Ligji per Mbrojtjen e Konsumatoreve

LIGJ Nr.9902, dat 17.4.2008 PR MBROJTJEN E KONSUMATORVE

N mbshtetje t neneve 78 dhe 83 pika 1 t Kushtetuts, me propozimin e Kshillit t Ministrave,

KUVENDI I REPUBLIKS S SHQIPRIS

VENDOSI:

PJESA IDISPOZITA T PRGJITHSHMENeni 1ObjektiQllimi i ktij ligji sht mbrojtja e interesave t konsumatorve n treg, si dhe prcaktimi i rregullave dhe ngritja e institucioneve prkatse pr t mbrojtur t drejtat e konsumatorve.

Neni 2Fusha e zbatimitKy ligj prfshin t gjitha llojet e marrdhnieve ndrmjet tregtarve dhe konsumatorve, q kan t bjn me mallrat e konsumatorve apo shrbime, prve atyre q parashikohen n dispozitat e ligjeve t veanta.

Neni 3PrkufizimeN kt ligj termat e mposhtm kan kto kuptime:

1. mim pr njsi i mallit sht mimi prfundimtar, prfshir TVSH-n dhe t gjitha taksat e tjera, pr nj kilogram, nj litr, nj metr, nj metr katror, nj metr kub t mallit, ose pr nj njsi sasie t veant, t ndryshme nga to, pjes e njsive ligjore t matjes, t prdorura n Republikn e Shqipris, q ka lidhje me tregtimin e mallrave specifike.

Kur natyra e mallit nuk e lejon prdorimin e njsive t siprprmendura, mim pr njsi i mallit do t konsiderohet mimi pr mallin e shitur si nj artikull t veant ose m vete.

2. mim i shitjes s mallit sht mimi prfundimtar pr nj njsi t mallit ose pr sasin e dhn t tij, prfshir TVSH-n dhe t gjitha taksat e tjera.

3. Garanci kontraktuale sht do marrje prsipr, pa pages shtes, e detyrimeve nga shitsi apo prodhuesi ndaj konsumatorit, pr rimbursimin e mimit t paguar ose pr zvendsimin apo pr riparimin e mallit, pr ta sjell n prputhje me kushtet e vna n deklaratn e garancis ose n publicitetin prkats.

4. Vendosje n treg sht brja e disponueshme, pr her t par, n tregun shqiptar.

5. Brje e disponueshme e produktit n treg sht do furnizim n tregun shqiptar i produktit n rrjedhn e nj veprimtarie tregtare, pr shprndarje, konsum ose prdorim t produktit, me ose pa pages.

6. Konsumator sht do person, i cili blen ose prdor mallra apo shrbime pr plotsimin e nevojave vetjake, pr qllime q nuk kan lidhje me veprimtarin tregtare ose ushtrimin e profesionit. N kuptim t ktij ligji, edhe organizatat jofitimprurse konsiderohen si konsumator.

7. Mall pr konsumatort, m posht mall, prfshir edhe mallin, q prdoret n kuptim t ofrimit t nj shrbimi, sht do send i luajtshm ose i paluajtshm, pavarsisht nse sht i ri, i prdorur apo i riparuar, i parashikuar pr prdorim pr konsumatort ose q mund t prdoret prej tyre, edhe nse nuk sht i parashikuar pr ta, n kushte t arsyeshme, t parashikueshme, q bhet i disponueshm n treg gjat nj veprimtarie tregtare.

8. Mallra t rezervuara jan mallrat, q veohen nga t tjerat prej shitsit, pr t'i shrbyer nj kategorie t prcaktuar personash, pr t cilat tregtari ose shitsi sht shprehur paraprakisht.

9. Dorzim i mallit sht marrja fizike e mallit n posedim nga konsumatori, vetm n rast se palt nuk kan rn dakord ndryshe.

10. Parull sht motoja, q shoqron mesazhin e publikimit ose t njoftimit.

11. Publicitet sht do form prezantimi pr tregtin, biznesin, zanatin ose profesionin, pr t promovuar furnizimin e mallrave apo shrbimeve, prfshir edhe t drejtat dhe detyrimet.

12.Subjekti q promovon mallrat ose shrbimet e tij jan prodhuesit, shitsit ose ofruesit e shrbimeve, q bjn publicitet pr mallrat dhe shrbimet e tyre.

13.Shrbime jan shrbimet e prcaktuara pr t'iu ofruar konsumatorve, sipas do mnyre t parashikuar n Kodin Civil.

14. Tregtar sht do person fizik ose juridik, i cili vepron pr qllime q lidhen me veprimtarin e tij ekonomike, tregtin, biznesin, zanatin ose profesionin, si dhe cilido, q vepron n emr ose n interes t tregtarit.

15.Praktik tregtare sht do veprim, prjashtim, mnyr sjelljeje ose prfaqsim, komunikim tregtar, prfshir ktu publicitetin dhe tregtimin nga tregtari, q lidhet drejtprdrejt me promovimin, shitjen apo furnizimin e nj malli te konsumatort.

16.Kod i sjelljes sht nj marrveshje ose paket rregullash t pasanksionuara n ligje, rregullore apo dispozita administrative, e cila prcakton sjelljen e tregtarve, q marrin prsipr ti binden kodit pr nj ose m shum praktika t veanta tregtare ose sektor biznesi.

17. Prodhues sht do person fizik apo juridik, sipas prkufizimit t br n ligjin nr. 9779, dat 16.7.2007 Pr sigurin e prgjithshme, krkesat thelbsore dhe vlersimin e konformitetit t produkteve joushqimore .

18. Shitje promocionale sht shitja e nj sasie t caktuar malli t nj prodhuesi, n nj vend dhe n nj koh t veant, me nj mim m t ult se mimi i mallit n shitje t rregullt.

Neni 4T drejtat e konsumatorveT drejtat baz t konsumatorve jan:

a) e drejta e mbrojtjes s shndetit, mjedisit dhe siguris s jets;

b) e drejta e mbrojtjes s interesave ekonomik;

c) e drejta e ankimit;

) e drejta pr dmshprblim;

d) e drejta e edukimit;

dh) e drejta e marrjes s informacionit;

e) e drejta e prdorimit t shrbimeve publike;

) e drejta e mbrojtjes ligjore;

f) e drejta e organizimit n shoqata ose bashkime pr mbrojtjen e interesave t konsumatorve dhe e drejta e prfaqsimit n organet e tyre vendimmarrse.

PJESA IISIGURIA E KONSUMATORITNeni 5Krkesat e siguris s prgjithshme1. Tregtart jan t detyruar t vendosin n treg vetm mallra t sigurta, n prputhje me ligjin nr.9779, dat 16.7.2007 Pr sigurin e prgjithshme, krkesat thelbsore dhe vlersimin e konformitetit t produkteve joushqimore.

2. Ofruesit e shrbimeve duhet t ofrojn vetm shrbime t sigurta, duke marr parasysh aspektet e mposhtme:

a) karakteristikat e shrbimit;

b) efektin e shrbimit mbi mallrat dhe shrbimet e tjera;

c) paraqitjen e shrbimeve, paralajmrimet ose informacionin n lidhje me shrbimet;

) kategorit e konsumatorve t rrezikuar, kur prdorin shrbimin, veanrisht fmijt dhe t moshuarit;

d) rreziqet e mundshme q mund t shkaktoj shrbimi nse nuk prdoret si duhet.

Neni 6Prgjegjsia e prodhuesitProdhuesi sht prgjegjs pr dmin e shkaktuar nga t metat e mallit t tij, sipas dispozitave t Kodit Civil dhe ligjeve n fuqi.

PJESA III INFORMIMI I KONSUMATORIT Neni 7 Detyrimi i prgjithshm i informimit1. Tregtart jan t detyruar, n kufijt e veprimtarive prkatse, t'u japin konsumatorve t dhna t plota dhe t sakta pr mallrat dhe shrbimet e vendosura n treg ose t parashikuara pr tu vendosur n treg.

2. T dhnat duhet t jen t vrteta, t sakta dhe t qarta pr t gjitha karakteristikat e mallrave dhe shrbimeve, si edhe pr kushtet e tregtimit t tyre. Kto t dhna duhet t prmbajn karakteristikat e mposhtme:

a) natyrn, identitetin e prodhuesit, mimin, cilsin, sasin, dobin, origjinn, afatin e prdorimit, mnyrn e prodhimit dhe t prdorimit, mnyrn e mirmbajtjes dhe garancin e mallrave dhe t shrbimeve;

b) rreziqet, q lidhen me mallrat dhe shrbimet, kur kto rreziqe nuk jan t kuptueshme pa paralajmrimin prkats.

c) kushtet e prgjithshme t kontratave q i ofrohen konsumatorit.

Neni 8EtiketimiShitsit jan t detyruar t sigurojn q, n mallrat pr shitje, t jen t shnuara n gjuhn shqipe, dukshm dhe kuptueshm:

a) emrtimi i mallit, adresa e fabrikuesit dhe/ose importuesit, marka ose do shenj tjetr dalluese e fabrikuesit, importuesit ose furnizuesit, pesha, sasia, prmasa ose dimensionet, si dhe do informacion tjetr q, n vartsi t natyrs s mallit, sht i domosdoshm pr identifikimin ose prdorimin e tij;

b) informacion pr jetgjatsin minimale ose datn e skadimit, nse ka.

Neni 9Treguesi i mimit1. do mall, q i ofrohet konsumatorit, duhet t ket t shnuar mimin e shitjes:

a) pr mallrat e paketuara duhet t jepen mimi pr sasin e paketuar dhe mimi pr njsi;

b) pr mallrat q nuk jan t paketuara dhe maten n prani t konsumatorit jepet vetm mimi pr njsi;

c) pr mallrat e prmendura n shkronjn b t piks 1 t ktij neni sht i detyrueshm prdorimi i instrumentit mats;

) n rastet kur mimi i mallit pr njsi sht i njjt me mimin e shitjes s mallit, sht e mjaftueshme vendosja e mimit t shitjes s mallit.

2. Pr t gjitha shrbimet, q i ofrohen konsumatorve, sht i detyrueshm shnimi i mimit t shrbimit t ofruar. Nse shrbimi prbhet nga disa pjes t ndryshme e t veanta, jepen mimi i secils prej tyre dhe mimi prfundimtar. Nse n astin e lidhjes s kontrats nuk sht dhn ende mimi prfundimtar, ofruesi i shrbimit sht i detyruar t tregoj metodn e prllogaritjes s tij.

