Chng 6
Chng 9. Kh c in-mch my
Chng 9Kh c in Mch my9.1. Khi qut v mt s kh c in h p9.1.1. Cu
cha) Khi nimCu ch l mt thit b bo v trong vic chy ca mt hay nhiu dy
chy lm h mch v ngt dng in nu dng in vt gi tr cho php trong khong
thi gian nht nh. Cu ch c c im l n gin, kch thc nh, kh nng ct ln v
gi thnh h nn c s dng rng ri trong thc t.b) Cu to
Cu ch bao gm cc thnh phn sau:
Phn t ngt mch (2): y chnh l thnh phn chnh ca cu ch. Phn t ny c
gi tr in tr sut rt b, thng lm bng bc, ng, hay cc vt liu dn c gi tr
in tr sut nh.
Hnh 9.1. Cu to cu ch
Thn ca cu ch (1): thng bng thy tinh, ceramic hay cc vt liu khc
tng ng. Vt liu to thnh thn ca cu ch phi m bo c hai tnh cht: c bn c
kh, c bn v iu kin dn nhit v chu ng c cc s thay i nhit t ngt m khng
h hng. Vt liu lp y: thng bng vt liu silicat dng ht, c kh nng hp thu
c nng lng do h quang sinh ra v phi m bo tnh cch in khi xy ra hin
tng ngt mch.
Cc u ni (3): Cc thnh phn ny dng nh v c nh cu ch trn cc thit b ng
ngt mch; ng thi phi m bo tnh tip xc in tt.c) Nguyn l hot ngKhi lm
vic dy chy ca cu ch c mc ni tip vi thit b cn c bo v. Tn tht cng sut
trn in tr ca cu ch theo hiu ng Jun l . Khi c qu ti hay ngn mch,
nhit lng sinh ra lm cho dy ch chy t, loi s c khi li in.
c tnh quan trng ca cu ch l thi gian tc ng ph thuc vo gi tr dng
in qua dy chy. Quan h gia dng in tc ng v thi gian tc ng c biu din
bng c tnh amper-giy. ng cong 1 l c tnh l tng ca cu ch, ng cong 3 c
tnh amper-giy thc t ca cu ch, ng cong 2 l c tnh amper-giy ca i tng
(ph ti). Trong vng dng in qu ti thp (vng A), s pht nng ca cu ch din
ra chm v phn ln nhit lng u to ra mi trng bn ngoi, i tng khng c bo
v. Trong vng qu ti ln, cu ch bo v c i tng. Gi tr dng in gii hn m cu
ch c th chy gi l dng in gii hn Igh.
Hnh 9.2. c tuyn ampe-giy ca cu ch
d) iu kin la chn cu chi vi ti l chiu sang hay ti dn dng
ImCC ( Itt(9.1)
UmCC ( Ungun(9.2)
Trong :
ImCC: dng in nh mc ca cu chUmCC: hiu in th nh mc ca cu ch
Itt: dng in tnh ton
Ungun: in p ca mng ini vi ti ng c in
Trng hp mt ng c:
(9.3)
UmCC ( Ungun(9.4)Trng hp nhiu ng c:
(9.5)
UmCC ( Ungun(9.6)H s : i vi ti nh (cc my cng c) hay khng ti
=2,5; i vi ti nng (cu trc, bng ti) =1,6Ngoi ra khi la chn cu ch phi
xt n kh nng sau: Kh nng ct (dng ngn mch) nh mc c tnh ampe-giy Khi
la chn cu ch bo v t in v my bin p cn tnh n dng in qu . Trong thit b
t in, dng nh mc ti thiu ca dy chy bng 1,6 ln dng nh mc ca t. Khi
chn cu ch bo v ng c, cn ch n dng khi ng ca ng c v thi gian khi ng.
Cn ch n tn s khi ng, nu tn s qu cao cc cu ch khng th ngui gia cc ln
ng ct.9.1.2. Cu dao
a) khi nimCu dao l mt kh c din h p dng ng ct mch in hoc i ni s
ni dy ca mch in bng tay, c s dng trong cc mch in c ngun di 500V,
dng in nh mc c th ln ti hng trm Ampe.
