314

MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

  • Upload
    others

  • View
    20

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham
Page 2: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham
Page 3: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

MAHMUD тот

SAYLANMA

I jild

(Ikk i jild lik)

I z: IG 'A F U R G ‘ U L O M N O M I D A G I N A S H R I Y O T - M A T B A A

I J O D IY U YI

, , 0 ' Q I T U V C H I “ N A S H R I Y O T - M A T B A A I J O D IY UYI T O S H K E N T — 2008

Page 4: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

BBK 84 ( 5 ^ ) 6 «

„ M a h m u d T o i r y a q i n - y a q i n l a r d a P a r k e n t s h o i r i e d i . B u g u n u o ' z b e k s h e ' r i y a t i n in g z a b a rd a s t p e s h q a d a m v a k i l la r id a n b ir id i r . B u n g a u o ' z i n i n g y o r q i n s h e ’r lar i b i l a n e r i s h d i . U n i n g s o 'n g g i y il la rda e ’lon q i lgan s h e ’rlari va d o s to n la r i c h u q u r g ra jd an lik pafosi b i l a n s u g bo r i l g a n ‘\ — d e y a y o z g a n d i 0 ‘z b e k i s to n Q a h r a m o n i , z a b a rd a s t va z a h m a t k a s h o l i m i m i z O z o d S h a r a f id d in o v .

Y an a s h u n i a lo h id a t a ’k idlash k e rak k i , O 'z b e k i s to n xa lq sho ir i M a h m u d T o i r s h e ’r la r i x a lq o n a o h a n g i , o ‘z s a m i m i y a t i , g o ‘zal ta s h b e h la r i b i la n h a m o ‘q u v c h i q a lb ig a y a q in . S h u n d a n m i , s h o i r s h e ’r lar i t e z t i lga t u s h a d i , o s o n y o d o l i n a d i , q o ' s h i q q a k o ’c h a d i .

M u a l l i f o ' z i t a ’k id l a g a n id e k s h u p a y tg a q a d a r d u n y o y u z in i k o ’rg a n d il m u lk i s i r la r in i ikki j i ld g a j a m l a b h u k m i n g iz g a h a v o la q i lyap ti . U la r s i z n in g h a m dil m u lk in g iz g a a y la n ish ig a i s h o n a m iz , a z iz k i to b x o n .

hyCiH 1 b;:kision M K

4 702 6 2 0 1 0 2 -8 9 353(04)—2008

Q a t’iy buyurtma — 2008

ISBN 978-9943-02-210-2 © . . 0 ‘q i t u v c h i " N M I U . 2 0 0 8 .

Page 5: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

SIYRATIM SADO SI

(So 'zboshi о 'm id a)

A s s a lo m u a l a y k u m , m u h t a r a m V a t a n d o s h , a z iz sh e ’riyat muxlisi! A w a lo , sh e ’riyatga, adabiyotga b o ‘lgan m c h r - u m u h ab b a t in g iz u c h u n tashakkur . Z e ro , qaysiki k o ‘ngil s h e ’riyatga, s a n ’atga oshufta ekan , d em ak , u nga g o ‘zallik, hayrat, h ikm at h am ro h . Siz kabi yaxshi insonga ru h an , qa lban ro ‘b a ro ‘ b o ‘lib tu rgan im u ch u n Yaratganga bcadad shukr. Siz ilk sahifasini o ch g an kitobga u m rim n in g 55 b ah o r id a q a lam d a n topgan im , k o ‘ng lim dan topgan im s h e ' r a ta lm ish dil m u lk im n i ja m la b , ikki j i ld d a taq d im etish baxtiga m uyassar boM ganim dan m a m n u n m a n .

QoNga qalam olib, o ‘z t o ‘g‘ringda yozishdan shoir uchun s h e ’r y o z ish o s o n r o q e k a n in i his e td im . A m m o m en h a q im d a b ilm oqch i boNganlar, a w a lo , m en tugMlib ulg‘ay- g an z a m in , u n in g q a d o q q o 1!, daryod il o d a m la r i , m en i kam olga yetkazgan o ta -o n a m h aq id a tasavvur hosil qilsalar yaxshiroq b o ‘lar degan o ‘yga bord im .

I jo d k o r b o ‘lg a n im u c h u n j a n n a t i y d iy o r im iz n in g к о ‘plab g o ‘shalarini ko ‘rganm an . S h u n d ay g o ‘zal V a tan- n in g , o z o d o ‘lk an in g , o q ib a t l i x a lq n in g b i t ta kuych is i e k a n im d a n iftixor q i lam an . S hu y u r tn in g b ir c h a m a n i b o 'lg an , m en 1952 -yilda tavallud topgan g o ‘zal Parkent b o g ‘b o n - u soh ibkorlar , d e h q o n - u ch o rv ad o rla r g o lshasi. B unda o d a m la r yer bilan , nihol bilan tillashadi, ke tm on i, o ‘r o g ‘i, to k q a y c h is in i q o ‘l id an q o ‘y m a y d i . T o n g d a , n a m o z s h o m d a hovlila rdan issiq nonn ing , yangi so g i lg an su tn ing m u a t ta r isi taralib tu rad i. Bu d iyor ahli q u t-b a ra - kani, fayz-u tarovatni m e h n a td a n topadilar. C h o tq o l to g ‘ t izm ala r i e tak la r id an , K u m u s h k o n q ish log ‘idan bosh la - nuvch i o ‘ja r , to ‘p o lo n soy P arkentn i ikkiga b o 'l ib o ‘tgan. B ah o rd a o ‘zaniga sig‘m ay, k a t ta -k a t ta toshlarni h am bir- biriga urib , q irg‘o g ‘ini yulib oqad igan Parkent soyi yozning

Page 6: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

* § Г Т ~ 1 * Siyratim sadosi

s a r a to n id a suvni o ‘zi h a m so g ‘in ib q o lad i . Q ish loq odam larin ing joniga buloqlar o ro kiradi.

P a rk e n tg a a z a l - a z a ld a n u lu g ‘la r , a z iz - u av l iy o la r ta lp in g an , b ir m u d d a t m a k o n tu tgan . A h m a d Yassaviy hazratlari o lz nazm ida valiyligini e ' t i ro f etgan B obom ochin nom larida qabriston bor va ul zoti sharifning o ‘zlari h am s h u m o z o r i s t o n d a a b a d iy q o ‘n im t o p g a n l a r . M irz o U luglbekning shogirdi, AH Q ushch in ing nabirasi, XVI asrda yashab ijod e tgan u lu g ‘ o l im H ofiz K o ‘yk iyn ing otasi M a v lo n o K a m o l id d in P a rk e n td a y a sh a g a n . Bu g o ‘zal d iyo rn ing xush havosi, s o ‘lim tabiati Xoja A h ro r Valiy hazratlarini, buyuk shoh va shoir Bobu m i m aftun etgan. Shu bois ular Parkent haqida g o ‘zal bitiklar qoldirishgan.

M u staq il 0 ‘z b e k is to n im iz n in g i lm -fan i , a d a b iy o t i , m adaniyati , s an ’atining rivojida bugungi parkent I iklarning h am alohida o ‘rni, nufuzi bor. Albatta, bu qisqa so ‘zboshi da u la rn in g b a rch as in i n o m m a - n o m tilga o lish m u sh k u l . O na la r im iz allasiga Parken tn ing xush sabolari, sharq iroq i rm o q la r i j o ‘r boM gan b o 1 Isa a jab m a s . Z e r o , sh o ir l ik tug‘yonining kurtagi bolalikda ko‘zo ch ad i . Bolalikni um rim iz bahoridagi boychechakka mengzagim keladi. Boychechak b a h o rn in g e lch is i ekan lig i b i lan qad r li . A y o z n in g tafti ketm agan M o m o Yerda nish urgan, to ‘g 'r irog‘i, q ishning ko‘ksini yorib ch iqqan boychechak otasi izidan liavas bilan term ilib turgan bolakayga o ‘xshaydi. Zero , bu havas ortida sep yoyib turgan b ah o r bor.

Bolalikning orzulari behisob. A m m o a n a shu o p p o q o rzu la rdan oq tu lp o r yasab, sizni unga m indir ib q o ‘yguvchi in son kerak. Balki u b o b o n g iz yoki m o m o n g iz b o ‘lar, m u in kin o tangiz, eh t im o l onajoningizd ir. S izning beg ‘ub o r d ilingizda nish urgan so ‘z sh e ' r boMishi u ch u n , albatta, bo la likda k im d ir sizga s h e ’r o 'q ig a n , q o ‘sh iq kuylagan, e r tak s o 'у lagan b o ‘lm og‘i da rker . O tam rahm atli d u rad g o r usta edilar. O d am larg a u y qurib berard ilar. P a rk e n td a n

Page 7: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

uzoqroqdag i qishloqlarga m ashina qatnovi b o ‘lmas, eshak m in ib borib-keiar, goh-goh m eni ham mingashtirib olardi- lar. Keyin bilsam o ‘n chaq ir im dan uzoqroq y o ‘l bosarkanlar. YoMda esa ovoz chiqarib M ashrab , Fuzuliy g ‘azallaridan shirali ovozda q o ‘shiqday qilib o 'q ib borardilar. D in iy ilmni yaxshi bilar, o d am la r T o ‘xta qori aka derdilar. Afsuski, o ‘n uch yoshim da o tam qazo qilganlar. A m m o g‘azalni chiroyli o lqishlari qu log‘im ostida h a m o n jaranglab turadi.

0 ‘zim h am 4 - 5 - sinfdan bosh lab maktabdagi tadbirlarda ja ran g la t ib s h e ’r o 'q i rd im . S h e ’r yo z ish d an o ld in s h e ’r o ‘qish va yodlashni xush k o ‘rardim. Qolaversa, o tam dan keyin bolalig im danoq ro ‘zg‘o r tashvishi boshim ga tushgan. T o ‘rtta yosh bola bilan qolgan onam ga yordam berish burchim edi. O r t a m aktabn ing yuqori sinflarida o ‘qib yurgan yillarim yozda o d am la r uy ida m ardikorchilik q ilardim , loy qorardim. D em o q ch im an k i, bolaligimning rohatidan ko‘ra azobi kolp b o lg a n . Balki an a shu azoblarning og‘riqlari, o tam rahmatli o ‘qigan g ‘azallarning ohanglari m eni shoir qilgandir.

Hozirda m enga „N im a uchun birinchi she’riy to ‘plamingiz 39 yoshingizda e ’lon q ilingan? N a h o t , yozganlaringizni yashirib yurgansiz?" deyishadi. Aslida unchalik emas. Birinchi she 'r im 7- sinfda o ‘qib yurgan kezlarim tu m an gazetasida 1966-yili e ’lon qilingan. U n d a n keyin k am -k a m boMsa ham viloyat, respublika nashrlarida chiqib turganm an.

O tam erta qazo qilgani bois katta o ‘g lil yclkasida, y a ’ni m ening z im m a m d a otalik mas'uliyati bo r edi. O p am , ukam , singlim oila qurib, uy-joyli boNguncha qarasam, qirqqa chiqib qolibm an. Lekin ko 'ng lim qatida sh e ’r gullab turardi, o n am ek k an rayhon la rn ing poyiga tiz c h o ‘ksam q u lo g lm g a s h e ’r b o ‘lib shivirlardi. S h e ’r yozard im , e ’lon q ilm asdim , a m m o o ‘q ird im , adabiy hayo tn i j idd iy kuzatard im . Y ana bir haq gap bor. M eni sh o ir qilgan — onam dagi matonat. „ Bolam, r o ‘z g ‘o r b i r g ap b o ‘lar, o ‘q ish in g k e ra k “ , de rd ila r . 70 yoshlaridan keyin ja rroh lik stolini to ‘il bora k o ‘rgan onam

Page 8: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

*§r a t* Siyratim sadosi

Rafiqa N orova 85 yoshlarida h am m a to n a t bobida h am o n yoNchi yulduzim .

1969-yili о ‘it a m aktabni tugatgach , o n a m d a ’vati bilan hozirgi Milliy un iversite tn ing filologiya fakulte tiga hujjat topsh ird im . Fakulte t besh inchi qava tda ekan . Shu paytga q ad a r besh qavatli binoga kirm agan ed im . G a p b inon ing qavatida em as, albatta. Birinchi ko ‘nglim dan kechgan o 'y — t o ‘rt fa rzand bilan q o ‘l u ch id a a ran g kun k o ‘rayotgan

m u s h t ip a r o n a s id a n b o ' l a k s u y a n g a n to g 'i b o l m a g a n m e n d e k b ir q ish loq i bo laga bu d a rg o h d a o ‘q ish nasib q ilarm ikan?.. N im ag ad ir d i l im da bir shirin en tik ish bilan b i r in c h i q a v a td a n b e s h in c h i q a v a tg a c h a z in a l a r n i n g suyanch ig‘ini silab c h iq q an m a n . K cchki boMimga kirish nasib etdi. Ikki yil kunduzi qurilish brigadasida ishladim. Keyin harbiy xizm at, so ‘ngra nashriyo tda eksped ito r boNib bosm axonala rga q o g ‘oz, om borla rga kitob tashidim . Keyin m u sah h ih b o 'ld im . D e m o q c h im a n k i , ta laba lik o n la r im kunduzi og ‘ir m eh n a td a , k ec h q u m n o ‘qish bilan o ‘tgan.

Y ana shuni alohida t a ’kidlashni istardimki, o lquvchilik- da, ta labalikda Shayx S a ’diy hazra t la r in ing , ,G u l is to n “ , „ B o ‘s to n “ to bplam larini k o fcp o 'q i rd im . H oz ir h am ayrim rivoyatlarini yod b ilam an. D ilim ning tu b - tu b id a „O ltm ish y oshdan keyin h am shunday g o ‘zal a sa r la ryozsa b o ia rk a n - k u “ , degan havas va hayrat balqib turardi.

Bosib o ‘tgan u m r yoNiga nazar tash lab turadigan inson, qaysi yoshda boNishidan q a t ’i nazar, vijdoni, xalqi o ldida h am , Y aratganning o ‘ziga h am hisob berib turadi. Z ero , u m r insonga yelga sovurish u c h u n berilm aydi. Afsuski, tu rm u sh tashvishlari, nafs balosi, shay ton vasvasasi goh ida bizni o ‘z qob ig ‘iga o ‘rab tashlaydi. „ O ta m qabrin i ziyorat q ilm oqch i ed im , falonchi q a r indosh im yoki d o ‘stim b e m o r ek an , borib k o lrm oqch i ed im , b o la la r im n in g m aktab iga bir b o rm oqch i ed im , shu kitobni o 'q ib ch iq m o q ch iy d im , vaqt to p o lm a d im “ , deymiz.

Page 9: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

0 ‘z i m i z d a n e m a s , v a q t d a n n o l iy m iz . A n a s h u q u s u r l a r , e n g a w a l o , o ‘z im g a h a m teg ish l i ek a n lig i b o sh im n i x am qiladi. S h e 'r ko ‘ngil k o ‘zidan yum alagan s h a b n a m . L ah za l ik g o ‘za ll ik , lahza l ik q a y g ‘u , lahza lik q u v o n ch n i k o ‘ngildan, k o ‘zdan qoch irgan sho ir she 'r ida tiniqlik jilo lanm aydi. Z ero , m en she’rni tiniq qayg‘uga, tiniq q u v o n ch g a m engzag im keladi. A m m o h a m m a vaqt h am ko ‘ngil qatidan tiniq tuyg‘ular to ‘kilavermaydi. Y ozolm ay qolgan kun lar im uzayib ketsa, o ‘z im d an ranjiyman. M eni bilgan m uxlislarim ko ‘ziga tik qaro lm aym an .

Yangi a s rn in g sak k iz in ch i y il idam iz . Yangi asr o d a - m i , u n in g k o ‘ng li , ru h iy a t i h a q id a tu r l i c h a t a lq in la r m avjud . N im a b o ‘lish idan q a t ’i n aza r , h a r q a n d a y dav rda h a m o d a m o d am lig ic h a , gul gu ll ig icha , k o ‘ngil k o ‘ngil- lig icha qo lad i. M u h a b b a ts iz , d a rd s iz o d a m barglari t o ‘- kilib, q ish d a q a q s h a b tu rg an y a la n g ‘o c h d a rax tg a o ‘x- shayd i .

Q albning m alham i m uhabbat! Yaratganga, yashashga, hayotga oshiqlik! Qaysi asrda b o ‘lsa ham insonni go ‘zallik asrab q o lad i , iym on asrab qo lad i. C h u n k i ezgulik uni yashashga chorlaydi.

S o ‘zim avvalidagi s h u k ro n a l ik va m a m n u n iy a t ila ay tam an k i, keyingi 15— 16 yil m o b ay n id a o ‘ndan ziyod s h e ’riy t o ‘p la m la r im , q a to r d o s to n la r im , „ S a y la n m a " kitobim o ‘quvchilar hukm iga havola etildi.

0 ‘zim kutm agan holda yuzlab q o ‘shiqlarning muallifiga aylandim. Bir necha to ‘plamlarim, dostonlarimga O bzbekiston Q ah ram o n la r i , o 'z b e k adabiyotin ing sarkorlari, jafokashlari 0 ‘z b c k i s to n x a lq y o z u v c h is i r a h m a t l i S a id A h m a d , zah m a tk ash , h aq g o 'y o lim , rahm atli O zod Sharafiddinov, O 'zbek is ton xalq shoiri, us toz A bdulla O ripovlar xush niyat bilan so 'zboshi yozdilar. K am tar in ijodim 2005-yili davla- t im izn ing yuksak m ukofotiga , „O 'zb ek is to n xalq shoiri" unvoniga m u n o s ib topilgani z im m am dag i m as’uliyatni yuz c h a n d o n oshirdi.

Page 10: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Siyratim sadosi

Y a ra tg an g a b c a d a d sh u k rk i , m e h r ib o n , o q i la u m r yoMdoshim G ulchehraxon bilan U m ida , U lug‘bek, Iroda, N o z im a — t o ‘rt f a r z a n d n i k a m o lg a y e tk a z ib , q a t o r nabiralarning quvonchlariga sherikmiz.

G ap n i m uxtasar qilsam, suratim tashvishlaridan ortib, siyratimga nazar qilganda to'kilgan dardlarim, toza tilaklarim, hayrat va havaslarimni qoMingizdagi ikki jildga jam ladim . Shoyad bir misrasi, bir to l rtligi o ro m va osoyish istagan dilingizga m alham bo'Isa.

Aziz o 'quvch im , shu um id ila so 'z im ga nuqta qo 'yam an . O m onlik , hurlik ziyosi h a r birimizga, e l -u yurtimizga yor bo'lsin!

Page 11: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

m s - v>/

Page 12: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham
Page 13: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir € ~ ггщAYT ENDI, YU RAG IM

M aysa y o n o g ‘ida to m e hi yosh k o 'rd im , G u lla rn in g labida bol ta losh k o ‘rdim , Y urag im , b ag ‘ringda b ir quyosh k o ‘rdim , Ayt en d i , o d a m la r uyg‘onsin .

T o g ‘lardan bir ajib nas im yeladir,D a rd im q o ‘shiq qilib aytgim keladir,O h , un i ay tsam d ilim kuyadir,Ayt en d i , o d a m la r uyg‘onsin .

Q uyosh yer yuziga n u rd a n suv separ, I rm o q la r to g ‘lardan kelguvchi chopa r , T e rak la r k o ‘z id an u y q u la r qo ch a r ,Ayt en d i , o d a m la r uyg‘onsin .

G ‘u n c h a yuz o ch a d i , bulbul t o ‘lg‘onar , S e z u rm a n , en t ik ib t o g l a r uyg‘o n a r , B o g ‘la r u y g ‘o n d i -k u , zo g ‘la r u y g ‘o n ar , Ayt en d i , o d a m la r uyg‘onsin .

Page 14: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ГП~Ш Ayt endi, yuragim

O M O NLIK TILAYMAN

T o n g d a yurag im da uyg‘o n g an a rm o n , G u ln in g y ap rog‘ida t i trab tu rgan jo n , K o ‘zlarim ga sig‘m agan yer, ey o sm o n , M en sizga o m on lik tilayman.

M eni tark e tm aydi b ir o ‘y, b ir istak, D unyoga ch inq irib kelgan, ey g o ‘dak,Bu k o ‘h n a T u ro n g a bir T e m u r kerak.M en senga o m on lik tilaym an.

M u d o m haq iqa tga tashna bu o ch u n , 0 ‘zbekka o ‘zligin an g la tm o q u ch u n ,Erk in , A b d u l la la r k e rak d ir b u g u n ,Ularga om onlik tilayman.

Ayollarga Bibi Oysha im oni,Eriargami — M u h a m m a d n in g vijdoni, Kimki u n u tm a g a n haqn i, xudoni.M en sizga o m on lik tilayman.

K u n d u z kulib tu rgan bobo quyosh im , T u n d a sh am ch iro g ‘im , oy im , yoMdoshim, M alo m at tosh ida qolgan bu bosh im .M en sizga o m o n lik tilayman.

K u n d a tin o larm ish bolta tu sh g u n ch a , B o‘g ‘ziga faryodi sig‘m agan qu sh ch a , Bo‘zlab ol u q o n x o T sayyod ke lguncha . M en senga o m on lik ti laym an.

Page 15: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

M ASH RAB

O rni osib uzi lm agan d o rla r -a ,Z o rn i osib uzi lm agan do rlar-a ,S h o h M ash ra b -ey , T u ro n in i b o ‘zlatib,U ch asrki d o r ostida zorlar-a .

O h la r urib u oh iga sig‘m adi,Bu d u n y o n in g dargoh iga sig‘m adi,S o ‘zni o sa r m u rtad la r i b o r u ch u n , Y ig‘ladi-yey, A lloh iga yig‘ladi.

S h o h la r ash b ir s irdan ogoh edi,Ul d ev o n a so ‘z m ulkiga shoh edi.D evonasin sig‘d irm agan bu yurtda,Taxt egasi sh o h em as , g u m ro h edi.

N a m a n g a n n in g o sm o n id a oy yigMar,N e z a m o n k im , gadoy yig‘lar, boy yigMar. M ash rab ohi qulogMga yetganm u,K o ‘kda kuyib hattok i H u m o y yigMar.

O rn i osib uzilm agan do rlar-a ,Z o rn i osib uzi lm agan do rlar-a ,M ashrab ketdi. Q odiriy h am , ChoM pon h am , Endi k im ni qoshlariga ch o r la r-a ,O rn i osib u z i lm agan dorlar-a . . .

Page 16: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Ayt endi, yuragim

C H UM O LIG A KELAR HAVAS IM

0 ‘z rizqini o lzi tashiydi, S u d ra lsa -d a , m a g ‘r u r yashayd i, O d a m sh u n d o q boMsa koshkiydi, C h u m o lig a kelar havasim .

Y e tim larn ing haq in i ye mas, H o k im larn in g poyini o ‘pm as,U ch u m o li — u o d am em as, C h u m o lig a kelar havasim.

0 ‘zi zarra , rangi qorad ir ,Mitti ko ‘zda me h r yonadir , Bir-biriga x o ‘p parvonad ir , C h u m o lig a kelar havasim.

Tizilishib yuradi ular,Ezilishib yuradi ular,Balki yigMar yo balki kular, Kulsa b izdan kuladi ular... C h u m o lig a kelar havasim.

Page 17: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mall mu (I Toir € r m *

SIZ N I YO‘QLAB KELDIM

Mirtemir xotirasiga

T u sh k o T d im , ta 'b ir i d i l im d a qoldi,Sizni y o ‘q lab ke ld im , M ir tem ir bobo.D edingiz: — T u r , b o ‘tarn , e l im uyg‘ondi.Sizni y o ‘q la r k o ‘ngil, M ir tem ir bobo.

O n a til e rk olsa, o n a Y er titrab,Sizni v o q if etsa bax tk im bir ajab.T uribsiz tu sh im d a q u v o n ch d a n yig‘lab,Sizni y o 'q la r k o ‘ngil, M ir tem ir bobo.

S h o ir b o r elini yakqa lam qilar,S h o ir b o r u n v o n d eb k o ‘zin n am qilar,Siz y o ‘qsiz, m enga o h , k o ‘p a lam qilar,Sizni y o ‘q la r k o ‘ngil, M ir tem ir bobo.

Tirig ida qad r in bilmas o d am zo d ,Sizni s iy lam adi b a ’zida hayot.Endi sog‘inarla r , ,bo‘ta la r“ b o t-b o t ,Sizni y o ‘q lar k o ‘ngil, M ir tem ir bobo.

S h u k rk im , h aq o ‘zin y o ‘lini topdi,C h o ‘lpon la r , F itra tla r elini topdi.0 ‘zbegim y o ‘q o tg an tilini topdi,Sizni q u t la r k o ‘ngil, M ir tem ir bobo.Sizni y o ‘q la r k o ‘ngil, M ir tem ir bobo.

Page 18: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ГТ«ГШ Ayt endi, yuragim

NOLA

M o m o Havo, M o m o jo n im , sen o n a m n i asragin,M en d o lv o rn i chi roq bilgan parvonam ni asragin, Y etm ish ikki to m ir im d a noxush tuyg‘u titragay,M o m o H avo, M o m o jo n im , sen o n a m n i asragin.

Javdiragan yulduzlar-cy , xayollarim olgaydir,N a h o t o n a m bir kun kelib yu lduz b o ‘lib qolgaydir, K o‘rguzmagan m ehrim m ening yurak-bag‘rim o ‘rtaydir, M o m o Havo, M o m o jo n im , sen o n am n i asragin.

Soch in ing h a r tolasida m ing bir azob qartaydi,T o n g d a o n am soch in em as, azoblarin taraydi,K ech kirgan bu aqlim a rm o n boMib unsiz ingraydi, M o m o Havo, M o m o jo n im , sen o n am n i asragin.

Vijdon tun lar uyqu bermas arm o n ch a q a r meni ham , Yuragim dan k o ‘zlarimga m e hr qalqar m eni ham , Y om on demas, har kun yuz bor o n am alqar m eni ham, M o m o Havo, M o m o jo n im , sen o n am n i asragin.

S h e ’rga sig‘m as A bdullan ing sog‘inch qalbin tig‘laydir, Bu du n y o n in g ish lari dan 0 ‘tk ir o g ‘am y ig lay d ir , M ah m u d qilgan nola, M o m o , qu log 'ingga yetgaydir, M o m o Havo, M o m o jo n im , sen o n am n i asragin.

Page 19: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir *§П7 1 *B O BU R ARM ONI

H in d e lida yurt s o g ln g a n k o ‘z im yig‘lar, A ndijon im dcya b u n d a so ‘z im yig'lar,Y o ro n la r im , qaro b o ‘lgan yuz im yigMar,N a -d a o ‘z im , yurakdagi tuz im yigMar.

S h o h m a n b u n d a , a m m o c h o ‘zsam yet m as qoMim, N a h o t end i k o ‘ro lm ay m an turkiy elim,Q ovunlar i tu sh la r im d a t i l im -ti l im ,Sharbatlari k o ‘zdan oqib kuzim yigMar.

Yigitlikning tu lp o r id a u ch ib yurd im ,Y orni em as , a lam lam i q u ch ib yurd im ,0 ‘z e l im da b eg o n ad ay ko ‘ch ib yurd im , S am arq a n d d a qolgan о ‘ch inas izim yigMar.

T u sh la r im d a M ir Alisher qoMin o ldim ,A yriliqda Vatan d a rd in sh e ’rga so ld im ,X ato q ild im , yot ellarda n ec h u n qold im ,«Sabr tagi oltin» boMsa, to 'z im yigMar.

BoM gunimcha H in d is to n d a B obur M irzo,Y ursam edi A n d ijo n d a boMib gado,O x ira tim obod ay la o ‘zing, X udo ,N a h o t endi o ‘gMim yigMar, qizi in yigMar.

b e t . i s to p M K

2 — S a y l a n m a , I ji ld

Page 20: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

«8ГТГШ Ayt endi, yuragim

SUYIB NE TSIN BOSHQALAR

K o ‘z lar im da ko ‘kargan gullarim ni u zgand im , Jo n im g a o 'r a b at ay guldasta lar tu zg an d im ,Yuragim ning qon iga c h o ‘k a - c h o ‘ka yuzgand im , Y e to lm ad im senga, yor, ye to lm asin boshqalar ,M en ye tm agan baxtga, yor, nega yetsin boshqalar!

K o ‘zlaring o tash ida qovrilib kctgay jo n im ,K alom ing nasim iga sovrilib ketgay jo n im ,Yangi to n g d an u m id v o r jo n saqlagay bu jo n im , Visolingga yctsam , yor, k u y a r-k u y ar boshqalar , Kim aytibdi senga, yor, m en d ek suyar boshqalar!

0 ‘r tam izda jarlik bor, k o ‘z y o sh im -la toMdiray, G ‘an im la r im b irm a-b ir b a rd o sh im -la oMdiray,Bu d u n y o d a m en senga, o ‘zim ga u m r tilay, Jo n la r id an o kzlari to 'y ib ketsin boshqalar .M en tu rg an d a seni, yor, suyib nets in boshqalar!

Bag‘ringda j ism -u jo n im b ir nafas sarxush k o ‘rsam , Visoling lazzatidan o ‘z im ni b eh u sh k o ‘rsam. Q u v n ab -q u v n ab o ‘lard im , agarda sh u n d o q o ‘lsam , M en d ek o ‘lm oq baxtiga q an d o q yetsin boshqalar , A rm o n la r olovida kuyib ketsin boshqalar.

Page 21: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

TIN IQ L IK

R u h im d a long kabi tiniqlik,K o ‘z im d a kuladi quyoshim .Jo n im d a yugurar “ ' ,Atirgul tikani s irdoshim .

Bu tongda sh ir in im bolam ga,Q ush boMib s o ‘zlagim keladi. Y o lg iz im , m u n isam on am g a , Y ukun ib yig‘lagim keladi.

M aysa la r ko ‘z yoshi — shabnam la r , Y uragim jo m ig a tom adi.S ipqoring , siz un i, odam lar , T o p m ay s iz b u n d ay m ay — om adi.

D il im n ing qirg‘o g ‘i — yurakka U ri la r h islarim toNqini.O h , senga sig‘ind im m en yakka, Q u y o sh im — tiriklik yolqini.

T ong la rn i quchad i b ir q o ‘shiq, G u l la rd a n bol o lgan kalomi. O d a m la r , sizlarga shu q o ‘shiq, Q a lb im n in g tongdagi in ’om i.

69

Page 22: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€Л<Г1 * Ayt endi, yuragim

QODIRIYNING S O ‘NGGI S O ‘ZI

Q aro yerda haq iqa tn i quch ib yotgan,A rm onlar i qabri ichra ko ‘pch ib yo tgan ,О ‘Isa h am k i , so ‘roq la rdan c h o ‘ch ib yotgan, Q odiriy ning so ‘nggi so ‘zi — gunohsizm an!

Q ab r im d a h am qilar m enga k o ‘p a lam lar ,N a h o t m eni o id i rd i la r h am q alam lar ,A y tar so ‘zim — hush y o r b o d in g , hoy od am lar , K o 'z la r im d a a rm o n yig‘lar: gunohsizm an!..

0 ‘zingniki o ‘zagingni kessa y o m o n ,Bizlar kabi g u n o h qilsa agar h a r jo n .O h , g u n o h ко r boMmas edi O 'zbek is ton ,K un la r keldi, bu kun m an a , gunohsizm an!. .

G u n o h la r im :O 'z yurtida erkin bo 'ls in elim ded im ,Y urag im da u n g an gulim — tilim ded im ,G u l im so 'lsa , erk im o 'lsa — o 'l im ded im , Avlodlarga ay ta r so 'z im : gunohsizm an!..

SH U ODAM

Y o'lingga tosh em as , t ikan qadaydi,A q ch a ber, qavm iga firib qo 'l laydi,T o 'q l ik d an kekirib och n i talaydi,Q a to r ingda yurgan shu odam .

K aram in ayam as egam bu zo td an ,U esa q u tu ra r fisq-u fasoddan ,Q o 'rq m ay d i oxirat, uyat, isnoddan ,Q a to r ingda yurgan shu odam .

O son ko 'payad i b u nday to 'ra la r ,B ag 'r ida u lg 'ayar b ir t o 'p qarg 'a lar .Bilmaydi, h a ro m d a n h a ro m yaralar,Q a to r ingda yurgan shu odam .

Page 23: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

YULDUZLAR

U sh a lm ag an a rm o n lari m , yulduzlar , S h ah id ketgan y o ron la r im , yulduzlar. M en in g y o n a r m u jgon la r im yulduzlar , Yerga sig‘m as g iryonlarim , yulduzlar.

T u n la r m en i yonlariga chorlaydi, Y urag im da yana biri zorlaydi.O sm o n g o lyo qabris tonga o ‘xshaydi, K o ‘k d a b o q q a n ruh, jo n la r im , yulduzlar.

K o T d im , biri T e m u r bob o m g a o ‘xshar, M o ‘m in M irzo boMib, birisi qaqshar, A na , h az ra t Bobur, o ‘ksinib yashar, U lu g ‘beg im , su l to n la r im , yulduzlar .

K o ‘rdi, yerda q o 'y m a s xoli jon iga ,Alloh oldi sizni o ‘zin yoniga.C a rd y u q tirm ay ketgan pok im oniga , 0 ‘zbek la r im , a rm o n la r im , yulduzlar.

Page 24: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

т Г 2 2 ~ Щ Ayl endi, yuragim

H O FIZ N ID O SI

Botir Zokirov xotirasiga

Bir q o ‘shiq ta ra lar , dilbar, xush , m ay in ,S ehridan deym ank i, ja n n a t sadosi,Jan n a tn i h am bu kun kuydirib yo tar Botir Z ok irovn ing nidosi.

Kim ni axtarasan ch a rx urib g iryon .U n i sog‘indingm i o ‘lkam sabosi?G ‘aflat uyqusidan uyg‘o ta r h a m o n Botir Z ok irovn ing nidosi.

M uhabba t visoldir, m u h ab b a t a rm o n ,O tab ek n i o ‘r ta r K u m u sh vidosi,M ajn u n n in g , o h , o ‘t lug‘ faryodi mi u Botir Z ok irovn ing nidosi.

K o ‘p dilga yaqindir, k o 'p elga aziz,D unyoga tara lm ish un ing navosi,Q aro yer bag‘riga q an d o q sig 'diykin Botir Z ok irovn ing nidosi.

Page 25: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir € T 23 l i *

Y O M G 4 R

Y urag iinn ing oynasiga yog‘a r y o m g l r ,Bir sa n am ning siynasiga yog‘ar y o m g lr .Q uyosh tutgil, n u rd a n c h o g ‘ir, dcsam ham ki, Y o g ‘a r y o m g l r , yog‘a r y o m g l r , y o g ‘a r y o m g ‘ir.

Y oron la r im , o sm o n m en ing bosh im m ik in , Y o ro n la r im , y o m g l r im k o ‘z yosh im m ik in , Y oron la r im , bag‘rim da q uyosh im m ik in , O v u to lm a m , yig‘lab-y ig ‘lab yog‘a r y o m g l r .

Yuragi inn ing oynasiga yog‘a r y o m g l r ,Bir sa n a m n in g siynasiga yog‘a r y o m g ‘ir, K iprig im ga, o h , o ‘zini osgan sog‘inch.B iram o g ‘ir, b iram o g lir, b iram o g ‘ir.

Ul san a m n in g k o ‘zlarida o ‘zim y o m g ‘ir,Selob o q q an yuzlarida k o ‘zim y o m g l r , B o‘g ‘zida-ycy, ay to lm agan s o ‘z im y o m g ‘ir, Ishqn ing o tash olovida yonnroq og 'ir ,O v u to lm am , yig‘lab-y ig ‘lab yog‘a r y o m g l r .

Page 26: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Ayt endi, yuragim

B E L B O G ‘

B obom iz belida b o ‘lgan shu belbog1, M o m o m iz ko 'ksini q ilgan edi to g ‘.A na u qoziqda jo v d ira r b u c h o g \Belingda sh u belbog1 b o ‘lsin, o ‘g ‘lonim .

B elbog‘ b a r yigitga oriyat edi,Suluvlar dilida xush niyat edi.B elbog1 lik bobongn i yurti bog1 edi,Belingda shu belbog1 boNsin, o 'g l o n i m .

N avoiy bobong h am suyib bog1 lagan,B obur ayriliqda kuyib b o g 1 lagan.O h , T e m u r bobongni jangga с hog l a g a n , Belingda shu belbog1 boMsin, ©‘g l o n i m .

Belbog‘siz h ech polvon m ay d o n g a tush mas, U fqni ko ‘zlam agan burgu t burgutm as.Er yigit o ‘zligin, elin u n u tm as ,Belingda shu belbog1 boMsin, o 'g ' lo n im .

Belbog1 — bu belingda o 'z lig ing boMsin, H aq d an qay tm aguvch i s o ‘zliging boMsin. K o ‘zlari och ilgan o 'zb eg in g boMsin, Belingda shu belbog1 boMsin, o 'gMonim.

Page 27: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

FARYOD

0 ‘zb eg -u to jikn ing , q o zo q n in g , hay hot, Q irg ‘izn ing uy idan ch iq a r bu faryod.Afg‘o n zabon la rga baxsh e tgan bu dod,Q ay t ilda b o ‘lm asin faryod bu faryod.O h i-y u nolasi b i r xil — bo bzl ay dir,T u sh la r id a shah id larn i izlaydir.

K o ‘rsa tm adi o ‘g ‘lonlarin yuzlarin ,Va d ah sh a td a qo tgan qaro k o ‘zlarin.Endi istab to p o lm a y d ir izlarin,K im ovu ta r u lar sevgan qizlarin?..O h i-y u nolasi b ir xil — b o ‘zlaydir,T u sh la r id a shahid larn i izlaydir.

T o h ir kabi soldilar sandiqlarga ,K o ‘z tu shm asin deb yara, chandiqlarga. K o ‘rsa tm adi y o l la rg a intiqlarga,Ey X u d o y im , sabr berg in sen ularga,O h i-y u nolasi b ir xil — b o ‘zlaydir,T ush lar ida shah id larn i izlaydir.

S arg‘aydim i sand iq la rda yuzlaringiz,U ka jon lar , sogMndik biz so ‘zlaringiz,Balki y o ‘qdir , qoNlaringiz, ko ‘zlaringiz, S and iq larda bo rm id in g iz o ‘zlaringiz?..Siz qaytm aysiz, u la r abad b o ‘zlaydilar,U ka la r im , sizni qaydan izlaydilar?

Bu sh u m xabar P a rken tn ing J o ‘nqishloq m ahalla ahliga b i r z u m d a tarqaldi.

— H oy , esh itd in g izm i, o ‘q ituvchi Sobirjon b o r-k u , o ‘shan ing katta o ‘g ‘li Afg‘o n d a qazo qilibdi.

— V oy sh o ‘rlik, uvol ketibdi.— 0 ‘ziyam suqsurday yigit edi-ya...— Onasiga qiyin b o ‘libdi. B echora q an d ay ko ‘taradi bu

dardn i endi?

Page 28: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Ay I endi, yuragim

S obir jon ak a n in g uyiga o ‘sha kun i t u m o n a t o d a m yig‘ildi. O lim jo n n in g jasad i so lingan m axsus to b u tn i olib kelishdi. K o ‘plab fo jia larn ing guvohi b o ‘lgan bu q ad im d unyo , o 'l ik k o ‘raverib diydalari qo tib qolgan m aha llan ing keksalari h am hali b u n d ay fa ryodn i esh itm ag an d ila r . Bu — o n a faryodi edi.

O n a o ‘z in i , o ‘z l ig in i u n u tg a n d i . Y u lib ta s h la g a n yuzlar idan q o n tom ard i . U buni sezm asdi. T o 'g Y iro g l , atrofdagilarni h am k o ‘rmasdi. U ni o kg ‘lining jasadi solingan tem ir «sandiqdan» ajratib olish qiyin edi. U faryod solardi. B o‘zlardi, qa rg ‘ardi, iltijo qilardi...

— H oy m u su lm o n la r , m a n a bu askarlar boshlig‘iga aytinglar. O lim jon im ning ruxsorini so'nggi bo r ko‘rib qolay. A gar shu m en in g b o lam boMsa, nega k o ‘rsa tm aysiz lar? Ju d a boMmasa oyog‘ining uchin i ko 'rsa tinglar. Insoflaring borm i o kzi?

