mama!zwanger !in blijde verwachting

9 maanden

Kinderkamerideetjes

Zo groeit je baby

fit & gezond

libelle special oktober 2012 d4,95

weken40

Jouw zwangerschap vanaf dag 1

zwanger

”Ik beviel op de zetel van mijn

schoonouders”

niet haaltals je de verloskamer

Met veel tips, massa’s inspiratie en

warme mama-verhalen

en ook een dag op de kraamafdeling + mama’s klappen uit de biecht + opvang 4x anders

4

8 -19 JiJ & Je baby Alles wat je wilt weten over die eerste weken

21 WiJ hebben groot nieuWs!

22 ”Liefste kLeintJe” Ans schrijft een brief aan haar baby

24 het eeuWige schuLdgevoeL Een voorsmaakje van het mama-zijn 26 samen zWanger Zo betrek je je partner erbij 27 Wie doet de opvang? De onthaalmoeder!

28 WeL of geen aLcohoL? Hulp bij zwangerschapsdilemma's

32 vreemde goestingen top 5

34 - 44 JiJ & Je baby Alles wat je wilt weten over het tweede trimester

45 Wie doet de opvang? De crèche!

46 mama mia! Bekentenissen van zwangere vrouwen

47 ”nu pas begriJp ik die overbezorgde mama's” Als de kinderexpert zelf mama wordt

53 ”miJn kLeine proefbuisbaby” Delphine schrijft haar baby een brief

54 roze WoLk? donderWoLk!

58, 60 - 69 JiJ & Je baby Alles wat je wilt weten tijdens die laatste maanden

59 Wie doet de opvang? De oma’s! 72 baby is een fuifnummer Van foetusfeest tot babyborrel 74 ”miJn Lief kLein ventJe” Sarah schrijft een brief aan haar baby

76 ”Was mama hier nog maar” Als je moeder wordt, maar geen moeder meer hebt 80 in Je ziekenhuisvaLiesJe...

82, 84 - 89, 96 - 99 JiJ & Je baby Alles wat je wilt weten nu je baby er is

90 mama mia! Bekentenissen van zwangere vrouwen 91 sLaap, kindJe sLaap In deze mooie babykamer

101 ”ik zie het hoofdJe aL!” Een dagje op de kraamafdeling

107 kinderLiedJes top 5108 aLs Je de verLoskamer niet meer haaLt Bevallen op gekke plekken

112 ”Lieve aLexia” Britt schrijft haar dochter een brief

114 coLofon

114 boeken

mooi!Wat ben je

Delaatste loodjes...

een baby! Wij

verwachten week 1 tot week 13

week 14 tot week 28 Sssht, het is nog een geheimpje...

week 29 tot week 42

na de geboorteInhoud

10 11week 1 tot 13

Tekst: Ayla Noë. Illustratie: Tessa Colyn.

Van eicel totbaby groeitweek 1 tot 13

In den beginne was er niks

Week 1 - 0 mm

Je zwangerschap begint al op de eerste dag van je laatste menstruatie. Je baby in spe is op dit moment nog niet groter dan het eitje dat over een tweetal weken bevrucht zal worden.

Liefde op het eerste gezicht

Week 3 - 0,2 mm

De zaadcel heeft je eicel ontmoet. De kernen van eicel en zaadcel smelten samen tot een unieke combinatie van eigenschappen die jullie kind zal krijgen. Alles ligt dus al vast: van de bouw van de baby tot het karakter en zelfs de geur. Een dag na de bevruchting begint de celdeling en nestelt het embryo zich in het slijmvlies van de baarmoeder.1000 cellen

Week 4 - 1 à 2 mm Het embryo blijft groeien en telt ondertussen al duizenden cellen. Het dooierzakje ontstaat waar later de darmen uit zullen groeien, en de kiemvliezen waar de andere organen uit zullen voortkomen. In je buik wordt dus behoorlijk wat werk verzet!

Speldenknopje met staart

Week 5 - 2,5 mm

Aan het einde van deze week is het embryo zo groot als een speldenknop en is het omgeven door een vruchtzak met vloeistof. Het beginnende bloedvatenstel­sel zorgt ervoor dat het embryo voedings­stoffen krijgt en dat het afval verwijderd wordt. Onder de microscoop kun je zelfs al een hoofdje en een staartje ontdekken!

De basis

Week 6 - 5 mm

Er gebeurt heel wat deze week! Het embryo, dat nu

de vorm heeft van de letter C, krijgt een ruggengraat, een borstkas en een buik­holte. Het hoofdje ontstaat stilaan, met aan de zijkant de beginnende oogjes en met een piepkleine mondopening in het midden. Ook de basis voor de maag, darmen, nieren, longen, het hart en het centrale zenuwstelsel wordt gelegd.

Op wie lijkt ie?

Week 13 - 7,5 cm & 30 gram

Vanaf deze week heeft de foetus een duidelijk herkenbaar gezichtje met volgroeide oortjes, een neus en een kin. Doordat zijn spieren sterker worden, beweegt je baby steeds krachtiger. Maar geen nood, want het vruchtwater is een soort stootkussen dat je baby beschermt.

Slokje vruchtwater? In de laatste week van het eerste trimester kan het gebeuren dat je baby al op z’n duim zuigt. Doordat hij zijn lipjes opent, kan de foetus vruchtwater binnenkrijgen en inslik-ken. Maar geen paniek, want je baby kan

dat vocht er zelf weer uitplassen. Zijn nieren en blaas werken dus perfect. De steriele urine wordt dan opgenomen door het vruchtwater, dat zichzelf steeds opnieuw ververst. Niets gebeurd, dus!

Eitje gaat op reis

Week 2 - 0,15 mm

Tussen de tiende en de veertiende dag van je cyclus reist de rijpe eicel door de ei-leider naar de baarmoeder. Het eitje, dat het heeft moeten afleggen tegen 300.000 andere eitjes, kan maar tot één dag na de eisprong bevrucht worden. Zaadcellen daarentegen houden het 48 uur of langer vol én zijn met honderd miljoen. Toch haalt slechts één zaadcel de eindmeet.

Boy or girl?

Week 11 - 5,5 cm & 10 gram Je foetus maakt een groei­

spurt die na week 16 weer afneemt. De ge­slachtsorganen krijgen vorm: afhankelijk van het X­ of Y­chromosoom van papa ontwikkelen zich de eierstokken of de zaadballen. Ook het skelet is af, al bestaat het nog maar uit zacht kraakbeen.

Hoe doet de baby het?

Wat gaat dat hartje hard!In de zesde week gebeurt er iets spectaculairs: het piepkleine hartje van je baby begint te kloppen. Hoewel het hart nog maar één kamer heeft en zich nog verder moet ontwikkelen, is het wel al te zien bij een vaginale echo. De hartslag van je baby is te onderscheiden van de jouwe doordat ie veel sneller gaat. Een volwassen hart slaat ongeveer 80 keer per minuut, maar bij een baby ligt dit tussen de 120 en 160 slagen.

1

136

3 11

5

Is het ’n vis?