Cu dao c dng rt ph bin trong mch in dn dng v cng nghip di cng
sut nh vi tn sut ng ct b. Chiu di li dao phi ln hn 50 mm
Khi thao tc ng ngt mch in, cn m bo an ton cho thit b dng in. Bn
cnh, cn c bin php dp tt h quang in, tc di chuyn li dao cng nhanh th
h quang ko di nhanh, thi gian dp tt h quang cng ngn. V vy khi ng
ngt mch in, cu dao cn phi thc hin mt cch dt khot.
Thng thng cu dao c b tr i cng vi cu ch bo v ngt mch cho mch
in.
b) Cu to
Cu to chnh ca cu dao gm: tip xc ng v tip xc tnh. Phn tip xc tnh
l phn bt dy t ngun vo cu dao v t cu dao ra ti, phn ng ca cu dao l
li dao c lm bng hp kim ca ng, ngoi ra cu dao cn c tay ng ct bng vt
liu cch in l g, s... m bo an ton cho ngi thao tc.
Hnh 9.3. cu to ca cu dao
1-li dao, 2- tip xc tnhCu dao l cu to n gin, d lp t, d thao tc,
d kim tra, bo tr, sa cha v gi thnh r nn c s dng rng ri.
c) Nguyn l hot ng
Khi thao tc trn cu dao, nh vo li dao v h thng kp li, mch in c ng
ngt. Trong qu trnh ngt mch, cu dao thng xy ra h quang in ti u li
dao v im tip xc trn h thng kp li. Ngi s dng cn phi ko li dao ra khi
im tip xc dp tt h quang.
Do tc ko bng tay khng th nhanh c nn ngi ta lm thm h thng kp li v
l xo cn gi li dao ph. Lc dn in th li dao chnh cng li dao ph c kp
trong ngm. Khi ngt in, tay ko li dao chnh ra trc cn li dao ph vn kp
trong ngm. L xo lin kt gia hai li dao c ko ra v ti mt mc no l xo s
bt nhanh ko li dao ph ra khi ngm mt cch nhanh chng. Do d, h quang c
ko di nhanh v b dp tt trong thi gian ngn.
Hnh 9.4. cu to ca cu dao c li dao ph
1-li dao chnh, 2- tip xc tnh, 3- h thng kp li, 4- l xo ct
nhanhd) Phn loi
Theo kt cu: cu dao c chia lm loi mt cc, hai cc, ba cc hoc bn cc.
Cu dao c tay nm gia hoc tay bn. Ngoi ra cn c cu dao mt ng, hai ng c
dng o ngun cung cp cho mch v o chiu quay ng c.
Theo in p nh mc: 250V, 500V.
Theo dng in nh mc: dng in nh mc ca cu dao c cho trc bi nh sn xut
(thng l cc loi 10A, 15A, 25A, 30A, 60A, 75A, 100A, 150A, 200A,
350A, 600A, 1000A).
Theo vt liu cch in: c loi s, nha, .
Theo iu kin bo v: loi c np v khng c np (loi khng c np c t trong
hp hay t iu kin).
Theo yu cu s dng: loi cu dao c cu ch bo v hoc khng c cu ch bo
v.
e) K hiu:
Hnh 9.5. K hiu cu dao
f) Thng s nh mc v iu kin la chnCc thng s nh mc: Um: in p nh mc
ca cu dao.
Im: dng in nh mc ca cu dao.
Chn cu dao theo dng in nh mc v in p nh mc:
gi Itt l dng in tnh ton ca mch in.
Ungun l in p ngun ca li in s dng.
Im cu dao ( Itt(9.7)
Um cu dao ( Ungun(9.8)9.1.3. CB (Circuit Breaker)a) Khi qut v
cng dng:CB (CB c vit tt t danh t Circuit Breaker- ting Anh), tn khc
nh: Disjonteur (ting Php) hay Aptmt (theo Lin X). CB l kh c in dng
ng ngt mch in (mt pha, ba pha); c cng dng bo v qu ti, ngn mch, st p
trong mch in.
b) Cu to:
Hnh 9.5. cu to ca CBTip im:
CB thng c ch to c hai cp tip im (tip im chnh v h quang), hoc ba
cp tip im (chnh, ph, h quanq). Khi ng mch, tip im h quang ng trc,
tip theo l tip im ph, sau cng l tip im chnh. Khi ct mch th ngc li,
tip im chnh m trc, sau n tip im ph, cui cng l tip im h quang. Nh vy
h quang ch chy trn tip im h quang, do bo v c tip im chnh dn in.
