Laporan External Trade In Database Extraction Systemhabinovasi.mampu.gov.my/laporan_inovasi/2137-external-trade-in... · Microsoft Access, Microsoft Excel dan Microsoft Power Point

M u k a s u r a t |1

Laporan

External Trade In - house

Database Extraction System

( Sistem e - tide)

PEGAWAI BERTANGGUNGJAWAB

Nama : Muhammad Farid bin Abdul Muttalib

Jawatan : Penolong Pengarah

No. Telefon : 03-8872 3258

No. Faks : 03-8888 3798

E-mel : [email protected]


1. SEKSYEN 1: PENGENALAN PROJEK

1.1. Sinopsis projek

External Trade In-house Database Extraction System (Sistem e-tide) dibangunkan

secara dalaman bagi tujuan mewujudkan pengkalan data perdagangan luar

(barangan) yang komprehensif dan mampan dalam membantu analisa sektor luar

negara khususnya aliran eksport dan import Malaysia kepada / daripada pelbagai

negara. Sistem e-tide adalah signifikan kepada UPE, JPM bagi penggubalan dasar

luar negara kerana mampu memantau prestasi perdagangan luar secara terperinci

setanding dengan perisian yang digunakan agensi lain seperti Jabatan Perangkaan

Malaysia (DOSM) dan Malaysia External Trade Development Corporation

(MATRADE). Di samping itu, Sistem e-tide juga banyak membantu seksyen dalam

memudahkan penyediaan Laporan Bulanan Perangkaan Perdagangan Luar serta

penyediaan jawapan kepada soalan Parlimen kepada pihak pengurusan tertinggi

UPE, JPM.

Sistem e-tide memberikan impak signifikan kepada penjimatan masa dan kos,

peningkatan produktiviti kerja dan sistem yang mesra pengguna. Masa kerja dapat

disingkatkan, di samping penjimatan kos pembelian perisian yang seumpanya yang

dianggarkan boleh mencecah ratusan ribu ringgit. Produktiviti kerja meningkat susulan

daripada kecekapan pengkalan data ini. Sistem e-tide mudah digunakan dengan

perisian Microsoft Access dan Microsoft Excel yang difahami ramai. Sistem e-tide

adalah dinamik dan berpotensi untuk direplikasi kepada pelbagai jenis pengkalan data

di pelbagai tempat tanpa kos yang tinggi dan diperluaskan penggunaannya mengikut

kesesuaian.


2. SEKSYEN 2: BUTIRAN PROJEK

2.1. Objektif

Objektif utama Sistem e-tide dibangunkan adalah untuk:

• menyediakan pengkalan data dan sistem analisa perdagangan luar

(datawarehouse & analysis tool) yang komprehensif, percuma dan mampan;

• membuat analisa perubahan struktur serta trend kitaran (cyclical) perdagangan

luar negara;

• membantu seksyen menyediakan Laporan Bulanan Prestasi Perdagangan Luar

Malaysia;

• membantu seksyen dalam menyediakan jawapan kepada soalan Parlimen

terutamanya yang melibatkan perdagangan luar negara;

• membantu menghasilkan unjuran pertumbuhan perdagangan luar ekonomi negara

yang berkualiti berdasarkan analisa data diperingkat mikro;

• menganalisa impak perdagangan luar di peringkat mikro secara lebih terperinci

(jenis produk sehingga 9-digit kod SITC, Standard International Trade

Classification daripada semua negara); dan

• membantu seksyen-seksyen di UPE, JPM mendapatkan data perdagangan luar

yang lebih terperinci dengan lebih cepat, tanpa perlu memohon kepada agensi

yang berkaitan.

2.2. Justifikasi / Rasional Pelaksanaan / Penghasilan Projek

Pada tahun 2012, UPE, JPM telah menandatangani perjanjian MOU dengan DOSM

bagi membolehkan UPE, JPM menerima parangkaan perdagangan luar (data penuh /

metadata) dalam format text.file bagi tujuan analisa data diperingkat mikro. Data

tersebut dihantar oleh DOSM secara bulanan melalui file transfer protocol (FTP)

menggunakan aplikasi WinSCP. Walau bagaimanapun, data penuh tersebut tidak

boleh lagi diguna pakai secara meluas oleh seksyen pada masa itu kerana:

• terdapat limitasi dalam pemprosesan data dari segi pengetahuan teknikal, sumber

manusia (yang dibantu oleh Seksyen ICT pada masa tersebut), dan masa;

• seksyen perlu bergantung kepada pihak ICT semata-mata dalam memproses data

yang kompleks dan memkan masa yang lama; dan

• proses penyimpanan data yang tidak sempurna dan kurang efisien; dan

• penggunaan perisian statistik seperti STATA dan Eviews yang kurang mesra

pengguna.


Bagi menangani isu dan kelemahan ini, pada tahun 2014, SEM telah mengambil

inisiatif dengan membangunkan Sistem e-tide bagi membantu pemprosesan data

penuh perangkaan perdagangan luar daripada format text.file kepada format dan

struktur yang lebih mudah difahami seperti Microsoft Access dan Microsoft Excel

sebelum disusun mengikut templet yang tertentu bagi memudahkan pengekstrakan

dan penganalisaan data.

Buat masa ini, Sistem e-tide berupaya melaksana pemprosesan data perdagangan

luar merangkumi 247 negara serta 13 rantau, berdasarkan 4 sektor utama serta 33

jenis produk utama secara bulanan bagi tempoh tahun 2000, 2005 dan 2010 sehingga

kini, seperti di tunjukkan di lampiran. Penghasilan data baru juga tidak terbatas kerana

Sistem e-tide ini juga boleh memproses data mengikut kumpulan (grouping) tertentu

seperti medical devices, aerospaces, building materials, akaun satelit ICT dan

sebagainya. Walau bagaimanapun, Sistem e-tide ini belum boleh menganalisa data

import mengikut broad economic catagories (b.e.c) disebabkan perkongsian kod yang

terhad oleh DOSM. Sehubungan itu, Sistem e-tide masih boleh ditambah baik pada

masa hadapan apabila semua kod-kod tersebut diperoleh daripada DOSM. Justeru,

Sistem e-tide telah dibangunkan dengan mengambil kira kekuatan dan kekurangan

pengkalan data yang ada sebelum ini dan ia dijangka dapat memenuhi keperluan

semasa bagi perancangan pembangunan ekonomi negara khusus bagi sektor luar

negara.

Rasional pembangunan Sistem e-tide juga adalah selari dengan objektif utama dan

Pelan Strategik UPE, JPM, iaitu Merancang Secara Komprehensif Melalui

Penggubalan Dasar yang Efektif. Perancangan ekonomi negara perlu dilaksana

secara holistik, komprehensif dan efektif dengan mengambil kira penyediaan

pengkalan data yang efisyen dan mampan sekaligus dapat menghasilkan output yang

berkualiti, pantas, dengan nilai tambah yang tinggi, dengan kos yang minima. Secara

tidak langsung, ia dapat membantu Kerajaan menyediakan pelaksanaan dasar

ekonomi Malaysia khususnya sektor luar negara, ke arah mencapai status negara

maju berpendapatan tinggi menjelang tahun 2020.


