Lettering Design

รปแบบตวอกษร4

17

รปแบบตวอกษร

Type Classification

การออกแบบตวอกษร

รปแบบตวอกษร4

18

Lettering Design

รปแบบตวอกษร4

19

Type Classificationตวอกษรทใชในปจจบน มนบพนนบหมนแบบและยงคงมการออกแบบตวอกษรแบบใหมๆ ออกมาอยเสมอ ในทางการออกแบบนน นยมเรยกแบบของตวอกษรวา ฟอนต(Fonts) ตวอกษรแตละฟอนตกจะมรปแบบเฉพาะตวท แตกตางกนไป นกออกแบบควรศกษารปแบบของฟอนตตางๆ อยางลกซง แลวจดแบงออกเปนพวกๆ การจำแนกฟอนตออกเปนกลมนจะชวยใหเลอกใชฟอนตไดอยางมประสทธภาพ

1. รปแบบตวอกษรภาษาองกฤษ

การแบงกลมฟอนตภาษาองกฤษมเกณฑทใชในการพจารณา 3 ประการดวยกน คอเชงของตวอกษร (Serif) ความสมำเสมอของเสน และวงใน ดงมรายละเอยดตอไปน

“เชง” คอ เสนสน ๆ ทตออยกบปลายเสนของตวอกษร ม 2 แบบ คอแบบมโคงรบ เรยกวา Bracketed Serifแบบไมมโคงรบ เรยกวา Unbracketed Serif

วงใน คอเสนรอบวงดานในของอกษรทมรปทรงกลม เชนอกษร O, C, และ Q เปนตน วงในม 2 ประเภทคอ วงในทมรปทรงเอยง กบวงในทรปทรงตงตรง

ความหนาของเสนอกษรบางฟอนตมการเปลยนแปลงความหนาของเสนอยางรนแรง บางฟอนตมการเปลยนแปลงความหนาของเสนเลกนอย แตบางฟอนตกไมมการเปลยนแปลงความหนาของเสน

รปแบบตวอกษร

˙§

˙§

Brackete ser

Unbrackete se

บทท 4

การออกแบบตวอกษร

รปแบบตวอกษร4

20

1.1 แบบโอลดสไตล

ตวอกษรแบบโอลดสไตล (Oldstyle) มลกษณะทสำคญคอ มเชง (Serif) ทปลายเสนของตวพมพเลก เปนเชงทมลกษณะเฉยงและมโคงรบ (Bracketed Serif) มการเปลยนแปลงความหนาของเสนในระดบปานกลาง นอกจากนยงมวงในเอยงดวย ตวอยางฟอนตในกลมโอลดสไตล ไดแก Baskerville, Garamond, Goudy, Palatino และ Times เปนตนฟอนตในกลมนเหมาะสำหรบทงเปนตวพนและหวเรอง

1.2 แบบไฮทรานสชน

ตวอกษรแบบไฮทรานสชน (Hi-transition) มลกษณะสำคญคอ เชงของตวพมพเลกจะมลกษณะเปนเสนบาง ๆ ในแนวนอน มการเปลยนแปลงความหนาของเสนอยางรนแรงและมวงในอยในแนวตง ตวอยางของฟอนตในกลมน ไดแก Bodoni และ Madroneฟอนตในกลมน ไมเหมาะกบขอความจำนวนมาก เชน สวนทเปนเนอเรองมขนาดเลกเพราะตวอกษรทมการเปลยนแปลงความหนาของเสนอยางรนแรง จะทำใหอานยากและทำใหผอานลายตาไดงาย

1.3 แบบอยปต

ตวอกษรแบบอยปต (Egyptian) เรยกอกอยางวา แบบสแลบแซรฟ (Slab Serif)เหตทเรยกแบบอยปตเพราะเกดขนในยคทกระแสความนยมอยปตกำลงแพรหลายตวอกษรแบบอยปตเปนตวอกษรทมเชงเชนเดยวกบ 2 แบบแรก แตเปนเชงทหนาอยในแนวนอนและเปนเชงทไมมโคงรบ (Unbracketed Serif) มวงในอยในแนวตงสวนการเปลยนแปลงความหนาของเสนมเพยงเลกนอยเทานน ตวอยางของฟอนตในกลมนไดแก Athens, City และ Lubalin Graph เปนตนตวอกษรในกลมนเปนแบบทอานงาย เพราะมการเปลยนแปลงความหนาของเสนนอยสามารถใชกบขอความทมจำนวนมากได

