If you can't read please download the document
Upload
phungphuc
View
225
Download
3
Embed Size (px)
Citation preview
LIGJ NR.8417, DAT 21.10.1998
(Amenduar me ligjin nr. 9675, dat 13.1.2007, me ligjin nr. 9904, date 21.4.2008, me ligjin nr.88/2012, me ligjin nr.137/2015 dhe me ligjin nr.76/2016)
KUSHTETUTA E REPUBLIKS S SHQIPRIS
Ne, Populli i Shqipris, krenar dhe t vetdijshm pr historin ton, me
prgjegjsi pr t ardhmen, me besim te Zoti dhe/ose te vlera t tjera universale, me vendosmrin pr t ndrtuar nj shtet t s drejts, demokratik e social, pr t
garantuar t drejtat dhe lirit themelore t njeriut, me frymn e tolerancs dhe t bashkjetess fetare, me zotimin pr mbrojtjen e dinjitetit dhe t personalitetit njerzor, si dhe pr
prosperitetin e t gjith kombit, pr paqen, mirqenien, kulturn dhe solidaritetin shoqror,
me aspiratn shekullore t popullit shqiptar pr identitetin dhe bashkimin kombtar,
me bindjen e thell se drejtsia, paqja, harmonia dhe bashkpunimi ndrmjet kombeve jan ndr vlerat m t larta t njerzimit,
VENDOSIM KT KUSHTETUT:
PJESA E PAR
PARIME THEMELORE
Neni 1 1. Shqipria sht republik parlamentare. 2. Republika e Shqipris sht shtet unitar dhe i pandashm. 3. Qeverisja bazohet n nj sistem zgjedhjesh t lira, t barabarta, t prgjithshme e
periodike.
Neni 2 1. Sovraniteti n Republikn e Shqipris i prket popullit. 2. Populli e ushtron sovranitetin nprmjet prfaqsuesve t tij ose drejtprsdrejti. 3. Pr ruajtjen e paqes dhe t interesave kombtar, Republika e Shqipris mund t
marr pjes n nj sistem sigurimi kolektiv, n baz t nj ligji t miratuar me shumicn e t gjith antarve t Kuvendit.
Neni 3
Pavarsia e shtetit dhe trsia e territorit t tij, dinjiteti i njeriut, t drejtat dhe lirit e tij,
drejtsia shoqrore, rendi kushtetues, pluralizmi, identiteti kombtar dhe trashgimia kombtare, bashkjetesa fetare, si dhe bashkjetesa dhe mirkuptimi i shqiptarve me pakicat jan baza e ktij shteti, i cili ka pr detyr ti respektoj dhe t'i mbroj.
Neni 4 1. E drejta prbn bazn dhe kufijt e veprimtaris s shtetit. 2. Kushtetuta sht ligji m i lart n Republikn e Shqipris. 3. Dispozitat e Kushtetuts zbatohen drejtprsdrejti, prve rasteve kur Kushtetuta
parashikon ndryshe.
Neni 5 Republika e Shqipris zbaton t drejtn ndrkombtare t detyrueshme pr t.
Neni 6 Organizimi dhe funksionimi i organeve t parashikuara n kt Kushtetut rregullohen
me ligjet e tyre prkatse, prve rasteve kur n Kushtetut parashikohet ndryshe.
Neni 6/1 (shtuar me ligjin nr.137/2015, neni 1)
Ndalohet zgjedhja, emrimi apo ushtrimi i nj funksioni publik n nj nga organet e
parashikuara n kt Kushtetut, ose t krijuara me ligj, pavarsisht prcaktimeve t bra n dispozitat e tjera t ksaj Kushtetute, nse verifikohen rrethana q cenojn integritetin e funksionarit publik, sipas kushteve dhe rregullave t prcaktuara me ligj t miratuar me tri t pestat e t gjith antarve t Kuvendit.
Neni 7
Sistemi i qeverisjes n Republikn e Shqipris bazohet n ndarjen dhe balancimin
ndrmjet pushteteve ligjvns, ekzekutiv dhe gjyqsor.
Neni 8 1. Republika e Shqipris mbron t drejtat kombtare t popullit shqiptar q jeton jasht
kufijve t saj. 2. Republika e Shqipris mbron t drejtat e shtetasve shqiptar me banim t prkohshm
ose t prhershm jasht kufijve t vet. 3. Republika e Shqipris u siguron ndihm shtetasve shqiptar q jetojn e punojn
jasht shtetit pr t ruajtur e pr t zhvilluar lidhjet me trashgimin kulturore kombtare.
Neni 9 1. Partit politike krijohen lirisht. Organizimi i tyre duhet t prputhet me parimet
demokratike. 2. Partit politike dhe organizatat e tjera, programet dhe veprimtaria e t cilave
mbshteten n metoda totalitariste, q nxitin e prkrahin urrejtjen racore, fetare, krahinore ose etnike, q prdorin dhunn pr marrjen e pushtetit ose pr t ndikuar n politikn shtetrore, si edhe ato me karakter t fsheht jan t ndaluara sipas ligjit.
3. Burimet financiare t partive, si dhe shpenzimet e tyre bhen kurdoher publike.
Neni 10 1. N Republikn e Shqipris nuk ka fe zyrtare. 2. Shteti sht asnjans n shtjet e besimit e t ndrgjegjes dhe garanton lirin e
shprehjes s tyre n jetn publike. 3. Shteti njeh barazin e bashksive fetare. 4. Shteti dhe bashksit fetare respektojn n mnyr t ndrsjellt pavarsin e njri-
tjetrit dhe bashkpunojn n t mir t secilit dhe t t gjithve. 5. Marrdhniet ndrmjet shtetit dhe bashksive fetare rregullohen mbi bazn e
marrveshjeve t lidhura ndrmjet prfaqsuesve t tyre dhe Kshillit t Ministrave. Kto marrveshje ratifikohen n Kuvend.
6. Bashksit fetare jan persona juridik. Ato kan pavarsi n administrimin e pasurive t tyre sipas parimeve, rregullave dhe kanoneve t tyre, pr sa nuk cenohen interesat e t tretve.
Neni 11
1. Sistemi ekonomik i Republiks s Shqipris bazohet n pronn private e publike, si
dhe n ekonomin e tregut dhe n lirin e veprimtaris ekonomike. 2. Prona private dhe publike mbrohen njlloj me ligj. 3. Kufizime t liris s veprimtaris ekonomike mund t vendosen vetm me ligj dhe
vetm pr arsye t rndsishme publike.
Neni 12 1. Forcat e armatosura sigurojn pavarsin e vendit, si dhe mbrojn trsin territoriale
dhe rendin e tij kushtetues. 2. Forcat e armatosura ruajn asnjansin n shtjet politike dhe i nnshtrohen kontrollit
civil. 3. Asnj forc e huaj ushtarake nuk mund t vendoset dhe as t kaloj n territorin
shqiptar, si dhe asnj forc ushtarake shqiptare nuk mund t drgohet jasht, prvese me nj ligj t miratuar me shumicn e t gjith antarve t Kuvendit.
Neni 13
Qeverisja vendore n Republikn e Shqipris ngrihet n baz t parimit t decentralizmit
t pushtetit dhe ushtrohet sipas parimit t autonomis vendore.
Neni 14 1. Gjuha zyrtare n Republikn e Shqipris sht shqipja. 2. Flamuri kombtar sht i kuq me nj shqiponj t zez dykrenore n mes. 3. Stema e Republiks s Shqipris paraqet nj shqyt me fush t kuqe me nj shqiponj
t zez dykrenore n mes. N krye t shqytit, me ngjyr t art, sht vendosur prkrenarja e Sknderbeut.
4. Himni kombtar sht Rreth Flamurit t Prbashkuar. 5. Festa Kombtare e Republiks s Shqipris sht Dita e Flamurit, 28 Nntori. 6. Kryeqyteti i Republiks s Shqipris sht Tirana. 7. Forma dhe prmasat e simboleve kombtare, prmbajtja e tekstit t himnit kombtar, si
dhe prdorimi i tyre rregullohen me ligj.
PJESA E DYT T DREJTAT DHE LIRIT THEMELORE T NJERIUT
KREU I
PARIME T PRGJITHSHME
Neni 15 1. T drejtat dhe lirit themelore t njeriut jan t pandashme, t patjetrsueshme e t
padhunueshme dhe qndrojn n themel t t gjith rendit juridik. 2. Organet e pushtetit publik, n prmbushje t detyrave t tyre, duhet t respektojn t
drejtat dhe lirit themelore t njeriut, si dhe t kontribuojn n realizimin e tyre.
Neni 16 1. T drejtat e lirit themelore, si dhe detyrimet e parashikuara n Kushtetut pr shtetasit
shqiptar vlejn njlloj edhe pr t huajt e pr personat pa shtetsi n territorin e Republiks s Shqipris, me prjashtim t rasteve kur Kushtetuta e lidh n mnyr t posame me shtetsin shqiptare ushtrimin e t drejtave e t lirive t caktuara.
2. T drejtat dhe lirit themelore, si dhe detyrimet e parashikuara ne Kushtetut vlejn edhe pr personat juridik, pr aq sa prputhen me qllimet e prgjithshme t ktyre personave dhe me thelbin e ktyre t drejtave, lirive dhe detyrimeve.
Neni 17
1. Kufizime t t drejtave dhe lirive t parashikuara n kt Kushtetut mund t vendosen
vetm me ligj pr nj interes publik ose pr mbrojtjen e t drejtave t t tjerve. Kufizimi duhet t jet n prpjestim me gjendjen q e ka diktuar at.
2. Kto kufizime nuk mund t cenojn thelbin e lirive dhe t t drejtave dhe n asnj rast nuk mund t tejkalojn kufizimet e parashikuara n Konventn Europiane pr t Drejtat e Njeriut.
Neni 18
1. T gjith jan t barabart prpara ligjit. 2. Askush nuk mund t diskriminohet padrejtsisht pr shkaqe t tilla si gjinia, raca, feja,
etnia, gjuha, bindjet politike, fetare a filozofike, gjendja ekonomike, arsimore, sociale ose prkatsia prindrore.
3. Askush nuk mund t diskriminohet pr shkaqet e prmendura n paragrafin 2, nse nuk ekziston nj prligjje e arsyeshme dhe objektive.
Neni 19
1. Kushdo q lind duke pasur qoft edhe njrin prej prindrve me shtetsi shqiptare, e
fiton vetiu shtetsin shqiptare. Shtetsia shqiptare fitohet edhe pr shkaqe t tjera t parashikuara me ligj.
2. Shtetasi shqiptar nuk mund ta humbas shtetsin, prvese kur ai heq dor prej saj.
Neni 20 1. Personat q u prkasin pakicave kombtare ushtrojn n barazi t plot para ligjit t
drejtat dhe lirit e tyre. 2. Ata kan t drejt t shprehin lirisht, pa u ndaluar as detyruar, prkatsin e tyre
etnike, kulturore, fetare e gjuhsore. Ata kan t drejt t'i ruajn e zhvillojn ato, t msojn dhe t msohen n gjuhn e tyre amtare, si dhe t bashkohen n organizata e shoqata pr mbrojtjen e interesave dhe t identitetit t tyre.
KREU II
LIRIT DHE T DREJTAT VETJAKE
Neni 21
Jeta e personit mbrohet me ligj.
Neni 22 1. Liria e shprehjes sht e garantuar. 2. Liria e shtypit, e radios dhe e televizionit sht e garantuar. 3. Censura paraprake e mjeteve t komunikimit ndalohet. 4. Ligji mund t krkoj dhnien e autorizimit pr funksionimin e stacioneve t radios ose
t televizionit.
Neni 23 1. E drejta e informimit sht e garantuar. 2. Kushdo ka t drejt, n prputhje me ligjin, t marr informacion pr veprimtarin e
organeve shtetrore, si dhe t personave q ushtrojn funksione shtetrore. 3. Kujtdo i jepet mundsia t ndjek mbledhjet e organeve t zgjedhura kolektive.
Neni 24 1. Liria e ndrgjegjes dhe e fes esht e garantuar. 2. Secili sht i lir t zgjedh ose t ndryshoj fen ose bindjet, si dhe ti shfaq ato
individualisht ose kolektivisht, n publik ose n jetn private, nprmjet kultit, arsimimit, praktikave ose kryerjes s riteve.
3. Askush nuk mund t detyrohet ose t ndalohet t marr pjes n nj bashksi fetare ose
n praktikat e saj, si dhe t bj publike bindjet ose besimin e tij.
Neni 25 Askush nuk mund ti nnshtrohet torturs, dnimit apo trajtimit mizor, njerzor ose
poshtrues.
Neni 26 Askujt nuk mund ti krkohet t kryej nj pun t detyruar, prvese n rastet e
ekzekutimit t nj vendimi gjyqsor, t kryerjes s shrbimit ushtarak, t nj shrbimi q rrjedh nga nj gjendje lufte, nga nj gjendje e jashtzakonshme ose nga nj fatkeqsi natyrore, q krcnon jetn ose shndetin e njerzve.
Neni 27
1. Askujt nuk mund ti hiqet liria, prvese n rastet dhe sipas procedurave t
parashikuara me ligj. 2. Liria e personit nuk mund t kufizohet, prvese n rastet e mposhtme: a) kur sht dnuar me burgim nga gjykata kompetente; b) pr moszbatim t urdhrave t ligjshm t gjykats ose pr moszbatim t ndonj
detyrimi t caktuar me ligj; c) kur ka dyshime t arsyeshme se ka kryer nj vepr penale ose pr t parandaluar
kryerjen prej tij t veprs penale ose largimin e tij pas kryerjes s saj; ) pr mbikqyrjen e t miturit pr qllime edukimi ose pr shoqrimin e tij n organin
kompetent; d) kur personi sht prhaps i nj smundjeje ngjitse, i paaft mendrisht dhe i
rrezikshm pr shoqrin; dh) pr hyrje t paligjshme n kufirin shtetror, si dhe n rastet e dbimit ose t
ekstradimit. 3. Askujt nuk mund ti hiqet liria vetm pr shkak se nuk sht n gjendje t prmbush
nj detyrim kontraktor.
