Lënda: InformatikLënda: Informatik

Tema: Te dhenat e kompjuteritTema: Te dhenat e kompjuterit

Arsimtar: Muhamer UjkaniArsimtar: Muhamer UjkaniPunoi: Granit KrasniqiPunoi: Granit Krasniqi

Hard Disk-uHard Disk-u Ruan të dhënat. Tani duhet të jeni Ruan të dhënat. Tani duhet të jeni

duke menduar se hard disk qenka duke menduar se hard disk qenka një llojmemorie përderisa ruan të një llojmemorie përderisa ruan të dhënat dhe ky është një mendim dhënat dhe ky është një mendim shumë i saktë. Është një memorie shumë i saktë. Është një memorie dhe madje e qëndrueshme. Kjo dhe madje e qëndrueshme. Kjo do të thotë se të dhënat e do të thotë se të dhënat e magazinuara në Hard-Disk që magazinuara në Hard-Disk që mund jenë praktikisht çdo lloj mund jenë praktikisht çdo lloj informacioni me të cilin ne informacioni me të cilin ne punojmë në kompjutër si punojmë në kompjutër si dokumente, Hard disk-u lidhet dokumente, Hard disk-u lidhet memainboard-in përmes fishës memainboard-in përmes fishës (kur ndodhet brenda kasës) ose (kur ndodhet brenda kasës) ose me një kabëll të normës USB me një kabëll të normës USB (dhe në këtë rast quhet hard disk i (dhe në këtë rast quhet hard disk i jashtëm). jashtëm).

USB - FlleshiUSB - Flleshi Një grup prej shtatë kompanive filloi Një grup prej shtatë kompanive filloi

zhvillimin e USB në 1994: dhjetor zhvillimin e USB në 1994: dhjetor Compaq, IBM, Intel, Microsoft, NEC, dhe Compaq, IBM, Intel, Microsoft, NEC, dhe Nortel.Qëllimi ishte për ta bërë atë Nortel.Qëllimi ishte për ta bërë atë krejtësisht të lehtë për të lidhur pajisjet e krejtësisht të lehtë për të lidhur pajisjet e jashtme për PC duke zëvendësuar turma jashtme për PC duke zëvendësuar turma e lidhësit në pjesën e pasme e PC, e lidhësit në pjesën e pasme e PC, adresimin e çështjeve të përdorshmërisë adresimin e çështjeve të përdorshmërisë të interfaces ekzistuese, dhe thjeshtimi të interfaces ekzistuese, dhe thjeshtimi software konfigurimin e të gjitha pajisjeve software konfigurimin e të gjitha pajisjeve të lidhura me USB, si dhe lejimi i madh të lidhura me USB, si dhe lejimi i madh normat e të dhënave për pajisje të normat e të dhënave për pajisje të jashtme. Një ekip i përfshirë Ajay Bhatt jashtme. Një ekip i përfshirë Ajay Bhatt punuar në standardin në Intel; qarqet parë punuar në standardin në Intel; qarqet parë i integruar mbështetëse USB janë i integruar mbështetëse USB janë prodhuar nga Intel në vitin 1995 prodhuar nga Intel në vitin 1995

CPU – Koka e kompjuteritCPU – Koka e kompjuterit CPU eshte njera nder pjeset me CPU eshte njera nder pjeset me

kryesore e kompjuterit tuaj,ajo eshte kryesore e kompjuterit tuaj,ajo eshte KOKA e kompjuterit,gjen punim ne KOKA e kompjuterit,gjen punim ne kompjuter,gjen llogaritje,transferim kompjuter,gjen llogaritje,transferim etj i kryen kjo.Kompjuteri juaj punon etj i kryen kjo.Kompjuteri juaj punon vetem prej dy numrave 0 dhe 1.vetem prej dy numrave 0 dhe 1.

Po te kishim mundesi ta shikonim Po te kishim mundesi ta shikonim kompjuterin se si punon,e tera qe kompjuterin se si punon,e tera qe kishim par kishte me qen vetem kishim par kishte me qen vetem numra 0 dhe 1 edhe azgje tjeter.numra 0 dhe 1 edhe azgje tjeter.Nje CPU ose qe quhet Central Nje CPU ose qe quhet Central Processing Unit. Processing Unit.

MemorieMemorie Është fjala më e përgjithshme për të treguar të gjitha Është fjala më e përgjithshme për të treguar të gjitha

