KLİNİK BİYOKİMYA UZMANLARI DERNEĞİ

5 ULUSAL KONGRESİ5.ULUSAL KONGRESİ

Laboratuvar Neticelerinin Yorumlanması

D Y h L l liDr. Yahya LaleliDüzen Laboratuvarlar Grubu

Tarih : 12 Ocak 2009, PazartesiSaat : 09.00Yer : Grand Yazıcı Otel ULUDAG (Salon 1)

SUNU ÖZETİSUNU ÖZETİSUNU ÖZETİSUNU ÖZETİ

• Sağlık ve Laboratuvar hizmetinin tanımı, değerlendirmesideğerlendirmesi,

• Laboratuvar neticelerin yorumlanması çoklu parametrelerin kullanılması,

• Ferde bağlı değişimin değerlendirilmesi,Ferde bağlı değişimin değerlendirilmesi,

• Veri kalitesi ve güvenliği için TEa ve önemi,

• Risk belirlemeye yönelik uygulama,

KLKLİİNNİİK TANIYAK TANIYA ÖÖRNEKRNEKKLKLİİNNİİK TANIYA K TANIYA ÖÖRNEKRNEK

Ateş, öksürük, koyu balgam çıkarma, plevra ağrısı ve akciğerde lobar infiltirasyonu olan bir çocukve akciğerde lobar infiltirasyonu olan bir çocuk hasta için muhtemelen tanı pneumoccocal pneumonidirpneumonidir.

Hasta, çoğunlukla  belirli bir hastalık kalıbına uyanbulgularla karşımıza çıkmaz. 

Bu durumda çözüme sistematik bir şekildeBu durumda çözüme sistematik bir şekilde yaklaşmamız lazımdır.

Sağlıkta Kalite TanımıKalite TanımıSağlıkta Kalite TanımıKalite Tanımı

• JCAHO* Göre Sağlıkta Kalite:Bugünkü bilgiler ışığında, hastanın beklenti olasılıklarını artırılmasıbeklenti olasılıklarını artırılması, istenmeyen, beklenmeyen olumsuzluk ihtimallerin ise azaltılmasıdır.

*JCAHO: The Joint Commission on the Accreditation of Healthcare Organizations 

Ö İÖ İLABORATUVARIN  GÖREVİLABORATUVARIN  GÖREVİ

Bilimi, laboratuvar bilgi ve becerisini kullanarak;

toplumların sağlığını riskinitoplumların sağlığını,riskinibelirleme ve takibine yönelik laboratuvar verilerini, düzenli üretmek ve bu sistemleriüretmek ve bu sistemleri 

geliştirmektir.

Laboratuvar TestlerininLaboratuvar TestlerininLaboratuvar Testlerinin Laboratuvar Testlerinin İsteniş Nedenleriİsteniş Nedenlerişş

• Tanı (ihtimali tanıyı teid veya red etme)Tanı (ihtimali tanıyı teid veya red etme),

• Tedavinin takibi,

• Toplum taraması,

• Ferde özel, ileriye yönelik, risk belirleme (Metabolik ve/veya Genetik)(Metabolik ve/veya Genetik)

“LABORATUVARDAN BEKLENTİYİ ARTIRMAK”“LABORATUVARDAN BEKLENTİYİ ARTIRMAK”LABORATUVARDAN BEKLENTİYİ ARTIRMAKLABORATUVARDAN BEKLENTİYİ ARTIRMAK

• İyi Laboratuvar pratiği 

ve yön gosterici prosedurlere uymakve  yön gosterici prosedurlere uymak,

• İzlenebilirliği sağlamak,

• Neticenin  taşıdıgı analitik ve biyolojik degişkenler hakkında kendi verilerine sahip olmak,

• İlgili hastalığın insidansı hakkında bilgi sahibi olmak,

• Testin pozitif ve negatif belirleyici gücünü bilmekTestin pozitif ve negatif belirleyici gücünü bilmek, (bugün hekimlik sanatı içinde, ama olası interferansları bilmiyor‐preanalitik etkenler, insan biyolojisine bağlı değişiklikler) p , y j ğ ğ ş )gerekmektedir. 

S ğl k Hi ti i D ğ i K [S ğl i k / li t]Sağlık Hizmetinin Değeri = K x [Sağlanan imkan /maliyet]

Laboratuvar verisiyle,  laboratuvarın sağladığı  bilgiyi bir birinden ayırmak lazım. 

