Laporan Tetap Biodiesel

8/16/2019 Laporan Tetap Biodiesel

1/31

LAPORAN PRAKTIKUM

TEKNOLOGI BIOMASSA

PEMBUATAN BIODIESEL DARI MINYAK JELANTAH

KELOMPOK I

Derryl Tri Jaya 061340411682

Dody Saa!"ra 061340411683

D#i P!"ri A 061340411684$erali%a &ida'"i 061340411686

$ir(a')ya* 06134041168+

,ila'- Ri'di"ya 061340411688

,i"a M!)"i.a 06134041168/

Kela) 6E,D

Do)e' Pe(i(i'- A*(ad i.ri ST MT

PRO,RAM STUDI TEKNIK ENER,I

JURUSAN TEKNIK KIMIA

POLITEKNIK NE,ERI SRI&IJA5A

PALEMAN,

2016

1


2/31

PEMUATAN IODIESEL DARI MIN5AK JELANTA7

I T!!a' Per9oaa'

a Daa" (e(!a" iodie)el dari (i'ya. ela'"a*

Daa" (e'-a'ali)a .!ali"a) rod!. :iodie)el; ya'- di*a)il.a' dari

(i'ya. ela'"a*

9 Daa" (e(eda.a' ro)e) e)"eri


3/31

•

a*a' ya'- di-!'a.a'

• Mi'ya. ela'"a*

• Me"*a'ol

• NaO7

• I'di.a"or

• A!ade)"

•

III Da)ar Teori

• iodie)el (er!a.a' )!a"! 'a(a dari al.yl e)"er a"a! ra'"ai a'a'-

a)a( le(a. ya'- era)al dari (i'ya. 'aa"i (a!!' le(a. *e#a' iodie)el daa"

di-!'a.a' )ea-ai a*a' a.ar ada (e)i' ya'- (e'--!'a.a' die)el )ea-ai a*a'

a.ar'ya "a'a (e(erl!.a' (odiO >O2 SO2;

• Me'-*ila'-.a' a)a *i"a(


4/31

• Si73; di-!'a.a' )ea-ai .a"ali) :%a" ya'- di-!'a.a'!'"!. (e(er9ea" rea.)i; (er!a.a' .a"ali) a)a .are'a (e'-a'd!'-

al.ali'i"y 30B

• P*o)ori9 a9id :73PO4; di-!'a.a' )ea-ai %a" ya'- a.a' (e'-!ra'-i .adar

)a!' dala( iodie)el (e'-i.a" -e"a*=-e"a* :-!(; dala( iodie)el er)i(e(i)a*.a'


5/31

(e"oda e'i'-.a"a' air .o'?er)i )e(!r'a a)a(=a)a( le(a. .e e)"er (e"il 'ya daa"

di"!'"a).a' dala( #a."! 1 )a(ai eeraa a(

• Rea.)i e)"eriOO7 F >73O7 R>OO>73

F 72O

• :Rea.)i e)"eri


6/31

•

• O

• R 1 > O >72 7O>72

•

• O O

• R 2 > O >7 F 3>73O7 7O>7 F 3

R> O >73

•

• O

• R 3 > O >72 7O>72

• Tri-li)erida (e"a'ol -li)erol

iodie)el

•

•

•

• $a."or !"a(a ya'- (e(e'-ar!*i re'de(e' e)"er ya'- di*a)il.a' ada

rea.)i "ra')e)"eri


7/31

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

• Ta*a Tra')e)"eri )ela(a 1 a(

Pe'di'-i'a' da' e(i)a*a' air de'-a'9oro'- e(i)a*

Lai)a' a"a) adala* (e"il

e)"er :iodie)el;

NaO7 : 0B era" )a(el; F

(e"a'ol:1=3B era" )a(el;

Lai)a' a#a*

-il)erol

Pe'di'-i'a' da' e(i)a*a'

-li)erol de'-a' 9oro'- i)a*

Pe'-ad!.a' da' e(a'a)a' ada )!*! 60>

)ela(a 1 a(

iodie)el *a)il dari

e)"eri


8/31

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

• Pro)e) Pe'9!9ia'

• iodie)el ya'- dierole* (a)i* (e'-a'd!'- re)id! a'"ara lai' )i)a

.a"ali) )oa )"o9. :)a!' )i)a; (e"a'ol ya'- "ida. erea.)i da' )i)a -li)erol ya'- "ida.

