Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
2018 ld¾h idOk jd¾;dj nray;jpwd; mwpf;if Performance Report
ckudOH wud;HdxYh Clf mikr;R
Ministry of Mass Media
mgqk
wdh;kh
msgq wxl
01' ckudOH wud;HdxYh
1
02' rcfha m%jD;a;s fomd¾;fïka;=j
16
03' Y%S ,xld .=jka úÿ,s ixia:dj
19
04' Y%S ,xld rEmjdyskS ixia:dj
27
05' iS$i iajdëk rEmjdyskS udOH cd,h
30
06' iS$i tlai;a m%jD;a;s m;% iud.u
35
07' Y%S ,xld mqj;am;a uKav,h
40
08' ie,isfka rEmjdyskS wdh;kh
46
1
ckudOH wud;HdxYh
ye`oskaùu
ck;djg f;dr;=re ±k.ekSfï whs;sh iy;sl lr udOH ksoyi mj;ajd f.k hdug wjeis mßirh
l%shd;aul fkdjkafka kï m%cd;ka;%jdoh flfrys ck;dj ;enQ úYajdih ì`o jeàu fkdje<elaúh
yelsh' fï fya;=fjka udOHfõoSka yd udOH wdh;k wdrlaId jk mßÈ kshdukh lrñka hym;a udOH
ixialD;shla Wodlr,Sfï wruqK fmr±ßj 2018 jif¾ uqo,a yd ckudOH wud;HdxYh iu`. wkqnoaOj
wdh;k 09 la l%shd;aul úh' 2017 cQks ui 09 oske;s wxl 2022$34 orK w;s úfYaI .eiÜ m;%h u`.ska
ckudOH wxYh uqo,a wud;HxYh fj; wkqnoaO lrk ,oS'
oelau
—fyd`Èka oekqïj;a jQ nyqu;sl iy il%Sh iudchla
fufyjr
—ckys;ldójQ;a" ixj¾Ok kuHjQ;a" ksoyia iy j.lSï iys; YS% ,dxflah ckudOH l,djla ia:dms;
lsÍu i|yd m%;sm;a;s yd Wmdh ud¾. ieliSu" myiqlï ie,iSu" l%shd;aul lsÍu" wëlaIKh yd
miqúmru˜
wruqKq
hym;a ckudOH ixialD;shla we;s lsÍu i|yd wjYH mßirh ilia lsÍu'
uyck;djg f;dr;=re i|yd m%fõYùfï wjia:djka mq¿,a lsÍu'
udOH lafIa;%h kùk ;dlaIKh iu`. hdj;ald,Sk lsÍug wjYH myiqlï iemhSu'
udOH jD;a;Slhkaf.a jD;a;Sh ;;a;ajh by< kexùu i|yd wjYH wkqn,h iemhSu'
cd;sl ixj¾Ok m%h;akh i|yd udOH odhl;ajh yd iyNd.S;ajh by< kexùu'
cd;Hka;r jYfhka rfÜ m%;srEmh by< kexùu i|yd odhl;ajh ,nd§u'
wud;HdxY wruqKq <Õdlr .ekSug wjYH udkj iïm;a ixj¾Okh'
wud;HdxYhg wkqnoaO wdh;kj, iïm;a M,odhS f,i Wmfhdackh'
wod< md¾Yj iïnkaëlrKh ;=<ska iuia: ixj¾Ok l%shdj,sh Yla;su;a lsÍu'
ld¾hhka yd l¾;jHhka
ckudOH úIhhkag iy wkq.; fomd¾;fïka;=" jHjia:dms; wdh;k yd rdcH ixia:djkays
úIhhkag wod< m%;sm;a;s jevigyka yd jHdmD;s iïmdokh lsÍu" miq úmrï lsÍu" we.hSu"
wëlaIKh yd wfkl=;a ish¿ úIhhkag wod< lghq;=
uyck;djg m%Yia; uÜgfï fiajd bgq lsÍu i`oyd .re md¾,sfïka;= uka;%Sjreka iún,
.ekaùu'
ck;d wdl,am hym;a udkhka lrd flakaø.; lrñka wd¾Ól" iudÔh" ixialD;sl yd
foaYmd,kuh lafIA;%hkays m%.uk ldrlhla f,i ckudOHfhys odhl;ajh ,nd§u i`oyd
wjYH l%fudamdhka iïmdokh lsÍu'
2
ck;dj ;=< ±kqu" wdl,am iy ri{;djhka we;s lr,Su Wfoid jQ jevigyka l%shd;aul
lsÍu'
ck;djf.a ksjerÈ f;dr;=re ±k.ekSfï whs;sh ;yjqre lsÍug wjYH l%shdud¾. .ekSu'
Wiia udOH iodpdrhla we;s lsÍu i`oyd wjYH jevigyka l%shd;aul lsÍu'
rdcH ks, ksfõok yd m%jD;a;s ksl=;a lsÍug wjYH mshjr .ekSu'
Y%S ,xldj ms<sn`o wod< f;dr;=re foaYSh yd úfoaYSh ckudOH wdh;kj,g ksl=;a lsÍu'
úfoaYhkays msysá Y%S ,xld ¥; uKav,j,g wjYH f;dr;=re yd m%pdrl fiajd iemhSu'
m%ldYkj,g wod< cd;Hka;r .súiqï yd iïuq;Ska ls%hd;aul lsÍu'
fomd¾;fïka;= m%ldYk yer rcfha m%ldYk wf,úh" .nvd lsÍu iy ksl=;a lsÍfï lghq;=
m%jD;a;s" Ñ;%mg yd jd¾;duh jevigyka ksIamdokh yd m%o¾Ykh lsÍu msKsi WÑ; l%shdud¾.
.ekSu'
jdKsc rEmjdysks yd .=jka úÿ,s m%pdr iy úfoaY úldYhka we;=¿ m%pdrl lghq;=
2018'01'01 isg 2018'12'31 olajd ckudOH wud;HxYh hgf;a isÿlrk ,o ixj¾Ok jHdmD;Skays
m%.;sh
01' 2016 wxl 12 orK f;dr;=re ±k.ekSfï whs;sjdislï ms<sn`o mk;
Y%S ,xld md¾,sfïka;=j úiska iïu; lrkq ,enq yd 2016 wf.daia;= ui 04 jk osk isg n,d;aul jQ
f;dr;=re ±k.ekSfï whs;sh ms<sn`o mk; l%shd;aul lr th iudc.; lsÍfï j.lSu orKq ,nkafka
uqo,a yd ckudOH wud;HdxYhhs' 2017 fmnrjdß ui 03 jk osk fuu mk; l%shd;aul ùu wdrïN jk
w;r rcfha ks, f;dr;=re ck;djg oek.ekSfï whs;sh ;yjqre lsÍfuka rfÜ m%cd;ka;%jdoh iy
hymd,k uQ,O¾uhka fyd|ska l%shdjg kexùu;a tu`.ska ¥IKfhka f;dr jvd;a hym;a j.lSï iys;
rdcH fiajdjla ia:dms; lsßu;a f;dr;=re oek.ekSfï whs;sjdislu ms<sn`o mkf;ys uQ,sl mrud¾:h
ùh' fuu mk; iudc.; lsÍu Wfoid 2018 jir ;=< ckudOH wud;HxYfha f;dr;=re oek.ekSfï
whs;sjdislu ms<sn`o tallh úiska isÿ lrk ,o ld¾hNdrh my; olajd we;'
1'1 ckudOH wud;HxYfha f;dr;=re ±k.ekSfï úfYaI tallh Yla;su;a lsÍu'
fï jk úg wud;HxYfha f;dr;=re ±k.ekSfï úfYaI tallh ia:dmkh lr ;k;=re
wkqu; lsÍu iy wjYH ld¾hd,Sh WmlrK ,nd§u isÿ lr we;'
1'2 f;dr;=re ±k.ekSfï iïm;a uOHia:dkh (RTI Resource Center) f.dvke.Su'
fuu iïm;a uOHia:dkh msysgqùug wod< ixl,am m;%sldj ms<sfh, lsÍu wdrïN lr we;'
ta i`oyd WmfoaYl;ajh ,nd§u i`oyd uQ,Huh odhl;ajh USAID wdh;kh ,ndfoa'
ta wkqj 2019 jir ;=, fuu iïm;a uOHia:dkh f.dvke.Su wdrïN lsÍug ie,iqï lr
we;'
1'3 m%.dó f;dr;=re fy,sorõ lsÍu iïnkaOfhka rcfha fmdÿ wêldÍka ±kqj;a lsÍu'
fuhg wod,j uQ,sl (PILOT) jHdmD;sh fldaÜfÜ uy k.r iNdj" iajfoaYSh lghq;=
wud;HxYh iy jD;a;Sh mqyqKq wud;HxYh iyNd.S;ajfhka wdrïN lr we;s w;r ta u`.ska
3
tla tla wdh;khka fj; m%udKj;a mqyqKqjla iy fjí wvú hdj;ald,Sk lsÍu i`oyd
wjYH ;dlaIKsl yd uQ,H wdOdr ,nd§u isÿ flf¾' fï i`oyd uQ,Huh odhl;ajh UNDP
wdh;kh ,nd foa'
thg wu;rj ckudOH wud;HxYfha ish¨ f;dr;=re uyck;djg m%o¾Ykh lsÍfï
wruqKska äðg,a ;srhla wud;HxY mßYfha iú lr we;'
1'4 f;dr;=re mk; iïnkaOfhka mqyqKqlrejka ks¾udKh lsÍu'
2017 j¾Ifha l%shdldÍ ie,eiaug wkqj mqyqKqlrejka ks¾udKh lsÍfï iy mqyqKq lsÍfï
jevuq¿ 04 la mj;ajk ,o w;r Tjqka fï jk úg fï mk; iïnkaOfhka meje;afjk
mqyqKq jevigyka i`oyd iïm;a odhl;ajh ,nd foa'
ish¨ Èia;s%la f,alï ld¾hd," m<d;a iNd" wud;HxYh yd Y%S ,xld fmd,siSh wdjrKh jk
mßÈ fuu ks,OdÍka mqyqKq lrk ,o w;r fuu jif¾§ tu ks,OdÍka i`oyd nqoaê l,ïNk
jevigykla mj;ajk ,§'
1'5 f;dr;=re ks,OdÍka i`oyd mqyqKq jevigyka meje;aùu'
2016 yd 2017 hk j¾Ihkays§ ish¨ rcfha ks,OdÍka wdjrKh jk mßÈ mqyqKq jevigyka
meje;ajQ neúka fuu j¾Ifha§ ta i`oyd m%uqL;djh ,nd fkdÿks'
flfia jqjo wdh;k u`.ska mqyqKq jevigyka i`oyd isÿ lrk b,a,Sï m%ldrj jevuq¿
ixúOdkh lr meje;su iy wjYH wjia:dj,§ iïm;aodhl;ajh iy iïm;a ,nd§u
isÿlrkq ,efí'
1'6 f;dr;=re ±k.ekSfï w;afmd;" mqyqKq fudähq,h iy mqyqKq lsÍfï l%ufõo hk fmd;a kej;
uqøKh lsÍu'
f;dr;=re ±k .ekSfï mk;ska msgm;a 6000 la yd w;a fmd;a msgm;a 1000 kej; uqøKh
lrk ,o w;r f;dr;=re ±k.ekSfï w;afmdf;ys oñ< mßj¾;kh o m%ldYhg m;alrk
,§'
1'7 .%du ks,OdÍka" flaIa;% ks,OdÍka iy m%cd uQ, kdhlhska i`oyd fuu mk; iïnkaOfhka
±kqj;a lsÍfï jevigyka m%dfoaYSh f,alï ld¾hd, uÜgñka meje;aùu'
fuu jevuq¿ .ïmy osia;%slalfhka wdrïN lrk ,o w;r fï jk úg wfkl=;a
Èia;%slalhkayso wdrïN lr we;'
1'8 f;dr;=re ks,OdÍka i`oyd w;a±lSï yqjudre jevigyka meje;aùu'
ol=K" W;=r" niakdysr yd uOHu m<d;ays f;dr;=re ks,OdÍka i`oyd w;a±lSï yqjudre
jevigyka 2017 j¾Ifha§ mj;ajk ,o w;r inr.uqj" kef.kysr iy W;=re ueo m<d;
i`oyd jevigyka 2018 jir ;=, mj;ajk ,§'
4
1'9 mdi,a úIh Odrdj i`oyd f;dr;=re ±k .ekSfï whs;sh úIhla f,i we;=,;a lsÍu
iïnkaOfhka wOHdmk wud;HxYh" cd;sl wOHdmk wdh;kh iy cd;sl wOHdmk fldñIka
iNdj yd tlaj idlÉcd mj;ajk ,o w;r 2020 j¾Ifha isÿ lrk ks¾foaY ixfYdaOkfha§
f;dr;=re mk; úIhla f,i we;=<;a lsÍug tl`. úh'
ta wkqj 9" 10" 11 iy Wiia fm< fY%aŒkays úIhka wdjrKh jk mßÈ mqrjeis wOHdmkh"
ckudOH wOHhkh iy foaYmd,k úIh f;dr;=re mk;g we;=<;a lsÍu'
thg wod,j mqyqKq ks,OdÍka mqyqKq lsÍu wdrïN lrk ,o w;r fï jk úg foaYmd,k
úIh Odrdjka hgf;a mqyqKq lsÍï wjika lr we;'
1'10 úYaj úoHd, wOHdmk yd ;dlaIKsl wOHdmk úIh Odrdj i`oyd f;dr;=re ±k.ekSfï
whs;sh we;=<;a lsÍu'
fï iïnkaOfhka uQ,sl idlÉcd jg lSmhla meje;ajQ w;r wjYH bÈß lghq;= ;jÿrg;a
idlÉcd ;rñka mj;S'
ish,q úYaj úoHd, Wml=,m;sjreka i`oyd ±kqj;a lsÍfï jevigykla iy úYaj úoHd,
m%;smdok fldñifï ks,OdÍka i`oyd mk; iïnkaOfhka jevuq¿jla óg iu.dój
mj;ajk ,§'
1'11 f;dr;=re whs;sh i`oyd ud¾..; wOHhk iy;sl m;% mdGud,djla rcfha ks,OdÍka i`oyd
y`ÿkajd§u'
UNDP yd SLIDA wdh;k yd taldnoaOj y`ÿkajd ÿka fuu jevigyk yryd rdcH
fiajhg we;=,ajk wdOqksl ks,OdÍka i`oyd f;dr;=re ±k.ekSfï whs;sh iïnkaOfhka
wOHhkh lsÍfï wjia:dj ysñ fõ'
1'12 f;dr;=re mk; iïnkaOfhka jd¾;d jevigyka yd flá Ñ;%mg ks¾udKh rcfha m%jD;a;s
fomd¾;fïka;=fõ Ñ;%mg wxYh" wka;¾ cd;sl udOH Wmfhda.S;d wdh;kh úiska fuu jir
;=< ks¾udK 10 la isÿ lrk ,§'
1'13 mqj;am;a i`.rdj t,s ±laùu'
2018 wfma%,a ui isg ˜mj;˜ kñka ks, mqj;am;la y``ÿkajd ÿka w;r th udislj ÈkñK
yd ;sklrka mqj;am;a iu`. m%ldYhg m;a fõ.
