33
LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ. TRAKYA ÇĠMENTO FABRĠKASI ENERJĠ VERĠMLĠLĠĞĠ VE ÇEVRESEL ĠYĠLEġTĠRME PROJESĠ “ÇEVRE YÖNETĠM PLANI” Ekim 2011 Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized

LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.

TRAKYA ÇĠMENTO FABRĠKASI

ENERJĠ VERĠMLĠLĠĞĠ VE ÇEVRESEL

ĠYĠLEġTĠRME PROJESĠ

“ÇEVRE YÖNETĠM PLANI”

Ekim 2011

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

wb406484
Typewritten Text
E2682 v6
Page 2: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

ĠÇĠNDEKĠLER

BÖLÜM 1. PROJENĠN TANIMI

1.1. Projenin Adı

1.2. Projenin Tanımı

1.3. Projenin Amacı ve Gerekçesi

1.4. Projenin Faydaları

BÖLÜM 2. PROGRAM

BÖLÜM 3. ÖNLEME PLANI

BÖLÜM 4. ĠZLEME PLANI

Page 3: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

1. PROJENĠN TANIMI:

1.1. Projenin Adı:

Limak Batı Çimento ve San. Tic A.Ş Trakya Şubesi, Enerji verimliliği ve Çevresel İyileştirme

Projesi

1.2 Projenin Uygulanacağı Tesis Bilgileri “Limak Trakya”:

1959 Faaliyete Başlayış

1995 ÇED Olumlu Kararı (Yeni Üretim Hattı İçin)

2006 1995‟te verilen ÇED Olumlu Kararı‟nın geçerliliğinin devam ettiği; 1995‟teki

karardan sonra 2003‟e kadar 1 adet döner fırın, 1 adet sıcak su kazanı, 1 adet trafo

ünitesi ile beyaz klinker ve çimento üretimine başlandığı; İl Müd. Raporunda 3 adet

farin değirmeni olduğu hakkında Çevre Bakanlığı yazısı

2007 ÇED Gerekli Değildir Kararı (1995‟teki ÇED Olumlu alınan projede revizyon

yapılması – 5000 ton/gün III. Hat için 12.11.2007 tarihli PTD‟ye istinaden,)

2011 2007 Tarihli ÇED Gerekli Değildir kararının, PTD’deki değişikliklerle birlikte

geçerli olduğuna dair İl Çevre Müd. Yazısı

Tesis, 26.10.2011’de emisyon ve atık yakma konularında 5 yıl geçerli olan Çevre

İzin Lisansı aldı.

Evsel atık su için kanalizasyona bağlanmasında sakınca olmadığına dair Belediye

yazısı mevcuttur.

2008’den önce İş Yeri Açma ve Çalıştırma Ruhsatı aldığı için, Çevresel

Gürültü’nün Kontrolü Yönetmeliği Madde 33/1-e kapsamında Gürültü Kontrol

İzin Belgesi’nden muaftır.

Trakya Çimento Fabrikası 1959 yılında devreye alınan 1. Hat Yas Sistem fırın ile üretime

başlamıştır. 250 t/gün kapasiteli Yas Sistem fırına ek olarak 1975 yılında 800 t/gün kapasiteli

Kuru Sistem fırın devreye alınmış, 1992 yılında 800 t/gün kapasiteli kuru sistem fırına pre-

kalsinasyon sisteminin ilavesi ile günlük üretim 1800 t/gün‟ e yükseltilmiştir.

Değişen Pazar koşullarını dikkate alan Trakya Çimento yeni bir üretim hattının kurulması için

1995 yılında ÇED başvurusu yapmış ve ÇED olumlu kararı alınmıştır. Söz konusu ÇED

kapsamında çevre ve öğütme yatırımları yapılmıştır. Yeni Çevre standartlarına uyum adına

çok yüksek kalori sarfiyatına sahip Yas sistem fırının devre dışı bırakılması için kapasite artısı

ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda Kırklareli Valiliği İl Çevre ve Orman Müdürlüğü‟ne

Page 4: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

yapılan başvuruda ÇED Olumlu kararı alınmış olan Projenin tanıtım dosyasının revize

edilmesi gerekliliği ile 2007 yılında proje revize edilerek 5000 ton/ yıl‟lık III. Hat yatırımı

için ÇED Gerekli Değildir kararı alınmıştır (Aralık 2007)

Trakya Çimento Kırklareli İli, Pınarhisar İlçesi, Kırklareli şosesi Üstü Mevkii, 105 ada ve 1,

2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9,10,15 numaralı parseller ve 1 ada ve 6,10 numaralı parsellerde

bulunmaktadır.

Söz konusu yer morfolojik olarak Istranca Dağları ile ova niteliğindeki Ergene havzasının

geçis kısmında yeralan ve yüksekliği 250-500 m arasında değişen bir platonun üzerindedir.

Tesis alanı ve yakın çevresinde bitki örtüsü yoktur. 10 km kadar kuzeyinde Istranca ormanları

ve Ergene havzasına açılan kısmında ise tarlalar bulunmaktadır.

Tesis alanına en yakın yerleşim yeri 200 m doğusunda bulunan Karadağ Kışlasıdır. Ayrıca 1

km güneydoğusundaki Pınarhisar ilçesi ile 3 km kuzeybatısındaki Kaynarca bucağı

bulunmaktadır. Pınarhisar, Kırklareli- İstanbul şosesinin üzerinde bulunmaktadır. Tesis Edirne

İstanbul E-5 karayoluna ve TEM otoyoluna 30 km mesafede bulunmaktadır.

Marmara Bölgesinin Istıranca (Yıldız) Dağları ve Ergene Ovası bölümleri üzerinde yer alan

Kırklareli, kuzeyinde Bulgaristan, kuzey doğusunda Karadeniz, güney doğusunda İstanbul,

güneyinde Tekirdağ ve batısında Edirne ile çevrilmiştir. Yüzölçümü 6.550 kilometrekaredir.

Kırklareli‟nin Bulgaristan‟a 180 kilometre kara sınırı, Karadenize 60 kilometre deniz kıyısı

bulunmaktadır.Denizden 203 metre yükseklikte, kuzey ve doğusu dağlık ve ormanlık diğer

bölümü genelde düzlük arazidir. Bölgede genellikle kara iklimi hakimdir. Kışları sert ve

yağışlı, yazları sıcak ve kurak geçer.

Baslıca akarsuları Ergene Nehri ve Rezve Deresidir. Bitki örtüsü olarak ormanlık ve step

özelliği göstermektedir.

Pınarhisar, eski İstanbul Yolu üzerinde, Lüleburgaz-Kırklareli yol kavşağındadır. İlçenin

kuzey kesimleri 500-600 metreyi bulan tepeler ve kayalıklarla şekillenmiştir.

Page 5: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

İlçenin kuzeyinde yer alan bölümü ormanlarla kaplıdır. Doğusunda Vize İlçesi, batısında

Kırklareli ili, güneyinde Lüleburgaz İlçesi, Kuzeyinde ise Demirköy İlçesi bulunmaktadır.

İlçenin yüzölçümü 581 Km2 olup, denizden yüksekliği 192 m‟dir .

İlçemiz ve köylerinde ağırlıklı olarak buğday ve ayçiçeği ekimi yapılmaktadır. Tarla

arazilerinin % 85 ine buğday ve ayçiçeği ekilmektedir. Sebze olarak lahana, ıspanak, pırasa

domates, biber, patlıcan, taze fasulye ile kıvırcık marul yetişmektedir.

Tarım Müdürlüğü ve Halk Eğitim Müdürlüğü işbirliği ile 2005 yılı içerisinde 48 çiftçinin

katılımıyla arıcılık ve örtü altı sebze yetiştiriciliği kursu düzenlenmiştir. "İlçemiz merkez ve

köylerinde 45 adet sera mevcut olup 14 dekar alanda yüksek tünel örtü altı yetiştiriciliği

yapılmaktadır.

Jeolojik zamanda Yıldız Dağları'nın bulunduğu yerde Tethys (Tetis) Denizi bulunmaktaydı.

Bu denizin dibinde bulunan tortullar, kuzey ve güneydeki eski kıta çekirdeklerinin birbirlerine

doğru yaklaşmaları sonucu kıvrılarak su yüzeyine çıkarak Yıldız Dağlarını oluşturmuşlardır.

