Upload
banglark
View
241
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
1/34
LAPORAN KASUS
SEORANG LAKI-LAKI USIA 69 TAHUN DENGAN
TUMOR PARU KANAN JENIS ? PS 70-80
DISUSUN OLEH:
Lingkan Bimoro
030.11.169
PEMBIMBING:
dr. Rni !ri Mar"ani# S$.P# M.%&
FAKULTAS KEDOKTERAN UNIVERSITAS TRISAKTI JAKARTA
KEPANITERAAN KLINIK BAGIAN ILMU PENYAKIT DALAM
RSUD KARDINAH TEGAL
PERIODE 10 AGUSTUS 201-17 OKTOBER 201
LEMBAR PENGESAHAN
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
2/34
SEORANG LAKI-LAKI USIA 69 TAHUN DENGAN
TUMOR PARU KANAN JENIS ? PS 70-80
Di&'&'n o():
Lingkan Bimoro
030.11.169
Di&'&'n &*agai &a(a) &a"' &+ara" k('('&an
%$ani"raan %(inik I(m' Pn+aki" Da(am RSUD %ardina)# ,ga(
Priod 10 !g'&"'& -01/1 Ok"o*r -01
Di$r&n"a&ikan $ada "angga( : Ok"o*r -01
R2i&i "angga( : 9 Ok"o*r -01
,(a) di&"''i o()
Mng"a)'i#
%o$arni" I(m' Pn+aki" Da(am# Do&n $m*im*ing#
dr. S'nar"o# S$.Pd dr. Rni !ri Mar"ani# S$.P# M.%&
2
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
3/34
PENDAHULUAN
%ankr $ar' &4ara 'm'm di*agi mnadi d'a ka"gori '"ama# +ai"'
kankr $ar' &( k4i( 5 small cell lung cancer and non-small cell lung cancer
5NS7L7. NS7L7 *rki&ar 8 dari &('r') ka&'& kankr $ar'. S4ara )i&"o(ogi#
NS7L7 di*agi mnadi adnokar&inoma# squamous cell carcinoma 5S77 dan
large cell carcinoma.51
%ankr $ar' mr'$akan ka&'& +ang arang "radi $ada aa( "a)'n 1900/
an# nam'n &makin (ama &makin mningka" $r2a(n&in+a. Pr2a(n&i kankr
$ar' ada(a) 'r'"an kda dari kankr $ro&"a" $ada $ria dan kankr $a+'dara $ada
ani"a. Ski"a ak)ir 1900/an# kankr $ar' mnadi $n+*a* '"ama dari kma"ian
+ang &*narn+a da$a" di4ga) di !mrika Srika"# dan ak)ir/ak)ir ini kankr
$ar' mng'ngg'(i $n+aki" an"'ng &*agai $n+*a* kma"ian +ang
*r)'*'ngan dngan mrokok.51
%ankr $ar' mr'$akan $n+*a* '"ama kma"ian aki*a" kankr $ada
(aki/(akima'$'n $rm$'an# *'kan )an+a di !mrika ""a$i 'ga di ngara (ain.
Pada "a)'n -01# $n+aki" ini di$rdik&ikan "(a) mn+*a*kan 19.000 kma"ian
$ada !mrika# (*i) dari kankr ko(ork"a(# $a+'dara# dan $ro&"a"
dikom*ina&ikan. ,i$ kankr $ar' di !mrika# dan 'ga di ngara (ain# 'ga "(a)
*r'*a) $ada dkad "rak)ir# ;rk'n&i adnokar&inoma mningka"# dan &(
&k'amo&a mn'r'n.51
S*agian *&ar kankr $ar'/$ar' didiagno&i& $ada &"adi'm +ang (an'"#
+ang ar"in+a mn'' $ada $rogno&i& +ang *'r'k. %*'"')an 'n"'k diagno&i&
kankr $ar' &4ara dini dan $ada &"adi'm +ang da$a" di&m*')kan mningka".
S*agai "am*a)an# &*agian *&ar $a&in +ang mmi(iki kankr $ar' ada(a)
$rokok dan mmi(iki $n+aki" an"'ng dan $ar'# +ang &makin mm*'a" $i(i)an
o$ra&i ma'$'n "ra$i m'("imoda(i"a& "idak da$a" di(ak'kan.51
%ankr $ar' &ring "idak da$a" did"k&i# &i;a"n+a a&im"oma"i& )ingga
$n+aki" i"' &'da) $ara). Ski"ar /108 ka&' kankr $ar' didiagno&i& &4ara
"idak &ngaa# $ada $a&in a&im"oma"i k"ika radiogra;i "orak& di(ak'kan 'n"'k
"''an (ainn+a# +ang mn+a"akan$n+aki"n+a. B*ra$a "anda *rkai"an $ar'
1
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
4/34
m'ngkin da$a" di"m'kan $ada NS7L7. ,anda &i&"mik +ang m'ngkin di"m'kan
ada(a) *ra" *adan "'r'n "an$a &*a* dan dmam +ang "idak "r(a(' "inggi.51
%arna $nn"'an &"adi'm &anga" mnn"'kan "ra$i# maka &"ia$ $a&in
)ar'& di"n"'kan &"adi'mn+a &4ara adk'a". ,ra$i +ang m'ngkin di(ak'kan
ada(a) o$ra&i# kmo"ra$i# dan radia&i. %arna &*agian *&ar kankr $ar' &'da)
"idak da$a" di&m*')kan dngan moda(i"a& "ra$'"ik# maka "ra$i $a(ia"i; &anga"
di$r('kan.51
2
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
5/34
LAPORAN KASUS
I! IDENTITAS PASIEN
Nama : ,n. D
Um'r : 69 "a)'n
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
6/34
*rk'rang di&angka(# &r"a *ra" *adan +ang "'r'n $'n di&angka(. ,idak ada
diar# B!B dan B!% (an4ar.
R*+&,&( P"',&*( D&%$#$
S*('mn+a $a&in "idak $rna) mnga(ami )a( +ang &ama. Ria+a" $n+aki"
$ar' (ain di&angka(# kn4ing mani a&ma# ma'$'n "kanan dara) "inggi
di&angka(.
R*+&,&( P"',&*( K"#$&./&
,idak ada k('arga $a&in +ang $rna) mnga(ami )a( +ang &ama# a"a'
mmi(iki $n+aki" $ar' (ainn+a. ,idak ada ria+a" kgana&an $ada k('arga.
R*+&,&( K"%*$&' P.*3&* &' E4'4)*
Pa&in "ingga( *r&ama i&"rin+a &aa# +ang *kra &*agai $"ani. Pa&in
*ro*a" dngan mngg'nakan a&'ran&i amk&ma&. Di (ingk'ngan &ki"arn+a
$a&in mngak' "idak ada +ang $rna) a"a' &dang mnga(ami )a( +ang
&r'$a. Pa&in mngak' &'da) *r)n"i mrokok &(ama - "a)'n# nam'n
&*('mn+a $a&in mmi(iki k*ia&aan mrokok# &ak '&ia 30 "a)'n &am$ai
6 "a)'n. S"ia$ )arin+a $a&in da$a" mng)i&a$ &a"' *'ngk'& rokok $r )ari.