Week 7 - 1 cm Hoewel de handen en voeten nog veel weg hebben van zwemvliezen, begint het vruchtje nu al op een mensje te lijken. Het hoofdje is heel groot en groeit extra omdat de hersenen zich snel ontwikkelen. Ook het gezichtje krijgt vorm.

zwemkampioenZo slim als mama

Week 8 - 2 cm Het embryo krijgt een vastere vorm doordat het begin van het skelet ontstaat. Heel belangrijk in deze week is dat de hersenen beginnen te werken en het embryo vanaf nu echte levens-kansen heeft. De andere organen zijn al helemaal ontwikkeld. Zij moeten enkel nog verder groeien en hun definitieve vorm en plaats krijgen.

Welkom foetus!

Week 9 - 3 cm & 2 gram

Vanaf deze week is het vruchtje een foetus. Het gezichtje krijgt herken­bare, menselijke trekjes met een kleine neus en een mond met lippen en zelfs een tong. De gewrichten van de heupen, knieën, enkels en schouders en de spieren ontwikkelen zich nu snel. Hoewel je hier nog niks van kunt voelen, zal je baby steeds meer gaan bewegen.

9 De eerste tandjes

Week 10 - 4,5 cm & 5 gram

Nu alle organen gevormd zijn, neemt de kans op een miskraam snel af, al is je baby nog lang niet levensvatbaar. Het staartje is weg, waardoor de foetus op een echt mensje begint te lijken. De vin-gers en tenen kunnen vanaf nu ook apart bewegen en in de kaak zitten piepkleine bobbeltjes die na de geboorte zullen uitgroeien tot de eerste melktandjes.

Geeuw!

Week 12 - 6,5 cm & 20 gram

Aan de vingers en tenen verschijnen nageltjes en in de handpalmen ontstaan lijntjes, het begin van vingerafdrukken! Het gezicht krijgt twee oorschelpjes, een neusje en de oogjes. Ook gapen en zich uitrekken kan de foetus al.

16

Een slimme meid regelt haar paperassen op tijd. Nu in orde brengen, straks zorgeloos bevallen!

Tekst: Tine Vandeweyer en Carolien Saey.

Papierwinkel

to do WEEK 1 tot13

Verwittig je baas Je baas inlichten doe je het best zo vroeg mogelijk, bijvoorbeeld al op twee maanden. Zodra je je werkgever ingelicht hebt dat je zwanger bent en hem of haar een doktersattest hebt overgemaakt met de vermoedelijke bevallingsdatum (beter via een aangetekende brief), ben je beschermd tegen ontslag. Zie je het niet zitten om je baas al te vertellen over je zwangerschap? Je hebt nog tijd tot ten laatste acht weken voor de uitgerekende bevallingsdatum.

Breng alles in orde bij je ziekenfonds Aan het begin van je zwangerschap ga je het best even na of je al je bijdragen hebt betaald en dus nog aangesloten bent. Dat is belangrijk, want je ziekenfonds betaalt een deel van de kosten van de doktersbezoeken, de voorbereiding op de bevalling, de rekening van het verblijf in de kraamkliniek, de gezondheidszorgen voor je baby en je bevallingsverlof.

Reserveer een kamer in de kraamkliniek In sommige ziekenhuizen moet je al vanaf de derde maand van je zwangerschap reserveren om zeker te zijn van een plaats. Ziekenhuizen organiseren soms ook rondleidingen waarbij je allerlei praktische informatie krijgt over de kamers, de opname en de bevalling. Ze vertellen je ook welke spulletjes je zoal bij je moet hebben op de dag van de bevalling.

Wat zijn je rechten en plichten op het werk? Zodra je je werkgever op de

hoogte hebt gebracht van je zwangerschap mag hij je niet ontslaan, tenzij om ernstige redenen (bv. diefstal). Dat blijft gelden tot 1 maand na het einde van je bevallingsrust. Als je zwanger bent (of borstvoeding geeft), dan mag je geen overuren

doen (= langer werken dan 9 uur per dag, langer dan de wekelijkse arbeidsduur of nachtwerk). Je mag, met behoud van loon, afwezig zijn voor zwangerschapsonderzoek-en als die niet buiten de werkuren kunnen plaatsvinden, je je werk-gever op voorhand verwittigt en een doktersattest hebt. Lopen

jij of je kind gezondheidsrisico’s op de werkvloer, dan moet je werkgever maatregelen nemen. Zo moet hij tijdelijk je werkom-standigheden aanpassen of een andere werkpost voor je zoeken. Als dat voor een loonsverminder-ing zou zorgen, dan kun je van het ziekenfonds een uitkering krijgen.

Denk al eens na over kinderopvang Zal je baby terechtkunnen bij familie of moet je op zoek naar een onthaalmoeder of kinderdagverblijf? Begin alleszins op tijd aan je zoektocht, want vaak is er een lange wachtlijst. Op de website van Kind & Gezin (www.kindengezin.be) vind je een lijst met opvangmogelijkheden.

”Ik word grote zus!” Trek je dochter of zoon een origineel T-shirt aan op de volgende familiebijeenkomst, met de tekst ’Ik word grote zus/broer’. En dan wachten tot de rest van de familie het grote nieuws gespot heeft…

groetjes uIt echoland! Laat voor je goeie vrienden en familie een postkaartje van de echo maken, bijvoorbeeld via www.dekaartjesfee.be

de truc met het erwtje Karen (32): ”Ik vroeg mijn vriend om zijn hand uit te steken en legde er een erwtje in. ’Zo klein is je baby nu.’ Eerst was hij volledig in de war, en toen kwamen de tranen van geluk.”

say cheese! Tom (28): ”We nodigden onze vrienden uit voor een barbecue en namen een groepsfoto. Iedereen ging dicht bij elkaar staan, maar in plaats van ’say cheese’, riep ik: ’Annelies is zwanger!’ Al onze vrienden waren stom­verbaasd en barstten in gejuich uit.”

een baby In mIjn glas? Liesbeth (30): ”In een taar­tenwinkel kocht ik schattige miniatuurbaby’tjes. Ik heb ze in een ijsblokjesvormpje gelegd. Toen mijn vriendinnen kwamen eten, kregen ze allemaal zo’n speciaal ijsblokje in hun aperitief. Na een paar minuten kwamen de eerste reacties: ’hé, waarom zit er een baby in mijn glas?’ ”

dessert! Nodig je familie uit voor een etentje. Als dessert breng je een grote plateau vol fruitpapjes, appelsap en potjes babyvoeding.

Ik heb Iets heel duurs gedaan... Eva (35): ”Toen ik zwanger was van ons derde kindje, zei ik aan mijn man dat ik iets heel duurs gedaan had, en vroeg hem om een budgetplan op te maken. Hij nam bezorgd plaats en ik gaf hem een notitieblokje. In plaats van een bic gaf ik hem de positieve zwangerschapstest.”

kom je naar mIjn feestje? Maak een originele uitnodiging voor een verjaardagsfeestje. In plaats van jouw verjaardag of die van je partner, zet je jouw uitgerekende datum erop. Plaats van het feestje: de materniteit van het ziekenhuis.

ballonnetjes Els (24): ”Wij hebben aangebeld aan het huis van mijn ouders met een blauwe ballon en een roze ballon.”

groetjes van de baby! Doe de opa’s en oma’s, tantes en nonkels een kinderboekje cadeau. Op de eerste pagina schrijf je een leuke boodschap: ’Lees je alsjeblief een ver­haaltje voor in april (of mei, als ik een beetje te laat ben)? Groetjes van de baby.’

