LAEVELD AGROCHEM SE LANDBOU SEIL-SAFARI ......SAREL KRUGER Christiana 083 274 4732 [email protected] Welkom aan die nuwe agente! JACO VD MERWE Waterpoort / Nwanedi 071 873 7394 [email protected]

LAEVELD AGROCHEM

Uitgawe 7: 2018

OES-OPTIMALISERING | PLANTVOEDING | PRESISIE DIENSTESaam boer ons vooruit

ONTMOET VAN DIE 2017

Uitblinkers

MyFarmWeb TegnologieNeem beter besluite!

www.laeveld.co.za

DIE EERSTE LANDBOUSKOUOP WATER. KOm REIS SAAm!

9 – 13 APRIL 2018

LAEVELD AGROCHEM SE LANDBOU

SEIL-SAFARI

OESBESKERmINGVrotpootjie in koring

Rhizoctonia solaniMealybug control

PLANTVOEDINGKoperaanvulling

Hanteer haelskadePekanneutproduksie

Fosfoflo produkte

Landswyd 012 940 4398 www.laeveld.co.zaLaeveld @LaeveldAgrochem

LAEVELD AGROCHEM GROEI 7

Inhoudsopgawe

GROEI LAEVELD AGROCHEM 1

REDAKSIE-SPANDie Groei Tydskrif word saamgestel deur die Laeveld Agrochem-spanRedakteur: Corné LiebenbergKreatiewe Bestuurder: Liza van der Walt @ BlueRed DesignBydraes deur: Jeanette Nel en Karen Fourie Laeveld Agrochem Mark en Tegniese-ondersteuningspan: Abrie Venter, Elfranco Maré, Ernst de Beer, Hennie du Plessis, Ian Mansfield, Neel Rust en Phillip Venter.

© Kopiereg. Die publikasie en artikels bly die eiendom van Laeveld Agrochem. Alle regte voorbehou. Alle publikasie navrae kan gerig word aan [email protected] of per pos na Posbus 32462, Glenstantia, 0010.Die inligting in die tydskrif word in goeder trou na die beste van ons vermoë verskaf maar die bedoeling is om inligting te deel en nie om aanbevelings te maak nie – enige kliënt moet altyd steeds sy/haar naaste Laeveld Agrochem-agent raadpleeg vir enige advies of aanbevelings.

Live beneath your meansReturn everything you borrowStop blaming other peopleAdmit it when you make a mistakeGive clothes not worn to charityDo something nice and try not to get caughtListen more, talk lessTake a 30 minute walk everydayStrive for excellence, not perfectionBe on time. Don’t make excusesDon’t argueGet organisedBe kind to unkind peopleLet someone cut ahead of you in lineTake time to be aloneCultivate good mannersBe humbleRealise and accept that life isn’t fairKnow when to keep your mouth shutGo on an entire day without criticising anyoneLearn from the pastPlan for the future

Live in the presentTrust God

Simple formula for living

BL2 Boodskap van Ian Mansfield3 Groete van Corné Liebenberg4 Nuwe agente en tegniese kenners5 MyFarmWebTM

6 Laeveld Agrochem depots8 Seil-Safari Landbou-boot10 Hanteer haelskade op gewasse12 Pekanneutproduksie15 Bestuur van wortelgesondheid om droogtestres te verminder16 Op die voorpunt van tegnologie18 Belangrikheid van koper - Toepassing op sitrusproduksie20 Bloubessie-verbouing24 Acticell26 Die bestuur van Vrotpootjie in koring29 MicroLife Research Centre

30 2017 Uitblinkers32 Rhizoctonia solani op aartappels34 Alternerende drag in sitrus 36 Beter besluite met Decision FarmingTM

38 Inseisoen-risikobestuur van Sonneblomme41 Eis dieselrabatte moeiteloos en suksesvol terug van SARS42 Mealybug control46 Die Fosfoflo produkreeks48 Seil-Safari inligting50 Afrikaans is Groot terugvoer51 Die alles-in-een saadpakkie52 Genesis® Twin Pack Nutritional Meal56 Fotoblad58 Ontdek jouself60 Kopkrappers61 Sportblad

MESSAGE FROM

Ian MansfieldGROETE VAN

Corné Liebenberg

3

Being a relatively new addition to the Laeveld Agrochem team since my move from Syngenta, I have once again been reminded how every growing season is unique, with new challenges compared to previous years. The normal market forces our agricultural market experiences every year, whether commodity prices, ex-change rates or weather conditions to name but a few (not to mention politics and policy), vary so much in intensity from year to year.

I am further continuously surprised how quickly conditions, or the status quo can change and how quickly we forget the past. Luckily the same is true for the “bad or hard times”, they also change and can be forgotten. However, to remain competitive in the agricul-tural market we must learn from the past, but keep trying to do things better and differently, as so much is not in our hands.

This brings me back to one of the reasons I joined Laeveld Agrochem and how in this ever changing and highly competitive but exciting environment, relationships upstream and downstream are so important. It has been a year where the crop protection industry once again had to continuously adapt within the season to supply or change plans away from the normal (whatever that may be). I would therefore like to take this opportunity to thank our suppliers and service providers who have in our dynamic agricultural market made plans to supply or switch supply so that Laeveld Agrochem could continue to supply our combined customers with high quality products and services.

The weather conditions once again continue to challenge our entire industry by setting the pace and extent of supply into the market. However, the Laeveld Agrochem agents have excelled in recommending and supplying our customer base in, as explained above, a very difficult summer season. I ascribe this tremen-dous effort by the Laeveld Agrochem agents to good and trustworthy relationships with their customers. Their knowledge and presence, “fighting the fight” with the growers to recom-mend and supply their crop protection and plant nutrition requirements, has resulted in a +/- 14% year on year growth in turnover vs. the same time last year (year to date). So much in our industry can be ascribed to luck and timing, but if you are not “in the field”, positioned and ready at the point of highest potential, you cannot take advantage of an “open try line” to serve the grower.

From all of us at Laeveld Agrochem we are very grateful to our suppliers and customers for the results achieved so far. We appreciate that our customers have once again put their trust and crops in our hands.

As the 2017/2018 summer season draws to a close and the 2018 winter growing season starts, all of us at Laeveld Agrochem wish you an excellent year ahead.

We look forward to continuing our relation-ships with you in the amazing spirit we have been so blessed to experience.

Groete Ian

Corné is Direkteur en Bemarkingsbestuurder by Laeveld Agrochem, waar hy poog om Laeveld Agrochem die markleier met unieke innovasies, produkte en nuwe tegnologie te hou, om sodoende kliënte se verwagtinge te oortref.

Ian is Head of Procurement at Laeveld Agrochem. He holds a Honours degree in BSc Agric Entomology from the University of Pretoria and spent 24 years working for Syngenta and its legacy companies in R&D, Marketing and Sales.

32 GROEI

Positioned at the point of highest potential Die jaar 2018 kon voorwaar nie beter afgeskop het nie. Ons buurman Zimbabwe, een van ons belangrikste handelsvennote, het ’n nuwe president en nuwe vooruitsigte. Suid-Afrika het uiteindelik ook ’n nuwe president. Elkeen het seker maar ’n paar tekortkominge, maar presi-dent Cyril Ramaphosa is ’n gelowige en aktiewe kerkganger. Dus heers daar tans ’n ongekende gevoel van optimisme onder alle bevolkings-groepe in Suid-Afrika.

Die nuutste verwikkelinge rondom grond- onteiening sonder vergoeding plaas wel ‘n effense demper op almal se entoesiasme, maar dit is gelukkig nie prakties uitvoerbaar nie, en daar is reeds kliphard agter die skerms gewerk met teenvoorstelle. Op ons Seil-Safari bootreis gaan Omri van Zyl, Uitvoerende Direk-teur van AgriSA, ons ook deeglik inlig oor die die pad vorentoe. Hou moed!

Ons weet ons produsente het jaarliks hul kwota uitdagings, met die min reën deesdae, seker een van die grootstes, maar nog nooit was daar soveel bewustheid onder die publiek dat ons land sonder suksesvolle boere geen toekoms het nie.

Dit is ook ’n bewese feit dat mense met vol mae minder geneig is tot misdaad, en ons vind dat op plase waar goed na die werkers omgesien word, hulle produktiwiteit aansienlik hoër is. Boonop sien hulle goed na hul werk-gewers se belange en welvaart om, want hulle weet waar hulle toekoms en sekuriteit lê.

“Laat ons dan nie moeg word om goed te doen nie, want as ons nie verslap nie, sal ons op die bestemde tyd ook die oes insamel.” – Galasiërs 6:9

Gepraat van vol mae, lees meer oor die Genesis maaltydpakkies op bl. 52. Dit gaan

’n baie positiewe effek hê op jou werkers. In lyn met Laeveld Agrochem se missie om ’n verskil in ander se lewens te maak, van die saadpakkie-projek tot die skoon water- projek wat ons al bekendgestel het, is hierdie inisiatief om die gesondheid, produktiwiteit en immuniteit van plaaswerkers te verhoog, die een waaroor ons tot dusver die positiefste terugvoer ontvang.

By Laeveld Agrochem is ons ook uiters opgewonde oor die eerste landbou-bootreis in Suid-Afrika se geskiedenis, naamlik die Seil-Safari, wat op 9 April van Durban na Mosambiek vertrek. Met kunstenaars soos Steve Hofmeyr, Robbie Wessels, Jay en aktrises soos Donnalee Roberts en die komediant en sanger Andries Vermeulen, wat almal saam reis om ons land se mees innoverende en suksesvolste produsente te vermaak.

Hierdie vermaak lyk egter klein as ’n mens na die arsenaal kundige sprekers kyk, met temas oor plaasveiligheid, hommeltuie, presisie- dienste, nuwe oesbeskermingsprodukte, asook die nuutste innovasies en tegnologie wat in die landbou beskikbaar is. Sien bl. 8 en 48.

Feitlik niks wat aangebied gaan word, is al voor-heen in Suid-Afrika bespreek nie. Bekendes soos Dawie Roodt, Erik de Vries en Myan Subrayan, asook kundiges vanaf Nederland en Amerika, is almal daar om ons kliënte te help om selfs nog meer suksesvol te boer. Die sleutelwoord is deesdae immers “meer met minder produ-seer”, en julle gaan telkemale die “hoe kry ons dit reg?”-antwoord hoor in die 30+ wêreldklas temas wat aangebied word.

Lekker lees, ons opregte wens is dat elke pro-dusent vanjaar rekordoeste sal lewer. Dit is juis in tye van uiterste beproewings wanneer ons Vader se helpende hand die sigbaarste is.

The Agri Technovation Team is extremely pleased to launch a new user interface (UI) for the MFW platform.

This new version offers updated functionality and design and will be going live soon. The development of MFW continues daily and we hope that you are excited with us for the possibilities of the future. Keep an eye out for even more exciting

things happening throughout the year.

Remember that we have a 24/7 technical support structure in place that can be contacted at 081 526 6120.

Kind regards, The Agri Technovation team

New User Interface Launch

2 777FARMS 308 AVAILABLE DATA LAYERS95 592

MyFarmWeb UI Launch.indd 3 2018/03/01 4:32:08 PM







2 777FARMS 308 AVAILABLE DATA LAYERS

95 592


DIE LAEVELD AGROCHEM-SPAN

Nuwe agente en tegniese kenners

LAEVELD AGROCHEM 5

NUWE AGENTE

SAREL KRUGER

Christiana083 274 4732 [email protected]

Welkom aan die nuwe agente!

JACO VD MERWEWaterpoort / Nwanedi071 873 [email protected]

LOUIS OLIVIER Hopetown082 806 [email protected]

GERHARD V STADENHazyview 082 778 6521 [email protected]

BENNIE FERREIRA SNRGamtoosvallei 082 492 [email protected]

BENNIE FERREIRA JNRGamtoosvallei082 825 [email protected]

For more information contact Laeveld Agrochem or Agri Technovation.www.laeveld.co.za www.agritechnovation.com

CropLife SA, a non profit company, is an association representing the plant science industry, including the majority of responsible manufacturers & suppliers of crop protection products, and through its training and accreditation of member's sales personnel it strives to ensure that farmers and other end-users are at all times provided with a professional and efficient service.

All Laeveld Agrochem agents areCropLife accredited or in training

to obtain accreditation.

4 GROEI








95 592









95 592


FREE STATE

l Viljoenskroonl Koppiesl Parys

l Bothaville

l Bloemfontein

Hoopstad ll Wesselsbron

l Senekall Bethlehem

l Kroonstad

l Hertzogvillel Bultfontein

NORTH WEST

Koster l

Brits lBuhrmannsdrif l

Ventersdorp l

Ottosdal l

Sannieshof l

Leeudoringstad l

Christiana l

Potchefstroom l

Louwna l

Baltimore lLouis Trichardt lWaterpoort l

Tzaneen l

Pietersburg l

Nylstroom l

Thabazimbi lHoedspruit l

Letsitele l

Levubu l

Head Office lBronkhorstspruit l

Bapsfontein l

Vereeniging l

MPUMALANGA

Marble Hall l

l Hazyviewl Lydenburg

l Hectorspruitl Nelspruitl Delmas

l Middelburg

l Groblersdal

l Belfast

l Ermelol Standerton

l Bethal

NORTHERN CAPE

WESTERN CAPE

EASTERN CAPE

KZN

LIMPOPO

Douglas lHopetown l

Prieska l

Hartswater l Vaalharts l

Ugie l

l Humansdorpl Patensie

l Addol Gamtoosvallei

Laeveld Agrochem depots

Lichtenburg l

Map not to scale

l Citrusdal

l Klapmuts l Montagu

l Georgel Swellendam

l Bredasdorp

l Riversdal

LAEVELD AGROCHEM 76 GROEI

Tarlton l

Laeveld Agrochem depotsFree State = 12 depotsNorth West = 11 depotsLimpopo = 11 depotsMpumalanga = 11 depotsWestern Cape = 7 depots Northern Cape = 5 depots Gauteng = 5 depots Eastern Cape = 5 depots

Technovation Specialized to succeed

Agri

98

LAEVELD AGROCHEM 11

Hanteer haelskade op gewasseDeur Hennie du Plessis M-Tech Agric, BASOS, A0653 Besigheidsontwikkelingsbestuurder: Plantvoeding, Laeveld Agrochem

PLANTVOEDING

n Toediening van Boor versterk selwande, help met die translokasie van suikers en verhaas die herstelproses (bv. Acticell Bio CalBor). l Wortelstimulasie n Wortelgroei en ontwikkeling word deur haelskade benadeel, deurdat plantstrem- ming wortelgroei vertraag of selfs staak. Stimuleer wortelgroei met ŉ geskikte wortel stimulant soos byvoorbeeld Flamma, Gatskop, Marinure DS, Maxiroot, Veggie- to-Start en Cosmoroot.l Siekte beheer n Ongeveer 24 uur na die haelskade moet ŉ bakterie/swamdoder gespuit word om sekondêre infeksies te voorkom.

n Navorsing het gewys dat koper-bevattende produkte baie goeie resultate teen veral bakteriese infeksies lewer, maak egter seker van registrasies op die betrokke gewasse. n Mengsels van koperoksichloried en mancozeb is ook al met sukses gebruik. n Plaaslik het ons al koper (Copstar 120 SC) opgevolg met kaliumfosfonaat (Fighter 0:2:3 (25) met goeie resultate. Fighter 0:2:3 (25) bevat, onder andere, salisielsuur, wat plantweerstand verhoog. Daar is ook ander Fosfonaatprodukte soos die Fosfolflo reeks beskikbaar. Alle etikette moet egter noukeurig gelees word voor toediening.

Hier volg ŉ paar praktiese riglyne, met spesifieke verwysing na eenjarige groentegewasse, wat na haelskade gevolg kan word:

Stap 1: Evaluasiel Bepaal wat die skade is en of daar genoeg gesonde weefsel en blare om die plant te help herstel is. Dit sal bepaal of dit ekonomies regverdigbaar is vir enige optrede.l Bepaal ook waar die plant in sy fenologiese stadium is, en of daar genoeg tyd oor is om te herstel. Gewasse verskil van mekaar ten opsigte van hul vermoë om te herstel.

