Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
I M M I G R A N T C O M M U N I T Y C A P A C I T Y A N D E N G A G E M E N T ( I C C E ) P R O J E C T
P R O V I D E S I N F O R M A T I O N O N J U S T I C E A N D P R O T E C T I O N S E R V I C E S
LUNY KUƐNY LÖŊ CÖK KU AWƐƐC CII TƆƆU
BA AWƐƐC CƆK KÄÄC
Akutde John Howard tɔ në London Payam eka bii yekënnë të nɔŋ week
luny kuɛny löŋ cök(bi lony ɣönde döm ku ye
apuruuk daai në yin) yeŋö?
➢ luny kuɛny löŋ cök ee bi yin lony ɣönde
döm ku ya apuruuk daai në ka yeke loi. Ee
rande awäc puɔl bi biäkde mänyde lɔ thöl
bai ku ye apuruuk daai në ka yeke loi.
➢ luny kuɛny löŋ cök ee ajuiɛɛr ci loi apiɛth
në kaamde ran ëë ci mac ku jɔl ya baai. Ee
luny ye ran ëci mac puɔl bi lɔ bëi yic ɣönde
döm bi biäk de manyd lɔ loi bëi yic.
Ye luny kuɛny löŋ cök yeŋö? Acath…
luny kuɛny löŋ cök acie ran ëë mace
cɔk lääu nhom arëët ke cin ran kuany
ye cök. Ee ran yiën tha ben rɔt nyuɔth
ke ye ran nɔŋ kë lëu bi kuɔny bai ku dai
mïïrë në yen. Na ci lööŋ cennë ken yen
cɔk lɔ bïï riu, ke lëu bi dhök ɣönde döm.
Amat nhomde luny kuɛny löŋ cök në Kandä
➢ Në Ontario, bi ran ee ci mac lony ke thadende mäc kën thök, luɔtde akutde luny kuɛny löŋ cök tɔ në Ontario.
➢ Akutde luny kuɛny löŋ cök yen käŋ tinŋ kedhie në Ontario ka kɔc ci yiën runke rou ke mäc. Akut mat bai nhomde luny kuɛnylöŋ cök ee kake kɔc mac ebën në Kanada tiŋ.
➢ Akutde luny kuɛny löŋ cök ee kɔc cii mac päl bïï të cenne e yöknadɛ acin kë rɛɛc bi luɔi bai të lonyë yen ke thadende mäc kënthök.
➢ Të yiën akut ran luny kuɛny löŋ cök, ke akut ee lööŋ tääu bi ran ke ya kuany yic. luny kuɛny löŋ cök alëu dhök të kën en lööŋkuany yic. Na ci lonyde luny kuɛny löŋ cök dhök ciɛɛn, ke ran adhök ɣönde döm bi thadende mäc lɔ thöl thin.
Ye doaurbarau këde ŋö?
➢ Kɔc juic ci mac aake wai në cinde run nyic keek, ku
keek aabi lony të le thaden thök ku dhökke bai
➢ luny kuɛny löŋ cök ee kɔc ci mac kony bii röth mat
ëkɔc yic ëmääth eeke kuany lööŋ tääu yic.
Cïïtke luny kuɛny löŋ cök
➢ :Ba liu ëmääth: yenka ye kɔc cii mac kan yök. Aye gam ago kɔc kɔɔr akim lɔ pande akim, bii jam kennë kɔc ken, bii lɔ të benne ke lɔ jääm thin, ku bii lɔ në luɔi bai yic.
➢ luny kuɛny löŋ cök köl: ee kɔc cii mac puɔl bii lɔ mat nëka loike bai kennë kɔc ago kë röth juir agut tha benne kelony. Ran nɔŋ luny kuɛny löŋ cök në akölic ee dhökɣönde döm wakɔu ka të dɛ ci miirë juir.
➢ luny kuɛny löŋ cökdit: aye ran ci mac cɔk loi lɔŋdemanyde bai ku daai miirë në yen ago kë röth cök piny biiröth mat kɔc. Abi ka loi ke ya lëk ran ye daai në yen nëtha thok eben kuka bi dhil lëk ran ye yen ŋëm të cen loiyök ka dɛ ci rɔt waar në pïïrde yic.
Luny ci löŋ ŋueek
➢ Luny ci löŋ ŋueek: ci kë ye löŋ lueel, kɔc cii mïïrë dïtde bai ke mac aaye lony të cii keek rende diäk de manyden loi ku kakënnë keek lony wën thɛɛr në lunykuɛny löŋ cök. Ee kënnë yen eka ye cɔɔl luny ci löŋŋueek. .Luny ci löŋ ŋueek awääc kennë luny kuɛny löŋ cök në kë cen ye
akutde luny kuɛny löŋ cök yen ëye looi.