Daha sonra meydana gelen dağ oluşumu, kıta oluşumu (epirojenik) ve volkanik hareketler

sırasında Yıldız Dağlarını oluşturan tas ve tabakalar sıkışmış, kıvrılmış ve kırılmıştır. Yıldız

Dağları 1. jeolojik zaman arazisi olduğu için "masif" adını almaktadır. Masifler, kıvrılma

özelliğini yitirmiş olan yaslı ve sert kütlelerdir. Kırklareli arazisi, genel olarak paleozoik ve

IV mesozoik döneme ait Yıldız Masifi'nin çekirdek ve örtü kayaçları ile tersiyere ait

sedimanter, metamorfik, magmatik kayaçlardan oluşmuştur. Yıldız Masifi'nin uzanımına

uygun olarak, Vize'den Kırklareli'nin doğusuna kadar uzanan Kuzeybatı-Güneydoğu yönlü

fay hattı ile bu hattı kesen Kuzeydoğu-Güneybatı yönlü ikincil faylar, sahanın tektonik

yapısını oluşturmaktadır. Yıldız Masifi'ni etkileyen

Kırklareli- Vize arasındaki fay, normal faydır. İkinci fay sistemi ise Karadeniz kıyılarının

girintili-çıkıntılı (İğneada-Limanköy) olmasına neden olmuştur. Kırklareli Formasyonu‟nun

resifal kireçtasları orta sertlikte bol erime boşluklu, karstik, gözenekli, eklemli ve bol çatlaklı

olup iyi bir akifer niteliği taşımaktadır. Geçirimsizi seviyelerin üzerindeki birimde tabanda

çakıllı kumtaşı, kumtaşı, kum üste doğru ise kireçtası ve kumtası bantlı marnlardan oluşur.

Killi seviyelerin olduğu kesimler yer altı suyu taşımaz. Formasyonun tabanındaki ve aradaki

kumlu kesimler ise beslenmesi yeterli olmadığından taşıdığı yeraltısuyu miktarı azdır.

Meteorolojik Durum

Page 6: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

Marmara Bölgesinin Trakya kesiminde bulunan Kırklareli ili, Kırklareli iklimi yörelere göre

farklılık göstermektedir. Kırklareli merkezinde de karasal iklim hakimdir. Yıldız Dağlarının

kuzeye bakan kesimlerinde Karadeniz iklimi görülür. Buna bağlı olarak yazlar serin, kıslar ise

soğuktur. Denizden uzak iç kesimlerde ise karasal iklim görülmektedir. Yazlar sıcak, kıslar

soğuk ve zaman zaman kar yağışlı geçmektedir.

Deprem Durumu

T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından hazırlanmış ve Bakanlar Kurulu‟nun

18.04.1996 tarih ve 96/8109 sayılı kararı ile yürürlüğe girmiş olan Türkiye Deprem Bölgeleri

Haritası‟ na göre; proje yeri ve proje alanının da içinde bulunduğu Pınarhisar İlçesi 4. Derece

Deprem Bölgesi‟nde yer almaktadır

Flora-Fauna

Proje sahası Marmara Bölgesinin Kırklareli İli, Pınarhisar İlçesi Kırklareli Sosesi Üstü

Mevkii‟nde yer almaktadır. Ergene Havzası'nda ve Kırklareli'nin Yıldız Dağları'nın güney

yamaçlarında Kuru Orman Grubu'na ait bitkilere bol miktarda rastlanmaktadır. Kırklareli

Bölgesi bitki örtüsü ve çesidi yönünden zengindir. Bu doğal bitkiler arasında mese, gürgen,

kızılçam, karaçam, disbudak ve seyrek olarak da karaağaç, kızılcık, karaçalı, yabani armut,

akçaağaç, maki cinsinden katran ardıcı bulunmaktadır. Karaçam ve kızılçam gibi odunsu

bitkiler Kırklareli bitki örtüsü ağaçlandırma sırasında dahil edilmişlerdir.

Ergene Havzası'nın plato denilen yüksek yerlerinde orman kalıntılarına (çalılıklara) rastlanır.

Fakat Ergene Ovası'nın büyük bir kesimi steptir. Ova ise odunsu bitki denilen ormanlık

alanlardan yoksundur.

Flora

Proje alanı flora bölgeleri dikkate alındığında Avrupa-Sibirya Fitocoğrafya Bölgesi‟ne

girmektedir. Bu fitocoğrafya bölgesi, Karadeniz ikliminin etkili olduğu Karadeniz Bölgesi ile

Marmara Bölgesi'nde Gelibolu ve Biga yarımadalarının dışındaki sahaları kapsamaktadır.

Bölgenin güney sınırını, Karadeniz ve Marmara bölgelerinde kabaca doğu-batı yönünde

uzanan dağ sıralarının kuzeye bakan yamaçları oluşturur. Ancak bu bölgede, dağların güneye

bakan yamaçları ve dağlar arasındaki tektonik oluklar ve havzalar, ayrı ortamları meydana

getirir. P.H. Davis‟in (Flora of Turkey and The East Aegean Islands) grid sistemi açısından

bakıldığında ise A–1 karesinde bulunmaktadır.

Page 7: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

Proje yeri ve yakın çevresinin florasını tespit edebilmek için ilgili literatürlerin taraması

yapılarak saptanan flora elemanlarının habitatlarının, fitocoğrafik bölgelerinin, nispi

bolluklarının, endemizm durumlarının ve ulusal ve uluslararası korunma durumlarının

gösterildiği envanter tablolar oluşturulmuştur. Bu çalışmaların sonucunda alanda var olan

veya bulunması muhtemel 55 bitki türü tespit edilmistir. Bu türlerden 7‟si Akdeniz elementi,

11‟i Avrupa-Sibirya elementi, 1‟i Doğu Akdeniz elementi ve 36‟sı ise fitocoğrafik bölgesi

bilinmeyenler ile kozmopolit türledir.

Faaliyet alanında, Avrupa‟nın Yaban Hayatı ve Yasama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi

(Bern Sözleşmesi) Ek-I kapsamında koruma altına alınmış bir bitki türüne rastlanmamıştır.

Yukarıda belirtilen türlerden endemik ve nesli tehlikede olan bitki türlerini tespit etmek için

“Red Data Book of Turkish Plants (Türkiye Tabiatı Koruma Derneği ve Van 100. Yıl

Üniversitesi, 2000)” adlı yayın ve Tübitak tarafından hazırlanan http://bioces.tubitak.gov.tr

web sitesi taranmış ve nesli tehlikede olan bitki türüne rastlanmamıştır.

Fauna

Bilindiği gibi Omurgalı Hayvanlar faunası, sistematik olarak 4 büyük sınıf altında toplanır.

Bunlar İkiyasamlılar, Sürüngenler, Kuşlar ve Memeli hayvanlardır. Proje alanı ve yakın

çevresi ile ilgili çevresel etki değerlendirme çalışmaları kapsamında, ilgili literatürler

taranarak bölgenin faunası hazırlanmıştır.

Aşağıda belirtilen türlerden koruma altına alınan türleri belirlemek için Türk Çevre Mevzuatı,

Avrupa‟nın Yaban Hayatı ve Yasama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi (Bern Sözleşmesi) ve

ekleri ile Kiziroğlu (1989) tarafından hazırlanan “Türkiye Kuşları Kırmızı Listesi” (Species

List in Red Data Book) ve Demirsoy (2002) “Genel Zoocoğrafya ve Türkiye Zoocoğrafyası”

incelenmiştir. Çalışmalar sonucunda bu alanda saptanan fauna elemanlarının, habitatlarını,

popülasyon yoğunluklarını, ulusal ve uluslararası korunma durumlarını gösteren envanter

tablolar oluşturulmuştur. Tehlike dereceleri ve bunlarla ilgili koruma statüleri Bern

Sözleşmesi kapsamındaki Ek listeler (Ek–2: kesin olarak koruma altına alınan fauna türleri,

Ek–3: korunan fauna türleri) ile IUCN (Uluslar arası Doğayı Koruma Birliği) tarafından

hazırlanmış olan ERL (European Red List) ve Red Data Book`a göre belirlenmiştir.

