24
LA VIEJA EUROPA Y EL MUNDO MODERNO  Jacques L e Gof 1994 Europa 7 Europa es an!"ua # $uura a %a &e'( Rec!)!* su no+)re ,ace &e!n!c!nco s!"%os # s!n e+)ar"o s!"ue ,a11an-ose en esa-o -e pro#eco( .Pue-e respon-er %a &!e/a Europa a %os -esa$0os -e% +un-o +o-erno .Es su e-a- $uene -e so%!-e' o causa -e $ra"!%!-a- .La &ue%&en capa' o !ncapa' sus ,erenc!as para a2r+arse en %a +o-ern!-a- Inerro"ue+os co+o ,!sor!a-ores a %a %ar"a -urac!*n( Europa ,ace su enra-a en %a ,!sor!a por %a puera -e %a +!o%o"0a( 3!/a -e A"enor re# -e 5en!c!a ,a)r0a s!-o rapa-a por 6eus +ea+or$osea-o en oro que %a %%e&o a 8rea -on-e -e sus a+ores con e% re# -e %os D!oses nac!* M!nos( La Europa as0 )au!'a-a por %os "e*"ra$os "r!e"os -e %a An!"e-a- nace en e% +!o en e% seno -e% esrao -e a%a cu%ura +:s an!"uo -e Occ!-ene %a cu%ura "r!e"a( Y s!n e+)ar"o %a "eo"ra$0a no !+pon0a %a !n-!&!-ua%!'ac!*n -e un con!nene Europa( E% -!)u/o -e sus cosas !-en!2ca a ;$r!ca o a %as A+<r!cas( Europa no es +as que %a puna -e% !n+enso con!nene as!:!co que por ano ,a)r0a que %%a+are euras!:!co( Pero .no aporan respuesa %os "r!e"os a una pre"una que se &o%&er: # se"u!r: s!en-o +a#or= cua%es son %os %!+!es -e Europa por e% Ese Las esepas -e %a acua% Rus!a %as a%as +eseas que separan Anao%!a -e %os &a%%es -e% Eu$raes # -e% >!"r!s son %a 'ona !n-ec!sa en que Europa sa%e -e As!a( Los "r!e"os !enen s!n e+)ar"o una conc!enc!a n0!-a -e %a opos!c!*n que e?!se enre %os -os con!nenes # sus ,a)!anes( @e"n sus eor0as que oor"an un pape% -eer+!nane a %a !nBuenc!a -e% c%!+a so)re %a naura%e'a $0s!ca # +ora% -e %os !n-!&!-uos # -e %as soc!e-a-es 9 co+o ,ar: Monesqu!eu en e% s!"%o CVIII e% ce%e)re +<-!co "r!e"o 3!p*craes que &!&!* a 2na%es -e% s!"%o & # pr!nc!p!os -e% IV anes -e %a era cr!s!ana es!+a que os europeos son &a%!enes pero )e%!cosos +!enras que %os as!:!cos son sa)!os cu%!&a-os pero s!n ner&!o %os europeos !enen en +uc,o %a %!)era- # es:n presos a )a!rse por e%%a su r<"!+en po%0!co pre$er!-o es %a -e+ocrac!a %os as!:!cos acepan $:c!%+ene %a ser&!-u+)re a ca+)!o -e %a prosper!-a- # -e %a ranqu!%!-a- se aco+o-an a re"0+enes -esp*!cos( Ese esque+a !-eo%*"!co que su)s!s!r: ,asa %as Luces # +:s a%%: .no es e% concepo +ar?!sa -e +o-o -e pro-ucc!*n as!:!co e% ,ere-ero -e %a eor0a -e% -espo!s+o as!:!coF reBe/a %a +ena%!-a- -e ,o+)res +arca-os por %a %uc,a -e %as c!u-a-es "r!e"as conra e% !+per!o persa pero o$rece a% nac!+!eno -e %a conc!enc!a europea %a !-ea -e+ocr:!ca( E% +un-o +o-erno ,a &ue%o a enconrar esa !-ea prec!sa-a # co+p%!ca-a por %a ,!sor!a %as nac!ones -e+ocr:!cas -e ,o# !enen oras -!+ens!ones que %a

La Vieja Europa y El Mundo Moderno

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 1/24

LA VIEJA EUROPA Y EL MUNDO MODERNO

 Jacques Le Gof 1994

Europa

7 Europa es an!"ua # $uura a %a &e'( Rec!)!* su no+)re ,ace &e!n!c!nco s!"%os# s!n e+)ar"o s!"ue ,a11an-ose en esa-o -e pro#eco( .Pue-e respon-er %a&!e/a Europa a %os -esa$0os -e% +un-o +o-erno .Es su e-a- $uene -e so%!-e'o causa -e $ra"!%!-a- .La &ue%&en capa' o !ncapa' sus ,erenc!as paraa2r+arse en %a +o-ern!-a- Inerro"ue+os co+o ,!sor!a-ores a %a %ar"a-urac!*n(

Europa ,ace su enra-a en %a ,!sor!a por %a puera -e %a +!o%o"0a( 3!/a -eA"enor re# -e 5en!c!a ,a)r0a s!-o rapa-a por 6eus +ea+or$osea-o en

oro que %a %%e&o a 8rea -on-e -e sus a+ores con e% re# -e %os D!oses nac!*M!nos( La Europa as0 )au!'a-a por %os "e*"ra$os "r!e"os -e %a An!"e-a- naceen e% +!o en e% seno -e% esrao -e a%a cu%ura +:s an!"uo -e Occ!-ene %acu%ura "r!e"a( Y s!n e+)ar"o %a "eo"ra$0a no !+pon0a %a !n-!&!-ua%!'ac!*n -e uncon!nene Europa( E% -!)u/o -e sus cosas !-en!2ca a ;$r!ca o a %as A+<r!cas(Europa no es +as que %a puna -e% !n+enso con!nene as!:!co que por ano,a)r0a que %%a+are euras!:!co( Pero .no aporan respuesa %os "r!e"os a unapre"una que se &o%&er: # se"u!r: s!en-o +a#or= cua%es son %os %!+!es -eEuropa por e% Ese Las esepas -e %a acua% Rus!a %as a%as +eseas queseparan Anao%!a -e %os &a%%es -e% Eu$raes # -e% >!"r!s son %a 'ona !n-ec!sa enque Europa sa%e -e As!a(

Los "r!e"os !enen s!n e+)ar"o una conc!enc!a n0!-a -e %a opos!c!*n que e?!seenre %os -os con!nenes # sus ,a)!anes( @e"n sus eor0as que oor"an unpape% -eer+!nane a %a !nBuenc!a -e% c%!+a so)re %a naura%e'a $0s!ca # +ora%-e %os !n-!&!-uos # -e %as soc!e-a-es 9 co+o ,ar: Monesqu!eu en e% s!"%oCVIII e% ce%e)re +<-!co "r!e"o 3!p*craes que &!&!* a 2na%es -e% s!"%o & #pr!nc!p!os -e% IV anes -e %a era cr!s!ana es!+a que os europeos son &a%!enespero )e%!cosos +!enras que %os as!:!cos son sa)!os cu%!&a-os pero s!nner&!o %os europeos !enen en +uc,o %a %!)era- # es:n presos a )a!rse pore%%a su r<"!+en po%0!co pre$er!-o es %a -e+ocrac!a %os as!:!cos acepan

$:c!%+ene %a ser&!-u+)re a ca+)!o -e %a prosper!-a- # -e %a ranqu!%!-a- seaco+o-an a re"0+enes -esp*!cos( Ese esque+a !-eo%*"!co que su)s!s!r:,asa %as Luces # +:s a%%: .no es e% concepo +ar?!sa -e +o-o -e pro-ucc!*nas!:!co e% ,ere-ero -e %a eor0a -e% -espo!s+o as!:!coF reBe/a %a +ena%!-a--e ,o+)res +arca-os por %a %uc,a -e %as c!u-a-es "r!e"as conra e% !+per!opersa pero o$rece a% nac!+!eno -e %a conc!enc!a europea %a !-ea -e+ocr:!ca(E% +un-o +o-erno ,a &ue%o a enconrar esa !-ea prec!sa-a # co+p%!ca-a por%a ,!sor!a %as nac!ones -e+ocr:!cas -e ,o# !enen oras -!+ens!ones que %a

Page 2: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 2/24

Aenas an!"ua pero no ,an se"u!-o s!en-o P%a*n # Ar!s*e%es $uenes -e %areBe?!*n europea so)re %a -e+ocrac!a

1 De ese +o-o a%"unos e+as +a#ores -e %a ,!sor!a -e Europa es:np%anea-os -es-e %a An!"e-a- "r!e"a( Aunque +o-!2ca-os por %a ,!sor!apo%0!ca %os -aos "eo"r:2cos s!e+pre $un-a+ena%es s!"uen p%anean-o %a+!s+a pre"una= .que $roneras !ene Europa por e% Ese La c!&!%!'ac!*n "r!e"apropuso &a%ores $un-a+ena%es que en %a acua%!-a- s!"uen s!en-o!nsru+enos !ne%ecua%es # <!cos para %os europeos= %a !-ea -e naura%e'a %a!-ea -e ra'*n %a !-ea -e c!enc!a %a !-ea -e %!)era- # so)re o-o a% &e' e%concepo -e -u-a # su prac!ca( .No ,a s!-o e% esp0r!u cr0!co una -e %as,erra+!enas esenc!a%es -e% pensa+!eno # -e %a acc!*n -e %os europeos # nos!"ue s!en-o en %a acua%!-a- una -e sus "ran-es )a'as $rene a% r!ua%!s+o o a%$un-a+ena%!s+o -e oros pensa+!enos que no ,an sa)!-o aco"er %a -u-a+e*-!ca

E1 I+per!o ro+ano parece seHa%ar un -es%!' -e Europa( @e cenra en e%Me-!err:neo en"%o)a a+p%!as porc!ones -e ;$r!ca # -e As!a pero su cenro esIa%!a pa0s europe0s+o( 8ons!"ue penerar con su c!&!%!'ac!*n un!ar!a ena+p%!as re"!ones= Poru"a% EspaHa Nore -e In"%aerra 11 Ga%!a &a%%e -e% R!n,asa Maasr!que &a%%e -e% Danu)!o ,asa Aqu!ncu+ en %as pueras -e %a acua%u-apes( La ,ue%%a ro+ana s!"ue s!en-o &!s!)%e en +uc,as c!u-a-es europeasporque esa ,ue%%a es so)re o-o ur)ana( E1 I+per!o ro+ano -!$un-e una %en"uaque -ar: nac!+!eno a% con/uno -e %as %en"uas ro+:n!cas # que aun per&!&een %a acua%!-a- # que ,e+os -e esperar que s!"a per&!&!en-o una %en"uaeuropea -e cu%ura e% %a0n( Respean-o a %as nac!ones %es oor"a e% 0u%o -eque es:n or"u%%osos -e c!u-a-ano ro+ano en !e+pos -e% e+pera-or8araca%%a a pr!nc!p!os -e% s!"%o VI -e %a era cr!s!ana( Un san Pa)%o que #a se)ene2c!a)a -e ese !u%o se sen0a con !"ua% or"u%%o /u-0o # ro+ano( E1 I+per!oro+ano -!$un-e en esa Europa que &a -e Escoc!a a @!c!%!a # -e Ga%!c!a a %a$uura 3un"r0a ,:)!os que se"u!+os enconran-o en %as cosu+)reseuropeas #a se rae -e una a%a cu%ura )asa-a en e% escr!o e% %!)ro # %aescue%a o en prac!cas co!-!anas( Los europeos consu+en &!no +as a%%: -e %asre"!ones que %o pro-ucen u!%!'an %a p!e-ra # e% %a-r!%%o co+o sucesores -eaque%%os a%)aH!%es # -e aque%%os arqu!ecos que $ueron %os ro+anos o !nc%uso,acen un uso pu)%!co # sonoro -e %a pa%a)ra 1 que en %as -!&ersas %en"uas -eEuropa pro&oca e% nac!+!eno cas! por o-as pares -e %os ora-ores # se

e?presa +e-!ane una re*r!ca(

Pero )a/o una aparene un!-a- e% I+per!o ro+ano creo un "ran +uro e% quesepara e% Occ!-ene %a!no # e% Or!ene "r!e"o(

En Occ!-ene e% I+per!o ro+ano no so)re&!&!* a %a !n&as!*n e !nsa%ac!*n -epo)%ac!ones so)re o-o "er+:n!cas proce-enes -e +:s a%%: -e% %!+es %a %0nea+!%!ar -e -e$ensa conra %os n*+a-as cu#a !+poenc!a +uesra que o-a

Page 3: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 3/24

+ura%%a es !ncapa' -e -eener e% +o&!+!eno -e %a ,!sor!a # que %os con/unospo%0!cos # cu%ura%es que se enc!erran ras esas +ura%%as %o n!co que ,acen ese?ponerse +e/or a %a !rrupc!*n -e aque%%os a %os que no ,an sa)!-o aco"er n!!ne"rar( E1 ,un-!+!eno -e% I+per!o ro+ano a+)!<n se -e)e a %aesrucurac!*n -e una econo+0a +onear!a -e %ar"o ra-!o -e acc!*n a%