Kɔc cii mac agut cie thou aacie lony nel luny ci löŋ ŋueek.
Looide cök pinyde kɔc alëu bi luny ci löŋ ŋueek jäi të yii keek yen gam nadɛ ke rannë abi :
awänydɛ lëu bi awänydɛ looi awäny yin randɛ nök ka yin të tök
Alëu bi wel rac bɛɛr lööm ke awaaide kën thök
Yeŋa ye luny kuɛny löŋ cök loi?
➢ luny kuɛny löŋ cök aye bëi bei në kɔc akut nhomde. Kɔc ka akutde luny kuɛny löŋ cök aaye waragɛɛkkeran ci mac caar ka bii jam kennë yen: anɔŋic käŋkerou:
➢ aanɔŋ riude löŋ, ba dhaŋ ka kë moth thok cuɔk mukku bi thok ya lëk mïïrë të nɔŋ en kë ci rɔt waar nëpiiric cit yi ba nɔŋ të jöt yin wëu yök thin.
➢ Ka ci keek juiir: aaye keek tääu piny bii ranke kuanyyic të ye akutde luny kuɛny löŋ cök ye gam nadɛkeek apiɛth ku ka kɔɔr keek bii rande awac tiit nyincinkë bi bɛɛr loi ke rac bai cit yii cämde wel rac kumiäu.
Ye lëk citŋö ye gam?
➢ Kɔcke akut aaye wël lɔcök ci bëi në kenhiim
caar yic kedhie
Anɔŋic➢ wël ke böiith, luk, maluŋde mïïrë, wëlke
kɔc nyic pialde nhom, kɔcke cök piny, akuut
kök, ku kɔc cik keek yïen ɣöntöök
➢ Akutde luny kuɛny löŋ cök de Kanada abi ka bii
ran lony kan caar të cen thiök ke bi lony ci
lueelde luny kuɛny löŋ cök. Ran cii ye caar ee
ran lony löŋde luny ci löŋ ŋueek. Bi wut gël
yenke kë thiekic ye tääu ke ran kënnë gɔ lony.
Yeŋö yennë kɔc lony ke thadɛɛnde mäc kën thok thök?
➢ Ci luɛlde löŋe Kanada, ke kɔc mac aaye caar në na
lëu rɔt bii keek lony në luny kuɛny löŋ cök. Acie na lëu
rɔt bi ran lony në luny kuɛny löŋ cök ke lony. Ran aci
lëu bi rɔt gɛi në luny kuɛny löŋ cök.
➢ Luny kuɛny löŋ cök acie awai ye tekic, lɔŋde mäc ci
döŋ aye ran lɔ thöl ke lui bai ke miirë ye daai në yen.
Yithke luny kuɛny löŋ cök
➢ Kɔc nɔŋ awäc kedhie cik keek lony në luny kuɛny
löŋ cök aaye apuruuk daai në ka loikɛ keek wut ku
ka lëu rɔt bi keek dhök ɣönde döm të cennë keek tiŋ
ke nɔŋ kë rɛɛc lëu kɛ bii loi kɔc kök
The Parole Board of Canada has the authority to ➢
revoke a parole release if the conditions are
breached by the offender. Akutde luny kuɛny löŋ cök
në Kanada anɔŋ riɛɛr bi luny kuɛny löŋ cök dhök
ciɛɛn të kënnë lööŋ kuany cök apiɛth
Ɣönke diɛt
➢ Ɣönke tiɛt ke kɔc dït aaye ɣön wën yennë kɔc ee kebɔ bei ɣönde döm röth tiɛt bi röth juiir ago kɛ dhöknë kɔc yic
➢ Anɔŋ ɣönke diäk ye kɔc dït luɔi në London ye Akutde St. Leonard ke luɔi
Na kɔɔr baka juic nyic në luny kuɛny löŋ cök
ke yin nem ke ɣönkɛ
National Parole Board, ➢
http://pbc-clcc.gc.ca/index-eng.shtml
Ontario Parole Board, ➢
http://www.opb.gov.on.ca/english/home.html
Ministry of Community Safety and Correctional ➢
Services, http://www.mcscs.jus.gov.on.ca/english/default.html
What is a criminal record?
Yeŋö ye cɔɔl awany ci tɔɔu?
➢ Awany ci tɔɔu aaye awɛɛc cii ran ke loi ku gɛɛrë ke
piny kennë ajuiɛɛrden eben.