Stap 2: Herstelproses• Direk na haelskade gaan die plant in “Repair Mode” in, waar die plant dadelik sy verdedigingsmeganismes aanskakel, hierdie proses is beter bekend as “Systemic Acquired Resistance” (SAR). Dit beteken net dat die plant deur die produksie van fitohormone homself probeer verdedig. Daar word ook groot hoeveelhede meta- boliete, suikers en nutriënte na die gesonde weefsel getranslokeer om dit te beskerm teen verdere skade.l Alle vrugte wat beskadig is moet verwyder word aangesien hulle, ten koste van die herstelproses, nog meer energie van die plant gaan nodig hê.

Stap 3: Optredel Die doel is om die plant te aktiveer, om so gou as moontlik te herstel en om sekondêre infeksie te voorkom.l Opheffing van stremming n Soos reeds genoem, is plante onder geweldige stremming na haelskade en blaarvoeding met sekere biostimulante verlig hierdie abiotiese stremming. Produkte (Acticell) wat by die Universiteit van Pretoria op groenboontjies getoets is teen droogte stremming, het goed gewerk. Fotosintese metings, wat ook gedoen is, het gewys dat Acticell die fotosintesetempo verhoog. n Gebruik ŉ produk soos Fighter 0:2:3(25), wat salisielsuur bevat, wat help om SAR te dryf en dus die herstelproses te bespoedig.l Herstel fotosintesetempo n Daar moet so gou moontlik gepoog word om die fotosintesetempo weer te optimaliseer. Dit kan gedoen word deur plantvoeding te optimaliseer om chlorofil produksie te stimuleer. Blaarvoeding met onder andere magnesium en sekere biostimulante soos triakontanol, verhoog die fotosintesetempo (bv. Acticell MagPhoto).

10 GROEI10 GROEI

TyD VAN TOEDIENING PRODUk DOSIS AkTIEWE / REDE

24 uur na hael Copstar 120 SL 3 L/ha Koperhidroksied / Bakteriese infeksies(Blaarbespuiting) (maak seker Copstar is geregistreer)

24 - 48 uur later Acticell MagPhoto 1 L/ha Magnesium, Proteïne, Kelp, (Blaarbespuiting) + + Triakontanol / Verhoog fotosintese Acticell 1 L/ha Kalsium, Boor, Proteïne, Salisielsuur, Bio CalBor Fulviensuur / Selwand integriteit

7 – 10 dae na hael (Met eerste besproeiing deur besproeiingstelsel)

NPK (6:1:3(44)), sitokiniene, ouksiene / Vegetatiewe groei, deur besproeiingstelsel

Kaliumfosfonaat, salisielsuur / wortelsgesondheid, weerstand. Dien deur besproeiingstelsel toe

Kelp / deur besproeiing / wortelstimulasie. Sien verdunning op etiket

5 kg/ha

+3 L/ha

+

5 L/ha

Easygro Vegetative

+Fighter

0:2:3 (25)+

Flamma

Voorgestelde programRaadpleeg u naaste Laeveld Agrochem verteenwoordiger om u by te staan met die regte gewasprogram vir u omstandighede en onthou om altyd alle etikette noukeurig te lees voor vermenging en toediening.

Aangesien die produsente skade aan hul gewas opgedoen het, wil mens die kostes uiteraard so laag as moontlik hou en kanse vir fitotoksisiteit uitskakel.

InleidingDie droogte was erg, en is steeds, veral in die Westelike dele van ons land. Mens is altyd dankbaar vir reën want daarsonder kan ons nie bestaan nie. Ongelukkig kom hierdie noodsaaklike natuurlike hulpbron soms saam met hael. Ons besef ook hoe vernietigend ŉ haelstorm kan wees.

PekanneutproduksiePositiewe projeksies bied goeie geleenthede

12 GROEI

Daar is tans ’n toenemende belangstellingin Suid-Afrikaanse landbousirkels rakende pekanneutproduksie vir verskeie redes: dit is minder kapitaal-intensief as ander neutkultivars; uitvoerders rapporteer ’n jaarlikse volume groei in pekanneute van ongeveer 30%; en die Suid-Afrikaanse Pekanneut Produsente Vereniging (SAPPV) projekteer dat die toename in produksie gaan veroorsaak dat die industrie diversifiseer, met ’n groter fokus op neut-kerne.

Pak pekanneutproduksie aan met ’n plan

Indien u ’n produsent is wat oorweeg om met pekanneute te begin boer, is vooruit- beplanning baie belangrik. Daar is verskeie faktore wat potensiële pekanneutprodusente noukeurig moet oorweeg, bepaal en beplan:

1. kultivarkeuseDit is van uiterste belang dat die regte kultivar geïdentifiseer moet word vir die streek se klimaatstoestande, aangesien temperatuur en die aantal hitte eenhede ’n invloed het op neutgrootte en -kwaliteit.

Oostelike produksiestreke:Vir Suid-Afrika se oostelike produksiestreke, wat vergelyk kan word met Georgia, Mississippi in die VSA, is kultivars beperk tot dié wat goeie weerstand bied teen siektes (soos skurfsiekte) en plae (soos plantluise). Barton, Shoshoni en Ukulinga is goeie kultivarkeuses aangesien die kultivars meer weerstandbiedendheid toon teenoor die siektes. Daar is ook addisionele opsies wat meer vatbaar is, maar baie goeie opbrengste van goeie gehalte bied, soos die Choctaw- en Mohawk-kultivars. Indien produsente hierdie hoër-risiko kultivar opsies kies, moet goeie bestuur en beheer van siektes en plae toegepas word.

Westelike produksiestreke:Kultivars soos Barton, Choctaw, Mohawk, Navaho, Pawnee, Ukulinga of Wichita word

geplaas word nie en in hulle eie rye geplant sodat dit nog steeds apart geoes kan word. Omrede pekans afhanklik is van windbestui- wing, moet produsente die hoof windrigting in ag neem wanneer daar ’n boorduitleg met die regte kultivars en kruisbestuiwers beplan word.

2. Grondontledings en -regstellingsGrond moet deeglik voorberei word deur die korrekte bewerkings metode te volg en ameliorante (Gips, Kalk ens) regstellings varieerend toe te dien, om sodoende behoor- like boordvoorbereiding te verseker. Dit kan slegs behaal word deur kennis en ontleding deur kundiges van die volgende drie fonda-mente van grond, naamlik grondtipes en fisiese eienskappe van grond (My SoilClassification™); grond chemiese eienskappe en vrugbaarheid (ITEST Soil™) en grondbiologie (ITEST MicroLife™).

Met voldoende kennis van hierdie fondamente, kan verskeie belangrike faktore bepaal word voor die boord geplant word . Dit sluit in die grondhorison, korrekte en geskikte grondti-pes, chemiese en voedingseienskappe van die grond en grondbiologie (grondlewe status) en dit is juis hierdie tipe beplanning wat suksesvolle pekanneutproduksie verg.

Daar is verskeie effektiewe presisieboerdery metodes tot produsente se beskikking om die toestand, tipes en eienskappe van grond te bepaal, soos byvoorbeeld om presisie grond-monsters te neem en deur ’n laboratorium te laat analiseer. Min produsente besef egter dat die koste om hierdie presisie ontledings deel te maak van hul boordbeplanning, minimaal is teenoor die potensiële kostes van die moont-like risiko’s daaraan verbonde om dit na te laat. Die finansiële skade wat ’n produsent kan lei as slegs twee bome per hektaar sou doodgaan, is byvoorbeeld alreeds die ekwivalent van die kostes om grondklassifikasie te laat doen.

Agri Technovation se MySoilClassification™ is ’n presisie benadering tot grondklassifikasie. Grondtipe kan ’n substansiële effek op bome se produksie en wortelgesondheid hê, asook

waterbestuur in boorde, neutgrootte en -gradering en “plakstyf” (stick-tights). Verder gee grondmonster-resultate, wat op die ITEST Soil™ verslag beskikbaar is, ook duidelike riglyne in terme van regstellings wat benodig word, soos pH- en fosfaatvlakke. Voornemende produsente kan saam met kundige landboukundiges die totale beplanning doen met die nodige inligting, voor hulle plant.

3. Die plantprosesGedurende die plantproses moet gewaak word dat plantgate se wande nie gekompakteer is nie, veral waar spiraalbore op die driepunt van trekkers gebruik word. Die aksie om plantgate verkeerd te maak kan veroorsaak dat wortelontwikkeling en groei benadeel word en ’n sogenaamde pot-effek geskep word met kompaksie van die plantgat se wande.

Alle lug moet ook gedurende die plantproses vanuit die gate verwyder word deur dit met water te vul voor die bome geplant word. Dit sal verseker dat daar goeie grond-tot-wortel kontak is en die wortels nie uitdroog nie. Die bome moet ook op sy korrekte diepte geplant word en daar word gewoonlik plantdiepte merke op kwekerybome aangebring. Maak ook seker dat die boom nie weer afsak in die plant-gat as jong bome se wortels begin groei nie, want dit kan veroorsaak dat bome kan vrek in die eerste paar maande na vestiging.

Die regte kwaliteit boom is ook baie belangrik. Produsente moet die bome by die kwekery besoek en inspekteer voor dit op die plaas afgelaai word. Produsente moet veral oplet dat daar nie te veel variasie in die boomstam se deursnee of wortelontwikkeling is nie, asook dat die boom ’n goeie, sterk reguit penwortel sonder knakke en kinkels het.

4. BesproeiingWater is een van die grootste insette op pekans en in ’n waterskaarse land soos Suid- Afrika, moet hierdie waardevolle hulpbron reg benut en bestuur word vir maksimale neutproduksie.

LAEVELD AGROCHEM 13

>>

aanbeveel In die westelike verbouingsgebiede met kort, koue winters en lang, warm somers, soos dele van die noordwestelike Limpopo provinsie, die Noord-Wes provinsie, die Vaal-hartsvallei en die benede Vaal- en Oranje-riviere. Gebaseer op produksie en neutgrootte is Choc-taw en Wichita tans van die mees populêre kultivars wat in boorde gevestig word.

Kultivar-diagagomie:Wanneer ’n kultivar gekies word, moet kultivar blomtye en -diagagomie ook in ag geneem word vir kruisbestuiwers. Kultivar- diagagomie verseker dat kruisbestuiwing tussen verskillende bome en ook verskillende kultivars plaasvind.

Daar is twee tipes pekans, naamlik Tipe 1: Manlike blomme word eerste ontwikkel en wanneer dit gereed is om stuifmeel te stort (korter blomme), word daarna verwys as ’n Tipe I kultivar (protandrous); en Tipe 2: Vroulike blomme word eerste ontwikkel voordat man-like blomme stuifmeel stort, en dan word daar-na verwys as ’n Tipe II kultivar (protogynous).

Dit is uiters belangrik om die regte hoeveelheid kruisbestuiwers (gewoonlik vier kultivars) te vestig in boorde, waar die blomtye goed oor-vleuel vir goeie bestuiwing. Bestuiwers moet nie verder as 50 meter van die hoofkultivar


Agri

Deur Willem Eigenhuis MScAgric Hortologie (Landbouproduksie) StellenboschHoofagronoom (Graan en Pekanneute)Landboukundige, Agri Technovation

14 GROEI

Pekanneutproduksievanaf vorige bladsy

14 GROEI

Sonder toegang tot ’n goeie hoeveelheid water sal die vestiging van ’n pekanneutboord ’n groot uitdaging wees. Waterkwaliteit is ook ’n essensiële oorweging voor ’n boord of besproeiingsblok gevestig word, veral in areas waar boorgate gebruik word. Gevolglik is besproeiingskedulering die grootste sonde-bok as dit by pekanneutproduksie, plantgroei en voedingsopname kom.

Produsente word sterk aangeraai om grond-klassifikasie te laat doen waartydens die potensiaal en waterhouvermoë van grond bepaal word. Met dié inligting kan dan probes geïnstalleer word om besproeiingskedulering akkuraat te bepaal. Omdat besproeiing so ’n groot rol in die sukses van pekanneutproduksie speel, bied Agri Technovation spesialisdienste aan produsente wat ’n holistiese besproeiingsoplossing bied. Eerstens beveel Agri Technovation aan dat water getoets word voor besproeiing plaas-vind uit ’n nuwe waterbron (veral boorgate). So sal bepaal kan word wat die waterkwaliteit se kort- en langtermyn effekte op produksie kan hê. Verskeie faktore, soos veral droogte periodes kan die waterkwaliteit baie beïnvloed. Dit word dus sterk aanbeveel dat produsente waterkwaliteit van elke individuele waterbron twee keer per jaar analiseer (elke winter en somer).

MyIrrigation™ is ’n baie effektiewe besproei-ingsoplossing, wat wetenskaplike-beproefde praktyke van presisieboerdery met wolk- gebaseerde tegnologie gekombineer in die MyFarmWebTM platform, om ’n 360-grade benadering tot presisie data en besproeiing-skedulering te vorm. Deur vooraanstaande tegnologie te gebruik vir die sagteware en hardeware, en die data wat gegenereer word dan saam te smelt met die unieke MyFarm-Web™-sisteem, het produsente toegang tot bruikbare inligting wat omgeskakel kan word in ’n plan van aksie.

Kies die regte span vir langtermyn sukses

Langtermynsukses met pekanneutproduksie hang grootliks van langtermynbeplanning af en deur al die regte stappe te neem voor enige plant-aksies gedoen word, kan pekanneutpro-dusente gerus wees dat die regte produksie resultate vir dekades vorentoe behaal sal word.

Oor die algemeen produseer pekanneut- boorde vir meer as 50 jaar, wat beteken dat produsente alle stappe moet neem om te verseker dat die een kans wat hulle het om die boord reg te vestig, geneem word. Die grootste foute en skoolgeld wat betaal word in pekan-aanplanting tans word begaan deur bogenoemde beplanning af te jaag en die geleenthede te mis om probleme vroegtydig te identifiseer en aan te spreek voor die boord gevestig word. Alhoewel dit makliker is om regstellings te doen voor die boord gevestig word, is daar baie aanpassings wat gemaak kan word deur van die bostaande dienste te gebruik as jou boord reeds gevestig is. Dit sluit beter bemestingsvoorstelle, waterbestuur, grondvrugbaarheids-optimiserings en vele meer in.

Agri Technovation se span spesialiste kan gelukkig vir huidige en potensiëlepekanneutprodusente bystaan met beste praktyke en kundige raad verskaf oor kultivarkeuse, grondbestuur, besproeing en bemesting om te verseker dat pekanneutproduksie en langtermynsukses hand-aan-hand loop.

Vir meer inligting kontak jou naaste Laeveld Agrochem-agent of Agri Technovation landboukundige.

Met die Wes-Kaap droogte in sy derde agtereenvolgende jaar en damvlakke op ŉ kritieke laagtepunt, voel veral die landbousektor die uitwerking van tekorte aan besproeiingswater erg.

Strawwe waterbeperkings van tussen 60 - 80% van normale allokasie is deur besproeiingsrade en waterverbruikersverenigings ingestel. Vir appelboorde wat tussen 4’000 en 8’000m3 water/ha per seisoen benodig, impliseer sodanige beperkings tot minder as ŉ kwart van behoefte vir sommige boorde beskikbaar sal wees.

Dít het ŉ drastiese uitwerking op produksiepotensiaal, die oes en uiteindelik die realiseer- bare plaasinkomste. Baie produsente is genoodsaak om boorde voor hul normale vervangingsiklus uit te haal, ten einde die hoër waarde kultivars te kan behou. Maar selfs met sulke besparings, gaan die normale groei van bome negatief beïnvloed word, wat jare mag neem om in te haal, indien ooit.Grondvog-tekorte veroorsaak terugsterwing van haarwortels, wat wateropnamekapasiteit drasties inperk. Wanneer toestande weer

gunstig is, verbruik sulke bome aansienlike energie om verlore wortelmassa te vervang. Gevolglik sal produksie in dié en daaropvolgende seisoene nadelig beïnvloed word.

Bestuur van wortelgesondheid is van kardinale belang en soveel meer onder droogtetoestande. Verskeie kommersieel beskikbare produkte soos Bacillus bakterieë, Trichoderma swamme en Mycorrhizae stimuleer wortelgroei, beskerm teen patogene en dien as simbiotiese ver-lengings vir vergroting van wortelmassa onderskeidelik. Gesonde grond is ryk aan die voorafgenoemde, maar veral in konvensionele verbouing is aanvullings wenslik en kan tot beter droogtebestandheid bydra.