-esarro%%o -e una cr!s!s ur)ana a %a $ra"+enac!*n -e %a econo+0a en re"!onesrura%!'a-as a %a pauper!'ac!*n -e %as +asas # a %a cr!s!s -e %os &a%ores 1K -e%+un-o pa"ano( La pre2"urac!*n -e Europa que $ue e% I+per!o ro+ano -eOcc!-ene a+)!<n pone -e +an!2eso %a neces!-a- que !ene un con/unopo%0!co # cu%ura% -e +anener &!&as # /unas una econo+0a # una +one-ac!u-a-es !nno&a-oras po)%ac!ones que escapan a %a +!ser!a # &a%ores capaces-e !nsp!rar una $e # -e esc%arecer %a acc!*n(

La "ran no&e-a- re%!"!osa e !-eo%*"!ca -e %a Europa occ!-ena% a par!r -e% s!"%oIV es e% cr!s!an!s+o( Mu# prono ese cr!s!an!s+o se esc!n-e en un cr!s!an!s+o%a!no a% Oese # "r!e"o a% Ese ,ec,o que pro$un-!'a %a opos!c!*n enre %a

pare %a!na # %a pare "r!e"a -e% I+per!o ro+ano( Esos -os cr!s!an!s+os s!"uena%e/:n-ose ca-a &e' +as uno -e oro # crean una $ronera cu%ura% -e %ar"a-urac!*n que &en-r:n a en-urecer %as $roneras po%0!cas -es-e Escan-!na&!a a8roac!a -e un %a-o en"%o)an-o a ):%!cos po%acos c,ecos es%o&acos,n"aros # es%o&enos -es-e Rus!a a Grec!a -e oro( Un aspeco -e esa $ronerao$rece ,o# una !+a"en so)reco"e-ora= e% $oso pasa enre %a 8roac!a ro+anaca*%!ca por e% Oese # %o que ser: %a @er)!a oro-o?a 14 por e% Ese( Esa$ronera que sanc!ona en 14 e% c!s+a -e Or!ene que susrae -e +o-o-e2n!!&o %a I"%es!a "r!e"a a% Papa-o ro+ano separa %a cr!s!an-a- occ!-ena%-e !'anc!o # -e% +un-o es%a&o oro-o?o( En e% Ese &a a oponer un +un-o

)!'an!no $asuoso conser&a-or -e %as ,erenc!as an!"uas +as -e)!%!a-o ca-a&e' por %a e?p%oac!*n econ*+!ca -e %os occ!-ena%es +en"ua-o por e% a&anceurco ,asa su ca0-a en 14K un +un-o en que e% re# e% as!%eus acu+u%a unpo-er !+per!a% # un po-er pon!2c!o # un +un-o ruso que &ac!%a enre e%+o-e%o occ!-ena% # %os arac!&os -e% or!ene as!:!co # en e% Oese un +un-o-!&!-!-o )ar)ar!'a-o +a% un!2ca-o por -os ca)e'as e% Papa # e% E+pera-orpero que &a a conocer un e?raor-!nar!o -esarro%%o econ*+!co po%0!co #cu%ura% # a e+pren-er una e?pans!*n ca-a &e' +as conqu!sa-ora %acr!s!an-a- %a!na( Esa cr!s!an-a- es %a Europa +e-!e&a%( Los pue)%os!nsa%a-os en e% I+per!o ro+ano $or+an con %as po)%ac!ones que &!&0an en <%esa-os puesos )a/o %a auor!-a- -e un /e$e conqu!sa-or que o+a e% !u%o -e

re# e !nsaura una -!nas0a re!nane= %os "o-os # %ue"o %os %o+)ar-os en Ia%!a%os &!s!"o-os en Aqu!an!a # en 1 EspaHa %os $rancos en %a Ga%!a %osan"%osa/ones en %a +u%!p%!c!-a- -e pequeHos re!nos en Gran reaHa(

De ese +o-o se -!)u/a un pr!+er es)o'o -e Europa so)re una -o)%e )ase= %aco+un!ar!a -e %a cr!s!an-a- +o-e%a-a por %a re%!"!*n # %a cu%ura # ora-!&ers!2ca-a -e %os -!s!nos re!nos $un-a-os so)re ra-!c!ones <n!cas!+pora-as o p%ur!cu%ura%es an!"uas "er+anos # "a%orro+anos por e/e+p%o

Page 4: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 4/24

en %a Ga%!aF( Esa es %a pre2"urac!*n -e %a Europa -e %as nac!ones porque -es-esus or0"enes Europa +uesra que -e %a -!&ers!-a- -e nac!ones pue-e ,acerse%a un!-a-= nac!ones # un!-a- europea es:n re%ac!ona-as(

E% cr!s!an!s+o +arca per$eca+ene su !nBuenc!a so)re o-o porque a+)!<nse ra-uce en %as !ns!uc!ones !+pon!en-o a% con/uno -e %os esa-oscr!s!anos una -o)%e re-= %a re- -e %as -!*ces!s # %ue"o -e %as parroqu!as # %are- -e% +un-o +on:s!co -on-e a pr!nc!p!os -e% 1 s!"%o IC r!un$a una +!s+are"%a %a -e @an en!o( En %os s!"%os s!"u!enes e% +onaqu!s+o )ene-!c!no ,a-e acosu+)rar a %os europeos a unas prac!cas -e% !e+po que o-a&0aper&!&en en %a "es!*n acua% -e% !e+po( En pr!+er %u"ar %a "ran -!&!s!*n enreun !e+po para %a orac!*n # un !e+po para e% ra)a/o que !nro-uce una-!&!s!*n enre %o que se"u!r: s!en-o # se a2r+ara co+o un !e+po para e%ra)a/o # %o que e&o%uc!onara ,ac!a un !e+po para e% reposo para e% oc!o # %a2esa( Esos son por oro %a-o %os pr!+eros s!"nos sonoros -e% !e+po que se!+ponen a o-os= e% son!-o -e %as ca+panas anepasa-os -e% re%o/ par%ane(

Es por u%!+o %a -!&!s!*n re"u%ar -e% !e+po -e %os +on/es se"n %as ,orascan*n!cas -e% -0a # -e %a noc,e or"an!'ac!*n -e% !e+po !n-!&!-ua% # co%ec!&oque ser: sus!u!-o por un e+p%eo -e% !e+po -e %os )ur"ueses # -e %osco+erc!anes a par!r -e %os s!"%os CIV # CV enseHan-o a %os europeos %os)ene2c!os -e una "es!*n rac!ona% -e% !e+po )a'a econ*+!ca # +ora% queser: pro&ec,osa para Europa a pesar -e que %os po-eres so)eranos!n-usr!a%es )urocr:!cosF a)usen -e su po-er so)re e% !e+po(

17 De esa reor"an!'ac!*n -e% I+per!o ro+ano -e Occ!-ene e+er"en -os$en*+enos cap!a%es(

E% pr!+ero es e% rec,a'o -e un po-er eocr:!co a -!$erenc!a -e% Or!ene)!'an!no( En Occ!-ene e% po-er re%!"!oso correspon-e a %a I"%es!a # a% papa e%po%0!co a% re#( E1 precepo e&an"<%!co re"u%a %a -ua%!-a- -e po-eres= Da- a%8esar %o que es -e% 8esar( Europa &a a escapar a% +ono%!!s+o eocr:!coque para%!'o a !'anc!o # so)re o-o a% Is%a+ -espu<s -e ,a)er $a&orec!-o sue?pans!*n(

E% se"un-o es %a +e'c%a <n!ca que resu%a -e %a creac!*n -e %a 8r!s!an-a- # -e%os re!nos cr!s!anos= a %os ce%as "er+anos "a%oro+anos an"%oro+anos!a%oro+anos !)eroro+anos # /u-0os se +e'c%aron nor+an-os es%a&os,n"aros # ;ra)es +e-!ane acu%urac!ones que anunc!an %o que ser: unaEuropa a)!era a %as o%as -e !n+!"rac!*n= una Europa -e %a -!&ers!-a- cu%ura% #-e% +es!'a/e( @!n e+)ar"o en %a EspaHa &!s!"o-a aparece uno -e %os-e+on!os +a%os -e Europa e% an!se+!!s+o(

1 En -os ocas!ones se pro-uce un es$uer'o -e un!2cac!*n po%0!ca -e %a8r!s!an-a- occ!-ena% en $or+a -e un !+per!o !n-epen-!ene -e% I+per!o

Page 5: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 5/24

"r!e"o )!'an!no= con 8ar%o+a"no corona-o e+pera-or en Ro+a en e% ano # con Oon I a+)!<n corona-o por e% papa en Ro+a en e% ano 9( Esaresurrecc!*n !+per!a% -!o or!"en a una !ns!uc!*n +:s e*r!ca # s!+)*%!ca querea% e% @acro I+per!o ro+ano -e nac!*n "er+:n!ca cu#a cap!a% !-ea% era Ro+apero -e %a que prono se e+anc!paron sa%&o A%e+an!a o-os %os pa0ses

!nc%u!-a Ia%!a cu#a su)or-!nac!*n a% po-er !+per!a% a%e+:n $ue %a +a#or0a -e%as &eces e*r!co( E% I+per!o ,a)!ua%+ene $ue una $or+a &ac0a en %a Europa+e-!e&a% # -!spu:n-ose %a supre+ac0a -e% po-er esp!r!ua% so)re e% po-ere+pora% o a %a !n&ersa e% Papa # e% E+pera-or se a"oaron en &anosconB!cos que-an-o a% +ar"en -e %a &er-a-era e&o%uc!*n po%0!ca -e Europa %a-e %a "<nes!s -e %os esa-os +o-ernos nac!ona%es a par!r -e% s!"%o CIII(

Los reparos -e% !+per!o caro%!n"!o en e% s!"%o IC ,a)0an !n!c!a-o una -!&!s!*n+a#or -e %a Europa con!nena%= e% re!no occ!-ena% -e %os 19 $rancos %a $uura5ranc!aF # e% re!no or!ena% -e %os $rancos %a $uura A%e+an!aF( Pero ,a)0an,ec,o pesar so)re Ia%!a una -o+!nac!*n parc!a% por pare -e %os a%e+anes que

co+)!n:n-ose con e% esa-o pon!2c!o !)a a !+pe-!r %a un!-a- !a%!ana ,asa e%s!"%o CIC( Enre 5ranc!a # A%e+an!a una 'ona !n-ec!sa )au!'a-a a% pr!nc!p!oco+o Loar!n"!a no apa para rans$or+arse en esa-o !)a a cons!u!r unerreno -e en$rena+!enos p%ur!secu%ares enre $ranceses # a%e+anes(

@!n e+)ar"o a pr!nc!p!os -e% s!"%o VIII %a "ran o%ea-a -e %a conqu!sa :ra)ea%can'a a %a Europa occ!-ena%( @! %a !+p%anac!*n +usu%+ana es -<)!% #e$0+era en Pro&en'a # +:s !+porane # -ura-era pero a pesar -e o-o%!+!a-a en @!c!%!a su+er"e a %a +a#or pare -e EspaHa anes -e que en e%s!"%o CII # so)re o-o en e% CIII %os pequeHos re!nos cr!s!anos -e% nore -e %apen0nsu%a 8as!%%a Le*n Na&arra Asur!as Ga%!c!a # Ara"*n o)%!"uen areroce-er %ena+ene a% pr!nc!p!o # %ue"o r:p!-a+ene a %os +usu%+anes-urane %a Reconqu!sa( Pero no ser: ,asa 149 cuan-o %a EspaHa cr!s!ana un!2ca-a por %a un!*n -e 8as!%%a # Ara"*n e?pu%se -e2n!!&a+ene a %os+usu%+anes -e su u%!+o re-uco e% pequeHo re!no -e Grana-a(

E1 ep!so-!o -e% I+per!o caro%!n"!o no es +as que un a&aar -e %a consrucc!*neuropea pero %os resu%a-os -e su reparo ras e% raa-o -e Ver-n 4KF # susrec!2cac!ones acenan %a pre2"urac!*n -e una Europa po%0!ca an car"a-a -e<?!os co+o -e conB!cos( La pare/a 5ranc!a A%e+an!a se prec!sa en eseep!so-!o pero %a !nesa)%e Loar!n"!a se !nro-uce en <% co+o una e+!)%e

+an'ana -e %a -!scor-!a( Por su %a-o Ia%!a 2"ura en ese a&aar so)re o-oco+o una presa que A%e+an!a en %a E-a- Me-!a 5ranc!a en e% Renac!+!eno #%os "ran-es esa-os europeos ,asa e% s!"%o CD= co-!c!aran a+)!<n para+a#or -es"rac!a -e Europa(

Page 6: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 6/24

Esos raa-os -e reparo -e% s!"%o IC esc%arecen s!n e+)ar"o un -ao$un-a+ena% -e Europa= puna occ!-ena% -e% con!nene euras!:!co %os-!$erenes !pos -e sue%os -e econo+0as # -e c!&!%!'ac!ones con&er"en en e%%apor )an-as 1 esca%ona-as -e nore a sur( Los esa-os crea-os por %oscaro%!n"!os se es$uer'an por ener en un core &er!ca% un ro'o -e ca-a

)an-a( Esa -!&ers!-a- "eo"r:2co ,!s*r!ca e?!"e para ser respea-aconsrucc!ones co+p%e+enar!as # ar+on!osas que preser&en %a persona%!-a- #%a r!que'a -e ca-a una( Por -es"rac!a n! 8ar%o+a"no n! 8ar%os V n! Lu!s CIV n!%a Re&o%uc!*n 5rancesa n! Napo%e*n co+pren-!eron eso(