Hp dp h quang:
CB dp c h quang trong tt c cc ch lm vic ca li in, ngi ta thng
dng hai kiu thit b dp h quang l: kiu na kn v kiu h.
Kiu na kn c t trong v kn ca CB v c l thot kh. Kiu ny c dng in
gii hn ct khng qu 50KA. Kiu h c dng khi gii hn dng in ct ln hn 50KA
hoc in p ln 1000V(cao p).
Trong bung dp h quang thng dng, ngi ta dng nhng tm thp xp thnh
li ngn, phn chia h quang thnh nhiu an ngn thun li cho vic dp tt h
quang.
C cu truyn ng ct CB: Truyn ng ct CB thng c hai cch: bng tay v
bng c in (in t, ng c in).
iu khin bng tay c thc hin vi cc CB c dng in nh mc khng ln hn
600A. iu khin bng in t (nam chm in) c ng dng cc CB c dng in ln hn
(n 1000A).
tng lc iu khin bng tay ngi ta dng mt tay di ph theo nguyn l n
by. Ngoi ra cn dc cch iu khin bng ng c in hoc kh nn.
Mc bo v:CB t ng ct nh cc phn t bo v gi l mc bo v, s tc ng khi
mch in c s c qu dng in (qu ti hay ngn mch) v st p.
Mc bo v qu dng in (cn gi l bo v dng in cc i) bo v thit b in khng
b qu ti v ngn mch. Mc bo v st p (cn gi l bo v in p thp) cng thng
dng kiu in t. Cun dy mc song song vi mch in chnh, cun dy ny c qun t
vng vi dy tit din nh v chu c in p ngun .
c) Nguyn l hot ng: S nguyn l ca CB dng in cc i v CB in p thp c
trnh by trn hnh bn di.
Hnh 9.6. Nguyn l bo v qu dng
trng thi bnh thng sau khi ng in, CB c gi trng thi ng tip im nh
mc 2 khp vi mc 3 cng mt cm vi tip im ng. Bt CB trng thi ON, vi dng
in nh mc nam chm in 5 v phn ng 4 khng ht.
Khi mch in qu ti hay ngn mch, lc ht in t nam chm in 5 ln hn lc l
xo 6 lm cho nam chm in 5 s ht phn ng 4 xung lm bt nh mc 3, mc 5 c
th t do, l xo 1 c th lng, kt qu cc tip im ca CB c m ra, mch in b
ngt.
Hnh 9.7. Nguyn l bo v st p Bt CB trng thi ON, vi in p nh mc nam
chm in 11 v phn ng 10 ht li vi nhau.
Khi st p qu mc, nam chm in 11 s nh phn ng 10, l xo 9 ko mc 8 bt
ln, mc 7 th t do, l xo 1 c th lng, kt qu cc tip im ca CB c m ra,
mch in b ngt.
d) Phn loiLoi MCB (miniature circuit breaker):Thng c s dng trong
cng nghip, thng mi, thit b trong nh v trong dn dng. Do MCB c kch
thc cng nh dng nh mc nh, nn n ph hp cho vic bo v cp, bo v thit b
chiu sng cng nh iu khin v bo v cc ng c c cng sut nh.
Hnh 9.8. MCB
Cc thng s c trng ca MCB l:
S cc: 1P, 1P+N, 2P, 3P, 4P
Dng in nh mc: 0 n 100A
in p nh mc: 220-415VAC; 60-110VDC
Kh nng ct dng ngn mch: 9-16KA
Loi MCCB (moulded case circuit breaker):
V c bn cng ging MCB nhng c mt s khc bit sau:
MCCB c cc gi tr nh mc cao hn nn n thng c t ti cc h thng phn phi
in gn ngun hn MCB. Cc gi tr in p nh mc cao hn c th ln n 1000VAC hay
1200VDC.