fuhg wu;rj l=vd w;afmd;a w;am;%sld oaù NdId udOHfhka ks¾udKh lr mqrjeishka
w;r fnod yeÍu isÿ lrñka mj;S' ta i`oyd w;am;%sld 323"000 la iy w;afmd;a 250"000 la
uqøKh lrk ,§'
1'14 f;dr;=re ±k.ekSfï cd;Hka;r Èkh ieuÍu'
f;dr;=re ±k.ekSfï cd;Hka;r Èkh ieuÍug iu.dó f,i 2018 iema;eïn¾ 20 isg
iema;eïn¾ 28 olajd f;dr;=re i;shla m%ldYhg m;a lsÍu'
5
tu i;sh ;=< f;dr;=re ks,OdÍka iy uyck;dj ±kqj;a lsÍu i`oyd jevigyka
meje;aùu'
ta i`oyd foaYSh iïm;aodhlhska iïnkaO lr .ekSu'
2018 iema;eïn¾ 28 Èk cd;Hka;r f;dr;=re oek.ekSfï Èkh ieuÍug iu.dó f,i
cd;Hka;r iïuka;%Khla fk¨ï fmdl=K cd;sl r`.yf,a§ meje;aùu'
1'15 “RTI School Champion” §m jHdma; mdi,a újdo iy rpkd ;r`.hla meje;aùu'
f;dr;=re oek .ekSfï whs;sh ms<sn`o mqrjeishka ±kqj;a lsÍfï Wmdhud¾.hla f,i
mdi,a isiqka ;=< fuu mk; Ndú;h we;s lsÍfï wruqKska §m jHdma; mdi,a újdo iy
rpkd ;r`.dj,shla wdrïN lrk ,§'
wOHdmk wud;HxYh iy taldnoaOj mj;ajk ,o fuu ;r`. ud,dj bÈßfha§ jd¾Islj
meje;aùug n,dfmdfrd;a;= fõ'
1'16 f;dr;=re ±k.ekSfï whs;sh ms<sn`o cd;Hka;r iïuka;%Kh
f;dr;=re ±k.ekSfï mk;" M,odhS rdcH fiajh" m%cd;ka;%jdoh iy kS;sfha wdêm;H wdYs%;
f;aud hgf;a úYaj úoHd, isiqka yd fjk;a jD;a;Shfõ§ka úiska isÿ lrk ,o m¾fhaIKhkays
WOD; le`oùu yd tajd m%ldYhg m;a lsÍfï cd;Hka;r iïuka;%Khla fuu jif¾
iema;eïn¾ 27 Èk f;dr;=re i;shg iu.dó f,i fld<T cdklS fydag,fha§ mj;ajk ,§'
1'17 tkagm%hsia Y%S ,xld jevigyfkys yd rdclSh úoHd,fha mj;ajk ,o m%o¾Ykfha mqrjeishka
±kqj;a lsÍu i`oyd m%o¾Yk l=á meje;aùu'
1'18 RTI fjí wvúh hdj;ald,Sk lsÍu iy f*aianqla msgqjla y`ÿkajd §u' RTI .eg¨ bÈßm;a lsÍu
i`oyd úoHq;a ;eme,a ,smskhla y`ÿkajd §u'
f;dr;=re i;shg iu.dó f,i f;dr;=re mk; w,,d ks¾udKh lrk ,o ùÈ kdgH ud,djla fld<U iy .ïmy Èia;%slalhkays r`. ±laùu'
f;dr;=re ±k.ekSfï whs;sh ms<sn`o mqrjeishka ±kqj;a lsÍfï jevigyka mj;ajk isú,a
ixúOdk iu`. udisl idlÉcd ud,djla meje;aùu iy ta u`.ska Tjqkaf.a jevigyka
i`oyd wjYH mßÈ uqøs; mk;a" w;am;%sld iy fmdaiag¾ ,nd§u'
1'19 —jfÜ .shd we;s flá Ñ;%mg m%o¾Ykh
f;dr;=re whs;sjdislu ms<sn`o mk; Ndú;d lr ;u .eg¨" fmdÿ .eg¨ úi`od.;a
mqoa.,hkaf.a i;H l;d we;=<;a lr ks¾udKh lrk ,o flá Ñ;%mg 10 la 2018 iema;eïn¾
21 Èk iji ;rx.kS iskud Yd,dfõ§ t<s olajk ,§' m%ùK Ñ;%mg wOHlaIljreka 10
fofkl=f.a W;aidyhkays m%;sM,hla f,i ks¾udKh jQ fï flá Ñ;%mg ish,a, fï jk úg
youtube fjí wvúh Tiafia kerôh yel' udOH m%;sixialrKh i`oyd cd;sl f,alï
ld¾hd,h" wka;¾cd;sl udOH iyfhda.S;d jevigyk yd ckudOH wud;HxYh taldnoaOj
fuh mj;ajk ,§'
6
1'20 —.ug f;dr;=re whs;sh˜ - RTI cx.u fiajh
f;dr;=re oek.ekSfï whs;sh ms<sn`oj ukd wjfndaOhlska mqrjeishka fj; ,nd§fï wruqKska
.ug f;dr;=re whs;sh kñka cx.u fiajhla 2018 j¾Ifha§ ckudOH wud;HxYh úiska
wdrïN lrk ,§' fuys iudrïNl jevigyk W;=re m,df;ka wdrïN lrk ,o w;r iEu
jirlu iema;eïn¾ 28 Èkg fhfok f;dr;=re ±k.ekSfï cd;Hka;r Èkhg iu.dó f,i
2018 iema;eïn¾ 24 Èk hdmkh ùrisxyï Yd,dfõ§ fuh mj;ajk ,§' W;=f¾ ish¨ m%foaY
wdjrKh jk whqßka 1000 lg wdikak ck;djla fuu jevuq¿jg iyNd.S jQ w;r fuu
cx.u fiajfha W;=f¾ jeishka úiska f;dr;=re ±k.ekSug whs;sh yd tys jeo.;alu ms<sn`oj;a
ta ms<sn`o ;snQ .eg¨ iy.; ;;ajhka ms<sn`oj o tu wjia:dfõ§u úoaj;a uvq,a,la u`.ska úiÿï
,nd§u isÿúh'
uQ,H m%.;sh
2018 jd¾Isl whjefhka re'ñ' 30 l m%;smdok fjka jQ w;r re'ñ' 20 la jeh lr we;'
02' wurfoaj ix.S; wimqj boslsÍu
wdpd¾h mKaä;a wurfoaj Y+Íka úiska ix.S; lafIa;%hg isÿ lrk ,o wkNsNjkSh fufyh lD;fõ§j
w.hkq jia —wurfoaj wimqj˜ kñka m¾fhaIK" f,aLkd.dr" mqia;ld, yd fl!;=ld.dr myiqlïj,ska
iukaú; ix.S; wdY%uhla n;a;ruq,a, —wfma .u˜ mßY%fha msysgqùug lghq;= wdrïN lrk ,oS'
wruqKq
iïuka;%K iy jevuq¿ meje;aùu ;=<ska m%ùK yd wdOqksl ix.S;fõ§kag foaYSh ix.S; wdr
Tiafia ;u ks¾udK lsÍug miqìula ilia lr §u'
wurfoajhkaf.a ks¾udK u;= mrmqr fjkqfjka iÔùj ixrlaIKh lsÍu i`oyd wjYH myiqlï
ie,iSu'
iqNdú; .S;h ^Art Songs& m%j¾Okh lsÍug wjYH .S mo rpkh" .dhkh" ;kq ks¾udKh yd
ix.S; ixfhdackh ms<sn`o ±kqj;a lsÍu'
úYaj iïNdú; yd iqNdú; ix.S;h .fõIKh lsÍug yd m¾fhaIK lsÍug wjia:dj ,nd §u'
úYaj iqNdú; iy foaYSh ix.S;h ;=<ska fmdÿ ck;djf.a ridiajdoh Tma kxjd .ekSfï
wjia:dj i,id §u'
cd;Hka;r iïudk,dNS úoaj;a foaYSh l,dlrefjl= ms<sn`o wNsudkh orejka ;=< yd ck;dj
;=< we;s lsÍu'
wimqj bÈlsÍu i`oyd kd.ßl ixj¾Ok wêldßh u`.ska n;a;ruq,a, —wfma .u˜ mßY%fha fjka lrk
,o m¾pia 100 l N+ñ m%udKhla uqo,a yd ckudOH wud;HdxYh fj; mjrd .kakd ,§'
fuu mßY%h ;=< fl!;=ld.drhla" f,aLkd.drhla" mqia;ld,hla" 150 fofkl=g muK m%udKj;a
Y%jkd.drhla" má.; lsÍu i`oyd Ñ;%d.drhla yd mKaä;a wurfoaj Y+Íkaf.a Wvqlh ms<srejlao
bÈlsÍug fhdað;j we;' fuys .Dy ks¾udK lghq;= mKaä;a wurfoaj Y+Íka fj; lrkq ,nk
f.!rjkSh Wmydrhla f,i lsisÿ wh lsÍulska f;drj .Dy ks¾udK Ys,amshl= úiska isÿ lr we;'
7
2017'08'28 Èk w;s.re ckdêm;s;=udf.a m%Odk;ajfhka" ux., Ys,d m%;sIaGdmkh isÿ lrk ,§'
wurfoaj fi!kao¾h iy m¾fhaIK flakaøh ^wurfoaj wimqj& kS;Hdkql+, wdh;khla f,i
md¾,sfïka;= mk;la u.ska iïu; lrf.k we;' wimqfjys bÈlsÍug fhdað; fl!;=ld.drh" f,aLkd.drh" yd mqia;ld,h ilia l< hq;= wdldrh
ms<sn`o cd;sl mqia;ld, yd m%f,aLk fiajd uKav,h" cd;sl fl!;=ld.dr fomd¾;fïka;=j yd
f,aLkdrlaIl fomd¾;fïka;=j hk wdh;k iu`. idlÉPd lr l%shd l< hq;= wdldrh ms<sn`o jd¾;d
,ndf.k we;'
wurfoaj wimqfjys bÈlsÍï lghq;= i`oyd m%iïmdok l%ufõoh wkq.ukh lrñka bÈlsÍï iud.ula
f;dard .kakd ,o w;r uOHu bxðfkare bÈlsÍï wdh;kh WmfoaYk wdh;kh f,i lghq;= lrhs'
fuys bÈlsÍï lghq;= 2019 jif¾ cqks ui§ wjika lsÍug wfmalaIs;h'
uQ,H m%.;sh
fuu jHdmD;sfha uq¿ weia;fïka;=j re'ñ' 190 la jk w;r f.dvke.s,s bÈlsÍu i`oyd muKla
weia;fïka;=j re'ñ' 148 ls' 2018 jif¾§ re'ñ' 44'53 la jeh lr we;s w;r iuia: uQ,H m%.;sh re'ñ'
48'72 ls'
03' ckdêm;s udOH iïudk Wf<, - 2018
ckudOH m%;sm;a;Skays wfmalaIdj jkqfha iudc j.lSula orñka" yd ck;djg ksjerÈ f;dr;=re
±k.ekSug we;s whs;sh iqrlaIs; lrñka" rfÜ iuia: wd¾Ól" iudc" ixialD;sl yd ixj¾Ok wNs,dI
idlaId;a lr.ekSu i`oyd odhl;ajh ,nd§uh' fï i`oyd ckudOHhkays Wiia m%ñ;Ska mj;ajd .ekSu
w;HdjYH jk w;r Y%S ,xldfõ uqøs; udOH" úoHq;a udOH iy fjí wvúj, wka;¾.;h j.lSï
iy.;j" iajdëkj yd .%dyl wfmalaIdjkag ixfõ§ jk whqßka mj;ajdf.k hdu Wfoid udOHfõ§ka
Èß.ekaùu isÿ l< hq;= fõ' ta wkqj"
udOHfõ§kaf.a úúO olaI;d" l=i,;d" yelshdjka yd iqúfYaIs ksmqK;d y`ÿkd.ksñka tajd
we.hsug ,lalsÍug"
jD;a;Sh uÜgfï udOHfõ§ka ìyslsÍu i`oyd miqìu ks¾udKh lsÍug ksis u`. fmkaùï ,nd
§u yd wNsfm%arKh lsÍug"
hym;a iudchla f.dvke.Su i`oyd iuia: udOH lafIa;%h iún, .ekaùug"
ckudOHfõ§ka úiska iuia: iudch fjkqfjka ys;lrjQo" ksoyiajQo" ixj¾Okd;aul oDIaá
fldaKhlska hq;=jQo udOH ixialD;shla f.dvke.Su i`oyd udOHfõ§ka fm<Uùug"
iuia: ckudOH lafIa;%h" ±kqj;a jQ isú,a iudchla f.dvke.Su i`oyd Èß .ekaùug yd
iuia: ckudOH lafIa;%h wdjrKh jk mßÈ lrkq ,nk ld¾h idOk we.hSu ;=<ska mQ¾K
rdcH wkq.%yh udOHfõ§kag ,nd §u i`oyd jQ
úYsIaG udOH ixialD;shla rg ;=< ia:dms; lsÍug Y%S ,dxlsl udOHfõ§ka úiska bgq lrkq ,nk
fufyjr iy Tjqkaf.a odhl;ajh we.hSu Wfoid ckdêm;s udOH iïudk Wf<, meje;aùu ld,Sk
wjYH;djla f,i uqo,a yd ckudOH wud;HdxYh y`ÿkdf.k we;'
8
woH;k wjêh ;=< udOH lafIa;%fha m%dudKsl j¾Okhla we;s jqjo Y%S ,xldfõ Bg iß,k mßÈ udOH
Ndú;h iudc j.lSulska hq;=j .=Kd;aulj j¾Okh ù fkdue;s nj y`ÿkdf.k we;' tneúka Wiia
udOH m%ñ;Ska f.dvke.Sug wod< jk ks¾Kdhl y`ÿkajd§u i`oyd jQ mqfrda.dó m%h;akhla f,i o
udOHfõ§ka Èßu;a lsSÍu Wfoid o ckdêm;s udOH iïudk Wf<, 2018 jif¾ isg jd¾Islj
meje;aùug lghq;= flf¾' fuu iïudk ;r`.dj,sh iy iïudk Wf<, i`oyd cd;sl whjefhka
jd¾Islj m%;smdok ,nd .ekSug wud;H uKav, wkque;sh ,eî we;'
ta wkqj" iïudk ,nd§ug fhdað; lafIa;% yd iïudk ixLHdj y÷kdf.k we;s w;r fï jk úg
l%ShdldÍ lñgq Wmfoia wkqj iïudk f;aÍu i`oyd .=jka úÿ,s" rEmjdyskS" mqj;am;a yd fjí hk
lafIa;%hka i`oyd tu lafIa;%hkays m%ùK úoaj;=kaf.ka iukaú; úksYaph uKav, m;afldg
ks¾Kdhlhka ilia lsÍfï lghq;= isÿ lrñka mj;S'
ckdêm;s udOH iïudk fufyhqï lñgqfõ iy f¾äfhda" fg,súIka" mqj;am;a yd fjí udOH wxYj,
m%ùKhkAf.ka iukaú; cQß lñgqj, Wmfoia u; iïudk m%odkh l, hq;= lafIa;% yd iïudk
ixLHdj ms<sn`o wjika ks.ukhg t<fUk ,§.
2018.07.13 Èk m, lrk ,o mqj;am;a ±kaùï i`oyd whÿïm;% 1674 la ,eìKs. m;alrk ,o fufyhqï
lñgqfõ idudðlhkaf.a Wmfoia yd fhdackd u; kï lrk ,o úksYaph uKav,hla úiska lghq;= isÿ
lrk ,o w;r fï jk úg ch.%dylhska" kdufhdað;hka yd hdjÔj iïudk i`oyd lafIa;% 4 u
ksfhdackh jk mßÈ kdufhdackdo úksYaph uKav,h úiska bÈßm;a lr we;.
biõ l<ukdlre f;dard .ekSu iy iïudk ks¾udKh lsÍu i`oyd ks¾udKlrejl= f;dard .ekSug
m%iïmdokh i`oyd fhduq lr we;. fuu Wf<f,a§ t<s±laùug kshñ; iñudk Wf<,g iu.dój
—udOH ixl:k˜ kñka i`.rdjla uqøKh lsÍug;a th úYaj úoHd, YsIHhskaf.a mÍYS,kh i`oyd fhduq
lsÍug;a ;SrKh lr we;. ta i`oyd lafIa;%fha m%ùKhkaf.ka yd úYaj úoHd, l:sldpd¾hjrekaf.ka
úoaj;a ,sms ,nd f.k we;.
fuu Wf<, 2019 j¾Ifha meje;aùug ie,iqï lr we;s w;r wdrdê;hka 1500la muK iyNd.S fj;ehs
wfmalaId flf¾. fuu iïudk Wf<f,a ixúOdk lghq;= yd Wf<, meje;aùu i`oyd 2018 jd¾Isl
whjefhka re'ñ' 10 la fjka lr we;'
ckdêm;s udOH iïudk 2018
iïudk ,nd §ug fhdað; lafIa;%
iïudk ,nd §ug fhdað; lafIa;% isxy, bx.%Sis fou< fmdÿ
01 mqj;am;a lafIa;%h 4 4 4 4
02 f¾äfhda lafIa;%h 4 4 4 2
03 fg,súIka lafIa;%h 3 3 3 5
04 fjí wvú lafIa;%h 1 1 1 3
tl;=j 12 12 12 14
iïudk tl;=j 50
hdjÔj iïudk 04
uq¿ iïudk ixLHdj 54
9
iïudk ,nd §ug fhdað; lafIa;% iïudk ixLHdj
1 mqj;am;a lafIa;%h isxy, bx.%Sis fou< fmdÿ
1'1 jif¾ m%Yia; m%jD;a;s jd¾;dj -
1'2 jif¾ m%Yia; PdhdrEmh - - -
1'3 jif¾ m%Yia; ;Sre ,smsh -
1'4 jif¾ m%Yia; ldgQka ks¾udKh - - -
1'5 jif¾ m%Yia; msgq ie,iqu - - -
1'6 jif¾ m%Yia; úfYaIdx. ,smsh -
1'7 jif¾ m%Yia; úu¾Ykd;aul mqj; -
1'8 jif¾ ckms%h mqj;am;a udOHfõÈhd - - -
tl;=j 4 4 4 4
2 .=jkaúÿ,s udOH lafIa;%h isxy, bx.%Sis fou< fmdÿ
2'1 jif¾ m%Yia; m%jD;a;s m%ldYl - - -
2'2 jif¾ m%Yia; ks¾udKYS,S .=jka úÿ,s jevigyk rpl fyda yd
ksIamdol -
2'3 jif¾ m%Yia; <ud yd fyda ldka;d jevigyk -
2'4 jif¾ m%Yia; .fõIKd;aul yd fyda m¾fhaIKd;aul jevigyk -
2'5 jif¾ m%Yia; wOHdmksl jevigyk -
2'6 jif¾ ckms%h .=jkaúÿ,s udOHfõÈhd
tl;=j 4 4 4 2
3 rEmjdyskS udOH lafIa;%h isxy, bx.%Sis fou< fmdÿ
3'1 jif¾ m%Yia; m%jD;a;s jd¾;dj -
3'2 jif¾ m%Yia; m%jD;a;s ksfõokh -
3'3 jif¾ m%Yia; jevigyka bÈßm;a lsÍu -
3'4 jif¾ m%Yia; .fõYKd;aul jevigyk - - -
3'5 jif¾ m%Yia; jd¾;d jevigyk - - -
3'6 jif¾ m%Yia; ixjdod;aul jevigyk - - -
3'7 jif¾ m%Yia; wOHdmksl jevigyk - - -
3'8 jif¾ ckms%h rEmjdyskS udOHfõÈhd - - -
tl;=j 3 3 3 5
4 fjí wvú lafIa;%h isxy, bx.%Sis fou< fmdÿ
4'1 jif¾ m%Yia; m%jD;a;s fjí wvúh - - -
4'2 jif¾ m%Yia; fjí jd¾;dlrKh - - -
4'3 jif¾ m%Yia; nyq udOH Ndú;h -
4'4 jif¾ m%Yia; íf,d.a udOHfõÈhd - - -
tl;=j 1 1 1 3
10
04' —weis Èis˜ ckudOH YsIH;aj jevigyk
ckudOHfõ§kaf.a jD;a;Sh .=Kd;aulNdjh jeäÈhqKq lsÍfï wruqK fmr±ßj weisÈis YsIH;aj
jevigyk ls%hdjg kxjd we;' 2006 jif¾ isg l%shd;aul fuu jevigykska Èjhsfka ms<s.;a
ckudOH wdh;khkays fiajfha kshq;= udOH jD;a;slhskag Wiia wOHdmk lghq;= i|yd wjYH uQ,H