10 x surprise

”Wij hebben

10 leuke manieren om je zwangerschap bekend te maken

Tekst: Eva Keustermans. Foto: Getty.

groot nieuws...”

22 23week 1 tot 13

Liefste kleintje,Je zit nu al bijna vijf maanden in m’n buik, maar toch kan ik nog altijd niet goed geloven dat je echt bestaat. Elke ochtend komt het besef een paar seconden nadat ik mijn ogen opendoe: ik word mama! En daarna een glimlach, en het idee dat mijn leven nooit meer hetzelfde zal zijn. Ik denk dat ik nog altijd niet goed durf te geloven dat jij er bent omdat ik zo lang op je gewacht heb. Vroeger op school speelden we vaak spelletjes waarbij we elkaars toekomst moesten voorspellen. Mijn vrienden waren er stuk voor stuk van overtuigd dat ik de eerste van ons groepje zou zijn die moeder werd. Ik heb altijd een jonge mama willen zijn, net zoals jouw grootmoeder, maar het leven heeft daar anders over beslist. Ik ben ondertussen de laatste van al mijn studievrienden die zwanger is. Als jij straks geboren wordt, zal ik 33 zijn. Niet echt oud, maar ook niet meer zo jong. En toch heb ik geen spijt dat ik zolang gewacht heb. Ik heb rustig mijn tijd genomen om op zoek te gaan naar de beste papa voor jou. Er zijn veel kandidaten de revue gepasseerd, de ene al wat geschikter dan de andere. Maar twee jaar geleden heb ik hem gevonden. Hij heeft zich snel moeten aanpassen, want hij had

Tekst: Annelies Waegemans. Foto: Anja Blevi.

jouw komst nog niet meteen verwacht, maar ik weet nu al dat hij jouw allerbeste vriend zal worden. Voor jij er was, maakte ik mij dikwijls zorgen. Over geld, over mijn relatie, over de wereld waarin wij leven, en of die nog wel geschikt was om kinderen in groot te brengen. Nu niet meer. Ik weet dat het leven niet steeds makkelijk zal zijn, maar ik ben ervan overtuigd dat alles goed komt. Dat wordt mijn belangrijkste levensles voor jou: alles komt altijd goed. Want er zijn zo veel mensen die van jou zullen houden, die nu al uitkijken naar je komst en die er altijd voor je zullen zijn. Je papa en ik zijn een nieuw huis voor jou aan het bouwen. Een huis met een tuin in een straat met bomen. En als jij straks geboren wordt, zullen al die lieve mensen op bezoek komen en jou bij de eerste aanblik in hun hart sluiten. En ik zal erbij staan en tevreden glimlachen, glimmend van trots omdat ik jou op de wereld heb gezet. Ik kan niet wachten tot het zover is. Dag kleintje, tot binnenkort. Ik denk dat wij het heel goed met elkaar zullen kunnen vinden.Dikke kus,je mama

”Liefste kleintje, het heeft even geduurd. Maar ik heb voor jou

de beste papa gevonden”

Ans (32) is 20 weken zwAnger vAn hAAr eerste kindje

brief aan mijn baby

38 39week 14 tot 28

28

jij & je lijf week 14 tot 28

Tekst: Ayla Noë. Foto: Getty.

Grote goesting

Week 14

Je kunt last krijgen van constipatie door de grote hoeveelheid progesteron die je spieren en ingewanden trager doen werken. Je baarmoeder wordt groter en drukt op je darmen, zodat ze minder goed werken. Maar je hebt wel grote honger en op alle momenten van de dag zin in vaak de vreemdste combinaties.

Rekken en strekken

Week 16

Je misselijkheid is meestal verdwenen en je begint je stilaan weer de oude te voelen. Een goed moment dus om weer wat te bewegen. Zo slaap je beter, krijg je meer energie en vermindert je stress. Uit onderzoek blijkt zelfs dat je bevalling sneller en makkelijker zal gaan als je sport. Doe het wel kalmpjes aan.

Vlinders in je buik

week 17

Als dit niet je eerste kindje is, kun je vanaf deze week je baby al voelen bewegen omdat je die fladderende buitelingen in je buik herkent. Is dit je eerste zwanger­schap, dan herken je de bewegingen meestal pas in week 20. Je bent nu tussen de 4,5 en 6,5 kilo aangekomen en je moet ook niet meer zo vaak plassen.

Hey, baby

week 19

Praat vanaf deze week gerust tegen je buik, want je baby’s oren zijn voldoende ontwikkeld om je stem te herkennen. Misschien voel je een stekende pijn in je zij, de zogenaamde bandenpijn, of heb je al last van rugpijn. Dat is volkomen normaal. Door je versnelde stofwisseling en bloedsomloop zien je nagels en haren er trouwens geweldig uit!

Au!

week 28

Je baarmoeder is de afgelopen maand ongeveer vier centimeter gegroeid en drukt nu tegen je ribben. Het kan ook gebeuren dat je navel gaat uitpuilen. Maar geen nood, na de bevalling wordt hij weer helemaal normaal.

Help, bloedneus!

week 24

Als je nog geen bekkenbodemoefeningen doet, begin je daar nu best mee. Een sterke bekkenbodem voorkomt incontinentie en helpt je straks vlot bevallen. De hoeveel­heid bloed in je lichaam neemt overal toe, zelfs in je neus. Je kunt dus last krijgen van een verstopte neus of een bloedneus. Om diezelfde reden kan ook je tandvlees sneller beginnen bloeden.

Linea negra: wat is dat voor iets?Naarmate je zwangerschap vordert, zie je waarschijnlijk een donkere lijn ontstaan tussen je navel en je schaambeen. Die lijn was er altijd al, maar vroeger had hij dezelfde kleur als je huid. Nu wordt hij dus donkerder en valt hij behoorlijk op. Maar zoals de meeste pigmentatie­veranderingen tijdens je zwangerschap, zal deze vervagen na je bevalling.

25

17 22

Halfweg

Week 20 Je bent halfweg! Een mijlpaal, want rond deze week voel je je kindje voor het eerst bewegen en weet je zeker of het een jongen of meisje is. Veel vrouwen merken dat de tint van hun huid donkerder wordt, zoals bij de tepelhoven, moedervlekken en sproeten. En ook op je gezicht kunnen donkere vlekken verschijnen, het zogenaamde zwangerschapsmasker. Geen paniek, dit verdwijnt na je bevalling!

Vervelend

week 22

Het zou kunnen dat er al colostrum uit je borsten komt. Ook aambeien of spat­aderen in de endeldarm die veroorzaakt worden door de druk die je baarmoeder uitoefent, kunnen voorkomen. Veel kun je hier niet aan doen, en de kwaaltjes verdwijnen weer vanzelf.

In balans

Week 23

Je buikje wordt alsmaar groter, waardoor je spijsvertering moeizaam verloopt. Je kunt last krijgen van constipatie, indiges-tie en brandend maagzuur. Goed nieuws is dat je hormonen weer in evenwicht zijn, waardoor je je ontspannen voelt.

Golvende buik

Week 27

Je kunt je baby nu ook aan de buitenkant van je buik voelen. Het kan zelfs zijn dat je buik kleine, golvende bewegingen maakt. De baby voelt jouw handen goed en als je zachtjes op je buik wrijft, kan hij ernaartoe ’zwemmen’.