3. Treguesit e mimit t mallit ose shrbimit t ofruar duhet t jen t qart, lehtsisht t dallueshm dhe t lexueshm.

4. mimi i shitjes s mallit ose shrbimit t ofruar shprehet vetm n lek.

5. Pikat e ktij neni, me prjashtim t piks 4, nuk zbatohen pr mallra dhe shrbime t prftuara nprmjet ankandit, si dhe pr shitjen e sendeve antike dhe veprave t artit.

Neni 10 Dokumenti i njohur ligjor1. Tregtart jan t detyruar t'i japin konsumatorit kupon tatimor/fatur tatimore pr mallin e shitur ose shrbimin e ofruar. Ky dokument i lejon konsumatorit t verifikoj shumn e llogaritur pr sasin e mallrave t shitura ose shrbimeve t ofruara.

2. Konsumatori sht i detyruar t marr kupon tatimor/fatur tatimore.

Neni 11Ambalazhimi i mallit Shitsi sht i detyruar ta shes mallin t ambalazhuar ose t paketuar n mnyr t rregullt e t sigurt. N rastet e shitjes me vetshrbim, shitsi sht i detyruar t'i siguroj blersit material t prshtatshm e t sigurt paketimi.

Neni 12 Detyrimi i gjuhsT gjitha t dhnat dhe informacionet m t domosdoshme pr mallin dhe shrbimin duhet t jen n gjuhn shqipe.

PJESA IVpraktikat e tregtimitKREU IPraktikat E PADREJTA tregtare Neni 13Ndalimi i praktikave t padrejta tregtare 1. Nj praktik tregtare sht e padrejt kur:

a) sht n kundrshtim me krkesat q nj tregtar pritet, n mnyr t arsyeshme, t zbatoj ndaj konsumatorve, n prputhje me praktikn e tregtimit t ndershm dhe/ose me parimin e prgjithshm t mirbesimit n fushn respektive t veprimtaris tregtare;

b) dobson ndjeshm aftsin e konsumatorit pr marrjen e nj vendimi, si pasoj e informacionit t dhn, duke shkaktuar kshtu marrjen e vendimit, t cilin, n t kundrt, nuk do ta kishte marr.

2. Praktikat tregtare, q shtrembrojn sjelljen ekonomike t nj grupi konsumatorsh, qartsisht t identifikueshm, t cilt jan t ndjeshm ndaj praktiks, mallit ose shrbimit, si pasoj e dobsis s tyre mendore apo fizike, moshs apo lehtbesimit, n nj mnyr, t ciln tregtari pritet, n mnyr t arsyeshme, ta parashikoj, vlersohen nga kndvshtrimi i konsumatorit t nivelit mesatar t ktij grupi.

3. Bjn prjashtim rastet e praktikave normale dhe legjitime t publiciteteve, n t cilat bhen formulime t ekzagjeruara ose formulime q nuk duhen marr tekstualisht.

4. Praktikat tregtare vlersohen t padrejta, veanrisht, kur:

a) jan orientuese, sipas prcaktimit n nenet 14, 15 dhe 17 shkronja A t ktij ligji;

b) jan agresive, sipas prcaktimit n nenet 16 dhe 17 shkronja B t ktij ligji.

5. Praktikat e padrejta tregtare jan t ndaluara.

Neni 14Praktika orientuese 1. Nj praktik tregtare sht orientuese kur prmban informacion t rrem dhe pr rrjedhoj sht e pavrtet. Nj praktik tregtare sht orientuese edhe kur, n fardo mnyre, prfshir paraqitjen e prgjithshme, mashtron apo ka mundsi t mashtroj konsumatorin mesatar, duke e br ose ka mundsi ta bj at, t marr nj vendim, t cilin, n t kundrt, nuk do ta kishte marr, edhe kur informacioni sht bazuar n fakte t vrteta pr nj ose m shum prej elementeve t mposhtme:

a) ekzistenca ose natyra e mallit apo shrbimit;

b) karakteristikat kryesore t mallit, si jan disponueshmria, dobishmria, rreziqet, aplikimi, prbrja, pajisjet shtes, asistenca pas shitjes pr konsumatorin dhe trajtimi i ankesave, metoda dhe data e prodhimit ose e dorzimit, prshtatja me destinacionin, prdorimi, sasia, specifikimi, origjina gjeografike ose tregtare apo rezultatet e pritshme nga prdorimi i tij, ose rezultatet apo hollsit materiale t testeve ose kontrolleve t kryera mbi mallin;

c) karakteristikat kryesore t shrbimit, si jan disponueshmria, dobishmria, rreziqet, aplikimi, pajisjet ndihmse, asistenca e konsumatorit dhe trajtimi i ankesave, furnizimi, prshtatja me destinacionin, prdorimi, sasia, specifikimi, origjina gjeografike ose tregtare apo rezultatet e pritshme nga prdorimi i tij, ose rezultatet apo hollsit materiale t testeve ose kontrolleve t kryera mbi shrbimin;

) niveli i angazhimeve t tregtarit, motivet pr praktikn tregtare dhe natyra e procesit t shitjes apo furnizimit, do deklarat ose simbol, n lidhje t drejtprdrejt ose jo t drejtprdrejt, me sponsorizimin apo aprovimin e tregtarit, mallit ose t shrbimit;

d) mimi ose mnyra e llogaritjes s tij apo ekzistenca e nj prfitimi specifik n mim;

dh) nevoja pr nj shrbim, pjes kmbimi, zvendsim ose riparim;

e) natyra, atributet dhe t drejta t tregtarit ose t agjentit t tij, si jan identiteti dhe pronsit e tregtarit, kualifikimi, mime t fituara, statusi, miratimi, antarsimi ose lidhja dhe zotrimi nga ana e tij i t drejtave mbi pronsin industriale, tregtare apo intelektuale;

) t drejtat e konsumatorit.

2. Nj praktik tregtare sht orientuese kur, duke konsideruar t gjitha tiparet dhe rrethanat e saj, e bn apo ka mundsi ta bj konsumatorin mesatar t marr nj vendim, t cilin, n t kundrt, nuk do ta kishte marr dhe q prfshin:

a) do marketing t nj malli apo shrbimi, prfshir publicitetin krahasues, q krijon konfuzion me fardo malli, shrbimi, marke tregtare, emrtimi tregtar ose shenj tjetr dalluese e nj konkurrenti;

b) mospajtim t tregtarit me angazhimet q prmbajn kodet ku ai sht pal, ku:

i) angazhimi nuk sht evaziv, por sht i prer dhe sht i mundur verifikimi;

ii) tregtari tregon se n nj praktik tregtare ai sht i lidhur nga kodi.

Neni 15Informacion i mangt orientues1. Nj praktik tregtare sht orientuese kur, duke konsideruar t gjitha tiparet dhe rrethanat e saj, si dhe kufizimet e mjeteve t komunikimit, jep t mangt informacionin, q i nevojitet konsumatorit mesatar pr t qen i informuar pr t marr nj vendim dhe, n kt mnyr, e bn apo ka mundsi ta bj konsumatorin mesatar t marr nj vendim, t cilin, n t kundrt, nuk do ta kishte marr.

2. Konsiderohet, gjithashtu, informacion i mangt orientues kur, duke marr parasysh prmbajtjen e piks 1 t ktij neni, nj tregtar fsheh ose jep informacion n nj mnyr t paqart, t pakuptueshme, t dykuptimt ose t parakohshme, ose dshton n identifikimin e qllimit tregtar t praktiks s tij tregtare, nse ajo nuk sht e dukshme nga konteksti dhe kur n cilindo rast kjo e bn apo ka mundsi ta bj konsumatorin mesatar t marr nj vendim, t cilin, n t kundrt, nuk do ta kishte marr.

3. N rastet kur mjeti i prdorur pr komunikimin e praktiks tregtare imponon kufizime n hapsir ose koh, kto kufizime dhe do mas e marr nga ana e tregtarit, pr t vn informacionin n dispozicion t konsumatorit, nprmjet mjeteve t tjera, merren n konsiderat kur vendoset nse informacioni sht i mangt.

4. N rastin e nj ftese pr blerje, nse kjo nuk sht e qart nga konteksti, do t konsiderohet si thelbsor informacioni i mposhtm:

a) karakteristikat kryesore t mallit ose shrbimit, n nj mas t prshtatshme pr mjetin dhe mallin ose shrbimin;

b) adresa gjeografike dhe identiteti i tregtarit, si jan emrtimi i tij tregtar dhe, sipas rastit, adresa gjeografike dhe identiteti i tregtarit, n emr t t cilit ai vepron;

c) mimi, q prfshin edhe taksat, ose mnyrn n t ciln llogaritet mimi, kur natyra e mallit ose shrbimit sht e till q nuk mundson llogaritjen e arsyeshme paraprake t mimit dhe, sipas rastit, t gjitha shpenzimet shtes pr transportimin, dorzimin apo shpenzimet postare ose faktin e pagimit t shpenzime t tilla suplementare, kur ato nuk mund t llogariten arsyeshm paraprakisht;

) marrveshjet pr pagesn, dorzimin, furnizimin dhe politikn e trajtimit t ankesave, nse ato jan t ndryshme nga krkesat e zakonshme t sjelljes profesionale;

d) ekzistencn e s drejts pr heqje dor ose anulim pr mallrat dhe transaksionet, q e prfshijn nj t drejt t till.

Neni 16Praktika tregtare agresive1. Nj praktik tregtare sht agresive kur, duke konsideruar t gjitha tiparet dhe rrethanat e saj, dobson apo ka mundsi t dobsoj ndjeshm lirin e zgjedhjes ose sjelljen e konsumatorit pr mallin apo shrbimin, nprmjet ushtrimit t dhuns psikike dhe/ose fizike, ose ndikimit t tepruar dhe n kt mnyr e shtyn konsumatorin t marr nj vendim, t cilin, n t kundrt, nuk do ta kishte marr.

2. Pr t prcaktuar nse nj praktik tregtare prdor dhunn psikike dhe/ose fizike, ose ndikimin e tepruar, merren parasysh:

a) kohzgjatja, vendndodhja apo natyra e saj;

b) prdorimi i nj gjuhe ose sjelljeje krcnuese ose abuzive;

c) shfrytzimi nga ana e tregtarit e fardo fatkeqsie t konsumatorit apo rrethane t prmasave t ngjashme, pr t cilat tregtari sht n dijeni, me qllim q t dobsoj gjykimin e konsumatorit dhe t ndikoj n vendimin e tij pr mallin apo shrbimin;

) do penges e vshtir ose e shprpjestuar jokontraktuale, e vendosur nga tregtari, kur nj konsumator dshiron t ushtroj t drejta sipas kontrats, prfshir t drejtat e prfundimit t kontrats apo t kmbimit me nj mall apo shrbim tjetr ose tregtar tjetr;

d) do krcnim pr t ndrmarr fardo veprimi, q nuk mund t ndrmerret ligjrisht.