"eri)a* )e"ela* e(i)a*a' a#al de'-a' 9oro'- e(i)a*

• Me"ode e'9!9ia'

• &a"er #a)*i'-

•

S"ir #a)*i'-

• Pe'9!9ia' iodie)el (e'--!'a.a' air di)er"ai e'-ad!.a'

• Me'9a(!r.a' air de'-a' iodie)el )e*i'--a i(!ri"ie) "erlea) dari

iodie)el da' lar!" dala( air

• !le #a)*i'-

• Pe'9!9ia' iodie)el (e'--!'a.a' -ele(!'- !dara ya'- di*a)il.a'

ole* o(a aera"or ,ele(!'- !dara "i(!l (elal!i air (e'!! iodie)el

Lar!"a' )odi!( (e"o.)ida :>73O'a;

Lai)a' a"a) (e"il

e)"er :iodie)el;


9/31

dilai)a' a"a) (e(a#a !la air di)e.i"ar'ya ya'- er

di)e.i"ar -ele(!'-

•

• Dry #a)*i'- H (e'--!'a.a' ad)ore'

• Tida. (e(!"!*.a' air (elai'.a' (e'--!'a.a' ad)orer !'"!.

(e'yera i(!ri"ie) dala( iodie)el Ad)orer ya'- ia)a di-!'a.a' a'"ara lai'

(a-'e)i!( )ili.a" %eoli" da' re)i'

•

• Pe'9!9ia' iodie)el dila.!.a' de'-a' e'a(a*a' air *a'-a" 60>

de'-a' ?ol!(e ya'- )a(a de'-a' era" iodie)el ya'- di*a)il.a' .e(!dia' diad!.

dia"a) *o" la"e ada .e9ea"a' 300r( Se"ela* i"! dila.!.a' e(i)a*a' air de'-a'

ioe"a'ol Pro)e) e'9!9ia' dila.!.a' er!la'- .ali :3=4 .ali; *i'--a air e'9!9ia'

er#ar'a e'i'- Ke(!dia' iodie)el .e(ali dia'a).a' ada )!*! 10> )ela(a 2

a( !'"!. (e'-*ila'-.a' air ya'- (a)i* "erera'-.a dala( iodie)el )e"ela* i"!

iodie)el ya'- di*a)il.a' di"i(a'-

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

I@ La'-.a* Kera

A Te) $$A :a)a( le(a. ea);


10/31

• Aaila a)a( le(a. ea) C B ro)e) e)"eri da' diad!. de'-a' .e9ea"a' 300 r(

4 Me(a)!..a' 9a(!ra' (e"a'ol da' a)a( )!l


11/31

+ Me(i)a*.a' 9a(!ra' e)"er da' air

8 Me'dia(.a''ya )ela(a 1 a(

•

• Pro)e) Tra'e)"eri


12/31

3 Me'-*i"!'- ?ol!(e i.'o(e"er

4 Me'i(a'- i.'o(e"er F iodie)el

Me'-*i"!'- era" iodie)el

6 Me'-*i"!'- de')i"a) iodie)el

•

• Pe'-!ia' ?i).o)i"a)

1 Di"e'"!.a' (a))a e'i) ola da' (a))a e'i) iodie)el

2 Di(a)!.a' iodie)el .e dala( "a!'- ?i).o(e"er

3 Di(a)!.a' ola .e dala( "a!'- ya'- "ela* eri)i iodie)el da' dia-a

a'-a' )a(ai ada -ele(!'- !dara Pada )aa" ola )a(ai "a'da ali'-

a"a) stopwatch di*id!.a' da' di(a"i.a' ada )aa" ola )a(ai "a'da

a-ia' a#a*

4 Di9a"a" #a."! ya'- di-!'a.a' yai"! -era.a' ola dari "a'da a-ia' a"a)

)a(ai "a'da a-ia' a#a*

Diali. "a!'- "er)e!" da' (e'-!la'-i e'-i.!ra' *i'--a di9aai *ar-a

?i).o)i"a) ya'- "ea"