Gi tr nh mc c th ln n 2,5KA hay ln hn
Kh nng ct dng ngn mch nh mc cng cao hn ln n 50KA.Cc thng s c
trng ca MCCB l:
S cc: 1P, 1P+N, 2P, 3P, 4P
in p nh mc (Ue)
in p cch in (Ui)
in p lm vic cc i (UB max)
in p lm vic cc tiu (UB min)
Dng in nh mc (In)
Tn s lm vic (fn)
Kh nng ct dng ngn mch ln nht (Icu)
in p th nghim xung (Uimp)
Cc c tuyn ngt dng: B, C, D, K, Z v MA
C cu nh chng dng in r: ngng nh (In), thi gian nh (t)
Hnh 9.9. MCCB
Bng c tnh ngt ca CB
Tiu chunc tuynMc tc ngng dng
IEC 898
DIN VDE 0641/A4
BS 3871 phn 1B3-5InBo v h thng in dn dng ni chung
C5-10InBo v h thng ni ti c tnh cm khng cao nh MBA v n cao p cm
ng
D10-14Inng dng trong cng nghip (tng t nh loi 4 trong h tiu chun
BS)
MA12InBo v khi ng ng c v cc thit b chuyn dng (khng bo v qu
ti)
DIN VDE 0660K10-14InBo v motor v my bin p
Z2,4-3,6InBo v mch bn dn v mch in t
DIN VDE 0641/T3 OEVE-SN 52 CEE 19 IIL3,5-5,25InBo v h thng in dn
dng ni chung (c th thay th mt phn bng loi B)
U6-12InBo v h thng in dn dng ni chung (ch dng thng dng cc nc nh
Php, , B, o)
BS 3871 phn 1Loi 12,7-4InBo v h thng lp t v thit b c c tnh l khi
ng ngt t c hin tng tng dng t ngt
Loi 23-5InBo v h thng dy v thit b gia dng ni chung (tng t loi
B)
Loi 35-10InBo v h thng in ni ph ti cm ng cao nh n cao p, n hunh
quang v bin p (tng t loi C)
Loi 410-14InCh yu bo v trong h thng cng nghip chng hn nh thit b
hn, motor, my X-quang, tuy nhin ngi ta khng ch ra gii hn ng ct trn
(tng t loi D)
9.1.4. Cng tc ta) Khi qut v cng dngCng tc t la thit bi in dung
ong ct t xa. Cng tc t c th c ng ngt t ng hoc bng nut nhn. Tn s ong
co th ti 1500 ln mt gi.
Hnh 9.10. Cng tc tb) Cu to
C cu in t (Nam chm in):
Nam chm in gm c 3 thnh phn chnh:
Cun dy dng to ra lc ht nam chm.
Li st (hay mch t) ca nam chm gm hai phn: phn tnh c gn c nh ln ,
phn mch t ng c mang h thng tip im v nh l xo phn hi y ln v tr ban u
ng vi mch t h v cc tip im chnh v tr thng h (NO). Li thp nam chm c
th c dng EE, EI hay dng UI c ghep bng cac la tn siliic co chiu day
0,35mm hoc 0,5mm giam tn hao st t do dong in xoay. Cun dy v mch t c
th s dng in p mt chiu hoc xoay chiu nhng c kt cu tng i ging nhau.
Nhng cc mch t xoay chiu trn cc mt cc t c thm vng ngn mch c tc dng
chng rung.
L xo phn lc c tc dng y phn np di ng tr v v tr ban u khi ngng
cung cp in vo cun dy.
H thng dp h quang in:
Khi cng tc t chuyn mch, h quang in s xut hin lm cc tip im b chy,
mn dn. V vy cn c h thng dp h quang gm. Bung dp h quang ca cc cng tc
t h p thng dng phng php chia ct h quang, c th kt hp vi vic thi h
quang bng t trng do kt cu ca cc vch ngn bng vt liu st t. in p cao
bung dp h quang c th s dng phng php dp h quang trong chn khng,
trong du, kh p sut cao,
H thng tip im chnh ca cng tc t: khi lm vic phi chu c dng in nh
mc, dng in qu ti, ngn mch trong thi gian ngn cng nh phi ct c dng in
c ti nn thng c trang b bung dp h quang.
Dng in nh mc ca cng tc t tu nh ch to (c th t 10A n vi nghn A).
Tip im chnh l tip im thng h ng li khi cp ngun vo cun dy ca cng tc
t.
H thng tip im ph: thun tin cho vic phi hp iu khin, cc cng tc t
cn c trang b cc tip im ph ch c th ng ct mch iu khin hoc lm tn hiu
cho cc thit b t ng, cnh bo, C hai loi tip im ph: tip im thng ng
(NC) v tip im thng h (NO). Tip im thng ng l loi tip im trng thi ng
khi cun dy nam chm trong cng tc t trng thi ngh (khng c cung cp in).