Neni 28 1. Kushdo, t cilit i hiqet liria, ka t drejt t njoftohet menjher n gjuhn q ai kupton,
pr shkaqet e ksaj mase, si dhe pr akuzn q i bhet. Personi, t cilit i sht hequr liria, duhet t njoftohet se nuk ka asnj detyrim t bj ndonj deklarat dhe ka t drejt t komunikoj menjher me avokatin, si dhe ti jepet mundsia pr realizimin e t drejtave t tij.
2. Personi, t cilit i sht hequr liria sipas nenit 27, paragrafi 2, nnparagrafi c, duhet t drgohet brenda 48 orve prpara gjyqtarit, i cili vendos paraburgimin ose lirimin e tij jo m von se 48 or nga asti i marrjes s dokumenteve pr shqyrtim.
3. I paraburgosuri ka t drejt t ankohet kundr vendimit t gjyqtarit. Ai ka t drejt t gjykohet brenda nj afati t arsyeshm ose t procedohet i lir prkundrejt nj garancie pasurore sipas ligjit.
4. N t gjitha rastet e tjera, personi, t cilit i hiqet liria n rrug jashtgjyqsore, mund ti
drejtohet n do koh gjyqtarit, i cili vendos brenda 48 orve pr ligjshmrin e ksaj mase. 5. do person, t cilit i sht hequr liria sipas nenit 27, ka t drejtn e trajtimit njerzor
dhe t respektimit t dinjitetit t tij.
Neni 29 1. Askush nuk mund t akuzohet ose t deklarohet fajtor pr nj vepr penale, e cila nuk
konsiderohej e till me ligj n kohn e kryerjes s saj, me prjashtim t veprave, t cilat n kohn e kryerjes s tyre, prbnin krime lufte ose krime kundr njerzimit sipas s drejts ndrkombtare.
2. Nuk mund t jepet nj dnim m i rnd se ai q ka qen parashikuar me ligj n kohn e kryerjes s veprs penale.
3. Ligji penal favorizues ka fuqi prapavepruese.
Neni 30 Kushdo quhet i pafajshm prderisa nuk i sht provuar fajsia me vendim gjyqsor t
forms s prer.
Neni 31 Gjat procesit penal kushdo ka t drejt: a) t vihet n dijeni menjher dhe hollsisht pr akuzn q i bhet, pr t drejtat e tij, si
dhe ti krijohet mundsia pr t njoftuar familjen ose t afrmit e tij; b) t ket kohn dhe lehtsit e mjaftueshme pr t prgatitur mbrojtjen e vet; c) t ket ndihmn pa pages t nj prkthyesi, kur nuk flet ose nuk kupton gjuhn
shqipe; ) t mbrohet vet ose me ndihmn e nj mbrojtsi ligjor t zgjedhur prej tij; t
komunikoj lirisht dhe privatisht me t, si dhe ti sigurohet mbrojtja falas, kur nuk ka mjete t mjaftueshme;
d) tu bj pyetje dshmitarve t pranishm dhe t krkoj paraqitjen e dshmitarve, t ekspertve dhe t personave t tjer, t cilt mund t sqarojn faktet.
Neni 32
1. Askush nuk mund t detyrohet t dshmoj kundr vetvetes ose familjes s vet dhe as
t pohoj fajsin e tij. 2. Askush nuk mund t deklarohet fajtor mbi bazn e t dhnave t mbledhura n mnyr
t paligjshme.
Neni 33 1. Kushdo ka t drejt t dgjohet para se t gjykohet. 2. Nga kjo e drejt nuk mund t prfitoj personi q i fshihet drejtsis.
Neni 34 Askush nuk mund t dnohet m shum se nj her per t njjtn vepr penale dhe as t
gjykohet srish, me prjashtim t rasteve kur sht vendosur rigjykimi i shtjes nga nj gjykat m e lart, sipas mnyrs s parashikuar me ligj.
Neni 35
1. Askush nuk mund t detyrohet, prvese kur e krkon ligji, t bj publike t dhna q
lidhen me personin e tij. 2. Mbledhja, prdorimi dhe brja publike e t dhnave rreth personit bhet me plqimin e
tij, me prjashtim t rasteve t parashikuara me ligj. 3. Kushdo ka t drejt t njihet me t dhnat e mbledhura rreth tij, me prjashtim t
rasteve t parashikuara me ligj. 4. Kushdo ka t drejt t krkoj ndreqjen ose fshirjen e t dhnave t pavrteta ose t
paplota ose t mbledhura n kundrshtim me ligjin.
Neni 36 Liria dhe fshehtsia e korrespondencs ose e do mjeti tjetr t komunikimit jan t
garantuara.
Neni 37 1. Paprekshmria e baness sht e garantuar. 2. Kontrollet e baness, si dhe t mjediseve q njsohen me t, mund t bhen vetm n
rastet dhe n mnyrat e parashikuara me ligj. 3. Askujt nuk mund ti bhet kontroll vetjak jasht procesit penal, me prjashtim t
rasteve t hyrjes n territorin e shtetit dhe t daljes prej tij ose pr t mnjanuar nj rrezik q i kanoset sigurimit publik.
Neni 38
1. Kushdo ka t drejt t zgjedh vendbanimin si dhe t lviz lirisht n do pjes t
territorit t shtetit. 2. Askush nuk mund t pengohet t dal lirisht jasht shtetit.
Neni 39 1. Asnj shtetas shqiptar nuk mund t dbohet nga territori i shtetit. 2. Ekstradimi mund t lejohet vetm kur sht parashikuar shprehimisht n marrveshjet
ndrkombtare n t cilat Republika e Shqipris sht pal, dhe vetm me vendim gjyqsor. 3. Ndalohet dbimi kolektiv i t huajve. Dbimi i individve t huaj lejohet n kushtet e
prcaktuara me ligj.
Neni 40 T huajt kan t drejtn e strehimit n Republikn e Shqipris sipas ligjit.
Neni 41 1. E drejta e prons private sht e garantuar. 2. Prona fitohet me dhurim, me trashgimi, me blerje dhe me do mnyr tjetr klasike t
parashikuar n Kodin Civil. 3. Ligji mund t parashikoj shpronsime ose kufizime n ushtrimin e s drejts s prons
vetm pr interesa publik. 4. Shpronsimet ose ato kufizime t s drejts s prons q barazohen me shpronsimin,
lejohen vetm prkundrejt nj shprblimi t drejt. 5. Pr mosmarrveshjet lidhur me masn e shprblimit mund t bhet ankim n gjykat.
Neni 42 1. Liria, prona dhe t drejtat e njohura me Kushtetut dhe me ligj nuk mund t cenohen
pa nj proces t rregullt ligjor. 2. Kushdo, pr mbrojtjen e t drejtave, t lirive dhe t interesave t tij kushtetues dhe
ligjor, ose n rastin e akuzave t ngritura kundr tij, ka t drejtn e nj gjykimi t drejt dhe publik brenda nj afati t arsyeshm nga nj gjykat e pavarur dhe e paanshme e caktuar me ligj.
Neni 43
(ndryshuar me ligjin nr.76/2016, neni 1) Kushdo ka t drejt t ankohet kundr nj vendimi gjyqsor n nj gjykat m t lart,
prve rasteve kur parashikohet ndryshe n ligj pr kundrvajtje t lehta penale, pr shtje civile ose administrative me rndsi ose vler t vogl, n prputhje me kushtet e parashikuara n nenin 17 t Kushtetuts.
Neni 44
Kushdo ka t drejt t rehabilitohet dhe/ose t zhdmtohet n prputhje me ligjin, n rast
se sht dmtuar pr shkak t nj akti, veprimi ose mosveprimi t paligjshm t organeve shtetrore.
KREU III
LIRIT DHE T DREJTAT POLITIKE
Neni 45 (ndryshuar pika 3 me ligjin nr.137/2015, neni 2)
1. do shtetas q ka mbushur tetmbdhjet vje, qoft edhe ditn e zgjedhjeve, ka t
drejtn t zgjedh dhe t zgjidhet. 2. Prjashtohen nga e drejta e zgjedhjes shtetasit e deklaruar me vendim gjyqsor t
forms s prer si t paaft mendrisht. 3. Prjashtohen nga e drejta pr tu zgjedhur shtetasit q jan dnuar me burgim, me
vendim prfundimtar t forms s prer, pr kryerjen e nj krimi, sipas rregullave t prcaktuara me ligj t miratuar me tri t pestat e t gjith antarve t Kuvendit. N raste prjashtimore dhe t justifikuara, ligji mund t parashikoj kufizime t s drejts pr t zgjedhur t shtetasve q vuajn dnimin me heqje lirie, ose t s drejts pr tu zgjedhur para dhnies s nj vendimi prfundimtar apo kur shtetasit jan dbuar pr nj krim ose pr cenim shum t rnd dhe serioz t siguris publike.
4. Vota sht vetjake, e barabart, e lir dhe e fsheht.
Neni 46 1. Kushdo ka t drejt t organizohet kolektivisht pr fardo qllimi t ligjshm. 2. Regjistrimi n gjykat i organizatave ose i shoqatave bhet sipas procedurs s
parashikuar me ligj. 3. Organizatat ose shoqatat q ndjekin qllime antikushtetuese jan t ndaluara sipas
ligjit.
Neni 47 1. Liria e tubimeve paqsore dhe pa arm, si dhe e pjesmarrjes n to sht e garantuar. 2. Tubimet paqsore n sheshe dhe n vendet e kalimit publik bhen sipas procedurave t
parashikuara me ligj.
Neni 48 Kushdo, vet ose s bashku me t tjer, mund tu drejtoj krkesa, ankesa ose vrejtje
organeve publike, t cilat jan t detyruara t prgjigjen n afatet dhe kushtet e caktuara me ligj.
KREU IV LIRIT DHE T DREJTAT EKONOMIKE, SOCIALE DHE KULTURORE
Neni 49
1. Secili ka t drejt t fitoj mjetet e jetess s tij me pun t ligjshme, q e ka zgjedhur
ose pranuar vet. Ai sht i lir t zgjedh profesionin, vendin e puns, si dhe sistemin e kualifikimit t vet profesional.
2. T punsuarit kan t drejtn e mbrojtjes shoqrore t puns.
Neni 50 T punsuarit kan t drejt t bashkohen lirisht n organizata sindikale pr mbrojtjen e
interesave t tyre t puns.
Neni 51 1. E drejta e t punsuarit pr grev q ka t bj me marrdhniet e puns, sht e
garantuar. 2. Kufizime pr kategori t veanta t punsuarish mund t vendosen me ligj pr ti
siguruar shoqris shrbimet e domosdoshme.
Neni 52 1. Kushdo ka t drejtn e sigurimeve shoqrore n pleqri ose kur sht i paaft pr pun,
sipas nj sistemi t caktuar me ligj. 2. Kushdo, kur mbetet pa pun pr shkaqe t pavarura nga vullneti i tij dhe kur nuk ka
mjete t tjera jetese, ka t drejtn e ndihms n kushtet e parashikuara me ligj.
Neni 53 1. Kushdo ka t drejt t martohet dhe t ket familje. 2. Martesa dhe familja gzojn mbrojtjen e veant t shtetit. 3. Lidhja dhe zgjidhja e martess rregullohen me ligj.
Neni 54 1. Fmijt, t rinjt, grat shtatzna dhe nnat e reja kan t drejtn e nj mbrojtjeje t
veant nga shteti. 2. Fmijt e lindur jasht martese kan t drejta t barabarta me t lindurit nga martesa. 3. do fmij ka t drejt t jet i mbrojtur nga dhuna, keqtrajtimi, shfrytzimi dhe
prdorimi pr pun, e veanrisht nn moshn minimale pr punn e fmijve, q mund t dmtoj shndetin, moralin ose t rrezikoj jetn a zhvillimin e tij normal.
Neni 55
1. Shtetasit gzojn n mnyr t barabart t drejtn pr kujdes shndetsor nga shteti. 2. Kushdo ka t drejt pr sigurim shndetsor sipas procedurs s caktuar me ligj.
Neni 56 Kushdo ka t drejt t informohet pr gjendjen e mjedisit dhe pr mbrojtjen e tij.
Neni 57
1. Kushdo ka t drejtn pr arsimim. 2. Arsimi shkollor i detyrueshm caktohet me ligj. 3. Arsimi i mesm i prgjithshm publik sht i hapur pr t gjith. 4. Arsimi i mesm profesional dhe i lart mund t kushtzohet vetm nga kritere aftsie. 5. Arsimi i detyrueshm, si dhe arsimi i mesm i prgjithshm n shkollat publike sht
falas.
6. Nxnsit dhe studentt mund t arsimohen edhe n shkolla jopublike t t gjitha niveleve, t cilat krijohen e funksionojn n baz t ligjit.
7. Autonomia e institucioneve t arsimit t lart dhe liria akademike jan t garantuara me ligj.
Neni 58
1. Liria e krijimit artistik dhe e krkimit shkencor, vnia n prdorim si dhe prfitimi prej
arritjeve t tyre jan t garantuara pr t gjith. 2. E drejta e autorit mbrohet me ligj.
