38
ve propan gazlarının karışımıdır. Dünyada ilk olarak 1810'da İngiltere'de kullanılan LPG, petrolün rafinerilerde işlenmesiyle ya da doğal gaz yataklarından üretilir. Dünyada doğal gaz üretimindeki artışa bağlı olarak LPG üretimi de her yıl ortalama %2 oranında artış gösterir. LPG, normal şartlar altında gaz fazında bulunur. Fakat basınç altında ve sıvı halde saklanır. Taşıma ve depolama için sıvı hale getirilen LPG, gaz fazında tüketilir. Yanıcı ve parlayıcı özelliğe sahiptir. Suda çok az çözünür. Renksiz ve kokusuzdur. Bu nedenle gaz kaçağı durumunda fark edilebilmesi için merkaptanlar veya kükürt bileşenleriyle kokulandırılır. Hava içinde %2 ila %9 arasında bulunması patlama riskini doğurur. LPG, ülkemizde ticari olarak; Miks LPG (%30 propan ve %70 bütan), propan (%95 ve üzeri saflıkta) ve otogaz olarak piyasaya sürülür. LPG Nedir ?

LPG Nedir ?

  • Upload
    valora

  • View
    159

  • Download
    0

Embed Size (px)

DESCRIPTION

- PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: LPG Nedir ?

Sıvılaştırılmış petrol gazı (Liquified Petroleum Gas) anlamına gelen LPG, bütan ve propan gazlarının karışımıdır. Dünyada ilk olarak 1810'da İngiltere'de kullanılan LPG, petrolün rafinerilerde işlenmesiyle ya da doğal gaz yataklarından üretilir. Dünyada doğal gaz üretimindeki artışa bağlı olarak LPG üretimi de her yıl ortalama %2 oranında artış gösterir.

LPG, normal şartlar altında gaz fazında bulunur. Fakat basınç altında ve sıvı halde saklanır. Taşıma ve depolama için sıvı hale getirilen LPG, gaz fazında tüketilir. Yanıcı ve parlayıcı özelliğe sahiptir. Suda çok az çözünür. Renksiz ve kokusuzdur. Bu nedenle gaz kaçağı durumunda fark edilebilmesi için merkaptanlar veya kükürt bileşenleriyle kokulandırılır. Hava içinde %2 ila %9 arasında bulunması patlama riskini doğurur.

LPG, ülkemizde ticari olarak; Miks LPG (%30 propan ve %70 bütan), propan (%95 ve üzeri saflıkta) ve otogaz olarak piyasaya sürülür.

LPG Nedir ?

Page 2: LPG Nedir ?

Yakıtların Eş Değerlikleri

Page 3: LPG Nedir ?

Neden LPG ? Etkin, Verimli Enerji

LPG; propan, bütan ve ilişkili bileşiklerden oluşan bir karışımdır. Doğal gaz çıkarımı sırasında doğal olarak açığa çıkmaktadır. Ayrıca ham petrol rafinasyonunun da otomatik bir ürünüdür.

Düşük karbonlu, çevreye yükü az bir yakıt olduğundan, hava kalitesine olumlu katkı sağladığı ve sera gazı salınımını azalttığı bilimsel çevrelerce kabul edilmiş olup, pek çok ülkede ve Birleşmiş Milletlerce teşvik edilmektedir.

Hem doğal gaz çıkarımından hem de ham petrol rafinasyonundan elde edilebildiği için temininde hiçbir güçlük yoktur. Özellikle ülkemize yakın havzalarda artan bir şekilde yeni doğal gaz kaynakları bulunup, doğal gaz ayrıştırma tesisleri kurulmakta olduğundan temin kolaylığı daha da artacaktır.

Page 4: LPG Nedir ?

Taşınabilir Enerji LPG'nin bütün diğer enerji kaynaklarına göre en

büyük avantajı, çok geniş bir kullanıma sahip olması ve her yere taşınabilmesidir. Küçük bir tüp her yere taşınabilir; ısınma, aydınlatma, pişirme gibi her türlü enerji ihtiyacı karşılanmış olur.