Bunların yanında Kus, Sürüngen ve Memeli hayvan türleri için, T.C. Çevre ve Orman

Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü‟nce 06.07.2007 tarih ve 26574

Page 8: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

sayılı Resmi Gazete‟de yayınlanarak yürürlüğe giren “2007–2008 Av Dönemi Merkez Av

Komisyonu Kararları” Ek-I (Çevre ve Orman Bakanlığınca Koruma Altına Alınan Yaban

Hayvanları), Ek-II (Merkez Av Komisyonunca Koruma Altına Alınan Av Hayvanları), Ek-III

(Merkez Av Komisyonunca Avına Belli Edilen Sürelerde İzin Verilen

Av Hayvanları) listeleri, ilgili tablolara işlenmiştir. Ek-I listesinde bulunan yaban hayvanları,

4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu‟nun 4. maddesinin birinci fıkrası gereğince Çevre ve

Orman Bakanlığı‟nca koruma altına alınmıştır. Bu listede yer alan yaban hayvanlarını

avlamak, ölü yada canlı bulundurmak ve nakletmek yasaktır. Ek-II listesinde bulunan kuşlar

ve memeliler, 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu‟nun 4. maddesinin birinci fıkrasının verdiği

yetki çerçevesinde Merkez Av Komisyonunca koruma altına alınmıştır. Bu listede yer alan av

hayvanlarını avlamak, ölü yada canlı bulundurmak ve nakletmek yasaktır. Ek-III listesinde

bulunan av hayvanları, 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu‟nun 4. maddesinin birinci fıkrası

gereğince Çevre ve Orman Bakanlığı‟nca belirlenen 2007–2008 av döneminde belli edilen

sürelerde avlanmasına Merkez Av Komisyonunca izin verilen av hayvanlarıdır. Yapılan

çalışmalar sonucunda proje yeri ve çevresinde endemik bir türe rastlanmamıştır. Ayrıca fauna

türleri için yavrulama, yiyecek araştırma, kışı geçirme, yuva yapma ve göç amaçlı hassas

alanlar bulunmamaktadır.

Kuşlar

Faaliyet alanı çevresinde bulunan veya habitat uyumu nedeniyle bulunma olasılığı olan 29 kus

türünden 16‟sı Bern Ek–2, 7„si de Bern Ek–3 listesinde yer almaktadır. T.C. Çevre ve Orman

Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü‟nce 06.07.2007 tarih ve 26574

sayılı Resmi Gazete‟de yayınlanarak yürürlüğe giren “2007– 2008 Av Dönemi Merkez Av

Komisyonu Kararları”nın yansıtıldığı en son listelere göre; 18 kus türü Ek-I, yani “Çevre ve

Orman Bakanlığınca Koruma Altına Alınan Yaban Hayvanları” listesinde; 4 kus türü Ek-II,

yani “Merkez Av Komisyonunca Koruma Altına Alınan Av Hayvanları” listesinde; 7 kus türü

ise Ek-III‟de yani “Merkez Av Komisyonunca Avına Belli Edilen Sürelerde İzin Verilen Av

Hayvanları” listesinde bulunmaktadır.

1.2. Projenin Tanımı:

Kırklareli ili sınırları içerisinde yer alan Limak Batı Çimento San. Tic. A.Ş. Trakya Çimento

Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaş sistem döner fırını ve daha sonraki yıllarda

devreye giren ilk jenerasyon prekalsinasyonlu tip döner fırını ile beraber toplam 790.000

ton/yıl klinker kapasitesine sahiptir. Tesiste biri çamur, biri bilyalı ve diğeri de dik olmak

Page 9: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

üzere 3 adet düşük kapasiteli hammadde(farin) değirmeni bulunmaktadır. Tesiste 2 adet açık

ve 1 adet kapalı sistem toplam 3 adet düşük kapasiteli bilyalı çimento değirmeni ile 956.000

ton çimento üretim yapılabilmektedir. Tesisin transport hatlarının büyük çoğunluğunun üstü

açık olup, kısıtlı kapasitede bir kapalı klinker stokholü bulunmaktadır. Elektrifikasyon ve

kablaj hatları ve kanalları kullanım ömrünü doldurmuş olup, otomasyon ile görüntüleme ve

takip sistemleri kısmi ve eski teknoloji ile gerçekleştirilmektedir. Tesisin tozsuzlaştırma

üniteleri, 1958 yılından bugüne dek gerçekleşen süreçte sürekli yeni eklentiler ile oldukça

dağınık, verimsiz ve yüksek güç tüketimi ile faaliyet göstermektedir. Tesisin basınçlı hava

ihtiyacı, fabrika geneline dağılan birçok verimsiz kompresör ile sağlanmaktadır.

Trakya Çimento Fabrikası, Mart 2011‟de Limak Grubu‟nun bünyesine katılmış olup

operasyon, kalite, enerji ve çevresel iyileştirme projelerine tesiste hızla start verilmiştir.

Çimento sektörünün son 15 yılına enerji verimliliği ve çevresel iyileştirmeler bazında

damgasını vuran major inovasyonların başında; prekalsinasyonlu döner fırınlar, dik çimento

değirmenleri ve yeni nesil klinker soğutma üniteleri gelmektedir. Yine çimento döner

fırınlarının, atık bertarafı amaçlı kullanılabilecek mükemmel doğal temizleyicilerin olduğunun

keşfedilmesi, sektörün alternatif yakıtların kullanımına yönelik tasarım ve geliştirme

faaliyetlerine hızla yönelim göstermesini sağlamıştır. Sektörün enerji verimliliği ve çevresel

iyileştirmeler bazında damgasına vuran tüm bu inovasyonlar, Limak Trakya Fabrikasının

proje kapsamında en son versiyonları ile yer alacaktır.

Ana yatırım hedefleri ana başlıklar altında;

1. Yüksek güç tüketimli, üstelik bir kısmı kalite yönünden de verimsizliğe sebep olarak

hammadde ve çimento hatlarında çalışan açık sistem 5 adet bilyalı değirmen ve 1 adet

düşük kapasiteli dik değirmen yerine 2 adet yeni nesil düşük güç tüketimli dik

değirmen kurulumu.

2. Tesisin enerji ve çevre açısından verimsiz 1958 model yaş sistem klinker hattının

durdurulması ve demonte edilmesi.

3. Tesisin gerek eski jenerasyon yüksek ısı tüketimli ve ancak %80 kalsinasyon derecesi

ile çalışabilen düşük verimli yüksek basınç kayıplı kuleye sahip prekalsinasyonlu

döner fırınında, %95 kalsinasyon derecesine ulaşacak ve düşük basınç kaybı yüksek

verim sağlanacak şekilde kulelerinin tekrar tasarlaması.

Page 10: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

4. Tesisin yeni kulelerinin CO2 salınımı ve fosil yakıt kullanımını azaltmak için ana

hedeflerden biri olan alternatif yakıt kullanımını maksimize edilecek şekilde

tasarlanması, bu koşulun kontratlarda yer alması.

5. Tesisin yeni yatırım döneminde, yüksek yanma verimliliğinde, yüksek momentumlu,

düşük NOx ve düşük primer hava kullanımlı yakma brülörlerinin kullanılması

6. Tesisin yeni kulelerinin düşük NOx emisyonu ve minimum toz emisyonu değerlerinin

kontratla garanti altına alınmak suretiyle tasarlanması. NOx emisyonu, kontratlarda

ana başlık olarak yer almaktadır. Tesisin NOx yasal sınırı mevcut durumda 1300

mg/Nm3 olup reelde 1100 mg/Nm3 değerlerinde çalışmaktadır. Yatırım sonrası

kulede, indirgeyici bölgeler tasarlanması suretiyle tesisin maksimum 500 mg/Nm3

NOx değerini hiçbir kimyasal malzeme kullanılmaksızın çalışabilmesi, kontratlarla

garanti altına alınacaktır. Limak bu tasarım için daha yüksek yatırım bedeli maliyetini

karşılamaktadır.