KREU V OBJEKTIVAT SOCIAL
Neni 59
1. Shteti, brenda kompetencave kushtetuese dhe mjeteve q disponon, si dhe n plotsim
t nisms dhe t prgjegjsis private, synon: a) punsimin n kushte t prshtatshme t t gjith personave t aft pr pun; b) plotsimin e nevojave t shtetasve pr strehim; c) standardin m t lart shndetsor, fizik e mendor, t mundshm; ) arsimimin dhe kualifikimin sipas aftsive t fmijve dhe t t rinjve, si dhe t
personave t pazn me pun; d) nj mjedis t shndetshm dhe ekologjikisht t prshtatshm pr brezat e sotm dhe t
ardhshm; dh) shfrytzimin racional t pyjeve, ujrave, kullotave dhe burimeve t tjera natyrore mbi
bazn e parimit t zhvillimit t qndrueshm; e) prkujdesjen dhe ndihmn pr t moshuarit, jetimt dhe invalidt; ) zhvillimin e sportit dhe t veprimtarive riprtritse; f) riaftsimin shndetsor, edukimin e specializuar dhe integrimin n shoqri t t
paaftve, si dhe prmirsimin n vazhdimsi t kushteve t tyre t jetess; g) mbrojtjen e trashgimis kombtare, kulturore dhe kujdesin e veant pr gjuhn
shqipe. 2. Prmbushja e objektivave social nuk mund t krkohet drejtprdrejt n gjykat. Ligji
prcakton kushtet dhe masn n t cilat mund t krkohet realizimi i ktyre objektivave.
KREU VI AVOKATI I POPULLIT
Neni 60
1. Avokati i Popullit mbron t drejtat, lirit dhe interesat e ligjshm t individit nga
veprimet ose mosveprimet e paligjshme e t parregullta t organeve t administrats publike. 2. Avokati i Popullit sht i pavarur n ushtrimin e detyrs s tij. 3. Avokati i Popullit ka buxhet t veant, t cilin e administron vet. Ai e propozon
buxhetin sipas ligjit.
Neni 61 1. Avokati i Popullit zgjidhet nga tri t pestat e t gjith antarve t Kuvendit pr nj
periudh prej 5 vjetsh, me t drejt rizgjedhjeje. 2. Avokati i Popullit mund t jet do shtetas shqiptar, me arsim t lart, me njohuri dhe
veprimtari t njohura n fushn e t drejtave t njeriut dhe t ligjit. 3. Avokati i Popullit gzon imunitetin e gjyqtarit t Gjykats s Lart. 4. Avokati i Popullit nuk mund t bj pjes n asnj parti politike, nuk mund t kryej
veprimtari tjetr politike, shtetrore ose profesionale dhe as t marr pjes n organizmat drejtues t organizatave shoqrore, ekonomike dhe tregtare.
Neni 62
1. Avokati i Popullit mund t shkarkohet vetm me krkes t motivuar t jo m pak se
nj s trets s deputetve. 2. N kt rast Kuvendi vendos me tri t pestat e t gjith antarve t tij.
Neni 63 1. Avokati i Popullit paraqet raport vjetor prpara Kuvendit. 2. Avokati i Popullit raporton prpara Kuvendit kur i krkohet prej ktij, si dhe mund ti
krkoj Kuvendit t dgjohet pr shtje q ai i mon t rndsishme. 3. Avokati i Popullit ka t drejt t bj rekomandime dhe t propozoj masa kur vren
shkelje t t drejtave dhe lirive t njeriut nga administrata publike. 4. Organet dhe funksionart publik jan t detyruar ti paraqesin Avokatit t Popullit t
gjitha dokumentet dhe informacionet e krkuara prej tij.
PJESA E TRET KUVENDI
KREU I
ZGJEDHJA DHE AFATI
Neni 64 (ndryshuar me ligjin nr. 9904, dat 21.4.2008, neni 1)
1. Kuvendi prbhet nga 140 deputet, t zgjedhur me sistem proporcional me zona
zgjedhore shumemrore. 2. Zona zgjedhore shumemrore prputhet me ndarjen administrative t nj prej niveleve
t organizimit administrativo-territorial. 3. Kriteret dhe rregullat pr zbatimin e sistemit zgjedhor proporcional, pr caktimin e
zonave zgjedhore dhe pr numrin e mandateve pr seciln zon prcaktohen n ligjin pr zgjedhjet.
Neni 65 (ndryshuar me ligjin nr. 9904, dat 21.4.2008, neni 2)
1. Kuvendi zgjidhet do 4 vjet. Mandati i Kuvendit fillon me mbledhjen e par t tij pas
zgjedhjeve dhe prfundon n t njjtn dat t t njjtit muaj t vitit t katrt nga data e mbledhjes s par. N do rast, Kuvendi qndron n detyr deri n mbledhjen e par t Kuvendit t ri t zgjedhur.
2. Zgjedhjet pr Kuvendin e ri zhvillohen n periudhn zgjedhore m t afrt q i paraprin dats s prfundimit t mandatit t Kuvendit. Periudhat zgjedhore dhe rregullat pr thirrjen e zgjedhjeve pr Kuvendin prcaktohen n ligjin pr zgjedhjet.
3. N rast shprndarjeje t Kuvendit para prfundimit t mandatit t plot, zgjedhjet thirren jo m von se 45 dit pas shprndarjes s tij.
4. Kuvendi nuk mund t nxjerr ligje gjat periudhs 60 dit para mbarimit t mandatit t tij deri n mbledhjen e par t Kuvendit t ri, me prjashtim t rasteve t vendosjes s masave t jashtzakonshme.
Neni 66
Mandati i Kuvendit zgjatet vetm n rast lufte dhe pr aq koh sa vazhdon ajo. Kur
Kuvendi sht i shprndar, ai rithirret vetiu.
Neni 67 (ndryshuar me ligjin nr. 9904, dat 21.4.2008, neni 3)
1. Presidenti i Republiks e mbledh Kuvendin e porsazgjedhur jo m par se data e
prfundimit t mandatit t Kuvendit paraardhs, por jo m von se 10 dit pas mbarimit t ktij mandati. Kur Kuvendi paraardhs sht shprndar para mbarimit t mandatit, Presidenti i Republiks e mbledh Kuvendin e ri jo m von se 10 dit pas shpalljes s rezultatit t zgjedhjeve.
2. N rast se Presidenti i Republiks nuk e ushtron kt kompetenc, Kuvendi vetmblidhet n ditn e dhjet t afatit t parashikuar n pikn 1 t ktij neni.
KREU II
DEPUTETT
Neni 68 (ndryshuar me ligjin nr. 9904, dat 21.4.2008, neni 4)
1. Kandidatt pr deputet paraqiten n nivel zone zgjedhore nga partit politike,
koalicionet zgjedhore t partive politike, si dhe nga zgjedhsit. Nj kandidat mund t paraqitet vetm pr nj nga subjektet propozuese, sipas ksaj pike. Renditja e kandidatve pr deputet n listat shumemrore nuk mund t ndryshohet pas paraqitjes s lists n komisionin zgjedhor prkats. Rregullat pr regjistrimin e kandidatve pr deputet prcaktohen n ligjin pr zgjedhjet.
2. N ligjin pr zgjedhjet prcaktohen edhe kritere dhe rregulla t tjera t nevojshme pr organizimin dhe zhvillimin e zgjedhjeve, duke prfshir ato pr regjistrimin e zgjedhsve, zhvillimin e fushats zgjedhore, administrimin, vlefshmrin e zgjedhjeve dhe shpalljen e rezultateve t tyre.
Neni 69 1. Nuk mund t kandidojn e as t zgjidhen deputet, pa hequr dor nga detyra: a) gjyqtart, prokurort; b) ushtarakt e shrbimit aktiv; c) punonjsit e policis dhe t sigurimit kombtar; ) prfaqsuesit diplomatik; d) kryetart e bashkive dhe t komunave, si dhe prefektt n vendet ku kryejn detyrat e
tyre; dh) kryetart dhe antart e komisioneve t zgjedhjeve; e) Presidenti i Republiks dhe funksionart e lart t administrats shtetrore t
parashikuar nga ligji. 2. Mandati i fituar n kundrshtim me paragrafin 1 t ktij neni sht i pavlefshm.
Neni 70 1. Deputett prfaqsojn popullin dhe nuk lidhen me asnj mandat detyrues. 2. Deputett nuk mund t ushtrojn njkohsisht asnj detyr tjetr shtetrore, prve asaj
t antarit t Kshillit t Ministrave. Rastet e tjera t papajtueshmris caktohen me ligj. 3. Deputett nuk mund t kryejn asnj veprimtari fitimprurse q buron nga pasuria e
shtetit ose e pushtetit vendor dhe as t fitojn pasuri t ktyre. 4. Pr do shkelje t paragrafit 3 t ktij neni, me mocion t kryetarit t Kuvendit ose t
nj s dhjets s antarve t tij, Kuvendi vendos pr drgimin e shtjes n Gjykatn Kushtetuese, e cila konstaton papajtueshmrin.
Neni 71
1. Mandati i deputetit fillon ditn q ai shpallet i zgjedhur nga komisioni prkats i
zgjedhjeve. 2. Mandati i deputetit mbaron ose sht i pavlefshm, sipas rastit: a) kur ai nuk bn betimin; b) kur heq dor nga mandati; c) kur vrtetohet nj nga kushtet e pazgjedhshmris ose papajtueshmris t
parashikuara n nenet 69, 70 paragraft 2 dhe 3; ) kur mbaron mandati i Kuvendit; d) kur mungon pa arsye mbi 6 muaj rresht n Kuvend; dh) kur dnohet me vendim gjyqsor t forms s prer pr kryerjen e nj krimi.
Neni 72 Para fillimit t ushtrimit t mandatit deputett bjn betimin n Kuvend.
Neni 73 (ndryshuar me ligjin nr.88/2012, neni 1)
(ndryshuar pika 3 me ligjin nr.76/2016, neni 2) 1. Deputeti nuk mban prgjegjsi pr mendimet e shprehura n Kuvend dhe votat e dhna
prej tij n ushtrim t funksionit. Kjo dispozit nuk zbatohet n rastin e shpifjes. 2. Deputeti nuk mund t arrestohet ose t'i hiqet liria n fardo lloj forme apo ndaj tij t
ushtrohet kontroll personal ose i baness, pa autorizimin e Kuvendit. 3. Deputeti mund t ndalohet ose t arrestohet pa autorizim kur kapet n kryerje e sipr
ose menjher pas kryerjes s nj krimi t rnd. Prokurori i Prgjithshm ose Drejtuesi i Prokuroris s Posame njofton menjher Kuvendin, i cili, kur konstaton se nuk ka vend pr procedim, vendos pr heqjen e mass.
4. Pr shtjet e parashikuara n paragraft 2 dhe 3 t ktij neni, Kuvendi mund t diskutoj n seanc me dyer t mbyllura, pr arsye t mbrojtjes s t dhnave. Vendimi merret me votim t hapur.
KREU III
ORGANIZIMI DHE FUNKSIONIMI
Neni 74 1. Kuvendi i zhvillon punimet vjetore n dy sesione. Sesioni i par fillon t hnn e tret
t janarit dhe sesioni i dyt t hnn e par t shtatorit. 2. Kuvendi mblidhet n sesion t jashtzakonshm, kur krkohet nga Presidenti i
Republiks, nga Kryeministri ose nga nj e pesta e t gjith deputetve. 3. Sesionet e jashtzakonshme thirren nga Kryetari i Kuvendit n baz t nj rendi dite t
prcaktuar.
Neni 75 1. Kuvendi zgjedh dhe shkarkon Kryetarin e vet. 2. Kuvendi organizohet dhe funksionon sipas rregullores s miratuar nga shumica e t
gjith antarve. Neni 76
1. Kryetari kryeson debatin, drejton punimet, siguron respektimin e t drejtave t
Kuvendit dhe t antarve t tij, si dhe prfaqson Kuvendin n marrdhniet me t tjert. 2. Npunsi m i lart civil i Kuvendit sht sekretari i prgjithshm. 3. Shrbimet e tjera t nevojshme pr funksionimin e Kuvendit kryhen nga npuns t
tjer, si prcaktohet n rregulloren e brendshme.
Neni 77 1. Kuvendi zgjedh nga gjiri i tij komisione t prhershme, si dhe mund t caktoj
komisione t posame. 2. Kuvendi ka t drejt dhe, me krkes t nj s katrts s t gjith antarve t tij,
sht i detyruar t caktoj komision hetimi pr t shqyrtuar nj shtje t veant. Prfundimet e tyre nuk jan detyruese pr gjykatat, por mund ti njoftohen prokuroris, e cila i vlerson sipas procedurs ligjore.
3. Komisionet e hetimit veprojn sipas procedurs s parashikuar me ligj.
Neni 78 1. Kuvendi vendos me shumicn e votave, n prani t m shum se gjysms s t gjith
antarve t tij, prve rasteve kur Kushtetuta parashikon nj shumic t cilsuar. 2. Mbledhjet e deputetve q mbahen pa u thirrur sipas rregullores, nuk sjellin asnj
pasoj.
Neni 79 1. Mbledhjet e Kuvendit bhen t hapura. 2. Me krkesn e Presidentit t Republiks, t Kryeministrit ose t nj s pests s
deputetve mbledhjet e Kuvendit mund t bhen t mbyllura, kur pr kt kan votuar shumica e t gjith antarve t tij.
Neni 80
1. Kryeministri dhe do antar tjetr i Kshillit t Ministrave sht i detyruar tu
prgjigjet interpelancave dhe pyetjeve t deputetve brenda tri javve. 2. Antari i Kshillit t Ministrave ka t drejt t marr pjes n mbledhjet e Kuvendit
ose t komisioneve t tij; atij i jepet fjala sa her q e krkon. 3. Drejtuesit e institucioneve shtetrore, me krkes t komisioneve parlamentare, japin
shpjegime dhe informojn pr shtje t ndryshme t veprimtaris s tyre pr sa e lejon ligji.