2.3. Deskripsi Projek

2.3.1. Fasa Pembangunan Sistem e-tide

Pembangunan Sistem e-tide terbahagi kepada beberapa fasa, melibatkan

kerjasama dengan beberapa agensi seperti DOSM dan MATRADE khususnya

dalam memberikan khidmat nasihat dan bimbingan teknikal. Di samping itu,

Seksyen Pengurusan Maklumat juga turut terlibat dalam membantu

membangunkan sistem ini.

i. Fasa 1: Menyediakan file tranfer protocol (FTP) bagi tujuan muat turun

data (WinSCP)

Selepas prestasi perangkaan perdagangan luar bulanan diterbitkan kepada

umum, kebiasaannya pada setiap awal bulan, data penuh akan di hantar oleh

DOSM kepada UPE, JPM. Data tersebut akan dihantar terus ke server UPE,

JPM melalui file tranfer protocol (FTP) menggunakan perisian WinSCP yang

disediakan oleh Seksyen Pengurusan Maklumat, seperti rajah di bawah.

Bagi memastikan keselamatan data tersebut terjamin, kata kunci khusus

digunakan bagi mengakses FTP tersebut. Seterusnya, data tersebut akan

dimuat turun ke dalam shared folder SEM sebelum diproses. Data tersebut


juga tidak akan disimpan di dalam server UPE, JPM kerana saiznya yang

agak besar iaitu hampir 2gb merangkumi lebih 1.5 juta row, yang terbahagi

kepada 22 jenis variable, daripada 163 digit karakter.

ii. Fasa 2: Membangunkan templet specs bagi memproses data penuh

text.file (Microsoft Access)

Langkah seterusnya adalah memproses data penuh berbentuk text.file yang

diperoleh daripada DOSM. Bagi membolehkan data penuh text.file mudah

dibaca, pembahagian kolum perlu dilakukan untuk menentukan variable yang

berkaitan berdasarkan rujukan kepada struktur data yang dikemukakan oleh

DOSM, seperti di Lampiran 5. Pada peringkat awal pembangunan sistem,

pembahagian kolum data penuh text.file ini dilaksanakan secara manual

melalui perisisan statistik E-views, seperti rajah di bawah.

Bagi tujuan ini, terdapat 55 kolum data penuh yang perlu ditentukan daripada

keseluruhan 163 karakter. Aktiviti ini terpaksa dilakukan secara manual pada

setiap bulan. Bagi memudahkan transformasi data penuh kepada format

yang mudah difahami ini dilakukan secara automatik, SEM telah

mengadakan kerjasama dengan DOSM bagi membangunkan templet

transformasi data penuh menggunakan Microsoft Acces. Menggunakan tool


specs, pembahagian kolum dilakukakan secara automatik dengan

menentukan pembahagi kolum mengikut struktur data yang dibekalkan

DOSM, seperti rajah di bawah.

Justeru, melalui kaedah ini, data penuh text.file akan diimport menggunakan

templet specs bagi menghasilkan data yang mudah dibaca berdasarkan

format Microsoft Acces tanpa melalui kaedah pembahagian manual melalui

perisian Eviews seperti sebelum ini.

iii. Fasa 3: Membangunkan templet Query Design (Microsoft Access) Data

penuh yang telah ditransformasi dan

diformat menggunakan Microsoft

Access adalah berdasarkan data 9 digit

kod produk SITC, dimana ia belum

dipecahakan mengikut produk

berdasarkan sektor tertentu. Dalam hal ini, SEM telah membangunkan

templet Query Design Microsoft Access dimana kod-kod SITC tersebut

digabungkan kepada 4 sektor yang merangkumi 33 produk berdasarkan

klasifikasi yang dikeluarkan oleh MATRADE, contohnya sektor pertanian

seperti rajah di bawah.


Sebuah jadual rujukan produk juga turut dibangunkan bagi memadankan

kodkod tersebut ke dalam Query Design. Penghasilan templet Query ini juga

memakan masa yang agak lama memandangkan pengetahuan dalam

penggunaan Microsoft Access pada masa itu agak terbatas, dimana sesi

pembangunan sistem dilakukan berdasarkan kaedah online self learning

serta try and error. Secara keseluruhan, terdapat 66 templet Query

berdasarkan eksport dan import telah berjaya dibangunkan, seperti rajah di

bawah.

iv. Fasa 4: Menggabungkan Query Design menggunakan fungsi Union

bagi menjana templet data berjadual (Microsoft Access)

Sebelum pelaksanaan penggabungan Query Design kepada Union bagi

memudahkan penjanaan data berjadual secara automatik, penjanaan data

berjadual dilakukan secara berasingan atau satu persatu bagi keseluruhan

66 Query bagi menghasilkan 66 jadual. Setelah itu, 66 jadual tersebut akan


digabungkan ke dalam dua jadual berasingan iaitu eksport dan import. Aktiviti

ini agak rumit dan mengambil masa yang lama untuk disiapkan disebabkan

penjanaan jadual secara berasingan. Bagi menyelesaikan masalah ini, SEM

mengkaji penggunaan fungsi Union iaitu dengan menggabungkan kesemua

66 Query Design bagi menjana templet data berjadual secara sekaligus,

seperti rajah di bawah.

Dengan penggunaan fungsi penggabungan Union ini, keseluruhan masa

yang diambil bagi menjana jadual eksport dan import berkurangan dengan

mendadak, sekaligus meningkatkan kecekapan proses kerja. Seterusnya,

data penuh berjadual yang dihasilkan dalam Microsoft Access tersebut akan

dieksport kepada format Microsoft Excel sebelum dianalisa.

v. Fasa 5: Membangunkan pengkalan data penuh dan templet jadual

pivot (Microsoft Excel)

Bagi membangunkan pengkalan data penuh dan templet jadual pivot di dalam

Microsoft Excel, data penuh berjadual daripada Microsoft Access dieksport

ke dalam Microsoft Excel yang berfungsi sebagai raw data, seperti rajah di

bawah.


Seterusnya, beberapa worksheet tambahan beserta jadual pivot

dibangunkan menggunakan formula-formula tertentu bagi manarik data

daripada raw data untuk mendapatkan kategori-kategori yang diperlukan iaitu

eksport dan import bagi 33 jenis barangan serta sektor, mengikut nama

negara dan rantau, berdasarkan pilihan masa bulanan, suku tahunan,

separuh tahun dan tahunan. Kewujudan pengkalan data dengan jadual pivot

ini telah memudahkan kerja-kerja mengekstrak data penuh mengikut format

yang diingini, seperti rajah di bawah.


vi. Fasa 6: Membangunkan templet grafik bagi kegunaan laporan

(Microsoft Power Point)

Fasa terakhir pembangunan Sitem e-tide

adalah membangunkan grafik berbentuk

carta dan graf bagi kegunaan penerbitan

laporan prestasi perdagangan luar.

Setiap bulan sebuah laporan

perdagangan luar akan dihasilkan untuk

makluman pengurusan tertinggi UPE, JPM. Bagi menghasilkan laporan ini,

terdapat pelbagai jenis data diperlukan untuk menghasilkan 7 jadual serta 8

carta / graf. Justeru, sebanyak 15 templet bagi setiap grafik telah disediakan

dengan menghubungkan setiap grafik kepada data di dalam Sistem e-tide

bagi memudahkan penerbitan laporan tersebut, secara tidak langsung dapat

menjimatkan masa penyediaan grafik laporan secara automatik, sebagai

contoh seperti rajah di bawah. Laporan tersebut disediakan mengikut prestasi

eksport dan import bagi setiap bulan, berserta analisa mengenai prestasi

produk utama serta destinasi.

