Upload
others
View
5
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Hizmete Ozel Hizmete Ozel
LİSANSSIZ ÜRETİM TESİSLERİ
SÜREÇLERİ
Hizmete Ozel Hizmete Ozel
STRICTLY CONFIDENTIAL AND PRIVILEGED
2
İÇERİK
• Lisanssız Üretim Tesisleri Mevzuatı
• Lisansız Üretim Tesisleri Bağlantı Süreci
• Lisanssız Üretim Tesisleri Bağlantı Görüşü Teknik Kriterler
• Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş. Dağıtım Bölgesinde Kabulü Yapılan Örnek Santraller
• Sistem Kullanım ve Bağlantı Anlaşmaları
Hizmete Ozel Hizmete Ozel
STRICTLY CONFIDENTIAL AND PRIVILEGED
3
LİSANSSIZ ÜRETİM TESİSLERİ MEVZUATI
• 21 Temmuz 2011 tarihli 28001 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Elektrik Piyasası
Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik” ve 10 Mart 2012 tarihli 28229 sayılı
Resmi Gazetede yayımlanan Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin
Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Tebliğ kapsamında Dağıtım Şirketleri tarafından
bağlantı görüşleri verilmeye başlanmış, sonrasında 6446 sayılı Elektrik Piyasa
Kanununun yayınlanmasıyla birlikte yönetmelik ve tebliğ yenilenmiştir.
• 2 Ekim 2013 tarih 28783 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Elektrik Piyasası Lisanssız
Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik” ve ” Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik
Üretimine İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Tebliğ ” kapsamında Dağıtım
Şirketleri tarafından bağlantı görüşleri verilmeye devam etmektedir.
Hizmete Ozel Hizmete Ozel
STRICTLY CONFIDENTIAL AND PRIVILEGED
4
Lisansız Üretim Tesisleri Bağlantı Süreci
Bağlantı Görüşü ve
Çağrı Mektubu
Yatırım alanı
İncelemesi Dağıtım trafolarına
yönlendirilecek
santrallerin toplam
kurulu gücü trafo
kurulu gücünün
%30’unu geçemez.
GEÇİCİ KABUL
Hizmete Ozel Hizmete Ozel
STRICTLY CONFIDENTIAL AND PRIVILEGED
5
2 Ekim 2013 tarih 28783 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Elektrik Piyasası Lisanssız
Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik” ve ” Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine
İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Tebliğ ” kapsamında; Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş.
dağıtım bölgesinde dağıtım sistemine bağlanacak/yönlendirilecek olan (6446 sayılı Elektrik
Piyasası Kanununa gore en fazla 1 MW kurulu gücündeki) lisanssız üretim tesisleri ile ilgili
bağlantı talepleri Müşteriler tarafından (HES tesisleri ilgili İl Özel İdare üzerinden) Başkent
Elektrik Dağıtım A.Ş. Dağıtım Varlıkları ve Yatırım Planlama Müdürlüğü’ne iletilmektedir.
Lisansız Üretim Tesisleri Bağlantı Süreci
Hizmete Ozel 6
STRICTLY CONFIDENTIAL AND PRIVILEGED
Başvuru yazısı ekinde olması gereken evraklar:
• EK-1 Form (Yönetmelik)
• Tapu/Kira Sözleşmesi (Aslı/Noter onaylı suret/Aslı gibidir)
• Tek-Hat Şeması
• Dekont(Bağlantı Bedeli: 320 TL+KDV 50kW ve altı 70TL+KDV )IBAN:
TR040004600832888000042955 (Akbank Kurumsal Hesabı)
• Koordinatlı Aplikasyon Krokisi
• YEGM Formu
• Tüzel Kişi ise Ticari Sicil Gazetesi
• Marjinal/Tarım Dışı arazi yazısı (Çatı uygulaması hariç)
• ÇED yazısı (1 MW altı kurulu güce sahip tesislerde EPDK kararı ile ÇED Kapsam Dışı yazısına gerek
bulunmamaktadır. Aynı tüzel kişi veya gerçek kişi tarafından komşu parsellerde kurulacak tesisler için
kurulum yapılacak saha ile illgili ÇED Raporu gereklidir)
• İmza sirküleri
• Mahsuplaşılacak tesise ait Tüketim Faturası/Parakende satış sözleşmesi şeklindedir.