Ayrıca elektrik üretiminde de (jenerasyon, kojenerasyon) çevreye hiçbir yük getirmeden LPG kullanılmaktadır. LPG'nin en önemli özelliklerinden biri de, birebir doğal gaz ikamesi olmasıdır. Her türlü doğal gazlı tesisat, anında LPG'yle çalıştırılabilir. Hassas uygulamalarda sadece bazı küçük ayarlar yeterli olmaktadır.

Dünyada günden güne artan doğal gaz kullanımı özellikle enerjiye en fazla ihtiyaç duyulan zamanlarda, örneğin kış aylarında doğal gaz kesintilerini de beraberinde getirmektedir. Bu kesintilerle başa çıkabilmek için doğal gaz hattına LPG verilmesi bu sorunu ortadan kaldırmaktadır.

Page 5: LPG Nedir ?

Çok Kaynaklı Enerji

LPG ülkemizde neredeyse herkes tarafından tanınmakta ve kullanılmaktadır. Ülkemizin enerji ihtiyacının yaklaşık %3,5'i LPG tarafından karşılanmaktadır.

Avrupa'da 120 milyon kişi tarafından kullanılan LPG'nin enerji ihtiyacının karşılanmasındaki payı %1,6'dır. Avrupa'da kullanılan LPG'nin %94'ü yerli üretimdir. Dolayısıyla Avrupa, LPG konusunda kendine yetmektedir.

LPG dünyanın pek çok bölgesinden temin edilebildiğinden, doğal gaz gibi belirli kaynaklara bağımlılık söz konusu değildir. Ayrıca boru hattı bağımlılığı da yoktur.

Page 6: LPG Nedir ?

Temini Kolay EnerjiArtan Üretim, Yüksek RezervLPG hem doğal gazdan hem de petrolden elde edilebildiği için; her ikisinin de üretimi arttıkça, LPG'nin de üretimi artmaktadır.

Kaynak çeşitliliği ve karadan, denizden her türlü araçla nakliye imkanı LPG'nin bağımsızlığını ve kesintisiz ikmalini beraberinde getirmektedir.

Yeni bulunan kaynaklarla artan doğal gaz üretimi, LPG üretiminin de her yıl %2'nin üstünde artmasını sağlamıştır. Zaten doğal gaz üretimi ve petrol rafinaj miktarı arttıkça daha fazla LPG üretilecek demektir. Bu artan LPG üretimi de ya tüketime sunulacak ya da yakılarak ekonomik değeri göz ardı edilerek heba edilecektir.

Doğal gaz havzalarının pek çoğu ülkemize yakın coğrafyalarda olduğundan, Türkiye LPG açısından da bir köprü olmaya adaydır.

Page 7: LPG Nedir ?

OTOMOTİV SEKTÖRÜNDE

LPG

Page 8: LPG Nedir ?

Bu tabloya bakarak, benzinin kaynama sıcaklığının ortam sıcaklığından yüksek olduğu ve

LPG’nin daha düşük bir sıcaklıkta buharlaştığı söylenebilir.

Buna göre, sıvı halde kalması için LPG göreceli olarak düşük değerde olmak üzere bir

basınç altında tutulmalıdır.R.O.N. (Araştırma Oktan Sayısı) ve M.O.N. (Motor

Oktan Sayısı) değerleri bütan vepropanın benzine göre daha üstün bir vuruntu-önleme

gücüne sahip olduğunugöstermektedir.

Kütle kalorifik güçleri benzinden propana doğru artarken, hacimsel kalorifik güçler aynı

şekilde azalır. Bunun anlamı, aynı hareketin sağlanması sözkonusu iken, benzinden

propana geçişte daha az bir yakıt kütlesinin yeterli olacağıdır. Ancak gerekli hacim daha

fazladır. Buna göre, benzin yerine LPG kullanıldığında, araçlar kütle olarak daha az yakıt

tüketirler; hacim için de bunun tersinin doğru olduğu görülür.

Bunu daha iyi kavrayabilmek amacıyla, benzinin alt kalorifik değerine eşit miktarda güç

veren yakıt hacmini “teorik eşdeğerlik katsayısı” olarak tanımlıyoruz. Motorların kendi

aralarında karşılaştırılabilir olan çeşitli tüketimleri arasındaki ilişkiyi ise “eşdeğerlikkatsayısı” olarak adlandırıyoruz.