Gesels met u naaste Laeveld Agrochem-agent vir ’n holistiese

wortelgesondheidsprogram.

Deur Martin Wohlfarter

LAEVELD AGROCHEM 15

Foto: Graan wat kwyn weens droogte in Swartland (2017)

Bestuur van wortelgesondheid Om droogtestres te verminder

Op die voorpunt van tegnologieLAEVELD AGROCHEM

Deur Corné LiebenbergOnderhoud op GrootplaasDirekteur en Bemarkingsbestuurder, Laeveld Agrochem

16 GROEI LAEVELD AGROCHEM 17

1. Laeveld Agrochem maak van tegnologie gebruik om aan die voorpunt van gewas-beskerming te bly. Hoe gebruik julle hommeltuie en wat maak julle met die inligting wat julle so genereer?Eerstens kan mens met ’n hommeltuig wat met ’n gewone videokamera toegerus is, natuurlik vinnig letterlik ’n oorsig kry oor ’n plaas en dan besluit of spesifieke areas of kolle verdere ondersoek nodig het. Op grondvlak, bv. uit ’n bakkie, of te voet, is dit dikwels onmoontlik, of geweldig tydrowend, om werklik ’n geheelbeeld te kry. Hommeltuie spaar dus nie net vir ons tyd nie, maar verhoog ook die kans dat uitstaankolle wel raakgesien sal word en dus aandag sal geniet.

Ons maak ook gebruik van gespesialiseerde hommeltuie wat met kameras toegerus is wat nie net visuele beelde nie, maar ook beelde teen ander golflengtes kan neem, bv. soge-naamde NDVI beelde. Amper soos ’n x-straal apparaat. Hierdie diens is deel van ons Deci-sion FarmingTM, ’n holistiese presisieboerdery

diens wat ons in vennootskap met Agri Tech-novation aanbied, en waar ’n verskeidenheid tegnieke gebruik en integreer word om beter en vinniger besluite op plaasvlak te kan neem.

Met NDVI beelde wat deur hommeltuie geneem is, kan die groeikragtigheid van gewasse uit die lug waargeneem word op ’n baie fyn resolusie - selfs tot op ’n individuele vrugteboom vlak. NDVI kan stremming in plante uitwys, voordat dit met die blote oog waargeneem kan word. Probleemareas kan dan verder ondersoek word om die oorsaak van die sub-optimale groei te diagnoseer en aan te spreek.

2. Julle maak ook van satelliettegnologie gebruik. Vertel ons meer?Die resolusie van satelliete is natuurlik nie so fyn soos die van hommeltuie nie, maar satellietbeelde is deesdae teen ’n relatiewe lae koste beskikbaar vir groot areas en op ’n baie gereelde basis. Dit kan dus ook ’n waardevolle bydrae lewer om die groei van gewasse oorhoofs te monitor.

3. Julle neem gereeld grond- en ander monsters. Hoe gebruik julle hierdie monsters om julle kliënte te bedien?Soos die spreekwoord sê: “Om te meet is om te weet”. Gewasproduksie is deesdae amper net so gespesialiseerd soos die mediese wetenskap. ’n Goeie algemene praktisyn met ’n stetoskoop kan al baie help om siektes te diagnoseer en te behandel. Maar as hy ook nog toegang het tot bloedtoetse en ’n EKG masjien kan hy sy taak net nog soveel beter doen.

So is dit ook in landbou. Die fisiese eienskappe van grond, voedingsbalanse in die grond, die analise van plantweefsel soos blare en petiole, die analise van water wat gebruik word vir besproeiing, die identifikasie van aalwurms in die grond en ander peste en plae - al hierdie inligting is van onskatbare waarde vir die produsent en sy adviseurs.

Hoe meer ons weet en kan meet van die grond, die gewas en omgewingsfaktore soos die weer, hoe beter kan besluite oor insette, gewaskeuse, ens. geneem word, dus, hoe meer effektief kan die gewasproduksieproses bestuur word.

4. Is daar ander tegnologie wat julle gebruik om julle kliënte van beter advies te bedien?Die hoeveelheid en tipe data wat in landbou beskikbaar is, word in ons tyd eksponensieel meer, goedkoper en makliker bekombaar.

l Sommige data word op die plaas self gegenereer, bv. stroperdata, toedieningsdata. l Sommige word uit die lug waargeneem, soos beelde van hommeltuie en satelliete, l Of deur kundiges opgestel, bv. veranderlike plantestand en bemestingskaarte.

l Sommige spruit voort uit laboratorium- analise of veldwaarneming soos insek- lokvalle of observasies.

Kort voor lank kan ons letterlik verdrink in ’n see van data, en raak dit moeilik om die data vinnig en maklik te vergelyk en in ag te neem by besluite. Ons gebruik ŉ internet gebaseerde platform, MyFarmWebTM, toeganklik vanaf enige internet soekprogram (browser), waarop al hierdie data gestoor, gevisualiseer en maklik toeganklik gemaak word. Die platform word gebruik deur ons eie agente en tegniese spesialiste, maar is ook beskikbaar vir die produsente self. Veld-waarnemings soos monsterpunte, foto’s en lokvaldata kan op ’n selfoon of tablet vasgelê word met MyFarmApp, van waar dit outomaties aansluit by die platform.

Rekenaar en inligtingstegnologie speel dus ook in landbou ’n al hoe

groter rol om beter en vinniger besluite te kan neem.

Al die tegnologie genoem gaan daaroor om ’n geheelbeeld van ’n plaas of plase van een kliënt te kry, om die data daarvan in ’n maklik verstaan- bare vorm te kan genereer, interpretasies en aanbevelings daaruit te kan maak, en om dan die nodige regstellings te maak, want sonder die regstellings het al die ander stappe en data geen waarde nie. Waar dit gedoen is, het ons geweldige suksesse bereik, en van ons land se grootste kliënte gebruik hierdie roete met reuse sukses om opbrengste te verhoog.

Vir meer inligting kontak jou naaste Laeveld Agrochem-agent of Agri Technovation landboukundige.

www.laeveld.co.za www.agritechnovation.com

In ’n kompeterende wêreld met verandering die enigste gegewe, is die produsent wat probleme eerste kan identifiseer en die vinnigste daarop reageer, die een wat kop en skouers bo die res

uit staan. MyFarmWebTM is die antwoord.


Agri

Tipiese S-vormige lote by nuwe groei

Hoe kan kopertekort behandel word?Kontak gerus ’n Laeveld Agrochem-verteen-woordiger vir unieke oplossings en die verskaffing van ’n volledige handleiding tot sitrusbemesting.

Koperprodukte wat onder andere deur Laeveld Agrochem aanbeveel word, sluit in: l Copper to Performl Acticell Biocopl Koperchelaat EDTA 15%.

Die beste raad is om met ’n grond- en blaaront- leding te toets indien ’n kopertekort vermoed word, en dan dienooreenkomstig op te tree.

Belangrikheid van kopervoeding - Toepassing op sitrusproduksie

Deur Ernst de BeerM.Sc. (Omgewingsbestuur) NWU Pukke, AVCASA A2024, BASOS A0011Besigheidsontwikkelingsbestuurder, Laeveld Agrochem

Hoewel koper as ’n mikro-element geklassifiseer word, speel dit net so ’n belangrike rol by gewasproduksie as enige ander makro- element. Mikro-elemente word in veel kleiner hoeveelhede benodig as makro-elemente.

Liebig se wet beeld die be-langrikheid van die mees

beperkende faktor baie duidelik uit deur te illu- streer hoe opbrengs nie bepaal word deur die totale hoeveelheid

voedingstowwe wat beskikbaar is nie, maar

deur die skaarste voedingstof wat ’n tekort veroorsaak.

Koper is een van die mikro-elemente wat maklik oor die hoof gesien word in die daag-likse stryd vir beter opbrengs en gehalte by sitrusproduksie.

Die funksie van koper in sitrusbomeKoper verrig verskeie sleutelfunksies by groei- prosesse in plante, soos onder andere om as katalisator op te tree waar suurstof in plante gebruik word, by proteïen- en koolhidraat- metabolisme en ook by fotosintese (Coetzee, JGK, 2007).

Enkele takke sterf terug weens ernstige koper tekort Abnormale groot en bakvormige blare kom voor


Hoe lyk simptome van ’n kopertekort?Tipiese simptome sluit in: l S-vormige nuwe lote waarvan die stingel meestal hoekig isl Abnormale groot bakvormige blarel Skielike tak-terugsterwing met gomuitskei- dings aan die basis van die droë takkel Gompakkies in die albedo-deel van die skill Enkele takke sterf terug weens ’n ernstige kopertekort.

Volgens Mulder se kaart (onder) speel koper verder ’n baie interaktiewe rol saam met ander elemente.

Rooi lyne dui antagonisme aan, terwyl groen lyne sinergisme tussen elemente uitwys. Hierop kan duidelik gesien word dat die koper- en stikstofopname byvoorbeeld teen mekaar werk wanneer die een of ander in te groot hoeveelhede en ongebalanseerd voorkom.

Wanneer kom kopertekorte voor?Kopertekorte is geneig om voor te kom wanneer: l Die grond natuurlike lae vlakke van koper het l Die grond pH hoog is, bv. bokant pH (H20) van 8l Met te veel stikstof bemes wordl Wanneer nuwe groeistuwings te vinnig plaasvindl Sekere kultivars is van nature geneig om ‘n groter behoefte aan koper te hêl Wanneer die fosfor vlakke in die grond te hoog is.

Waar kom kopertekorte voor?Die uitwerking van ’n kopertekort kan beperkings op enige deel van ’n plant veroorsaak, maar die opvallendste simptome word gesien op die blare en lote by nuwe en aggressiewe groeistuwings.

kontak jou naaste Laeveld Agrochem-agent vir die regte

oplossing vir jou boerdery.www.laeveld.co.za

https://en.wikipedia.org/wiki/Liebig%27s_law_of_the_minimum

http://forums.cannabisculture.com/forums/index.php?/topic/185501-mulders-chart/

Bloubessies, soos talle ander bessies en neute, word as sogenaamde superkosse geklassifiseer. Dié bessies is ryk aan vitamiene C en K, mangaan en anti-oksidante. Veral laasgenoemde is baie voordelig vir bloed-drukregulering en daarmee saam verlaag dit ook ’n mens se kanse vir bloeddruk-verwante hartsiektes. Daar is ook verwantskappe met verhoogde breinfunksie en die vertraging van selverouderingsprosesse. Met so ’n hoë gesondheidswaarde, sou ’n mens verwag dat die mark dienooreenkomstig lyk.

Volgens die Internasionale Bloubessie-organi-sasie (IBO) is vanaf Januarie tot Oktober 2017 wêreldwyd ongeveer 655 000 ton bloubessies geproduseer, waarvan amper ’n driekwart in Amerika – spesifiek die Verenigde State van Amerika, Kanada en Chile – was.

Tradisioneel is die bloubessie ’n Noordelike Halfrond-gewas en is produksie hoofsaaklik daar gesetel. Chile is die grootste Suidelike Halfrond-produsent en verteenwoordig ongeveer 15% van die wêreldproduksie. Australië en Suid-Afrika verteenwoordig slegs 0,5% van die wêreldproduksie.

Om dit in perspektief te plaas, die plaaslike bloubessie-oes is gelykstaande aan slegs 1% van die plaaslike tafeldruifoes in terme van tonnemaat. Suid-Afrikaanse bloubessie- produksie is grotendeels gemik op die uitvoer- mark, juis om die tekorte van die noordelike seisoen aan te vul. Die plaaslike mark groei steeds teen ’n aansienlik tempo, veral namate bloubessies meer bekostigbaar en al hoe gewilder by verbruikers word.

Bloubessie-verbouingINLIGTING


Bloubessies in Suid-AfrikaVroeë bloubessie-aanplantings in Suid-Afrika het hulle oorsprong hoofsaaklik vanaf die Amerikaanse variëteite. Hierdie bessies verskil van die Europese Vaccinium-spesies, hoofsaak-lik wat betref hulle groeiwyse en bessievorm, vleis- of pulpkleur en smaakintensiteit.

Die Europese Vacciniums-spesie, waarna in Engels verwys word as “bilberries”, is kleiner plante, soortgelyk aan die lae-bos bloubessie-variëteite. Die plant dra kleiner vrugte, maar die vrugte het ’n duidelike donkerpers tot byna swart kleur. ’n Duidelike verskil lê by die vleiskleur. Europese variëteite se vleiskleur is donkerpers, terwyl die Amerikaanse variëteite se vleiskleur baie lig is.

Onkundige verbruikers sien dikwels dié vleiskleur verkeerdelik as ’n negatiewe visuele ge-haltefaktor, en kan dink sulke bessies is waterig of smaakloos. Dit is egter glad nie die geval nie.

Die groeiwyses van bloubessiesIn Europa, veral in die Skandinawiese lande, kom bloubessies tipies in ryk, organiese en sanderige gronde in dennewoude voor. Blou- bessies is meerjarige lae, tot hoë struike en kan by ’n verskeidenheid van grondtoestande aanpas. Die plant verkies egter suurgrond, met ’n pH tussen 4, 5 en 6.

’n Hoë organiese fraksie met goeie dreinering is baie belangrik, aangesien die plant se vlak wortelstelsel nie verdraagsaam is teenoor versuiptoestande nie. Besproeing-skedulering moet dus baie fyn beplan word om die ideale vog-lug-verhouding te handhaaf. Waar dit in oop gronde geplant word, is dit wenslik om walle op te erd vir verbeterde dreinering, bestuur van die grondtemperatuur en vir gemak van bewerkingspraktyke soos snoei en oes.

Deur Martin WohlfarterB.Agric.Admin (Landbou & Bemarking), AVCASA A4164, BASOS A0680

Rypwordende bloubessies Goeie vrugvorm

Bloubessie-planttipesLae-boskruiper bloubessie-variëteite groei slegs so hoog as 10 tot 15cm en produseer klein, maar baie aromatiese, soet bessies. Hoë-bos bloubessie-variëteite, wat tipies kommersieel op groot skaal verbou word, lewer struike van een tot twee meter hoog. Selfs hoër plante kan ondersteun word, maar die geskiktheid vir bewerkingspraktyke en plantspasiëring moet in ag geneem word.

Hoë-bos variëteite produseer groter bessies en het dus ’n hoër produksiepotensiaal. Die produksievlakke is tussen 10 en 15 ton per hektaar, met produksievlakke van 20 ton per hektaar wat al aangeteken is in hoë-digtheid aanplantings. By die groter bessies kan smaak effens minder intens as dié van lae-bos varië- teite wees. Dit onderstreep die belangrikheid van kundige ondersteuning en gepaste voedingspraktyke tydens produksie.

Voordele van hoë-bos variëteite sluit in die vermoë om by ’n Mediterreense klimaat aan te pas en die feit dat daar nie ’n groot behoefte aan winterkoue is nie. Dit maak dié variëteite uiters geskik vir verbouing in die meeste Suid- Afrikaanse toestande, veral ook waar tonnel-produksie toegepas word. >>

20 GROEI

moet word, om te verseker dat plante nie die grond uitput nie en die gewenste produksiepotensiaal kan handhaaf.

Weens die tekorte aan organiese fraksies in baie Suid-Afrikaanse gronde word tonnel- bloubessies gereeld in sogenaamde potaan-plantings gedoen. Sodanige mediums word pasgemaak en kan meer eenvormig en doelgerig bestuur word.

Peste en plaeDie ou gesegde “Plant ’n gewas in ’n ry en sy peste en plae kom” is ook waar vir bloubessies. Hoewel ongeveer 300 verskillende insekspe- sies op bloubessies aangeteken is, is slegs die volgende van primêre belang vir kommersiële produksie:

l knopmyte, wat veral blomknoppe affekteer en dus die vorming van bessies verhoed, snywurms, bolwurms en ander lepidop- tera, veral van kort voor blom regdeur tot by vrugvorming, blaaspootjies in blom, blad- springers van blom tot blom, vrugtevlieë, plantluise, witvlieë, dopluise en verskeie snuitkewers of kalanders.

l Blaarroes, spesifiek witroes, Alternaria sp en Septoria sp, kom algemeen in vogtige toestande voor en moet voorkomend bestuur word om te verhoed dat produksie negatief beïnvloed word. Soos met enige

plant, is ’n goeie, gesonde blaredak die kombuis wat die produksiepotensiaal bepaal en moet goeie bestuur toegepas word om dit te verseker.

l Bloubessies is vatbaar vir Phytophthora- wortelvrot en plant-parasitiese aalwurms. Hoewel aalwurmskade baie wisselvallig kan wees, kan gestresde plante meer vatbaar wees. Dolkaalwurm is ’n vektor van onder andere tamatie ringvlek-virus, wat ook op bloubessies voorkom en maklik met roes verwar kan word. Dus is goeie grondvoorbereiding of ’n analise van die medium waarin bessies geplant word belangrik, veral waar herplant plaasvind.