O n a n in g , o ta n in g , a m a k i la r n in g i l t i jo la r ig a , d o d - faryodlariga quloq solishm adi.

— M u m k in em as , — d ed i q a t ’iy o h a n g d a harb iy q ism dan kelgan vakil.

— M u m k in e m a s e k a n , — d ey ish d i c h o r - n o c h o r shu yerlik rahbarlar.

Olimjonni o \sha kuni tuproqqa qo'yishdi. 4 —5 kun o 'tib Sobirjon aka tush ko ‘rdi.

— A dajon , — derm ish tush ida o ‘g kli O lim jon . — M en institutni tugatib keldim. M ana shu bog'ga m en bog‘bonm an endi. N im a u ch u n bu darax tn ing ustini tem ir pan jara bilan o ‘rab q o ‘yishibdi. U larga quyosh tegm ayapti. Bu ahvolda bog1 quriydi. M en h am b o ‘g kilib ke tyapm an . Siz yordam bering, ada jon?

Sobirjon aka sapchib o ‘rn idan turdi. Yuragi gursullab urardi. Hovliga tushdi. Y u m -y u m yigMadi.

— O h , o ta n g ay la n s in , b o la m . G o ‘r in g t o ' l a n u r bo 'ls in , bolam . Senga q an d o q yordam be ram an endi?

Page 29: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir CTf-fStT ong otdi. Sobirjon aka ko‘rgan tushini yaqinlariga aytdi.— 0 ‘g ‘lim n ing qabrin i o c h a m a n , — dedi u yig‘lab.

— Uni o ‘sha tu n u k a tobu t ichidan olib yerga q o ‘yam an.Yaqinlari un i bu yoMdan qay tarm oqch i bo 'lishdi. Lekin

uddas idan c h iq a olish m ad i. Key in lining yoniga u c h - to ‘rt kishi qo 'sh ild i . G o ‘rkovn ing huzuriga bordilar. G o ‘rkov ularni eshitishni h am istamadi.

— M e n in g b o l a - c h a q a m bor. J o ‘ja b i rd a y j o n m a n . Qolaversa, bu g u n o h . V ijdonim o ld ida h am , tegishli joyda ham javob berishni xo h lam ay m an .

S ob ir jon ak a b u tu n lay ha lovatin i y o 'q o td i . Boshini y o s t i q q a q o ‘y s a , o ‘g ‘ li „ A d a j o n , y o r d a m b e r i n g " deyayo tgandek boNaverdi. U ni k o ‘rgan q ar in d o sh -u ru g ‘- lari h am n im a qilishni bilmay qoldilar. Oxiri bir qarorga kelishdi. Q abrn i ochishdi.. .

T o b u tn i tashqariga olib, po 'la t qaychi bilan qirqdilar. Ju d a oson ochildi. U n d a O lim jon yotardi. Kiyimlari o ‘ziga yarashgan. G o ‘yo n im tabassum bilan yo tgandek edi. Faqat yon m iyasidan o ‘q tcgib, ikkinchi to m o n id a n ch iq ib ketgan ekan. Bo‘ynidan ham o ‘q yebdi. Sobiijon aka ко‘пЬ, hushidan ketib qoldi. Suv sepishdi, o ‘ziga keltirishdi. O lim jonni qayta k o ‘mdilar. Q abriga tu p roq h a m tortib boMuvdilarki, sharros y o m g ‘ir quyib berdi. T abia t bu sirni o 'z i yashirdi g o ‘yo.

— O n a s in i o l ib c h i q s a m b o ‘l a r k a n , x a to q i lg a n ek a n m a n , — deya peshanasiga urdi Sobirjon aka. Buni e s h i t i b , I n o b a t o p a q a y ta fa ry o d k o ‘t a r d i , o ‘g ‘l in i ко ‘ rsat m aga n I a rn i qa rg‘ ad i.

U b a r k u n i b o ‘z la y d i . Q a lb in i a r m o n k e m ira d i . S h u n d o q o ‘g ‘lidan ju d o b o ‘lsa. „B ir m ar ta k o ‘rsatishsa b o ‘la rd i-k u , axir?!“

H a , bu I n oba t o p a a rm o n i, o lg ‘li A fg‘o n d a shah id LxVlgan yuzlab o n a la rn in g arm o n id ir . Yillar o ‘ta r , lekin bu faryodn ing a d o g ‘i koTinm as.. .

Bu faryodni y o zm o q o g ‘ir, lek qay tam an , YigMamagin, o n a , deb q an d o q ay tam an .

Page 30: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

28 Ayt endi, yuragim

Bu ju m b o q n i endi k im lar yechadi-yey , K o ‘z yoshlaring tosh larn i h am teshadi-yey. T o p o lm assan end i , o n a , ul m ard ingn i , Mayli y ig la , yig‘i o la r bu dardingni.Sen sh o h la rd an yig‘lab-yig‘lab in so f so ‘ra, Yer yuziga t inch lik so ‘ra, savob so Та.O n a zam in o ‘z o lq ida tursin degin,Ahli o d am o m o n - o m o n yursin degin. O sm o n bitta, Z a m in b itta o lam aro , O na la rn i koTm aylik de m otam saro!

Page 31: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham
Page 32: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham
Page 33: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir ■sgnrig*PARKENTDA TONG

O y b izn ing q ish loqda yerga yaqindir, Q uyosh h am to g ‘larni o ‘pib yuz ochar. P ark cn t o sm o n id a yu lduz u ch sa gar, Q ir la rn ing k o ‘z idan uy q u la r qochar.

T o n g sah a r m ach i td a azon xitobi, M u d ro q qalb ingizda iym on uyg‘otar.D u o bu aslida d iln ing oftobi,T o n g d a eshik zulfin farishta qoqar.

N u ro n iy m o m o la r A llohni alqab, T a q v o - ib o d a td a h u zu r topadi.K clin lar g ‘aflatni tand irga qalab,Jo n i kabi shirin n o n la r yopadi.

M eh rg a m u h to jd ir b a r b ir giyoh h am , B ah o r bu b o g ‘larga chorlovchi chopar. P a rk en td a erlarni ax targan o d am ,Boli to m ib tu rgan bogMardan topar.

Yigitlarn ing belda belbog‘lari bor,P ark en t po lvon larin ayting, kim bilmas. Qizlari o h u k o ‘z, q a lam q o sh , dildor, 0 ‘sm a la r dog^dadir , su rm an i suym as.

Allom asi k o ‘pdir, jo nbaxsh h a r so ‘zi, D u n y o d a to ab ad b arh ay o t qolgan. P arken t tu p ro g ‘ini yond irib izi,B obom hazra t B o b u r b u n d a tin olgan.

T u ro n d e k q a d im d ir shu k o ‘h n a tuproq , Q uvonchga posangi aslida alam. Q ab ris to n g a kelsang koTgaysan b u choq , O lqqa uch ib yotgan shah id larn i ham .

B ular h a m o ‘zbekn ing uzilgan bag‘ri, O n asin j ism id a b ir jo n i edi.B a’zisin o r t id an b o ‘z lar sag 'iri,0 ‘lm asa m u m k in el sultoni edi.

Page 34: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Ш Biz nechun uchrashdik

Parkentda long otar dilbar, osuda,O n a farzand k o ‘rdi. Q uyosh j i lm ayar, X udoyim xohlasa, shu g o ‘dak elda, Balki A m ir T e m u r bo 'l ib ulg‘ayar.

P arken tda to n g o tar , azon xitobi Ahli m u su lm o n n i sajdaga chorlab . Ezgulikka to ‘lgay m ach it m ehrob i, A llohdan dunyoga o m o n lik so ‘rab.

Oy bizn ing qish loqda yerga yaq ind ir , Q uyosh h am to g ‘larni o ‘pib yuz ochar. M ah m u d h am shu elda bitta oq indir , U n d a n d u o tilab, poyiga c h o ‘kar.

QAYDASAN, MUHABBAT?

S o g ln c h m en in g k o ‘zlarim tilar,O rzu aldab soch la r im silar,Y urak esa visoling tilar,Sen qaydasan , izsiz m u h ab b a t?

G u ln i ko ‘rsam k o ‘z im kuyadi,Dilim shirin da rd in tuyadi.0 ‘zga n ah o t m en d ek suyadi.Sen qaydasan , izsiz m uhabba t?

M en ing d ilim g‘am d in yarodir ,S evm oq o ‘zi jo n g a balodir,Sensiz k un im tu n d ek qarodir ,Sen qaydasan , izsiz m uhabba t?

Bulbul kuygan gu lzordam isan ,M ajn u n ch ek k an o h -z o rd am isan .Sen h am m en d ek ozo rd am isan .Sen qaydasan , izsiz m u h ab b a t?

Page 35: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

POKLIK

U m idli d u n y o n in g nurli tongida,Q a lam terib o la r dildagi dardim .K o ‘z o ch g an g ‘u n c h a n in g sirli rangida, Ruxsoring к о ‘ray deb, seni axtardim.

Savob u m id id a poklik ulashib, S h ab n am la r , y ap ro q la r y uz in chayadi. Bir n o v d ad a tikan gu l- la sirlashib,G u ln i asrar, k o ‘rgan k o ‘z la r kuyadi.

Poklik — to n g k o ‘zida tu g ‘ilgan orzu, Q uyosh unga nurd an b e lan ch ak yasar. M a jn u n to l so ch yoysa, o q a rsu v k o ‘zgu, Soh illar yuziga yalpizlar toshar.

Barglaridan an b a r t o ‘kilib tu rgan , R ayhon la rn i on am silab o ‘ltirar.N ih o lla r qatiga poklik jo etgan,Y olg‘iz yaratganga im on keltirar.

Poklik, u m ri in n in g shu nurli tongida, S h u k ro n a dil bilan vaslingga qond im .Sen kulib tu ribsan gu ln ing rangida,Lekin seni inson lardan axtardim ...

3 — S a y la m n a , I jilU

Page 36: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

i u m Biz nechun uchrashdik

KAPALAK

Izlaringdan o ‘pay, kapalak , K o ‘zlar ingdan o ‘pay, kapalak. G ‘un ch a la rn in g lab idan to m g an S o ‘zlar ingdan о ‘pay, kapalak.

Bir jo n im g a m ing b it ta jafo,G o b i sh o h m a n , g o h id a gado.Seni gu ldan , m eni d i ldo rdan Ayirm asin m eh rib o n Xudo.

G u lz o r ichra iz ingdan ch o p d im , K apalagim , sendan m e h r topd im . S en -k u , giiling topd ing , m en netay, 0 ‘z d i l im dan o ‘tli dod to p d im .

G u ld ay g o ‘zal gulim , kapalak ,Senga ye tm as qoMim, kapalak. T e rm ilam an o r t ingdan m ah zu n ,Kel, jo n im g a q o ‘ngil, kapalak...

Page 37: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mall in и (I Toir €f 35 ЩTURNALAR

B ah o rn in g o rt idan ergashib kelgan, A llohn ing tilida sirlashib kelgan,Izlari o s m o n d a gullashib kelgan,T u rn a la r , xush k o ‘rdik, xush ko ‘rdik endi.

Sizni к о ‘rib yer-u o s m o n jilm aydi, K o ‘zlarda zor langan arm on jilm aydi, S h ah id la r onasi — za m o n jilm aydi, T u rn a la r , xush koT dik , xush k o 'rd ik endi.

S a m o d a n h am botgay izingiz k o ‘zga,Siz q ay tm as yordaysiz bag‘ri q o n qizga, H avasim keladi, b u r qush lar , sizga, T u rn a la r , xush koT d ik , xush koT dik endi.

Q arang , tashrif ing iz qa ld irg ‘o ch qutlar, 0 ‘ziga sh u k r d e r im oni but la r,H u s h y o r b o d in g , hali k o 'p d i r beburd lar , T u rn a la r , xush koT dik , xush koT dik endi.

Inson h a m , q u sh la r h a m o ‘ta r d u n y o d an , Y axshilar ozori fitna, r iyodan ,Sizga u m r so T a r M a h m u d X udodan , T u rn a la r , xush koT dik , xush koT d ik endi!

Page 38: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Biz nechun uchrashdik

U Y G O T A R

T u sh la r im d a ,,tur“ , deb go hi a rm o n m en i uyg 'o tar ,G ‘aflat bossa j ism -u jo n im , iym on m eni uyg‘otar. O hlark i, m ing a rm o n bilan ingrab-ingrab tong o tar, Shoirlari uxlab yotsa, elini kim uyg‘otar? ..

K o ‘zlaringni o c h , o ‘g ‘lon im , s o ‘zlar im ga qu loq sol, G u ld ck toza yuzlaringni sh abnam la rga chayib ol, U lu g ‘begim , sulton b o lam , tong la r o tar , tu ra qol, Sultonlari uxlab yotsa, elini kim uyg‘otar? ..

Sen bag‘r im d a guldek yon ib yo tgan m e n in g G u lc h e h ra m , D ilbar bu tong yuz o c h m o q d a , tu rg in end i n u r с he h ram. Sen h am uyg‘o n , o p a m , singlim , sen q iz im san . sen o n a m , Ayollari uxlab yotsa, elini kim uygkotar?..

T o n g — bu o lam yuzidagi gul bargidck pardad ir .G a r pardan i to i tsa quyosh kim to ‘rda, kim ja rdad ir , D iln i uyg 'o tgan o ‘sha — to n g bulbuli xon an d ad ir , Hofizlari ux lab yotsa, elini kim uyg‘otar?..

Ufq n ech u n bag‘ri q o n d ir , q o n yigMabmi kun bo tar , K uyub-kuyub haqsizlikdan jo n tig‘labm i, kun botar, M a h m u d agar tu rm asa h am erta yana tong o tar, C h o ‘lponlari uxlab yotsa, elini kim uyg‘otar? ..

Page 39: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir .т ж т .QAYLARDAN S O ‘ROQLAY

K o ‘zlaring u m r im n in g y o n a r chirogM, Kipriging ch iq m ag an jo n im t i t r o g l , B ag 'r im ni o ‘rtaydi h ijron q iynog‘i,Ayt, seni qay la rdan s o ‘roqlayin , у or?

Q a ld irg ‘o c h qon y u ta r ho lim n i k o ‘rib, M aysa aso b o ‘lg‘ay d o lim n i k o ‘rib,Sen q an d o q y u m rsan x anda la r urib, Ayt, seni qay lardan so ‘roqlayin , у or?

Y o ‘llaringda yu lduz mi sol javdirab, Y olvorgum A llohdan m ehringn i so ‘rab, S en -ch i , qah r in g darig1 tu tasan , yo rab, Ayt, seni qay lardan so ‘roqlayin , у or?

K o ‘zim irm oqlarda ke tm oqda oqib,O h im yuborgayd ir o ‘z im ni yoqib, M a h m u d um id v o rd ir yoMingga boqib , Ayt, seni qay lardan so ‘roqlayin , у or?

* * *

Sening kulgularing lolaqizg‘aldoq , Q ir la rda kuliblar yotar.M en ing qayg‘u larim lolaqizg‘aldoq , Qirlarda qoniga botar.

K o ‘z im d a zor langan iltijo,G u l b o ‘lib izingda ochilgay.Y uragim qon to ‘la piyola,K elm asang yoMingga sochilgay.

Page 40: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

« % Г 3 8 ~ 1 * Biz nechun uchrashdik

KELM ADING

Yurakka nolishlar botdi, ke lm ading , Boshim ga bolishlar botdi, kelm ading, Bag‘ri tosh im , yo nazarga ilmading, Boshim ga bolishlar bo td i, kelm ading.

Sayyoddan c h o ‘ch igan o h u d e k c h o ‘chib, K e lm assan , y o tu rm a n , d a rd im n i q u ch ib , Q aniydi boro lsam qoshingga uchib , Boshimga bolishlar botdi, kelm ading.

M a jn u n m an salt rod a im kon to p m ad im , D a rd m a n d bu jo n im g a d a rm o n to p m ad im , K ulbam ga sen kabi m e h m o n to p m ad im , Boshim ga bolishlar bo td i, kelm ading.

C h iq m ag an bu jo n d a n u m id la r im bor, Sog‘in ch im y o ‘lingga gulday sochay , yor, O sh iqqa aza ld an Alloh o ‘zi yor,Boshimga bolishlar bo td i, kelm ading, Yurakka nolishlar botdi, kelm ading.

Page 41: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

KULGING

Kulging k o 4z lar ingdan to ‘kilib kctar,J o n im c h o k -c h o k id a n so 'k il ib kctar,K o 'rd im g ‘an im la r im o ‘kinib kctar,Yor, ko ‘ch a n g d a b o ‘zlab ynrgan darvcshm an .

Q u y o sh n in g jilvasi yuzingga k o ‘chib ,K o ‘kdan b ir ju ft yu lduz k o ‘zingga k o ‘chib , Q a ld irg ‘o c h qosh ingda xayolim uchib ,J u n u n sahrosida M ajn u n g a xeshm an.

T u sh im d a kipriging q o n im n i to 'ka r ,S och la r ing b o ‘y n im d a jo n im n i o ‘par,G ‘u ru r im poy ingda n o c h o r tiz c h o ‘kar.Bulbul degan osh iq — m en o ‘sha q u sh m an .

A llohdan m en yolg‘iz visol t i laym an ,G 'u n c h a d u d o g 'in g d a n m en bol ti laym an ,Sensiz kun lar im ga zavol ti laym an,P arq -u bo lish ingda m en shirin tu shm an .

* * *

S h o ir ahli m u h ab b a tg a qul boNadi,M en ing o h im un ib bir kun gul boNadi, T a n a m d a n u ch sa ruh im bulbul b o ‘ladi,G u ld i r d il im , bulbul tilim , yorim qani?

M u h ab b a ts iz kishilarni j in im suym as,T u ta b y ash a r u n d ay kaslar, u la r kuym as, T u sh la r im d a yo r vaslidan e ru rm a n m ast,K o ‘z o ch g a n d a b ag ‘rim tig‘la r zo rim mani.

S u y g an im n i, kuygan im ni y o r b ilm adi,M en in g qaro tu n im d a bir oy ku lm adi,ToN ur p a y m o n a m , M a h m u d , bag‘rim toNm adi, Yorsiz jo n im ol, parvard igorim mani!

Page 42: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Biz nechun uchrashdik

BIZ N E C H U N UCHRASHDIK

G u lim , ayt, g u n o h la r m e n d a m i yolg‘iz,Biz n ech u n uchrashd ik q irq d an oshganda? T u sh la r im d a yigMar u z u n soch bir qiz,Biz n ec h u n uch rashd ik q irq d an oshganda?

Q a lbda tuyg‘u so 1 nib aql to shganda ,Jo n n i qirsillatgan hislar qo ch g an d a , Bag‘ringda bu loq lar k o ‘zin och g an d a ,Biz n ech u n uch rashd ik q irqdan oshganda?

D erlar, m u h ab b a t yosh tan lam as em ish , Laylim iding, Z u h ro m i , balki sen K um ush , QoMimga b ir q o ‘nm ay uch ib ketgan qush . Biz n ech u n uchrashd ik q irq d an oshganda?

Y uraklar b ir-birga ta lp inar , zordir ,O 'r ta d a y ig la g a n d iyona t , ordir,B o‘zlab yara tgandan s o ‘ro rim bordir.Biz n e c h u n u ch rash d ik q irq d an oshganda?

A lpom ishga o ‘z im berm ag an c h o g ‘da, B archin b o ‘lib iz labm iding firoqda?Bu d u n y o d an o ‘ta r boMdik q iynoqda ,Biz n ec h u n uchrashd ik q irqdan oshganda?

Page 43: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

BOYCHECHAK

B ah o r y o qqan dastlabki U c h q u n m id in g , b o y ch ech ak , Y er ostida q ish b o ‘yi T u tq u n m id in g , b o y ch ech ak .

Q izg‘aldoqlar , lolalar, A lvon-a lvon alanga, B oychechak , ho boychechak , O 'x s h a r seni bolangga.

Seni k o ‘rib b o g la r d a C h u c h m o m a la r yuz ochd i, M ajnun to l h am uyaldi, K o ‘z idan uyqu qochd i.

M u d r o q , k a r a x t d a r a x t l a r ,

K o ‘k s i n i t i l i b - t i l i b ,

0 ‘rik, shaftoli gullar,H a r t o n g d a k u l i b - k u l i b .

M o m o Y erni gullarga, T o ‘ld ird ing -a , boychechak . Q o ra q ishni sen o ‘zing, 0 ‘ld ird ing -a , boychechak . . .

Page 44: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Biz nechun uchrashdik

S O G 4 N D I M

K o ‘z ochgan kurtak la r ish o n ch to g ‘idir, Erta yuz ocha jak E ram bog‘idir,M u h ab b a t q a lb im ning b ir ch iro g ‘idir, S o g ln d im , b ah o r im , sogNndim seni!..

Bolari tushiga gul kirgan kecha,B o‘g ‘otlarn i yoqib yig‘lar m usicha ,M en seni s o ‘roqlab yo td im tonggacha , S o g ln d im , b ah o r im , so g 'in d im seni!..

O ro m qorla r bilan er ib lar ketdi,U quvnab ji lg ‘an in g etagin tutdi,H ijron osh iq larn ing jo n id an o ‘tdi, S o g ln d im , b ah o r im , sogNndim seni!..

TogMar b ag ‘riga h am m u zla r bo tad i, K elm asang toshlarni k im uyg‘o tad i?G u l istab, gul u m rim m ah zu n o ‘tadi, Sog‘ind im , b ah o r im , sogNndim seni!..

B ahorn i s o g ln g a n andalib giryon,U la r h a m bir yondir, m en o ‘zim bir yon , M alikam , sen faqat M ah m u d g a inon , S o g 'in d im , b ah o r im , sog‘indim seni!..

Page 45: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

TO NG DA

S h ab b o d an in g tilidan o ‘pd im , Soch la r im ni si lad i mayin.Maysa n ing q o sh id a tiz c h o ‘kdim ,U b o 'y c h o 'zd i c h o 'k k a n im sayin.

G 'u n c h a la m in g ti troq bargida, B ulbullarn ing k o ‘z yosh in ko ‘rd im , I rm o q la rn in g xush ja ran g id a Yalpiz bilan chayqalib tu rd im .

K o ‘z la r im d an uch irgan qush im , Q a ld irg ‘o c h n in g sarxush nolasi, Olib q o ‘ydi b o r aq l-u hush im .M en o jizm an inson bolasi.

Bolari I a r z a h m a tk a sh inim, K o ‘rd im to n g d a qand in i urar. K apalak lar m eh rib o n singlim, O bzigam as gulga u m r so krar.

A na quyosh to g ‘larni yoqdi,C h a p a k ch a la r te rak lar xush hoi. K o ‘z la r im d a bir inju qalqdi,Ifodasi, o h , so ‘zd a dushvor.

Q o d ir X udo , o n a tabiat Olqish ay ta r inson nom iga,Ey, sen inson , uyg‘o n ib faqat,Alik olgin to n g salomiga.

Page 46: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ T 4 4 l j . Biz nechun uchrashdik

ILTIJO

O y o sm o n g a osilib yigMar, M o tam sa ro o n a misoli,Y ulduzlar h am b ag ‘rini tigMar, H a r b irin ing yerda xayoli.

O yning dogMi yuzlar ida m en T u n la r boqib ja fo k o ‘ram an , Y ulduzlarn ing ko ‘zlar ida m en Bir iltijo, n ido ko ‘ram an .

O h , tonggacha u lar s irdosh im , O yning ohi k o ‘zim ga botar. Y olvoram an tugab bard o sh im , Jo n im m en ing b o ‘g ‘zim ga botar.

U la r s o ‘z lar , s o ‘z la r n ihoyat: T u sh u n m ay m iz biz h ech insonni, Bir-biriga q ilm as h im oyat, Asram aydi o m o n a t jonn i .

0 ‘t in ch im iz shu s izdan faqat, Q albingizda yuz ochs in qadr.G a r qilsangiz yerda q iyom at,Axir k o ‘kka sig‘maydi qabr.

Page 47: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

SENG A YOLVORAMAN

K ulguvchi k o ‘zlarda hayo k o ‘rm asam , O yday in yuzlarda ibo k o ‘rm asam ,Bol kabi so ‘z la rda vafo k o ‘rm asam ,K im ga yo lvo ram an , yo Rasululloh,Senga yo lvo ram an , yo q o d ir Alloh!

O d am la r bo zo rd a iym on sotsalar,Bilib, k o ‘rib tu rib vijdon sotsalar, G u n o h k o r b an d a la r t o ‘lib yotsalar, K im ga y o lvo ram an , yo Rasululloh,Senga y o lvo ram an , yo q o d ir Alloh!

Ig 'vogar qoMida gul h am qo 'lansa ,O riyat, h am iya t , in so f toptalsa,Yaxshini y o m o n lab , y o m o n m aqtalsa, K im ga yo lvo ram an , yo Rasululloh,Senga y o lvo ram an , yo q o d ir Alloh!

T u n d a hayosizdan oy h am yig‘lasa, M ajnun to l soch yoyib, soy h am yig'lasa, F arzan d o ta -o n a qad r in bilmasa,K im ga y o lvo ram an , yo Rasululloh,Senga y o lvo ram an , yo qod ir Alloh!

O d a m ning b ir baxti insof, ch iroyda , Aytingiz, insofn ing m akon i qayda, N a h o tk i , b o ‘Isa u siz y o ta r joyda ,Kim ga y o lvo ram an , yo Rasululloh,Senga yo lvo ram an , yo q o d ir Alloh!

Page 48: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

iG B fe Biz nechun uchrashdik

G UNOHI NE AHLI PARKENTNING?

A rm o n im k o ‘z im da jo ladir, T il im da dil o ‘r ta r no lad ir, S o ‘rog‘im javobsiz qoladir, G u n o h i ne ahli Parkent ning?

G u n o h s iz o ‘g llo n la r q u rb o n d ir , O 'q o tgan y o su m an o m o n d ir ,Вu q an d ay egasiz zam o n d ir , G u n o h i ne ahli P arken tn ing?

G u ld ay in kelin lar m l b o ‘ldi, K o ‘z yosh lar qab rda gul b o ‘ldi, Barchasi oh , end i sir b o ‘ldi, G u n o h i ne ahli Parken tn ing?

Derlar: o ‘q lar o ‘ylab otildi, 0 ‘zbeklarn i ,,siylab“ otildi, 0 ‘zbekdan h am k im lar sotildi, G u n o h i ne ahli P arken tn ing?

F arg ‘o n ad a o ‘ldi , ,kam “ dedi, Q o ‘q o n d a o ‘ldi , ,ne g‘a m “ dedi, 0 ‘zganda „ana m o ta m “ dedi, G u n o h i ne ahli Parken tn ing?

A rm o n im k o ‘z im da jo ladir, M a h m u d h am o ‘zbekka boladir, S o ‘rog‘im javobsiz qoladir, G u n o h i ne ahli Parken tn ing?

Page 49: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir Ш Ж ШSAVOB

Azaliy h ik m atn i yodga o lam an ,Bizsiz h am d u n y o d a bori ziyoda.0 ‘z im d an so 1 ray m an , o ‘yga o lam an , M e n d a n n im a q o la r k o ‘h n a dunyoda? ..

O ta m d a n m ero s uy q o la r bo lam ga, B irovning xasm id ir sh irin qizlarim.K un kclar u lar h am sig‘m as o lam ga, K o ‘k d an h am u ch g ay d ir h u r yu lduzlar im .

N a h o tk i , ke tgaym an b e n o m -u n ishon , Iz im d a u n m asm i u m rim n in g guli,Sukut u m m o n ig a g ‘arq edim . Shu on , S o 'z lad i yurag im — jo n im bulbuli.

Y axshidan o t qo lar, y o m o n d a n -c h i , dod, Bu so ‘z h am m ero sd ir O d am A todan . Q ab r is to n bir bog ‘dir — niholi faryod, 0 ‘zga m eh rib o n y o ‘q b u n d a X udodan .

Bandasi d u n y o n i k o ‘tarib ketm as,0 ‘lsa olib ketgay yolg‘iz a rm on in .Va lekin tu p ro q q a k o ‘m ib h am b o ‘lmas, S avob-u g u n o h in , insonn ing nom in .

U ni s o ‘nggi yo ‘lga kuza ta r c h o g ‘da, O rt id an tosh o ta r qilgan gunohi.Savobi ch iro q d ir , u b o rm ay turib,Q abriga h am yoqib q o ‘ygay Ilohi.

Page 50: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

!Ю 0 §* Biz nechun uchrashdik

S H E ’RIMGA

T u n borliqni bagTiga bosib,O y o sm o n d a aytardi alia.Yuragim ning dardi b o ‘lib sen,O q q o g ‘ozga to 'k ilgan palla.

O sh iq larn ing shivir-shiviri,T u n b a g ‘rini tilardi yalla. M uhabba t ning o ‘zi b o ‘lib sen,O q q o g ‘ozga to 'k ilgan palla.

H u r kelinchak beshigin quch ib , Sokin tu n d a kuylar baralla,Shu g o ‘dak n in g tushi bo 'l ib sen Oq qog‘ozga to 'k ilgan palla.

M en tonggacha izladim qiyos,Yuz koT ishd im tong bilan sen-la , Oq q o g 'o zd a kular ed ing sen Quyosh b o ‘lib ayni tong palla.

Page 51: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

ASO

Q o ‘lga o ta m tu tgan asoni olib, Y uz la rim ga bosdim , aso jilm aydi.Kech kirgan aq l im -a , o ‘z im d an nolib, K o 'k rag im d a zada b ir qush y ig layd i .

K o ‘z im d an o ‘k in ch im t o ‘kilib bir-b ir , K u n d u z tikan b o 1 lib tovon im teshar. T u sh im d a a rm o n im — yosum an kam pir, A rq o n qilib m en in g jo n im n i eshar.

B o ‘g ‘z im d an j o n bilan ch iqquvchi a lam , Q oN im dan yetak lar qabris ton to m o n . S u k u n a t qab r la rda chinqirguvchi g ‘am , B unda c h o ‘k tushadi hattoki o sm on .

D ilim c h o k -c h o k id a n ke ta r so‘kilib, N a z d im d a o ‘zim ga sig‘m agan dardm an . O ta jon , netay in , dunyoga kelib,Bir a so c h a b o 'lo lm ag an fa rzandm an .. .

* * *

O g ‘zi oshga yc tganda kam b ag ‘alning.It q o p a r tuyan ing us t ida hatto.Ey voh, bu i t larn ing k o ‘pligi hozir, 0 ‘zing asragaysan y o m o n d a n Xudo.

U lar h a m asli o d a m tanlaydi,Z e ro , y o ‘q d a n axir n im a ortadi. S h u n d a n m i , eh itlar, kosh o n a la rd a , X o ‘ja s id an suyak tilab yotadi.

4 — S a y la n m a , I jild

Page 52: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

*gr МГЦ* Biz nechuri uchrashdik

CHO‘LPON

D iy d am d an sizgan to m ch i q o n a o ‘xshar, B o ‘g ‘z im d a m -u , ul ch iq a r jo n a o ‘xshar. S ezu rm an bu so ‘nggi im k o n a o 'x shar ,Yo rab, kimga aytay dil so 'z im cndi.

O y d a n -d a g o ‘za lim , gulim ne derk in , J o n d a n - d a suyganim , elim ne derk in ,M en d o ‘stlarni so tsam dilim ne derk in , Yo rab, y o rug1 ayla sen yuzim endi.

O zo d к о ‘ray devdim o n a T u ro n im , U n in g -c h u n bergum b o ‘lsa m in g jo n im . 0 ‘zim bilan k e tu r bu pok iym on im , R o z im an , y um il-ey , kel, k o ‘z im , endi.

K o 'kdagi y u ld u z im C h o ‘lpon k o ‘rinm as, S o g ln d im , Q odiriy , U sm o n k o ‘rinm as, lyagim bog‘lar m u su lm o n k o ‘rinm as, Yolg‘izim, A lloh im , ber t o ‘z im endi.

U y g ‘o n u r T u ro n im , b ir k u n u y g ‘o n u r , 0 ‘shal kun q ab r im d a jo n im to ‘lg‘on u r, B o‘lg‘ayd ir m en in g h am g o ‘rim t o ‘la nur, Yo rab, yo rug1 ayla sen yuzim endi,Ijobat aylagil shul so ‘zim endi.

Page 53: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

AR M O N

A rm o n im n i b ag ‘rimga bosib, H asra t im n in g k o ‘zidan o ‘pd im , G ‘a m la r q u c h a r m en i y u toq ib , F iroq larda ez ild im , d o ‘stim.

Bag‘rim ga u ch a d i yu lduzlar ,O q sh o m oy, k u n d u z quyosh b o ‘zlar, E rtak larda qo lm ish h u r qizlar, Ju m b o q la rd a n ez ild im , d o ‘stim.

N e c h u n o lam ostonasi y o lq, M a y m u n la rn in g toshoynasi y o ‘q, O qillarn ing b ah o n as i y o lq, S o ‘ro q la rd an ez ild im , do 's t im .

O 'q la r m en in g jo n im n i teshar,Q a ro k u n la r yod im ga tushar, K o ‘z la r im d an a lam la r toshar, Q iy n o q la rd an ez ild im , d o ‘stim.

Y ara tg an n in g gu lid ir inson,Lek sh u h ra tn in g qu lid ir inson, M a h m u d , cndi o ‘zingga inon , N o ‘n o q la rd a n ez ild im , d o ‘stim!

Page 54: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Biz nechun uchrashdik

O TAM NING S O ‘ZI

O'tmishda bir m o‘ysafid kuni bitib, dunyodan o'tishiga ko ‘zi yetgach, yoniga yolg'iz o'g'lini chorlabdi:

— 0 ‘g ‘lim, men butun umr halo! mehnat qildim, seni ham halollik bilan tarbiyaladim. Yaratgandan umidim shuki, mendan key in ham halo! yashagaysan. Tag‘in: „Otam olamdan o ‘tdi-ku, meni kirn ham nazorat qilardi?" degan xayolga borma. Sen о ‘tirgan ye Harda tangadek nur tusha- digan joy bo ‘Isa, shu yerdan mening ruhim seni kuzatib turadi:D erazadan tushgan nurda , o ‘g ‘lim, m en ing k o ‘zim bor, Elga qilgan savobingda, bilki y o rug1 yuzim bor,G a r g ‘afla tdan yiroq ersang, vujudingda o 'z im bor, B olam , o tam o ‘lgan d em a , m en o ‘z ingda yashaym an ,Kim o r tingdan d u o qilsa, m en izingda yashaym an.

B andasidan q o ‘rqm a, bo lam , q o ‘rqqin faqat X udodan , Y u kunm ag in sen liar kasga, shafqat tila A llohdan,Rosti, o ‘lm oq — kulib ketish bu yolg‘on ch i d u n y o d an , Bolam, o tam o ‘lgan d em a, m en o ‘zingda yashaym an , D iling, tiling bir b o 1 Isa gar, m en so ‘z ingda yashaym an .

F arzand inson ortidagi yonib qolgan ch iroqdir ,C h iro q yoqsang, parv o n am an , ru h im m en in g uygkoqdir, Sen u n u tm a , oxiratda h a r d aq iq an g so ‘roqdir,Bolam , o tam o ‘lgan d em a, m en o ‘z ingda yashaym an , J o n d a n aziz suygan o ‘g ‘ling h am qizingda yashaym an.

U m r o ‘zi o q a r daryo , t o ‘g ‘oni bu oMimdir,Q aro yerga b o ‘sh kclgan m en ing ikki q o l im d i r ,Bu d u n y o d a sh e ’r gadosi M a h m u d m en in g o ‘g ‘limdir, B olam , o tam o ‘lgan d em a, m en o ‘zingda yashaym an , Halol boMsa topgan noning , m en tuzingda yashaym an.

Page 55: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham
Page 56: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham
Page 57: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

OLOV M ENING CH AM A NIM

D aryo m en in g sam an im , ToMqiniga m ingaym an.O lov m en in g c h a m a n im , Y olq in ida ungay m an.

K o ‘zim dagi kurtaklar, D ilingizda ochilgay.N u rd an nurli tilaklar, YoMingizga sochi Igay.

O fto b n in g arm on la r i ,Oy yuzida d o g ‘ boMgay. D u n y o n in g n odon la r i , O shiq ho lidan kulgay.

Y olg‘o n g a yetaklashib, Yoriga yot boMganlar. Vafoga etaklashib,Uyi ob o d boMganlar.

K o ‘ksim n u rd a tilvorib, Y urag im ni o ‘pgim bor. Y ara tganga yolvorib, Y uvgaym an d ildan g ‘ubor.

K o ‘ngli-la gurunglashib , Y urgan bitta sho irm an . 0 ‘zbekn ing P a rken tida 0 ‘sgan M a h m u d T o irm an .

Page 58: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

f i Muhabbat shevasi

Q ALD IRG ‘OCH

YoMlar yiirib, m o ‘l yurib, horib kclgan qald irg‘o ch , Q an o tid a bahorn i olib kclgan qald irg‘o ch , Q arg 'a la rdan , zogMardan g ‘olib kclgan qald irg 'och , Seni qaro qoshingga jo n kerakm i, ol, qush im .Kel, uyim ni to 'ld ir ib ay v o n im d a qol. qushim .

C h u g lu r - c h u g ‘u r ti l ingdan q u v o n c h la r t o ‘kiladi, Q an o tin g d an qarsillab ishonch lar to ‘kiladi,H asaddan qarg ‘alarn ing qadlari bukiladi,H a r bah o rd a h a r dilga o lam ishonch sol, qush im , Kel, uyim ni toMdirib ayvonim da qo l, qushim .

Q ald irg‘o ch im , o h , seni suq nafasdan asrasin.G a r tillodan b o ‘Isa h am to ‘r, qafasdan asrasin, 0 ‘ylagani kin, riyo h a r nokasdan asrasin,Q ano ting qayrilm asin , к о ‘rmagin zavol, qush im , Kel, uyim ni toMdirib ayvonim da qol, qush im .

Bu sam o pesh toq ida h a r qush n in g o ‘z izi bor,Q ush tilini qush bilur, band a b ilm as so ‘zi bor,H a r tirik jo n n in g asli sevgan bir gul yuzi bor, M en d ek diling xunm asm i, bu senga savol, q ush im , Kel, uyim ni toMdirib ayvon im da qol, qush im .

Senga boqib nogahon qush boMgim kelar m ening ,Q a not la ring qatida xush boMgim kelar m ening,Bu bevafo dunyoga tush boMgim kelar m ening , M ah m u d g a bahor la rda sen o p p o q xayol, qush im ,Kel, uyim ni toMdirib ayvonim da qol, qush im .

Page 59: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

YO LG ‘O NCHILAR YETMAS M U R O D G A

M ash h u r boNsang y o lq dilda k inim , HasadgcVyni suym aydi j in im ,F aq a t yo lg‘o n so ‘y lam a in im , Y olg‘o n c h i la r yet m as m urodga.

K o ‘rgin, o ftob a ldam as sira,Q aro tu n d a oy h am bokira,N u rla r id a qalbingni tara ,Yolg‘o n c h i la r y e tm as m urodga.

0 ‘ylab gap ir , d o l d a y to ‘kilma,Dilda yigNa, tilda kcrilma,0 ‘z tilingga o ‘z ing sirilma, Y o lg 'o n c h ila r y e tm as m urodga.

Sen u e h u n h am u n a r gullar bor,U la r seni k u ta r h a r b ah o r ,T o ‘g ‘ri b o ‘lsang Alloh o ‘zi yor, Yolg‘o n c h i la r ye tm as m urodga.

Seni tu g ‘ib o n a n g quvongan ,O tan g к о ‘rib q u v o n c h d a n yongan, O z o r b o ‘lm a q u v o n ch d a ungan , Y olg‘o n c h i la r ye tm as m urodga.

M e n -k u , yangi h ikm at ay tm ad im , Lekin, M a h m u d , h aq d a n q ay tm ad im , N u rin g bo 'ls in dilda bir qatim , Y olg‘o n c h i la r y e tm as m urodga.