Ria+a" mmin'm a(ko)o( di&angka(.
III! PEMERIKSAAN FISIK
%adaan 'm'm : ,am$ak &aki" &dang# &diki" &&ak "idak $'4a"=&iano&i&.
%&an gi>i 4'k'$.
%&adaran : 7om$o& Mn"i& G7S E M6 ?
,anda 2i"a( :
• ,kanan dara) : 10=0mmHg
• Nadi : - @=mni"# rg'(r# i&i 4'k'$# k'a( &i&i kiri dan kanan
• Prna;a&an : -0@=mni"# irama "ra"'r# "i$ $rna$a&an
a*domino"oraka(
• S')' : 36#A7
!n"ro$om"ri : BB : 3 kg# ,B : 10 4m# maka BMI : 1#3 kg=m-
%$a(a : normo4$)a(i. Ram*'" *rarna )i"am ka*'/a*'an# di&"ri*'&i
mra"a# "idak m'da) di4a*'"# a(o$&ia 5/# '*an 5
4
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
7/34
Ma"a : odm $a($*ra( 5/=/# *no(an 5/=/. kon'ng"i2a $'4a" 5/=/#
&k(ra ik"rik 5/=/# $'$i( *'(a" i&okor 5=# r;(k 4a)a+a
(ang&'ng dan "idak (ang&'ng 5=# ;o"o&n&i"i2i"a& 5/=/#
kon'ng"i2a *'(*i )i$rmi& 5/=/# &kr" 5/=/# *no(an a"a'
)ordo('m 5/=/.
,(inga : Normo"ia# *n"'k dan 'k'ran da(am *a"a& norma(# *no(an 5/=/#
n+ri "kan "rag'& 5/=/# n+ri "kan ma&"oid 5/=/# (iang "(inga
(a$ang 5= &r'mn 5/=/# &kr" 5/=/# dara) 5/=/.
Hid'ng : D;ormi"a& &$"'m na&i 5/=/# na;a& 4'$ing )id'ng5/=/# m'ko&a
)i$rmi&5/=/# konka '"ro;i 5=# &kr" 5/=/# dara) 5/=/# *no(an
5/=/# n+ri "kan 5/
M'('" : Bi*ir kring 5/# $'4a" 5/# &iano&i& 5/# m'ko&a m'('" *rarna
mra) 5# &ariaan 5/# g'&i *ngkak 5/# (ida) da(am *a"a&
norma(# arna mra)# (ida) ko"or 5/# $a$i( a"ro;i 5/# "rmor 5/#
kari& gigi 5# ;aring )i$rmi& 5/# "on&i( ,1=,1# ark'& ;aring&im"ri&.
L)r :
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
8/34
!n"rior %anan %iri
In&$k&i Pngm*angan dada &aa"
&"a"i& ma'$'n dinami&
"am$ak &im"ri&
Pngm*angan dada &"a"i&
ma'$'n dinami& "am$ak
&im"ri&
Pa($a&i V4 5.")*($ (".&3&
#"3*% #")&%# "idak
"r"ingga( &aa" *rna$a&.
?o4a( ;rmi"'& "ra*a norma(#
"idak "r"ingga( &aa"
*rna$a&.
Prk'&i R"$ && #&&'/ &.$
3&+&%
H*".4'4. && "#$.$%
#&&'/ &.$ *.*
!'&k'("a&i S'ara na$a& "raka( 5 51:3
S'ara na$a& *ronkia( 5
51:-
S'aran na$a& &'*/*ronkia(
5 51:1
S$&.& '&& "*$#&.
)"#")&%
S'ara na$a& "am*a)an
r)onki 5/# )>ing 5/
S'ara na$a& "raka( 5 51:3
S'ara na$a& *ronkia( 5
51:-
S'aran na$a& &'*/*ronkia(
5 51:1
S'ara na$a& 2&ik'(r 5
53:1
S'ara na$a& "am*a)an
r)onki# )>ing 5/
Po&"rior %anan %iri
In&$k&i Pngm*angan dada &aa" &"a"i&
ma'$'n dinami& nam$ak &im"ri&
Pngm*angan dada &aa" &"a"i&
ma'$'n dinami& nam$ak &im"ri&
Pa($a&i V4 5.")*($ (".&3& #"3*%
#")&%# "idak "r"ingga( &aa"
*rna$a&.
?oka( ;rmi"'& "ra*a (*i)
(ma)# "idak "r"ingga( &aa"
*rna$a&.
Prk'&i R"$ && #&&'/ &.$
3&+&%
Sonor $ada &('r') (a$ang $ar'
kiri!'&k'("a&i S'ara na$a& "raka( 5 51:3
S'ara na$a& *ronkia( 5 51:-
S'aran na$a& &'*/*ronkia( 5
51:1
S$&.& '&& "*$#&.
)"#")&%
S'ara na$a& "am*a)an r)onki 5/#
)>ing 5/
S'ara na$a& "raka( 5 51:3
S'ara na$a& *ronkia( 5 51:-
S'aran na$a& &'*/*ronkia( 5
51:1
S'ara na$a& 2&ik'(ar 5 53:1
S'ara na$a& "am*a)an r)onki 5/#
)>ing 5/
6
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
9/34
In&$k&i Ik"'& kordi& "idak nam$ak Pa($a&i I4"'& 4ordi& "ra*a di I7S # 1 4m di mdia( (ina mid4(a2i4'(ari&
&ini&"ra dngan diam"r 0# 4m# k'a" angka" 5# ")ri(( 5/
Prk'&i Ba"a& an"'ng kanan : "idak da$a" di"n"'kan
Ba"a& an"'ng kiri : I7S # 1 4m mdia( (ina midk(a2ik'(ari& &ini&"ra
Ba"a& a"a& an"'ng : I7S 3# (ina &"rna(i& &ini&"ra
Pinggang an"'ng : I7S 3# (ina &"rna(i& &ini&"ra
!'&k'("a&i S'ara da&ar B< I dan B< II rg'(r
S'ara "am*a)an m'rm'r 5/# ga((o$ 5/#
!BDOMEN
In&$k&i !*domn da"ar# di&"n&i 5/# ik"rik 5/# 2nk"a&i 5/# &mi(ing
'm*i(ik'& 5/# 4a$'" md'&a 5/# &ika"rik& 5/.
!'&k'("a&i Bi&ing '&'& 5 norma( C -@=mni".