6 Di*i"!'- ?i).o)i"a) de'-a' r!(!) H K :1 2 ;"

•

• Pe'-!ia' .adar a)a( iodie)el

1 Me(ie" 10 -r )a(el .edala( erle'(eyer

2 Me'a(a*.a' 0 (l (e"a'ol da' 3 "e"e) i'di.a"or

3 Me'"i"ra)i lar!"a' "er)e!" de'-a' NaO7 01 N

4 Me'9a"a" ?ol!(e "i"ra'

Me'-*i"!'- .adar a)a( iodie)el

•

• Pe'-!ia' "i"i. 'yala iodie)el

1 Dii)i ea'a lo-a( de'-a' iodie)el ya'- a.a' di.e"a*!i "i"i. 'yala'ya

)a(ai de'-a' "a'da a"a) da' dia)a'- "er(o(e"er dia"a) 9a#a' )a(ai

(e'ye'"!* )a(el

2 Dia)a'- )ela'- -a) e(a.ar

3 Di*id!.a' e(a'a) da' e(a'a)a' dia"!r a-ar .e'ai.a' )!*! e(a'a)a'

.ira=.ira 0 >(e'i"


13/31

4 Dia'a).a' )a(el )a(ai "era.ar aaila dide.a" de'-a' ai

Di9a"a" "e(era"!r ada )aa" )a(el "era.ar Te(era"!r "er)e!"

(e'!'!.a' "i"i. 'yala dari iodie)el "er)e!"

•

@ Da"a Pe'-a(a"a'

• Pe(!a"a' iodie)el

• Ko(o'e' •

•

@

• Mi'ya.

ela'"a*

(!la=(!la

•

1

•

1

• Mi'ya.

ela'"a*

)a(el 1

•

4

•

• Mi'ya.

ela'"a*

)a(el 2

•

4

•

• Mi'ya.

ela'"a*

)a(el 3

•

4

•

• Si)a

(i'ya.

ela'"a*

•

1

•

2

• Me"a'ol

)a(el 1

:11B;

•

•

• Me"a'ol

)a(el 2

:13B;

•

•

• Me"a'ol

)a(el 3

:1B;

•

6

•

•

KO7 • •


14/31

/

• Me"a'ol •

6

•

•

• Ko(o'e' •

•

@

• ,li)erol

dari

)a(el 1

•

1

•

1

• iodie)el

dari

)a(el 1

•

2

•

4

• Pe'-o"or

dari

)a(el 1

•

8

•

• ,li)erol

dari

)a(el 2

•

1

•

/

• iodie)el

dari

)a(el 2

•

3

•

4

• Pe'-o"or

dari

)a(el 2

•

0

•

• ,li)erol

dari

)a(el 3

•

1

•

+

• iodie)el

dari

)a(el 3

•

3

•

4

• Pe'-o"or

dari

)a(el 3

•

1

•


15/31

•

•

• Ui .adar $$A

• Ko(o'e' • •

@

• Sa(el (i'ya.

• •

• NaO7 ya'- di-!'a.a' ada

e(!a"a' lar!"a' "i"ra'

• •

• NaO7 ya'- "era.ai

• •

1

•

• Pada ro)e) e(i)a*a'

• K

o

(

o

'e

'

• era" :-r;

• I'

!"

