesinde halen nemli rol oynamaktadr. Bu anlamda dnyada ekillenen yeni ekonomik ilikilerde ulus devletler glerini korumaktadr.3-) DnmclerDier grlerin yannda, Dnmcler grubu bu tartmann ortasnda yer almaktadr. Bu grubun dncelerini derleyen Held ve dierlerine gre kreselleme Dnmcler iin modern toplumlar ve dnya dzenini yeniden ekillendiren hzl toplumsal, politik ve ekonomik deiimlerin merkezi itici gcdr.

Dnmclere gre, kresel dzen dnm geirmektedir. Bu dnmler sadece ve sadece ekonomik alanda deil, siyaset, kltr ve kiisel yaam alanlarnda da ayn derece nemlidir. Kreselleme ile uluslarn iinde ve uluslararas dzeyde daha nce kurulmu snrlar yok olmaktadr. Kresel g, medya ve gelien iletiim teknolojileri, kltrel etkilerin yaylmasn salamaktadr.Dnmclere gre devletler de ok uluslu irketler karsnda gsz ya da daha gl deillerdir. Sadece deien her ey gibi devletlerin ve hkmetlerin yaps da deimektedir.Dnyadaki ekonomik gelimelerde kimin etkili olduu ve nelerin deitii zerine yaplan tartmalarda bahsettiimiz grup n plana kmaktadr. Ar Kresellemeciler dnyadaki ekonomik deiimlerin her eyi belirlediini ve bu srete devletlerin g kaybettiini, ok uluslu irketlerin g kazandn sylerken pheciler kresellemenin yeni bir ey getirmediini ve devletlerin glerini koruduklarn sylemektedir. Dnmcler ise kresellemenin sadece ekonomik bir olgu olmadn ve herkesi ayn ekilde etkilediini iddia etmektedirler.Tartmalarn dier bir boyutunda ise kresellemenin olumsuz bir olgu olduunu iddia edenler vardr. Bu gruba Kreselleme Kartlar denmektedir.4-) Kreselleme KartlarBu gurupta deerlendirilebilecek yaklama gre kreselleen ey insanlar arasndaki eitsizliktir. Held ve McGrewe gre ada ekonomik uluslararaslamann Bat Emperyalizminin yeni bir biimi olarak grlmesi, bu grn temelinde yatan anlaytr.Kreselleme kartlar, kapitalizmin savasz mantnn kreselleme olduunu savunmaktadrlar. Yani onlara gre kreselleen sadece kapitalizmdir ve bu anlamda dnyada hibir ey deimemitir.Petras ve Veltmeyere gre Kreselleme olarak tanmlanan olgu esasnda, smrgeci snf ilikilerinin, daha nce kapitalist retim dnda kalan blgelere yaylmasna dayanan gemiin bir uzantsdr.Boratava gre ise kreselleme, emperyalizmin sadece adnn deimi hlidir. Olumsuz anlamlara sahip emperyalizm kavramna tekrar saygnlk kazandrlmak iin ad deitirilip kreselleme denmeye balanmtr. Kapitalist ekonomik sistemin gelimesi ile retici ve tccarlarn ham madde ve pazar ihtiyalar artmtr. Ekonomik ve teknolojik olarak gelien Avrupa lkelerinin, bu alanlarda kendilerine gre daha az gelimi lkelerin kaynaklarn kullanmak istemesi ve bu yzden onlar zerinde egemenlik kurmas emperyalizm iin gsterilebilecek bir rnektir. Hatta 20. yzyln balarnda yaanan iki dnya savann nedenleri arasnda bu ekonomik olarak gelimi lkelerin ham madde ve pazar paylamlarnda yaanan anlamazlklar da gsterilmektedir.Kreselleme kartlarnn, kapitalizmin savasz mantnn kreselleme olarak adlandrmas, bu egemenlik mcadelelerinin gnmzde de devam ettii ve artk savalarla deil ekonomik olarak yaand anlamna gelmektedir.

Yani artk savalar silahlarla ve cephede deil, retim ve sat kanallar ile ticari piyasada yaanmaktadr. Gelien ulam ve iletiim imknlaryla bu ticari piyasa kresel olarak genilemitir. Bu savan galibi, baka lkelerin kaynaklarn kullanp, retimi yine baka bir lkede ucuza yaptrp, ortaya kan rn yksek fiyatlarla, kaynan ve i gcn kulland lkelere satan ve zenginleen, kresellemi kesimdir.

Savan kaybedeni ise kaynan ve i gcn ucuza verip kendisine satlan pahal rnleri alan ve bylece fakirleen kesimdir.