Pa($a&i S'$(# n+ri "kan 5/# n+ri ($a& 5/# ma&&a 5/# )$a"omga(i 5/#
&$(nomga(i 5/# *a((o""mn" 5/# M'r$)+ &ign 5/
Prk'&i ,im$ani di km$a" k'adran a*domn# )$ar "idak "ra*a mm*&ar#
$kak a(i) 5/# n+ri k"'k 4o&"o2r"*ra 5/=/
INGUIN!L : ,idak di(ak'kan $mrik&aan
GENI,!LI!: ,idak di(ak'kan $mrik&aan
E%S,REMI,!S
Ek&"rmi"a&S'$rior In;rior
%anan %iri %anan %iri
Edma 5/ 5/ 5/ 5/
Siano&i& 5/ 5/ 5/ 5/P'4a" 5/ 5/ 5/ 5/
Ik"rik 5/ 5/ 5/ 5/
Capillary refill time - d"ik - d"ik - d"ik - d"ik
P"ki 5/ 5/ 5/ 5/
N+ri "kan &ndi 5/ 5/ 5/ 5/
Mo"ori& N N N N
Sn&ori& N N N N
P")".*&&' P".54.)&'" S(&($
7
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
10/34
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
11/34
Idn"i"a& :
Nama : ,n. D
Um'r : 6 "a)'n,angga( $ngam*i(an:
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
12/34
7, S7!N ,HOR! DENG!N
%ON,R!S
In"r$r"a&i:
,am$ak *a+angan kon&o(ida&i $ada $'(mo kanan *aa)# *n"'k don'"#
irg'(r.Pada kon"ra& n)an4mn" 7,#
ma&a "idak n)an4.
E;'&i $('ra 5/
7orakan $ar' norma(# 4or "idak
mm*&ar
%&an: Ma&&a $'(mo d@"ra
10
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
13/34
V! DAFTAR ABNORMALITAS
1. Ba"'k kring &(ama 3 *'(an
-. Pada $mrik&aan ;i&ik# 2o4a( ;rmi"'& mn'r'n# $rk'&i rd'$ $ada
(a$ang $ar' kanan *aa)# &r"a 2&ik'(r m(ma) $ada $ar' d@"ra.
3. Pada $mrik&aan dara) di"m'kan: L'ko&i" mningka"# N'"ro;i(
mningka"# LED mningka"# SGO,=SGP, mn'r'n# &r"a 7E!
mningka" "aam.
. Pada ;o"o "orak& di"m'kan "'mor $ar' d@"ra dan PPO% dan dari 7,/
&4an ")ora@ di"m'kan ma&a $'(mo dk&"ra.
VI! DIAGNOSIS BANDING
1. ,'*r4'(o&i& Par'-. E;'&i $('ra
3. Bronko$n'moni
. PPO%
VII! DIAGNOSIS KERJA
,'mor $ar' kanan ni& PS 0/0
VIII! ANJURAN PEMERIKSAAN PENUNJANG
1. Bio$&i $ar' : 'n"'k mng"a)'i )i&"o(ogi dan ni& "'mor
-. S$'"'m 5B,!
3. S$irom"ri
I! DAFTAR MASALAH AKTIF
,'mor $ar' d@"ra
! DAFTAR MASALAH PASIF
Ria+a" mrokok 3 "a)'n
I! REN@ANA PEME@AHAN MASALAH
Pro*(m I : ,'mor $ar' kanan!&&&&m": Di$ikirkan *rda&arkan ria+a" $a&in *a"'k kring dan *rdara)#
di&r"ai &&ak na$a&. Pa&in 'ga mra&a (ma dan da(am
moni"oring $a&in mng(')kan &'ara &rak. Dari $mrik&aan
;i&ik di"m'kan 2o4a( ;rmi"'& +ang m(ma) di $ar' kanan# &'ara
2&ik'(r m(ma) di $ar' kanan. Dari ron"gn ")ora@ di"m'kan
o$a&i"a& )omogn $ada (a$ang $ar' kanan *aa). Dari 7, &4an
")orak& dngan dan "an$a kon"ra& di"m'kan ma&&a $'(mo d@"ra.
11
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
14/34
In"ia( $(an:
,ra$i :
• ,ra$i &im"oma"i&:o Prda n+ri dan $nnang:
MS, 10 mg -@1 "a*# mngand'ng mor$)in &'(;a".
D'rag&i4 $a"4) 1@1# mngand'ng ;n"ani( 5o$oid
!($ra>o(am 5an"id$r&an 0#- mg - ka(i &)ari 50/ J /
J
%"oro(a4 5'n"'k n+ri ak'" angka $ndk )ari -
am$'(=dri$
o !n"i/m'a(: Om$ra>o( -0mg 1@1
o Un"'k &&ak:• E"a$)i((in am$'( 5i&i !4;+((in $i$ra>in 'n"'k
&$a&m *ronk' &&ak. Sdiaan 00mg=mL 1 am$'(=dri$
• Pa&ang O-
o !n"i*io"ik &$k"r'm ('a&: L2o;(o@a4in 00 mg 1@1 &(ama
)ari.
o !n"i in;(ama&i: M"i($rdni&o(on 1- mg 3 ka(i=)ari
o O*a" $rda *a"'k : 7odin -0 mg 1@1
o O*a" &aki" k$a(a: !na(&ik 3@1 5mngand'ng m"am$iron
00mg dan dia>$am - mgo Mm$r*aiki na;&' makan# mnaga ;'ng&i )a"i# dan
m(an4arkan B!B : 7'r4'ma 3@1 "a*
• ,ra$i ka'&a( : kmo"ra$i
• R''k k *agian onko(ogi dan *da)
Moni"orng : %U# ,,?# k&adaran# *ra" *adan# $rkm*angan
ga(a k(ini dan 7E!.
Ed'ka&i :
• Ed'ka&i $a&in dan k('arga "n"ang "'mor $ar'
• Ed'ka&i mngnai kom$(ika&i dan $rogno&i& +ang
m'ngkin "radi
• Ed'ka&i mngnai "ra$i dan ;k &am$ing +ang m'ngkin
"radi
II! MONITORING
,angga( ,anda ?i"a( !namn&i& Pro*(m
Snin#
1 S$"
,D: 10=0
HR: -@=mn"
Ba"'k &ak 3 *'(an
SMRS 5ma&'k "angga(
• Ba"'k 5
• ?o4a( ;rmi"'&
12
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
15/34
,angga( ,anda ?i"a( !namn&i& Pro*(m
-01 RR: -0@=mn"
S: 36#A7
1 S$"m*r -01#
*a"'k 5 kring#
&&ak na$a& 5# (ma&
5.
mm(ma) di $ar'
kanan
• ?&ik'(r m(ma) di
$ar' kanan
S(a&a#
1 S$"
-01
,D: 10=0
HR: 90@=mn"
RR: -0@=mn"
S: 36#A7
P'&ing 5# *a"'k 5#
&&ak na$a& 5# (ma&
5.