Tip im ny h ra khi cng tc t trng thi hot ng. Ngc li l tip im thng
h.c) Nguyn l hot ng ca cng tc t
Nguyn l lm vic cng tc t in xoay chiu kiu in t: Khi cp ngun in
bng gi tr in p nh mc ca cng tc t vo hai u ca cun dy qun trn phn li
t c nh, th lc t to ra ht phn li t di ng hnh thnh mch t kn, cng tc t
trng thi hot ng. Lc ny, nh vo b phn lin ng v c gia li t di ng v h
thng tip im lm cho tip im chnh ng li, tip im ph chuyn i trng thi
(thng ng s m ra, thng h s ng li) v duy tr trng thi ny. Khi ngng cp
ngun cho cun dy th cng tc t trng thi ngh, cc tip im tr v trng thi
ban u.
Nguyn li lam vic cua cng tc t in mt chiu kiu in t cung tng t nh
trn, thng chi khac hinh dang kt cu truyn ng cua mach t ti tip im.
Cu th la cng tc t in mt chiu hu ht s dung mach t kiu supap co tip
im ng bt cht ngay vao np. Cng tc t mt chiu c np va tip im chuyn ng
thng theo hai phng vung goc vi nhau. Ngoai ra, vi la in mt chiu nn
mach t thng lam bng st t mm, cun dy thng co hinh tru tron, co th
qun sat vao loi vi loi thep it nong hn trng hp in xoay chiu.
d) K hiu
Ta c nhiu tiu chun ca cc quc gia khc nhau, dng biu din cho cun
dy v tip im ca cng tc t; d phn bit ta c th tm tt trong bng k hiu nh
sau: (I LNGK HIU THEO TIU CHUN
CHU UMLIN X
Mch
iu khinMch
ng lcMch
iu khinMch
ng lcMch
iu khinMch
ng lc
CUN DY
(NAM CHM IN)
TIP IM THNG NG
TIP IM THNG
H
e) Cc thng s c bn ca Cng tc tin p nh mc: L in p t vo hai u cun
dy ca nam chm in sao cho mch t ht li.
Cun dy ht c th lm vic bnh thng in p trong gii hn (85-105)% in p
nh mc ca cun dy. Thng s ny c ghi trn nhn t hai u cun dy cng tc t, c
cc cp in p nh mc: 110V, 220V, 440V mt chiu v 127V, 220V, 380V, 500V
xoay chiu.
Dng in nh mc: La dong in i qua tip im chinh trong ch lam m thi
gian cng tc t trang thai ong khng lu qua 8 gi.
Cng tc t ha ap co cac cp dong thng dung: 10, 20, 25, 40, 60, 75,
100, 150, 250, 300, 600AKh nng ct v kh nng ng: La dong in cho phep
i qua tip im chinh khi ct va khi ong mach. Vi du: cng tc t xoay
chiu dung iu khin ng c khng ng b ba pha lng soc cn co kha nng ong
dong in bng (37)Im . Kha nng ct vi cng tc t xoay chiu phai at bi s
khoang 10 ln dong in inh mc khi tai cam
Tui th ca cng tc t: Tinh bng s ln ong m
bn c khi: xac inh bi s ln ong ct khng tai, tui tho c khi t 10 n
20 triu ln.
bn in: xac inh bi s ln ong ct co tai inh mc, cng tc t hin nay at
khoang 3 triu ln.
Tn s thao tc: L s ln ng ct cng tc t trong mt gi. C cc cp: 30,
100, 120, 150, 300, 600, 1200, 1500 ln / h.
Tnh n nh lc in ng: Tip im chnh ca cng tc t cho php mt dng in ln
i qua (khong 10 ln dng in nh mc) m lc in ng khng lm tch ri tip im
th cng tc t c tnh n nh lc in ng.
Tnh n nh nhit: Cng tc t c tnh n nh nhit ngha l khi c dng in ngn
mch chy qua trong mt khong thi gian cho php, cc tip im khng b nng
chy v hn dnh li.
f) Cc ch s dng Cng tc t xoay chiu ( tiu chun ca Php v Ty u) Cng
tc t AC1:
Cng tc t c chn la ng ngt cho nhng thit b, kh c in, cc loi ph ti
xoay chiu c h s cng sut cos( ( 0,95. V d dng cho nhng in tr dng si
m, l nungCng tc t AC2:
Cng tc t dng khi ng phanh nhp nh, phanh ngc cho ng c khng ng b
rotor dy qun.