myiqlï iemhSu isÿ lr we;' fï hgf;a tla YsIH;aj,dNsfhl=g re'100"000l Wmßu YsIH;aj uqo,la
m%odkh lrkq ,nk w;r th wÈhr 3lska f.jkq ,efí'
2018 j¾Ifha fuu jevigyk i`oyd re'ñ' 2'5 l m%;smdok cd;sl whjeh u.ska fjkaù we;' tu`.ska
ckudOHfõ§ka 109 fofkl= kj YsIH;aj ,nd §u i`oyd f;dardf.k we;'
j¾Ih 2006-2017 2018 tl;=j
m%;s,dNSka ixLHdj 739 109 848
05' —udOH wreK˜ 2018 Kh fhdackd l%uh
Y%S ,xldfõ ckudOHfõ§kaf.a jD;a;ShNdjh by< kexùu iy jD;a;Sh myiq lrùfï wruqK fmr±ßj
ckudOH wud;HdxYh" uyck nexl=j yd taldnoaOj fuu jHdmD;sh l%shd;aul lr we;s Èjhsfka
ms<s.;a úoHq;a yd uqøs; udOH wdh;kj, mQ¾Kld,Sk fyda w¾Old,Sk moku u; jir ;=kl fiajd
ld,hla iïmQ¾K l< udOHfõ§ka" ksoyia udOHfõ§ka" m%dfoaYSh udOHfõ§ka iy fjí udOHfõ§kag
udOH WmlrK ñ,§ .ekSu i`oyd my; i`oyka mßÈ Kh myiqlï ,ndfoa'
fuu.ska mß.Kl ^,emafgdma" fvialafgdma" whsmEâ& leurd" *elaia hka;%" äðg,a má.; lsÍfï hka;%
fyda ckudOH wud;HdxYh u.ska ks¾foaY lrk udOH WmlrK ñ,§ .ekSu fyda jeäÈhqKq lsÍu l<
yel'
ldKavh ldrKh Wmßu
Kh iSudj
Kh m%;s,dNhg wod< fmd<S wkqmd;j
^jd¾Islj&
rcfhka uyck nexl=j fj; f.jk fmd<S iykdOdrh
^jd¾Islj& ldKav 01 udOH WmlrK ñ,§
.ekSu
300"000$= 0] 100] mj;sk fmd<S
wkqmd;fhka
ldKav 02 udOH WmlrK jeäÈhqKq
lsÍu
150"000$= 50] mj;sk fmd<S
wkqmd;fhka
50] mj;sk fmd<S
wkqmd;fhka
Kh ldKavh j¾Ih udOHfõ§ka ixLHdj
01 2017 823
01 2018 554
weisosis ckudOH YsIH;aj Wf<f,a úfYaI wjia:d-2015
11
06' iykodhS moku u; ckudOHfõoSka i`oyd h;=re meÈ ,nd§fï jevigyk
ckudOHfõ§kaf.a jD;a;Sh lghq;= myiq lsÍu i|yd m%jdyk myiqlï by< kexùfï wruqKska Tjqkag
iykodhS moku u; h;=remeÈ ,nd§fï jevigykla ls%hdjg kexùug wud;HdxYh mshjr f.k we;'
tu`.ska YS% ,xldfõ ms<s.;a rdcH iy fm!oa.,sl udOH wdh;khkays fiajfha kshq;= udOHfõ§ka
fukau m%dfoaYSh udOHfõ§kag o fuu jHdmD;sh hgf;a h;=remeÈ ,nd .ekSu i`oyd iykodhS fmd<s
mokula u; Kh uqo,la uyck nexl=j u`.ska ,nd §ug lghq;= lr we;'
fï hgf;a fokq ,nk Wmßu Kh uqo, re' 2"50"000'00 ls' udOHfõÈkaf.ka 2]l fmd<S wkqmd;hla
whlr .kakd w;r b;sß 7]l Kh fmd<sh NdKavd.dr wruqo,a u`.ska m%;smQrKh flf¾' wdmiq f.ùï
ld,h jir 4 ls' 2018 foieïn¾ ui 31 jk Èk jk úg Kh ,nd §u i`oyd iqÿiqlï ,enQ
udOHfõ§ka 330 fofkl= i`oyd nexl=j fj;ska Kh uqo,a ,nd § we;' re'ñ' 2'846 l uqo,la
wud;HdxYh úiska m%;smQrKh lr we;'
07' cd;sl fg,s iskud WoHdkh - rkañys;ekak
fg,s iskud Ys,amSka i|yd wjYH miq;," ueosßiy kjd;eka myiqlï we;=¿ wfkl=;a myiqlï i,id
oSu wruqKq lr .ksñka 2010 j¾IfhaoS wdrïN lrk ,o rkañys;ekak cd;sl fg,s iskud WoHdkh
foaYSh iskud l¾udka;fha Wkak;sh fjkqfjka myiqlï iemhSfï wruqKska l%shd lrkq ,nhs' fuu
WoHdkh wdYs%;j foaYSh flá Ñ;%mg" fg,s kdgH yd fj<| ±kaùï rE.; lsÍï isÿjk w;r ;reK
fm< w;r ux., cdhdrEmlrKh i|yd fg,s iskud WoHdkh Ndú; lsÍfï by< m%jK;djhla olakg
we;' Èkm;d fuu WoHdkh keröu i|yd mdi,a isiqka we;=¿ úYd, msßila meñfKk w;r 2018
j¾Ih ;=< krUkakka 109"116 fofkl= fuu WoHdkh keröug meñK we;'
2018 ckjdß 01 isg foieïn¾ 31 olajd fg,s iskud WoHdkfha wdodhu yd úhou
wdodhï m%Njh uqo, ^re'ñ'&
m%fõY m;% wf,úh 4'906
kjd;eka myiqlï fjka lsÍfï .dia;= yd rE.;
lsÍï i`oyd whlsÍu 1'127
fjk;a ^f.d,a*a r:fhka ,o wdodhu$ux., PdhdrEm
yd j.d lghq;=& 3'489
tl;=j 9'522
2018 jd¾Isl whjefhka fg,s iskud WoHdkh i`oyd re'ñ' 8 l m%d.aOk m%;smdok fjka lr ;snQ w;r
kv;a;= lghq;= yd ñ,§ .ekSï i`oyd re'ñ' 2'73 la jeh lr we;'
rkañys;ekak fg,s iskud WoHdk moku ia:dms; lsÍug wod< mk;a flgqïm; wud;H uKav,
wkque;sh i`oyd bÈßm;a lr we;'
12
08' .=jka úÿ,s yd rEmjdysks úldYk n,m;% ksl=;a lsÍu
1966 wxl 37 orK .=jka úÿ,s ixia:d mkf;ys 44 j.ka;sfha .re wud;H;=ud fj; mejß we;s n,;,
m%ldrj .=jka úÿ,s n,m;% ksl=;a lsÍuo" 1982 wxl 06 orK Y%S ,xld rEmjdyskS ixia:d mkf;a 28
fjks j.ka;sh" 1988 wxl 43 orK Y%S ,xld rEmjdyskS ixia:d ^ixfYdaOk& mk;ska .re ckudOH
wud;Hjrhd fj; mejß we;s n,;, m%ldrj yd wxl 1669$25 orK 2010'09'03 oske;s Y%S ,xld
m%cd;dka;%sl iudcjdoS ckrcfha w;s úfYAI .eiÜ m;%h wkqj rEmjdyskS n,m;% ksl=;a lsÍu o fuu
wud;HdxYh úiska isÿ lrkq ,nhs'
2018-12-31 osk jk úg ksl=;a lrk ,o n,m;%
n,m;% j¾.SslrKh n,m;%,dNS wdh;k
ixLHdj
.=jkaúÿ,s 21
fN!ñl rEmjdyskS 25
flan,a rEmjdyskS 09
pkaøsld rEmjdyskS 08
wka;¾cd, u; mokï jQ rEmjdyskS 02
cx.u ÿrl;k u; mokï jQ rEmjdyskS 01
tl;=j 66
rdcH .=jka úÿ,s wdh;k fol jk Y%S ,xld .=jka úÿ,s ixia:dj yd iajdëk rEmjdyskS udOH cd,h
Tiafia m%dfoaYSh fiajdjka o we;=¿j .=jka úÿ,s kd,sld 21 la mj;ajdf.k hkq ,nk w;r fm!oa.,sl
.=jka úÿ,s wdh;k 36 la ish úldYk lghq;= wdrïN lr we;' ta wkqj .=jka úÿ,s kd,sld 56 la
mj;ajdf.k hkq ,efí'
rdcH rEmjdyskS wdh;k fol yryd rEmjdyskS fiajdjka 05 la mj;ajdf.k hk w;r fm!oa.,sl
rEmjdyskS wdh;k 14 la úldYk lghq;= wdrïN lrñka rEmjdyskS kd,sld 19 la mj;ajd f.k hkq
,efí' fuu n,m;% ksl=;a lsÍfï m%Odk wruqK jkafka j.lSï yd j.ùï iys; udOH iodpdrhla
ìyslsrsuh'
úoHq;a udOH n,m;% ksl=;a lsÍfï l%ufõoh úêu;a lsÍu i`oyd m;alrk ,o úoaj;a lñgqfõ jd¾;dj
bÈßm;a lr we;s w;r fuu l%ufõoh i`oyd udOH md¾Yjlrejka iy uyck woyia úuiSug
kshñ;h'
09' m%jD;a;s fjí wvú ,shdmosxÑ lsÍu
wxl 12 $1037$37$019-1 iy 13'08'2012 oske;s wud;H uKAv, ;SrKh wkqj ish¨u m%jD;a;s fjí wvú
ckudOH wud;HdxYh hgf;a ,shdmosxÑ úh hq;=h' iEu fjí wvúhlau ,shdmosxÑ lsÍu i`oyd
re'25"000'00 la o jd¾Isl ,shdmosxÑh w¨;a lsÍu i`oyd re'10"000'00 l uqo,la o wud;HdxYh fj;
f.úh hq;=h' 2018 j¾Ifha§ wud;HdxYh hgf;a m%jD;a;s fjí wvú 24 la ,shdmosxÑ lr we;'
13
10' wdkhkh lrk ,o fg,s kdgH" Ñ;%mg yd jdKsc jevigyka i`oyd nÿ wh lsÍu
2006 cQks ui 29 oske;s wxl 1451$16 orK w;s úfYaI .eiÜ m;%h u.ska m%ldYhg m;a lrk ,o
ksfhda. m%ldrj furg udOH u.ska wdkhkh fldg úldYkh lrkq ,nk fg,s kdgH" Ñ;%mg yd
úúO jdKsc jevigyka i|yd nÿ wh lsÍu fuu wud;HdxYh u.ska isÿ lrkq ,nhs'
2018 j¾Ifha§ nÿ whlrkq ,enQ yd noafoka ksoyia lrkq ,enQ jevigyka
jevigyka j¾.h noafoka ksoyia lrkq
,enQ jevigyka
ixLHdj
nÿ whlrkq ,enQ
jevigyka
ixLHdj
nÿ wdodhu
^re'ñ'&
Ñ;%mg 476 169 23'20
fg,s kdgH yd
jd¾;d jevigyka
1331 3903 587'75
fj<| oekaùï yd
fj<| jevigyka
- 82 47'00
tl;=j 1807 4154 657'95
11' fg,s kdgH m%ñ;slrKh yd kshdukh
±kg Y%S ,xldj ;=< l%shd;aul jk ish¨u rEmjdyskS kd,sld Tiafia úldYh lrk fg,s kdgH m%uqL
wfkl=;a jevigyka u`.ska iudchg jk whym;a n,mEï je<elaùu iy lafIa;%fha .=Kd;aulNdjh
/l.ekSu i`oyd 2017'11'22 Èk .re uqo,a yd ckudOH ksfhdacH wud;H;=udf.a iNdm;s;ajfhka
mj;ajk ,o m<uq lñgq /iaùfï§ bÈßm;a jQ fhdackd yd woyia o mokï fldg f.k fg,s kdgH
m%ñ;slrKh yd kshdukh ms<sn`o wjYH lghq;= wdrïN lr we;'
12' wK mk;a iy idx.ñl jHjia:dj,s ixfYdaOkh
ckudOH úIh m:h hgf;a we;s wdh;kj, wKmk;a $ idx.ñl jHjia:dj,s wkd.;hg iqÿiq mßÈ
ixfYdaOkh úh hq;= nj y`ÿkdf.k we;' ta wkqj ixfYdaOkhg ,laúh hq;= wKmk;a $ idx.ñl
jHjia:dj,s ms<sn`oj mQ¾j wOHhkhla isÿ flfrñka mj;s'
;jo jir 30 lg fmr wdrïN lr we;s ie,isfka wdh;kh kS;Hdkql+,j ia:dms; lsÍu i`oyd 100] l
fldgia rdcH NdKavd.drhg ysñjk f,i wemfhka iSñ; iud.ula jYfhka 2007 wxl 07 orK
iud.ï mk; hgf;a ,shdmosxÑ lsÍug wud;H uKav, wkque;sh ,nd .kakd ,§'
13' wdh;ksl
ks,OdÍkaf.a Odß;d ixj¾Okh i`oyd foaYSh mqyqKq mdGud,djkag fhduq lr we;s w;r ta i`oyd re'ñ'
2'98 la jeh lr we;' ks,OdÍka 16 la úfoaY mqyqKqùï i`oyd iyNd.S ù we;'
14
14' ie,iqïlrK lghq;=
w& l%shdldÍ ie,iqï iy Wmdhud¾.sl ie,iqï ilia lsÍu i`oyd u`.fmkaùu
ckudOH úIh hgf;a mj;sk wdh;kj, 2018 j¾Ifha l%shldÍ ie,iqï yd 2018-2020 j¾I
i`oyd Wmdhud¾.sl ie,iqï yd ixhqla; ie,iqï ilia lsÍu ms<sn`oj oekqj;a lsÍfï
jevigyka 2 la mj;ajk ,§'
óg wu;rj wdh;kj,ska ,eî we;s úfYaI b,a,Sï mßos tu wdh;kj, l%shdldÍ ie,iqï iy
Wmdhud¾.sl ie,iqï ilia lsÍu ms<sn`oj idlÉPd jg lsysmhla mj;ajk ,§'
ckudOH wxYfha ks,OdÍka yd rcfha m%jD;a;s fomd¾;fïka;=fõ ks,OdÍka l%shdldÍ ie,iqï
ilia lsÍu ms<sn`oj oekqj;a lsÍu i`oyd wud;HdxYfha oS jevigykla mj;ajk ,§'
2018 j¾Ih i`oyd jk l%shdldÍ ie,iqï ms<sn`oj fuu j¾Ih wjika Nd.fha oS iudf,dapkh
lrk ,§'
wd& ld¾;=uh m%.;s iudf,dapk /iaùï
wud;HxYh hgf;a mj;sk wdh;kj, m<uq" fojk" f;jk ld¾;=j, m%.;s iudf,dapk
/iaùï mj;ajd wjika lr we;'
fojk ld¾;=fõ m%.;s iudf,dapk /iaùï wod< wdh;k mßY%hkays oS mj;ajk ,os'
2017 jd¾Isl m%.;s iudf,dapk /iaùï 2018 jir m<uq ld¾;=fõ§ mj;ajk ,§.
we& jHdmD;s jd¾;d bosßm;a lsÍu
rkañys;ekak fg,s iskud WoHdkh ms<sn`oj iúia;rd;aul jHdmD;s jd¾;dj cd;sl l%u
iïmdok fomd¾;fïka;=j fj; bosßm;a lrk ,§'
jD;a;Sh ckudOHfõoSka ckudOH lafIa;%hg ìyslsÍfï wruqKska cd;sl ckudOH wdh;khla
ia:dms; lsÍu i`oyd jk jHdmD;s jd¾;dj iïmdokh lr cd;sl l%u iïmdok
fomd¾;fïka;=fõ ks¾foaY ,nd .kakd ,§'
iajdëk rEmjdyskS udOH cd,fha jika;ï TV kd,sldfõ wdjrK l,dmh jeäÈhqKq lsÍu
ms<sn`o jHdmD;s jd¾;dj i`oyd cd;sl l%u iïmdok fomd¾;fïka;=fõ yd wud;H uKav,fha
wkque;Ska ,nd .kakd ,§'
wE& fjk;a
YS% ,xld rEmjdyskS ixia:dfõ yd iajdëk rEmjdyskS udOH cd,fha wdjrK l,dm mq¿,a lsÍu
i`oyd wjYH ixLHd; mrdi ,nd §u i`oyd lghq;= lsÍu'
15
uQ,H m%Njh ( whjeh m%;smdok
fN!ñl rEmjdysks úldYk ;dlaIKh wxls; ;dlaIKhg mßj¾;kh lsÍfï jHdmD;sh l%shd;aul lsÍu i`oyd m%;sm;a;suh
;SrKhla .; hq;=j we;'
2018 j¾Ih i`oyd mqkrdj¾;k úhoï jYfhka fjkajQ uqo, re'ñ' 135'6 la jk w;r 2018'12'31 Èkg
tys úhou re'ñ' 128'19 ls' uQ,H m%.;sh 94'5] '
15' uQ,H m%.;sh 2018 - uQ,Ok úhoï
úia;rh uQ,H m%.;sh ^re'ñ'&
uq¿ jd¾Isl m%;smdokh
2018¡12¡31 oskg iuqÉÑ; úhou
%
01- mßmd,k yd wdh;ksl fiajd
uQ,Ok j;alï jeäÈhqKq lsÍu 9.80 6.83
70
uQ,Ok j;alï w;am;a lr.ekSu 3.35 3.09
92
Odß;d ixj¾Okh 25.00 15.00
60
fjk;a uQ,Ok úhoï 6.00 0
0
fN!ñl rEmjdyskS úldYkh wxls; ;dlaIKg
mßj¾;kh lsÍfï jHdmD;sh 110.00 0 0
rEmjdyskS jevigyka jeäÈhqKq lsÍfï jHdmD;sh
^GOSL/JICA& 20.00 20.00 100
mKAä;A wurfoaj ix.S; wimqj ia:dms; lsÍu 225.00 44.53
20
Wm tl;=j 399.15 89'45 22
jHdmD;sh 02 - ixj¾Ok l%shdldrlï
02 - fmdÿ jHdmdr iy wdh;k
Y%S ,xld .=jka úÿ,s ixia:dj 222.00 12'80 6
Y%S ,xld rEmjdyskS ixia:dj 160.00 72'40 45
Y%S ,xld ckudOH wNHdi wdh;kh 10.00 0 0
Y%S ,xld mqj;am;a uKav,h 4.00 3'30 83
rkañys;ekak fg,s iskud WoHdkh 8.00 2'73 34
iS$i iajdëk rEmjdyskS udOH cd,h 30'00 10'00 33
Wm tl;=j 434'00 101'23 23
tl;=j 833'15 190'6 13
16
rcfha m%jD;a;s fomd¾;fïka;=j
ye`Èkaùu
rcfha m%jD;a;s fomd¾;fïka;=j 1948 cQks ui 31 Èk wdrïN lrk ,§' rdcH m%;sm;a;s" rcfha
ixj¾Ok l%shdoduh we;=¿j cd;sl jeo.;alulska hq;= ld,Sk l%shdldrlï iy ck;dj fjkqfjka rch
u.ska bgq lrkq ,nk ld¾hNdrh ms<sn`oj uyck;dj ±kqj;a lsÍu fuu fomd¾;fïka;=fõ m%Odk
ld¾hNdrh jk w;r f.da,Sh ;dlaIK m%jK;dj,g wkq.; fjñka f;dr;=re ;dlaIK l%shdj,sh
l<ukdlrKh lr" ksoyia yd j.lsj hq;= Wiia udOH ixialD;shla f.dvke.Su i`oyd wkqn, §u yd
kdhl;ajh iemhSuo m%Odk wNsu;d¾:hka fõ'
fulS ld¾hNdrh idlaId;a lr.kq jia fomd¾;fïka;=j ish ld¾h uKav,h fufyhjk w;r fuys§
tlS ks,OdÍkag ish j.lSï bgq lr .ekSug wjYH lrk ±kqu" yelshdj yd mßirh ilia lr fokq
,efí'
fï ;=< jeä wjOdkhla fomd¾;fïka;=j msysgqùfï wruqKq flfrys fhduq flfrk w;r"
fomd¾;fïka;=fõ ish¿u wxY tlS wruqK idlaId;a lr .ekSu msKsi l%shd;aul fõ'