Hizmete Ozel Hizmete Ozel
STRICTLY CONFIDENTIAL AND PRIVILEGED
7
• Lisanssız üretim tesisi ile ilgili başvuruda sunulması gereken evraklar ilgili mevzuat kapsamında
değerlendirilir ve üretim tesisinin tipi, konumu ve kurulu güç değeri, yapılan hesaplamalar ve
yerinde yapılan etütler neticesinde tesis için teknik ve ekonomik açıdan en uygun bağlantı
noktası belirlenir.
• Üretim tesisinin dağıtım sistemine bağlantı görüşü oluşturulur ve geçerli süre içerisinde (başvuru
yapıldığı aydan sonraki ayın 20’sine kadar) müşteriye bildirilir. Yazı içeriğinde santralin sisteme
bağlantısı ile ilgili teknik kriterler, tesis edilmesi gereken enerji nakil hat karakteristiği, alınması
gereken güvenlik önlemleri ve üretim tesisi bağlantı süreci açıklanır.
• Yazı ekinde lisanssız üretim tesisi projelerinin hazırlanması için TEDAŞ Genel Müdürlüğü
tarafından yayınlanmış olan proje hazırlama şablonu gönderilir. Bağlantı görüşüne göre
hazırlanan projeler müşteri tarafından TEDAŞ Genel Müdürlüğü’ne onaya sunulur.
• Farklı başvurularla santralin yönlendirileceği TM YG barasına 2 MW üzerinde lisanssız üretim
santrali yönlendirilmesi durumunda bağlantı görüşü verilmesi öncesinde TEİAŞ’tan görüş talep
edilir.
• Lisanssız üretim tesisleri ile ilgili güç, lokasyon değişiklikleri olması durumunda, müşteriler yeni
bir lisanssız üretim santrali kuracak şekilde başvuru yapmaktadır.
Lisansız Üretim Tesisleri Bağlantı Süreci
Hizmete Ozel Hizmete Ozel
STRICTLY CONFIDENTIAL AND PRIVILEGED
8
• Müşteri bağlantı görüşü yazısını temin ettikten sonra 30 gün içerisinde «çağrı
mektubu» talebinde bulunur.
• Sistem kullanım ve bağlantı anlaşması imzalamak üzere çağrı mektubu gönderilir.
• Müşteri üretim tesisine ait hazırlayacağı projeleri TEDAŞ Genel Müdürlüğü’ne
onaylatır.
• Müşteri Onaylı projelerle birlikte sistem kullanım ve bağlantı anlaşması yapmak
üzere dağıtım Şirketine başvurur.
• Müşteri mevzuat hükümleri uyarınca tüketim birleştirme yaparak tek santralin birden
fazla tüketim noktasıyla mahsuplaşmasını sağlayabilmektedir.
• Santralin kabul işlemi sistem kullanım ve bağlantı anlaşmalarının yapılmasına
müteakip Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yetkilendirmesiyle TEDAŞ Genel
Müdürlüğü görevlilerince, Şirketimiz ilgili personeli katılımı da sağlanarak
yapılmaktadır.
Lisansız Üretim Tesisleri Bağlantı Süreci
Hizmete Ozel Hizmete Ozel
STRICTLY CONFIDENTIAL AND PRIVILEGED
9
Lisanssız Üretim Tesisleri Bağlantı Süreci
Bağlantı Görüşü Yazışma Örneği
Hizmete Ozel Hizmete Ozel
STRICTLY CONFIDENTIAL AND PRIVILEGED
10
Lisanssız Üretim Tesisleri Bağlantı Süreci Çağrı Mektubu Yazışma Örneği
Hizmete Ozel Hizmete Ozel
STRICTLY CONFIDENTIAL AND PRIVILEGED
11
• Çift yönlü sayaç tesis edilerek üretim tesisi tarafından sisteme verilen ve tüketimin
fazla olduğu durumda sistemden çekilen enerjinin ölçülebilmesi sağlanmalıdır.
• Elektrik dağıtım sisteminden alınan-verilen enerjinin tespiti, izlenmesi ve Şirketimiz
Merkezinde kayıt altına alınması amacıyla uzaktan sayaç okuma cihazları temin ve
tesis edilmeli, bu cihazlarda kullanılacak hatlar için Şirketimizin belirlediği
operatörden abonelik açtırmalı, haberleşme için gerekli test ve devreye alma
işlemlerini tamamlanmalıdır.