7. Döner Fırın Ayna ve soğutmanın yüksek verimli yeni nesil versiyonları ile

değiştirilmesi, Döner Fırın giriş ve çıkış sızdırmazlık sistemlerinin kaçak havayı

minimize eden yeni tasarım versiyonları ile değiştirilmesi, bu sayede ısıl tüketim ve

güç tüketiminde pik iyileştirmeler elde edilmesi.

8. Yüksek güç tüketimli pnömatik sevk hatlarının mekanik tip düşük güç tüketimli yeni

elevatörlü tasarımlara çevrilmesi,

9. Döner Fırın girdi farin homojenasyon sistemlerinin yüksek verimli versiyonları ile up-

grade edilmesi, standart sapmaların düşürülerek kalite ve güç tüketiminde iyileştirme

elde edilmesi.

10. Tüm hammadde, farin ve kömür tartım sistemlerinin yeni nesil yüksek doğrulukta

(%0,5) çalışan versiyonları ile değiştirilerek yüksek kalite, operasyon stabilitesi ve

düşük emisyon değerleri elde edilmesi, özellikle Döner Fırında tam yanma ve sıfır CO

hedefine ulaşılması.

11. Tüm malzeme taşıma hatlarının kapalı galeri olarak tasarlanması,

12. 55.000 ton kapasiteli kapalı klinker stokholü yapılması.

13. D.Fırın-Farin ve Soğutma Ana Filtrelerinin rehabilite edilerek toz emisyonu olarak 30

mg/Nm3 üstünde tesiste toz emisyon kaynağı yer almaması. (Tablo.1)

14. Yeni çimento değirmeni yeni jenerasyon sistem filtresi, değirmeni besleme hattı,

bunkerleri, kapalı klinker stokholu giriş ve çıkışı gibi tüm emisyon noktalarının yeni

nesil torbalı filtreler ile donatılması.(Tablo.1)

Page 11: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

15. Tesisin mevcut filtrelerinin, yeni nesil filtreler gibi basınç farkına göre silkeleme

yapacak şekilde modernize edilmesi ve bu sayede toz emisyonu ve güç tüketiminin

hem minimize hem de optimize edilmesinin sağlanması.

16. Tüm sistemin elektrifikasyon ve otomasyon yapısının hat kayıplarını minimize edecek,

izlenecek ve haberleşecek şekilde yenilenmesi çalışmalarının gerçekleştirilmesi;

yatırım sonrası, Enerji İzleme (Scada) Sisteminin tüm tesis için devrede olması.

Proje kapsamında arazi hazırlık ve inşaat çalışmalarında toplam 350 kişinin, işletme

aşamasında ise 145 kişinin çalıştırılması öngörülmektedir ve çalışanların ihtiyaçları mevcut

tesislerden karşılanacaktır.

1.3. Projenin Amacı ve Gerekçesi:

Trakya tesisinde gerçekleştirilecek yatırım, 1958 yılından beri bölgede hizmet veren tesisi,

enerji, çevre ve teknoloji olarak Dünya standartlarında örnek bir yeni nesil tesis seviyesine

ulaştıracaktır. 53 yıldır çalışmakta olan tesiste yatırım yapılmasındaki ana gerekçeler;

Güç ve yakıt tüketimi olarak yeni nesil çimento fabrikalarının çok gerisinde kalması

Yeni nesil teknolojilerle sektörde ulaşılan düşük emisyon değerlerine, mevcut sistemin

cevap vermesinin olanaksız olması

Tesisin mekanik ve elektrifikasyon olarak birçok ekipmanının teknolojik ömrünü

doldurması

Tesisin yakma sisteminin Alternatif yakıtlar ve uçuculuğu düşük yakıtları yakma

kabiliyetinin olmaması

Tesisin kalite ve enerji verimlilik alt yapısının olmaması, izlenemeyen sistemin

geliştirilememesi.

Tesisin yeni jenerasyon tesislerle rekabet gücünü yitirmesi

Page 12: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

1.4. Projenin Faydaları:

1.4.1 Tesisin Tabi Olduğu Emisyon Sınır Değerleri ve Hedef Değerler

*: 31.12.2012‟ye kadar olan sınır değerler, Çevre İzin Lisansı sürecinde GFB sonrası atık alımı için Çevre

Bakanlığı tarafından, deneme yakması raporuna dayanılarak tespit edilmiş sınır değerlerdir.

**: 31.12.2012 sonrası sınır değerler, Atık Yakma Yönetmeliği‟nde belirtilen sınır değerlerdir.

***T.E.: Tespit Edilemedi

****TOK (TOC) sınır değeri, atık yakılırken ve yakılmazken ölçülen değerler arasındaki farkı ifade etmektedir.

Trakya Fabrikası'nda atık yakılmadan TOK ölçümü henüz yapılmamıştır.

1.4.2. Toz Emisyonları – Torbalı Filtre Yatırım ve Modernizasyonları-Diğer

İyileştirmeler

Döner Fırın Ünitesinde çalışan mevc

ut ana filtrasyon sistemi, sistemin orijininde bulunan 2 adet paralel çalışan

Elektrofiltreye, daha sonraki yıllarda seri olarak eklenen torbalı filtre ile sağlanmakta

olup bu sistem 30 mg/Nm3‟ün altında toz emisyonunu gerçekleştirirken ek 9 kWh/ton

klinker enerji tüketimine sebep olmaktadır. Yatırım sonrası sistemin torbalı filtresi

kapasiteye uygun olarak tasarlanarak, ömrünü doldurmuş elektrofiltreler devre dışı

Kirletici

Madde

31.12.2012'ye

Kadar Sınır

Değerler

C (mg/Nm3)*

31.12.2012 Sonrası Sınır

Değerler C (mg/Nm3)**

IFC Guidline Değerleri

C (mg/Nm3)

04.08.2011'de Ölçülen

Değerler C (mg/Nm3)

2013 Yatırım Sonrası Hedef

Değerler C (mg/Nm3)

Toplam toz 43 30 50 15,05 <10

HCI 26,5 10 10 < 0,75 < 0,75

HF 4,3 1 1 < 0,28 < 0,28

NOx ( NO2

cinsinden) 1108 800 600 664,54 <500

Cd + Tl 0,091 0,05 0,05 0,0153 0,0153

Hg 0,091 0,05 0,05 0,0028 0,0028

Sb + As + Pb +

Cr + Co + Cu

+ Mn + Ni + V

0,91 0,5 0,5 0,1015 0,1015

SO2 256 50 400 T.E.*** T.E.***

TOK**** 249 10 10 16,98 16,98

Dioksin -

Furan 0,1 0,1 0,1 0,0126 0,0126

Page 13: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

bırakılacak ve aynı toz emisyonu başarısı yıllık 7,2 milyon kWh daha az enerji

tüketimi ile gerçekleştirilecektir.

Döner Fırın Soğutma Elektrofiltre sistemi, modernizasyonu yapılarak optimize

edilecektir. Yatırım ile kurulacak yeni soğutma ünitesi ile, soğutma egsoz gazı miktarı

0,5 Nm3/kg klinker azalacak ve söz konusu filtrenin de güç tüketimi aynı oranda

azalacaktır.

Tesisin 3 adet çimento değirmeninde çalışmakta olan eski nesil çok sayıda filtre,

üniteleriyle beraber iptal edilecek olup, yeni çimento değirmeni ünitesi ile beraber

yeni jenarasyon bir sistem filtresi yüksek verimlilikte toz toplama verimliliğini (0-10

mg/Nm3) düşük enerji tüketimi ile gerçekleştirecektir.

Tesisin hammadde ve yarı mamullerinin değirmenleri besleyen tüm konveyör hatları

kapalı ve tozsuzlaştırma sistemleri ile donatılmış olarak tasarlanmaktadır. Aynı

zamanda bu hatların tümü otomasyon sistemi ile çalışacak olup, tozsuzlaştırma

sistemleri ünitenin çalışması için kilit (interlock) sistemde tasarlanacaktır.

