D. t»." ■/·EXERCITIUM ACADEMICUM,

De

QUODCONSENSU AMPLISS FACULT. PHIL.

IN REG ACAD. UPSALIENSI,PR^ESIDE ,VI RO CEL ΕBΕ R,

MAG. PETROEKERMAN,

ELOQU. PROFESS. REG. & ORD.bonorum examini modeste subjicit

ALUMNUS REGIUS

JOHANNES TWET,V-GOTHUS.

IN AUDITORIO CAROLINO MAJORIDIE XIII FEER.

Anno MDCCLI.Η. A.M.S.

UPSALI&

H0GÅRIBORNA OCH DYGDERIKAFRU PROBSTINNAN,

CHRISTINAKULLBERG,

MIN H0GTÅRADA KiSTA MODER.

Man jag ej må mig lycklig priia ,Når onikans hogd jäg hunnit når,Och iinnet får för Mor kår wifaDen wordnad, fom defs inre bår?Jo handen hogft med åmnet nogd,

Will djnpa runor tackiamt rida:Men då jag fer min ftyrcka brifla,Aftager nog min rena frogd;

Jag mårcker ej förutan fmårtaMin wanmacht wara mer ån flor :

Om Mor-kår kunde fe mitt hiertaOch all den wordnad der i bor,Dåikulle fig min kårlek te

Med fiorre Iius ån fiådren målar;jJ ^len den har högre ilrålar

An mina matta fårgor ge.Dock

Dock fådatit kan ej mig afikråckaAc fram med defsa rader gå;

De få ju Mor-kårs hierta racka,Och då will blott Des kårlek rå*Fail ån min gåfwa ringa år,

Når endad: bly för guld jag gifwer;Det jag om Elephanter ikrifwer,Min Hulda Mor dock hugna lur.

LefMor-kår, iåll i Himlens hågnad,Och niutiäldren alikons frogd:

Se barnens wålgäng till er fågnad»War nu, iom förr, i dygden nogd.Sent ilåckes detta liufet ut,

Som kan få ymnig glådie gifwaÅt den ibm ikal med wordnadblifwaIn till fin lefnads.fidfta fiur.

MIN H0GTÅRADA K.·STA MODERS

*

Lyäigfle SonJOH. TWETi

VIR0 Flur, Reverendo ξ$ Fredarifftmo, '

D'.no ΪΛΝ 7JRE <~/ΕΚ 1 Ε R NER,

?AsTORI in Hasle laudatiffimo, ut PATRUOoptimo# iic iumma obfervantia colendo.

V1RÖ Flurimum Reverendo atque ClariJJImo,D:no JOHANN 1LUNDGREN ,

PASTORI in Rångedala meritiflimo, fummo ftudioad cineres profequendo.

VIRO Flurimum Reverendo atque DoBiffimo*D\no HA QU I NO

BR ED 1 Ν ,

COMMINISTRO in Rångedala vigilantiilimo.

Ii α mccum reputanti, quo potiflimum indiciomnium Veftrorum in nie, Fautores optimi,

quin tacica asftimatione illa prxterire confultiusplici Veftro favori fatisfacere conari. Verum e-

VIRO Tércläriffmo ,

Ί)η. Mag. 6FENON1Η O

Ad Gymnafium Sk jrenfe Eloquent LECTORI dignifli-Bio, nec noη Coniiftorii ADSESSORI asquiflimo ,

PROMOTOP I fgngulari.VIRO SpcftatiffhnO)

D'.no ΨHlLIV Ψ OLANGLET,

FABRICATORT Artis TintRorise in Urbe Boråfien-fi experientiffimo,

Speftatä Fidet VIllO,D-.no 7HURON1

SCHED1NG ,

INSPECTORI ad Praedium Borftorp induftriOj,Patruo fuo optima.

gratum atquc fmcerum animnnr, beneficiornm o*haud fane obiitnm ßgnificarem, parum abfuit,mihi fuerit vifum, quam paucis verbis rrulti-nimveroj ne in notäm ncgkcli plane officii in-

cur-

eurrerem, quam eo minus tufri evitare potuiilem,quo ccnius confht, me ita in Veftro debitoeile & vivere, ut jure dubitem, an quis un- yquam magis, vel hiice pagellis meritornm ergame Veftrorum non exftingui volui memoriam.Ha?e poilum , majora utique optarem , fed dé-ficiunc & verba & vires. Aecipite ergo, Patro-ni optimi, quod in mente, pietacis omnino ple¬na, diu latuit remunerandi ihidium, quodqueper majores olim gradus augefcere cupit- Te-gatis, oro, humanitate & candore iolico elfen-tem Veftrum, quod ut mihi perfvafitfimum ed;itacerci Vos litis me, ad eineres, permanfurumfore ;

Admodum Reveren forum , Pv^clariffnmruw SpeBa-tiffimrumv NOMINUM VESIKORUM

tultorm ohjervcintiJOH. TWET.

Ε Elephanto turrita nonnulla ,Speciminis Academici loco, inmedium allaturi, ea prsemitterenobis fuit vifum, qtise, pro in»ftituti ratione, ut feliciori dein-ceps pede progredi liceret,quammaxime faciunt. In monumen-

tis, fateor, Romanorum« necnon aliarum gentium, etfi omnium frequentiflima eftdenominatio Elephas vel Elephantus; attamen nequeplane infolita funt vocabula fynonyrna:

i!mo Barrus, a fono vocis Elephantorum for¬matum, & inter cνοματοτΐεττοιημένα referendum» itavero habet Sidonius Apollin. a):

Nan, β quas cloris trabes, refra&isRoftris, Marmarici deäere barri,Fiqis m&nibus

Defcendit inde ro barrire, de quo Spartianus b): #-%ni balmt, porcelli grunniunt> palnmbes mimirriunt,urfi (åviunt, leones rugiunt, leopardi rittant, elc-phanti barriunt, ran<c coaxant, equi binnium , aßnirudunt, ttturi mugiunt, Inde harrtne aures, apud

A eun-

* «sa> ) o ( «so»

cunclem Sidonium, pro Elephantinis ,· inde barritus %

vox & clamor Elephanti, efl, uti fcribit Apulejus ,tnurorum gravis niugitus, hiporum acutus idulatus,elephantorum triflis barntus, equorum hitaris hin-nitus c) > inde quafi e barro, fi Servium au-dianius in Vxrg. Äneida.