KREU IV PROCESI LIGJVNS
Neni 81
1. T drejtn pr t propozuar ligje e ka Kshilli i Ministrave, do deputet, si dhe 20 mij
zgjedhs. 2. Miratohen me tri t pestat e t gjith antarve t Kuvendit: a) ligjet pr organizimin dhe funksionimin e institucioneve, t parashikuara nga
Kushtetuta; b) ligji pr shtetsin; c) ligji pr zgjedhjet e prgjithshme dhe vendore; ) ligji pr referendumet; d) kodet; dh) ligji pr gjendjen e jashtzakonshme; e) ligji pr statusin e funksionarve publik; ) ligji pr amnistin; f) ligji pr ndarjen administrative t Republiks.
Neni 82 1. Propozimi i ligjeve, kur sht rasti, duhet t shoqrohet kurdoher me raportin q
prligj shpenzimet financiare pr zbatimin e tij.
2. Asnj projektligj joqeveritar q bn t nevojshme rritjen e shpenzimeve t buxhetit t shtetit ose q pakson t ardhurat, nuk mund t miratohet pa marr mendimin e Kshillit t Ministrave, i cili duhet t shprehet brenda 30 ditve nga data e marrjes s projektligjit.
3. N qoft se Kshilli i Ministrave nuk shprehet brenda afatit t msiprm, projektligji kalon pr shqyrtim sipas procedurs s zakonshme.
Neni 83
1. Projektligji votohet tri her: n parim, nen pr nen dhe n trsi. 2. Kuvendi, me krkes t Kshillit t Ministrave ose t nj s pests s t gjith
deputetve, mund t shqyrtoj e t miratoj nj projektligj me procedur t prshpejtuar, por jo m par se nj jav nga fillimi i procedurs s shqyrtimit.
3. Procedura e prshpejtuar nuk lejohet pr shqyrtimin e projektligjeve t parashikuara n nenin 81 paragrafi 2, me prjashtim t nnparagrafit dh.
Neni 84
1. Presidenti i Republiks shpall ligjin e miratuar brenda 20 ditve nga paraqitja e tij. 2. Ligji quhet i shpallur, n qoft se Presidenti i Republiks nuk ushtron t drejtat e
parashikuara n paragrafin 1 t ktij neni dhe n paragrafin 1 t nenit 85. 3. Ligji hyn n fuqi me kalimin e jo m pak se 15 ditve nga botimi i tij n Fletoren
Zyrtare. 4. N rastet e masave t jashtzakonshme, si dhe n rast nevoje e urgjence, kur Kuvendi
vendos me shumicn e t gjith antarve dhe Presidenti i Republiks jep plqimin, ligji hyn n fuqi menjher, vetm pasi t jet njoftuar publikisht. Ligji duhet t botohet n numrin m t par t Fletores Zyrtare.
Neni 85
1. Presidenti i Republiks ka t drejt ta kthej ligjin pr rishqyrtim vetm nj her. 2. Dekreti i Presidentit pr rishqyrtimin e nj ligji e humbet fuqin, kur kundr tij votojn
shumica e t gjith antarve t Kuvendit.
PJESA E KATRT PRESIDENTI I REPUBLIKS
Neni 86
1. Presidenti i Republiks sht Kryetar i Shtetit dhe prfaqson unitetin e popullit. 2. President mund t zgjidhet vetm shtetasi shqiptar q nga lindja, me qndrim jo m
pak se 10 vjett e fundit n Shqipri dhe q ka mbushur moshn 40 vje.
Neni 87 (ndryshuar me ligjin nr. 9904, dat 21.4.2008, neni 5)
1. Kandidati pr President i propozohet Kuvendit nga nj grup prej jo m pak se 20
deputetsh. Nj deputet nuk lejohet t propozoj n t njjtn koh m shum se nj kandidat. 2. Presidenti i Republiks zgjidhet me votim t fsheht dhe pa debat nga Kuvendi. Pr
zgjedhjen e Presidentit, Kuvendi zhvillon deri n pes votime. Votimi i par zhvillohet jo m von se shtat dit nga fillimi i procedurs pr zgjedhjen e
Presidentit. Secili nga votimet e tjera zhvillohet jo m von se shtat dit nga prfundimi pa sukses i votimit pararends. Votimi quhet i kryer edhe kur n konkurrim nuk paraqitet asnj kandidat. N votimin e dyt, t tret dhe t katrt mund t paraqiten kandidat t rinj, sipas kushteve t piks 1 t ktij neni.
3. Presidenti zgjidhet n votimin e par, t dyt ose t tret kur nj kandidat merr jo m pak se tri t pestat e votave t t gjith antarve t Kuvendit. N votimin e katrt dhe t pest zgjidhet President kandidati q siguron m shum se gjysmn e votave t t gjith antarve t Kuvendit.
4. Votimi i pest zhvillohet kur n votimin e katrt asnj kandidat nuk ka siguruar shumicn e krkuar t votave. Votimi i pest zhvillohet vetm midis dy kandidatve q kan marr m shum vota n votimin e katrt. N rast se ka m shum se dy kandidat me t njjtin numr votash, kandidati q merr pjes n votim caktohet me short.
N rast se pas votimit t katrt nuk ka mbetur asnj kandidat n konkurrim, pr kt votim mund t paraqiten kandidat t rinj, sipas kushteve t piks 1 t ktij neni. Kur paraqiten m shum se dy kandidat, votimi zhvillohet midis dy kandidatve q kan siguruar numrin m t lart t deputetve propozues.
5. N rast se edhe pas votimit t pest asnj kandidat nuk siguron shumicn e krkuar, ose kur pas votimit t katrt pa sukses nuk paraqitet asnj kandidatur e re, Kuvendi shprndahet. Zgjedhjet e reja zhvillohen brenda 45 ditve nga shprndarja e tij.
6. Kuvendi pasardhs e zgjedh Presidentin e Republiks me shumicn e t gjith antarve t tij.
Neni 88
(ndryshuar, pika 2 dhe shtuar pika 2/1 me ligjin nr. 9904, dat 21.4.2008, neni 6) 1. Presidenti i Republiks, n do rast, zgjidhet pr 5 vjet, me t drejt rizgjedhjeje vetm
nj her. 2. Mandati prfundon n t njjtn dat t t njjtit muaj t vitit t pest nga data e
betimit si President i Republiks. Mandati i Presidentit zgjatet vetm n koh lufte dhe pr aq koh sa vazhdon ajo.
2/1. Procedura pr zgjedhjen e Presidentit fillon jo m von se 60 dit para mbarimit t mandatit presidencial paraardhs. Kur mandati presidencial prfundon n gjasht muajt q i paraprijn fundit t mandatit t Kuvendit ekzistues, procedura pr zgjedhjen e Presidentit fillon jo m von se 60 dit para mbarimit t mandatit t Kuvendit.
3. Presidenti fillon n detyr pasi bn betimin para Kuvendit, por jo m par se t ket mbaruar mandati i Presidentit q largohet. Presidenti bn kt betim:
Betohem se do ti bindem Kushtetuts dhe ligjeve t vendit, do t respektoj t drejtat dhe lirit e shtetasve, do t mbroj pavarsin e Republiks s Shqipris dhe do ti shrbej interesit t prgjithshm dhe prparimit t Popullit Shqiptar. Presidenti mund t shtoj edhe: Zoti m ndihmoft!
4. Presidenti q jep dorheqjen para mbarimit t mandatit t vet, nuk mund t kandidoj n zgjedhjen presidenciale q bhet pas dorheqjes s tij.
Neni 89 Presidenti i Republiks nuk mund t mbaj asnj detyr tjetr publike, nuk mund t jet
antar partie dhe as t kryej veprimtari tjetr private.
Neni 90 1. Presidenti i Republiks nuk ka prgjegjsi pr aktet e kryera n ushtrim t detyrs s
tij. 2. Presidenti i Republiks mund t shkarkohet pr shkelje t rnd t Kushtetuts dhe pr
kryerjen e nj krimi t rnd. Propozimi pr shkarkimin e Presidentit n kto raste mund t bhet nga jo m pak se nj e katrta e antarve t Kuvendit dhe duhet t mbshtetet nga jo m pak se dy t tretat e t gjith antarve t tij.
3. Vendimi i Kuvendit i drgohet Gjykats Kushtetuese, e cila, kur vrteton fajsin e Presidentit t Republiks, deklaron shkarkimin e tij nga detyra.
Neni 91
1. Kur Presidenti i Republiks sht n pamundsi t prkohshme pr t ushtruar
funksionet e tij ose kur vendi i tij mbetet vakant, Kryetari i Kuvendit z vendin dhe ushtron kompetencat e tij.
2. N rast se Presidenti nuk mund t ushtroj detyrn pr m shum se 60 dit, Kuvendi, me dy t tretat e t gjith antarve, vendos drgimin e shtjes n Gjykatn Kushtetuese, e cila vrteton prfundimisht faktin e pamundsis. N rast t vrtetimit t pamundsis, vendi i Presidentit mbetet vakant dhe zgjedhja e Presidentit t ri fillon brenda 10 ditve nga dita e vrtetimit t pamundsis.
Neni 92
Presidenti ushtron edhe kto kompetenca: a) i drejton mesazhe Kuvendit; b) ushtron t drejtn e faljes sipas ligjit; c) jep shtetsin shqiptare dhe lejon lnien e saj sipas ligjit; ) jep dekorata e tituj nderi sipas ligjit; d) jep gradat m t larta ushtarake sipas ligjit; dh) me propozim t Kryeministrit, emron dhe liron prfaqsuesit e plotfuqishm t
Republiks s Shqipris n shtetet e tjera dhe n organizatat ndrkombtare; e) pranon letrat kredenciale dhe trheqjen e prfaqsuesve diplomatik t shteteve t tjera
dhe t organizatave ndrkombtare t akredituara n Republikn e Shqipris; ) lidh marrveshje ndrkombtare sipas ligjit; f) me propozim t Kryeministrit, emron drejtorin e shrbimit informativ t shtetit; g) emron Kryetarin e Akademis s Shkencave dhe rektort e universiteteve sipas ligjit; gj) cakton datn e zgjedhjeve pr Kuvendin, pr organet e pushtetit vendor dhe pr
zhvillimin e referendumeve; h) krkon mendim dhe t dhna me shkrim nga drejtuesit e institucioneve shtetrore pr
shtje q kan t bjn me detyrat e tyre.
Neni 93 Presidenti i Republiks, n zbatim t kompetencave t tij, nxjerr dekrete.
Neni 94 Presidenti i Republiks nuk mund t ushtroj kompetenca t tjera prve atyre q i njihen
shprehimisht me Kushtetut dhe q i jepen me ligje t nxjerra n pajtim me t.
PJESA E PEST KSHILLI I MINISTRAVE
Neni 95
1. Kshilli i Ministrave prbhet nga Kryeministri, zvendskryeministri dhe ministrat. 2. Kshilli i Ministrave ushtron do funksion shtetror, i cili nuk u sht dhn organeve
t pushteteve t tjera shtetrore ose t qeverisjes vendore.
Neni 96 1. Presidenti i Republiks, n fillim t legjislaturs, si dhe kur vendi i Kryeministrit
mbetet vakant, emron Kryeministrin me propozim t partis ose koalicionit t partive, q ka shumicn e vendeve n Kuvend.
2. N qoft se Kryeministri i emruar nuk miratohet nga Kuvendi, Presidenti emron nj Kryeministr t ri brenda 10 ditve.
3. N qoft se edhe Kryeministri i emruar rishtas nuk miratohet nga Kuvendi, brenda 10 ditve Kuvendi zgjedh nj Kryeministr tjetr. N kt rast Presidenti emron Kryeministrin e ri.
4. Kur Kuvendi nuk arrin t zgjedh Kryeministrin e ri, Presidenti i Republiks shprndan Kuvendin.
Neni 97
Kryeministri i emruar sipas nenit 96, nenit 104 ose 105, i paraqet pr miratim Kuvendit,
brenda 10 ditve, programin politik t Kshillit t Ministrave s bashku me prbrjen e tij.
Neni 98 1. Ministri emrohet dhe shkarkohet nga Presidenti i Republiks, me propozim t
Kryeministrit, brenda 7 ditve. 2. Dekreti shqyrtohet brenda 10 ditve nga Kuvendi.
Neni 99 Para fillimit t detyrs, Kryeministri, zvendskryeministri dhe ministrat betohen para
Presidentit t Republiks.
Neni 100 1. Kshilli i Ministrave prcakton drejtimet kryesore t politiks s prgjithshme
shtetrore. 2. Kshilli i Ministrave merr vendime me propozim t Kryeministrit ose t ministrit
prkats. 3. Mbledhjet e Kshillit t Ministrave bhen t mbyllura. 4. Aktet e Kshillit t Ministrave jan t vlefshme, kur nnshkruhen nga Kryeministri dhe
ministri propozues. 5. Kshilli i Ministrave nxjerr vendime dhe udhzime.
Neni 101 Kshilli i Ministrave, n rast nevoje dhe urgjence, nn prgjegjsin e tij, mund t nxjerr
akte normative q kan fuqin e ligjit, pr marrjen e masave t prkohshme. Kto akte normative i drgohen menjher Kuvendit, i cili mblidhet brenda 5 ditve nse nuk sht i mbledhur. Kto akte humbasin fuqin q nga fillimi, n qoft se nuk miratohen nga Kuvendi brenda 45 ditve.
Neni 102
1. Kryeministri: a) prfaqson Kshillin e Ministrave dhe kryeson mbledhjet e tij; b) koncepton dhe paraqet drejtimet kryesore t politiks s prgjithshme shtetrore dhe
prgjigjet pr to; c) siguron zbatimin e legjislacionit dhe t politikave t miratuara nga Kshilli i
Ministrave; ) bashkrendon dhe kontrollon punn e antarve t Kshillit t Ministrave dhe t
institucioneve t tjera t administrats qendrore t shtetit; d) kryen detyra t tjera t parashikuara n Kushtetut e n ligje. 2. Kryeministri zgjidh mosmarrveshjet ndrmjet ministrave. 3. Kryeministri, n zbatim t kompetencave t tij, nxjerr urdhra. 4. Ministri, brenda drejtimeve kryesore t politiks s prgjithshme shtetrore, drejton
nn prgjegjsin e tij veprimtarin q ka n kompetenc. Ministri, n zbatim t kompetencave t tij, nxjerr urdhra dhe udhzime.