Tablo.1 Trakya Fabrikası Yenilenecek, iptal edilecek ve rehabilite edilecek tesis filtreleri

Page 14: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

Tesise 55.000 ton kapasiteli tam otomasyonla çalışan bir kapalı klinker stokholü

yapılacaktır. Tümüyle çevresel bir yatırım olan bu ünitenin yatırım bedeli 2 milyon

Euro‟dur. Döner fırın soğutma ünitesinden çıkan klinker, tamamen kapalı ve filtrasyon

sistemli konveyör ile kapalı klinker stokholüne aktarılırken, klinkerin çimento

değirmeni ünitesine aktarımı, yer altı kapalı galeriler içinde yapılandırılmış,

otomasyon ve kameralarla donatılı konveyörler ile gerçekleştirilecektir.

Tesisin sistem yatırımlarının tamamlanmasının ardından, ara bağlantı yollarının

betonlanması, çevre düzenlemesi ve ağaçlandırma faaliyetleri gerçekleştirilecektir.

1.4.3 NOx Emisyonları

Trakya Fabrikası Döner Fırın Yatırımı “Low NOx” ana

başlığında tasarlanan bir sistem hüviyetindedir. Döner

Fırın sistemlerinde NOx iki şekilde düşürülebilmektedir.

1) Ön Isıtıcı Kulede sisteme amonyak ya da üre

pulvarizasyonu (SNCR sistemi) 2) Ön ısıtıcı sistem

tasarımı ile.

Trakya Fabrikasında yatırımında, yatırım maliyetindeki

artış göze alınarak Low-Nox yapısında kule tasarımı

yatırımı ile 800 mg/Nm3 Nox emisyonu garanti altına

alınacaktır. Tesis daha da düşük emisyon değerlerini

SNCR ile düşürme olanağını her daim sahip olacaktır.

Tesisin mevcut durumda Nox emisyonu 1100 mg/Nm3

değerlerindedir. Tesis yeni yatırım sonrası yeni L-Nox Kalsinatör ve L-NoX brülörleri ile ve

yüksek azot içerikli kömür kullanımı (yerli kömür uçucu oranı ~40%) rahatlıkla NoX

emisyon değerini 500 mg/Nm3 değerinin altında tutabilecektir.

1.4.4 CO2 Salınımı

Trakya projesinin çevresel iyileştirmeler açısından en etkin iyileştirme sağlayacağı alanların

başında CO2 salınımı azaltımı gelmektedir.

Tesisin 962 kcal/kg klinker ısı tüketimi, yatırım sonrası 750 kcal/kg klinker seviyesine

düşürülmesi ile fosil yakıt tüketimi aynı çeşit yakıt kullanımı baz alındığında 143 kg yakıt/ton

klinker seviyelerinden 112 kg yakıt/ton klinker seviyelerine düşmektedir. Yatırım öncesi ve

Şekil.1 In Line Calciner ile düşük

NOx emisyonu sağlanması

Page 15: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

sonrası kömür tüketimdeki azalma miktarı alternatif yakıt kullanımı göz önünde

bulundurulmaksızın 24.312 ton/yıl olacaktır. Bu durumda yakıt tüketimi kaynaklı CO2

emisyonunda 60.156 ton/yıl azalma sağlanacaktır.

Tesisin Döner Fırını Alternatif Yakıt kullanımı konusunda toplam yakıt miktarının minimum

%50 si alternatif yakıt kullanımına olanak sağlayacak şekilde tasarlanacaktır. Fabrika,

Türkiye‟nin en büyük endüstri merkezlerinden biri olan Çorlu‟ya 70 km gibi yakın bir

mesafede olup, gerek evsel atık gerekse endüstriyel atıkları bertaraf edecek ve alternatif yakıt

olarak kullanacak teknolojiye sahip olacaktır. Bölgede en yoğun atık türleri arıtma çamuru,

ağartma toprağı ve atık lastiktir. Tesis bölgenin arıtma çamurları ile %25 ısıl oranda alternatif

yakıt oranına ulaştığında, yakıt tüketimi kaynaklı CO2 emisyonunda 8.500 ton/yıl azalma

sağlanacaktır.

Tesisin dik değirmen yatırımları ile öğütme prosesindeki güç tüketimi kaynaklı CO2

emisyonunda %40 iyileşme elde edilecektir. Yıllık güç tüketimi tam kapasitede 122,6 milyon

kWh olan tesisin yatırım sonrası güç tüketimi 86,9 milyon kWh‟ye düşecek olup, güç

tüketimindeki bu iyileşmenin sağladığı CO2 salınımı azaltım miktarı 24.258 ton/yıl’dır.

Tablo.2 CO2 Salınımı azaltımı- konsolide

1.4.5 Projenin Faydaları:

Bu proje ile;

Tüm fabrika geneli için %20,5 oranında enerji tasarrufu elde edilecektir.

Tesisin ana baca NOx emisyonu kimyasal ek girdi kullanılmaksızın mevcut duruma

oranla 300 mg/Nm3 azaltılacaktır.

Tesisin tüm tozsuzlaştırma üniteleri güç tüketimi optimizasyonu göz önünde

bulundurularak modernize edilecektir.

Yıllık 24.312 ton fosil yakıt tüketimi azaltılacaktır (Alternatif yakıt tüketimi ihmal

edilerek)

Page 16: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

Alternatif yakıt kullanımı %25 hedefine ulaştırıldığında, fosil yakıt tüketimindeki

azalma miktarı toplamda 50.000 ton/yıl olacaktır.

Tesisin toplam güç tüketimi 35,7 milyon kWh/yıl azaltılacaktır.

Tesisin CO2 salınımının yaklaşık 92.914 ton/yıl azaltılması hedeflenmektedir. Bu

miktarın tesisin CO2 salınımında %29,19 oranında bir iyileşmeyi ifade etmektedir.

1.4.6 Enerji Verimliliği ve Çevresel İyileştirme Projesinin Çevre Halkına Tanıtılması

Süreci :

1- 26.10.2011 tarihinde düzenlenecek olan Halkın Katılımı Toplantısı EK-1 Toplantıya

Çağrı Tutanağı ile 10.10.2011 tarihinde fabrikamızın bağlı bulunduğu Camii Kebir

Mahalle Muhtarına imzalatılarak Muhtarlıkta 24.10.2011 tarihine kadar askıya

çıkarılmıştır.

2- 26.10.2011 tarihinde fabrika toplantı salonunda Halkın Katılımı Toplantısı yapılmış

olup, toplantıda Tanıtım Sunumu yapılmıştır.

3- Toplantı sonunda katılımcıların soruları ve cevaplar EK-2 tutanaktadır.

4- Toplantıya katılanlar EK-3 Katılım Tutanağı ile kayıt altına alınmıştır.

5- Toplantıda yapılan Tanıtım Sunumu Camii Kebir Mahallesi Muhtarının onayı ile EK-

4 Askı Tutanağı ile Muhtarlıkta 26.10.2011 tarihinde askıya çıkarılmıştır.

Page 17: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner
Page 18: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner
Page 19: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner
Page 20: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner
Page 21: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner
Page 22: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

2

4. PROGRAM

Uygulama Yapım Programı:

Trakya Enerji ve Çevresel İyileştirme Projesine, yerli ve yabancı çok sayıda kontraktör ile

gerçekleştirilecektir. Söz konusu proje için hedef, 2011 yıl bitimi öncesi kontratların

imzalanması ve projenin maksimum 14 ay süre dilimi içinde tamamlanmasıdır. Proje tasarımı,

tüm inşaat ve mekanik montaj (soğutma ünitesi haricinde) işlerinin, tesisin mevcut üretim ve

satış hacimlerinin korunarak gerçekleştirilmesini sağlayacak şekilde gerçekleştirilecektir.

Tüm bu çalışmaların tamamlanmasının ardından, Klinker hattının durdurularak, soğutma

ünitesi ve yeni ara bağlantıların tamamlanması için öngörülen süre 45 gündür. Tesis tüm bu

süre zarfında stok klinkeri ile çimento üretimi ve satışına devam edecektir.

Söz konusu proje için hazırlanan genel yerleşim aşağıda verilmektedir (Şekil.2)

Page 23: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

2

Şekil.2 Genel Yerleşim Projesi

Page 24: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

2

Buna göre tesisin enerji verimliliği ve çevre iyileştirme projesinde, toplam 14 aylık proje

süresi içindeki son 45 günlük dilim haricinde hiçbir ünitede duruş yaşanmayacaktır;

dolayısıyla yeni üniteler ve modifikasyonların yapılacağı alanlar tamamen açık ve üzerinde

ünite ekipman kurulumu olmayan alanlardır (Şekil.2)

Söz konusu yatırımda 6 ana inşaat alanı oluşacak olup, açık alanlara yapılacak bu yapılarda,

temellerden kaynaklanan hafriyat miktarları aşağıda tabloda verildiği üzere belirlenmiştir.