Bloubessies verteenwoordig ’n baie goeie plaashek-inkomstepotensiaal, veral in die lig van ’n tekortkoming in produksie in die Suide-like Halfrond. Dit is egter ’n gewas wat aansien-like kapitaalinsette verg, veral met betrekking tot tonnelstrukture om die ideale mikroklimaat te skep en te bestuur.

Bloubessies is baie arbeidsintensief met betrek-king tot oespraktyke en alhoewel meganiese oes ondersoek word, bly die bessiegehalte vir die vars mark die beste onder hand-oespraktyke.

Bloubessies moet bestuur en mee geboer word – doen dit dus reg van die begin af. Gepaste grondmediumontledings, grond-voorbereiding, kultivarkeuse, besproeiing, voeding en oesbeskerming met gereelde insette van kundiges, maar veral die boer se eie voete in die aanplanting, is kardinaal vir ’n suksesvolle boerdery.


Plaaslike bloubessie-produksie word hoofsaak-lik deur Amerikaans of Australiese variëteite gedomineer. Die Suid-Afrikaanse bedryf fokus primêr op lae-koue-behoefte kultivars soos vroeë Snowchaser & O’Neal, mid-seisoen Emerald en mid-tot-laat San Joaquin.

Die nuwe Australiese kultivars wat nou aangeplant word, sal hulself nog in Suid- Afrikaanse toestande moet bewys. Inligting wat reeds beskikbaar is, lyk egter baie belowend. Hitte- en droogte-verdraagsame kultivars uit die Rabbiteye-groep is ook baie gewild, maar verg fyner bestuur wat bestuiwers betref.Hoewel die meeste van die sogenaamde noordelike hoë-bos variëteite nie kruisbestuiwers benodig nie, verhoog goeie bestuiwings- praktyke beslis die produksiepotensiaal in terme van bessiegrootte, getalle per bos en dus tonnemaat per hektaar.

Aansienlike verskille bestaan met betrekking tot kultivars, produksiegebiede en die teenwoor-digheid van ander natuurlike bestuiwers soos vlieë, brommers en hommelbye. In Suid-Afrika maak ons hoofsaaklik van heuningbye vir bestuiwing gebruik, wat weer eens toegepaste bestuur onder tonnels verg. Bye kan veral onder bewolkte toestande temperamenteel in sulke strukture wees, wat tydelik tot swakker bestuiwing kan bydra.

Oop- of tonnelverbouing?’n Mediterreense klimaat, tipies van die winterreënvalgebiede in die Suid-Kaap naby George en die Overberg, is baie geskik vir oop verbouing. Tog het baie produsente hier ook reeds gevind dat tonnelverbouing klimaats- variasie verminder en dat verhoogde opbreng-ste, onder meer gematigde bestuurspraktyke behaal word.

Veral die beperkende faktore van wind kan goed met tonnels uitgeskakel word. Die bestuur van humiditeit in tonnels is egter baie belangrik ten einde swamsiektes soos roes te voorkom.

Die belang van voedingOuer literatuur van die vroeë 2000’s maak melding van bloubessies se lae voedingsbe-hoeftes, maar tog is organiese voedingsryke gronde wenslik vir produksie. Dit is dus verstaan- baar dat aansienlike verwarring rondom hul voedingsbehoeftes bestaan. Bloubessies het sterk P- en K-behoeftes en waar grond se pH’s hoër is, ook hoër swaelbehoeftes.

Die belangrikheid van gereelde monsterneming (blare en grond) moet onderstreep word, ten einde die nodige aanvullings te maak. Waak teen veral oormatige N-bemesting, aangesien dit baie vegetatiewe plante tot gevolg het, wat nie noodwendig ’n swaar vrugdrag kan onder-steun nie.

Swak of slap plante breek maklik en verloor drahout, wat die langtermyn-produksiepoten-siaal verlaag. Die vruggehalte kan ook ingeboet word waar te hoë N-vlakke gehandhaaf was. Hoewel tekorte van mikro-elemente min aan-geteken word, is terugsterwing van groeipunte weens boortekorte algemener.

Dit is tog net natuurlik dat die voedingstowwe wat met ’n oes verwyder word weer aangevul

Bolwurm larwe op bloubessieplant


Skandeer hierdie kode en luister na Martin se onderhoud op Grootplaas of gaan kyk by: https://youtu.be/7Xeu6D-QNec

Kontak gerus u naaste Laeveld Agrochem-agent vir ’n holistiese

bloubessie-bestuursprogram, asook raad oor oesbeskerming en oesmaksimering.

Bloubessie-verbouingvanaf vorige bladsy


PLANTVOEDING

Vir meer inligting kontak jou naaste Laeveld Agrochem-agent omtrent hierdie revolusionêre produkreeks.

www.rolfesagri.co.za Versprei deur Laeveld Agrochem

Die bestuur van Vrotpootjie in koringDeur Abrie VenterB Agric (UOVS) A2013Besigheidsontwikkelingsbestuurder, Laeveld Agrochem

Plante met lae vlakke van infeksie wys soms geen simptome nie, maar plante wat erger besmet is word vroeg ryp en is soms verdwerg. Vrotpootjie kan baie duideliker waargeneem word na die are verskyn het.

Die siekte maak kolle (Foto 2) in die land en die plante vertoon soms ryp tussen ander gesonde

groen plante. Die wortels en die kroon van die stam verkleur swart en die plante kan maklik uit die grond getrek word. Wit of dooie are (Foto 3) kan verspreid oor die besmette land waargeneem word. Koringare van besmette plante produseer min of geen saad. Saad vanaf besmette plante is verkrimp en het ’n lae massa.


Vrotpootjie is ’n wortelsiekte wat op koring deur die swam Gaeumannomyces graminis var. Tritici veroorsaak word. Dit is ŉ groot bedreiging in gebiede waar daar intensief met koring geboer word.

Vrotpootjie is een van die grootste bedreigings van grondgedraagte siektes in koring in die wêreld, en kan tot 72% oesverlies lei, en is daar nog nie genetiese weerstand teen die siekte gevind nie.

Alvorens daar besluit kan word wat die mees ekonomiese manier is om die siekte te bestuur, is dit noodsaaklik om te weet watter faktore ŉ rol in die voorkoming van die siekte speel.

Hoe lyk Vrotpootjie?Die swam is grondgedraag en oorleef in die stoppels en wortels van besmette plante wat in die grond agterbly nadat die koring geoes is. Die swam besmet die wortels (Foto 1), kroon en basis van koring. Die swam oorleef in besmette gasheerstoppels, van waar askospore kan dien as ŉ bron van inokulum van die siekte.

OESBESkERMING

Watter faktore speel ŉ rol in die bevordering van die siekte?Indien koring aan stremmingstoestande blootgestel word, is dit bevorderlik vir die ontwikkeling van Vrotpootjie. Stremmingstoestande sluit, onder andere, in:

l Versuiptoestande op swak gedreineerde grond. Vrotpootjie kom veral voor in die somer reënval gebiede onder besproeiing aangesien die koring fisiologies begin graanvul en dan ontvang hierdie gebiede hul eerste somerreën.l Sekere gras onkruide is geskikte gashere vir die swam. Navorsing bewys dat ongeveer 83% van grasspesies draers kan wees van die swam.

l Mangaan, stikstof, fosfaat en sink tekorte maak die gewas meer vatbaar vir Vrotpootjie. l Grondverdigting kan ook ŉ oorsaak wees van hoër besmetting, veral as koring op dieselfde lande (monokultuur) die daarop volgende seisoen geplant word.l Swak saad (terug gehoude saad) kan bevorderlik wees vir Vrotpootjiebesmettings.

Foto 1: Die linkerkant dui op besmette wortels teenoor gesonde wortels op die regterkant van die foto (Lukas Meyer)

Foto 2: Die dooie kolle in die land is mooi sigbaar uit die lug. (‘Drone’ 25 November 2017)

Foto 3: Wit dooie are is mooi sigbaar by volwasse plante

In die afwesigheid van ’n geskikte gasheerplant kan die swamspore vir lang periodes in die grond oorleef. Sodra daar ’n geskikte gasheer-plant, naamlik koring, verbou word, aktiveer wortelafskeidings van die gasheerplant die swam, wat dan begin ontwikkel, en sodoende word die jong saailing besmet. Die swam vermeerder soos wat die plant groei en besmet die hele wortelstelsel.

Die bestuur van VrotpootjieOptimale voedingsbestuur: Maak gebruik van grondontledings om die grondvoedings balanse aan te spreek. Maak van blaar / Dris ontledings gebruik om voedingsskedulering te verfyn. Gebruik van saadbehandelings wat klem lê op Mn, Zn en P.

Kultivar keuse: Kies aangepaste kultivars vir jou plaas en plant teen aanbevole saaidigtheid, soos voorgestel deur die instituut vir kleingrane.

Wisselbou het ŉ impak op die beskikbaarheid van inokulum en kan dus bydra tot die beheer van die siekte. >>

28 GROEI

Onkruid, opslagplante, grasse en stoppels, wat moontlik bronne van inokulum kan wees, moet vernietig word. Plant dus gewasse wat nie gashere vir die swam is nie. Gewasse soos mielies, sonneblom, lupiene, canola, rog en aartappels is nie gashere nie, maar hulle kan ook nie die siekte onderdruk sodra koring weer geplant word nie. Hawer is die enigste gewas wat die inokulumvlak (siektedruk) van die swam kan onderdruk.

Besproeiing skedulering: Vermy oorbe- sproeiing wat aanleiding tot versuiptoestande kan gee. Versuipte kolle in lande is ’n goeie teel-aarde vir swamme.

Grondvoorbereiding: Hef enige verdigting op wat dreinering kan benadeel. Maak ook seker dat die saadbed eweredig en fyn is vir effek-tiewe ontkieming.

Chemiese-beheer van VrotpootjieSwamdoders word algemeen gebruik vir die beheer van siektes wat deur swamme veroorsaak word. In Suid-Afrika is daar heelwat aktiewe bestanddele geregistreer vir die beheer van die swamsiektes in koring. Sommige aktiewe bestanddele is ook spesifiek geregistreer vir die beheer van saad en/of grondgedraagde siektes. Ongelukkig is daar tans net twee produkte vir die beheer van Vrotpootjie geregistreer, naamlik: Galmano Plus en Latitude.

Galmano Plus (aktiewe bestanddele is Fluquinkonasool en prochloraz) is ’n saad-

behandeling met ’n kontak sowel as ŉ siste-miese werking. Dit is ŉ vloeibare sistemiese saadbehandelingsmiddel vir die beheer van Blaarroes (Puccinia recondita) en onder- drukking van Vrotpootjie (Gaeumannomyces graminis) op koring.

Latitude (aktiewe bestanddeel Silthiofam) is ’n saadbehandeling wat in 2001 geregistreer is. Die middel skep ’n buffersone om die plantwortels wat die simptome van Vrot- pootjie verminder asook die aantal besmette plante verlaag.

Lande moet onkruidvry (insluitende opslag- koring) gehou word, veral in die voorafgaande gewas sodat daar nie onkruid oorgedra word wat dan as gasheer vir die oorlewing van spore kan dien nie.

OpsommendDit is belangrik om seker te maak dat die grond se voedingstatus reg is deur grondmonsters te neem en die nodige aanpassings te maak.

Daar bestaan tans geen weerstandbiedende kultivars nie. Dit maak dit moeiliker om die siekte te beheer. Die dooie are wat in die lande waargeneem kan word kan ook soms as gevolg van ander oorsake wees.

ŉ Kits oplossing is daar nie en dit lê dus in die bestuur van ŉ paar faktore waaroor ons beheer het, met ander woorde ŉ goeie wisselbou, onkruidbeheer, voedingstatus en chemiese beheerstelsel is die oplossing.

Die bestuur van Vrotpootjie in koringvanaf vorige bladsy MicroLife

Research Centre

MicroLife Research Centre


Each step you take on the soil surface, you are being supported on the backs of thousands of bugs and billions of microorganisms running the factory of life.

Soil life consists of thousands of different nematodes, fungi, yeasts, and billions of bacteria. Considering that 50,000 bacteria can fit on a pinhead, it is easy to comprehend that a teaspoon of healthy soil might contain between 100 million and 1 billion bacteria, with approximately 25,000 different types of bacteria and 1.6 km fungi-threads (called hyphae) on the same teaspoon! Beneficial and harmful organisms are finely balanced in a healthy soil with its high microbial diversity. With this sensitive balance maintained, plant- pathogens are suppressed and vital soil pro-cesses are optimally executed. This attribute is highly beneficial, especially when external forces disrupt soil processes performed by specific species. These vital processes can immediately be re-initiated and maintained by other individual or groups of species, thus strengthening the soil’s resilience (the ability to bounce back when faced with stress/pressure) and resistance (the ability to withstand stress/pressure) to disruptive forces.

Active and diverse soil microbial communities play vital roles in soil aggregation, nutrient cycling, maintenance of disease resistance and various other essential processes that contribute to soil resilience and resistance. Consequently, ecosystem stability is supported by means of this well-balanced combination. Due to the sensitivity of soil microorganisms to changes in the soil environment caused by agricultural practices or chemical/biological soil additions, they can be used as “early warning systems” to determine the deterioration or improvement status of soil structure, fertility and health.


MicroLife Research CentreMicroLife

Research Centre



The MicroLife Research Centre is Agri Techno-vation’s newly established, laboratory based in Wellington, in the Western Cape. Soil Health services that were previously available exclusively to research and a few academic institutions, will now also be made accessible to the com-mercial sector. These services, which include various soil microbial assays, statistical analyses on obtained results, and the compilation of easy-to-understand reports, will be conducted by a well-trained and experienced team con-sisting of a senior researcher, with more than 15 years’ experience in soil microbiology in agriculture, and his trained assistants.

Research and analysis conducted at the Micro-Life Research Centre monitors and evaluates these changes in microbial diversity and activity to obtain an indication of a soil’s resilience and stability. These analyses could be used by farmers to monitor the impact of agricultural practices or addition of soil chemical/biological products on their agricultural stability. The timely incorporation of informed management practice decisions could subsequently be executed to improve cost-effective and sustainable crop production.

Bearing in mind that approximately 10cm of fertile soil is produced over a period of 2,000 years, it is our obligation as curators of our soils, to care for the only non-renewable natural resource that keeps nations alive.

www.agritechnovation.com

LAEVELD AGROCHEM 29

Bronne1. De Villiers C, Tolmay V. Vrotpootjie in koring: Let op na gewasrotasie, oesreste en kunsmis. Koringfokus Mei/Junie 2010.2. L SCOTT, D.B., 1990. Wheat diseases in South Africa. Dept. of Agricultural Development. Pretoria.3. Otto W, Meyer. Vrotpootjie, alias wortelvrot, in koring – ’n ou siekte onder die soeklig. Noordwes Nuus Mei/Junie Laeveld Agrochem.

Vir meer inligting kontak jou naaste Laeveld Agrochem-agent

30 GROEI30 GROEI

LAEVELD AGROCHEM

2017 Uitblinkers

LAEVELD AGROCHEM 31

Bernard Rabe van FochvilleGrootse Mielie-opbrengs 2017

Bernard Rabe van Fochville, Gauteng is een van Laeveld Agrochem se uitblinkers van die jaar. Bernard het in 2017 die grootste mielie- en soja opbrengs gelewer in die Wes-streek. Hy het ook hierdie gesogte titel in 2016 verseker met sy mielies wat aangewys was in die eerste plek en sy sojabone wat hom die tweede plek laat beklink het.

Bernard sê dat sy Laeveld Agrochem-agent, Abrie Coetzee hom aangemoedig het om in te skryf. Hy voeg by dat Laeveld Agrochem hom bygestaan het in sy sukses met mededingende pakkette, spesialis aanbevelings en persoon-like aandag wat help om beter resultate te verkry jaar-na-jaar.

