LIGJ 2-MIS-PSE MIS [Compatibility Mode]

UNIVERSITETI FAMA

MENAXHIMI I SISTEMEVE INFORMATIVEProf.Dr.Ram Likaj

MENAXHIMI I FIRMES DIGJITALE

SFIDAT E MENAXHMENTIT

1. Dizajnimi i sistemeve konkuruese dhe efektive 2. Kuptimi i krkesave t sistemit n ambientin e biznesit global 3. Krijimi i arkitekturs informative pr mbshtetje t qllimit t organizats 4. Prcaktimi vlers biznesore t sistemeve informative 5. Dizajnimi i sistemeve t cilat njerzit mund ti kontrollojn, kuptojn dhe shfrytzojn me prgjegjsi sociale dhe etike.

PSE SISTEMET INFORMATIVE?

Mjedisi konkurues i biznesit dhe shfaqja e kompanis digjitale

Kat Katr ndryshimet e fuqishme botrore q kan ndryshuar bot kan atmosferen e biznesit: 1. 2. 3. 4. Shfaqja e Ekonomis Globale Ekonomis Transformimi i Ekonomive Industriale Transformimi i Ndrrmarjeve Nd Shfaqja e firms digjitale firm


ka sht nj Sistem Informativ?

Nj bashksi e komponentve t ndrlidhura q mbledhin, prpunojn, ruajn, dhe shprndajn informata pr t mbshtetur vendimmarrjen dhe kontrollin n nj organizat.


ka sht nj Sistem Informativ?

T dhnat: rrjedhat e fakteve t paprpunuara qprfaqesojn ngjarje t tilla si transakcione biznesi

Informata: Fitohet duke prpunuar t dhnat. Grumbullimfaktesh q jan kuptimplote dhe t perdorshme pr njerzit n proceset si sht vendimmarrja.


Aktivitetet e nj Sistemi Informativ Sistemi i cili sht n mardhnie dhe interaksionme rrethinn me t ciln kmben madhsit hyrse dhe dalse quhet SISTEM INFORMATIV

INPUTET

PROCESI

OUTPUTET

FEEDBACK

PSE SISTEMET INFORMATIVE? Funksionet/detyrat e nj Sistemi Informativ (SI)

Detyrat e nj SI jan: - mbledhja - prpunimi - ruatja - transmetimi i t dhnave

KA SHT SISTEMI INFORMATIV I MENAXHMENTIT?

SIM- paraqet nj kategori specifike t sistemeve informative, q i shrbejn funksioneve menaxheriale n t gjitha nivelet e menaxhmentit dhe i pajis menaxhert me: -raporte ose me nj qasje on-line n prformancen aktuale t organizats, -n t dhnat historike. SIM- prdoret pr t prkrahur funksionet e: - planifikimit, - organzimit, - kontrollit dhe - marrjen e vendimeve n nivelet menaxheriale.

KA SHT SISTEMI INFORMATIV I MENAXHMENTIT?

SIM varet nga t dhnat, q ndodhn n sistemin pr procesimin e transaksioneve (TPS) dhe sht: - nj sistem q siguron informata t nevojshme pr t menaxhuar n mnyr efektive nj organizat; - sht nj rrjet e procedurave t procesimit t dhnave t bazuara n kompjuter, me qllim t sigurimit t informimit me koh dhe n mnyr efektive pr t mbshtetur marrjen e vendimeve dhe funksionet tjera t menaxhmentit.

LIDHJA E SIM DHE DSS?


Sistemi Informativ i mbshtetur n kompjuter (CBIS)

Mbshtetja n hardver dhe softver kompjuterik

Prpunimi dhe shprndarja e informacionit


Sistemet Informative

Organizatat

Teknologjia

Sistemet Informative

Menaxhimi


Perspektiva biznesore e Sistemin Informativ

Njohurit mbi sistemeve informative: Kuptimi n baza t gjera i sistemit informativ, q prfshijn njohurin e sjelljes organizative dhe individve q prdorin sisteme informative si dhe njohurit teknike pr kompjuter Njohja e kompjuterve: Njohuri pr teknologjin informative, duke u prqendruar n t kuptuarit e teknologjive t bazuara n kompujter


Funksionet kryesore t biznesit

Shitja dhe marketingu Prodhimi Financat Llogarit/kontabiliteti Resurset njerzore


OrganizatatElementet kye: Njerezit: menaxhert, puntort me njohuri, puntort e t dhnave, puntort e prodhimit apo shrbimeve Struktura: organogrami i organizats, grupet e specialistve, prodhimet, Procedurat operuese: procedurat standarde te veprimit (PSV, rregullat pr veprim) Politikat: fuqia e t bindurit (kjo do tju duhet sepse shpesh ka rezistenc politike pr nderrimet organizative.) Kultura: Zakonet e sjelljes.


Profilet e ekpertve: Specialist pr softver, Specialist pr hardver, Spacialist pr bazn e t dhnave, Projektues t SI, Programer tej.