Neni 17Praktika tregtare t padrejtaPraktikat e mposhtme tregtare jan t padrejta n t gjitha rrethanat.

A. Praktika tregtare orientuese:

1. Pretendimi i t qenit nnshkrues n nj kod sjelljeje, kur tregtari nuk sht.

2. Prdorimi i nj marke t besueshme, marke cilsie apo i nj marke t njvlershme, pa autorizimin e nevojshm.

3. Pretendimi se nj kod sjelljeje ka miratimin e nj organizmi publik apo t nj organizmi tjetr, kur ai nuk e ka nj t till.

4. Pretendimi se nj tregtar (prfshir edhe praktikat e tij tregtare) ose nj mall apo shrbim sht miratuar ose autorizuar nga nj organizm publik apo privat kur nuk sht e vrtet, ose ngritja si nj pretendim n mosprputhje me kushtet e miratimit apo autorizimit.

5. Brja e nj ftese pr blerje malli ose shrbimi me mim t specifikuar, pa njoftuar pr ekzistencn e fardo dyshimi t arsyeshm, q mund t ket tregtari pr mundsin e tij t ofrimit apo furnizimit t mallrave apo shrbimeve, ose t sigurimit t nj tregtari tjetr pr furnizimin e ktyre mallrave apo shrbimeve, ose edhe t njvlershme me to, me t njjtin mim, pr nj periudh kohe dhe n sasi q jan t arsyeshme, duke marr parasysh mallin apo shrbimin, shkalln e publicitetit t mallit apo shrbimit dhe mimin e ofruar (publicitet joshs).

6. Brja e nj ftese pr blerje malli ose shrbimi me mim t specifikuar dhe m pas:

a) refuzimi pr ti treguar konsumatorit kt artikull;

b) refuzimi pr marrjen e porosive ose t dorzimit brenda nj afati t arsyeshm kohor pr kt artikull;

c) ekspozimi i nj mostre me t meta, me synimin q t promovoj nj mall ose shrbim tjetr.

7. Deklarimi i rrem q nj mall ose shrbim sht i disponueshm vetm pr nj koh shum t kufizuar, ose q sht i disponueshm n kushte t veanta vetm pr nj koh shum t kufizuar, me qllim q t privoj konsumatort nga mundsia ose koha e mjaftueshme pr t br nj zgjedhje t informuar dhe ti nxit ata pr nj vendim t menjhershm.

8. Angazhimi pr tu ofruar shrbime pas shitjes konsumatorve, me t cilt tregtari ka komunikuar prpara transaksionit n gjuh t ndryshme nga gjuha shqipe dhe m pas ti bj t disponueshme kto shrbime vetm n gjuh tjetr, pa ia br t qart konsumatorit prpara se ai t marr prsipr transaksionin.

9. Deklarimi apo edhe krijimi i prshtypjes se nj mall ose shrbim mund t shitet ose t furnizohet ligjrisht, kur kjo gj nuk sht e mundur.

10. Paraqitja e t drejtave, t dhna konsumatorve nga ligji, si nj tipar i veant i oferts s tregtarit.

11.Prdorimi i prmbajtjes editoriale n media pr t promovuar nj mall ose shrbim, kur tregtari ka paguar pr promovimin, pa e br kt t qart n prmbajtje ose nprmjet fotove apo tingujve qartsisht t identifikueshm nga ana e konsumatorit.

12. Deklarimi thelbsisht i pasakt pr natyrn apo shkalln e rrezikut ndaj siguris personale t konsumatorit ose familjes s tij, n rast se konsumatori nuk e blen mallin ose shrbimin.

13. Promovimi i nj malli ose shrbimit t ngjashm me nj mall ose shrbim t prodhuar apo furnizuar nga nj tregtar i veant n nj mnyr q qllimisht t orientoj konsumatorin, q ai t besoj se malli ose shrbimi prodhohet ose furnizohet nga i njjti tregtar, kur nuk sht n t vrtet.

14. Ngritja, funksionimi ose promovimi i skemave piramidale, ku nj konsumator paguan pr t pasur mundsin e prfitimit t nj shprblimi, q rrjedh kryesisht nga prfshirja e konsumatorve t tjer n skem sesa nga shitja apo konsumi i mallrave ose shrbimeve.

15. Pretendimi se nj tregtar do t ndrpres tregtimin apo do t ndrroj mjedisin e puns, kur ai nuk do ta bj nj gj t till.

16. Pretendimi se mallra ose shrbime kan aftsi t lehtsojn fitimin n lojrat e fatit.

17. Pretendimi i rrem se nj mall ose shrbim ka aftsi t kuroj smundje, mosfunksionim apo deformim t organeve.

18. Primi i informacionit n thelb t pasakt pr kushtet e tregut ose pr mundsit e gjetjes s nj malli ose shrbimi, me synimin e nxitjes s konsumatorit pr t bler mallin ose shrbimin n kushte m pak t favorshme sesa kushtet normale t tregut.

19. Pretendimi n nj praktik tregtare se do t ofrohet mim promocional ose konkurrues, pa e dhn n t vrtet kt mim apo dika t njvlershme me t.

20. Prshkrimi i nj malli ose shrbimi si gratis, falas, pa pages ose n nj mnyr t ngjashme, kur konsumatorit i duhet t paguaj sadopak prmbi koston e paevitueshme t prgjigjes ndaj praktiks tregtare, si dhe pagess pr drgesn e mallit apo ofrimin e shrbimit.

21. Prfshirja n materialet e tregtimit e nj fature ose dokumenti t ngjashm, q krkon pages, e cila i krijon konsumatorit prshtypjen se ai e ka porositur tashm mallin e tregtuar, kur n fakt ai nuk e ka porositur.

22.Pretendimi i rrem ose krijimi i prshtypjes se tregtari nuk po vepron pr qllime t lidhura me veprimtarin e tij ekonomike, tregtare, profesionale ose paraqitja e rrem e vetes si konsumator.

23. Krijimi i prshtypjes s gabuar s shrbimit pas shitjes pr nj mall sht i disponueshm n nj shtet, prve atij n t cilin shitet malli.

B. Praktikat tregtare agresive:

1. Krijimi i prshtypjes se konsumatori nuk mund t largohet nga qendra e shitjes derisa t prfundohet kontrata.

2. Diskriminimi i konsumatorit pr seksin, racn, fen, kombsin, bindjet politike, moshn, veorit fizike dhe mendore t tij, n qendrat e shitjes.

3. Kryerja e vizitave personale n banesn e konsumatorit, duke shprfillur krkesn e konsumatorit pr tu larguar ose pr t mos u rikthyer, me prjashtim t rasteve dhe brenda kufijve t justifikueshm pr zbatimin e nj detyrimi kontraktual.

4. Brja e krkesave t vazhdueshme dhe t padshiruara, nprmjet telefonit, faksit, e-mailit ose mjeteve t tjera t komunikimit n distanc, me prjashtim t rasteve dhe brenda shtrirjes s justifikueshme pr zbatimin e nj detyrimi kontraktual.

5. Krkesa ndaj nj konsumatori, i cili dshiron t marr policn e sigurimit, q t siguroj dokumente, t cilat, n mnyr t arsyeshme, nuk mund t konsiderohen t prshtatshme pr t vendosur nse pretendimi ishte i vlefshm, ose dshtimi sistematik pr tiu prgjigjur korrespondencs prkatse, pr t zhbindur konsumatorin nga ushtrimi i t drejtave t tij kontraktuale.

6. Prfshirja n nj publicitet t nxitjes s drejtprdrejt drejtuar fmijve pr t bler mallra apo shrbime, ose pr t bindur prindrit e tyre apo persona t tjer t rritur pr t bler kto mallra apo shrbime.

7. Krkesa e pagess s menjhershme ose t shtyr, pr kthimin ose ruajtjen e mallrave t furnizuara nga tregtari, por t pakrkuara nga konsumatori.

8. Informimi n form t qart i konsumatorit se punsimi apo jetesa e tregtarit vihet n rrezik, n rast se konsumatori nuk e blen mallin ose shrbimin.

9. Krijimi i prshtypjes s gabuar se konsumatori ka fituar, do t fitoj ose do t fitoj nse kryen nj veprim t caktuar nj mim apo prfitim tjetr t njvlershm, kur n fakt:

a) nuk ka asnj mim apo prfitim tjetr t njvlershm;

b) ndrmarrja e fardo veprimi pr t pretenduar nj mim ose fardo prfitimi tjetr t njvlershm sht objekt i pagess s parave nga konsumatori ose shkakton kosto.

Neni 18 Ekspozimi i t dhnave t tregtarit1. Tregtart jan t detyruar t vendosin n njsin e tyre t tregtimit emrtimin tregtar, adresn, orarin pr shrbimin e konsumatorit, si dhe t dhna t tjera, q lidhen me natyrn e mallrave ose t shrbimeve q ofrojn.

2. N tregje t hapura kto detyrime prcaktohen nga organet e njsive t qeverisjes vendore dhe t dhnat e msiprme vendosen n hyrje t tregut.

Neni 19

Uljet e mimeve

1. N rastet e uljeve t mimeve, n pikat prkatse t shitjes ose t shrbimeve jepet informacion i qart pr mallrat ose shrbimet, q mbulohen nga kjo ulje, si dhe pr kushtet e periudhn q do t zbatohet ulja e mimit.

2. mimi i shitjes s mallit ose i shrbimit t ofruar prpara dhe pas uljes s mimit duhet t tregohet n mnyr t qart, t dallueshme dhe t lexueshme.

3. Mallrat me mim t ulur, pr shkak se jan afr prfundimit t afatit t prdorimit ose jan me t meta, vendosen vemas nga mallrat e tjera.

Neni 20Shitja promocionaleMalli i caktuar pr shitje promocionale mban n mnyr t qart, t dukshme dhe t lexueshme emrtimin me fjalt promocion ose shitje promocionale.

Neni 21

Ofertat e veanta

do krahasim, q i referohet nj oferte t veant, t br nga po i njjti tregtar, tregon n mnyr t qart datn kur mbaron oferta dhe, n rastet kur kjo ofert nuk ka filluar, datn e fillimit t zbatimit t mimit t veant ose kushtet specifike. Publiciteti duhet t tregoj se oferta e veant lidhet me mallrat, q jan gjendje dhe shrbimet, q mund t ofrohen.