Para-*/!ca+ene %a E-a- Me-!a cuan-o Europa se $or+a es e% per!o-o en quecas! -esaparece esa pa%a)ra # en que sus raros e+p%eos apenas son ora cosaque una e?pres!*n "eo"r:2ca( Un cron!sa -e% s!"%o VIII a% ,a)%ar -e %a &!cor!a-e 8ar%os Mare% en Po!!ers en e% aHo 7K -!ce s!n e+)ar"o que ,a en$rena-oa %os +usu%+anes con %os europeos( Pero %os <r+!nos +:s $recuene+eneu!%!'a-os para e% con/uno europeo son 8r!s!an-a- -e un %a-o Occ!-ene -e%

oro(

@!n e+)ar"o Europa se es)o'a)a po%0!ca # cu%ura%+ene en su -esarro%%o!nerno # a% conaco -e a-&ersar!os # co+pe!-ores( I"ua% que para %osconB!cos !nernos en Europa en "enera% no se &e ora cosa queen$rena+!enos en esos conacos( @e &e a% Is%a+ ,acer -e EspaHa %apro%on"ac!*n -e% +un-o +usu%+:n as!a!coa$r!cano # a %os urcos co-!c!ar-es-e e% s!"%o CV un ro'o -e Europa en su e?re+!-a- sur or!ena%( Pero no ,a#que o%&!-ar que sus conacos )a/o una $or+a pac!2ca que a+)!<n e?!s!*apro&ec,aron a Europa( Por EspaHa # por @!c!%!a %%e"aron a Europa en %a E-a-Me-!a %as <cn!cas %as c!enc!as # %a 2%oso$0a que %os ;ra)es ,a)0an ,ere-a-o -e%os "r!e"os -e %os !n-!os -e %os !ran0es -e %os e"!pc!os # -e %os /u-0os( >a%esaporac!ones per+!!eron a %a Europa occ!-ena% que supo as!+!%ar%asa-apar%as # recrear%as ano sacar -e s0 +!s+a oros recursos co+o rea%!'ar e%e?raor-!nar!o -esarro%%o +e-!e&a% que %e ,!'o so)repasar e% po-er e !"ua%ar %ac!&!%!'ac!*n -e %as "ran-es :reas po%0!cocu%ura%es c,!nas !n-!as +usu%+anas# )!'an!nas(

La E-a- Me-!a equ!po a Europa( @e +osr* conqu!sa-ora e !nno&a-ora en e%ca+po -e %a ecno%o"0a supo ane o-o +e/orar # -!$un-!r K <cn!cas que #ae?!s0an anes( Aunque es e?a"era-o ,a)%ar -e re&o%uc!*n ecno%*"!ca ,u)o

una $uere ace%erac!*n -e% pro"reso ecno%*"!co +u# %eno ,asa enonces( LaE-a- Me-!a s!"ue s!en-o un +un-o -e +a-era pero au+enocons!-era)%e+ene e% e+p%eo -e %a p!e-ra # -e% ,!erro( A par!r -e% s!"%o CIIIe+pe'* a e?p%oar +!nas -e ,!erro -e p%o+o -e co)re # -e ,u%%a( Des-e e%puno -e &!sa -e %as $uenes -e ener"0a e% $en*+eno esenc!a% es %a -!$us!*ncons!-era)%e -e% +o%!no -e a"ua ano en e% ca+po co+o en %a c!u-a- en susap%!cac!ones para uso !n-usr!a% +o%!no -e ,!erro -e prensa -e core'a -ecer&e'a -e pape% ec( # %a s!erra ,!-r:u%!caF para conc%u!r a 2na%es -e% s!"%o C

Page 7: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 7/24

con %a apar!c!*n -e% +o%!no -e &!eno( E1 +o%!no se con&!r!* en una &er-a-era+:qu!na(

Los ranspores erresres $ueron +e/ora-os "rac!as a% arre"%o # e%

+anen!+!eno -e ruas as0 co+o a %a consrucc!*n -e carreas +:s "ran-es #s*%!-as %a -!spos!c!*n -e %os arreos -e %as )es!as -e car"a %a +e/or proecc!*n-e %os +erca-eres # -e %os con&o#es co+erc!a%es %a consrucc!*n -e puenes #%a aperura -e &0as nue&as 4 %a +as ce%e)re -e %as cua%es $ue %a &0a a%pesre-e% Goar-o en e% s!"%o CIII(

M:s !+poranes $ueron o-a&0a %os pro"resos en e% erreno +ar0!+o so)reo-o a par!r -e% s!"%o CIII= consrucc!ones -e na&0os -e +a#or one%a/e na&es+e-!err:neas co""es ,anse:!casF sus!uc!*n -e% "o)erna%%e %aera% por e%"o)erna%%e -e co-ase +:s +*&!% # -e +an!o)ra +:s se"ura +e/or &e%a+en-!$us!*n -e %a &e%a %a!naF per$ecc!ona+!eno -e% asro%a)!o # -e %as +e-!-asasron*+!cas -!$us!*n -e %a )r/u%a esa)%ec!+!eno -e +apas +:s correcos(A1 a%)a -e% s!"%o CVI Europa posee %os +e-!os <cn!cos para -escu)r!r #conqu!sar e% +un-o( >a+)!<n 8,!na %os en!a pero a% conrar!o -e Europa no%os u!%!'*( Las ra'ones -e esa -!$erenc!a -e co+pora+!eno -e)en )uscarses!n -u-a en e% erreno -e %a cu%ura # -e %as +ena%!-a-es en una +enor&!ncu%ac!*n r!ua% -e %os europeos a %a ra-!c!*n # en una +a#or +o&!%!-a-soc!a%( En e$eco es noa)%e que %as !nno&ac!ones ecno%*"!cas pare'can ,a)ers!-o cosa ano -e %as co+un!-a-es re%!"!osas co+o -e %as co+un!-a-es %a!casano -e %os seHores co+o -e %os ca+pes!nos ano -e %as co+un!-a-esa%-eanas o ur)anas co+o -e %os !n-!&!-uos(

En e% erreno a"r0co%a %os pro"resos cons!s!eron so)re o-o en e% +a#ore+p%eo -e% ,!erro para %as ,erra+!enas en %a -!$us!*n -e nue&os!nsru+enos= e% ara-o -e rue-a # -e &ere-era -!s!+<r!ca # %a rasra en %au!%!'ac!*n -e un s!se+a -e unc!+!eno por %os ,o+)ros que no co+pr!+0a e%pec,o -e )ue#es # ca)a%%os en %os %enos pro"resos -e %a roac!*n r!ena% -ecu%!&os que per+!0a un !ncre+eno -e %a super2c!e cu%!&a-a # %a !nro-ucc!*n-e cu%!&os ro)a-os cerea%es -e pr!+a&era p%anas $orra/eras o -e uso!n-usr!a%F( La reapar!c!*n en %os s!"%os CIICIV -e raa-os -e a"r!cu%ura+an!2esa %a en-enc!a a &o%&er +:s rac!ona% # +:s cu%a %a e?p%oac!*na"r0co%a( En e% erreno aresana% e !n-usr!a% a% %a-o -e% +o%!no %a !nno&ac!*n+a#or se pro-uce en e% erreno e?!% con e% )as!-or &er!ca% -e pe-a%es # e%orno( En %a consrucc!*n se per$ecc!onan %os aparaos -e e%e&ac!*n # se &eaparecer %a carre!%%a( En e% s!"%o CV e% -esarro%%o -e %a ar!%%er0a que aparece ene% are +!%!ar prop!na un %a!"a'o a %a +ea%ur"!a so)re o-o en Lo+)ar-!a# en c!eras re"!ones a%e+anas= %a +ea%ur"!a era -es-e ,ac!a !e+po unerreno -e ra-!c!*n "er+:n!ca( De ese +o-o pue-e +an!$esarse un noa)%ecrec!+!eno econ*+!co ano en e% espac!o en que se conqu!san nue&as !erras

Page 8: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 8/24

+e-!ane a+p%!as rourac!ones # -on-e nace en una co+)!nac!*n -e ruas+ar0!+as # erresres una Qe%!rsc,$ europea -o+!na-a por %os !a%!anos #%os ,anseaas co+o en e% au+eno -e %os ren-!+!enos # e% -escenso -e %os!e+pos -e ra#ecos(

Ese -esarro%%o econ*+!co se apo#a en una -o)%e re- -e +erca-os %oca%es # -e"ran-es $er!as %as +:s !+poranes enre %os s!"%os CII # CIV son %as $er!as -e8,a+paHa( A pesar -e %os pro"resos en %as prac!cas +onear!as conro% -e %as+one-as por %as c!u-a-es # %os pr0nc!pes creac!*n -e un co+erc!o a% por+a#or a-apa-o a %os nue&os raos co+erc!a%es +u%!p%!cac!*n -e ca+)!sas #apar!c!*n -e )anqueros pr!+ero en Ia%!a %ue"o en e% @ur -e A%e+an!aF %a+u%!p%!c!-a- -e %as +one-as # %a co+p%e/!-a- -e %os ca+)!os es un cue%%o -e)oe%%a que pone -e 7 +an!2eso %a !+poranc!a -e una un!2cac!*n +onear!apara e% pro"reso -e una un!-a- europea(

8uaro aspecos "enera%es -e %a soc!e-a- # -e %a c!&!%!'ac!*n +e-!e&a% ,an+arca-o a Europa con una $uere !nBuenc!a que ,asa %a acua%!-a- ,apro-uc!-o una ,erenc!a pos!!&a por re"%a "enera%(

1F La ra-!c!*n rura% es %a pr!+era pero a% &e' sea -e -o)%e 2%o( En e$eco en%a E-a- Me-!a %a !erra es %a )ase $un-a+ena% -e %a econo+0a -e% po-er # -e%pres!"!o # esa e+!nenc!a -e %a !erra -e% prop!ear!o -e% sue%o # -e%ca+pes!no s!"ue conser&an-o ,o# un po-er s!+)*%!co cu#a $uer'a que &ue%&epar!cu%ar+ene esp!nosos %os pro)%e+as a"r0co%as -e %a co+un!-a- o-a&0apo-e+os &er( E1 oro $un-a+eno -e% s!se+a $eu-a% europeo son %as

re%ac!ones enre %os ,o+)res # en par!cu%ar %a 2-e%!-a-( @!"ue s!en-o a%"unas&eces para%!'a-ora pero en %a +a#or0a -e %os casos -!na+!'a-ora uno -e %ose%e+enos esenc!a%es -e %as +ena%!-a-es # -e %os co+pora+!enos europeos(

F >ras %a "ran o%ea-a -e cr!s!an!'ac!*n -e %a A%a E-a- Me-!a a par!r -e% s!"%oC se pro-u/o una se"un-a o%ea-a( Pro&oca so)re o-o %a enra-a -e -osnue&os "ran-es "rupos -e europeos %os escan-!na&os # %os es%a&os en %a8r!s!an-a- # en Europa porque enonces %as -os son %a +!s+a cosa( Ya sea+e-!ane acu%urac!ones ar+*n!cas #a en +e-!o -e conB!cos cu%ura%es +as o+enos a"u-os por e/e+p%o enre !n"%eses "a%eses e !r%an-eses o escoceses

enre a%e+anes # es%a&os se perc!)e %a or!"!na%!-a- # %a !+poranc!a -e %asnac!ones europeas per!$<r!cas( En %a Europa +e-!e&a% se pro-ucen re%ac!onescenroper!$er!a cu#o )uen $unc!ona+!eno es una -e %as con-!c!ones -e <?!o-e %a co+un!-a- europea(

KF La Europa +e-!e&a% se a2r+a a+)!<n co+o -!&ers!-a-( Es -!&ersa pore/e+p%o en e% p%ano po%0!co( Juno a esa-os cenra%!'a-os cu#os +e/orese/e+p%os son In"%aerra 5ranc!a # EspaHa %as c!u-a-esesa-o -e A%e+an!a #

Page 9: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 9/24

so)re o-o -e Ia%!a o$recen oros +o-e%os -e co+un!-a- po%0!ca econ*+!ca #cu%ura% europea( 3a# casos +:s or!"!na%es o-a&0a co+o e% 9 -e %a8on$e-erac!*n ,e%&<!ca cons!u!-a a par!r -e res canones que se un!eronen 19 +e-!ane una a%!an'a perpeua= Ur! @c,#' # Unera%-( Es!+porane e% pape% -e %os su!'os en Europa= a-e+:s -e ese +o-e%o po%0!co

or!"!na% -e asoc!ac!*n &o%unar!a -e c<%u%as err!or!a%es %os su!'os conro%anuna "ran pare -e %os pasos a%pesres que per+!en %a co+un!cac!*n -e %aEuropa -e% @ur # -e %a Europa -e% Nore enre s0 aunque a par!r -e% s!"%o CIVe?!sa una rua +ar0!+a re"u%ar enre Ia%!a In"%aerra # 5%an-es( A2r+an %apresenc!a -e +onaHeses en Europa # proporc!onan so%-a-os +ercenar!os a %osesa-os europeos( Para prose"u!r con su pape% # con su po-er %es )asaracon&er!rse en e% s!"%o CC en po-erosos # -!screos )anqueros(

4F La Europa +e-!e&a% !n&ena a+)!<n nue&os +o-e%os cu%ura%es -!$erenes-e% ,<roe "uerrero # -e% ora-or -e %a An!"e-a-( E% pr!+ero es %a e?pres!*n -e%a nue&a re%!"!*n e% cr!s!an!s+o( Es e% +o-e%o -e% sano( Inc%uso cuan-o %a