➢ Awɛɛc cii tɔɔu anɔŋic cinde wɛI cennë ke ran waai
wën cennë yen yök ke nɔŋ gup awäc.
Ka ye awäny ci tɔɔu ke loi
➢ Awäny ci tɔɔu alëu bi yin gël ba cath ke yin lɔ pan peei. Bëicit mande United States aalëu bii yin jäi ba lɔ në tiɔmdenic
➢ Na ye ran nem Kanada ke yin ye menhde thukul, ran ci yiënbi lui në nin ciek yic, na ci yin waai ke yin nyiɛɛi në Kanada
➢ Na ci waai ke lëu bi tädu ka bi cɔk ye menh bai në Kanadariɔɔk
➢ Abakök ee piac bën Kanada ku ci wai në awäny ci loi ke ka dhil tïït në run juic aŋoot kennë puɔl bi thiec bi ya menth bai në Kanada. Na rir awäcic, na cak ya abakök ci yiën bi ceŋ nëKananda eka dhil nyai eya.
➢ Ran ci lueel ya bi nyai në Kanada alëu bi wëtde laar tueŋ.
Ka ye röth loi të nɔŋ yin köu awɛɛc cii tɔɔu acath…
➢ Awäny ci tɔu alëu bi yin pën bi puɔl ba lui të kɔɔr piɔndu. Kɔcye kɔc miɔɔc në loi aayikë kɔɔr bi kɔc lui kennë keek ya kɔc piɛth. Yen aaye kɔc nɔŋ kɔɔth awɛɛc jäi.
➢ Bi yin wai në cuiëër, ahɔɔm ka awänydɛ thiäk ke pelde nyin acilëu bi yin cɔk yök luɔi në ɣönkök wën bin thiäk wëu ka bɛŋ.
Ka ye awäny ci tɔɔu ke loi aa cath….
Awaide nɔŋ riɛɛrde ŋetde kɔc ka bariɛɛc ee kɔc aaci lëu benne ke yin yiënmac ka bi pul ba naŋkë yi loi në mac
Na ca awäc ca nyai në yi köu, ke mïïrëalëu bi dhiac ke rec të yen gam nadɛkeawäc ee ci rɔt dhil loi na cie ciɛn kë ye nyuɔth
Awɛɛc tɔɔu në Kanada
Në Kanada, awɛɛc ci tɔɔu aay tɔ nëRCMP cin wën yi ajuiɛɛrde lëk de apuruuktiŋ
Awɛɛc kënnë ke puɔl kedhie aaye ketɔɔu ku jɔl kök kɔɔr apuruuk bi ke muk
Yeŋö ye cɔɔl bi apuruuk ka ci tɔɔu tiŋ
Bi apuruuk awɛɛc cii tɔɔu tiŋ eeku bi akököldunde awɛɛc tiŋ ku banyuɔth ran lëu bi yin yiën luɔi.
Bi bolith awɛɛc kun cii tɔɔu tiŋanɔŋic käŋ kerou: kë piɔl ku këde kɔcniɔp( nɔŋ run ke 18).
Ba awɛɛc cii tɔɔu cɔk kääc(bi kepuɔl)
Yeŋö ye cɔɔl bi awɛɛc puɔl?
Bi awɛɛc ci tɔɔu puɔl ee löŋ wën ye kɔc
nɔŋ awɛɛc cii tɔɔu cɔk nyiɛɛi keek. Aaye jääl
në ka ci apuruuk tɔɔu yic.
Pëlde awɛɛc ee kɔc cii röth waar cɔk lääu
në anuɛɛn juic ago kë luɔi yök, lɔ në
thukulic, bu bi dhök bai yic.
Na ca awɛɛc ci puɔl ke awaidïɛ ci jäl?
No. Aa➢
➢ Bi päl awɛɛc acie awäny ee ca loi nyai. Awɛɛc ci
tɔɔu aacie cothwei. Aaye tɔɔu ke pɛc ago ke ciɛk dɔc
yök.
Piathde bi päl awɛɛc
Na ci yin kuɛn köu awäc në Kanada ku ci
yin wai, awɛɛcku aaye tɔɔu. Piathde bi päl
awɛɛc aa juic:
➢ Luɔi: Kɔc ye kɔc luui aaye kɔc caar bi
nyic yeŋa cin köu awɛɛc. Ayikë ŋööth nadɛ
ke kɔc cin köth awɛɛc aabi ya kɔc piɛth ke
luɔi. Na ci awɛɛc ku tɔɔu ku kënnë ke puɔl
ke riric ba luɔi dac yö Thukul: Ɣön juic ke
piɔc aaye kɔc caar bi tiŋ lan yi keek kɔc
cin köth awɛɛc agut bi keek jäl
Pianhde bi päl awɛɛc acath…
➢ Ba kuɔɔny gam: ba kuɔɔny gam në ɣönke mith, kɔc niɔp ka kɔc cii dït eye kɔɔr bi kan caar apiɛthago nyic acin kë rɛɛc ba lo lui keek.