Söz konusu temel alanlarından çıkan hafriyat, ocak sahasına alınacak, gerekli görülen miktarı

dolgu malzemesi olarak kullanılacak, geri kalan miktar ise hammadde olarak proseste

değerlendirilecektir.

45 günlük duruş süresinde tesisin aynı lokasyonda yer alacak yeni tek ünitesi soğutma

ünitesidir. Söz konusu ünite 0 kotunda yapılacak olup, demontajı yapılan eski ünite metal

hurda olarak işlem görecektir.

Yeni nesil ekipmanlar ile tesisin üretime geçmesinin ardından gövde sızdırmazlıkları

sağlanamayacak hale gelen tüm boru bağlantıları ve filtre kasaları da yine metal hurda olarak

işlem görecektir.

Sonuçta Trakya Çimento‟da geçekleştirilecek yatırım sırasında demontajı yapılan

kullanılamaz mekanik aksam ve eski torbalı filtrelerin sökümünden kaynaklanacak atıklar

aşağıda listelenmiştir:

HAFRİYAT VE DOLGU MİKTARLARI TABLOSU

S.N. Ünite Adı Hafriyat (m3) Dolgu (m3)

1 Önısıtıcı Binası

1.000 400

2 Farin değirmeni 1.900 915

3 Hammadde bunkerleri 1.240 605

4 Çimento değirmeni 1.340 580

5 Değirmen bunkerleri 1.450 650

6 Klinker stokholü 9.500 3.400

16.430 6.550

Page 25: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

3

1. Metal Hurdalar

2. Filtre Torbaları

Bu atıklardan, metal hurdalar; 05.07.2008‟de yayınlanarak yürürlüğe giren Atık Yönetimi

Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik Ek-4 Atık Listesi‟nde “17 04 07: Karışık Metaller”

olarak;

Filtre torbaları ise aynı mevzuatta “15 02 02: Tehlikeli maddelerle kirlenmiş emiciler, filtre

malzemeleri (başka şekilde tanımlanmamış ise yağ filtreleri), temizleme bezleri, koruyucu

giysiler” olarak tanımlanmışlardır.

15 02 02 kodu ile tanımlanan filtre torbaları; 26.10.2011 tarihli ve 72 Belge No‟lu, ekte

sunulan, Çevre İzin Lisans Belgesi kapsamında fabrikamız döner fırınında yakılarak enerji

geri kazanımı sağlanacaktır.

17 04 07 kodu ile tanımlanan metal hurdalar ise 17.06.2011 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe

giren Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı Tebliği‟ne uygun olarak (Tebliğ‟in

uygulanmasına ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı‟nın 05.12.2012 tarihli yazısı ektedir. Bu

yazıya göre metal hurdalar 1/1/2015 tarihine kadar lisans şartı aranmaksızın toplama-

ayırma ve geri kazanım tesislerine veya doğrudan ergitme tesislerine gönderilebileceği için)

toplama – ayırma ve geri kazanım tesislerine veya doğrudan ergitme tesislerine

gönderilecektir.

Tesisin kapalı alanları iptal edilecek bilyalı öğütme devrelerini kapsamaktadır. Söz konusu

ekipmanlar yeni nesil çimento sektörü ihtiyaçlarını karşılamamakta olup, diğer sektörel

taleplerin değerlendirilmesi ile satışa çıkarılacaktır. Söz konusu ekipmanların satışa

çıkarılmasının ardından kapalı alanlar depo, atölye ve benzeri amaçlar için tasarlanarak

kullanıma açılacaktır.

Page 26: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

2

3. ÖNLEME PLANI

Aşama Konu Hafifletici Önlemler

Sorumluluk

İnşaat

Aşaması

Şantiyelerin ve işçi

kampları için

altyapı

hizmetlerinin

konumlandırılması

Şantiye sahası ve işçi kampları Trakya Çimento Fabrikası sınırları içindedir ve orman alanlarının

dışında kalmaktadır.

Konumlandırma:

(a) Herhangi bir koruma bölgesinden en az 3 km uzaklıkta

(b) Herhangi bir yüzey suyundan 50 m uzaklıkta ve

(c) Herhangi bir köyden 1 km uzaktadır. Tesis çevresinde kültür özelliği olan bölge

bulunmamaktadır..

Hizmetler

(a) Kullanma amaçlı su ve içme suyu Trakya Çimento Fabrikası şebekesinden temin edilecektir.

(b) Evsel nitelikli atıksular Trakya Çimento Fabrikası‟nın mevcut kanalizasyon sistemine verilerek

bertaraf edilecektir.

(c) Kamplarda oluşan organik katı atıklar ağzı kapalı çöp bidonlarında toplanacak, Pınarhisar

Belediyesi tarafından periyodik olarak alınacaktır.

Şantiye kurulan alan iş tamamlandıktan sonra saha, başlangıçtaki duruma uygun biçimde

iyileştirilecektir.

Trakya Çimento

Fabrikası

İnşaat katı

atıklarının yönetimi

(kum, kaya, vs.)

Proje alanı içinde kamulaştırılmış alan bulunmamaktadır.

Yakma işlemi yapılmayacaktır.

Harfiyat atıkları tesis dışına taşınmayacak, bir bölümü tesis içerisinde zemin dolgusu olarak

kullanılacak, diğer bölümü ise alternatif hammadde olarak kullanılacaktır.

İnşaatın tamamlanmasıyla çevre düzenlemesi yapılacaktır.

Trakya Çimento

Fabrikası

Müteahhit Firma

İnşaat

makinelerinin

egzoz emisyonları

İnşaat makinelerinin egzoz emisyonları düzenli olarak yetkili kuruluşlar tarafından ölçülecek ve egzoz

emisyonları için belirlenmiş olan sınır değerleri sağladıkları belgelenecektir.

5 dakikadan fazla süre boyunca kullanılmayan makineler kapatılarak motorların rölantide çalışması

minimum düzeye indirilecektir.

Trakya Çimento

Fabrikası

Müteahhit Firma

Page 27: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

3

Aşama Konu Hafifletici Önlemler

Sorumluluk

İnşaat

Aşaması

İnşaat

makinelerinin

saklanması

Depolama alanı Trakya Çimento Fabrikası içinde olacaktır. Yüzey sularından en az 50 metre uzağa

konumlandırılacak, köylerden ve diğer yerleşim yerlerinden uzak olacaktır.

Ekipmanlar geçirimsiz yüzey üzerine yerleştirilecek ve böylelikle yağ sızıntılarından kaynaklanan

toprak kirliliği önlenecektir.

Trakya Çimento

Fabrikası

Gürültü

Gürültü seviyesi 70 dB sınırını aşmayacaktır .

Herhangi bir patlatma yapılmayacaktır.

Trakya Çimento

Fabrikası

Toz Minimum tozlanma için; emisyon kaynağında savurma yapmadan doldurma ve boşaltma işlemlerinin

gerçekleşmesi, tesviye yapılması, malzeme taşınması sırasında araçların üzerinin branda ile

kapatılması ve malzemenin üst kısmının %10 nemde tutulması gibi önlemler alınacaktır.

Kuru ve rüzgarlı hava koşullarında mevcut yollar ve inşaat alanı sulanacaktır.

Trakya Çimento

Fabrikası

İşçi Güvenliği Trakya Çimento Fabrikası OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Belgesine sahiptir.

Çimento Endüstrisi İşverenler Sendikası tarafından üye fabrikaların İSG uygulamalarının

değerlendirilmesi sonucu verilen 2009 Yılı Çimento Sektörü İSG Performansı Ödülü‟nü almaya hak

kazanmıştır.