2.3.2. Struktur Sistem

Konsep pembangunan Sistem e-tide adalah berasaskan penggabungan

fungsifungsi Microsoft yang berlainan seperti Microsoft Access, Microsoft Excel


serta Microsoft Power Point bagi mewujudkan sebuah sistem pengkalan data

bersepadu, seperti rajah di bawah.

Peranan utama Sistem e-tide ini adalah untuk menghasilkan pengkalan data

penuh perangkaan perdagangan yang berupaya menjana keperluan data secara

bulanan, di samping membantu penyediaan laporan prestasi perdagangan luar

negara.

Struktur Sistem e-tide ini terbahagi kepada tiga modul utama iaitu modul

Microsoft Access, Microsoft Excel dan Microsoft Power Point. Secara ringkasnya,

modul Microsoft Access berperanan dalam memproses data, dengan

mentransformasi data penuh daripada format text.file kepada Access, serta

berfungsi sebagai medium dalam pembahagian struktur data yang tersusun

sebelum dieksport ke dalam Microsoft Excel. Manakala, modul Microsoft Excel

pula berperanan sebagai pengkalan data penuh yang dinamik serta digunakan

bagi menjana jadual pivot berdasarkan keperluan tertentu. Modul Microsoft

Power Point pula berfungsi menghubungkan grafik carta dan graf dengan data di

dalam jadual pivot bagi tujuan penyediaan laporan.

• FTP • Column mark

Text File

• Query design • Union query

Microsoft Access

• Index/Match function • Pivot table

Microsoft Excel

• Rate formula • Sum formula

Microsoft PowerPoint

1 2

3 4


Antara ciri-ciri penting dalam struktur Sistem e-tide adalah seperti berikut:

• Capaian ke atas data penuh perdagangan luar yang cepat, tepat dan

komprehensif;

• Penggabungan tiga modul dalam Microsoft bagi menghasilkan sebuah sistem

pemprosesan data yang dinamik;

• Liputan data merangkumi eksport dan import bagi 33 jenis produk serta 4

kumpulan satelit, termasuk 4 sektor utama mengikut 13 rantau serta 247

negara;

• Pilihan masa yang fleksibel dengan pilihan data bulanan, suku tahunan,

setengah tahun dan tahunan mengikut keperluan;

2.3.3. Formula

Terdapat 3 formula utama yang digunakan dalam Sistem e-tide yang berkaitan

dengan Microsoft Access iaitu penggunaan fungsi Query dan Union semasa

memproses data penuh serta Microsoft Excel dalam membangunkan jadual pivot

seperti di bawah:

i. Formula 1: Query Design (Microsoft Access)

Penggunaan formula Query Design dalam Microsoft Access adalah bertujuan

menyediakan data berjadual daripada data penuh dalam format text.file.

Contoh penggunaan formula tersebut bagi mengeluarkan data eksport

produk elektrik dan elektronik adalah seperti di bawah:

SELECT PROD.Product, Sum([2014P].MTH01_VAL) AS SumOfMTH01_VAL, Sum([2014P].MTH02_VAL) AS SumOfMTH02_VAL, Sum([2014P].MTH03_VAL) AS SumOfMTH03_VAL, Sum([2014P].MTH04_VAL) AS SumOfMTH04_VAL, Sum([2014P].MTH05_VAL) AS SumOfMTH05_VAL, Sum([2014P].MTH06_VAL) AS SumOfMTH06_VAL, Sum([2014P].MTH07_VAL) AS SumOfMTH07_VAL, Sum([2014P].MTH08_VAL) AS SumOfMTH08_VAL, Sum([2014P].MTH09_VAL) AS SumOfMTH09_VAL, Sum([2014P].MTH10_VAL) AS SumOfMTH10_VAL, Sum([2014P].MTH11_VAL) AS SumOfMTH11_VAL, Sum([2014P].MTH12_VAL) AS SumOfMTH12_VAL, Sum([2014P].CUM_VALUE) AS SumOfCUM_VALUE, [2014P].COUNTRY FROM 2014P, PROD WHERE ((([2014P].TRD_CLS)="2" Or ([2014P].TRD_CLS)="3" Or ([2014P].TRD_CLS)="5" Or ([2014P].TRD_CLS)="6") AND (([2014P].SITC) Like "751*" Or ([2014P].SITC) Like "752*" Or ([2014P].SITC) Like "759*" Or ([2014P].SITC) Like "761*" Or ([2014P].SITC) Like "762*" Or ([2014P].SITC) Like

"763*" Or ([2014P].SITC) Like "764*" Or ([2014P].SITC) Like "771*" Or ([2014P].SITC) Like "772*" Or ([2014P].SITC) Like "773*" Or ([2014P].SITC) Like

"774*" Or ([2014P].SITC) Like "775*" Or ([2014P].SITC) Like "776*" Or ([2014P].SITC) Like "778*")) GROUP BY PROD.Product, [2014P].COUNTRY HAVING (((PROD.Product) Like "08*"))


ii. Formula 2: Union (Microsoft Access)

Penggunaan formula Union dalam Microsoft Access pula adalah bertujuan

menggabungkan kesemua 66 Query yang dibangunkan kepada 2 jadual

utama eksport dan import. Contoh bagi penggunaan fungsi penggabungan

Union bagi eksport adalah seperti di bawah:

UNION SELECT PROD.Product, Sum([2014P].MTH01_VAL) AS SumOfMTH01_VAL, Sum([2014P].MTH02_VAL) AS SumOfMTH02_VAL, Sum([2014P].MTH03_VAL) AS SumOfMTH03_VAL, Sum([2014P].MTH04_VAL) AS SumOfMTH04_VAL, Sum([2014P].MTH05_VAL) AS SumOfMTH05_VAL, Sum([2014P].MTH06_VAL) AS SumOfMTH06_VAL, Sum([2014P].MTH07_VAL) AS SumOfMTH07_VAL, Sum([2014P].MTH08_VAL) AS SumOfMTH08_VAL, Sum([2014P].MTH09_VAL) AS SumOfMTH09_VAL, Sum([2014P].MTH10_VAL) AS SumOfMTH10_VAL, Sum([2014P].MTH11_VAL) AS SumOfMTH11_VAL, Sum([2014P].MTH12_VAL) AS SumOfMTH12_VAL, Sum([2014P].CUM_VALUE) AS SumOfCUM_VALUE, [2014P].COUNTRY FROM 2014P, PROD WHERE ((([2014P].TRD_CLS)="2" Or ([2014P].TRD_CLS)="3" Or ([2014P].TRD_CLS)="5" Or ([2014P].TRD_CLS)="6") AND (([2014P].SITC) Like "751*" Or ([2014P].SITC) Like "752*" Or ([2014P].SITC) Like "759*" Or ([2014P].SITC) Like "761*" Or ([2014P].SITC) Like "762*" Or ([2014P].SITC) Like

"763*" Or ([2014P].SITC) Like "764*" Or ([2014P].SITC) Like "771*" Or ([2014P].SITC) Like "772*" Or ([2014P].SITC) Like "773*" Or ([2014P].SITC) Like