Khi cc tip im cng tc t ng kn mch, hnh thnh dng in khi ng, gi tr
dng in ny bng khong 2,5 ln dng in nh mc ca ng c. Khi cc tip im cng
tc t h mch, ngt dng in khi ng ca ng c, in p xut hin gia hai cc ca
tip im khng ln hn in p nh mc ca ngun in cung cp.
Cng tc t AC3:
Cng tc t dng ng ngt ng c khng ng b rotor lng sc trong sut cc qu
trnh vn hnh thng thng.
Khi cc tip im cng tc t ng kn mch, hnh thnnh dng in khi ng, c gi
tr bng khang 5 n 7 ln gi tr dng in nh mc ca ng c. Khi cc tip im cng
tc t h mch, ngt dng in nh mc ca ng c, lc in p xut hin gia hai cc ca
tip im ch ln khong 20% in p nh mc ca ngun in cung cp.
V d nh: cc ng c lng sc thng dng: ng c thang my, bng chuyn, cn
cu, my nn, my iu ha nhit
Cng tc t AC4:
Cng tc t dng khi ng, phanh nhp nh, phanh ngcng c khng ng b rotor
lng sc.
Khi cc tip im cng tc t ng kn mch, ti dng in nh, c gi tr bng
khong 5 n 7 ln gi tr dng in nh mc ca ng c. Khi cc tip im cng tc t h
mch, ngt dng in ti gi tri ln tng t nh nu trn, lc in p xut hin gia
hai cc ca tip im ln bng mc in p nh mc ca ngun in cung cp.
Loi ny c s dng cho cc ng c khng ng b rotor lng sc trong my in,
my nng hng, trong cng nghip luyn kim
f) Cc ch s dng Cng tc t mt chiu ( tiu chun ca Php v Ty u) Cng tc
t DC1:
Cc cng tc t dng ng ct cho tt c cc ph ti mt chiu (DC load) c thi
hng (T = L/R) nh hn hay bng 1ms.DC1 c s dng cho cc h tiu th, ph ti
khng c tnh cm ng hoc tnh cm ng b, cc l in tr.
Cng tc t DC2:
Cc cng tc t mang k hiu DC2 c s dng ng ngt mch ng c mt chiu kch t
song song. Hng s thi gian ca mch ti khong 7,5 ms.Khi cc tip im ng
kn mch hnh thnh dng in khi ng, dng in ny c gi tr khong 2,5 ln dng
in nh mc ca ng c.
Khi tip im ca cng tc t ngt mch, ct dng in nh mc ng c; lc in p
xut hin gia hai cc ca tip im l hm s ph thuc theo sc phn in ca phn
ng ng c, s ngt mch xy ra nh nhng.
Cng tc t DC3:
Cc cng tc t mang k hiu ny c s dng trong cc trng hp khi ng, phanh
nhp nh, hay phanh ngc cc ng c mt chiu kch t song song. Thi hng ca
mch ti nh hn 2 ms.
Khi cc tip im ng kn mch hnh thnh dng in khi ng, dng in c gi tr
khong 2,5 ln dng in nh mc ca ng c.
Khi cc tip im ca cng tc t ngt mch, ct dng in c gi tr khong 2,5
ln gi tr dng in nh mc qua mch ca ng c, lc in p xut hin gia hai cc
ca tip im c th ln hn in p ngun cung cp. in p xut hin ln khi tc quay
ca ng c thp, sc phn in ca phn ng c gi tr thp, s ngt mch xy ra nng n
thc hin kh khn.
Cng tc t DC4:
Cc cng tc t mang k hiu ny c s dng ng ngt mch ph ti l ng c mt
chiu kch t ni tip. Thi hng ca mch ph ti khong 10ms.
Khi cc tip im ng kn mch hnh thnh dng in khi ng dng in ny c gi tr
khong 2,5 ln dng in nh mc ca ng c. Khi cc tip im ca cng tc t ngt
mch, ct dng in c gi tr khong 1/3 ln gi tr dng in nh mc qua mch ca
ng c; lc in p xut hin gia hai cc ca tip im khong 20% in p ngun cung
cp.