• Ba"'k 5
• ?o4a( ;rmi"'& m(ma)
di $ar' kanan
• ?&ik'(r m(ma) di
$ar' kanan
Ra*'#16 S$"
-01
,D: 160=100HR: 0@=mn"
RR: -0@=mn"
S: 36#A7
M'(& 5# *a"'k 5
kring# &&ak 5#
(ma& 5#
• Ba"'k 5
• ?o4a( ;rmi"'& m(ma)
di $ar' kanan
• ?&ik'(r m(ma) di
$ar' kanan
%ami
1 S$"
-01
,D: 10=0
HR: 90@=mn"
RR: -0@=mn"
S: 36#A7
S&ak na$a& 5# *a"'k
5 *rk'rang# dmam
5/# &'ara &rak "im*'(
&ak $agi 5
• Ba"'k 5
• S'ara &rak 5
• ?o4a( ;rmi"'& m(ma)
di $ar' kanan• ?&ik'(r m(ma) di
$ar' kanan
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
16/34
TINJAUAN PUSTAKA
TUMOR PARU
DEFINISI
%ankr $ar' ada(a) $n+aki" dngan 4iri k)a& adan+a $r"'m*')an &( +ang
"idak "rkon"ro( $ada aringan $ar'/$ar'.5-
EPIDEMIOLOGI
Di !mrika Srika"# kankr $ar' mr'$akan kankr $a(ing &ring# &"(a)
kankr $ro&"a" $ada $ria dan kankr $a+'dara $ada ani"a. !mri4an 7an4r
So4i"+ mm$ro+k&ikan ada --1.--0 kankr $ada $ar' dan *ronk'& akan
didiagno&i& di !mrika Srika" $ada "a)'n -01# dngan 1.00 kma"ian.
Ski"ar 8 dari kankr ini ada(a) NS7L7. Di !mrika Srika"# in&idn kankr
$ar' &makin mn'r'n &ak $r"nga)an "a)'n 190/an. Di Inggri& $r2a(n&i
kadiann+a mn4a$ai 0.000="a)'n# &dangkan Indon&ia mnd'd'ki $ringka"
kankr "r*an+ak# di RS D)armai& akar"a "a)'n 199 mnd'd'ki $ringka" k"iga
&"(a) kankr $a+'dara dan ra)im. !ngka kma"ian aki*a" kankr $ar' di &('r')
d'nia mn4a$ai k'rang (*i) &a"' '"a $nd'd'k "ia$ "a)'nn+a. %arna &i&"m
$n4a4a"an ki"a +ang *('m *aik $r2a(n&i $a&"in+a *('m dik"a)'i $a&"i# "a$i
k(inik "'mor dan $ar' di R'ma) Saki" mra&akan *nar $ningka"ann+a. Di
ngara *rkm*ang (ain di(a$orkan in&idnn+a naik dnngan 4$a" an"ara (ain
karna kon&'m&i rokok *r(*i)an &$r"i di 7)ina +ang mngkon&'m&i 308
rokok d'nia. S*agian *&ar kankr $ar' mngnai $ria 568.5-
ETIOLOGI
Pn+*a* dari kankr $ar'# ada(a) &*agai *rik'":
1. Rokok 58 $ada (aki/(aki# dan 908 $ada ani"a.
Pr2a(n&i rokok $ada !mrika mn'r'n $ada dkad "rak)ir ini. Pada
"a)'n -01-# di&"ima&ikan "rda$a" -#1 '"a $rokok ak"i; di !mrika
Srika". Pr2a(n&i $rokok &4ara k&('r')an mn'r'n dari -0#98 "a)'n
14
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
17/34
-00# k 1#18 $ada -01-. S4ara mnd'nia# in&idn mrokok $ada
ngara *rkm*ang $&a"# )am$ir 3-0 '"a $rokok $ada ngara 7)ina
&aa.51
Prkm*angan kankr $ar' *rkai"an (ang&'ng dngan 'm(a)
$'n"'ng rokok +ang di)i&a$# (aman+a mmi(iki ria+a" mrokok# dan
kand'ngan "ar dan niko"in $ada rokok. R&iko "n"'n+a "inggi $ada
$rokok dari $ada non $rokok. Pn(i"ian +ang *&ar mnm'kan *a)a
$rokok +ang $r&i&"n mmi(iki 16 ka(i (*i) *r&iko 'n"'k "rkna
kankr $ar'# +ang &makin *r(i$a" ganda ika m'(ai mroko $ada '&ia
k'rang dari 16 "a)'n.
Fa(a'$'n mrokok ada(a) $n+*a* '"ama dari kankr $ar'# *ar'/
*ar' ini di"m'kan *a)a adan+a $r*daan krn"anan "r)ada$
kar&inogn an"ara (aki/(aki dan $rm$'an +ang "r$a$ar "m*aka'.
Pr*daan ini m'ngkin karna adan+a $r*daan mkani&m $r*aikan
DN!# +ang a(a'$'n ma&i) kon"ro2r&ia(# di"m'kan *a)a $rm$'an
(*i) rn"an 'n"'k "radin+a adnokar&inoma dari &"adi'm k &"adi'm#
$rm$'an da$a" )id'$ (*i) (ama.R&iko "rkna kankr $ar' mn'r'n dngan $ng)n"ian rokok.
Pn(i"ian angka (ama# mn'n'kkan *a)a r&iko "inggi mn"a$ $ada
10 "a)'n $r"ama &"(a) $ng)n"ian dan &4ara $r(a)an mn'r'n )ingga
- ka(i (i$a"# &ki"ar 30 "a)'n $ng)n"ian rokok.
Rokok mngand'ng N/ni"ro&amin +ang kar&inognik dan aroma"ik
$o(i&ik(ik )idrokar*on +ang da$a" diin)a(a&i &4ara $a&i; o() $rokok
$a&i;. %and'ngan kar&inogn $ada 'rin $ada non/$rokok ada(a) 1/8.
S*an+ak -8 kankr $ar' $ada non/$rokok diidn"i;ika&i &*agai
$rokok $a&i;.
-. Pa$aran "r)ada$ a&*&
Pa$aran "r)ada$ a&*& mn'n'kkan kon"ri*'&i +ang k'a" "r)ada$
kankr $ar'# m&o"(ioma ma(ignan# dan ;i*ro&i& $'(mona(. Pa$aran a&*&
da$a" mningka"kan r&iko $r"'m*')an kankr $ar' &*an+ak ka(i (i$a".
Rokok dan $a$aran a&*& *kra &4ara &inrgi& dan ika "r$a$ar
*r&amaan# r&iko "rkna kankr $ar' 0/90 ka(i dari$ada $o$'(a&i
kon"ro(.
15
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
18/34
3. Pa$aran "r)ada$ radi'm=radon
Randon ada(a) ga& inr" +ang di)a&i(kan &*agai 'rani'm +ang )an4'r.