±lau
—kssoyia yd j.lSfuka hq;= udOH iïm%odhla Wfoid odhl ùu'˜
fufyjr
—Y%S ,dxflah ikaksfõok udOH w;r iqyoYS,S mßirhla ks¾udKh lsÍu yd udOH ixialD;sh k`.d
isgqùu i`oyd wjYH fufyhùu isÿ lrñka ksjerÈ f;dr;=re yd rcfha ±lau ±k .ekSug we;s whs;sh
;yjqre lsÍu'˜
wruqKq
rcfha ixj¾Ok mqj;a ck;dj fj; iïfm%aIKh lsÍfï N+ñldj yd wE`ÿkq wruqKq kï ¦
m%ñ;s.; udOH iïm%odhla we;s lsÍu'
f;dr;=re ±k .ekSfï whs;sh m%j¾Okh lsÍu i`oyd rcfha ixj¾Ok m%pdrK jevms<sfj,
ms<sn`o f;dr;=re ck;dj fj; f.k hdu'
udOH úu¾Yk l%shdj,sh Yla;su;a lsÍu'
hymd,kh" ixys`Èhdj" ;sridr ixj¾Okh ia:dms; lrñka m%ldYkfha yd NdIKfha ksoyi
;yjqre lsÍu'
udOH lafIa;%hg wod< m¾fhaIK lghq;=" ixj¾Ok yd ie,iqï we;s lsÍu'
17
m%Odk l%shdldrlï
udOH idlÉPd ixúOdkh lsÍu ^leìkÜ ;SrK ±kqï §u" fjk;a wud;HdxY yd wdh;k
ld¾hNdrhg wod<j&
m%jD;a;s ksfõok ksl=;a lsÍu'
udOH ksÍlaIK pdßld ixúOdkh lsÍu'
ixj¾Ok jevigyka ms<sn`o ,sms yd m%ldYk m%ldYhg m;a lsÍu'
kj udOH fhdodf.k ixj¾Ok jevigyka ms<sn`o m%pdrKh ,nd §u' ^Face book, You tube,
Twitter)
foia úfoia udOHfõ§ka i`oyd udOH ye`ÿkqïm;a ksl=;a lsÍu'
ffoksl úu¾Yk jd¾;d ilia lsÍu yd wjYH;djh u; wod< wxY ±kqj;a lsÍu'
ld,Sk jYfhka jeo.;a ud;Dld yd udOH lafIa;%fha kj m%jK;d iïnkaOfhka m¾fhaIK
lsÍu yd jd¾;d bÈßm;a lsÍu'
jd¾;d Ñ;%má ksIamdokh yd m%pdrh'
cd;sl W;aij yd ixrlaIK lghq;= wjia:djka wdjrKh yd tlS wjia:d PdhdrEm .ekSu yd
ixrlaIKh'
wfkl=;a wud;HdxY úiska bgq lrkq ,nk ld¾hhkag wod< ±kqj;a lsÍfï jevigyka
^udOHfõ§ka" mdi,a isiqka" udOH f,alïjreka" wfkl=;a md¾Yj&
2018'01'01 isg 2018'12'31 olajd l%shd;aul l< ixj¾Ok jHdmD;Skays m%.;sh
f;dr;=re oek.ekSfï whs;sh ms<sn`o uyck;dj ±kqj;a lsÍu i`oyd jd¾;duh jeviyka 20la"
oekaùï 02la" yd m%jD;a;s ksfõok 249la ksIamdokh yd m%pdrh lsÍug úhou re'ñ' 2'483 ls'
wud;H uKav, ;SrK ±kqï§fï idlÉPd 29 la ixúOdkh lr we;s w;r rcfha udOH ksfõok
34 la ksl=;a lsÍu" udOH idlÉPd 57 la meje;aùug úhou re'ñ' 4'35 ls'
úúO wud;HdxYhkays udOH wdjrK lghq;= 219 la o ixj¾Ok jHdmD;s 8 lo udOH wdjrK
isÿ lr we;'
ld,Sk úIhka ms<sn`oj udOHfõ§ka" udOH f,alïjre ±kqj;a lsÍfï jevigyka 19la mej;aùu
i`oyd úhou re'ñ' 5'2 ls'
úfoaYSh rdcH;dka;%slhkaf.a Y%S ,xld ks, ixpdr 6 la wdjrKh lsÍug úhou re'ñ' 0'6 ls'
rch úiska ld,dkqrEmSj isÿ lrk úúO ixj¾Ok jHdmD;Ska ms<sn`oj ck;dj wjÈ lsÍu;a" tlS
ld¾hhka ms<sn`o mq¿,a l;sldj;la we;s lsÍug;a —foi;sh˜ isxy, mqj;a i`.rdj;a —;sx.,a˜
oñ< i`.rdj;a odhl jk w;r 2018 j¾Ih ;=< —foi;sh˜ l,dm 14 lao —;sx.,a˜ l,dm 1 lao
t<solaùu i`oyd úhou re'ñ' 2'93 ls'
fm!rdKsl jeo.;alula yd wOHdmksl jeo.;alula iys; jevigyka yd PdhdrEm
fomd¾;fïka;=j i;=j mj;S' fuu f;dr;=re wjYH jQ úg uyck mßyrKhg ,ndfoa' tfy;a
18
tu f;dr;=re bosrs mrmqr i`oyd kj ;dlaIKh Ndú;fhka ixrlaIKh lsrSug" äcsg,a
mqia;ld,hla ieliSug ie,iqïlr we;'
uyck;dj rcfha ixj¾Ok jHdmD;s ms<sn`oj yd rcfha mKsjqv ms<sn`oj fomd¾;fïka;= fjí
wvúh Tiafia" f*aia nqla" Üúg¾" hQ áhqí u.ska Y%jH yd oDIH f,io" flá mKsjqv u.skao
oekqj;a flf¾'
2018 jif¾ m%d.aOk jHdmD;s
Y%jH wxYh fj; VRF j¾.fha jdhqiólrK moaO;shla ia:dms; lsrSu yd kùK WmlrK
ñ,oS .ekSu'
4K HD leurd" oDIH ñY%l (Vission mixer) yd Editing System 2la ia:dms; lsrSu i`oyd
úhou re'ñ' 6'4 ls'
DVD mqiaa;ld,hla iy ixxrlaIK moaO;shla ia:dms; lsrSu i`oyd úhou re'ñ' 4'40 ls'
rcfha Ñ;%mg wxYh i`oyd úoaHq;a WmlrK ñ,oS .ekSu i`oyd úhou re'ñ' 4'10 ls'
udOHfõ§ka i`oyd ye`ÿkqïm;a ksl=;a lsÍu
j¾.h ixLHdj
foaYSh udOHfõ§ka 2158
úfoaYSh udOHfõ§ka 171
udOH ks,OdÍka 700
fjí udOHfõ§ka 194
m%dfoaYSh udOHfõ§ka 1452
PdhdrEm udOHfõ§ka 149
rEmjdyskS udOHfõ§ka 263
kssfõok Ys,amSka 167
udOH ks,OdrSka 437
udOH mßmd,lhska 70
fg,s ks¾udK Ys,amSka 18
úfYaI wjia:d i`oyd udOH ye`ÿkqïm;a
ksl=;a lsÍï
98
rcfha m%jD;a;s fomd¾;fïka;= ks,Odßka 9
tl;=j 5886
uQ,H m%.;sh 2018 ^re'ñ'&
whs;uh weia;fïka;=j úhou m%;sY;h
mqkrdj¾;k 602'29 515'32 86]
m%d.aOk 146'14 45'29 31]
tl;=j 748'43 560'61 75]
19
Y%S ,xld .=jkaúÿ,s ixia:dj
ye`Èkaùu
1949 Tlaf;dan¾ 01 jeks Èk .=jka úÿ,s fomd¾;fïka;=j keue;s iajdëk wdh;khla jYfhka
m%;sia:dmkh lrk ,o fuu wdh;kh 1972 uehs 22 ckrc jHjia:dj iïu; ùu;a iu. Y%S ,xld
.=jka úÿ,s ixia:dj f,i kduh fjkia lrk ,§' wk;=rej Y%S ,xld .=jka úÿ,s ixia:dj" .=jka
úÿ,s ikaksfõokfha m%uqL;u mqfrda.dñ udOH cd,h f,i Y%djlhka flakaø.; lrñka ta ta iudc
wjYH;d y`ÿkd .ksñka —myiqlï imhkafkl= f,i ck;djf.a wfkalúO wjYH;d bgqlrk
úoHq;a udOH cd,h njg m;aj we;' È.= ;rx." uOHu ;rx." flá ;rx. iy FM ;rx. ud,d
Tiafia foaYSh úldYk cd,h ;=< cd;sl kd,sld 06 lska" m%dfoaaYSh fiajd 07 lska iy m%cd .=jka
úÿ,s fiajdjlska iukaú;j úldYk lghq;= isÿlrkq ,nk w;r .=jka úÿ,s ixia:dj i;= m%Odk
úldYk uOHia:dk 09 u`.ska uq¿ Èjhsku wdjrKh jk mßÈ úldYk lghq;= isÿfõ' óg wu;rj
mq;a;,u yd ;%sl=Kdu,h hk m%;súldYk uOHia:dk u.ska úfoaYSh úldYk lghq;= isÿlrkq ,nhs'
úYajdikSh yd wjxl udOH fufyjrl kshq;= Y%S ,xld .=jka úÿ,s ixia:dj Y%djlhdg jvd;a ióm
ùu msKsi ;u fjí wvúh Tiafia cd;Hka;rh hdlsÍfï ud¾.hg o m%fõY ù we;'
óg wu;rj .=jka úÿ,s ikaksfõokh ms<sn`o kHdhd;aul yd m%dfhda.sl wNHdi mdGud,djka
mj;ajkq ,nk mqyqKq wdh;k 2 la o Y%S ,xld .=jka úÿ,s ixia:dj u`.ska md,kh fõ'
oelau
hym;a úoHq;a udOH ixialD;shla i`oyd mrudo¾Y iemhSu'
fufyjr
nyq cd;sl" nyq NdIduh" nyq wd.ñl" iudchl ixys`Èhdj" wd¾:sl ixj¾Okh iy m%cd;ka;%jdÈ yr
moaO;s Yla;su;a jk mqoa., ixj¾Okh Wfoid udOH fufyjrl fh§u.
wruqKq
f,djmqrd yg.kakd foaYmd,k" wd¾Ól iy iudÔh jeo.;alula iys; isÿùï ms<sn`o
f;dr;=re /ialr ksrjq,aj ck;djg fnod §u'
ck;dj Ôj;ajk mßirh ;=< iudcfha l%shdYS,s mqoa.,hka f,i l%shd;aul ùug bv yir
i,ik fmdÿ ±kqu /ialr .ekSug wjYH bv ie,iSu'
iudch Wfoid fmdÿ ±kqï wruqo,la f.dvke.Su'
ñksidf.a meje;au i`oyd jQ wNsfhda. y`ÿkdf.k tajdg wjYH flfrk ±kqu iïmdokh lsÍu'
iudcfha läkï yd wjidk wruqKq m%j¾Ok i`oyd wNsfma%rKh'
fmdÿ ldrKd ms<sn`o uQ,sl lreKq ks¾jpkh" ksrjq,a lsÍug WmldÍ ùu'
mqoa.,hd i;= l=i,;d" pß; yd nqoaêuh ixj¾Okh i`oyd jQ ±kqu ,nd§u yd W;afm%arKh
cd;sl fyda ck fldÜGdYhl ixialD;sh y`ÿkd .ekSu" wdrlaId lsÍu yd ixj¾Okh lsÍu'
úfkdaodiajdoh i`oyd lghq;= lsÍu'
úúO cklKavdhï w;r wfkHdakH wjfndaOfhka" iyÔjkh iy f.!rjh we;slsÍu i`oyd
lghq;= lsÍu'
kj ;dlaIKsl fjkialï hdj;ald,Sk fldg l%shdjg kexùu'
20
ixia:dfõ ld¾hNdrh
1966 wxl 37 orK .=jka úÿ,s ixia:d mk; wkqj ixia:dfõ ld¾hNdrh jkqfha"
ixj¾Ok" mq¿,a lsÍï yd jeäÈhqKq lsÍï isÿlrñka Y%S ,xldj ;=< .=jka úÿ,s fiajd fmdÿ
ck;djf.a iqnisoaêh i`oyd mj;ajdf.k hdu'
Y%S ,xld .=jka úÿ,s ixia:dj úiska úldYh lrkq ,nk jevigyka wëlaIKh yd md,kh'
úldYk lghq;= i`oyd fuu mk; hgf;a ,nd§ we;s n,;, iy j.lSï Ndú; lsÍu'
.=jka úÿ,s úldYk lghq;= iïnkaOj wud;H;=udg wjYH Wmfoia ,nd §u'
2018 j¾Ih ;=< l%shd;aul lrk ,o jHdmD;Skays m%.;sh
wdh;ksl wxYh
ixia:dfõ fhdað; fiajl ixhq;sh wkque;sh i`oyd l<ukdlrK fiajd fomd¾;fïka;=j fj;
fhduq lr we;' wkqu; fiajl ixhq;sh wkqj n`ojd .ekSï mßmdá 13 la flgqïm;a lr we;'
ixia:dj mßyrKh lrk bvï ksrjq,a lr .ekSu'
l,gqjdj bvfï we;s iïfma%IK l=¿K i`oyd ìï l=,sh whlr .ekSu'
m%Odk ld¾hd,h msysá N+ñfha ysñlu iïnkaOfhka wud;H uKav, wkque;sh ,nd .ekSu'
kqjrt<sh —ksjyk˜ bvfï uekSï lghq;= wjika lsÍu'
hd,a FM fiajh ia:dms; lsÍug fhdað; bvu mjrd .ekSu i`oyd lghq;= lsÍu'
wNHdi wxYh
ixia:d wNHdi wdh;kfha mj;ajk ,o jevigyka
l%shdldrlu iyNd.S;ajh
.=jkaúÿ,s ksIamdok yd ikaksfõok iy;slm;% mdGud,dj wNHdi,dNSka 17
fou< ksfõol ksfõÈldjkaf.a ,sÅ; mÍCIKfha m%Yak m;% ,l=Kq lsÍu'
ks,OdÍka 22
bx.%Sis iyk ksfõol mqyqKqj ks,OdÍka 20
cd;sl wdOqksl;aj iy mqyqKqlsÍfï wêldßfha mqyqKqj wNHdi,dNSka 20
rdclSh úoHd,fha udOH wxYfha isiqka i`oyd mqyqKqj YsIHhka 10
.=jkaúÿ,s ksIamdok yd ikaksfõok iy;slm;% mdGud,dj ^i;sfha Èk&
wNHdi,dNSka 21
.=jkaúÿ,s ksIamdok yd ikaksfõok iy;slm;% mdGud,dj ^i;s wka; Èk&
wNHdi,dNSka 15
isxy, ksfõol ksfõÈld m%;sfmdaIK jevuq¿j ks,OdÍka 19
iyk ksfõol mqyqKqj ks,OdÍka 05
l%Svd úia;r úpdrlhka i`oyd mqyqKq jevuq¿j ks,OdÍka 13
fou< ksfõol ksfõÈldjka i`oyd m%;sfmdaIK ieish ks,OdÍka 19
21
ms<s.ekSfï ks,OdÍka i`oyd mqyqKqj ks,OdÍka 04
bx.%Sis ksfõol ksfõÈldjkaf.a m%;sfmdaIK ieish ks,OdÍka 03
City FM fiajh i`oyd úYajúoHd, isiqkaf.a ksfõol mqyqKqj isiqka 17
bx.%Sis ksfõol ksfõÈldjka i`oyd NdId Ndú;h ms<sn`o mqyqKq jevuq¿j
ks,OdÍka 10
Y%S chj¾Okmqr úYaj úoHd,fha iSudjdisl mqyqKqj isiqka 05
by< l<ukdlrejka iy uOHu uÜgfï l<ukdlrejka i`oyd fld;auf,a fyd,sfâ ßfidaÜys § mej;s jevuq¿j
ks,OdÍka 27
.=jkaf;dgqfmd< iy .=jkafiajd ks,OdÍkaf.a uyck weu;=ï mqyqKq mdGud,dj
ks,OdÍka 15
iudc udOH Tiafia jevigyka m%j¾Ok lsÍu iïnkaO mqyqKq jevuq¿j
ks,OdÍka 30
Y%jK ;;a;ajh we.hSfï jevuq¿j ks,OdÍka 30
ú.Kk wxYfha ks,OdÍka i`oyd mqyqKqj - YS% ,xld ixj¾Ok mßmd,k wdh;kh
ks,OdÍka 01
by< iy uOHu uÜgfï l<ukdlrejka i`oyd meje;ajQ mqyqKq jevuq¿j - fylag¾ fldínElvqj wdh;kh
ks,OdÍka 22
.=jka f;dgqfmd< iy .=jkafiajd ks,OdÍkaf.a uyck weu;=ï mdGud,dj
ks,OdÍka 15
isxy, iyk ksfõol ksfõÈldjkaf.a iajhxl%sh ueÈß mqyqKqj ks,OdÍka 12
tl;=j 372
úfoaYSh mqyqKq
mqyqKq mdGud,dj iyNd.S;ajh
l¾udka;Yd,d mqyqKqj - b;d,sh ld¾ñl ks,OdÍka 03
Radio & Television for Medium & Senor Level Managers iïuka;%Kh - Ökh
úOdhl ks,OdÍka 02
l¾udka; Yd,d mqyqKqj - ;dhs,ka;h ks,OdÍka 01
l¾udka;Yd,d mqyqKqj - b;d,sh ks,OdÍka 03
l¾udka;Yd,d mqyqKqj - iamd[a[h ks,OdÍka 03
tl;=j 12
22
jevigyka wxYh
.=jkaúÿ,s fiajh iy jevigyka úIh m:h fN!;sl
^jevigyka& uQ,H ^re'ñ'&
b,lalh m%.;sh b,lalh m%.;sh
1 City FM fiajh
kj Y%djlhska .%ykh lr .; yels whqßka
ks¾udKYS,S jevigyka ksIamdokh lr úldYh
lsÍu
3192 3192
fiaajdodhl wkq.%yh iys; jevigyka ksIamdokh
lr úldYh lsÍu
2178 1900 80 75
iudc ixialD;sl jákdlï m%j¾Okh i`oyd
jevigyka ksIamdokh lr bÈßm;a lsÍu
1428 1428
Y%djlhskaf.a Wiia riúkaokh i`oyd jevigyka
ksIamdokh lsÍu iy úldYh lsÍu
804 804
2 fj<`o fiajh
kj Y%djlhska .%ykh lr .; yels whqßka
ks¾udKYS,S jevigyka ksIamdokh lr úldYh
lsÍu
1682 1682 02 1'2
fiaajdodhl wkq.%yh iys; jevigyka ksIamdokh
lr úldYh lsÍu
413 413 07 2
3 uqia,sï fiajh
iudc ixialD;sl jákdlï m%j¾Okh i`oyd
jevigyka ksIamdokh lr bÈßm;a lsÍu
374 374 69'07
4 fou< fiajh
iudc ixialD;sl jákdlï m%j¾Okh i`oyd
jevigyka ksIamdokh lr bÈßm;a lsÍu
704 704
5 f;kav%,a fiajh
iudc ixialD;sl jákdlï m%j¾Okh i`oyd
jevigyka ksIamdokh lr bÈßm;a lsÍu
557 557 5'45 5'45
23
wf,ú wxYh
whs;uh tallh ixLHdj
b,lalh
^re',laI&
m%.;sh
^re',laI&
m%;sY;h
^]&
i. nyqúO fiajd odhl;ajh ,nd .ekSu
mefha WKqiqï mqj;a iïmsKavkh
m%jD;a;s m%ldY
3600 122 138 133
m%Odk mqj;a m%ldYhg
ixj¾Ok mqj;a m%jD;a;s
m%ldY 1440 61 66 108
jHdmdßl mqj;a m%jD;a;s
m%ldY 1440 40 60 150
ld,.=K jd¾;dj iïnkaO lsÍu
m%jD;a;s m%ldY
1440 40 16 40
ii. ;;amr 10 ±kaùï nyq;rhla u.ska ikakdu m%j¾Okh
jevigyka
14400 65 40 62
iii. m%jD;a;s wdikak ;;amr 30 ±kaùï
m%jD;a;s
m%ldY
1440 113 311 275
iv. iajfoaYSh fiajh fmdaod jevigyka - mQcd
jevigyka 12 61 46 75
v. .fõIKd;aul idlÉPduh jevigyk —idr m%Nd.sr˜
jevigyka
360 61 29 48
vi.