Smeren maar

Week 25

Op je buik, heupen en borsten kunnen zwangerschaps-striemen verschijnen. De rode striemen gaan na de bevalling over in witte lijntjes. Je huid soepel houden met (amandel)olie of vette crème is een must, al voorkomen ze geen striemen als je er aanleg voor hebt.

Op grote voet

Week 26

Je voeten kunnen opzwellen waardoor je schoenen te strak gaan zitten. Ook je handen en je vingers worden dikker en jeuken of slaan rood uit. Dat komt omdat je vanaf nu meer vocht ophoudt. Je baby blijft groter worden waardoor je moeilijk je evenwicht vindt en dus geregeld struikelt.

Zucht

Week 15

Omdat je baby meer plaats inneemt, krijgen je longen iets minder ruimte. Bovendien moet je ook je baby van zuurstof voorzien. Je longen draaien overuren en het is heel normaal dat je sneller ademt of na een wandeling staat te hijgen. Je krijgt stilaan je rits niet meer dicht en kunt beginnen uitkijken naar positiekleding.

En, wat wordt het? Heel wat mensen denken dat ze al vóór 20 weken weten of jouw baby een jongen of meisje is. Een aantal bakerpraatjes op een rij:

ZOON: spitse buik, sterke nagels, sterke haargroei op je buik, trek in haring of augurk, koude voeten.

DOCHTER: bolle buik, zeer misselijk, zeer slaperig, trek in ijs en chocolade, vaak verkouden.

Dit gebeurt er met jou

”En, voel je aliets bewegen?”

15

19

­

Vanavond wel, schat

week 18

Rond deze periode heb je waarschijnlijk weer behoorlijk wat energie en door een extra hoeveelheid oestrogeen kun je mer-ken dat je libido toeneemt. Je baarmoeder heeft nu de grootte van een meloen.

20O nee, oefenwee!

Week 21

Vanaf deze week kun je al harde buiken of oefenweeën krijgen. Het verschil met een echte wee is dat harde buiken niet echt pijn doen en vanzelf ophouden. Misschien transpireer je ook wat meer? Dat komt door de inspanningen die je moet leveren om je baby te dragen.

27

64 65week 29 tot 42

de baby moet eruit!Help,Do’s en don’ts tijdens de bevalling Perstip

Als je moet persen, probeer dan je hoofd en schouders te ontspannen. Hou je lippen niet stijf op elkaar en concentreer je op je ademhaling.

Varieer!Als je weeën hebt, wissel je best regel-matig van houding (wat wandelen, even zitten, beetje staan, dan op je hurken…). Zo voorkom je rugpijn, laat je de zwaartekracht meewerken en kun je je baby makkelijker laten indalen.

Het moment suprême komt steeds dichterbij. Maar voor je als een gek begint te puffen bij de eerste wee, lees je best even dit.

Tekst: Carolien Saey. Foto: Getty.Met dank aan kinesitherapeut Veerle Maertens.

Voorweeën, weeën, persweeën: dat een bevalling pijn doet, zal geen enkele mama ontkennen. Bereid je daarom zo goed moge­

lijk voor, mentaal én fysiek. Er bestaan verschillende soorten zwangerschaps­cursussen waarin je technieken leert om de weeën op te vangen en je ademhaling onder controle te houden. Sommige zie­kenhuizen organiseren ook voorlichtings­avonden voor jou en je partner. Ook daar krijg je heel wat praktische tips en word je goed voorbereid op wat komen gaat.

charlotte: ”Ik had een zwanger-schapscursus gevolgd. op sommige avonden mochten we onze partner meebrengen en dan oefenden we samen enkele ademhalings- en puftechnieken. op dat moment was het heel komisch, maar ik moet zeggen dat die lessen echt wel geholpen hebben. tijdens mijn bevalling had ik m’n ademhaling goed onder controle en ondanks de hevige pijn kon ik me toch vrij goed ontspan-nen. Ik ben nu in verwachting van m’n tweede kindje en ik ben zeker van plan om opnieuw zo’n cursus te volgen.”

Blijven ademen! Aan cursussen en infosessies geen gebrek, maar ook thuis kun je je al voorbereiden op de bevalling, onder andere met deze ademhalingstechnieken. hoe doe je het?

Tijdens de eerste weeën adem je vanuit je buik. Plaats je handen op je buik en adem langzaam door je neus in. Laat hierbij je buik wat omhoog komen. Adem daarna langzaam en lang uit door je mond

en laat je buik weer kleiner worden. Tijdens de hevigere weeën is het soms

nodig dat je gaat puffen. Probeer in te ademen door je neus of mond en adem uit in blokjes. Puf alsof je een kaars zou uit­blazen en eindig het puffen altijd met een langzame, lange uitademing door je mond. Als de wee nog niet over is, adem je op­nieuw in en puf je terug tot de wee voorbij is.

Tijdens het persen adem je volledig in en hou je je adem zo lang mogelijk vast tijdens het persen. Adem daarna in zeven tellen uit.

Strike a poseNiet alleen je ademhaling, maar ook je houding kan de pijn verlichten. Je kunt op voorhand thuis al enkele pershoudingen uitproberen, zodat je weet welke voor jou het beste werken.

liggend: ga liggen op bed, met je knieën gebogen en je voeten plat. Veel verloskundigen geven tijdens het persen de voorkeur aan deze houding, omdat ze zo makkelijk ingrepen kunnen uitvoeren als dat nodig zou zijn. Het nadeel is wel dat je vrij veel kracht nodig hebt om te persen. Bovendien vergroot deze houding de druk van je baby op je rug, waardoor je erge rugpijn kunt krijgen.

half liggend: je zit rechtop met een aantal kussens achter je om je rug te ondersteunen. Je partner kan eventueel ook achter je gaan zitten. Tussen de wee­en door kun je rustig achteruit leunen en ontspannen. De verloskundige kan in deze houding goed zien of je kindje eraan komt. Tijdens het persen trek je je knieën naar je toe om de bekkenuitgang te vergroten.

Zijligging: ga liggen op je zij, eventueel met een aantal kussens onder je om je te ondersteunen. Deze houding zorgt voor goeie weeën en is ideaal als je wat moe begint te worden.

hurkend of zittend op de baarkruk: hurkend of zittend bevallen heeft als voor­deel dat de zwaartekracht je een handje helpt. Deze houding zorgt ervoor dat je baby sneller indaalt en maakt je bekken ook wijder, waardoor je minder lang hoeft te persen dan als je neerligt. De houding kan na een tijdje wel vermoeiend worden. Het kan helpen als je partner je van achte­ren ondersteunt.

op je knieën: op die manier drukt het hoofdje van je baby minder tegen je rug. Ideaal als je last hebt van rugpijn.

Sandy: ”tijdens m’n bevalling kon ik echt niet verdragen dat m’n man me aanraakte. We hadden op voorhand samen enkele ademhalings- en ontspan-ningstechnieken geoefend, maar op het moment zelf had ik daar écht geen behoefte aan. Ik heb geroepen en hem afgesnauwd. nu kunnen we er gelukkig om lachen.”