"774*" Or ([2014P].SITC) Like "775*" Or ([2014P].SITC) Like "776*" Or ([2014P].SITC) Like "778*")) GROUP BY PROD.Product, [2014P].COUNTRY HAVING (((PROD.Product) Like "08*")) UNION SELECT PROD.Product, Sum([2014P].MTH01_VAL) AS SumOfMTH01_VAL, Sum([2014P].MTH02_VAL) AS SumOfMTH02_VAL, Sum([2014P].MTH03_VAL) AS SumOfMTH03_VAL, Sum([2014P].MTH04_VAL) AS SumOfMTH04_VAL, Sum([2014P].MTH05_VAL) AS SumOfMTH05_VAL, Sum([2014P].MTH06_VAL) AS SumOfMTH06_VAL, Sum([2014P].MTH07_VAL) AS SumOfMTH07_VAL, Sum([2014P].MTH08_VAL) AS SumOfMTH08_VAL, Sum([2014P].MTH09_VAL) AS SumOfMTH09_VAL, Sum([2014P].MTH10_VAL) AS SumOfMTH10_VAL, Sum([2014P].MTH11_VAL) AS SumOfMTH11_VAL, Sum([2014P].MTH12_VAL) AS SumOfMTH12_VAL, Sum([2014P].CUM_VALUE) AS SumOfCUM_VALUE, [2014P].COUNTRY FROM 2014P, PROD WHERE ((([2014P].TRD_CLS)="2" Or ([2014P].TRD_CLS)="3" Or ([2014P].TRD_CLS)="5" Or ([2014P].TRD_CLS)="6") AND (([2014P].SITC) Like "51*" Or ([2014P].SITC) Like "52*" Or ([2014P].SITC) Like "53*" Or ([2014P].SITC) Like "54*" Or ([2014P].SITC) Like "55*" Or ([2014P].SITC) Like "56*" Or

([2014P].SITC) Like "57*" Or ([2014P].SITC) Like "59*" Or ([2014P].SITC) Like "43131*")) GROUP BY PROD.Product, [2014P].COUNTRY HAVING (((PROD.Product) Like "09*"))

iii. Formula 3: Index Match function (Microsoft Excel)

Penggunaan formula Union dalam Microsoft Access pula adalah bertujuan

menarik maklumat tertentu daripada raw data bagi membentuk jadual pivot

yang diperlukan. Penggunaan Index Match function adalah seperti berikut:

=INDEX(Metadata!H:H,MATCH(Raw!U2,Metadata!G:G,0)) di

mana: Metadata!D:D = pilihan nama 247 negara Raw!G2 = kod negara sedia ada Metadata!E:E = pilihan kod 247 negara

=INDEX(Metadata!I:I,MATCH(Raw!U2,Metadata!G:G,0)) di

mana: Metadata!D:D = pilihan nama 13 rantau Raw!G2 = nama negara sedia ada Metadata!E:E = pilihan nama 247 negara

=INDEX(Metadata!D:D,MATCH(Raw!G2,Metadata!E:E,0)), di

mana: Metadata!D:D = pilihan nama 4 sektor utama Raw!G2 = nama produk sedia ada Metadata!E:E = pilihan nama 33 produk


2.4. Kaedah Pembangunan / Pelaksanaan Projek

Perancangan pembangunan Sistem e-tide telah bermula sejak tahun 2014 lagi.

Namun, kerja-kerja pembangunan Sistem e-tide secara aktif telah bermula pada bulan

Julai 2015, setelah selesai pembentangan Rancangan Malaysia Kesebelas dan siap

sepenuhnya pada bulan Februari 2016. Sistem e-tide dibangunkan dengan

menggunakan sumber dalaman sepenuhnya yang melibatkan pegawai-pegawai

SEM. Walau bagaimanapun, bantuan teknikal dalam bentuk khidmat nasihat bagi

pembangunan sistem ini diperoleh daripada agensi luar seperti DOSM dan

MATRADE. Perancangan dibuat secara rapi mengikut jadual yang telah ditetapkan

serta dipantau oleh Pengarah SEM melalui pembentangan kemajuan secara berkala.

Bagi memastikan pembangunan Sistem e-tide adalah tepat dan konsisten dari segi

teori ekonomi, metodologi, penggunaan data, penggabungan dan pengaplikasian

serta validasi sistem, maka pihak SEM telah mendapat khidmat nasihat daripada Unit

Statistik MATRADE bagi memastikan kod-kod serta yang diguna pakai adalah kod

yang terkini. Di samping itu, dapatan daripada Sistem e-tide juga telah disemak

dengan pihak MATRADE agar ia selaras dengan data rasmi yang dikeluarkan. Proses

validasi ini amat penting bagi memastikan data yang dihasilkan benar-benar tepat dan

boleh diguna pakai secara rasmi oleh pihak pengurusan UPE, JPM termasuk pejabat

YB Menteri di JPM.

2.5. Carta Perbatuan

Inisiatif pembangunan Sistem e-tide bermula sejak awal tahun 2014, namun, aktiviti

yang lebih aktif bermula pada bulan Julai 2015 dan siap serta boleh digunakan

sepenuhnya pada bulan Februari 2016, iaitu kira-kira lapan bulan. Antara aktiviti

utama pembangunan sistem ini adalah seperti rajah di bawah.


2.6. Output Projek

Dengan kewujudan Sistem e-tide ini, ia banyak membantu SEM dalam melaksanakan

analisa prestasi perdagangan secara terperinci. Selain itu, ia juga banyak membantu

SEM dalam menyediakan permohonan data daripada stakehoder dengan cepat dan

efisyen, selain dapat membantu seksyen dalam penyediaan jawapan kepada soalan

Parlimen serta Laporan Bulanan Prestasi Perdagangan Luar Negara, seperti rajah di

bawah.


2.6.1. Format Laporan

Sistem e-tide berupaya menyediakan pelbagai bentuk laporan mengikut

keperluan dan kehendak pengguna bagi tujuan analisis seperti rajah di bawah;

3. SEKSYEN 3: KESAN INOVASI

3.1. Kecekapan Projek

Sistem e-tide merupakan hasil inovasi pegawai-pegawai SEM sendiri, dibangunkan

menggunakan sumber dalaman sepenuhnya tanpa melibatkan sebarang kos

tambahan. Sistem ini dibangunkan bagi mewujudkan satu sistem pengkalan data

perdagangan luar UPE, JPM yang dinamik, komprehensif dan efisyen setanding

dengan agensi luar. Sistem ini juga dilihat mampan kerana menggunakan sepenuhnya

perisian sedia ada daripada Microsoft tanpa perlu kepada kos tambahan bagi

perolehan atau langganan perisian tertentu. Sebelum ini, UPE, JPM terpaksa

bergantung sepenuhnya kepada pihak MATRADE dan DOSM sekiranya terdapat

permintaan data daripada seksyen, pihak pengurusan serta pejabat YB Menteri yang

tiada dalam simpanan pengkalan data SEM. Sistem ini juga boleh diklasifikasikan

sebagai analytical tool yang berupaya memberikan output analisa dengan lebih cepat,

tepat dan berkualiti.


Bagi memudahkan pengguna, sistem ini dibina khusus berasaskan perisian Microsoft

yang sangat fleksibel, mudah digunakan, mesra pengguna, murah dan telus

berbanding perisian lain yang mahal. Di samping itu, pengguna juga tidak akan

berdepan dengan masalah untuk mempelajari sesuatu perisisan baru, sekaligus dapat

menjimatkan masa dan kos latihan.