mefha ckm%sh .S;h" iskud .S" <ud .S" hq. .S" jYfhka LKavkh lr .S; m%pdrh
jevigyka
10800 61 49 80
vii. ld,Sk jevigyka - iqidr;s yd úÿhï fj,dhs
jevigyka
720 183 202 110
viii. bia,dï wd.ñl jevigyka - widka
jevigyka
1800 101 102 101
ix. .=jka úÿ,s kdgH jevigyka 96 203 25 12
x. .S; rplfhla úiska .S; újrKh - ñysr ukrï
jevigyka
12 38 36 95
xi. fõ,dj m%ldY lsÍï ^Time Checks&
Time
Checks
3600 121 69 57
xii. wdh;ksl iduQysl m%;sìïN m%j¾Okh
jevigyka 8 203 107 53
24
bxðfkare wxYh
jHdmD;sh iy uq¿ weia;fïka;=j
^re'ñ'&
fN!;sl m%.;sh uQ,H m%.;sh ^re'ñ'&
m%.;sh ] jd¾Isl m%;smdok
úhou
NdKavd.dr m%;smdok u`.ska isÿl, m%d.aOk jHdmD;s hd,a FM fiajh i`oyd ueÈß ixlS¾Khla
ia:dms; lsÍu ^re'ñ' 42'50&
wod< bvu w;am;a lr
.ekSfï lghq;= m%udo
ùu ksid jHdmD;sh
bÈlsÍï lghq;= wdrïN
lsÍug fkdyels úh'
ueÈß i`oyd wjYH IP
Audio Codes 09 la ñ,§
f.k we;'
5] 42'5 3'4
m%Odk ld¾hd,fha iïnkaO;d ueÈß C1 -
C12 yd nyqld¾h ueÈß hdj;ald,Sk lsÍu -
wÈhr »» ^re'ñ' 77'16&
WmlrK ñ,§ .ekSu
i`oyd fgkav¾ msßkud
we;' C1 – C6 olajd jQ
iïnkaO;d ueÈß
hdj;ald,Sk flf¾'
50] 17'16 14'0
mß.Kl cd, jHdmD;sh - wÈhr »»
^re'ñ' 319'69&
fgkav¾ msßkeóug
m%iïmdok lñgq
wkque;sh ,eî we;'
50] 110 10
fld<U yd háhkaf;dg FM iïfma%IK
uOHia:dkh i`oyd Y%jH ilik ^Audio
Processor& 6 la ñ,§ .ekSu ^re'ñ' 7'0&
Y%jH ieliqï WmlrK
ñ,§ .ekSu i`oyd
fgkav¾ m%odkh lr
we;'
50] 7 -
m%Odk ld¾hd,h iy m%dfoaYSh ld¾hd,
i`oyd jdhqiólrK iy úÿ,s wjYH;d
imqrd .ekSu' ^re'ñ' 10'0&
jdhqiólrK hka;% 15 la
ñ,§ f.k we;' úÿ,s
wjYH;d imqrd,Su iy
tu hka;% ia:dmkh
lsÍu isÿ flf¾'
75] 10 7'2
kqjrt<sh zzksjykZZ" fld;auf,a udOH
welvñh iy wf´fj, ksjdvq
ksfla;kh kùlrKh ^re'ñ'6'0&
fgkav¾ m%odkh lr
we;'
50] 7'6 7'6
úldYkd.dr $ ueÈß $ ndysr m%pdrl ^OB
– Outside Broadcasting& hk wxY i`oyd
WmlrK yd wu;r Wmdx. ñ,§ .ekSu
^re'ñ' 5'2&
WmlrK weKjqï lr
we;'
90] 5'2 2'1
Wmdx. iys; mß.Kl ñ,§ .ekSu
^re'ñ' 5'34&
fgkav¾ m%odkh lr
we;'
50] 5'34 5'3
25
Y%jK m¾fhaIK wxYh
.=jkaúÿ,s ixia:dfõ fiajdjkays Y%jK ;;ajh ms<sn`o ;eme,a yd ÿrl;k ud¾.sl iólaIKfha
o;a; úYaf,aIKh lr wjika jd¾;dj bÈßm;a lr we;'
udOH Ndú;h ms<sn`o m%;spdr ,nd .ekSu i`oyd ;eme,a yd ÿrl;k ud¾.sl iólaIK" Y%djl
iudc msysgqùu iy fiajdjkays m%pdrh jk yd m%pdrh jQ jevigyka we.hSu 2018 jif¾ bgq
lsÍug ie,iqï lr ;snqko .=jka úÿ,s fiajd m%;sixúOdkh lsÍu ld,Sk wjYH;djhla jQ
neúka ta i`oyd m%uqL;djh ,nd fok ,§'
jevigykaj,g wjYH ffoksl f;dr;=re /ialr f,aLK.; lr wod< fiajdjkag f;dr;=re
we;=<;a jd¾;d 92 la ,nd § we;'
.=jkaúÿ,sh krUkakkag w;a m;%sldjla yd .=jkaúÿ,sh ms<sn`o fmd;a msxpla ilia lsÍug
lghq;= lr we;'
.=jkaúÿ,s fiajd m%;sixúOdkh lsÍu i`oyd isxy, fj<`o fiajh ms<sn`o ;eme,a iólaIKhla
mj;ajd Y%djl woyia yd fhdackd ,nd § we;'
jevigyka i`oyd wjYH ld,Sk ud;Dld ms<sn`o jd¾;d 61 la bÈßm;a lr we;'
2018 j¾Ifha uQ,H m%.;sh
2018 j¾Ih i`oyd Y%S ,xld .=jka úÿ,s ixia:dfõ mqkrdj¾;k úhoï i`oyd re'ñ' 360 la o m%d.aOk
úhoï i`oyd re'ñ' 222la o f,i re'ñ' 582 l m%;smdok uyd NdKavd.drh fjka lrk ,§'
whs;uh ^re'ñ'&
iuia: wdodhu 987'58
iuia: úhou 1345'05
NdKavd.dr m%;smdok fkdi,ld ,dNh $w,dNh ^357'47&
mqkrdj¾;k úhoï i`oyd NdKavd.dr m%;smdok 360'00
NdKavd.dr m%;smdok we;=<;aj ,dNh $ w,dNh 2'53
nÿ ^26'64&
nÿ miq ,dNh ^24'11&
uQ,H wxYh i`oyd .sKqïlrK
uDÿldx.hla ^Accounting Software& ñ,§
.ekSu' ^re'ñ' 3'1&
ñ, .Kka le`oùu i`oyd
m%iïmdok lñgqfõ
wkque;sh ,nd .ekSug
kshñ;h'
100] 3'1 3'1
2017 j¾Ifhka bÈßhg f.k wd jHdmD;s
ymq;f,a FM iïfm%aIK uOHia:dkh
hdj;ald,sk lsÍu - wÈhr »»
^re'ñ' 191'75&
WmlrK ñ,§ .ekSu
i`oyd fgkav¾ msßkud
we;'
100] 4'9 4'9
l`ÿrg fiajh hdj;ald,Sk lsÍfï
jHdmD;sh ^re'ñ' 10'0&
ueÈß ixlS¾Kfha
bÈlsÍï lghq;= wjika
lr we;'
75] 10'0 7'9
26
2019 j¾Ifha l%shd;aul lsÍug fhdað; jevigyka
hd,a t*a tï fiajh i|yd ueÈß ixlS¾Khla bÈlsÍu'
foaYSh yd úfoaYSh .=jka ld, wf,ú j¾Okh lsÍu yd m%j¾Ok jevigyka y`ÿkajd §u ;=<ska
ixia:dfõ wdodhï ;;ajh by< kexùu'
mqyqKq jevigyka ;=<ska ixia:dfõ wdodhu m%j¾Okh'
kj Y%djlhka .%yKh lr .; yels whqßka ks¾udKYS,S jevigyka ksIamdokh lr úldYh
lsÍu'
Y%djl iudc msysgqùu'
ixia:dfõ fhdað; fiajl ixhq;sh yd wod< n|jd.ekSï mámdá wkqu; lr .ekSu yd fiajl
wka;¾.%ykh lsÍu'
fld<U iy háhkaf;dg úldYkd.dr i|yd Audio Processers 8 la ia:dmkh lsÍu - II wÈhr
f;dr;=re ;dlaIKsl myiqlï jeäÈhqKq lsßfï jHdmD;sfha III wÈhr l%shd;aul lsßu'
m%dfoaYSh fiajdjka i`oyd iaàßfhda jevigyka iïnkaOl 6 la ñ,§ .ekSu'
.=jkaúÿ,s udOH Ndú;h ms<sn| §mjHdma; lafIa;% iñlaIKh'
27
Y%S ,xld rEmjdyskS ixia:dj
ye`Èkaùu
Y%S ,xld rEmjdyskS ixia:dj 1982 wxl 06 orK Y%S ,xld rEmjdyskS ixia:d mk; u`.ska msysgqjkq ,eîh'
furg rEmjdyskS m%pdrl fiajhla mj;ajdf.k hdfï ld¾hh iy tu fiajh ixj¾Okh lsÍu" jHdma;
lsÍu yd ÈhqKq lsÍu o ta yd iïnkaO fyda Bg wdkqIdx.sl lreKq i`oyd o wod< mkf;ka úêúOdk
i,id we;' Y%S ,xld rEmjdyskS ixia:dfõ m%Odk l%shdldrlï w;r jevigyka ksIamdokh lsÍu yd
úldYkh lsÍu isÿ fõ' iS>%fhka fjkia fjñka mj;sk rEmjdyskS ;dlaIKhg wkq.; fjñka
fm%alaIlhska fj; Wiia ;;ajfha ks¾udKhka <`.d lr §u i`oyd cd;sl kd,sldj jYfhka cd;sl
j.lSula bgq lrkq ,efí' oYl ;=kl ld,hla ;=< foia úfoia iïudkhg md;% jQ Wiia ;;ajfha
jevigyka ksmojñka yd m%jD;a;s iemhSfuka fm%alaIlhskaf.a ri{;dj yd oekqu wduka;%Kh lsÍug
YS% ,xld rEmjdyskS ixia:djg yelsj ;sfí' tfukau rg ;=< isÿjk ixj¾Okh ms<sn`oj rEmjdyskS" Eye
yd fka;%d kd,sld Tiafia úúO NdId l:d lrk ck;dj ±kqj;a lrñka rdcH udOH wdh;khl
ld¾hNdrh bgq lsÍug o rEmjdyskS ixia:dj lghq;= lr ;sfí'
±lau
—weis Èis udOHfha ksn`o Y%s ,dxflah uqødj˜
fufyjr
—±kqu" úfkdaoh" wOHdmkh imsß ldf,daÑ; w¾:mQ¾K m%;sNdiïmka; jevigyka lemùfuka hq;=j
tlai;aj ks¾udKh lr kj ;dlaIKfhka Tmakexù isõ foi úisß Y%s ,dxlslhkaf.a wfmalaId
wNsnjñka úiqrejd yeÍu˜
wruqKq
rEmjdyskS jevigykaj, wdlD;suh fjkialï ;=<ska wdl¾YkShNdjh" úúO;ajh yd
w¾:mQ¾KNdjh jeäÈhqKq lsÍu'
kj ;dlaIKsl l%u fhdod .ksñka fm%alaIlhka fj; myiqfjka <`.d ùu'
wdh;kfha fN!;sl yd udkj iïm;a M,odhS f,i jeä ÈhqKq lsÍu'
wdh;khg w;sf¾l wdodhï W;amdok ud¾. y`ÿkajd§u'
;r`.ldß;ajhg .e<fmk mßÈ wdh;kfha jHjia:dms; rduqj ixfYdaOkh lsÍu'
28
2018 j¾Ih ;=< l%shd;aul lrk ,o ixj¾Ok jHdmD;skays m%.;sh
1' cmka rcfha ixialD;sl wdOdr hgf;a rEmjdyskS ixia:dfõ jevigyka jeäÈhqKq lsÍu
cmka rcfha ixialD;sl yqjudre jevigyk hgf;a Y%S ,dxflah rEmjdyskS jevigyka jeäÈhqKq lsÍu
i`oyd Y%S ,xld rEmjdyskS ixia:dj tu rch iu`. we;s lr.;a .súiqï m%ldrj JICA wdh;kh úiska
2017 iema;eïn¾ ui re'ñ' 73'6 la jákd NHK cmka wOHdmksl jd¾;d jevigyka 449 la wvx.= XD
Cam ;eá Y%S ,xld rEmjdyskS ixia:d mqia;ld,h fj; msßkeóh' fuu jevigyka bÈß j¾I 05 ;=<
bx.%Sis NdIdfjka o" isxy, y`vljd fou< Wmis/is iys;j o fou< y`vleùï lr f;jrla o úldYh
l< hq;=j we;'
y`vleùï" Wmis/is .ekaùï iy mQ¾j m%pdrl mg iE§u fjkqfjka m%;smd¾Yùh wruqo,a f,i re'ñ'
42'7 la fjka lr we;s w;r tu uqof,ka re'ñ' 20 la 2017 j¾IfhaoSo re'ñ' 20'23 la 2018 j¾IfhaoSo
cd;sl rEmjdyskshg ,nd § we;'
2017 iema;eïn¾ ui isg n,d;aul lrk ,o fuu .súiqug wkqj" 2018 j¾Ih wdrïNfha isg fuu
jevigyka úldYh lsÍug wjYH y`vleùï" Wmis/is .ekaùï yd mQ¾j m%pdrl mg ieliSu isÿlr
we;' ta wkqj fou< NdIdfjka jevigyka 218la o bx.S%is NdIdfjkaa jevigyka 95 lao úldYh lrk
,§' ;jo jevigyka 224 la isxy, y`vljd we;s w;r jevigyka 107 la fou< Wmis/is iys;j
úldYනh lr we;' tys ksIaamdok msßjeh re'ñ' 40'23 ls'
NdKavd.dr m%;smdok u`.ska isÿl, m%d.aOk jHdmD;s
jHdmD;sh iy uq¿ weia;fïka;=j
^re'ñ'&
fN!;sl m%.;sh uQ,H m%.;sh ^re'ñ'&
m%.;sh ] jd¾Isl m%;smdok úhou
jevigyka ksIamdok
myiqlï by< kexùu yd
hdj;ald,Sk lsÍu ^re'ñ' 150&
bf,lafg%dksla lafIa;% ksIamdok
lghq;= yd bf,lafg%dksla m%jD;a;s
wdjrK i`oyd ;dlaIKsl jYfhka
Wiia wê úia;D; Camcorder 10 la
ñ,§ .ekSu'
100
150
16'9
ueÈß wxl 1"2"3"4 yd m%jD;a;s ueÈßh
i`oyd wjYH wêúia;D; WmlrK ^HD
Digital waveform Monitor& 07 la ñ,§
.ekSu'
90 15
m%Odk md,l ueÈß i`oyd HD NLE
Machine 10 la ñ,§ .ekSu'
80 25'5
m%Odk md,l ueÈßh yd wfkl=;a
ueÈß i`oyd New Communication
System fh§u'
90 15
tl;=j 150 72'4
29
óg wu;rj ixys`Èhdfõ kd,sldj jk fka;%d kd,sldfõ m%j¾Okhg iy rEmjdyskS kd,sldjkays
wdjrK l,dmh jeäÈhqKq lsÍug wjYH ixLHd; úÿ,s ixfoaY kshduk fldñIka iNdj iu`. mej;s
idlÉPd wkqj ,nd .ekSug yelsúh'
wdishd Ydka;slr úldY ixj¾Ok wdh;kfha ^Asia Pacific Institute for Broadcasting Development -
AIBD& 17 jk uyd iuq¿j
wdishd Ydka;slr l,dmfha rgj,a ;=< úoHq;a udOH m%;sm;a;s ms<sn`oj yd ld,Sk jYfhka u;=jk
f.da,Sh" l,dmSh iy cd;sl .eg¨ ie,ls,a,g f.k lÓldj;la we;s lrñka l,dmh ;=< ÈhqKq iy
Yla;su;a úoHq;a udOH mßirhla ks¾udKh lr .ekSu wruqKq lr.;a wdishd Ydka;slr úldY
ixj¾Ok wdh;kfha 17 jk uyd iuq¿j 2018 wf.daia;= ui 2 isg 4 olajd fld<U§ meje;aùh'
2018 j¾Ifha uQ,H m%.;sh
cd;sl rEmjdysksfha jd¾Isl m%d.aOk yd mqkrdj¾;k úhoï i`oyd 2018 whjefhka NdKavd.dr
m%;smdok ,nd .ekSug uqo,a yd ckudOH wud;HdxYh úiska bÈßm;a lrk ,o wud;H uKav,
ixfoaYh wkqj" ixia:dfõ mqkrdj¾;k úhoï mshjd .ekSug uilg re'ñ' 40 ne.ska 2018 j¾Ih i`oyd
re'ñ' 480 la o ixia:dfõ ;=ka wjqreÿ ie,eiafï ^2018-2020& wvx.= ;dlaIKsl jHdmD;s wdrïN lsÍug
m%d.aOk úhoï jYfhka ms<sfj,ska 2018" 2019 iy 2020 j¾I i`oyd re'ñ' 550 la re'ñ' 68 la iy re'ñ'
42 la o jYfhka re'ñ' 660 la o uyd NdKavd.drfhka ,nd .ekSug wud;H uKav,h úiska wkque;sh
,nd § we;'
ta wkqj 2018 j¾Ifha ;dlaIKsl jHdmD;s l%shd;aul lsÍu i`oyd re'ñ' 160 l m%d.aOk úhoï fjka lr
we;' m%d.aOk úhoï i`oyd ,nd § we;s wla uqo,a m%udKh re'ñ' 100 ls'
whs;uh ^re'ñ'& iuia: wdodhu 2058'91 úhou 2347'13 NdKavd.dr m%;smdok ,eîug fmr nÿ fmr ,dNh$mdvqj
^288'22&
NdKavd.dr mqkrdj¾;k úhoï ,eîu 479'00 nÿ fmr ,dNh$mdvqj ^190'78& nÿ miq ,dNh$ mdvqj
^190'78& uq¿ úia;srK wdodhu
^190'78&
2019 j¾Ifha l%shd;aul lsÍug fhdað; jHdmD;s
2017 Tlaf;dan¾ 10 Èke;s wud;H uKav, ;SrKh mßÈ wkqu; jQ jHdmD;s 06 la l%shd;aul lsÍu'
ta wkqj by< úldYk ;;ajhlska hq;= wdl¾YkSh jevigyka ksIamdokh"
m%Odk md,l ueÈßh hdj;ald,Sk lsÍu"
ueÈß wxl 03 wêúia;D; úldYk lghq;= i`oyd mßj¾;kh lsÍu'
rEmjdyskS jevigyka kd,sldj, fN!ñl úldYk ;;ajh by< kexùu'
mß.Kl cd,.; lsÍï yd
rEmjdyskS jevigyka äðg,a ;dlaIKhg wkqj ixrlaIKh lsÍu'
30
iS$i iajdëk rEmjdyskS udOH cd,h
ye`Èkaùu
1979 § ish fufyhqï lghq;= wdrïN l< iajdëk rEmjdyskS udOH cd,h rEmjdyskS iy .=jka úÿ,s
udOH ;=< Y%S ,xldfõ m%uqL;u udOH cd,hla jYfhka lghq;= lrñka isà' iS$i iajdëk rEmjdyskS
udOH cd,h ^ITN& rch i;= jQ fmdÿ iud.ula f,i mj;ajd f.k hkq ,nk w;r YS% ,dxlsl
fm%alaIlhka fjkqfjka iajdëk rEmjdyskSh ITN yd jika;ï TV f,i rEmjdyskS kd,sld folla o ITN
FM yd jika;ï FM f,i .=jka úÿ,s fiajd folla o mj;ajd f.k hkq ,efí' .;jQ jir lsysmh ;=<
b;du;a n,.;= rEmjdyskS yd .=jka úÿ,s udOH cd,h njg iajdëk rEmjdyskS udOH cd,h j¾Okh jQ
w;r" uq¿ uy;a Y%s ,xldj mq¿,aj wdjrKh flfrk b;d m%n, úldYk Yla;shla i;= fõ' uq,a wjêfha
isgu Wiia m%ñ;shlska hq;= jevigyka ish fm%alaIl msßi fjkqfjka fm<.iajkakg iajdëk
rEmjdysksh iu;a jQ w;r Y%s ,dxflah ixialD;sl" iudchSh yd wd.ñl idrO¾u wkq.ukh lrñka
mjqf,a kd,sldj f,i kula" .re;ajhla yd by< ms<s.ekSula o w;alr f.k we;'
±lau
—iajdëk rEmjdyskS udOH cd,h úoaHq;a udOH lafIa;%fha kshuqjd njg m;aùu'˜
fufyjr
Y%S ,dxlSh jákdlï yd ixialD;sh u; ne`os mj;sk .=Kd;aul" wdl¾IKSh yd udkj ys;jdoS
jevigyka bosßm;a lsÍu'
wruqKq yd Wmdh ud¾.
