LTO Noord, Afdeling

Gelderse Vallei

Agenda Jaarvergadering

1. Opening en mededelingen

2. Visie van LTO Gelderse Vallei door Sophie van Roomen

3. Food Valley door Evert van Veenschoten

4. Jaar en Financieel verslag door Janneke Willemsen

5. Vaststelling afdelingsreglement

6. Bestuursverkiezing

7. Rondvraag

8. Geesje Rotgers V-Focus

Opening en mededelingen

• Hoe ziet onze afdeling eruit ?

Opening en mededelingen

• Welke bedrijven zitten daarin ?

Akkerbouw

Bollenteelt

Boomteelt

Edelpelsdieren

Geitenhouderij

Gemengd

Kalfsvleesproductie

Melkveehouderij

Paardenhouderij

Pluimveehouderij

Rundvleeshouderij

Schapen

Varkenshouderij

Opening en mededelingen

• En wat vragen deze leden/ bedrijven:

• 110 vragen aan informatiecentrum LTO Noord

De Visie van LTO Gelderse ValleiWat zijn onze doelen binnen de afdeling Gelderse Vallei

LTO Gelderse Vallei gaat voor:

Gezonde en gewenste boerenbedrijven in de Gelderse Vallei.

We vertegenwoordigen en informeren onze leden

We dagen de leden uit om hun bedrijf te blijven ontwikkelen met het oog op

de markt en hun omgeving.

We zoeken partners in de regio die ons en onze leden kunnen aanvullen.

Zijn zichtbaar in de regio

Dit hebben we het afgelopen jaar gedaan

door het organiseren van tal van activiteiten.

Agrimeeting

Politieke avond

Tal van specifieke sector avonden

Boerencafé’s door de hele regio

LTO Gelderse Vallei is

• Ondernemend

• Transparant

• Verbindend

We zijn een top regio, en kunnen het niet zonder jullie.

koptekst

Hoe is Regio FoodValley

georganiseerd?

De organisatie van Triple Helix FoodValley

Koptekst

Werkgroep

Triple Helix

Triple Helix

Ondernemers: • NVO-NCW (Ron van Gent)

• FOV (Martin Ruiter)

• LTO (Evert van Veenschoten)

Onderwijsinstellingen:• WUR (Tijs Breukink)

• CHE (Harmen van Wijnen)

• Aeres (Bastiaan Pellikaan)

Overheden:• Ede (Cees van der Knaap)

• Veenendaal (Wouter Kolff)

• Nijkerk (Gerard Renkema)

Gasten:• Gelderland (Bea Schouten)

• Utrecht (Pim van den Berg)

• Food Valley NL (Bert Roetert)

Leden: medewerkers van de regio,

medewerkers van VNO-NCW,

ondernemers namens FOV,

medewerkers van WUR en CHE,

medewerkers van Veenendaal, Ede,

Barneveld, medewerkers van

Gelderland, vacature: ondernemer

namens LTO

De organisatie van Regio FoodValleyHet regiokantoor werkt voor de intergemeentelijke samenwerking én

ondersteunt de Triple Helix FoodValley

Koptekst

PHO Economie,

Werkgelegenheid &

Voedsel

Regiobestuur

Voorzitter: Cees van der Knaap

Secretaris: Arjen Droog

PHO = Portefeuillehouder overleg; alle wethouders met deze

thema’s in hun portefeuille stemmen hier regionaal af.

PHO Ruimtelijke

Ordening, Mobiliteit &

Wonen

Regiokantoor

Voorzitter: Aart de Kruijf

Voorzitter: Dennis Gudden

Directeur: Gert Boeve

LTO Noord

Financieel verslag

Janneke

Willemsen

Bestuursverkiezing

Aftredend en niet herkiesbaar Gera Henken-Berentschot

Bestuursverkiezing

Voordracht:

Corry Kok-van Hierden

Rondvraag

We danken u voor het vertrouwen

Op zoek naar de feiten

LTO Gelderse Vallei, 27 maart 2017

Geesje Rotgers, AgriMedia Wageningen

1. Fijnstof2. Erfafspoeling3. Ammoniak

4. Waterkwaliteit

FIJNSTOF en VOLKSGEZONDHEID

Waar vinden we de chronische ‘stofzieken’?

(Bron: GGD’s / huisartsenregisters)

Waar zitten veel kippen? (> 200.000)

En waar de alcoholafhankelijken? (>4%)

Is er een verband?

Kippen

Chronische ziekten

Alcoholafhankelijk

In welke gemeenten zit meeste fijnstofin de lucht? (6% uit landbouw)

(> 20 µg/m3 fijnstof PM10 )

Veel fijnstof, meer ‘fijnstofzieken’?