Nico Wagner van TolweSyngenta Aartappelboer van 2017

Nico van die Wilnick Boerdery in Tolwe is in 2017 aangewys as Syngenta Nasionale Aartappelboer van die Jaar.

Die volgende word in ag geneem vir die toekenning: Volgehoue prestasie oor ’n drie jaar periode in terme van prys, kwaliteit (Prokon data), opbrengs asook prestasie in vergelyking met die gemiddelde prestasie van die streek.

Daar word ook fisiese evaluasie op die plaas deur onafhanklike deskundiges gedoen en vier hooftemas word gedek, naamlik: Produksie Aktiwiteite (35%), Bemarking (25%), Korporatiewe Maatskaplike Verantwoordelikheid (20%) en Finansiële Beplanning en Prestasie (20%).

“Hierdie prestasie beteken vir my baie en dit is ŉ groot eer en voorreg om net genomineer te kon word”. Alhoewel Nico baie trots is op hierdie prestasie sien hy dit ook as ŉ goeie geleentheid om te kan groei: “Dit is baie belangrik om jouself te meet teenoor ander boere en boerderye, dit is hoe mens maar leer en bereken of jy op die regte spoor is”.

Nico bedank vir Laeveld Agrochem en Callie Engelbrecht vir hulle bydrae tot sy sukses: “Laeveld Agrochem bied goeie professionele diens en het uitstekende kundiges op elke gebied. Hulle kommunikasie is goed en hulle is aan die voorpunt van die nuutste tegnologie en produkte op die mark. Saam met Laeveld Agrochem kan mens vooruit boer.”

JP van den Berg van ToscaMoerkweker van die Jaar 2017

JP van den Berg van Buttermere Boerdery in Noordwes, is as Bayer Aartappel-Moerkweker van die jaar aangewys. JP se vorige prestasies sluit in: 2014 wenner, 2015 finalis, 2016 wenner.

Vir JP is dit ŉ voorreg en persoonlike uitdaging om deel te neem. Hy vertel dit bied geleentheid om baie mense te leer ken, en dat jy jouself kan meet om te evalueer of jou produk voldoen aan die vereistes van die mark.

JP sê daar is baie faktore wat ŉ rol in enige tipe boerdery speel: “Sekere goed moet jy een-voudig doen en dit is die goed wat beheerbaar is. Die ander is buite jou beheer en dit moet jy so goed as moontlik bestuur. Hoe meer faktore jy korrek doen, en bestuur, hoe groter jou kans om vooruitgang te behaal.”

“Laeveld Agrochem het daartoe bygedra dat ek my spuitprogram kon saamstel, wat maar een van vele faktore is, hulle bied kundigheid, navorsing asook betroubare en tydige ondersteuning. Wanneer die klimaat skielik verander en daar aanpassings ge-maak moet word, is dit gerusstellend om te weet jou produkte wat jy benodig sal betyds by jou wees en dat die kwaliteit reg is. Dankie oom Hannes de Wet vir die aanbevelings, raad, kalmte en moed inpraat.”

Paul Malindi of EdenvillePotential Commercial Farmer of 2017

Paul Malindi from the farm Dankbaar, near Edenville in the Free State, was the first farmer to take the award in this new categegory.

The Grain SA/Monsanto Potential Commercial Farmer of the Year is a new category in this year’s competition, where farmers who have access to more than 100 ha of arable land, but despite currently not being able to use all the available land, are in a position to become 250 Ton New Era Commercial farmers. Paul planted 180 ha maize and 140 ha sunflower this season on his 440 ha farm that he obtained through the Proactive Land Acquisition Strategy (PLAS) programme.

Using the knowledge he obtained from training courses, his study group (that he was a founding member of) and farmers’ days, he applies a hands-on approach on his farm.

Laeveld Agrochem representative, Fires van Vuuren is very proud of his client and says Paul is eager to learn and it shows that hard work pays off.

ANDER UITBLINKERSAC van Wyk van BultfonteinGraan SA se Boer van die Jaar

Charles Back van Fairview Wes-Kaap Boer van die Jaar

Wat is Rhizoctonia solani?Rhizoctonia solani is ‘n grond gedraagde swam wat die aartappelknolle,ondergrondse stamme en stolons aanval. Die siektetoestand staan ook beter bekend as Stamkanker of Swartskurf op aartappels.

Hoe identifiseer mens Rhizoctonia?Op die knolle kan jy die siekte as donkerbruin, tot swart, merke op die knol oppervlakte iden-tifiseer. Dit lyk soos grond wat aan die knol vassit maar nie afgewas kan word nie. Die swart merke is die sclerotia wat deur die swam gevorm word en dien as sy oorlewingstruktuur.

Op die stamme en stolons kan jy die siekte identifiseer as bruin tot swart gesonkte letsels wat later die stamme en stolons ringeleer. Hierdie fase van die swam staan bekend as die patogeniese fase.

Watter skade kan Rhizoctonia veroorsaak ?Op die knolle is die skade van die letsels, suiwer kosmeties van aard en doen afbreuk aan die voorkoms van die knolle wat dan ‘n laer waarde en prys tot gevolg het.

Op die stamme en stolons is die skade egter baie erger. Infeksies op die stamme kan lei tot swak ontwikkeling van spruite tot die totale afsterwing van spruite en plante wat dan ‘n

onegalige en swak stand tot gevolg het. Infeksie op die jong stolons kan tot totale afsterwing lei, terwyl infeksie op meer volwasse stolons aan-leiding kan gee tot klein en misvormde knolle.

Onder watter toestande kan mens die siekte verwag ?Rhizoctonia solani is meestal ‘n koue weer swam. Gunstige toestande vir die swam is koue, nat ongedreineerde gronde met temperature van tussen 13 en 16 grade Celsius. Teoreties is tussen 13 en 16 grade Celsius ideaal vir die swam om te ontwikkel maar infeksies is al by hoër tempetature gekry. Dus moet boere wat somer aartappel aanplantings maak, nie te gerus wees nie.

Hoe beheer mens die probleem?Voorkoming is altyd beter as genesing. Eerstens moet altyd skoon , gesertifiseerde saad geplant word. Bly weg van besmette gronde, aartappel verbouing is te duur om so ‘n risiko te neem. Daar is ook chemiese produkte op die mark wat die boer kan help in die vorm van saadbe-handelings en “in die planter voor” toedienings. Net baie belangrik, gebruik asseblief net geregi- streerde produkte. Deur dit te doen kan ons die volhoubare beheer van ons chemiese pro-dukte verseker deur weerstand van die swam te beperk. Daar is nie baie produkte wat werk en wat geregistreer is nie, so hanteer die produkte asseblief met groot sorg want hulle is van onskatbare waarde vir die bedryf.

Is Rhizoctonia net op aartappels ‘n probleem?Nee, die siekte is al op ander gewasse ook ‘n probleem. Enkele voorbeelde is tabak, grond-bone en suikerbone. Simptome van die siekte lyk nie altyd dieselfde nie en kan van gewas tot gewas verskil en het gewoonlik baie ander sekondêre infeksies tot gevolg. In meeste van die gevalle sal Rhizoctonia te laat ge-identifiseer word en verwar word met ‘n sekondêre siekte wat as gevolg van Rhizoctonia ontstaan het. Daarom is die voorkomende beheer van Rhizoctonia baie belangrik, want so kan die boer die ware probleem aanspreek.

Waar kan mens meer inligting verkry?Laeveld Agrochem het ‘n goed opgeleide span wat die nodige hulp en advies kan voorsien. Ons by Laeveld Agrochem is ook baie bevoorreg om ge-assosieer te wees met twee internasio-nale maatskappye naamlik Bayer en Syngenta met wêreldklas kennis en advies.

kontak u naaste Laeveld Agrochem-agent of vir André du Toit (Bayer) of kerien van Dyk (Syngenta).

Rhizoctonia solani op aartappels

32 GROEI32 GROEI

OESBESkERMINGDeur Elfranco Maré, A3517 Laeveld Agrochem-agent

Skandeer hierdie kode en luister na Elfranco se onderhoud op Grootplaas of gaan kyk by: https://youtu.be/ymP72Ryighw

LAEVELD AGROCHEM 33


Alternerende drag in sitrusDeur Johan de Vries, BScAgric Plantproduksie en Grond-kunde Pretoria, Hoofhortoloog (Sitrus & Tafeldruiwe)Ernst de Beer, Besigheidsontwikkelingsbestuurder, Laeveld Agrochem

Alternerende drag is die proses waarvolgens siklusse van ’n swaar opbrengs (AAN-jaar) een jaar gevolg word deur ’n ligte opbrengs (AF-jaar). Alternerende drag kom voor in beide bladwisselende en immergroen vrugte- en neutboomgewasse, ongeag hulle jaarlikse reproduktiewe en vegetatiewe siklusse.

Hoe werk alternerende drag?Hoewel die AAN- en AF-siklusse oor die algemeen tweejaarliks is, kan die AAN-jaar in sommige gevalle gevolg word deur twee of meer agtereenvolgende AF-jare, en omge-keerd. In die klassieke, algemeenste alternerende drag, word die AF-jaar gekenmerk deur lae blom- intensiteit (’n verminderde aantal blomme), wat lei tot ’n lae opbrengs en hoë vegetatiewe lootgroei, terwyl die teenoor- gestelde gedurende die AAN-jaar gebeur.

In sommige gevalle is die blomme nie beperk nie, maar ’n swaar blomval en/of vrugval lei tot alternerende drag. Sinkronisasie tussen ver-skillende bome op die boord/streekvlak word tipies geïnisieer deur omgewingstoestande (soos lae en hoë temperature, ’n watertekort, ens.), wat die opbrengs verminder.

Sodra dit geïnisieer is, word alternerende drag aangewakker deur die uitwerking van die oeslading op endogene boomfaktore, wat uiteindelik ’n impak op die blom-intensiteit het – die swaar AAN-jaar verminder terug-keer-blomme die volgende lente, terwyl die ligte AF-jaar tot intense terugkeer- blomme die volgende lente lei.

Alternerende drag het aansienlike ekonomiese gevolge in talle belangrike boomgewasse. In sitrus is ’n aansienlike proporsie van die vrugte te groot gedurende die lae-opbrengs AF-jaar. Gedurende die AAN-jaar word baie vrugte van ’n klein grootte, wat ’n lae kommersiële waarde het, geproduseer.

Hoe kan dié drag teen gewerk word?Stikstof is een van die elemente in minerale- bemestingstowwe wat in sitrusboorde aangewend word. Dit het ’n groter invloed op die boomgroei, voorkoms en vrugteproduksie/gehalte as enige ander element. Stikstof beïnvloed die opname en verspreiding van basies alle ander elemente, en blyk om besonders belangrik te wees vir die boom gedurende blomtyd en vrugset.

Voor blom tot blomtyd (Augustus tot Oktober): Die langtermyn-bestuursdoel is om konse-kwente vlakke van blom te behaal, met ’n hoë proporsionele boomryke bloeiwyse wat deur sterk draende lote gedra word. Wanneer bome dus ’n swaar oeslading het, is dit nodig om beide die huidige vrugte en botsels aan die boom te help, sowel as die koolhidrate-reserwes wat die plant nodig het om doeltreffende blom- en vrugset vir die volgende seisoen te verseker.

Dit is ’n belangrike tydperk vir lente-flush en bloeisel-ontwikkeling, met ’n hoë aanvraag vir voedingstowwe gedurende dié tydperk. Die aantal blomme en verhouding van verskeie soorte bloeiwyses sal ’n vroeë aanduiding gee van potensiële probleme met die oeslading en vruggrootte.

Die belangrikste bestuursdoelwit is om te verseker dat al die vereiste voedingstowwe wat tot blom en vrugset lei, in voldoende hoeveel-hede aan bome verskaf is. Die produksie van min blomme na ’n swaar oes is weens die uit-putting van koolhidrate in die boom, aangesien die laer vlakke van koolhidrate nie bevorderlik vir blomontwikkeling is nie. Wanneer die bal-ans versteur word, tree alternerende drag in.

Die belangrikheid van snoeiOpsommend kan doelmatige snoei beskryf word as die skepping en rangskikking van dra posisies in ŉ boom terwyl lig huishouding optimaal gestruktureer word. Aangesien alternerende drag by sitrus ook geïnisieer

word deur ŉ sekere seisoen wanneer drag skielik hoër, of laer is, moet die verwagte AAN-jaar bestuur word deur ŉ matige aantal dra posisies te handhaaf deur tydige snoeiwerk. ŉ Snoei aksie onmiddellik na oes sal meer dra posisies stimuleer terwyl snoei aksies nader aan blom minder dra posisies tot gevolg sal hê met waarskynlik groter vrugte mits die groeikragtigheid van die boom dit toelaat.

ŉ Doelmatige snoei aksie moet altyd sonlig op meer plekke in die boom laat val. Sonlig ver-skaf energie aan plante en aangesien ŉ groter plantoppervlakte na ŉ goeie snoei aksie aan sonlig blootgestel is as van tevore, kan plante beter funksioneer. Daarbenewens word nuwe dra posisies nader aan die hoofstam en ook die wortels gefasiliteer wat vanselfsprekend groter en gesonder vrugte oplewer. Dit kan egter nie oorbeklemtoon word dat snoei nie ŉ eenmalige aksie is nie, maar eerder ŉ manipulasie-proses is wat deur die seisoen moet plaasvind.

ŉ Deeglike snoei-kalender sal voorsiening maak vir ŉ snoei aksie na oes, in die vroeë somer en ook in die laat somer. Snoei aksies in die somer behels hoofsaaklik die verwydering van die reaksie wat plaasgevind het weens die snoei aksie in die winter. Sagte lote wat in die somer verwyder word, moet selektief en vroeg verwyder word. Hierdie aksie moet vroeg plaasvind, sodat die lote nog sag genoeg is om met die hand uitgevryf te kan word sonder ŉ snoeiskêr.

Die rol van GibberelliensuurGibberelliensuur is ŉ planthormoon wat dien as instrument om sekere aksies, in hierdie geval, vrugset by sitrusbome te aktiveer. Wanneer gibberelliensuur toegedien word by 70-100% blomblaarval, kan byvoorbeeld vrugset verbeter word. Gibberelliensuur kom voor in uiters klein hoeveelhede in sitrusbome

aangesien die verbinding bloot ŉ funksie verrig van aktivering. Sodra aktivering van ŉ bepaalde taak plaasgevind het, is voedingstof reserwes en energie nodig om die taak te laat materialiseer.

Die toediening van gibberelliensuur het dus ŉ fisiologiese spandering van voedingstowwe en energie tot gevolg wat verantwoordelik beplan moet word. Dit word dus aanbeveel om tydens 70-100% blomblaarval in die verwagte AF-jaar gibberelliensuur teen die korrekte dosering toe te dien vir vrugset verbetering. Die voor-waarde vir suksesvolle en volhoubare vrugset verbetering met gibberelliensuur is doelmatige snoei praktyke, optimale voeding en energie reserwes asook korrekte besproeiing. Sodra opbrengs patrone egalig geword het en stabili- seer, kan gibberelliensuur jaarliks gebruik word, mits plantvoeding optimaal geskied. Gibberellien- suur produkte moet altyd volgens die geregi- streerde dosis en aanwysings gebruik word.

Met meer as 12 jaar se ondervinding, data en proefresultate op verkillende sitruskultivars, het Agri Technovation blaarnorme, praktyke en produkte ontwikkel om alternerende drag effek-tief te verstaan en bestuur. Die ITEST Leaf™- diens is saamgestel om voedingstof-waardes te vergelyk met streefwaardes, of norme, in verskillende fenologiese stadiums van die plant. Die verhoudings tussen elemente word ook vergelyk.

Produkte soos Citrus-To-Grow-LMO™ en Try Me™, bestaan uit ŉ kombinasie van voedings- elemente en biostimulante. ŉ Gespesialiseerde benadering stel die produsent in staat om proaktief op te tree teenoor sy gewas, wat die verlies van opbrengste en kwaliteit voorkom. Dit skakel die raai-raai metode uit.