úYsIag wOHdmksl" ;;= iïmdol iy úfkdaod;aul jevigyka bÈßm;a lsÍu'
jevigyka ks¾udKh yd úldYkh i`oyd w;s kùk ;dlaIKh fhdod .eksu'
ixúOdkfha uQ,H ia:djr;ajh mj;ajd f.k hdu'
ks¾udKYS,S" ksmqK" iqÿiqlï,;a udkj iïm;a ixj¾Okh'
foaYSh wka;¾.;h m;< lr .ekSu yd jevigyka yqjudrej u`.ska Y%s ,xldj cd;Hka;r
fm%alaIlhska fj; ióm lsÍu'
31
2018 j¾Ih ;=< l%shd;aul l< ixj¾Ok jHdmD;skays m%.;sh
bxðfkare wxYh
2018 whjeh fhdackd wkqj iajdëk rEmjdyskS fiajfha jika;ï rEmjdyskS kd,sldj jeäÈhqKq lsÍu
i`oyd m%d.aOk m%;smdok re'ñ' 30 la fjka úh' ta wkqj hdmkfha msysá jika;ï kd,sld
iïfm%aIKd.dr lghq;= i`oyd wjYH 55˜ KTV .%dyl 2 la" iïfm%aIlhla yd Wmdx. ñ,§ .ekSu i`oyd
re'ñ' 15 la jákd Khjr ,sms újD; lr we;' ;jo re'ñ' 4'6 l Y%jH yd oDYH WmlrK ñ,§ .ekSu
i`oyd weKjqï lr we;' ,enqkq wla uqo,a m%udKh re'ñ' 10 ls'
wdh;ksl wruqo,ska isÿ lrk ,o ixj¾Ok jHdmD;s
ITN TV yd VTV rEmjdyskS kd,sld wdjrK l,dm jeäÈhqKq lsÍug wjYH ixLHd; úÿ,s
ixfoaY kshduk fldñIka iNdj iu`. mej;s idlÉPd wkqj ,nd .ekSug yelsúh'
úfoaY mqyqKq 8 la o" foaYSh mqyqKq 16 la o" fiajlhska 676 la i`oyd rlaIK wdjrKhlao ,nd
foñka wdh;kfha fiajl wNsfm%arKh i`oyd remsh,a ñ,shk 49'44 la jeh lr we;'
jHdmD;sh iy
uq¿ weia;fïka;=j ^re'ñ'&
fN!;sl m%.;sh uQ,H m%.;sh ^re'ñ'&
m%.;sh ] jd¾Isl m%;smdok úhou
1' kj f.dvke.s,af,a bÈlsÍï lghq;=
^re'ñ' 15&
ì;a;s yd ìu wjika wÈhr' 50 15 8'37
2' rEmjdyskS ueÈß ixlS¾Kh jeäÈhqණ
q lsÍu' ^re'ñ' 18'5&
WmlrK ñ,§ .ekSu' 34 18'5 6'335
3' m%Odk md,l ueÈß jeäÈhqKq lsÍu ^re'ñ'
74&
m%iïmdok lghq;= isÿfõ' 25 54 -
4' wdh;kfha úÿ,s wjYH;d imqrd .ekSu
i`oyd iQ¾hh fldaI iú lsÍu' ^100 kw&
^re'ñ' 18'5&
YlH;d wOHhkh ksulr
mek, iúlsÍu i`oyd
jy,h ieliSu'
100 1'3 1'3
5' .=jkaúÿ,s úldYk lghq;= jeäÈhqKq
lsÍu' ^re'ñ' 24&
ITN FM hdmkh
úldYkd.dr ixj¾Okh'
23 24 3'77
6' mj;sk m%jD;a;s ueÈß jeäÈhqKq lsÍu'
^re'ñ' 21'7&
m%iïmdok lghq;= isÿ
flf¾'
10 - -
32
jevigyka wxYh
iudcuh j.lSula yd j.ùula iys; jevigyka rdYshla 2018 jir ;=< fm<.iajd we;s w;r
iyÔjkh iy ixys`Èhdj nyq;rhla jevigykaj, wka;¾.%yKhù we;' ;r`.ldÍ udOH
jd¾;dlrKhla ;=< fm%alaIl m%cdjf.a ri{;djh fmdaIKh lsÍug iqÿiq uÜgfï idrO¾u iqrlaIs;
lrk wka;¾.; we;=<;a jevigyka bÈßm;a lrk kd,sldjla jYfhka ITN jevigyka wxYh 2018
jif¾ fmruqK f.k isáug iu;a úh'
iunr mqj;a úldYhg yd rch úiska isÿlrk ixj¾Ok jevigyka i`oyd úfYaI ld,hla fjka lsÍug
iajdëk rEmjdyskS fiajh lghq;= lrk ,oS'
úfYaIs; jevigyka
2016 j¾Ifha wdrïN lrk ,o ˜Youth With Talent˜ jevigyk ckm%sh;djh ksidu 2018 j¾Ih
;=<§ o cd;sl ;reK fiajd iNdfõ odhl;ajfhka úldYh flßK' mqoa.,hkaf.a ie`.j we;s
wiuiu l=i,;d úÑ;%j;aj bÈßm;a lsÍug fuu jevigyk bjy,aa úh' ,xldfõ jeäu fm%alaIl
we.hSug ,la jQ fuu jevigyk ;dreKHfha ckm%shu jevigyk f,io msÿï ,enq w;r fuu
j¾Ifha jeäu wdodhula ,enQ jevigyk o fõ' ^úhou re'ñ' 64&
—.ug fldaáhla˜ jevigyk .%dóh ;reK m%cdj úiska isÿlrk ixj¾Ok jHdmD;s ms<sn`oj
Tjqkaf.a odhl;ajfhka id¾:lj bÈßm;a lrk ,§' ^úhou re'ñ' 0'013&
—iudc jHjidhlhkaf.a ch ìu˜ hk f;audj hgf;a iq¿ yd uOH mßudK jHjidlhkag
w;aje,la ùu wruqKq fldg wdrïN lrk ,o —we;a mjqr˜ jevigyk id¾:l foaYSh
jHjidhlhskaf.a yd úoaj;=kaf.a Wmfoia yd uQ,Huh odhl;ajfhka m<uq wÈhr yd fojk wÈhr
l%shd;aul lrk ,§' ^úhou re'ñ' 29'6&
kjH yd m%didx.sl l,dlreka ms<sn`o ±kqj;a lsÍu yd tlS l,dj ck yoj;a ;=<g m%lafIamKh
lsÍu i`oyd —fidÿre w×dj˜ jevigyko" l,dlrejka ms<sn`o w;S; ieureï yd Tjqkaf.a w;a±lSï
iu`. udOH lafIa;%hg jQ odhl;ajh we.hSu Wfoid —Yksod idoh˜ jevigyk o c.;a yd foaYSh
iskudj w,,d —isfkre˜ kï jevigyko" ix.S;h m%shlrk fm%alaIlhka b,lal lr .;a —Chat &
Music˜ yd —fkdñhk isyskh˜ jevigyko" ^úhou re'ñ' 28'0& wl=re lshùfï reÑh fmdaIKh
lsÍu i`oyd —wl=r˜ jevigyko" wd¾Ól" idudÔh yd idys;H wd§ wxYj,ska odhl;ajhla olajk
wdh;k yd mqoa.,hkaf.a fiajd we.hSï jia újD; jQ —isjquxi,˜ yd —Coffee Table˜ hkd§
jevigykao y`ÿkajd§ we;'
wd¾Ól" iudÔh yd foaYmd,ksl lafIa;%fha újdod;aul úIhka" úoaj;a uvq,a,lf.a
iyNd.S;ajfhka —ixjdoh˜ yd —;SrKh˜ kï ld,Sk ixjdod;aul jevigykao ck;dj ±kqj;a
lsÍfï wruqKska úldYh flßKs'
ld,Sk úIhka jk f,dal ldka;d Èkh" k;a;," yskaÿ yd uqia,sï wd.ñl W;aijj,g iu.dój
úúO jevigyka úldYh lrk ,§' ^úhou re'ñ' 12'2&
my jir YsIH;ajh" iudkH fm< yd Wiia fm< b,lal lr .;a —;laIs,dj˜ jevigyka ud,dj
YsIH flakaøSh jevigyka f,i m%uqL;dj ,nd §ug yels úh' ^úhou re'ñ' 0'4&
mdi,a isiqka w;r udOH úIh ±kqu jeälsÍu i`oyd wOHdmk wud;HxYh iu`. tl;=j —udOH
m%§m˜ iïuka;%K i;sm;d meje;aùug lghq;= lrk ,§' ^úhou re'ñ' 6'4&
33
2018 j¾Ifha uQ,H m%.;sh
jika;ï rEmjdyskS kd,sldj m%j¾Okh i`oyd re'ñ' 304 l m%;smdok 2018 whjefhka ,nd .ekSug
cd;sl l%uiïmdok fomd¾;fïka;=j fj; jHdmD;s jd¾;djla bÈßm;a lrk ,§' 2018 whjeh
fhdackdjla f,i bÈßm;a jQ fuu jHdmD;sh i`oyd m%;smdok jYfhka re'ñ' 30 la muKla ,enqKs'
kd,sld wkqj ,dN$w,dN - 2018'12'31 Èkg
kd,sldj wdodhu ^re'ñ'&
,dNh $ w,dN ^re'ñ'&
ITN 948'8 ^546'9& jika;ï TV 130'6 ^40'5&
ITN FM 74'1 ^47'4& jika;ï FM 42'0 ^8'3&
Prime TV - - Prime Radio - - tl;=j 1195'5 ^643'1&
uQ,H m%.;sh - 2018'12'31 Èkg
2019 j¾Ih i`oyd ls%hd;aul lsÍug wfmalaIs; ixj¾Ok jHdmD;ska yd jevigyka
whs;uh ^re'ñ'&
wdodhu 1195'5
úl=Kqï msßjeh ^606'6&
o< ,dNh 588'9
fjk;a wdodhï 192'9
mßmd,k úhoï ^1300'8&
fnodyeßï úhoï ^102'7&
uQ,H úhoï ^0'005&
nÿ fmr ,dNh iy .e,mqï ^621'7&
nÿ ^18'9&
.e,mqï ^2'4&
jd¾Isl w,dNh ^643'0&
34
2019 jir wjidk jk úg wxl 01 l kd,sldj njg m;aùu'
2018 jif¾ weia;fïka;=.; wdodhug idfmalaIj 2019 jif¾ wdodhu 75] lska by< kexùu'
2018 jif¾ i;H úhoug idfmalaIj 2019 jif¾ fmdÿld¾hh yd wkjYH úhoï 25] lska
wju lsÍu'
rcfha kd,sldjla f,i b;d mq¿,aj rcfha jevms,sfj< yd cd;sl f;dr;=re ish¨ NdId l;d
lrk ck;dj fj; f.k hdu yd ixys`Èhdj j¾Okh lsÍu i`oyd .=Kd;aulNdjfhka hq;=
ksjerÈ hdka;%khla ieliSug bjy,a jk jika;ï àù kd,sldfõ wdjrK l,dmh jeäÈhqKq
lsÍu'
rfÜ wd¾Ól yd iudÔh ixj¾Okh ixialD;sl úúO;ajh wkkH;djh yd meje;au fukau
mdßißl iqrlaIs;;dj yd m%j¾Okh Wfoid jQ .=Kd;aul yd ks¾udKYS,S jevigyka
fm<.eiaula 2019 jir mqrdu bÈßm;a lsÍu'
cd;Hka;r fukau cd;sl uggfï ;r`.ldÍ;ajhg uqyqK Èh yels ±kqu wdl,am yd
l=i,;djfhka hq;= ksmqK yd úkh.rel jQ;a jD;a;Shuh jQ;a udkj iïm;la wdh;kh ;=<
f.dvke.Su'
uyck ys;ldó hym;a udOH ixialD;shla rg ;=< ks¾udKh lsÍu Wfoid jQ wdo¾Yu;a rdcH
udOH wdh;kh f,i lghq;= lsÍu'
35
iS$i tlai;a m%jD;a;s m;% iud.u
ye`Èkaùu
—f,alayjqia˜ kñka m%p,s; iS$i tlai;a m%jD;a;s m;% iud.u 1926 § Y%S ,xldj ;=< msysgqjk ,o rch
i;= iSñ; iud.uls' 1973 wxl 28 orK iS$i tlai;a m%jD;a;s m;% iud.fï ^úfYaI úêúOdk& mk;
wkqj tys 88] l ysñldÍ;ajh rch fjkqfjka uyd Ndrldr fomd¾;fïka;=j úiska orhs'
j¾;udkfha f,ala yjqia wdh;kh isxy," fou<" bx.%Sis hk NdId ;%s;ajfhkau uqøs; udOH wdh;k
w;r mqfrda.dó udOH wdh;kh njg m;aj we;' kj mrmqf¾ wjYH;d y`ÿkd.ksñka f,alayjqia
wdh;kh úiska ;u m%Odk;u mqj;am;a tkï is¿ñK" ÈkñK" ikafâ Tíi¾j¾" fâ,sksõia" ;sklrka
iy jdruxcÍ hk mqj;am;aj, úoHq;a l,dmhka wka;¾cd,h yd iudc udOH cd, yryd t<solajkq
,efí' ish¿ mdGl lKavdhï b,lal lr.ksñka f,ala yjqia wdh;kh úiska m%ldYhg m;alrk
mqj;am;a w;r ldka;djka fjkqfjka —;reKs˜" orejka fjkqfjka —ñysr˜" fn!oaO ck;dj fjkqfjka —
nqÿ irK˜" l,dlrejka Wfoid —iriúh˜" fcda;sIHfõ§ka i`oyd —iqnfi;˜" ffjoH f;dr;=rei`oyd—
wdfrda.Hd˜" wOHdmksl w;sf¾l f,i —w;=re ñ;=re˜" iy wêlrK f;dr;=re m< lrk —udxpq˜ hk
mqj;am;a iy mqj;a w;sf¾l m%Odk fõ'
wka;¾cd,h cx.u ÿrl:k ;=<g msúisu;a iu. ÈkñK" fâ,sksjqia yd ;sklrka mqj;am;aj, cx.u
uDÿldx.hka t<s±laùugo lghq;= lr we;s w;r wka;¾cd,h yd iudc udOH cd, ;=< f,alayjqia fjí
msgqj mßyrKh lrkakkag jeä úfkdaodiajdohla ,nd fok whqßka mqj;a úldYh lsÍu i`oyd kj
Yíod.drhla o y`ÿkajd§ we;' Y; j¾Ihlg wdikak ish .uka u. ;=< udOH l¾udka;fha fmr,slre
f,i ;u ia:dkh ;yjqre lr .ekSug f,alayjqia wdh;kh iu;aj we;' cd;sl wdh;khla jYfhka
udOH ld¾udka;fha fukau cd;sfha hym; fjkqfjka lghq;= lsÍu yd tu wruqKq u; mokïj
wdh;kfha wLKav j¾Okhla ,`.dlr .ekSu f,layjqia wdh;kfha m%uqL ld¾hNdrhhs'
±lau
—wfkl=;a udOH fiajd YlH;djhkao iu`. Y%S ,xldfõ m%uqL;u udOH wdh;kh f,i /`§ isàu˜'
fufyjr
talrdYS lsÍu m%Odk Odjk ldrlh jYfhka f.k" mqfrda.dó uqøs; udOH wdh;kh Èjhsfka jeäu
b,a ula iys; úYajdikSh yd Wiia ;;ajfha udOH ksIamdok $ fiajd imhkakd njg m;a lsÍu'
fufyhqï úYsIaG;ajh iy fj<`okdu jákdlu Wml%ñlj fhdod .ksñka mq¿,a m%jD;a;s /ia lsÍfï yd
wf,úlrK há;< myiqlï kùk;u ;dlaIKh yd uqiq lrñka fuh idlaId;a lr .kafkuq'
wmf.a .kqfokqj,§ cd;sl wNs,dIh by<skau ;nd .ksñka wmf.a fj<`om, kdhl;ajh bÈßhg
f.khdu iy ,dNodhS;ajh yd j¾Okh mj;ajdf.k hdug meyeÈ,sj w¾: olajk ,o Wmdh ud¾. wm
ksrka;rfhkau wkq.ukh lruq'
36
wruqKq
mqj;am;a l¾udka;fha fj<`om, m%uqLhd njg
m;aùu'
kj udOHhkaf.a jvd;au l%shdldÍ m%ldYk njg
m;aùu'
ksjerÈ iy úYajdikSh f;dr;=re iemhSu' wNsidÍ iudchSh udOHhkag we;=<;a ùu'
jvd;au ld¾hlaIu mqj;am;a fiajd iemhqï iy
m%jdylhd njg m;aùu'
udkj iïm;a m%;sm;a;sh iy mßphka jeäÈhqKq
lsÍu'
mdßfNda.sl fiajdfõ úYsIaG;ajh' fiajlhkaf.a ksmqK;d jeäÈhqKq lsÍu'
l¾;D uKav, mßmd,k f;dr;=re ;dlaIK
moaO;shla y`ÿkajd§u iy ckudOH iy .%e*sla
ks¾udK mqyqKq lsÍug we;=<;a lsÍu'
iemhqï odu wxYh - m%iïmdohlhkaf.a
ld¾hlaIu;dj iy M,odhs;dj jeäÈhqKq lsÍu iy
ish¿ m%iïmdokhka mámdáj,g wkql+, jk njg
j.n,d .ekSu'
f,ala yjqia f.dvke.s,af,a .dïNSr;ajh h,s we;s
lsÍu iy tu fufyhqï lghq;= i`oyd ld¾hlaIu
iyhl fiajd ,nd§u'
wruqo,a l<ukdlrK fomd¾;fïka;= -
ld¾hlaIu;dj iy M,odhS f,i fiajdjka ,nd
.ekSu'
ld,Sk m%jK;d iy b,a ï mdol fldg f.k
fj<`om, fldgia lsÍu yd ikakdu ia:dk.; lsÍu'
mqj;am;a fjí uqøKfha úYsIaG;ajh lrd <`.d ùu'
uqøs; udOH ±kaùï l,dfõ fj<`om, m%uqL;ajh
Yla;su;a lsÍu'
.nvd wxYh øjH l<ukdlrKfha M,odhS;dj
jeäÈhqKq lsÍu'
uq,H fomd¾;fïka;=j
i ukd uq,H ;;ajhla mj;ajd .ekSu'
¸¸ uqo,a l<ukdlrKfha M,odhS;djh jeäÈhqKq
lsÍu'
¸¸¸ fnd,a Kh wju lsÍu'
¸¹ ;SrK .ekSug wjYH f;dr;=re ,nd
.ekSu'
37
2018 j¾Ih ;=< l%shd;aul lrk ,o jHdmD;skays m%.;sh
01' l¾;D uKav, m%.;sh
LMRB we.hsu ( nyq;rhla lshjkq ,nk bx.%Sis ffoksl mqj;aam; f,i “Daily News” mqj;aam;
o nyq;rhla lshjkq ,nk bx.%Sis i;sm;d mqj;am; f,i “Sunday Observer” mqj;aam; o
jeäoshqKq jQ isxy, mqj;am; f,i “oskñK” mqj;aam; o kï flreKs'