2;do Anguimanus, ob probofcidis, ve! manusfuie agilitatem ita diélus eil Elephas, quippe quam,more anguium, cum iit illa tortilis, lubrica & admo-dum voiubiiis,^ huc iliuQ vertat & fle&ere foleat.Sic namque Lucretius:Sicuti quaärupedum cum primis cffc videmusIn genere angvtmanos Elephmtos, India quorumMiIiibus e multis vallo munitur eburrn,Ut penitus nequeat penetrari d) - -

Et alibi:boves Lucasy turrito corpore tetros

Anguhnanosy belli dacuerunt vulnera PoeniSüßerre, Pf magnas Martis turbare catervas e),

Nominavimus manum» Eil manus roilrum illud ob-longum , quo, vice manus, utitur Eiephantus in pa-bulo decerpendo , & ori admovendo; eil, qua (pi¬rat, & bibit, & odoratur, teile Plinio f), quareCafftodoro audit nafuta manus, Plauto brachtum, a-liis prabofcity quod ante depafcit, &: eil porreda cor¬poris pars nar'ibus inhserens, aliis promufcis, unde a-dagiimv: Eicphanthia olfacere promufcide, id eil, im-minentia pericula diu ante providere, Gra?cis ττξονο-pciiot^ μνκτηξ, giv &c. ξ), Prseclare Cicero:manus data efl Ehpbantis, quia , propter magnitudi-nem corporis, difficiles habetit aditits ad pafium h)i

5:0 Jfof £«<7?, fen, per pravam Gloffatorumfcription^m, Vocluca. Cur Elephanti antiquioribusLatinis bov.es.. Lucie dicerentur, varke a variis adfer-

)ο( && $rl folent ratlones. C. Jilius in commentario fuo abLibya id nominis arccifit; M» T. Varro ab tucc, quodlonge reiucebant Eleph, propter inauratos regios dy-peos,quibus eorum ornatac eilent turres; Verginiusve*ro a Lucanta, fiquidetn in belio cum Pyrrho , Epiro·tarum rege, Elephantos, omnsum primo, conipica*rentur Romani, neque majorem qiiadrupedém, quambovem, ullam aut viderint, aut habu-rint /') CumVerginio amicisfime confentit PJinius: Elephantos^ ai^Jtalia primum vidit Pyrrhi regis tello, & hovet Lu¬cas adpellavit in Lucanis vifos, minö urbis 47 2 A).Etenim Romani, qui, tum temporis, rus & itivamOlebant, Elephantum cum bove eomparare haud du«bitarunt, quemadrnodum eosdem Struthionem , quiaträns mare adve&um, paiTerem marinum, Camelo·pardum ovem feram , Pantheras mures Åfricanos, anotis & indigenis animantibus mutuatö nomine, vo-citaiTe monet Lipfius l). Praeter proverbium Ennia*num de re impoflibili:Ätque locußa bovtm Lucam pariei prins, *

mentionem bovis Lucae injiciunt AufoniuS*Cur me propinqvum Santonorum mosnibus

Detlinas, ut Lucas boVes,Olim refumro prxferoces preelio,Fugit Juventus komtili

Seneca:Cum inovit am&r> tun? filva gemitMurrnuve faevo i awat itijaniBellua ponti Luaeque boves n),

Silius Iralicus 4

moderantem cutpide LucasMaurum in bella boves, flimulis majoribuS iteAc raptare jubet Lihycarum armenia ferarum 0);svero Lattantiu«: pötejl ne aliquis, cum videat et-

A i tum

φ map ) ο (boves Lucas, r«w immanifftmis corporthus fervirc

bominibus, de opifice verum Deo p).qitoBellua κατ εξοχήν,quodpailim apud Au&ores

iegitur. Terentianum iilud commemorabo:fevox , quin habes imperium in belluns ? perftriagit i-bl Thrafo nefcio quem Elephantorum Indicorum pra:-fe&um q). Nec iine ratione, ob inufitatam & mon-ftrofam corporis molem , quippe eft terreßrium ani-malium maximum r) Elephas, quo nulla helluarum, rfecundum Ciceronem , prüdentior, at figura nullaVäßjor ffi Rede Curtius: ßabmit ingentes vaßoyumcorporwn moU-$, ubi de Elephantis loquitur O· ItemSeneca: ingenti mole animalium obterebantur noxiihomines, & Elephantos inteHigit ?/). Sic de magni-tudine Elephantorum iugeniofumed: iliud Oppianum u?)

Λ I " Λ 5 v- φ»ιγ\$ μεν tocov ελεφκντα

'Η κοξυφψ οξεοε ποωαπείξίτον, ή, νέφος άινονt Χεϊμα, φέξον osiKciTi βξοτων επ) χεξσον οάευε/ν,

- conjpecfo Elrpbante, putabisAut nifiem iinbriferam, a?//· montis inga eelfa movert.