•

O

• Sa(el 1

• >a

(

•

2

•

=


16/31

!

ra

'

0

6

• ,l

i)e

rol

• =

•

1

• i

od

ie)

el

• =

•

2

• Pe

'-

o"

or

• =

•

/

• 7i

la

'-

:lo

));

• =

•

6

• Sa(el 2

• >a

(

!

ra

'

•

0

6

/

4

•

=

• ,l

i)e

rol

• =

•

1

• i

od

ie)

el

• =

•

3

• Pe

'-

• = •

0


17/31

o"

or

• 7i

la

'-

:lo

));

• =

•

0

• Sa(el 3

• >a

(

!

ra

'

•

1

6

+

•

=

• ,l

i)e

rol

• =

•

1

• i

od

ie)el

• =

•

3

• Pe

'-

o"

or

• =

•

1

• 7i

la

'-

:lo

));

• =

•

0

• To

"al

.e

)el

!r

• 1

4

8

•

1


18/31

!*

a'+

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

• Da"a A'ali)a

•

• Ko(o'e

'

•

K

• Pe'e'"!a' De')i"a)

•

• era"

-ela)

.i(ia

.o)o'-

•

3

•

• era"

-ela)

.i(ia F

)a(el

•

4

•

• @ol!(e

)a(el

•

1

• Pe'e'"!a' @i).o)i"a)

•

• &a."!

"e(!*

•

1


19/31

• Pe'e'"!a' $la)* Poi'"

•

• Per9oaa

' er"a(a

•

8

•

• Per9oaa

' .ed!a

•

+

• Pe'e'"!a' 7

• • 7•

+

•

•


20/31

@I Per*i"!'-a'

A Pe'-!ia' $$A

• Ma))a )a(el (i'ya. 06 -

• Ko')e'"ar)i lar!"a' NaO7 01 (e.(l

• @ol!(e NaO7 ya'- "era.ai 13 (l

• FFA=

25,6 g

mol .V .N

m

• FFA=

25,6 g

mol.13,5ml .0,1

mek

ml

5,06 g

=6,83

•

Pe(!a"a' iodie)el

• Pe'e'"!a' (e"a'ol ya'- di)ia.a' : )a(el 1;

• Ma))a )a(el (i'ya. 4/36 -

• @ol!(e )a(el (i'ya. 00 (l

• B Ko')e'"ra)i (e"a'ol 11 B

• Ma))a (e"a'ol H konsentrasi x massa sampel

• H 11 B 4/36 -

• H 02 -

•

• Pe'e'"!a' (e"a'ol ya'- di)ia.a' :)a(el 2;

• Ma))a )a(el (i'ya. 431/ -

• @ol!(e )a(el (i'ya. 00 (l


• Ma))a (e"a'ol H B .o')e'"ra)i (a))a )a(el

• H 13 B 431/ -

• H 64 -

•

• Pe'e'"!a' (e"a'ol ya'- di)ia.a' :)a(el 3;


21/31

• Ma))a )a(el (i'ya. 43// -

• @ol!(e )a(el (i'ya. 00 (l



• H 1 B 43// -

• H 640 -

•

• Pe'e'"!a' KO7 ya'- di-!'a.a'

• Ma))a )a(el (i'ya. 4336 -

• B Ko')e'"ra)i KO7 2


• H 2 B 4336 -

• H /18+2 -

•

• Pe'e'"!a' (e"a'ol ya'- di-!'a.a' !'"!. .a"ali) :(e"o.)ida;

•Ma))a KO7 /18+2 -

• M KO7 6 -(ol

• M Me"a'ol 32 -(ol

• Ma))a Me"a'ol di!"!*.a'

• KO7 F >73O7 >73OK F 72O

• Mol KO7 H -rM

• H

9,1872g

56 gmol

• H 01641 (ol

•

• Mol KO7 H (ol >73O7

• 01641 (ol H (a))a >73O7 M (e"a'ol

• Ma))a >73O7 H 01641 (ol 32 -(ol


22/31

• H 212 -

• Ma))a >73O7 dilei*.a' (e'adi 6 -

•

•

> A'ali)a

• Pe'e'"!a' De')i"a)

• Ma))a -ela) .i(ia .o)o'- 332/ -

• Ma))a -ela) .i(ia F i)i 4184 -

• @ol!(e iodie)el 10 (l

• ρ=m

v

• ρ=

8,55 g

10ml

• ρ=0,855 g /ml

•

•

Pe'e'"!a' @i).o)i"a)• &a."! "e(!* ola 1/10 de"i.