“Daily News” mqj;aam;g jir ishhla msrSu ksñ;af;ka msgq 128lska uqøKh lr ksl=;a lsrSu'
“/i” kñka ffoksl isxy, mqj;am;la yd “i;au`v,” kñka udisl i`.rdjla wdrïN lsÍu'
“wdfrda.Hd”, “w;=re ñ;=re” kej; osh;a lsÍu'
is¿ñK iu`. ksl=;al, “l%Svd” i`.rdj fjkqjg “rkaìu” kj i`.rdj ksl=;a lsÍu'
Bestweb.lk iïudk (
www.dinamin.lk , fyd`ou l%Svd yd úfkdaodYajdo fjí wvúh f,io"
www.thinakaran.lk fyd`ou oñ< fjí wvúh f,i o" www.dinamin.lk ,
www.dailynews.lk, www.thinakaran.lk " i`oyd fyd`ou mqj;a fjí wvú f,i o
udOHfõ§ úYsIaG;d iïudk Wf<f,a§ ^Journalism Excellence Awards& we.hsug ,la
úh'
mqia;ld,h äcsg,alrK lsrSu wdrïN lsrSu'
mqj;am;a fukau wdh;kh u.ska m%ldYh lrkq ,nk i`.rd kj udOH Tiafia Y%jH yd oDIH
f,i Y%jkhg yd oel.ekSug ie,eiaùu'
02' m%pdrl yd m%j¾Ok fufyhqï by< kexùu'
—.ï k.r pdßld˜ jevigyka mq¿,a lsÍu'
wïmdr" .d,a, hk Èia;%slalj, jevigyka meje;aùug b,lal l< o .d,a, Èia;%slalfha fuu
jevigyk fkdmeje;aúks'
mqj;am;a m%j¾Okh i`oyd nia r:" m%o¾Yk mqjre yd kj oekaùï l%ufõo Ndú;d lsÍu'
mqj;am;a ixirKh jeä lsrSu i`oyd kj ksfhdacs;hska m;a lsrSu'
mqj;am;a ksfhdað;hska i`oyd jk iïudk rd;%sh ^News Agents’ Awards Night& ixúOdkh lsÍu'
Observer School Boy Cricketer 2018 hk m%j¾Ok jevigyka mj;ajk ,§'
—iriú Ñ;%mg Wf<,˜ 2018 wf.daia;= 03 osk meje;ajqks'
38
03' l¾;D uKav, fiajlhka bgq lrkq ,nk ld¾hhkays .=Kd;aulNdjh by< kexùu'
l¾;D uKav, fiajlhkaaf.a myiqlï by< kexùu'
fiajl mqyqKq jevigyka osh;a lsrSu
Wm l;DlrKh ms<sn`o mdGud,dj - wjqreÿ 01
m%jD;a;s jd¾;dlrKh ms<sn`o mdGud,dj - udi 06
m%jD;a;s PdhdrEmlrKh ms<sn`o mdGud,dj - udi 03
isxy," fou<" yd bx.%Sis භාෂා mdGud,d - udi 09
04' ±kaùï j,ska Wmhk wdodhu 10] fha isg 15] olajd by< kexùu'
wdh;khg ,dNodhs .Kqfokqlrejka$ fiajdodhlhka y`ÿkd .ekSu' tu y`ÿkd.;a fldÜGdYh
i`oyd w.h tl;= lsÍï ^Value Addition& m%odkh lsÍu" kj m%dfoaYSh oekaùï ksfhdacs;hka m;a
lsrSu'
Daily News mqj;am; iu`. ld,Skj jeo.;a ud;Dldjla ms<sn`oj ,sms yd oekajSï wvx.=
i`.rdjla ksl=;a lsrSu'
05' wkq.%dyl;ajhka m%j¾Okh lsÍu'
ish¨ m%ldYkhkays wkq.%dyl;ajhka i`oyd úfYaI m%j¾Ok jevigyka Èh;a lsÍu'
ld,Sk f;dr;=re iïnkaOfhka mdGlhska ±kqj;a lsÍug fkdñ,fha msgm;a fnodyeßu'
iuia: Èia;%slalhkau ksfhdackh jk mßÈ mqj;am;a ksfhdað;hka ^News Agents) yd
jd¾;dlrejka ^Correspondents& i`oyd udislj /iaùï meje;aùu' niakdysr" uOHu" inr.uqj
yd W;=re ueo hk m<d;a wdjrKh lr we;'
f;dr;=re ;dlaIKh mokï lr.;a wf,ú l%shdj,s m%jdyhla ^Sale Process Flow) y`ÿkaajd§u'
06' f;dr;=re ;dlaIKh yd fufyhqï i`oyd jk myiqlï jeäÈhqKq lsÍu'
Magnum uqøKd,h i`oyd wu;r uqøK tall 2 la ,nd .ekSug lghq;= lsrSu'
07' uq,H wxYh i`oyd f;dr;=re ;dlaIK myiqlï yd kùlrK lghq;= y`ÿkajd §u'
uq,H yd rlaIK fhdackd l%uh i`oyd jk uDÿldx.h jeäÈhqKq lsÍfï lghq;= isÿfjñka
mj;s' fï i`oyd re'ñ' 10 la jeh lr we;'
08' kùk myiqlï j,ska iukaú; jk mßÈ wdh;kfha wNHka;ßl .Dy w,xlrKh jeäÈhqKq lsÍu'
f,ala yjqia f.dvke.s,af,a wNHka;rh jeäÈhqKq lsÍu i`oyd re'ñ' 10 la weia;fïka;= lr
we;s w;r f;drd.;a fomd¾;fïka;= lsysmhl kj ie,iqï ksu lsÍu i`oyd re'ñ' 05 la jeh
lr we;'
39
09' udkj m%d.aOkh ^Human Capital& m%j¾Okh lsÍu'
udkj iïm;a ld¾hh m%jdyh ^Work Force Flow& ÈhqKq lsÍfï lghq;= isÿ fjñka mj;S'
udkj iïm;a f;dr;=re moaO;sh ^Wod( jegqma ielisfï l%shdj,sh -Payroll& jeäoshqKq lsÍfï
lghq;= ksu lr we;'
wdh;kfha wd§ fiajlhska ^Annual Alumni Communique& b,lal lr f.k —ixfoaYh˜ m%ldYk
04 la t<solajd we;'
10' kj y`ÿkajd§ï
fâ,s ksjqia" ÈkñK" ;sklrka hk m%fõYhka ^Apps& i`oyd läka lv mqj;a iy hdj;ald,Sk lsÍï
y`ÿkajd §u" Adpro m%j¾Okh" www.lakehouse.lk fjí wvúh kej; Èh;a lsÍu" Liberty uDÿldx.h ÈhqKq
lsÍu" HRIS moaO;sh y`ÿkajd§u" jdyk ixÑ;h GPS moaO;shg iïnkaO lsÍu iy kj wdh;ksl
ye`ÿkqïm;la y`ÿkajd §u isÿlr we;'
11' fiajl wNsfm%arKh
f,ala yjqia udOHfõ§kaf.aa l=i,;d w.hkq jia udislj —rka i,l=K˜ iïudk ,nd §u'
13' fjk;a
2018 ls%hdldß ie,eiau iy 2018 - 2020 Wmdh ud¾.sl ie,eiau ilia lr wud;HdxYh fj;
bÈßm;a lr we;'
wdh;kfha ish¿u fomd¾;fïka;= i`oyd m%Odk ld¾hh idOk o¾Yl ^KPI – Key Performance
Indicators& y`ÿkajd§u yd ta wkqj l%shd;aul ùu'
2018 j¾Ifha uQ,H m%.;sh
whs;uh ^re'ñ'&
wdodhu 2975'76
úl=Kqï msßjeh ^1656'57&
o< ,dNh 1319'19
fjk;a wdodhï 109'86
mßmd,k úhoï ^1150'31&
fnodyeßï úhoï ^364'64&
fufyhqï ,dNh ^85'90&
uQ,H úhoï ^75'48&
nÿ fmr ,dNh iy .e,mqï ^161'38&
nÿ 13'33
.e,mqï 20'14
40
Y%S ,xld mqj;am;a uKav,h
ye`Èkaùu
1973 wxl 05 orK Ys% ,xld mqj;am;a uKav, mk; hgf;a ia:dms; lr we;s Ys% ,xld mqj;am;a
uKav,h fuu wud;HdxYh hgf;a lghq;= lrk jHjia:dms; uKav,hls' mqj;am;a ksoyi wdrlaId lr.ekSu fuu uKav,fha m%uqL wruqK jk w;r" tu ksoyi whq;= f,i
Ndú;d lsÍu je<elaùu" mqj;am;aj, wka;¾.;hkays .=Kd;aulNdjh by< kexùu" uyckhd i;=
i;H lreKq oek.ekSfï whs;sh ;yjqre lsÍu hk wruqKqo wjfYaI wfkl=;a wruqKq w;r jeo.;a
fõ' mqj;am;a jd¾;dj, m<jk we;eï újdod;aul lreKq iïnkaOfhka wdpdrO¾udkql+,j udOHfõ§ka
yev .kajñka hï ffk;sl m%fõY Tiafia udOHfõ§ka i|yd uÕfmkaùfï lghq;= fukau"
udOHfõ§ka oekqj;a lsÍfï jevigyka iy Tjqkaf.a jD;a;Suh ;;ajh by< oeóug;a úfYaI
wjOdkhla fhduq lr we;' mqj;am;a úêu;a lsÍu" mqj;am;a ksIamdokfhys fyda m< lsÍfuys kshqla; ish¨ wxY w;r l%shd lsÍfï
ksis iïnkaO;djhlg wkqn, §u" mqj;am;a Ndú;h yd mqj;am;aj, wjYH;d ms<snoj m¾fhaIK
meje;aùu" m;% l,dfõ§ jD;a;shg n`ojd .ekSfï l%u" iqnidOkh wOHdmkh yd mqyqKq lsÍï
jeäÈhqKq lsÍu yd mqj;am;a mj;ajdf.k hdug wod< ljr lreKla iïnkaOfhka jqjo lghq;= lsÍu
mqj;am;a uKav,h i;= ld¾hNdrh fõ'
mqj;am;a uKav,h msysgqùfï mrud¾:
Y%S ,xldfõ mqj;am;aj,g wod< lreKq úêu;a lsÍu'
ta lreKq iïnkaOfhka Wmfoia oSu'
we;eï lreKq mqj;am;a j, uqøKh lsÍug fyda m< lsÍug wod< jeros úu¾Ykh lsÍu i|yd o
tajdg iïnkaO fyda wkqYdx.sl lreKq i|yd o úêúOdk ie,eiaùu'
mqj;am;a uKav,fha wruqKq
Y%S ,xldfõ mqj;am;a ksoyi iqrlaIs; lsÍu tu ksoyiska whq;= m%fhdack .ekSu je<elaùu yd
iïu; Wiia u jD;a;Sh ;;a;ajhlg wkql+, j Y%S ,xldfjys mqj;am;aj, iajrEmh wdrlaId
lsÍu'
lreKq ms<sn| i;H m%ldY m%jD;a;s f,i mqj;am;aj, m< lsÍfï iy lreKq ms<sn| i;H
m%ldY mokï lr.;a woyia mqj;am;aj, m< lsÍfï ksoyi iqrlaIs; lsÍu'
jd¾Isl ,dNh ^127'91&
41
mqj;am;a yd m;% l,dfõoska úiska Wiia m;% l,dfõoS wdpdrO¾u mj;ajdf.k hkq ,eîu .ek
j. n,d .ekSu yd mqrjeis whs;sjdislï yd j.lSï hk folreK ms<sn| ksis yeÕSula ±kùu'
m;% l,dfõoS jD;a;sfhys fiajhg n|jd .ekSfï l%u" iqnidOkh" wOHdmkh yd mqyqKq lsÍï
jeäoshqKq lsÍu'
mqj;am;a ksIamdokfhys fyda m< lsÍfuys kshqla; ish¨ wxY w;r l%shd lsÍfï ksis
iïnkaO;djlg wkqn, oSu yd m%jD;a;s iemhSu yd m;=rejd yeÍu i|yd wjYH nj l,ska l,
fmkS hd yels fmdÿ fiajdjka we;s lsÍu'
mqj;am;a Ndú;h yd mqj;am;aj, wjYH;d ms<sn|j m¾fhaIK meje;aùu" fmdÿ hym; i|yd jQ
yd fmdÿ jeo.;alñka hq;a f;dr;=re iemhSu iSud ùug fya;= úh yels w¨;a ;;a;ajhka yd Y%S
,xldfõ mqj;am;aj, we;s jk tla ;eka ùu fyda taldêldß njg m;a ùu flfrys keUqre úh
yels w¨;a ;;a;ajhka iudf,dapkhg Ndck j ;eîu yd tajd iïnkaOfhka m%;sl¾u jYfhka
iqÿiq l%shdud¾. fhdackd lsÍu'
mqj;am;a úêu;a lsÍu yd mqj;am;a mj;ajd f.k hdug wod< ljr lreKla iïnkaOfhka jqjo
rchg wkqYdikd lsÍu'
2018 j¾Ih ;=< l%shd;aul lrk ,o jHdmD;Skays m%.;sh
mqj;am;aj,g tfrysj ,efnk meñKs,s úNd. lsÍu
Ys% ,xldj ;=< m%ldYhg m;a lrkq ,nk ljr fyda mqj;am;l hï mqoa.,hl=" ixúOdkhla fyda
wdh;khla mSvdjg m;a lrk wldrfha mqj;la m<ù we;akï ta i|yd uKav,hg meñKs,s l< yels
w;r wod< meñKs,a, ,o miq th úu¾Ykh lr fomd¾Yjh f.kajd meñKs,s úNd. lr mqj;am;a
uKav,h" mk;g wkqj lghq;= lrkq ,efí'
2018 jir ;=< úNd. lsÍug b,lal lr .;a meñKs,s ixLHdj 125 ls' 2017 j¾Ifhka bÈßhg meñKs
meñKs,s 35 la o 2018 j¾Ifha ,enqKq meñKs,s 51 la o jYfhka meñKs,s 86 la úNd. lsÍu i`oyd ,eî
we;' meñKs,s úNd. lsÍfï lghq;= i`oyd lsisÿ .dia;=jla wh fkdflf¾'
meñKs,s úNd. l, wdldrh meñKs,s ixLHdj
úNd. fjñka mj;sk 64
tl`.;djhg m;a jQ 11
ksIam%N lsÍu 03
ksfhda. ksl=;a lsÍu 03
bÈß lghq;= fkdlsÍug ;SrKh l< 05
tl;=j 86
mqj;am;a ,shdmÈxÑ lsÍu
42
furg ;=< m< lrk ish¿u mqj;am;a yd iÕrd fuu uKav,fha ,shdmÈxÑ l< hq;= w;r" tuÕska
mqj;amf;a ysñlrejkag yd m%ldYlhskag kS;HdkQl+, ysñlula ,efnkq we;'
2018 jif¾ mqj;am;a ,shdmosxÑ lsÍfï m%.;sh my; olajd we;'
mqj;am;a l,dj yd ikaksfõok wOHhkh ms<sn| ämaf,daud mdGud,dj
udOHfõ§kaf.a kHdhsl oekqu" wjfndaOh iy l=i,;d ÈhqKq lsÍu wruqKq fldg jD;a;Sh udOHfõ§ka
yd wdOqksl udOHfõ§ka i|yd tla wjqreÿ mdGud,djla f,i fuu mdGud,dj mj;ajkq ,nk w;r
hqfkiaflda ixúOdkh uÕska y÷kajd fok ,o mqj;am;a l,d mqyqKqj ms<sn| f,aLkh mokï lrf.k
fuys úIh ks¾foaYh ilid we;'
2018 y;ajk lKavdhfï wOHhk lghq;= i`oyd isiqka 48 la ,shdmosxÑ ù we;s w;r 2018-11-30 osk
w;s.re ckdêm;s;=udf.a m%Odk;ajfhka mj;ajk ,o ämaf,daud m%odfkda;aijfhaoS yhjk lKavdhfï
isiqka 28 la ämaf,daud iy;sl m;% ,nd.kakd ,oS' bkaoshdj" fkamd,h" nx.,dfoaYh iy ud,Èjhsk
hk rgj, mqj;am;a uKav, iNdm;sjre we;=¿ ks,OdÍka fuu ämaf,daud m%odfkda;aijhg iyNd.S úh'
m%dfoaYSh udOHfõ§ka fjkqfjka jevuq¿ meje;aùu
m%dfoaYSh udOHfõ§kaf.a kHdhsl yd m%dfhda.sl oekqu j¾Okh lsÍfï wruqKska ld,Sk yd m%dfoaYSh
jYfhka jeo.;a ud;Dld f;dard f.k Èia;s%la uÜgñka jevuq¿ yd iïuka;%K mj;ajkq ,efí' ta wkqj
uq¿ Èjhsku wdjrKh jk mßÈ jevuq¿ 04 la mj;ajd we;'
—cd;sl ixysoshdj furg ;=< ia:dms; lsÍu i`oyd ckudOHfõÈhd i;= ld¾hhNdrh˜ uefhka 2018'05'18
Èk yïnkaf;dg yd 2018'05'18 Èk fld<U hk Èia;s%%slalj, jevuq¿ mj;ajd we;' —iudc udOH yd tys
n,mEu˜ uefhka 2018'08'14 Èk l¿;r Èia;%slalfha jevuq¿jla mj;ajd we;' —udOH wdpdrO¾u yd
ckudOHfõÈhd i;= ld¾hhNdrh˜ uefhka udOH wOHhk .=rejreka yd udOHfõ§ka hk fomd¾Yjhu
wdjrKh jk mßÈ tljr jevuq¿ 2018'09'15 Èk fmdf<dkakrefõ§ mj;ajd we;'
mdi,a udOH jevuq¿ meje;aùu
w'fmd'i ^W$fm<& yd w'fmd'i' ^id$fm<& g ks¾foaYs; ikaksfõok yd udOH wOHhk úIh iïnkaO
jevuq¿ yd iïuka;%K mj;ajkq ,nk w;r w.kqjßka neyer m%foaYj, mdi,afj; f.dia isiqkaf.a
ld,h wkqj mqj;am;a j¾.SlrKh
,shdmÈxÑ mqj;am;a ixLHdj
oskm;d 10
i;sm;d 26
udisl 54
fjk;a 28
tl;=j 118
NdIdj wkqj mqj;am;a j¾.SlrKh
,shdmÈxÑ mqj;am;a ixLHdj
isxy, 69
fou< 17
bx.%Sis 21
oaú$ff;%NdId 11
tl;=j 118
43
úIh oekqu yd wjfndaOh mq¿,a jk wdldrhg foaYk yd idlÉPd mj;ajkq ,efí' 2018 j¾Ih ;=<
meje;ajQ mdie,a jevuq¿ ixLHdj 05 ls'
—udOH idlaIr;dj yd ri úkaokh˜ jevigyk 2018-02-23 Èk bx.sßh .dñKs uOH uyd