Juxta licet non iit diffimulandum in Ovidio addi bel-luam hidam , cum cecinit:Queque fui jujjts obtemperat Inda m/wißri

Beilud) Jervitium tempore viBa f bit ät),in Juvenah Getulam belluam, inque Silio Italico bei¬ludm Ltbyffam*

5:to Beßiaitem v.olt εξοχήν. Etenim T^jlju^in per-turbato reipubücie fnae ftatu eiTe refert, quibus quafltitilius fuerit ad beftiarum coniilium confugere h% e.ad Jubse, regis Africae, Elephantos, quos in aciemcontra Caefarem eduxerat, quam vel emori, vel cumfpe, fi non optima, at aliqua tamen, viverq y). Necaliter Alexander: tandem par animo meo periculumvideo, cwnbeftiis, fimultf tum egregiis viris res eß

) o ( tet) Carm. 23, b) Vit. GW<e r.j*. r/r. Bettnau. O·

r/g. £ L p. 714. c) Florid. p. jpg. ü) IL ρ26.*> v >302* jQ /*, vil t c. ιλ g) K/f/.Freinshem in Curtium. h) Not, D 11 c. 47. i) Var»ro de L> L* VI. Vojj\ Etymol. Ejusdem inflit Orηt IV%pi g. 86 & 91· Ifeicob Pontani prouymnafmat. Part. 1. p.4/2, k) Hift. N. VIII. c. (i. ij EleB. Il c. 4- m) Ε-ρ [β il ό. 3487. η) Hippol ο) Bell. Pun. IX. ν. 17tiρ Opif D. c 3· q) Evnuch* Aä. I* Sc. /. r) Ρlin. ■·Ηφ N. VIII. f) i. Nat. D. c. 37. t) VIII. c. tj*u) f e brevit vit. c. 13. w) Lib. ΪΙ.> CynegeticZn. x)Trifl. I V. Eleg. 6. y) Familiär. IX. epifl. 6, z) Curt.VIII C. /4.

5. IVNoη multus ero in iis percenfendis, quoe de Elephan^

to fufe latequé cominemorant annales, partim admi-randis, partim fidem propemodum excedentibus, itaquidem, ut ingenium bruti hujus animaiis non fit, ne-que haberi poffit, brutum. Contendunt In Elephan-to nen folum acutiflimos efie fenfus & robur prsefi-gne, fed eximiam etiam memonse vim, iermonis pa-trii intelligentiam, amoris gloriaeque voluptatem, pro*bitatem, arquitatem, cum genere humano quandamfocietatem, ad artes tum belli, tum pacis habilitatem,quippe quod nunc medicinarn facit, nunc funambu-kun agit, nunc literas pingit, nunc folem, lunam &fidera venerafur, nunc pro fuis propugnar,-nunc ho-ftes, inter bellandum, impugnat & militaria deniquemunia pkirima exfequitur n], Audiamus, inftar onrni-um, Senecam, ita vero ilie; certi funt domitores fem¬rum, qutf feevtßima miimalia > ad occurjum exter-renria hominem, docent pati jugum: nec afperitatem ex-

v=r tujjtjje contenti} usque in comubernmn mttigant · Leo-ni-

6 ) o (nibus magiβer manum infertat, efculatur ligrim fuuscaftos, Elephantcm minimus /Ethicps jiihet fubßdere ingenua £f ambulare per funem b). Caufa iraque iubefievidetur antiquis, quare vel in hoc anirr.antiurn generetantum ipei cominodique reponerent, ut, ligneis turri-bus collocatis, ex Elephantis tanquam de rnuro jaculaIn fubeuntes, & acerrime fecum confligentes, emitte·rent. Et ejusmodi Elephantus ufu militari condocefa-élus, &tuiri, cuideltéla msnus pugnantium infideret,ornatus, nobis dicitur turritus, aliis turriger, aliis feraturrigera, feu , ut Poétis placet,

- turrito bellua dorjo»Turritas moles ac propugtiacula dorfoBellua nigranti geftans - - *

Jta vero Juvenalis :Nec Latio aut usquam noflro Jul· [tdere talisBellua concipitur, fedjurva gente petita

- Et dorfo ferre cobortesPartem aliquam belli euntem in prtelia turrintConfbeta - r)

cujus iconem pulcre delineafam exhibet Stewech. InVegetium d) & Curtius Pitifci; e\ Qua de re dignuseft, qui confulatur Jablonski f) Bey den alten, thatendie Elephanten große dienfte in ihren kriegen; manpanzerte iie, man baueteauf ihnen folche fgerufte, vor·innen fich mehr den 20 foldaten verborgen k0nten,undwürden fodanmit grausamen wüten unter die feindegefchickt. Der Elephanten entfetzliches gefchreijund icheusliches ansehen hat oft große krigsheere er-fchrekt, dafs iie leicht find übervunden vorden, nachdem man aber gelernet die Elephanten felbft «in furchtund Unordnung zu bringen, fo i/t derfelbige gebrauchin kriege faß gåntzlich abgefchaffct vorden. Adjungi-

) O II

nius ex noftratibus ingeniofifiimum illud ReverendifEmiArchiepifcopi Spegeliig):

Bland the fyrfota åiuryfom gå på villa bedex9Bör Elephanten rum i alrafråmfta leden,Ja fora hären an dels för den βora kroppenMedbvilken han kanna rätt äfian upi toppenAf tämlig långa trä: ty åtta alnar högerAr ban< och fådan växtgör honom tung och tröget^

. Enfarlig langer trut figfom en (lång utfkiuttrEmellan ögonen ; och i then fam na giuierHan all fin mat och dryck, men fedan artigt krökettOch finner mumien yfaß han intet långe föker.Af låde käftarna utgå hans tvantie tänderIhem ingen bryta kan med flål-beklädda bänderlHans rygg är bred och hård och orkar länge föraWill tretti karlar, fomfig makligt kunna röraMed fittgevär och käckt omkring fig flå och fikiuta^Ja rätt Com på en mur et Jährt fafie muta.