• Üretim tesisinin kısa devre arızası veya dağıtım sisteminin enerjisiz kalması
durumunda bağlantı noktası itibarıyla dağıtım sisteminden izole hale gelmesini ve
şebekeye enerji vermemesini sağlamak, dağıtım şebekesinin bir bölümünü içerecek
şekilde adalanmayı engellemek üzere ilgili mevzuatta(Elektrik Piyasasında Lisanssız
Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Tebliğ) geçen koruma
sistemleri tesis edilerek (Loss of Main[LOM] ANSI KOD:78 yada ANSI KOD 81 rölesi
kullanarak) üretim tesisinin sistemden ayrılması ve sisteme enerji verilene kadar
hiçbir şekilde sistemle paralele girmemesi sağlanmalıdır.
• Sistemin alçak gerilim bağlantısı TSE 50438 standardına ve bu standartta verilen
diğer referans standartlara uygun olacaktır.
Lisanssız Üretim Tesisleri Bağlantı Görüşü Teknik Kriterler
Hizmete Ozel
Trafo Gücü (t.g.) (kVA) Bağlanabilir Toplam
Kapasite (kWe)
Bir kişiye bir yıl içerisinde tahsis
edilebilecek kapasite (kWe)
t.g. < 100
t.g. x 0,3
7,5
100 ≤ t.g. ≤ 1000 t.g. x 0,1
t.g. >1000 100 kWe
12
STRICTLY CONFIDENTIAL AND PRIVILEGED
Ek-5
BİR DAĞITIM TRANSFORMATÖRÜNDE AG SEVİYESİNDEN BİR KİŞİYE
BİR YIL İÇERİSİNDE TAHSİS EDİLEBİLECEK KAPASİTE
Hizmete Ozel
Faz akımı ≤ 16 A Olan ve AG Seviyesinden Bağlanan Tesisler İçin
EN 61000-3-2 Sınıf A’ya göre izin verilen en büyük harmonik akım (A)
Harmonik 2 inci 3 üncü 5 inci 7 inci 9 uncu 11 inci 13 üncü 15 inci ≤ n ≤ 39 uncu
Sınır 1,08 2,3 1,14 0,77 0,4 0,33 0,21 0,15 ª (15/n)
ª % 50 veya en yüksek ve en düşük arasında orta noktaya yakın diğer beyan edilen değerler.
13
STRICTLY CONFIDENTIAL AND PRIVILEGED
Gerilim Dalgalanması Fliker Şiddeti
Devreye Girerken Devreden
Çıkarken
Normal Çalışma Durumunda
Sınır Değer (en büyük) % 3,3 % 3,3 Pst = 1,0 Plt = 0,65
Enjekte Edilen Doğru Akım (anma akımının yüzdesi -%- olarak)
Sınır Değer (en büyük) 0,5
Akım Harmonikleri
Gerilim Dalgalanması ve Fliker Şiddeti
Enjekte Edilen Doğru Akım
Hizmete Ozel
Parametre En Uzun Temizleme Süresi a Açma Ayarı
Aşırı Gerilim (ANSI 59) 0,2 s 230 V + %15
Düşük Gerilim – Kademe 1 (ANSI 27) 1,5 s 230 V – (%15…%20) b
Düşük Gerilim – Kademe 2 (ANSI 27) 0,2 s 230 V – ( %50…%75) b
Aşırı Frekans (ANSI 81/O) 0,5 s 51 Hz
Düşük Frekans (ANSI 81/U) 0,5 s 47 Hz
Vektör Kayması (ANSI 78)c 0,2 s (6o…9o) b
ROCOF (df/dt) (ANSI 81R) c 0,2 s (1…2,5) b Hz/s
a) Arızayı tespit ve kesici açma süresi dâhildir. b) Verilen aralıkta uygun değer İlgili Şebeke İşletmecisi tarafından istenebilir ve ayarlanabilir. c) Jeneratör, adalanma durumunda çalışmaya elverişli teknik özellikte ise ilave olarak bu koruma rölelerinden en az biri kullanılmalıdır.
Not: Gerilim değerleri etkin (r.m.s) değerlerdir ve faz-nötr gerilimi olarak verilmiştir.
14
STRICTLY CONFIDENTIAL AND PRIVILEGED
Tablo-1: AG seviyesinden bağlanan üretim tesisleri için koruma ayarı sınır değerleri.
Hizmete Ozel
Parametre Temizleme Süresi Açma Ayarı a
Aşırı Gerilim (ANSI 59) –Kademe 1 0,2 s V≥ 120
Aşırı Gerilim (ANSI 59) – Kademe 2 1,0 s 110 < V < 120
Düşük Gerilim – Kademe 1 (ANSI 27) 2,0 s 50 ≤ V < 88
Düşük Gerilim – Kademe 2 (ANSI 27) 0,2 s V< 50
Aşırı Frekans (ANSI 81/O) 0,2 s 51 Hz
Düşük Frekans (ANSI 81/U) 0,2 s 47 Hz
Düşük Frekans (ANSI 81/U) İlgili Şebeke İşletmecisi görüşüne uygun
olarak 0,2–300 sn aralığında ayarlanabilir.