Laboratuvar Bilgisi = Veri + katma değer (yorumlama)Laboratuvar Bilgisi = Veri + katma değer (yorumlama)  

Laboratuvar Kalitesi ?Laboratuvar Kalitesi ?Laboratuvar Kalitesi ? Laboratuvar Kalitesi ? / Kimin Açısından?/ Kimin Açısından?

• Laboratuvarda kalite nedir?• Laboratuvarda kalite nedir?

• Kaliteyi kim belirler?y

• Neye mal olur?

• Değeri nedir?

B ki d ğ l di i ?• Bunu kim değerlendirir?

Laboratuvar Neticesinin YorumlanmasıLaboratuvar Neticesinin YorumlanmasıLaboratuvar Neticesinin YorumlanmasıLaboratuvar Neticesinin Yorumlanması

• Testin niçin istendiğineTestin niçin istendiğine,

• Neticenin  karşılaştırılacağı  “referans aralığı”  değerinin ayırıcı gücüne,

• Analitin, biyolojik nedenli değişimine,Analitin, biyolojik nedenli değişimine,

• Laboratuvarın Total Analitik hatasının tolere dil bili h d l i i d ledilebilir hudutlar içinde olmasına, 

• Post analitik hatalar kümesine (hasta verisinin doğruluğu, analitik veri değerlendirme bilgi ve tecrübesi) bağlıdırbilgi ve tecrübesi) bağlıdır.

b 12 3 /d !Hb:12.3 g/dL!

Yorumunuz?Yorumunuz?

Hb 1Hb 12.32.3 g/dL Değerinin  Yorumu içing/dL Değerinin  Yorumu için

Uygun referansa göre değerlendirmek üzere yg g ğ

Cinsi ve Yaşını,

Eritrosit, 

MCVMCV, 

RDW, 

MCH, 

Retikülosit (?)

Başka?Başka? 

HbHb 112.32.3 g/g/dLdL Değerinin  Yorumu içinDeğerinin  Yorumu için

Cinsi ve Yaşını,

Eritrosit, MCV, RDW, MCH, istendi?

‐Değerlendirmek için‐Değerlendirmek için

başka ne istersiniz?

Test Niçin istendigi bilgisi,

T T ki T ?Tanı, Takip, Tarama?

‐ Takip!‐ Takip!

Hastamızın HikayesiHastamızın Hikayesiyy

38 yaşında kadın hasta, 3 hamilelik, 2 canlı doğum y ş ğyapmış.  Şikayeti adetlerinin düzensizleştiği ve uzun sürdüğü seneler geçtikçe daha yorgunuzun sürdüğü, seneler geçtikçe daha yorgun hissetmesi!

k k k d2 ay önceki  tetkikinde:– Hb 11.8 g/dl,

– 6 haftadır demir ihtiva eden vitamin kompleksi kullanıyormuş!kullanıyormuş!

Hasta, “tedavime devam edeceğim ve doktoruma soracağım ama sizin önerileriniz var mı?” diye soruyor. Ne diyelim.

…………. LABORATUVARIBAYER DIAGNOSTICS ADVIA 2120BAYER DIAGNOSTICS ADVIA 2120

HEMATOLOJI SONUC RAPORU

ADI SOYADI : A YNUMUNE NO : 999-----------------------------------------------------------------------------------------------------TEST SONUC REFERANS ARALIGI BIRIM

LOKOSIT 7.65 (4.50 – 11.00) x103 / μL6ERITROSIT 4.71 (4.00 – 5.20) x106 / μL

HEMOGLOBIN 12.3 (12.00 – 16.00) g/dLHEMATOKRIT 34.4* (36 – 46) %MCV 73 0* (80 92) fLMCV 73.0* (80 – 92) fLMCH 26.1* (27 – 31) pgMCHC 35.7 (32 – 36) g/dLRDW 15 1* (11 5 14 5) %RDW 15.1* (11.5 – 14.5) %HDW 2.75 (2.2 – 3.2) g/dLRETIKULOSIT 0.04 (%0.9) (0.02 – 0.11) x106 / μL

…………. LABORATUVARIBAYER DIAGNOSTICS ADVIA 2120BAYER DIAGNOSTICS ADVIA 2120

HEMATOLOJI SONUC RAPORU

ADI SOYADI : A YNUMUNE NO : 888-----------------------------------------------------------------------------------------------------TEST SONUC REFERANS ARALIGI BIRIM