3.1.1. Kreativiti

Antara ciri-ciri kreativiti dan inovasi Sistem e-tide adalah seperti berikut:

i. Keaslian produk

Sistem e-tide adalah satu-satunya sistem pengkalan data penuh

perdagangan luar negara yang terdapat di UPE, JPM buat masa ini. Ia

dibangunkan bagi tujuan membantu SEM dalam memantau perkembangan

semasa dan membuat analisa terperinci ke atas prestasi eksport dan import

negara. Ia dibangunkan secara in-house sepenuhnya oleh pegawai-pegawai

SEM daripada awal tanpa sebarang replika daripada sistem-sistem yang

lain.

ii. Penggabungan economic tools bagi menghasilkan sistem yang bersepadu

Pembangunan Sistem e-tide adalah berasaskan kepada sumber sedia ada

jabatan seperti berikut:

• Perisian Microsoft Access, bagi memproses data penuh DOSM daripada

format text.file kepada Access, serta berfungsi sebagai medium dalam

pembahagian struktur data yang tersusun sebelum dieksport ke dalam

Microsoft Excel.

• Perisian Microsoft Excel, berperanan sebagai data mining tools bagi

mewujudkan pengkalan data penuh yang dinamik.

• Perisian Microsoft Power Point, berfungsi menghasilkan grafik carta dan

graf bagi tujuan penyediaan laporan.

• Perisian WinSCP, Windows Secure Copy adalah aplikasi open source

yang percuma FTP bagi Microsoft Windows yang berfungsi sebagai

pemindahan fail secara selamat


iii. Penggunaan spreadsheet Microsoft Excel yang mudah digunakan

Penggunaan spreadsheet Microsoft

Excel merupakan salah satu mekanisma

yang mudah digunakan (user friendly)

kerana:

• memudahkan capaian pengguna

kepada Sistem e-tide pada bila-bila masa (24x7) dan di mana-mana

sahaja. Ini sekaligus meningkatkan kecekapan dalam analisa.

• menjamin kestabilan dan kelestarian sesebuah model berikutan ia

compatible dan mudah diadaptasikan meskipun terdapat versi baru yang

dikeluarkan.

• saiz folder model juga kecil kira-kira 15mb sahaja memudahkan mobiliti

sesebuah model.

• boleh diguna pakai secara serentak oleh para pengguna dalam satusatu

masa berbanding sistem yang mempunyai akses perisian model yang

terhad.

iv. Kerahsiaan dan integriti maklumat

Sistem e-tide juga lengkap dengan ciri-ciri keselamatan yang tinggi kerana

ia merupakan salah satu pengkalan data yang melibatkan sumber data yang

terperingkat dengan data penuh perdagangan luar sehingga 9 digit kod

SITC. Justeru, akses ke atas data ini diklasifikasikan sebagai ‘sulit’ hanya

kepada pengguna dalaman UPE, JPM sahaja. Bagi melindungi maklumat

yang berstatus sulit, capaian ke atas data tersebut dikawal dengan

penggunaan katakunci yang khusus bagi penghantaran dokumen melalui

FTP serta pada perisian Microsoft, seperti rajah di bawah.


Katakunci ini disimpan dengan rapi dan ditukar secara berkala bagi

memastikan kerahsiaan dan integriti maklumat data tersebut dalam Sistem

e-tide. Bagi tujuan keselamatan dokumen yang dihantar melalui FTP,

dokumen tersebut akan dipadamkan (delete) dengan segera selepas ianya

telah dimuat turun.

v. Telus

Pembangunan Sistem e-tide yang dibuat adalah secara telus kerana:

• melalui kolaborasi strategik dengan Seksyen ICT serta agensi luar

seperti DOSM dan MATRADE;

• semua data-data yang diguna pakai dapat diakses secara langsung dan

boleh dikongsi bagi kegunaan dalaman UPE, JPM;

• proses hubungkait antara tiga modul Microsoft dapat dilihat dengan jelas

menerusi pelbagai spreadsheet yang digunakan; dan

• Tida sebarang manipulasi / kesilapan data dilakukan bagi memastikan

kualiti data yang terjamin.

vi. Potensi integrasi dan perluasan sistem

Sistem e-tide juga berpotensi untuk diintegrasi atau digabung dengan

manamana sistem pengkalan data ekonomi yang menggunakan platform


Microsoft Excel kerana ia dibangunkan menggunakan formula yang boleh diubahsuai dapat

ditambah baik. Penggunaan spreadsheet Microsoft Excel merupakan satu kelebihan

berikutan penggunaannya yang meluas dalam kalangan pengguna komputer. Dengan itu,

beberapa sub-modul baru dapat digabungkan dengan Sistem e-tide secara mudah tanpa

melibatkan pengetahuan teknikal yang tinggi.

vii. Pangkalan data baru projek

Pembangunan Sistem e-tide adalah untuk mewujudkan satu lagi pangkalan

data baru perdagangan luar yang lebih terperinci, komprehensif, sistematik,

mudah dikemaskini dengan lebih berkesan. Pengkalan data sedia ada

mengandungi maklumat perdagangan antara negara yang tertentu sahaja

dan agak terbatas.

3.1.2. Kerelevanan

3.1.2.1. Memenuhi keperluan semasa

Sebagai sebuah agensi pusat yang merancang dasar-dasar

pembangunan negara, kewujudan pengkalan data perdagangan luar

negara yang lengkap dan komprehensif di UPE, JPM adalah amat

signifikan dalam memastikan urusan khidmat nasihat kepada pihak

pengurusan khususnya berhubung sektor luar negara dapat

dilaksanakan dengan berkesan. Kajian dan analisa data secara

terperinci amat penting bagi mendapatkan hasil kajian yang tepat.

3.1.2.2. Menawarkan penyelesaian kreatif yang menyelesaikan masalah

Sebelum ini, SEM terpaksa bergantung kepada DOSM dan MATRADE

sepenuhnya bagi mendapatkan data serta menjalankan analisis yang

tertentu diperingkat terperinci. Kebergantungan ini menjadikan

kerjakerja analisa diperingkat terperinci agak terbatas serta

menyukarkan SEM membuat rumusan daripada sesuatu kajian. Justeru,

Sistem e-tide ini amat relevan dan sangat diperlukan, bagi memastikan

tahap kajian yang setara dengan agensi lain seperti DOSM, MATRADE

dan Bank Negara.


3.1.3. Replicability

3.1.3.1. Replikasi di pelbagai tempat tanpa kos yang tinggi

Para pengguna Sistem e-tide dapat menyalin folder sistem ini ke

komputer masing-masing dan boleh terus digunakan di mana-mana

komputer yang mempunyai perisian Microsoft Excel tanpa perlu kepada

perisian dan program khusus. Sebahagian process flow dalam sistem

e-tide ini berpotensi besar untuk direplikasi dan diperluaskan

penggunaannya mengikut kesesuaian bagi seksyen-seksyen lain UPE,

JPM terutamanya bagi penyediaan pengkalan data yang komprehensif.

Tambahan pula, formula yang digunakan cukup fleksibel dan boleh

dikemaskini mengikut kesesuaian semasa selaras dengan teori

ekonomi. Justeru, replikasi sistem ini boleh dilaksana tanpa melibatkan

sebarang kos.

3.1.3.2. Sistem yang dinamik

Sistem e-tide ini adalah dinamik yang boleh diubahsuai mengikut

keadaan selaras dengan keperluan pengguna yang pelbagai.