Page 60: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Muhabbat shevasi

NAVRO‘ZNI YETAKLAB KELADI BAHOR

T o g ‘lam in g bag‘rida qori boMsa h am , A yozn ing aytajak zori b o ‘lsa h am , Q a rg ‘alarn ing hali kori b o ‘Isa h am , Q ishni beshigiga bcladi bahor ,N a v ro ‘zni yetaklab keladi bahor.

D arax tla r shox ida kular kurtaklar, G 'u n c h a la r lab o ch a r , gu lgun tilaklar, Y ulduzlar ko ‘z idan to ‘kib ertaklar, Q u yoshn ing yuzini siladi bahor , N a v ro ‘zni yetaklab keladi bahor.

Sevgining m u bora к sadosi bo 'l ib , B ulbuln ing aytajak navosi b o ‘lib,O shiq yuraklarn ing gadosi bo 'lib , T u tashgan k o ‘zlarda kuladi bahor , N a v ro ‘zni yetaklab keladi bahor.

T uyoqlarin maysa o 'p g a n tu lporla r ,O y yuzidan orzu te ra r bedorlar,Kokil tash lar m a jnun to lla r , d ildorlar , I rm o q la r torin i cha lad i bahor , N a v ro ‘zni yetaklab keladi bahor .

Page 61: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir ШЖШBO BO LA RIM

Shermuhammadbek xotirasiga bag ‘ishlayman

TogMar toshi boshingizga bolish b o ‘lib,Siz yotibsiz qay m o zo rd a xom ush b o ‘lib, Q osh ing izda quyosh yig‘lar K um ush bo 'lib , E rkim , dcya to g 'd a qo lgan sadolarim ,«Bosmachi» deb n o m olgansiz, bobolarim!

S o 'q i r edik, nom ing izdan o r qildik biz,Erkim degan bek zotini xor qildik biz,Bclbog 'ingiz bo 'yn ing izga d o r qildik biz,D o r ostida dod solganda m om ola rim ,N en i o 'y lab jo n berdingiz, bobolarim!

Beksiz qo lgan a rg 'u m o q la r yer tepadi,K o 'z la r id an qabringizga suv sepadi,E r yigitga tu lpo rla r h am tiz ch o 'k ad i ,T u ro n bag 'r in tilib yo tgan jafo larim ,Siz qu ll ikdan hazar qilgan bobolarim!

T urk elida tobu ti yelkam a-yelka ,T o 'n in barin tu tq azm ay ketgan o 'zbekka,D u n y o tahsin o 'q i r S h e rm u h am m ad b e k k a , Ruhingizga baxsh ay lad im duo larim ,M ad am in b ek , Ib roh im bek bobolarim!

Y ulduzlar sam oga qadalgan a rm on ,T u n la r sizni sog 'in ib y ig 'larm i, C h o 'lp o n ,Axir X u d o banda la ri h u r yara lg 'on ,Yot ellarda siz ko 'z lari jo la larim ,Istiqlolni k o 'rm a y ketgan bobolarim!

T o g 'la r toshi boshingizga bolish bo 'lib ,Siz yotibsiz qay m o zo rd a xom ush bo 'lib , Q osh ing izda quyosh yig 'lar K um ush bo 'lib , S o g 'in ch bo 'l ib yu rtda esgan sabolarim , J a n n a tm a k o n , m en ing aziz bobolarim!

Page 62: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Muhabbat shevasi

RAYHONLAR ISLARIN BU LO G ‘1 VATAN

S h ab n am g a maysa ning y o n o g ki V atan ,K o ‘z yoshga inson ning q a ro g ‘i Vatan,N e ajab, jo n be rib poyiga tushsa,Parvonaga h a r uy ch iro g ‘i Vatan.

O n a m allasida oh an g in tuyub,Bolam kulgusida ja rang in suyub.R ayhon la r poyiga bosh im ni q o ‘yib, A ngladim , islarin bu log‘i Vatan.

Y ulduz u ch sa o sm o n yerga tash lam as , O q q u sh la r h a m yot toMqinga to ‘shIam as, C h o 'k a r b o l s a n g xas q o l in g d a n ush lam as, T o 'lq inga daryon ing q irg‘o g ki V atan.

Su lton suyagini xo ‘rlabdi q ac h o n ? Insonm as, vaqt e ru r zam o n g a sulton, T and irn i to 'ld ir ib kulib tu rsa n o n ,K o 'z im ga shu non ning uvog 'i Vatan.

C h o p g im kelar i rm o q lam in g o rt idan , O 'p g im kelar M o m o Y ern ing be t idan ,Kim ajratgay t i rn o g ln i e t idan ,E n tikkan yurakn ing t i trog‘i V atan.

M e h n a t ning surati ch u m o li izi,Q a ro tunga o yna to 'l in oy yuzi,Bir p ishgan o lm ad ek to 'k ilsa o 'z i, M ah m u d g a shu tu p roq q u ch o g 'i Vatan.

Page 63: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

KARAM

D u n y o m en in g d u n yo im , Senga vafo qilmagay. K o ‘nglim m en ing ziyoim , Senga ja fo qilmagay.

Q a ld irg ‘o ch n i xush k o ‘rsam, Sen h am ko ‘rib quvongin. J an n a tla rn i tush k o ‘rsam , Sen h am Alloh d eb yongin.

Q uyosh nurli qoMida,Scn ing h am bosh ing silar.O y o sm o n n ing y o ‘lida, M en in g h a m u m rim tilar.

T u lp o r la rn in g t ishida,M aysa qiq irlab kular,N o m a r d p in h o n ishida, M ard la r o sh k o ra o ‘lar.

I rm o q la rn in g tushiga,D aryo kirsa ne ajab,K e ta r kel m ay hushiga, X azo n la r kuzni q a rg ‘ab.

Kel, ketaylik b izlar h am , Avval o ‘z la rdan rozi, B ir-birga qilsa к karam ,Alloh biz lardan rozi.

Page 64: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

iOD& Muhabbat shevasi

QADR

O ydan to 'k ilguvchi nu rla rn i te rd im , Y ulduzlar k o 'z id a n durla rn i te rd im ,M en uni z a m in d a hurlarga berd im ,Hurl a m in g safida h u r bo n d in g , elim ,Bu k o ‘h n a T u ro n d a n u r b o ld in g , elim.

A rm o n in g n i ortgan karvon la r toldi, T izg inni adashgan sa rb o n la r oldi, Moziyga ay lanib yolg‘o n la r qoldi,O h in g moziyni h a m o ‘rtaydi, elim, Bag‘ringda a lam la r qartaydi, elim.

Kulib esh itd ila r yig‘lab aytganing, Y od ingda turgaym i b o ‘zlab qaytganing, Tep ib h am o ‘td i la r holsiz yo tganing , l lm -u m a ’rifatda gul b o ‘lgan elim ,J a n n a t diyorida qul boNgan elim.

R azo la t, xiyonat jo n in g d an o ‘tib,Bir kun bosh k o ‘ta rd ing o ‘zingni tutib , S h ah id la r shu kunni yo tgandi kutib, T e m u rd e k sultoni b o r boMgan elim , Allohi o 'z iga yo r b o 'lg an elim.

A n d ijo n d a ot m in ib tu rm ish B obur,0 ‘z xokin tu p ro g ‘ida ko ‘rm ish Bobur, Is lom ing qod ird ir , Is lom ing botir, N or ingn i qadrla , n o r bilgin, elim , Q oringa qullikni o r bilgin, elim.

Z o ‘rlikni tush k o ‘rm ish joh il hali h am , H urlikni xush k o ‘rm ish yara tgan egam , Bizdan iltijodir, o ‘z idan karam ,Q adring q a ro g ‘ingda c h o 'g ‘ bo 'ls in , e lim , Q o 'l in g d a erk degan tug ' bo 'ls in , elim.

Page 65: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir Ш 63 ЩВАХТ

C h iroq qadrin i s o ‘rsang q o ro n g ‘u kechalardan ,В u k o ‘h n a haq iqa tn i so ‘rab k o ‘r nechalardan ,K im uy idan baxt to p m ay , topganm ish ko ‘ch a la rd an , Uyida baxti b o r la r h a r yerda baxtiyordir.

Baxtingizni iz lam ang o ‘zga yurt, koshonadan ,V atan h am bosh lang‘usi degaylar o s tonadan ,H a r b ir so ‘zn ing avvali, so ‘rang mushfiq o n ad a n , U yida baxti bo rla r h a r yerda baxtiyordir.

T in iq b o ‘Isa, t in m asa izingdagi irmogMng,«Bolam», desang, kuydirsa, q o ‘rlar t o ‘ksa d u d o g ‘ing, Y o n o g ‘ingdan o ‘t olib, yonib tursa ch irog ‘ing,Uyida baxti bo rla r h a r yerda baxtiyordir.

T o n g la rd a k o ‘zlar ingda vafo kulib uyg‘onsa,O q sh o m la r bo lish ingda sadoqat guldek yonsa,Q a d am bossang o s to n an g m eh r b o ‘lib to ‘lg‘onsa, U yida baxti bo rla r h a r yerda baxtiyordir.

K e tay ap m an , xush qoling , ke layapm an , assa lom , S izdan d u n y o so ‘rm aym iz, birgina shirin kalom ,Shu k o ‘hn a , haq iqa tn i M ah m u d takrorla r m u d o m , Uyida baxti bo rla r h a r yerda baxtiyordir.

Page 66: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Muhabbat shevasi

M ING YIL YUM AIASA...

M ing yil yum alasa kcsak tosh boMmas, Yuz yil u lg ‘ayganda echki bosh boMmas, T u n d a kulgan bilan oy quyosh bo* I mas, Kerilib sen k o ‘kdan yu lduz tcrm agin .К о 'z ing yetm as ishga q o 'l in g u rm agin .

Erta k im -la osh yeysan bir to b o q d an , Bilmagaysan, foyda y o 'q d i r s o 'ro q d a n , N asib etsa kelur S h o m - u Iro q d an , X u d o d an boshqadan rizqing s o 'rm agin, Bcrm asalar yuzi qa ro yurm agin .

H a r bir d iln ing bir oynasi k o 'z bo 'lu r , Y a n a biri — qalb izhori so 'z b o 'lu r ,G a r lu q m an g d a zarra h a ro m tuz bo 'lu r , K o 'z ing aytur, sen q a n c h a I o f u rm agin , Q iy o m atd a q o n la r qaqshab tu rm agin .

M agar dilda kin, riyo p in h o n yotur,Ayt, qay darax t m evasin che tga o tu r , N iya t ing yo m o n d ir , ko 'ksingga botur, Y axshilar chorlasa sen yuz bu rm ag in , G 'a m g in la r ich inda x an d a u rm agin .

O stonangga to 'k i la r gadon ing ori,Kim ga vafo qildi d u n y o n in g zari, M a h m u d , b itganlarim k o 'n g l im n in g zori, M a lo m a t b o g 'id an tikan te rm agin , Saxovat bog 'iga hech q u lf u rm agin .

Page 67: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir ШЖШSIZ N I YOD ETARMIZ

Ко mi jon Otaniyozov xotirasiga

Siz ketgansiz bu d u n y o d a n bosh olib,Sizni yod e ta rm iz , K om iljon ustoz.Xalq ichinda q o ‘limizga soz olib,Sizni yod e ta rm iz , K om iljon ustoz.

X o razm bir guli k o ‘h n a T u ro n n i ,Bu el ning k o kp e ru r bu lbu lzabon i, B u lbu lzabon larn ing boMgan sultoni,Sizni yod e ta rm iz , K om iljon ustoz.

Otaliqn i mol in b o q q an bolasi,Bu q o ‘shiqm i yo X orazm nolasi,T ing lagann ing k o 'z d an oqib jolasi,Sizni yod e ta rm iz , K om iljon ustoz.

H a r b a n d a sig‘ingay yolg‘iz Xudoga ,S o ‘raym iz , qabring iz t o ‘lsin ziyoga,0 ‘zbek, tu rk m an q o ‘l o ch ib o n duoga,Sizni yod e ta rm iz , Kom iljon ustoz.

Bu dunyoga qay ta ke lm oq b o ‘lsaydi,Siz kelmaysiz, ahli T u ro n q o ‘msaydi,Lekin sizdek piri K om il o lm a y d i ,Sizni yod e ta rm iz , Kom iljon ustoz.

5 — S a y la n m a , I jild

Page 68: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ f Уб И* Muhabbat shevasi

BAXIL

H asadgo ly o ‘z jo n in ja llod i em ish ,Ig‘vogar c h a y o n n in g faryodi em ish ,Bu q an d ay k o ‘ngilkim, faqat kin u n m ish , Baxilning niyati bog‘ida unsin .

D u n y o n in g tayanchi yaxshilik boMsin, T u tashgan k o ‘zlarda o ftob lar kulsin,H a r uyga an d u h m as , b u g 'd o y la r toMsin, Baxilning niyati bog‘ida unsin.

T ongda ko ‘zin och ib n u r k o ‘rsin inson, B ir-b ir in baxti yor, h u r k o ‘rsin inson, Y oronlar, d u n y o d a baxillik y o m o n , Baxilning niyati bog‘ida unsin .

K o ‘zlari ku lsa-yu, o ‘rtansa dili,Salom ga uza tsa , tit rasa q o ‘li,Bilingki, u b an d a y a n to q n in g guli,Ayt, M ah m u d , y an to g ‘i b o g 'id a unsin .

Page 69: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir €Г<уГЙ*ONA

M ehring iz b u lo g ‘i u m m o n g a o ‘xshar, S o ‘zingiz suxani L u q m o n g a o ‘xshar,J o n o n a , k o ‘rm asam , k o ‘zlarim qaqshar, K o ‘z im chirogMda parvonam m ening.

Sizga qiyos y o ‘qdir , qiyoslar ojiz,B itta ne, o ‘n b o ‘lsa quyosh la r ojiz, K o 'n g l im n in g gavhari nu r langan hargiz,Bu m ulki borliqda y agonam m ening.

O p p o q soch lar ing iz tog 'larga ro 'm o l,D ilingiz m u a t ta r rayhonga xayol,T il ing izdan to m a r baxt, iqbol, kam ol, K am o lim n i ko 'r ib , m as to n am m ening.

Iz im dan bir sh irin d u o o 'q ilsa ,K o 'z im d a n yo 'l im ga q u v o n ch to 'k ilsa , Z iyoga y o ‘g ‘rilgan bir s h e ’r to 'q ilsa ,O n a m d u o d a d ir — jo n o n am m ening.

O n a jo n , ne q ild im , m en q irqdan oshib, H a m o n m ehring izn i k e tam an tashib,Dilim to 'l ib bo ra r k o 'z im d a n toshib,A xir o ‘lch an g a n -k u , u m rim h am m ening.

Subhi sabo bo 'l ib soch ing iz silay,U m ri fido b o 'l ib , u m ring iz tilay,O n a , k o 'z ing izda q u y oshday kulay,Bosh u rsam M akkam siz , M a d in a m m ening.

Page 70: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M uhabbat shevasi

ОТ M INGAN YIGIT

( Rivoyat)

Ketib bo ra r ot m ingan yigit, T u lpo rin ing tuyog‘i ch aq in , Ketib bo ra r ot m ingan yigit, M anzil yaq in , o h , visol yaqin.

Xayolida o ‘tli b o ‘salar, Yulduzlarga b o q ar jilm ayib , U n d a n yiroq g ‘am lar , g lussalar, Yayrar, oy nuriga yuz chayib.

T u n n in g qaro bag‘rini tilar, T u lpo rin ing o ‘tli nafasi,Xayol ida yo r soch in silar, DimogMda m u sh k -a n b a r sasi.

Ketib bo ra r ot m ingan yigit, T u lpo rin ing tu y o g ‘i chaqin . Ketib bo ra r o t m in g an yigit, M anzil yaqin , oh , visol yaqin.

Y ah, qoqildi yigit tu lpori,U ch ib ketdi h a r ikkisi ham . O tn ing zorin , yigit n ing zorin , E sh itm ad i hech bitta odam .

S ingan edi tu lp o r o y o g i , Intilardi yigitga tom on .S og‘ em asdi u n in g h ech y o g ‘i, Ishonard i otiga h am o n .

0 ‘k ra b -o ‘krab kishnardi tu lpor, K o ‘z yoshlari tilin yorardi.O h , yigitni kutardi d ildor, Y olvorardi, o tga qarardi.

Page 71: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir *ЕГб9~1&Q urib bo ra r yigit m adori ,O tn in g ohi tu n n i o ‘rtaydi,Oyga ye ta r u larn ing zori, Bir-biriga u lar yetm aydi.

T ongga yaqin yigit berdi jo n ,Ot h a m bosh in toshlarga urdi. T o n g o tg an d a g 'ofil o lo m o n , Jo n s iz o tn i , yigitni k o ‘rdi.

S h u m xabarn ing q an o ti bord ir, U ch ib keldi qiz faryod b o ‘lib, E nd i u nga bu d u n y o tordir, B o ‘z lar edi b o ‘g ‘zini tilib.

— Q oq ild im i o tingiz, begim,K im eshitdi dod ing iz , begim? M eni kimga tash lab ketdingiz, Yoningizga olingiz, begim?!

A ytib-ay tib yig‘lar edi qiz,Q onli b ag ‘rin tig‘lar edi qiz,N e k o bz bilan k o ‘rsin o lo m o n , Y o r ko bksida jo n berdi shu kez.

K u m u s h k o n to g 1 etak larida , T o sh la r a ro u c h q ab r bordir. TogMiklarning ertaklariga, A fsonam as, haq iqa t yordir.

Bir y o n d a o t , b ir y o n d a h u r qiz, 0 ‘r tad a -ch i , yigit yotadi.Bir xil suyar ikkisin hargiz, T o n g ia r o tib , k u n la r botadi.

Page 72: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M uhabbat shevasi

U ch qab rd an sal quyiroqda,K o ‘z o ch g a n d ir u ch q a y n a r buloq. U la r birga, u la r f iroqda , Javobsizd ir qiz bergan s o ‘roq:

— Q oqild im i o tingiz , begim,Kim eshitdi dodingiz , begim ?Siz kuy inm ang , y o n in g izd am an , O g‘u sh im d a yotingiz, begim!

Ketib bo ra r ot m ingan yigit, K u m u sh k o n to g ‘ etaklarida.H aqiqa t bor, m u h ab b a t bordir, T og 'l ik la rn ing ertaklarida.

Page 73: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Tair

EY D O ‘ST

Q o ‘lim yuvd im sen d an , cy d o ‘st, Sabolarga q o ‘l c h o ‘zgaym an, O s to n am g a m e hr to ‘kkan G ad o la rg a q o ‘l ch o 'zgaym an .

T iling boMsa tillashib k o ‘r,G u l yuzida sh ab n am bilan, R ayhon larga to m ib yotgan Vafolarga q o ‘l c h o ‘zgaym an.

Bilsang oyni d o g ‘i asrar, Y ulduzlarn ing ta lo sh idan ,Oy o r t id an yu rsam no lon , Z iyolarga qoM c h o ‘zgayman.

Z o g ‘lar k u la r an d a lib d an , C h u n k i u n in g dili giryon, A n d a l ib m a n , g ‘u n ch ad ag i Ibolarga q o ‘l c h o ‘zgayman.

QoN im c h o ‘zsam agar k o ‘kka, Alloh b ir -u Rasul barhaq , 0 ‘y lam agin m en yerdagi X udolarga q o ‘l c h o ‘zgaym an.

T o ‘kiladi d ilim , M a h m u d , D ildosh to p m ay bu o lam d an , K eta r b o ‘lsam end i, d o ‘stlar, Baqolarga q o ‘l c h o ‘zgayman.

Page 74: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Muhabbat shevasi

SIZD AN O RGANDIM

O n a jo n ,Fidolikni sizdan o ‘rgand im , Adolikni sizdan o ‘rgandim , Farzand in ing tabassum iga Shaydolikni s izdan o ‘rgandim .

O n a jo n ,Soy toshiga bosh in urib suv,Shu toshlarga sochad i kulgu, Jismi jo n im b and c tgan tuyg 'u , Vafolikni s izdan o ‘rgandim .

O n a jo n ,M aysalarn ing yuzida sh ab n am , M u lo y im d ir siz kabi b iram , G ‘an im lariin tosh o tg an d a h am , Sipolikni s izdan o ‘rgandim .

O n a jo n ,Oyga c h o ‘zsam q o ‘lim yetm aydi, Yo k o ‘c h a m d a n Xizr o ‘tm aydi, Bir ro ‘m olga pu lim yetm aydi, G adolikn i k im dan o ‘rgandim?!

Page 75: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir С И Л1B E M O R BOLALARNI YIG‘LATMANG ASLO

Yosh ota muhamriyatga nolib keldi. Emishki, «Boylar ham yig'laydi» filmi tugamaguncha

shifokor bemor bolasiga qaramabdi.

Y ig la m o q c h i b o l s a boylar yig‘lasin,U y u rid an adashgan toy lar yigMasin, Y ara tgandan qilgan g u n o h in s o ‘rab,Q o zo n i , p ich o g ‘i m oy lar yig‘lasin,B em o r bolalarni yigMatmang aslo!

О nasi o h id an os tona kuyib,Bolajon ingrasa dard id an to ‘yib,Siz Si no rub ini b o ‘zlatib q o ‘yib,B em o r bolalarni yigMatmang aslo!

S oylarn ing toshini suvlar silarm ish ,Atirgul tikanga u m r tilarm ish,YigMasa k in o d a boy lar yig‘larm ish ,B em o r bolalarni yig‘la tm an g aslo!

O p p o q xalatingiz kuym asin d o g 'd an ,S h e ’rim o ‘qib zah a r so ch m an g qab o q d an , D ard i borga shifo so 1 rang A llohdan ,B em o r bolalarni yig‘la tm an g aslo!

YigMamoqchi b o ‘lsa boy lar yig‘lasin,U y uridan adashgan toy lar yig‘lasin, Y ara tgandan qilgan g u n o h in so ‘rab,Q o zo n i , p ichog 'i m oylar yig‘lasin,B em o r bolalarni yigMatmang aslo!

5>"

Page 76: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Muhobbat shevasi

O R TIN G IZD AN OTADI TO SH NI

S alo m id an to m a r m e h r -u vafolar, M aq o m id an esa jonbaxsh duo lar ,D o ‘stlarki, jo n la r in ay lar fidolar,Faqat o rt ing izdan otadi toshni.

G u ld u ra b kelishar chaqm ogN t o l a ,T u n d a ch iroq yoqqan so ‘q m o g ‘i t o l a ,Q a d r so ‘rasangiz q aro g ‘i t o l a ,Faqat o rt ing izdan otadi toshni.

Otasi o l g a n d a egm agan boshni,О nasi o lg a n d a to ‘km agan yoshni,Sizga t o ‘kadilar top ib bardoshn i,Faqat o rt ing izdan otadi toshni.

Piyola ja rang idek kulgusi bor,S h e ’r esh ita r , kuy inad i , tu y g ‘usi bor,Yo rabbim , k o ‘ngilda ne g ‘ulusi bor,Faqat o rt ing izdan otad i toshni.

M e n -k u , bu o lam d a s h e ’r g ados im an , K o ‘zingizga q a lqqan d a rd n in g sadosim an , Tosh tekkann ing , ey, M a h m u d , shifosim an, Faqat o rt ing izdan otadi toshni.

Page 77: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

BOLAJON

K o ‘z la r im dan to 'k i lgan nurim dirsan , bolajon, Y urag im dan to 'k ilgan q o ‘rim dirsan , bolajon,Bir n iholga tu n d a oy, k u n d u z quyosh parvona, Q a lb im daryo , sen irm oq , j o ‘rim dirsan , bolajon.

M eh r im n in g besh ig ida e ’zoz topgan q o ‘zim san, SogMnchim eshigida kulib tu rgan ko ‘zim san,Senga qiyos ne darkor, jo n - ja h o n im , o ‘zim san, H urla r ichra sen o ‘zing hurim dirsan , bolajon.

H e c h kim m e n d a n so 'rm a d i, davlatingiz borm i, deb, S o ‘rd ilar fa rzand la rim , tan -s iha tl ik yorm i, deb, M eh r im n i taq ib q o 'y ay b o ‘yningga tu m o r etib,Bu d u n y o d an to p g an im , durim dirsan , bolajon.

Y ara tgandan tu n -u kun m en baxtingni t i la rm an , O q iba tdan yaralgan bir taxtingni t ila rm an,Elim, desang til kuygan b ir ahd ingn i t i la rm an , M a h m u d aytar , q a to rd a norim dirsan , bolajon, Y o ‘qlik sari ketsam m en borim dirsan , bolajon.

Page 78: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Muhabbat shevasi

U M ID IM UNAR

N ish u rgan m aysada u m id im unar , G ‘un ch a la rd a bo lam kulgusin k o ‘rgum, S h ab b o d a m eh rib o n o n a m g a o ‘xshar, O rt id an boladay ergashib yurgum .

Kapalaklar m eni yetaklab ketar,R anglar a rd o g ‘ida k o ‘z im tinadi,G u lla r y o n o g 'id a sh ab n a m la r tu tar , B o‘g ‘z im d a en tikkan so ‘zim sinadi.

Loyshuvoq to m la rn in g quvonch i b o ‘lib, Q uyoshni o ‘padi lolaqizg‘aldoq ,T oshn i tars у о rad i yuragi to 'l ib , Soylarning labida k o ‘z ochgan buloq.

O q sh o m oy yuzidan yuvadi d o g ‘in, M eh r im d an m o m iq d a y sochiq tu tam an , Bolishim ga yoqib k o ‘nglim ch iro g ‘in, M en yana bahoriy tongni ku tam an .

Page 79: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

B E M O R B O ‘LM A SIN

Q o rla r yogbsa yog‘sin, o r la r yog‘m asin , Y ig itn ing k o ‘zidan zor la r yog‘m asin, D o ‘stga zor, n o m ard g a afgor boqm asin , B anda boshi hech bolishga botm asin .

Q a d d in g bukiladi g ‘am x ona la rda ,K o ‘zing t o ‘kiladi o s tonalarda ,Yo rab, m u r u w a t bo r begonalarda ,Banda boshi hech bolishga botm asin .

D ard in g o ld ida xas davlat, arkoning,Bir m ehrga m uhto j diyda m ujgoning, Y aratganga nola topgan im koning,B anda boshi hech bolishga botm asin .

Kim ay ta r q u y o sh d a otash so lnibdi,O y n in g s h u ’lasidan, ayt, kim kuyibdi, O d a m z o d yashashga q ac h o n to ‘yibdi,B anda boshi hech bolishga botm asin .

B e m o r bolish im ga U /k ild i a sh ’or, l loh im hech kim sa b o ‘lm asin bem o r,Siz m en i, m en sizni k o ‘ray baxtiyor, M a h m u d , bosh ing hech bolishga botm asin .

Page 80: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Muhabbat shevasi

KABUTARIM

Dilim tortib senga bu kun yozgim keldi dil daf ta rim , Q a ro -q a ro qush la r aro yurgan o p p o q kabutar im ,Aytgin, kcVzing nedan m un ch o q , ey k o ‘kdagi zebi zarim , Q a ro -q a ro qush lar aro yurgan o p p o q kabutarim .

Q aro qush lar sening o p p o q dilginangni tu sh u n m asm i, A rm on ingn i eshitgan oy o n an g boMib o 'k in m asm i,Q ush lam ing ham m ardi, aytgin, nom ardiga yukunm asm i, Q a ro -q a ro qush lar aro yurgan o p p o q kabutarim .

Q anotingdan dardlar to ‘ksang, ko‘zim bilan teray qushim, Shu dard la rn i qarolarga so ‘z im bilan be ray, qush im ,Jab r chekkan jo n in g d a m en t o ‘z im b o ‘lib turay , qush im , Q a ro -q a ro qush lar aro yurgan o p p o q kabutarim .

Yiroqlarda ko ‘zlaganing nurli m askan — ch iroq boNsin, Pag‘a bu lu t p a rq -u bolish, poyandoz ing yaproq boMsin, Sog‘inch lardan giryon ko‘zim , q an o t in g d a taroq boNsin, Q a ro -q a ro qush lar aro yurgan o p p o q kabutarim .

Yolg‘o n d u n y o yolg‘o n id an , q u sh im , m en h am to ‘ydimbu kun ,

N o lo n ruh im olib yurgin, qatoringga q o ‘yd im bu kun, H aq hurlarga m ak o n etgan osm oningn i suydim bu kun , Q a ro -q a ro qush lar aro yurgan o p p o q kabutarim .

Page 81: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

VATAN

0 ‘ylasam o ‘y im d an hollar tom ad i,B og1 lari b ah o rn i sog‘ingan diyor.M eh r im beshigida kuy to ‘lg‘o n ad i , M en in g h am aytajak q o ‘shiqlarim bor.

K o 'rd im , k o ‘zlar idan sog‘in ch la r o q q an , O sm o n in g n i o ‘pib kelar turnalar. Z a m in d a yam -yashil a langa yoqqan , C h a q m o q la r sasidan o lam uyg‘onar.

M u d ro q n igoh larn ing bolishlariga, Y a lp iz larn ing isi to m g a n d a chak-chak . Q a ld irg ‘o c h n in g tonggi xonishlariga N a z d im d a tosh lar h am uyg‘o n sa kerak.

O n a m duosida t inchlig ing tilar,F a rzan d im yuzida kulgiching k o ‘rdim. Bag‘ringga b o tg an d a tem ir tobutla r , Soylarn ing toshiga b o sh im n i urd im .

A rm o n la r bag‘ridan olgan erkingni, Y utoqib bo lam d ek b ag ‘rim ga bosdim. D u n y o pesh toq iga qadald i tu g ‘ing, V a tan im , b o lan g m an , d u n y o ch a o ‘sdim.

Istiqlol k o ‘z la rdan t o ‘kilgan alyor, Q u v o n c h im sharshara , oqadi dilim, T e m u r yuragida yuz o ch g an diyor,Seni T e m u r ruhi qoMlasin, elim!

Page 82: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Muhabbat shevasi

D O ‘ST IM

Shoirlik X u d o n in g b ir karam id ir ,Inoyat e tsa gar bitgum to ‘rt satr,D o ‘stim , sen ing so ‘zing jo n m a lh am id ir , M en seni k o ‘rganda yuz o c h a r qadr.

Q o sh -u q ab o g ‘ingdan m e h r t o ‘kilgay, Sening sabogMngdan q ah r im bukilgay, Jo n im d a n to m ch ilab b ir s h e ’r t o ‘kilgay, M en seni k o ‘rganda yuz o c h a r sabr.

M in n a t-u m a lo m a t sen d an yiroqdir, 0 ‘rtada o ‘rtangan sogMnch, firoqdir, A ytsam , diling maysa, nurli g iyohdir, S endan ch u m o li h am k o ‘rm aydi jabr.

K echib yuborasan daryo g u n o h im .Sen m e n d a n ayrilsang y o ‘q dilda o h im , U m rin g u zu n boNsin seni, i loh im , G u ld ay kulib y o ta r m en yotgan qabr.

Page 83: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir * g f m *

KO‘RGAYSAN, BOLAM

O tam k o ‘zlarida m u n g bilan kctdi,O n a m ko ‘zlarida qaridi a lam ,M en in g h am jo n im d a n jab r la r o ‘tdi.Sen y o rug ‘ kun larn i k o ‘rgaysan, bolam .

H url ikn ing shodasin b o ‘yningga taqib, O n a n g izing o ‘p a r yuragin yoqib, B oshingda b o b o la r ruhlari balqib,Sen yorug‘ kun larn i k o ‘rgaysan, bolam .

O ftob o p p o q to n g la r yuzing silaydi, C h in o r la r o ‘z u m rin senga tilaydi, Beg‘u b o r dilingni yo lg 'on tilmaydi,Sen y o rug1 kun larn i ko 'rgaysan , bolam .

Hali ochilajak bu loq lar k o lzi,Bu yu rtda qo lm agay n o n k o ‘rlar izi,Elga qaytib keldi T em u rn in g o ‘zi,Sen y o ru g 1 kun larn i ko 'rgaysan , bolam .

H a r d ilda im o n -u oyat b o r b o ‘lsa,Sen kabi o ‘g ‘lon lar safda n o r b o ‘lsa, T u ro n abad h u rd ir X u d o yor b o ‘lsa, Sen y o ru g 1 kun larn i ko 'rgaysan , bolam .

Jo n cheksang ja n n a td i r bu o n a zam in , Jo n in g d a olib yur yu rtn ing pok n o m in , N o la in H aq q a yetsin, I lo h o o m in ,Sen y o ru g 1 kunlarn i ko ‘rgaysan, bolam .

6 — S a y la n m a , I j i ld

Page 84: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M uhabbat shevasi

T U LPO R IM

Y o ru g 1 yoMlar axtarib, yerda yozgan q an o t im , Yollaringni yotlarga s i la tm aym an , tu lpo rim , Tuyoq laring dupuri jo n d a n suygan bayotim , Yollaringni yotlarga s i la tm aym an , tu lporim .

Y ulduzim ni uchirsa agar b ir kun o sm o n im , U zang ida uzilm ish m en ing o m o n a t jo n im , TuyogNngga to 'k k ay m an b o r b iso tim , b o r shon im , Yollaringni yotlarga s i la tm aym an , tu lporim .

T o ‘ydan keyingi xino jan g d a m otla rn ing s o ‘zi,O t tepkisin ko ‘targay faqat o t lam in g o ‘zi,Boqsang alyor ay tishar g ‘olib ot lam ing ko 'z i, Y ollaringni yotlarga s i la tm aym an , tu lporim .

S en d a yurib m ard dastin , n o m ard qasdini k o 'rd im , K o 'ngli x an d o n la r ichra dil shikastini k o 'rd im ,El ishi er la r b ilan , k a m a r bast ini k o 'rd im , Yollaringni yotlarga s i la tm aym an , tu lporim .

U zangiga osilib yurgan lardan qilsang or,K o 'z im k o 'z m u n c h o q senga, senda butkul ixtiyor, X ayolingda barq urgan dunyolarga olib bor, Yollaringni yotlarga s i la tm aym an , tu lporim .

Page 85: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

QIRQ KOKIL

Yelkangdagi q irq kokil q irq ta jo n in g m i sening? Q u rb o n i b o ‘lsam arzir b itta jo n in g n i sening,Yor, o ‘zingga y e tm ad i oh lar im , d o d im m ening , Yelkangdagi qirq kokil q irq ta faryodim m ening.

T o n g d a turib bu lbu ln ing kelar tilin tishlagim, M uhabba t shevasida bulbullarni xushlagum ,Qirq kokiling b ittasin , aytgin, q ach o n ushlagum , B arm oq la r im b o ‘zlaydi, eslasam yoding sening.

Bu d u n y o d a n u m id v o r yara tgann ing bandasi, Sevsa-yu , sevilm asa o lam ning sharm andasi,Q irq kokiling qirq zanjir , boMdim an ing bandasi, Yelkangdagi qirq kokil q irq ta ja l lod im m ening.

Q irq kokilli qiz tu g ‘gan u m r tilab onangga ,Y urgan y o ‘lim kuyadi, j i sm -u jo n im alanga, 0 ‘lsam , kulim to ‘kilsin, yor, endi ostonangga, Y aratganga y e tm ad i, o h , M ah m u d , d o d im m ening.

Page 86: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

« о т Muhabbat shevasi

KEL, KETAYLIK

K o ‘zlar ingda a r m o n jolasi,K o ‘z lar im da h ijron nolasi,B o ‘y n im d a d o r soch ing tolasi,Kel, ketaylik dunyolaridan .

Seni k o lrib qa ld irg ‘o ch yigMar,M enga boqib x u sh n u d d ir zo g ‘lar,Shu zo g ‘larga qolsin bu b o g ‘lar,Kel, ketaylik dunyolaridan .

Xush k o ‘rm agan yo r soch in silab, Y ashar boMsak jo n g a o ‘t qalab, Yuraklarni q iy m a-q iym alab ,Kel, ketaylik dunyolaridan .

QoMlaringdan u sh lam ad im h am , P eshonangdan o 'p m a d i o n a m ,M en b ir G ‘arib, sen bir S h o h san am , Kel, ketaylik dunyolaridan .

Yur, qirlarga q o n im iz sochib , T u rna la rga jo n im iz sochib, Jan n a tla rn in g eshigin ochib ,Kel, ketaylik dunyolaridan .

Page 87: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir f n a iMALIKAM

H a r k u n im d a n bir saboq qolar, Q adringga y e tm ad im , m alikam . Olsa jo n im sh u g u n o h olar, Q adringga y e tm ad im , m alikam .

T u n la r diling k o ‘z yoshga botib, T o n g la r tu rd in g x an d a la r otib. Seni sh u n d o q q o ‘y d im y o ‘qotib , Q adringga y e tm ad im , m alikam .

U m rin g t i lam agan til zahar, Soch ing si lam agan q o ‘l qaqshar, Sen u c h u n d u n y o d a kim yashar, Q adringga y e tm ad im , m alikam .

Juft qa ld irg ‘o c h b ax td an in qursa, T ikan gulni erkalab tursa,Bu d u n y o d a bir baxtsiz yursa, M en qadringga ye tm ad im , erkam .

A rm o n b o sh d a bo I i sh im b o ‘lib, Ich g an osh im no lish im b o ‘lib, H ijron qoldi xon ish im boMib, Q adringga y e tm ad im , m alikam .

Page 88: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Muhabbat shevasi

QAROLAR

Q a ro -q a ro qaro la r-a ,Qaroligin qildilar, yor.Qalbim izni yarolab-a,Y aro larn i tildilar, yor.

M en q o ‘l c h o ‘zsam yu lduz b o ld in g , Sen intilsang m en bir sarob,Aytgin, to n g la r q an d o q kulding, O qshom b o ‘zlab bo tgan oftob.

D aryo to 'k d in g k o ‘zlar ingdan ,T o h ir boMib oq o lm ad im .Yellar o lpdi yuzlar ingdan ,M en bir t o ‘yib b o qo lm ad im .

G u lim , endi o h im iz h am ,O sm on larda с hirm ashgaydir . J an n a tla rd a seni qu ch sam ,Havas bilan qarashgaydir.

Q a ro -q a ro qaro la r-a ,Qaroligin qildilar, yor.Q albim izni yarolab-a,Y aro larn i tildilar, yor.

Page 89: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

K U M U SH B IB I AYTGANLARI

K o ‘zingizdan to 'k ib , oh , zoringizni, Yeldirib ketyapsiz tu lporingizni,Izingizda qolgan ozoringizni,Boshim ga bolish lar q ilayin, begim.

Ishqingiz jo n im g a qa t ib la r q o ‘yib,Q ayon b o rm o q d as iz ko ‘zlarim o lyib, G u n o h im m i , Sizni qo lgan im suyib,Y o ‘l boNsin, yoNingiz tilayin, begim?

M argNlon ko ‘k ida d ilim kabutar ,M en u c h u n yigNagan oyni ovutar, Bag‘rim da boV.lagan sogNnchim yotar, G u n o h im n i ayting, bilayin, begim.

Z ay n a b n in g k o ‘zlari o h u m i , ayting,K u m ush n ing ichari o g 'u m i , ayting, Begim, y o lv o ram an , o rqaga qayting, Q aytsangiz qulingiz boNayin, begim.

O sh iqn ing m urod i yolgNz visoldir, T o sh k en t o sm o n id a с he h ram hiloldir.Bir qa rab q o ‘y m oqlik sizga maloldir, Z o r im bor , z o ‘rim y o 'q , netay in , begim.

Page 90: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

^ 88 Muhabbat shevasi

AYLONAYIN

Y or qoshingni qarosidan ay lonayin , Kulgularing sadosidan ay lonayin ,Izlaringga to ‘kiladi jo n im m ening ,Qirq kokiling bittasiga boylonayin .

0 ‘lim y o 'qd ir , y o ‘q , elchilarga oMim y o 'q , M o m o m aytar, y o 'q , sovchilarga o ' l im yo 'q , Y o 'q , m en ing oshiq yurag im ga t in im yo 'q , T aro q bo 'lib zulfingga m en joy lonayin .

Is tam ad im , lek jafoni k o 'p d a n to p d im , Izlaganim bir vafoni sendan to p d im , Atirgulning barglaridan ro 'm o l yopd im , O 'r a b olsang oy h am ay ta r uyolayin.

Yor, qosh ingn ing qarosidan ay lonayin , Q o 'l la r ingn ing xinosidan aylonayin , Y uragim da o t la r ch o p a r , b ilm agaysan, Y o 'l im n i to 's , yuragingga boylonayin .