”Ga weg!” Partners hebben vaak het gevoel dat ze niet veel kunnen doen tijdens de bevalling. Soms is dat ook zo. Niet elke vrouw vindt het leuk om (letterlijk of figuurlijk) ondersteund te worden. Voel je niet afgewezen als je vrouw je afsnauwt of liever alleen wil zijn. Wil ze je hulp toch, probeer dan dit:

Laat je vrouw eraan denken dat ze geregeld van houding moet veranderen.

Puf eventueel mee zodat ze zich goed concentreert op haar ademhaling.

Leg een warm washandje of kersenpit­kussentje op de rug, masseer haar rug, bied tegendruk of masseer de voeten.

fit van WEEK 29 TOT 42

76 77week 29 tot 42

Sofie (34) verloor haar moeder toen ze twintig was. Ze heeft een dochtertje van 6 maanden.

”Mijn mama was achtenveertig toen ze stierf. Heel oneerlijk vind ik het, nog altijd. Ik was pas twintig, had haar nog zo hard nodig. We hebben veel gepraat de maan-

den voor haar dood. Ik ben dankbaar om die periode. We waren zo hecht, hebben een heel leven geleefd in dat laatste half-jaar. Maar het maakt het verdriet niet minder natuurlijk… Ik heb om haar ge-rouwd, heb geprobeerd om, zoals ik haar had beloofd, mijn leven weer op te pikken. ’Mis me, maar mis me niet té hard. Ik zal er ergens altijd zijn, en da’s voldoende voor nu’, heeft ze nog geschreven in een afscheidsbrief aan mij. Ik probeer te leven zoals ze het wilde, maar op sommige mo-menten valt het me zwaar. Zoals op mijn trouw. Mijn man heeft mama niet gekend, zij heeft nooit haar zegen kunnen geven. Hoe vaak heb ik niet gedacht: mama, wat zou jij van hem vinden? Op het trouwfeest was ik dolgelukkig en weemoedig tegelijk. Na onze openingsdans danste ik met papa, hij met mijn zus. Het had mama

moeten zijn die daar rondzwierde… Toen ik zwanger werd, was mijn eerste gedachte voor haar. ’Mama, je wordt oma’, dacht ik terwijl ik naar boven keek. Ik weet dat zwangerschapshormonen je emotioneel maken, maar ik had er echt heel veel last van. Altijd weer die tranen. Van dankbaarheid omdat het goed ging met de baby in mijn buik, van verdriet om-dat mama er niet meer was om het kleine wonder mee te vieren. We hebben onze dochter Roos genoemd, mama heette Marie-Roos… Op haar doopfeest droeg ik een jurk van haar, haar hangertje om mijn nek. Ik mis haar zo ongelofelijk. Door zelf mama te worden, lijkt het gemis nog gro-ter. Er zijn zo veel grote en kleine dingen die ik haar zou willen vragen. Is het nor-maal dat Roos ’s nachts wakker wordt? Hoe zit het met dat huiluurtje? Hoe kreeg jij ons rustig? Hoe bang was jij voor later? Het zijn allemaal vragen die ik de lucht in stuur. En ik weet dat ze ze hoort. Ze kijkt naar ons, met een glimlach. Ik geloof niet zo in signalen, maar toch voel ik dat mama waakt over ons. Ik krijg misschien geen antwoord meer, maar mijn vragen stel ik altijd het eerste aan haar. Ze blijft mijn mama, ook al kan ik de telefoon niet meer nemen om haar op te bellen.”

De moeder van Hilde (30) stierf twee jaar geleden, toen Hilde net mama was geworden van Toon.

”Mama’s dood kwam zo onverwacht dat we niet eens afscheid konden nemen. Een hersenbloeding trof haar in haar slaap, ze

is nooit meer wakker geworden. Ik was achtentwintig, een maand mama en plots ook wees. Mijn vader stierf al toen ik twaalf was, misschien was daarom de band met mijn moeder zo sterk. Ze is nooit hertrouwd, heeft zich helemaal gestort op de zorg voor mij en mijn twee zussen. Het was ’wij tegen de wereld’ bij ons thuis. Geen enkel onderwerp was taboe. Mama kon heel streng zijn, maar ze stond altijd achter ons. Haar dood was een totale schok. Ze was pas tweeënvijftig, dolgelukkig met haar eerste kleinzoon. Het was een afschuwe­lijke periode: geluk en ongeluk zo dicht bij elkaar. In de wolken met onze Toon, en tegelijk kapot van verdriet door het verlies van mama. Toon begon te huilen, zonder ophouden. Ik dacht nog dat hij mijn verdriet aanvoelde, maar achteraf bleek dat hij gewoon huilde van de

honger. Door de schok was mijn melk­productie gestopt. Ik voel me er nog altijd schuldig om, maar op dat moment stond ik eigenlijk nergens bij stil. Ik was verdoofd door het verdriet… We zijn twee jaar later, en over een paar

”Toen ik zwanger werd, dacht ik eerst aan haar. ’Mama, je wordt oma’, zei ik terwijl ik naar boven keek”

”Ik zie haar nog zitten in het moederhuis: stralend van trots met haar kleinzoon. Een maand later stierf ze, totaal onverwacht”

Zij is degene die je wilt bellen als je net bevallen bent. En als je kind huilt, heb je haar raad nodig. Maar wat als je mama er niet meer is?

Hier had mamabij moeten zijn…Als je moeder bent, maar geen moeder meer hebt

mamaverhalen WEEK 29 TOT 42

78 79week 29 tot 42

maanden word ik opnieuw mama. Weer liggen vreugde en verdriet dicht bij elkaar. Wat zijn we gelukkig dat we een meisje krijgen, onze koningswens wordt vervuld. Maar wat is het verdrietig dat mama nooit zal weten dat ze ook een kleindochter kreeg. Ik heb nog foto’s van haar met Toon in het moederhuis. Ze was zonder twijfel de meest trotse oma ter wereld. De glans in haar ogen troost me. Ook al is het ver-drietig dat ze zo veel mooie dingen niet zal meemaken, ik heb haar nog zien stralen met onze zoon in haar armen. Ze zei toen dat vriendinnen haar hadden verteld dat een kleinkind een unieke ervaring was. ’En dat is zo’, beaamde ze in het moeder-huis. ’Bijna alsof ik nog meer van dit klei-ne ventje hou dan van jullie.’ Die woorden, haar blik, ik ben zo blij dat ze dat nog mocht voelen. En als onze dochter er straks is, zal ik vertellen over een sterretje aan de hemel dat nu, nog meer dan ooit tevoren, straalt. De oma-ster, trots op twee prachtige kleinkinderen…”

De mama van Petra (24) verongelukte toen ze nog klein was. Ze heeft een zoontje van een jaar.