Contohnya spreadsheet di dalam Microsoft Excel seperti jadual pivot

boleh dijana mengikut kehendak pengguna itu sendiri dan ia bukan tidak

terbatas.

3.2. Impak

Antara impak inovasi yang dapat dihasilkan daripada pembangunan Sistem e-tide

boleh dirumuskan seperti rajah di bawah, berdasarkan pendekatan Strategi Lautan

Biru Kebangsaan (NBOS). Selain itu, penggunaan sistem ini juga telah meningkatkan

kecekapan para pegawai UPE, JPM dan memberikan impak yang signifikan.


3.2.1. Efisien (Kecekapan)

3.2.1.1. Penjimatan Masa

Penggunaan Sistem e-tide ini menjimatkan masa terutamanya dalam

mengemaskini data, menjalankan analisa serta menjana laporan yang

diingini kepada pihak pengurusan. Sebelum ini, penyediaan laporan

atau kajian tertentu dilakukan secara berasingan kerana pengkalan data

serta grafik yang tidak mempunyai hubung kait. Di samping itu, ia juga

mengambil masa yang lama disebabkan terpaksa menunggu

permohonan data terperinci daripada agensi luar. Dengan adanya

Sistem e-tide yang bersepadu ini, penyediaan laporan dan kajian boleh

dilaksana secara integrasi dan serentak serta dapat menjimatkan masa

dengan ketara. Data terperinci juga boleh diakses terus di dalam sistem

ini, sekaligus membantu UPE, JPM agar tidak lagi bergantung kepada

agensi luar. Sehubungan itu, ia membantu pihak jabatan membuat

keputusan dengan cepat dan tepat selaras dengan saranan Kerajaan

supaya penyampaian perkhidmatan awam adalah berlandaskan slogan

cepat, tepat dan integriti (CTI) serta produktif, kreatif dan inovatif (PCI).

ELIMINATE

• Tedious repetition • Manual chart update

• Software purchase • Doubtful output

RAISE

• Data update speed • Report accuracy • Capacity &

consistency • Productivity &

flexibility

REDUCE

• Extraction time • Complex calculation • Human error • Partial analysis

CREATE

• Formatted database • Multiple pivot tables • In - house expertise • Strategic collaboration


3.2.1.2. Penjimatan Kos

Di samping menjimatkan masa, kewujudan Sistem e-tide ini juga dapat

menjimatkan perbelanjaan Kerajaan dengan kos pembangunan yang

percuma dan ketiadaan kos selepas pembangunan.

• Kos kewangan semasa pembangunan Sistem e-tide

Sistem e-tide dibangunkan melalui sumber dan kepakaran dalaman

di kalangan pegawai SEM, di samping mendapat pandangan

daripada agensi luar khususnya nasihat teknikal. Justeru, tiada

sebarang kos diperlukan bagi membangunkan sistem ini,

berbanding sekiranya UPE, JPM membeli perisian bagi

pemprosesan data yang berada di pasaran, boleh mencecah

sehingga ratusan ribu ringgit. Ini bermakna UPE, JPM telah berjaya

menjimatkan kos perolehan perisian tersebut dengan adanya

Sistem e-tide ini.

• Memaksimumkan penggunaan sumber sedia ada

Pembangunan Sistem e-tide ini juga dapat menjimatkan kos jabatan

dengan mengoptimumkan penggunaan sumber sedia dalam

menyelesaikan sesuatu masalah. Isu yang timbul dalam

pembangunan sistem ini adalah berbangkit daripada penggunaan

perisian pemprosesan data penuh bagi menghasilkan output yang

diingini. Bagi menyelesaikan isu ini, SEM mengambil perdekatan

membangunkan Sistem e-tide secara dalaman menggunakan

sumber-sumber sedia ada yang percuma seperti perisian Microsoft

yang telah tersedia dan under utilised seperti Microsoft Access.

SEM juga tidak mendapatkan khidmat konsultan dalam

membangunkan sistem ini, sebaliknya bergantung kepada

kepakaran dalaman pegawai.


3.2.1.3. Peningkatan Produktiviti

Melalui Sistem e-tide, para pegawai boleh memberi tumpuan dalam

melaksanakan tugas hakiki masing-masing hasil penjimatan masa yang

diperoleh daripada kecekapan sistem ini. Kerja-kerja teknikal dan

menggunakan banyak masa dan tenaga seperti mengemaskini data

secara manual, menjana data jadual secara berasingan serta

penyediaan laporan dapat ditambah baik, sekaligus meningkatkan

produktiviti sesebuah organisasi seperti rajah di bawah. Ini kerana

Sistem e-tide telah mengintegrasi semua process flow dalam

pemprosesan data yang diperlukan dalam sebuah sistem sahaja.

Penggunaan sistem ini juga memudahkan kerja-kerja mengumpul dan

menganalisa data dengan berkesan selain membantu menyediakan

laporan yang berkualiti.

3.2.1.4. Mudah digunakan (user friendly)

Sistem e-tide dapat digunakan oleh sesiapa sahaja (yang mempunyai

pengetahuan asas spreadsheet). Ia telah dibangunkan mengguna pakai

perisian Microsoft yang boleh difahami dan dioperasi dengan mudah.

Tambahan pula, ia juga mempunya user interface yang mesra

pengguna dan tidak terlalu rumit. Pengguna hanya perlu memilih

variable eksport dan import yang telah diingini contohnya produk,

negara dan tahun yang dikehendaki serta perlu menekan kekunci enter


bagi memulakan simulasi. Selepas itu, data yang diperlukan akan

tersedia secara automatik dan menghasilkan output yang dapat dilihat

secara langsung dalam spreadsheet yang tertentu.

3.3. Nilai Inovasi

3.3.1. Sumber kewangan

Pembangunan Sistem e-tide tidak memerlukan sebarang kos perolehan perisian,

khidmat nasihat serta kos operasi. Tambahan pula, penglibatan pegawai SEM

dalam membangunkan sistem ini tidak melibatkan sebarang kos kewangan

tambahan.

3.3.2. Sumber manusia

Terdapat tiga kumpulan sumber manusia yang terlibat di dalam pembangunan

sistem ini iaitu:

• Enam orang pegawai SEM;

• Seorang pegawai daripada Seksyen ICT bagi membantu menyediakan

FTP; dan

• Dua orang pegawai luar bagi memberikan khidmat nasihat iaitu

masingmasing daripada DOSM dan MATRADE.

3.3.3. Penghargaan

3.3.3.1. Pengurusan SEM

Penggunaan Sistem e-tide telah mendapat sokongan dan dipersetujui

oleh pihak pengurusan seksyen. Pengarah SEM juga mengucapkan

tahniah atas kejayaan membangunkan sistem ini terutamanya

kebolehan untuk menghubungkait antara modul-modul menggunakan

Microsoft Access, Microsoft Excel dan Microsoft Power Point.

Sehubungan itu, Pengarah SEM juga telah meminta agar semua

subseksyen yang berkaitan untuk mengguna pakai sistem ini secara

optimum.


3.3.3.2. Komen Agensi luar

Berikut adalah beberapa maklum balas yang diterima daripada agensi

luar berkenaan model ini:

“Sistem ini dilihat mampu membantu EPU dalam menyediakan analisis terperinci semasa Mesyuarat Bulanan Jawatankuasa

Penyunting Siaran Media Perangkaan Perdagangan Luar

Malaysia ” - Siti Zarinah Salmo

(Pengurus, Unit Statistik Perdagangan, MATRADE)

“Kewujudan sistem e-tide ini dapat membantu analisa sektor luar dengan lebih berkesan di samping melihat prestasi eksport dan import negara dengan terperinci.”