Pa$aran "r)ada$ randon ada(a) ;ak"or r&iko kankr $ar' $ada $kra
"am*ang 'rani'm. Ski"ar -/38 dari "'mor $ar' di&"ima&ikan di&*a*kan
o() $a$aran randon. Nam'n $ngg'na 'rani'm $ada $r'ma)an "idak
di"m'kan *'k"i mn+*a*kan kankr $ar'.
. Ha(ogn ")r
. Pa$aran ar&n
6. Pa$aran "r)ada$ radioi&o"o$
. Po('&i a"mo&;r
,idak &$r"i kgana&an (ainn+a# +ang &*agian *&ar "io(ogin+a "idak
dik"a)'i# kankr $ar' dikna( &*agai $n+aki" +ang di&*a*kan o() rokok
&*an+ak 908 $a&in. %arna "idak &m'a $rokok *rkm*ang mnadi kankr
$ar'# dan "idak &m'a $a&in kankr $ar' mmi(iki ria+a" mrokok# maka ;ak"or
(ain 'ga mmi(iki $ran &*agai $n+*a*# *aik &4ara mandiri a"a'$'n *rkai"an
dngan mrokok. S"'di o() Bagnardi " a( mnm'kan *a)a a(ko)o( *'kan(a)
"io(ogi &4ara mandiri $ada kankr $ar'. ak"or gn"ik m'ngkin *rkon"ri*'&i
$ada &m'a $o$'(a&i# nam'n kon"ri*'&i ;ak"or (ain ada(a) &$&i;ik $ada $o$'(a&i
"r"n"'.
PATOFISIOLOGI
%d'a $a$aran 5&4ara (ingk'ngan ma'$'n ok'$a&iona( $ada $ar"ik( agn
&r"a &n&i"i2i"a& indi2id' $ada $ar"ik( ini *rkon"ri*'&i "r)ada$ "radin+a
kankr $ar'. Pada !mrika Srika"# mrokok &4ara aka"i; *r"angg'ng aa*
&ki"ar 908 $ada "radin+a ka&'& kankr $ar'. Pa$aran ok'$a&i +ang *r&i;a"
kar&inognik ada &ki"ar 9/18 $n+*a* kar&inoma $ar'.51
Rokok mngand'ng (*i) dari 300 &'*&"an&i *r*a)a+a dngan &diki"n+a
0 +ang dik"a)'i $o"n kar&inognik. Po(iaroma"ik )idrokar*on dan nicotine-
derived nitrosamine ketone dik"a)'n mn+*a*kan kr'&akan DN! $ada
*ina"ang $r4o*aan. Benzo-A-pyrine 'ga "r(i)a" mn+*a*kan m'"a&i $ada $3
dan gn &'$r&or "'mor (ainn+a. S*agai "am*a)an# $n+aki" $ar' (ain &$r"i
PPO%# ;i*ro&i& $'(mon( idio$a"ik# dan "'*rk'(o&i& "r(i)a" *r)'*'ngan dngan
mningka"n+a ;rk'n&i kankr.51
16
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
19/34
Pn(i"ian o() I"o " a( mngm'kakan *a)a $r'*a)an "i$ )i&"o(ogik
$ada kankr $ar' di
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
20/34
%ar&inoma *ronkoa(2o(ar *ra&a() dari $n'mo&i" "i$ II dan *r"'m*')
&$anang a(2o(ar &$"a. S'*"i$ ini m'ngkin *rmani;&"a&i &*agai
nod'( $ri;r +ang &o(i"r# m'("i;oka(# a"a+ *n"'k $n'monik +ang
*rkm*ang 4$a". %arak"ri&"ik +ang di"m'kan $ada $a&in dngan
$n+aki" +ang &'da) $ara) ada(a) &$'"'m +ang 4air dan *an+ak
-. %ar&inoma &( &k'amo&a: "rdiri dari -/308 dari &m'a ka&'& kankr
$ar'. %a(a' adnokar&inoma ada(a) di "m$a" +ang $ri;r# maka %SS ini
di"m'kan $ada *agian &n"ra( dari $ar'. Mani;&"a&i k(a&ik ada(a) (&i
ka2i"a& $ada *ronk'& $rok&ima(. ,i$ ini &4ara )i&"o(ogi& mmi(iki
karak"ri&"ik adan+a m'"iara kra"in dan da$a" did"k&i dngan 'i
&i"o(ogi karna mmi(iki k4ndr'ngan 'n"'k mng('$a&. ,i$ ini
ada(a) "i$ +ang $a(ing &ring *r)'*'ngan dngan )i$rka(&mia.
3. %ar&inoma &( *&ar: &ki"ar 10/18 dari &('r') ka&'& kankr $ar'#
+ang &4ara "i$ika( &*agai ma&a $ri;r +ang *&ar $ada ron"gn "orak&.
S4ara )i&"o(ogi di"m'kan &(/&( +ang a"i$ik dngan nkro&i& ;oka(#
dan "idak di"m'kann+a kra"ini&a&i 5&$r"i $ada %SS a"a'
$m*n"'kan k(nar 5&$r"i $ada adnokar&inoma.
Dngan $ro&d'r )i&"o$a"o(ogi& +ang &'da) *rkm*ang dan $ngg'naan
mikro&ko$ (k"ron# &*agian *&ar NS7L7 +ang &*('m+a dika"gorikan
&*agai kar&inoma &( *&ar# diidn"i;ika&i &*agai adnokar&inoma "idak
"ridn"i;ika&i# a"a' (*i) arang (agi# &*agai %SS.51
GELAJA KLINIS
Gam*aran k(inik $n+aki" kankr $ar' "idak *an+ak *r*da dari $n+aki"
$ar' (ainn+a# "rdiri dari k(')an &'*k"i; dan ga(a o*k"i;. Dari anamn&i&
akan dida$a"kan k(')an '"ama dan $ra(anan $n+aki"# &r"a ;ak"or/;ak"or (ain
+ang &ring &anga" mm*an"' "gakn+a diagno&i&. %(')an '"ama da$a" *r'$a:
• Ba"'k/*a"'k dngan = "an$a da)ak 5da)ak $'"i)# da$a" 'ga $'r'(n
&ki"ar 8/8
• Ba"'k dara) 8
• S&ak na$a&
• S'ara &rak
• Saki" dada
18
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
21/34
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
22/34
,idak arang +ang $r"ama "r(i)a" ada(a) ga(a a"a' k(')an aki*a"
m"a&"a&i& di ('ar $ar'# &$r"i k(ainan +ang "im*'( aki*a" kom$r&i )*a"
di o"ak# $m*&aran )$ar# a"a' $a"a) "'(ang kaki. Ga(a dan k(')an +ang
"idak k)a &$r"i:
• Bra" *adan *rk'rang
• Na;&' makan )i(ang
• Dmam )i(ang "im*'(
• Sindrom $arano$(a&"ik# &$r"i K Hypertropic pulmonary
osteoartheopathy# "rom*o&i& 2na $ri;r dan n'ro$a"ia
20
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
23/34
PEMERIKSAAN FISIK
Pmrik&aan a&mani )ar'& di(ak'kan &4ara mn+('r') dan "(i"i. Ha&i(
+ang dida$a" &anga" *rgan"'ng $ada k(ainan &aa" $mrik&aan di(ak'kan. ,'mor
$ar' 'k'ran k4i( dan "r("ak di $ri;r da$a" mm*rikan gam*aran norma( $ada
$mrik&aan. ,'mor dngan 'k'ran *&ar# "r(*i) *i(a di&r"ai a"(k"a&i& &*agai
aki*a" kom$r&i *ronk' ;'&i $('ra a"a' $nkanan 2na ka2a akan m*rikan
)a&i( +ang (*i) in;orma"i;. Pmrik&aan ini 'ga da$a" mm*rikan da"a 'n"'k
$nn"'an &"ag $n+aki"# &$r"i $m*&aran %GB a"a' "'mor di ('ar $ar'.