➢ Muŋde mith: ba mithku muk ka yicdun bin keekya neem alëu bi takic të yin ran nɔŋ awɛɛc ci tɔɔu.
➢ Ba menhde ran lööm: Në Kanada, ba menhderandɛ lööm bi ya menhdu akɔɔr ba lo car. Yin lëubi gël ba meth lööm të nɔŋ yin awɛɛc cii tɔɔu Ba ya menhde bai: Ba ya menhde bai thiëc alëu pënyin, bi gääu, ka bi cɔk kääc të nɔŋ yin awɛɛc cii tɔɔu.
Pianhde bi päl awɛɛc acath…
➢ Kök: Ka juic kök thiäk kennë kɔk aayeawɛɛc cii tɔɔu ke rac ku ka lëu bi yin cɔknyiɛɛI në Kanada. Alëu bi gäm loi riɔɔk, tädu ke yin ya abakök ka yi ran ci yiën barëër në Kanada.
➢ Pialde nhom: Pialde nhom aye riɔɔkeya të nɔŋ awɛɛc cii tɔɔu. Ka juic ye cathken awɛɛc cii tɔɔu cit yi riɔɔcde guɔp kuyaaŋ aaye jäl të cennë awɛɛc puɔl.
Ke yin ŋoot ke kën thiëc pälde awɛɛc
➢ Ke kënnë gɔ gɔl, aba dhil nyic lan lëu benne yin gämpɛlde awɛɛc
➢ Kake thiëc aabi dhil cath kennë athöör bii keekthiɔɔŋ yic në wël ku gɛmë keek Akutde luny kuɛny löŋcök.
➢ bi yin gäm pälde awɛɛc akɔɔr ka yin lë:o Ya awɛɛc cit ka ŋö keek cik keek tääu në yi köu
o The completion of the sentence(s) Thaduunde mäc ci thök
o Tha wën benne awɛɛcku thök
➢ Apiɛth bi ran nyic keek ka kɛ yin kan caar ke yin ŋootke kën thiëc në päld awɛɛc.
Ba lɔ të peei ke yin nɔŋ köu awɛɛc cii tɔɔu
➢ Awɛɛc ci tääu në yi köu aalëu bii yin pëënba lɔ pandɛ në kë cii bëi juic ke piny nhomyen lööm bii kɔc nɔŋ köth awɛɛc ya gël weinë bëi ken yic.
➢ Acie ye nɔŋ awɛɛc ci tɔɔu ke yin cie lëu bacath, awɛɛc ci tɔɔu aarɛk kennë ajuiɛɛrdekök në bëi juic yic. Na ci yin wai ke bëi kɔkaacie lëu bii yin päl këde cäth.
Ke➢ yin kën jäl, kɔn awɛɛc kuun ci tɔɔu caarku tiŋ të pëëk thook thin.
Yithke pälde awɛɛc
➢ akutde luny kuɛny löŋ cök në Kanada yen keya akut ci miirë yin riɛɛr bi kɔc lony ka cii keeklony ci mande luɛɛlde löŋ
➢ aci lëu pandɛ cɔk gam yin
➢ Awɛɛc cii puɔl ke kɔc ee ke ci diäär rum aayeyin cïït në ka ke apuruuk yic ago kɔc niɔp ye gëlnë keek të kɔɔr keek bii luui në ɣönke kɔc niɔp.
Yithke pɛlde awɛɛc acath….
➢ Na ye ran nɔŋ run ke 18, ke yin cë thiëc në
pälde awɛɛc në kë bii awɛɛcku jääl të le yin dit.
.Yin pɛlde awɛɛc kɔɔr ba thiëc në kede cäth
➢ Akutde luny kuɛny löŋ cök në Kanada ee thiëc
ebën thööŋ nhom. Acin ran kɔɔr ba riɔɔp bi kony
pɛlde awɛɛc. Kë kɔɔr ba looi ee ba dhöl cii juir
yenke thiëc kuany yic tök në tök ku tääuë cinde
loide ye $631.00.