Lettering Design

รปแบบตวอกษร4

21

1.4 แบบแซนแซรฟ

San มาจากภาษาฝรงเศส หมายถง ไมม ตวอกษรแบบแซนแซรฟ (San Serif)จงเปนอกษรแบบไมมเชง อกษรในกลมนจะมความหนาของเสนสมำเสมอ(ยกเวนบางแบบอาจมการเปลยนแปลงความหนาของเสนบางเลกนอย) และวงในตงตรงเปนแบบทเหมาะสำหรบทงตวพนและหวเรองแตหากตองการใชเปนตวพนควรเลอกแบบทมเสนบาง ตวอยางของอกษรในกลมน ไดแก Avant Garde, Franklin Gothic และGill Sans เปนตน

1.5 แบบสครปต

Script หมายถง ลายมอ ตวอกษรแบบสครปต (Script)จงมลกษณะคลายกบการเขยนดวยมอ โดยใชพกนหรอวสดอน ๆ ทมลกษณะแบนซงความหนาของเสนกจะเปลยนเมอทศทางของเสนเปลยนไป ฟอนตแบบสครปตบางฟอนตจะมเสนเชอระหวางตวอกษรดวย และมกจะเปนตวเอยง ตวอกษรในกลมนไมเหมาะกบขอความทจำนวนมาก แตหากนำมาใชเพยงบางตว แลวขยายใหมขนาดใหญเปนพเศษ จะมรปทรงทสวยงามและใชตกแตงหนาสงพมพไดดตวอยางของอกษรกลมนไดแก Old English, Reency Script และ Tekton เปนตน

1.6 แบบแฟนซ

ตวอกษรแบบแฟนซ (Fancy) มบคลกทแตกตางจากลมอน ๆ อยางชดแจนเปนกลมทไมมโครงสรางแนนอน อาจเรยกวา เปนแบบอสระ (Free Styles) กไดตวอกษรในกลมน ไมเหมาะสำหรบขอความขนาดยาว นยมใชในการตกแตงหนาเปนสวนใหญ ตวอยางตวอกษรในกลมน ไดแก Flintstones, Critter และ Juniper เปนตน

การออกแบบตวอกษร

รปแบบตวอกษร4

22

ลกษณะตวอกษรภาษาองกฤษ

ตวอกษรภาษาองกฤษมความกวางหรอความแคบของตวอกษรแตกตางกนไปซงพอจะจำแนกลกษณะรปรางออกได 4 ประเภทดวยกน คอ

1. ตวธรรมดา ไดแก A B C D E F G H K N O P Q R S U V X Y Z2. ตวแคบ ไดแก L T3. ตวกวาง ไดแก M W4. ตวบาง ไดแก I J

ทง 4 ประเภทนเปนรปรางลกษณะทวๆ ไป ของตวอกษรในแตละชด ซงมความกวาง (width) ทแตกตางกนออกไป

นอกจากนยงสามารถออกแบบใหแตกแขนงออกไปไดอกหลายแบบ ตามลกษณะความหนา บาง และทศทางของเสน เชน ตวเอน(Italic) ตวธรรมดา(Normal)ตวบางพเศษ(Extra Light) ตวแคบ(Condensed) ตวบาง(Light) ตวหนา(Bold)ตวเสนขอบ(Outline) ตวหนาพเศษ(Extra-Bold) ตวดำ(Black)

Lettering Design

รปแบบตวอกษร4

23

2. รปแบบตวอกษรภาษาไทย

ตวอกษรภาษาไทยนนมโครงสรางซบซอนกวาตวอกษรภาษาองกฤษอกทงการออกแบบฟอนตภาษาไทยกทำในลกษณะตางคนตางทำ ไมมมาตรฐาน จงไมสามารถจดหมวดหมในลกษณะเดยวกนกบอกษรในภาษาองกฤษไดในทนจงแบงหมวดหมฟอนตภาษาไทยออกเปน 6 กลม ดงมรายละเอยดตอไปน

2.1 แบบมาตรฐาน

ตวอกษรในกลมนจะมโครงสรางถกตองตามหลกภาษาไทยทกประการ ไดแกมหวชดเจน มการมวน และหยกครบถวนตามหลกการเขยนทถกตอง ตวตงตรงและความหนาของเสนสมำเสมอยกเวนบางฟอนตอาจมการเปลยนแปลงความหนาของเสนบางเลกนอย

ตวอกษรแบบมาตรฐานเปนแบบทอานงาย มทงแบบเสนบางและเสนหนาเหมาะสำหรบใชเปนตวพน เปนกลมทมแบบใหเลอกมากทสด ตวอยางของฟอนตในกลมนไดแก LSirichana, LThongterm1, LSaowapa, RTPChiangsaen และRTPMaedokdang เปนตน ตวอกษรในกลมนมความคลายคลงกนมาก ควรเลอกใชเพยงตวใดตวหนงกพอ