Fufius uberiusque fingula perfequituirTcriptum Anony¬mi Zoologieum , ferinone vernaculo , nuperrimeStockholmise editum, fub N. 27. 28 & 29, ubi interalia habetur: Elephanternas ftyrcka är ogemen; livar-fore the och gjorde i fordna tider god tienft i krig.Man beklådde dem med Panzar, ob bygde trätorn up-på theras rygg, hwareft inquarterades 20 til 30 Manmed fulkomligit Equipage och krigsmundur, at ther-ifrån fåiom utur enfåftningfkiutamed pilar och tappertwårja fig för fienderna. Theras faieliga flcri och hifke-iiga anieende giorde ofta hela krigshärar modftulneoch jagade them på flygten. Men tå man i fednare

) o (

^oordning, år theras bruk i krig på alla orter äfikaffadtföruthan i Oftindien.

a) Cic. TI. Nät> D. c. So. Aå Famil. VIT. ep. /.Ρlin. Hift. Nat. VIIT. c.r. Lipfii Cent. T. ep: fe. Ifidor.orig. XII. c. 2. Marhof. Delltine Oratorioe Part. it. c. f.f. *.& 4. b) Epifl. 8p. c) Ifuven. Satyr. XII. d)pag.?$T. e)pafj.6iy. f) Allgem. Lexic. g) Gudsivårck och hwila påg. 212.

§, III. *Locum perquirenti, ubi ufus Elephantorum mili-

taris, omnium primo, invaluerit, jure videbimur re-Tpondere fuifte Jndiamj quippe ab Indis in vicinas gen¬tes, Perfas & Syros, atque in remotiores, Afros, Grac-cos & Romanos, immigraverat. Singula, quoadthifto-jiarum monumenta facem nobis praeferant, teftimoniisconfirmabimus, Ad Indos quod attinet, confentiunthac de re Ariftoteles.* %ςωνται, inquit > 01 IvJo/ πολεμι-SYiqtOl? , Κα^άπβξ τοΊς α§^εσι H&f rots §·ηλεΊαις i. e. Ele-phantis ad bellum utuntur Indi five maribus iive fe-minis a); & Plinius de Indorum Elephanti-s: iis arant,tis invehuntur; h<ec maxima tiovere pecuaria, tis dimi-tant militantque pro finibus b). Sic cum adverfusDe-riadem, regem Indorum, bellum fufciperet, id quodGra;corum fafti inculcant, ipfe Bacchus, eidem Deria-di adluiffe legitur Pyicetes, οξ§οπο8ψ ελέφαντα κατάκλόνον ηνιοχευων. h. e. reétipedem Elephantum ad pugnamagitans c). Nec defuere Indorum regi antiquiilimo,Stabrobati, ελέφαντες ττολλο) κα& υπεξβολην λαμπρώς κε~κοσμημένοι, εις τον πόλεμον καταπληκτικοί i, e. multi Ele-phanti valde magnifice inftrucfti, ad bellum terribiles d).Patrii moris fervantiflimus quoque fuit Porus, Alexan-dro Magno, tefte Arriano, qui ducentos opponeretElephantos, ipfe bellua inter ceteras* eminentiflima

; o ( <?£% 9

veétue, ethnon diffitemur Diodor, Siculum de hocnumero ita diminuiffe, ut centum & triginta nomi-net, Curtius vero tantummodo quinque & o&oginiac). Idem obfervavit Omphis y qui Alexandro Eie¬phantos , per modica iotervalla miiitum, agmini im-niixtos, & pröcul eaftellorum ipeciem facientes, quin-.quaginta fex tradidk /), nec non Abifares, qui tri¬ginta Eiephantos eidem miferat Alexandro, oppor-tunum advcrfus Indos auxiliurn, quippe quibus plusin belluis, quam in exercitu, fpei & virtutis erat g).Sic Pharrhafiorum regem trium millium Elephanto-rum numerum, & prscipuum quidem in bello terro-rem, explevifie cordlat A). Addo Parthalidis re¬gi Eiephantos feptingentos in procin&u beilorum ex-cubaiTe, & Taluftarum regi quadringentos, atquéPrafiorum regi nevem millia Élephantorum per o-mnes dies ftipendiari /)♦ Nec de Dario Codomanno>Perfarum rege, hletur, quod ex India accitos babue-rit Eiephantos ad terrorem hoftibus incutiendum A).Paucis ut defungamur, poft Alexandra tempora & i-pfius inter fucceiTores imperii, vix ullum deprehen-dere licet, Ekphanforum greges, & quidem turri-geros, inter hellandum qui non adhiberet. EtenimEumenes in prielio', quo Antigonum fudit fugavitqjElephiyitos fexaginta quinque cepit; Seleucus, cumeodem Antigono pugnam initurus, Eiephantos penequingentos eduxerat ; Pyrrhus , Epirotarum rex'tRomanorum Confulem Levinum apud Heracleam,duobus & viginti Elephantis ftipatus, devicit; L Cce-cil. Metellus ex Pcenis, in Sicilia, potitus eft cenrum& viginti Elephantis 5 Ptolemceus, ad bellum cumAntiocho gerendum , coégerat feptuaginta tres Eie¬phantos , cum Antiochus in aciem educeref centum& duo 3 Jugurtha, in Elephantis quod auxiliurn pu-

ß tabat t

> o (fabat, objecerat Romanis triginta quatuor: Juba 9contra quem G» J. Ccefar acerrime pugnaverat, ultrafexaginta Elephantos ornatos armatosque cum turri-bus, ad Thapfum oppidum , perdidit /)> fic in belloFhiiippico, & anno U. C. 553. Elephantos primuipadhibuerunt ipfi Romani, a Pcenis antea captos m).

a) Hiß. animal. IX. c. /. b) Hiftw. Ν. VI. c.jp. c) Bocbart. Hierozoicen II. c. 23. d) Dioder.Sicul. IL e) Arrian. V p. 339. Dioder. XVII. c. %j.Curt. VIII. c. 13. J) Curt. VIII. c. 12. g) Curt. V11.11.13. h) Curt. IX. c. 2: t)Viin. H. NVI.c /j?V.