Page 91: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

K O N G L IM

O yning o ‘rog‘iga osilgan k o ‘nglim,K o ‘nglim ni olishga qoMim yetm aydi,Ey, b ir bevafo deb o ‘kingan dilim,D u n y o d an ketishga y o ‘lim yetm aydi,Y etm aydi, yetm aydi, q o ‘lim yetmaydi.

M u h ab b a t jo n im ning nurli rishtasi,Yor, u n i jon ingga bogMagim kelar.O sh iq m an , Qays qavm in m en ham bittasi, Ishqsiz yuraklarn i dogMagim kelar,K elar yor, jo n in g g a bogNagim kelar.

Y ig la m o q yigitga o rd ir azaldan ,M aysalar yuzida sh ab n am ashkim dir.M en vafo is tarm an sendek g o ‘za ldan ,Atirgul tikani m en in g rashkim dir,R ash k im d ir , rashk im dir, m en in g rashkim dir.

Bog‘ingda bo lari b o ‘lib kezarm an ,G 4 m c h a d u d o g ‘ingni och m assan n echun?Yor, sen d a n , ayt, q an d o q k o ‘ngil uza rm an ,Vafo s h u ’Iasini so ch m assan n echun? S o ch m assan , so ch m assan , sochm assan n ech u n ?

Page 92: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

SODfc M uhabbat shevasi

KEL ENDI

Boshim to sh d an desam bolish botadi, A rm o n im allalab tong la r otadi,SogNnchim rayhonga to m ib yotadi,K o ‘zing qarogNga jo n im joylayin.Kel endi, m en telba M ajn u n boNmayin.

O q a r suv ortiga sira oqm asm ish ,Yolvorib yashasang yorga, boqm asm ish , Aytingiz, qay qizga y o r-y o r yoqm asm ish , T okay firoqingda bag 'r im dogNayin,Kel endi, zulfingni b ir tarogNayin.

YoNingda tosh boNsam tep ib lar oNgin, G u l im , iforingdan sep iblar oNgin, San am san , g ‘ar ib m an , d od im ga yetgin, Eshiging zulfiga zorim boylayin ,Kel endi, oy yuzim t o l i b oydayin.

K o ‘zingda tong boNib o tg im keladi, K o ‘ksingga quyoshdek botgim keladi, B ahordek bagTingda yotgim keladi,Bu yo rug‘ d u n y o d a sensiz naylayin,Kel end i, M ah m u d in g M ajn u n boNmayin.

Page 93: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

M UHABBAT SHEVASI

X ayolim da barq urgan gullar a tr idan m astm an ,Bir o ' t y o n a r jo n im d a , b o ‘ldim otashparast m an, O sm onlarga osilgan gad о c h o ‘zgan bir das tm an , B arm oqlar im shivirlar m u h ab b a t shevasida.

Q ald irg lo ch n in g k o ‘zlari osh iq larn ing oynasi, T o n g d a kuyga ay lanm ish bulbullarning ginasi, ToMqinga to ‘sh u rg an d a y o n ar oqqush siynasi, Jo n im iz b ir em asm i, bu ishqning kemasida.

Atirgul ignasiga osilib qolgan jo n im ,Lolazorlarni yoqib yuborgay qatra q o n im ,T ikan zo r ichra toyib so T ar so ‘nggi im konim ,Bir qulga kor y o 'q m ik in shu qizn ing egasida?

T oshn i tilsang to v lanar m ing bir rangda arm on i, T o ‘rvasidan to ‘kilib qo lgandek gad о noni,M a h m u d ning ohi yoq q ay bu yolg‘o nch i dunyon i, K ulolning a rm o n i b o r piyola chegasida.

B arm oqlar im shivirlar m u h ab b a t shevasida...

Page 94: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Muhabbat shevasi

Q O ‘LINGNI BER, GULIM

Atirgul atrini t ikanga sochm ish ,Q o l in g n i ber, gu lim , qoMlaringni ber! G u l la r d u d o g ‘ini bolari o ch m ish , Q o l in g n i ber, gulim , qoMlaringni ber!

O ydek yuzing silab oy k o lngli o ‘sar, Y ulduz k o ‘z lar ingdan y u ld u z la r o 'p a r , D ilim , kuygan dilim zorini t o ‘kar, QoMingni ber, gulim , qoMlaringni ber!

R ayhon la rdan s o ‘rab bir roMnol olay, M uhabba t bogMda boshingga solay, Qoshlari k a m o n -u k o ‘zi quralay, QoMingni ber, gu lim , qoMlaringni ber!

QoMingni b e r gulim , dudogMm kuysin, SoMab so ‘rogMm h am qarogMm kuysin, 0 ‘ngim , soMim, yaqin , yirogMm kuysin, QoMingni ber, gulim , qoMlaringni ber!

Yurgin qizg‘a ld o q d an b o d a so ‘raymiz, M aysadan m arvarid shod a so ‘raymiz, Jan n a t eshigida birga turgaym iz,QoMingni ber, gulim , qoMlaringni ber!

<2 9

Page 95: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir i o i aM O H IM

Y onib tugam agan sham dagi oh im ,Olovga ay langan m en in g gun o h im ,U end i o ‘zini y o q m o q d a , M o h im ,M en q an d o q yashayin , sen kechirmasang?!

H u r d esam , hurlarga ketasan o ‘xshab,Y orug1 xayollarga yolvorib, yashab,T ursang o s to n ad a m ehringn i t o ‘shab,M en q an d o q yashayin, sen kechirmasang?!

G 'u ru r im o sm o n g a us tun q ilibm an,Ayt, q ac h o n bag‘ringni b u tu n qilibm an.Tilim zahri qotil, diling tilibm an,M en q an d o q yashayin, sen kechirmasang?!

K ulsang ko lzlar ingdan c h o ‘g‘lar t o ‘kding, yor, Q a h r im b u k am an deb, qadd ing bukding , yor, Y ig ia b k o lz yoshingga o ‘zing c h o ‘kding, yor. M en q an d o q yashayin, sen kechirmasang?!

Q o ‘y n im d a n q o ‘njim ga to ‘kilar oh im ,B arim dan tu tad i yursam g u n o h im ,M a h m u d in g kechirg in , kechirgin, M o h im , M en q an d o q yashayin , sen kechirmasang?!

Page 96: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Muhabbat shevasi

TILAB TILAB OLGANIM

(Xcilq ohangida)

Tilab-ti lab olgan im T ilak larim t o ‘kildi.Q irqta с m as b ir jo n im Qirq ch o k id an s o lkildi.

Y aro -y a ro yu rak n in g Y arm ini kim olgaydir. G u ru c h d ag i ku rm ak n i Oshiga kim solgaydir.

T o ‘lq in - to ‘lqin daryolar, ToMqinida o h im bor. 0 ‘r tam izd a riyolar,M ening ne g u n o h im bor?!

Q aro -q a ro qoshingni Qaroligi yolg‘o n m i?Suyub ichgan oshingni T uz in ag ‘yor solg‘o n m i?

T o m a - to m a tom chilab ,K o ‘llar ad o boMgaydir.Q o n dilini qam ch ilab , M ah m u d fid о boMgaydir.

Page 97: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

KULGULARINGDAN

N ctay axir xush k o ‘rsam seni, K o ‘z im yum sam tush k o ‘rsam seni, Otashlarga tash lam a meni,Bir b o ‘sa ber kulgularingdan.

Q osh lar ingda k am o n , yoy k o 'rd im , Y on o g 'in g d a y o n a r oy k o 'rd im .M en o 'z im n i bir gadoy k o 'rd im , Bir b o 's a ber kulgularingdan.

U zilganda kuzgi yaproqlar,B o 'z lab q o la r bandi dudoqlar , Q ay la rdasan , jo n im so 'roq la r ,Bir b o 's a ber kulgularingdan.

O y n in g baxti tu n qarolig 'i ,O shiqlik bu dil yarolig 'i,Bo 'lsa ham ki gar xatolig 'i ,Bir b o 's a b e r kulgularingdan.

Page 98: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M uhabbat shevasi

S O G 4 N S A M M EN

O y ergashar izimizda,S o g ln s a m m en , sogMnsang sen. M e h r gu lla r k o ‘z im izd a , Sog‘insam m en , sog‘insang sen.

R ay h o n b o kyli yellar esar, M ening oh im toshni kcsar,Q ay ag ‘yorn ing ko 'ngli o 'sa r , S og 'in sam m en , sog 'insang sen.

D aryo to 1 Isa q irg 'oq yig‘lar, Q uyosh kuysa q u m lo q yig'lar, 0 ‘r tam izda firoq yig'lar, S o g 'in sam m en , sog 'insang sen.

Bizga tosh lar o tgan la r bor, G u n o h la rg a bo tgan la r bor, Ikkim izga bu d u n y o tor, S og 'in sam m en , sog 'insang sen.

* * *

X ayolim da y o g 'a r yom g 'ir la r O 'y la r im d a b a h o r gullaydi.Y uragim ni izg'irin tig 'lar, T o v o n im d a hazo n yig'laydi.

J o n d a n shirin tu y g 'u g a asir,Bu jo n im n i q an d o q as ray in?O h , sevgining ko 'z lari basir,Lekin so 'z i ipakdek mayin.

T o 'k i lm oqda barcha barglari, D araxtlarn ing bosh in kim si lar? O 't ib ketsa o n am d u n y o d an , M ening u m rim , ayting, kim tilar?

Page 99: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

H IJR O N N IN G SA D O SIM A N

U m rim ishq sahrosida ketayotgan karvonim , M anzilim visol dedim , ko‘nglim m ening sarbonim, O 't l i ishq d u n y o s id a oshiq yurak su lton im ,Lekin yor ko ‘chas in ing , yoron lar , gadosim an.

O shiq ah lin b o g ‘ida m en faqat tikan bosdim , 0 ‘riklar shoxi с ha m an , yetm adi u nga dastim , Y alp iz larn ing shoxiga, k o ‘rsinlar, dilim osd im , Y or o ‘ta r y o ‘llarga t o ‘kilib adosim an .

O h u aybi k o ‘zida, oshiqligim g u n o h im , Q a ld irg ‘o ch qano tiga ch irm ash ib olgan oh im , Endi u ayvoningda chirqillab tu ra r , m o h im , Q ayda b o 'lsan g qosh ingda hijron ning sadosim an.

O q a r suvlar y o ‘l topar , toshn i h a m tilib-tilib, U m id im bor , kelgaysan b ir kuni kulib-kulib , M a h m u d h a m gul u zg ‘usi, b o g ‘ida b ah o r b o ‘lib, Yor, kelar kunlaringn i a w a ld a n fidosiman.

7 — S a y la n m a , I jild

Page 100: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Muhabbat shevasi

G U N O H IM N I AYTING

G u n o h im n i ayting, mayli s o ‘nggi s o ‘z, K o ‘ngilga otilgan bitta o ‘q boMsin.Bir bora tik boqing, o ‘k inch to ' la k o ‘z, S o ‘nib borayotgan s o ‘nggi c h o ‘g ‘ boNsin.

D aqiqa lar o ‘tib, ikki tom onga ,KoNarib ke tam iz zildek a rm o n n i .Sevgini ishond ik rashkka, yolg‘onga, M uhabba t kech irm as bizdek n o d o n n i .

YolgNzoyoq y o 'ld a ro ‘b a ro ‘ kelish,Balki bizlarga hech nasib etmagay.Endi y o ‘q d iydordan kunday in kulish.Biz kabi hech k im sa o ‘ksib oNmagay.

YigNamang, k o ‘z yoshi b o io lm a s m alham . M en k o ‘zdan q u v o n ch im sidirib o ldim. Sizni b i lm a d im -u , o h , end i, e rkam , D u n y o d an ke tguncha bir o ‘zim qoldim .

* * *

M ening k o ‘nglim kabi uvada bu kun, Sening ko lzlaringdek yigMoqi o sm on . B alchiqqa qorishgan xazon la r b eun , Bo‘zlaydi: sham ollarga y asham oq oson.

S o ‘lg‘in yuzlaringdan izg‘irin o ‘par, M ening yuragim ni tilvordi chaq in ,Endi m en ke tam an . Bu d u n y o qolar, Q o ‘rqma! Sen baxtiyor yashaysan tag ‘in.

Page 101: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir $1Г99~Ш* * *

G u lim , iltifotlar qilding bu kecha, Soch ing toMqiniga solib d ilim ni,G u l im , iltifotlar qildim bu kecha, B o ‘yingga b og 'labon ikki qoMimni.

Q irq kokil, qirq jo n in g b ir jo n im ichra, Visoling lazzati u m m o n g a o ‘xshar.Bir jo n im qirq kokil, q irq jo n in g ichra, D o ‘zaxlar borligi yolg‘onga o ‘xshar.

* * *

Q izg‘a ld o q n in g qiziga,Bulbul sovchi yubordi.A tirgulga aytib u,Bulbul уuzin tilvordi.

S h u n d a n u n in g o h id an ,Q o n to m a rm ish h a r sahar. B o ‘z la rm ish -u vaslini K o ‘rsa tm asm ish h e c h m ahal.

=—9-

Page 102: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Muhobbat shevasi

YONAR B O ‘LSAM ...

Y onar boMsam bir o tashda yondirguvchi m uhabbatd ir , O bzgalar ne o 'z im d an h am tondirguvchi m uhabbatd ir . T ulporlarn i turfa y o ‘lda toldirguvchi m uhabbatd ir ,Bir boshim ga m ing bir savdo soldirguvchi m uhabbatd ir .

M uhabbats iz ekan qay dil, havosi ko ‘p, xudosi y o ‘q, Oshiq ahlin yurtini, vah, gadosi ko ‘p, podshosi yo ‘q, Q ayu dardni topding, ey dil, jafosi k o lp, shifosi y o ‘q, Q uyoshn ing h am k o ‘zida yosh qoldirguvchi m uhabbatd ir .

Yalindim m en yalpizlarga, yolvorishsin yorim ga deb, Q ald irg‘ochga dilim berd im , yo r ye tarm u zorim ga dcb, Y ulduzlardan du rla r so ‘rd im , shu k o ‘zi xum orim ga deb, Im o bilan k o ‘kdan oyni oldirguvchi m uhabbatd ir .

Dard to ‘kilsa kim tergaydir, m ening k o ‘nglim dard elaydir, K o ‘rd im oyni beshigiga erkalab yulduz belaydir,Vah, tikan lar atirgulning yuzin bir m ay in silaydir, Toshga vafo kuyin, M ahm ud , chaldirguvchi muhabbatdir.

Page 103: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir ШКШRA’NO

Y u zla r in g d an n u r yog‘iladi,Sen ku lganda d u r y o g i lad i ,G o lyo k o ‘k d an h u r y o g i lad i , H urla r ichra h u rm isan , R a ’no , D urla r ichra d u rm isan , R a ’no?!

Seni k o ‘rib o ‘z im d an to n d im ,Ishq y o ‘q degan so ‘z im d an to n d im , Yotga b o q m as k o ‘z im d an to n d im , Su y m ag an la r na bilsin, R a ’no, K uym agan la r na bilsin, R a ’no?!

Kipriklaring hay о elaydi,Izlaringda ibo gullaydi,K o ‘ngil q u rg ‘u r qayga imlaydi,Bir o lt y o n a r jo n im d a , R a ’no, Scni k o 'rg an o n im d a , R a’no.

O sh iq la rn ing y o ‘llari tosh I i,K o ‘pni k o ‘rd im k o ‘zlari yoshli, 0 ‘y lam agin M a h m u d bardoshli, S o ‘nggi jo n im b o ‘g kzim da, R a ’no, A y tar so ‘nggi so ‘z im d a , R a ’no!

Page 104: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

102 M uhabbat shevasi

Y O M G ‘IR B O ‘LIB

Y o m g ‘ir boMib yuzingni o ‘psam , Sochlaringda qolsam osilib.M aysa b o ‘lsam , y o ‘lingda, sanam , Tovoningda ketsam bosilib.

K apalakning qano tla r idan , T o ‘kilganda gu ln ing ranglari. B olarining bayo tlar idan , T aralgaydir ishq ohanglari.

C h u m o lin in g jo n id a shu kez, J imirlaydi o p p o q quvonch lar .Seni o ‘ylab y o t ib m an bu kech, Y urag im da gullab ishonchlar.

Hali z a m o n to n g la r otadi, Farish ta lar eshigim ochib. O stonaga bosh im botadi, YoMlaringga sh ab n a m la r sochib.

_9"

Page 105: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

ARM ON ULG‘AYAR

Yulduzlarga ye tgan bu q o ‘lim,G u l yuzingga yet m ad i, gulim! K o ‘kda oym as, da rd im bir tilim, Sevib sev ilm adim , scvgilim!

K o ‘z la r im d a sog‘inch sarg‘ayar, Y urag im da a r m o n u lg ‘ayar,M en yigMayman, bir q iz jilm ayar, Sevib sev ilm adim , sevgilim!

Y urd im , bu y o ‘l ad o b o ‘lm adi, H ech kim m en d ek gad о boMmadi, Lekin sen d an sado boMmadi,Sevib sev ilm adim , sevgilim!

Bu d u n y o n in g o sm on la r i tor, Ycrga sig‘m as yolg‘onlari bor,A ro y o ‘lda M ah m u d in g afgor, Sevib sev ilm adim , sevgilim!

Page 106: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ НМ ^ Mu hob hot shevasi

BU KECHA

Bu kecha shunday kecha, k o lnglim d a ry o d ir m an im , Q aro tu n , qaro ku lbam kun d an ziyodir m an im ,Shul sanam ga , yoronlar , jo n im fidodir m an im ,Bu kecha shunday kecha, o h im sadod ir m anim .

Bolishimga to m g an ul, yo r ash kin selobim i, Lablarimda qolgan ul, yo r labin gulobim i,Vah, jo n im n i olgan ul, jo n degan xitobim i,Bu kecha shunday kecha, tu n im yallodir m an im .

O y yuziga yuz bosib oyga boy land im o ‘zim ,M ing gado q o ‘li yet m as boyga ay land im o ‘zim, Y ara tgandan ti la rm an j ism -u jo n im g a to ‘z im ,Bu kecha shunday kecha, so ‘zim sabod ir m an im .

Bu kecha shunday kecha, tong lar kerakm as m enga, Visol lazzati rangin, ranglar kerakm as m enga,Barcha ag ‘yorlar magNub, jang lar kerakm as m enga, Bu kecha shunday kecha, u m rim ad o d ir m an im .

Page 107: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir 105

T O SH

M en tosh larda rang k o 'rd im ,U st as in fa rang k o ‘rd im ,Bir q o ‘shiq ja ra n g k o ‘rd im , T o s h c h a diling y o ‘qm i, ayt?

Qizil tosh q izday g o lzal,K o ‘k tosh o ‘qiydi g ‘azal,T o sh la r h am bizdan afzal, T o sh ch a tiling y o 'q m i, ayt?

O q tosh o p p o q xayolmi,Suvda yo tgan hilolmi,Bir shirin s o 'z m alo lm i,M en d ek quling k o ‘pm i, ayt?

Suvda yotga n tosh suluv,Sen d ek qaro qosh suluv, Erkalaydi toshni suv,S L iv e ha qoMing y o ‘qm i, ayt?

M en tosh larda rang k o ‘rdim , O q iba t , o h a n g koT dim , P esh o n am g a bir u rd im ,M a h m u d , sh o T in g ko ‘pm i, ayt?

Page 108: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

ш ж ж Muhabbat shevasi

ISH Q UVOG‘I

C h o p a r i rm o q la rd an so 'rd im , to 'x tam as , T o ‘kilgan dil im ni to ‘ldirgin, jo n im ,Suv tu tgan suluvlar senga o ‘xsham as, T o ‘kilgan dilim ni t o ld i r g in , jo n im .

T ik an la r tilidan no w o t la r so ‘rib, Jo n zo t la r yuribdi qand in i urib,M en n im a ko ‘ribm an dunyoga kelib, T o ‘kilgan dil im ni t o ld i r g in , jo n im .

S endek oy o rt idan ovvorad irm an ,Bir d a rd d an jigari m ing p o rad irm an , F arish tam , m en senga yo lvorad irm an , T o ‘kilgan dilim ni t o ld i r g in , jo n im .

X azo n la r hasrati kuzga a rm o n m i,Q uyosh h am m en kabi kuyguvchi jo n m i, Senga rost bu d u n y o m enga yolg‘o n m i, T o ‘kiIgan dilim ni to ld i r g in , jo n im .

Jon nadur , tosh kuygay ishq uvogMdan, Bir uvoq so ‘ra b m a n yo r d u d o g id a n ,Shu telba M ah m u d n in g kech g u n o h id an , T o ‘kilgan dilim ni to ld i r g in , jo n im .

Page 109: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

M EN VASLIN ISTAGAN

Vafosizlar ichra m en vafodor ax taru rm an ,K o 'z lari m ch rd an yon g an bir d ildor ax taru rm an , Ish qpa ras tm an va lekin d em a yor ax taru rm an ,M en vaslini istagan bir A llohdir , bir Alloh.

N o lam toshni teshd i-yu , bandasiga yet m ad i,N e tay kulgum bir i rm oqn ing xandasiga yet m ad i, Bor davlatim qa lan d a rn in g jandasiga yet m ad i, Q a la n d a r qalbini ber, yo A llohim , yo Alloh.

YoMda yurgan y o lc h ig a h am farishta, shay ton yor, S haytonlikn i qay kaslar aylab tursa ixtiyor, S hay tonga h a m insofni a to e ta r qudra t bor, M eh r ib o n im yaratgan bu Allohdir, bu Alloh.

Rasululloh kelm agay qaytib doiiil fanoga,Birov er ta , b irov kech b o ru r do m l baqoga, 0 ‘z ing iy m on , tavfiq ber banda i bevafoga.S o ‘zing haq, Rasul barhaq , yo A llohim , yo Alloh.

YigMab kelib dunyoga , b o ‘zlab ketar b an d an g m an , Sen d ilim ga ne solsang, so ‘zlab ketar b an d an g m an , H im oyatn i o ‘z ingdan k o ‘zlab ketar b an d angm an , M en vaslini istagan, yo A llohim , yo Alloh.

Page 110: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ Г Г о Ш Muhabbat shevasi

ASRAGAY

O qibat a rd o g ‘i k o ‘z ingda kulsa,Sadoqat s a b o g l so 'z ingda kulsa,M uhabba t, m u ru w a t yuzingda kulsa,Alloh p an o h id a asragay seni.

O tang duosida urn ring tilasa,F arzand ing boshini m eh r in g silasa,T ik boqsang poyingga shay ton qulasa,Alloh p an o h id a asragay seni.

M aysalar yuzida dur , sh ab n am к о 1 rib, Q uyosh kiprigida o lgaydir terib,Savobing tersalar izingda yurib,Alloh p an o h id a asragay seni.

O h ing arshga yetgay diling pok b o ‘lsa, Avliyolar tu tgay q o ‘ling pok bo 'lsa , YoMdoshing farishta yoMing pok b o ‘lsa, Alloh p an o h id a asragay seni.

K o ‘kka u c h m a s ekan k o ‘ngil qush bo 1 mas, T o 11 m ay in t o ‘kilsang diling xush b o ‘lmas, M ah m u d , gar ti l ingdan oyating tush mas, Alloh p an o h id a asragay seni.

Page 111: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir *j p 09l § *ONA RIZOSI

N iyati z iyorat sayyidi o lam ,Q ay kun qabris tonga kirgandi birrov,Bir q ab r yon id an o ‘tayo tgan d am ,Eshitd i, o h u ra r g o ‘rida birov.

„Olovga ay lanm ish h a r urgan o h im ,O stim da olov, vah, u s t im da olov,D o d im n i esh itm as, o lam p an o h im ,0 ‘ng y o n im d a olov, soMimda o lov“ .

O rtiga qay td i-da , M u h a m m a d shu dam ,Buyurdi M akkan ing ahli joniga:— Q abris tonga bo rib h a r b itta o d am ,O 't i rs in tegishli q ab r yoniga.

Qarasa nolali qabrga yaqin,C h o ‘k tu sh ib o ‘tirm ish m ush tipa r kam pir,So 'rad i payg‘a m b a r sarvari oqil:— Bu senga kim boMar, on axon , gapir?

— 0 ‘g ‘lim , — dedi o n a , — bun day fa rzanddan , Lekin m en b ez o rm an , oh , Rasululloh!Rasululloh h am so ‘rdi yaratgandan:— Pardani k o ‘targ in , yo q o d ir Alloh!

Parda ko 'tarild i va k o ‘rdi ona,Olov bilan toMgan o lg1i m ozori ,Yosh em as k o ‘z idan oqizib qon-a .. .Y aratganga uch d i o n an in g zori.

— Bor X udoyo , karam i keng X udoyo...S h u n c h a azob la rda qo lm ishm i bolam!M eh r in g darig1 tu tm a , boqqil qiyo-yo,R oz im an m en u n d a n , rozi b o ‘l sen ham!

Page 112: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

ЙЦШЖ Muhabbat shevasi

Olov so 'n d i shu on o ‘g ‘lon qabrida , O n a rizosi bu , A lloh karami.D o ‘zax olovi b o r o n a qahrida , U n u tm an g , m ehrida ja n n a t m alham i.

QADIM DUNYO

Bu d u n y o q ad im dir , in son h am qad im , Yaxshi h am qad im dir , y o m o n h am qad im , G o h i baxtim kulib, ketib o m ad im ,0 ‘tkinchi d u n y o d an o ‘tib b o ram an .

M e h r — k o ‘zlar ichra kulgan bir chech ak , Vafo — h a r bir m o ‘m in ax targan e itak , Jafo — h ar qar ichda unguvchi pechak , M eh r -u vafo istab kctib b o ram an .

Beayb parvard igor deyd ila r yo lg‘iz, G u n o h k o r b a n d a m a n , bosh im xam hargiz. Yo Rasululloh, m en bir u m m atin g iz ,Siz yurgan yoNlarni o ‘pib b o ram an .

D a rd m a n d k o ‘p topi 1 m as u nga davolar,Elga qulluq qilmas k ib r-u havolar.0 ‘z qavm idan h ay ron O d am A tolar, M a h m u d , rost d u n y o g a netib bo ram an .

Page 113: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir * ё с т т *

M U N O JO T

T o n g o tg ach quyosh nuri h a r m ujgonga boylanur, B otayotgan quyoshn ing o h i qonga aylanur,Shifo bersang be m o rn in g jo n j ism iga joy lanur,Yo rab, h a r b ir qu lingni 1о‘П m uchasi sog‘ b o ‘lsin.

Am ringsiz tikan kirm as, uzilm agay bir yaproq, 0 ‘tayotgan h a r kuni bandaga bersin saboq,C h u m o lig a o zo r h am sanalsa katta gunoh ,Yo rab, o ‘z g u n o h id an h a r quling ogoh boMsin.

Bedov m ingan bilmagay qayda oti qoqilur,Kim nafsning qulid ir yuzi tu b an yiqilur,Farzandi qobil b o ‘lsa, ch iro g ‘i h am yoqilur,Yo rab, o ta -o n a g a h a r farzand ch iro g ‘ boMsin.

Yaxshining nom i qolsa, y o m o n d an qolsa gar dod, Q o ch g an h am X u d o desa, quvgan qilsa m unojo t, Tarozin i o ‘z ingdan b o ‘lak kim tu tar , hayhot,Yo rab, h a r b ir qulingga pok im on h a m ro h bo'lsin.

O lovlansa yuragim bir siqim tup roq tu tgum , Q uvo n ch d an boshim osm on , c h o ‘k tushib yerni o ‘pgum, N o la m senga yetgay deb ko ‘z yoshim yerga to 'k k u m ,Yo rab, M a h m u d poyingda toabad tuproq boMsin.

Page 114: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Ф '12^ Muhabbat shevasi

YASSAVIY BOBO

Tangriga shukrona so‘z im boshida, G u n o h im oqadi ko ‘z im yoshida,H aqni deganlarn ing siz bardoshida , Poyingizga keldim, Yassaviy bobo.

O rin o ‘ylaganga oriyat yoMdosh,Im on , d iyonat but, yaratgan qoMdosh, U m ring iz h ikm atd ir , dilingiz quyosh , Poyingizga keldim , Yassaviy bobo.

U m idli d u n y o d a orzu sarhadsiz,Kim kamol topibdi yashab maqsadsiz, M aqsadi m uqaddas m iskin A hm adsiz , Poyingizga keldim, Yassaviy bobo.

Q achonk i k o ‘ngildan bir oh to ‘kilur, T avba H aqqa yetgay g u n o h to ‘kilur,H ar satri h ik m atg o ‘y a s h 'o r o ‘qilur, Poyingizga keldim , Yassaviy bobo.

Subhi sabolarda Alloh q o ‘li bor,Savti navolarda k im ning dili bor, M u h a m m a d u m m a t in bitta yo ‘li bor, Poyingizga keldim , Yassaviy bobo.

Q o ‘l ishda, dil h a r on Xu dod a b o ‘lsa, Jo n la r haq ish u ch u n fidoda b o 1 Isa, A zizlarning ruhi d u o d a b o ‘Isa, Poyingizga keldim , Yassaviy bobo.

Kech ochilgan k o ‘zlar qarog‘idasiz, N u r istagan dillar so ‘rog‘idasiz,Siz T u rk -u T u ro n n in g a rd o g ‘idasiz, Poyingizga keldim , Yassaviy bobo.

Page 115: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Malinui(I Toir €frrmT o ‘kilm adim , t o ‘ldiin , Yassaviy bobo,Q o n dil im ni t i ld im , Yassaviy bobo,T ilsim ga til bod ing , Yassaviy bobo,Poyingizga keld im , Yassaviy bobo.

Sizga n aza r qilgan q o d ir X udodir,Bitta ne, m ing M ah m u d b u n d a gadodir,Ahli T u ro n u ch u n sizdan duodir,Poyingizga keldim , Yassaviy bobo,R uhing iz y o r bod s in , yor bodsin Xudo.

S O ‘NGGI YO‘L

Bir yod b o r ha m m a bosh egib borar,H a r bitta yurakka tosh tegib borar,S o ‘q ir ko 'z la rn i h am faryodlar yorar,S o ‘nggi yod bu , sodiggi yodd ir , yoronlar.

O n a m dcb yigdaydi qay kimsa nolon ,O tam deb m o tam d a o ‘zgasi ayon,B olam deb, bo lam deb b o ‘zlasa yom on ,Sodiggi yod bu, sodiggi yodd ir , yoronlar.

Q ab r is to n la r qaygd ila rn ing eshigi,Q abrlar , qabrla r m angulik bcshigi.T o d m as o d k in ch i du n y o n in g kemtigi,T o d a r p ay m o n a , p ay m o n a , yoronlar .

Besh kunlik um rida qadrin axtarib,T o pm ay in kctdilar oqillar gdirib,Z o g d a r to 'd a s id a qolsa andalib ,D u n y o gd tm xona , gd tm xona , yoronlar.

Yaxshiyam o d im bor, bosh la r xam bo dur, Boshim „ to s h “ degan , tosh lar m alham bodur, M ah m u d , savob qil, qabringda sham bodur, Jan n a ti deb yerga q o ‘ysa, yoronlar.

N— S a y la m n a , I j i ld

Page 116: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M uhabbat shevasi

TINGLADIM

YigNayotgan ch aq a lo q n in g q o ‘shig‘ini ting lad im ,Yig'i d em an g m en hayo tn ing osh ig ‘ini tingladim .

Y onog 'idan yum alagan k o ‘z yosh em as , shabnam dir , YigNsida kuylayotgan bir pokiza odam dir.

C h u m o lin in g ch inq irig ‘i tovon im ni tilvordi,S ilagandim toshn ing yuzin q iq ir-q iq ir kulvordi.

O 'z b o g h m d an u zm ak boMib b ir g ‘u n ch ag a q o ‘l u rsam , O h la r urib bolari yig‘lab turibdi k o ‘rsam.

Y ur desa, oy o rtidan tu n d a ergashib e rd im , Y ulduzlarning k o ‘z idan to tonggacha n u r terdim .

Ruxsoringni к о ‘ray deb yolvorsam yuragim ga,Yondirib yuzin bosdi bir bulbul ko 'kragimga.

K aftla rim dan to ‘kilgan iltijodan yer kuygay.M en d o ‘lvor dcvonani o n am kabi kim suygay?

S o ‘ngsiz savol so ‘ngida egik k o ‘rdim bosh im ni,Yolg‘iz Alloh ko 'rgaydir d iydam dagi yoshim ni.

Page 117: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir ш н0 ‘ZINGGA YETSIN O H IM

Q o z o n id a kulganda kam bag‘aln ing yovg‘oni,Y oniga yoMolmagay bu ja h o n n in g sultoni.T ish larida don olib ketayotgan o n a qush,Q a not lari ostiga sig 'dirgay keng sam oni. K a m b a g ‘a ln ing q u v o n ch in olib q o ‘ym a, X udoyim , O n a qush h am sam oni quch ib yurolsin doim .

H ik m atla r xazinasin tilab to 'y m ay d ir bu dil, S am ovo t daryosida oqib yurguvchi ko'ngil. 0 ‘lm asdan tu rib oMgan o ‘zingga yaqin axir,U n ing nafsin k o ‘zgusi sinib ketgandir chil-chil,Bu bandangni o ‘zingdan yiroq q o 'y m a , X udoyim , H ik m atin g bilan yerni yoritib yursin doim.

Yeb to ‘ym agan h a r nokas yalab h am to ‘ym agaydir, D unyoga gar o ‘t ketsa tovoni kuymagaydir,Shay ton sharm andasiga o ‘zing bas kelm asang gar, Yer yuzida k o ‘kargan bir nihol q o ‘ymagaydir. 0 ‘zingga tavbam bu kun, o ‘zingga yetsin oh im ,Вu dunyon i u la rd an o ‘zing asra, ilohim!

Page 118: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ГТЛГЩ Muhabbat shevasi

SENGA YETMAY

A rm onin i o rt idan chop ib yurgan bo lam an , Y urag im dan ch im ch ilab gullar uzib o lam an , K o 'ng lim bilan goh ida arazlashib qo lam an ,Bir bolishga sig‘m ayin q o la r bitta boshimiz.

G u lzo rd a gurunglashib yuraylik desa k o ‘nglim, Yolg‘o n karashm alarga yetaklab ke ta r yoMim,Bir qoNim oy sochida , o lz y o q am d a bir qo 'I im , H am g u n o h -u savobni yuvar k o ‘zd a yoshimiz.

G u n o h im otgan toshni savobim m alham qilur, 0 ‘ng k o ‘z im o ‘rn in topsa s o l ig a sitam qilur, R ah m o n im m ot am qilsa, shayton im bay ram qilur, Bir yurakka tegadi o tgan ikki toshimiz.

G u ruchdag i kurm akni ko 'rm aylik desa ko‘zim, In so f otliq oq sam an sabrim ga tilar t o ‘zim ,0 ‘zni senga topsh ird im , parvardigor, yolg‘izim, Senga yet m ay tugam as bizning bu taloshimiz .

Page 119: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

/9 9 6 - / // /

Page 120: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham
Page 121: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

ANGLAGIM KELAR

T o mi rim toMqinlar oshyoni, Z u lm a td a kash f e td im ziyoni, T o v u sh d an tan id im vafoni,Bir m aysadek b o ‘ylagim kelar, Y o m g ‘irlardek kuylagim kelar.

K o ‘nglimni k o ‘rsam ne bu loqda, U m id im gullasa qum loqda , A rm o n im ulg‘aydi a rdoqda , Y urag im ni iylagim kelar, Sabolardck so ‘ylagim kelar.

BagTim ga bosganim toshm idi, Kiprikka osgan tosh yoshm idi, D ilim g‘an im g a sirdoshm idi, O 'tg a n urn rim o ‘ylagim kelar, Y ctim sevgim siylagim kelar.

Q u y o sh n in g yuzida pardalar, C h a q m o q la r s o ‘z ida zardalar , Кара la к labida xandalar,H a r tovushin tinglagim kelar, D u n y o , seni anglagim kelar.

Page 122: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ГГ2о1* Oqib ketgun arnwnltir

ZANJIR

Q arog‘imga qalqib c h iq q an jo la-jo la dur, Y uragim ni tars-tars yorib sizib tu rgan nur, B oychechakn ing bayotidek b u r yaralgan, bur. Sen d ilim ga zanjir so lm a, m en in g do 's tg inam .

T ong h o vuchda sh ab n am tutib quyoshni kutar, Bulutlarning bulog 'iga kim elak tutar,M u m w a t i moN boNganlar m urodga yetar,Sen dilimga zanjir so lm a, m en in g d o ‘stginam.

G a r ko 'ng ik lan kavsar suvi tom ib turm agay . Boshing uzra qaldirg‘o ch la r c h a b -c h a h urm agay, G 'o t l l o d a m oydin tu n d a yulduz k o ‘rm agay.Sen dilimga zanjir so lm a, m en in g do 's tg inam .

Yiqilganni chum oli h am turtib o 'to la r , D aryodilsan , m aysalar h am sendan n u r olar, Pardasini topgan m ashshoq to sh d a kuy cbalar. Sen dilim ga zanjir so lm a, m en in g do 's tg inam .

S h e’rlar b itsam jo n d a n to m g an no lam o 'zn ik i , T ovon la rda cb irq iragan xazon kuzniki,K im dir ay ta r g ‘oyibona: „ M a h m u d bizniki!“Sen dilimga zanjir so lm a, m en in g do 's tg inam .

Page 123: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

S A B R

N o h a q lik j ism ingn i ezib tu rsa h am ,K o ‘z yoshing d iy d an g d an sizib tursa h am , Shay ton q o n in g ichra q o ‘zib tu rsa h am , R a h m o n n in g etagin tu tgan ing yaxshi, Y o ru g ‘ kun lar ingn i ku tganing yaxshi!

Yaxshi gapga ilon in idan chiqsa,Y o m o n so ‘zga p ichoq q in idan chiqsa, Q o ‘li q o n k im salar d in idan chiqsa, A lam ing ich ingga yu tgan ing yaxshi, Y o m o n d a n sal nari kc tgan ing yaxshi.

O q ib a t — jo n in g d a k o lkargan b ir gul, Jaho la t — j ism in g d a shaytonga bir qul, O 'tg a n kunlaringni u n u tm a butkul, Havasda kam olga yetganing yaxshi, H a sad d an o 'zn i pok c tganing yaxshi!

Bir m art a yasharsan, k o 'p qad im naql, Ko 'ngil ch iro g 'id i r tafakkur, aql, Poklikda eng avval o 'z ingga yoqqil,Luqm ai halolni yu tganing yaxshi, D il ingdan g 'u b o rn i sitganing yaxshi.

M a h m u d , tilagingda nu r , cliiroq yonsin , H a r long yurag ingda iym on uyg 'onsin ,M eh ring bulog 'iga g 'a r ib la r qonsin , Boringni kaftingda tu tgan ing yaxshi, D u n y o d a n tam asiz o ' tg an in g yaxshi.

Page 124: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Oqib ketgan ormonlar

QADIM S O ‘Z

Q ad im bobolardan qolgan qad im s o ‘z: H a m m a d a n qoladi b u k o ‘h n a dunyo. M ening h am b o ‘g‘z im ni o lrtaydi shu b o ‘z: H a m m a d a n qoladi bu k o ‘h n a dunyo.

Tishlagan bu rda n o n tishga nasiba,Yerga tushgan uvoq qushga nasiba,К un bitsa qu ltu m suv b o ‘I m as nasiba, H a m m a d a n qoladi bu k o 'h n a dunyo.

Boyliging boshingga bolish boMmaydi,Kim aytar, ko 'z ingga tup roq to 'lm ay d i , T o b u td a Iskandar q o ‘li y ig‘laydi, H a m m a d a n qoladi bu k o ‘h n a dunyo.

O tguvchi h a r to n g d a um id yuz ochar, T iriksan , bosh ingda quyosh n u r sochar, H asadgo 'y , xasisdan baraka qo ch a r , H a m m ad a n qoladi bu k o 'h n a dunyo.

Insonsan , h a r jo n g a vafolar qilgin,T oshn i tosh b ilm agin , sad o la r qilgin.D u o ol, o ‘zing h am d u o la r qilgin, H a m m a d a n qoladi b u k o 'h n a dunyo.