Page 9: LPG Nedir ?

LPG kullanan motorlara ilişkin testler göstermiştir ki, benzin kullanan motorlarlakarşılaştırıldığında, propan ve bütanın eşdeğerlik katsayılarını teorik eşdeğerlikkatsayılarına göre %8 düşüren yaklaşık %8’lik bir verimlilik artışı elde edilir.Yukarıdaki yakıtlar için eşdeğerlik katsayıları aşağıdaki tabloda verilmiştir. Bu katsayılaryakıt litresi başına alt kalorifik güçle, alternatif yakıtların kalorifik güçlerinin ilişkisinihesaplayarak elde edilmiştir. Sözkonusu değerler 1. kolonda verilmiştir . 2. kolonda“teorik eşdeğerlik katsayılarını” gösteren oranları görebiliriz. 3. kolonda, aynı oranlarınçeşitli düzeltme faktörlerini (verimlilik) de gözönüne alan gerçek değerleri verilmiştir.

Page 10: LPG Nedir ?

Bu tabloya bakarak, LPG kullanacak şekilde dönüştürülen normal bir aracın yenitüketimini, aynı aracın benzin tüketimini gözönüne alarak tahmin etmek mümkündür.LPG bir bütan ve propan karışımı olduğundan, eşdeğerlik katsayısı için ortalama birdeğerin (örneğin, kütle olarak %50’lik bir karışım için bu değer 1.2’dir) belirlenmesigereklidir.Ancak, burada altı çizilmelidir ki, günümüz araçları çok yüksek seviyelerde uyumluluğasahiptirler ve bu, tüketimin azaltılmasında yukarıdaki tablonun gösterebildiğinden çokdaha büyük bir avantajdır.Buna göre, LPG’nin çok iyi bir yakıt olduğu söylenebilir: LPG çok yüksek vuruntu-önlemedeğerlerine sahiptir ve LPG motorlarının gücü benzinlilerle aynıdır.Teknik açıdan özetlemek gerekirse, LPG ;

• Daha az zararlı emisyon üretir,• Gaz halinde kullanıldığından motor yağı ömrünü uzatır,• Karbon birikimi olmadığından motorun ömrünü uzatır.

Page 11: LPG Nedir ?

LPG ile ilgili Birleşmiş Milletler Uluslararası İklim Değişikliği Paneli'ne (IPCC) göre, karbondioksitin (CO2) küresel ısınma potansiyeli (GWP) faktörü, yani sera gazı etkisi 1 iken, doğal gazın (metan) 25, LPG'ninki 0'dır.Katı parçacıklar (PM) ve azot oksitler (NOx), havaya ve insan sağlığına zarar veren en önemli maddeler arasındadır. Avrupa Birliği ülkelerinde PM'den kaynaklanan sağlık harcamalarının ton başına yaklaşık 75.000 Euro, NOx'den kaynaklanan harcamaların da yaklaşık 12.000 Euro olduğu tahmin edilmektedir. Avrupa Birliği'nde 1000 km başına ortaya çıkan zararlı maddelerin neden olduğu sağlık harcamaları hesaplandığında LPG'nin bu konuda olumlu etkileri görülmektedir. Çünkü LPG sağlık harcamalarının benzine kıyasla %70, dizele kıyasla %700 oranında azaltılmasını sağlamaktadır.Bugün Türkiye'de otomotiv yakıtı olarak LPG'nin pazar payı yaklaşık %12'dir. Bu açıdan bakıldığında Türkiye'nin, Avrupa Birliği hedeflerini şimdiden geçtiği görülmektedir.Ülkemizde LPG kullanan 2,3 milyon araç sayesinde her yıl yaklaşık 1 milyon ton daha az CO2 salınımı gerçekleşmektedir.Otogaz kullanımı açısından Türkiye dünyada 2. sıradayken, Avrupa'da 1. sırada yer almaktadır. Türkiye aynı zamanda, otogaz kullanan araç sayısı bakımından ve istasyon sayısı bakımından da dünya lideridir.

Page 12: LPG Nedir ?

LPG SİSTEMİ NASIL ÇALIŞIR

.

Page 13: LPG Nedir ?