E-a- Me-!a se a%e/e e !nc%uso cuan-o %os !-ea%es re%!"!osos se -!$u+!nen e%sano se"u!r: K esan-o presene para %os europeos presene en e% are # en%a %!eraura presene en una !-ea -e per$ecc!*n ,u+ana ,a)r: sanos %a!cosFpresene "rac!as a% ca%en-ar!o -e 2esas # a %a co%ecc!*n -e no+)res ques!"uen %%e&an-o +uc,os europeos( Oro +o-e%o ese %a!co es e% -e %a cores0a(E1 ,o+)re cores no es so%o un "uerrero que rea%!'a proe'as es a+)!<n un,o+)re )!en e-uca-o que se co+pora con "a%aner0a ane %as +u/eres # que-!$un-e a su a%re-e-or %os co+pora+!enos re2na-os -e %a core( Es e% pr!+er!-ea% -e una c!&!%!-a- que un!-a a %a ur)an!-a- %as )uenas cosu+)res$or+a-as en %a ur)e cons!u#e ,asa e% -0a -e ,o# para %os europeos un

c*-!"o -e &a%ores soc!a%es # -e co+pora+!enos -!s!n"u!-os( No)er E%!as ,a-e+osra-o per$eca+ene que %a cores0a un!&ersa% es una eapa esenc!a% ene% proceso -e c!&!%!'ac!*n que &a a -!s!n"u!r a Europa( 5rene a %os c*-!"os -e%E?re+o Or!ene Europa es e% n!co con!nene que e%a)or* # ap%!c* -e $or+a)asane a+p%!a un c*-!"o -e )uenas cosu+)res -es-e %a e-ucac!*n !n$an!%(Es %a c!&!%!-a- puer!% # ,onesa !u%o -e un %!)ro -e Eras+o %a +as ree-!a-a-e o-as sus o)ras en e% s!"%o CVIF -e -on-e sa%-r:n ano e% -!screo -eK1 %a<poca c%:s!ca co+o e% "en%e+an -e% s!"%o CIC( Nor)er E%!as ,a +osra-oa+)!<n -e que $or+a %o que po-r0a cons!-erarse n!ca+ene co+o un o)/eoanec-*!co e% ene-or +an!2esa un "!ro -e +o-ern!-a- en %os ,:)!os -e+esa -e Europa( L%e"a-o -e !'anc!o a Venec!a en e% s!"%o CI e% ene-or +arra

su enra-a en e% +un-o europeo( Esa cr!s!an-a- europea es o-a&0a un pa0s -e"rupos -on-e se co+e en co+n en %os +!s+os a'ones en %as +!s+asescu-!%%as -on-e se )e)e en co+n en %as +!s+as copas( E1 ene-or esa%!"a-o a %a !n-!&!-ua%!'ac!*n -e %as +aneras -e +esa a %a e+er"enc!a +o-erna-e% !n-!&!-uo en e% s!"%o CVI( >a+)!<n en ese puno Europa creo una,erra+!ena cu%ura% -e %a +esa $rene a% pa%!%%o -e% E?re+o Or!ene( >o-aEuropa se con&!r!* en un +un-o -e% pan un +un-o -e% consu+o a%!+enar!o

Page 10: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 10/24

-e "ran-es ro'os -e carne o -e pesca-o $rene a% +un-o as!:!co -e% arro' #-e %os pequeHos ro'os -e a%!+eno(

La E-a- Me-!a no equ!po so%o <cn!ca+ene a Europa $ue a+)!<n e% !e+po-e su -esarro%%o !ne%ecua% # ar0s!co( >ras %a -esapar!c!*n -eK %as escue%as-e %a An!"e-a- "r!e"a # ro+ana so%o %as escue%as +on:s!cas #secun-ar!a+ene %as escue%as cae-ra%!c!as ,a)0an -!sr!)u!-o # -e $or+ae?c%us!&a para $uuros c%<r!"os una enseHan'a esenc!a%+ene re%!"!osa(

@!n escapar por co+p%eo a% conro% ec%es!:s!co en %as c!u-a-es -e% s!"%o +-esp!era un nue&o +o&!+!eno esco%ar e !ne%ecua% !rres!s!)%e( Las escue%asur)anas rea%!'an una o)ra -e a%$a)e!'ac!*n que a$eca en pro$un-!-a- a %ascapas soc!a%es( La prac!ca -e% co+erc!o e% e+p%eo ca-a &e' +as $recuene -e%-erec,o # -e sus ap%!cac!ones %os pro"resos -e %o escr!o $rene a %o ora%!+pu%san en %a enseHan'a res prac!cas $un-a+ena%es= %eer escr!)!r conar(

Mas aun en e% p%ano -e %o que ,o# %%a+a+os %a enseHan'a super!or a 2na%es-e% s!"%o + # en e% s!"%o CIII aparecen en c!eras c!u-a-es !ns!uc!ones -e un!po nue&o cons!u!-as co+o corporac!ones -e +aesros # esu-!anes queposeen esauos pro"ra+as +anua%es # e?:+enes( @on %as un!&ers!-a-es -eo%on!a -eKK Par0s -e O?$or-( Esos nue&os cenros -e sa)er que a+)!<n soncenros -e pro+oc!*n soc!a% )asa-a en e% <?!o en unos e?:+enes # no en %acuna se -!$un-en -es-e e% s!"%o CIII a 2na%es -e% s!"%o CV por o-a Europa( Esuna re- europea -on-e a pesar -e %os pro"resos -e c!ero sen!+!enonac!ona% re!na %a +o&!%!-a- !nernac!ona%( A par!r -e% s!"%o CIII %as

un!&ers!-a-es e%a)oran un +<o-o c!en02co rac!ona% %a esco%:s!ca(As!+!s+o %a Europa cr!s!ana e%!"!* -es-e +u# e+prano un co+pora+!eno$rene a %as !+:"enes que per+!e no so%o un "ran -esarro%%o -e% are s!no que,ace -e% are una -e %as "ran-es e?pres!ones -e% ,u+an!s+o( @! en e$eco ene% are "r!e"o e% ,o+)re era %a +e-!-a -e o-as %as cosas en e% are +e-!e&a%un nue&o !po -e ,o+)re ,ec,o a !+a"en -e D!os es %a +e-!-a -e% ,u+an!s+ocr!s!ano( La e%ecc!*n esenc!a% se ,!'o en %a encruc!/a-a -e %os s!"%os VIII # IC #su "arane $ue 8ar%o+a"no( Es una ac!u- conrar!a a% rec,a'o /u-0o #+usu%+:n -e represenar %a 2"ura ,u+ana # a% +!s+o !e+po %a 2"ura-!&!na conrar!a+ene K4 a+)!<n a %as en-enc!as que so)re o-o en e%

cr!s!an!s+o )!'an!no pero a+)!<n en c!eros +e-!os -e% cr!s!an!s+oro+ano rec,a'an %as !+:"enes # %as ro+pen %a !conoc%as!a( A% conrar!o -eesos rec,a'os %a Europa %a!na cr!s!ana aco"e # $a&orece %as !+:"eneso)/eos -e enseHan'a # -e -e%ecac!*n a con-!c!*n -e que no sean a-ora-asco+o 0-o%os( Ese are se -esarro%%a en es!%os a esca%a europea es e% arero+:n!co # %ue"o e% are "*!co(

Page 11: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 11/24

 >o-os esos -esarro%%os +aer!a%es !ne%ecua%es # ar0s!cos no ,a)r0an po-!-o-arse s! no ,u)!eran s!-o aco+paHa-os por una e&o%uc!*n -e %a re%!"!*n s! e%cr!s!an!s+o no ,u)!era acepa-o e% +o&!+!eno -e %a ,!sor!a # no ,u)!erasa)!-o a-apar %a %era a% esp0r!u( Ese cr!s!an!s+o per+!!* a Europa a-oparsu r!+o -e +o&!%!-a- en una ra-!c!*n -e equ!%!)r!o enre e% ,o+)re # %a

naura%e'a %a ra'*n # %a $e( Muc,o anes que e% proesan!s+o co+o cre0aMa? Qe)er e% cr!s!an!s+o +e-!e&a% $a&orec!* e% ra)a/o ,asa enonces-esprec!a-o co+o una consecuenc!a -e% peca-o or!"!na% # &!ncu%a-o a %aesc%a&!u-( Esa pro+oc!*n -e% ra)a/o $ue s!n K -u-a !nsu2c!ene porque %osaresanos a"rupa-os !-ea%+ene en e% s!se+a -e %as ares +ec:n!cas nac!-oen e% s!"%o Q # -esarro%%a-o en e% + s!"uen s!en-o !n$er!ores respeco a %os+!e+)ros %!)res # no)%es -e %as ares %!)era%es( Pero o-a una +o-ern!-a- -e%ra)a/o se es)o'a a ra&<s -e %a "%or!2cac!*n -e %as ,erra+!enas ar!)uos -e%os sanos a ra&<s -e% pres!"!o -e %as corporac!ones -e o2c!os a ra&<s -e %acons!-erac!*n -e u!%!-a- -e %os ra)a/a-ores para e% con/uno -e %a soc!e-a- #a ra&<s -e %a !-ea -e que e% ,o+)re en e% ra)a/o pue-e ser un co%a)ora-or -e%a creac!*n rea%!'a-a por e% pr!+er "ran ra)a/a-or D!os(

D!c,o con +a#or prec!s!*n e% cr!s!an!s+o +e-!e&a% %e&ana en "ran +e-!-a %os)%oqueos que o)sacu%!'a)an e% -esarro%%o -e una econo+0a -e !po +o-ernoque +:s ar-e se %%a+ara cap!a%!s+o( A-+!!en-o %a %e"!!+!-a- -e c!eros)ene2c!os # -e %a !+pos!c!*n -e una asa +o-era-a -e !ner<s o+an-o encuena %a noc!*n -e r!es"o econ*+!co susra#en-o c!eras pr:c!casco+erc!a%es a %a con-ena -e %a usura a)r!en-o a% usurero ,asa enoncescarne -e K !n2erno %a esperan'a -e% pur"aor!o renunc!an-o a cons!-erar e%-!nero co+o un o)/eo -!a)*%!co %a I"%es!a cr!s!ana ,!'o -esaparecerS# en

ocas!ones -e $or+a +u# %!)era%S%os a)es que conr!)u0an a !+pe-!r ano e%-esarro%%o econ*+!co # en par!cu%ar %a econo+0a +onear!a co+o unaecono+0a +un-!a%(

Pero %a Europa +e-!e&a% a+)!<n puso -e +an!2eso %os pro)%e+as %asconra-!cc!ones %os e?ra&0os %os errores # %os cr0+enes -e c!eras prac!cas #-e c!eras !nc%!nac!ones -e% esp0r!u europeas(

A par!r -e% s!"%o CII %a I"%es!a preen-!* re$or+ar %a /us!c!a sus!u#en-o e% &!e/os!se+a ):r)aro -e %a acusac!*n %an'a-a por %a $a+!%!a e% %!na/e %aparene%a o %os a+!"os conra un cr!+!na% por un proce-!+!eno -e

!n&es!"ac!*n cu#a !n!c!a!&a -epen-0a -e /ueces( A par!r -e% s!"%o CIII %a I"%es!a,!'o rea%!-a- e% proce-!+!eno !nqu!s!or!o con2a-o a /ueces espec!a%es parao)ener %a con$es!*n -e %os !ncu%pa-os( Esa )sque-a -e %a con$es!*n un!-a a%a -ec!s!*n K7 -e% IV 8onc!%!o -e Leran en 11 -e ,acer o)%!"aor!a parao-os %os 2e%es una con$es!*n pr!&a-a con un sacer-oe a% +enos una &e' a%aHo $ue e% or!"en -e un "ran +o&!+!eno -e ps!co%o"0a europea que a ra&<s-e% e?a+en -e conc!enc!a # -e %a auocr0!ca -ese+)ocara en 5reu-( Pero-es-e e% s!"%o CIII para o)ener %a con$es!*n %a I"%es!a prac!ca %a orura( Esa

Page 12: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 12/24

%e"a%!'ac!*n -e una prac!ca que no &a a cesar -e aso%ar Europa ,asa ,o# -0a #que se ,a e?en-!-o a o-os %os con!nenes es uno -e %os "ran-es peca-os -eEuropa(

La I"%es!a recurr!* a %a !nqu!s!c!*n porque esa)a a+ena'a-a( Or"an!'ac!*noa%!ar!a a% ser&!c!o -e una re%!"!*n oa%!ar!a %a I"%es!a +e-!e&a% no po-0ao%erar %a e?pres!*n # %a prac!ca -e concepc!ones que se aparasen -e %aoro-o?!a cr!s!ana( Y( a +e-!-a que e% -esarro%%o econ*+!co !ne%ecua% # soc!a%se -!$un-0a %as cr!!cas a un a s!uac!*n en %a que esa)an 0n!+a+ene!+)r!ca-os %a re%!"!*n o2c!a% # e% s!se+a $eu-a% eran +as nu+erosas # +as&!&as( Esas conesac!ones a-oparon -urane +uc,o !e+po un a%cancere%!"!oso( 5ueron %as ,ere/0as que aparecen K por o-as pares a par!r -e%M!%en!o( Enre e%%as en %os s!"%os CII # CIII e% caar!s+o -!$un-!-o so)re o-o ene% Nore -e Ia%!a # en %a 5ranc!a +er!-!ona% pero que %%e"a a penerar ,asa5%an-es # %a a/a Renan!a es una conesac!*n $un-a+ena% -e% cr!s!an!s+o(De ,ec,o es ora re%!"!*n se+e/ane a% +an!que0s+o # a% 'oroasr!s+o

or!ena%es e !nBu!-a por e%%os que opone -e +anera a)so%ua un pr!nc!p!o -e%)!en # un pr!nc!p!o -e% +a% !-en!2ca-o con o-o %o que es carne con o-o %oque es +aer!a( Enconra+os aqu0 una -e %as conra-!cc!ones $un-a+ena%es-e Europa $rene a unos conesaar!os cu#o <?!o ,a)r0a con-uc!-o s!n -u-a aunas soc!e-a-es -e !po eocr:!co e !ne"r!sa( La I"%es!a cr!s!ana so%o supoco+)a!r ese pe%!"ro recurr!en-o a +e-!os +ora%+ene !nacepa)%es #-esrucores -e %os &a%ores que a2r+a)a querer -e$en-er( La Europa +o-ernaencuenra -esa$0os se+e/anes que para pro&ec,o -e una pro)%e+:!ca -e %a%ar"a -urac!*n -e+uesran %a $ra"!%!-a- -e una pro)%e+:!ca -e %a+o-ern!-a-(