Cng tc t DC5:Cc cng tc t mang k hiu ny c s dng khi ng, phanh
ngc, o chiu quay ng c mt chiu kch t ni tip. Thi hng ca mch ph ti nh
hn hay bng 7,5 ms.Khi cc tip im ng kn mch hnh thnh dng in nh c gi
tr 2,5 ln dng in nh mc ca ng c.
Khi cc tip im ca cng tc t ngt mch, ct dng in c gi tr ln khong gi
tr dng in nh nu trn; lc in p xut hin gia hai cc ca tip im ln bng mc
in p ngun cung cp. S ngt mch xy ra kh khn.
9.2. Mt s mch iu khin ng c ng dng trong thc t9.2.1. Mt s k hiu
theo tiu chun JICSTTK hiu ngha
1CB ba pha
2CB mt pha
3Nt nhn thng ng
4Tip im thng h
5Tip im thng m
6Tip im thng ng
7Cun dy cng tc t
8Tip im ng lc ca cng tc t
9Tip im ng nhanh m chm ca timer
10Tip im ng chm m nhanh ca timer
9.2.2. Mt s mch iu khin ng c trong thc ta) Mch khi ng trc tip ng
c
Bt CB (Nhn nt Start, contactor M c in ( ng tip im duy tr M(3, 5)
( ng tip im chnh M mch ng lc ( cp in 3 pha cho ng c hot ng.
Nhn nt Stop ( contactor M mt in ( tip im chnh M mch ng lc m ra (
ng c ngng hot ng.
Khi qu ti relay nhit OL tc ng m tip im OL(4, 2), contactor M mt
in ( m tip im ng lc M( ng c ngng hot ng. b) Mch o chiu quay ng c
qua nt dng
- Bt CB (Nhn nt Start_F, mch 1(3(5 (F(6(4(2 khp kn ( contactor F
c in ( ng tip im duy tr F(3, 5) ( ng tip im chnh F mch ng lc ( cp
in 3 pha cho ng c hot ng quay theo chiu thun, ng thi tip im thng ng
F(8,4) m ra khng ch cun dy R (R khng c in khi nhn nt Start_R.
Nhn nt Stop ( dng chy thun, nhn nt Start_R, mch 1(3(7(R(8(4(2
khp kn ( contactor R c in ( ng tip im duy tr R(3, 7) ( ng tip im
chnh R mch ng lc ( cp in 3 pha cho ng c thay i th t 2 trong 3 pha(
ng c quay theo chiu nghch, ng thi tip im thng ng R(6,4) m ra khng
ch cun dy F (F khng c in khi nhn nt Start_F.
Nhn nt Stop( contactor F hoc R mt in ( tip im chnh F hoc R mch
ng lc m ra ( ng c ngng hot ng.
- Khi qu ti relay nhit OL tc ng m tip im OL(4, 2), contactor F
hoc R mt in ( m tip im ng lc F hoc R( ng c ngng hot ng.c) Mch o
chiu quay ng c trc tip
- Bt CB (Nhn nt Start_F, mch 1(3(5(7( F(6(4(2 khp kn ( contactor
F c in ( ng tip im duy tr F(5, 7) ( ng tip im chnh F mch ng lc ( cp
in 3 pha cho ng c hot ng quay theo chiu thun, ng thi tip im thng ng
F(8,4) m ra khng ch cun dy R (R khng c in khi nhn nt Start_R.
Nhn nt Start_R ( Start_R(3,5) m ra, Start_R (9,11) ng li, mch
1(3(9(11 ( R(8(4(2 khp kn ( contactor R c in ( ng tip im duy tr
R(9,11) ( ng tip im chnh R mch ng lc ( cp in 3 pha cho ng c thay i
th t 2 trong 3 pha( ng c quay theo chiu nghch, ng thi tip im thng
ng R(6,4) m ra khng ch cun dy F (F khng c in khi nhn nt
Start_F.
Nhn nt Stop( contactor F hoc R mt in ( tip im chnh F hoc R mch
ng lc m ra ( ng c ngng hot ng. Khi mun vn hnh ng c theo chiu ngc li
ta nhn Start_F.