Organizimi i SI duhet t siguroj: Inkuadrimin e t gjitha qllimeve t sistemit, Minimizimin e aktiviteteve t dyfishta n prpunimin e informatave, Motivimin e personelit, Nxitjen e bashkpunimit ndrmjet nnsistemeve t SI t cilat duhet t sigurojn efikasitetin e puns s SI. Nn-sistemet e SI t biznesit (NSIB) jan: NSIB pr prodhimin, NSIB pr furnizim, NSIB pr marketing, NSIB pr financa dhe kontabilitet, NSIB pr personel, NSIB pr prpunim/ procesim etj.


Organizatat/ Ndrmarrjet

Nivelet: Menaxheret e lart: Marrin vendime strategjike afatgjata pr prodhimet dhe shrbimet Menaxhert e mesm: I zbatojn planet dhe programet e menaxhmentit t lart Menaxhert operativ: Monitorojn aktivitetet ditore t firms



Teknologjia KompjuterikeMjetet me t cilat shrbehen menaxheret pr tu br ball ndryshimeve

Hardware: pajisje fizike Software: urdhrat e detajizuar t programimit Ruajtja: media fizike pr ruajtjen e t dhnave dhe softvert Teknologjia e komunikimit: transferimi i t dhnave nga njlokacion fizik n tjetrin Rrjetat: Kompjutert e lidhur pr ti ndar t dhnat apo resurset tjera

Qasjet bashkkohore t sistemeve informative

QASJET TEKNIKESHKENCA KOMPJUTERIKE SHKENCA E MENAXHIMIT KRKIME OPERACIONALE

MISSOCIOLOGJI SHKENCA POLITIKE

PSIKOLOGJIA

QASJET E SJELLJESFigura 1-5


Sistemet Socio-Teknike Optimizimi i puns s sistemit Teknologjia dhe organizimi Organizatat e prshtatura njra me tjetrn derisa prshtatja t jet e knaqshme


T kujtojm nga Informatika e biznesit dhe ligjrata paraprake pr Sistemin Informative t Biznesit

DREJT FIRMS DIGJITALE

LIDHJA NDRMJET NDRMARRJES DHE SISTEMIT INFORMATIV

Faktort t cilt ndikojn n interaksion ndrmjet ndrmarrjes dhe SI jan: Struktura organizative, Rrethina afariste, Proceset biznesore, Vendosja menaxheriale.



Ndrmarrja mund t definohet si struktur e thjesht sociale e cila i merr inputet nga rrethina, i prpunon ato duke prodhuar outpute t cilat ja kthen prsri rrethins. Ky definicion mbshtetet n: Kapitalin, Resurset njerzore, Teknologjin Informative,



FigurA 1-7



Faktort t cilt ndikojn n aplikimin e TI n ndrmarrje jan: Faktort e jashtm (rrethina e biznesit), Faktort e brendshm (institucional),


SISTEMI INFORMATIV I MENAXHMENTIT T BIZNESIT

Si ndikon SI n ndrmarrje? T kuptoj dhe t prcjell ndryshimet, T shkurtoj rrugn e qarkullimit t informatave, T zvogloj shpenzimet dhe t rris t ardhurat dhe fitimin, T zvogloj shpenzimet e menaxhmentit SI i menaxhmentit t biznesit (SIM): Siguron informatat e nevojshme n funksion t marrjes s vendimeve menaxheriale, Inputet e SIM jan m t vogla se sa outputet



Komponentet e SIM jan: Materialo-teknike, Jomateriale, Njerzore, Transmetuese, Organizative



Modelet e organizimit t SIM:



Modelet e organizimit t SIM:



Disa lloje t veanta t SIM:



Struktura e sistemeve pr mbshtetje t vendimeve:



Sistemet pr mbshtetje t vendimeve n grup dhe sistemet eksperte:

DREJT FIRMS DIGJITALE ka mund t bni n internet Komunikim dhe bashkpunim Qasja n informata Pjesmarrja n diskutime Furnizimi me informata Gjetja e aprovimit Kmbim i transakcioneve t biznesit


Firma Digjitale Tregtia elektronike Biznesi elektronik Tregu elektronik: lidhjet e sistemeve informative, kmbimi i informatave ndrmjet blersve dhe shitsve, prodhimet, shrbimet,


Biznesi Elektronik Lidhje e Blersve dhe shitsve prmes internetit mime m t ulta t transakcioneve Mallrat dhe shrbimet e reklamuara, t blera, dhe t kmbyera npr tr botn Rritja e transakcioneve B2B


Biznesi Elektronik Interneti: Biznesi ndrton rrjet privat dhe t sigurt E-maili, dokumente t rrjetit, softver: E rrisin efektin e komunikimit dhe t kontrollit Extraneti: zgjerimi e rrjetit t brendshm te shfytzuesit e jashtm t autorizuar.

DREJT FIRMS DIGJITALE Flattening Organizations Information Systems

Figura 1-9


Figura 1-11

DREJT FIRMS DIGJITALE Arkitektura informative dhe infrastruktura e TI

Figura 1-12

Documents

LIGJ 2-MIS-PSE MIS [Compatibility Mode]