“Ik heb mijn mama nooit gekend. Ik was pas twee toen ze stierf in een ongeluk. ’Je kunt niet missen wat je niet kent’, zeggen ze weleens, maar dat is écht niet waar. Papa heeft fantastisch gezorgd voor mij en mijn broer, maar toch was er altijd die leegte. Ik was vier toen ik al vroeg om haar foto’s. Op mijn nachtkastje stond een foto van haar met mij. Haar mooie

ze dat ze de hoop al had opgegeven. Ik ben immers achtendertig… Het is een samen-loop van omstandigheden geweest dat ik

zo laat zwanger werd. Aan de ene kant heb ik spijt: als ik er eerder aan was be-gonnen, had mijn kind nog een paar jaar kunnen genieten van een prachtige oma.

lach, haar lieve ogen… Papa is hetrouwd met een hele fijne, warme vrouw die goed voor ons gezorgd heeft, maar mijn moeder is ze nooit geweest. Dat wilde ze ook niet. Ik heb mama altijd gemist, misschien dat ik daarom al zo vroeg zelf moeder werd. Het was een heel bewuste keuze, ik wilde zo graag kindjes, zo graag zelf mama worden om het mamagevoel te krijgen… En het moederschap heeft me gelukkig gemaakt. Het vult een beetje het gat dat mijn mama achterliet. Maar aan de

andere kant maakt het het gemis ook extra duidelijk. Soms knuffel ik met mijn zoontje en vraag ik me af: ’Deed mama het ook zo?’ Ik zing liedjes en heb het vage gevoel dat die ook voor mij werden gezon-gen. Ik vraag mijn vader nog zo vaak hoe ze was. Dan ben ik trots als ik dingen her-ken bij mezelf – ik lijk op haar! Ik hoop dat ik haar eer aandoe. Misschien sta ik ooit voor haar. Ik wil echt dat ze dan trots op me kan zijn. Op een heel mooie dag, wanneer ik geluk-kig en tevreden ben met mijn man, mijn kind en het leven, denk ik toch altijd even aan haar: ’Dit had ze moeten kunnen mee-

Aan de andere kant ben ik blij dat ik zo lang heb gewacht, want ik ben nu pas samen met de man waar ik écht een kind mee wilde… Mama had gezworen dat ze de geboorte nog zou meemaken. Ze zou er alles aan doen, het was haar allerlaatste wens. Maar het ging écht niet meer. Ze had zo veel pijn, was zo ongelofelijk moe. Uitein­delijk is ze in een coma geraakt. Ik heb naast haar bed gewaakt. Eerst strijd­vaardig. ’Komaan mama, vecht, je hebt het me beloofd’. Maar zelfs in haar coma had ze vreselijk veel pijn. Ik besefte dat het voorbij was. Ik vroeg het onmogelijke van haar. Ik ben naar haar toe gegaan, heb haar vastgehouden en gezegd dat ze de beste mama was die er bestond, en dat ik hoopte dat ik haar voorbeeld kon

maken.’ En dat is niet eens een verdrietige gedachte. Ze is er gewoon bij, omdat ik aan haar blijf denken.”

Nathalie (38) is zeven maanden zwanger van haar eerste kindje. Haar moeder stierf een halfjaar geleden.

”Het verdriet om mama is zo vers, zo rauw nog. Ik wist dat ze niet lang meer had, maar we hebben allebei zo hard ge­hoopt dat ze de geboorte van mijn kindje nog zou meemaken. Ze had al een paar maanden last van hoofdpijn, maar de dok­ter vond niets. Ze moet een voorgevoel ge­had hebben, want ze liep alle specialisten af, bleef aandringen op verder onderzoek. We zijn zo veel tijd verloren op die manier, ik word nog altijd boos als ik daaraan denk. Hoe vaak heeft ze niet gehoord dat er niets aan de hand was, hoe vaak is er niet gesuggereerd dat het gewoon tussen haar oren zat? Jammer genoeg heeft mama gelijk gekregen. Toen ze uiteinde­lijk een tumor ontdekten in haar herse­nen, was er niets meer aan te doen. Ik zit nog vol met vragen. Hadden ze haar nog kunnen helpen als ze wél meteen doel­gericht hadden gezocht? Was mama er dan nu nog geweest? Het heeft geen zin, ik weet het, maar ik kan niet anders dan die vragen stellen. Het is zo zinloos, haar dood. Ik had haar zo nodig. Toen ze hoor­de dat ik zwanger was, was ze ontzettend gelukkig. Ze richtte bij haar thuis een ba­bykamer in voor wanneer haar kleinkind zou komen logeren. Ze had er lang genoeg op moeten wachten, vond ze. Lachend zei

volgen. Dat ik haar zo zou missen, haar wijsheid, haar zachtheid en haar kracht. ’Ga nu maar, mama. Het is goed geweest. Het lukt me wel’, heb ik gefluisterd. Die nacht is ze gestorven… Ik probeer sterk te zijn – de baby in mijn buik mag al dat verdriet niet voelen – maar het is heel erg moeilijk. Als ik denk aan de bevalling, raak ik bijna in paniek. Ik voel me zo alleen zonder haar. Ik mis haar verschrikkelijk hard. Mensen zeggen: ’Concentreer je nu maar op je kind, dat is een troost.’ Maar dat is het niet. Niets of niemand kan het verdriet verminderen. Het feit dat ze haar eerste kleinkind nooit zal zien, maakt het zelfs alleen maar erger…”

Relatietherapeute Laura Vergoot over de band met je moeder”Het verdriet van de vrouwen die hier vertellen is zo tast-baar, zelfs al is het jaren gele-den. Dat is ook normaal. Je mama is een van de eerste mensen die je verwelkomen in je leven, iemand die onvoor-waardelijk van je houdt en die je raad geeft, steunt en troost. Ze is een fundament, samen met je vader en je familie. Zij zijn degenen op wie je kunt

terugvallen. Je moeder verliezen is daarom een heel moeilijk proces. Je moet niet alleen afscheid nemen van iemand waar je heel veel van hield, je knipt ook de onzicht-

bare navelstreng onherroepe-lijk door. En ook al is de band van een dochter met haar vader heel bijzonder, die van moeder en dochter is dat

beslist ook. Er is niet voor niets het gezegde ’Beter een rijke vader verliezen dan een arme moeder.’ Van oudsher is de vader degene die het gezin onderhoudt en beschermt. De

rol van de moeder is zorgend, troostend en warm. Zij leert je als eerste om te gaan met je emoties. Logisch dus dat je je moeder heel erg mist op het

moment dat je zelf mama wordt. Voor het eerst mama worden is een heel kwetsbare periode. Alles is nieuw, doe je het wel goed, lukt het allemaal wel? Net dan wil je haar advies en haar bevestiging. Er is geen pasklare oplossing voor dit verdriet. Gun jezelf de tijd om het een plaats te geven. En be-sef dat het gemis nooit voorbij gaat. Alleen wordt het milder, zachter. Er komt een dag dat je met een glimlach aan haar terug kunt denken, in plaats van alleen maar met tranen. En besef dat je mama altijd een plek in je hart en je leven blijft houden.”

”Dat ik mama zo miste, heeft ervoor gezorgd dat ik zelf een jonge moeder ben. Ik verlangde zo naar dat mamagevoel”

”Ze had gezworen dat ze de geboorte nog zou meemaken. Het was haar laatste wens. Maar het ging niet meer, ze was op van de pijn”

Tekst: Frauke Joossen. Illustratie: Tessa Colyn.Met dank aan Laura Vergoot.