COPD

astma

longkanker

Luchtvervuiling (Nox, NH3, fijnstof) en aantal chronische zieken

60

70

80

90

100

110

120

130

140

150

Per

cen

tage

t.o

.v. l

and

elij

k ge

mid

del

de

(10

0%

)

Mate van luchtvervuiling

Aantal chronische ziekten

Weetjes Gelderland (53 gemeenten)

Gemeenten met meeste fijnstof

1. Barneveld

2. Scherpenzeel

3. Neder Betuwe

Gemeenten met gezondste bevolking

1. Wageningen

2. Barneveld

4. Neder Betuwe

10. Scherpenzeel

Conclusies

• Het verband tussen volksgezondheid en fijnstof is niet eenduidig.

• Wetenschappelijke onderzoeken bevatten aannames. Er is geen consensus binnen wetenschap over omvang schade aan volksgezondheid.

• Vanwege beleid wordt één wetenschappelijke stroming gevolgd.

ERFAFSPOELING grote WATERVERVUILER

Vervuiling naar bron - Rijkswaterstaat

Hoeveel is dat per bedrijf?Bron: Emissieregistratie Rijkswaterstaat

• In totaal 931 ton N en 310 ton P• 24.252 veehouderijen met erfafspoeling

Dus: - Gemiddeld bedrijf: 40 kg N en 13 kg P (ca 3,5 ton

graskuil of 10 kuub drijfmest)- 5% bedrijven zeer vuil: 160 kg N en 50 kg P (40

kuub drijfmest of 12 ton graskuil)

Onderbouwing berekening: buitengewoon brak

AMMONIAK in NEDERLAND

Hoeveelheid ammoniak steeds weer bijgesteld (berekend)

Groot verschil tussen metingen en berekeningen

1990 1995 2000 2005 2010 2015

010

2030

40

LML Monthly Ammonia & Emissions

Date

LML

NH

3

S738

S444

150

200

250

300

350

NH

3 E

mis

sion

s (G

g)

LML

Emissions

Conclusies

• Meetdata WUR niet meer beschikbaar. Emissie-berekeningen vallen niet meer te controleren.

• De hoeveelheid ammoniak wordt steeds opnieuw berekend. Wetenschap is niet zeker van zijn zaak.

• Waar het om gaat meten wij niet: de stikstofneerslag op de natuur.

WATERKWALITEIT bepaalt DEROGATIE (Bron: EC)

Herkomst nutriënten in NL-oppervlaktewater (berekend)

Fosfor en stikstofLandbouw

Riolering enwaterzuiveringsinstallaties

Overige industrie

Chemische Industrie

Consumenten

Raffinaderijen

Verkeer en vervoer

RWZI-Ongezuiverdrioolwater-Overstorten

Afvalverwijdering

Energiesector

Handel, Diensten enOverheid (HDO)

EU: fosfaatconcentraties overschrijden norm. Waar zijn die hoge fosfaatconcentraties?

Trend N oppervlaktewater landbouwgebied Friesland 2000 t/m 2016 (Brondata: Wetterskip Fryslân)

Trend P oppervlaktewater landbouwgebied Friesland 2000 t/m 2016 (Brondata: Wetterskip Fryslân)

Praktijkproef veen: uitspoeling N niet en normaal bemest grasland

Brondata: Acacia Water

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

4

4,5

5

7-m

ei

14

-me

i

21

-me

i

28

-me

i

4-j

un

11

-ju

n

18

-ju

n

25

-ju

n

2-j

ul

9-j

ul

16

-ju

l

23

-ju

l

30

-ju

l

6-a

ug

13

-au

g

20

-au

g

27

-au

g

3-s

ep

10

-se

p

17

-se

p

24

-se

p

1-o

kt

8-o

kt

15

-okt

22

-okt

29

-okt

5-n

ov

12

-no

v

Niet bemest

Wel bemest

Praktijkproef veen: uitspoeling N niet en normaal bemest grasland

Brondata: Acacia Water

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

4

4,5

5

7-m

ei

14

-me

i

21

-me

i

28

-me

i

4-j

un

11

-ju

n

18

-ju

n

25

-ju

n

2-j

ul

9-j

ul

16

-ju

l

23

-ju

l

30

-ju

l

6-a

ug

13

-au

g

20

-au

g

27

-au

g

3-s

ep

10

-se

p

17

-se

p

24

-se

p

1-o

kt

8-o

kt

15

-okt

22

-okt

29

-okt

5-n

ov

12

-no

v

Niet bemest

Wel bemest

CONCLUSIES

• METINGEN: Wetenschappers weten nog niet waarom de maatregelen sinds ca. 2000 vrijwel geen meetbaar effect meer hebben

• METINGEN: Bodemconditie en waterpeil lijken bepalend

• REKENMODEL: bemesting is hoofdoorzaak teveel nutriënten in oppervlaktewater

“I don’t pretend to have all the answers, but the questions are certainly worth thinking about”

ArthurCClarke