- En. Shamsul Hafiz Saleh

(Economist, Jabatan Ekonomi, Bank Negara)

“Statistik merupakan petunjuk utama bagi penggubal dasar dalam membantu sesebuah organisasi merangka pelan tindakan yang bersesuaian. Dengan adanya sistem ini, ia dapat mengurangkan kebergantungan data daripada pihak DOSM.”

- En. Liang Hung Shan (

- Ketua Pen. Pengarah, Bahagian Perangkaan Perdagangan, DOSM)

3.3.3.3. Komen Pengguna Dalaman

Berdasarkan soal-selidik yang dijalankan di peringkat jabatan, beberapa

ulasan dan maklumbalas daripada pihak pengguna adalah seperti

berikut:

“Sistem e-tide amat berguna dalam kerja-kerja analisa di subseksyen saya kerana dapat membantu menganalisa prestasi terkini perdagangan luar negara sebelum membuat sebarang unjuran ekonomi.”

-En. Noorhalizam Mohamed Nor (Penolong Pengarah,

Permintaan, Seksyen Ekonomi Makro)

“Dengan adanya sistem e-tide ini, permintaan data perdagangan luar daripada SEM diperolehi dengan cepat dan tepat, sekaligus


membantu seksyen menjalankan analisis dalam tempoh yang singkat.”

- Pn. Jeannie Christie Anak Robert Lanyo

(Penolong Pengarah, Seksyen Industri Pembuatan, Sains & Teknologi)

“Kewujudan sistem e-tide ini dapat membantu pihak seksyen

mendapatkan maklumat perdagangan luar dengan segera,

sekaligus memudahkan urusan penyampaian maklumat kepada

pihak pengurusan.”

- Pn. Avelia Othman (Ketua Penolong Pengarah, Seksyen Kerjasama Antarabangsa)

3.3.4. Jalinan kolaborasi strategik

Pembangunan Sistem e-tide melibatkan jalinan kolaborasi strategik di antara

SEM dengan Seksyen ICT serta agensi luar seperti DOSM dan MATRADE. Hasil

daripada jalinan kolaborasi ini, pihak SEM telah menandatangani perjanjian

persefahaman atau MOU dengan DOSM bagi membekalkan data penuh kepada

UPE, JPM secara bulanan pada tahun 2012. Jalinan kolaborasi ini juga amat

penting khususnya dalam mendapatkan pandangan dan khidmat nasihat dalam

menyelesaikan sesuatu masalah. Hubungan kerjasama yang rapat ini juga dapat

memupuk hubungan silaturrahim dalam membantu antara satu sama lain.

Sebagai contoh, semasa di awal proses pembangunan sistem, terdapat sedikit

masalah mengenai metodologi penulisan kod menggunakan Microsoft Access

kerana keterbatasan pengetahuan, Walau bagaimanapun, masalah tersebut

dapat di atasi dengan bantuan dan tunjuk ajar daripada pihak DOSM. Di samping

itu, pihak MATRADE juga membantu SEM dalam menyemak data berjadual yang

diperolehi daripada Sistem e-tide bagi tujuan cross checking agar data yang

dihasilkan tepat dan berkualiti.

3.3.5. Kelestarian inovasi

Sistem e-tide adalah sistem yang dinamik dan boleh digunakan secara

berterusan. Bagi memastikan kelestarian model ini sesuai dengan perubahan

semasa, ianya boleh dikemaskini dengan data terkini dan dibuat

penambahbaikan sekiranya perlu. Pihak pengurusan seksyen sentiasa memberi

penekanan bagi memastikan setiap model ekonomi dan pengkalan data


termasuklah Sistem e-tide ini mempunyai jangka hayat yang panjang dan

sentiasa relevan.

Sehubungan ini, selain daripada kumpulan core pembangunan Sistem e-tide,

barisan pelapis telahpun diwujudkan di kalangan pegawai-pegawai gred 41/44

SEM bagi melatih mereka khususnya dalam pembangunan sesebuah sistem

pengkalan data yang komprehensif. Dengan kepimpinan kumpulan core, sesi

perkongsian ilmu dan perbincangan mengenai penambahbaikan dan problem

solving sentiasa diadakan di seksyen bagi memastikan kelestarian inovasi SEM

yang berpanjangan.

3.3.6. Nilai tambah bagi tujuan pengkomersilan

Idea, metodologi pembangunan dan struktur Sistem e-tide ini mempunyai nilai

tambah yang tinggi untuk tujuan pengkomersilan terutamanya kepada

seksyeseksyen yang banyak berurusan dengan data. Pengwujudan pengkalan

data yang teratur dan sentiasa dikemaskini merupakan intipati penting bagi UPE,

JPM sebagai salah sebuah agensi pusat terulung yang melaksanakan dasar

pembangunan negara. Justeru, penekanan ke arah big data analytic amatlah

signifikan dan mustahak dalam membantu menasihati pihak Kerajaan dalam

membuat sebarang keputusan.


4. KESIMPULAN

4.1. Sistem e-tide adalah sebuah pengkalan data yang komprehensif serta mesra pengguna

yang dibangunkan dengan menggunakan sumber dalaman. Di samping itu, ia juga

merupakan sebuah sistem bersepadu yang menggabungkan fungsi-fungsi perisian di

dalam Microsoft Access, Microsoft Excel dan Microsoft Power Point.

4.2. Sistem yang dibangunkan ini juga telah mengambil kira keperluan semasa dan selaras

dengan peranan UPE, JPM sebagai agensi pusat yang merangka dasar

pembangunan. Di samping itu, sistem ini boleh menjana pelbagai bentuk laporan

mengikut keperluan serta berpotensi untuk dikembangkan atau digabungkan dengan

mana-mana modul lain berasaskan spreadsheet.

4.3. Di peringkat operasi, Sistem e-tide banyak membantu SEM melaksanakan tugas

dengan lebih sistematik, efisien, menjimatkan kos serta meningkatkan produktiviti kerja

dalam membantu seksyen agar lebih memahami sesuatu kajian impak dalam

menghasilkan keputusan yang tepat dan berasas sebelum diperkenal.

4.4. Akhir sekali, Sistem e-tide ini sesuai diperluaskan penggunaannya bukan sahaja di

SEM, malah kepada seksyen-seksyen lain sebagai pengkalan data yang

komprehensif, praktikal dan percuma.