La E-a- Me-!a +e!* a Europa en oros -es%!ces( Para %!+!ar %as aras -e %a$eu-a%!-a- # %asK9 -es!"ua%-a-es que %a $un-a+ena)an !ns!u#o e% Esa-o+o-erno +as /uso pero que no ar-o en con&er!rse en un 0-o%o que acaparo%o sa"ra-o arre)a:n-ose%o a %os &!e/os po-eres re%!"!osos # $eu-a%es para crearoro Le&!a:n %a ra'*n -e Esa-o( La Europa acua% aun no se ,a cura-o -e e%%o

8o"!-a por u%!+o enre -os +o&!+!enos conra-!cor!os uno -e auo-e$ensa# -e rep%!e"ue so)re s! +!s+a $rene a %os pe%!"ros -e %as Opos!c1ones !nernas# e?ernas $rene a %os r!es"os -e su aperura econ*+!ca e !ne%ecua% # oro-e enac!*n -e usar # a)usar -e %a nue&a poenc!a conse"u!-a Europa &ac!%o

enre -os -ec!s!ones ane %as que o-a&0a ,o# no ,a 'an/a-o rea%+ene apesar -e %a -!$erenc!a -e s!uac!ones( E1 pr!+er +o&!+!eno es e% -e% c!erre e%-e %a e?c%us!*n e% -e %a repres!*n # e% -e %a pur!2cac!*n !nerna( M:s a%%:-e %a %uc,a conra %os ,ere/es son %as persecuc!ones crec!enes conra %os

 /u-0os # e% -esarro%%o -e sen!+!enos # prac1cas prop!a+ene an!se+!as ese% 2na% -e %a o%eranc!a respeco a %os ,o+ose?ua%es es $rene a %os %eprosose% r!un$o -e% +!e-o so)re4 %a p!e-a- # s! ,a# +enos ,ere/es %a ca'a se

Page 13: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 13/24

&o%&er: ,ac!a %os )ru/os # so)re o-o ,ac!a %as )ru/as( Es %o que Nor+an 8o,n,a %%a+a-o %os -e+on!os !nernos -e Europa(

E% oro +o&!+!eno es e% -e %a e?pans!*n( E?pans!*n que o$rece &ar!as caras(Una es pac02ca aunque -ese+)oque en $or+as econ*+!cas -e -o+!nac!*n( Ese% -esarro%%o $uera -e %as $roneras -e %a Europa -e% co+erc!o -e %os cr!s!anos%a!nos so)re o-o en e% +un-o +e-!err:neo en par!cu%ar con %a e?pans!*n -eG<no&a # -e Venec!a que para proe"er ese co+erc!o cons!u#en &er-a-eros!+per!os -e U%ra+ar( Esa e?pans!*n a+)!<n pue-e ser +!%!ar # a"res!&a( Ese% caso -e %as cru'a-as( Ese !po -e e?pans!*n resu%a a+)!"uo porque sepresena co+o una reconqu!sa reconqu!sa -e %os %u"ares sa"ra-osreconqu!sa -e @!c!%!a reconqu!sa -e EspaHa( >er+!na por %!+!ar +e/or %as$roneras -e %a cr!s!an-a- a %as -e Europa( @! esa !n-epen-enc!a -e %a Europacr!s!ana -e)e esperar a 149 para ser co+p%ea-a con %a reconqu!sa -e% re!no-e Grana-a -es-e 2na%es -e% s!"%o CIII %a Europa cr!s!ana renunc!a -e ,ec,oa% 41 +!s+o !e+po que +an!ene sus re!&!n-!cac!ones # sus pro#ecos -e

cru'a-a que a-opan ca-a &e' un +as car:cer u*p!co a esa Europa -eU%ra+ar que ,an es)o'a-o en %os s!"%os CII # MII %as cru'a-as( Un erceraspeco -e esa e?pans!*n resu%a o-a&0a +as an!"uo # preHa-o -e conB!cos$uuros( Es %a e?pans!*n ,ac!a e% Ese ,ac!a esa $ronera !n-e2n!-a a)!eraesa %%a"a en e% Banco -e Europa( En ese caso %a e?pans!*n so%oep!s*-!ca+ene co+pora aspecos +!%!ares( Es una e?pans!*n en apar!enc!apac02ca ,ec,a -e con&ers!*n a% cr!s!an!s+o -e !nsa%ac!*n -e co%onos que,acen enrar a %a Europa or!ena% en %a Qe%2rsc,a$ europea por rourac!*n #ur)an!'ac!*n( Pero esenc!a%+ene es un "rupo <n!co %os a%e+anes e% que%%e&a a ca)o esa e?pans!*n por e% Ese c,ocan-o con oro "rupo <n!co %os

es%a&os( As0 nace una nue&a $uene -e conB!cos -urane s!"%os e% conB!coenre "er+anos # es%a&os ano +as per/u-!c!a% para Europa por ser unconB!co enre cr!s!anos un conB!co enre europeos(

3e !ns!s!-o en esos !e+pos an!"uos -e Europa en par!cu%ar -e %a Europa+e-!e&a% por 4 que creo que as0 se &en +e/or %os -aos -e una %ar"a -urac!*nque pesan ano para )!en co+o para +a% so)re %a Europa -e ,o#( Esee?a+en -e% pasa-o %e/ano -e Europa per+!e as!+!s+o -e2n!r +e/or que es %oque ,a# que enen-er por >!e+pos Mo-ernos # por +o-ern!-a-(

 >ra-!c!ona%+ene se s!a e% pr!nc!p!o -e %os >!e+pos Mo-ernos en e% s!"%o CVI

# en e$eco en e% se &en por %o +enos -os "ran-es $en*+enos que +arcan unnue&o per!o-o -e %a ,!sor!a -e Europa un ca+)!o an !+porane que pue-e /us!2car un -!a"nos!co -e +o-ern!-a-( E1 pr!+ero -e esos $en*+enos son%os "ran-es -escu)r!+!enos( Esos "ran-es -escu)r!+!enos ca+)!an$un-a+ena%+ene e% %u"ar -e Europa en e% +un-o( A par!r -e ese +o+eno e%+un-o esa cons!u!-o aunque sea una rea%!-a- "eo"r:2ca # +ena% %ena en+aer!a%!'arse por cuaro con!nenes en &e' -e %os res ra-!c!ona%es( Eso es %oque %e &a%!* a A+er!"o Vespucc! -ar su no+)re a A+<r!ca porque $ue e% qu!en

Page 14: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 14/24

%a !-en!2c* co+o un nue&o con!nene( Y en ese +un-o un!2ca-o -e cuarocon!nenes uno -e e%%os esa en e?pans!*n econ*+!ca 4K +!%!ar "eo"r:2ca #cu%ura%+ene( Ese conqu!sa-or es Europa( Inc%uso aunque Europa s!"acu%!&an-o sus -e+on!os !ner!ores para s! +!s+a %a +o-ern!-a- es ane o-oe% reso -e% +un-o # su presenc!a en e% reso -e% +un-o(

E1 se"un-o "ran $en*+eno es %a apar!c!*n -e %a Re$or+a( Es e% 2n -e %a un!-a--e %a re%!"!*n que !+pre"na)a # en+arca)a o-a %a &!-a -e %os europeos( Apar!r -e ese +o+eno ,a# una Europa proesane # una Europa ca*%!ca # #ano ,a# so%o una Europa -!&!-!-a s!no una Europa cu#as -os +!a-es enran)!en -e esa-o a esa-o )!en en e% !ner!or -e %os esa-os en un conB!co a+enu-o $ero' enre ca*%!cos # proesanes( Pero .se raa -e un s!"no ane&!-ene -e +o-ern!-a- Despu<s -e ,a)er !ns!s!-o en %a +o-ern!-a- -eLuero # -e 8a%&!no ,a s!-o cuan-o +e/or ,a sa%!-o a %a %u' e% car:cer +:sra-!c!ona% -e a%"unas -e sus pos!c!ones esenc!a%es en +aer!a re%!"!osa soc!a%o po%0!ca( @e ,a su)ra#a-o por oro %a-o # pese a c!ero -es$ase crono%*"!co

e% para%e%!s+o # %as se+e/an'as enre -os re$or+as %a proesane # %a ca*%!caanes %%a+a-a 8onrarre$or+a cuan-o %a opos!c!*n 44 a% proesan!s+o no ese% n!co n! a% &e' e% pr!nc!pa% -e esos o)/e!&os( 5!na%+ene con e% !e+po+as a%%: -e %os ,orrores -e %as +aan'as -e %as persecuc!ones -e %ase?pu%s!ones # -e %as "uerras c!&!%es en %a acua%!-a- se perc!)e +e/or co+o eno-a Europa )a/o sus &ar!anes ca*%!cas # proesanes es un +!s+o con/uno-e &a%ores cr!s!anos %o que pers!se -e $or+a consc!ene o !nconsc!ene(

A-e+:s .no es e% con/uno -e %a concepc!*n -e %a +o-ern!-a- -e% s!"%o CVI %oque pue-e cues!onarse Ya ,e+os &!so que %a E-a- Me-!a $ue ara&esa-a por$ases -e -esarro%%o # -e renac!+!enos en e% s!"%o IC en e% CI en e% CIV queeran )a/o %a re$erenc!a a un reorno a %a An!"e-a- pa"ana o cr!s!anaaccesos -e +o-ern!-a-(

En %a ,!sor!o"ra$0a # en %a op!n!*n co+n +o-e%a-a por e%%a e% Renac!+!eno,a s!-o -e2n!-o so)re o-o co+o una re&o%uc!*n !ne%ecua% # ar0s!ca( .Es anc!era esa re&o%uc!*n E1 pensa+!eno -e% s!"%o CVI s!"ue s!en-o a +enu-o4pro$un-a+ene +e-!e&a%( Luc!en 5e)&re %o ,a -e+osra-o a prop*s!o -eRa)e%a!s( En e% erreno ar0s!co e% Renac!+!eno pro-uce sus pr!+eras o)ras+aesras en Ia%!a por %o +enos -es-e e% s!"%o CII( En uno -e %os secores enque %a +o-ern!-a- parece +e/or a2r+a-a e% -e %a pro-ucc!*n -e %!)ros con %a

!n&enc!*n # -!$us!*n -e %a !+prena .no ,ace+os ,!ncap!< con +o!&o -es-e,ace !e+po en %as con-!c!ones nue&as -e %a pro-ucc!*n -e %!)ros +anuscr!osa par!r -e% s!"%o CIII en par!cu%ar en e% :+)!o # para %as neces!-a-es -e %asun!&ers!-a-es La %ecura !n-!&!-ua% en &o' )a/a que se -!$un-e a par!r -e%s!"%o CIII por %o +enos .no +arca un "!ro -e %a re%ac!*n -e% europeo con e% %!)ro+:s !+porane que e% %!)ro !+preso 3asa +e-!a-os -e% s!"%o CVI %a 2%oso$0a# %a c!enc!a s!"uen s!en-o no +o-ernas s!no ra-!c!ona%es( 8op<rn!co no en-r:!nBuenc!a re&o%uc!onar!a ,asa pr!nc!p!os -e% s!"%o CVII con Ga%!%eo( .No ,a# que

Page 15: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 15/24

esperar a% "ran -esarro%%o c!en02co -e% s!"%o CVII -e Ga%!%eo a Le!)n!' #Neon para ,a)%ar rea%+ene -e c!enc!a +o-erna .Pue-e -arse anes -e%s!"%o CVIII un sen!-o -!s!no -e% crono%*"!co a Mo-erno