K o ‘z ochsang ko 'z ingda m eh r la r kulsin, S o ‘z ochsang s o bzingda sehr la r kulsin, M ah m u d , savob bilan izlaring t o ‘lsin, H a m m a d a n qoladi bu k o 'h n a dunyo.

Page 125: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir______________________________________ 123

U Z R

M alo m at ti llarda bir tosh b o ‘lganda,R u h in g iz asr la r b a rd o sh b o ‘lganda,K im kelib a rm o n la r ko ‘z yosh boMganda,U z r so ‘rdik, qabu l aylang, T e m u r bobo.

T a n n i yaralasa il la tn ing dardi,Q a lbn i yaralagay m illa tn ing dardi,Ey, q ad im T u ro n n in g xaloskor, m ardi,U z r soT d ik , qabul aylang, T e m u r bobo.

Q uyosh k o ‘kda b o ‘lgan ishga guvohdir,Hilol, t u n d a ne bo r , ko ‘rib ogohdir,D ildagin bilguvchi yolg‘iz Allohdir,U z r so ‘rdik, qabul aylang, T e m u r bobo.

H a r to n g qa lb ing izda uyg‘on ib im on ,Bir qoMda q i l ich -u , b ir q o ‘lda Q u r ’o n ,H aq deb j ih o d qilgan am iru l-z am o n ,U z r soT d ik , qabu l aylang, T e m u r bobo.

O qsaroy o h ini sa m o la r tinglab,Q abring iz bu zg an la r ke td ila r qaqshab ,Siz esa kelayapsiz yosharib , yashab,U z r soT d ik , qabu l aylang, T e m u r bobo.

Poklik — k o ‘zingizda k o ‘kargan kurtak,A dolat — tigMngizdan tom guvch i ertak,Biz o ‘zni kech topdik , sizni h am beshak,U z r soT d ik , qabu l aylang, T e m u r bobo.

S am arq a n d osm on i yu lduzlar soyi,Sizni sog ‘ingand ir k o ‘kdagi oyi,M aysa la r shivirlar: „ Ja n n a td a joyi!“U z r soT d ik , qabul aylang, T e m u r bobo.

H c ch k im Sizdek bilmas k o ‘z yoshning ta 'm in , H aq q a yctgan bilur H a q n in g matlabin.A lloh rozi boNsin, Robbil O lam in ,U z r soT d ik , qabul aylang, T e m u r bobo.

Hi?

Page 126: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ П 2 Т Ш Oqib ketgan armonlar

B E K O R

Oyga ergashsang-u yerni ko ‘rm asang , M anglaydan oqquvchi tern i k o ‘rm asang , E ldan olib tu rsang , elga berm asang , Y urtn ing bo las im an degan ing bekor.

O tan g o b ro ‘siga k o ‘ksingni kerib,Y ursang b a r yu lduzn i b ena rvon urib, N o g o h qoqilsang-u ke tm asang turib, M ard n in g bolasim an degan ing bekor.

Bir ch im d im alam ga qadd ingn i buksang, N o m a rd poyin o ‘pib, u nga tiz c h o ‘ksang, Q izg‘aldoq misoli bargingni to 'k sang , T o g 'n in g lo las im an degan ing bekor.

Bolang b o ‘zlab tursa , k o ‘zga ilmasang, O n an g m o tam id a yig‘lay bilm asang, D aryo la r t o i s a - y u , sen b ir t o ‘lm asang , Q albn ing no las im an degan ing bekor.

K o ‘kdagi b a r bulut jo la t o ‘kolm as, M ard n in g bolasini n o m ard bukolm as, M a h m u d , agar seni eling tan о I mas, Elning bolasim an degan ing bekor.

Page 127: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

ONA TILIM

Q a d r im s o ‘raganda q ay rog ‘im, tilim , Y o rn in g t a ’rifida q a y m o g ‘im , tilim , Y ovning yuragiga t i troq la r solgan, A lpom ish belida belbog‘im tilim.

Yassaviy baytida tu m o r im , tilim ,N avoiy n azm id a sen o r im , tilim , K u m u sh n in g vasfida b e tak ro r m alak, Q odir iydan qo lgan y odgorim , tilim.

O n a m allasida bayo tim m an im ,B olam o g ‘zidagi novvotim m an im , O q-sar iq ilon lar b o ‘yn idan b o ‘g ‘gan, T ang layda tosh qo tgan fa 170d im m anim .

T o sh la r to ‘fonida bag 'ri t i lim san,K o ‘ksin changa llagan qonli qo 'l im san , Oyga a lm ash m asm an , kunga berm asm an , C hoM pon yurag ida u n g an gulimsan.

K o ‘z larn ing gavhari, k o ‘ngil oynasi, Izh o r iffatidir yo rn ing ginasi.M ashrab qa lam ida devona tilim, T ing lagan , en t ikkan ishq ashulasi.

J ism im d a dem ang iz , jo n im d a tilim, Y etm ish ikki to m ir q o n im d a tilim, 0 ‘gMimga h am m en in g jo n im d a n o ‘tgan, Q iz im ga qa tra lab q o n im d a n o ‘tgan.

Q ad rin so 'ra sang iz q a ro g ‘im tilim , Ko 'ngil o sm o n id a chaqm ogN m tilim, N o n id e k to tli-yu , choy idek issiq,0 ‘zbek ko ‘ksidagi b n log 'im tilim.

Page 128: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

*102618* Oqib ketgan armonlar

ELNING A R D O G ‘1

Faxriddin UMAROVga

T u p ro q d a yotsa h am tillo tillodir,0 ‘zni m aq tag an la r ch a la mullodir,Sizni a rdoq lagan q o d ir X udodir ,0 ‘zbekn ing faxrisiz, Faxridd in o g ‘a.

Soz em as, d il lam i chertgan hofizim ,Yu rag in kaftida tu tgan hofizim ,A lam in ichiga yutgan hofizim ,0 ‘zbekning faxrisiz, Faxriddin o g ‘a.

Q o ‘shiq b u k o ‘ngildan c h iq q an o tashd ir , B ahorn ing bulbuli sizdek d ilkashdir,S a n ’a td a su l ton la r sizga tu tashd ir ,0 ‘zbekn ing faxrisiz, Faxriddin o g ‘a.

K im aytar kesakdan ch iqm ish chaq in la r ,H ayot bor, yasharkan safda so tqinlar,Elning a rd o g ‘ida sizdek oqinlar,0 ‘zbekn ing faxrisiz, Faxridd in o g ‘a.

T u ro n h u zu rd ad ir sozingiz tinglab,Erka ohu larn i yuring erkalab ,Bizlar d u o d am iz um ring iz tilab,0 ‘zbekn ing faxrisiz, Faxriddin o g ‘a.

2̂ ^

Page 129: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

(T Z B E K M IZ

M e h m o n dcsa oydck to ‘lib, K u n d ek kulgan o ‘zbekmiz. Bir m ayizni q irqqa b o ‘lib, K o ‘ngil t o ‘lgan o ‘zbekmiz.

Y otni yetti siylab aytgan,O lz yuragin iylab aytgan, A n d u h in i kuylab aytgan, Dilni tilgan o ‘zbekmiz.

N a q sh b a n d la r , Yassaviylar Q ab r id a h am im o n gullar.Biz A llohga sodiq qullar, 0 ‘lm ay o ‘lgan o ‘zbekmiz.

T e m u rd e k b ir su lton i bor, Y ulduz yig‘lar o sm o n i bor, A b d u la t if — n odon i bor, O rd an o l g a n o ‘zbckmiz.

K o ‘ngil o ‘rta r navosida, H a tto da rd b o r sabosida, M o h la ro y im vidosida G u ld e k s o l g a n o ‘zbckmiz.

Y uragiga dard in mixlab, A srla rdan z iyod uxlab, U y g 'o n g a n in g q o ‘yay qutlab , 0 ‘zni topgan o ‘zbekmiz.

H aq q a yctdi xitobim iz,Istiqlol nu r , o ftob im iz , D u n y o k o ‘rib sh itob im iz , T u g ‘da kulgan o ‘zbekmiz.

Page 130: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Oqib ketgan armonlar

K o'ngil e rkdan ke ta r to 'Iib ,Q uyosh q u t la r liar long kulib,Endi bir jo n , b ir tan bo 'lib ,Safda turgan o 'zbekm iz .

T oshn i ti lar qadam im iz ,D o 's t da rd in ing m alham im iz ,H urlik a bad ham d am im iz ,X udo bergan o 'zbckm iz!

JIYDA GULI

Tilloga rang bergan rang ingdan о 'pay, Jo n im d an suyganim jiydan ing guli.K aftim ga to 'k ilg in , poyingga ch o 'k ay , J o n im d a n suyganim jiydan ing guli.

Irm oqlarda o q q an a lyorla ringdan ,О lam entikadi iforlaringdan,G u lim , m en g 'a rib h am xush to rla ringdan , J o n im d a n suyganim jiydan ing guli.

Shoxlaringda shoda m arjo n la r tutib ,In t izo r tu ribsan , ayt, k im ni kutib , J i lm aygan bargingni q o 'y a y bir o 'p ib , J o n im d a n suyganim jiydan ing guli.

Tilloga rang bergan rangingdan sening,N o n g a aylanguvchi gu lim san m ening ,T o sh la r h am gullaydi gullagan kuning , Jo n im d an suyganim jiydan ing guli.

Bog'lard a bah o r la r bay rami bu kun ,G u l im , sen gu I lam ing sanam i bu kun, Q osh ingda M ah m u d n in g xush d am i bu kun, J o n im d a n suyganim jiydan ing guli.

Page 131: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir *jp29l§*TULPORLARIM, QAYDASIZ?

Yolingizni silay deb yolvord im tush larim da, K o ‘rgaym an sizni faqat xayolda, hush larim da, Kelingiz, yem ish be ray q o ‘ldam as, tish larimda, T uyoqlari tosh teshgan tu lpo rla r im , qaydasiz?

Eshak mi nib beklikni istab yurgan zo tla r k o ‘p, S h o h m a n deydi, aslida p iyodadan m otla r k o ‘p, R avon y o ‘lda qoqilib tu ro lm ag an o t la r ko‘p, Tuyoqlari tosh teshgan tu lporla rim , qaydasiz?

A lpom ishn ing qano ti , G o ‘ro ‘g ‘lining hayoti, H azra t A m ir T em u rn in g d u n y o n i quchgan oti, K ech ochilgan k o ‘z im ning q o n la r to m g an faryodi, Tuyoqlari tosh teshgan tu lporla rim , qaydasiz?

O td an tushib, egardan tush m ay yurgan toTalar, M en o ‘zim ga b ek m an deb h a r bittasi kerilar,N a bck, na o t qadriga y e tm ad ik -k u , joT alar , Tuyoqlari tosh teshgan tu lporlarim , qaydasiz?

T u lpo rla r im , ruh ingiz tursin T u ro n n i alqab,Ot bosm agan izlarni toy la r bossa ne ajab,Mayli tush im ga kiring, ketm ang iz m eni tashlab, T uyoqlari tosh teshgan tu lporla r im , qaydasiz?

9 — S ay lan m a, I jild

Page 132: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ 130 Oqib ketgan armonlar

ISTAK

Xaslar silkinib gulga kirsa,T o sh la r to ‘Ig‘on ib tilga kirsa, N o m a rd uyg‘o n ib elga kirsa,But boMarmi bir kam ing, dunyo?

Bulutlardan kulgu to ‘kilsa, Sabolardan tuyg‘u t o ‘kilsa, G u n o h id a n h a r jo n o ‘kinsa.But boMarmi bir kam ing, dunyo?

Q uyosh asli ye rn ing shukuhi, K o ‘kdagi gul az izlar ruhi,M e h r b o ‘lsa k o ‘ngilning koTki,But boMarmi bir kam ing, dunyo?

O sto n ad an b o g l a r boshlansa,V atan, desang, dil o tash lansa,Yerni tepm ay q ad a m tashlansa.But b o la rm i bir kam ing , dunyo?

Y o m g lr la rn in g yig‘isida kuy, M aysalar der: „S h arob ingdan quy!“ Qafas yirtsa bulbul h ik m a tg o ‘y.But boMarmi bir kam ing, dunyo?

Savol berd im , javob ax tard im ,Savol so ‘ngsiz, so lngsizdir dard im , Seni bekam ko ‘rm o q istardim,But boMarmi bir kam ing, dunyo?

Page 133: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir € 131 Ш

HAYRAT

T o n g d a hayra t och ad i ko ‘zim, Y urag im ning yallig‘ida kuy. Atirgulga ay lana r so ‘zim ,Soqiy, ishq ning sharob idan quy.

K apalakdan ranglar t i land im , S h ab n am la rd an sharbatiy sharob. J i lm aygan ji lg ‘aga e landim ,Bulbul bilan yozdik b ir kitob.

Kitobki, varag‘i gul bargi,Q a tid an tara lm ish iforlar.Bolari tergani gul gardi,Q an o tid a chertib dutorlar.

K o ‘z yorigan bir ayol misol, Q uyosh k o ‘kda tabassum sochar. M o m o Y cr h a m en tik ar xush hoi, T o n g aslida sh u n d ay yuz ochar.

Page 134: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Oqib ketgan armonlar

M O M O LA R

S um alakn i suzishni,X u m o r qilgan m o molar. B oychechakn i boylashib , T u m o r qilgan m om ola r .

N a v ro ‘zn ing navosiga Yuragini to r qilgan. Q o zo n n in g qulogNga C h ert ish ib a lyor qilgan.

M o m o la r -e y , m o m o la r , Tillarida duolar.Yuz yoshda h am yoshargay, O m o n b o 1 Isa bobolar.

M o m o la rn i xudoy im M ehrga mi rob qilgan. Yuzlarini tu n d a oy,K unduz i oftob qilgan.

0 ‘zbekning m om ola ri , Q ayg‘un i quvib solgan. 0 ‘zbekn ing bobolari, Q u v o n ch n i quch ib olgan.

Eldagi q u t-b a rak a U la rn in g duosidan .Y aratgan q o ‘shiqlari S abrn ing sadosidan.

M o m o la r -e y , m o m o la r , M aysadek m uloyim dir. U la rn ing q aro g ‘ida,Asragan X udoyim dir .

Page 135: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir €~ТзШAYOL

S ad o q a t b o g ‘ida ungan chechaklar , Y ulduzlar y uz idan to m g an ertaklar, B uloqlar k o ‘zida kulgan tilaklar,J a n n a t farishtasi em asm i, ayol?!

BogMarga b ahorn i yetaklab kelgan, F arzan d i qosh ida oy b o ‘lib t o ‘lgan,Ilk aytgan q o ‘shig‘i a lla lar b o ‘lgan, Jo n im iz rishtasi em asm i, ayol?!

Laylining lab idan to m g an vafoda, K u m u sh n in g k o ‘zida suzgan hayoda , M o h im , M ohla roy im chekkan jafoda , M u h ab b a t shevasi em asm i, ayol?!

K o ‘zin qaros ida m ehri be lanchak ,Lutfin a rd o g ‘ida sehri b o r beshak,Q ay m ard n in g ohusi tu rgan kelinchak, O sh iqn ing ginasi em asm i, ayol?!

T ish lagan juft n o n d a ko ‘z yoshlari qon , O h , q irq ta jo n in in g ham m asi g iryon, Ellik yil shah id in yo lqlagan ju v o n , V afoning siynasi em asm i, ayol?!

K o ‘nglin o lm ag an im , k o ‘kda hilolim , M ing b o ra kechirgan m en in g m alo lim , O n a m , n u r id iydam , m ehri zilolim , T an g r in in g tuhfasi em asm i, ayol?!

T iz c h o ‘kib o ‘ziga tavallo qilay,M o m o H avo la r im , um ringiz tilay, O yoqlar ing izga b o sh im n i q o ‘yay, M a h m u d n i fa rzand im d em asm i, ayol?!

Page 136: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Oqib ketgan armonlar

Q U S H IM

Q ano tiga qad rn i qadab o lgan qa ld irg ‘o ch ,Tishlarida suv em as, sad a f olgan qa ld irg loch , Po lapon i o g ‘ziga od o b solgan qald irg loch , O ro m in g n i sen oyga berganm isan , jo n q ush im , M ehrga, m u h ab b a tg a o lam d a su lton , qushim .

S im yog‘o ch d a suluvlar xayolin buzgan o ‘zing, Yigitlarning k o lziga ishq rasm in ch izgan o ‘zing, O sh iq lar o sm o n id a bu lbuldan o ‘zgan o ‘zing, Oshiqlik o d am zo d g a azaldan a rm o n , qush im ,Sen d il im ning taskini, da rdkash im , no Ion qushim .

O lzi t o ‘q -u ko ‘zi o c h zogMardan t o ‘yganm isan ,Bir qarab qarg ‘alarn ing k o ‘zlarin o ‘yganm isan , Bevafolar ichra sen h am suym ayin q o ‘yganm isan , Q a rg balarga sen agar tik boqsang b iyron , qush im , Jo n im n i m en uyangga t o ‘shab be ray, jo n qushim .

Kel, kaftimga q o ‘n, qush im , q ano tingn i silayin, Q a ro g lm d a asrabon, q a ro g ‘ingda kulayin, O sm o n la rd a m en senga o p p o q yoMlar tilayin, Ikkim iz h am dunyoga birpaslik m e h m o n , qush im , M en yerda yon ib o ‘tay, sen o s m o n d a yon , qushim .

Page 137: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mall mud Toir € Г Т з 5 Ц *

M O M O YER

S ha mol lam ing shokilasi darax tla rn ing b o ‘ynidadir, TogMar tosh in dil izhori irm oq larn ing o ‘ynidadir,O shiq bulbul sir, xandasi g‘uncha la rn ing q o ‘ynidadir, A ytar s o ‘zim suvratin i, M o m o ye rim, o ‘zing berding.

Maysalaring shivirlashdi, tizlar cho 'kdim , quloq berdim, B ilm ay bosib ch u m o lin i g u n o h im g a so lroq berd im , V atan ne deb so ‘rganlarga bir kaftgina tu p ro q berdim, M en g a V atan siyratini, M o m o ye rim, o ‘zing berding.

T u rn a la rn in g tu m o rla r i yaratgan ning o ‘zidadir,Kim ki poklik ax ta r ibdu r — halol topgan tuzidadir,G a r g u n o h i , savobi b o r bandas in ing izidadir, P okdom onlik j u r ’atini, M o m o ye rim, o ‘zing berding.

Q uyosh k o ‘kda sen d eb yashar, oy bosh ingda o ‘rgiladi, K o‘rdim h a r tu n m ing-m ing yulduz etagingga n u r eladi, C h im d im g in a loying bilan qa ld irg ‘o ch beshik bcladi,Bu d u n y o n in g hayratin i, M o m o ye rim, o ‘zing berding.

Sen da u n g an h a r bir giyoh yaratganga sano aytar, K o ‘kka yetgan tc rak la r h am kuni bitsa senga qaytar , M u h a m m a d g a u m m a t M a h m u d kafti kuyib d u o aylar, Oshiqlikning qudra tin i , M o m o yerim , o ‘zing berding.

— 5>

Page 138: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Oqib ketgan armonlar

TANGRIDAN TILA

K o ‘ksingda bir bulogMng boMsin, K o ‘zingda nu r , ch a ro g ‘ing b o ls in . I lm -u h ikm at y a r o g ln g b o ‘lsin, Tilovat qil, T an g r id an tila.

K o ‘z yoshlaring yuzlaring yuvsin, G u n o h bo tgan izlaring yuvsin,Pok iym oning shay tonn i quvsin, Tilovat qil, T angr idan tila.

Seni y o ‘qdan q ilganda paydo, Peshonangga ne yozm ish X udo,S hoh boMarsan, balki b ir gado, Tilovat qil, T angr idan tila.

Egri boMsang d o ‘zaxing bordir, T o ‘g ‘ridirsan, ja n n a t in g yordir. Q iyom atda h a m m a iqrordir,Tilovat qil, T angr idan tila.

Shay ton yursa yo lg 'onga chorlab , R ah m o n tursa rost so ‘zdan porlab, Aro y o ‘lda ke tm a sen zorlab,Tilovat qil, T an g r id an tila.

H idoyat qil, sh itob ing boMsin,Inoyat qil, oftobing b o ‘lsin,Q o l d a Q u r ’o n , tavofing b o ‘lsin, T ilovat qil, T an g r id an tila.

X obingda h am agar bedorsan , S hukrin qilgin, garch i bem o rsan , B o ‘lay desang Allohga, yorsan, M ah m u d c h o ‘k tush , T angr idan tila.

Page 139: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir j g 137 Щ

A L LO H D AN DIR

K o ‘zingizni o ch m asm i kelm as b o ‘lib ketganlar, D iydangizda yoshm asm i um ri yelda o ‘tganlar, K o ‘ksingizda toshm asm i gunoh la rga botganlar, Boshga tushgan balolar q ilm ish-u gunohdand ir , Poklanish ahdi b izdan, pok lam oq Allohdandir.

G a r dilingda o r boMgay, iym on barqaror b o ‘lgay, M aysalar shabnam larga yuz chaysa m ad o r boMgay, Bolishingda baxt b o ‘lsa, tilingda alyor boMgay,Kim d e r darveshga nazar boshdagi kulohdandir, Ibodat bandas idan , ijobat Allohdandir.

Q uyosh kolkning sultoni, oy osm onn ing malagi, D unyoga n u r u lashm oq oqillarning tilagi,G ulga xasni q o ‘shm agay qiyom atn ing elagi,Tiriklik bandasiga h a r dam i ogohdandir, lb rat izlagan olsin, ul Rasulullohdandir.

Q addingni raso qilgan asli toza niyatdir,Alloh zikrini tu tsang ul kalima oyatdir,K o ‘ksingda tog‘ koMarsang bu kuch samimiyatdir, Yiqilib o m o n tursang boshdagi panohdandir , Faqirlik sendan , M ahm ud , panoh ing Allohdandir.

Page 140: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ГТз}Г^ Oqib ketgan armonlar

U M R IM

Netay, bir dam tutolmasman, yelda o ‘tgan um rim mening, Bir qatras in ich o lm asm an , selda o ' tg a n u m rim m ening , N a d o m a tn in g kem asida m a lo m atd an eshkak tutib.A rm o n o tlig ‘ d a ry o d am an , doNda o ‘tgan u m rim m ening.

O ro m b o rd ir o lovlarda, yel sovurgay tu shgan kulni,Bir nihol k o ‘rkicha, oh , shod e tm a d im bitta dilni, D u o la rd a kuyd irm adim goh yayratib ikki q o ‘lni,D ilda yig‘lab o ‘z - o ‘zim ga, tilda kulgan u m r im m ening.

S h ab n am gulga u m r tilab quyoshn ing q u rb o n i b o ‘lar,Bir nafas pok yashash u c h u n d u n y o n in g m ch m o n i

b o 'la r ,N e q ild im , aijri u ch u n yaratgan fa rm on i boNar, Iz la rim da afsuslarim, tovon tilgan u m rim m ening.

Alloh, Alloh, tavbam senga, tizimdan qon tomsin, mayli, K o‘z yoshim yuzim yondirib, ko 'z im dan jo n tomsin, mayli, 0 ‘zni topdim, qul qilmagay endi meni ko‘nglim, mayli, Alloh desam olam g o ‘zal, gulday boNgan um rim mening.

Page 141: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

E L

Sipohi s i tam gard ir su ltonn i suym aydi el,B en o m -u n ishon ketsang ketarsan, kuym aydi cl. O qilsan , m agar dilda vafon ing jom i bordir,S ipqorar u m rin g tilab, qoMidan q o ‘ym aydi el.

A dolat ortidagi o w o r a o d am n i ko ‘r,O riyat o ro m id a n c h o ‘g llan a r ko bzlarda q o ‘r, M u h ab b a t b o g ‘ida g a r boMolsang bulbulga j o ‘r, Oshiqlik d a ’vo e tsang yolg‘o n g a y o ‘ym aydi el.

U zilgan yaproq oh in k o ‘targuvchi yer b o ‘lur, 0 ‘rg im chak o ‘y labm idi, karom ati to ‘r boNur, C h u m o li ja fos icha m anglay ingda te r bo 'lu r , T o p g an in g buyurgaydir , t o ‘y ingda to ‘ylaydi el.

U m rim n in g u m m o n id a n d u r em as , so ‘z axtarib, T o p g an im sayin bildim ko ‘nglima b u n ch a g 'arib , T an g r in in g ka lo m id ir g o ‘zal Q u r ’on i sharif,Shu bois t ilda takror , so 'z iga to 'y m ay d i el.

Bir o s m o n os t idam iz , bir zam in ustidam iz ,H a r kunga m e h m o n m iz -u , b ir -b irn ing qasdidam iz, El ichra k im m iz o 'z i , so 'rd ikm i aslida biz,Xas oyoq ostidadir , u lug‘in o 'y laydi el.

Jon ich ra jo n im y o ‘qdir , o ‘zga m ak o n im y o 'qd ir , V atansiz ja n n a td a h am su ra r d av ro n im y o lqdir, S h o irm an , ayo, M a h m u d , so 'zd a yo lg 'o n im y o ‘qdir, Saxovat sarkorid ir , su ltonn i siylaydi el,B en o m -u nishon ketsang, ketarsan kuym aydi el.

Page 142: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Oqib ketgan armonlar

SH O IR N IN G ORZUS1

(Hazil)

S h e ’r y o zm ay m a n , b o ‘ldi, bu ishm as, Endi ro ‘zg ‘o r g ‘am in i yeym an .X otin o ‘ksim aydi, bo lam yig1 lamas, K e tm on la rdan ta ra tgum kuy m an.

N ihollarga dard im ni aytib,M o m o yerni bir e rkalaym an .O q sh o m uyga horib lar qaytib, Y ozganlarim m ing burda laym an .

Q izch am kelsa k o ‘z idan o lpib, Q uvonch iga o ‘zim bo tam an .T ijo ra tdan pul ishlab topib ,Q o ‘sh n im kabi q ah -q ah o tam an .

O rzu larim eshitib asta,Q u v o n ch id an xotin yig‘laydi.K o ‘ngil qu rg ‘u r deydi shikasta, B oyvachchadan shoir ch iqm ayd i.

Page 143: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir € ~ 5 Ш

SEVGANLAR, SEVILGANLAR

K o ‘rd im ch e h ran g jam o l in g ‘u n c h a n in g jilosida, O h im n in g ohang lar i t a n b u rn in g sadosida,U kuzn ing hasra tim i x azon la r vidosida,G u l im , b izdan o r t iq m i, sevganlar, sevilganlar.

S abo lar sirlarini, bilsang, yotlarga aytm as,M ajnun to l h ayo qilib, kokili suvga bo tm as,B o‘zlagan b o l ish im d a bir sh irin tong la r o tm as , G u l im , b izdan o rt iqm i, sevganlar, sevilganlar.

Y ursa к y o l l a r a ldashar, tursa к tu r ta r nodon la r , T o sh d ek o g ‘ir bo tgaydir dil tubiga gum onla r , A tirgu ldan atirni qarz olgaymi rayhonlar,G u l im , b izdan o rt iqm i, sevganlar, sevilganlar.

Q oshingiz qaro desa qayrilib q o ‘yganm iding ,Q a lb im iz yaro desa sevgiga y o ‘yganm iding, M ah m u d n in g k o ‘z yoshiga yuzlaring chayganm id ing , G u l im , b izdan o r t iq m i, sevganlar, sevilganlar.

Page 144: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€П42~Ш Oqib ketgan armonlar

KUYGIM KELAR

Uzilgan gul uvoliga esgan sabo vido aytar,G urk iragan rayhon isi, gu lim , sizga san o aytar, YoMingizga to ‘kilgaydir k o ‘nglimizda kulgan baytlar, 0 ‘zgalardan o ‘zgacharoq, ey yor, sizni suygim kclar, Kuydirsangiz k o ‘yingizda kul boMguncha kuygim kclar.

Sevdim degan so ‘z sadosi ch a q m o q la rn in g ch iroy im i, Izingizda ungan gullar, vah, sh u n ch a la r anvoy im i,Oshiq ahli bu d u n y o d a biz g ‘ar ibdek savdoyim i, Jam oling iz chashm asiga ta sh n ad irm a n tuygim kclar, Kuydirsangiz k o ‘yingizda kul boMguncha kuygim kclar.

Bir bu lbu lm iz , b o g ln g iz d a ochilsangiz q an i gul-gul, Yulduzlarga yuz o ch m ag an hilolm idi ch eh ran g iz ul, Bilmagaysiz, q o ‘llarim iz osm on la rga osilgan qul,Q iyo b o q m ay ketishingiz yolg‘o n la rga y o ‘ygim kclar, Kuydirsangiz ko ‘yingizda kul boMguncha kuygim kclar.

K o ‘nglim izning ko ‘chasida sizni y o ‘q lab yurgan chogMm, Qahringizga qoqildim-ku, chil-chil sindi dil chirogMm,Yor sevgim dan suron solur, qolsa ta n d a b ir uvogMm, B arm oqlar im bozillatib ko ‘ksingizga q o ‘ygim kclar, Kuydirsangiz M ahmudingiz kul boMguncha kuygim kclar.

Page 145: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

N A M O Z S H O M G U L

N a m o z s h o m d a hovlim da kulib chiqqan quyoshim , G ‘ub o r ingan nigohni tilib ch iqqan quyoshim , Q uvonch b o ‘lib poyingga to 'kiladi bardoshim , N am ozshom gul, nom ingdan aylanayin, jo n gulim, Y o n m o q sening navbating, yongin endi, yon, gulim!

O yning nurlari singay gulgun yonoqlaringda,Y ulduz s h u ’lasi kuygay, gulim, dudoqlaringda,Q ay oshiq a rm oni bo r tungi so ‘roqlaringda, N am ozshom gul, nom ingdan aylanayin, jo n gulim, Y onm oq sening navbating, yongin endi, yon, gulim!

G u lzo r aro kapalak quvonchlarga qoqilgay, Barglaringga c h o ‘k tushib yaratganga topingay, Yo‘qotganim shodligim kulgichingda topilgay, N am ozshom gul, nom ingdan aylanayin, jo n gulim, Y onm oq sening navbating, yongin endi, yon, gulim!

Ag‘yor aytsa ishonm a, qoshingdagi bulbulm an.M en bulbulga aylangan poyingdagi bir qu lm an , YonogNngda yolvorgan shabnam day pok bir dilman, N am ozshom gul, nom ingdan aylanayin, jon gulim, Y onm oq sening navbating, yongin endi, yon , gulim!

Page 146: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

стгпа* Oqib ketgan armonlar

U M ID IM UN DI

BarmogNmda yiiz ochdi oftob, Sochlaringga yetganda qo‘lim. Ko‘zlaringdan ichdim mayi nob, Ko‘ksing uzra to ‘kilib dilim.

Bolishimda balqib yotgan oy, Og‘ushingda nurga ch o ‘mildim. Tun q o ‘ynida jannatiy chiroy — Alangangda undi umidim.

Baxtim bahor gullaridck m o ‘l, Yulduz qilib sochdim samoga. Kapalakka uzatgandim q o ‘l, Qanotlarin yozdi duoga.

Kel, tilaylik, tonggi sabolar, Ko'ksimizga tum orlar taqsin. Ko'zimizda kulgan vafolar, Boshimizda quyoshdek balqsin.

Page 147: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Shoirning otasi To'xtaqori Toir o'g'li

Onalar duosi hamisha vojib. Shoir volidasi Rafiqa aya bilan.

Page 148: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

S h o i r o ilas i d av ra s id a .

K o V J a r im d a n to 'k i lg a n n u r i m d i r s a n , b o la jo n . S h o i r f a r z a n d la r i b i la n . 1988-yi l.

Page 149: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

S h o i r n in g ta la b a l ik davri . 1970-yil.

Y ollar ingni yotlarga s i l a t m a y m a n , tu l p o r i m

T a la b a l ik o l t in d a v r im . 1976-yil.

Page 150: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

O y b e k ta v a l lu d in in g 95 yilligi o ld id a n .

T o s h la r id a t i ls im b o r , B u x o ro n in g . 1999-yil.

Page 151: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

K u m u s h k o n i l h o m m a n b a y i . 2000-y i l .

X X a s r o ‘z b e k a d a b iy o t s h u n o s l ig i d a rg 'a s i , O 'z b e k i s t o n Q a h r a m o n i O z o d S h a r o f id d in o v t i lak a y tm o q d a . 2 002-y i l .

Page 152: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

•УК

S h o i r u s to z i , O 'z b e k i s t o n Q a h r a m o n i , xa lq sh o i r i A b d u l la O r i p o v b i lan t a d b i r o ld id a n . P a rk e n t . 2 0 06 -y i l .

T o s h k e n t v i loya t i s h a h a r va t u m a n l a r i g a z e t a la r in in g m u h a r r i r l a r i u s to z la r i N o ' m o n N a s i m o v d av ra s id a .

2 0 0 7 -y i l .

Page 153: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

B o 's to n l iq . 2004-y il

* г*I;v

i iS

, H a r k im o ‘z c l id a b e k d i r , t o ' r a d i r " , d e y a s h e ' r o 'q iy a p t i O 'z b e k i s t o n xa lq sh o i r i U s m o n A z im . 2 002-y i l .

Page 154: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

г , л

йC h o rv o q . 2007-yil.

S h o i r rafiqasi G u l c h e h r a va q iz i N o z i m a x o n b i lan .

Page 155: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

TU SH IN G IZ G A KIRGIM KELAR

Bilarmisiz, bilmassiz, bilgingiz kclmaydimi, Izingizga bosh urib ohim yelar, malagim.Bilib ko‘zga ilmassiz, ko‘nglingiz toMmaydimi, Tushingizga bir bora kirgim kclar, malagim.

Bahor bog larn i bezar, bolishimdan gul uzar, Oling deyman, olmaysiz, nolishim dilni ezar,Siz parvoyi falaksiz, bu g‘arib ko‘nglim sczar, Tushingizga bir bora kirgim kclar, malagim.

Ko‘zim koshonangizda, о rim ostonangizda, Ko‘changizni kuydirgan men bir devonangiz-da, Gulim , m ening ishim yo lq sizning dugonangizda, Tushingizga bir bora kirgim kclar, malagim.

Toshib ketgan daryolar, shoshib ketgan daryolar, Qirgkog‘iga riyolar tashib ketgan daryolar,Ortiga bir qayrilsa qilmishidan uyolar,Tushingizga bir bora kirgim kclar, malagim.

Aytiblar kuydirasiz, izimni oydan olsin,T o ‘kilgan dilim, M ahm ud, to ‘zimni qaydan olsin, Ayting, qalbim suvratin navogar naydan olsin, Tushingizga bir bora kirgim kclar, malagim.

10 — S ay k m m a , I jild

Page 156: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Oqib ketgan armonlar

AR M O N

Armonga alishdim ko‘nglimni, Arzonga alishdim ko‘nglimni.Men jodu ko‘zingga termilib, Yolg‘onga alishdim ko‘nglimni.

Sochlaring sollansa to ‘kildim,G ar bir kun ko 'rm asam o ‘kindim. Sevgining ko‘chasi kuysin-a.Men telba, ayt, kimga yukundim.

Toshlarm an til lash ib yurgandim, Oy bilan sirlashib yurgandim, Shabnamga shivirlab dard aytib, Poyingga boshimni urgandim.

Qoqildim, turm og'im gum ondir, Yolg‘ondir, bu dunyo yolg'ondir, M uhabbat bor degan shirin so‘z, M ajnunning ohidan qolg'ondir.

Armonga alishdim ko'nglimni, Arzonga alishdim ko‘nglimni.Men jodu ko‘zingga termilib, Yolg‘onga alishdim kobiglimni.

Page 157: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

* * *

Arm on — sochlarimda oqargan ohim, Tavba — yaratgandan solrar gunohim, Bulutlar ortida qoldingmi, m ohim ,Men g‘arib sen oyni ko‘rgoni keldim.

Sog‘inch degan gulga aylandi ko‘zim, Jon bilan turibdi b o ‘g‘zim da so‘zim, Qoqilgan tulpordek shuvutdir yuzim, Kechirsang uzrlar so ‘rgoni keldim.

T irnog‘im tagiga sanchilgan tikan,Durday tishlaringga ilinsa ekan,Tabibim, be mo r man poyingga c h o ‘kkan, Dardim davosini so ‘rgoni keldim.

G ad o q o ‘l c h o ‘zganda qulflar to ‘kilgay, Sohibi karamli duo o ‘qilgay,Tabassum qil, jonga tum orlar qilay, Abad ostonangda turgoni keldim.

Page 158: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ fOqib ketgan armonlar

KO‘RDIM

Unguvchi maysada bir shitob ko‘rdim, Alvon chechaklarda iztirob ko‘rdim, Bulbul qanotida bir kitob ko‘rdim, Muhabbat sirlari bitilgan kitob.

Bolari bog‘lardan lazzat terganda,Ycllar gul yuzidan iffat terganda,Yor, ular terganin senga berganda, Mening ko‘zlarimda uyg‘ondi oftob.

Otguvchi long asli sening jamoling,Lab ochguvchi g‘uncha durkun kamoling. Men g'arib qoshingda t urib man, loling, Sukunat dillarni tars yorgan xitob.

She’rlar yozgim kclar, so‘zga sig‘maydi, Xazonlar g‘iybati kuzga sig‘maydi, Ko'rganing hayratdir, ko‘zga sig‘maydi, M ahm ud, muhabbatni aylasang tavof.

Page 159: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir -•iCMJiJ O N IM N I QALAM

Q IL D IM

Tong otsa jilolari jilvagar yuzingizda,Atirgul atri anqir, malikam, izingizda.M om ojon, jon im ketdi sizning shu qizingizda, Taqqan tumorlaringiz duolari yor boMgay.

Siz ko‘zim dan to ‘kilgan durimsiz, gavharimsiz, Tu m ad an tilab olgan pariro‘y dilbarimsiz,Laylidek lobarimsiz, Shirindek shakarimsiz, Taqqan tumorlaringiz duolari yor bo lgay .

Qiyosingiz axtarib daftarim qaro bo‘ldi,Jonim ni qalam qildim, ming joyi yaro boMdi, Izingizdan ergashdim, dedilar gado boMdi, Malagim, shu gadoning duolari yor bolgay.

Ayting, oftob alamin oydan sira olganmi,Aytsam, kulolning q o ‘li loydan sira tolganmi, Kiprigingiz o ‘q b o ‘Isa, ko'ksim у oydan tonga n mi, G ulim , sizga M ahm udning vafolari yor bo lgay , Taqqan tumorlaringiz duolari yor bolgay.

Page 160: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

*£П5о1* Oqib ketgan armonlar

SABR SADOSI

Turib aytdim, tu tm adim , Yurib aytdim, yetm adim , Qizg'aldoqday quchay deb, Q ancha qonlar yutmadim.

Oy deb olmalar otdim, Kundek nolada botdim, Bolishimni b o ‘zlatib,Tunni yig‘latib yotdim.

Kclar dedim, kelmading, Bir yorijon demading,Oy oym om o boMdi, yor, Sen bag‘rimda toMmading.

Sochimga qorlar yog‘di, Izimga zorlar yog'di, Ag‘yorlar hoi so‘rsalar, Ko‘zimdan orlar yog‘di.

Sabrim sadosi ohdir, Ko'nglim unga guvohdir, Ko‘zim yo‘lda yorijon,Bir kelmasang gunohdir.

Page 161: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir jg-TITi 83*MUHABBAT

Ko‘zlarimdan sachragan uchqun — muhabbat, K o‘ksimda bir bulbul tutqun — muhabbat. Bolishiga botib yig‘Iayotgan qiz,Sevgiga ishonmas, sotqin — muhabbat.

M ajnunning ohidan sahrolar kuysa,Laylining vasliga jayronlar to ‘ysa,A rm onning yuzini ko‘z yoshlar chaysa, K o‘ngil daryosida to ‘lqin — muhabbat.

Nayning navolari dilingga ko‘chsa,Qaldirg 'och qoshida xayoling uchsa,Oshiq visol otlig1 quvonchni quchsa,Qaro tun q o ‘ynida chaqin — muhabbat.