• Ma))a e'i) ola 802 -(l

• Ma))a e'i) iodie)el 08 -(l

• Koe


23/31


24/31

@II A'ali)a Da"a

• Pada er9oaa' ya'- dila.!.a' yai"! e(!a"a' iodie)el dari (i'ya.

ela'"a* De'-a' "!!a' daa" (e(!a" iodie)el dari (i'ya. ela'"a* da' daa"

(e'-a'ali)a .!ali"a) rod!. :iodie)el; ya'- di*a)il.a' dari (i'ya. ela'"a*

Pe(!a"a' iodie)el dila.!.a' (elal!i rea.)i "ra')e)"eriOO>73 F ,li)erol

•

• a*a' a.! !"a(a !'"!. e(!a"a' iodie)el a'"ara lai' (i'ya.

ela'"a* :(i'ya. 'aa"i; )eda'-.a' )ea-ai a*a' a.! e'!'a'- yai"! al.o*ol Pada

e(!a"a' iodie)el di!"!*.a' .a"ali) !'"!. ro)e) e)"eri


25/31

Ele."oli)i) adala* eri)"i#a "eradi'ya er!a*a' .i(ia .are'a (e'-alir'ya ar!) li)"ri.

(elal!i lar!"a' ele."roli" &a."! ya'- di-!'a.a' !'"!. ro)e) ele."roli)i) i'i adala* 1

(e'i" )e(a.i' la(a #a."! ele."roli)i) (a.a )e(a.i' a'ya. iodie)el ya'- "eri)a*

dari e'-o"or

• Sela'!"'ya dila.!.a' e(i)a*a' erda)ar.a' 9oro'- i)a* di(a'a

a.a' "ere'"!. 3 lai)a' yai"! -li)erol (e"il e)"er da' e'-o"or a"a! )i)a )a!' Pada

er9oaa' i'i (e'--!'a.a' 3 )a(el ya'- ereda de'-a' ?aria)i (e"*a'ol Sa(el

?aria)i 1B (e"*a'ol ya'- ali'- a'ya. (e'-*a)il.a' iodie)el yai"! 3+6/2 -r a"a!

43 (L *al i'i di.are'a.a' ra)io era'di'-a' (e"*a'ol de'-a' (i'ya. ela'"a* lei*

e)ar dia'di'-.a' de'-a' .ed!a )a(el lai' )e*i'--a .o'?er)i e)"er ya'- di*a)il.a'

a.a' lei* a'ya.

• Sela'!"'ya dila.!.a' ro)e) e'-!ia' .!ali"a) dari rod!. iodie)el

ya'- di*a)il.a' Para(e"er ya'- di!i ada 4yai"! 7 de')i"a) ?i).o)i"a) da'


26/31

•

@III Ke)i(!la'

• Dari er9oaa' ya'- "ela* dila.!.a' daa" d)i(!l.a' a*#a

• Per9oaa' i'i er*a)il )e)!ai de'-a' "!!a' er9oaa' yai"! (e(!a" iodie)el

dari (i'ya. ela'"a* (e'-a'ali)a .!ali"a) rod!. :iodie)el; ya'- di*a)il.a'

dari (i'ya. ela'"a*

•

• iodie)el adala* )e'ya#a (o'oal.yl e)"er ya'- dirod!.)i (elal!i rea.)i

"ra')e)"eri


27/31

•

•

•

• DA$TAR PUSTAKA

•

•

• A'--i5!di2013 Laporan Praktikum Biodiesel o'li'e

:*""9*e(e'-2301lo-)o"9oid dia.)e) 1 Aril 2016;

•

• E-e'200/ Pembuatan Biodiesel dari Minyak Goreng Bekas, o'li'e

:*""e-e'1//1


28/31

•

•

•

•

•

• ,AMAR ALAT

•

• >oro'- ola .are" 7ea"er

•


29/31

•

• a"a'- Pe'-ad!. !re" ,ela) Ki(ia


30/31

•

• @i).o(e"er Ka9a Arloi Erle'(eyer


31/31

•

• La! U.!r Pie" Te"e) Pie" U.!r

•

•

• Sa"!la Nera9a A'ali"i.

Documents

Laporan Tetap Biodiesel