KREU II

publiciteti

Neni 22

Gjuha e prdorur

Mesazhet e publicitetit duhet t jen n gjuhn shqipe. Bjn prjashtim parullat ose pjes t tyre, t cilat lejohen t shprehen edhe n nj gjuh tjetr.

Neni 23

Publicitet orientues

1. Publicitet orientues kuptohet do publicitet, q n do mnyr, prfshir dhe paraqitjen e tij, mashtron ose ka mundsi t mashtroj personat t cilve u adresohet, ose t cilt i prek dhe q, pr shkak t natyrs mashtruese, ndikon ose ka mundsi t ndikoj n interesat ekonomik t konsumatorit dhe, pr kto arsye, dmton ose ka mundsi t dmtoj nj konkurrent.

2. Pr t prcaktuar nse nj publicitet sht orientues, merren parasysh t gjitha tiparet e tij dhe, veanrisht, do informacion q ai prfshin pr:

a) karakteristikn e mallit apo shrbimit, si disponueshmrin, natyrn, aplikimin, prbrjen, mnyrn dhe datn e prodhimit apo t furnizimit, prshtatshmrin me qllimin, prdorimin, sasin, specifikimet, origjinn gjeografike ose tregtare apo rezultatet, q priten nga prdorimi i tyre ose veorit e rezultateve dhe t materialeve/informacioneve t testimeve ose verifikimeve/kontrolleve t kryera mbi mallrat dhe shrbimet;

b) mimin ose mnyrn, n t ciln mimi sht llogaritur dhe kushtet, n t cilat furnizohen mallrat ose ofrohen shrbimet;

c) natyrn, atributet dhe t drejtat e subjektit q promovon mallrat ose shrbimet e tij, t tilla si identiteti dhe pronsit e tij, kualifikimet e tij dhe zotrimi nga ai i t drejtave mbi pronsin industriale, tregtare apo intelektuale ose mimeve t fituara.

Neni 24

Publicitet i i padrejt

Publiciteti sht i i padrejt, kur sht diskriminues pr seksin, racn, fen, kombsin, bindjet politike, moshn, veorit fizike dhe mendore.

Neni 25

Publicitet krahasues

1. Publicitet krahasues sht do publicitet, i cili, hapur ose n mnyr t nnkuptuar, identifikon tregtar, mallra ose shrbime t ofruara prej tyre.

2. Publiciteti krahasues lejohet kur sht n prputhje me kushtet e mposhtme:

a) nuk sht orientues, sipas prcaktimeve t neneve 14 dhe 15 t ktij ligji;

b) krahason mallra dhe shrbime, q plotsojn t njjtat nevoja ose shrbejn pr t njjtin qllim;

c) krahason objektivisht nj ose m shum karakteristika t rndsishme, t verifikueshme dhe prfaqsuese t mallrave dhe shrbimeve, n t cilat mund t prfshihet mimi;

) nuk diskrediton ose denigron markat tregtare, emrtimet tregtare, shenjat e tjera dalluese, mallrat, shrbimet, veprimtarit dhe rrethanat e nj konkurrenti;

d) n rastin e produkteve me emrtes t origjins, lidhet n secilin rast me produktet e s njjts emrtes;

dh) nuk prfiton n mnyr t pandershme nga reputacioni i nj marke tregtare, emrtimi tregtar ose shenj tjetr dalluese t nj konkurrenti ose nga emrtesa e origjins s produkteve konkurrente;

e) nuk paraqet mallra ose shrbime, si imitime ose kopje t mallrave ose shrbimeve, q i prkasin nj emrtimi tregtar ose marke tregtare t mbrojtur;

) nuk krijon konfuzion ndrmjet tregtarve, ndrmjet subjektit q promovon mallrat apo shrbimet e tij dhe nj konkurrenti ose ndrmjet markave tregtare, emrtimeve tregtare, shenjave t tjera dalluese, mallrave ose shrbimeve t subjektit, q promovon mallrat apo shrbimet e tij dhe atyre t nj konkurrenti.

Neni 26

Prgjegjsia pr publicitetin

Subjekti q promovon mallrat ose shrbimet e tij dhe agjencit publicitare prgjigjen sipas dispozitave prkatse t ktij ligji pr publicitetin e tyre t pandershm, orientues ose publicitetin krahasues.

PJESA V

KUSHTET E PADREJTA T KONTRATAVE DHE PRPUTHshmria KONTRAKTUALE

KREU I

KUSHTET E PADREJTA N KONTRATAT ME KONSUMATORT

Neni 27

Kushtet e padrejta

1. Kushti kontraktual, i cili nuk sht negociuar vemas, sht i padrejt n qoft se shkakton pabarazi t ndjeshme dhe t dallueshme n t drejtat dhe detyrimet e palve, q rrjedhin nga kontrata, n dm t konsumatorve.

2. Nj kusht do t konsiderohet si i panegociuar vemas, kur ai ka qen hartuar m par nga tregtari dhe, si pasoj, konsumatori nuk ka qen n gjendje t ndikoj n prmbajtjen e kushtit, veanrisht n tekstin e kontrats standarde, t formuluar m par.

N rast se disa aspekte t kushtit ose nj kusht specifik kan qen t negociuara vemas, nuk prjashtohet zbatimi i paragrafit t par t piks 2 te pjesa tjetr e kontrats, nse nj vlersim i prgjithshm i kontrats tregon se ajo sht nj kontrat standarde e formuluar m par.

Kur tregtari pretendon se nj kusht standard ka qen i negociuar vemas, barra e provs bie mbi t.

3. Padrejtsia e kushtit kontraktual do t vlersohet duke mbajtur parasysh:

a) natyrn e mallrave dhe shrbimeve, pr t cilat lidhet kontrata;

b) kohn e lidhjes s kontrats;

c) rrethanat shoqruese t lidhjes s kontrats,

) kushte t tjera t kontrats ose kontrat tjetr, nga e cila sht e varur.

4. Jan kushte t padrejta n kontrata t drejtat e tregtarit, kur:

a) prjashtojn ose kufizojn prgjegjsin ligjore t shitsit ose furnizuesit, pr shkak t vdekjes s konsumatorit ose dmtimit personal t tij, si pasoj e nj veprimi ose mangsie t tregtarit;

b) prjashtojn ose kufizojn n mnyr t paprshtatshme t drejtat ligjore t konsumatorve prball tregtarit ose pals tjetr, n rast t nj mosprmbushjeje, trsore ose pjesore, apo prmbushjeje t pamjaftueshme nga tregtari t do detyrimi kontraktual, prfshir t drejtn e zgjedhjes s kompensimit t borxhit ndaj tregtarit kundrejt do pretendimi, q konsumatori mund t ket kundr tij;

c) e bjn nj marrveshje detyruese pr konsumatorin, ndrsa furnizimi i shrbimit nga tregtari sht subjekt i nj kushti, realizimi i t cilit varet vetm nga ai vet;

) lejojn tregtarin pr t mbajtur shumn e paguar nga konsumatori, kur ky i fundit vendos pr t mos e prfunduar ose prmbushur kontratn, pa parashikuar pr konsumatorin marrjen e kompensimit t nj shume ekuivalente nga tregtari, kur ky i fundit sht pala q ndrpret kontratn;

d) i krkojn do konsumatori, i cili nuk arrin t prmbush detyrimin e tij, t paguaj si kompensim nj shum t lart joproporcionale;

dh) autorizojn tregtarin t prish kontratn, mbi baz t lir t t vepruari, kur nj lehtsi e till nuk i sht dhn konsumatorit, ose lejon tregtarin t mbaj shumn e paguar pr shrbimet ende t pafurnizuara nga ai, kur sht vet tregtari q prish kontratn;

e) i mundsojn tregtarit ti jap fund kontrats pr nj kohzgjatje t pacaktuar, pa njoftim t arsyeshm, me prjashtim kur ka baz t rndsishme pr ta br kt;

) zgjasin automatikisht nj kontrat, q ka nj afat kohor t caktuar, kur konsumatori nuk sht shprehur ndryshe, kur afati i fundit kohor, q i lihet konsumatorit pr t shprehur dshirn pr moszgjatje t kontrats, sht i paarsyeshm;

f) detyrojn konsumatorin t mos anuloj kushtet, me t cilat ai nuk ka mundsi reale pr tu br i njohur, prpara prfundimit t kontrats;

g) i mundsojn tregtarit t ndryshoj kushtet e kontrats n mnyr t njanshme, pa nj arsye t vlefshme, q specifikohet n kontrat;

gj) i mundsojn tregtarit t ndryshoj, n mnyr t njanshme, pa nj arsye t vlefshme, do karakteristik t mallit ose shrbimit q sht pr tu ofruar;

h) parashikojn pr mimin e mallit t prcaktohet n kohn e shprndarjes ose lejojn shitsin e mallit apo ofruesin e shrbimit t rris mimet, pr t dy rastet, pa i dhn konsumatorit t drejtn e ndrsjell pr t anuluar kontratn, nse mimi prfundimtar sht shum m i lart se mimi, pr t cilin ishte rn dakord kur kontrata ishte prfunduar;

i) i japin tregtarit t drejtn pr t prcaktuar nse malli ose shrbimi i ofruar sht n prputhje me kontratn ose i japin atij t drejtn ekskluzive pr t interpretuar do kusht t kontrats;

j) kufizojn detyrimin e tregtarit pr t mbajtur angazhimet e marra nga agjenti i tij, ose i bjn angazhimet e tij subjekt t pajtimit me nj formalitet t veant;

k) detyrojn konsumatorin t prmbush t gjitha detyrimet e tij, ndrsa tregtari nuk prmbush detyrimet e tij;

l) i japin tregtarit mundsin t transferoj t drejtat dhe detyrimet e tij, sipas kontrats, kur kjo mund t shrbej si paksim i garancive pr konsumatorin, pa plqimin e ktij t fundit;

ll) prjashtojn ose pengojn t drejtn e konsumatorit t ndrmarr veprime ligjore ose t ushtroj do kompensim tjetr ligjor, veanrisht duke i krkuar konsumatorit t paraqes mosmarrveshjet ekskluzivisht n arbitrazh t pambuluar nga dispozitat ligjore, duke kufizuar padrejtsisht t dhnat n dispozicion pr t, ose duke i ngarkuar konsumatorit barrn e provs, e cila, sipas nenit 12 t Kodit t Procedurs Civile, i bie pals tjetr t kontrats.