LOKOSIT 8.12 (4.50 – 11.00) x10.e3 / μL( ) μERITROSIT 4.65 (4.00 – 5.20) x10.e6 / μLHEMOGLOBIN 11.8* (12.00 – 16.00) g/dLHEMATOKRIT 33.0* (36 – 46) %MCV 71.0* (80 – 92) fLMCH 25.3* (27 – 31) pgMCHC 35.7 (32 – 36) g/dLRDW 14.9* (11.5 – 14.5) %HDW 2.77 (2.2 – 3.2) g/dLRETIKULOSIT 0.03 (%0.7) (0.02 – 0.11) x106 / μL

ANEMİ NEDENLERİANEMİ NEDENLERİ

Kronik Anemiler: ‐ Demir eksikliği,ğ

‐ Kronik hastalıklar,

T l i‐ Talasemi.

Akut Anemiler : ‐ Kan kaybı,y ,

‐ Hemoliz.

Diğer Anemi Nedenleri:  ‐ Orak hücreli anemi,

‐ Aplastik anemi,

‐ Otoimmun hemolitik anemi,

‐ Eritrosit enzim defekti,

‐ B12‐Folik asit eksikliği.

ANEMİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİNDE  LABORATUVAR ANEMİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİNDE  LABORATUVAR BULGULARIBULGULARIBULGULARIBULGULARI

Demir Noksanlığı  B‐Talasemi  Kronik AnemilerğAnemisi Minör

Retikülosit Sayımı Artmamış Artmamış Artmamış

l ld lRDW Artmış Normal Genelde Normal

MCV Normal azalmış* Azalmış* Değişik, artmışta olabilir

Yayma Hipokrom ve mikrositer (Hudut vakalar normal) 

HipokromiTarget cell mikrositoz

Normal(!) veya Hipokromi ve Mikrositoz)

anizositoz !

Serum Demiri Düşük Artmış* Düşük

i i k/ d ( k)Ferritin Düşük/Hudut Artmış Artmış  (Düşük)

* Demir noksanlığı anemisinde MCV/Eritrosit sayısı >13, B-talesemi<13 (Mentzer)

HastalıklıSağlıklıARD ARDÜRD ÜRDARD ARDÜRD ÜRD

ReferansToplum

%95%2 5%2 5 %2.5%2.5

Kişiye Özelliği Yüksek Analiz Şahsa ait çok farklılık

ARD ÜRDÜRDARD

çok farklılık

Şahsa ait az farklılık

Referans Üst Limiti

Referans Alt Limiti

Kişiye Özelliği Düşük Analiz Referans

Aralığı II=[CVA2+CVI

2]1/2 / CVG

Hematolojik TestlerdeHematolojik TestlerdeHematolojik Testlerde Hematolojik Testlerde Fert içi ve Fertler Arası Olası DeğişiklikFert içi ve Fertler Arası Olası Değişiklik

Analiz CVI(%) CVG(%)

Hemoglobin 2.8 6.6

Hematokrit 2.8 6.4

MCH 1.6 5.2

MCHC 1 7 2 8MCHC 1.7 2.8

MCV 1.3 4.8

RDW 3.5 5.7

Gallum G.Fraser, Biological Variation, AACC

Hematolojik Testlerde Hematolojik Testlerde jjUlaşılması Arzu Edilen Kalite HedefleriUlaşılması Arzu Edilen Kalite Hedefleri

Analiz CVA(%) BA(%) Tea(%)

Hemoglobin 1.4 1.8 4.1

Hematokrit 1.4 1.7 4.1

MCH 0.8 1.4 2.7

MCHC 0 9 0 8 2 2MCHC 0.9 0.8 2.2

MCV 0.7 1.2 2.3

RDW 1.8 1.7 4.6

Gallum G.Fraser, Biological Variation, AACC

((TOTALTOTAL)) ANALİTİKANALİTİK HATAHATA KAVRAMIKAVRAMI((TOTALTOTAL)) ANALİTİKANALİTİK HATA HATA KAVRAMIKAVRAMI,,

TEa= B

A+ Z*SD(veya CV

A)

CVa<0.5CViBa<0.25 (CVg2 + CVι2) ½Ba 0.25 (CVg2 CVι2) ½

Bias Precision

%47%47.