2.2 แบบตวเขยน

ตวอกษรแบบตวเขยนในภาษาไทยเทยบไดกบแบบสครปตในภาษาองกฤษ มลกษณะคลายลายมอ ตวอกษรในกลมนมกจะเปนตวเอยงและโครงสรางอาจไมถกตองตามหลกภาษาไทยนก เปนแบบทใหความรสกผอนคลายและไมเปนทางการ ตวอยาง ของตวอกษรในกลมนไดแก Keanpakka, Laisen, Niyaipap และ RTPPimThaiEightเปนตน

แบบมาตรฐานแบบมาตรฐาน

แบบมาตรฐาน

การออกแบบตวอกษร

รปแบบตวอกษร4

24

ตวอกษรแบบตวเขยนเหมาะสำหรบขอความทไมใชตวพน เชน คำบรรยายภาพหมายเหตและเลขกำกบหนา เปนตน ฟอนตในกลมนมกมลวดลายทออนชอยเหมาะสมทจะตกแตงหนาสงพมพ เชน ใชสำหรบอกษรตวแรกของยอหนาแลวขยายใหมขนาดใหญกวาปกต กจะชวยเพมความนาสนใจใหกบสงพมพไดด

2.3 แบบไทยเดม

ตวอกษรแบบไทยเดมพฒนามาจากการคดลายมอ เปนแบบทมหวเชนเดยวกบแบบมาตรฐาน แตเปนหวเหลยมรปทรงขาหลามตดและทตดกเปนเหลยมเชนเดยวกนบางแบบมการตวดหางเหมอนกบการเขยนดวยมอ มทงแบบเสนหนาและเสนบาง

ตวอยางของอกษรในกลมนไดแก KianThaiShong, Rittirong, และ RTPPimThaiseven เปนตน ตวอกษรแบบไทยเดมไมเหมาะสำหรบการออกแบบสงพมพทวไปแตเปนแบบทใหความรสกขลง เปนพธการเหมาะกบสงพมพทใชในพธการ เชนบตรเชญ ประกาศนยบตร ตลอดจนงานพมพอน ๆ ทตองการใหสอถงความเปนไทย

2.4 แบบหวบอด

ตวอกษรในกลมนจะใชเสนหนาและลดสวนประกอบบางสวนลง เชนไมมการมวนและลดรปของสวนหวลงกลายเปนเชง(Serif)แทนตวอกษรในกลมนมทงแบบปลายมนและปลายตดตรง สวนใหญจะไมมการเปลยนแปลงความหนาของเสน ตวอยางฟอนตในกลมน ไดแก RTPBoldDoisaket, RTPJedyord และ Pipatana เปนตน

Lettering Design

รปแบบตวอกษร4

25

2.5 แบบไมมหว

ตวอกษรในกลมนมลกษณะใกลเคยงกบตวอกษร แบบแซนแซรฟ ในภาษาองกฤษ คอเปน ตวอกษรทไมมหว ไมมเชง ปลายตดตรง มเสนหนา เชนเดยวกบแบบหวบอดและสวนใหญจะไมมการเปลยนแปลงความหนาของเสน ยกเวนฟอนต Ahhadech และRTPDararutsamee ซงมการเปลยนแปลงความหนาของเสนอยางรนแรงตวอยางฟอนตในกลมนไดแก Chutkaw, Grophico, Mcmanop และ RTPKaelangเปนตน ตวอกษรแบบน เหมาะกบขอความทตองการเนน เชน ชอเรอง หวขอ เปนตน

2.6 แบบอสระ

ตวอกษรในกลมนไมมลกษณะตายตว เหมาะกบงานเฉพาะอยางเชน ฟอนตJomyouth มลกษณะคลายตวอกษรภาษาจน และฟอนต Satapanikมรปทรงคลายบาน เปนตน

ลกษณะตวอกษรภาษาไทย

ตวอกษรภาษาไทยมความกวางหรอความแคบของตวอกษรแตกตางกนไปซงพอจะจำแนกลกษณะรปรางออกได 3 ประเภทดวยกน คอ

1. ตวธรรมดา ไดแก ก ค ฉ ผ เปนตน2. ตวแคบ ไดแก ข ง จ ธ ร เปนตน3. ตวกวาง ไดแก ฌ ญ ฒ ณ เปนตน

ทง 3 ประเภทนเปนรปรางลกษณะทวๆ ไป ของตวอกษรในแตละชด ซงมความกวาง (width) ทแตกตางกนออกไปนอกจากนยงสามารถออกแบบใหแตกแขนงออกไปไดอกหลายแบบ ตามลกษณะความหนา บาง และทศทางของเสน เชน ตวเอน(Italic) ตวธรรมดา(Normal)ตวบางพเศษ(Extra Light) ตวแคบ(Condensed) ตวบาง(Light) ตวหนา(Bold)ตวเสนขอบ(Outline) ตวหนาพเศษ(Extra-Bold) ตวดำ(Black)