Çalışma hayatını düzenleyen mevzuatlar gereği, Trakya Çimento Fabrikası uygulamaları kapsamında;

müteahhit personeli işe başlamadan önce sağlık taramasından geçirilecek, “ağır ve tehlikeli işlerde

çalışabilir raporu” ile çalıştırılacaktır. Periyodik olarak sağlık kontrolleri yapılacaktır.

Baret, iş botu, kulak koruyucuları, maskeler ve diğer iş güvenliği ekipmanları sağlanacak; gerekli

durumlarda işçiler tarafından kullanılacaktır.

Trakya Çimento

Fabrikası

Müteahhit Firma

Mevcut yollar Mevcut yollarda ek trafik hareketliliği minimize edilecektir.

Proje alanında bulunan yollar düzenli olarak arazöz araçlar ile sulanacaktır.

Taşıyıcı araçlarda tonaj kontrolü yapılacak, fazla yük taşıması ve mevcut yolların bozulması

önlenecektir.

Hasarlar kalıcılaşmadan hasarlı yollar onarılacaktır.

Yollarda çamur, kalıntı ve diğer engeller bırakılmayacaktır.

Trakya Çimento

Fabrikası

Page 28: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

4

Aşama Konu Hafifletici Önlemler

Sorumluluk

İnşaat

Aşaması

Ulaşım yollarının

konumlandırılması

ve inşası

Mevcut yollar ulaşım için yeterlidir, yeni yollar inşa edilmeyecektir. ___

İletim hatlarının

rotalandırılması ve

inşası

Yeni iletim hattı inşa edilmeyecek olup mevcut hatlar modernize edilecektir. Fabrika sahası dışındaki

iletim hatlarında herhangi bir çalışma yapılması gerekmemektedir.

Trakya Çimento

Fabrikası

Kültürel eserlerin,

yerel kültürel

değere haiz olan

alan ve yapıların

bulunması ihtimali

Tüm çalışmalar fabrika sahası içinde gerçekleştirilecektir. Fabrika sahasında ve yakın çevresi

içerisinde hiç bir kültürel oluşum bulunmamaktadır. Ancak kazı işlemleri sırasında herhangi bir tarihi,

kültürel veya arkeolojik varlığa rastlanması durumunda kazı işlemleri durdurulacak ve yerel/bölgesel

kültür müdürlükleri durumdan acilen haberdar edilecektir. Hiç kimse buluntuları yerinden

çıkarmayacak ve alana zarar vermeyecektir. İnşaat otoritelerinin incelemeleri tamamlandıktan ve ilgili

idarenin yazılı onayları alındıktan sonra devam edebileceklerdir.

Herhangi bir iletim ağı, bağlantı yolu ya da yapı köy mezarlıklarının üzerinden geçmemektedir.

Trakya Çimento

Fabrikası

Hammadde

sağlanması

Proje kapsamında kullanılacak kum, taş gibi hammaddeler ruhsatlı hammadde sahalarından temin

edilecektir. Kullanılacak beton, şirketimize bağlı beton santrallerinden temin edilecektir.

Trakya Çimento

Fabrikası Müteahhit

Firma

Tehlikeli

materyallerin

yönetimi (yakıtlar,

yağlar, patlayıcılar)

Patlayıcı kullanılmayacaktır. İnşaat çalışmaları sırasında yağların ve yakıtların depolanması

gerekmeyecektir. Proje sırasında kullanılacak araçların yakıtları, fabrika sahası dışındaki özel –

bağımsız akaryakıt istasyonlarından temin edilecektir.

İşletme sırasında kullanılacak ekipman yağları; iyi havalandırılmış, kilitli ve etrafı çevrili binalarda

geçirimsiz yüzeylerde saklanacaktır. Bu binalar herhangi bir yüzey suyundan en az 50 m uzaklıkta

konumlandırılacaktır. Yerleşim merkezi ve orman arazilerinin dışındadır

Trakya Çimento

Fabrikası

Metal Hurdaların

Yönetimi

Atık metal hurdalar, fabrika sahasında stoklanacak ve Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı

Tebliği‟ne uygun olarak geri kazanıma gönderilecektir.

Orman kaybı Proje kapsamında kullanılan alan Trakya Çimento Fabrikası sınırları içerisindedir. Proje için ağaç

kesimi olmayacaktır. Alan üzerinde ağaçlandırma yoktur.

Trakya Çimento

Fabrikası

Gürültü Proje süresince ve ekipmanların devreye alınması çalışmaları sırasında ve sonrasında ortaya çıkacak

gürültüyü önlemek için susturucu ekipmanlar kullanılacaktır. Projede kullanılacak ana ekipmanları

uluslar arası standartlarda imal edilecektir. Ses seviyesi 70 dB‟in altında olacaktır.

Trakya Çimento

Fabrikası

Page 29: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

5

Aşama Konu Hafifletici Önlemler

Sorumluluk

İnşaat

Aşaması

Toz / Hava

Emisyonları

Proje faaliyete geçtikten sonra yakma sisteminden kaynaklanacak emisyonların tespiti için baca

gazında O2, CO, NOx ve SOx ile toz miktarı sürekli olarak ölçülecek, otomatik bilgisayar sistemi ile

dijital olarak kaydedilecektir. Sanayii Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yöentmeliği ve Atık

Yakma Yönetmeliği‟nde müsade edilen emisyon sınır değerleri aşılmayacaktır.

Trakya Çimento

Fabrikası

Tıbbi Atıklar Tıbbi atıklar, diğer atıklardan ayrı olarak toplanarak Pınarhisar Belediyesi‟nin tıbbi atık toplama

aracına teslim edilecektir.

Trakya Çimento

Fabrikası

Tehlikeli Atıklar Tehlikeli atıklar, atık kodlarına göre ayrı ayrı toplanarak tehlikeli atık depo sahasında biriktirilecek ve

ayda 1000 kg‟ı geçmemek şartıyla en fazla 180 gün tehlikeli atık depo sahasında bekletilerek lisanslı

geri kazanım / bertaraf tesislerine verilecektir. Fabrikaya verilmiş olan atık yakma izni kapsamındaki

tehlikeli atıklar, döner fırında yakılacaktır.

Trakya Çimento

Fabrikası

İşletme

Aşaması

Evsel ve işletme

atıksuları

Evsel nitelikli atıksular Trakya Çimento Fabrikası‟nın mevcut kanalizasyon sistemine verilerek

bertaraf edilecektir. İşletme kaynaklı atıksu oluşmayacaktır. Soğutma suları kapalı devrede devir

daim şeklinde kullanılmaktadır.

Trakya Çimento

Fabrikası

Evsel katı atıklar Evsel katı atıklar ağzı kapalı çöp bidonlarında toplanacak, Pınarhisar Belediyesi tarafından periyodik

olarak alınacaktır.

Trakya Çimento

Fabrikası

Gürültü Tesiste periyodik olarak gürültü ölçümleri yapılarak gürültü seviyesinin yasal sınırlar içerisinde

kalması sağlanacak; gürültü seviyesi yasal sınırları aştığında azaltmak için gerekli yalıtım, izolasyon,

kişisel koruyucu malzeme temini gibi önlemler alınacaktır.

Tıbbi Atıklar Tıbbi atıklar, diğer atıklardan ayrı olarak toplanarak Pınarhisar Belediyesi‟nin tıbbi atık toplama

aracına teslim edilecektir.

Trakya Çimento

Fabrikası

Tehlikeli Atıklar Tehlikeli atıklar, atık kodlarına göre ayrı ayrı toplanarak tehlikeli atık depo sahasında biriktirilecek ve

ayda 1000 kg‟ı geçmemek şartıyla en fazla 180 gün tehlikeli atık depo sahasında bekletilerek lisanslı

geri kazanım / bertaraf tesislerine verilecektir. Fabrikaya verilmiş olan atık yakma izni kapsamındaki

tehlikeli atıklar, döner fırında yakılacaktır.

Trakya Çimento

Fabrikası

Page 30: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

6

4. İZLEME PLANI

Aşama / Konu Hangi parametreler

izlenecek?

Bu parametre Nerede

izlenecek?

Bu parametre Nasıl

izlenecek/ izleme

ekipmanı nedir?

Bu parametre Ne zaman

izlenecek/ izleme sıklığı

nedir?