Neni 28

Krkesat e transparencs

1. N rastin e kontratave, ku t gjitha ose disa kushte q u ofrohen konsumatorve jan t shkruara, ather kto duhet t paraqiten me nj formulim t kuptueshm. N rast se ka dyshime rreth kuptimit t kushtit t kontrats, ather interpretimi sht n favor t konsumatorve.

2. N rastin kur kushti konsiderohet i padrejt, ai quhet i pavlefshm nga koha q sht lidhur kontrata. Kushtet e tjera kontraktuale mbeten detyruese pr palt dhe zbatimi i mtejshm i kontrats sht i mundshm.

KREU II

PRPUTHshmria KONTRAKTUALE

Neni 29

Detyrimi i prputhshmris

1. N kt kre, me mall kuptohet vetm sendi i luajtshm, n prputhje me prcaktimin e dhn n pikn 7 t nenit 3 t ktij ligji.

2. Shitsi i dorzon konsumatorit mallra, t cilat jan n prputhje me kontratn.

3. Mallrat prezumohen n prputhje me kontratn kur:

a) prputhen me prshkrimin e dhn nga shitsi dhe zotrojn cilsit e mallit, q shitsi ia ka paraqitur konsumatorit si mostr ose si model;

b) prputhen me qllimet e veanta, pr t cilat konsumatori i ka krkuar dhe q i bhen t njohura shitsit n astin e lidhjes s kontrats;

c) prputhen me qllimet, pr t cilat mallrat e t njjtit tip prdoren normalisht;

) paraqesin cilsit dhe performancn, t cilat jan normale pr mallra t t njjtit tip dhe q konsumatori, n mnyr t arsyeshme, i pret, sipas natyrs s mallit dhe duke marr parasysh karakteristikat e mallit, t bra nga shitsi, prodhuesi ose prfaqsuesi i autorizuar i tij, n deklaratat publike, veanrisht n publicitetet ose etiketimet.

4. do munges prputhshmrie, q rezulton nga instalimi jokorrekt i mallrave, vlersohet si mosprputhje me kontratn, nse instalimi sht pjes e kontrats s shitjes dhe mallrat jan instaluar nga shitsi ose nn prgjegjsin e tij. Kjo zbatohet njsoj nse malli sht prcaktuar t instalohet nga konsumatori dhe instalimi jokorrekt nga ana e tij sht pr shkak t nj t mete n udhzimet e instalimit.

5. Nuk sht mosprputhje me kontratn, kur konsumatori, n kohn e lidhjes s kontrats, ishte n dijeni ose n mnyr t arsyeshme nuk mund t mos ishte n dijeni pr kt mosprputhje, apo kur mosprputhja e ka origjinn te materialet e furnizuara nga konsumatori.

Neni 30

Afatet kohore

1.Shitsi prgjigjet pr mosprputhjet q vrehen brenda afatit kohor t dy vjetve nga asti i dorzimit t mallit.

2. do mosprputhje e dukshme, q konstatohet brenda nj periudhe kohore prej gjasht muajsh, q nga data e dorzimit t mallit, derisa t mos provohet ndryshe, prezumohet se ka ekzistuar q n kohn e dorzimit, me prjashtim t rasteve kur ky prezumim sht i papajtueshm me natyrn e mallit ose me natyrn e mosprputhjes.

Neni 31

Dmshprblimi i konsumatorit

1. Shitsi sht i detyruar t pranoj ankesat pr mallrat n do vend ku ushtron ose paraqet veprimtarin, me prjashtim t rastit kur sht autorizuar nj person tjetr pr riparimet.

2. Shitsi vendos pr pranimin e ankess menjher ose brenda 3 ditve pune.

3. N rastin e mungess s prputhjes, konsumatori ka t drejtn t rizotroj mallin e sjell n prputhje, pa pages, nprmjet riparimit apo zvendsimit, t ket nj ulje t prpjesshme t mimit, ose konsumatori mund t anuloj kontratn.

4. Konsumatori fillimisht krkon nga shitsi riparimin e mallrave apo zvendsimin e tyre, pa pages, vetm n rast se kjo nuk sht mundur apo jo e prpjesshme.

a) Dmshprblimi referuar piks 4 konsiderohet jo i prpjesshm nse i ngarkon shitsit kosto, t cilat n krahasim me dmshprblimin alternativ jan t paarsyeshme, duke marr parasysh:

i) vlern e mallit, n rast se nuk do t kishte munges prputhjeje;

ii) rndsin e mungess s prputhjes;

iii) nse dmshprblimi alternativ plotsohet pa shqetsime t rndsishme pr konsumatorin;

b) termi pa pages, referuar pikave 3 e 4 t ktij neni, prfshin t gjitha kostot e nevojshme pr t sjell mallin n prputhje, veanrisht pr kostot e drgess, fuqis puntore dhe t materialeve;

c) do riparim apo zvendsim kryhet brenda nj periudhe t arsyeshme, t rn dakord ndrmjet palve, pa shqetsime t rndsishme pr konsumatorin dhe jo m shum se 30 dit kalendarike, duke marr parasysh natyrn e mallit dhe qllimin, pr t cilin konsumatori ka krkuar mallin.

5. Periudha e garancis pas riparimit t mallit zgjatet automatikisht, pr t mbuluar shfaqjen e s njjts mosprputhje. N kt rast, konsumatorit i lind e drejta t krkoj zvendsimin e mallit n vend t riparimit t prsritur.

6. Konsumatori krkon nj ulje t prpjesshme t mimit ose anulimin e kontrats nse:

a) konsumatorit nuk i sht dhn e drejta pr riparim apo zvendsim;

b) shitsi nuk ka kryer riparimin apo zvendsimin, sipas prcaktimeve t shkronjs c t piks 4 t ktij neni.

7. Konsumatori nuk ka t drejt t anuloj kontratn, nse mungesa e prputhjes sht e parndsishme.

8. Koha e qndrimit t mallit gjat ankess dhe riparimit i shtohet afatit t garancis.

Neni 32

Garancia kontraktuale

1. Asnj deklarat garancie kontraktuale nuk e privon konsumatorin nga t drejtat, q sanksionohen n nenet 29, 30 dhe 31 t ktij ligji.

2. Tregtari sht i detyruar t plotsoj deklaratn e garancis dhe tia dorzoj at konsumatorit.

3. Deklarata e garancis i jepet konsumatorit n gjuhn shqipe. Ajo duhet t jet e shkruar n nj gjuh t qart e t kuptueshme dhe t prmbaj t dhnat e nevojshme, si emrtimin e mallit ose t shrbimit, emrin dhe adresn e garantuesit, afatin dhe zonn e veprimit t garancis.

Neni 33

Detyrime pas shitjes

Prodhuesit dhe shitsit sigurojn pjes kmbimi t nevojshme pr mirmbajtjen dhe riparimin e mallrave brenda periudhs s garancis, qoft kjo garanci sipas dispozitave ligjore apo atyre kontraktuale.

PJESA VI

FORMA T POSAME SHITJEJE DHE furnizimi

KREU I

KONTRATAT E LIDHURA JASHT Qendrave T TREGTIMIT

DHE DETYRIMET PR TO

Neni 34

Kontratat e lidhura jasht qendrave t tregtimit

1. Kontratat, n baz t t cilave nj tregtar furnizon nj konsumator me mallra ose shrbime, me nj vler jo m pak se 7 000 lek, jan t lidhura jasht qendrave t tregtimit, kur ato kryhen:

a) gjat nj ekskursioni t organizuar nga tregtari jasht qendrs s tregtimit; ose

b) gjat nj vizite t tregtarit n banesn e konsumatorit ose n vendin e puns t konsumatorit, kur vizita nuk kryhet me krkesn e shprehur t konsumatorit.

2. Prjashtohen nga fusha e zbatimit t ktij neni kontratat e mposhtme:

a) kontratat pr ndrtimin, shitjen ose dhnien me qira t pasuris s paluajtshme;

b) kontratat pr furnizimin me mallra ushqimore, pije ose mallra t tjera t paracaktuara pr konsum t zakonshm shtpiak dhe q furnizohen nga shrbime t rregullta shprndarse.

Neni 35

Detyrime t prgjithshme e t veanta

1. N rastin e kontratave t lidhura jasht qendrave t tregtimit, sipas prcaktimit t nenit 34 t ktij ligji, konsumatorit i jepet e drejta t heq dor nga kontrata brenda nj periudhe prej 14 ditsh kalendarike nga dita pasuese e dits kur lidhet kontrata. Konsumatori njofton tregtarin pr vendimin e tij t heqjes dor nga kontrata brenda prfundimit t ktij afati.

2. Dhnia e njoftimit, referuar piks 1 t ktij neni, e shkarkon konsumatorin nga detyrimet e kontrats.

3. Tregtarit i krkohet ti jap njoftim me shkrim konsumatorit, n mnyr t qart dhe t kuptueshme, pr t drejtn e tij t heqjes dor, s bashku me informacione t tjera t nevojshme.

KREU II

KONTRATAT N LARGSI DHE DETYRIMET PR TO

Neni 36

Kontratat n largsi

1. Kontrata n largsi sht do kontrat pr mallin apo shrbimin, e lidhur ndrmjet tregtarit dhe konsumatorit, sipas nj skeme organizimi shitjeje n largsi ose ofrim shrbimi nga tregtari, i cili, pr qllimet e kontrats, prdor ekskluzivisht nj ose m shum mjete t komunikimit n distanc, deri n astin e lidhjes s kontrats dhe prfshir kt ast.

2. Mjete t komunikimit n largsi jan t gjitha mjetet, t cilat, pa pranin fizike t njkohshme t t dyja palve, mund t prdoren pr lidhjen e kontrats, si: letrkmbimi, materialet e shtypura, publiciteti n shtyp me formular porosish, katalogu, posta elektronike, tregtia elektronike, faksi, telefoni dhe televizori.

3. Prjashtohen nga fusha e veprimit t ktij neni kontratat e mposhtme:

a) kontratat e lidhura nprmjet makinave automatike t shitjes ose n njsi tregtare automatike;

b) kontratat e lidhura me operator telekomunikimi, nprmjet prdorimit t telefonave publik me pages;

c) kontratat e lidhura pr ndrtimin dhe shitjen e prons s paluajtshme ose pr t drejta t tjera mbi pronn e paluajtshme, duke prjashtuar qiradhnien;

) kontratat e lidhura n nj ankand;

d) kontratat pr furnizimin me mallra ushqimore, pije ose mallra t tjera t paracaktuara pr konsum t shpejt, t furnizuara n banesn e konsumatorit, apo n vendin e tij t puns, nga shrbime t rregullta shprndarjeje;

dh) kontratat pr kushtet e fjetjes, transportit, furnizimit me ushqim (catering) ose shrbime t kohs s lir, kur tregtari angazhohet dhe kur kontrata sht lidhur, pr ti siguruar kto shrbime n nj dat t caktuar ose brenda nj periudhe t caktuar.