En e% erreno re%!"!oso e% +!s+o 3auser reconoce que e% !n-!&!-ua%!s+o -e%Renac!+!eno47 #a se encuenra en e% ,u+an!s+o Boren!no -e %os s!"%os CIV #CV= Es una proesa conra e% asce!s+o una apoeos!s -e %a &!-a erresreque +erece %a pena ser &!&!-a por e%%a +!s+a con sus -o%ores # sus a%e"r0ases #a %a 2%oso$0a "oe,!ana -e %a No&!a -e 8or!no( >a+)!<n +uesra en que%o que no s!n e?a"erac!*n se ,a %%a+a-o %a -escr!s!an!'ac!*n -e%pensa+!eno europeo e% a&erro0s+o pa-uano no espero a% s!"%o CVI parae/ercer su esp0r!u cr!!co( 3enr! 3auser -!ce por %!+o que no po-r0a se"u!r aA)e% Le$ranc ,asa %a concepc!*n -e un Ra)e%a!s aeo( Las !n&es!"ac!ones +asrec!enes ,an enconra-o apenas en+ascara-o -es-e e% s!"%o CIII %o que3auser -eno+!na un cr!s!an!s+o e?re+a-a+ene %!)re que no !ene -ecr!s!ano ora cosa que e% no+)re(

a/o %a e!quea -e re&o%uc!*n +ora% 3enr! 3auser +ee esenc!a%+ene-os !-eas que %e parecen co+p%ea+ene nue&as( La pr!+era es%a un!-a- -e %a ra'a ,u+ana( Pero que per!o-o cre#* +:s en una so%a"enea%o"0a ,u+ana %a -e %os ,!/os -e A-:n # No< que %a E-a- Me-!a Lase"un-a es %a -e pro"reso( La 4 pa%a)ra # e% concepo que #a se ,a-escu)!ero en A)e%ar-o en e% s!"%o CII no se encuenra rea%+ene s!no en e%paso -e% s!"%o CVII a% CVIII( La po%0!ca nue&a se -e2ne se"n 3enr!3auser por cuaro caracer0s!cas( La pr!+era es %a $or+ac!*n -e %os esa-os+o-ernos # %a apar!c!*n -e %a !-ea -e nac!ona%!-a- pero ,o# o-os %os,!sor!a-ores reconocen que ,a# que s!uar e% !n!c!o s!"n!2ca!&o -e esos$en*+enos enre %os s!"%os CIII # CIV # que ,a# que esperar a %a Re&o%uc!*n5rancesa # a% s!"%o CIC para po-er ,a)%ar rea%+ene -e %a !-ea -e nac!ona%!-a-(La se"un-a caracer0s!ca ser0a %a e%a)orac!*n -e %a !-ea -e+ocr:!ca( Esase ,a%%ar0a &!ncu%a-a a %a Re$or+a( En a%es con-!c!ones a+)!<n po-r0a+os&er%a en %a pr:c!ca -e %as e%ecc!ones # -e %as -ec!s!ones +on:s!cas o so)reo-o en %os re%!"!osos +en-!canes en p%ena E-a- Me-!a( La !-ea-e+ocr:!ca es co+o %a $e%!c!-a- una !-ea nue&a en Europa so%o en e%s!"%o CVIII( La s!"u!ene caracer0s!ca es -a secu%ar!'ac!*n -e %a po%0!ca(Nu+erosos ,!sor!a-ores !nc%uso aunque ,a#an e?a"era-o un poco #opre$er!r0a ,a)%ar -e rans$erenc!a -e sacra%!-a- a% Esa-oF ,an s!ua-o ese

$en*+eno -e %a!n!'ac!*n -e %a po%0!ca en %os s!"%os CIII # CIV # en par!cu%aren 49 a 5ranc!a -e 5e%!pe e% e%%o( >a+)!<n aqu0 e% %eno proceso -e auono+0a-e %a po%0!ca respeco a %a re%!"!*n -urara +uc,o -espu<s -e% s!"%o CVI # s!Maqu!a&e%o s!"ue s!en-o un "ran pensa-or po%0!co es un -e$eco -eperspec!&a -e c!era ,!sor!o"ra$0a que ,ace -e su o)ra un es!+on!o -e eseauono+!'ac!*n -e %o po%0!co( Por u%!+o 3enr! 3auser &e un s!"no -e+o-ern!-a- po%0!ca en %o que e% %%a+a -a rans$or+ac!*n -e %as re%ac!ones!nernac!ona%es # %o caracer!'a por %a !-ea co+p%ea+ene +o-erna

Page 16: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 16/24

-e -e2n!r a% a"resor( A,ora )!en -es-e %a E-a- Me-!a %a I"%es!acr!s!ana a% es$or'arse por -e2n!r %a "uerra /usa ,a oor"a-o "ran!+poranc!a -es-e %ue"o a %a %oca%!'ac!*n -e% a"resor( Y s! en e% -erec,o!nernac!ona% ,a# un +o+eno &er-a-era+ene s!"n!2ca!&o %o aporan %osraa-os escr!os a pr!nc!p!os -e% s!"%o CV a prop*s!o -e %a %uc,a -e %os po%acos

conra %a Or-en eu*n!ca -on-e aparecen con "ran $uer'a # "ran c%ar!-a- %asnoc!ones -e !n-epen-enc!a -e %os esa-os # -e no a"res!*n enre %os esa-os(

En cuano a %a nue&a econo+0a para caracer!'ar%a 3auser apenas &eora cosa que %a apar!c!*n -e )ruscas cr!s!s pero %a )anca !a%!ana #-e re)oe e% con/uno -e %o que po-0a %%a+arse econo+0a +un-!a% en esa<poca #a conoc!eron a 2na%es -e% s!"%o CIII # en %os anos 1K4 en @!ena # en5%orenc!a cr!s!s -e esa )rusque-a- # -e esa a+p%!u-( >a% &e' a prop*s!o -ecr!s!s ,a#a que seHa%ar que es e% con/uno -e %a Europa cr!s!ana %a que esa encr!s!s en %os s!"%os CIV # CV( Una cr!s!s "enera% -e %a que aca)o sa%!en-o porquese raa -e una cr!s!s -e +uac!*n( A ese respeco pue-e co+pararse %a cr!s!s

europea -e %a que Europa no sa%e +as que para -ar un nue&o sa%o a %a cr!s!sque en e% +!s+o per!o-o a$eca a% +un-o +usu%+:n # a% +un-o c,!no # queno es +as que e% !n!c!o -e un %eno -ec%!&e -e% que esos -os +un-os o-a&0a no,an sa%!-o en %a acua%!-a-( Es %a a%ernanc!a re%a!&a+ene r:p!-a -e cr!s!s #-e reno&ac!*n una caracer0s!ca -e Europa que %a -!r!"!r0a ,ac!a una+o-ern!-a- s!e+pre renac!ene

 Y so%o -e+uesro %a $ra"!%!-a- -e% e+p%eo -e% er+!no +o-erno para !nc!ar a+uc,os a %a pru-enc!a en su u!%!'ac!*n( 1

Esa pru-enc!a a+)!<n se !+pone s! !n&es!"a+os %a ,!sor!a -e %os <r+!nos

+o-erno # +o-ern!-a-( La pa%a)ra +o-erno nace cuan-o se -erru+)a e%I+per!o ro+ano en e% s!"%o V( Esa &!ncu%a-a por ano a una opos!c!*nan!"uo+o-erno # -urane %a E-a- Me-!a en-r: en 1!neas "enera%es e% sen!-o-e rec!ene # -e acua%( @!n e+)ar"o ocu%a a +enu-o en par!cu%ar en e%erreno !ne%ecua% una noc!*n -e &a%or( En e% s!"%o IC %os !ne%ecua%es %%a+an a%a <poca -e 8ar%o+a"no e% s!"%o -e %os +o-ernos( Un !n"%es Gau,!erMap &e a 2na%es -e% s!"%o CII en esa cenur!a e% -esen%ace -e un pro"resosecu%ar= L%a+o a nuesra <poca esa +o-ern!-a- es -ec!r a ese %apso -e 1aHos que en su +a#or pare o-a&0a e?!se cu#a +e+or!a rec!ene #+an!2esa reco"e o-o %o que es noa)%e((( %os 1 aHos que ,an ranscurr!-o

esa es nuesra +o-ern!-a-( Los !ne%ecua%es -e %os s!"%os CIII # CIV es:nse"uros -e su +o-ern!-a- $rene a sus anecesores r:p!-a+enerans$or+a-os en an!"uos( A +e-!a-os -e% s!"%o CIII %os +aesros +arca-ospor e% ar!soe%!s+o se presenan co+o +o-ernos en re%ac!*n a %os +aesros -eres "enerac!ones aner!ores( Pero en e% @ CIV +aesros co+o Occa+ ur!-anra-ar-!ne Gre"or!o -e R!+!n! Mars!%!o -e Pa-ua # Q#c%!$ se -e2nenco+o %*"!cos +o-ernos e*%o"os +o-ernos o s!+p%e+ene co+o%os +o-ernos en re%ac!*n a esos +aesros ar!so<%!cos -e% s!"%o CIII( En

Page 17: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 17/24

e% s!"%o CIV Vasar! &e en G!oo en e% paso -e% CIII a% CIV a% pr!+er ar!sa+o-erno( De ,ec,o %a opos!c!*n enre an!"uos # +o-ernos no se a2r+area%+ene s!no a 2na%es -e% s!"%o CVII # pr!nc!p!os -e% CVIII con %a quere%%a -eAn!"uos # Mo-ernos en 5ranc!a que conc!erne so)re o-o a %os escr!ores # a%os 2%*so$os -e $or+a secun-ar!a( @e )asa en %a !-ea consc!ene # e?p%0c!a a

par!r -e ese +o+eno -e pro"reso( Pero e% er+!no -e +o-ern!-a- no aparece,asa +e-!a-os -e% s!"%o CIC= %o %an'o au-e%a!re en su ar!cu%o E% p!nor -e %a&!-a +o-erna escr!o en "ran +e-!-a en 1 # pu)%!ca-o en 1K( La+o-ern!-a- -e2n!-a por au-e%a!re es esenc!a%+ene es<!ca es un "ocees<!co -e% presene( @o%o en %a se"un-a +!a- -e% s!"%o CC ,a s!-o o)/eo -ean:%!s!s pro$un-os %a !-ea -e +o-ern!-a- en par!cu%ar por pare -e% 2%*so$o3enr! Le$e)&re en su Inro-uc!on a %a +o-ern!e 19F # -e Jean rau-!%%ar-qu!en resu+!* en 19K su concepc!*n -e %a +o-ern!-a- en e% ar0cu%o+o-ern!< -e %a Enc#c%ope-!a K Un!&ersa%!s( Jean au-r!%%ar- ,a pueso-e re%!e&e que %a +o-ern!-a- europea es un %eno proceso cu#o -espe"uea+)!<n s!a e% en e% s!"%o CVI pero en +! op!n!*n ese +o&!+!eno se a2r+a apar!r -e %os s!"%os CIICIII # no a-qu!ere o-o su sen!-o ,asa e% CIC= %a+o-ern!-a- escr!)e au-r!%%ar- no es so%o %a rea%!-a- -e %as con+oc!ones<cn!cas c!en02cas # po%0!cas -es-e e% s!"%o CVI a+)!<n %o es e% /ue"o -es!"nos -e cosu+)res # -e cu%uras que ra-uce esos ca+)!os -e esrucurasen e% p%ano -e% r!ua% # -e% ,a)!o soc!a%(

Los s!"%os CVII # CVIII ,a)r0an &!so e% -esarro%%o -e% pensa+!eno !n-!&!-ua%!sa# rac!ona%!sa +o-erno %a secu%ar!'ac!*n -e %as ares # -e %as c!enc!as con %aEnc!c%ope-!a # e% ro+an!c!s+o es -ec!r e% ro+an!c!s+o -e2n!-o por@en-,a% en Rac!ne # @,aTespeare en 1K ,a)r0a s!-o un +o-ern!s+o ra-!ca%(En e% p%ano soc!a% # po%0!co e% "ran aconec!+!eno es %a re&o%uc!*n -e 179que crea e% esa-o )ur"u<s +o-erno en Europa( La !-ea -e +o-ern!-a- en e%n!&e% po%0!co correspon-e a ar% Mar? qu!en en su E!n%e!run" 'ur r!!T -er3e"e%sc,en 4 Rec,ssp,!%osop,!e 144F escr!)e= %a a)sracc!*n -e% esa-opo%0!co co+o a% so%o perenece a %os !e+pos +o-ernos porque %a a)sracc!*n-e %a &!-a pr!&a-a so%o perenece a %os !e+pos +o-ernos (((W en %a E-a-Me-!a %a &!-a -e% pue)%o # %a &!-a -e% esa-o son !-<n!cas e% ,o+)re es e%pr!nc!p!o rea% en e% esa-o((( Los >!e+pos Mo-ernos son e% -ua%!s+o a)sraco%a opos!c!*n a)sraca reBe/a-a(

Anes -e +!rar a %a &!e/a Europa $rene a% +un-o acua% $or+a presene -e%+un-o +o-erno +!re+os r:p!-a+ene co+o en&e/ec!* Europa -urane %oss!"%os )au!'a-os co+o >!e+pos Mo-ernos( Aunque e% ,u+an!s+o -e%Renac!+!eno no se -!sanc!* ano -e sus ra0ces +e-!e&a%es co+o se ,a -!c,ono o)sane apora nue&as rea%!-a-es a Europa( La 2"ura e+)%e+:!ca -eEras+o e% ,u+an!sa cr!!co europeo -e 1 se ,a con&er!-o ,o# en e%s0+)o%o -e %a Europa -e% pensa+!eno %o cua% a% &e' nos per+!a enre&er que

Page 18: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 18/24

%a Europa -e a#er no se ,a a-apa-o an +a% a %as -e+an-as -e% presene( La!+prena que -urane -ecen!os -!$un-e so)re o-o %as o)ras re%!"!osas -e %aE-a- Me-!a supone s!n e+)ar"o un paso -ec!s!&o -e %as %en"uas&ern:cu%as que poco a poco sus!u#en a% %a0n( @e es)o'a una Europa -e %ae-!c!*n( Venec!a L#on as!%ea Nure+)er" A+)eres # en %os s!"%os CVIICVIII

%as Pro&!nc!as Un!-as %os Pa0ses a/osF !+pr!+en para o-a Europa # "rac!as a%a &ena a+)u%ane no so%o para %a e%!e cu%ura%(