PLANTVOEDING


Agri

Beter besluite met Decision Farming™

36 GROEI36 GROEI LAEVELD AGROCHEM 37

Deur Ernst de BeerM.Sc. (Omgewingsbestuur) NWU Pukke AVCASA A2024, BASOS A0011Besigheidsontwikkelingsbestuurder, Laeveld Agrochem

Aangesien produksiefaktore soos grond- eienskappe en plaagvoorkoms oneweredig verspreid voorkom, kan die verskil tussen verskillende liggings van dieselfde produk-siefaktor nie oor die hoof gesien word nie.

Dit kom voor asof produsente variasie in die verlede geïgnoreer het. Die rede hiervoor is bloot dat gevorderde tegnologie onlangs eers beskikbaar geraak het om variasie intensief te karteer, interpoleer en sodoende die uitwerking daarvan op opbrengs en gehalte uit te wys.

Dit verduidelik dus dat produksie-inligting in die verlede tweedimensioneel aangebied is deur byvoorbeeld slegs die voorkoms van plae aan ’n tydlyn te koppel. Driedimensionele inligting kan geskep word wanneer ’n derde eienskap aan die produksiefaktor gekoppel word, naamlik ligging. Die vasstelling van akkurate liggings vir sekere kwantifiserings maak die benutting en uitbuiting van variasie moontlik, wat tot besparings, beter opbrengs en beter gehalte lei.

Variasie kan jou opbrengs verhoogMet Decision Farming™ se reeks produkte word variasie ’n mens se vriend en kan jou opbrengs verhoog word terwyl jou insetkoste verlaag word.

Decision Farming™ is die groepnaam vir die nuutste generasie presisietegnologie wat besluitneming by landbouproduksie op plaas-vlak verbeter. Die ontwikkeling van hierdie tegnologie stel ’n mens in staat om variasie beter vas te stel en akkurater te bestuur.

Laeveld Agrochem in samewerking met Agri Technovation, is ’n baie trotse pionier op die gebied van landboutegnologie. Ons poog hiermee om soveel as moontlik inligting te ver-samel om die faktore wat ’n uitwerking op die oesopbrengs en gehalte het beter te bestuur.

Regte besluite met die regte inligtingAangesien boerdery oor besluite gaan, moet die regte besluit op die regte tyd en die regte plek geneem word. Die regte besluit kan egter net met die regte inligting geneem word. Dit is weer eens hier waar Laeveld Agrochem leiding neem deur jou daarmee by te staan.

Daar is legio voordele aan Decision Farming™ waarmee verbeterde opbrengs en gehalte, asook die besparing van koste en hulpbronne die belangrikste gevolge is. Verder sal dit binnekort in die moderne landbou-era onaan-vaarbaar wees om produksiebeperkings wat oneweredig voorkom, eweredig te hanteer.

Verder kan hierdie benadering moderne besoedeling beperk aangesien enige plaag-bestrydingsmiddel wat chemies of biologies van aard kan wees, nie toegedien moet word op ’n gegewe gebied waar dit nie nodig is nie. Wanneer dit onnodig toegedien word, is die betrokke produk in oormaat beskikbaar en dan is dit meer geneig om deel te neem aan nie-teiken prosesse in die omgewing, wat neerkom op besoedeling.

Besoedeling verlaag winsgewendheidOns weet dat besoedeling die langtermynvol-houbaarheid van ’n produksie-eenheid onder-myn en winsgewendheid verlaag. Natuurlik

moet besoedeling vermy word deur veel eerder slegs te spandeer op oppervlaktes soos aangedui deur Decision Farming™-produkte.

’n Klassieke en baie suksesvolle voorbeeld van toegepaste Decision Farming™ is presisie- plaagmonitering, wat nou landwyd bekend-staan as PPM van Laeveld Agrochem. Dit is ’n hoë-definisie moniteringstelsel wat die landbouprodusent in staat stel om bepaalde insekplae in baie fyn besonderhede te monitor.

Die produk koppel plaagvoorkoms aan ’n tydlyn sowel as aan ’n geografiese koördinaat. Die interpolasie van verskeie datapunte skep ’n duidelike beeld van die plaagvoorkoms wat nog nie vantevore gesien is nie. Daar is ver-skeie voordele, en ons kliënte leer elke seisoen nog voordele soos wat situasies ontstaan.

Grootste voordeleDie grootste voordeel is die tydige opsporing van plae, terwyl die fisiese oorsprong van die

plaag ook baie duidelik uitgewys word. Verder word die plaagintensiteit en verskuiwingsten-dense uitgebeeld, en praktiese oplossings kan toegepas word. Plaagreaksies wat visueel ver-toon word, word gebruik om beheermaatreëls te evalueer.

Dit is maklik en eenvoudig om te sien watter dele van plase, lande en boorde deurgaans onder hoë of lae plaagdruk verkeer, wat bemarkingsbesluite vereenvoudig.

Verder word plae op ’n vroeër stadium in die seisoen hanteer, en dit lei meestal tot kostebesparings en laer residue van chemiese plaagbestrydingsmiddels.

PPM kan op die meeste gewasse toegepas word waar insekplae gemonitor kan word. Tot op hede is PPM al met reuse-sukses op sitrus, makadamia, groente en wingerde, om maar net ’n paar te noem, toegepas.

Decision Farming™ is die groepnaam vir die nuutste generasie presisietegnologie wat besluitneming by landbouproduksie op plaasvlak verbeter. Die ontwikkeling van hierdie tegnologie stel ’n mens in staat om variasie beter vas te stel en akkurater te bestuur.

TEGNOLOGIE


Agri

LAEVELD AGROCHEM 39

“Kry jou sonneblom goed op en uit die blokke,” is baie belangrike advies in sonneblomproduksie. Kyk gerus ook na Furrowlife™ toedienings in die plantervoor.

Om die ontwikkeling van sonneblom te ken asook die voedingsbehoeftes per fenologiese stadium is baie belangrik om die geskikte bestuursprogram vir die sonneblom uit te werk (sien Figuur 1). Daar is egter nog ŉ belangrike geleentheid wat gebruik kan word om die risiko uit sonneblomverbouing te help haal.

Omgewings- en grondtoestande het ŉ direkte effek op voedingselement opname van jou sonneblommeVerskillende toestande gedurende die groeiseisoen kan veroorsaak dat al die voedings- elemente in jou grond nie opgeneem word wanneer die sonneblom dit nodig het nie. Veral droë grondtoestande, soos wat alge-meen ervaar word in die weste se produksie gebiede, waar elemente soos fosfaat, kalium, swael en boor opnames direk benadeel deur die lae voginhoud in die grond. Dan ook met sanderige gronde kan die element magnesium ook by die lysie gevoeg word. Magnesium is ŉ kern deel van die chlorofielmolekuul wat jou fotosintesefabriek laat hard werk of nie. As jou grond gekompakteer is, word fosfaat-, kalium-

en magnesiumopname verhinder. Met lae pH gronde wat nie optimaal bekalk is nie kan kalsium-, magnesium- en molibdeen-beskik-baarheid weer plantproduksie benadeel. Mikrobiese grondaktiwiteit asook hul diversi-teit bepaal die potensiaal om organiese C, P, N-verbindings om te skakel na plantopneem-bare verbindings, wat opbrengs in sonne-blomme kan verhoog.

Inseisoenontledings verlaag risikoDie gebruik van blaar- en weefselontledings is ŉ belangrike gereedskap om in die seisoen sonneblomme se opname te bepaal. Dit is baie beter om die plant te vra wat hy kon opneem as om te aanvaar dat jou grond vrugbaarheid-status reg is. Goeie grondvrugbaarheid reflek-teer nie altyd deur na plantbeskikbaarheid nie en daarin lê groot risiko as dit nie ontleed of in seisoen bepaal word nie.

Deur die voedingselement te bepaal wat tekort is in die groeiseisoen en dit dan aan te vul met blaarvoedings het die grootste kans om reaksie op sonneblom te kry, soos boor, molibdeen en kalsium. Tipies gebeur dit dat gewasse, soos sonneblomme wat ŉ penwortelstelsels het, nie genoeg wortelhare het sodat voldoende kalsium-opname kan plaasvind nie. >>

Inseisoen-risikobestuur van Sonneblomme (Helianthus Annuus)

Fig 1: Fenologiese ontwikkeling van die sonneblom

Wilde sonneblom is inheems aan Noord- Amerika, maar is egter in Rusland tot kom-mersiële gewas ontwikkel by die draai van die negentiende eeu met aanplantings van amper 800 000 hektaar.

In Suid Afrika is die gemiddelde produksie van sonneblom geskat op 1,2 ton per hektaar op statistiek van Graan SA vir 2005 tot 2016 groeiseisoene. Die voornemende aantal beplande hektare vir die 2017/2018 groeiseisoen is 665 500 hektare. Die beste ver-bouingstreke met betrekking tot oppervlakte aangeplant, is die Vrystaat (55%), Noordwes (35%) en Limpopo (35%). Hierdie streke produseer ook die beste tonnemaat per hektaar volgens Graan SA se statistiek.

Die sonneblom word as ŉ vanggewas gesien as die jaar nie gunstig genoeg was om mielies te plant nie. Die sonneblom kan wel sy man staan as dit as ŉ volwaardige agronomiese gewas hanteer word. Nuwe tegnologie op verskeie vlakke van grondbiologie en gewas-rotasie, groot dataverwerking van presisie en stroopkaarte asook verbeterde middels in blaarvoedings, ontbloot nuwe geleenthede om sonneblom opbrengste te verhoog.

Enige grondproduksiepotensiaal staan basies op drie fondamente:1. Grondklas en dus die fisiese eienskappe wat grond insluit: van gronddiepte tot water- vashouvermoeë en kleipersentasies.2. Grond chemiese of vrugbaarheidsvlakke in terme van pH, fosfaat, kalsium, magnesium, kalium en sinkvlakke om net ŉ paar te noem.3. Grondbiologiese aktiwiteit in terme van die aantal asook die diversiteit van mikrobes. Wisselbou speel ŉ groot rol in die grondbiologiese aktiwiteite.

kry jou sonneblom uit die blokkeOpkoms en ontkieming by kleinpitjiegewasse bly altyd in risiko. Dit is dus belangrik om die omgewing van ontkieming en opkoms te verstaan, en wat gedoen kan word om die son-neblom hierin te ondersteun en terselfdertyd ŉ goeie plantstand en produksie, te bewerk-stellig. Statistiese proewe deur onafhanklike navorsers het bewys dat die aantal pitte en tyd van opkoms in dae verkort kan word met 1ℓ Germinator™ en 2kg Booster™ per hektaar, op die planter. Wortelmassa is ook met 23% verbeter. Enige plant waar ontkieming en opkoms bevorder en verbeter kan word, sal moeilike groeitoestande en stres beter kan hanteer.

LAEVELD AGROCHEM 39

Deur Willem Eigenhuis MScAgric Hortologie (Landbouproduksie) StellenboschHoofagronoom (Graan en Pekanneute)Landboukundige, Agri Technovation

38


Agri

Eis dieselrabatte moeiteloos en suksesvol terug van SARS

41

Lourens Oosthuizen 074 587 9173 [email protected] Tommy van den Berg 083 294 1281 [email protected] Mariana Burger 012 940 8277 [email protected]

Van die stelsel se voordele is:

l Verslae wat die gebruik van voertuie en toerusting toonl Bestuur alle dieseltransaksies by die pomp om ongemagtigde transaksies te voorkoml Monitor uurliks die dieselvlakke in tenksl Lewendige / aanlyn monitering en bestuur deur middel van selfone, rekenaars en tablettel Beperk dieselverliese deur die bestuur van transaksies, sekuriteitskodes, en vooraf bepaalde limiete vir transaksievolumes, en baie meerl Outomatiese berekeninge van rabatte.

Almal ken hierdie frustrasie goed, asook die gevolglike impak wat dit op kontantvloei kan hê, hoewel die rede baie keer ons eie gebrekkige rekord- houding is. Vecto het ’n oplossing ontwikkel wat boere kan help om wetgewing, soos bepaal deur SARS, met betrekking tot die vereistes van die dubbele ‘logbook’-stelsel, moeiteloos na te kom.

Die stelsel is eenvoudige prosesse wat dit maklik maak om te gebruik, sonder om baie kosbare tyd in beslag te neem. Geen sagteware installasies word benodig nie. Hierdie stelsel bied ’n unieke oplossing vir doeltreffende en moeitelose bestuur van diesel.

Is jy moeg vir die frustrasie van SARS wat nie terugbetalings so vinnig prosesseer soos verwag nie?

Vir meer inligting kontak:

40 GROEI40 GROEI 41

Beter nuwer boorformulasiesBoortekorte by sonneblomme kan op alle sonneblomkultivars voorkom en moet aan-gespreek word. Die algemeenste twee verkil-lende tipes boorprodukte word eerstens hoof-saaklik uit boorsuur 17% (H3BO4) saamgestel, wat met 1% oplossing ŉ pH van 5,2 het en ook nie enige natrium bevat nie. Die tweede tipe boorprodukte is die soute van boorsuur (Diso-dium octaborate tetrahydrate Na2B8O13.4H2O) wat gewoonlik hoër boorvlakke van 20,5% bevat. Die nadeel van die boorsoute is dat dit ekstra natrium bevat en ook hoë pH in oplossing veroorsaak met pH 8,5 op ŉ 1% oplossing in water. Dan, nuwe tegnologie in boorblaarvoedings, soos Agri Technovation se Flower Power™ en Boron-to-Perform™, bestaan uit ŉ amien gepolimeriseerde boorbevattende molekuul, wat baie beter opname in plante gee. Die boorinhoud van plantweefsel word ook langer periodes teen hoër konsentrasies ontleed in die re-produktiewe blomfases. Boor word reg deur die groeiseisoen benodig, maar dit is wenslik om boor vroeg te spuit by sonneblomme by die sterstadium. Dit is egter belangrik dat die vlakke van boor in die plantweefsel wel in

reproduktiewe fase nogsteeds hoog sal bly tydens blom en saadvorming. Dit is presies wat gemeet is in resultate waar FlowerPower™ gebruik is op die sonneblom. Boor help nie net met bestuiwingsaksies en stuifmeelbuisont- kieming nie, maar ook met die translokasie van koolhidrate wat pitgewigte help verhoog.

Voordele van Boron-to-Perform™/Flower Power™ teenoor droë boorprodukte in die mark:l Fisies makliker om te meng en in oplossing te bring in spuittenks.l Bevat amien boublokke, wat die gedeelte van die boor meer translokeerbaar maak ook langer nawerking bewerkstellig.

Proewe in die 2016/17 groeiseisoen by verskillende persele, waar Flower Power™ en Flamma™ (Agri Technovation kelp) gespuit is, het 9% produksie verhogings op sonneblom getoon in die Oos-Vrystaat naby Ficksburg, wat met stroperkaarte uitgemeet is. Opbrengs- verhogings teenoor kontroles by boere van tot 300 kg per hektaar, is ook gemeet by verskeie boere in die Kroonstadomgewing. Die blaar- voedingsmengsels wat na Eurolightning gespuit is, het ook vinnig die yellow flush-effek opgehef.

Inseisoen-risikobestuur van Sonneblommevanaf vorige bladsy

Mealybug control

Mealybug control in Citrus, Vineyard and Table Grape Production Systems focussing on Biological Control within an Integrated Pest Management Programme


OverviewSeveral mealybug species are important eco-nomic pests on citrus and vineyard crops. In addition to the phytosanitary risk that many of the species present for various export markets, mealybug infestations can cause significant damage to fruit yields. In South African vine-yards, the most important mealybug species is the Vine mealybug (Planococcus ficus), however the Citrus mealybug (Planococcus citri) can also appear. Regarding citrus, apart from the

Citrus mealybug, which is the most common throughout South Africa, there is a large variety of other mealybug species that can occur, including the Oleander mealybug (Paracoccus Burnerae), the Long-tail mealybug (Pseudococus Longispinus), the Karoo thorn mealybug (Nipaecoccus viridis) and the De Lotto Mealybug (Delottococcus aberiae).