Neni 37

Detyrime t prgjithshme e t veanta

1. Prpara lidhjes s do kontrate n largsi, sipas fushs s zbatimit t nenit 36 t ktij ligji, n nj koh t arsyeshme, konsumatorit i sigurohet i gjith informacioni i prshtatshm, i dhn n mnyr t qart dhe t kuptueshme, pr identitetin e tregtarit, karakteristikat kryesore t mallrave dhe shrbimeve, mimin dhe kosto t tjera t zbatueshme, detajet pr dorzimin dhe pagesn, kushtet pr rikthimin e mallit ose pr refuzimin e shrbimit, afatin e vlefshmris s oferts dhe t drejtn e konsumatorit pr t hequr dor nga kontrata brenda periudhs s prcaktuar n pikn 3 t ktij neni.

2. Konsumatori duhet t marr konfirmim me shkrim nga tregtari, n nj koh t arsyeshme, gjat zbatimit t kontrats dhe sidomos n astin e drgimit t mallit, pr informacionet e mposhtme:

a) kushtet dhe procedurat pr ushtrimin e s drejts s tij, pr t hequr dor nga kontrata;

b) adresn gjeografike, n t ciln konsumatori mund t drgoj ankesat e tij;

c) garancit dhe shrbimet passhitje, t cilat ekzistojn;

) vendimin pr anulimin e kontrats, kur kjo ka nj afat t paprcaktuar ose ka afat m t gjat se nj vit.

3. Konsumatori ka t drejt t heq dor nga kontrata pa penalizim dhe pa dhn asnj arsye, brenda nj afati prej 14 ditsh kalendarike, duke filluar nga dita e dorzimit t mallit ose e lidhjes s kontrats pr ofrimin e shrbimit, nse shrbimi nuk sht siguruar brenda ktij afati.

4. Nse mimi i mallit ose shrbimit mbulohet, plotsisht ose pjesrisht, nga kredia e dhn nga tregtari, ose nga kredia dhn konsumatorit nga nj pal e tret, n baz t nj marrveshjeje ndrmjet pals s tret dhe tregtarit, marrveshja e kredis anulohet, pa penalizim, nse konsumatori ushtron t drejtn e tij t heqjes dor nga kontrata, sipas piks 3 t ktij neni.

5. Tregtari duhet t prmbush porosin e marr nga konsumatori brenda nj afati maksimal prej 30 ditsh kalendarike, nga dita pasardhse e dits kur konsumatori ia drgon porosin furnizuesit.

6. Konsumatori ka t drejt t krkoj anulimin e nj pagese, kur karta e tij e pagess, pr kontratn n largsi, sht keqprdorur me mashtrim dhe konsumatori rikreditohet ose i rikthehet shuma e paguar.

Neni 38

Furnizimi i paporositur

1. Ndalohet furnizimi i konsumatorit me mallra dhe shrbime, t cilat nuk jan porositur paraprakisht nga konsumatori, kur nj furnizim i till prfshin krkes pr pages.

2. N rastin e furnizimit t paporositur, konsumatori sht i lir nga kushti pr do lloj pagese dhe nga detyrimi pr t marr fardo veprimi, prfshir edhe kthimin mbrapsht t mallit. Mungesa e prgjigjes nga konsumatori nuk nnkupton miratimin.

Neni 39

Kufizimi i prdorimit t mjeteve t veanta t komunikimit n largsi

Prdorimi nga tregtari i mjeteve t mposhtme t komunikimit n largsi krkon plqimin paraprak t konsumatorit:

a) telefoni;

b) faksi;

c) posta elektronike.

pjesa VII

kontrata t veanta

KREU I

SHITJA E ENERGJIS, SHRBIMET E UJIT

DHE T TELEKOMUNIKACIONIT

Neni 40

Mnyra e faturimit

1. Shitja e energjis dhe e furnizimit me uj llogaritet n baz t konsumit real dhe vlersohet nprmjet aparateve matse.

2. Vlera e konsumit real paraqitet n nj fatur, s bashku me mimin, n mnyr t qart, t lexueshme dhe jo t dyshimt.

3. Fatura pr shrbimet e telekomunikacionit, shprndar konsumatorit, duhet t prmbaj informacion t plot pr listn e numrave t telefonave t thirrur, kohn dhe zgjatjen e telefonatave t bra, numrin e impulseve dhe mimin total pr periudhn e caktuar.

4. Faturat e paraqitura konsumatorit duhet t'i japin atij mundsin pr t verifikuar me prpikri llogaritjen e shitjes ose shrbimit t siguruar n nj periudh t caktuar.

5. Faturat duhet t'i dorzohen konsumatorit n vendin e banimit, n mnyr zyrtare (me post ose dorazi) dhe jo m von se pesmbdhjet dit kalendarike prpara afatit t pagess s tyre.

6. T gjitha shrbimet ndaj konsumatorit pr hartimin dhe dorzimin e faturave jan pa pages.

Neni 41

Detyrimet e tregtarve

1. Tregtari garanton siguri, cilsi dhe vazhdueshmri t shrbimeve.

2. Sigurimi i lidhjes, i rrjetit t shprndarjes, si dhe i shrbimit t mirmbajtjes pr energjin, ujin dhe telekomunikacionin bhen pr t gjith konsumatort n kushte t njjta dhe jodiskriminuese.

3. Konsumatorit i lind e drejta pr t'u dmshprblyer:

a) n rastet e ndrprerjeve teknike, t cilat nuk jan shkaktuar nga forca madhore ose nga vendosja e gjendjes s jashtzakonshme, si dhe kur nuk jan lajmruar m par dhe kan penguar konsumatorin nga prdorimi i ktyre shrbimeve pr nj periudh m t gjat se 24 or;

b) kur shrbimi i ofruar sht me t meta dhe i ka sjell dme konsumatorit.

KREU II

KONTRATAT E PRDORIMIT ME AFAT T PASURIVE

T PALUAJTSHME

Neni 42

Kuptimi i kontrats s prdorimit me afat t pasurive t paluajtshme

Kontrat e prdorimit me afat t pasurive t paluajtshme sht do kontrat apo grup kontratash, t lidhura ndrmjet nj tregtari dhe nj konsumatori, pr nj periudh jo me pak se 3 vjet, sipas s cils, prkundrejt nj pagese t caktuar drejtprdrejt ose jo, krijohet apo sht objekt i nj transferte, apo ndrmerret pr tu transferuar, nj e drejt mbi pronn e paluajtshme ose fardo e drejte tjetr, q lidhet me prdorimin e nj apo m shum pronave t paluajtshme, pr nj afat specifik ose t specifikueshm t vitit, q nuk mund t jet m pak se nj jav.

Neni 43

Njoftimi i prgjithshm

1. Prpara lidhjes s kontrats s prdorimit me afat t pasurive t paluajtshme, n nj koh t arsyeshme, konsumatorit i sigurohen, n mnyr t qart e t kuptueshme, t dhnat e prshtatshme, veanrisht pr identitetin e tregtarit, natyrn e sakt t s drejts, e cila sht objekt i kontrats, si dhe kushtet pr ushtrimin e s drejts, prshkrimin e pasuris s paluajtshme dhe vendndodhjen e saj, kur pasuria e paluajtshme sht n ndrtim e sipr, gjendjen aktuale, afatin dhe garancin pr prfundimin e ndrtimit, si dhe gjendjen prfundimtare t pasuris s paluajtshme, pr t qen funksionale pr shrbimet e energjis elektrike, t ujit, lidhjeve telefonike dhe t gazit, shrbimet e prbashkta, prfshir ndriimin, ujin, mirmbajtjen, komoditetin e prbashkt, pr t cilin konsumatori ka t drejt prdorimi, parimet pr mirmbajtjen dhe administrimin e pasuris s paluajtshme, mimin q paguan konsumatori pr t ushtruar t drejtn e kontraktuar, si dhe t gjitha kostot e tjera e t dhnat pr t drejtn e heqjes dor nga kontrata, brenda afateve t prcaktuara n pikn 5 t ktij neni.

2. T dhnat e prcaktuara n pikn 1 t ktij neni duhet t prfshihen n kontrat.

3. N kontrat, prve t dhnave t krkuara n pikn 2, duhet t prcaktohen, n mnyr t qart dhe t kuptueshme, edhe kto elemente:

a) periudha e sakt, brenda s cils ushtrohet e drejta, e cila sht objekt i kontrats dhe, nse sht e nevojshme, kohzgjatja e saj;

b) data kur konsumatori mund t filloj ushtrimin e s drejts s kontraktuar;

c) e drejta e konsumatorit pr t qen ose jo pal n shkmbimin ose rishitjen e t drejtave kontraktuale, t organizuar nga tregtari ose nga nj pal e tret, e autorizuar nga tregtari n kontrat;

) nj kusht, q deklaron prjashtimin e parashikimit t shpenzimeve, q nuk rezultojn n kosto, pagesave ose detyrimeve t tjera, t ndryshme nga ato t prcaktuara n kontrat;

d) data dhe vendi i nnshkrimit t kontrats s secils pal.

4. N rastet kur pasuria e paluajtshme e ka vendndodhjen n nj shtet t huaj, tregtari i siguron konsumatorit nj prkthim t noterizuar e t certifikuar t kontrats n gjuhn shqipe.

5. Konsumatori ka t drejt t heq dor nga kontrata pa penalizim dhe pa dhn asnj arsye, brenda nj afati prej 14 ditsh kalendarike, duke filluar nga data kur palt nnshkruajn kontratn ose nga data kur palt nnshkruajn nj kontrat paraprake detyruese.

6. do pages paraprake nga konsumatori prpara prfundimit t periudhs, gjat s cils ai mund t ushtroj t drejtn e heqjes dor nga kontrata, sht e ndaluar.

7. Nse mimi, sipas kontrats s prdorimit me afat t pasurive t paluajtshme, mbulohet, plotsisht ose pjesrisht, nga kredia e dhn nga tregtari ose nga kredia e dhn konsumatorit nga nj pal e tret, n baz t nj marrveshjeje ndrmjet pals s tret dhe tregtarit, marrveshja e kredis anulohet pa penalizim nse konsumatori ushtron t drejtn e heqjes dor nga kontrata, sipas piks 5 t ktij neni.