Neni 103
1. Ministr mund t caktohet kushdo q ka cilsit pr deputet. 2. Ministri nuk mund t ushtroj asnj veprimtari tjetr shtetrore dhe as t jet drejtues
ose antar i organeve t shoqrive fitimprurse. 3. Antart e Kshillit t Ministrave gzojn imunitetin e deputetit.
Neni 104 (ndryshuar me ligjin nr. 9904, dat 21.4.2008, neni 7)
1. Kryeministri ka t drejt ti paraqes Kuvendit mocion besimi ndaj Kshillit t
Ministrave. N rast se mocioni i besimit votohet nga m pak se gjysma e t gjith antarve t
Kuvendit, Kryeministri, brenda 48 orve nga votimi i mocionit, i krkon Presidentit t Republiks shprndarjen e Kuvendit.
2. Presidenti shprndan Kuvendin brenda 10 ditve nga marrja e krkess. Krkesa pr mocion besimi nuk mund t paraqitet gjat periudhs s shqyrtimit t
mocionit t mosbesimit, sipas nenit 105. 3. Votimi i mocionit nuk mund t bhet pa kaluar tri dit nga paraqitja e tij.
Neni 105 (ndryshuar me ligjin nr. 9904, dat 21.4.2008, neni 8)
1. Nj e pesta e deputetve ka t drejt t paraqes pr votim n Kuvend nj mocion
mosbesimi ndaj Kryeministrit n detyr, duke propozuar nj Kryeministr t ri. 2. Kuvendi mund t votoj nj mocion mosbesimi ndaj Kryeministrit vetm duke
zgjedhur me votat e m shum se gjysms s t gjith antarve t tij nj Kryeministr t ri. 3. Presidenti i Republiks dekreton shkarkimin e Kryeministrit n detyr dhe emrimin e
Kryeministrit t zgjedhur jo m von se 10 dit nga votimi i mocionit n Kuvend.
Neni 106 Kryeministri dhe ministrat jan t detyruar t qndrojn n detyr deri n formimin e
Kshillit t Ministrave pasardhs.
Neni 107 1. Npunsit publik zbatojn ligjin dhe jan n shrbim t popullit. 2. Npunsit n administratn publike caktohen me konkurs, me prjashtim t rasteve t
parashikuara nga ligji. 3. Garancit e qndrimit n detyr dhe trajtimi ligjor i npunsve publik rregullohen me
ligj.
PJESA E GJASHT QEVERISJA VENDORE
Neni 108
1. Njsit e qeverisjes vendore jan komunat ose bashkit dhe qarqet. Njsi t tjera t
qeverisjes vendore rregullohen me ligj. 2. Ndarjet administrative-territoriale t njsive t qeverisjes vendore caktohen me ligj
mbi bazn e nevojave e t interesave t prbashkt ekonomik dhe t tradits historike. Kufijt e tyre nuk mund t ndryshohen pa u marr me par mendimi i popullsis q banon n to.
3. Komuna dhe bashkia jan njsi baz t qeverisjes vendore. Ato kryejn t gjitha detyrat vetqeverisese, me prjashtim t atyre q me ligj u jepen njsive t tjera t qeverisjes vendore.
4. Vetqeverisja n njsit vendore ushtrohet nprmjet organeve t tyre prfaqsuese dhe referendumeve vendore. Parimet dhe procedurat pr zhvillimin e referendumit vendor parashikohen me ligj n prputhje edhe me nenin 151 paragrafi 2.
Neni 109 (ndryshuar pika 1 me ligjin nr. 9675, dat 13.1.2007, neni 1)
1. Organet prfaqsuese t njsive baz t qeverisjes vendore jan kshillat, t cilat
zgjidhen do katr vjet me zgjedhje t prgjithshme, t drejtprdrejta dhe me votim t fsheht. 2. Organi ekzekutiv i bashkis ose i komuns sht kryetari, i cili zgjidhet drejtprdrejt
nga populli n mnyrn e parashikuar n paragrafin 1 t ktij neni. 3. T drejtn e zgjedhjes n kshillat vendor dhe si kryetar bashkie ose komune e kan
vetm shtetasit q jan me banim t prhershm n territorin e njsis vendore prkatse. 4. Organet e njsive t qeverisjes vendore kan t drejt t formojn bashkime dhe
institucione t prbashkta me njri-tjetrin pr prfaqsimin e interesave t tyre, t bashkpunojn me njsit vendore t vendeve t tjera, si dhe t prfaqsohen n organizatat ndrkombtare t pushteteve vendore.
Neni 110
1. Qarku prbhet nga disa njsi baz t qeverisjes vendore me lidhje tradicionale,
ekonomike e sociale dhe t interesave t prbashkt. 2. Qarku sht njsia ku ndrtohen e zbatohen politikat rajonale dhe ku ato harmonizohen
me politikn shtetrore. 3. Organi prfaqsues i qarkut sht kshilli i qarkut. Bashkit dhe komunat delegojn
antar n kshillin e qarkut n prpjestim me popullsin e tyre, por pr do rast t paktn nj antar. Kryetart e komunave dhe t bashkive jan kurdoher antar t kshillit t qarkut. Antart e tjer t tij zgjidhen me lista prpjestimore ndr kshilltart bashkiak ose komunal nga kshillat prkats.
4. Kshilli i qarkut ka t drejt t nxjerr urdhresa dhe vendime me fuqi detyruese t prgjithshme pr qarkun.
Neni 111
1. Njsit e qeverisjes vendore jan persona juridik. 2. Njsit e qeverisjes vendore kan buxhet t pavarur, i cili krijohet n mnyrn e
parashikuar me ligj.
Neni 112 1. Njsive t qeverisjes vendore mund tu delegohen me ligj kompetenca t administrats
shtetrore. Shpenzimet q kryhen pr ushtrimin e delegimit, prballohen nga shteti. 2. Organeve t qeverisjes vendore mund tu vihen detyrime vetm n prputhje me ligjin
ose sipas marrveshjeve q ato lidhin. Shpenzimet q lidhen me detyrimet q u vihen me ligj organeve t qeverisjes vendore prballohen nga buxheti i shtetit.
Neni 113
1. Kshillat komunal, bashkiak dhe t qarkut: a) rregullojn dhe administrojn n mnyr t pavarur shtjet vendore brenda
juridiksionit t tyre;
b) ushtrojn t drejtat e prons, administrojn n mnyr t pavarur t ardhurat e krijuara, si dhe kan t drejt t ushtrojn veprimtari ekonomike;
c) kan t drejt t mbledhin dhe t shpenzojn t ardhurat q jan t domosdoshme pr ushtrimin e funksioneve t tyre;
) kan t drejt t vendosin, n prputhje me ligjin, taksa vendore, si dhe nivelin e tyre; d) caktojn rregullat pr organizimin dhe funksionimin e tyre n pajtim me ligjin; dh) krijojn simbolet e qeverisjes vendore, si dhe titujt vendor t nderit; e) ndrmarrin nisma pr shtje vendore prpara organeve t caktuara me ligj. 2. Organet e njsive t qeverisjes vendore nxjerrin urdhresa, vendime dhe urdhra. 3. T drejtat pr vetqeverisje t njsive t qeverisjes vendore mbrohen n gjykat.
Neni 114 Kshilli i Ministrave cakton prefektin si prfaqsues t tij n do qark. Kompetencat e
prefektit caktohen me ligj.
Neni 115 1. Organi i zgjedhur drejtprdrejt i njsis qeverisse vendore mund t shprndahet ose t
shkarkohet nga Kshilli i Ministrave pr shkelje t rnda t Kushtetuts ose t ligjeve. 2. Organi i shprndar ose i shkarkuar mund t ankohet n Gjykatn Kushtetuese brenda
15 ditve, dhe n kt rast vendimi i Kshillit t Ministrave pezullohet. 3. N rastin e mosushtrimit t s drejts s ankimit brenda 15 ditve, ose n rastin e lnies
n fuqi t vendimit t Kshillit t Ministrave nga Gjykata Kushtetuese, Presidenti i Republiks cakton datn e zgjedhjeve n njsin vendore prkatse.
PJESA E SHTAT
AKTET NORMATIVE DHE MARRVESHJET NDRKOMBTARE
KREU I AKTET NORMATIVE
Neni 116
1. Aktet normative q kan fuqi n t gjith territorin e Republiks s Shqipris jan: a) Kushtetuta; b) marrveshjet ndrkombtare t ratifikuara; c) ligjet; ) aktet normative t Kshillit t Ministrave. 2. Aktet q nxirren nga organet e pushtetit vendor kan fuqi vetm brenda juridiksionit
territorial q ushtrojn kto organe. 3. Aktet normative t ministrave dhe t organeve drejtuese t institucioneve t tjera
qendrore kan fuqi n t gjith territorin e Republiks s Shqipris brenda sfers s juridiksionit t tyre.
Neni 117 1. Ligjet, aktet normative t Kshillit t Ministrave, t ministrave, t institucioneve t
tjera qendrore marrin fuqi juridike vetm pasi botohen n Fletoren Zyrtare. 2. Shpallja dhe botimi i akteve t tjera normative bhet sipas mnyrs s parashikuar me
ligj. 3. Marrveshjet ndrkombtare q ratifikohen me ligj, shpallen dhe botohen sipas
procedurave q parashikohen pr ligjet. Shpallja dhe botimi i marrveshjeve t tjera ndrkombtare bhet sipas ligjit.
Neni 118
1. Aktet nnligjore nxirren n baz dhe pr zbatim t ligjeve nga organet e parashikuara
n Kushtetut. 2. Ligji duhet t autorizoj nxjerrjen e akteve nnligjore, t prcaktoj organin
kompetent, shtjet q duhen rregulluar, si dhe parimet n baz t t cilave nxirren kto akte. 3. Organi i autorizuar me ligj pr t nxjerr akte nnligjore, si specifikohet n paragrafin
2 t ktij neni, nuk mund tia delegoj kompetencn e tij nj organi tjetr.
Neni 119 1. Rregulloret e Kshillit t Ministrave, t ministrive e t institucioneve t tjera qendrore,
si dhe urdhrat e Kryeministrit, t ministrave e t drejtuesve t institucioneve qendrore kan karakter t brendshm dhe jan t detyrueshme vetm pr njsit administrative q varen prej tyre.
2. Kto akte nxirren n baz t ligjit dhe nuk mund t shrbejn si baz pr t marr vendime n lidhje me individt dhe subjektet e tjera.
3. Rregulloret dhe urdhrat nxirren n baz dhe pr zbatim t akteve q kan fuqi juridike t prgjithshme.
Neni 120
Parimet dhe procedurat pr nxjerrjen e akteve juridike vendore parashikohen me ligj.
KREU II MARRVESHJET NDRKOMBTARE
Neni 121
1. Ratifikimi dhe denoncimi i marrveshjeve ndrkombtare nga Republika e Shqipris
bhet me ligj n rastet kur ato kan t bjn me: a) territorin, paqen, aleancat, shtjet politike dhe ushtarake; b) t drejtat dhe lirit e njeriut, si edhe detyrimet e shtetasve, si parashikohen n
Kushtetut; c) antarsimin e Republiks s Shqipris n organizatat ndrkombtare; ) marrjen prsipr t detyrimeve financiare nga Republika e Shqipris;
d) miratimin, ndryshimin, plotsimin ose shfuqizimin e ligjeve. 2. Kuvendi, me shumicn e t gjith antarve, mund t ratifikoj edhe marrveshje t
tjera ndrkombtare q nuk parashikohen n paragrafin 1 t ktij neni. 3. Kryeministri e njofton Kuvendin sa her q Kshilli i Ministrave nnshkruan nj
marrveshje ndrkombtare q nuk ratifikohet me ligj. 4. Parimet dhe procedurat pr ratifikimin dhe denoncimin e marrveshjeve
ndrkombtare parashikohen me ligj.
Neni 122 1. do marrveshje ndrkombtare e ratifikuar prbn pjes t sistemit t brendshm
juridik pasi botohet n Fletoren Zyrtare t Republiks s Shqipris. Ajo zbatohet n mnyr t drejtprdrejt, prve rasteve kur nuk sht e vetzbatueshme dhe zbatimi i saj krkon nxjerrjen e nj ligji. Ndryshimi, plotsimi dhe shfuqizimi i ligjeve t miratuara me shumicn e t gjith antarve t Kuvendit pr efekt t ratifikimit t marrveshjeve ndrkombtare bhet me t njjtn shumic.
2. Nj marrveshje ndrkombtare e ratifikuar me ligj ka eprsi mbi ligjet e vendit q nuk pajtohen me t.
3. Normat e nxjerra prej nj organizate ndrkombtare kan eprsi, n rast konflikti, mbi t drejtn e vendit, kur n marrveshjen e ratifikuar nga Republika e Shqipris pr pjesmarrjen n at organizat, parashikohet shprehimisht zbatimi i drejtprdrejt i normave t nxjerra prej asaj.
Neni 123
1. Republika e Shqipris, n baz t marrveshjeve ndrkombtare, u delegon
organizatave ndrkombtare kompetenca shtetrore pr shtje t caktuara. 2. Ligji me t cilin ratifikohet nj marrveshje ndrkombtare, si parashikohet n
paragrafin 1 t ktij neni, miratohet me shumicn e t gjith antarve t Kuvendit. 3. Kuvendi mund t vendos q ratifikimi i nj marrveshjeje t till t bhet me
referendum.