úoHd,fha§o" 2018-05-23 osk le<Ksh uydudhd úoHd,fha§o" 2018-09-13 osk n,msáh isoaOd¾:
uOH uyd úoHd,fha§o mj;ajk ,§'
—l=udr;=x. uqksodi Y+Íka yd lreKdodi iQßhwdrÉÑ Y+Íka wkqiaurKh lrñka mej;s
jevigyk˜ 2018-03-05 osk .ïmy nKavdrkdhl úoHd,fha§ mj;ajk ,§'
jevuq¿ meje;aùug wu;rj mdie,a udOH ix.ï ,shdmosxÑ lsÍu iy mdie,a i`oyd m%ldYk lÜg,a
,ndoSu o isÿlr we;'
úYAjúoHd, jevuq¿
rcrg úYAj úoHd,fha oS —ikaksfõok yd udOH wOHhk˜ uefhka jevuq¿jla mj;ajk ,oS'
ld,Sk f;audjka hgf;a m¾fhaIK isÿlsÍu
mqj;am;a l,dj iy ckudOH úIh w,,d ld,Sk jYfhka jeo.;a fõ hehs yef`.k tfukau iudc yd
ixialD;sl jYfhka n,mEï isÿlrk ud;Dld f;dard f.k m¾fhaIK isÿlsÍu yd tuÕska wkdjrKh
jk lreKq Tiafia j.lsjhq;= md¾Yjhka fj; Wmfoia ,ndfoñka ckudOH úIhfha wNsjDoaêh
fjkqfjka lghq;= lsÍu fuys wruqK jk w;r fï jk úg tjeks m¾fhaIK .Kkdjla isÿ lr we;s
w;r —;=,kd;aul wOHhkh˜ uefhka ;j;a m¾fhaIKhla o isÿfjñka mj;S'
uKav,fha m%ldYk
fulS m%ldYk mqj;am;a l,dj iy mqj;am;a l,dfõ§hd flakaø.; lrf.k ksl=;a jqjo wo jk úg
fiiq udOH o wdjrKh jk mßÈ m%ldYk ìyslsÍug Ys% ,xld mqj;am;a uKav,h ;SrKh lr ;sfí' fï
wkqj udOH iólaId ¸¸¸ t<soelaúh'
udisl foaYk ud,djka
—ckudOH ksoyi yd j.lSu˜ uefhka 2018-01-27 Èk udisl foaYkhla fkamd, cd;sl ,laIauka vÜ
*dkaÜ uy;df.a m%Odk;ajfhka mj;ajk ,oS'
ikaksfõok lÓldj; jevigyk
ld,Sk jYfhka lÓsldj;g ,lajk jeo.;a .%ka: yd fjk;a ks¾udK weiqßka l=vd lKavdhï
idlÉPdmeje;aùu fuu jevigyk uÕska l%shd;aul lrkq ,efí' fuu jevigyfka 2018 j¾Ifha
lÓssldjka 28 la mj;ajd we;' fuuÕska wfmalaId lrkqfha m%ùK ks¾udKlrejka yd fcHIaG
ks¾udKlrejkaf.a ks¾udK úu¾YkYS,Sj wOHhkh lrñka tu ks¾udKlrejkag myiqlï iemhSuhs'
ikaksfõokh yd udOH wOHhkh bf.kaùfï kshef,k .=rejreka i|yd jk jevuq¿
úfYaIfhkau w.kqjßka neyer m%foaYj, ikaksfõok úIh b.ekaùï lghq;=j, kshef,k .=rejrekag
Tjqkaf.a b.ekaùï lghq;= myiq lsÍfï wruqKska kHdhsl" m%dfhda.sl yd úIhg wod< kj m%jK;d
44
ms<sn| ±kqu ,ndoSu fuu jevigyfka wruqKhs' 2018-01-19 Èk ol=Kq m<d; wdjrKh jk mrsos
ud;roSo" jhT m<d; wdjrKh jk mߧ 2018-10-18 osk l=reKE.,oSo" iïuka;%K mj;ajk ,oS'
úfoaY ixpdr
fkamd, mqj;am;a uKav, ixpdrh i`oyd úYaj úoHd, wdpd¾Hjreka i`oyd wjia:dj ,ndfok ,§'
wdishdkq mqj;am;a uKav, iyfhda.S;d iïuka;%Kh (Co-operative Conference on Asia Press
Councils)
ol=Kq wdishdkq rgj, mqj;am;a uKav, yd ckudOH uKav, w;r iyfhda.S;djh j¾Okh lsÍu"
f.da,Sh m%jK;d flfrys wjfndaOh we;slr .ekSu yd tys m%;sM, furg mqj;am;a l,d jD;a;sh
fjkqfjka odhl lr .ekSu" yd ckudOH úIfhys ,d cd;Hka;r jYfhka jeo.;a úIhdkqnoaO ud;Dld
idlÉcd lsÍu wruqKq lrf.k 2008 Tlaf;dan¾ ui 29-31 Èkhkays fuu iïuka;%Kh mj;ajk ,§'
bkaÈhdj" fkamd,h" nx.,dfoaYh" ud,Èjhsk hk rgj, mqj;am;a uKav, iNdm;sjreka yd
ksfhdacs;hka fï i`oyd iyNd.S úh' ^úhou re'ñ' 2'9&
ckudOHfõ§ka i|yd isxy, bx.%Sis YÄo fldaIh
ckudOHfõ§ka i|yd isxy," bx.%Sis YÄo fldaIhla ilid wjika fõ'
2018 j¾Ifha uQ,H ú.%yh
2018 cd;sl whjeh u`.ska Y%S ,xld mqj;am;a uKav,h i`oyd mqkrdj¾;k úhoï f,i re' ñ' 28 la o
m%d.aOk úhoï f,i re' ñ' 4 la o fjka lrk ,oS'
f.ùï ^re'ñ'& jegqma" fõ;k iy fiajl m%;s,dN 12'93 m%jdyk úhoï 0'77 iemhqï yd mdßfNdacH øjH 1'78 w¿;ajeähd" kv;a;=" yd laIhùu 1'97
m%jdyk" ikaksfõok" Wmfhda.S;d úhoï yd wfkl=;a úhoï 6'67
m%odk yd yqjudre f.úï 11'44 ia:djr j;alu 3'1 uq¿ f.ùï 38'66
45
2019 j¾Ifha l%shd;aul lsÍug fhdað; jevigyka
Y%S ,xld mqj;am;a uKav, mk; ixfYdaOkh lsrSu'
wmlaImd;Sj yd hqla;siy.;j mqj;am;a meñKs,s Nd. lsÍfï ld¾hh ;jÿrg;a bÈßhg
mj;ajdf.k hdu'
kj udOH ixialD;shla we;s lsÍu ms<sn`oj idla rgj, mqj;am;a uKav, yd wod, wdh;k
iu`. we;slr .ekSug fhdað; tl`.;d .súiqu'
udOHfõ§kaf.a iqNidOkh yd úIhdkqnoaO ±kqu j¾Okh lsÍu wruqKq lr meje;aùug
fhdað; ±kqj;a lsÍfï jevigyka'
mdie,a" úYAj úoHd, isiqka yd wod< wxY oekqj;a lsÍu wruqKq lr mj;ajk jevigyka'
mdie,a <uqkaf.a udOH idlaIr;dj j¾Okh lsÍu wruqKq lr mdie,a udOH tall iu`.
mj;ajk jevigyka'
udOH lafIa;%h fjkqfjka wkqmfïh fiajhla bgql< fï jk úg fkdfhla m%dfhda.sl
wmyiq;djhka uOHfha isák fÊIaG udOHfõ§ka we.hSfï jevigyka meje;aùu'
ckudOHfõ§kaf.a jD;a;suhNdjh ämaf,daud mdGud,d" iy;slm;a mdGud,d meje;aùu'
ckudOH lafIa;%fhaa Wkak;sh fjkqfjka §mjHdma; m¾fhaIK isÿlsÍu'
46
ie,isfka rEmjdyskSs wdh;kh
ye`Èkaùu
rEmjdyskS udOH Y%S ,xldfõ wdrïN ùu;a iu`. rcfha m%pdrK lghq;= isÿ lr .ekSu wruqKq lr
.ksñka rEmjdyskS udOH i`oyd wjYH m%jD;a;s ksIamdokh lsÍu i`oyd ie,iqï l%shd;aul lsÍfï
wud;HdxYh hgf;a ie,isfka rEmjdyskS wdh;kh 1982 fmnrjdß 02 jk Èk wdrïN lrk ,§'
udOH fufyjr mq¿,a ùu;a iu. ie,isfka rEmjdyskS wdh;kh m%jD;a;s ksIamdokfhka Tíng f.dia
rEm udOHlrKfha kj uxfm;a lrd fhduq úh'
Y%S ,xld rdcH hdka;%Kfhys ixj¾Ok jevigyka yd fufyhqïj, j¾OkSh ;;ajhka ks¾udKd;aul
Ndú;hka ;=<ska fmdÿ ck;dj fj; iïfm%aIKh lsÍu uQ,sl b,lalh fldg lghq;= lrñka mj;S'
ta wkqj ikaksfõokfha yd wf,úlrKfha kj iyY%lh ;=< rdcH jevigykaj, Yla;su;a" mq¿,a
m%pdrKhka fmdÿ ck;dj fj; kj uqyqKqjrla ,nd foñka" biõ l<ukdlrKh" fj<`o m%pdrKh"
wf,úlrKfha yelshdfjka imsß kùk ;dlaIKsl WmlrKj,ska iukaú; ikaksfõok wdh;kh
njg fï jk úg m;aj we;'
oelau
Y%S ,xldfõ m%uqL;u m%pdrl wdh;kh njg m;aùu'
fufyjr
ksmqK;ajfhka fyì jvd;a ks¾udKYS,S yd Èßu;a mqoa., iyh Ndú;d lrñka Wml%uYS,s;ajh fukau
Wiia ;,fha ;dCIKh o ks¾udKd;aulj Wmfhda.S lr.ksñka rdcH iy fm!oa.,sl wdh;k i|yd
ikaksfõok iy fjk;a ks¾udKYS,S m%pdrd;aul wk.s fiajdjla iemhSu ;=<ska Y%S ,xldfõ wd¾Ól"
iudÔh iy foaYmd,k ixj¾Okh i|yd il%Shj odhlùu'
wruqKq
fj<`om, mq¿,a lr .ekSu'
úhoï wju lsÍu ;=<ska ,dNh Wmßu lsÍu'
fiajd,dNS ika;Dma;sh by< kexùu i|yd jQ Wml%u ls%hd;aul lsÍu'
udkj iïm;a ixj¾Okh'
ld¾hNdrh
rcfha m%pdrK udOH wdh;khla f,i lghq;= lsÍu ;=<ska rcfha ixj¾Ok l%shdoduhka ms<sn`oj
ck;dj ±kqj;a lsÍfï m%pdrK lghq;=
úoHq;a $ uqøs; udOH ±kaùï ks¾udKh" ta i`oyd udOH ie,iqï bÈßm;a lsÍu yd tu ±kaùï
Wmf,aLk.; lsÍu'
biõ l<ukdlrK lghq;= ks¾udKh
wf,ú m%j¾Ok jevigyka yd ixl,am ks¾udKh
47
udOH m¾fhaIK isÿ lsÍu'
fjí wvú ks¾udKh
wêfõ.S uqøK lghq;= isÿ lsÍu'
2018 j¾Ih ;=< l%shd;aul l< jHdmD;Skays m%.;sh
wdh;kfha m%Odk;u wdodhï uQ,dY%h Wmf,aLK.; lsÍu jk w;r biõ l<ukdlrKh iy uqøK
lghq;=j,ska wdodhï Wmhd.kS'
wdodhï W;amdok ie,eiau wkqj Wmhd.;a wdodhu my; j.=fõ olajd we;'
jevigyk fN!;sl uQ,H ^re'ñ'&
b,lalh m%.;sh ] b,lalh m%.;sh ] wdodhï W;amdokh Wmf,aLK.; lsÍu ^Scheduling& 1125 784
70] 425'00 433'98
102] ksIamdok lghq;= 36 59
150] 35'00 64'99
186] biõ l<ukdlrKh 45 25
33] 120'00 52'04
43] .e*sla ks¾udK 89 329
732] 50'00 50'73
101] fjíwvú ks¾udKh
0'60
tl;=j
630 602'35 96]
fj<`om, m%j¾Okh
ie,isfka m%;srEmh m%j¾Okh i`oyd fjí wvúh yd f*aianqla msgqj ilia lsÍu kj fiajdodhlhska y``ÿkd .ekSu
rdcH wxYh 67 6
9]
fm!oa.,sl wxYh 53 12
23]
udkj iïm;a l<ukdlrKh
fiajl ld¾h idOkh we.hSug l%ufõohla y`ÿkajd §u
70 70 100]
mqyqKq yd ixj¾Okh 15 15 100]
bgq lrk ,o m%Odk biõ l<ukdlrK jevigyka
uqo,a yd ckudOH wud;HxYh ixúOdkh l< ixysඳshdj ms<snඳ jQ “wykak” .ñka .ug
m%j¾Ok jevigyk
uqo,a yd ckudOH wud;HxYh ixúOdkh l< .ïfmr<sh jevigyfkys m<d;a uÜgñka
isÿl< .%du ixj¾Ok jevigykays biõ l<uKdldÍ;ajh
uqo,a yd ckudOH wud;HxYh ixúOdkh l< —tkagm%hsiia Y%S ,xld˜ jevigyfkys
fudkrd., m%o¾Ykh
ixpdrl wud;HxYh ixúOdkh l< ;S%frdao r: ßhÿrka iඳyd jQ Tuk Tuk m%j¾Ok
jevigyk
48
úÿ,s ixfoaY yd äýg,a há;, myiqlï wud;HxYh ixúOdkh l< bka§h Y%s ,xld
oaùmd¾Yùh .súiqï.; ùfï Wf<,
Y%S ,xld iqks;H n,Yla;s wêldßh úiska ixúOdkh l< ckudOHfõ§ka iඳyd jQ n,Yla;s
udOH iïudk Wf<f,ys ±kqj;a lsÍfï jevigyk
,xld úÿ,sn, uKav,h ixúOdkh l< m%o¾Yk l=á
2018 j¾Ih ;=< wdh;kfha m%.;sh Wfoid .kakd ,o l%shdud¾.
wdh;kfha fiajlhkaf.a jegqma úIu;djh ksrdlrKh iඳyd l<ukdlrK fiajd pl%f,aL
2$2016 wkqj isÿ lsÍug mshjr .kakd ,§'
wdh;kfha fiajlhka iඳyd rlaIK m%;s,dN ,nd §u iඳyd ffjoH rlaIK l%uh l%shd;aul
lsÍu'
foaYSh wdodhï fomd¾;fïka;=jg f.ùug ;snQ re'ñ' 18'3l uqo,ska re'ñ' 15'0la f.jd wjika
lsÍu' jeÜ nÿ ys`. uqo,a f,i tl`. jQ uqo,ska j¾Ihg wod<j re'ñ' 10'0la f.ùu'
wdh;kfha fiajlhkaf.a yelshdj, mj;sk wvqmdvq yඳqkd .ekSu, olaI;d$ fiajl w;sßla;$
W!k;d fmr±ß lrf.k jev wOHhkhla ^Work Study& lsÍu'
.sKqï lghq;=" f;dr;=re jd¾;d lsÍu ld¾hlaIu lsÍug ish¨ wxY iඳyd .e<fmk Job
Manager uDÿldx.h yඳqkajd §u'
ld¾hhla fkdue;sj isá fiajlhka ld¾hhkays msysgqùu" wksis f,i Èukd ,nd.;a
fiajlhkaf.a Èukd w;aysgqùu yd fiajlhka lïlre Widúfha f.dkq lr ;snQ kvq iu:hlg
m;alsÍu'
wdh;kh wemfhka iSñ; iud.ula jYfhka ,shdmosxÑ lr .ekSu i`oyd wjYH jd¾;d
wud;HxYhg fhduq lsÍu'
uQ,H m%.;sh
2015 - 2018 jir olajd wf,úh yd ,dNh $ w,dNh
j¾Ih wf,úh ^re'ñ'&
,dNh $ w,dNh ^re'ñ'&
2015 266'61 ^28'54&
2016 397'69 ^25'55&
2017 639'25 1'21
2018 602'0 2'45
2019 jir i`oyd ie,iqï
miq.sh jir 35 l ld,hla ;=< ie,isfka wdh;kh m%pdrl wdh;khla f,i ksishdldrj
,shdmÈxÑj fkdue;s fyhska ta i`oyd wjYH ks;Suh lghq;= iïmdokh lr ,shdmÈxÑ
wdh;khla njg m;alsÍu'
2019 j¾Ifha msßjegqu 10] lska by< kexùu'
49
rdcH wdh;k i`oyd muKla iemhQ fiajdj fm!oa.,sl wxYhgo jHdma; lsÍu'
j¾;udkfha rdcH wxYfha m%pdrl l%ufõohka f,i fhdod fkd.kakd iudc cd, udOH
m%pdrKh ^Intranet Based Advertising& fj; rdcH wxYh fhduq lsÍu ;=<ska wju msßjehla
ld¾hlaIu fiajdjla rdcH wxYh fj; iemhsu'
úoHq;a yd uqøs; udOH Wmf,aLk.; lsÍu i|yd fY%aK.; lsÍu ^Rating&, m¾fhaIK o;a;
^Research Data& iy wdfhdack u; ,eîï ^R.O.I& .Kkh lsÍï fhdod .ksñka rdcH wxYfha
m%pdrK jevigyka jvd;a m%;sM,odhS f,i bgqlr §u fyda WmfoaYk fiajd iemhSu'
ld,Skj rg ;=< isÿjk ck;dj ±kqj;a l< hq;= wjYH;d y`ÿkdf.k tlS lghq;= i`oyd
m%pdrd;aul wjYH;d we;s wdh;kj,g m%pdrd;aul jevigyka y`ÿkajd§u yd wf,ú lsÍu'
ish¨ m<d;a iNdj,g wod< úIh m:hkaj, wod< lafIa;%hka i|yd jd¾;duh jevigyka
ksIamdokh lr§u ;=<ska jHdmdßl wjia:d m<d;a iNd olajd mq¿,a lsÍu'
uq,a j¾Ifha miq.dó wxY y`ÿkdf.k m%j¾Okh lsÍu' ^wdh;kh i;= fN!;sl yd udkj
iïm;aj, m%udKd;aul fyda .=Kd;aul nj ta i`oyd fya;=ù kï ndysr fyda fjk;a l%ufõo
u.ska udkj yd fN!;sl iïm;a imhd .ekSu'&
b,lal.; fiajd m%j¾Okg wjYH wdh;ksl jHqyh wjYH mßÈ m%;sixj¾Okh" ld¾h uKav,
mqyqKqj yd ld¾hlaIu;djh j¾Okhg wjYH jevigyka l%shd;aul lsÍu'
wdh;kfha fN!;sl yd udkj iïm;a wxYj, hï miqnEula ;sfíkï tajd ksjerÈ lsÍug
wjYH l%shdud¾.j,g t<TSu'
50