A) Curt. V. t. 2. I) Cfr. Cfuverii Epitom. Hiß.Mundi, Salluft. Bell, Jugurtbin. C.jj> Hirt, de bello AJri-f. p. Sif. tn)Lvoius X.

§. IV. sElephantis, in anqipiti Martis alea , ne ad im*

pugnandum quid deefTet prsefidii, ubicunque a prifcisavi militantibus adhibebantur, ibi lorieas illis partimaureas, quibus a reliquo Elephantorum grege digno-fcebatur facile regius & priroarius , τεΒωξα,κσμενοε $ω-pptvj βχσιλκω, kom υττεναγών 7tocvTct τα Sqqlob , uti a fe-ptuaginta Interpretibus dicitur 1 Machab. VI. v. 43.Vel πξωτευων των ελεφάντων II Maehab. XIII. V. I fpartim ferreas, adjunxerunt, omnem iere cutem ,adeo licet a tergo ciuram, ut cujusvis teii i&um elu-deret, quippe nulla vi transmitti, nufioque ferri acu-mine penetrari potuit, contegendo. Audore heic ,ut alios taceamus, nitimur Heliodoro: bellua, fcribit,Jerro mumta eft, cum ad pr&Iium accedit ay G la-dios prasterea non contemnendac magnitudinis denti-bus alii , alii probofcidi alligavere, eurn in finero,ut hoftium confertiffimos perrumperent cuneos viam-que fibi, iu ob via qucevis facvientes, aperlrent. Cli-

tetfas

) o ( särCeTIas denfque dorfo imponebant, quas geminse fub-ter alvurn eacenae ex ferro cinxere , illisque turresEve domos, quas pugnaturi intrabant, fuperitruxere.Elephanturn Ita turri munitum, aliisque ad pneliumrebus necefTariis, quemadmodura Graeci καοοσμψενον;ita Corη. Nepos ornatum vocat. Verba ejus de Han-nibale leguntur: Alpicos , conatos probibere tranfitu »

concidit, loca patefecit^ itinera muniit, effecitque, utea Elepbantus ornatus ire poffet, qua antea unus ho-wo viκ poterat repere b). Hoc vero dum nos fta^tuimus / tantum abeft, ut cum Floro diflentiamus „de Antiocho Magno referente, quod Elephantis aurotpurpura t argento fito ebore fulgentibus, aciem #-trinque vallaverit c) ut hifce paria adducere poiiimusex Gellio d) & Maorobio e). Nempe Hannibal Car-thaginenßs, eum idem Antiochus el oftenderet ii)campo copias immenfas, quas, bellum populo Ro¬mano fa&urus , comparaverat > infignibus argenteis &aureJs florentes, snduceret etiam currus cum falcibus& Elephantos cum turribus , equitatumque frenis,ephippiis, monilibus, phaleris prselulgentem, atqusgloriabundus rogaret fatis ne eiTe credis Romanishaic omnia? Eludens ignaviam imbelliamque militumejus pretiofe armatorunv fatis plane, inquit, eiTe cr6»do Romanis hasc omnia, etiamfi avariflimi funt. Ni¬hil tam lepide. Rex de numero exercitus fui & d6&quiparatione aeftimanda qu^fierat, refpondit Hanni¬bal de praeda. Quid, quod in Eumene refert Plut-arehus, Elephantis, in prselium ituris , pro ornatu»veftes injedlas eiTe purpureas, ne dicam ab Ccefare ,in bello Africano, Elephantos cum turribus ornamen-tisque captos f). C.terum, in viam ut flat reditus,Ne huc atque illuc effrenis & fiuéluans divagareturbeitta, collo vel humeris ejus, & nutu & verbis

b 2 *em»

) o (

temperaturus > infidebat Indus, magifter & redtor ,quo tarnen nomine, non femper, natio Indica, fed ars& fcientia commodius regencii Elephantos qui exIndia omnium generofiffimi ad bellumque edobtij ac-ciri folebant, intelligitur jr), ita quidem* ut nec A?iricana gens exeludatur by Sic de expeditione An-tiochi Eupatoris, quum , exercitu validiffimo, centumnempe miliibus p®ditum & viginti miliiiim equitum,

* ad h ®c triginta duobus Elephantis, JudiEam invaden-do fufseperatji i Machab. VI: v. 37. hare exflantverba i 7ivpyoi f-uhiva cyyeo) σκεττ&ζόμενοι Iiφ εγ,ά-ς& Βηρΐ8ίζωατμενοί. εττ ο&υτϋ μηχανα^ zc&t εφ εκ&ςχ κνόξεε όυνα-μεωε duo ^ τξΐιχκοντού et σΐοΚεμ^ντεε ετΐ dureis , xed ο 'Ιν-ios durs i. e, vertente Caftellione : unamquamquebelluam protegebani impofit® dorfo lignear turres va-tidar, Elephanto arte aiiigat® ; & in quaquc turri ho-fnines crant duo & triginta qui inde pnelhrentur,&; bellu® magifter Indus» Idem ille Indus ab Arifto-tele dicitur ελεφχντίςηε, & manu tenebat u^Ttvy enfemfalcatum , vel, ut Philoftrato placet, incurvum bac.u-lum , quo beftiam verteret regeretque; adpeilabaturfnterdum ελεφαντοίγωyes, quod . Elephantiiin agit t):ab his vero multum differebat ελεφα,ντχξχηε^ cui im¬perium eftet in belluas plurimas, quique Elephantisnon iolum, fed infidentibus etiam irnperaret. Necdubitaverim, quin ad illuftrationem rei conducant %