Aracın bagajına yerleştirilen özel LPG tankından kalın etli ve mekanik tesirlere karşı izolelibir bakır boru ile motor bölümüne getirilen sıvı haldeki LPG, burada önce LPGelektrovalfine oradan da Buharlaştırıcı-Regülatöre ulaşır. Buharlaştırıcı-Regülatör, sıvıhaldeki LPG’ yi motorun soğutma suyu devresinden aldığı ısı marifetiyle iki kademede gazhaline çevirmektedir. LPG, Buharlaştırıcı-Regülatör çıkışında atmosferik basınca yakın birdeğerdedir. Motor devrine göre ihtiyaç duyulan LPG miktarı, araçta meydana gelenvakuma bağlı olarak Buharlaştırıcı-Regülatör’ de bulunan bir meme-diyafram-yaykombinasyonuyla otomatik olarak ayarlanmaktadır.Buharlaştırıcı-Regülatörden çıkan LPG, esnek bir hortumla bir ayar vidasından geçtiktensonra, karbüratör üzerine monte edilen ve gaz ile havanın homojen bir şekilde karışımınısağlayan mikser parçasına gelir. Motorun sağladığı vakum marifetiyle de gaz- havakarışımı silindirlere kadar ulaşır. Tabii ki, bu safhada benzin elektrovalfi benzin akışınıdurdurmuş olmalıdır.

Page 14: LPG Nedir ?

Özetleyecek olursak; Otogaz (LPG) istasyonlarından sıvı haldeki LPG, dolum ağızları vasıtasıyla aracın bagajındaki LPG tanklarına doldurulurlar(+20 derecede depo iç basıncı 4,5 atmosferdir).LPG tankı üzerindeki şamandra vasıtasıyla bakır borulardan aracın motor bölümündeki gaz valfine ve oradan da basınç düşürücü (buharlaştırıcı) beyne iletilir.Buharlaştırıcı tarafından sıvı halden gaz haline çevrilen (0.5-0.6 bar) LPG buradan mikser vasıtasıyla aracın karbüratör kısmına aktarılır ve burada yanma gerçekleşerek araç hareket eder.

Page 15: LPG Nedir ?

LPG sistem parçalarının araç üzerindeki yerleri.

Page 16: LPG Nedir ?

LPG TANKI LPG tankı sistemin en büyük parçası olup, aracın arka bölümüne, bagajın bir kısmına yada yedek lastik bölmesine yerleştirilmektedir.Alışılmış tank biçimi silindiriktir. Müşterilerin özel ihtiyaçlarını gözetmek suretiyle, her araç için işlevsellik ve toplam büyüklük arasında en iyi dengeyi kuracaktanklar pazarda mevcuttur. Kesinlikle yaratıcı bir çözüm de, yedek lastik bölmesinekonmak için özellikle tasarlanmış toroidal (simit biçimli) tanktır. Araçlarda kullanılan LPG tankları, 20 Bar işletme basıncı ve 45 Bar test basıncına göredizayn edilmektedir. İmalatı biten her tank 45 barlık bir hidrostatik basınç testine tabitutulur. Ayrıca, her 100 tanklık üretim partisinden rastgele seçilen bir tanesi 150 Bar’ dapatlama testine sokulur; eğer tank testi geçemezse tüm parti hurdaya ayrılır. LPG’ ninBuhar Basınçları tablosundan da görüleceği üzere 50°C’ de LPG’ nin buhar basıncı 8,5Bar’ı geçmemektedir.

Page 17: LPG Nedir ?

MULTİVALF (ÇOKAMAÇLI VALF)

LPG tankı üzerine bağlanan ve tank içerisindeki LPG’ nin seviyesini, tanktan LPG girişçıkışınıkontrol eden çok amaçlı bir valftir. a- Doldurma:Yakıt alma sırasında, yakıt pompasından gelen LPG multivalfden geçer. İyi bir multivalf,uzun bir dolum süresini önlemek için, LPG’nin geçişine fazla direnç göstermemelidir.b- Dolum Limiti:Standartlar uyarınca ve güvenlik nedenleriyle, depo %80’ den doldurulmamalıdır. Kalan%20’lik bölüm LPG buharıyla doludur. Böylece sıcaklıktaki bir artışla birlikte içeridekisıvının genleşerek bütün hacmi doldurmaması sağlanır. Depoda gaz haldeki LPG içinküçük de olsa bir hacim bırakıldığı sürece basıncın yükselmesi olasılığı yoktur. Dolumişlemini doğru noktada kesebilmek için, multivalf, bir şamandıraya bağlı olan ve izinverilen maksimum seviyeye ulaşıldığında LPG akışını kesen bir mekanizmayladonatılmıştır.