PJESA E TET GJYKATA KUSHTETUESE
Neni 124
(ndryshuar me ligjin nr.76/2016, neni 3) 1. Gjykata Kushtetuese zgjidh mosmarrveshjet kushtetuese dhe bn interpretimin
prfundimtar t Kushtetuts. 2. Gjykata Kushtetuese i nnshtrohet vetm Kushtetuts. 3. Gjykata Kushtetuese ka buxhet t veant, t cilin e administron n mnyr t pavarur.
Neni 125 (ndryshuar me ligjin nr.76/2016, neni 4)
1. Gjykata Kushtetuese prbhet nga 9 antar. Tre antar emrohen nga Presidenti i
Republiks, tre antar zgjidhen nga Kuvendi dhe tre antar zgjidhen nga Gjykata e Lart. Antart przgjidhen ndrmjet kandidatve t renditur n tri vendet e para t lists nga Kshilli i Emrimeve n Drejtsi, sipas ligjit.
2. Kuvendi zgjedh gjyqtarin e Gjykats Kushtetuese me jo m pak se tri t pestat e t gjith antarve t tij. Nse Kuvendi nuk zgjedh gjyqtarin brenda 30 ditve nga paraqitja e lists nga Kshilli i Emrimeve n Drejtsi, kandidati i renditur i pari n list shpallet i emruar.
3. Gjyqtart e Gjykats Kushtetuese qndrojn n detyr pr 9 vjet, pa t drejt riemrimi.
4. Gjyqtart e Gjykats Kushtetuese duhet t ken arsim t lart juridik, t paktn 15 vjet prvoj pune si gjyqtar, prokuror, avokat, profesor ose lektor t s drejts, npuns t nivelit t lart n administratn publike, me nj veprimtari t spikatur n fushn e s drejts kushtetuese, t drejtave t njeriut ose n sfera t tjera t s drejts.
5. Gjyqtari nuk duhet t ket mbajtur funksione politike n administratn publike ose pozicione drejtuese n nj parti politike gjat 10 vjetve t fundit prpara kandidimit. Kritere t tjera, si dhe procedura pr emrimin dhe zgjedhjen e gjyqtarve t Gjykats Kushtetuese rregullohen me ligj.
6. Prbrja e Gjykats Kushtetuese prtrihet do 3 vjet me nj t tretn e saj, sipas procedurs s prcaktuar me ligj.
7. Gjyqtari i Gjykats Kushtetuese vazhdon n detyr deri n zgjedhjen e pasardhsit t tij, me prjashtim t rasteve t parashikuara n nenin 127, paragrafi 1, nnparagraft c, , d dhe dh.
Neni 126
(ndryshuar me ligjin nr.88/2012, neni 2) (ndryshuar me ligjin nr.76/2016, neni 5)
Gjyqtari i Gjykats Kushtetuese gzon imunitet pr mendimet e shprehura dhe vendimet
e marra n ushtrim t funksioneve t tij, prve rasteve kur ai ka vepruar pr nj interes vetjak ose me keqbesim.
Neni 127
(ndryshuar me ligjin nr.76/2016, neni 6) 1. Mandati i gjyqtarit t Gjykats Kushtetuese mbaron kur: a) mbush moshn 70 vje; b) prfundon mandatin 9-vjear; c) jep dorheqjen; ) shkarkohet sipas parashikimeve t nenit 128 t Kushtetuts; d) vrtetohen kushtet e pazgjedhshmris dhe t papajtueshmris n ushtrimin e
funksionit; dh) vrtetohet fakti i pamundsis pr t ushtruar detyrn. 2. Mbarimi i mandatit t gjyqtarit t Gjykats Kushtetuese deklarohet me vendim t
Gjykats Kushtetuese. 3. N rast se vendi i gjyqtarit mbetet vakant, organi i emrtess emron nj gjyqtar t ri, i
cili qndron n detyr deri n prfundimin e mandatit t gjyqtarit t larguar.
Neni 128 (ndryshuar me ligjin nr.76/2016, neni 7)
1. Gjyqtari i Gjykats Kushtetuese mban prgjegjsi disiplinore sipas ligjit. 2. Procesi disiplinor ndaj gjyqtarit zhvillohet nga Gjykata Kushtetuese, e cila vendos pr
shkarkimin e tij kur: a) konstaton shkelje t rnda profesionale ose etike q diskreditojn pozitn dhe figurn e
gjyqtarit gjat ushtrimit t mandatit; b) dnohet me vendim gjyqsor t forms s prer pr kryerjen e nj krimi. 3. Gjyqtari i Gjykats Kushtetuese pezullohet nga detyra me vendim t Gjykats
Kushtetuese kur: a) ndaj tij caktohet masa e sigurimit personal arrest n burg ose arrest n shtpi pr
kryerjen e nj vepre penale; b) ai merr cilsin e t pandehurit pr nj krim t kryer me dashje; c) fillon procedimi disiplinor, sipas ligjit.
Neni 129 Gjyqtari i Gjykats Kushtetuese fillon detyrn pasi bn betimin para Presidentit t
Republiks.
Neni 130 (ndryshuar me ligjin nr.76/2016, neni 8)
Qenia gjyqtar i Gjykats Kushtetuese nuk pajtohet me asnj veprimtari tjetr politike,
shtetrore, si dhe me veprimtari profesionale q ushtrohen kundrejt pagess, me prjashtim t atyre t msimdhnies, akademike dhe shkencore, sipas ligjit.
Neni 131
(ndryshuar grma e me ligjin nr.137/2015, neni 3) (ndryshuar grma f dhe shtuar pika 2 me ligjin nr.76/2016, neni 9)
1. Gjykata Kushtetuese vendos pr: a) pajtueshmrin e ligjit me Kushtetutn ose me marrveshjet ndrkombtare, si
parashikohet n nenin 122; b) pajtueshmrin e marrveshjeve ndrkombtare me Kushtetutn para ratifikimit t
tyre; c) pajtueshmrin e akteve normative t organeve qendrore dhe vendore me Kushtetutn
dhe me marrveshjet ndrkombtare; ) mosmarrveshjet e kompetencs ndrmjet pushteteve, si dhe ndrmjet pushtetit
qendror dhe qeverisjes vendore; d) kushtetutshmrin e partive dhe t organizatave t tjera politike, si dhe t veprimtaris
s tyre, sipas nenit 9 t ksaj Kushtetute; dh) shkarkimin nga detyra t Presidentit t Republiks dhe vrtetimin e pamundsis s
ushtrimit t funksioneve t tij; e) shtjet q lidhen me zgjedhshmrin dhe papajtueshmrit n ushtrimin e funksioneve
t Presidentit t Republiks, t deputetve, t funksionarve t organeve t parashikuara n
Kushtetut, si dhe me verifikimin e zgjedhjes s tyre; ) kushtetutshmerin e referendumit dhe verifikimin e rezultateve t tij; f) gjykimin prfundimtar t ankesave t individve kundr do akti t pushtetit publik ose
vendimi gjyqsor q cenon t drejtat dhe lirit themelore t garantuara n Kushtetut, pasi t jen shteruar t gjitha mjetet juridike efektive pr mbrojtjen e ktyre t drejtave, prvese kur parashikohet ndryshe n Kushtetut.
2. Gjykata Kushtetuese, n rastin kur vihet n lvizje pr shqyrtimin e nj ligji pr rishikimin e Kushtetuts, t miratuar nga Kuvendi sipas nenit 177, kontrollon vetm respektimin e procedurs s parashikuar nga Kushtetuta.
Neni 132
(ndryshuar me ligjin nr.76/2016, neni 10) 1. Vendimet e Gjykats Kushtetuese jan prfundimtare dhe t detyrueshme pr zbatim. 2. Vendimet e Gjykats Kushtetuese hyjn n fuqi ditn e publikimit n Fletoren Zyrtare.
Gjykata Kushtetuese mund t urdhroj q vendimi i saj, me t cilin ka shqyrtuar aktin, t filloj efektet n nj dat tjetr.
3. Mendimi i pakics publikohet bashk me vendimin prfundimtar.
Neni 133 (ndryshuar pika 2 me ligjin nr.76/2016, neni 11)
1. Pranimi i ankesave pr gjykim vendoset nga nj numr gjyqtarsh, si prcaktohet me
ligj. 2. Gjykata Kushtetuese merr vendim prfundimtar me shumicn e t gjith antarve t
saj, me prjashtim t rasteve kur parashikohet ndryshe n ligj.
Neni 134 (ndryshuar me ligjin nr.76/2016, neni 12)
1. Gjykata Kushtetuese vihet n lvizje me krkes t: a) Presidentit t Republiks; b) Kryeministrit; c) jo m pak se nj t pests s deputetve; ) Avokatit t Popullit; d) Kryetarit t Kontrollit t Lart t Shtetit; dh) do gjykate, sipas nenit 145, pika 2, t ksaj Kushtetute; e) do komisioneri t krijuar me ligj pr mbrojtjen e t drejtave dhe lirive themelore t
garantuara nga Kushtetuta; ) Kshillit t Lart Gjyqsor dhe Kshillit t Lart t Prokuroris; f) organeve t qeverisjes vendore; g) organeve t bashksive fetare; gj) partive politike; h) organizatave; i) individve. 2. Subjektet e parashikuara nga nnparagraft d, dh, e, , f, g, gj, h dhe
i, t paragrafit 1, t ktij neni, mund t bjn krkes vetm pr shtje q lidhen me interesat e
tyre.
PJESA E NNT GJYKATAT
Neni 135
(ndryshuar me ligjin nr.76/2016, neni 13) 1. Pushteti gjyqsor ushtrohet nga Gjykata e Lart, si dhe nga gjykatat e apelit e gjykatat
e shkalls s par, t cilat krijohen me ligj. 2. Gjykatat e posame gjykojn veprat penale t korrupsionit dhe t krimit t organizuar,
si dhe akuzat penale kundr Presidentit t Republiks, Kryetarit t Kuvendit, Kryeministrit, antarit t Kshillit t Ministrave, gjyqtarit t Gjykats Kushtetuese dhe t Gjykats s Lart, Prokurorit t Prgjithshm, Inspektorit t Lart t Drejtsis, Kryetarit t Bashkis, deputetit, zvendsministrit, antarit t Kshillit t Lart Gjyqsor dhe t Kshillit t Lart t Prokuroris, dhe drejtuesve t institucioneve qendrore ose t pavarura t prcaktuara n Kushtetut ose n ligj, si dhe akuzat kundr ish-funksionarve t siprprmendur.
3. Kuvendi mund t krijoj me ligj gjykata t tjera pr fusha t veanta, por n asnj rast gjykata t jashtzakonshme.
4. Gjyqtart e gjykatave t posame q parashikohen n paragrafin 2, t ktij neni, emrohen nga Kshilli i Lart Gjyqsor, sipas ligjit. Gjyqtart e gjykatave t posame shkarkohen nga detyra me dy t tretat e antarve t Kshillit t Lart Gjyqsor. Kandidatt pr gjyqtar dhe npuns civil gjyqsor n gjykatat e posame, si dhe familjart e afrm t kandidatve, para emrimit, i nnshtrohen verifikimit t pasuris dhe t figurs, si dhe japin plqimin pr kontrollin periodik t llogarive t tyre bankare dhe t telekomunikimeve vetjake, sipas ligjit.
Neni 136
(ndryshuar me ligjin nr.76/2016, neni 14) 1. Gjyqtart e Gjykats s Lart emrohen nga Presidenti i Republiks, me propozim t
Kshillit t Lart Gjyqsor, pr nj mandat 9-vjear, pa t drejt riemrimi. 2. Presidenti i Republiks, brenda 10 ditve nga data e marrjes s vendimit t Kshillit t
Lart Gjyqsor, emron gjyqtarin e Gjykats s Lart, me prjashtim t rasteve kur Presidenti konstaton se kandidati nuk plotson kriteret e kualifikimit ose kushtet e zgjedhshmris, sipas ligjit. Dekreti i Presidentit t Republiks pr mosemrimin e kandidatit humbet fuqin kur kundr tij votojn shumica e antarve t Kshillit t Lart Gjyqsor. N kt rast, si dhe kur Presidenti nuk shprehet, kandidati shpallet i emruar dhe fillon detyrn brenda 15 ditve nga data e vendimit t Kshillit t Lart Gjyqsor.
3. Gjyqtari i Gjykats s Lart zgjidhet nga radht e gjyqtarve me t paktn 13 vjet prvoj n ushtrimin e profesionit. Nj e pesta e gjyqtarve n kt gjykat przgjidhet mes juristve t spikatur me jo m pak se 15 vjet prvoj si avokat, profesor ose lektor t s drejts, jurist t nivelit t lart n administratn publike ose n fusha t tjera t s drejts. Kandidatt q przgjidhen nga radht e juristve duhet t ken grad shkencore n drejtsi.
4. Kandidati jo gjyqtar nuk duhet t ket mbajtur funksione politike n administratn publike, ose pozicione drejtuese n parti politike, gjat 10 vjetve t fundit para kandidimit. Kritere t tjera dhe procedura e przgjedhjes s gjyqtarit parashikohen me ligj.
5. Gjyqtari i Gjykats s Lart qndron n detyr deri n emrimin e pasardhsit, prve rasteve t parashikuara n nenin 139, paragrafi 3, nnparagraft c, , d dhe dh.
Neni 136/a (shtuar me ligjin nr.76/2016, neni 15)
1. Gjyqtar mund t jen shtetasit shqiptar q emrohen nga Kshilli i Lart Gjyqsor,
pas prfundimit t Shkolls s Magjistraturs dhe pas kryerjes s procesit t verifikimit paraprak t pasuris dhe t figurs s tyre, sipas ligjit.
2. Kritere t tjera pr przgjedhjen dhe emrimin e gjyqtarve parashikohen me ligj.
Neni 137 (ndryshuar me ligjin nr.88/2012, neni 3)
(ndryshuar me ligjin nr.76/2016, neni 16) Gjyqtari gzon imunitet pr mendimet e shprehura dhe vendimet e marra n ushtrimin e
funksioneve t tij, prve rasteve t dhnies qllimisht t nj vendimi, si pasoj e nj interesi vetjak ose keqbesimi.