%49

H kiki d ğ B l d ğHakiki değer Bulunan değer

Rast gele hata Örneğin ve kalibratörün ölçüm hatalarından, Bias kalibratöre verilen değeri ve kalibrasyon modelinden ayrıca g ğ ç , ğ y yreaktif ve analizör farklılıklarından oluşur.

Total hata = Bias + Z* precision, %95 güven hududu için, TEa= Bias +1.65 x precision

Test Ad Toplam Katılan Ortalama SD GRUP %CV

H-08-09-01

Test Adı pLab Ortalama SD GRUP %CV

Hemoglobin 102 15,41 0,44 2,87

Hematokrit 102 46,16 1,90 4,12

Eritrosit 101 5,19 0,16 3,16

Lökosit 101 7,08 0,47 6,70

Trombosit 101 249 35,52 14,22

Toplam Katılan

H-08-09-02

Test Adı Toplam Katılan Lab Ortalama SD GRUP %CV

Hemoglobin 97 14,04 0,41 2,91

Hematokrit 97 42,07 2,03 4,82

Eritrosit 97 5,12 0,19 3,76

Lökosit 97 8,08 0,71 8,77

Trombosit 96 223 26,14 11,71

February 2007 • ACB News Issue 526

İki Örnek Aynıİki Örnek Aynı Şahıstan mı?Şahıstan mı?Question 72You receive two blood samples from a General

İki kan örneğinin aynı hastadan olma l l ğ

pPractice, each of which is labelled with the same pre-printed label,but you suspect that they

olasılığı: a. Arka arkaya aynı anda alınmıştır.

are actually from two different patients. The measured serum sodium concentrations of the two samples are 140 and

b. İkinci örnek bir aradan sonra tekrar  alınmıştır.  

two samples are 140 and 143 mmol/Lrespectively. Given that the high control for your sodium assay runs a

Kendi laboratuvarınızdaki tecrübenize  dayanarak !

ystandard deviation of 1.07 mmol/L at 151.6 mmol/L and the intra-individual biological

Örnekler aynı şahıstan mıdır? Neden? 

l l/

variation of serumsodium concentration is quotedas 0.6%determine whether it is possible that these Kontrolümüzün SD=1.07mmol/L, 

Fert için biyolojik değişim CVi=%0.6cevabınız ne olur?

possible that these samples are indeed from the same patient, stating any assumptions that you make. cevabınız ne olur?  y

MRCPath, Autumn 2006

Örnek aynı zamanda alınmışsa!Örnek aynı zamanda alınmışsa!Örnek aynı zamanda alınmışsa! Örnek aynı zamanda alınmışsa! 

Eğ 2 ö k d l f k (X X ) “0” d f klEğer 2 örnekte aynı zamanda alınmışsa fark (X1‐X2) “0” dan farklıolmamalıdır. (null hipotezi)

Z (X X ) 0/SZ = (X1‐X2)‐0/S1,2S1,2=(S12+S22)1/2  iki örnek  aynı sistemde çalışılmışsa standard hatalar aynıdır S =S eşittirhatalar aynıdır, S1=S2 eşittir.

S1,2=(2S2)1/2=21/2xS=1.414S

Z =(143 140) 0/1 414x S S=1 07Z =(143‐140)‐0/1.414x S, S=1,07

Z=3/1.414S=3/1.414x1.07=3/1.51=1.98

Z değeri farkın ‘0’ dan büyük olma şansını %5’ten büyük (p< 0 05)Z değeri, farkın  0  dan  büyük olma şansını %5 ten büyük (p< 0.05) ama imkansız olmadığını göstermektedir.  (%95 olasılık için p>1.96)(%95 olasılık için p>1.96)

İki Örnek Aynı Şahıstan Olabilir mi?İki Örnek Aynı Şahıstan Olabilir mi?

Farkın Önemi “Z”=(X1‐X2)‐0/1.414*Total hata 

( 2 2)1/2Total Hata= (analitik hata2+Fert içi değişim2)1/2

olduğuna göre verilmiş olan %0.6 fert içi değişimin ortalama değere etkisine bakalım; 

SD=%CV*ortalama /100= 0.6*141.5/100=0.85/ /

T.S.Hata=(1.072+0.852)1/2=(1.14+0.72)1/2 =(1.86)1/2=1.36 

Z (143 140) 0/ 1 414*1 36 3/1 92 1 56Z =(143‐140)‐0/ 1.414*1.36=3/1.92=1.56

Z değeri olarak 1.56>0.10 yani iki ornegin aynı şahısdan l k d ( 0 i i 96 d ğ i dolmasımümkündür.( >0.5 icin Z 1.96 değerinden 

küçüktür.)