YigMab yetolmagan yorlar ko‘p hali,Oshiqlar ahliga dorlar ko‘p hali,M ahm uddek vasliga zorlar ko 'p hali, Aytilmagan q o ‘shiq, oqin — muhabbat.

Page 162: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

* g f T 5 T l * Oqib ketgan armonlar

* * *

V olga chiqdim, bir yo'lga, Dildan g‘ubor sidirib. Ketayapm an, yoronlar.Men o ‘zimni qidirib.

Tikanlarga tirmashib,TigMar tilidan o ‘pdim. Toshlar bilan tillashib, Daryo tubiga c h o ‘kdim.

Lolalarning rangiga Yuragimni ulashdim. Xayolimga yetolmay,Yeilar bilan quvlashdim.

Shabnamlarni shimirib, Tongni bir qizday quchdim . Kapalak qanotida Jannatga qadar uchdim.

Page 163: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir ■f n g m

ZO R IM IZ TINGLAMAYSIZ

Daryolarni toshirgan sochlaringiz to ‘lqini, J ism -u jon im yondirgan ko‘zlaringiz yolqini, Yor, mening ohimm ikin samolarning chaqini, Nahotki bilmagaysiz, tilab toqatlar tolgay, Zorim iz tinglamaysiz, zo ‘rimiz kimlar olgay.

Ovora bu jonim iz, sadpora bit jonimiz,Kolz yoshda oqib ketsa bechora bu jonimiz, Uvoldan q o ‘rqmasmikin, vah, sizdek jononim iz, Lolalar uzsangiz, yor, bandida qonim qolgay, Zorim iz tinglamaysiz, zo ‘rimiz kimlar olgay.

Yel boMib yuzingizdan o ‘pgimiz kclib ketar, Dardimiz irmoqlari siz gulga qachon yetar, Bizningdek oshig'ingiz dunyodan o ‘ksib o ‘tar,Bu dilgir yuragimiz bir hazin kuylar chalgay, Zorim iz tinglamaysiz, zo ‘rimiz kimlar olgay.

Qon dilini bu M ahm ud, ayting, kimga yoradir, 0 ‘rtada Qorabotir boMgay yuzi qoradir,Sabrimizning kosasi toshib-toshib boradir, Tilaymiz, dilingizga Yaratgan rahm solgay, Zorim iz tinglamaysiz, zoYimiz kimlar olgay.

Page 164: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

С 1541& Oqib ketgan armonlar

O STONASI O S M O N YOR

Ostonasi osmon yor. qoNlar c h o ‘zdim, yetmadim, Makoning behishtmidi, gullar uzdim, tutmadim. Yolvorib yorga yetsa sharqirar ikki ko'zim,Bu Sayxun, Jayxun ichra qancha qonlar yutmadim.

Ne ajab, chekkasiga qadar d o ‘st-u yoronlar,Desam, tabassumingni tum or qilmish rayhonlar, Devonang bo‘lay dedim, qildilar malomatlar, Muhabbat ko‘chasida gado boNgan sultonlar.

Jafolar jonim ichra jodu la r o ‘ynatadi,Rash к o ‘ti tigki biiia qon dilim qiyratadi,Oy yuzing oyga bermay, yulduzlar qilur talosh, Quyosh ham vasling istab bir etak nur tutadi.

Scvmayin qursin ko‘ngil, sen qalamqoshga tushdi, Ko‘zlarimdan sachragan hasratim toshga tushdi, Qarog‘ingga qadalgan qabring qulidir M ahmud,Ne ajab savdo ekan, muhabbat boshga tushdi.

Page 165: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir € 4 155 Щ

BAXTINGIZ BO L ISH ID A

Q o ‘lingizdan toshoyna tushib ketmasaydi, yor,Mening ko‘nglim ko‘zimdan toshib ketmasaydi, yor, Jonda с hah-c hah urgan qush, kulbamda kulgan sogMnch, Kelsa ming noz, ketishga shoshib netmasaydi, yor.

Benazir go‘zallikka ilohiy vafo yordir,Mehringiz otashida ming bitta shifo bordir,Bolari bodasidek bir bo‘sa so‘radim men,Tilangan til lari m da toshyorar sad о bordir.

Orazingiz ortidan lolalar gulxan yoqar,Bilmadim, ul quyoshga bu ko‘zlar qanday boqar,Gulim, sizsiz bu kulbam zindon ichra zindondir, Kctsangiz diydamizdan g‘am seli pinhon oqar.

Ostona oshiyondir, siz kelsangiz, men kutsam, Jonimning chashmasidan bir piyola may tutsam, T o ‘kilgan dilim, M ahm ud, ko'ksingiz uzra to'kib, Baxtingiz bolishida bu dunyoni unutsam.

Page 166: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Ш Oqib ketgan armonlar

IZ H O R

Or qilsang orlaringdan, Z or qilsang zorlaringdan, Kokili dorlaringdan, Tum orlar qilgim kclar.

Kulsang quyosh hasratda, Oy osm onda kulfatda.Bir sen bilan ulfatda, Xum orlar qilgim kclar.

Yolg‘oni yarashmagan, Kokiling tarashmagan, Ag‘yor yo‘q aldashmagan, Tilini tilgim kclar.

Xazonlarni suymayman, Olovlarda kuymayman, Senga qarab to ‘ymayman, Sirini bilgim kclar.

Qayta yashay olmasman, Ming bir aytib tolm asm an, Yotni sevib qolmasman, BagTingda o ‘lgim kclar.

Page 167: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir ЖЖ1*MALAGIM

KcVnglim kokzgusida kulgan malagim, Osm onim da oydck to ‘lgan malagim,Nozi nigohini tilgan malagim, Kipriklarim o ‘psin qaroqlaringiz,Bir bora si lay in barmoqlaringiz.

Hurkib soyasiga boqmagan jonim ,Kim ay tar bo‘g‘zim da qalqmagan jonim , Bag1 rimda oftobdek balqmagan jonim , Jonim ni tirnasin timoqlaringiz,Bir bora silayin barmoqlaringiz.

Bahorning bog‘ini bezagan gulim,Bu olam asli da siz bilan so l im ,Shabnam sharobidck to'kilsin dilim, Yuzimni yondirsin dudoqlaringiz,Bir bora silayin barmoqlaringiz.

Qoshi qaldirg'ochni qatl etgan qiz, Tum orin turnalar taqib ketgan qiz, M ahm udni otashda у oqib ketgan qiz, Ayting, qizimasmi quloqlaringiz,Bir bora silating barmoqlaringiz.

Page 168: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Oqib ketgan armonlar

SOCIIILGAN SO CH LA RING IZ

Ko‘ksimga bosh qo'ysangiz ardoqlayman jon bilan, Kulgingiz ko‘zlarimga qadoqlayman jon bilan,Yor, bilmaysiz, men sizni so 'roqlayman jon bilan, SochiIgan sochlaringiz sabolarga bermasman.

Siz yurganda yo11 laming entikkanin ko‘rdim men, Qoshingizga qaldirg‘och ko‘z tikkanin ko‘rdim men, Izingizga quyoshning qo‘r to ‘kkanin ko‘rdim men, Sochi Igan sochlaringiz sabolarga bermasman.

Tulporlar tuyog'ida arm onning chaqin lari,Vasfmgiz adosidir bu dunyo oqinlari,YoNlarimni yoritgan nomingiz yolqinlari,Sochi Igan sochlaringiz sabolarga bermasman.

Yuzingizda yog'dular oy bilan o r talashgan, Zulfingiz tolasida bu jon im dor talashgan, M ahmudni mast ay lagan nozlaringiz yarashgan, Sochi Igan sochlaringiz sabolarga bermasman.

Page 169: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir ШЖШSUVLAR

M ajnuntolning xayollari oqqan suvlar,Kolzgu boMib sanamlarga yoqqan suvlar,Biz g‘aribni ilonlari chaqqan suvlar, Bilmaysizmi, bag‘rim tilim-tilim mening, ToMqiningiz to ‘lib turgan dilim mening.

Majnuntolning sochlarini taraysizmi,Ming bor so ‘rsak ortga bir bor qaraysizmi, Oshiq ah I in koriga hech yaraysizmi,K o‘z yoshlarga hovuz boMdi hovchim mening, Ul malakka boMmaysizmi sovchim mening.

Tubingizda yotgan toshlar qahri qattiq,Gul taratgan xush nasimlar kimga tortiq, 0 ‘shal qizni kim sevibdi bizdan ortiq,Ohlar urib oqib ketdi orim mening, Qirg‘og‘ingiz qaqshatadi zorim mening.

Qoshingizda qonlar yutib turorim bor,Dunyo emas, sizdan vafo so'rorim bor,Ul sanamni oNguncha bir ko‘rorim bor,Sovchi suvlar, yetkazingiz so‘zim mening,Bir ko‘rmayin yumilmagay ko‘zim mening.

M ajnuntolning xayollari oqqan suvlar,Ko‘zgu bo1 lib sanamlarga yoqqan suvlar,Biz g‘aribni ilonlari chaqqan suvlar, Majnuntolmas, M ahm ud qaddi dolim mening, Bu olamga kulgu bo‘ldi holim mening.

Page 170: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Ш Oqib ketgan armonlar

YURMAYIN YETGIM KELAR

Tog‘laming dili boMib irmoqlarda oqayin, Toshlarning tili boMib so‘zda chaqm oq chaqayin.

G ar vafo istasangiz oftobdan olib be ray,Sabolar shivirida ishq kuyin chalib be ray.

Bir shirin tushlar boMib kulayin ko‘zingizda, Muhabbat shevasida olovman so‘zingizda.

Qaldirg'och q o ‘shiq aytsa q o ‘shilib ketgim kclar, Kaftingizni toMdirib shabnam lar tutgim kclar.

Satrimning sadosi dan sog‘inchim tomib turar, Lola zor yuragiinda bir bulbul chah-chah urar.

Yu rm ay in yetgim kelar ko‘nglingiz ko‘chasiga, Men oyni ilib qo‘yay uyingiz darchasiga.

Men sizni izlagayman, men sizga yetolmay man, Oshiq man o ‘z dili mga, o 'z im dan ketolmayman.

Page 171: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

/ Ш - j; / /

11 — S a y l a n m a , I j i ld

Page 172: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham
Page 173: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

QALBINGDA BAHORING BOR

Ad о 1 at ostonasin bossang tovoning kuygay, Haqiqatning kitobin qo‘ysang javoning kuygay,Qo ling yet mas yulduzga qo‘yma, narvoning kuygay, Sen yerda depsinmagin, boshda osmoning kuygay.

Qarindoshda qoning bor, qarolik qila ko‘rma,Jarohatni kesgaylar, yarolik qila ko‘rma,G ar ilon yonidasan sipolik qila ko‘rma,Jafoning jabri yomon, awal o ‘z joning kuygay.

Minnatsiz boMsa luqmang, bil, shifo oshingdadir,Duo dildan aytilsa, Hu mo ham qoshingdadir,0 ‘zni unga topshirsang Xudoyim boshingdadir, lymoning o ‘zing birla bo‘lsa shaytoning kuygay.

Saodat sultonisan, ilmingga amal qilsang,Vijdoning erkin qushdir nafsingni qamal qilsang, Uyingni xoqonisan mehringni tamal qilsang, Ro‘zg‘oring ro‘shno emas, qiz-u o ‘g‘loning kuygay.

Chirmanda jarangida olovning ovozi bor,Tog‘larga oshiq bo1 Isa, burgutning parvozi bor,Qiroat Qur'onga xos, Tangrining o ‘z sozi bor, Qiblangdan adashsang gar ruhi ravoning kuygay.

Qalbingda bahoring bor, xazondan qo‘rqmagaysan, Yurar yoMingni bilsang to‘zondan qo‘rqmagaysan, Yaxshisan agar, M ahmud, yomondan qo‘rqmagaysan, Sen to ‘g‘risin so‘zlayver, bo‘zlab yolg‘oning kuygay.

Page 174: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€Ti64lfe Barmoqlar bodasi

YIG‘LAYDI

So‘lgan gul guldonda yig'laydi, 0 ‘chgan ch o ‘g‘ kuldonda yig'laydi, Beayb qul zindonda yig‘laydi, Mening ham goh yigMagim kelar.

K o‘zga surtib bobolar xokin, Unutilgan qabrday sokin,Bir-bir so‘kib yurakning chokin, Mening ham goh yigMagim kelar.

Yog‘olmagan bulutdck giryon, Tosh da ungan maysadek no Ion, 0 ‘zligimni axtarib hayron,Mening ham goh yig‘lagim kelar.

Yor sochidan tushgan toladek, Qirda qolgan yolgkiz loladek, Onasini topgan boladek,Mening ham goh yig‘lagim kelar.

K o‘zlarimdan marjonlar to ‘kib, Yuragimga rayhonlar ckib, Onajonim poyiga choT ib ,Mening ham goh yigMagim kelar.

Toshni tilib jam olin ko‘rib,Bir maysani kamolin ko‘rib, 0 ‘tgan um rim uvolin ko‘rib, Mening ham goh yigMagim kelar.

Page 175: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir С Ж И:K O‘H NA Q O ‘SH IQ

M e h m o n kclsa qadam iga , T o ‘kilgani havas b o ‘lsin.D u o о I sang d u o g o ‘ying,G u ld e k toza nafas boNsin.

O ta m degin , o n a m degin,T iling sh ir insuxan boMsin. F arzan d k o ‘rsang yig‘isida, Kulgusida V atan boMsin.

D o g ‘i b o r deb bitta oyning , Yuziga c h a n g solaverm a,Bir yanglishgan b ec h o rad a n , 0 ‘ch im b o r deb olaverm a.

Q o tg an n o n n in g qatlarida , O c h n in g k o ‘ngli gul ocharm ish . N o d o n itin tuvagiga,O b ro ‘ u c h u n pul socharm ish .

X udo bergan nasibangni, Q o l i n g b o r-k u , ushatib ol. Yig‘i kelsa yuragingga,Yig‘ib q o ‘y m a, b o ‘shatib ol.

O le hi tu rsa o taverm a,M a h m u d , о m ad oshig 'ini. S en g ach a h am kuylaganlar, K o 'h n a d u n y o q o ‘shig‘ini.

Page 176: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Barmoqlar bodasi

KO‘RM ANG IZ

T oza tilaklarga besh ikdir dunyo ,O cho lsang ja n n a tg a esh ikdir d u n y o ,H ofiz in ax targan q o ‘sh iqd ir d unyo ,Bir kalom aytayin kam lik k o ‘rm angiz ,D o ‘s t-u yoronlarn i g ‘am li k o ‘rm angiz .

Q uyoshn ing qatrasi yerni yoritar,Bir ch im d im m ehring iz d a rd n i aritar,Q u v o n c h yoshar tira r , q ayg‘u qar ita r ,Q uvonch quvib yursin, hech g ‘a m k rm angiz , Q ay g ‘u d an qartaygan o d a m k o ‘rmangiz.

S itam ning sa lm o g ‘i o g ‘irdir to sh d an ,Qilich h aza r q ilar egilgan b oshdan ,O qibat ax ta rm an g sovigan oshdan , lllo luqm angizda ku rm ak kcVnnangiz,Daryoga dil och ing , koMmak ko 'rm angiz .

0 ‘lguncha vafoli boMurmi j o ‘rang,T egm asa lar q o n ab ketm aydi yarang,C h u m o li bir d o n n i topganda a rang, C h u m c h u q la r ji lm aysa xan d o n u rm ang iz , D u n y o d a hech jo n n i no lon ko ‘rmangiz.

Boltaning bolishi — qassob kundasi,Oy asli k o ‘kn ingm as, tu n n in g xandasi,A qln ing chiroyi — gap n in g Io‘ndasi,K o ‘ngil o sm o n id a tu m a n k o ‘rm angiz ,Yaxshilar ich inda yom on k o ‘rmangiz.

Page 177: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

MUHTOJ BO‘LMAYSAN

T irn o q t irnash u ch u n qoMingda с mas,Belbog1 bezak u c h u n belingda em as,Agarki yurt ishqi d il ingda em as,El ich ra c lan m a , yaxshi boMmaysan,Yuz yil soz tu tg an d a baxshi boMmaysan.

Shirin tilak lardan sharobing b o 1 Isa,Bulbul dars olguvchi k itobing b o ‘lsa,Er yigit e rgashar sh i tob ing b o 1 Isa,M ayli, yurt b o sh id a gar toj boMmaysan, N o m a rd n in g non iga m uhto j boMmaysan.

Bir bargda darax tn ing q a n c h a u m ri bor,Bu zogMar ich in d a q a n c h a qum ri bor,Q u y o n quvm oqlikn i q i lm a ixtiyor,N o g o h sh er d u ch kelsa afgor boMgaysan, M ajn u n to l sifatsan , c h in o r boMmaysan.

S oyning su ro n id a b a h o r quvonch i ,O rida gullaydi yigit ishonchi.Yaxshi o tga tcgsa yigMaydi q am ch i ,Q a to rd a yu rm asan g hech n o r boMmaysan, K o ‘ksingni o ‘y m asa d u to r boMmaysan.

O rzu yasha r u shalm agan a rm o n d a .Sen yerda yashaysan , ruh ing osm onda . T an d irn in g chiroyi uzilgan n o n d a ,A gar-ch i, h asad d an yiroq boMmaysan, M a h m u d , hech bir dilga ch iro q boMmaysan.

Page 178: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Barmoqlar bodasi

UYG‘OQ DIL

T o n g d a xvsh a tirlar sochm ish sabolar, U y g ‘o n g an dillarga tilab duo lar ,Q uyoshn ing n u r id a h am iltijolar,U yg‘o n g an dillarga tilab duolar.

M aysa la r sh ivirlar sh ab n a m sh im ir ib ,U yqu um ring izn i ketgay kemirib,Q ald irg‘o ch kuylaydi qosh in chim irib , U y g 'o n g an dillarga tilab duolar.

Tush ing iz to ‘kilib y o tm ay bolishga,T o n g d a q o ‘l ursangiz agar h a r ishga, Farish ta lar kelgay Sizni k o ‘rishga,U y g ‘o n g an dillarga tilab duolar.

Tafakkur yuz o ch sa tilagingizda,Bulbullar dil ochsa yuragingizda,O n an g iz to g 1 k o ‘rsa k o ‘kragingizda, U y g 'o n g an dillarga tilab duolar.

U yg‘oqsiz, yu rakda о lam ulg‘ayar,U yg‘oq dil h a r nafas, h a r d am ulg‘ayar, M ah m u d , bu to n g sh ab n am la rga yuz chayar, U y g 'o n g an dillarga tilab duolar.

Page 179: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahm ud Toir

YO LDAGI T O SH

YoMlarimda yo tgan tosh ,T o v o n im g a bo tgan tosh, Sa lm og‘ingda sitam bor,0 ‘z idan o r e tgan tosh.

YoNlarimda yotgan tosh,D e m a o ‘zi yotgan tosh.Tili b o ‘lsa aytardi K im lar k im ga o tgan tosh.

MARD BILAN YURGIN

C h u m o lin i chertib ch irangan kimsa,F iln ing tezagini tillo deb bilgay.T a m a ilinjida e langan kimsa,Balki xojasini X u d o deb bilgay.

K o ‘kargan k o ‘ngillar quyosh axtarar,X azon xitobiga it h am hurim as.Dilni Tangri ch e r tsa m u n is lahzalar,H aq so ‘z H aq d an kelur, qoMning kirimas.

D u n y o g a d u n y o deb kelganlar bilmas, G o 'r id a bolishi guvalak b o ‘lgay.O q iln i-d a , к о ‘mar! Lekin u o ‘lmas,E lin ing boshida kam alak boNgay.

K o ‘pirgan kim sani sovigach koTgin ,Q o z o n qo ras idek shuv itd ir yuzi.Bir q a d a m yursang h am m ard bilan yurgin, Kesilsa kesilar, buk ilm as tizi.

Page 180: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ Г г7о1 » Barmoqlar bodasi

KO‘RM A DIM

K o ‘ngildan t o ‘kilgan gullarni k o ‘rdim , 0 ‘ziga yig‘lagan dil lam i k o ‘rdim ,Qilni h am qirq у organ qullarni k o ‘rd im , 0 ‘z im da o ‘zim ni ko ‘rm ad im , yo Rab!

N arvoni yulduzga yetganni k o ‘rdim , B ulbulning patidan tu tgann i k o h d im , Burda nonsiz m e h m o n kutganni k o 'rd im , 0 ‘z im d a o ‘zim ni k o lrm ad im , yo Rab!

Q arindosh qonin i ichganni k o ‘rdim , Yotning tuvagini q u chgann i k o ‘rdim , O 'ld irm ay kafanlar b ichganni k o ‘rd im , 0 ‘z im d a o ‘zim ni k o 'rm a d im , yo Rab!

M aysaning j ism ida ch in o rn i k o 'rd im , R ayhonning ismida d ildorni k o ‘rdim, Seningdek m eh rib o n bir yorni ko ‘rdiin, 0 ‘z im da o ‘zim ni k o 'rm a d im , yo Rab!

Page 181: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

YIG‘LAGIN DEMAYMAN

Ezgulik ezm aydi insonni sira,Yovuzlik yetadi kishi boshiga.K obig ling sh ab n am kabi boMsa bokira, Bulbul yuzin ch a y a r к о ‘zing yoshiga.

M en scni yigMagin de m ay m an , dilim, Lek yigMamay H aq q a yetib h am boMrnas. Birovga b ir bu rda non b erm ay turib,Xizr b a r m o g in i tu tib h am bo 'lm as.

O m o n a t o linar, m uq im qolm agay,Vale x iyonatn ing qirg‘o g ‘i yaqin. Z an j i rb an d sh er to lar , zan jir to lmagay, N o g a h o n u zm asa ilohiy chaqin .

QoMingda piyola gar che ti uchsa,Labing lolasida o zo r yuz ochgay.Y ura к pardasidan h aq so ‘z sitilsa, B oshingni balq itib Tangri n u r sochgay.

Urn ring uvolidan о ‘zing uyalsang, QabogMng qatida q u v o n ch qarisa.O n a n g duosiga dilingni с hay sang, M a h m u d , ajab erm as , da rd ing arisa.

Page 182: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Barmoqlar bodasi

B O ‘LMAS

Afsus alangasi a rm o n ch iro g ‘i,K o‘zdagi yoshlaring has rat b u lo g i ,K o ‘rinib q o lg an d a u m r a d o g ‘i,O rtga qaraysan-u , hech k o ‘ngling to lm a s , Boshdan bosh lash n ing h am im koni b o ‘lmas.

T ikon to m ir su rm as x u sh b o ‘y c h a m a n d a , Sovigach o ‘z idan to n a r ch i rm a n d a , G ‘afla tn ing tax tidan tu sh g an d a banda ,Poyida yer, boshda o sm o n i boMinas, T angr idan o ‘zga m eh r ib o n i b o ‘1 mas.

A m al o q a r suvdir q irg‘o g ‘i to shdan ,Aql o ‘sib ch iq m as urilgan b oshdan ,K o ‘ngil erim aydi kech o q q an yoshdan , Y anchilgan bosh o q n in g g a r don i boMmas, M ezbonn i chorlarga m e h m o n i b o ‘lmas.

Sag 'irn ing sa lom i eh so n g a sado,Behishtga darvoza dildagi vafo,Bir yuzni qirq tu sd a xush k o ‘rm as X udo, Q uln ing k o ‘kragida qa lqon i boMmas, Q arg ‘an in g aytgulik dostoni boMmas.

Y olg‘on yashagann ing o rzu si yig'lar, N o p o k d a H aq ning tarozusi yig'lar,K o 'z ingda kanguln ing ko'zgusi yig'lar,K im ay tar, M a h m u d ning p aym oni to 'lm as , Q ay tib yash am o q n in g im koni b I mas.

^ 9"

Page 183: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahm ud Toir €1 173 ЩM EN KETSAM

K iprik lar ne u c h u n k o ‘zga terilgan,QabogMng ustida q o s h m u kerilgan?Bilsang, t i r ik la rdan m a rh u m la r k o ‘pdir, U n u tm a , u m r im iz oMchab berilgan.

ChirogM o ‘zida y o ru g ‘d i r o sm o n ,T angri n ing yerdagi chirogM inson.M en k e tsam , u kelar, zam in b o ‘sh qo lm as, B irimiz m ezb o n m iz , b ir im iz m eh m o n .

C h u m o li rizqini burgu t osho lm as,M en in g u m r im q o 'sh ib hech kim yasholm as, K im ni m en b o sh im d an b a lan d d a ko ‘rdim , Ajabki, o ‘zgasin to v o n im d a n past.

O lam yaralibdi sirdir, ju m b o q d ir ,TogMarni b o sh id a tu tg an tuproqdir .Bir gul soMganiga kuyarsan , M ah m u d ,K o ‘z o ch g a n h a r g ‘u n c h a yangi so‘roqdir.

Page 184: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

*jTl74lg* Barmoqlar bodasi

SALOM BOR

K o ‘nglida k o ‘ngilning dodi bor, K o ‘ngilda, vah , k im ning yodi bor. J ilg‘an in g ja ran g o s tilida,U nguvchi m aysaning oti bor.

D aryon ing tub ida dardi bor,Yurt borki, el ichra mardi bor. T eg irm on to sh id a ezilgan Bug‘doyn ing o h l a r i — gardi bor.

D u n y o bor, boMajak, m u d o m bor, H a r dilda bir yangi kalom bor. B ahorga yetgan la r quvon ing , Sizlarga gullardan salom bor!

Page 185: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mall in iid Toir € 3 175 Щ(TZANIDAN U L U G ‘ DARYO

Shukur Burhon xotirasiga

К о 1 rib b ah ra o lgan kabi quyoshn i,K o ‘rgim kelave rar S h u k u r B urhonni.K iprig im ga osib sog‘in ch n i , yoshni,K o ‘rgim kelaverar S h u k u r B u rhonn i .

0 ‘za n id a n u lug ‘ daryo k o ‘rgandek,N o g a h o n q a rsh im d a X izr tu rgandek ,G o ‘yoki o ‘lm agan , o m o n yurgandek,K o ‘rgim kelave rar S h u k u r B urhonni.

0 ‘zbekn ing o ‘z idek sodda, to ‘pori,K o 'ng ilda bahori, so ch id a qori,Q ahri qa lq iganda olovdir ori,K o ‘rgim kelave rar S h u k u r B urhonn i.

J i lg ‘a la r ja ra n g la r t o g l a r b o r ekan ,Bulbulga o z o r bor, zogMar b o r ekan,K im ga Ja lo lidd in ruhi yo r ekan ,K o ‘rgim kelaverar S h u k u r B u rhonn i .

Q ush ye rga sighnaydi o sm o n kerakdir,T o g ‘ni t i t ra tm o q q a vu lqon kerakdir,Q uyoshga q u y o sh d ek q a lq o n kerakdir,K o ‘rgim kelave rar S h u k u r B urhonn i .

A b ro r H idoya tn i yura rm i izlab,K e ta rda qad r id an ketd im i b o ‘zlab,K etsa -da , o ‘zbekni ketdi ulugMab,K o ‘rgim kelave rar S h u k u r B urhonn i .

Page 186: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Barmoqlar bodasi

USTINA

K o ‘ngil bahorga ta lp inur, B ahor ch iq m as q o r ustina.

Q a rg ‘a - z o g ‘la r q o r q o ‘yn ida , T o sh o tu r b a h o r ustina.

K o ‘klam kclib kurtak kulsa, T o ‘n y o p u r c h in o r ustina.

Lol e tibon lolazorlar,Q o n s o c h u r x u n x o r ustina.

Y u lduz la rn ing yog‘dulari , T o ‘k ilm ish b ed o r ustina.

M aysa la r h am olqish ay tur, M ard ch iqsa tu lp o r ustina.

M agar qoMda langari y o lq, D o rb o z ch iqm as d o r ustina.

S abr ahli su lton boMur,Rost kelsa inkor ustina.

X u d o u m r bcrsa, M a h m u d , S h e ’r s o c h a r b a h o r ustina .

Page 187: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

BIZ BAXTLIMIZRafiqamga

Bir bo lish b o sh im iz d a ,F a rz an d la r qosh im izda .S h a k a r b o r o sh im iz d a ,Biz baxtlim iz , G u lch eh ram !

O q sh o m bizni oy suyar,Q uyosh h am qu tlab qo 'yar ,Yor, yashashga kim to ‘yar,Biz baxtl im iz , G u lch eh ram !

O sh im iz sovib qo lm ay,Seva m an deb ja r sol may,M eh rn i qarzga o lm ay ,Biz baxtlim iz , G u lch eh ram !

Bir k am dunyo , kam dunyo ,Bizga yo rug‘ sh am d unyo ,H ech k o 'rm a s in g ‘am dunyo ,Biz baxtlim iz , G u lch eh ram !

Ishq jo m in i qalqitib,Bolishim iz balqitib,Y ash ay ap m iz sh u k r etib,Biz baxtlim iz , G u lch eh ram !

Q iz lar gul, qa ro g h m iz ,0 ‘g ‘lim iz b o r to g ‘imiz,Izdagi ch iro g ‘imiz,Biz baxtl im iz , G u lch eh ram !

Kel, m eh r im g a yuzing chay,K afting o ch , m ehring ichay,X udoy im ga tiz c h o ‘kay,Biz baxtlimiz , G u lcheh ram !

12 — S a y l a n m a , I j i l d

Page 188: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ г г » г ш Barmoqlar bodasi

YURAGIMDA YONGAN О Т

Y uragim da yongan o ‘t, o ‘z im ni yoq , o ‘zim ni, N o k asd an non s o ‘rasam so ‘zim ni yoq, so ‘zim ni. N o m ard g a tiz c h o ‘kkanda tizimni yoq, t iz im ni, Y urag im da yongan o ‘t, o ‘z im ni yoq, o ‘zim ni.

0 4 ichra o m o n qolgan shaytonga o sh n o qilm a,H aqni h im o y a qilm as k o ‘zim ni ro ‘sh n o qilm a,Yo rab, o ‘zing p an o h im , yuzim ni qaro q ilm a.Agar yuzim qarodir , yuzim ni yoq, yuzim ni.

T ir ikm an , cl ich ram an , nasibam , n on im bordir, Y uragim da yongan o ‘t c h o ‘g‘ingda jo n im bordir, Vatan , O n a m , y agonam , tu g ‘ingda q o n im bordir, T u p ro g ‘ingda qolm asa, izimni yoq, izimni.

Suyakni suyab yurgan ichidagi ilikdir,C h iro q n i ch iroq qilgan kul boMguvchi pilikdir, Y axshilarning y a ro g i y o m o n g a yaxshi I ikdir,H a ro m b o ‘lsa tuzliqdagi tuz im ni yoq, tuzim ni.

P eshonang sajda k o ‘rm as, boshing k o ‘kka yetmagay, Til ingda toshing bord ir, yon ingdan d o ‘st o ‘tm agay, M ah m u d , kurm akka qulsan, g ‘alviring d o n tutmagay, Y uragim da yongan o ‘t, o ‘z im ni yoq, 0‘zim ni, N o m ard g a tiz c h o ‘kkanda tizimni yoq, tiz imni.

Page 189: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

KO ZIM HAYRAT YOQQAN C H IR O Q

K o 'z la r im d a kulgan gulim , T ilag im da u n g an gulim , Y urag im dan yulgan gulim ,Scni kimga tu tay in , ayt?

K o 'ks im birov ch iq m ag an to g ‘, Dilim hech kim k irm agan bog1, K o ‘z im hayra t y o q q an chiroq, Scni k im ga tu tay in , ayt?

J ism im dag i jo n d a y so ‘zim ,Q ush q id irgan d o n d ay so 'z im , O n a m yopgan n o n d ay so ‘zim , Scni kimga tu tay in , ayt?

S h e ’rim m en in g dil gavharim , Dilim guldir, h am zargarim ,Dil q o n id an topgan zarim ,Scni kimga tu tay in , ayt?

Q uyosh q u ch ib kuygan V atan , O y tonggacha suygan Vatan , Ismin jo n g a o ‘ygan V atan ,Sensiz yashab netay in , ayt?

Page 190: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

^ i SQ ш Barmoqlar bodasi

O RZU

O q ar daryolarga g u n o h im o td im ,O lovlar a ldainas dil o h im o td im ,Q aro tun qaqshadi m en m o h im o td im , D u n y o tilagiga t o ‘kilgim kelar.

M eh m o n g a me h rim d an issiq n o n tu td im , Bolam ga balqitib shirin jo n tu td im , BogNmga zo g ‘ kelsa, q u v m ay d o n tu td im , Y ovning yuragiga t o ‘kilgim kelar.

0 ‘ksisam o ‘kinch im d il im da qoldi, N ig o h im bulbuldek gulim da qoldi, R ayhon la r rang to ‘kib y o ‘l im d a qoldi, Y orn ing bilagiga t o ‘kilgim kelar.

T u m o rim tangridan tilab o la rm an , S h e 'rn im as , k o ‘nglimni kuyga so larm an , D em an g iz s h ab n a m d e k kuyib q o la rm an , Y ern ing kuragiga to ‘kilgim kelar.

Page 191: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

BU DUNYO

Bu d u n y o to m o sh ag o h — o ‘yinchisi k o ‘p ekan , Aytilgan h a r yo lg‘o n n in g suyunchisi k o ‘p ekan. K uyib-kuy ib s o ‘zlasang, ku lib-kulib tinglashar, G o h id a o d am zoti tepilguvchi t o ‘p ekan.

Q oqilsang q ab o g ‘idan q o r to ‘kar qarindoshing , N o k as yodiga tu sh a r t o ‘yida yegan oshing.O sm o n n in g uvvosimi, yerni savagan y o m g ‘ir, M a lo m at bozor ida ta lasharlar ko ‘z yoshing.

D evona dardiga hech devona m alham topmas, G ado la rn ing yuziga oqillar eshik yopm as,Yaxshisan vale yo m o n , diling o ‘zingga aytur, Shaytonning chorloviga R ah m o n n in g ko‘ngli chopm as.

T ilingda h ik m atin g bor, yurag ingda q o T boMgay, D u n y o d a dunyosi k o ‘p d em a sendan z o lr b o ‘lgay. O sm o n g a ustun istab ovora boMma, M ah m u d ,«La ilaha illalloh» desang o lam j o ‘r boMgay.

Page 192: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ Г Т Щ | ? Barmoqlar bodasi

V O J I BО ‘g 'lim Ulug Ъекка

B olam , q u lo g ‘ingga olgin so lz im ni,M in n a t q ilm agaym an topgan tu z im n i,Y o ru g 1 k o ‘rgim kelar bosgan izim ni,U n u tm a , so ‘z lar b o r bol kabi ajib.D u o o lgan larn ing duosi vojib.

Mayli k o ‘p o sh am a , lu q m an g oz boMsin, N o m ard g a d uch kelsang qadd ing g ‘oz boMsin,T iz ch o 'k sang poyingda jo y n a m o z boMsin,Suyakni it zoti yurgaydir g ‘ajib.D u o o lganlarn ing duosi vojib.

Q ad im gap, dunyoga m e h m o n m iz biz ham , M ezboni rizq be rga n yaratgan egam.U n d a n nasib bo 'lsa gar fazl-u karam , lloho , el ichra boMgaysan najib.D u o o lgan larn ing duosi vojib.

T u p ro q n in g tilini to sh d an so ‘rm agin ,Q a ld irg 'och qadrin i q oshdan s o ‘rm agin , Bilmasang, o ‘z ingdan yoshdan s o ‘rm agin , N u ro n iy ch c h ra la r tu ra r dil o ch ib .D u o o lganlarn ing duosi vojib.

X ato oMgan ha tto O d am A todan ,Boshingga tushgan in koTgin X u d o d a n ,O rt ingdan aytilgan h a r bir d u o d an ,M a h m u d qabri ichra y o ta r n u r sochib .D u o o lganlarn ing duosi vojib!

Page 193: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

SE N I S O ‘ROQLADIM

T uyg‘u la r tu m o r in d i l im da asrab,Jo n im jilosida y u z o ch g an m atlab , A ndalib b ir taraf, m en h am bir taraf, Scni so ‘roq lad im H u m o s h e ’riyat,O n a m so ‘zidagi d u o s h e ’riyat!

Q uyoshn ing k o ‘ksida q o ‘ringni ko 'rd im , M aysa y o n o g ‘ida duringni ko 'rd im , Bolam ning yuzida nuringn i k o 'rd im , So 'zdag i su l ton im sado sh e ’riyat,Iffat izidagi gado s h e ’riyat!

B oqsam b o g 'la r ingda gullar k o 'p ekan, S h a b n a m d e k to 'k ilgan dillar k o 'p ekan, O , pa riche hrangga qu lla r k o 'p ekan , S an am sochidagi sabo sh e ’riyat, D a rd m a n d n in g dardiga davo s h e ’riyat!

X azo n la r xitobi havoda qolgay.N a y n ing nolalari navoda qolgay, M a h m u d ning m urod i d u o d a qolgay, K o 'n g lim o sm o n id a ziyo sh e ’riyat, D u n y o d a n to pgan im d u n y o s h e ’riyat!

Page 194: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Barmoqlar bodasi

D IL D O SH B O ‘LAY

Kelayotgan quv o n ch n in g yoMida yiilduz b o ‘lay, G ullayo tgan ishonchn ing poyida ildiz b o ‘lay,Z u lm a t s i tam in sitib, tong bo 'lay , k u n d u z b o 1 lay,Y o‘l yuring yoNdosh b o 1 lay, q o ‘l be ring qoNdosh b o 1 lay, T angr idan ti lagan im m en sizga d ildosh b o ‘lay.

Q ano ti qayrilgan qush osm onga qarab to ‘ym as,Y o ‘l axtargan b o ‘z bola qoq ilm ay q ad a m q o lymas, Qafasda bulbul tutgan gul uvoliga kuymas,Y om onga in so f so Tang, k o ‘ksingizda z o r b o ‘lay, Yaxshilar u m rin tilang yoningizda bo r b o ‘lay.

Tilakki toza em as, tig‘ dunyon i tu tm agay,Yurakki toza em as, ko ‘ngilda gul bitmagay,Dilingda g u m o n in g bor, ko ‘ch an g d an p ir oTm agay, X iyonat xitobini yutguvchi u m m o n b o ‘lay,Adolat tarozisin tu tsangiz d a rm o n b o 1 lay.

K o ‘nglingiz gavharida k o ‘z b o ‘lgim kelar m eni, K o ‘zingiz dafta rida so ‘z b o ‘lgim kelar m eni,H a r halol luqm angizga tuz b o ‘lgim kelar m eni, M ah m u d n in g m urodi shu , bog ‘ qiling bog‘bon b o ‘lay, Sizga nogoh yel esm asin , gar kelsa qalqon b o la y .

Page 195: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

S O ‘ZLARGA S IG ‘MAYDI

T o ‘pori k o ‘ng lim -ov , d o ‘lvori k o ‘nglim, 0 ‘zidek devona n ing zori ko 'nglim .K o ‘z yoshi hayrat n ing bargida sh ab n am , Hali to 'k i lm ag an ohori ko 'ng lim .

Y o td an yetti q ad am nar ida yurgan, Suyganda bu lbu ln ing barida yurgan, K uyganda o 'z i n ing q o 'r id a yurgan, M u h ab b a tn in g mungli b ir tori ko 'nglim .

S o 'z la rga s ig 'm aydi a rm o n i bo 'lak , K o 'z la rga sig 'm aydi jah o n i bo 'lak ,U n d a n to 'y ib b o 'ld i b ech o ra yurak, T o g 'la rn in g er im as ul qori ko 'ng lim .

U ngan m aysa bilan birga unguvchi, G o 'd a k n in g labida toza kulgichi,S h e ’r yozsa jo n id a n qa lam yo 'nguvch i, O n a m n in g ay tm agan a s h ’ori ko 'nglim .

M en cndi o 'z im n i o 'z in g g a berd im ,M en endi k o 'z im n i ko 'z ingga berdim , M en end i so 'z im n i so 'z ingga berd im , Yolg 'iz y a ra tgann ing yori ko 'nglim .

Page 196: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Barmoqlar bodasi

SO Z N IN G SA DO SI

0 ‘zbekiston xalcj artisti Abduhoshim ISMOILOVga

Sozin sadosida sam oviy ohang ,T inglab tiyo lm aym an ko ‘zda yoshim ni. Barmoqlari bahor , o ‘zbekiy ja rang ,Alloh ardoqlagan A b d u hosh im ni.