M"a&"a&i& k organ (ain 'ga da$a" did"k&i dngan $ra*aan )$ar# $mrik&aan
;'nd'k&o$i 'n"'k mnd"k&i $ninggian "kanan in"rakrania( dan "radin+a
;rak"'r &*agai aki*a" m"a&"a&i& k "'(ang.5-
PEMERIKSAAN PENUNJANG
1. Gam*aran Radio(ogi&
Ha&i( $mrik&aan radio(ogi& ada(a) &a(a) &a"' $mrik&aan $n'nang
+ang m'"(ak di*'"')kan 'n"'k mnn"'kan (oka&i "'mor $rimr dan
m"a&"a&i &r"a $nn"'an &"adi'm $n+aki" *rda&arkan &i&"m ,NM.
Pmrik&aan radio(ogi $ar' +ai"' ;o"o "orak& P!=(a"ra(# *i(a m'ngkin
7,/&4an "orak *on &4an# Bon &'r2+# USG a*domn dan Brain/7,
di*'"')kan 'n"'k mnn"'kan ("ak k(ainan# 'k'ran "'mor dan
m"a&"a&i&.
a. o"o "orak& : Pada $mrik&aan ;o"o "orak& P!=(a"ra( akan da$a"
di(i)a" *i(a ma&a "'mor dngan 'k'ran "'mor (*i) dari 1 4m.
,anda +ang mnd'k'ng kgana&an ada(a) "$i +ang irg'(r#
di&r"ai idn"a&i $('ra# "'mor &a"(i" "'mor# d((. Pada ;o"o "'mor
'ga da$a" di"m'kan "(a) in2a&i k dinding dada# ;'&i $('ra#
;'&i $rikar dan m"a&"a&i& in"ra$'(monr. Sdangkan
k"r(i*a"an %GB 'n"'k mnn"'kan N agak &'(i" di"n"'kan
dngan ;o"o "orak& &aa. %a&$adaan dok"r "r)ada$
km'ngkinan kankr $ar' $ada &orang $ndri"a $n+aki" $ar'
21
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
24/34
dngan gam*aran +ang "idak k)a& 'n"'k kgana&an $n"ing
diinga"kan. Sorang $ndri"a +ang "rgo(ong da(am go(ongan
r&iko "inggi 5GR, dngan diagno&i& $n+aki" $ar'# )ar'&
di&r"ai di;o((o'$ +ang "(i"i. Pm*rian O!, +ang "idak
mn'n'kan $r*aikan a"a' *a)kan mm*'r'k &"(a) 1 *'(an
)ar'& mn+ingkirkan km'ngkinan kankr $ar'# ""a$i (ain
ma&a(a)n+a $ngo*a"an $n'monia +ang "idak *r)a&i( &"(a)
$m*rian an"i*io"ik &(ama 1 mingg' 'ga )ar'& mnim*'(kan
d'gaan km'ngkinan "'mor di*a(ik $n'monia "r&*'" Bi(a ;o"o
"orak& mn'n'kkan gam*aran ;'&i $('ra +ang ('a& )ar'&
diik'"i dngan $ngo&ongan i&i $('ra dngan $'nk&i *r'(ang
a"a' $ma&angan FSD dan '(angan ;o"o "orak& agar *i(a ada
"'mor $rimr da$a" di$r(i)a"kan. %gana&an )ar'& di;ikirkan *i(a
4airan *r&i;a" $rod'k"i;# dan=a"a' 4airan &ro)moragik.
*. 7,/S4an "orak& : ,)nik $n4i"raan ini da$a" mnn"'kan
k(ainan di $ar' &4ara (*i) *aik dari$ada ;o"o "orak&. 7,/&4an
da$a" mnd"k&i "'mor dngan 'k'ran (*i) k4i( dari 1 4m
&4ara (*i) "$a". Dmikian 'ga "anda/"anda $ro&& kgana&an
'ga "rgam*ar &4ara (*i) *aik# *a)kan *i(a "rda$a" $nkanan
"r)ada$ *ronk' "'mor in"ra *ronkia(# a"(k"a&i ;'&i $('ra
+ang "idak ma&i; dan "(a) "radi in2a&i k mdia&"in'm dan
dinding dada m&ki "an$a ga(a. L*i) a') (agi dngan 7,/&4an#
k"r(i*a"an %GB +ang &anga" *r$ran 'n"'k mnn"'kan &"ag
'ga (*i) *aik karna $m*&aran %GB 5N1 &=d N3 da$a"did"k&i. Dmikian 'ga k"(i"iann+a mnd"k&i km'ngkinan
m"a&"a&i& in"ra$'(monr.
4. Pmrik&aan radio(ogik (ain : %k'rangan dari ;o"o "orak& dan
7,/&4an "orak& ada(a) "idak mam$' mnd"k&i "(a) "radin+a
m"a&"a&i& a'). Un"'k i"' di*'"')kan $mrik&aan radio(ogik
(ain# mi&a(n+a Brain/7, 'n"'k mnd"k&i m"a&"a&i& di "'(ang
k$a(a = aringan o"ak# *on &4an dan=a"a' *on &'r2+ da$a"
mnd"k&i m"a&"a&i& di&('r') aringan "'(ang "'*'). USG
22
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
25/34
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
26/34
Bio$&i ar'm )a('& da$a" di(ak'kan *i(a "rda$a" $m*&aran
%GB a"a' "ra*a ma&a +ang da$a" "r(i)a" &'$r;i&ia(. Bio$&i
%BG )ar'& di(ak'kan *i(a "ra*a $m*&aran %GB
&'$rak(a2ik'(a# ()r a"a' ak&i(a# a$a(agi *i(a diagno&i&
&i"o(ogi=)i&"o(ogi "'mor $rimr di $ar' *('m dik"a)'i. Bio$&i
Dani(& dian'rkan *i(a "idak (a& "r(i)a" $m*&aran %GB
&'$arak(a2ik'(a dan 4ara (ain "idak mng)a&i(kan in;orma&i
"n"ang ni& &( kankr. P'nk&i dan *io$&i $('ra )ar'& di(ak'kan
ika ada ;'&i $('ra.
g. ,orako&ko$i mdik Dngan "indakan ini ma&&a "'mor di *agaian $ri;r $ar'# $('ra
2i&ra(i $('ra $ari"a( dan mdia&"in'm da$a" di(i)a" dan
di*io$&i.