PSA Hızının Değerlendirilmesi (0 85PSA Hızının Değerlendirilmesi (0 85 ngng/mL)/mL)

% D ği i (D) 4 ng/mL PSA için;

PSA Hızının Değerlendirilmesi (0.85 PSA Hızının Değerlendirilmesi (0.85 ngng/mL)/mL)

% Değişim(D)Z=

2½ x (CV 2 + CV 2) ½

4 ng/mL PSA için;CVa = %3.5CVι = % 14 (15 gün)2 x (CVa + CVι ) ι ( g )

S.Velocity > 0.85 ng/mL

Ölçüm Ölçüm ((ngng//mmLL )) Z+mZ+m % D*% D* ZZscorescore OlasılıkOlasılık PP****

11 44 4 854 85 2121 1 031 03 <70<70 >0 5>0 511 44 4.854.85 2121 1.031.03 <70<70 >0.5>0.5

22 33 3.853.85 2828 1.381.38 8282 >0.2>0.2

33 22 2 852 85 4242 2 052 05 95 595 5 <0 5<0 533 22 2.852.85 4242 2.052.05 95.595.5 <0.5<0.5

CV = %14 CV = %7 B =18 4 TE =30* Anlamlı değişim için %40 gereklidir** Rastgele değişiklik <%5

CVi = %14 CVA = %7 BA=18.4 TEA=30

n = [Zx(CVA2 + CVi

2)1/2/D]2

AssayAssay BiasBias byby ManufacturersManufacturersAssayAssay BiasBias byby ManufacturersManufacturers(TSH /(TSH /μμIU/mL)IU/mL)

nMean

Result 1Mean

Result 2 Difference SD 1 SD 2 CV 1 CV 2

CMIA 6 2.13 1.53 0.60 0.19 0.15 8.96 10.00

MEIA 8 2.40 1.49 0.91 0.42 0.26 17.72 17.31

ECLIA 18 2.04 1.44 0.60 0.15 0.10 7.28 6.67

ELFA 13 2 41 1 56 0 85 0 18 0 09 7 31 5 97ELFA 13 2.41 1.56 0.85 0.18 0.09 7.31 5.97

All Devices 48 2.22 1.50 0.72 0.33 0.17 14.81 11.09

CVA = %9.9 BA = %8.4 TEA = %24.6CVA %9.9 BA %8.4 TEA %24.6

n = [Zx(CVA2 + CVi

2)1/2/D]2

TEa

olar

akB a

/TE a

TE /1 65

Mükemmel İyi Orta Zayıf Kontrol dışıa

0.1 0.2 0.3 0.4 0.50

TEa/1.65

0.6TE

Kesinlik/TEa oranı olaraka

Metod Uygunluğu İçin Karar Verme Çizelgesi. Kolesterol icin TEa=%9 (literatürden).Laboratuvar Verisi: EQAS den, Bias %1 =1/9 TEa -Ic kontrolden CVA<%3, <Cva/TEa.%30

a

Alternatif; ∆SEC= [(TEA – BA) / CVA ]–1.65= >3 kolay kont., (2-3) yeterli kont.,<2 yetersiz kont.

www.wesgart.com/lesson25.htm

TEa

rak

B a/T

E aol

ar

Mükemmel İyi Orta Zayıf

B Kontrol dışı

a

0.1 0.2 0.3 0.4 0.50 (TEa/1.65)

Mükemmel y y

0.6

Metod Uygunluğu İçin Karar Verme Çizelgesi. Kolesterol icin TEa=%9 (literatürden).L b t V i i EQAS d Bi %2 2/9 TE (I t C t ld ) CV %5 6 %60T

Kesinlik/TEa oranı olarak

Laboratuvar Verisi: EQAS den, Bias %2 =2/9 TEa (Int.Controlden) CVA<%5.6, <%60TEa.

www.wesgart.com/lesson25.htm

Güvenli farkı yakalamak için Güvenli farkı yakalamak için kaç test lazım ! kaç test lazım !