KREU III

KREDIA KONSUMATORE DHE DETYRIMET PR T

Neni 44

Kredia konsumatore

1. Marrveshja e kredis konsumatore sht do marrveshje, ku nj kredidhns i jep ose i premton ti jap nj konsumatori nj kredi, n formn e nj pagese t shtyr, huadhnies ose marrveshjeve t tjera, t ngjashme, financiare.

2. Marrveshjet pr kushtet mbi bazn e vazhdueshmris s nj shrbimi apo t furnizimit me mallra t t njjtit lloj dhe n t njjtn sasi, ku konsumatori ka t drejtn e pagess pr zgjatjen e ktyre kushteve nprmjet ksteve, nuk do t vlersohen marrveshje kredie.

3. Marrveshjet e mposhtme prjashtohen nga fusha e veprimit t ktij kreu:

a) marrveshjet e kredis ose marrveshjet q premtojn dhnien e kredis:

i) t prcaktuara kryesisht pr qllime t fitimit ose ruajtjes s t drejtave t pronsis mbi tokn ose mbi godina ekzistuese apo ndrtesa t projektuara;

ii) t prcaktuara pr qllime t rinovimit ose t prmirsimit t nj godine si e till;

b) marrveshjet e qiras, me prjashtim t rasteve kur kto marrveshje parashikojn n prfundim kalimin e pronsis te qiramarrsi;

c) kredit e dhna ose t bra t disponueshme pa pagesn e interesit apo t ndonj pagese tjetr;

) marrveshjet e kredis, sipas t cilave, nse konsumatori bie dakord pr shlyerjen e kredis me nj pages t vetme, nuk ka interesa n ngarkim;

d) marrveshjet e kredis, me shuma m t mdha se 6 000 000 lek;

dh) marrveshjet e kredis, n t cilat konsumatorit i krkohet t paguaj kredin:

i) brenda nj afati, q nuk i kalon 3 muaj;

ii) nprmjet jo m shum se katr pagesave brenda nj afati, q nuk kalon 12 muaj.

4. Kredia konsumatore rregullohet me akt nnligjor t Banks s Shqipris.

Neni 45

Detyrime t tjera

1. do publicitet ose ofert tjetr, e shfaqur n njsit tregtare, ku tregtari ofron kredi ose ofron ujdi/rregullime pr marrveshje kredie dhe n t ciln tregohet norma e interesit ose fardo shifre, q lidhet me koston e kredis, prmban edhe deklarimin e norms vjetore t interesit.

2. Konsumatori ka t drejt t heq dor nga marrveshja e kredis, pa dhn asnj arsye, brenda nj afati prej 14 ditsh kalendarike, duke filluar nga data e lidhjes s marrveshjes s kredis ose nga data kur konsumatori merr dijeni pr kushtet kontraktuale, nse kjo e fundit sht e mvonshme.

3. Marrveshjet e kredis hartohen me shkrim dhe konsumatori merr nj kopje t saj.

4. Marrveshja e shkruar prfshin t gjith informacionin, q lidhet me normn vjetore, n prqindje, t detyrimit, kushtet pr ndryshimin e ksaj t fundit, shumat, numrin dhe frekuencn ose datat e pagesave, q duhet t kryej konsumatori pr t shlyer kredin, si dhe fardo kushti tjetr thelbsor t kontrats.

5. Ekzistenca e nj marrveshjeje kredie nuk ndikon n asnj mnyr mbi t drejtat e konsumatorit ndaj furnizuesit t mallrave ose shrbimeve, t blera nprmjet nj marrveshjeje t till, n rastet kur mallrat ose shrbimet nuk jan furnizuar ose jan ndryshe, jo n prputhje me kushtet e kontrats pr furnizimin e tyre.

6. Kur konsumatori, pr blerjen e mallrave ose prfitimin e shrbimeve, bhet pal n nj marrveshje kredie me nj person t ndryshm nga furnizuesi i tyre dhe ekziston nj lidhje e ngusht tregtie ndrmjet kredidhnsit dhe furnizuesit t mallit ose shrbimit, konsumatori ka t drejtn t krkoj dmshprblim nga kredidhnsi, kur mallrat ose shrbimet, objekt i marrveshjes se kredis, nuk jan furnizuar ose jan ndryshe, jo n prputhje me kushtet e kontrats pr furnizimin e tyre.

KREU IV

KONTRATAT E PAKETavE t UDHTIMIT

DHE DETYRIMET PR TO

Neni 46

Kontratat e paketave t udhtimit

Kontratat e paketave t udhtimit jan kontrata q:

a) i sigurojn ose ofrojn ti sigurojn konsumatorit, me nj mim gjithprfshirs, nj kombinim t paraprgatitur t jo m pak se dy nga llojet e mposhtme t shrbimeve:

i) transporti;

ii) strehimi;

iii) shrbime t tjera turistike, q nuk lidhen drejtprsdrejti me transportin ose strehimin dhe q prbjn pjes t konsiderueshme t pakets;

b) mbulojn nj periudh kohore prej jo m pak se 24 or ose q prfshijn strehimin, t paktn pr nj nat.

Neni 47

Detyrime t prgjithshme e t veanta

1. Ofruesi i pakets sht i detyruar ti siguroj konsumatorit informacionin e nevojshm, i cili nuk duhet t jet orientues, n lidhje me paketn turistike, mimin e pakets dhe pr fardo kushti tjetr, q i takon kontrats s pakets s udhtimit.

2. N rastet kur konsumatorit i vihet n dispozicion nga tregtari apo organizatori i pakets s udhtimit nj broshur, n t duhet t shnohen n mnyr t lexueshme, t hollsishme dhe t sakt t gjitha t dhnat pr:

a) mimin e pakets, shumn ose prqindjen e mimit, q duhet paguar n formn e paradhnies dhe kalendarin pr pagesn e shums s mbetur;

b) destinacionin dhe itinerarin;

c) mjetet dhe kategorit e transportit q do t prdoren;

) tipin e strehimit, vendndodhjen dhe kategorin;

d) planin e vakteve t ngrnies;

dh) krkesat pr pasaportat dhe vizat.

PJESA VIII

INSTITUCIONET PR MBROJTJEN E KONSUMATORVE

KREU I

ORGANET SHTETRORE

Neni 48

Organet kompetente

Institucionet shtetrore kompetente jan organet kryesore prgjegjse pr zhvillimin dhe zbatimin e politikave pr mbrojtjen e konsumatorve, pr t mbrojtur t drejtat baz t konsumatorve, n mnyr t veant t grupeve t konsumatorve m t ndjeshm, si: fmijt, t moshuarit, t varfrit, invalidt, t smurt, si dhe personat me aftsi t kufizuara mendore e fizike.

Neni 49

Organi prgjegjs

1. Ministria prgjegjse pr fushn e tregtis, nprmjet strukturs administrative prkatse (m posht struktura prgjegjse pr mbrojtjen e konsumatorve), harton politikat dhe siguron instrumentet rregulluese t mbrojtjes s konsumatorit, si dhe zbatimin efektiv t ktij ligji.

2. Prgjegjsit kryesore t ksaj strukture jan:

a) studimi dhe paraqitja e propozimeve pr hartimin dhe zhvillimin e politiks kombtare pr mbrojtjen e konsumatorit;

b) prgatitja dhe shqyrtimi i akteve normative dhe masave t tjera rregulluese, q lidhen me mbrojtjen e konsumatorit;

c) bashkrendimi i politikave dhe i veprimtarive pr mbrojtjen e konsumatorit me ministrit e linjs dhe institucionet e tjera shtetrore;

) marrja e masave bashkrenduese pr zbatimin e dokumenteve strategjike n fushn e mbrojtjes s konsumatorve;

d) propozimi i masave t nevojshme pr t garantuar nivel t lart t mbrojtjes s konsumatorit;

dh) marrja e nismave pr hartimin e kodeve t sjelljes ose kontratave standarde, n bashkpunim me operatort ekonomik;

e) bashkpunimi me organet qendrore e vendore pr mbrojtjen e konsumatorve;

) bashkpunimi me shoqatat e konsumatorve;

f) mbikqyrja e zbatimit t ktij ligji;

g) zhvillimi i sistemeve t trajtimit t ankesave t konsumatorve dhe i skemave alternative pr zgjidhjen mosmarrveshjeve;

gj) mbshtetja e veprimtarive t shoqatave t konsumatorve;

h) bashkpunimi dhe shkmbimi i prvojs me institucionet analoge, europiane dhe ndrkombtare;

i) zhvillimi i fushatave pr ndrgjegjsimin e konsumatorve, sensibilizimi dhe njoftimi i vazhdueshm i konsumatorve.

Neni 50

Kshilli bashkrendues

1. Pr shqyrtimin e politikave dhe t masave organizative n mbrojtje t konsumatorit, krijohet Kshilli Bashkrendues.

2. Kshilli Bashkrendues prbhet nga prfaqsues t organeve t administrats shtetrore, t lidhura drejtprdrejt ose jo me mbrojtjen e interesave t konsumatorve, si dhe nga organizatat jofitimprurse t konsumatorve dhe shoqatat e biznesit.

3. Prbrja e Kshillit Bashkrendues miratohet me urdhr t Kryeministrit.

4. Kshilli Bashkrendues kryesohet nga ministri prgjegjs pr fushn e tregtis.

5. Rregullorja e funksionimit t Kshillit Bashkrendues miratohet nga ministri prgjegjs pr fushn e tregtis. Struktura prgjegjse pr mbrojtjen e konsumatorve, e prcaktuar sipas nenit 49 t ktij ligji, ngarkohet me funksionet e sekretariatit teknik t Kshillit Bashkrendues.

KREU II

organet zbatUESE

Neni 51

Struktura prgjegjse pr mbikqyrjen e tregut

1. Struktura prgjegjse e mbikqyrjes s tregut, sipas prcaktimit t nenit 16 t ligjit nr. 9779, dat 16.7.2007 Pr sigurin e prgjithshme, krkesat thelbsore dhe vlersimin e konformitetit t produkteve joushqimore, kontrollon zbatimin e neneve 5, 7, 8, 9, 11, 12, 18, 19, 20 e 21 t ktij ligji.

2. Struktura prgjegjse e mbikqyrjes s tregut bashkpunon ngusht me strukturn prgjegjse pr mbrojtjen e konsumatorve dhe i raporton asaj.

Neni 52

Komisioni i Mbrojtjes s Konsumatorve

1. Pr shqyrtimin e shkeljeve dhe marrjen e masave pr zbatimin e dispozitave t ktij ligji, si dhe t akteve nnligjore t dala n zbatim t ktij ligji, me prjashtim t funksioneve q kryen struktura prgjegjse pr mbikqyrjen e tregut, t prcaktuara n nenin 51 t ktij ligji, krijohet Komisioni i Mbrojtjes s Konsumatorve.