). Si"o(ogi &$'"'m
Si"o(ogi &$'"'m ada(a) "indakan diagno&"ik +ang $a(ing m'da)
dan m'ra). %k'rangan $mrik&aan ini "radi *i(a "'mor ada di
$ri;r# $ndri"a *a"'k kring dan ")nik $ng'm$'(an dan
$ngam*i(an &$'"'m +ang "idak mmn')i &+ara". Dngan
*an"'an in)a(a&i Na7( 38 'n"'k mrang&ang $ng('aran &$'"'m
da$a" di"ingka"kan. Sm'a *a)an +ang diam*i( dngan
$mrik&aan "r&*'" di a"a& )ar'& dikirim k (a*ora"ori'm
Pa"o(ogi !na"omik 'n"'k $mrik&aan &i"o(ogi=)i&"o(ogi. Ba)an
*r'$a 4airan )ar'& dikirim &gra "an$a ;ik&a&i# a"a' di*'a"
&diaan a$' (a(' di;ik&a&i dngan a(ko)o( a*&o('" a"a' minima(
a(ko)o( 908. Sm'a *a)an aringan )ar'& di;ik&a&ida(am;orma(in 8.5-
3. Pmrik&aan In2a&i; Lain
Pada ka&'& ka&'& +ang r'mi" "rkadang "indakan in2a&i; &$r"i
,orako&ko$i dan "indakan *da) mdia&"ino&ko$i# "orako&ko$i#
"orako"omi k&$(ora&i dan *io$&i $ar' "r*'ka di*'"')kan agar diagno&i&
da$a" di"gakkan. ,indakan ini mr'$akan $i(i)an "rak)ir *i(a dari
24
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
27/34
&m'a 4ara $mrik&aan +ang "(a) di(ak'kan# diagno&i& )i&"o(ogi& =
$a"o(ogi& "idak da$a" di"gakkan.
Sm'a "indakan diagno&i& 'n"'k kankr $ar' diara)kan agar da$a"
di"n"'kan :
1.
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
28/34
ada(a) 7E!# +ai"' da(am ;ak"or k(ini& 5n+ri dada# di&$no# dan )mo$"o&i&#
'k'ran "'mor# a"a'$'n ana(i"ika( 57!/1-# S77# a(*'min# dan LDH.
*. Pmrik&aan *io(ogi mo(k'(r. Pmrik&aan *io(ogi mo(k'(r "(a)
&makin *rkm*ang# 4ara $a(ing &dr)ana da$a" mni(ai k&$r&i
**ra$a gn a"a' $rod'k gn +ang "rkai" dngan kankr
$ar'#&$r"i $ro"in $3# *4(-# dan (ain+a. Man;aa" '"ama dari
$mrik&aan *io(ogi mo(k'(r ada(a) mnn"'kan $rogno&i&
$n+aki".
.
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
29/34
S"ag,NM
, N M
Occult Carcinoma ,@ N0 M00 ,i& N0 M0
I ! ,1 N0 M0
I B ,- N0 M0
II ! ,1 N1 M0
II B ,- N0 M0
III ! ,3
,3
N-
N3
M0
M0
III B S*rang ,
,
N3
S*rang N
M0
M0
I? S*rang , S*rang N M1
%"rangan:
, : ,'mor Primr
,0 : ,idak ada *'k"i adan+a "'mor $rimr.
,@ : ,'mor $rimr &'(i" dini(ai# a"a' "'mor $rimr "r*'k"i dari
$nm'an &( "'mor gana& $ada &kr" *ronko$'(monr ""a$i "idak
"amm$a" &4ara radio(ogi& a"a' *ronko&ko$i.
,i& : %ar&inoma in &i"'
,1 : ,'mor dngan gari& "nga) "r*&ar "idak (*i) dari 3 4m#
dik(i(ingi o() aringan $ar' a"a' $('ra 2i&4ra( dan &4ara
*ronko&ko$ik in2a&i "idak (*i) $rok&ima( dari *ronk'& (o*'&
5*('m &am$ai k *ronk'& '"ama. ,'mor &'$r2i&ia( &*arang
'k'ran dngan kom$onn in2a&i; "r*a"a& $ada dinding *ronk'&
+ang m('a& k $rok&ima( *ronk'& '"ama.
,- : S"ia$ "'mor dngan 'k'ran a"a' $r('a&an &*agai *rik'":
• Gari& "nga) "r*&ar (*i) dari 3 4m
• Mngnai *ronk'& '"ama &a') - 4m a"a' (*i) di&"a(
• Br)'*'ngan dngan a"(k"a&i& a"a' $n'moni"i&
o*&"r'k"i; +ang m('a& k dara) )i(' ""a$i *('m
mngnai &('r') $ar'
,3 : ,'mor &*arang 'k'ran# dngan $r('a&an (ang&'ng $ada dinding
dada 5"rma&'k "'mor &'(k'& &'$rior# dia;ragma# $('ra
mdia&"in'm# a"a' "'mor da(am *ronk'& '"ama +ang )arakn+a
k'rang dari - 4m &*(a) di&"a( karina a"a' "mor +ang *r)'*'ngan
dngan a"(k"a&i& a"a' $n'moni"i& o*&"r'k"i; &('r') $ar'
27
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
30/34
, : ,'mor &*arang 'k'ran +ang mngnai mdia&"in'm a"a'
an"'ng# $m*'(') *&ar# "raka# &o;ag' kor$'& 2r"*ra# karina#
"'mor +ang di&r"ai dngan ;'&i $('ra gana& a"a' &a"(i" "'mor
nod'( i$&i(a"ra( $ada (o*'& +ang &ama dngan "'mor $rimr.