Page 18: LPG Nedir ?

Muhafaza kapağı

Kaçak sözkonusu iken veya normal kullanım şartları dışında herhangi birkaçak durumunda, LPG’nin araçtan bir şekilde uzaklaştırılarak, uygun olmayan vepotansiyel olarak tehlikeli bir yerde kalması önlenmelidir.Gaz Sızdırmaz Multivalf Koruyucu Kapağı, çeşitli malzemelerden (ABS, alüminyum)üretilebilir. Montaj esnasında önce, Gaz Sızdırmaz Multivalf Koruyucu Kapağı contasıylabirlikte tank üzerindeki multivalfin bağlanacağı mufa yerleştirilmekte, daha sonramultivalf yerine oturtularak mevcut civatalarla multivalf ve koruyucu kapağı berabercemonte edilmektedir. Böylece yeterli bir sızdırmazlık sağlanmaktadır.

Page 19: LPG Nedir ?

LPG ELEKTRO VALFİ:LPG elektrovalfi, depodan motor bölümüne gelen LPG akışını otomatik olarak kesmeyeyarayan bir vanadır. Elektromıknatısa bağlı bir valf, giriş-çıkış bağlantıları ve yabancıparçacıkları süzen bir filtreye sahip bir kaptan meydana gelir.BENZİN ELEKTROVALFİ:Benzin elektrovalfi, araç LPG ile çalışırken benzin akışını keser. Temel olarak, LPG Elektrovalfindeki gibi magnetik bir bobin tarafından işletilen bir valfmekanizması ile giriş-çıkış bağlantılarından meydana gelir. Benzin elektrovalfi, elektriksisteminde bir arıza olduğunda benzin akışına imkan verecek bir acil durummekanizmasına sahiptir.

Page 20: LPG Nedir ?

BUHARLAŞTIRICI-REGÜLATÖR: Buharlaştırıcı- Regülatör, LPG sisteminin temel bir elemanıdır. LPG’nin buharlaşabilmesiiçin gerekli ısı alışverişini sağlar ve LPG basıncını motor tarafından emilebilecekatmosferik basınca yakın bir seviyeye düşürür.Pnömatik ve elektronik olmak üzere çeşitli kapasiteleLPG’nin sistemin iyi çalışması için en uygunsıcaklıklarda kalmasını sağlar.rde değişik tipleri mevcuttur.

Page 21: LPG Nedir ?

MİKSER:Mikserin görevi motora emilen havayla orantılı miktarda gaz sağlamaktır. Hava ve yakıtınuygun bir karışımının elde edilebilmesi bu cihaza bağlıdır.Mikser değişik şekillerde olabilir; karbüratörün venturi borusu kullanılabileceği gibi, birventuri borusu mikserin kendi içinde de oluşturulabilir. Mikserin üretim biçimi, aracınbesleme sistemi ile bağlantılıdır.

Araç tipine göre değişir.

Page 22: LPG Nedir ?

SEVİYE GÖSTERGELİ YAKIT SEÇİCİ ANAHTAR:Aracın istenilen yakıtla çalışmasını sağlayan elektronik bir anahtardır.Şoför mahalline yerleştirilmiştir. Üç konumlu olup, bunlar sırasıyla “Benzin-Bekleme-LPG”konumlarıdır. Aracın ateşleme sistemin aldığı sinyalle elektrovalflere aç/kapa komutugöndermektedir. Ayrıca kontak anahtarı açılır fakat motor çalışmazsa, bir emniyet tedbiriolarak 5 saniye içerisinde elektrovalfleri kapatır. Bu anahtar üzerinde LPG tankındaki yakıtseviyesini gösteren seviye led’ leri mevcuttur. Dönüşüm KİT’ lerini içerinde kumandakablolarıyla birlikte gelmektedir.