Neni 138
(ndryshuar me ligjin nr.76/2016, neni 17) Paga dhe prfitimet e tjera t gjyqtarit nuk mund t ulen, prve rasteve kur: a) nevojitet marrja e masave t prgjithshme ekonomiko-financiare pr t shmangur
situata t vshtira financiare t vendit ose emergjenca t tjera kombtare; b) gjyqtari kthehet n detyrn q mbante para emrimit; c) i jepet nj mas disiplinore ose vlersohet i pamjaftueshm profesionalisht, sipas ligjit.
Neni 139 (ndryshuar me ligjin nr.76/2016, neni 18)
1. Mandati i gjyqtarit t Gjykats s Lart mbaron kur: a) dnohet me vendim gjyqsor t forms s prer pr kryerjen e nj krimi; b) nuk paraqitet n detyr pa arsye pr m shum se 6 muaj; c) mbush moshn 65 vje; ) jep dorheqjen; d) deklarohet i paaft pr t vepruar me vendim gjyqsor t forms s prer. 2. Mbarimi i mandatit t gjyqtarit deklarohet me vendim t Gjykats s Lart.
Neni 140 (ndryshuar me ligjin nr.76/2016, neni 19)
1. Gjyqtari mban prgjegjsi disiplinore, sipas ligjit. 2. Gjyqtari shkarkohet nga Kshilli i Lart Gjyqsor kur: a) kryen shkelje t rnda profesionale ose etike q diskreditojn pozitn dhe figurn e
gjyqtarit gjat ushtrimit t detyrs; b) sht dnuar me vendim t forms s prer pr kryerjen e nj krimi.
3. Gjyqtari pezullohet nga detyra me vendim t Kshillit t Lart Gjyqsor kur: a) ndaj tij caktohet masa e sigurimit personal arrest n burg ose arrest n shtpi pr
kryerjen e nj vepre penale; b) ai merr cilsin e t pandehurit pr nj krim t rnd t kryer me dashje; c) kur fillon procedimi disiplinor, sipas ligjit. 4. Kundr vendimit t shkarkimit mund t bhet ankim n Gjykatn Kushtetuese.
Neni 141 (ndryshuar me ligjin nr.76/2016, neni 20)
1. Gjykata e Lart shqyrton shtje lidhur me kuptimin dhe zbatimin e ligjit pr t
siguruar njsimin ose zhvillimin e praktiks gjyqsore, sipas ligjit. 2. Pr ndryshimin e praktiks gjyqsore, Gjykata e Lart trheq pr shqyrtim n Kolegjet
e Bashkuara shtje t caktuara gjyqsore t vendosura nga kolegjet, sipas ligjit.
Neni 142
1. Vendimet gjyqsore duhet t jen t arsyetuara. 2. Gjykata e Lart duhet ti botoj vendimet e saj, si dhe mendimet e pakics. 3. Organet e shtetit jan t detyruara t ekzekutojn vendimet gjyqsore.
Neni 143 (ndryshuar me ligjin nr.76/2016, neni 21)
Qenia gjyqtar nuk pajtohet me asnj veprimtari tjetr politike ose shtetrore, si dhe
veprimtari profesionale q ushtrohet kundrejt pagess, me prjashtim t aktivitetit msimdhns, akademik, shkencor, si dhe delegimit pran institucioneve t sistemit t drejtsis, sipas ligjit.
Neni 144
(shfuqizuar me ligjin nr.76/2016, neni 22)
Neni 145 1. Gjyqtart jan t pavarur dhe u nnshtrohen vetm Kushtetuts dhe ligjeve. 2. Kur gjyqtart mojn se ligjet vijn n kundrshtim me Kushtetutn, nuk i zbatojn
ato. N kt rast, ata pezullojn gjykimin dhe ia drgojn shtjen Gjykats Kushtetuese. Vendimet e Gjykats Kushtetuese jan t detyrueshme pr t gjitha gjykatat.
3. Ndrhyrja n veprimtarin e gjykatave ose t gjyqtarve passjell prgjegjsi sipas ligjit.
Neni 146 1. Gjykatat i japin vendimet n emr t Republiks. 2. Vendimet gjyqsore shpallen publikisht n do rast.
Neni 147 (ndryshuar me ligjin nr.76/2016, neni 23)
1. Kshilli i Lart Gjyqsor siguron pavarsin, prgjegjshmrin dhe mbarvajtjen e
pushtetit gjyqsor n Republikn e Shqipris. 2. Kshilli i Lart Gjyqsor prbhet nga 11 antar, gjasht prej t cilve zgjidhen nga
gjyqtart e t gjitha niveleve t pushtetit gjyqsor dhe pes antar i zgjedh Kuvendi, nga radht e juristve jogjyqtar.
3. Antart gjyqtar przgjidhen nga radht e gjyqtarve me integritet t lart moral dhe profesional, sipas nj procedure transparente dhe publike q siguron nj prfaqsim t drejt t t gjitha niveleve t gjyqsorit. Antart jogjyqtar przgjidhen nga radht e juristve t spikatur me jo m pak se 15 vjet prvoj pune n profesion, me integritet t lart moral dhe profesional. Ata nuk duhet t ken mbajtur funksione politike n administratn publike ose pozicione drejtuese n parti politike gjat 10 vjetve t fundit prpara kandidimit. Kritere t tjera dhe procedura pr przgjedhjen e kandidatve rregullohen me ligj.
4. Dy antar jogjyqtar zgjidhen nga radht e avokatve, dy antar nga trupa e pedagogve t fakulteteve t drejtsis dhe t Shkolls s Magjistraturs, si dhe nj antar nga shoqria civile. Sekretari i Prgjithshm i Kuvendit, bazuar n nj procedur transparente dhe publike, shpall vendet vakante, sipas ligjit.
5. Sekretari i Prgjithshm i Kuvendit, jo m von se 10 dit nga paraqitja e kandidaturave, verifikon nse kandidatt plotsojn kushtet e parashikuara nga Kushtetuta dhe ligji, si dhe vlerson kriteret profesionale e morale pr antarin e Kshillit t Lart Gjyqsor dhe prgatit listn. N rast se kandidatt nuk i plotsojn kushtet dhe kriteret pr tu zgjedhur, Sekretari i Prgjithshm i Kuvendit nuk i prfshin emrat e tyre n list.
6. Sekretari i Prgjithshm i Kuvendit pas prfundimit t verifikimeve, i drgon menjher listn e kandidatve q plotsojn kriteret formale nnkomisionit, sipas paragrafit 7 t ktij neni.
7. Komisioni i prhershm prgjegjs pr shtjet ligjore n Kuvend krijon nj nnkomision pr vlersimin e mtejshm dhe przgjedhjen e kandidatve jo m von se 3 dit nga paraqitja e lists. Nnkomisioni prbhet nga 5 deputet, prej t cilve 3 caktohen nga shumica dhe 2 nga pakica parlamentare. Nnkomisioni, me t paktn katr vota, mund t prfshij n listn e kandidatve edhe ata q jan prjashtuar nga Sekretari i Prgjithshm i Kuvendit pr mosprmbushje t kritereve formale. Nnkomisioni przgjedh kandidatt me mbshtetjen e t paktn 4 antarve. Nse nuk arrihet shumica e krkuar, kandidatt przgjidhen me short.
8. Emrat e kandidatve t przgjedhur nga nnkomisioni prmblidhen n nj list dhe i drgohen Kryetarit t Kuvendit. Brenda 10 ditve, Kuvendi miraton listn e kandidatve me 2/3 e t gjith antarve. Nse lista rrzohet, procedura prsritet n nnkomision sipas piks 7 t ktij neni, por jo m shum se dy her. N rast se pas zhvillimit pr her t tret t procedurs Kuvendi nuk miraton listn e paraqitur, kandidatt e ksaj liste konsiderohen t zgjedhur. Procedura e detajuar rregullohet me ligj.
9. Kryetari i Kshillit t Lart Gjyqsor zgjidhet n mbledhjen e par t Kshillit nga radht e antarve jogjyqtar, sipas ligjit.
10. Antart e Kshillit t Lart Gjyqsor e ushtrojn detyrn me koh t plot pr nj periudh prej pes vjetsh, pa t drejt rizgjedhjeje t njpasnjshme. N prfundim t mandatit, antart gjyqtar kthehen n vendet e mparshme t puns. Gjyqtarit t Gjykats s Lart ose t gjykats s posame i pezullohet mandati si gjyqtar gjat kohs q ushtron funksionin si antar i
Kshillit t Lart Gjyqsor. Antart jogjyqtar q prpara emrimit punonin me koh t plot n sektorin publik, rikthehen n vendet e mparshme t puns ose n pamundsi, n detyra t barasvlershme me to.
Neni 147/a (shtuar me ligjin nr.76/2016, neni 24)
1. Kshilli i Lart Gjyqsor ushtron funksionet e mposhtme: a) emron, vlerson, ngre n detyr dhe transferon gjyqtart e t gjitha niveleve; b) vendos pr masat disiplinore ndaj gjyqtarve t t gjitha niveleve; c) i propozon Presidentit t Republiks kandidatt pr gjyqtar t Gjykats s Lart, sipas
ligjit; ) miraton rregullat e etiks gjyqsore dhe mbikqyr respektimin e tyre; d) drejton dhe kujdeset pr mbarvajtjen e puns n administratn e gjykatave, me
prjashtim t mbarvajtjes s strukturave t teknologjis s informacionit n gjykata, e cila rregullohet me vendim t Kshillit t Ministrave;
dh) propozon dhe administron buxhetin e tij dhe t gjykatave; e) informon publikun dhe Kuvendin pr gjendjen e sistemit gjyqsor; ) ushtron funksione t tjera t caktuara me ligj. 2. Ligji mund t parashikoj krijimin e komisioneve vendimmarrse pran Kshillit t
Lart Gjyqsor. 3. Ministri i Drejtsis mund t marr pjes, pa t drejt vote, n mbledhjet e Kshillit t
Lart Gjyqsor kur diskutohen shtje q lidhen me planifikimin strategjik dhe buxhetin e pushtetit gjyqsor.
Neni 147/b (shtuar me ligjin nr.76/2016, neni 25)
1. Mandati i antarit t Kshillit t Lart Gjyqsor mbaron sipas rasteve t mposhtme: a) mbush moshn e pensionit; b) prfundon mandatin 5-vjear; c) jep dorheqjen; ) shkarkohet sipas parashikimeve t nenit 147/c t Kushtetuts; d) vrtetohen kushtet e pazgjedhshmris dhe t papajtueshmris n ushtrimin e
funksionit; dh) vrtetohet fakti i pamundsis pr t ushtruar detyrn. 2. Mbarimi i mandatit t antarit deklarohet me vendim t Kshillit t Lart Gjyqsor. 3. Kur vendi i antarit mbetet vakant, organi q ka emruar antarin paraardhs, sipas
nenit 147, emron nj antar t ri, i cili qndron n detyr deri n prfundimin e mandatit t antarit t larguar.
4. Antari i Kshillit t Lart Gjyqsor qndron n detyr deri n emrimin e pasardhsit, prve rasteve t parashikuara n nnparagraft c, , d dhe dh, t paragrafit 1, t ktij neni.
Neni 147/c (shtuar me ligjin nr.76/2016, neni 26)
1. Antari i Kshillit t Lart Gjyqsor mban prgjegjsi disiplinore, sipas ligjit. 2. Ai shkarkohet nga Gjykata Kushtetuese kur: a) kryen shkelje t rnda profesionale ose etike; b) sht dnuar me vendim gjyqsor t forms s prer pr kryerjen e nj krimi. 3. Antari i Kshillit t Lart Gjyqsor pezullohet nga detyra me vendim t Gjykats
Kushtetuese kur: a) ndaj tij caktohet masa e sigurimit personal arrest n burg ose arrest n shtpi pr
kryerjen e nj vepre penale; b) ai merr cilsin e t pandehurit pr nj krim t rnd t kryer me dashje; c) fillon procedimi disiplinor, sipas ligjit.
Neni 147/
(shtuar me ligjin nr.76/2016, neni 27)
Qenia antar i Kshillit t Lart Gjyqsor nuk pajtohet me asnj veprimtari tjetr politike ose shtetrore, si dhe veprimtari profesionale q ushtrohet kundrejt pagess, me prjashtim t veprimtaris msimdhnse, akademike dhe shkencore, sipas ligjit.
Neni 147/d (shtuar me ligjin nr.76/2016, neni 28)
1. Inspektori i Lart i Drejtsis sht prgjegjs pr verifikimin e ankesave, hetimin me
nism t shkeljeve dhe fillimin e procedimit disiplinor ndaj gjyqtarve dhe prokurorve t t gjitha niveleve, antarve t Kshillit t Lart Gjyqsor, antarve t Kshillit t Lart t Prokuroris dhe t Prokurorit t Prgjithshm, sipas procedurs s prcaktuar me ligj.
2. Inspektori i Lart i Drejtsis sht prgjegjs edhe pr inspektimin institucional t gjykatave dhe t zyrave t prokuroris.
3. Inspektori i Lart i Drejtsis zgjidhet me tri t pestat e t gjith antarve t Kuvendit, pr nj periudh 9-vjeare, pa t drejt rizgjedhjeje, nga radht e juristve t spikatur me jo m pak se 15 vjet prvoj pune n profesion, me integritet t lart moral dhe profesional. Ai nuk duhet t ket mbajtur funksione politike n administratn publike, ose pozicione drejtuese n parti politike gjat 10 vjetve t fundit prpara kandidimit.