Sorumluluk

İnşaat

Şantiyelerin ve

işçi kampları için

altyapı

hizmetlerinin

konumlandırılma

Şantiye sahasının yeri

Su temini, evsel atıksu ve

evsel katı atık ile ilgili

anlaşmalar

Kamp bölgesi uygun

biçimde iyileştirilmiş mi?

Şantiye sahasında

Su temini alanı

Kanalizasyon ve katı atık

depolama alanları

Şantiye sahasında

Görsel Üçer aylık dönemlerde,

eğer uygunsuz bir

uygulama gözlenmişse

daha sık

İnşaat işleminin bitiminde

Trakya Çimento

Fabrikası

İnşaat katı

atıklarının

yönetimi (kum,

kaya, ambalaj

atıkları vs.)

Ambalaj atıklarının geri

dönüşümü ve bertaraf

uygulamaları

Hafriyat atıklarının

yeniden kullanımı ve

bertaraf uygulamaları

Ambalaj alanlarının depolama

ya da atık alanı

Hafriyat depolama alanı

Görsel Aylık dönemlerde, eğer

uygunsuz bir uygulama

gözlenmişse daha sık

Hafriyat çalışmaları

sırasında hergün

Trakya Çimento

Fabrikası

İnşaat

makinelerinin

egzoz

emisyonları

Türk yasalarına uygun

emisyon ölçüm kayıtları

Rölantide kullanılmayan

ekipmanlar

Proje sahası girişinde

İnşaat alanında

Görsel Ekipmanlar inşaat

sahasına alınırken, bir

kere

Aylık dönemlerde, eğer

uygunsuz bir uygulama

gözlenmişse daha sık

Trakya Çimento

Fabrikası

İnşaat

makinelerinin

saklanması

Depo alanı yerleşim

merkezi ve yüzey

sularından uzak mı?

Ekipman geçirimsiz

yüzeye mi yerleştirilmiş?

Ekipman saklama alanı Görsel Saha hazırlanmadan önce,

1 kere

Trakya Çimento

Fabrikası

Gürültü İnşaat saatleri

İnşaat sahası Gürültü ölçüm cihazı

Aylık dönemlerde; eğer

olumsuz bir uygulama

Trakya Çimento

Fabrikası

Page 31: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

7

Aşama / Konu Hangi parametreler

izlenecek?

Bu parametre Nerede

izlenecek?

Bu parametre Nasıl

izlenecek/ izleme

ekipmanı nedir?

Bu parametre Ne zaman

izlenecek/ izleme sıklığı

nedir?

Sorumluluk

görülmüşse daha sık

Toz Su püskürtme uygun

biçimde gerçekleşmiş mi?

İnşaat sahası ve mevcut

bağlantı yolları

Görsel Sıcak, kuru ve rüzgârlı

hava koşullarında

Trakya Çimento

Fabrikası

Metal Hurda

Yönetimi

Depolama alanı

sınırlandırılmış mı?

Kazaları önlemek için

tedbir alınmış mı?

Metal Hurda Depolama Alanı Saha ziyareti / görsel Haftalık olarak; herhangi

bir uygunsuzluk

gözlenmişse daha sık

Trakya Çimento

Fabrikası

İşçi Güvenliği Kabul edilebilir bir sağlık

taraması oluşturulmuş

mu?

İşçilerce kullanılmak

üzere iş güvenliği

ekipmanları verilmiş mi?

İşçilerin çalışma alanlarında Görsel

(sağlık raporunun bir

kopyasıyla birlikte)

Herhangi bir fiziksel işçi

aktivitesi başlamadan

önce

Günlük

Trakya Çimento

Fabrikası

Müteahhit Firma

Mevcut yollar Durum, temizlik Trakya Çimento Fabrikası

sahası içinde ve 3 km bağlantı

yolunda

Saha ziyareti / görsel Günlük Trakya Çimento

Fabrikası

Ulaşım yollarının

konumlandırılma

sı ve inşası

___

___ ___ ___ ___

Kültürel

eserlerin, yerel

kültürel değere

haiz olan alan ve

yapıların

bulunması

Eserlerin kazıyla ortaya

çıkması

Yerel değeri olan

Herhangi bir kazı alanında

Herhangi bir kazı alanında

Otoriteler haberdar

edilmiş ve doğru

prosedür uygulanmış

mı?

Planları görsel

İnşaat sırasında

İnşaattan önce

Trakya Çimento

Fabrikası

Page 32: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

8

Aşama / Konu Hangi parametreler

izlenecek?

Bu parametre Nerede

izlenecek?

Bu parametre Nasıl

izlenecek/ izleme

ekipmanı nedir?

Bu parametre Ne zaman

izlenecek/ izleme sıklığı

nedir?

Sorumluluk

ihtimali herhangi bir alanın,

binanın ya da mezarlığın

varlığı

incelenmesi, saha

ziyareti

Hammadde

sağlanması

Tedarikçinin işletme

ruhsatının geçerliliği

Proje sahasının girişinde ya da

tedarikçinin ofisinde

işletme ruhsatının

görsel olarak kontrol

edilmesi

Hammadde sağlanması

için herhangi bir anlaşma

imzalanmadan önce

Trakya Çimento

Fabrikası

Müteahhit Firma

Tehlikeli

maddelerin

yönetimi

(yakıtlar, yağlar,

patlayıcılar vs.)

Deponi alanlar kilitli,

çevrili, iyi havalandırılmış

ve geçirimsiz yüzey

üzerinde mi?

Konumu yerleşim

merkezlerinden uzak mı?

Tehlikeli atık depolama alanı Bina ve alanın görsel

incelenmesi

İşletme aşamasında

haftalık olarak, eğer

uygunsuz bir uygulama

gözlenmişse daha sık.

İnşaata başlamadan önce

Trakya Çimento

Fabrikası

İşletme

Gürültü Gürültü seviyeleri

Ses engelleyici önlemler

alınmış mı?

Tüm Proje Alanında

En yakın yerleşim bölgeleri

(özellikle şikâyet gelen yerler)

Gürültü ölçüm cihazı

Görsel

6 Aylık dönemlerde, eğer

uygunsuz bir uygulama

görülmüşse daha sık

Trakya Çimento

Fabrikası

Toz / Hava

Emisyonları

Bacagazı içeriğindeki O2,

CO, NOx ve SOx ile toz

Döner Fırın yakma bacasında

Baca gazı analizini

dijital kaydeden

bilgisayarda

Sürekli Trakya Çimento

Fabrikası

Evsel atıksular Evsel atıksular arıtma ile

sonlanan kanalizasyon

sistemine deşarj ediliyor

mu?

Trakya Çimento Fabrikası

mevcut kanalizasyon

sisteminde

Görsel

Üçer aylık dönemlerde,

eğer uygunsuz bir

uygulama görülmüşse

daha sık

Trakya Çimento

Fabrikası

Page 33: LĠMAK BATI ÇĠMENTO SAN. TĠC. A.ġ.documents.worldbank.org/curated/en/874831468121763463/... · 2016-07-10 · Fabrikası 1958 yılından bugüne devrede olan yaú sistem döner

9

Aşama / Konu Hangi parametreler

izlenecek?

Bu parametre Nerede

izlenecek?

Bu parametre Nasıl

izlenecek/ izleme

ekipmanı nedir?

Bu parametre Ne zaman

izlenecek/ izleme sıklığı

nedir?

Sorumluluk

Evsel katı atıklar

Atıklar düzenli şekilde

depolanıyor mu?

Proje sahası çöp bidonları Görsel Haftalık dönemlerde, eğer

uygunsuz bir uygulama

görülmüşse daha sık

Trakya Çimento

Fabrikası

Tıbbi Atıklar Diğer atıklardan ayrı

olarak toplanıyor mu?

İş yeri sağlık birimi tıbbi

atık kutusu

Görsel Haftalık dönemlerde, eğer

uygunsuz bir uygulama

görülmüşse daha sık

Trakya Çimento

Fabrikası

Tehlikeli

Atıklar

Atıklar, diğer

atıklardan ayrı olarak

toplanıyor mu?

Proje sahası tehlikeli atık

depolama alanları Görsel Haftalık dönemlerde, eğer

uygunsuz bir uygulama

görülmüşse daha sık

Trakya Çimento

Fabrikası