Page 23: LPG Nedir ?

Aracın istasyonlarda dolumunu sağlamak üzere araç dışına monte edilen özel birparçadır.Dolum ucu üzerinde bir adet geri döndürmez yay-bilya mekanizması mevcuttur. Tozdankorunması için plastik muhafaza kapağı ile kullanılmalıdır. Emniyet açısından aracındışına, özellikle tampona bağlanmaktadır.

Page 24: LPG Nedir ?

LPG AYAR VİDASI :LPG karbüratöre bu ayar vidasından geçerek gelmektedir. Çatal şeklinde olup, bir adetgirişi ve genelde iki adet çıkışı olmaktadır.Hortum MontajıBu LPG ayar vidası çıkışa bağlanan esnek bir hortum marifetiyle LPG’ yi mikser parçasınailetilmektedir. Miksere giden LPG miktarı bu parça üzerindeki ayar vidaları tarafındanayarlanmaktadır.

Page 25: LPG Nedir ?

LPG VE KATALİTİK KONVERTÖRLÜ ARAÇLAR: LAMBDA GAS CİHAZI Atmosfer kirliliğindeki sürekli artış yeni ve sıkı çevre kanunlarının hazırlanmasınıberaberinde getirmektedir. Bunların ilki, yeni trafiğe çıkan araçlar için katalitik konvertörkullanımının zorunlu hale getirilmesidir.Oksijen sensörlü üç-yollu katalitik konvertör, çevreyi kirleten emisyonların azaltılmasındabugün için en gelişmiş yöntemdir.Katalitik konvertör, HC, CO ve NOx emisyonlarının %90 oranında önlenmesini sağlar;ancak yalnızca elektronik olarak kontrol edilen besleme sistemlerinde gerektiği gibi çalışır.Katalitik konvertörlü bir aracı LPG’ye dönüştürmek için, Oksijen Sensöründen faydalanılır.Sisteme ilave edilen LAMBDA STORM isimli cihaz LPG’ye mükemmel bir yanma sağlar vebenzinden gaza geçişin otomatik anahtarlamasını kontrol eder. Ayrıca, katalitikkonvertörü korumaya yarayan teşhis fonksiyonlarına da sahiptir.

Page 26: LPG Nedir ?

LAMBDA STORM ile LPG montajının gerçekleştirilmesi aşağıdaki cihazların eklenmesinigerektirir:1- Yakıt Seçici Anahtar (Mikrokomütatör) :Üç konumludur. Sol konum benzin, orta konum otomatik gaz geçişi ve sağ konum LPG ‘dir. Aracın benzinde veya LPG’ de çalıştığını gösteren kırmızı ve yeşil led’ ler mevcuttur.Ayrıca üzerinde tanktaki LPG seviyesini gösteren led’ler mevcuttur.2- Aktuatör :Aktuatör, regülatörün üzerinde bulunan gaz çıkış rekoru sökülerek bu rekorun yerinebağlanır. Storm’dan iki kablo ile aldığı komuta göre regülatörden çıkan gaz miktarınıazaltıp çoğaltır.3- Lambda Storm Kutusu ve Kablosu :Lambda Storm sistemin beyni olup, aşağıdaki fonksiyonları yerine getirir :Aktuatöre komut vererek motorun ihtiyacı kadar gaz verilmesini sağlar.Aracın benzinde karşılaştığı sorunları orijinal röleye sinyal vererek hafızadan siler.Böylecetespit edilen eski hatalar motor çalıştığı zaman silinir ve yeni bir check-up başlar.Storm’da bir diagnostik box bağlama yeri mevcuttur. Böylece analiz cihazı olmasa bile enhassas ayarları yapmak mümkündür ve motorun çalışması devamlı olarak izlenebilir.

Page 27: LPG Nedir ?