LAMPIRAN

LAMPIRAN 1: Details of 4 main goods, with 33 types of products, from almost 600 SITC codes:

SECTOR PRODUCTS SITC CODES

1 Agriculture Goods 01 Palm Oil & Palm-Based Products 57

02 Natural Rubber 2

03 Other Vegetable Oil 78

04 Sawn Timber & Moulding 4

05 Saw Logs 1

06 Seafood, Fresh, Chilled Or Frozen 99

07 Other Agricultures 46

2 Manufactured Goods 08 Electrical And Electronic Products 14

09 Chemicals & Chemical Products 9

10 Petroleum Products 6

11 Machinery, Appliances & Parts 6

12 Manufactures Of Metal 12

13 Optical & Scientific Equipment 3

14 Rubber Products 3


15 Processed Food 144

16 Wood Products 8

17 Textiles, Clothings & Footwear 15

18 Manufactures Of Plastics 3

19 Transport Equipment 2

20 Jewellery 1

21 Iron & Steel Products 2

22 Non-Metallic Mineral Products 1

23 Beverages & Tobacco 2

24 Paper & Pulp Products 4

25 Other Manufactures 41

3 Mining Goods 26 LNG 1

27 Crude Petroleum 1

28 Metalliferous Ores And Metal Scrap 7

29 Tin 1

30 Crude Fertilizers And Crude Minerals 7

31 Other Mining 1

32 Petroleum Condensates And Other Petroleum Oil 3

4 Others 33 Others 5 TOTAL 589


LAMPIRAN 2: Details of 13 regions, from around 250 countries:

NO. REGION NO. COUNTRY 1 North Africa 7 Tunisia, Egypt, Algeria, Morocco, Sudan, South Sudan, Libyan Arab Jamahiriya 2 Other Africa 51 Angola, Burkina Faso, Cameroon, Cote D'ivocire, Ethiopia, Ghana, Kenya,

Liberia, Madagascar, Malawi, Mali, Mauritius, Mozambique, Niger, Nigeria, Rwanda, Seychelles, Sierra Leone, Somalia, South Africa, Republic Of, Swaziland, Tanzania, United Rep. Of, Togo, Uganda, Zaire, Republic Of, Zambia, Zimbabwe, Benin, Botswana, Burundi, Cape Verde, Central African Republic, Chad, Comoros, Congo, Djibouti, Equatorial Guinea, Eritrea, Gabon, Gambia, Guinea, Guinea-Bissau, Lesotho, Mauritania, Mayotte, Namibia, Reunion Islands, Sao Tome And Principe, Senegal, St.Helena, Western Sahara

3 Central & South

America 50 Argentina, Bolivia, Brazil, Chile, Colombia, Costa Rica, Cuba, Dominican

Republic, Ecuador, Guatemala, Haiti, Jamaica, Mexico, Curacao, Sint Maarteen (Dutch Part), Bonaire, Saint Eustatius And Saba), Panama, Paraguay, Peru, Uruguay, Venezuela, Anguilla, Antigua & Barbuda, Aruba, Bahamas, Barbados, Belize, Bermuda, Bouvet Island, British Virgin Islands, Cayman Islands, Dominica, El Salvador, Falkland Island (Malvinas), French Guiana, Grenada, Guadeloupe, Guyana, Honduras, Martinique, Montserrat, Nicaragua, Puerto Rico, Saint Lucia, Saint Vincent/Grenadines, St.Kitts-Nevis, Suriname, Trinidad And Tobago, U.S. Minor Outlying Islands, United States Virgin Islands

4 North America 3 United States Of America, Canada, St.Pierre And Miquelon 5 West Asia 15 Bahrain, Iran, Islamic Rep. Of, Iraq, Jordan, Kuwait, Lebanon, Oman, Qatar,

Saudi Arabia, Syrian Arab Republic, United Arab Emirates, Yemen, Republic Of,

Israel, Neutral Zone, Palestine 6 South Asia 10 Afghanistan, India, Bangladesh, Sri Lanka, Republic Of, Nepal, Pakistan,

Maldives, British Indian Ocean Terr., S. Georgia & Sandwich Isl., Bhutan 7 South East Asia 10 Indonesia, Republic Of, Thailand, Philippines, Myanmar, Union Of, Cambodia,

Vietnam, Socialist Rep. Of, Brunei Darussalam, Lao, People's Dem. Rep.,

Singapore, Republic Of, Malaysia 8 North East Asia 8 Macau, Mongolia, People's Rep. Of, Hong Kong, Sar, Taiwan, China, People's

Republic Of, Japan, Korea, Dem. People's Rep. Of, Korea, Republic Of 9 E.U. 27 Finland, Netherlands, Spain, Austria, Estonia, Denmark, Poland, Czech

Republic, United Kingdom, Cyprus, Belgium, Portugal, Romania, Bulgaria, Sweden, Slovenia, Slovak Republic, Germany, Federal Republic Of, Hungary, Lithuania, Italy, Luxembourg, Latvia, France, Ireland, Greece, Malta

10 Other Europe 17 Iceland, Norway, Switzerland, Albania, Bosnia-Herzegovina, Croatia, Gibraltar, Greenland, Macedonia, Monaco, Montenegro, Turkey, Yugoslavia, Fed Rep Of,

Andorra, Faroe Islands, Liechtenstein, San Marino 11 Commonwealth Of

Independent States 12 Tajikistan, Armenia, Belarus, Uzbekistan, Turkmenistan, Kyrgyzstan, Georgia,

Russian Federation, Kazakhstan, Moldova, Republic Of, Ukraine, Azerbaijan 12 Oceania 30 Australia, Christmas Island (Ind.Ocean), Fiji, New Caledonia, New Zealand,

Papua New Guinea, Western Samoa, American Samoa, Cocos (Keeling) Islands, Cook Islands, French Polynesia, French Southern Terr., Guam, Heard And Mcdonald Islands, Kiribati, Marshall Islands, Micronesia, Fed. States Of, Nauru, Niue, Norfolk Island, Northern Mariana Islands, Palau, Pitcairn Island, Solomon Islands, Tokelau, Tonga, Tuvalu, Vanuatu, Wallis And Futuna Islands,

Turks And Caicos Islands 13 Other Countries,

N.E.S. 7 Vatican City State (Holysee), Antartica, Svalbard And Jan Mayen Isl., Union Of

Soviet Soc. Rep., Timor Leste, Other Countries, Nes., Contries With L.V.T. 13 JUMLAH RANTAU 247 JUMLAH NEGARA


LAMPIRAN 3: Types of exports & imports:

TRADE CODE DESCRIPTION Import 1 Import Langsung Luar Negeri

4 Import Dari & Melalui Singapura Eksport 2 Eksport Langsung Luar Negeri

3 Eksport Semula Langsung Luar Negeri 5 Eksport Ke & Melalui Singapura 6 Eksport Semula & Melalui Singapura

LAMPIRAN 4: Periodical data available for 2000, 2005, 2010 until latest 2016 can be organised by:

PERIOD LIST Monthly 12 Quarterly 4 Half yearly 2 Yearly 1

LAMPIRAN 5: Structure of text.file data:

NO TYPE OF DATA START END LENGTH 1 Source 1 1 1 2 Year 2 5 4 3 Trade Classification 6 6 1 4 Hs Section 7 8 2 5 Commodity-HS 9 18 10 6 Commodity-SITC (Rev.3) 19 27 9 7 Country 28 29 2 8 Channel 30 31 2 9 Port/Place Of Lading 32 32 1 10 Cargo Classification 33 33 1 11 Duty Classification 34 34 1 12 Timber Species 35 37 3 13 Importer/Exporter Code 38 46 9 14 Country Grouping 47 48 2 15 Unit Of Quantity 49 50 2 16 Port Of Discharge 51 55 5 17 Quantity 56 73 18 18 Value 74 91 18 19 Duty Collected 92 109 18 20 Quantity 110 127 18 21 Value 128 145 18 22 Duty Collected 146 163 18

TOTAL 163

Documents

Laporan External Trade In Database Extraction Systemhabinovasi.mampu.gov.my/laporan_inovasi/2137-external-trade-in... · Microsoft Access, Microsoft Excel dan Microsoft Power Point