–n=[Zx(CVa2+CVi2)1/2/D]2

Ö l k b l d l k f k !D=Önemli kabul edilecek % fark, %10!

n=[1.96x(9+36)1/2/10]2[ ( ) / / ]

n=[1.96x6.7/10]2

n=1.73

“ %10 farkın güvenli kabul edilebilmesi %10 farkın güvenli kabul edilebilmesi

için 2 test gereklidir.”

http://www.westgard.com/guest23.htm

HepatitHepatit!!• Hepatomegalisi olan 64 yaşında erkek hasta, 25 yıldır alkol kullanıyor• Laboratuvar verileri

– AST 114 U/L (10‐40)– AST 114 U/L  (10‐40)– ALT 51 U/L  (10‐60)– GGT 464 U/L  (7‐60)– ALP 144 U/L  (25‐100)– T.Bilirubin 2,18 mg/dL  (0,4‐1,35)– AKŞ 136 mg/dL (70‐100)AKŞ 136 mg/dL  (70 100)– Hemoglobin 13,9 g/dL  (14‐18)– MCV 98 fL  (80‐92)

b / 3 ( )– Trombosit 110.000/mm3 (130.000‐400.000)– T.protein 7,2 g/dL  (6,2‐8,3)– Albumin 3,5 g/dL (3,5‐5)Albumin 3,5 g/dL  (3,5 5)– INR 1,4  (0,85‐1,2) – Prealbumin 13 mg/dL  (17‐42)

A k 1 42 / L (0 17 1 42)– Amonyak 1,42 µg/mL  (0,17‐1,42)– Kreatinin 1,4 mg/dL  (0,6‐1,24)

Alkolik Karaciğer Hastalığında Alkolik Karaciğer Hastalığında Laboratuvar Testlerinin Tanısal DeğeriLaboratuvar Testlerinin Tanısal DeğeriLaboratuvar Testlerinin Tanısal DeğeriLaboratuvar Testlerinin Tanısal Değeri

Sensitivite (%) Spesifite (%)Se s t te (%) Spes te (%)

AST 50 82

ALT 35 86

GGT 69‐73 65‐80

MCV 27‐52 85‐91

CDT (Carbohydrate defficient transferrin)

58‐69 82‐92

Yukarıdaki tablo: ‐ AST, ALT ve MCV  >50 g/gün alkol kullanımı için‐ GGT fazla alkol kullanımı için‐ CDT mevcut alkol kullanımı için belirlenmiştir (The Merck Manuals 2008)CDT mevcut alkol kullanımı için belirlenmiştir. (The Merck Manuals, 2008)

Alkolik Hepatit Verilerinin YorumAlkolik Hepatit Verilerinin YorumlanmaslanmasıındandaABIC skorlaması

• Alkolik hepatit prognozunun (90 günlük/1 Yıllık mortalite) tahmininde kullanılır

B I C ABIC• Age, serum Bilirubin, INR, and serum Creatinine (ABIC) score:(age × 0.1) + (serum bilirubin × 0.08) + (serum creatinine × 0.3) + (INR × 0.8)

ABIC skoru değerlendirmesi

Mortalite riski90 gün sağ 

kalım oranı (%)1 yıllık sağ 

kalım oranı (%)

<6,71 Düşük 100 97,1<6,71 Düşük 100 97,1

6,71‐9 Orta 70 64,3

>9 Yüksek 25 33,3

Am J Gastroenterol 2008 103(11) 2747 2756

Örnek vaka için hesaplanan ABIC skoru  8,1 AUC 0,82(ROC) P < 0,001,

Am J Gastroenterol.  2008;103(11):2747‐2756. ABIC Score Better Than Maddrey”s in Predicting Mortality in Alcoholic Hepatitis.( Hospital Medicin)Maddrey’s ayırıcı fonksiyonu: The formula for this function is 4.6 x [prothombin time – control value (seconds) + serum bilirubin (mg/dl).1 (More than 32 points refers to a poor prognosis.2 )

Sürekli yaptığımız Sürekli yaptığımız şey şey şey şey

ne ise bir oyuzne ise bir oyuz!!. .

O halde, O halde, O halde, O halde, MMükemmellik bir ükemmellik bir eylem değil bir eylem değil bir eylem değil bir eylem değil bir

AlışkanlıktırAlışkanlıktır, Ya, Yaşşam am şşeklidireklidirşşeklidireklidir..