- Khi qu ti relay nhit OL tc ng m tip im OL(4, 2), contactor F
hoc R mt in ( m tip im ng lc F hoc R( ng c ngng hot ng.
d) Mch khi ng sao/ tam gic
- Bt CB (Nhn nt Start, mch 1(3(5(M(4(2 v mch 1(3(5 (7(S(6(4(2
khp kn ( contactor M, S c in ( ng tip im duy tr M(3,5) ( ng tip im
chnh M, S mch ng lc ( cp in 3 pha cho ng c IM hot ng ch sao, ng thi
cun dy Timer T cng c in v bt u m thi gian, n vng sng bo ng c ang
khi ng ch Y.
Sau thi gian chnh nh, tip im thng ng m chm T(5,7) m ra, tip im
thng m ng chm T(5,9) ng li (S mt in, mch 1(3(5(9(D(8(4(2 khp kn (
contactor D c in ( ng tip im chnh D mch ng lc ( cc pha trong ng c c
ni vi nhau theo kiu tam gic ( ng c vn hnh theo ch tam gic. Cc tip
im thng ng D(6,4) v S(8,4) dng kha cho ln nhau khi chy sao hoc tam
gic, n xanh sng bo ng c ang vn hnh ch (.
Nhn nt Stop( contactor M mt in ( tip im chnh M mch ng lc m ra (
ng c ngng hot ng.
- Khi qu ti relay nhit OL tc ng m tip im OL(4,2) ( contactor M
mt in ( m tip im ng lc M ( ng c ngng hot ng, tip im OL(10,2) ng li
n sng bo qu ti.
Cu hi v bi tpCu 1: Trnh by nguyn l cu to, nguyn l hot ng v cch
chn cu ch?Cu 2: Trnh by cu to, nguyn l hot ng v cch chn cu dao?
Cu 3: Trnh by cu to, nguyn l hot ng ca CB
Cu 4: Trnh by cu to, nguyn l hot ng v cch chn cng tc t?Cu 5: Phn
loi cng tc t?
Cu 6: Mt l nung dng in 3 pha c cng sut 18KW cn bo v qu ti v ngn
mch bng cu ch. Ngun in 3 pha cung cp l 230V/400V ; dng in ngn mch
cho php i vi my bin p ngun l 10KA. Chn cu ch dng bo v cc s c nu
trn?
Cu 7: Chn cu dao dng ng ct cho ng c 1 pha c thng s sau: Pm=5HP;
Um = 220V; cos(m = 0,8; Kmm = 5.Cu 8: Chn cu dao dng ng ct cho 2 ng
c 3 pha c thng s sau:
- ng c 1: Pm = 5HP; Um = 380V; cos(m = 0,8; Kmm = 4.
- ng c 2: Pm =7, 5HP; Um = 380V; cos(m=0,85; Kmm = 5.Cu 9: May
bin ap 3 pha co cng sut S = 250kVA, in ap inh mc 22kV/0,4kV, PN =
0,18kW, P0 = 800W. Tinh chon dong in inh mc cho may ct phia ha ap
khi may bin ap lm vic ch nh mc. Cu 10: Yu cu chn CB cho mt t in
3pha ca mt ging ng gm 2 tng, mi tng 6 lp hc, din tch mi lp hc 80m2
. in p li 220V/380V, h s cng sut chung 0.8, sut ph ti trn n v din
tch P0=20w/m2 Cu 11: Chn cng tc t theo ti l ng c KB 3 pha rotor lng
sc 10HP, 220V, cos(=0.75, (=0.8, kmm = 4, vn hnh dng ng c bnh
thng.Cu 12: Mt l nung c cng sut 5KW, 1 pha 220V. (=0.8, chn cng tc
t ng ngt cho ti trn.
Cu 13: Chn cng tc t iu khin mt ng c khng ng b 3 pha r to lng sc
35kW/400V, vi ti AC-3, nhit mi trng 400C, h s cng sut 0.8, hiu sut
0.8. bn yu cu: lm vic 10 nm vi 365 ngy/nm, 24 gi/ngy v 12 ln khi ng
mt gi. Li in 220V/380V
1. Cn gt2. B phn tc ng3. Tip im4. Cc ni5. Lng kim6. Vt cn chnh7.
Cun ht8. B dp h quang
14
_1395294827.unknown
_1395294581.unknown