Sub hi sabolarga o sh n o dili bor,Oyni yetaklagan oydin y o ‘li bor,U m rin tilab tu rgan o ‘zbek eli bor,Alloh ardoq lagan A bduhosh im ni.

Joziba ja rang i jilosi bilan,Dillarni zabt e tm ish navosi bilan,T u rg ‘un A lim atdek bobosi bilan,Alloh ardoqlagan A bduhosh im ni.

T o ‘rg‘ay-la tillashsa b ir pa rd a baland,Bir jon i soziga m ing bora payvand,U stoz Rajabiyga boNolgan d ilband ,Alloh ardoqlagan A b d u hosh im ni.

N olas ida dilin xitobi bordir,QoMida bulbulning kitobi bordir,Yuzida san 'a tn in g oftobi bordir,Alloh ardoqlagan A bduhosh im ni.

Page 197: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir €ГГ87~ШS H I F O S O ‘RADIIM

D u n y o d a eng toza so ‘zni qidirib, O n a m n in g dard iga shifo so ‘radim. Y u z im d an k o lz im n in g yoshin sidirib, O n a m n in g dard iga shifo so ‘radim.

T iz c h o 'k d im en g avval yolg 'iz X udoga, D ard be rga n q o d ird ir o ‘zi davoga. Y olvordim h am yana M o m o Havoga, O n a m n in g dardiga shifo so Tad i in.

Irm oq lar , iltijo b o 1 lib oqingiz,T urna la r , bosh ida q a n o t qoqingiz, A zoblar, ogT iq lar , m eni chaqingiz , O n a m n in g dard iga shifo soT adim .

O p p o q sochlar ida poklik jam oli,Joni ch irq i l la r-u , tilida boli,T o T t farzand q o sh id a biz qaddi doli, O n a m n in g dardiga shifo soT adim .

Tangriga yaqinsiz, o y -u yulduzlar ,H a r b e m o r er ta tong quyoshn i izlar, B o ‘g ‘z im d a qabardi no la-yu bo 'z la r , O n a m n in g dard iga shifo soT ad im .

B ulbullar , b ir nafas gulni u n u ting , D u n y o d a b o r gulni tangriga tuting , M a h m u d g a j o T b o 1 ling, dodiga yeting, O n a m n in g dard iga shifo soT ad im .

Page 198: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Barmoqlar bodasi

HURRIYAT

Biz hali y u r m a g a n y o ‘lm id in g , h u r r iy a t , Biz hali k o ‘rm agan gulm iding , hurriyat!Sen quyosh k o ‘zida k o ‘kargan quvonch ,Yo g ‘an im saqlagan sirm iding, hurriyat!

Senga ye tm agan la r tu p ro q d a gullar, C hoN pon , Q odiriydek shah id bulbullar, Qafasi qarsillab q iynoqda gullar,K ishanda qaqshagan qoMmiding, hurriyat!

Q ahriga qoqilgan tu lp o r la r ketdi,M ard in i y o ‘qlagan dildorlar ketdi,Ketdi M ad am in b ek , sh u n q o r la r ketdi,O rzu o sm o n id a hurm id ing , hurriyat!

Seni soghngan la r seni k o ‘rdim i,U sm o n d ek qabridan qalqib tu rd im i, O n a m d e k gardingni k o ‘zga surd im i,Tangriga yig‘lagan dilm id ing , hurriyat!

T iz c h o ‘kay, m en avval tughngni o ‘pay, Jo n d a chirsillagan c h o ‘g ‘ingni o ‘pay, Lablarim qonasin , tig‘ingni o ‘pay,Erkim deb en tikkan e lm id ing , hurriyat!

0 ‘zbekning o'zligi ungan tu p ro g ‘im, QoMimning qadog 'i , tillo t i rnog 'im ,Yetti o sm o n im d a yongan chirogNm, B oshim da balqigan nurm id ing , hurriyat!

Boburdek zo r im da asrayin seni,C hoN pondek o r im d a asrayin seni,Jo n im jarangida kuylagan bulbul, M ashrabdek d o r im d a asrayin seni.

H u rr iy a t , h u rr iy a t , hurr iya t!

Page 199: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir *§TWlg*SH OYAD

G a r to g ‘ni q irtishlab, qiliching sinsa, Q inn i q a ro g ‘ingda asrolm agaysan. YoMingda ji lm ayib turfa gul tursa,N asibang y o r em as , uzolm agaysan.

Sen y o rug ' tonglarga yuzingni burgin, Q uyosh q o 'r g 'o n id a kulib turgaydir.G a r tuya so 'rsang h am T angridan so 'rg in , Fikri ojizingni bilib turgaydir.

Mayli boylik so 'ra , h idoyat so 'ra , Y om onlik so T am a dushm aningga ham .O 'z i x o 'b bilgaydir sen, b izdan ko 'ra , Yaxshi-yu y o m o n n i Xoliqi olam.

Agarki, p esh o n an g sajdaga borib, K o 'ng ling o sm o n id a bir n u r ko 'rarsan. D em akki, sen endi shay tondan g 'olib , Shoyad , hu zu r id a kulib turarsan.

Page 200: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Barmoqlar bodasi

YURGIN

A yo clo‘st, o ‘c h o g ‘ingda qolgan q o ‘ring o ‘ch m asin , Q adri qarogMda q o ‘shning , jo n g a j o 1 ring ko ‘chm asin ,О m ad ketsa kclgaydir, boshdan hush ing u ch m asin , T o ‘g ‘ri so 'z tum orin i jon ingga boylab yurgin, 0 ‘zbekning udum in i qoningga jo y lab yurgin.

M aysa nurga intilsa, qish qahri b ek o r ekan ,B ahorn ing karvoniga b o y ch ech ak sarkor ekan , Y ashaym an desa neki Tangri u nga yor ekan ,Y axshilar qom atiga b o ‘yingni b o ‘ylab yurgin,0 ‘zingni u n u tsan g h am oringni o ‘ylab yurgin.

T ilansang to g ‘day k o ‘ngling to v o n in g d a yigMaydi, H a ro m d a n topgan d o n ing x irm o n in g d a yigMaydi,Vujtiding ichra vijdon iym oningda yigMaydi,M uruvvat m ehri bilan yurakni iylab yurgin,Baxtingdan balqib tu rsang sagMrni siylab yurgin.

Q uyoshn ing qarogMda otash nega so ‘nm aydi,Bitta o sm o n b ag ‘rida sh u n c h a yu lduz gullaydi.Baxilning b o ‘g ‘otiga, M ah m u d , qush h am q o ‘nm aydi, K o ‘nglingga sig‘gan kuyni o ‘z in g ch a kuylab yurgin, K etganlar kelmasligin u n u tm a , o ‘ylab yurgin.

Page 201: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir . m i l*D E H Q O N IM

T u p ro q d a n tillolar tergan d e h q o n im , E l-u yiirt rizqini bergan d eh q o n im , Kaftida jilm aysa O 'zbckis ton i,Q a d o g ‘i x an d a la r urgan deh q o n im .

S h irm o y non yuzida orazingiz bor,G o h o b u lu t la rd an arazingiz bor,BoNsa y o lg lz A llo h d an qarzingiz bor, M ag ‘m rlikda to g ‘d ek turgan dehqon im .

T oshn i silasangiz g ‘u n ch a la b ketar,H a r nihol ildizi yu rakka yetar,E km agan b ilm aydi, u jo n d a bitar,Suv sursa d iydadan surgan deh q o n im .

K u n d u z la r quy o sh n in g o ‘tiga ch idab , O q sh o m egatla rda oyni erkalab, S o ch n im as , yurgaysiz n iholni silab, Y ulduzlarga dilin yorgan deh q o n im .

Sel kelsa selobi k o ‘zlardan oqib,D o ‘l ursa xitobi du n y o n i yoqib,Q a tq a lo q qatiga b o ‘zlab lar boqib,Jon in i ch im ch i lab у urgan deh q o n im .

TuprogM tillo yurt sizning g o ‘shangiz, O ro m bolishini nurd an to ‘shangiz,B iror kun o ‘zingiz u ch u n yashangiz, Rizqini A llohdan so ‘rgan deh q o n im .

M e n -k u , b itta sh e 'rn i yozd im hijjalab, Asli sh o ir Siz! K o lp lar non talab,N u q ta q o ‘yay endi um ring iz tilab, M eh rd an q o ‘rg‘o n la r qurgan dehqon im !

Page 202: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Barnwqlar bodasi

D O ‘STNING QADRI QADAHDA EM AS

T u n n in g qadri ch iro q d a em as, Q oqilibsan, ayb c h o h d a em as,Visol qadri balki firoqda,D o ‘stning qadri q ad a h d a em as.

Q o ‘l k o ‘ksingda bugun m ezbonsan , N asibang but, erta m e h m o n sa n ,Bu h ikm atga , d o ‘stim, ishon san, D o ‘stn ing qadri q ad a h d a em as.

K o ‘k yuziga yulduz yarashar, D asturxonga non , tuz yarashar, H a r davraga h aq so lz yarashar, D o ‘stn ing qadri q ad a h d a em as.

O 't i rg an d a izzating b o ‘lsin, Suhbatingda h ikm ating b o ‘lsin, Sharobsiz h am j u f a t i n g b o ‘lsin, D o ‘stn ing qadri q ad a h d a em as.

Kim m ay ichu r soxta chapakka , Q ad ah timsol toza tilakka,S o ‘z ja rang in yetkaz yurakka, D o ‘stn ing qadri q ad a h d a emas.

Ayt, n im a b o r d iydordan shirin, Kaftda tu t ib yu rakn ing q o ‘rin, Ichgim kelar d iydorn ing nurin , D o ‘stn ing qadri q ad ah d a em as.

Page 203: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir € ~ Т 9 Г Ш '

YURGAYSAN

T ik an g a teg im na , t i l inar q o ‘ling, Y u rm asd an o ld in k o ‘r, y o rug‘mi y o ‘ling, B u loqdan tin iq ro q b o ‘Isa gar diling,Alloh asragaydir, o sm o n yurgaysan.

M ard la m in g m ay d o n d a yarog‘i b o ‘lak, H a r u yn ing o ‘z to m i, ch iro g ‘i b o ‘lak, C h i ro q d a n y o ru g ‘d i r bir shirin tilak, N iy a tin g xolisdir, sh o d o n yurgaysan.

U n u tm a qadashn i hayo tugm asin ,Lazzati o m o n a t nafsing kem asin , Boshingga m a lo m a t toshi tcgm asin ,G a r tcgsa, alp qadd i k am o n yurgaysan.

Salom be rm ag an la r alik kutm agay,Xizr barmogMni h a r k im tu tm agay , H aqni o ‘y laganni Haq unu tm agay , F a r ish ta la r y o 'ld o sh q ay o n yurgaysan.

S o ‘z ingdan saxovat sabosi esar,K o ‘z ingda n u r bo 'lsa toshni h am kesar, T u p ro q b o ‘l, M a h m u d , cl ba land tutar, A gar-ch i sen shirin zabon yurgaysan.

13 — S a y l a n m a , I ji ld

Page 204: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

* g T l9 4 l& Barnwqlar bodasi

E’ZOZ

Ellikka kirgan do ‘st/arimga

Ellik yosh — kam olo t k o ‘kidagi nur,Ellik yosh — u m rn in g ko ‘ksidagi du r ,A gar-chi yasharsan el nazarida Izlaringda u n m ish baxt degan surur.

Ellik yil e lakdan ellik b o r o ‘tib,V ijdon-u nafsini qo lo lgan tutib ,D o ‘stlar qarsaklarin ja rang larida Ellikni e ’zozda olgaydir kutib.

Ellik yil yashasang, o n an g b o r b o 1 Isa,Rafiqang m eh rib o n h am d ildo r b o ‘Isa,K o ‘rsang, ko ‘zlaringni q uvonch i boMgan,F arzan d kam olidan iftixor b o ‘lsa.

Ellikka ch iqsang , lek d o ‘stlaring m ehri J o n -u jah o n in g n i balqitib tursa,, ,B obo jon“ d eganda nab irang sehri, Q ad d i-q o m a tin g n i qalq itib tursa.

Ellik yosh — keksalik bahor i , asli,N o m ard g a e lan m as m ard la rn in g nasli,Ellikda e ' t ib o r topgan lar , o ‘lm ang ,Ellikda yuz o c h a r h ik m atn in g fash.

O ltm ishsiz yetm ishga yetib boNm aydi,Saksonsiz t o ‘qsonn i tu tib boNmaydi,Ellikda baxtiyor boMgan, d o ‘s tlarim ,Y uz yoshsiz d u n y o d an o ‘tib boMmaydi.

Page 205: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir Щ 9 5

T U M O R BO ‘LGIN

K o ‘p q ad im gap, aytgan bizmas, Yangi q u rm a y eskin buzm as. S arb o n oqil, karvon to ‘zm as, S u lton ch iqsa o ‘z ingdan q o ‘y, G a r q o ‘y so ‘ysang, o tangga so ‘y.

Yot ycb kctar , yo r boMmaydi, Q irda ab ad q o r boMmaydi,0 ‘zni bilgan xor boMmaydi, K unga y ara r d o ‘st, d ildoshing, KoMina q o ‘shiq qarindoshing .

Q o c h g an kasni quvm aydi el, S o tq in oMsa, kuym aydi el, M ard san , t i ldan q o ‘ym aydi el,El nazarin o rd a n izla,Q a tordag i n o rd an izla.

0 ‘z tirnogMng tishga bo tm as , K o ‘zing k o ‘rsa kiprik sot mas, Tulki sh e rn in g dard in to r tm as , O ftob ch iqsa b o ta r shu kun, N o m a rd siring so ta r shu kun.

D u n y o k o ‘zgu dilingdagi, U m rin g k o ‘zgu qoMingdagi,H aq so lz boMsin tilingdagi, TugMshganga tu m o r boMgin,Yot ego lm as c h in o r boMgin.

Page 206: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ Г П ^ Barnwqlar bodasi

JAM O LING JO N IM N I GULIDA, VATAN

T in iq tuyg ‘u larn ing tu lp o rin m inib , O p p o q o rzu la rdan bir qa lam y o ‘nib, Q ald irg‘o c h qoshiga q u v o n ch d ek q o ‘nib, S halo lang shodligin ichgim bor, V atan , Bolam dek balqitib q u ch g im bor, Vatan!

M uloy im m aysalar ay tganda sano,T u m a la r tilidan t o ‘kilsa duo ,Q uyosh q u v o n ch id an qalqigay sam o, Jam o lin g jo n im n in g gulida, Vatan , D iydoring o n am n in g dilida, Vatan!

Yigitlar o r in ing t ig is a n o ‘zing,P arilar m ehrin ing c h o ‘g ‘isan o ‘zing, K e linchak allasi bu sening so ‘zing, Beshikdagi m ard n in g m oh isan , V atan, Yu it d an y iroq larn ing oh isan , Vatan!

S h ab n am sharsha ran ing ostonasidir, H asad — bu yovlikning n ishonasidir, ToNin oy o ‘zbekn ing peshonasid ir, Erkidan en tikkan h u r im san , V atan , T e m u r tu g ‘idagi n u r im san , Vatan!

Page 207: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

TUGATMAS

Bolari b o g 1 lam in g bolin tugatm as, Y aratgan saxiyning m olin tugatm as, M ajn u n to l suv uzra do lin tugatm as, K o ‘ksidan q o ‘yvorar qum rin i o d am ,K un kelar, tuga tar u m rin i odam .

O lam d an rang o lm ish ch eh ra i zardi, D u n y o n i qaritgay o d a m z o d dardi, S u ltonn i sel q i la r savobin gardi,Yaxshidir, yaxshilar tilida o d am , H u rm a td a n xush yu ra r elida odam .

K o ‘ngil k o ‘zgusidir ko ‘zdagi yolqin, C h a q m o q d a n chiroyli yuzdagi yolqin, S h o ir bu cl ichra so ‘zdagi yolqin,G a r yon ib yashasa o ‘lm aydi odam , M a h sh a rd a gul b o ‘lar, so ‘lm aydi odam .

D iln ing tu m o r id ir Q u r ’o n n in g nuri, J o n n in g jam o l id i r iym onn ing nuri,Tildagi t o ‘g ‘ri s o ‘z za b o n n in g nuri, M a h m u d , H aqni tan ib h u r b o ‘lar o d am , K o ‘ngil o sm o n id a n u r b o ‘lar odam .

Page 208: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Barnwqlar bodasi

YERNI K O ‘R

Tog‘am Jo‘ra Turopov xotirasiga bag ‘ishlayman

Sham olga ye tm aysan yugurgan bilan,Boshing k o ‘kka yet m as kcrilgan bilan.Q ush to ‘ymas, q o ‘ldan rizq berilgan bilan,Yerni k o lr, nasibang yerdadir, bolam!

U m r deganlari asli bir kundir,K o ‘z yum sang bu o lam zu lm atd ir , tundir.K e ta rda shoh , gado b irdek y u p und ir , ly m o n bu qalbdagi q o ‘rdadir , bolam!

Q a ch o n to shdan u zuk yasabdi zargar,Allohga yigMasang k o ‘z yoshing gavhar.N u ri bor, qaro tu n sh o h id ir qam ar ,O qiln ing ruhi h am t o ‘rdadir , bolam!

M eh n a t bu j ism ingdan t o ‘kilgan ziyo,Z iyodan yaralgan farishta hatto.Bir niholga u m r e to lsang ato ,Rohating yuz ochgan guldadir, bolam!

Q o ‘ling q ad o g ‘ini jo n im si Iasi n,Yaratgan bosh ingdan d u o с Iasi n,Ayoling m ardlarga besh ik belasin,Yerga boq, kctganlar yerdadir, bolam!

Page 209: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

BARM OQLARBODASI

Yuzdagi d o n a xoling,X a tto tn ing xa t idanm i?Labdagi qizil oling,G ‘u n c h a n in g q a t id an m i?

Q a ro -q a ro qoshlaring Q a ld irg ‘o c h tergan midi?G u l im , s ad a f tishlaring, M arvarid berganm id i?

Socb la r ing to l im -to l im ,Tolasida do d im bor.T il im d an to m a r bo lim ,S endek parizod im bor.

B arm oq lar ing bodasi,A y lan t i ra r b o sh im n i. T abassum ing shodasi, T V k k a y d ir b a rd o sh im n i .

Q arog‘ingda qatra nur,Q ayrilsang aylonayin . Bolishingga soch ib dur,Q uyosh b o ‘lib yonayin.

K o ‘ksingga botib jo n im ,Jo n in g d a qolib ketay.Y o ‘q - y o ‘q , M a h m u d , j o n o n im , Jo n im d a olib ketay.

Page 210: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Barnwqlar bodasi

GULXAN YO Q DING IZ

T ik an la r tig‘ida ochilgan gulday,Siz m en ing k o ‘n g lim d a gulxan yoqdingiz. B ulu tn ing boshini si lagan nurday ,Siz m en ing k o ‘ng lim da gulxan yoqdingiz.

0 ‘ksishni b ilm agan oftobm idingiz ,T u n g a tu m o r b o lg a n m o h to b m id in g iz , G u l im , gu ldan to m g an gulobm idingiz,Siz m en ing k o ‘ng lim da gulxan yoqdingiz.

Bu ne so ‘zk im , bolariga bol bo Nur,Bu ne k o ‘zkim , quyosh k o ‘rib lol b o ‘lur, Bu ne chi ray, o lam ga jam o l b o ‘lur,Siz m en in g k o ‘ng lim da gulxan yoqdingiz.

Q u v o n c h q o ‘ng ‘irog‘i qoMimda qoldi, M ing bulbul b o ‘zlashib yo ‘lim da qoldi, B o‘sangiz bo lm idi, t i l im da qoldi,Siz m en in g ko ‘ng lim da gulxan yoqdingiz.

J o n endi jonlig in u n u tib q o ‘ydi,Bu dil m ehring izdan c h o ‘g ‘ yutib q o ‘ydi, K o ‘z im ko ‘zingizga gul tu tib q o ‘ydi,Siz m en in g ko ‘ng lim da gulxan yoqdingiz.

Page 211: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

BIR GAP AYTGIM KELDI

Bir gap aytgim keldi q u lo g ‘ingizga, J o n im taq ib q o ‘yay ba!dog‘ingizga, B arm o g 'im bir tegsa b a rm o g ln g izg a , O sh iq la r ax targan gullar ochilgay, Y ura r yoMingizga n u r la r sochilgay.

C h in n id a n chiroyli ovozingiz bor, T o sh n i h am tilguvchi dil rozingiz bor, T u rn a n i tu sh o v la r xush nozingiz bor, Q o r yog‘sa у a rash m as q ab o g ‘ingizga, P arvona kerakd ir ch iro g ‘ingizga.

Sizni k o ‘rib oy o sm o n g a sig‘maydi, Q uyosh im siz , qa rab k o ‘zim to ‘ym aydi, S o ‘ragan im bitta sh irin b o ‘saydi,Kirib boMarmikin dil bog 'ingizga,Bir m arta lab bossam d u d o g ‘ingizga.

G o ‘za lla r k o ‘zgusiz soch ta ra shm ayd i, S an am la r qu l zotiga qarashm aydi, K uysak, k o ‘chang izga kul yarashm aydi, X o l-ku , b o ‘lo lm ad ik y o n o g ‘ingizga, B oshim bol ish b o ‘lsin oy o g ‘ingizga.

Page 212: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Barnwqlar bodasi

G ULO YIM

G u lk o sad a b ir kosa gulob quying, G u lo y im , K osangizda n im kosa m e h r boMsin, iloyim.G in a q ilm ang , g inada g u m o n n in g gardi bordir, Begingizning belida belbog 'i bor, G uloy im .

Bu d u n y o shirinligi t i l ingizning bo lidan ,Latiflik lol, lobarim , labingizning xolidan,Alifning qaddi do ld ir ayro tushsa zo lidan ,Bulbul q ac h o n guliga boNmabdi zor, G uloy im .

H usningizn ing jilosi dunyodagi rangda y o 'q ,Kul qiliblar kuldingiz, sozdagi j a rangda y o ‘q, S abrim izning sadosi yerda bor, o h an g d a y o ‘q, O shiq larn ing o h id an yaralgan tor, G uloy im .

G ulkosaga gul boNgan yuzingiz adosim an ,Q oshingizga qul boMgan qald irg‘o ch sadosi m an , M a h m u d m a n , m ak o n im y o kq, ko ‘chang iz gadosim an , G u lkosada qalqigan qalb im iz bor, G u lo y im , Q uyoshim siz , bosh im ga yogkmaydi qor, G uloy im .

Page 213: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

IS M IN G IZ

Ism ing iz s h u n c h a la r shirinki, Kiprigim ko 'z im ga yozadi, Ism ing iz s h u n c h a la r sh irink i, K o ‘z yosh im yuzim ga yozadi.

Ism ingiz s h u n c h a la r shirinki, Jarangi piyola chetida .M en u nga n o g ah o n lab bossam , K uyiblar ke tgaym an o ‘tida.

Ism ing iz s h u n c h a la r shirinki, M en unga jo n im n i t ik k an m an , Ism ing iz s h u n c h a la r shirinki,H a r harfin sh e 'r im d a o 'p g a m n a n .

Page 214: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ f зоТШ Barmoqlar bodasi

Q U M R IM IZ BOR

Bilm aym iz bilguvchi bor, Q a n c h a la r u m rim iz bor, K o ‘ksim izni kuydirgan ,Bir n o lo n q u m rim iz bor.

Y onsak yonaveram iz, K u y m ag an n i kuydirib,Jo n n i jarang la tam iz , S u y m ag an n i suydirib.

Bir m aysan ing bardoshi, Terakka tirgak b o ‘lur, Bilmadik, atirgulga T ikan n a kcrak boNur.

Kesakka kesatsangiz, G e z a ra r , o lov b o ‘1 mas, Sayyodlar sust ketganda , K am o n yigMar, ov b o ‘lmas.

Jon ing izn ing jam oli , K o ‘nglim iz k o ‘zgusida, Q an o t ko 'r ib quvondik , T u lp o r la r orzusida .

Q o n d a qatra ishq bordir, Toshni h am eritgaysan, O sh iq san , agar, M a h m u d , D unyon i qaritgaysan.

Page 215: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

BIR BORA 0 ‘TM AYSIZM I

O rzu m m en in g a rm o n im , k iro lm agan bog 'im dir , Bu d u n y o d a xush o n im sizni k o ‘rgan chogN mdir, Ikki ko ‘z ikki ch a sh m im , h am ikki q a ro g ‘imdir, C h im d im g in a n u r sochib yurakn ing darchasidan , Bir bo ra o 'tm ay s izm i, k o ‘ngliinn ing ko 'chas idan?

Q u v o n ch in i q o lsh qoMlab k o ‘targanlarni k o ‘rdim , Iz ingizdan bir ajib y o ‘talganlarni ko ‘rd im , Xayolda suvratingiz ko brib qalq ib lar tu rd im , Q u ltu m g in a suv sepib vaslingiz chashm asidan ,Bir b o ra o ‘tm aysizm i, kohigliinning k o ‘chasidan?

B uloqlar bedorligi oshiq larn ing o h id an ,K o ‘ngil uzib boMurmi yern ing sizdck m o h id an , Bilsangiz ishq ah lin ing gul u n m ish g u n o h id an , Ta lp in ib ikki kap tar sirilgan n im chasidan ,Bir bora o ltm aysizm i, k o ‘ngliinning ko ‘chasidan?

N e tegsa k o ‘zdan tegar, ko 'z ingizn i asrang siz,O y arazlab yurganm ish , yuzingizni asrang siz, G a rd i ning gavhari b o r izingizni asrang siz,Tangri o ‘zi ayirm ish kunduzn i kechasidan,Bir bora o ‘tm aysizm i, k o 'ng lim n ing ko ‘chasidan?

Page 216: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Barmoqlar bodasi

EY, DIL

Bu diln ing gardishi guldir,Bu dilning dard id ir bulbul.Ay, maysiz k o ‘zasin sindir, Kel, birga yigMaymiz, ey, dil.

Q uyoshni biz birga q u chd ik , Ichsak ishq sh a rob in ichdik , C h o ‘ksak, gul poyiga ch o 'k d ik , Kel, birga yigNaymiz, ey, dil.

D em a o ‘zni o ‘tga soldik, K uyd ig -u , kuylashib told ik , Q o ‘shiqni qu tqarib qoldik,Kel, birga y ig 'laym iz, ey, dil.

K o ‘z im iz kurtagi k o ‘k lam , Kiprikni egibdi sh ab n am .Bizsiz ne k o ‘ribdi o lam ?Kel, birga yig‘laymiz, ey, dil.

G u lo b n in g giyohi bizda, S itam ning siyohi bizda, D u n y o n in g g u noh i bizda,Kel, birga y ig lay m iz , ey, dil.

G u l ichra gul axtardik biz,Dil ichra dil axtardik biz,Bir X u d o g a tiz c h o lkdik biz, Kel, birga yigMaymiz, ey, dil.

Page 217: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir ^ 2 0 7 1 &

T O SH K E N T N IN GTILLO SIDA N

Q atrad ek qalqib ketdik jilvangiz ji losidan,B arm oqlar im bozillar qoMingiz x inosidan, M argNlonning m alagi, b u n c h a m o m iq bilagi,Ishq ahli saboq olsin o h im iz imlosidan,U zuk tutsak o lm aysiz T o sh k en tn in g tillosidan.

Yolvorsak, yoningizga yot deb yoMatmagaysiz,Bu yarim k o ‘nglimizni n ec h u n to ‘latmagaysiz, SoTayverib sil boMdik, sochn i silatmagaysiz,Bir ch im d im n u r ilindik m eh rim iz ziyosidan,U zuk tu tsak o lm aysiz T osh kent ning tillosidan.

K u m u sh la r su y g an ch a bor, Z aynab lar kuygancha bor, Toshkentlik yigitlarda O tabekdek bcklik bor,Bizni unu tg ay Alloh, biz sizni unu tsak yor,S a lo m la r yoMlab edik k o ‘nglimiz sabosi dan ,U zuk tu tsak o lm aysiz T o sh k en tn in g tillosidan.

Ahli dcvona ichra devonasi biz b o ‘ldik,M arg ‘ilon k o ‘chas ida begonasi biz boMdik,Kelsangiz KoMina S ho sh n in g ostonasi biz boMdik, M a h m u d kechgay siz u c h u n d u n y o n in g dunyosidan , U zuk tutsak olmaysiz Toshken tn ing tillosidan.

Page 218: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ 2 0 8 ^ Barnwqlar bodasi

KO‘NGIL KO‘RKI

K o ‘nglimiz k o ‘rkida gul, k o ‘rgingiz kelm aydim i,В и ch a m a n g a j ilm ayib kirgingiz kelm aydim i,Biz yurgan y o ‘llarda, yor, yurgingiz kelm aydim i, Chirsillagan c h o ‘g ‘ edik, kul qilib q o ‘ydingiz-ku , Q ayg‘ung izda qartaygan qul qilib qo 'yd ingiz-ku!

K o ‘nglimiz k o ‘rkida gul, siz ko ‘rgan b ah o rd a y o lq, O h im iz orom lari siz chcrtgan d u to rd a y o lq,Bu du n y o n in g jafosi biz chekkan o zo rd a yo 'q , S itam lar sahrosida sil qilib q o ‘ydingiz-ku,0 ‘z - o ‘ziga yig‘lagan dil qilib q o ‘ydingiz-ku!

A rm onin i o r tm o q lab baxtli boMgan borm ikin ,Dil dardi ni qadoq lab taxtli boMgan borm ik in ,H ar sevgan h a r ko‘c h a d a biz kabi x o r-zo rm ik in , Q adri yo 'q , qarori y o 'q , el qilib qo 'y d in g iz -k u , O 'zan in i o 'yguvchi sel qilib qo 'yd ingiz-ku!

K o 'ng lim iz ko 'rk ida gul, b o g 'b o n id a j o n bitta.Biz kabi oshiq b ir-u , siz kabi jo n o n bitta,S ig 'm ayin qo ld im m an o , yer bitta , o sm o n bitta,Bu dunyon ing cheki y o 'q , ch o 'l qilib q o 'yd ing iz -ku , M ah m u d ni M ajnun larga el qilib qo 'ydingiz-ku!

Page 219: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir « п о п а *

ISTARASI 1SSIQ QIZ

Izingiz i rm o g ‘iga ergashib en tik u rm an ,K o ‘zingiz ch iro g ‘iga k o ‘rm aysiz, k o ‘z t ik u rm an , A n b a r ax targan ycldek poyingizga c h o ‘k u rm an , Ism ing izda ifor bo r , istarasi issiq qiz.

Kulsangiz k o 'k d a quyosh qartayib qolgandayin , Oy a lam d a n yuzini ch im ch i lab o lgandayin , H usn ing iz hayratin i aytishib to lgandayin , Ism ingizda ifor bor, istarasi issiq qiz.

G u lz o rd a tu rfa gullar, gu ru n g id a gulxan bor, B ulbulda tangri bergan glu n c h a bilgan suxan bor, J ism ingizda j i lm aygan ch iroy degan c h a m a n bor, Ism ingizda ifor bor , istarasi issiq qiz.

T u m o r tilab T an g r id an , tonglari d u o d am an , U m ring izn i tilagan h a r aziz s ad o d am an , Soch ing izn i silagan q o ‘l b o ‘lay saboga m an , Ism ingizda ifor bor, istarasi issiq qiz.

K o ‘rm ag an n in g ko ‘rgani qurs in , degan azaldan, C h im d im g in a k o ‘rsak ne labizdagi asaldan, M a h m u d n i m alom atga q o ‘ym angiz bu g lazaldan, Ism ingizda ifor bor, istarasi issiq qiz.

-У 5̂

14 — S a y la n m a , I jild

Page 220: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€Г2Г<У1* Barnwqlar bodasi

M U R U W A T L A R TILADIM SIZD AN

K o 'ks im da ungan gul ishqiy jilodir, Q ulog 'ing iz q izdirgan so ‘zim duodir ,Izingiz k o ‘zlar im ga с hash mi shifodir, M alikam , m u ru w a t la r t i lad im sizdan.

Bargi xazon boMganda b o g ‘Iar b o ‘z lan n ish , D ardi larzon boMganda tosh lar so ‘zIarmish, O sh iq la r yu lduzni b ena rvon k o 'z la rm ish , M alikam , m u ru w a t la r ti lad im sizdan.

Piyola der , jo n o n labida jo n boMsam,Ray ho n der, zulfi isiga q u rb o n boMsam, BogMngizda bo May mayli xazon boMsam, M alikam , m u ru w a t la r ti lad im sizdan.

Oy kezar o sm o n d a va lekin izi y o ‘q,Siz bahorsiz , yor, bir bahork i, kuzi y o ‘q, M ah m u d n in g ism ingizdan shirin so ‘zi yo ‘q, M alikam , m u ru w a t la r ti lad im sizdan.

Page 221: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir € Г 2 1 Г й *

O RTAMIZDA BIR SIR BOR

0 ‘rtam izda bir sir b o r y o lg lz X udo bilgaydir, S irdan ag a r kim v o q if oydan nido bo 'lgaydir.

T u n d a n q a ro soch ingn i o ‘rsa tu n d a yulduzlar , K u n d u z yerni kuydirib quyosh gado b o ‘lgaydir.

L a’li labing bodas in tak ro r so ‘rab to lm asm an , Bolari gul labida m ing bor paydo b o ig ay d ir .

O s to n an g g a bosh u rsam ilg im dan oldi iting, T ab ib im ta m a n n o in g m cnga shifo b o igayd ir .

M a jn u n to ln in g holiga boqib aksim ni k o ‘rsam , Suvda yuzing s i larm an , ko 'z im daryo b o ig ay d ir .

Rash к o l i m i kuydirgan oy yuzin d o g 1 i-d o g ‘li, D o g 1 hajringda M a h m u d , sen deb ado b o ig ay d ir .

<5 C>

Page 222: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

2 12 Barmoqlar bodasi

BEVAFO ERKAM

Q u s h q o ‘nm as darax tn ing shoxi b o l d i n g sen, Bulutli o sm o n ning m o hi b o l d i n g sen,Bu yarim k o ‘ng lim ning ohi b o l d i n g sen, Bevafo d u n y o d a bevafo erkam .

Izlab to p m ag an im H u m o qush b o i ib , X obim ga k irm agan shirin tush b o ‘lib,Sen ketding, yu r ib m an m en b eh u sh boNib, Bevafo d u n y o d a bevafo erkam .

O q qush la r a rm o n i u m m o n d a qo lm ish , Q uyoshn ing yig'isi o s m o n d a qo lm ish ,Jo n im a seningdek jo n o n d a qolmish,Bevafo d u n y o d a bevafo erkam .

A n o rn in g gulida olov gullaydi,Seni o ‘y laganda dil lovullaydi,SogNnchim sochlar ingdek shovullaydi,Bevafo d u n y o d a bevafo erkam .

Poyonsiz du n y o n in g poyoni senda,0 ‘zni ang lam akn ing ayoni senda ,J ism im da ch iq m ag an jo n qoldi m cnda ,Bevafo d u n y o d a bevafo erkam .

Page 223: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir i ilL L ifTA M ANNODAN TITRADIM

G u l atri gu lbog1 ichra gul novdasin kuydirar, O sh iqn ing ohi hargiz dil pardasin kuydirar, Yaratgan tan lab - tan lab qul bandas in suydirar, T ovon ingga to ‘kilgan ta m a n n o d a n titradim.

C h iro q n in g chiroyiga parvona jo n in tikmish,Bu ne h u sn -u latofat yurag im ga gul ekm ish , O ydan g o ‘zal begoyim , ostonangga qul c h o ‘km ish, T ovoningga to^kilgan ta m a n n o d a n titradim.

B oychechakn i b o zo rd an terganni kim k o ‘ribdi, Q a ld irg ‘ochga bu qoshn i berganni kim k o ‘ribdi, Y olg‘izning y o s t ig ln i kulganin kim k o ‘ribdi, Tovoningga to ‘kilgan ta m a n n o d a n titradim.

Z ulfizarin ifori ax tard im atirda y o ‘q,Q oshlar in i qiyosi m en topgan satrda y o ‘q, M ah m u d n i kul qilgaydir k o ‘ksida gullagan c h o ‘g ‘, T ovoningga t o ‘kilgan ta m a n n o d a n titradim.

Page 224: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

iQ H it Barmoqlar bodasi

O S M O N UZOQ

O sm o n uzoq , yer qattiq . Y olvorsang yorilmaydi. T u p ro q d a to ‘lg‘an g an dard , K o ‘z yoshga qorilm aydi.

Kipriging qatidagi Q ahrn i q uchg im kelar.M en oyn ing betidagi, DogMarni ichgim kelar.

B oychechak bozorida Sarg‘aygan yuzim k o 'rd im , S am ovat su lton idan Sabrim ga to ‘zim so ‘rdim.

Jo n im n i ch aq m o q lag an Q o ‘l yet m as suyganim bor. A lam ni o r tm oq lagan K o ‘ng lim dan kuyganim bor.

SogN nchim yalpiz misol, K o ‘z im d a kurtaklaydi.M cni bir shirin visol M ahsha rga yetaklaydi.

Page 225: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir €f Ш* * *

Hi lol ning hayosida jilm aysa jam olingiz ,O ftob ning oynas ida toNgaydir kamolingiz .

J ilovdan ch iq ib jo n im j o ‘sh u rm ish ja h o n ichra, Y ulduzdek yuz o ch g a n d a xayolda xayolingiz.

S harshara sh am olidan shifolar istab erd im , K o ‘zim ni kuydirdi, vah, yo r zulfi zilolingiz.

Atirgul asrab yurgan anvoyi iformisiz,Bolari b o ‘lib to tsam g ‘u n c h a labda bolingiz.

C h a q m o q la r ch iro y idan b u lu t la r bu loq boMmish, O sm o n o 'r a b o lganm i, yetti rang ro ‘molingiz.

Siz k o ‘ngil bog‘ida, yor, dildagi daryo boMing, Qoshingizda qul M ah m u d , b o ‘lay majnuntolingiz.

Page 226: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

т л ш Bonm qlar bodasi

N O Z L IG IM

Kel end i, nozligim, kel cn d i , e rkam , Jo n im n i jon ingga bosib yotayin ,Shu bitta bosh im ni bu kcch tonggacha , Zulfingn ing doriga osib yotayin.

S iynangning suroni k o ‘ksingga sig‘mas, K o ‘zim gavhariga quyosh q o ‘ngandek , Q u lo g ‘im ism ingdan o ‘zga so ‘z uqm as, O n an g scni yolg‘iz m enga tug 'gandek .

Izingni ifori jo n im g a chertsa ,K o ‘ch an g n i ko ‘tarib ketgim keladi, Xayolda kim senga bitta gul tutsa, Q uyoshni ba rk ash d a tu tg im keladi.

Mayli b a rm o g ‘ingga t ikan la r taqib , C h iq m ag an jo n im n i ch im ch i lab yurgin, Kun kelib m en senga q o lu rm an yoqib, Y o q m asam qul qilib q am ch ilab ynrgin.

Page 227: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir ШЖV ISO L IN G IZ

Visolingiz tilab o ld im , t i lim da bolingiz qoldi,Yor, b o ‘y n im d a b o ‘yi beh ish t zulfi zilolingiz qoldi.

M alaksiz va yo sohira , q a ro tu n b u n ch a bokira,D esam nurlari sharshara kulgan hilolingiz qoldi.

Bolish im da baxtim balqib , k o ‘zim ga q u v o n ch im qalqib, N o zan in nozingiz yoqib, jo n d a jam oling iz qoldi.

T angriga b ead ad sh ukr, e tm ish bizni sohib huzur , Ag‘yorlarga aytsak arzir, dil o ‘rtab lolingiz qoldi.

Q o sh m u qatl im ni k o ‘zlagan, k o ‘zm u o tashdanso ‘zlagan,

Q ay oshiq b ax tdan b o ‘z!agan, M a h m u d d e k dolingizqoldi.

Page 228: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Barmoqlar bodasi

SIZNI КО ‘RG AN DAN BERI

S am olarn i silagim kelar,Jo n im jo n deb e lagim kelar.U m ring izn i tilagim kelar,Sizni b ir b o r kcVrgandan beri.