N : %(nar g"a) *ning rgiona( 5%GB
N@ : %(nar g"a) *ning "ak da$a" dini(ai
N0 : ,ak "r*'k"i k"r(i*a"an k(naar g"a) *ning
N1 : M"a&"a&i& $ada k(nar $ri*ronkia( dan=a"a' )i('& i$&i(a"ra(#
"rma&'k $r('a&an "'mor &4ara (ang&'ng
N- : M"a&"a&i& $ada k(nar g"a) *ning mdia&"in'm i$&i(a"ra(
dan=a"a' %GB &'*karina
N3 : M"a&"a&i& $ada )i('& a"a' mdia&"in'm kon"ra(a"ra( a"a' %GB
&ka(n'&=&'$rak(a2ik'(a i$&i(a"ra(= kon"ra(a"ra(
M : M"a&"a&i& 5anak &*ar a')
M@ : M"a&"a&i& "ak da$a" dini(ai
M0 : ,ak di"m'kan m"a&"a&i& a')
M1 : Di"m'kan m"a&"a&i& a')
6. ,am$i(an
,am$i(an $ndri"a kankr $ar' *rda&arkan k(')an &'*+k"i; dan
o*+k"i; +ang da$a" dini(ai o() dok"r. !da **ra$a &ka(a in"rna"iona(
'n"'k mni(ai "am$i(an ini# an"ara (ain *rda&arkan %arno;&k+ S4a( +ang
*an+ak di$akai di Indon&ia# ""a$i 'ga da$a" di$akai &ka(a "am$i(an
FHO. ,am$i(an ini(a) +ang &ring adi $nn"' da$a" "idakn+a
kmo"ra$i a"a' radio"ra$i k'ra"i; di*rikan.
%arno;&k+ FHO Ba"a&an
90/100 0 !k"i2i"a& norma(
0/0 1 !da k(')an# "a$i ma&i) ak"i;# da$a" mng'r'& &ndiri
0/60 - 7'k'$ ak"i;# nam'n kadang mmr('kan *an"'an
30/0 3 %'rang ak"i;# $r(' $raa"an
28
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
31/34
10/-0 ,idak da$a" mningga(kan "m$a" "id'r# $r(' diraa" di
RS
0/10 / ,idak &adar
Diagno&i& *anding kankr $ar':
• ,'mor mdia&"in'm
• ,'*r4'(o&i& $ar'
• Bronko$n'moni
• PPO%
• M"a&"a&i& "'mor di $ar'• ,'*rk'(oma 51#3
PENATALAKSANAAN
Pngo*a"an kankr $ar' ada(a) combined modality therapy 5m'("i/moda(i"i
"ra$i. %n+a"aan+a $ada &aa" $mi(i)an "ra$i# &ring *'kan )an+a di)ara$kan
$ada ni& )i&"o(ogi draa" dan "am$i(an $ndri"a &aa ""a$i 'ga kondi&i non/
mdi& &$r"i ;a&i(i"i +ang dimi(iki r'ma) &aki" dan konomi $ndri"a 'ga
mr'$akan ;ak"or +ang ama" mnn"'kan. Indika&i $m*da)an $ada kankr $ar'
ada(a) 'n"'k %P%BS% &"adi'm I dan II. Pm*da)an 'ga mr'$akan *agian dari
Kcombine modality therapy# mi&a(n+a kmo"ra$i noad'2an 'n"'k %PB%S%
&"adi'm III!. Indika&i (ain ada(a) *i(a ada kgaa"an +ang mmr('kan in"r2n&i
*da)# &$r"i kankr $ar' dngan &indroma 2na ka2a &'$riror *ra". Prin&i$
$m*da)an ada(a) &da$a" m'ngkin "'mor dir&k&i (ngka$ *rik'" aringan
%GB in"ra$'(monr# dngan (o*k"omi ma'$'n $n'monk"omi. Sgmn"k"omi
a"a' r&k&i *ai )an+a dikrakan ika ;aa( $ar' "idak 4'k'$ 'n"'k (o*k"omi.
,$i &a+a"an di$rik&a dngan $o"ong *k' 'n"'k mma&"ikan *a)a *a"a&
&a+a"an *ronk'& **a& "'mor. %GB mdia&"in'm diam*i( dngan di&k&i
&i&"ma"i &r"a di$rik&a &4ara $a"o(ogi ana"omi&.51
PROGNOSIS
29
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
32/34
!ngka kma"ian karna kanr $ar' "inggi. Di Ero$a# &'r2i2a( "a)'n &ki"ar
118. !ngka &'r2i2a( "a)'n +ang $a(ing "inggi +ang di(a$orkan "rda$a" di
!mrika Srika". !mrika Srika" mn4a"a" dari "a)'n -00/-010 *a)a angka
&'r2i2a( &(ama "a)'n dari kankr $ar' &ki"ar 16#8# +ang mr;(k&ikan
$rkm*angan +ang mm*aik a(a'$'n (am*a" +ai"' dari 1-# 8 di "a)'n 19.
Nam'n# "ingka" &'r2i2a( &&orang "rgan"'ng dari &"ag kankr $ar' +ang
didri"an+a. E&"ima&i &'r2i2a( "a)'n *rda&arkan &"ag $n+aki" ada(a) &*agai
*rik'":
• S"ag I! / 8
• S"ag IB / 8
• S"ag II! / 08
• S"ag IIB / 08
• S"ag III! / 10/38
• S"ag IIIB k'rang dari 8
• S"ag I? k'rang dari 8
PEN@EGAHAN
Pn(i"ian "n"ang rokok mnga"akan *a)a (*i) dari 63 ni& *a)an +ang
dikand'ng a&a$ rokok i"' *r&i;a" kar&inogn&i&. S4ara $idmio(ogik 'ga
"r(i)a" kai"an k'a" an"ara k*ia&aan mrokok dngan in&idn& kankr $ar'# maka
"idak da$a" di&angka( (agi mng)indarkan a&a$ rokok ada(a) k'n4i k*r)a&i(an
$n4ga)an +ang da$a" di(ak'kan. %"rkai"an rokok dngan ka&'& kankr $ar'
di$rk'a" dngan da"a *a)a ri&iko &orang $rm$'an $rokok $a&i; akan
"rkna kankr $ar' (*i) "inggi dari$ada mrka +ang "idak "r$aan k$ada a&a$
rokok. Dngan da&ar $nm'an di a"a& ada(a) aar *a)a $n4ga)an '"ama
kankr $ar' *r'$a '$a+a mm*ran"a& k*ia&aan mrokok. Mng)n"ikan
&orang $rokok ak"i; ada(a) &ka(ig'& mn+(ama"kan (*i) dari &orang $rokok
$a&i;. Pn4ga)an Pdoman Diagno&i& Q Pna"a(ak&anaan !&ma Di Indon&ia 3
)ar'& di'&a)akan &*agai '&a)a $rang "r)ada$ rokok dan di(ak'kan "r'&
30
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
33/34
mnr'&. Program $n4ga)an &)ar'&n+a diik'"i dngan "indakan n+a"a an"i/
rokok +ang m(i*a"kan "naga mdi& dan ma)a&i&a % dan non/%.53
31
8/17/2019 Laporan Kasus Tumor Paru
34/34
D!,!R PUS,!%!
1. Fin&"on F. Non/Sma(( 7(( L'ng 7an4r. Md&4a$ -01 '$da"d: 16