Aracın LPG ile çalışması performans kaybına neden olurmu ? Dönüşüm yapılan araçlarda, doğru ürün ile doğru montaj yapıldığı takdirde performans kaybına ve hasara neden olmazMotora Zarar verirmi ? Tam tersi otogaz, yanma neticesinde motorda asit ve karbon atıkları bırakmadığından motorun ve motor yağının korunmasına yardımcı olur.Sıralı sistem nedir ? Otomobilin, elektronik kontrol ünitesi (ECU/halk arasında beyin) işlevi ile çalışması ile, sıralı olan ateşleme sistemi elemanlarının kontrol edilmesi ve aracın yakıt verilerine göre silindirdeki yanmayı bu sıralı ateşleme sistemine göre enjektörlerin açılma zamanlaması ve açık kalma süresini verdiği sinyallerle belirleyerek düzenlediği çalışma sistemidir.LPG montajı yapılmış araç benzin tüketirmi ? Sıralı sistem bir araç, dönüşüm yapıldıktan sonra da yapılan ayarlar, aracın özellikleri, takılan LPG dönüşüm sisteminin özelliklerine göre LPG yakıtı yanında benzin de tüketmektedir. Her sıralı sistem LPG dönüşümü yapılmış araç, ilk çalıştırmada araç ısınıncaya kadar yine yapılan ayarlarda belirlenecek süreler içinde benzinle çalışır daha sonra LPG’ye otomatik olarak geçer. Karbüratörlü araçlar ilk çalışma anında da LPG yakıtı kullanır.

Page 28: LPG Nedir ?
Page 29: LPG Nedir ?

Belçika’da bir Türk işadamı Ferrari’sine LPG taktırmak istedi. Şirket 145 bin Euro’luk arabayı derhal elinden aldıFerrari, Ferrari olalı böyle zulüm görmedi! Belçika'daki Türk işadamı Uğur C. 145 bin Euro'ya (250 milyar TL) satın aldığı Ferrari'sine "Çok benzin yakıyor" diyerek LPG (otogaz) taktırmak istedi. Türk Tamirciler LPG'yi Takamadı! LPG tesisatını bir türlü takamayan Türk oto tamircileri, İtalyan devinin Brüksel temsilcisinden yardım isteyince olay patlak verdi. Şok geçiren Ferrari yetkilileri hemen Uğur C.'nin evine gitti. Ferrari: İlk Kez Başımıza Geliyor El koydukları otomobilin bedelini Uğur C.'ye geri ödeyen Ferrari'ciler "İlk kez böyle bir şey yaşadık. LPG'ye izin verseydik şirketin prestijini sarsardık" diye konuştu.

Page 30: LPG Nedir ?

Dünya’da LPG kullanımı

Japonya/Tokyo'da 1980 yılından bu yana ticari taksilerde kullanımı zorunludur. 

İtalya'da LPG. dönüşümü yaptıran araçlar 3 yıl vergiden muaf tutulmaktadır. Ayrıca aşırı hava kirliliği olan günlerde ve bölgelerde uygulanan trafiğe çıkma yasağı LPG. kullanan araçlara uygulanmamaktadır. 

Belçika'da LPG. kullanımından vergi alınmamaktadır. 

Hollanda'da LPG kullanımı 1955 yılından beri teşvik edilmektedir. 

Avustralya'da 1992 yılından beri LPG. kullanıcılarına 5 yıllık vergi muafiyeti uygulanmaktadır. 

Page 31: LPG Nedir ?

Otogaz Dönüşümünde Yapılması Gerekenler

Aracınızın LPG Dönüşümünü Yaptıracağınız Yetkili Firmalarda Bulunması Gereken Özellikler:

1. Bünyesinde "Araçların LPG'ye Dönüşümü Mühendis Yetki Belgesi" sahibi yetkili Makina / Uçak Mühendisi çalıştıran,

2. Makina Mühendisleri Odasından "SMM Büro Tescil Belgesi" almış,

3. TSE'den "TSE Hizmet Yeri Yeterlilik Belgesi" almış.

Page 32: LPG Nedir ?