Qu® doeet /Elianus in opere fuo de iraftruendis acie-bus ) ubi ita fcribit : in ordine Eiephantorum, qui u-ni pr®eft Elephanto, Zoarcbus ab animalis pr®fe<ilu-ra vocatus eft : qui duobus imperat, Therarchus alera , quaii ferarius: qui quatuor dominatur, Epithe-farchus, duplicaris ferarius: qui oefto pracfeäus eflr#,Itarcha h. e. tunn® prfhceps$ qui fedecim prareft, E-lephantarcba i. c. Elephantorum pr®fectus .. quod au-

tem

) o (

fem ex fexaginta quatuor conftat phalangem voea-mus Elephantorum, cujus prcefedlus Phalangarchavocabatur k). Ad locum modo allatum τ Macha'tx \%v. 27.» quod ipeétat, eidem fidem, utpote icriptorisnon Canonici, eo potiori jure fe dencgaturos ad«firmant permufti, quod, ii a fabulis & prodigiofisquibusdam veterum mendaciis difcesferis, nemo fa-eile exiftit Hiftoricus , qui tot viros, nirniium tri-ginta duos, & quidem armatos > in quolibet turritoElephanto depugnaffe tradat. Neque ex ingenii iilalufu , quem adhibet Jacobus Ponianus, ubi - "Elephan-turn difputantem facit cum Leone de prineipatu in-ter belluas, tum ad comitia publica veluti congrega-tas , aliquid certi concludere licet: lta verofuam cau-fatn peroravit Elephas; de robore nofiro nihil dieam,;id faiis inde eolhgitur, quod. cafiellum finguli 30 eSampltus militibus armatis plenum geflamus, Pro mit«.[eis noßra ad varia munera perquam utilis eft, quapro manu utimur. Ea potum baurimns , eibum capi-inus, per eam reclores afiendunt cf defeendunt. llaCarbores dejicimus, in belle de manibus prudiantium te-la excutmms, ab equo equitem deturbamus, peditem cor if 'eptum, quo libuerit, projicimus. Gladio ad eam alligaiatruentas ctedes[a&itamits* *) Vitium vero iufpicaturFreinshemius haerere in ipio Textu Grseeo, quod cui-vis Elephanto imponantur éyöqts rqtatährct, Mb, cumnemo neiciat quantum fpatii requiratur, ut tot ärhia~ti manibus iaetilisque uti posfent; faciiis. addit, innumerorum nguris eft lapfus, ergo λβ ad iß retradlumvult, provocando ad ChroniconjTernpü iecundi, ubi legi-tur Antiochum eduxifle Elephantos mukös, fuperqtiibus fingulis erant pugnantes vir i fortes duodeeiml\ Huc accedunt teitimonia auäoritatis non mini-

ms»

«SÄ» ) o ( (SAS»

fri®. Scribit Philoftratus Apollonius: pugnant inftru·i?/ turribus Elepbantorum, äecem aut quindecim ca-pacibus, £a; quibus fagittas tf jacula mittwit Indi ;Item Marmolius: JEthiopes ad bellum profiei-fcuntur, tur reί ligneas Elepbantis imponunt» ex qua-rum vertice decem vel duodecim viri pugnant fagittis9lapidibus aut jaculis inftruBi. Quid rnu I ta? Sunt,qui Elsphantum, prater redorem & ipfam turrim,tres, aut quatuor, aut, ad fummum, fex beilatoresgeftasfe, non plures, arde tenent & contendunt ni).

rf) Iii IX. b) Vit. Hannib. c. j. c) IL c. 8.d) NoB. Attic. V e. y. e) Saturn, pag. 274. f) Hiß.Bell. African.p. $iy. Ste wecb. Comment. ad Veget. p. 379*£> Index Freinsb. ad Curt. b) Bockart. HierozoiconII. c. 27. p. 268. i) Ibid. k) P. m. ?2y. *)Frogymn,Latinitat. Lib. III. part. prior. 1) Index Freisbenumodo citat. m) Becbarti Hierozoicon loco ant. citat*

§. V.Prius, quam ad prselium committendum educe-

rentur Elephanti, ita loricati & inftru&i , quo imma-nitate' magis efferati evaderent & in hoftium turmasftrage ingenti irruerent, fangvinem uvae raororum ii-Iis porrigere erat moris a), quin & certum ipfis lo-cum, unde prorumperent, adfignatum eiTe paffim le-gimus, & quidem ante aciem, ut primum impetum,utpote acerrimum , exciperent & fuftinerent. De Po-ro habet Diodorus Sicul: Elephantos infrontc acietparibus ititervaIiis di/pojuit & in belluarum medio reli-quos milit.es flatuit, quibus imperatum fuit, ut belluisadeffent cf impedirent, ne ex obliquo ferirentur b) I-dem Curtius: ante agmen fuorwn belluas agi juffit c).Sic in primam aciem produxerat Pyrrhus Elephantosfuos ad pugnam Lucanias, cum ducibus Romarns Cu-