Bjn prjashtim rastet kur ligje t veanta prcaktojn struktura t tjera prgjegjse.

2. Komisioni i Mbrojtjes s Konsumatorve prbhet nga 5 antar:

a) 2 prfaqsues t ministris prgjegjse pr fushn e tregtis, njri prej t cilve nga struktura prgjegjse pr mbrojtjen e konsumatorve;

b) 2 prfaqsues nga Ministria e Drejtsis;

c) 1 specialist i njohur i fushs s mbrojtjes s konsumatorve.

Emrimi dhe shkarkimi i antarve bhet me urdhr t Kryeministrit dhe me propozimin e ministrit prgjegjs pr fushn e tregtis pr prfaqsuesit n shkronjat a dhe c dhe nga Ministri i Drejtsis pr prfaqsuesit n shkronjn b.

3. Mandati i antarve t komisionit sht 5-vjear, me t drejt prsritjeje.

4. Pr identifikimin e shkeljeve t dispozitave t referuara n pikn 1 t ktij neni, shfrytzohen konstatimet, krkesat, ankesat dhe do lloj tjetr informacioni, q prbjn shkak t mjaftueshm pr shqyrtim.

5. Pr verifikimin e shkeljeve t dispozitave t referuara n pikn 1 t ktij neni, komisioni bashkpunon me strukturn prgjegjse pr mbrojtjen e konsumatorve dhe me strukturn prgjegjse t mbikqyrjes s tregut.

6. Struktura prgjegjse pr mbrojtjen e konsumatorve ngarkohet me funksionet e sekretariatit teknik t ktij komisioni.

7. Mnyra e funksionimit, mnyra e pagess s Komisionit t Mbrojtjes s Konsumatorve dhe prcaktimi i procedurave t vlersimit t shkeljeve prcaktohen me vendim t Kshillit t Ministrave.

KREU III

ORGANIZATAT JOFITIMPRURSE

Neni 53

Shoqatat e konsumatorve

1. Konsumatort kan t drejt, n baza vullnetare, t krijojn shoqata t pavarura konsumatorsh, n mbrojtje t interesave t tyre, sipas ligjit n fuqi.

2. Shoqatat e konsumatorve jan organizata t pavarura nga tregtart dhe kan si qllim, t prcaktuar me statut, mbrojtjen e t drejtave t konsumatorve.

3. Shoqatat e konsumatorve duhet t prmbushin kriteret e mposhtme n mnyr q t prfaqsojn interesat kolektiv t konsumatorve:

a) antarsi aktive;

b) prvoj;

c) shtrirje gjeografike.

4. Npunsit e organeve administrative shtetrore prgjegjse pr mbrojtjen e konsumatorve nuk lejohen t ken funksione drejtuese n shoqatat e konsumatorve.

Neni 54

T drejtat e shoqatave t konsumatorve

1. Shoqatat e konsumatorve kan t drejt:

a) t edukojn, t informojn dhe t sensibilizojn vazhdimisht konsumatort pr t drejtat e tyre;

b) t organizojn dhe t drejtojn qendrat pr kshillimin e konsumatorve, n prputhje me kriteret e prcaktuara nga ministri prgjegjs pr fushn e tregtis;

c) t ndjekin dhe t trajtojn ankesat e konsumatorve;

) t shkmbejn t dhna me organet shtetrore prgjegjse pr mbrojtjen e konsumatorve;

d) t organizojn testime t pavarura pr cilsin dhe sigurin e mallrave dhe t shrbimeve n treg dhe ti bjn publike rezultatet e ktyre testimeve;

dh) t ndrmarrin veprime ligjore n gjykat ndaj tregtarve, n rastet e shkeljes s t drejtave t konsumatorve.

2. Burimet financiare t shoqatave n mbrojtje t konsumatorit jan t njjta me ato t parashikuara n legjislacionin prkats pr organizatat jofitimprurse.

3. Ministria prgjegjse pr fushn e tregtis mbshtet shoqatat e konsumatorve me ndihm financiare brenda kufijve t buxhetit t miratuar. Mnyra e shprndarjes kryhet nprmjet procedurave t tenderimit.

KREU IV

VENDIMET pr Ndalimin e shkeljes

Neni 55

Ndalimi i shkeljes

N rastet e veprimeve, q bien n kundrshtim me dispozitat e ktij ligji, t cilat dmtojn interesat kolektiv t konsumatorve, struktura prgjegjse pr mbrojtjen e konsumatorve dhe shoqatat e konsumatorve, t cilat jan deklaruar prfaqsuese t interesave kolektiv t konsumatorve, sipas nenit 53 t ktij ligji, mund ti drejtohen Komisionit pr Mbrojtjen e Konsumatorve dhe/ose gjykats pr t krkuar marrjen e vendimit pr:

a) pushimin ose ndalimin e shkeljes;

b) publikimin e pjesshm ose t plot t vendimit t marr n zbatim t shkronjs a t ksaj pike, n nj form, q vlersohet e prshtatshme dhe/ose ky publikim t jet n nj form t till, q ti shrbej eliminimit t efekteve negative q sjell kjo shkelje;

c) pagesat n Buxhetin e Shtetit nga i padituri humbs, n rastet e mospajtimit me vendimin brenda afatit t prcaktuar nga komisioni/gjykata t nj shume t caktuar pr seciln dit vonese pas ktij afati ose pr seciln shkelje tjetr t ngjashme;

) publikimet, sipas shkronjs b t ksaj pike, kryhen nga ministria prgjegjse pr fushn e tregtis. Shpenzimet pr publikimin prballohen nga pala humbse.

KREU V

TRAJTIMI I ANKesave T KONSUMATORVE

Neni 56

Ankesat e konsumatorve

1. Konsumatori, kur i shkelen t drejtat, n rast se nuk sht parashikuar ndryshe ndrmjet palve, ka t drejtn e paraqitjes s ankess te:

a) struktura administrative shtetrore prgjegjse pr mbrojtjen e konsumatorve;

b) shoqatat e konsumatorve;

c) Avokati i Popullit;

) gjykata e arbitrazhit;

d) organet gjyqsore;

dh) do struktur tjetr, e krijuar posarisht pr zgjidhjen e mosmarrveshjeve jasht gjyqsorit.

2. Struktura, referuar shkronjs dh t piks 1 t ktij neni, krijohet me vendim t Kshillit t Ministrave.

PJESA IX

KUNDRVAJTJET ADMINISTRATIVE

Neni 57

Shkeljet administrative

Shkeljet e dispozitave t ktij ligji, kur nuk prbjn vepr penale, prbjn kundrvajtje administrative dhe ndshkohen si m posht:

1. Nga struktura prgjegjse pr mbikqyrjen e tregut:

a) pr shkeljet e dispozitave t parashikuara n nenet 9, 11, 18, 19, 20 e 21, me gjob 30 000 lek;

b) pr shkeljet e dispozitave t parashikuara n nenet 7, 8, 12, 22 e 32 pika 3, me gjob 70 000 lek.

2. Nga Komisioni i Mbrojtjes s Konsumatorve:

a) pr shkeljet e dispozitave t parashikuara n nenet 14, 15, 17 shkronja A, 22, 32, 33, 35, 37, 38, 39, 40 e 43, me gjob 70 000 lek;

b) pr shkeljet e dispozitave t parashikuara n nenet 16, 17 shkronja B, 23, 24, 25, 27 pika 4, 28 pika 2, 29, 30, 31, 41 e 45, me gjob 100 000 lek.

3. Nga institucione t tjera:

a) zyra shtetrore e turizmit: Pr shkeljet e dispozitave t parashikuara n nenin 47, me gjob 100 000 lek.

b) Drejtoria e Prgjithshme e Metrologjis: Pr shkeljen e dispozits s parashikuar n shkronjn c t piks 1 t nenit 9, me gjob 50 000 lek.

c) Drejtoria e Prgjithshme e Tatimeve: Pr shkeljen e dispozitave t parashikuara n legjislacionin prkats pr dhnien e kuponit tatimor.

4. N rast prsritjeje, gjobat e parashikuara n pikn 1 t ktij neni dyfishohen. Prsritje vlersohet rasti, kur shkelsi kryen t njjtn shkelje pr her t dyt, brenda nj periudhe prej 5 vjetsh.

Neni 58

1. Gjoba vendoset brenda 2 muajve nga data kur sht konstatuar shkelja.

2. Personi q ka kryer shkeljen, duhet ta shlyej gjobn brenda 10 ditve nga data e marrjes njoftim pr vendosjen e saj.

3. Gjoba e vendosur n zbatim t ktij ligji sht titull ekzekutiv dhe ekzekutohet nga zyrat e prmbarimit, n rast se nuk shlyhet n koh nga personi q ka kryer shkeljen.

Neni 59

Procedurat e ankimit

1. Kundr vendimit t Komisionit t Mbrojtjes s Konsumatorve, personi, ndaj t cilit sht vendosur masa administrative, ka t drejt q, brenda 30 ditve, t krkoj rishqyrtimin e saj n gjykat.

2. Kundr vendimit t strukturs prgjegjse pr mbikqyrjen e tregut, personi, ndaj t cilit sht vendosur masa administrative, ka t drejt t bj ankim, n prputhje me nenin 24 t ligjit nr. 9779, dat 16.7.2007 Pr sigurin e prgjithshme, krkesat thelbsore dhe vlersimin e konformitetit t produkteve joushqimore.

3. Personi, q ka kryer kundrvajtjen administrative, ndaj t cilit vendoset masa administrative, sipas rasteve t prcaktuara n pikn 3 t nenit 58 t ktij ligji, ka t drejt t krkoj rishqyrtimin e saj n institucionet q kan vendosur masat prkatse administrative.

Neni 60

T ardhurat, q burojn nga vjelja e gjobave, derdhen n Buxhetin e Shtetit.

PJESA X

DISPOZITA KALIMTARE DHE T FUNDIT

Neni 61

Ngarkohet Kshilli i Ministrave q, n zbatim t neneve 34, 36, 42, 46, 52 e 56 t ktij ligji, t nxjerr aktet e nevojshme nnligjore.

Neni 62

Ligji nr.9135, dat 11.9.2003 Pr mbrojtjen e konsumatorve, shfuqizohet.

Neni 63

Hyrja n fuqi

Ky ligj hyn n fuqi 15 dit pas botimit n Fletoren Zyrtare

Shpallur me dekretin nr.5695, dat 5.5.2008 t Presidentit t Republiks s Shqipris, Bamir Topi