ManagementOn citrus, mealybugs appear under fruit calyxes, inside navel ends, where fruits touch

By Adriaan Serfontein Field Services & Marketing RepresentativeBioBee Integrated Crop Solutions

CROP PROTECTION

Fig 2: Damage that mealybugs cause on citrus. (A) fruit discolouration. (B) Sooty mould on fruit

Fig 1: Mealybug species that occur in citrus orchards and grape vineyards. (A) Citrus mealybug, (B) Oleander mealybug, (C) Long-tailed mealybug and (D) Vine mealybug. Fig 3: Mealybug injury on grapevines. (A) Weakening

of vines and wilted grapes. (B) Grapevine leafroll virus symptoms on leaves

Fig 4: Coccidoxinoides perminutus adult parasitic wasp (parasitoid)

Fig 6: Cryptolaemus montrouzieri, adult ladybird beetle feeding on a mealybug

Fig 5: Anagyrus near pseudococci Adult female inserting an egg into an adult female Citrus mealybug

Fig 7: Comparison between a Ladybird beetle larva (C. montrouzieri), left and Citrus mealybug, right

and under bark where branches are pruned. In vineyards, mealybugs are found among multiple layers of bark on vine stems. Because of the cryptic nature that mealybugs display, obtaining a good level of control by administe- ring contact insecticides is very difficult.

Furthermore, the application of various insecticides, for example certain organophos- phates, to control thrips on citrus, have a negative effect on the mealybug’s natural enemy populations, namely predatory insects and wasp parasitoids. This disturbance in the balance between mealybugs and their natural enemy populations have repercussions, such as causing mealybug infestation levels to rise

above the economic threshold. In this case, additional releases of natural enemies would be feasible. Although the release of natural enemies only provides results after two to three weeks, a strong degree of control can be obtained.

Proper planning of post-release chemical applications can ensure that released natural enemy populations are retained long after their application, thereby providing continuous control.Technical support from the agent and their supplier of Bio-Control Agents (BCA’s) to a producer is therefore crucial for success-ful application within a chemical spraying programme. >>

Mealybug Controlfrom previous page

Your Farm is an Ecosystem It is not only chemical applications that cause an imbalance between pests and their natural enemy populations. Since agricultural systems are simplified ecosystems, a handful of insects are highly favoured, leading to their status as pests. When the climate is beneficial, mealy-bugs that feed on the nitrogen-rich plant-sap of different crops, can develop rapidly resulting in a population explosion. If no pest control measures are applied, the mealybug popula-tion will be controlled by their natural enemies over time.

To wait for the natural control of the rapidly growing mealybug population will not be effective, as economic damage would have already occurred. It is therefore important to conduct proper, regular pest monitoring on the farm so that the onset of the above-mentioned population explosion can be observed and acted upon. An effective control measure would be

to overwhelm the mealybug population with their natural enemies by establishing higher natural enemy populations, which would then bring mealybug infestations under control within a sufficient timeframe. It is therefore very important for sufficient quantities to be released.

Ants are also part of the larger ecosystem that occurs within agricultural systems. Ants can be beneficial by feeding on pupa and larvae of various pests, such as thrips and False Codling Moth (FCM), on the orchard/ vineyard floor. Ant control in the canopy is important to prevent active protection of mealybugs and other sucking insect pests that produce honeydew on which ants feed. Ants not only offer mealybugs protection against natural enemies, but also spread mealybugs to new parts of the canopy. In the case of vine crops, ants also cause faster spreading of the leaf roll virus complex to new vines.

Biological versus Chemical? When planning a pest control strategy, it is not necessary to look at natural control as opposed to chemical control, but rather how the two methods work together. In the end, an integrated strategy would be best to protect crops and keep pest-control costs low.

There are many advantages to the application of beneficial insects, containers with insects are simply hung in the orchard/vineyard, labour costs are low and no tractors or other intensive machinery are required. Further-more, these various beneficial insects are resistant to a long list of insecticides that can be used for other pests such as FCM, Scale insects, mite pests, etc. for control after release. Another advantage is that the reduced necessity of insecticides, especially later in the season, offers less threat to the encroachment of minimum residue levels (MRLs) for various export markets.

Expand your Pest Control Arsenal Available natural enemy products for the control of various mealybug species include two parasitoid wasps, namely Anagyrus pseudococci, which parasitize later life stages of mealybug females to prevent further egg laying and Coccidoxenoides perminutus, which specialises in parasitizing mealybug crawlers. There is also a predatory ‘Ladybird’ beetle, Cryptolaemus montrouzieri, which is highly effective in controlling severe mealybug infestations, with adults and larvae feeding on all mealybug life stages, including eggs.

All these natural enemy species and others will of course already be found in a healthy agricultural system where different mealybug species are present. To ensure that the desired balance is maintained below the economic threshold, the additional release of natural enemies in response to regular monitoring data is highly beneficial to prevent unneces-sary chemical applications and to have a high degree of control. This will provide a long-last-ing effect with a well-established population.

Fig 8: Female Citrus mealybug showing a black spot where parasitizing by Anagyrus near pseudococci has occurred as early as one day earlier. Note that the female was parasitized before egg laying could occur

Fig 10: A properly applied bottle containing 250 BioAnagyrus mummies. One bottle can be sufficient in controlling mealybugs over 1500-2500m2 dependent on infestation levels

Fig 9: A completely mummified female mealybug around 8 days after parasitizing by Anagyrus sp. nr. pseudococci at 28 °C (A). A mummified Vine mealybug from which an adult Anagyrus pseudococci emerged about 12 days after parasitizing occurred, note the visible exit hole (B)


Contact your nearest Laeveld Agrochem agent for more

information on the respective products, time of application and suggested quantities or

visit BioBee.co.za.

A B

LAEVELD AGROCHEM 47

Die Fosfoflo produkreeks Deur Dr. Corné MeyerBedryfsdirekteur, Nutrico

PLANTVOEDING

Ter afsluitingDie Fosfoflo produkreeks is deel van ŉ nuwe benadering vir plantvoeding en verseker ŉ optimale en nuwe produksie standaard in die landboubedryf.

Nota:Die drie produkte in die Fosfoflo reeks is soos volg in Suid Afrika geregistreer (Wet 36 van 1947):Fosfoflo Trace: K9931Fosfoflo MoB: B5123Fosfoflo Ultra: K9930

NB: Produsente en landboukundiges word gemaan om daarop te let dat al drie die bogenoemde produkte in die reeks fosforigsuur

bevattend is (soos ook ander fosforigsuur pro-dukte op die mark), en dat verskillende lande verskillende minimum residu vlakke (MRL), van hierdie aktiewe bestanddeel vasstel en toelaat. Dit is uiters belangrik om verder daarop te let dat daar dus streng regulasies voorgeskryf word met betrekking tot die weerhouding periode voordat die oes geoes en uitgevoer mag word (PHI).

Dit is veral baie belangrik dat daar sekere lande en gewasse is wat geen MRL vasgestel het vir fosforigsuur nie. Daarom moet hierdie landbouprodukte, wat na die bepaalde lande uitgevoer word, ook geen residue van fosforig-

suur vir daardie spesifieke produkte bevat nie. Inligting hieroor is beskikbaar by

die landboukundiges van Laeveld Agrochem asook Nutrico, wat uitvoer produsente se aanbevelings doen.

In hierdie meedeling word die produkreeks bekend gestel, die produkte se samestelling verduidelik, asook die posisionering binne die groeiseisoen tesame met die voordele van die drie produkte.

Hierdie is die eerste in ŉ reeks artikels wat die produkte se gebruik uiteensit. Opvolgende artikels sal handel oor die aanwending van die produkte by jong bome asook spuitprogramme in produserende plante en bome.

Wat is die Fosfoflo produkreeks?Die produkreeks bestaan uit drie gepaten-teerde produkte naamlik Fosfoflo Trace, Fosfoflo MoB en Fosfoflo Ultra. Die produkte is sodanig ontwerp dat hulle bydra tot ŉ belangrike komponent van ŉ gebalanseerde plantvoeding status, binne die plant.

Wat is die samestelling van die Fosfoflo produkte?Die produkte bestaan elkeen uit die volgende vyf komponente wat alles saamgesnoer is in een formulasie:l ŉ Mikro-element komponentl Fosforigsuurl ŉ Kelp komponentl Addisionele ouksiene en sitokiniene dus: hormonel Fulviensuur.

Fosfoflo Trace bestaan uit die bogenoemde vyf komponente wat spesifiek meer sink, mangaan en koper bevat, asook ander noodsaaklike mikro-elemente.

Fosfoflo MoB bevat al vyf bogenoemde element-samestellings asook ŉ hoër kom-ponent van molibdeen en boor, tesame met ander noodsaaklike mikro-elemente.

Fosfoflo Ultra bevat ook al vyf bogenoemde element-samestellings maar ook spesifiek ŉ hoër komponent van kalsium en silikon, tesame met ander noodsaaklike mikro-elemente.

46 GROEI46 GROEI

Meer inligting is beskikbaar by die landboukundiges van Laeveld

Agrochem asook Nutrico, wat uitvoer produsente se aanbevelings doen.

Hoe word die produkreeks binne die groei seisoen aangewend?

Fosfoflo Trace word baie spesifiek vroeër in die groei seisoen ge- posisioneer. Dit is geregistreer om tesame met glifosaat onkruid-doders gemeng en gespuit te kan word. Fosfoflo Trace word verder aangewend om tydens die vegetatiewe groei stadium gespuit te word – met die doel om ŉ gebalanseerde blaarvoeding en die natuurlike plant weerstand aktivering daar te stel. Dit verseker ook ŉ gesonde blaredak ontwikkeling vir optimale fotosintese binne die plant. Fosfoflo MoB word gebruik as ŉ blaarbespuiting net voordat die plant in ŉ blomfase oorgaan. Die vol dosis molibdeen, asook boor, in Fosfoflo MoB is onontbeerlik vir suksesvolle en vrugbare stuifmeel korrel produksie en bestuiwing van die blomme. Die molibdeen komponent verseker dat die vroeë ontwikkeling van die vrug optimaal plaasvind en stimuleer die produksie van proteïene binne die plant.

Fosfoflo Ultra word aangewend as bespuitings na blom wanneer die vrug en oes produksie en vergroting plaasvind. Die produk is ontwerp met ŉ hoër formulasie samestelling van kalsium en silikon, wat beide onontbeerlik is as voedings-elemente vir die verbetering van ŉ hoë kwaliteit oes. Deur die gebruik van Fosfoflo Ultra verseker die produsent dat die oes ŉ langer raklewe verkry, veral met kwaliteit uitvoer vrugte.

Die Fosfoflo produkreeks is spesifiek saamgestel ter aanwending tydens ŉ spesifieke stadia van die plant se fenologiese ontwikkeling, vir optimale produksie en uiteindelik ŉ baie goeie kwaliteit oes.

Boervrouens – sien ons julle daar?48 GROEI

9 – 13 APRIL 2018

Bespreek nou by www.seilsafari.co.za


Agri

49

Ondersteun mense in jou gemeenskapDie alles-in-een saadpakkie

Met die saadpakkie kan jy groente groei om vir tot 6 mense kos te voorsien vir ’n maand!

Vir meer inligting of bestellings stuur ’n epos na [email protected] of ’n WhatsApp na 082 820 1978. Minimum bestelling van 10 pakkies.

Koop ’n Saadpakkie vir slegs

R100Help ’n gesin om

self ’n eie groentetuin te begin om genoeg

kos te hê vir ’n maand!

HOE WERk DIE SAADPAkkIES?

Jy benodig:l ’n Stuk grond van 3m x 5ml Saadpakkie (met benodigdhede)l Toegang tot waterl Tyd om die groentetuin in stand te hou.

Wat bevat so ’n saadpakkie? l 5 x aparte saadpakkies vir die 5 groentes: Wortels, spinasie, groenbone, kool en skorsies l 1 sakkie fosfaat-kunsmisl 1 sakkie NPK plantmengsel kunsmisl 1 x tou vir tussen-ry spasiëring l 5 x toutjies vir binne-ry spasiëringl 1 x plastieklepel om die kunsmis af te meetl 1 x vuurhoutjie, vir bepaling van saad dieptel 1 x handleiding met illustrasies.

Kom ons maak ’n verskil en ondersteun ons gemeenskap deur iemand te help om ’n eie groentetuin te begin!

Met Laeveld Agrochem se subsidie is die alles-in- een saadpakkie vir so min as R100 te koop. Die saadpakkie bevat verskillende sade asook al die benodigdhede om ’n groentetuin te begin wat omtrent 180kg se groente produseer, foto bo. Dit is genoeg vir ’n gesin van tot ses vir ’n hele maand lank, en die proses kan dan elke maand herhaal word.

Die kweekproses is interessant, leersaam en bevorder so ook ’n gesonde respek vir boerdery. Wie weet, dalk is dit die vonk wat sommige mense nodig het om suksesvolle boere in die toekoms te word!

Met hierdie inisiatief word kos geproduseer, gesondheid bevorder, toekomstige boere word opgelei, terwyl entrepreneurskap ontwikkel word.

51

Afrikaans is Groot terugvoer

Laeveld Agrochem was laasjaar weer een van die trotse borge van die Afrikaans is Groot-musiekfees en dit was GROOT gewees !

Die 2017 konsert was by die nuwe Sun Arena by Time Square gehou. Die indrukwekkende teater wat 8,500 mense kan huisves, het moderne internasionale skerms wat beteken die nuutste tegnologie, holografie en videografie is gebruik om die gehoor behoorlik na hul asems te laat snak. Laeveld Agrochem het hulle kliënte bederf met ŉ skaapbraai voor die vertoning. Dit het gereën by tye, maar Boere gee nie om vir nat reën nie!

Sangers soos Bobby van Jaarsveld, Juanita du Plessis, Theuns Jordaan, Bok van Blerk, Kurt Darren, Karlien van Jaarsveld en vele meer het die gehoor vermaak. Daar was letterlik iets spesiaal vir elke ouderdom wat hulle ekstra kon waardeer - van Steve Hofmeyr en Jay wat oor die gehoor gevlieg het, Elvis Blue se humor en lekker ‘jive’ saam met Snotkop. Natuurlik was Laurika Rauch ook daar want mens kan nie ŉ Afrikaanse fees hou sonder haar nie.

Goeie sangers, lekker musiek, sit ‘n bietjie nostalgie by met musiek van Randall Wicomb en Gé Korsten, wat pas die eerste Suid- Afrikaanse sanger is wat in die Hall of Fame ingehuldig is, klomp uitstekende dansers, fietsryers! met fantastiese choreografie - en jy het ‘n vertoning uit die boonste rakke! Na so ‘n aand voel mens sommer weer trots op Afrikaans - die jongste en (glo) seksieste taal in die wêreld!

Tydens Touch of Class se roerende lied Val op jou knieë, is ons almal herinner waar ons moed sal kry vir die toekoms. Daar is hulde op die reuse skerm gebring aan vriende en familie wat gesterf het in plaasmoorde.

Vir Laeveld Agrochem is dit belangrik om deel te hê aan dié Afrikaanse konsert om so ook deel te wees aan die bevordering van Afrikaans en ook terug te ploeg in die gemeenskap waar hulle betrokke is.

Afrikaans is Groot is werklik iets wat jy elke jaar moet bywoon, dit is nie net sang nie…

dit is soveel meer! Maak seker jy loop nie 2018 mis nie, dit sal verwagtinge oortref.

Laeveld Agrochem is trots Afrikaans en trots Suid-Afrikaans.

50 GROEI

52 GROEI 53

PRODUCT HIGHLIGHTSl High in protein and energyl Complete balanced, nutrient dense meall Contains 55 essential nutrientsl Convenient and versatile as a meal or shakel Can be mixed with the water provided or milkl No refrigeration neededl Helps digestion and absorption of important nutrientsl Free of most common occurring allergensl Low GI meal for sustained energyl Contains Electrolytesl Supports the immune systeml Vanilla and Strawberry flavours

BACkGROUNDThe GENESIS® brand was born out of the desire to provide a nutritious healthy instant meal to farm workers, miners and workers in other industries.

GENESIS® is positioned as an affordable every-day functional food range that provides a great tasting nutritious food / drink solutions to the non retail industry.

PRODUCT USAGEA major advantage of the “powder” format is that it can be enjoyed in a variety of ways:l As a meal (in a bowl) mixed with hot or cold milk or water. The ratio of powder to liquid can be altered to meet the users taste preferences. l As a shake (drink) mixed with cold milk, water, fruit juice or yoghurt. l As a smoothie (thick drink). Pieces of fruit and ice cubes are added and liquidised.