”Je mama is een van de eerste mensen die je verwelkomen in je leven. Als je haar verliest, knip je de onzichtbare navelstreng definitief door. Dat is heel moeilijk”

Zelf mama worden maakt het gemis groter

102 103na de geboorte

Het is een meisje!De eerste patiënt die Cindy vandaag bezoekt, is Sofie. Ze

kreeg een zwangerschapsvergiftiging op 29 weken en ligt al twee en een halve week in het ziekenhuis. Zo’n vergiftiging kan erg gevaarlijk zijn voor de moeder. Je wordt letterlijk ziek van je zwangerschap: hoofd-pijn, lichtflitsen, buikpijn. Sofie is hier heel ziek binnengekomen, maar nu gaat het al veel beter, vertelt ze. ”31 weken ver ben ik nu, en elke week erbij is een succes.” Het geslacht is nog een geheim. ”Of toch niet. Het is een meisje. Maar niet aan mijn familie zeggen! Het is ons eerste kindje en waarschijnlijk ook het laatste. Dit wil ik niet nog eens meemaken. Maar het is dankzij de goede zorgen hier dat ik het allemaal aankan.”

Niet altijd rozengeur en maneschijnOp de afdeling liggen twaalf pas bevallen

mama’s met hun baby en negen zwangere vrouwen met problemen. Het UZ Gent heeft een gerenommeerde MIC-afdeling (Maternele Intensive Care). Moeders die problemen hebben tijdens de zwanger-schap worden zo goed mogelijk begeleid. ”Het is niet altijd rozengeur en mane-schijn”, vertelt Cindy. ”Maar we doen wat we kunnen.” Cindy kent alle vrouwen in-tussen. ”Straks moeten ze bevallen en dat is een intieme gebeurtenis. Daarom is het belangrijk dat het vertrouwen er nu al is.”

Wissel van de wachtDe dag begint steevast met de patiënten-overdracht. Cindy zal

samen met collega Ingrid de dienst draaiende houden. Ingrid is er voor de baby’s, Cindy houdt zich vooral bezig met de moeders. De verpleegsters van de nachtshift vertellen hoe de voorbije uren waren. Niet alleen de mama’s en de baby’s worden uitvoerig besproken, ook bezorgde papa’s passeren de revue. Het wordt meteen duidelijk: een vroedvrouw is niet zomaar een verpleegster. Ze is de alwetende moeder van kersverse, onzekere mama’s die haar de zorg over hun dierbaarste bezit toevertrouwen.

De geur van ZwitsalHet is stil op de kraam-afdeling van het UZ Gent. De gang geurt naar Zwitsal, de

verpleegsters en vroedvrouwen die nacht-dienst hadden, maken zich klaar om naar huis te gaan. Geen bevallingen afgelopen nacht, het was rustig. Vroedvrouw Cindy komt aangewandeld, klaar voor haar shift. Zij werkt al zeven jaar hier op de materni-teitsafdeling. Nog geen dag kwam ze met tegenzin werken. ”Ik vergelijk mijn job vaak met die van een coach. Tijdens de bevalling zorg je ervoor dat de mama’s hun grenzen verleggen. Achteraf kunnen ze dan trots zijn op hun prestatie. We helpen hen om zichzelf te overstijgen.” Vier dagen mogen de kersverse mama’s op de materniteit blijven. ’Maar’ vier dagen? ”Elke kersverse moeder is onzeker, dat is eigen aan mama’s. Maar heel belangrijk: ook het moeder zijn zit in vrouwen. Wij helpen hen gedurende die vier dagen om hun rol te ontdekken.”

reportage na de geboorte

het hoofdje al!””Ik zie

Uitgeput, maar dolgelukkig: Libelle-redacteur Lisa liep een dagje mee op de kraamafdeling van het UZ Genten leefde mee met de pas bevallen mama’s.

6.30 u.

6.45 u. 7.15 u.

7.30 u.

VroedVrouw Cindy

” ’t Is een mooie plek om in te mogen nemen: naast een bevallende vrouw”

WriemelkontVoor Cindy naar de volgende mama gaat, checkt ze nog even de

hartslag van Sofies kindje. Het is een wriemelkont die zich niet zo gauw laat vangen. Maar dan horen we plots het geruststellende geklop. ”Wat een actieve meid; dat belooft voor later!” lacht Cindy. 134 slagen per minuut, perfect normaal. Mama Sofie kijkt vertederd naar de machine waarop haar dochter te zien is. ”Ik ben bang geweest, maar ik weet dat nu alles goed komt. Ze weegt 1,250 kilogram en is 38 centimeter groot. Nog even doorzetten.” Sofie blijft in het ziekenhuis tot de geboorte van haar dochter. ”Soms is het lange wachten eenzaam, maar voor mijn kind wil ik alles doen.” En ze heeft gezelschap van een knuffelkikker merk ik. ”Mijn mascotte”, lacht ze. ”Ik begon vocht op te houden en zei tegen mijn man dat ik me een opgezwollen kikker voelde. De dag erna lag dit kikkertje hier.”

7.50 u.

Sofie, 31 weken zwanger

”Ik heb een zwanger-schapsvergiftiging en blijf hier tot ons meisje er is. Want elke week telt”

104 105na de geboorte

Emotionele rollercoasterCindy stapt de kamer van mama Chantal binnen, die vandaag

samen met dochter Victoria vertrekt. ”Mama’s vertrekken hier na vier dagen. Heel zelden gebeurt het dat we te weinig plaats hebben, en dan vragen we de moeders om sneller te vertrekken, na drie dagen al. Niet gemakkelijk, maar meestal begrijpen ze het wel.” Het routineonder-zoek begint. Of het knipje goed geneest. Of er nog bloedverlies is. Maar ook of Chantal zich oké voelt en goed geslapen heeft, of de grotezussenkroon voor haar oudste dochter al klaar is en of ze het ziet zitten om naar huis te gaan. ”Victoria is mijn derde dochter en het zal aanpassen zijn”, geeft Chantal toe. ”Daarom hebben we een au pair. Maar met wat hulp zie ik het helemaal zitten.” Chantal heeft een emotionele zwanger-schap achter de rug. Ze lijdt aan suiker-

Oeps, een plasje!In kamer 215 moet de twee dagen oude Lennard in bad. Eerst wordt hij gewogen:

2,900 kilo. 40 gram bijgekomen, dat is goed nieuws! Voor mama Sylvia is het haar tweede kindje. ”En toch lijkt het alsof het weer mijn eerste is. Ik ben precies alles verleerd. Lennard is zo klein!” Met kundige handen wast Cindy haar eerste baby’tje van de dag. Zodra ze hem in het warme water legt, stopt hij met huilen. Alsof het water hem doet denken aan de voorbije maanden in de baarmoeder. Sylvia: ”Ik merk dat hij het leuk vindt om in een bolletje te liggen. Niet te verwonde-ren: twee dagen geleden zat hij nog in mijn buik!” Tijdens het afdrogen loopt het mis: Lennard doet een plasje… in de richting van Cindy. ”Ik doe het nu al zolang en nog steeds overkomt het me”, lacht ze. Lennard geniet van de zachte borstel waarmee Cindy zijn donzige haartjes kamt. Nog even navragen of hij zijn luiers nog vult met meconium (’ja’) en daarna kan Cindy haar weg verderzetten. Eerste halte: de linnenafdeling voor een schoon hemd. Natte uniformen, het zijn de risico’s van het vak.