İlgili Şebeke İşletmecisi görüşüne uygun olarak
47– 49,5 Hz aralığında ayarlanabilir.
Vektör Kayması (ANSI 78) c 0,2 s (6o…9o) b
Frekans değişim Oranı (ROCOF) (df/dt) (ANSI 81R) c 0,2 s (0,5…2,5) b Hz/s
Artık Gerilim (ANSI 59N) d d d
a) Gerilim ayarları anma geriliminin yüzdesi olarak verilmiştir. b) Verilen aralıkta uygun değer İlgili Şebeke İşletmecisi tarafından ayarlanabilecektir. c) İlgili Şebeke İşletmecisinin yapacağı etüt çalışmasına göre İlgili Şebeke İşletmecisi tarafından gerek görülmesi halinde bu korumalardan birisi istenebilir. d) Topraklama sistemine bağlı olarak gerektiği durumda İlgili Şebeke İşletmecisi tarafından istenebilir. Statik jeneratörler için uygulanabilir değildir. Bu
koruma talep edildiğinde, temizleme süresi ve açma ayar değerleri İlgili Şebeke İşletmecisi tarafından belirlenir.
15
STRICTLY CONFIDENTIAL AND PRIVILEGED
Tablo-2: YG seviyesinden bağlanan üretim tesisleri için koruma ayarı sınır değerleri.
Hizmete Ozel Hizmete Ozel
STRICTLY CONFIDENTIAL AND PRIVILEGED
16
Lisanssız Üretim Tesisleri Bağlantı Görüşü Teknik Kriterler
LOM(Loss of Mains) Rölesi
• Vector Shift (ANSI 78)
ROCOF (Rate of Change of Frequency) – (ANSI 81)
Hizmete Ozel Hizmete Ozel
STRICTLY CONFIDENTIAL AND PRIVILEGED
17
BAŞKENT ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş. DAĞITIM
BÖLGESİNDE KABULÜ YAPILAN ÖRNEK SANTRALLER
Hizmete Ozel Hizmete Ozel
STRICTLY CONFIDENTIAL AND PRIVILEGED
18
Gazi Teknopark Güneş Santrali 300 kW
Gölbaşı-Ankara
Hizmete Ozel Hizmete Ozel
STRICTLY CONFIDENTIAL AND PRIVILEGED
19
Prokon İmalat ve Montaj A.Ş. Güneş Santrali
500kW Kazan- Ankara
Hizmete Ozel Hizmete Ozel
STRICTLY CONFIDENTIAL AND PRIVILEGED
20
Bağlantı Anlaşması İçin Başvuruda İstenilen Belgeler:
• İmzaya yetkili kişiler için İmza sirküleri (Islak İmzalı veya Noter Onaylı)
• Anlaşmayla birlikte santral kurulu gücüne göre belirlenecek:
• Bağlantı bedeli
• Teminat Mektubu(üretim için hesaplanacak teminat miktarı)
• Damga Vergileri(Her bir anlaşma için 1 adet)
alınır.
Sistem Kullanım ve Bağlantı Anlaşmaları
Hizmete Ozel Hizmete Ozel
STRICTLY CONFIDENTIAL AND PRIVILEGED
21
Sistem Kullanım ve Bağlantı Anlaşmaları
Hizmete Ozel Hizmete Ozel
STRICTLY CONFIDENTIAL AND PRIVILEGED
22
Kurulu güç (TL)
AG
0-15 kW (dahil) 59,6
15-100 kW
(dahil)
136,3
100 kW üzeri 173,2
OG
0-400 kVA
(dahil)
564,3
400 kVA üzeri 701,3
Dağıtım bağlantı bedelleri Tarifeler
Teminat Bedeli Hesaplama
Üretim için:
Kurulu güçx24x60x0.012667+%18 kDV
Tüketim için:
Kurulu güçx24x60x0.045666+%18 kDV
Damga Vergisi Hesaplama
Sistem kullanım için için:
Toplam teminat bedeli x9,48/1000
Bağlantı için :Bağlantı bedelix9,48/1000
Sistem Kullanım ve Bağlantı Anlaşmaları
Hizmete Ozel Hizmete Ozel
STRICTLY CONFIDENTIAL AND PRIVILEGED
23
TEŞEKKÜRLER…