@!n e+)ar"o # a pesar -e %as "uerras que -es"arraron %a 8r!s!an-a- +e-!e&a%e*r!ca+ene un!-a son %os >!e+pos Mo-ernos %os que &en e%-esenca-ena+!eno -e "uerras %%e&a-as enre europeos por %os esa-os -e%An!"uo R<"!+en pr!+ero # %ue"o por %os esa-osnac!ones( Des"arranarru!nan # ases!nan a Europa en una espec!e -e crescen-o !n$erna% "uerras -eIa%!a -es-e e% Renac!+!eno a %a Guerra -e >re!na aHos a %as "uerras -e %aRe&o%uc!*n # -e% I+per!o # 2na%+ene a %as -os "ran-es "uerras -e% s!"%o CC %apr!+era esenc!a%+ene europea %a se"un-a ases!na so)re o-o en Europa( La

Europa acua% -e)e ser una Europa -e %a pa' # %a pare/a 5ranc!aA%e+an!aco+o en %os !e+pos caro%!n"!os una pare/a -e a+!"os +u# pr*?!+os( Noo)sane %a un!-a- cu%ura% -e Europa no cesa -e enr!quecerse= e% )arroco # %asLuces son un +o&!+!eno europeo( E1 -espo!s+o !%usra-o e?pres!*n nope#ora!&a para -es!"nar un r<"!+en auor!ar!o pero que so o qu!ere !+poner%os pro"resos -e %a ra'*nF aparece en %a Europa -e% s!"%o CVIII co+o %a $or+u%apo%0!ca +:"!ca que parece !nsp!rar a %os 2%*so$os -es-e L!s)oa a @anPeers)ur"o( La +o-a %!erar!a que se ace%era para un pa0s # una %en"ua-!$un-e sus pro-ucc!ones por o-a Europa( Ia%!a EspaHa 5ranc!a e In"%aerraanes -e %a Re&o%uc!*n 5rancesa es:n en e% pr!+er p%ano -e acua%!-a-( En e%

s!"%o CIC %a 2%oso$0a a%e+ana # %a no&e%a rusa son %as %ecuras -e o-a Europa(La Re&o%uc!*n 5rancesa $ue un -esperar pro-!"!oso -e Europa "rac!as a %aDec%arac!*n -e %os -erec,os -e% ,o+)re a %a a)o%!c!*n -e %a $eu-a%!-a- # a%esp0r!u repu)%!cano pero -esconoce %a poenc!a -e %a re%!"!*n se -es%!'a ,ac!a%a "uerra # ,ac!a un nac!ona%!s+o -e una &!ru%enc!a ,asa enonces-esconoc!-a # proporc!ona %a err!)%e !+a"en -e% >error( @! Napo%e*n propa"aen Europa $rene a re"0+enes +on:rqu!cos 7 arca!cos a%"unos -e %os)ene2c!os -e %a Re&o%uc!*n ane o-o -a e% e/e+p%o -e %o que Europa no -e)eser= una Europa -e %a conqu!sa # -e %a -o+!nac!*n -e un esa-o # -e un,o+)re(

E1 s!"%o CIC que se !n!c!a con un nue&o +o&!+!eno cu%ura% europeo e%ro+an!c!s+o conoce %a re&o%uc!*n !n-usr!a% nue&o s!"no -e +o-ern!-a-(Europa o$rece a% +un-o e% e/e+p%o -e sus <?!os # -e sus aras( En e% p%anopo%0!co # soc!a% por o-as pares # con +a#or o +enor $uer'a asp!rac!ones,ac!a una +a#or /us!c!a soc!a% an!+an "rupos par!-os # re&ue%as( E1soc!a%!s+oSs!e+pre europeo porque A+<r!ca o-a&0a no es ora cosa que unap<n-!ce -e EuropaSesa en +arc,a para %o +e/or # para %o peor( La

Page 19: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 19/24

-e+ocrac!a se conso%!-a en e% Oese -e Europa so)re o-o en %a $or+apar%a+enar!a )ur"uesa(

@e acena un -es%!'a+!eno e% que %%e&a a Europa -e %a e?pans!*n a%co%on!a%!s+o( Europa pese a ser s!e+pre c!&!%!'a-ora se con&!ere a+)!<nen un con!nene &er-u"o &er-u"o -e A$r!ca -e% @u-ese -e As!a # -e% Pr*?!+oOr!ene( M:s ar-e po-r: &erse oro -es%!'a+!eno= e% -e %a c!enc!a a%c!en!2c!s+o que ra-!ca%!'ar: e% rac!s+o !nenara %e"!!+ar un soc!a%!s+oc!en02co # raara -e e?pu%sar %a +ora% -e %a c!enc!a(

E% s!"%o CIC es so)re o-o e% s!"%o -e %a e?p%os!*n -e% nac!ona%!s+o que a+)!<ne&o%uc!ona enre un pro"reso # una per&ers!*n= e% %e"!!+o reconoc!+!eno -e%-erec,o -e %os pue)%os a -!sponer -e s! +!s+os # %os e?cesos -e %a %ocuranac%ona%!sa(

3o# no parece esar -e +o-a %a +o-ern!-a- se ,a)%a !nc%uso -epos+o-ern!s+o( Ese er+!no $or/a-o para -es!"nar una reacc!*n a %as $or+as-e %a an!"ua &an"uar-!a en arqu!ecura se ,a e?en-!-o a% con/uno -e %osaspecos econ*+!cos po%0!cos # so)re o-o cu%ura%es -e Occ!-ene # enpar!cu%ar -e Europa( Nac!-o en Europa e% er+!no ,!'o $oruna en Esa-os 9Un!-os -e -on-e &ue%&e con $uer'a ,ac!a Europa( No &eo en e%%o n!n"una&ena/a para -o+!nar +e/or %a ,!sor!a -e nuesro !e+po( 8o+o ,a ana%!'a-o

 Jean au-r!%%ar- %a +o-ern!-a- #a era un concepo con$uso( E% pos+o-ern!s+o%o es ano +:s por cuano co+o ,e+os &!so Europa ,a conoc!-o nu+erosas+o-ern!-a-es # aque%%a a %a que e% pos+o-ern!s+o se opon-r0a no es %a +:sco,erene n! %a +as e&!-ene(

E% +un-o +o-erno es e% +un-o -e ,o# # -e +aHana( Es ese +un-o con e% que-e)e+os con$ronar %as esrucuras %as ra-!c!ones # %a c!&!%!'ac!*n europeaque !enen por %o +enos s!"%os(

Un pr!+er -esa$0o es e% -e %os nue&os nac!ona%!s+os( E% $en*+eno se re+ona a%a E-a- Me-!a # se e?acer)a en e% s!"%o CIC( E% )%oqueo # %a repres!*n -e %asen-enc!as nac!ona%!sas !+puesas a %os pue)%os por %os res !+per!osauor!ar!os e% prus!ano e% ruso # e% ausro,n"aro que esa%%aron cuan-ose pro-u/o %a -erroa -e esos !+per!os per+!!* a &ar!as -e esasnac!ona%!-a-es nacer o renacer a% -0a( s!"u!ene -e %a "uerra -e 1914191( 5ue%o que ocurr!* en Po%on!a en 8,ecos%o&aqu!a en 3un"r0a en Ru+an!a en

A%)an!a # en %os Esa-os :%!cos( En %os a%canes se !neno %a creac!*n -e unesa-o p%ur!nac!ona% Yu"os%a&!a( Pero anes # -espu<s -e %a @e"un-a GuerraMun-!a% %a nue&a -o+!nac!*n rusa )a/o su $or+a so&!<!ca # esa%!n!ana # %a-o+!nac!*n ,!%er!ana +ar!r!'aron -e nue&o a esas nac!ones renac!enes( Laca0-a -e %a A%e+an!a nac!ona%soc!a%!sa no sa%&o a %as nac!ones ca0-as )a/o e%#u"o so&!<!co( A par!r -e 199 e% -erru+)a+!eno -e %a Un!*n @o&!<!ca ,a-e&ue%o %a !n-epen-enc!a a %os pa0ses -e %a Europa cenra% # or!ena% o ,a

Page 20: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 20/24

per+!!-o a oros nac!ona%!s+os e?presarse por e/e+p%o en Es%o&aqu!a # enMo%-a&!a pero en %a an!"ua Yu"os%a&!a %a -o+!nac!*n -e una nac!*n @er)!aso)re %as -e+:s ,a %%e&a-o a %a a2r+ac!*n -e nue&os nac!ona%!s+os que so%ose ,an ,ec,o reconocer po%0!ca+ene en Es%o&en!a # en 8roac!a( +!enraspros!"uen por oro %a-o co+)aes # +aan'as aroces( Una -e %as peores

noc!ones rac!sas %a pure'a <n!ca 1 que -es"rac!a-a+ene e&ocac!ero pasa-o europeo en %a Pen0nsu%a I)<r!ca por e/e+p%o %a pure'a -esan"re -e 2na%es -e% s!"%o CVF # en %a Europa na'! esa causan-o esra"os(La -es"rac!a -e %a &!e/a Europa cons!se en ,a)er +a-ura-o -urane +uc,o!e+po nac!ona%!s+os a,o"a-os anacr*n!cos ,o# -0a por no ,a)er %o"ra-o,acerse o0r cuan-o %o ,ac0an %os oros # que per/u-!can a Europa con un-es$ase que a+ena'a con -urar anes -e que ese aca)a-a %a Europa -e %asnac!ones +!enras en %a +a#or pare -e% con!nene #a qu!ere a2r+arse unaEuropa un!-a( Ese -es$ase -e %os nac!ona%!s+os es %a pr!+era en$er+e-a- -e %aEuropa +o-erna(

La se"un-a en$er+e-a- &!ncu%a-a a +enu-o a %a pr!+era son %osresur"!+!enos -e% rac!s+o # -e %as e?c%us!ones= unos se +an!2esan +e-!anea"res!ones ?en*$o)as que recuer-an con $recuenc!a a% na'!s+o %as oras son-ec!-!-as( -es"rac!a-a+ene $rene a una !n+!"rac!*n "a%opane por"o)!ernos que &ue%&en a enconrar una &!e/a %*"!ca europea -e c!erre # -erep%!e"ue so)re s0(

Porque $rene a% -esa$0o -e% +un-o +o-erno Europa &ue%&e a recuperar %a-ua%!-a- -e sus ra-!c!ones # a +enu-o &ac!%a en %a e%ecc!*n -e% par!-o a

o+ar(

E1 s!"%o CIC europeo ,a)0a %an'a-o %a !-ea -e %a -e+ocrac!a # consru!-o e%+o-e%o -e %a -e+ocrac!a par%a+enar!a( >ras %a ca0-a -e %as -!ca-uras %aEuropa -e 3o# !ene cas! en o-as pares re"0+enes -e+ocr:!cos pero enpar!cu%ar en e% 8enro # en e% Ese esas -e+ocrac!as son $r:"!%es a-e+:s %a-e+ocrac!a po%0!ca no ,a sa)!-o aco+paHarse -e una &er-a-era -e+ocrac!aecon*+!ca # soc!a%( La rea%!'ac!*n -e %a -e+ocrac!a esa +as que nunca en e%or-en -e% -0a -e Europa(

Europa se ,a &a%!-o -es-e +u# e+prano -e% pasa-o -es-e %a ,!sor!a( Des-e

%os "r!e"os 8%0o es una -e %as seHoras -e Europa # %os nac!ona%!s+os se ,anapo#a-o a +enu-o en una ,!sor!a que por ora pare a &eces resu%a!+a"!nar!a( Y e%%o porque %a re$erenc!a a %a ,!sor!a es co+p%e/a # a+)!"ua(8o+o ,a -!c,o Jean K au-r!%%ar- -es-e 3e"e% %a ,!sor!a se ,a con&er!-oen %a !nsanc!a -o+!nane -e %a +o-ern!-a- pero e% +!s+o 3e"e% ,a)%o -e%peso -e %a ,!sor!a( Europa -e)e -ese+)ara'arse a,ora -e %as+an!pu%ac!ones # -e %as $a%s!2cac!ones -e %a ,!sor!a # -e% peso para%!'ane -e

Page 21: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 21/24

una c!era re$erenc!a a %a ,!sor!a( Europa conoce ,o# +as que oroscon!nenes un -esperar -e %a +e+or!a( >a+)!<n aqu0 s! %a +e+or!a -e)eco+)a!r e% o%&!-o -e %os errores # %os cr0+enes -e% pasa-o para a#u-ar a norepro-uc!r%os -e)e -e/ar a una ,!sor!o"ra$0a c!en02ca # o)/e!&a %a area -econsru!r so)re e% respeo a %a ,!sor!a -e ca-a pa0s %a +e+or!a co+n -e

Europa(

Inc%uso en sus per!o-os -e un!-a- Europa ,a s!-o -!&ers!-a- #a sea )a/o e%I+per!o ro+ano #a )a/o %a 8r!s!an-a- o -urane %a re&o%uc!*n !n-usr!a%( La%ar"a -urac!*n -e Europa es una -!a%<c!ca enre e% es$uer'o ,ac!a %a un!-a- #e% +anen!+!eno -e %a -!&ers!-a-( Por eso %a $or+u%a -e una Europa -e %asnac!ones parece +e/or a-apa-a acua%+ene a %as neces!-a-es -e una un!-a-europea( 4 Esa neces!-a- -e un!-a- europea concuer-a con %a asp!rac!*n -e%a ,!sor!a que ,a $a&orec!-o unas &eces %a $ra"+enac!*n -e %os con/unospo%0!cos en un!-a-es nac!ona%es # oras ,a e+pu/a-o a %a cons!uc!*n -e"ran-es con/unos eso que se ,a -eno+!na-o %os I+per!os( 3o# Europa -e)e