4. Inspektori i Lart i Drejtsis zgjidhet nga lista e pes kandidatve t przgjedhur dhe renditur mbi bazn e meritave nga Kshilli i Emrimeve n Drejtsi, sipas nj procedure transparente dhe publike. N rast se Kuvendi nuk arrin shumicn prej tri t pestave pr asnj prej kandidatve brenda 30 ditve nga paraqitja e lists, kandidati i renditur i pari shpallet i emruar.
5. Inspektori i Lart i Drejtsis gzon statusin e gjyqtarit t Gjykats s Lart. 6. Procedura e vendimmarrjes nga Inspektori i Lart i Drejtsis rregullohet me ligj.
Ankimet ndaj vendimeve lidhur me masat disiplinore ndaj inspektorve t tjer shqyrtohen nga Gjykata Kushtetuese.
Neni 147/dh (shtuar me ligjin nr.76/2016, neni 29)
1. Mandati i Inspektorit t Lart t Drejtsis mbaron kur: a) mbush moshn e pensionit; b) prfundon mandatin 9-vjear; c) jep dorheqjen; ) shkarkohet sipas parashikimeve t nenit 147/e t Kushtetuts; d) vrtetohen kushtet e pazgjedhshmris dhe t papajtueshmris n ushtrimin e
funksionit; dh) vrtetohet fakti i pamundsis pr t ushtruar detyrn. 2. Mbarimi i mandatit t Inspektorit t Lart t Drejtsis deklarohet me vendim t
mbledhjes s prbashkt t Kshillit t Lart Gjyqsor dhe t Kshillit t Lart t Prokuroris. 3. Inspektori i Lart i Drejtsis qndron n detyr deri n emrimin e Inspektorit t ri,
me prjashtim t rasteve t parashikuara n paragrafin 1, nnparagraft c, , d dhe dh. 4. Pas prfundimit t mandatit, me krkes t tij, Inspektori i Lart i Drejtsis kthehet n
detyrn q mbante para emrimit ose n nj detyr t prafrt me t.
Neni 147/e (shtuar me ligjin nr.76/2016, neni 30)
1. Inspektori i Lart i Drejtsis mban prgjegjsi disiplinore, sipas ligjit. 2. Ai shkarkohet nga Gjykata Kushtetuese kur: a) kryen shkelje t rnda profesionale ose etike; b) sht dnuar me vendim gjyqsor t forms s prer pr kryerjen e nj krimi. 3. Pretendimet lidhur me shkeljet disiplinore t Inspektorit t Lart t Drejtsis hetohen
nga nj komision hetimor i Kuvendit, duke respektuar t drejtn e tij pr proces t rregullt. Komisioni hetimor, n rast se konstaton shkelje sipas paragrafit, 2 t ktij neni, i propozon Gjykats Kushtetuese shkarkimin e Inspektorit t Lart t Drejtsis, sipas ligjit.
4. Inspektori i Lart i Drejtsis pezullohet nga detyra me vendim t Gjykats Kushtetuese kur:
a) ndaj tij caktohet masa e sigurimit personal arrest n burg ose arrest n shtpi pr kryerjen e nj vepre penale;
b) ai merr cilsin e t pandehurit pr nj krim t rnd t kryer me dashje; c) fillon procedimi disiplinor, sipas ligjit.
Neni 147/
(shtuar me ligjin nr.76/2016, neni 31)
Qenia Inspektor i Lart i Drejtsis nuk pajtohet me asnj veprimtari tjetr politike ose shtetrore, si dhe veprimtari profesionale q ushtrohet kundrejt pagess, me prjashtim t aktivitetit msimdhns, akademik ose shkencor, sipas ligjit.
PJESA E DHJET PROKURORIA
Neni 148
(ndryshuar me ligjin nr.76/2016, neni 32) 1. Prokuroria ushtron ndjekjen penale, si dhe prfaqson akuzn n gjyq n emr t
shtetit. Prokuroria kryen edhe detyra t tjera t caktuara me ligj. 2. Prokuroria sht organ i pavarur q garanton mbarvajtjen, kontrollin e veprimeve t
saj dhe respekton pavarsin e brendshme t prokurorve pr hetimin dhe ndjekjen penale, sipas ligjit.
3. Prokuroria sht organizuar dhe funksionon pran sistemit gjyqsor. 4. Prokuroria e Posame dhe Njsia e Posame Hetimore pr ndjekjen penale dhe hetimin
e veprave penale t korrupsionit, krimit t organizuar dhe shtjeve penale sipas nenit 135, paragrafi 2, t Kushtetuts jan t pavarura nga Prokurori i Prgjithshm. Njsia e Posame Hetimore sht n varsi t Prokuroris s Posame.
Neni 148/a (shtuar me ligjin nr.76/2016, neni 33)
1. Prokurori i Prgjithshm zgjidhet me tre t pestat e antarve t Kuvendit, mes tre
kandidatve t propozuar nga Kshilli i Lart i Prokuroris, pr nj mandat 7-vjear dhe pa t drejt riemrimi.
2. Kshilli i Lart i Prokuroris, bazuar n nj thirrje publike dhe procedur transparente, przgjedh dhe rendit tre kandidatt m t kualifikuar dhe ia prcjell Kuvendit, sipas ligjit.
3. Prokurori i Prgjithshm zgjidhet nga radht e juristve t spikatur, me jo m pak se 15 vjet prvoj pune, me integritet t lart moral dhe profesional, q kan prfunduar Shkolln e Magjistraturs ose kan nj grad shkencore n drejtsi. Kandidati nuk duhet t ket mbajtur funksione politike n administratn publike, ose pozicione drejtuese n parti politike gjat 10 vjetve t fundit prpara kandidimit.
4. Nse Kuvendi nuk zgjedh Prokurorin e Prgjithshm brenda 30 ditve nga paraqitja e propozimeve, kandidati i renditur i pari nga Kshilli i Lart i Prokuroris shpallet i emruar.
5. Pas prfundimit t mandatit dhe me krkes t tij, Prokurori i Prgjithshm emrohet n detyrn e mparshme ose gjyqtar n gjykatn e apelit.
Neni 148/b (shtuar me ligjin nr.76/2016, neni 34)
Prokurori i Prgjithshm ushtron kto kompetenca: a) prfaqson akuzn n Gjykatn e Lart dhe shtjet n Gjykatn Kushtetuese, me
prjashtim t rastit kur prfaqsimi bhet nga Prokuroria e Posame; b) nxjerr udhzime t prgjithshme me shkrim pr prokurort, me prjashtim t
prokurorve t Prokuroris s Posame; c) siguron mbarvajtjen e puns n administratn e prokuroris, me prjashtim t
administrats s Prokuroris s Posame. Krijimi dhe mbarvajtja e strukturave t teknologjis s informacionit n prokurori rregullohet me vendim t Kshillit t Ministrave;
) propozon dhe administron buxhetin e prokuroris, me prjashtim t buxhetit t
Prokuroris s Posame; d) raporton n Kuvend pr gjendjen e kriminalitetit; dh) ushtron kompetenca t tjera t prcaktuara n ligj.
Neni 148/c
(shtuar me ligjin nr.76/2016, neni 35)
1. Mandati i Prokurorit t Prgjithshm mbaron kur: a) mbush moshn e pensionit; b) prfundon mandatin 7-vjear; c) jep dorheqjen; ) shkarkohet sipas nenit 149/c t Kushtetuts, d) vrtetohen kushtet e pazgjedhshmris dhe t papajtueshmris n ushtrimin e
funksionit; dh) vrtetohet fakti i pamundsis pr t ushtruar detyrn. 2. Mbarimi i mandatit deklarohet me vendim t Kshillit t Lart t Prokuroris.
Neni 148/ (shtuar me ligjin nr.76/2016, neni 36)
1. Prokuror mund t jen shtetasit shqiptar, q emrohen nga Kshilli i Lart i
Prokuroris pas prfundimit t Shkolls s Magjistraturs dhe pas kryerjes s procesit t verifikimit paraprak t pasuris dhe t figurs s tyre, sipas ligjit.
2. Kriteret e tjera pr przgjedhjen dhe emrimin e prokurorve parashikohen me ligj.
Neni 148/d (shtuar me ligjin nr.76/2016, neni 37)
1. Prokurori mban prgjegjsi disiplinore, sipas ligjit. 2. Prokurori shkarkohet nga Kshilli i Lart i Prokuroris kur: a) kryen shkelje t rnda profesionale ose etike q diskreditojn pozitn dhe figurn e
prokurorit gjat ushtrimit t detyrs; b) sht dnuar me vendim gjyqsor t forms s prer pr kryerjen e nj krimi. 3. Kundr vendimit t shkarkimit bhet ankim n Gjykatn Kushtetuese. 4. Prokurori pezullohet nga detyra me vendim t Kshillit t Lart t Prokuroris kur: a) ndaj tij caktohet masa e sigurimit personal arrest n burg ose arrest n shtpi pr
kryerjen e nj vepre penale; b) ai merr cilsin e t pandehurit pr nj krim t rnd t kryer me dashje; c) fillon procedimi disiplinor, sipas ligjit.
Neni 148/dh (shtuar me ligjin nr.76/2016, neni 38)
1. Prokuroria e Posame ushtron ndjekjen penale dhe prfaqson akuzn para gjykatave
t posame t parashikuara n nenin 135, pika 2, t Kushtetuts, si dhe para Gjykats s Lart. 2. Prokuroria e Posame prbhet nga t paktn 10 prokuror, t cilt emrohen nga
Kshilli i Lart i Prokuroris pr 9 vjet, pa t drejt riemrimi. Ligji vendos kritere t tjera pr
przgjedhjen si dhe pr procedurn transparente dhe publike t emrimit. 3. Drejtuesi i Prokuroris s Posame zgjidhet nga radht e prokurorve t ksaj
prokurorie me shumicn e antarve t Kshillit t Lart t Prokuroris, pr 3 vjet, pa t drejt rizgjedhjeje, sipas ligjit.
4. Prokurori i Prokuroris s Posame shkarkohet pr kryerjen e nj krimi ose pr kryerjen e nj shkeljeje t rnd disiplinore me dy t tretat e antarve t Kshillit t Lart t Prokuroris.
5. Kandidati pr prokuror, oficer i hetimit, personel administrativ i Prokuroris s Posame, Njsis s Posame Hetimore, si dhe familjart e afrm t tij, para emrimit, i nnshtrohen verifikimit t pasuris dhe t figurs, japin plqimin pr kontrollin periodik t llogarive t tyre bankare dhe t telekomunikimeve personale, sipas ligjit.
Neni 149
(ndryshuar pika 1 dhe 4 me ligjin nr. 9904, dat 21.04.2008, neni 9) (ndryshuar me ligjin nr.76/2016, neni 39)
1. Kshilli i Lart i Prokuroris garanton pavarsin, llogaridhnien, disiplinn, statusin
dhe karriern e prokurorve t Republiks s Shqipris. 2. Kshilli i Lart i Prokuroris prbhet nga 11 antar, gjasht prej t cilve zgjidhen
nga prokurort e t gjitha niveleve t prokuroris dhe pes antar zgjidhen nga Kuvendi, nga radht e juristve joprokuror.
3. Antart prokuror przgjidhen nga radht e prokurorve me integritet t lart moral dhe profesional, sipas nj procedure transparente dhe publike q siguron nj prfaqsim t drejt t t gjitha niveleve t prokuroris. Antart joprokuror przgjidhen nga radht e juristve t spikatur me jo m pak se 15 vjet prvoj pune n profesion, me integritet t lart moral dhe profesional. Ata nuk duhet t ken mbajtur funksione politike n administratn publike ose pozicione drejtuese n parti politike gjat 10 vjetve t fundit prpara kandidimit. Kritere t tjera dhe procedura pr przgjedhjen e kandidatve rregullohen me ligj.
4. Dy antar joprokuror zgjidhen nga radht e avokatve, dy antar nga trupa e pedagogve t fakulteteve t drejtsis dhe t Shkolls s Magjistraturs, si dhe nj antar nga shoqria civile. Sekretari i Prgjithshm i Kuvendit, bazuar n nj procedur transparente dhe publike, shpall vendet vakante, sipas ligjit.
5. Sekretari i Prgjithshm i Kuvendit, jo m von se 10 dit nga paraqitja e kandidaturave, verifikon nse kandidatt plotsojn kushtet e parashikuara nga Kushtetuta dhe ligji, si dhe vlerson kriteret profesionale e morale pr antarin e Kshillit t Lart t Prokuroris dhe prgatit listn. N rast se kandidatt nuk i plotsojn kushtet dhe kriteret pr tu zgjedhur, Sekretari i Prgjithshm i Kuvendit nuk i prfshin emrat e tyre n list.
6. Sekretari i Prgjithshm i Kuvendit pas prfundimit t verifikimeve, i drgon menjher listn e kandidatve q plotsojn kriteret formale nnkomisionit, sipas paragrafit 7 t ktij neni.
7. Komisioni i prhershm prgjegjs pr shtjet ligjore n Kuvend krijon nj nnkomision pr vlersimin e mtejshm dhe przgjedhjen e kandidatve jo m von se 3 dit nga paraqitja e lists. Nnkomisioni prbhet nga 5 deputet, prej t cilve 3 caktohen nga shumica dhe 2 nga pakica parlamentare. Nnkomisioni, me t paktn katr vota, mund t prfshij n listn e kandidatve edhe ata q jan prjashtuar nga Sekretari i Prgjithshm i Kuvendit pr mosprmbushje t kritereve formale. Nnkomisioni przgjedh kandidatt me mbshtetjen e t paktn 4 antarve. Nse nuk arrihet shumica e krkuar, kandidatt przgjidhen
me short. 8. Emrat e kandidatve t przgjedhur nga nnkomisioni prmblidhen n nj list dhe i
drgohen Kryetarit t Kuvendit. Brenda 10 ditve, Kuvendi miraton listn e kandidatve me 2/3 e t gjith antarve. Nse lista rrzohet, p