1980’lerden Bir Vaka1980 lerden Bir Vaka 6 haftalık bebekU l k b l il h t t lUzamış sarılık bulgusu ile hastaneye yatırılıyor3500 g, apgar skoru 9/10Annesi 3 haftalık iken sarılığın başladığını belirtiyor.3 haftalık iken gittikleri doktor, fizyolojik sarılık tanısı k ütü ü k il i i t i di Bkoyuyor ve anne sütünün kesilmesini tavsiye ediyor. Bu sırada T.bilirubin 9,2 mg/dLBu vizitten 10 gün sonra T bilirubin değeri 11 6 mg/dL BuBu vizitten 10 gün sonra T.bilirubin değeri 11,6 mg/dL. Bu sırada bebeğin beslenmesi ve kilo alımı normalFakat annesi bebeğin gaita renginin açıldığını söylüyorFakat annesi, bebeğin gaita renginin açıldığını söylüyorAile hikayesi: Genç evli çift, hamilelik sırasında anne anemikanemik

1980’lerden Bir Vaka1980 lerden Bir Vaka 

• Hastaneye geldiğinde bebek ikterik, katarakt yok, kalp ve akciğer muayeneleri normal, y p ğ yabdomen gergin değil

• Karaciğer kosta kenarını aşağı doğru 2 cm• Karaciğer kosta kenarını aşağı doğru 2 cm, yana doğru 5 cm geçiyor. Dalak normal

• Yenidoğan refleksleri normal

• Rektal muayenede akolik gaita mevcut kan• Rektal muayenede akolik gaita mevcut, kan reaksiyonu negatif

1980’lerden Bir Vaka1980 lerden Bir Vaka 

• Hb 10,2 g/dL

• Lökosit 7600/mm3• T.bilirubin 12,2 mg/dL

• D.bilirubin 10,1 mg/dL

• Trombosit 350000/mm3

• MCV 90 fL

g

• ALT 90 U/L

• AST 50 U/LMCV 90 fL

• MCH 28 pg

• MCHC 35 g/dL

AST 50 U/L

• ALP 350 U/L

A k 50 l/L• MCHC 35 g/dL

• PT 13,9 sn• Amonyak 50 μmol/L

• Safra asitleri 28 μmol/L

• PTT 33,2 sn (N<7)

1980’lerden Bir Vaka1980 lerden Bir Vaka 

• Başka hangi testler yapılmalıdır?

• Bu tabloya neden olan metabolik nedenlerBu tabloya neden olan metabolik nedenler neler olabilir?

V k d ki ö ö i i ö li l b• Vakadaki yön gösterici en önemli laboratuvar verileri nelerdir?

• Gaita analizinde nelere dikkat edilmelidir?

B k d h i ö ü tül di i li i d• Bu vakada hangi görüntüleme disiplininden fayda sağlanabilir?

Yenidoğanın Kolestazisi başlıca:ğ ş‐ Ekstrahepatik (Anatomik),

İdiopatik obsraktif‐ İdiopatik obsraktif,

‐ Kolanjiopati (intrahepatik kolestaz dahil) 

nedenlere bağlıdır. 

Buna rağmen düzeltilebilir bozukluklar :Buna rağmen düzeltilebilir bozukluklar :‐ İdrar yolu enfeksiyonu ve metabolik bozukluklar,

‐ Galaktozemi,

‐ Hipotiroidi,

‐ Hipopitüarisim,

‐ Safra asidi metabolizması gözden geçirilmelidirSafra asidi metabolizması … gözden geçirilmelidir.

TEST SONUÇLARININ KLİNİK YARAR TEST SONUÇLARININ KLİNİK YARAR YOLUNDA BAŞLICA KULLANIMIYOLUNDA BAŞLICA KULLANIMI

Referans aralıklarından faydalanarak (bireyler arasıvaryasyonu göz önüne alarak) tanı koyma veya klinikb l li i kbulgu analizi yapmak,

Kendi değerine mukayeseyle hasta takibi yapmak (birey içifarklılık),

Laboratuvar testlerinin ferde yönelik risk belirlemedeLaboratuvar testlerinin ferde yönelik risk belirlemedekullanılması.

Bilimi, laboratuvar bilgi ve becerisini kullanarak;Toplumların sağlığını belirleme ve takibine yönelik verileri, p ğ ğ y

düzenli üretmek ve bu sistemleri geliştirmektir.