Aracınızda Yapılan Yakıt Sistemi Tadilatı Sonrası Yetkili Firmadan Almanız

Gereken Belgeler:1. "Montaj Tespit Raporu"2. Yetkili firma tarafından düzenlenmiş fatura3. "TSE Hizmet Yeri Yeterlilik Belgesi" fotokopisi4. "SMM Büro Tescil Belgesi" fotokopisi5. "Araçların LPG'ye Dönüşümü Mühendis Yetki Belgesi" fotokopisi6. "AİTM LPG Seri Tadilat Tip Onay Belgesi" fotokopisi7. "AİTM LPG Seri Tadilat Araç Uygunluk Belgesi" fotokopisi8. Garanti belgeleri Not: 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu' nun 32.Maddesi gereğince araçta yapılan her türlü tadilat 30 gün içerisinde tescili yapan kuruluşa bildirilmek zorundadır. Aracınızda yapılan tadilatı, 30 gün içerisinde mutlaka ruhsatınıza işleterek ilgili kanunlardan dolayı olan yükümlülüklerinizi yerine getirmelisiniz.

Page 33: LPG Nedir ?

Makina Mühendisleri Odasına Verilmesi Gereken Belgeler:

1. "Montaj Tespit Raporu"2. Yetkili firma tarafından düzenlenmiş fatura3. "TSE Hizmet Yeri Yeterlilik Belgesi" fotokopisi4. "SMM Büro Tescil Belgesi" fotokopisi5. "Araçların LPG'ye Dönüşümü Mühendis Yetki Belgesi" fotokopisi6. AİTM LPG Seri Tadilat Tip Onay Belgesi fotokopisi7. AİTM LPG Seri Tadilat Araç Uygunluk Belgesi fotokopisiMakina Mühendisleri Odası, fotokopiler de dahil tüm evrakları üzerinde silinti kazıntı gibi tahrifat olmadan ıslak kaşe ve imzalı ister.

Page 34: LPG Nedir ?

Makina Mühendisleri Odası'ndan Alınması Gereken Belgeler:

1. "Montaj Tespit Raporu"nun onaylanmış nüshasını2. LPG Gaz Sızdırmazlık Raporu'nu3. LPG stickerını4. LPG Ruhsatını (Bu ruhsat aracın Gaz Sızdırmazlık Raporu aldığını belgeler)

Page 35: LPG Nedir ?

Periyodik Araç Muayene İstasyonlarına;

1. Vergi borcu olmadığını belirten belge2. Muayene harcı tahsilat makbuzu aslı3. Araç Trafik Tescil Müracaat ve İşlem Formu (EK-1 Belgesi) - (2 Adet)4. Aracın tescil ve trafik belgesi (Ruhsatı) 5. Egzoz emisyon ölçümünün yapıldığını belirten belge6. Gaz Sızdırmazlık Raporu7. Muayenesi yapılacak araca ait mali sorumluluk sigortası poliçesi (Trafik sigortası)

Page 36: LPG Nedir ?

Araçın Kayıtlı Olduğu Trafik Tescil Bürosu'na Verilmesi Gereken Belgeler:

1) Montajı yapan yetkili firmadan alınan fatura2) MMO'dan onaylanmış "Montaj Tespit Raporu"3) "AİTM LPG Seri Tadilat Tip Onay Belgesi" fotokopisi4) "AİTM LPG Seri Tadilat Araç Uygunluk Belgesi" fotokopisi5) Aracınızı LPG'ye dönüştürdüğünüze ve bunun ruhsata işlenmesi husunda İl Emniyet Müdürlüğü'ne hitaben yazılmış dilekçe6) Onaylanmış Araç Trafik Tescil Müracaat ve İşlem Formu (EK-1 Belgesi) - (2 Adet)7) Yeni tescil ve trafik belgesi(Ruhsat) (Trf. Tescil Şube veya Bürosu'ndan alınacak)8) Eski tescil ve trafik belgesi(Ruhsat)

Page 37: LPG Nedir ?

NOT: AİTM yönetmeliği gereği, her periyodik fenni muayene öncesi aracınıza Makina Mühendisleri Odasından Gaz Sızdırmazlık Raporu almanız ve bu raporu periyodik muayene sırasında ibraz etmeniz gerekmektedir.

Aracınıza LPG dönüşüm montajı yapıldıktan sonra kullanılan malzemelerin ve yapılan montajın standartlara uygun olup olmadığını mutlaka Makine Mühendisleri Odası'na kontrol ettirin ve Montaj Tespit Raporu alın.

Page 38: LPG Nedir ?

Murat KoçTayyar Kazım Güneri