BabyboomIn de gang hangen een aantal prikborden met kleurige geboorte-

kaartjes. Baby Brent is de laatste die toegevoegd wordt en komt daarmee tussen Vic, Quint, Louis en Elena te hangen. Een jaar geleden hing het geboor-tekaartje van Cindy’s jongste dochter hier ook tussen. ”En niet alleen het mijne. Vorig jaar was er een babyboom op onze dienst. Maar liefst zes vroedvrouwen waren zwanger. Toen alle baby’s er waren, hebben we een fotoshoot gedaan. Het resultaat hangt hier in de gang.” Begint het sneller te kriebelen als je elke dag baby’s hoort, ziet en ruikt? ”Ja hoor, zeker. En we wilden ook allemaal hier bevallen. Het is een kwestie van vertrouwen. Ik ben als vroedvrouw al één keer bij de bevalling van een collega geweest, en dat zal ik nooit vergeten. Net als mijn allereerste bevalling, op 29 februari 2004. Een schrik-keldag. Ondertussen heb ik er al ontelbaar veel gedaan. En toch blijft het elke keer ontroerend en speciaal.”

Hoera, 40 gram erbij!

8.30 u.

9.25 u.

9.00 u.

Prik!Omdat het vandaag Victoria’s laatste dag in het ziekenhuis is, krijgt ze haar hielprik. ”Maar

we prikken tegenwoordig altijd in het hand-je, niet meer in de hiel. Het doet minder pijn en werkt beter.” Wanneer Cindy de naald bovenhaalt – een reuzenaald in vergelijking met het piepkleine handje van Victoria – kijkt Chantal verschrikt. De prik test het bloed van Victoria op twaalf soor-ten stofwisselingsziektes die – als ze vroeg opgespoord worden – behandeld kunnen worden. De naald gaat in het handje en Victoria houdt zich even sterk, maar begint dan hartverscheurend te huilen. Mama Chantal loopt de kamer uit omdat ze het geween niet kan aanhoren. Zelfs bij ons raken de kleine tranen een gevoelige snaar. Gelukkig zijn er na de prik de warme armen van Cindy en daarna die van de mama. Hoe snel een baby zo’n groot verdriet toch vergeten is!

10.30 u.

ziekte, wat niet gemakkelijk is als je zwanger bent. “Mijn suikerspiegel moest vaak gecontroleerd worden. Erg vermoeiend. En toen ik vertrok om te gaan bevallen van Victoria had ik het moeilijk om mijn twee jongste dochters achter te laten. Alsof ik hen in de steek liet voor hun jongste zusje. Het was echt een emotionele rollercoaster. Maar ik ben dolgelukkig dat mijn dochter er is én dat ze kerngezond is.”Ook de borstvoeding verloopt goed. ”Ik heb mijn twee andere dochters ook borst-voeding gegeven. Het helpt om een band op te bouwen met je kind.” Volgens Cindy een goeie keuze. ”Het lukt natuurlijk niet altijd en het vergt doorzettingsvermogen van moeders. Maar je kind krijgt immuun-stoffen binnen en heeft later minder kans op obesitas. Bij de moeder trekt de baarmoeder sneller samen, ze komt sneller weer op gewicht en bovendien verkleint borstvoeding de kans op borstkanker.”

Chantal, net beVallen Van ViCtoria

”De voorbije dagen waren heel emotioneel. Toen ik vertrok om te bevallen, had ik het gevoel dat ik mijn andere dochters in de steek liet voor hun nieuwe zusje”

Lot gewonnenVanaf 14 uur is er bezoek toegelaten. De rustige, bijna heilige

sfeer die over de materniteit hing, verdwijnt in geen tijd wanneer lachende familieleden en spelende kinderen naar hun nieuwe telg komen kijken. Papa Hans komt met dochter Ella de kleine broer bezoeken. Heel voorzichtig pakt Ella Lennard voor de eerste keer vast. Dit is geen popje uit haar uitgebreide collectie. ”We zijn met ICSI zwanger geworden”, vertelt Sylvia. ”Het verschil met IVF is dat mijn eitje kunstmatig is bevrucht met één zaadcel en dan ingeplant werd. We had-den vijf bevruchte eicellen, goed voor vijf kindjes. Eén keer kreeg ik een miskraam – heel vroeg al. Maar ik heb er wel twee wonderen van kinderen door gekregen. Het is een kansspel en we hebben twee keer het grote lot gewonnen. Bij Ella ging ik de eerste nacht constant kijken of ze nog ademde. Nu ben ik rustiger, maar het duurde wel langer voor het doordrong dat Lennard mijn kindje is. Een eerste overkomt je, bij het tweede had ik een dag nodig om te beseffen: hij is van mij.”

Uitgeput maar dolgelukkigWe ontmoeten Margot, precies één uur oud. Deze ochtend werd

mama Eva ingeleid en om 11.38 uur was het zover. Het meisje is nog maar amper gedropt in deze nieuwe wereld, maar ziet er al stralend uit op haar eerste fotoshoot. Broertje Mattis is trots op zijn kleine zusje en nog iets trotser op de knuffel die hij haar gegeven heeft. Eva ziet er ongeloof-lijk goed uit na vier uur persen. ”Het was een moeilijke bevalling en ik ben wel moe nu. Maar het was een prachtig moment. Ik ben uitgeput, maar dolgelukkig.”

106

En dan ben je mama

12.38 u.

14.00 u.

Byebye Kathleen!Afscheid van collega Kathleen. Zeven jaar werkte ze als logistiek

medewerker op de dienst materniteit. ”Ik ga nu naar de melkkeuken van het zieken-huis: papjes maken. Het is een nieuwe uit-daging, maar het wordt wel rustiger.” Er is taart en koffie en iedereen is er, zelfs de verpleegsters en vroedvrouwen die geen dienst hebben. Het is duidelijk dat de collega’s elkaar hier echt graag zien. En na een dag op de materniteit besef ik dat ze ook graag worden gezien. In de keuken hangt het vol met bedankbriefjes en mooie verhalen. Mama’s die hun vroedvrouw nooit zullen vergeten. Die dankbaar zijn dat ze er was op een moeilijk moment. Die het zonder hen nooit hadden kunnen doen. ”Het is waar”, zegt Cindy. ”Het is een mooie plaats om in te mogen nemen: naast een bevallende moeder. We worden ook vaak aangesproken door vrouwen op straat. Dan blijkt dat wij hun vroedvrouw waren, lang geleden. En altijd opnieuw krijgen we een oprechte dank u.”

Tekst: Lisa Gabriëls. Foto’s: Lieselot Dorme.

14.15 u.

Vroedvrouwweetjes1 Mannenvallenvakerflauwbijdeepiduraleverdovingdanbijdeeffectievebevalling.2 Loungemuziekwordthetmeestgebruiktalsbevallingsmuziek.3 DevroedvrouwenvanhetUZkrijgenhaastnooitdoopsuiker.4 InhetUZiseréénvroedman.Officieelmoethijzichzelfookeenvroedvrouwnoemen.

107na de geboorte

In de maneschijn 30%

Op een grote paddenstoel 25%

Poesje mauw 24%

Slaap, kindje slaap 21%

Bron: Nipo. Tekst: Hille Peeters. Illustratie: Katty Clynhens.

zingen maar

zei de paddenstoelKrak,Deze kinderliedjes worden het vaakst gezongen: