Embed Size (px)
DESCRIPTION
จุลสารพิธีกรรม ปีที่ 2 ฉบับที่ 2 เดือนเมษายน-มิถุนายน 2015
Citation preview
กอนอนพอขอสงความสขในโอกาสปสกาแดพนองทกทาน และขอขอบคณพนองครสตชนผมน�ำใจดทก
ทำน ทงพระสงฆ นกบวช และฆรำวำส ท ไดรวมใจกนภำวนำเพอกำรประชมสมชชำใหญของพระศำสนจกร
คำทอลกในประเทศไทย ค.ศ. 2015 จนกำรประชมในครงนส�ำเรจลลวงไปไดดวยดภำยใตกำรน�ำของพระจตเจำ
เรำไดขอคดเหนและขอเสนอแนะทเปนประโยชนมำกมำยในกำรขบเคลอนพระศำสนจกรคำทอลกในประเทศไทย
ในกำรประชมสมชชำใหญในครงนซงใชหวขอ “ศษยพระครสตเจรญชวตประกาศขาวด ใหม” เรองหนง
ทสมำชกในทประชมใหควำมส�ำคญ มกำรแสดงควำมคดเหน และใหขอเสนอแนะทมประโยชนเปนอยำงมำก คอ
เรองพธกรรมศกดสทธพอมนใจวำทเปนเชนนนเพรำะ“พธกรรมเปนจดยอดทกจกรรมของพระศาสนจกรมงไป
หา และในเวลาเดยวกนกเปนบอเกดทพลงทงหมดของพระศาสนจกรหลงไหลออกมา เพราะงานแพรธรรม
ทกชนดมจดประสงค ใหทกคนทมความเชอ รบศลลางบาปเขามาเปนบตรของพระเจาแลว จะไดมาชมนม
กนในพระศาสนจกรเพอสรรเสรญพระเจา มสวนรวมถวายบชาและรบประทานอาหารมอค�าขององคพระ
ผเปนเจา”(SC10)
แนนอนในหลำยๆ เรองเปนสงทคณะกรรมกำรคำทอลกเพอพธกรรมทงในระดบชำตและระดบสงฆมณฑล
ไดด�ำเนนกำรไปแลว เชน กำรใหควำมส�ำคญกบกำรจดพธกรรมวนพระเจำ กำรอบรมใหควำมรเรองพธกรรมแก
ศำสนบรกรและสตบรษทวไปฯลฯพอขอเปนก�ำลงใจและมนใจวำเรำจะท�ำใหเปนระบบและลกซงยงขนรวมทงขอ
เสนอแนะตำงๆท ไดรบซงเรำจะพจำรณำรวมกนและก�ำหนดแผนยทธศำสตรและแผนปฏบตกำรในกำรด�ำเนนงำน
ตอไปขอพนองภำวนำเพอเรำดวยเพอวำ“การฉลองพระธรรมล�าลกของพระเยซเจาในพธกรรม จะไดน�าเรา
มงสพนธกจแหงการเปนประจกษพยานแหงความรกของพระองคดวยชวตของเรา” (เทยบ Sacramentum
Caritatisขอ85)
ขอพระเจำทรงอ�ำนวยพระพรพนองทกทำน
พระคำรดนลฟรงซสเซเวยรเกรยงศกดโกวทวำณช
ประธำนคณะกรรมกำรคำทอลกเพอพธกรรมสภำพระสงฆรำชคำทอลกแหงประเทศไทย
สาสนจากพระคารดนลฟรงซสเซเวยร เกรยงศกด โกวทวาณช
13. พระวรสาร ศนยกลำงหรอชวงเวลำทส�ำคญทสดของภำค
วจนพธกรรมคอกำรประกำศพระวรสำรโดยพระสงฆ
หรอสงฆำนกร
ในพธมสซำฉลองใหญ มกำรแหพระวรสำร
อยำงสงำ น�ำหนำดวยเทยนและก�ำยำน ทจะถวำย
โดยผอำนพระวรสำร
พระวรสำรเปนสำรหรอ ขำวดของพระเยซ
โดยตรงในพธกรรมจงใหควำมส�ำคญและใหทชมนม
แสดงควำมเคำรพใหเกยรตมำกกวำบทอำนอนๆผอำน
เอง กจะประกำศในนำมของพระเยซ หำกสงฆำนกรอำน
กจะไปขอพรจำกพระสงฆผเปนประธำนกอน และเมอ
พระสงฆเปนผอำนกจะกมศรษะไปทำงพระแทนภำวนำ
เงยบๆวอนขอองคพระจตเจำประทบอยทปำกของเขำ
เพอจะไดประกำศพระวำจำอยำงถกตอง
กอนจะประกำศพระวรสำร พระสงฆ (หรอ
สงฆำนกร)จะกลำววำ“พระเจำสถตกบทำน”ถอยค�ำน
ณเวลำนทผอำนยนอยตอหนำประชำสตบรษโดยม
พระคมภร (พระวรสำร) อยระหวำงกลำง ไมไดเปน
ถอยค�ำทกทำย เหมอนตอนตนมสซำ แตเปนกำร
“ประกำศ”ประกำศใหประชำสตบรษทรำบวำเวลำน
พระเจำประทบอยกบเรำในพระวำจำททำนก�ำลงจะ
อำนตอไป
“ขอถวำยพระเกยรตแดพระองค พระเจำขำ”
ค�ำกลำวของทชมนมเมอผอำนพระวรสำรกลำวเกรนน�ำ
ทมำของพระวรสำรเปนกำรแสดงควำมเคำรพเทดเกยรต
เหมอนกำรรบเสดจกษตรยผยงใหญ พรอมกบกำรท�ำ
เครองหมำยกำงเขนทหนำผำก(เรำจะคดไตรตรอง
พระวำจำ)ทปำก (เรำจะประกำศพระวำจำ)ทหวใจ
(เรำจะรกและเจรญชวตดวยพระวำจำ)
2 จลสารพธกรรม
14. บทเทศน เปนหนำททสงวนไวส�ำหรบพระสงฆและสงฆำนกร
ท ไดรบมอบหมำยจำกประธำนกำรเทศนเปนมำกกวำ
กำรสอนเรองศลธรรมทวไป เปนกำรหลอเลยงควำม
เชอครสตชนดวยพระวำจำของพระเจำ กำรเทศนจง
ตองมเนอหำทมเรองรำวจำกพระคมภรเปนพนฐำน
ส�ำคญเพอเชอมโยงใหเขำกบธรรมล�ำลกหรอเนอหำ
ของกำรฉลองในวนนน รวมไปถงกำรประยกต ให
สำมำรถน�ำไปเปนแนวทำงกำรเจรญชวต
เนอหำสำระหรอรปแบบกำรเทศนยงสรปได
เปน5ลกษณะดวยกนคอ
1. เปนกำรชวยกระตนเตอน และน�ำจตใจสตบรษให
มงพฒนำชวตภำยในใหยกจตใจหำพระขจดควำม
กงวลเปดเนอทของชวตใหพระท�ำงำน
2. เปนกำรอธบำยเรองรำวจำกพระคมภร ท�ำใหสำร
หรอสำระ ของบทอำนและพระวรสำรเปนทเขำใจ
ของสตบรษ
3. เปนกำรอธบำยควำมหมำยของบำงล�ำดบขนตอน
ของพธโดยเฉพำะเรองสญลกษณตำงๆ
4. เปนกำรสอนแบบดงเดมของพระศำสนจกร ทเชอม
โยงธรรมล�ำลกใหเขำกบชวตประจ�ำวน (กำรเทศน
แบบMystagogy)
5. เปนกำรน�ำเอำสถำนกำรณ หรอปญหำในปจจบน
มำเชอมโยงกบพระวำจำของพระเจำ เพอคนพบ
แนวทำงและค�ำตอบ
ทกวนอำทตย และวนฉลองบงคบ ถอเปน
หนำททพระสงฆผ ประกอบพธจะตองเทศนสอน
สตบรษ(หรอมอบหมำยใหพระสงฆทำนอนหรอสงฆำนกร
เทศนแทนกได)ส�ำหรบวนธรรมดำไมไดเปนขอบงคบ
แตเมอมกำรถวำยมสซำรวมกบกลมประชำสตบรษ
กเชอเชญและสงเสรมใหมกำรเทศน ดวยระยะเวลำท
เหมำะสม
ขอสงเกตและค�าแนะน�าบางประการ
1. ในมสซำฉลองใหญ ทพระสงฆรำชเปนประธำน
มธรรมเนยมทพระสงฆรำชจะแสดงควำมเคำรพ
พระวรสำรหลงจำกประกำศพระวรสำรจบแลว
ในพธกรรม ใหควำมส�ำคญกบอรยำบถของ
ประธำนเสมอชวงเวลำดงกลำวทชมนมจงควรยน
อยำงไรกตำม ไมเปนขอบงคบวำ ประธำน
(พระสงฆรำช) จะตองเปนผแสดงควำมเคำรพ
พระวรสำร พระสงฆรำชสำมำรถใหผอำนเปน
ผแสดงควำมเคำรพพระวรสำร ณ บรรณฐำน
เมออำนจบแลวกได
2. มกำรเรยงล�ำดบพระวรสำรไวใหอำนครบ ทง 4
เลมในรอบ3ปคอปAใชพระวรสำรนกบญ
มทธว ป B นกบญมำร โก ป C นกบญลกำ
สวนในเทศกำลปสกำ จะใชพระวรสำรนกบญ
ยอหน
ขอสงเกตและค�าแนะน�าบางประการ
1. มระบไวในหนงสอพธมสซำวำหลงบทเทศนแลว
มกำรเงยบสกครหนง เพอใหทกคนไดร�ำพง
ไตรตรองสวนตว และใหพระจตเจำไดท�ำงำน
ในใจของแตละคนทมสถำนกำรณชวตแตกตำง
กนไปดวยเหตนหลงจำกเทศนจบแลวไมควร
ตอดวยบทขำพเจำเชอหรอล�ำดบพธอนทนท
2. กำรเทศน ในพธมสซำมลกษณะเดนชดในเรอง
กำรประกำศพระวำจำใชพระวำจำท ไดประกำศ
Liturgy Journal 3
15. บทขาพเจาเชอ หลงจำกไดฟงพระวำจำของพระเจำรบฟงบท
เทศนและมเวลำสนๆไดไตรตรองร�ำพงสวนตวแลว
ประธำนและประชำสตบรษจะยนยนควำมเชอ“ของตน”
แม จะประกำศยนยนร วมกนเป นหม คณะ
ถอยค�ำในบทขำพเจำเชอยงใชค�ำวำ“ขำพเจำ”ไมใช
“ขำพเจำทงหลำย”เนนกำรยนยนควำมเชอของตนเอง
เนอหำของบทขำพเจำเชอ รวมขอควำมเชอ
ของพระศำสนจกรคำทอลกไว กำรไตรตรองและคด
ตำมไปดวยจงท�ำใหกำรประกำศควำมเชอมควำมหมำย
รปแบบกำรประกำศควำมเชอ สำมำรถท�ำได
2แบบดวยกนคอกลำวพรอมกนทงหมดหรอกลำว
สลบกบประธำนกได
หำกใชกำรขบรอง แทนกำรกลำว กจะชวย
ใหกำรประกำศควำมเชอมควำมสงำมำกขน
ทกวนอำทตย วนสมโภช และวนฉลองใหญ
โอกำสพเศษจะสวดบทขำพเจำเชอ
16. บทภาวนาเพอมวลชน ภำควจนพธกรรมจบลงดวยบทภำวนำเพอ
มวลชนทเรมตนดวยกำรเกรนน�ำจำกประธำนในพธ
และมผแทนกลำวเนอหำของบทภำวนำเปนขอๆท ไม
ยำวเกนไป มจ�ำนวนขอทพอเหมำะ และเรยงล�ำดบ
อยำงถกตอง
1. เพอควำมตองกำรของพระศำสนจกร : เพอผน�ำ
พระศำสนจกร
2. เพอผปกครองบำนเมอง และเพอควำมรอดพนของ
มนษยทวโลก
3. เพอผตองทนทกขตำงๆ
4. เพอชมชนทองถน
5. เพอผรวมชมนม
เนอหำของบทภำวนำเพอมวลชน ยงไม ใช
“ค�ำภำวนำ” เปนแตเพยงกำรกลำวเจตนำ “เพอ...…..”
และเมอกลำวเจตนำครบทกขอแลว ประธำนผเดยว
จะเปนผแทนประชำสตบรษภำวนำสรป แลวทกคน
ตอบวำ“อำแมน”
เปน“เสยง”เปน“ถอยค�ำ”น�ำมำเปน“สอ”
ทส�ำคญ แตกตำงจำกกำรเทศนนอกพธมสซำ
ทอำจใชสออนๆประกอบกำรเทศนได
ขอสงเกตและค�าแนะน�าบางประการ
1. แมจะมบทภำวนำเพอมวลชน ทจดพมพไวใหแลว
เมอมกลมเตรยมพธกรรม ควรเตรยมเรองบท
ภำวนำเพอมวลชนดวย โดยปรบเปลยนเนอหำ
ใหสอดคลองกบสถำนกำรณเฉพำะของชมชน
นนๆ
2. ไมควรมจ�ำนวนขอของบทภำวนำเพอมวลชน
มำกเกนไปและเนอหำควรกระชบ
3. ในโอกำสพเศษ อำจจะมผอำนบทภำวนำเพอ
มวลชนหลำยคนในกรณนแตละคนควรเตรยม
อยำงด และอยในต�ำแหนงทพรอมจะกลำวเจตนำ
ของบทภำวนำนอยำงตอเนองไมตดขด
4 จลสารพธกรรม
สมเดจพระสนตะปำปำฟรงซสเสดจไปยงวดนกบญทงหลำยเมอชวงเยนของวนท1มนำคม
ทผำนมำซงเปนวดทบญรำศเปำโลท6พระสนตะปำปำทรงประกอบพธมสซำครงแรกเปนภำษำ
อตำเลยนซงเปนภำษำทองถนเมอ50ปทแลว
ในเดอนธนวำคม ค.ศ.1963 สงคำยนำวำตกนท 2 ไดออกสงฆธรรมนญเรองพธกรรม
ศกดสทธSacrosanctumConciliumในเดอนกนยำยนค.ศ.1964สมณกระทรวงวำดวยพธกรรม
และคณะกรรมกำรเพอกำรด�ำเนนงำนใหธรรมนญวำดวยพธกรรมบงเกดผลส�ำเรจไดออกเอกสำร
Inter Oecumenici ซงเปนคมอฉบบแรกส�ำหรบกำรประยกต ใชสงฆธรรมนญวำดวยพธกรรม
ศกดสทธอยำงถกตองของสภำสงคำยนำวำตกนท2เอกสำรInterOecumeniciไดมผลบงคบใช
ตงแตวนท7มนำคมค.ศ.1965
กำรไตรตรองถงพระวรสำรในมสซำของเยนวนนนสมเดจพระสนตะปำปำฟรงซสทรงตรสวำ
กำรช�ำระพระวหำรของพระครสตเจำคอกำรเรยกไปส“กำรนมสกำรทแทจรงคอควำมสอดคลอง
Liturgy Journal 5
กนระหวำงพธกรรมและชวต”พระสนตะปำปำทรงใชศำสนภณฑชดเดมบรรณฐำนเดมเชงเทยน
เดมทพระสนตะปำปำเปำโลท6ทรงใช ในวนนนเมอ50ปทแลว
พระสนตะปำปำฟรงซสยงไดทรงตรสอกวำ “พธกรรมไมใชเรองแปลกประหลำดทอยหำง
ไกลซงเมอก�ำลงประกอบแลวท�ำใหผคนไมสำมำรถคดเขำใจถงสงตำงๆหรอไดแตสวดสำยประค�ำ
ไม..ไมใชเลย แตมปฏสมพนธ ในระหวำงพธกรรมทเรำฉลอง เพรำะพธกรรมน�ำบำงสงเขำมำยง
ชวตของเรำ”
พระสนตะปำปำตรสวำกญแจแกปญหำกคอ จะตองมควำมกลมกลนระหวำงพธกรรมและ
ชวตประจ�ำวนของครสตชน ยกตวอยำงเชน พระองคตรสวำคำทอลกไมอำจกระท�ำผดตอผอน
และกยงตองเปนเนอหำส�ำคญทอย ในพธมสซำ
พระสนตะปำปำฟรงซสทรงเสรมอกวำ “ผเปนศษยของพระเยซเจำไมไดไปวดเพยงเพอจะ
ตองถอกฎ หรอเพอจะไดรสกดกบพระเจำผซงไมมำรบกวนเรำจนมำกเกนไป...” แตศษยของพระ
เยซเจำไปวดเพอพบกบพระเจำและไดรบพระหรรษทำน ซงบงเกดผลหลงลงมำในศลศกดสทธ
ใหมพลงทจะคดและปฏบตตำมพระวรสำร”
กอนจะเสดจกลบ พระองคทรงเตอนใหคดวำกำรปรบปรงพธกรรม เปน “ควำมกลำหำญ
ของพระศำสนจกร”ซงชวยใหผคนไดเขำใจวำพธมสซำคออะไรพระองคตรสวำ“เปนเรองส�ำคญ
ทจะรวมพธมสซำในลกษณะน”และดงนนกำรปฏรปปรบปรงจงเปนสงท ไมท�ำไมได
พระสนตะปำปำทรงกลำวตดตลกถงนกขบรองทรองเพลงเพรำะมำก แตพระองคทรง
อยำกใหสตบรษไดมสวนรองเพลงในพธดวย “พธกรรมในพระศำสนจกรเชญชวนเรำใหเดนบน
หนทำงของกำรกลบใจและเปนทกขถงบำปเฉพำะอยำงยงในเทศกำลมหำพรตนคอเวลำของกำร
ฟนฟจตใจ นคอเวลำของกำรรกษำบำปผดของเรำ นคอเวลำทเรำถกเรยกใหกลบมำแสวงหำศล
อภยบำปและคนดกบพระเจำสงนจะท�ำใหเรำกำวออกจำกควำมมดของบำปเพอไปสควำมสวำง
แหงพระหรรษทำนและมตรภำพกบพระเยซ”
สมเดจพระสนตะปำปำยงทรงตรสอกวำ “ณทน เมอ 50 ปมำแลว บญรำศเปำโลท 6
ทรงเรมตนกำรปฏรปพธกรรม” พระองคยงไดทรงสวดภำวนำขอใหเขตวดไดเปนสถำนทซงผม
ควำมเชอมำชมนมกนเพอสวดภำวนำทงในแบบสวนตวและเปนหมคณะ ใหกำรตอนรบซงกนและ
กนดงเชนพนองไมใชเยยงคนแปลกหนำ รบฟงพระวำจำของพระเจำในทชมนมซงมำรวมพธกรรม
และจะไดพบกำรสนบสนนเพอกำรด�ำเนนชวตแบบครสตชน
Catholic World News : March 09, 2015
6 จลสารพธกรรม
“ดนตรศกดสทธหมายถงบทเพลงทแตงขนเพอชวย
สงเสรมใหสตบรษไดมสวนรวมในศาสนพธกรรม สรรเสรญ
พระเจาไดอยางสงางามและศกดสทธ” (Sacrosanctum
Concilium112)
ดนตรในพธมสซำ นบเปนมรดกทำงวฒนธรรมท
ล�ำคำของพระศำสนจกรคำทอลก ทสบทอดมำนำนตงแต
จกรวรรดโรมน(HolyRomanEmpire)ยงเรองอ�ำนำจกวำ
สองพนป ดนตร กำรภำวนำและพธกรรมถกผนวกเขำเปน
อนหนงอนเดยวกน เพอสงเสรมควำมเชอ ควำมศรทธำ ให
สบตอเนองจำกยคสมยหนงสสมยหนงจนถงปจจบน เชนเดยว
กบบทเพลงศกดสทธทขบรองตำมวดตำงๆในประเทศไทยทก
วนนนน มควำมเปนมำทยำวนำนควบคไปกบประวตศำสตร
ในควำมสมพนธ ระหว ำงประเทศของโลกตะวนตกและ
ประเทศไทย ทเรมขนตงแตศตวรรษท 16 จำกกำรเขำมำใน
ประเทศไทยของชำวสเปนและโปรตเกส และมชชนนำร
ฝรงเศสคณะมสซงตำงประเทศแหงกรงปำรส (Missions
ÉtrangèresdeParis)หรอเรยกโดยยอวำคณะM.E.P.ใน
ป ค.ศ. 1662 ซงตรงกบแผนดนของสมเดจพระนำรำยณ
มหำรำชและพระเจำหลยสท14ของฝรงเศส
มชชนนำร ไดรบพระรำชทำนทดนใหกอสรำงวด
นกบญยอเซฟและวทยำลยกลำงรวมทงมพระบรมรำชำนญำต
ใหเผยแพรศำสนำครสต ในแผนดนสยำมได จงกลำวไดวำ
นบตงแตครงหลงของศตวรรษท 17 เปนตนมำพธกรรมทำง
ครสตศำสนำไดเตบโตดวยครสตชนซงเปนชำวยโรปทพ�ำนก
ในสยำมตลอดจนชำวญวนชำวจนชำวญปนทตงบำนเรอน
ในอยธยำ บทบำทของดนตรในสมยนน นอกจำกขบรองใน
พธกรรมแลวยงใชเพอสอนค�ำสอน ดนตรจงเปนมำกกวำ
บทเพลง แตยงเปนขอควำมเชอทขยำยชมชนชำวครสต ให
เตบโตขนดวย เมอมชชนนำรเขำมำในแผนดนสยำมนน ตอง
ใชกฎเกณฑและขอปฏบตตำงๆ รวมทงกำรขบรองบทเพลง
ตำมแบบแผนกำรปฏบตในยโรปศตวรรษท17คอใชภำษำ
ลำตนเปนภำษำหลกในกำรท�ำมสซำ ใชกำรขบรองบทเพลง
เกรโกเรยนชำนทและใชออรแกนเปนเครองดนตรหลกแตใน
กำรปฏบตจรงนน สตบรษไมไดมสวนรวมในกำรขบรองบทเพลง
ในพธแตใชกำรภำวนำดวยภำษำของตนเกดเปนท�ำนองสวด
ในภำษำตำงๆ ในแผนดนสยำม ไดแก ท�ำนองสวดญวน
ท�ำนองสวดจน เปนตน แมกำรเฉลมฉลองบรรเลงดนตรใน
ขบวนแหกเชนกน ชมชนชำวครสตชำตตำงๆ ทอย ในอยธยำ
จะน�ำเครองดนตรของตนมำบรรเลงรวมกนนบเปนกำรประสม
วงดนตรขำมวฒนธรรมเปนครงแรกในแผนดนสยำมดงหลกฐำน
ทกลำวบนทกไว ในหนงสอประวตครสตศำสนจกรคำทอลกใน
ประเทศไทยควำมวำ
Liturgy Journal 7
“วงซอของคายครสตงมชอมากทกๆคายกมซอวง
หนงเครอง ดนตรท ใช คอ ซอฝรง ซอจน ขล ย กตาร
หบเพลงปากกลองกลองเลกฉงและฆองวงวนฉลองวดถอ
เปนวนฉลองใหญมการสวดภาวนาและมสซาใหญ...เวลาบาย
สามโมงมการขบแวสเปรสและแห” (วกเตอรลำรเก, 2539:
158-159)
ในสมยอยธยำนนมชชนนำรไดพยำยำมคนหำวธ ใน
กำรเผยแพรควำมเชอในรปแบบตำงๆ เชนน�ำท�ำนองเพลง
ลำตนมำใสค�ำรองในภำษำไทย เพอสรำงควำมเขำใจในขอ
ค�ำสอนแทนภำษำลำตน ทมแตมชชนนำรเทำนนทสำมำรถ
เขำใจไดรวมทงในสมยพระเจำอยหวทำยสระ (พ.ศ. 2251-
2275) มกำรหำมใชภำษำไทยในกำรเผยแพรครสตศำสนำ
มชชนนำรจงใชตวอกษรโรมนในกำรเขยน ค�ำอำนภำษำไทย
เพอใช ในกำรสอนค�ำสอนและเขยนเนอรองของบทเพลง
กอก�ำเนดเปนทมำของบทเพลงภำษำวด (ตวอยำงท 1) และ
เปนพฒนำกำรเรมแรกของบทเพลงศกดสทธ ในประเทศไทย
ทเมอเวลำผำนไป ไดเตบโตควบคกบงำนแพรธรรมของ
มชชนนำรคณะตำงๆ ทเขำมำสรำงกจกำรของพระศำสนจกร
ใหเตบโตขน เปนสงฆมณฑลและอครสงฆมณฑลตำงๆ
ในประเทศไทย
ในพฒนกำรทำงดำนดนตรนน ไดเปลยนแปลงอยำง
เหนไดชดในรชสมยของพระบำทสมเดจพระจอมเกลำเจำอยหว
และพระบำทสมเดจพระจลจอมเกลำเจำอยหวมหำรำช ทม
คณะมชชนนำรคณะตำงๆ รวมทงชำวตำงชำตเขำมำท�ำงำน
ในแผนดนสยำมเปนจ�ำนวนมำกประกอบกบมพระบรมรำชำนญำต
ใหมชชนนำร ใชภำษำไทยในกำรเผยแพรครสตศำสนำได
ท�ำใหจ�ำนวนครสตชนทเปนชำวไทยเพมขนมชชนนำรเหลำน
เมอเขำมำในสยำม ไดน�ำหนงสอเพลงตำงๆ เขำมำเปนจ�ำนวนมำก
ซงเปนเพลงประเภทสงเสรมควำมศรทธำในภำษำตำงๆ เชน
เพลงฝรงเศสเพลงอตำเลยนและเพลงเยอรมนรวมทงเพลง
ประสำนเสยงทำงศำสนำทประพนธ โดยคตกวเอกของโลก
เชนบำค(J.S.Bach)และฮนเดล(Handel)ทมชชนนำรได
แปลเนอรองเปนภำษำไทย รวมทงมกำรพมพหนงสอเพลง
เปนภำษำไทยเลมแรกในปพ.ศ.2476โดยพระสงฆรำชแจง
เกดสวำง พระสงฆรำชไทยคนแรก หนงสอนประกอบดวย
บทเพลงลำตนท ใชขบรองในพธมสซำแตเขยนค�ำอำนดวยตว
อกษรภำษำไทย(ตวอยำงท2)บทเพลงลำตนทแปลเปนภำษำไทย
ตลอดจนบทเพลงใหมทประพนธขนโดยพระสงฆรำชแจงเอง
นบเปนควำมพยำยำมของทำนทจะใหสตบรษไดมสวนรวมใน
กำรขบรองบทเพลงและเขำใจควำมหมำยของบทภำวนำและ
บทขบรองในพธกรรมอกทงทำนยงสอนกำรขบรองกำรอำน
โนตเพลงดวยทำนเองนอกจำกพระสงฆรำชแจงเกดสวำงแลว
บรำเดอรลโดวโกแหงคณะเซนตคำเบรยลนบเปนอกผหนงท
มคณปกำรตอพฒนำกำรของดนตรศกดสทธ ในประเทศไทย
บรำเดอรลโดวโกไดแปลบทเพลงฝรงเศสจ�ำนวนมำก น�ำมำ
ซงบทเพลงสรรเสรญแมพระทยงใชขบรองอยจนถงปจจบน
และจดท�ำหนงสอเพลงไทยครสตงขน ซงบรรจบทเพลงเกยวกบ
แมพระและพระเยซเปนจ�ำนวนมำก(ตวอยำงท3)
ตวอยางท 1 บทเพลงณเพลำดกดนในหนงสอบทเพลงตำงๆและบทเพลงภำษำวดทพบในสมยตอมำ
8 จลสารพธกรรม
อยำงไรกด แมบทเพลงไทยจะมจ�ำนวนเพมขน แตก
เปนบทเพลงประเภทสงเสรมควำมศรทธำหำใชบทเพลงทขบ
รองในพธมสซำไม จนกระทงกำรสงคำยนำวำตกนครงท 2
เกดขนในชวงปพ.ศ.2505ถงพ.ศ.2510ไดมกำรปฏรปพธกรรม
โดยมเจตนำรมณเพอสรำงกำรมสวนรวมของสตบรษและสง
เสรมกำรประยกตใชวฒนธรรมทองถนในพธกรรม ซงครอบคลม
ถงกำรแปลบทตอบรบระหวำงพระสงฆผท�ำพธและสตบรษ
บทภำวนำตำงๆ และบทเพลงทขบรองในพธมสซำใหเปน
ภำษำไทย ท�ำใหบรรดำพระสงฆและสตบรษทมควำมสำมำรถ
ทำงดนตรตองสรำงบทประพนธขนเปนจ�ำนวนมำก เพอใชเปน
บทเพลงในพธมสซำเกดกำรผสมผสำนวฒนธรรมดนตรของ
ไทยในรปแบบตำงๆ เชน กำรน�ำบนไดเสยงเพนตำโทนก
(Pentatonicscale)ของไทยมำใช ในกำรประพนธเพอใหได
เสยงแบบท�ำนองเพลงไทยเดม กำรเขยนค�ำรองภำษำไทยโดยใช
ฉนทลกษของโคลงฉนทกำพยกลอนของไทยเพอสรำงสมผส
ทำงภำษำ กำรน�ำเครองดนตรไทยมำใชบรรเลงในพธ มกำร
สรำงวงเครองสำยไทย วงแคน วงสะลอซอซง รวมไปถง
กำรน�ำปพำทยมำบรรเลงในพธมสซำ มกำรน�ำท�ำนองเพลง
ไทยเดมเชนเพลงลำวกระทบไมเพลงเขมรโพธสตวเพลง
ขบไมบณเฑำะว มำใสค�ำรองใหมใหเหมำะสมกบพธมสซำ
นบเปนยคสมยแหงกำรสรำงสรรคบทเพลงไทยในพธกรรมท
น�ำเสนอเอกลกษณทำงวฒนธรรมไทยชดเจนทสดเปนเสมอน
ยคแหงกำรทดลองคนหำรปแบบของเพลงไทยในพธทมควำม
เหมำะสม สำมำรถขบรองรวมกนเปนหมคณะมควำมหมำยท
สอดคลองกบพธกรรมและมควำมเปนไทยในบทเพลง
ผลของกำรสงคำยนำวำตกนครงท2นนท�ำให
แตละสงฆมณฑลมจ�ำนวนบทเพลงศกดสทธ ไทยเกดขนเปน
จ�ำนวนมำกแตหลำยบทเพลงทประพนธขนมำนนไมไดรบควำม
นยมน�ำมำขบรอง เพรำะไมสำมำรถสรำงกำรมสวนรวมใน
พธกรรมได ดวยมท�ำนองทยำกตอกำรขบรอง มชวงเสยงท
สงเกนไปหรอมควำมยำวของบทเพลงมำกหลงกำรสงคำยนำ
วำตกน พระสงฆรนใหมๆ ไดรบกำรศกษำทำงกำรประพนธ
เพลงเพมขนทำงพระศำสนจกรใหทนสำมเณรไปศกษำทฤษฎ
ดนตร กำรเรยบเรยงเสยงประสำน และกำรประพนธเพลง
โดยตรง บทเพลงมกำรพฒนำใหเขำกบควำมตองกำรของยคสมย
เชนใชลกษณะท�ำนองและจงหวะแบบเพลงไทยสำกลกำรสรำง
ท�ำนองและเสยงประสำนตำมแบบดนตรตะวนตกท�ำใหบทเพลง
หลำยบททประพนธขนในชวงหลงกำรสงคำยนำวำตกนท 2
เปนทนยมและยงใชขบรองในทกวนน
บทเพลงเกรโกเรยนชำนท ทเขำมำในประเทศไทย
ตงแตสมยอยธยำ ไมไดสญหำยไปอยำงทหลำยคนเขำใจ แตถก
พฒนำแตงเตมสรำงสรรคดวยใจรกและควำมศรทธำของบรรดำ
มชชนนำรพระสงฆรำชพระสงฆและสตบรษเปนเวลำกวำ
300 ป เพอใหบทเพลงในพธกรรมทกวนน ท�ำหนำทตำม
ควำมหมำยของดนตรศกดสทธ ไดอยำงครบถวน ดงเอกสำร
ของกำรสงคำยนำวำตกนท 2 กลำววำ “เปาหมายทแทจรง
ของดนตรศกดสทธ คอ เพอถวายสรมงคลแดพระเจาและ
ท�าใหครสตชนเปนผศกดสทธ”(SacrosanctumConcilium
112,MusicamSacram4)
บรรณานกรม
Large,Victor.TheHistoryofTheCatholicChurchin
Thailand.Chacherngsao:MaephraYookMai
PressofThailand,1996.
VaticanCouncil,andWalterM.Abbott.TheDocuments
ofVaticanII.NewYork:GuildPress,1966.
Yamprai,Jittapim.MusicinRomanCatholicMassof
Thailand.M.A.Thesis,MahidolUniversity,
2005.
ตวอยางท 2 (บน) กำรเขยนค�ำอำนภำษำลำตนด ว ย ต ว อ ก ษ ร ไ ท ย ใ นหน ง ส อ เ พล ง ขอ งพร ะสงฆรำชแจงเกดสวำงตวอยางท 3 (ขวา)กำรแปลบทเพลงฝรงเศสเปนภำษำไทยของบรำเดอรลโดวโกในหนงสอเพลงไทยครสตตง
Liturgy Journal 9
โครงการอบรมสงนารเรองดนตร ในพธกรรม 7 ครง 7 เรองราว-ครงท 7 หวขอเรอง“รวมพลคนดนตรวด - เสวนาใหความรดานดนตรศกดสทธ” เมอวนท8มนำคม2558
มผเขำรวมอบรม:60คน
ฝกซอมรองเพลง –เพอรวมเฉลมฉลองพระสมณศกดพระคารดนลใหม ทำงแผนกดนตรศกดสทธฯ ไดมสวนรวมในกำรจดงำนเฉลมฉลองพระสมณศกดพระคำรดนลใหม และเพอ
ใหกำรขบรองบทเพลงในมสซำเปนไปอยำงสงำงำมและมชวตชวำดวยกำรเตรยมซอมรองเพลงครงนอยำงพรอมเพรยง
ทำงแผนกดนตรศกดสทธฯไดรบควำมรวมมอจำกนกขบรองตำมวดตำงๆเขำฝกซอมรองเพลงเมอวนท15กมภำพนธ2015
วนท1มนำคม2015และวนท8มนำคม2015ณอสสมชญ(บำงรก)เวลำ13.30–16.30น.มผเขำรวม60ทำน
10 จลสารพธกรรม
รวมรองเพลงมสซาเฉลมฉลองพระสมณศกดพระคารดนลใหม ทำงแผนกดนตรศกดสทธฯรวมกบ
นกขบรองจำกวดตำงๆนกเรยนวงAssumption
College Orchestra ควบคมโดยมำสเตอร
ทรงศกด งำมศร รวมบรรเลงดนตรในพธ
ม สซำ เฉล มฉลองพระสมณศ กด พระ
คำรดนลใหมในวนเสำรท14มนำคม2015
เวลำ10.30น.ณโรงเรยนยอแซฟอปถมภ
สำมพรำนและขบรองบทเพลงในมสซำเปน
ไปอยำงสงำงำมและมชวตชวำ
โครงการตางๆ ป 2015• อบรมสงนำรเรองดนตรในพธกรรม(7ครง7เรองรำว)ทกวนอำทตยแรกของเดอนเรมเดอนกรกฎำคม2558
เปนตนไปตงแตเวลำ13.30–17.00น.ณส�ำนกพระสงฆรำชชนใตดนอสสมชญบำงรกตงแตเดอนกรกฎำคม2558ถงมกรำคม2559
• อบรมเชงปฏบตเทคนคกำรเลนอเลกโทนประจ�ำป2558วนท31กรกฎำคมและ1สงหำคม2558ณชน4อำคำรสยำมกลกำรปทมวน
• รบมอบอเลกโทนมอสองจำกสยำมดนตรยำมำฮำใหกบวดทมควำมจ�ำเปน• หลกสตรกำรเรยนรองเพลงและพนฐำนทำงดนตรเบองตน8สปดำห โดยอำจำรยพรเทพวชชชยชำญและ
อำจำรยศรำรตนสขชยทกวนอำทตยเวลำ13.00–17.30น.เรมวนท5กรกฎำคม–6กนยำยน2558ณวดเซนตหลยสสำทรตกวนทำมำรยชน2เพอใชส�ำหรบขบรองบทเพลงในพธกรรม
• รวบรวมโนตเพลงใหม ทำงแผนกดนตรศกดสทธฯ ก�ำลงรวบรวมโนตเพลงใหม หรอเพลงทแตงขนแลวยงไมไดบรรจลงในหนงสอเพลงสำธกำร รวมทงโนตเพลงทปรบปรงแกไขเพมเตม หำกทำนใด หรอบำนนกบวช วดสถำบนใดมควำมประสงคทแตงเพลงวดแลวจะไดใชรองเพลงในพธตอไป ขอโปรดไดสงมำยงแผนกดนตรศกดสทธฯ122/11ซ.นำคสวรรณถ.นนทรแขวงยำนนำวำเขตยำนนำวำกรงเทพฯ10120โทร02-681-3900ตอ1470
หรอ089-1086850อเมล[email protected]
Liturgy Journal 11
ตงแตป 2010 คณะกรรมกำรคำทอลกเพอพธกรรมไดด�ำเนนกำรอยำงจรงจงและตอเนองเพอทพระศำสนจกร
ในประเทศไทยจะมหนงสอพธกรรมฉบบทสมบรณ ใช จนในทสดเรำกสำมำรถด�ำเนนกำรจดท�ำหนงสอบทอำนทจ�ำเปน
จนครบสมบรณคขนำนไปกบกำรจดพมพหนงสอพระคมภรคำทอลกฉบบสมบรณของแผนกพระคมภร
ในกำรจดพมพหนงสอท ใชในพธกรรมแตละเลม คณะกรรมกำรคำทอลกเพอพธกรรมไดค�ำนงถงจ�ำนวนวดทจะใช
หำกมองในดำนกำรตลำดทมอยในจ�ำนวนทจ�ำกดกำรจดพมพจงไมสำมำรถพมพจ�ำนวนมำกๆไดจงท�ำใหรำคำหนงสอ
แตละเลมมรำคำทสงขนแตทำงคณะผจดพมพกไดปรบปรงคณภำพกำรพมพใหดขนทงขนำดและวสดท ใชไปพรอมกนดวย
ตลอดเวลำทผำนมำมวดจ�ำนวนมำกได ใชหนงสอบทอำนฉบบทปรบปรงแลวจนท�ำใหหนงสอบำงเลมขำดตลำด
ไมเพยงพอตอควำมตองกำรสงซอทบำงวดอำจจะพงมโครงกำรทจะซอหนงสอเลมใหมๆ
ดงนนจงขอแจงวำมหนงสอพธกรรมเลมใดอยในบำงเวลำนเพอแตละทำนไดรบทรำบวำมหนงสอเลมใดบำงท
ยงสำมำรถสงซอไดซงมดงน
1)บทอำนวนอำทตยปA 6)บทประจ�ำมสซำส�ำหรบใชบทพระแทน
2)บทอำนวนอำทตยปC 7)พธสปดำหศกดสทธเลมใหญ
3)บทอำนวนธรรมดำปค 8)พธสปดำหศกดสทธเลมเลก
4)บทอำนฉลองนกบญ 9)บทภำวนำของครสตชนเลมเลก
5)บทภำวนำของมวลชนปB
นอกจำกนนกยงมหนงสอท ใหควำมรเกยวกบพธกรรมไดแก
10)แนวทำงกำรออกแบบและกอสรำงโบสถ
11)สงฆธรรมนญวำดวยพธกรรมศกดสทธ
หำกทำนมควำมสนใจหนงสอดงกลำว สำมำรถตดตอไดทส�ำนกงำนคณะกรรมกำรคำทอลกเพอพธกรรม ในสภำ
พระสงฆรำชฯโทร.084-141-5844
สวนหนงสอทจ�ำหนำยหมดแลวนน คงตองใชเวลำในกำรรวบรวมจ�ำนวนควำมตองกำรทมำกพอทจะพมพ ใน
ครงตอไป นอกจำกนน ในอนำคตอนใกลนจะจดพมพหนงสอพธปลงศพซงเปนฉบบปรบปรงใหมทงำยตอกำรใช และ
หนงสอพธบวชพระสงฆรำชพระสงฆและสงฆำนกรเพอพระศำสนจกรไทยจะมหนงสอพธบวชฉบบทำงกำรเปนครงแรก
คณะกรรมกำรฯ พธกรรมหวงเปนอยำงยงวำจะไดรบกำรสนบสนนจำกพนองครสตชนทกๆ ทำน โดยเฉพำะ
อยำงยงคณพอเจำวดซงมหนำท โดยตรงในกำรรบผดชอบดแลพธกรรมในแตละวด
12 จลสารพธกรรม
อำรำมแมพระปฏสนธนรมล เปนอำรำมแหงแรกในประเทศไทยของคณะซสเตอรกลำรส
กำปชนTheCapuchinPoorClare(O.S.C.Cap.)ผสถำปนคณะคอนกบญฟรงซสแหงอสซซ
และนกบญเคยรำหรอกลำรำแหงอสซซ
รปบรเวณดานหนาของโบสถ
Liturgy Journal 13
คณะซสเตอรกลำรสกำปชน เปดอำรำมแหงแรกในประเทศไทยเมอปค.ศ. 1936โดย
ขยำยจำกอำรำมกำปชนเมองฟลอเรนสประเทศอตำลเมอแรกมสมำชก5ทำนคอ
1.ซสเตอรมำเรยเซรำฟนำ
2.ซสเตอรมำเรยมำกำรตำ
3.ซสเตอรมำเรยอนนนเซยตำ
4.ซสเตอรมำเรยเอลซำเบตตำ
5.ซสเตอรมำเรยอำรคำนโยลำ
ในวนท14กมภำพนธค.ศ.1936ไดมกำรประชมเพอตกลงใหคณะมชชนนำรทง5ทำน
ไปเปดอำรำมใหมโดยพระสงฆรำชนอนำรดพระสงฆรำชผชวยแหงเมองฟลอเรนสเปนประธำน
และเลอกตงอธกำรณไดแกซสเตอรมำเรย เอลซำเบตตำคณะมชชนนำรทง5ทำน ไดเดน
ทำงมำถงประเทศไทยทอ�ำเภอบำนโปงจงหวดรำชบรเมอวนท24เมษำยนค.ศ.1936
วนท 9 พฤษภำคมค.ศ.1936 ถอไดวำเปนวนเปดอำรำมอยำงเปนทำงกำร โดยพระ
สงฆรำชกำเยตำโนปำซอสต เปนประธำนถวำยพธบชำขอบพระคณอำรำมใหมนสรำงดวยไม
มวดเลกๆเฉพำะของซสเตอรและสตบรษภำยนอกนบถงเมอปค.ศ.2014มอำยมำกถง78ป
อำคำรยอมจะตองช�ำรดทรดโทรมไปตำมกำลเวลำ
รปบรเวณสกการสถานกอนการบรณะ
14 จลสารพธกรรม
ดงนนในปค.ศ.2013คณพออนโตนโอวำลแซกกเลขำธกำรคณะกรรมกำรคำทอลกเพอ
พธกรรมและผอ�ำนวยกำรแผนกศลปะในพธกรรม ไดรบมอบหมำยใหด�ำเนนกำรบรณะปรบปรง
“โบสถประจ�ำอำรำมแมพระนรมล”คณพอจงขอใหคณะกรรมกำรแผนกศลปะในพธกรรมเขำไป
ชวยใหค�ำแนะน�ำ ออกแบบ ซงในระหวำงด�ำเนนกำรไดมกำรประชมรวมกนทงคณะซสเตอร
คณะกรรมกำรฯผรบเหมำกอสรำงเพอใหกำรบรณะปรบปรงเปนไปตำมวตถประสงคโดยยดถอ
พธกรรมเปนส�ำคญ เมอกำรบรณะปรบปรงแลวเสรจ จงมพธเสกวดเมอวนท 10 พฤษภำคม
ค.ศ.2014ปจจบนคณแมมำรอำอนนนเซยตำสรเพญมณสอดแสงเปนอธกำรณ
กำรบรณะครงนส�ำเรจไดดวยควำมรวมมอของทกฝำยทเกยวของ โดยเฉพำะอยำงยง
คณพออนโตนโอ วำลแซกก ท ใหควำมส�ำคญในทกรำยละเอยด และถกตองตำมแนวทำง
พธกรรมของสงคำยนำวำตกนท2
จตตารมณของคณะ
ควำมยำกจนเจรญชวตในควำมสภำพต�ำตอย และอยรวมกนฉนพนอง ดวยควำมซอๆ
และรำเรงยนดในพระเจำภำวนำวอนขอเพอควำมรอดพนของเพอนมนษย
รปบรเวณสกการสถานหลงการบรณะ
Liturgy Journal 15
เรำมำพบกนอกครงหนงในจลสำรพธกรรมฉบบท2ของปค.ศ.2015นพอขอกลำว“สขสนตปสกำ”
แดพนองทรกในพระครสตเจำทกทำนตำมปกตนนทกวนอำทตยกคอวนปสกำยอยๆทพระศำสนจกรก�ำหนด
ใหครสตชนไดสมผสถงพระธรรมล�ำลกปสกำในกำรรวมพธบชาขอบพระคณ ซงเปนกำรรอฟนกจกำรไถก
มนษยชำตและกำรถวำยเกยรตแดพระเจำอยำงสมบรณ ไดเรมตนในพระรำชกจนำพศวงทพระเจำทรง
กระท�ำในหมประชำกรแหงพนธสญญำเดมและส�ำเรจไปโดยพระครสตองคพระผเปนเจำโดยเฉพำะอำศย
พระธรรมล�ำลกปสกำ คอกำรรบทรมำน กำรกลบคนพระชนมชพจำกบรรดำผตำย และกำรเสดจสสวรรค
อยำงรงโรจน โดยพระธรรมล�ำลกน “พระองคสนพระชนมเพอท�ำลำยควำมตำยของเรำ และทรงกลบคน
พระชนมชพเพอคนชวตแกเรำ”(เทยบSC5)
ในระหวำงวนท24-27เมษำยนนพอไดรบมอบหมำยใหเปนผแทนของพระคณเจำเกรยงศกดโกวทวำณช
ไปรวมประชมเพอเตรยมงำนชมนมเคำรพศลมหำสนทนำนำชำตทเมองเซบ ประเทศฟลปปนส หลงจำกกำร
ประชมพอจะแจงควำมคบหนำและรำยละเอยดของงำนซงจะมขนในปลำยเดอนมกรำคม ค.ศ. 2015 ใหพนอง
ทกทำนไดทรำบในโอกำสตอไป เพอเรำจะไดมโอกำสเตรยมตวในกำรเปนสวนหนงของกจกรรมส�ำคญนของ
พระศำสนจกรสำกล
สดทำยนพอขอสงควำมปรำรถนำดและค�ำภำวนำมำยงพนองทกทำนขอพระครสตเจำผทรงกลบคน
พระชนมชพทรงอ�ำนวยพระพรและพระหรรษทำนอยำงอดมบรบรณมำยงทกๆทำน
รกในพระครสตเจา
คณพออนโตน โอ วาลแซกก O.F.M.Cap
เลขาธการคณะกรรมการคาทอลกเพอพธกรรม