pjesët që shërbejnë për ruajtjen e informacioneve. Në pjesët që shërbejnë për ruajtjen e informacioneve. Në fillim tek tabela e parametrave në vend të fjalës fillim tek tabela e parametrave në vend të fjalës memorie shkruhet RAM dhe zakonisht është pikërisht memorie shkruhet RAM dhe zakonisht është pikërisht RAM-i që nënkuptohet në botën e kompjuterave sa RAM-i që nënkuptohet në botën e kompjuterave sa herë përmendet memoria e kompjuterit, edhe pse siç herë përmendet memoria e kompjuterit, edhe pse siç do të shohim më vonë ka shumë pajisje që do të shohim më vonë ka shumë pajisje që klasifikohen si lloje memoriesh. RAM (Random klasifikohen si lloje memoriesh. RAM (Random Access Memorry,qe dote thote:- Memorje me kapje te Access Memorry,qe dote thote:- Memorje me kapje te rastit! Memorje me kapje te rastit kuptojme qe, c'do rastit! Memorje me kapje te rastit kuptojme qe, c'do qelize ne kete memorje mund te kapet ne te njejten qelize ne kete memorje mund te kapet ne te njejten kohe me te nje qelize tjeter cfaredo. Dhe adresimi i tij kohe me te nje qelize tjeter cfaredo. Dhe adresimi i tij eshte unik dhe mund te kapet ne cdo moment pa nje eshte unik dhe mund te kapet ne cdo moment pa nje radhe te caktuar!) është memorie e cila perdoret per radhe te caktuar!) është memorie e cila perdoret per te ngarkuar fillimisht sistemin, programet dhe te te ngarkuar fillimisht sistemin, programet dhe te dhenat qe jane ne perpunim, gje e cila ndodh dhenat qe jane ne perpunim, gje e cila ndodh menjehere pasi ndizet compjuteri. Kjo memorje eshte menjehere pasi ndizet compjuteri. Kjo memorje eshte memorja baze e sistemit, ajo ruan informacionin memorja baze e sistemit, ajo ruan informacionin ( sistemin ,programet dhe te dhenat) vetem kur eshte ( sistemin ,programet dhe te dhenat) vetem kur eshte ndezur kompjuteri dhe i humb ato pasi fiket. ndezur kompjuteri dhe i humb ato pasi fiket.

Kartela GrafikeKartela Grafike Është qarku që mundëson shfaqjen e Është qarku që mundëson shfaqjen e

imazheve në ekran. Quhet kartë sepseka imazheve në ekran. Quhet kartë sepseka formë drejtëkëndëshe dhe montohet në formë drejtëkëndëshe dhe montohet në motherboard. Montimi behet neprmjet motherboard. Montimi behet neprmjet sloteve qe ndodhen ne bord. Kablli i sloteve qe ndodhen ne bord. Kablli i monitorit që shkon tekkasa lidhet pikërisht monitorit që shkon tekkasa lidhet pikërisht me kartën grafike. Karta grafike eshte ajo me kartën grafike. Karta grafike eshte ajo paisje e cila ben te mundur kthimin e paisje e cila ben te mundur kthimin e sinjaleve dixhitale ne sinjale analoge. Sinjali sinjaleve dixhitale ne sinjale analoge. Sinjali dixhital perbehet nga informacioni qe dixhital perbehet nga informacioni qe pershkruan ne vlera numerike gjith harten e pershkruan ne vlera numerike gjith harten e pixel-ave ne ekranet e kompjuterave. Nje pixel-ave ne ekranet e kompjuterave. Nje pixel perbehet nga tre numra dixhitale (te pixel perbehet nga tre numra dixhitale (te cilat pershkruajne ngjyren e pixelit i perbere cilat pershkruajne ngjyren e pixelit i perbere nga tre ngjyrat baze, Ekuqe, Jeshile dhe nga tre ngjyrat baze, Ekuqe, Jeshile dhe Blu) te cilat percaktojne nivelin e tensionit te Blu) te cilat percaktojne nivelin e tensionit te tre kanaleve qe perbejne ngjyren e perftuar tre kanaleve qe perbejne ngjyren e perftuar nga "perzierja" e ketyre te fundit. Qellimi nga "perzierja" e ketyre te fundit. Qellimi kryesor i karteles grafike eshte te ktheje kryesor i karteles grafike eshte te ktheje keto vlera dixhitale ne vlera tensioni per c'do keto vlera dixhitale ne vlera tensioni per c'do kanal i cili pasi amplifikohet nga ekrani kanal i cili pasi amplifikohet nga ekrani shfaqet imazhi ne ekran (detyre qe i mbetet shfaqet imazhi ne ekran (detyre qe i mbetet monitorit per ta kruer) monitorit per ta kruer)

Tastiera dhe Miu (mouse)Tastiera dhe Miu (mouse) Janë ndoshta pajisje që kushdo i ka të qarta Janë ndoshta pajisje që kushdo i ka të qarta