WHO CAN USE GENESIS?Genesis is especially formulated so it can be used and enjoyed by everyone: kids, adults,gluten intolerant people, diabetics and people suffering from malnutrition.

kEy PRODUCT FEATURESGENESIS® powders have been designed to be “all-in-one” products: products that are nutritionally complete, balanced, nutrient dense and great tasting without the need to add accompaniments (for example sugar). GENESIS® mixes easily and instantly with hot or cold water or milk, all powders are high protein, nutrient dense and Low GI products thereby providing sustained energy.

All products are free of most allergens (gluten /wheat free). The macro ingredients meet the international guidelines for a balanced and complete food. GENESIS® is very high in energy with every 100g serving providing over 15000kJ of energy which is the equivalent of around 3 cans of energy drinks. The products contain electrolytes which are very important for people working for long hours in hot conditions.

GENESIS® contains potassium, sodium, magnesium and phosphorus. All products contain two functional ingredients, Sel-Plex and Biomos, that have been clinically researched to improve your immune system and aid with digestive health.health status.

MANUFACTURING PROCESSOnly the best raw materials are used, this means the highest quality grains, the best micro ingredients and the best flavours and emulsifiers. Instead of using extruded corn as most dry powder manufacturers do, we use only corn that has been cooked through a unique combination of high heat and pressure. This process main-tains the integrity of the micro ingredients far better than the extruded process.

High quality raw soya beans are then processed and cooked to perfection. This process is critical as a slightly raw or overcooked soya is unpleasant to taste and will affect the final product. All the micro ingredients are blended together in a micro batch prior to the main blending process. This extra step ensures all the micro ingredients are in fact included in the final mix and are also well dispersed throughout the final product.

The next stage is for all the micro and macro ingredients to be blended together. The final stage is where GENESIS® is packed into the end consumer pack. All GENESIS® products are manufactured in state of the art facillities that are FSSC accredited.

There are a variety of products in the range, featured left is the GENESIS® Dual Pouch.

Read more at www.genesisnutrition.co.za

ORDER NOWContact: Jeanette 012 940 4398 or [email protected]

GENESIS® Dual Pouch Nutritional Meal BETTER HEALTH STARTS HERE®

Ready to use – squeeze the twin pack to break the dividing seam, shake it to mix the water and powder, tear open the edge and drink!

Enjoyed any time of the day or night

It is not a supplement, it is a Nutritional MEALNo preparation, no mess

9 month shelf life

R10per Dual Pouch

ONLy

or R8 per pouch if you order

10 boxes with 50 packs

It is quick, easy and designed for:

People working in extreme outdoor conditions and have above average nutritional requirements.

Anyone needing a quick and easy nutritional meal.

GENESIS® Dual Pouch is a scientifically formulated drink containing 55 key nutrients. Every 100g contains 100% of your daily requirements for all 12 vitamins.

The GENESIS® Dual Pouch is a scientifically formulated drink

containing 55 key nutrients. Every 100g contains 100% of your

daily requirements for all 12 vitamins.

SQUEEZE SHAKE / MIX TEAR TO OPEN DRINK / ENJOY

55

FarmVet bied innoverende dieregesondheidsprodukte FarmVet is ’n trots Suid-Afrikaanse maatskappy met die doel om boere te help met bekostigbare en effektiewe produkte. Die produkte is eenvoudig om toe te dien en gaan gepaard met professionele raad vir die beste resultate.

kontak jou naaste Laeveld Agrochem-agent of Bertie 082 784 5615 of Janno 082 905 6580Tel: 012 940 4398 | [email protected] | www.farmvet.co.za

l Antibiotika l Ektoparasiete l Inspuitbare Produktel Inwendige Parasiete l Uitwendige Parasiete l Wond Behandeling

Beskerm jou vee

55

GENESIS® Dual Pouch Nutritional Meal

55 Essential NutrientsVITAMINS l Vitamin A (Retinol) l Vitamin B1 (Thiamine) l B2 (Riboflavin) l B3 (Nicotinic Acid) l B5 (Pantothenic Acid) l B6 (Pyridoxine) l B9 (Folic Acid) l B12 (Cobalamin) l Vitamin C (Ascorbic Acid) l Vitamin D (Cholecal- ciferol) l Vitamin E (Tocopherol) l Vitamin H (Biotin)

MINERALSl Calcium l Chromiuml Iodinel Ironl Magnesiuml Phosphorusl Seleniuml Zinc

AMINO ACIDSl Alaninel Argininel Aspartic Acidl Cysteinel Glutamic Acid l Glycinel Histaminel Hydroxy-Prolinel Isoleucine***l Leucine***l Lysine***l Methionine***l Phenylalanine***l Prolinel Serinel Threonine***l Tryptophan***l Tyrosinel Valine***

NUTRIENTSl Energyl Proteinl Glycemic Carbohydratesl Saturated Fatty Acidsl Polyunsaturated Fatty Acidsl Omega-3 Fatty Acids l ALAl Omega-6 Fatty Acidsl Monounsaturated Fatty Acids l Trans Fatty Acidsl Cholesteroll Dietary Fibre l Total Sodiuml Glycan (Bio-Mos) l Prebiotic

MORE PRODUCT BENEFITSl Stabilise blood glucose levelsl Increase concentration and mental alertnessl Provide sustained energyl Ensure optimal hydrationl Complete balanced, nutrient dense meall Probiotics and Prebiotics promoting a healthy gut

54 GROEI

ORDER NOWContact: Jeanette 012 940 4398 or [email protected]

R10per Dual Pouch

ONLy

or R8 per pouch if you order

10 boxes with 50 packs

Laeveld Agrochem Fotoblad

Grap: Aartappelboer maak ’n planPa stuur aan sy seun in die tronk ’n brief: “Ek sal nie die jaar aartappels kan plant nie. Die lande is nie omgespit nie, want jy is nie hier om uit te help nie.”

Seun skryf terug: “Dit is ook maar goed, want die geld wat ek gesteel het, is in die lande begrawe.”

Die volgende dag toe is die polisie daar en spit alles om opsoek na die geld, maar kry niks.

Seun skryf weer aan sy pa: “Pa kan nou maar plant, dit is die beste wat ek van hier af kon doen!”

Bo links: Cecile Cronje, CD-wenner van die Groei 6 uitgawe. Above right: Laeveld Agrochem was a co-sponsor of the Bono Sport’s day in Addo last year.

56 GROEI

Laeveld Agrochem Bethlehem ondersteun Netbal. Hier links is Paul Henning saam met die netbalspan.

By Loskop Depot

It is the dawn of a new era for education in the agricultural industry in South Africa

The Villa Academy announced that they are joining forces with Monash South Africa.

These companies are joining hands after identifying the need for more integrated higher education in which students of Agriculture, whether they are recently matriculated or already working on farms, can earn a Diploma while gaining practical on-farm experience or continue their on-farm or agricultural work. The Monash Villa Academy model presents an exciting mix of academic and technical training, backed by industry involvement and continuous student feedback in the form of course- and lecturer evaluations.

Nisboere available on Showmax

A farming enterprise doesn’t need to be big to make a massive impact. Via’s latest agricultural series Nisboere places the focus on farms utilising small patches of land in extraordinary ways. You’ll meet farmers who cultivate inter-esting crops such as lavender, olives or exotic mushrooms, as well as breeders of miniature horses. Even viewers with no agricultural knowledge will enjoy the stories of how these farms came into existence and how ordinary people became niche farmers, and there’s much to learn about farming from everyone featured on the show.

The people may be quite normal, but there’s nothing ordinary about their farms: We’re talking crocodiles, proteas and tropical fish, farmed in or on anything from a hectare of land to a suburban garage. The presenters, Anrich Herbst, Chris de Clerq and Simonia Magardie also share handy hints about growing vegetables in home gardens.

ShowMax international subscribers get exclusive access to Nisboere and all the strange and wonderful farms and farmers featured on this show.

www.nisboere.co.za

LAEVELD AGROCHEM 57

#The Mango EmojiMangoes will now also be making an appearance following a campaign by the Australian mango industry. Farming body Hort Innovation funded a social media campaign under the hashtag #mangoemojiplease.

First-ever mango emoji coming in June 2018.

Bo en links: Jurgen Boerdery in die Marble Hall area het sy permanente werkers op ’n opvoedkundige uitstappie see toe geneem as beloning omdat hulle hul mikpunt bereik. Laeveld Agrochem Marble Hall het die inisiatief ondersteun deur ’n finansiële bydrae te maak vir ’n groot uiteet by die Spur! Daar is ’n besonderse gesindheid en produktiwiteit by die werkers.

www.facebook.com/laeveld

Nisboere Reeks 2 begin Mei 2018!

Die Nisboere Reeks 1 word op die Seil-Safari bootreis vertoon.

Die voortdurende soeke na antwoorde op hier-die vrae het ŉ hindernis geword in die strewe na die mees vervulde lewe en ŉ nalatenskap. Ons is elkeen hier vir ’n baie spesifieke rede en dit is tyd om uit te vind wie jy en ek is.” sê Frans Cronjé, bekende Suid-Afrikaanse filmmaker, draaiboekskrywer en akteur.

Frans se inisiatief vir die viering van ŉ Nasio- nale Bestaansdoel Week het in Januarie in Kaapstad begin tesame met ŉ landwye toer met voorskou vertonings vir die bekendstelling van sy nuwe vollengte fliek, The Roar, wat 2 Maart landwyd in fliekteaters open.

Frans het onlangs ook ŉ nuwe boek met die titel Ontdek Jou Lewensdoel in Afrikaans en in Engels voltooi. Hy nooi alle Suid-Afrikaners om vanaf 2 tot 10 Maart 2018 in te skakel by die nasionale ‘ontdek jouself week’-vieringe, wat ŉ hoogtepunt bereik met die grootskerm- opening van The Roar by teaters landwyd en in uitgesoekte Afrikalande.

As deel van hierdie veldtog sal twee ander ontdek jouself’-films, wat deur Frans se Global Creative Studios en Faith Film Hub - Africa, versprei word, ook open. In Februarie het 6 Below – The miracle on the mountain – oor die merkwaardige oorlewing van die Olimpiese yshokkie-ster, Eric Lemarque – in fliekteaters begin wys. Op 13 April kan fliekgangers uitkyk vir die fliekteater-opening van Victor. Victor is soortgelyk aan die klassieke film, The Cross and the Switchblade, en is gebou op die biografie van Victor Torres, ŉ voormalige bendelid van New York.

Frans is al vanaf Januarie besig met ‘The Whisper Tour’ om bewustheid te skep vir Nasionale Bestaansdoel Week.

“Kom ons kyk die werklikhede van ons land vanjaar in die oë deur die begin van die nuwe jaar te vier met meer kennis oor wie ons werklik is en met ŉ verbintenis tot positiwiteit. kom ons raak bestaansdoel gedrewe, beleef ŉ lewensveranderende ervaring en kom deel in Nasionale Bestaansdoel Week 2018 by ŉ fliekteater naby jou,” nooi Frans.

The Roar is ŉ opwindende avontuurdrama, wat in die pragtige Waterberg verfilm is. Dit is die dinamiese storie van Louise wat op soek is na haar doel in die lewe. Sy wil ŉ Broadway-ster wees, maar haar pa, ŉ hardkoppige veldwagter, wil haar getroud sien om die bestuur van hul wildsplaas oor te neem. Die spanning word onuithoudbaar wanneer hul lewens deur ge- vaarlike wilddiewe en -stropers bedreig word.

Suid-Afrikaanse akteurs sluit Almarie du Preez, Heinz Winckler, Greg Kriek, Eugene Khumbanyiwa en Mpho Masienyane in. Twee Amerikaanse akteurs, Torry Martin en Shaullanda Lacombe is ook hoofkarakters, wat aangevul word deur die wêreldberoemde “Lion Whisperer”, Kevin Richardson as ŉ instaan-waaghals saam met sy uitstaande leeus.

Frans sê die dryfkrag agter die viering van Nasionale Bestaansdoel Week sal die impak van pastore, skoolbesture, jeugwerkers en gemeenskapsleiers wees. “Hierdie mense word as meningsvormers gerespekteer. Nou is ŉ tyd vir suksesvolle onderlinge samewerking in ons soeke na oplossings vir ŉ beter Suid-Afrika en vir elke Suid-Afrikaner.”

Ontdek jouself

58 GROEI

2 – 10 Maart 2018: Nasionale Bestaansdoel Week

Groepbesprekings vir families, skole, kerk-, jeuggroepe en ouetehuise kan teen 20% afslag vir 20 of meer mense per vertoning gedoen word by [email protected].

Navrae oor gratis multimedia hulpmiddels, wat spesifiek ontwikkel is oor die ontdekking van elke mens se unieke bestaansdoel, kontak [email protected] of 082 556 8778.

www.thepurposecampaign.com

Almal van ons, is ons lewe lank op soek na antwoorde op “Wie is ons en waar pas ons in?”

Presisie dienste

MyFarmWebTM platform

Strategiese beplanning

Moderne tegnologie

Gewasbeskerming

Grondregstellings

Plantvoeding

Oes-optimalisering

Dieregesondheid

Landswyd 012 940 4398 www.laeveld.co.zaLaeveld @LaeveldAgrochem

61

SportbladStuur enige nommer se antwoord en jy staan ’n kans om ’n prys te wenkopkrappers

60 GROEI

Soek hierdie woorde (Enige rigting)

Wen Wen: Klomp pryse om te wen!Pryse per vraag, en pryse vir al die vrae reg! Afrikaans is Groot kaartjies, CD’s, geskenkbewyse, AgriBonuspunte en meer.

Stuur ’n WhatsApp na 082 820 1978 of ’n e-pos na [email protected] met:1. Jou naam, area en e-posadres. 2. Die antwoord op enige een of meer van die vrae hierbo. Stuur jou antwoord(e) voor 30 April 2018.

GROEI 6 antwoorde: 2# A wheelbarrow. 3# Nommer moet 3 wees. 4# Jou naam. 5: ’n Eier.

Find the hidden sentence/meaning3

1BOER VOORUITkORINGLAEVELD AGROCHEMLANDBOU BOOTMIELIESPEkANNEUTESITRUSTEGNOLOGIE

l 4 April (begin): Commonwealth Atletiek,

Australië

l 27 Mei (begin): Franse Tennis Ope, Parys

l 14 Junie (begin): Sokker Wêreldbeker, Rusland

Sport om na uit te sien vir die volgende paar maande:

l 2 Julie (begin): Wimbledon Tennis, Londen

l 7 Julie (begin): Tour de France fietstoer

l 19 Julie (begin): Golf Britse Ope, Skotland

l 4 Aug: Super Rugby Finaal

Springbok rugbyAan die begin van die rugby-seisoen is dit interessant en insiggewend om te kyk na die statistiek van die Springbokke in die verlede.

Jaartal Afrigter Aantal Wedstryde Wen persentasie

2016 – 2017 Allister Coetzee 25 44%

2012 – 2015 Heyneke Meyer 48 67%

2008 – 2011 Peter de Villiers 48 63%

2004 – 2007 Jake White 54 67%

2002 – 2003 Rudolf Straeuli 23 52%

1998 – 2001 Nick Mallett (17 wenne na mekaar) 38 71%

1997 Carel du Plessis 8 38%

1996 André Markgraaff 13 62%

1994 – 1996 Kitch Christie 14 100%

1993 Ian McIntosh 12 33%

1992 John Williams 5 20%

Paar ander datums tydens die isolasie tydperk het dit so gelyk

1982 – 1989 Cecil Moss 12 83%

1980 – 1981 Nelie Smith 15 80%

1967 Ian Kirkpatrick 12 75%

1969 – 1970 Avril Malan 8 50%

1960 – 1961, 1963, 1965 Hennie Muller 16 43%

1960 – 1961, 1965 Boy Louw 9 67%

LAEVELD AGROCHEM 61

A

E

B

F

C

G

D

H

A. I fly without wings, I cry without eyes.

What am I?

B. What gets broken without being held?

2

For example A is: Travel overseas.

bestemming: mosambiekSEIL-SAFARI


Agri

LAEVELD AGROCHEM SE LANDBOU

9 – 13 APRIL 2018

WêRELDkLAS SPREkERS & LANDBOUkUNDIGES

Moenie die boot mis nie!

BESPREEK NOU!www.seilsafari.co.za

Documents

LAEVELD AGROCHEM SE LANDBOU SEIL-SAFARI ......SAREL KRUGER Christiana 083 274 4732 [email protected] Welkom aan die nuwe agente! JACO VD MERWE Waterpoort / Nwanedi 071 873 7394 [email protected]