Ciö

1&2> ) o ( ^

rio & Fabricio ä). Scipio, contra Csefarem "nov®ftrategemate militaturus, poft Elephantos turritos, tri·ginta in ordinem cooftitutos, aciem fuam Inftruxit, uficum ab adverfariis lapides mitti ccepiftent & Elepharvrti perterriti fe ad fuos convertifient, rurfus a fua a·eie, iapidibus miftls, eos converterent adverfun»hoftem e). Interdum poft terga exercitus ftabant Ele-phanti, pugnaque incepta, viam fibi pe^iordines mi-iitum patefaciebant, fubito & nec opinato fuo adven-tki, hoftes pariter, atque equos, nimium quantum ex-terrentes. Sic ratio fuberat, cur prope Magneiiam,cum Antiocho, quum congrederetur Scipio, fexdecimEiephantos poft Triarios in/ubiidio locaverit /). E·lephanti etiam utrunque cornu claudere iolebant, dex·tra laevaque collocati ala, aequali inter ilios ipatio in-terje&o g): hos aiii pugnantium agminibus immifce·bant, certumque numerum militunij qui Eiephantos,quoquo fe verterent, fequi jufierunt. Eiephantos, in·quam, in prselils & conflidu non otiofös adftitiflefpecftatores, fed vel ferociilimos hoftes, iatis fuperquedeclarant vidtorise, illorum opera faepenumero obten^tae, idque prseeipue poftqtiam teia, in ilios emifta ,vuinera & dolorem excitavcrant; nempe pedibus ob-via cun&a obterendo, manu iive probofcide armavi-rosque corripiendo, quos vel fuper fe regentibus tra-debant vel dilacerabant in fruftaque fecabant. Exem-plum adfert plane memorabile Hirtius de miüte vete-rsno quintas legionis.« quum, inquit, in Jinißro cornuElephantus, vulnere iffns tff dolore concitatus, in Ii-χam inermem impetumfecijjet, eumque }ub pede (ab-ditum, deinde genu innixus pondere Juo probofcide ere-&a vibrantiqae, (iridore maximo p*eineret atque eneca-retj miles bic non potuit pati, quin (e armatum beflißofferret. Quem poftquam Elephantus adje tek infe/fa

veni*'

C o t <£*£

venire åmmadvertit, rdiclo éadåvere, militem probo--fcide circumdat ntque in fublime extollit armatum , quiin ejitsmoåi per iculo, quum con[tanter fibi agendum vi-écfet, gladio probofcidern, quo erat drcumdatus, ro?-

, quantum viribus porerat, non deftitit, gv/o dolo-adductus Elepbantus, inilite abjeBo, maximo cum

-ftridöi'e céiverfus tid r'eliqiias befliasJe recepit b). Ele-phann pr^rereanon tanium mi l i t ibus ipeeie, fed etiamodore & ilridore ad omnia pavido animali nempe e-quis, qui illos, ceu novum quid & infolitum, miraper-tnicitate pedum, fubterfugere, fantum terroris injicie-ibant j ut, armis abje&is, ftationesfuas conturbati haud

defererent. Ita Livius de Romanis & MagoriePcEno, fignis collatis dimicantibus: ad Elephantoritmftridorem odoremque & adfpeBum territi equi, vanum e-queflre prcelium fecerunti). Idem fere habet Florus, u-

. bi inter Fyrrhum & Romanos primus fieret confli&us,-nempe quod Elephantorwn tum magnitudine, tum de-forniitaté, & novo odore, ftmul ac flridore con[ternatiequi , quum ineonnitas ßbi beflias amplius quam erant,fufpicarentur, fugam ftragemque late dederint k J, Huicvero malö remedium invenit Csefar, qoippe in hellocum Scipidne & Juba , quibus rnagnus erat Elephanto-rum numerus, Elephantos ipfe ex jtalia transportariiuflit, quo ef' nnles Komamis fpeciemcjue & virttitembefliß coqnojceret, C cui parti corporis ejus telum fa*eile adjict poflet, ornatusqus & loricatus Elepbantusquum ef]et, quß pars ejus corporis nuda flne tegmine re-linqueretur, ut eo tela conjiccrentnr, pr£terea utjumen-ta befliarum odorem, flridorem, fpectem confvetudine ca-ptarum nonreformidarent, quibus ex rebus largiter e·rat confecutus : nam & milites beflias manibus pertra-ciabant earumquetarditatem coqnofcehant equitesque incas pila prßpilata conjiciebant atque in confvetudinem e*t quos

) o (

quos patientia beftiarum adduxerat /). De vocabulo(IriåoYts, toties, .ab auctoribus & nobis, heic frequen«tato, obfervaridummitaniu^quodin Ariftotele & Arria-no fynonymas habtat voces τξίσμοε, ^γμος & συ^γ-f£oV, quibus ro ονομ^σπ&πνιημίνον barritus, de quo in<5* 14 & ilridor, & frågor atque murmur, judiceSca-ligero & VoiHo, optirne conveniunt m).

a) Bocbétrt Hieroz, loc- citat, b) XVII, c) CurtiVIII. c. 14. d) Flor, I.e. τ$. e) Hirt. BcUq Afric. ρ.

i) XXX. ct /j\ A) i. c. 1$. 1) Hirup. £of. tn)Lexic, Etymologie.

Etfi, quse de Elephantorum in bello ufu dixlmusjbrma nitantur experientia, at exitum tarnen parum fe-licem illos faepemanfiiTe, qui difcrimini beilorurn eosobtulerunt, eadem mculcai experientia. Etenim varia

' excogitata funt ab miJitantibus remedia, quibus Ele»ρbantos, fibi oppofitos, aditu ad Fe prohiberent,quod fiebat fecuribus pedes amputando, FoiTas quo-que !ta te&as effodiendo, ut in lilas, ur>a cum infi-dentibus, gravi cafu deciderent atque interirent. Veli-tes apud Romanos in prima aoie conftituebantur, velfudibus, vel lanceis latioribus, vel hailis praslongis E-lephantos debellaturi; immo, verutis conjeétis, Ro¬manorum pedites Hannibalis Elephantos a fe avertis-(e &, celeriter infequendo, fub eaudis, ubi mollior e-rat cutis, vulnera iis mortifera inflixiffe, quemadmo·dum etiam ignibus ex caftris Romanorum efle illosexaélos, refertLivius a). Sic novo quodam gladiorumgenere utebantur Macedones in Elephantis avertendis,quod copidem vocabant: erat vero eniis incurvus, falcibaud diffimilis, ad fecandum perquam aripofitus, quo.probofekias fcu manus Elephantorum pariter & crura