Yeŋa lëu bi ththiëc
➢ Na lëu ba thiëc në pɛlde awɛɛc të yin:
Të cennë yin wai në awäc në Kanada
Na ci yin wai në awäc pandɛ ku bi ë Kanada
➢ Gɔl në 2012, kɔc aaci lëu bii keek yiën pɛlde awɛɛctë: Të yen ran ci meth rum ku ci yin awäc
Të nɔŋ yen köu awɛɛc kee 3 leer yen në luk nhom cit yiimande pɛc, dhuum ku cuiɛɛr nɔŋic $500, ku ci wai në mäcnë run ke 2 leer tueŋ në ke yic kedhie.
Ye naa lëu bin thiëc?
You can apply for a record suspension only if you meet all three
of the following conditions. There are no exceptions. Yin lëu bathiëc bi awɛɛcku pul të cii keekakë ke diäk rɔth tiɛŋ kedhiɛ:Awaidu aca thöl, yin ci cin kɔɔr luk tääu piny, ca kë ca riɔɔk cool, yin ci
lööŋ kuany cök, yin awai thöl agut luny kuɛny löŋ cök
Thɛɛk kɔɔr keek aaca thöl:• run kee 5 ke awɛɛc cit yi kɔc mɛt, kucjam, cuiëër, dhuɔm koor në $5000
10 • years for an indictable offence (more serious offences) run ke 10 nëawäny wën kɔɔr luk
Yin kën wai në awɛɛc jöt ku cin awɛɛc jöt cii keek kuɛn në yi köu.
Lëu ba thiëc wudë?
➢ Yök athöörde thiëcde pɛlde awɛɛc të nɔŋ akutde lunykuɛny löŋ cök në Kanada: nem ke ɣönkëwww.pbc-clcc.gc.cacɔl: 1-800-874-2652Ba athör yennë thiëc lööm ke yin nem ye tënnë: www.recordsuspension.gc.ca
➢ Dhölke thiëc aanɔŋic
• Cïnde cindu abi RCMP lööm• Yin bi awɛɛckuun cii tɔɔu lööm të nɔŋ bolinhde cieŋ yin thin ku
ɣönkök cin ke ceŋ thin në run ke 5 yic• Löm wël ye nyuɔɔth ke yin cë wai, luide në remic ku jɔl ya
athöörkuun ke abaköök.• Tääue $631.00 bi thiëcdu looi.
Ba kuɔny yök ee no?
➢ Na kɔɔr ba thiëc në bi awɛɛcku puɔl, ke yin thiëc:
John Howard Society of London and District
601 Queens Avenue, London, ON. N6B 1Y9
www. Jhslondon.on.ca
or call: 519-438-4168
Free Services
Bi cäth puɔl
➢ Awɛɛc kök alëu bi yin pëën ba ciɛk lɔ në kök yic
Bi päl cäth ee athöör yi pan kɔr bin lɔ thin yiën yin ago cath të ciɛk yin nɔŋawɛɛc tɔ yi köu. Ayinlë, the United States ee kɔc jäi kɔc cii në awɛɛc kök. Awɛɛcke alëu bake tiŋ etënnë: www.cbp.gov
➢ . Dunnë U.S. A të nyic yin en ke yin kënnë puɔl. Yin lëu bi lɔ mac ku waiyin ku yiënnë yin köu awäc
➢ Ba thiëc alëu bi run tök jɔt ku ka kɔr ke cit $585 në wë ke America
Na ca ➢ awɛɛckun cii tɔɔu ca yök ke yin dhiac ke kɔr bi miirë de America yin päl lɔ
Kɔr➢ ba ka juic nyic ke yin nem USA customs and Border Protection website: www.cbp.gov
Na kɔc ba ka juic nyic ke yin nem luɔide awatade USA Ka thiëc
John Howard Society of London and District
601 Queens Avenue, London, ON. N6B 1Y9www. Jhslondon.on.ca
or call: 519-438-4168Free Services
Na kɔr ba ka juic nyic ke yin nem ke ɣönkë:
John Howard Society of London and District
601 Queens Avenue, London, ON.www. Jhslondon.on.ca or call: 519-438-4168
London & Middlesex Local Immigration Partnership:
http://www.immigration.london.ca/LMLIP/
National Parole Board, ➢
http://pbc-clcc.gc.ca/index-eng.shtmlor call the toll free at: 1-800-874-2652
Ontario Parole Board, ➢ http://www.opb.gov.on.ca/english/home.html
Ministry of Community Safety and Correctional Services, ➢
http://www.mcscs.jus.gov.on.ca/english/default.html
Community Legal Education Ontario (CLEO)
http://www.cleo.on.ca/en