megjithatë pothemi shkurtimisht disa fjalë rreth megjithatë pothemi shkurtimisht disa fjalë rreth tyre. Tastierat moderne janë të orientuara drejt tyre. Tastierat moderne janë të orientuara drejt qëllimit tëpërdorimit. Kështu një tastierë për qëllimit tëpërdorimit. Kështu një tastierë për multimedia ofron lehtësira në ekzekutimin e multimedia ofron lehtësira në ekzekutimin e komandavepër dëgjimin e muzikës, një komandavepër dëgjimin e muzikës, një tastierë për internetin lehtëson navigimin në tastierë për internetin lehtëson navigimin në web apokomandimin e programeve të e-mail web apokomandimin e programeve të e-mail etj. Mouse-i është më i zakonshmi nga pajisjet etj. Mouse-i është më i zakonshmi nga pajisjet shënjuese( ang: pointing device). Pjesa më e shënjuese( ang: pointing device). Pjesa më e madhe e mouse-ve sot janë mouse optikë.  Të madhe e mouse-ve sot janë mouse optikë.  Të qënit pajisje hyrëse do të thotë se ajo pajisje qënit pajisje hyrëse do të thotë se ajo pajisje përdoret kur duamtë fusim informacion në përdoret kur duamtë fusim informacion në kompjuter ( informacioni mund të jetë një fjali kompjuter ( informacioni mund të jetë një fjali që shkruajmë me tastierë, një komandë që që shkruajmë me tastierë, një komandë që japim duke klikuar etj). Monitori, i përmendur japim duke klikuar etj). Monitori, i përmendur më lartë është tipiku ndër pajisjete ouptputit. më lartë është tipiku ndër pajisjete ouptputit. Sic mund ta keni kuptuar tashmë për analogji Sic mund ta keni kuptuar tashmë për analogji me pajisjet hyrëse kur informacionikalon nga me pajisjet hyrëse kur informacionikalon nga kompjuteri për tek ne, psh. përmes ekranit, kompjuteri për tek ne, psh. përmes ekranit, kemi të bëjmë me një pajisje dalëse. kemi të bëjmë me një pajisje dalëse.

Main BoardMain Board Njihet edhe si motherboard ose Njihet edhe si motherboard ose

system board. Ndodhet në njërën anë system board. Ndodhet në njërën anë të kasësdhe ka formë drejtëkëndëshi të kasësdhe ka formë drejtëkëndëshi me përmasa që variojnë sipas me përmasa që variojnë sipas firmave . Mbi këtë pllakë të firmave . Mbi këtë pllakë të hollëplastike të dizenjuar me qarqe hollëplastike të dizenjuar me qarqe vendosen ose lidhen me kabllo (të vendosen ose lidhen me kabllo (të quajtur fisha) të gjithapajisjet e quajtur fisha) të gjithapajisjet e kompjuterit. Si të gjitha pjesët e kompjuterit. Si të gjitha pjesët e brendshme të kompjuterit edhe brendshme të kompjuterit edhe motherboard-i emerr rrymën elektrike motherboard-i emerr rrymën elektrike nga ushqyesi përmes një fishe dhe ia nga ushqyesi përmes një fishe dhe ia shpërndan atë pajisjeve të tjeraqë shpërndan atë pajisjeve të tjeraqë “montohen” në bord. Kuptohet se ky “montohen” në bord. Kuptohet se ky është bordi kryesor dhe pa të s’ka është bordi kryesor dhe pa të s’ka kuptim tëfunksionojë një kompjuter. kuptim tëfunksionojë një kompjuter.

Modemi & NICModemi & NIC MODEMI: Pajisje me anë të së cilës MODEMI: Pajisje me anë të së cilës

bëhet e mundur lidhja e internetit bëhet e mundur lidhja e internetit përmes linjës telefonike. Mund të jetë përmes linjës telefonike. Mund të jetë në formën e një karte të vendosur në në formën e një karte të vendosur në mainboard ose pajisje ejashtme siç mainboard ose pajisje ejashtme siç është psh printeri. është psh printeri.

NIC: Kartë rrjeti e cila shërben për NIC: Kartë rrjeti e cila shërben për lidhjen në rrjet tëkompjuterave duke i lidhjen në rrjet tëkompjuterave duke i lidhur ato fizikisht me anë të kabllove lidhur ato fizikisht me anë të kabllove specifikë të rrjetit ose nëse specifikë të rrjetit ose nëse kartaështë Wireless nuk ka nevojë kartaështë Wireless nuk ka nevojë për kabllo për të krijuar rrjetin e për kabllo për të krijuar rrjetin e kompjuterave. kompjuterave.

CD/DVD DrivesCD/DVD Drives& Floppy Drive& Floppy Drive

CD/DVD Drives: Ndodhen në CD/DVD Drives: Ndodhen në pjesën e përparme të kasës. pjesën e përparme të kasës. Janë pajisjet që lexojnë apo Janë pajisjet që lexojnë apo shkruajnë mbi kompakt disqet shkruajnë mbi kompakt disqet (CD) dhe DVD-te. (CD) dhe DVD-te.

Floppy Drive: Ndodhet Floppy Drive: Ndodhet gjithashtu në pjesën e gjithashtu në pjesën e përparme të kasës dhe përparme të kasës dhe shërben për të punuar. Jane shërben për të punuar. Jane me madhesi te ndyrshe. Ne me madhesi te ndyrshe. Ne kohet e sotme perdoren shume kohet e sotme perdoren shume pak ( lexim/shkrim) me disketat pak ( lexim/shkrim) me disketat kompjuterike. kompjuterike.

Ju faleminderit per vemendjenJu faleminderit per vemendjen