§. Vi

C am*

<&X2 ) β (

amputabant b). Subitus vero Eiephantis cum eiTet ti-mor incufTus, quippe terrentur fividove Juis c)y undeSeneca d): Elfphantos porcina vox terret in fuorumacies recurrehant, eos protercnda atque difpergendo& tanto majorem ftragem, quam incer hoftcs edide-runt, edendo , quanto acrius pavor coniiernatos age-ret , quam infidentis magiftri imperio teguntur. Uttaceam, quod Elephantorum ufus in repentina ac tu-mukuaria pugna nullus eiTet e)* Hup quam maximefacit oratio iila Ajexandri, ad milites habita eorumq/ani-kios erigendos, ne Eiephantos , in polderum, tanto-pere extimefcerent: quod pertinet ad Eiephantos, in-quit, pr#fens babemus exeinplum ι in fuos vebementius,,quam in tios incurremnu Tam vafla carpora f'ecitri-bus falcibusque mutilata [um. Quid anteni imeredtotidem fint , quot Forus babuit, an tria millia ?qpum y um aut altero vulneratts y ceteros in fugamäeclinare vidimus. Cmqregata vero tot millia y ipfafe elidimty tibi nec ftare» nec fugere potuerint inhabi-les vaßorwn corporitw moles. Equidem fic amnwliaifia contemß, ut % qvwn habcrem ipfe y mn oppofuerim%fatis gnarusy plus fuisy qnam hoflibus perkuti injevrefNeque a re aliena Tunt, quac in altero & tertiocongreiTu cum Epirotarum rege, Pyrrho* pbtigiiTeRomanis memorice prodit Florus , nempe quod , C»Minucius, IV legionis ha/latus, cum, unius ElephantiproboTcide abfcifia, rriori poiTe beliuas oiienderet, bei-luarum terror ita exoi.everit, ut in ipfos pila fint con-geita & in turres vibratce faces, totaque hoiliumagmi-na ardentibus ruinis operta, nec non, quod pFoduéttin primam aciem rurfus Elephanti omnia circa, ex:c^fu quodarn infolito & improvifo perterrefacli, gra*vi timore permifcuerint^J. Satis itaque conltai, an-cipitt utriusque partis periculo, bellatores Kiepbantos--

€ffc

) o(fö® 19\

effe adhibitos , nec fine ratione, ut perhibet Appia-nus> κανύo 7icKsp.i8£, communes koftes^ & commune ma-lurn adpellatos. Etenim eo digitum intendit Lucre-tius , ubi canit:

Ut nunc fiepe boves Luc# , ferro male c<ef<cyDiffiigiunt, fera fafila furs cum mulra dedere.Sic fuit, ut facerent. Sed viχ adducorr ut anteNnn quierint animo prcefentire atque videre yQiiam commune matum fieret fosdvmque futurum hy

a) Lib. XXXXVII. hem XXX cfr. Affium*deBell. Pitnic. cJ Stexvecb. in Vegéiiunip.sfX b) Curt.VUh c. 14. c) Hiß. Ν: VIiL c. ρ» </) [ra ILc. /2. *?) Liv. XXVII. c. 42. /) Curt. iX c. a.

L c. h) V. 13.38' ξ$ feqv.SVII.

Intcr dimieandum quid valeat Efephantus turri-tus, quid non, fatis eft fuperque a nobis, & quidempro inftifuti ratione, oftenfum: reftat, ut tribus,quodajunt, verbis figntficemu* Romanos, Mavortium ve-re populunif tantum ex beilua ida immani devi&apsrcepifie voluptatis tantumque laetioris ve [uti atifpicii».ut eam in longo & magnifieentiffimo triumphantiumagmine, publieo infervituram fpeétaculo, collocarehaud dubitarint, vel Bacchum imitantes , quem , o-rr nium primo, poft Indiam debeliatam, Jndico Ele-ph;mto fubiimem eiTe ve&um in triumpho inaudive-rant, qua de re confulatur Diodor Skjul. a\ nec nonPlinius, qui ita habetKönne jmifiti F.lephavti pri-mum fubiere currum Pompeji Magni Africaw trntm-pho, quod prins, India vifila» triumphaute LiberoPatre memoratur b). At Plinianum hocce ita ex-

piicandum judicamus, ut nihil obilet, quominus Cu-ius Dentatus fuerit ex Romanorum ducibus primus,

qui

10 ) O (

qul poil vidoriam, a Pyrrho deportatam, Elephan*·tos in triumpho duxerit, id quod difertis vcrbis pro¬fitetur Seneca c)} neque aliter FIotus : nec tefnereulins pidcrior in urhem (tut fpecwfier triumphus inträ-vit» Sed nihil libentius populus Romanris adjpexit,quam tüas , qnas timuerat, cum tnrrihusfuis belluas,ψi(6 mn fine feufu captivitaiis^fiifomßis cervidbus, vi-Stores equos fequebantur d). Sic ab eodem Senecanarratur Meteilum, vi&is in Sicilia Pcenis, triurn-phantern, unum omnium Romanorum, ante currumcentum & viginti captives Elephantos duxifie ej.Fiura non addimus, quia, fi quse addenrla heic fo-rent, posfunt illa aliunde cotnmodiirs arcefii , quem-admodum Elephantorum ufum perquam folennemin curru regum & triumphantium expofuit par il-iud erudkorum ad hane noitrarn Academiam,

Schefferus /) & FigreüusS. D. Ct.

a) Lik IK k Hiß« Ν. VIII. c. 2. c) De Eve¬rn t. vita, C. tq% d) I. c, /<?. é) De Erevit. vites c» 14./) De re vehiculari vet. p. ßp. S5 feqq. g) De Sta¬tuts lüuft. kmamrum p. 16^