!n&enar ora $or+a -e un!-a- -!s!na a %a -e un !+per!o( >a% or!enac!*n norespon-e n!ca+ene a sus neces!-a-es !ner!ores( Respon-e a %os -esa$0ose?er!ores que Europa &ue%&e a enconrar )a/o ora $or+a en e% +un-o acua%(La Europa -e %a E-a- Me-!a # -e %os >!e+pos Mo-ernos u&o que ,acer $renea% +un-o )!'an!no a% +un-o :ra)e a% I+per!o urco( 3o# !nc%uso aunque porsuere se rae -e una con$ronac!*n +as pac02ca %a e?!senc!a -e acores -e%a ,!sor!a "!"anescos por %a e?ens!*n o por %a $uer'a econ*+!ca o por a+)osconcepos a %a &e' !+pone que Europa s! qu!ere conser&ar # ,acer e&o%uc!onarsu e?!senc!a # su !-en!-a- a%cance un a+aHo co+para)%e( 5rene a A+<r!ca$rene a Jap*n $rene a %a 8,!na -e +aHana Europa -e)e ener %a +asa

econ*+!ca -e+o"r:2ca # po%0!ca+ene capa' -e ase"urar su !n-epen-enc!a(

Por suere !ene a su $a&or %a $uer'a -e su c!&!%!'ac!*n # -e sus ,erenc!asco+unes( 3e+os &!so a %a c!&!%!'ac!*n europea en e% ranscurso -e s!"%osen esraos s!e+pre reno&a-os ser s!e+pre cre-ora # co+o -!ce un es%o"an,o# %a pr!nc!pa% +aer!a pr!+a -e Europa s!"ue s!en-o s!n -u-a %a +aer!a "r!s(Para en$renarse por %o -e+:s a% pro)%e+a -e% a+aHo Europa -!spone -e)a'as co+p%e+enar!as( @! sa)e un!rse su2c!ene+ene en-r: %a "ran-e'a s!sa)e +anener sus -!&ers!-a-es nac!ona%es # re"!ona%es se )ene2c!ara a+)!<n-e %as &!ru-es -e %a pequeHe' que rec!ene+ene ,an s!-o reconoc!-os( Es

r!ca so)re o-o -e una +u%!p%!c!-a- -e a+aHos que ,acen -e e%%a un +un-o-e esca%as +%!p%es # co+p%e+enar!as(

En %a acua%!-a- se reconoce %a !+poranc!a para o-as %as $or+as -e po-er #-e crec!+!eno -e %a e-ucac!*n # -e %a !n&es!"ac!*n( Europa se )ene2c!a -e%cap!a% +:s &!e/o -e a%$a)e!'ac!*n( @!"ue s!en-o e% pr!nc!pa% puno -e %a!nno&ac!*n en +aer!a -e !n&es!"ac!*n a pesar -e que no -!spon"a co+oEsa-os Un!-os o Jap*n -e +e-!os para e?p%oar co+o e%%os sus

Page 22: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 22/24

#ac!+!enos -e !ne%!"enc!a( Europa !n-usr!a%!'a-a -es-e +u# e+prano ,a-esru!-o o po%uc!ona-o +uc,o su enorno pero -es-e %a E-a- Me-!a %asco+un!-a-es a%-eanas se preocupa)an #a -e recons!u!r un par!+on!o$oresa% ec,a-o a per-er por una e?p%oac!*n -esen$rena-a -e %a +a-era(Europa posee una ,erenc!a eco%*"!ca( >a+)!<n aqu0 %a +o-ern!-a- no es +as

que %a ace%erac!*n -e una ra-!c!*n(

Europa a+)!<n encuenra en su ,!sor!a ra-!c!ones para respon-er a %a+a#or0a -e %os -e+:s -esa$0os -e% +un-o +o-erno !nc%uso aunque esos-esa$0os ,a#an a-opa-o $or+as # un po-er -esconoc!-os ,asa a,ora(Ra#+on- Aron pensa)a que e% !-ea% -e %a +o-ern!-a- era %a a+)!c!*npro+ee!ca %a a+)!c!*n -e con&er!rse en -ueHo # posee-or -e %a naura%e'a"rac!as a %a c!enc!a # a %a <cn!ca( Europa ,a conoc!-o -es-e %a E-a- Me-!aese r!es"o # %os re+e-!os ,an aparec!-o a+)!<n -es-e %a E-a- Me-!a( E%conrapeso -e %a <!ca c!enc!a s!n conc!enc!a no es +as que ru!na -e% a%+aF #%a su+!s!*n -e %o econ*+!co 7 # -e %o ecno%*"!co a %o po%0!co en e% +arco -e%

)!en co+n ,an ue%a-o e% or"u%%o pro+e!o(

Oro -esa$0o es e% -!nero( La Europa -e% s!"%o CIII # %ue"o %a -e% CIC se %an'aron-esa$ora-a+ene ,ac!a e% )ene2c!o ,ac!a %a r!que'a # -e $or+a espec!a% ,ac!a%a r!que'a +onear!a( >a+)!<n aqu0 unas $uer'as +ora%es ,an sa)!-o %!+!ar e%ape!o # %os esra"os -e% -!nero( En %0neas "enera%es %a econo+0a que so%oe?!s0a en ano que -o+!n!o prop!o en ano que $uer'a reconoc!-a en e%pasa-o -e %a ,u+an!-a- # en par!cu%ar en e% pasa-o -e Europa !en-e en %aacua%!-a- a -o+!nar%o o-o( No so%o %os esa-os # %os !n-!&!-uos parecena)-!car ane unas $uer'as econ*+!cas oscuras -e preen-!-as %e#esecon*+!cas s!no que %a c!enc!a econ*+!ca a cu#a escuc,a ser&!% se ,an puesoesos esa-os no ,a sa)!-o ana%!'ar ,asa a,ora # +enos o-a&0a ,acerreroce-er %as cr!s!s # su +an!$esac!*n +:s -esasrosa e% paro( Europa -e)e-ar a% +un-o e% e/e+p%o -e una co%ocac!*n en su s!!o -e %a econo+0a # -e %osecono+1sas(

Europa ,a s!-o e% %u"ar pr!nc!pa% -e nac!+!eno -e %a ra'*n( En %a Grec!aan!"ua en %a esco%:s!ca +e-!e&a% en e% ,u+an!s+o -e% Renac!+!eno en %a2%oso$0a -e %as Luces en %a c!enc!a -e %os s!"%os CIC # CC( @! e% rac!ona%!s+o ,aa-opa-o $or+as e?ces!&as # pe%!"rosas enre e%%as e% c!en!2c!s+o %a reacc!*nacua% que parece enar a +uc,os europeos %a se-ucc!*n -e un an!

!ne%ecua%!s+o -e un an!rac!ona%!s+o que a-opa %as $or+as +as -!&ersas-es-e c!eros -e%!r!os eco%*"!cos ,asa %as e?cenr!c!-a-es a +enu-o pe%!"rosas-e %as secas -e)e ser co+)a!-a= %as ,erenc!as -e% pensa+!eno europeopue-en a#u-ar a %os europeos -e ,o# a a%e/ar esos $anas+as(

A ra&<s -e esas propos!c!ones en %as que e% ,!sor!a-or se une a% c!u-a-anose &e se"n creo que e% -e)ae por Europa no esa enre %a ra-!c!*n # %a+o-ern!-a-( Esa en e% )uen uso -e %as ra-!c!ones en e% recurso a %as

Page 23: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 23/24

,erenc!as co+o $uer'a -e !nsp!rac!*n co+o puno -e apo#o para +anener #reno&ar ora ra-!c!*n europea %a -e %a crea!&!-a-( Uno -e %os -e+on!os +a%os-e Europa ,a s!-o con -e+as!a-a 9 $recuenc!a con$un-!r %a c!&!%!'ac!*neuropea con %a c!&!%!'ac!*n un!&ersa% querer un +un-o a su !+a"en( @! Europaqu!ere ser un +o-e%o para e% +un-o +o-erno -e)e respear a %os oros

a)r!rse a %os oros( A)r!<n-ose es co+o ,a ,ec,o -es-e %os "r!e"os "ran-escosas(

 Jean au-r!%%ar- ,a -!a"nos!ca-o a+)!<n enre %as en$er+e-a-es -e %a+o-ern!-a- una an"us!a que ,o# !+pu%sa a %os europeos ,ac!a %os para0sosar!2c!a%es # e% consu+o e?ces!&o -e ranqu!%!'anes # -e +e-!ca+enos e%au+eno -e% nu+ero -e en$er+os +ena%es # -e su!c!-as( >a+)!<n ,a conoc!-oeso %a &!e/a Europa aunque no s!"n!2que que %a ,!sor!a sea un eerno reorno(3er:c%!o en0a ra'*n a% -ec!r que e% ,o+)re nunca se )aHa -os &eces en e%+!s+o r0o( Pero ,a# en %a ,!sor!a esrucuras -e %ar"a -urac!*n que son %a )ase-e %a !-en!-a- co%ec!&a -e %os ,o+)res # %as +u/eres que ,an &!&!-o +uc,o

!e+po /unos a ra&<s -e %as "enerac!ones( @e ,a po-!-o s!uar %a !nsa%ac!*n-e% cr!s!an!s+o en %a Europa an!"ua co+o %!"a-a a una e-a- -eans!e-a-( La E-a- Me-!a # %os >!e+pos Mo-ernos ,an s!-o ara&esa-os por7 "ran-es accesos -e +!e-o por e% -esenca-ena+!eno -e una %ocura queM!c,e% 5oucau% ,a s!ua-o per$eca+ene enre e% +!e-o a% ca+)!o # e% c,oque-e %a repres!*n ,osp!a%ar!a por %as ep!-e+!as -e su!c!-!o %os-esenca-ena+!enos -e %os pro)%e+as -e Ba"e%anes -e %os -e%!r!os -e %ae?peca!&a +!%enar!sa -e una noc,e -e %a ,u+an!-a-( ron!s%a Gre+eT ,a+osra-o que %a e?c%us!*n enre E-a- Me-!a # >!e+pos Mo-ernos -e+ar"!na%es pr!&a-os -e -o+!c!%!o # -e ra)a/o pu-o %an'ar a %os ca+!nos -e

Europa ropas -e &a"a)un-os # +en-!"os que $:c!%+ene se rans$or+aron en%a-rones # cr!+!na%es( Las ropas -e para-os -e nue&os po)res -e-ro"a-os -e -e%!ncuenes -e %os )arr!os )a/os ur)anos s!r&en -e eco en %aacua%!-a- a esos +ar"!na%es a esos e?c%u!-os( Europa supo superar esos+!e-os # esas cr!s!s( De)e ,acer%o ,o# s!n esperar a que %as c!u-a-es que$ueron %os $ocos -e c!&!%!'ac!*n -e Europa es<n se+)ra-as -e +as ca-:&eres-e &enc!-os por %a e?c%us!*n( Y para co+)a!r +e/or esos a'oes recurrenespero ca-a &e' +:s !nsopora)%es -e)e un!rse( Y reenconrar una -e suscaracer0s!cas= e% equ!%!)r!o que so%o pue-e rea%!'arse por %a e%!+!nac!*n -e %as-es!"ua%-a-es -e %as 71 !n/us!c!as # ane o-o -e %a po)re'a( Europa supo-!s!n"u!r enre una po)re'a &o%unar!a que es una &!ru- # una po)re'a

!+puesa que es una -es"rac!a( 8orrespon-e a %os europeos ra-uc!r -e nue&oen acos ese co+)ae conra %a nue&a po)re'a !+puesa a +!%%ones -e seresque &!&en enre e%%os(

Europa no es &!e/a es an!"ua( E1 +un-o no es +o-erno es acua%( Laan!"e-a- )!en u!%!'a-a es una )a'a( La ,!sor!a es una $uer'a ,ac!a -e%ane# esper<+os%o a% &o%&er a -ar un conen!-o # caras -e c!u-a-an0a a uner+!no +a%raa-o por nuesra <poca en par!cu%ar en Europa -on-e se ,an

Page 24: La Vieja Europa y El Mundo Moderno

7/25/2019 La Vieja Europa y El Mundo Moderno

http://slidepdf.com/reader/full/la-vieja-europa-y-el-mundo-moderno 24/24

pro-uc!-o a)o+!nac!ones que ,a)r0a po-!-o pensarse a)o%!-as para s!e+preen ese con!nene s! no ,ac!a e% pro"reso a% +enos ,ac!a unos pro"resos(

7 En ese e?o ,e u!%!'a-o e?racos -e oros -os e?os= Europe &!n"c!nq s!Xc%es -e &!e co++unes aparec!-o en >e%era+a n( 1Zsep!e+)re -e 199 #L[Europe +<-!<&a%e -u VIe au CVIe s!Xc%e cap0u%o-e %a nue&a 3!so!re cu%ure%%a -e %[3u+an!< pu)%!ca-a por %a UNE@8O -epr*?!+a apar!c!*nF(

A%u-o as!+!s+o a +! ar0cu%o An!que anc!enFMo-erne aparec!-o pr!+ero en!a%!ano en %a Enc!c%ope-!a E!nau-! en 1977 # repro-uc!-o en 3!so!re eM<+o!re Par!s Ga%1!+ar- 19 7K a% %!)ro -e 3enr! 3auser La +o-ern!< -uCVIe s!Xc%e aparec!-o en 19K # ree-!a-o en 19K por Ar+an- 8o%!n Par!scon un pr*%o"o -e 5ernan- rau-e% a% ar0cu%o -e Jean au-r!11ar- Mo-ern'een %a Enc#c%op<-!a Unn!&ersa%!s o+o II 19K # a% %!)ro -e 3enr! Le$e)&reInro-uc!on \ %a +o-ern!< Par!s E-!!ons -e M!nu! 19(

8ON>RAPOR>ADA