O sm onga sig‘m agan yulduzim , BogMarga bol bergan gul yuzim , O lzimga o ‘x sham am m en o ‘zim,Sizni bir b o r k o ‘rgandan beri.

Vah, oyning yuzida d o g ‘i yo 'q ,Qirq y am o q to 'n im q u ro g ‘i y o 'q , C h o 'g ' l a r bosib, yor, kuygan im y o 'q , Sizni bir b o r k o 'rg an d an beri.

G u v o h bo 'lgan ye r -u o sm ond ir , Q u v o n ch im q o n im d a to 'fo n d ir ,Qul M ah m u d olam ga su ltondir ,Sizni bir b o r k o 'rg an d an beri.

Page 229: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

TILM O CH KERAKMAS

K o ‘zingizni u q q an i t i lm o ch kerakm as,Bir qalbga gul ckkani o m o c h kerakm as, Q o zo n in g iz kuym asin , q irm o ch kerakm as, O s h ig in g iz kuygani ye tm ayd im i, yor,

Olov bilan o ‘ynash ib ovvora b o ‘lm ang , K uyib-kuy ib biz kabi d ilpora boMmang, Sevib-sevib kul b o ‘ldik, kuygandan kulm ang, Ja fo la r ja ro h a t i b i tm ayd im i, yor.

Eliga o lg ‘il b o ‘lm as duldul k o ‘rm agan , G ‘u n c h a n in g g ‘uborin i bulbul ko ‘rm agan , K ulbang iz m en in g kabi bir qul k o ‘rm agan , M ah sh a rd a uvolim iz tu tm ay d im i, yor.

Q uyosh t o g l a r o rt ida n u r dastalaydi,Qul M a h m u d sizga h a r long gul dastalaydi, K uygan dil q o ‘ridan kuy bastalaydi,O h im iz d ilingizni ch e r tm ay d im i, yor!

Page 230: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Ш 220 ^ Barmoqlar bodasi

BIZLAR EMAS

Bizlar em as , d u n y o devona , Bizga yer-u o sm o n begona. Q arg ‘alarn ing qahri sochilgay, Biz sig‘m agan keng bu jah o n a .

D u n y o kezib tillo topganlar ,U ch so ‘m pulga m ullo topganlar , D o ‘ppingizni otib yashangiz,Bir b o r sevm ay yallo topganlar .

Biz olovni ichib yashaym iz,Biz olovni q u ch ib yashaym iz , T u rn a la rn in g q o ‘shiqlarida, Boshingizda uch ib yashaymiz.

Biz b ir shirin e r tak boNamiz,Siz b o r jo y d a beshak boMamiz, Ishq bog‘iga yoMingiz tushsa,G u l b o ‘lam iz, ch e ch ak boNamiz.

Kim aytibdi, b izlar o ‘lamiz,H u r boMamiz, m alak boMamiz, Tangri suygan, tangri a lqagan , Tilovatli tilak boMamiz.

”•2 9"

Page 231: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

GUL TUTSAK

G u l tu tsak q o ‘lingizga gul yana gullab ketar, Qoshingiz qaldirg‘o chn i , vah, qayga imlab ketar, R ayhon lar ifor to ‘kib izingiz izlab ketar.Biz yana orting izdan b o ‘zlab qolgan bolam iz, O shiq lar ohidagi ad o b o l m as nolamiz.

Yulduzlar aytib bersin oyning tom oshasini, A n horla r qaytib bersin tu tgan toshoynasini,Yellar h am yetkazm asm ish biz g ‘arib ginasini, G in am iz gardining h am gulxani bo r bilsangiz, Jo n im iz jaranglardi kipriklarda tilsangiz.

B ahor bogNarga sig‘m as vaslingizni o ‘ylasak, Q o n im iz qatrasida qirq q o ‘shiq bo r kuylasak,Dol qadd im alifboM ur bo'yingizga b o ‘ylasak, C hiroyingiz chashm idan qultum ichib qonm adik , Biz o ‘zdan to n g an d a h am , gulim, sizdan tonm adik .

Kim h am b o lm a b d i axir oftobning ow oras i , Oftobim , borm i, ayting, bu zu lm atn ing chorasi, M a h m u d n i dem as in la r oshiqlar bechorasi, Bag‘ringiz bolishida balqigan baxt bo ‘laylik, Kaftim izning k o ‘shkiga bir chiqing taxt boMaylik.

Page 232: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Barmoqlar bodasi

BIR TOLA SO CH BERING

G 'u n c h a d a n xush k o 'rd im yorn ing d u d o g 'in , Q uyosh qarz o larm ish husn in ch iro g ‘in, T abassum so ch ing -a , terib uvog‘in,Bosgan izingizga tu m o r la r qilay,Bir tola soch bering, m en d o r la r qilay.

Q ay g ‘arib dard iga to p m ish d ir m a lh am , S o g ‘inch im sahroga sochilgan sh ab n am ,Vafoli d u n y o d a vafosiz e rk am ,Ayting, tokaygacha o h -z o r la r qilay,Bir tola soch bering, m en d o r la r qilay.

Yuzingizni yuvgan y o m g ‘irdan kuyd im , Labingiz lolasi c h o g i r d a n kuyd im ,M en g ‘arib s izn ingdek m alakni suydim ,Xush k o ‘rsam n e tay in , x u m o r la r qilay,Bir tola soch bering, m en d o r la r qilay.

Boshingizda kuygan o f to b m an o ‘zim,G ul ichra gul tu tgan gu lo b m an o ‘zim ,C h er tsa chirqillagan ru b o b m an o ‘zim , M a h m u d , ishq ahliga alyorla r qilay,Bir tola soch bering, m en d o r la r qilay.

Page 233: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

SIN G L IM

Dilfuzaga

Jon singlim, jo non singlim,Tillari biyron singlim,Bu dunyoning ishiga 0 ‘zim ham hayron singlim.

Vah-vah, qora qosh singlim,N echun ko‘zing yosh, singlim?Bu dunyoda ko‘p ekan Ash ko'ngli tosh, singlim.

Oh, ko‘ngli osm on singlim,Ko‘zlari choMpon singlim.U dunyosin bilmadim Bu dunyo yolg‘on , singlim.

O 'zi bir о lam singlim,K o‘z yoshi shabnam singlim,Sen menga darding aytsang Men to 'kd im nolam, singlim.

G uldan ham ko‘rkam singlim,Qilma boshing xam, singlim. Bolishingga baxt sochib Turibdi Egam, singlim.

Page 234: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€П241* Barmoqlar bodasi

K ETSA M

K o‘nglimning ko‘kida gullagan ko‘shkim, T o ‘kilsa tugamas ko'zdagi ashkim, Uzilgan yaproqday poyingga tushgim, Izingning isiga eriblar kctsam,Ketarda gardingni teriblar kctsam.

Yongan yuragimning yog‘dusi bilan, Kuygan ko‘zlarimning kolzgusi bilan, Dunyoning seningdek ohusi bilan YoMlarni yigMatib kuliblar kctsam, Ag'yor yuragini yuliblar kctsam.

Kctsam, ketaversam, toshlar erisa, K o‘zlarda muz qotgan yoshlar erisa, Kuyib ketsa, qalam qoshlar erisa,Seni yomonlardan oliblar kctsam,Dunyoga suronlar soliblar kctsam.

Quyosh kuyaverib qartayib ketsa,Oyning armonlari jon idan o ‘tsa,Tog‘lar to ‘lgkonishib yoqosin tutsa, Hayratni sochingga siriblar kctsam, Jonimni o ‘zingga beriblar kctsam.

Page 235: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

BOLARINING BAYOTIDASIZ

OyogNngiz yerdan uzildi, Kapalakning qanotidasiz,O hu ko‘zlar nedan suzildi, Bolarining bayotidasiz?

Zulfi ngizda ray ho n islari,Sabolar ham gadoingizdir, Qizg‘aldoqning g ‘uncha qizlari, T o ‘kilsam der adoingizdir.

Maysalar ham buncha muloyim, O lpib yigMar tovoningizni,Ko‘z tegmasin sizga iloyim, K o‘zdan as rang mujgoningizni.

K o 'rd im quyosh kuyib ketmoqda, Kuyar, am m o kul bo'lolmaydi, O qshom kclsa botib ketar u, M ahm ud kabi qul bo'lolmaydi.

15 — S a y la n m a , I jild

Page 236: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Barmoqlar bodasi

XALQ OHANGIDA

G ‘uncha labini Qandoq ocharkin,Ray lion ifori n Qaydan socharkin?

C huchm om a chuchuk Deganlar qani.Yuz yil sumalak Yeganlar qani?

Ko‘klam qabog‘i Buncha iiyuldi.Osm on ko‘zidan Yoshi quyuldi.

J ism i-jonim da G ‘alat titroqlar, Shabnam dan sharob Ichar yaproqlar.

Jiyda gulida Ko‘klam jamoli. Lab in yondirar Qizlarning xoli.

Gulday jilmaygan Yuzni sog‘indim. Kapalak quvgan Qizni sog lnd im .

Olmani otsang Yotganga otma. Avval bir olma Totganga otma.

Shamol shoshirsa Chopib ketmagin. Kelar eshikni Yopib ketmagin.

Page 237: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir 227. ifAYTING

Oyning orzusini osmon bilgaydir, Quyosh ko‘zgusini Tangri tutgaydir, Ayting, dilingizdan nelar oTgaydir, Siz ham men haqimda o ‘ylaganmisiz?

H ar on, har soatda sizni o ‘ylayman, Azobda, roh at da sizni о ь у lay man, Hatto ibodatda sizni o 'ylayman,Siz ham men haqim da o ‘ylaganmisiz?

Qaldirg‘och ayvonin sog‘ingan kabi, G ullar bog 'bonini sog lngan kabi, M ezbon m ehm onin i sog‘ingan kabi, Siz ham men haqim da o ‘ylaganmisiz?

Jonim ni chertsalar jarangida siz, Yakkasiz Turon , Rum , Farangida siz, Malikam siz m uhabbat rangidasiz,Siz ham men haqim da o ‘ylaganmisiz?

Demishlar, har gulning gulobi shirin, Quyoshga ko‘kdagi m ohtobi shirin, M ahm udga vaslingiz sharobi shirin,Siz ham men haqim da o'ylaganmisiz?

"6 9"

Page 238: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ 1 228 ф Barmoqlar bodasi

M UHABBAT YASHAR

Sabrning sarg‘aygan suvratlarida,Hayoning xushdan xush iffatlarida, Hijronning kuydirgan kulfatlarida M uhabbat yashaydi, m uhabbat yashar.

Sevilsang malika va yo sultonsan,Sevolsang quyoshsan, oysan, osmonsan, M ajnunsan, Laylisan, oshiqi jonsan, M uhabbat yashaydi, m uhabbat yashar.

Qizg‘ongin, qizg‘onsin — rashkni rad etm a, Dil to llsa ko‘z to ‘lar, ashkni rad etm a, Unutsang unutar, ishqni rad etma, M uhabbat yashaydi, m uhabbat yashar.

Kuzning kaftlarida bahor sharbati,Kaftlarga sig‘maydi ishqning davlati,Oshiqlar dunyoning bit mas ziynati, M uhabbat yashaydi, m uhabbat yashar.

Sen borsan, men borm an, sevishganlar bor, Sevgan bandasidan Alloh umidvor,Oshiqqa dunyomas, tilagin diydor,M uhabbat yashaydi, m uhabbat yashar.

Page 239: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir € .229 i *

YAXSHIYAM SIZ BO RSIZ

Jonim ni chimchilab q o ‘yaman goh-goh, SogNnch sahrosida sarson yuraman. Termulib tunnoqlik b o ‘lsa ham gunoh, Yaxshiyam siz borsiz, ko‘rib turaman.

M uhabbat merosdir O dam Atodan, Bunchalar uzoqsiz m endek gadodan, H atto tush lari m da so‘rab Xudodan, Yaxshiyam siz borsiz, ko‘rib turaman.

Sizga olib borar yoMlar ko‘p uzun,M en sizni ko‘rmagan kunlar ko lp uzun, Oshiqlar mcningdek bir b o ‘zlab ko‘rsin, Yaxshiyam siz borsiz, kolrib turaman.

Siz borsiz dunyoda sog‘inch yashaydi,Siz borsiz bu dunyo gulga o ‘xshaydi,M en sizni ko‘rmasam jon im qaqshaydi, Yaxshiyam siz borsiz, ko lrib turaman.

Boshdagi quyoshim, m ohim o ‘zingiz, Og‘riqlari shirin oh im o ‘zingiz,Balqigan baxtimdir bosgan izingiz, Yaxshiyam siz borsiz, ко‘rib turaman.

Page 240: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

*Ю1Ш. Barmoqlar bodasi

JILMAYSA JAM O LING IZ

Chertib aytsak, chinningizning jilosi to ‘kilmasmi,Bir silasak barmogMngiz xinosi to ‘kilmasmi,Qarab q o ‘ysak, ko‘zingizning ibosi 0‘kinmasmi, Kuydirsangiz ko‘nglimiz bu dunyoga kul sochar, Jilmaysa jamolingiz jon olguvchi gul ochar.

Dilbarim, dilimizning zorini etgim keldi,Dilbarim, dilingizning torini chcrtgim kcldi,Jismimda asragan gul, jonimni tutgim kcldi,Ay gulim, guldan o ‘zga bulbul kimga dil ochar, Yuzingiz yog‘dulari yondiriblar nur sochar.

Sog‘inch so‘zi sochlarga erta yog‘gan qormikin, Oshiqqa atalgani azaldan ozormikin,Ishq so‘zin ishratiga qul IxVlmagan bormikin, Qulimsan deb gar Alloh boshing uzra qoN ochar, Mardlar karvonboshidir, bir millatga yo‘l ochar.

Ko‘rsak ko‘klamdek ko'klab, bog‘-b o ‘stonga sig‘madik, Ycr nadur, entikkanda tanda jonga sig‘madik,She’r nadur, g ‘azal nadur, yuz dostonga sig‘madik, O'ylamang, oh, o ‘zgalar boshingizdan dur sochar, Malikam, M ahm ud so‘zi marvariddek nur sochar.

Page 241: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

M ENI TOSHLAR TINGLASHADI...

Meni toshlar tinglashadi, dili borga o'xshaydi,Yellar sochim silashadi, q o ‘li borga o ‘xshaydi,Ayo d o ‘stlar, maysalarning tili borga o ‘xshaydi,Men dilimni xush lab turgum, irmoqlar kuylashganda. Men tilimni tishlab turgum, yaproqlar so‘ylashganda.

Tikanimni tirnam ang deb yantoq yig‘lab o'sarmish, lldizlarning tabassumi kurtagida ko‘karmish.Bulbul boMsang, bedor b o ‘I poyingga gul cho'karmish, Yuragimni ushlab turgum, yulduzlar bo‘zlashganda. Men tilimni tishlab turgum, turnalar tillashganda.

Shabnam tongning sharobidir, tangri quyoshga tutgay, Lab ochgan gul bolarini intizor qizdek kutgay,Ikki oshiq topishganda bu dunyoni unutgay,Men dilimni xush lab turgum, g‘unchalar gullashganda, Men tilimni tishlab turgum, oshiqlar sirlashganda.

Sukunatning xush sozini sarmast sabolar buzgay, Aytishurlar qiz nozini aqli ado la r buzgay,Aytgim kelar, dil torini ishqda gadolar uzgay,Men dilimni tushovlagum, dildorlar nozlashganda, Men jism im dan jon ovlagum, gadolar yuzlashganda.

Meni toshlar tinglashadi, dili borga o'xshaydi,Yellar sochim silashadi, q o ‘li borga o ‘xshaydi,Ayo M ahmud, maysalarning tili borga o ‘xshaydi.Men dilimni xush lab turgum, maysalar tillashganda,Bu dunyo i ford an xush jiydalar gullashganda.

Page 242: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

232 Barmoqlar bodasi

DIL BERSANG

Qornini o ‘ylagan nafsini siylar,Qadriga yig‘lagan dorda rost so‘ylar, Imonli qom atin yaxshiga b o ‘ylar,Dil bersang, bulbuldek so‘ylatgin meni, Til bersang, haq yo‘lda so ‘ylatgin meni.

Yigitning olmosi o r bo‘lsin, egam, Sokzida salmog'i bor bo'lsin, egam,Ham yana nazaring yor b o ‘lsin, egam, Dil bersang, bulbuldek so‘ylatgin meni, Til bersang, haq yo‘lda so ‘ylatgin meni.

Ildiz iltijosin yaproqlar ay tar,Ko‘ngilning jafosin qaroqlar aytar,Kim der, qumri q o ‘shig‘in zog‘lar aytar, Dil bersang, bulbuldek so‘ylatgin meni, Til bersang, haq yo‘lda so ‘ylatgin meni.

G unoh i gullagan qul man, qilma or, Jism im da jon degan om onating bor, 0 ‘zingga yetguncha, yo parvardigor,Dil bersang, bulbuldek so‘ylatgin meni. Til bersang, haq y o ‘lda so‘ylatgin meni.

Page 243: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

/ Ш - ў /

Page 244: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham
Page 245: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

OQIB KETGAN ARMONLAR

( Boston)

M U Q A D D I M A

Yaxshilar, aytganim rivoyat etnas,El/ar am kelgan hikoyat etnas.Alamim allalab qo ‘ysam tunlari,Qatamimning tongda tomar xun/ari.Haqiqat chi mg V g 'am bo'lib porlab,Soyga olib borar meni yetaklab.Boqsam suvda soymas, faryodlar oqar,Tosh la r dodlariga o'zlarin у oqar.Suvlar har bir toshga ursalar boshin,Toshlar yulduz qilib sochar ко 'z yoshin. Barimdan tutadi, suvlar so ‘zlaydi,Tovonimdan o'pib toshlar bo‘zlaydi.Men ham eld a bir oqinman, qaytayin, Eshitganim, ко 'rganimni aytayin.

0 ‘-о ‘- о ‘ birodarlar, shunday qilib, bir g ‘amgin qissa aytmoqqa jazm ctdim. Aw alroq aytmoqchi edim-u, qoMga qalam olsam dilim to ‘kildi, jo ‘shmadim. Yozdim, dilim o ‘k in d i , y o lg 'o n q o ‘s h m a d im . Z e ro , ro s td a n to n ib , yolg‘ondan qonib b o ‘lmas ekan.

„ K iinn ing d a rd id a n s o ‘z lay d irsan , qay m an z iln i ko‘zlaydirsan?“ dersiz chtim ol. 0 ‘z e lim dan, yaxshilar, pichoqni o ‘zga urm asa baxshi boMarmi, baxshilar!

Qarshim da bir yigit o ‘tiribdi. Lablari titraydi, yuragi yigNaydi. YigMamay boNadimi? Axir u bir kunda uyini o f tobday yorit ib , b ag 'r in i c h o ‘g ‘day kuydirib yurgan y o r id a n ayri l ib qo ld i . N a fa q a t y o r id an , to y ch o q d c k irglshlab, o ‘ngiga o ‘tgan o ‘g ‘ilchasidan, shamolday pildirab bo'ynidan quchgan qizchasidan ayrilib qoldi. Qanday qilib?!

Page 246: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Dos ton la г

Vah, buni bilib bo'lsa edi... U lar oqqan suvga bu q o ‘llar to ‘r b o ‘lmasmi cdi? Agar u la r shu t o ‘rdan ham o btib kctsalar, bu ko‘zlar ko‘r boMmasmi edi?...

Q ishning so ‘nggi oyi, o ‘sha m a s h ’u m qora kunda yom g‘ir yog‘ardi. Y o‘q, y o ‘q, osm on yig‘lardi. G o ‘yo yuz berajak fojiadan xabardor edi? Dilxun kun edi, dilgir kun cdi.

G ulbahor o ‘g lli Mirshavkatni yetaklab, qizi Madinani k o ‘ta r ib u y d a n e h iq d i . U r i s h ib m i , a ra z la b m i — bu yaratganga ayon. Uyda eri yolq edi.

— H oy , bo lasi tu s h m a g u r , n a b i r a la r im n i iv itib , yomgNrda nima qilib yuribsan? Eringga aytsang-ku, minib yurgan mashinasida q o ‘yib ketadi-ya, o ‘jarliging qolmadi, qolmadi, bolam-a?!

— Ha, qizim, xafa ko‘rinasan? Aytishib qoldinglarmi?.. Hechqisi yo‘q. Turm ushda nimalar bo 'lmaydi, bolam... — Agar onasi tirik boNganda... Agar otasi tirik boNganda...

Albatta, uni shunday qarshi olgan boMardi. U lar yo‘q. Ular bu dunyoni erta tark ctganlar.

Ko‘zda yosh, dilda g‘ash bilan yo‘lni uzaytirib yurishni ep ko‘rmagan ayol soyni kesib o ‘tib, qirg 'oqning u betidagi qarindoshlarinikiga borishni xayol qildi. U bolalarining birini bag‘riga bosib, birini yetaklab, shivalab turgan yom g‘irday dili to ‘kilib, soy b o ‘yiga tushib bordi. Soyda suv ko‘p edi. 0 ‘kingan, faryodi soy suvidek sharqirab turgan ayolda jahl ustun keldi. Ortga qaytishni o r bildi.

Aw allari sakrab o ‘tib yurgan tosh lardan bolalarini navbat bilan olib o ‘tm oqchi bo'ldi. Qizchasini ko'tarib, bir toshdan o ltdi, ikkinchisidan, uchinchisidan... Qahri k o ‘zida u chqun lab turgan ona oyog 'i tagidagi tosh lar yomgNrda sirpanchiq bo‘lib qolganini unutgandi. T o ‘rtinchi toshga sakradi... Oyog‘i toyib, yiqilmoqdan o ‘zini arang tutib qoldi-yu, lekin bolasi qoNidan chiqib ketdi. Shiddat b ilan oq ib yo tgan soy ham sh u n i ku t ib tu rg a n d e k , qizchani q o ‘g‘irchoqdek o ‘ynatib ola ketdi.

Page 247: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir Ш 237 Щ— M adina, bolam.O na o ‘zini suvga otdi. Vodarig1... Bu soyning, bu

tosh lam ing ona -bo lada ne qasdi bor ekankim , G ulba- horning boshidan tirqirab qon otila boshladi. Lekin u buni sezmasdi.

— M adina! Qizim!.. M irshavkat!.. O kg ‘lim!.. O na qichqirardi, lekin soyni ng shovqini uning faryodi ni yutib yuborardi. U qizini ko‘zdan yo‘qotdi. Jon holatda o ‘g‘liga qarab intildi. Bir xarsangga yopishdi. Lekin suvning shiddati zo ‘r keldi.

— Mirshavkat, o ‘g‘lim, ehtiyot b o ‘l!..Bir zum da singlisini yo‘qotib q o ‘ygan, oqib ketayotgan

onasini ko‘rgan t o ‘rt yashar bola dod solib, soy qirg‘og‘i bo ‘ у lab chopa boshladi.

— Mirshavkat, o ‘g‘lim!.. M adina, qizim!..Ona hushidan ayrilib borayotgan edi. U tom onga q o ‘l

ch o ‘zib oqib ketayotgan onasiga bola yetolmayotgan edi. M irshavkatning m urg‘ak tasavvurida suvga tushsa, uni chorlayotgan onasiga yetib oladigandek tuyuldi. Bolakay o ‘zini suvga otdi...

Evoh... M ing y illar m o bayn ida n e -n e k o ‘chkilar, t o ‘fonlar, ne-ne jon la r oqqan ko‘hna to ‘polon soyi bir zum da yuz berguvchi bunday fojiani ko‘rmagan edi.

Baxtiqaro onan i, norasida go ldaklarni toshdan-toshga u r ib , oq iz ib b o ray o tg an soy g o ‘yo o ‘zi ham do d lab borayo tgan edi. Yo rab, suv ham gap ira rm ikan? Ha, yaxshilar, uning faryodiga quloq tuting-a!.. U bag‘rid a oqib borayotgan onadan o ‘pkalanayotgandi:

Yerga bossang tovoning,Kuydirguvchi c h o ‘g‘midi?Manzilingga borsang, ayt,0 ‘zga yoMlar yo‘qmidi?

Page 248: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Dos ton la г

Suvni bir kaltak bilan T o 'r t taraf bo'lib b o ‘lmas. Tiriklik o ‘zi baxt-ku, Shunchaki o ‘lib boMmas.

Zam in uzra oqam an,Borliqqa hayot b o ‘lib.N echun farzand ko‘rganding, Ketsang shunchaki o ‘lib.

M adinangni oqizib,0 ‘zim yetolmay qoldim. QoMlarim yo‘q-da, ona,Axir tutolmay qoldim.

Darding kimga aytganding, Qay jafo diling tildi? Ko'zlaringdan oqqan qon, Yuzimni qaro qildi.

Sen ketding-ku bag‘rimda Fig‘on , faryoding qoldi. Toshlarga boshin urib,Butun avloding qoldi.

M adinang oqib ketdi,Ortidan ketding o ‘zing. Mirshavkat qirg‘oqdaydi, K o‘rib turgandi ko‘zing.

0 ‘g‘lingni chorlab nechun, Soylarga soldi ng sado?Bu dunyoda bormikan,Ayt, sendek baxtiqaro?

Jism -u jon ing tosh ezib,Oqib ketayotibsan.Ohing bilan meni ham,Yoqib ketayotibsan.

Page 249: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir Ш 239 18*

Yerga bossang tovoning Kuydirguvchi c h o ‘g‘midi?Manzilingga borsang, ayt,0 ‘zga yoMlar yo‘qmidi?

0 ‘, birodarlar, endi toshlar aytarini ham bir eshiting. U lam ing ohi ham dilni tiladi, toshlar ham so ‘zlay biladi:

Suvlar kclar bu tog‘ning Boshida abad qormish.Norasida go'daklar Dodi bizni tars yormish.

Suv oqizdi, biz ezdik,M urg‘ak cdi jussalar.Endi bizni ezadi,Bizdan og‘ir g ‘ussalar.

0 ‘sm a ketar, qosh qolar,Bizlar shu soyning toshi.Oqib kctguvchi suvlar,Asli k o ‘zimiz yoshi.

0 ‘g‘ling ko‘zingda yulduz,Qizginang oymasmidi?Yom g‘ir yigNab turmasa,Oyog‘ing toymasmidi?

Baxtiqaro G ulbahor,Baxtiqaro go'daklar.Endi achinib yig‘lar,Qaydadir tosh yuraklar.

Qahri qattiq, qahri tosh,Qiyosni bizdan olar.Ayting, odam zod qachon O'ziga nazar solar?

Page 250: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ Г з4о1» Dostoiilar

Boshi toshga tegmayin Qilmaydi-da e'tibor.Yo‘lda yotgan bir toshga Qoqilsa, tosh gunohkor.

* * *

Toshlar aro bir ona,Ikki gokdak yotmishdir.Qarindoshlar qon qaqshab,Bir-biriga tosh otmishdir.

Suvlar shovqini aro Qayg‘uning sadosi bor.„Bolam, qaydasan?" degan,Bir ona nidosi bor.

Bir ota bo 'zlab kclar,Shu soyda dunyosi bor.Umrini qaro qilgan,Ko'zlarin qarosi bor.

G ulbahor, ko‘ksingdagi,Ozormidi, o ‘qmidi?Farzanding olib o ktsang,0 ‘zga yokllar yo‘qmidi?

Bir-birini tutolmay, ne boMganini anglab yetolmay, goh suv yuzida qalqib, goh suv ostida oqib sho 'rliklar uvol ketdilar.

Mirsolih uyiga kelsa xotini, bolalari yokq. Onasidan sokragandi, hech nima demay chiqib ketganligini aytdi. Odatdagidek, „Onasining uyiga ketgandir“ degan xayol bilan beparvo yuraverdi.

Lekin ertasiga ham, indiniga ham ulardan darak boMmadi. Ota axtarib borgani yokq. Izlab borganda bilgani shu bolldiki, ona-bola lar u yerga bormagan ekan. Butun qarindosh- urugk oyoqqa qalqdi.

Page 251: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

Axtardilar charx urib nolon,Axtardilar ko‘zda yosh bilan.K o 'rd im demas hech bitta inson,Axtardilar egik bosh bilan.

Qizim, desa kuydi qarogli,0 ‘g‘lim, desa o ‘rtandi dili.Yori qani, uyin chirog‘i,Peshonaga mushtladi q o ‘li.

G ‘am lar ota ko‘ksini tildi,T irnog‘idan tirqiradi qon.Opalari sochini yuldi,Singlisidan topolm ay nishon.

Kunlar o ‘tdi m otam ga botib,Tonglar otdi anduhdan so‘zlab.Qalam qoldi qog‘ozda qotib.Bu faryodni yozolmay bo'zlab.

Ha, azizlar, bu faryodni bitmoq mushkul. Hamonki yozishga ju r ’at qilibsan, unda joningdan yo‘nilgan qalamni b o ‘g‘zigacha qoningga to 'lib turgan yuraging — siyohdonga botirmoq lozim. Shu bo is о rad an yil o ‘tib ketsa hamki, qo‘limga qalam olishga botinolmadim. Dostonning davomini y ozo lm ad im . Lekin tu sh la r im d a o ‘z la r in ing m u rg ‘ak tasavvurlarida bu bevafo dunyoni, uning ba ’zi toshm ehr odam larin i l a ’natlab oqib ketayotgan farishtadek pok go‘daklar menga q o ‘lchalarini cho‘zaverishadi. Ular: „Bizni qutqaring, bizlar kabilarni qutqaring! Kiyim-kechakning, aysh-u ishraining, m ol-u dunyoning quli b o ‘lib qolayotgan b a g ‘r i to sh o t a - o n a l a r n i n g m a l o m a t la r id a n , q a h r - u g‘azabidan q u t q a r i n g ! . d e y a hayqirayotgandek tuyula- veradi.

Yana qoMga qalam olaman. Endi yozmaslik gunoh. Bu faryodni eshitib , bu fojianing m ohiyatin i anglab, toki

16 — S a y l a n m a , I j i ld

Page 252: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Dos ion la г

arzimas turm ush tashvishlari tufayli bir nafasda g 'azab ostonasiga borib qoluvchi ayrim kimsalar, shu ostonadan bir qadam narida ajal turganini, bir marta berilgan umrlari uvol ketishini, ortidan sha’nlariga abadulabad m alom at va ta 'n a toshlari otilajagini, qolaversa, o ’zlarini halok qilish bilan dunyoning azob-uqubatlaridan qutulib bolmasligini. aksincha, jigargo‘shalarini bir um r a rm on va faryodlar um m oniga tashlab ketishlarini o ‘ylab ko‘rsalar zora...

Keling, yaxshilar, endi dostonning davomini eshiting.Dodi toshlarni yondirib, ko lz yoshi suvlarga qorishib

ikki farzandi o ‘rtasida oqib ketgan Gulbahorn ing holi ne kechdi?

Har bir otguvchi tongning bandalariga hadya qilguvchi q uvonch va tashvishlari bor. K im ga to 'y , k im ga aza dcganlaridek, tarozining bir pallasida shodlik, ikkinchisida qayg‘u turishi rostdir. N azdim da quyosh ham har tong falakda baxt va baxtiyorlik ramzi b o ‘lib yuz ochadi, kulgu sochadi. Lekin kun bo‘yi odam zod boshiga tushgan qayg‘u va anduhlardan qon yutib, bir barkash ch o ‘g ‘ timsolida shom da kuyib ufqqa bosh q o ‘yadi.

Oradan bir kun o ‘tdi. G o h o oyog‘i ostidagi narsani k o ‘rmay, unga qoqilib yurguvchi o dam la r bu fojiadan bexabar qolishdi. Tongning tumori falakka sochib yuborgan kokilini tog la rga taratib yuz ochgan quyosh soy bo'yida q on iga qorish ib yo tgan , k iy im larin i to sh la r b u rda lab tashlagan, suvda shishib ketgan ayolni ko‘rdi-yu, bir nafas togNar tepasida qotib qoldi. Quyosh nurlari ko‘z yoshga aylanib, xira tortib, goh xijolatdan bulutlar ortiga berkinib, goh m a’yus yuz ochib choshgohda G ulbahor qoshiga yctib keldi-da, o ‘t sochib turaverdi. Aslida u ko‘kdan hayqiradi:

— Hoy, g ‘ofil bandalar! KoTm aysizm i, k o ‘rgingiz kelmaydimi? Axir ayol-ku! Ona-ku! Ahvoliga bir qarang, toshlar yigMayapti. U ham kechagina siz kabi baxtiyor edi.

Page 253: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

M eh rs iz l ik n in g , ja h ln in g q u rb o n i b o ‘lgan bu ayolga r a h m in g iz kclsin . T o s h y u ra k b o ‘lm an g , un i to sh la r orasidan oling!

Quyoshning ohi odamlarga yetdi, uni ko'rib qolishdi. Lekin yoniga yaqinroq borishga ju r ’at qilisholmadi. Odatda, tiriklar doimo mayitdan qo'rqishadi. Bir-biriga xabarberib, tegishli odamlar kelishib, ayolni olib ketguncha kun qorayib qoldi. Kun o'sha kuni erta qoraydi. Uyatdan qoraydi, faryod- dan qoraydi...

Biz odm aym iz asli, yoronlar,Mehrsizlik o 'ldirar bizni.0 ‘ldiradi tuhm at, yolg‘onlar,Hasad avrar ha r birimizni.

O ta degan so‘z lazzatidan,G o h o shirin aysh-u ish rati a r.Ayol ayro o ‘z iffatidan,K o‘zimizdan to m ar minnatlar.

G oh gunohdan yoqamizdir chok,G o h o g lyba t mayidan mastmiz.Tazarrular aylolmagay pok,Qiyom atda maysadan pastmiz.

TogNar titrar kulfatimizdan,Azada ham oshga to ‘ymaymiz.Yer yorilar uyatim izdan,Bizlar esa qalqib q o ‘ymaymiz.

Biz oNmaymiz, toshbagNrlar bor, Paym onam iz erta toNmishdir.Yo 'qotam iz, so 'ng yigNaymiz zor, G u lbahorla r shunday oMmishdir.

Page 254: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

244 Ш Dos ton la г

Kelganlar ayolni ko‘rib nadom at qilishdi. Tegishli joy lar voqeadan ogohlantirildi. Bir hafta o ‘tdi ham ki, jasadning egasi topilmadi. Shu orada uning suratini ayoli, bolalarini qidirib yurgan Mirsolihga ham ko'rsatishdi.

— Y olq-yo ‘q, bu me ning ayolim emas, — dcdi u. Chunki ayol shishib ketgan, uning kimligini aniqlash qiyin edi. — Axir bu qanday qilib mening ayolim b o ‘lsin? U nda o ‘g‘lim qani, qizim qani?! Bu ayol rasmidan musulmon ayoliga o ‘xshamaydi...

Bu savolga har kim turlicha jaivob berdi. Yuvib, tarab musulm on mozoriga ko'm adigan mard topilmadi. ,,Tog‘ga o ‘yncigani, sayrga chiqqanlardan bo'lsa kerak", degan fikr ham m aga m a’qul keldi. Shu kuni m om o Yer nafratdan titradi, osmon azobdan ingradi.

Tobut b o ‘lgan har yog‘och yig‘lar,Nega yigMamaysiz, odamlar?Qurib qolgan qayrag‘och yig‘lar,Nega yigMamaysiz, odamlar?

N e qilyapsiz, ey ahli nodon,Begonamas, ayol — m usulm on,Yer yigMaydi, yigMaydi osm on,Nega yigMamaysiz, odamlar?!

Soyda ikki bolasi qolgan,Ikki ko‘zin qorasi qolgan,H ar bir toshda nolasi qolgan,Nega yigMamaysiz, odamlar?!

Odam Ato ohi yer yorar,M om o Havo ko‘kda toMg‘onar,Farzandidan, ayting, kim tonar,Nega yigMamaysiz, odamlar?!

Page 255: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

Bunday o ‘lmoq o 'l im dan yomon,0 ‘lsang, topilmasa qabriston,Diyonat qaydadir, qaydadir iymon,Nega yigMamaysiz, odamlar?!

G u lb ah o rn i shunday k o ‘m ishdi. Lekin qa rindosh- urug‘larining, e rin ing bo rm agan joyi, axtarm agan yeri qolmadi. U lam ing ohi osmonga yetib, dodi toshni yorsa hamki, ojiz edilar.

G u lb ah o r ikki bolasi bilan y o ‘qolgan kunning o ‘n to ‘rtinchisi edi. U ning jasadi topilgan joy dan ikki-uch chaqirim quyida soyda mashinalarga shag‘al yuklayotgan ekskavatorchi suv b o ‘yida qum ga beligacha k o ‘milib, yuztuban yotgan yosh bolani ko‘rib qoldi. U onasining ortidan o ‘zini suvga otgan Mirshavkat edi.

Faryod bosdi butun qishloqni,YigMadilar qushlar, daraxtlar.Kim koMarar bunday qiynoqni,YigMadilar darddan karaxtlar.

Ota o ‘g‘lin bosdi bag‘riga,Nabirasin quchdi buvisi.So‘ng chopdilar soyning qa ’riga,Qani ona, qani singlisi?

Butun qishloq qalqdi oyoqqa,Yoyildilar soyga, qirg‘oqqa.Suv kechdilar ahli iymonlar,Pisand qilmay sovuq, qiynoqqa.

Izladilar jonlari halak,O hlaridan o ‘rtanar falak.Topishdilar ikki tosh aro Yotar edi M adina — malak.

Page 256: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Dos ton la г

Tishlab olib chuchuk tilini,Mushtga tugib ikki qoNini,Oh, o ‘n to ‘n kun kutdi M adina,Otasining kclar yo'lini.

Darmoni yo 'q dodlar solgani,Madori yo 'q qo'lga olgani,Ota behush, aka yo'l kutar...Qaro yerga birga borgani.

M ing afsus va nadom at bilan q a r in d o sh -u ru g 'la r , qishloq ahli go'daklarni yerga qo'yishdi. Shundan keyin „Soy bo 'yidan topilgan ayol jasadi G ulbahor emasmikan?" degan xayol har dildan o 'ta bosh lad i. G um on la r suronga aylandi. Qabristonni ochishga qaror qilishdi. Ha, baxtiqaro ayol G ulbahor bo'lib chiqdi.

Soylar ichra socblaring sochib,N im a topding o 'z ingdan qochib,Qon yig'lashdi qabringni ochib,Bu qanday o 'lim dir, Gulbahor?

H am m a sig'gan dunyo senga tor,Aytmay kctding, qanday darding bor, Jasading ham ayladilar xor,Bu qanday o 'lim dir, Gulbahor?

O 'g 'ling endi o 'ngingda yotar,Qizing so'Iib so'lingda yotar,Qabristonda yo'lingni kutar,Bu qanday o 'lim dir, G ulbahor?

O'g 'ling m inar toychog'i yig'lar,Qizingning qo 'g 'irchog 'i yig'lar,Otasining so 'rog'i yig'lar,Bu qanday o 'limdir, G ulbahor?

Page 257: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

Ostonangga arm on ko‘mildi,Bir uydan uch inson ko‘mildi,Nc deb oMding, aytgin, kim bildi,Bu qanday o 'lim dir, Gulbahor?

G u lbaho rn ing jasadi ni akasi, opalari erin ing uyiga berishmadi. Singlisining oMimidan keyin ham uning boshiga tushgan xor-zorlik ularni karaxt qilib qo‘ygandi. Gulbahorni uyiga olib borishgandagi faryod ning bayonini to ‘liq bitilsa, qog 'oz yonib kctishi aniq. Faqat „Yo parvardigor, hech bandangning boshiga bunday qaro kunlarni solmagaysan, buningdek azobdan, xorlikdan o ‘zing saqlagaysan!“ deya Yaratganga iltijo qilishdan o ‘zgasiga ojizmiz.

0 ‘sha kuni G u lb a h o rn in g to ' r t opasi ay tib -ay t ib b o ‘zlaganlarini eshitgan odamlarning hammasi ko'ziga yosh olishdi. Buni bizbaholi qudrat oqqa ko‘chirdik. Zero, xalqda sh u n d ay ibora bo r , kishi baxtsiz o d a m la rn in g holiga boqm ay, baxtiyorligining qadriga yetmaydi.

В i r i n с h i о p a :

Sochlari soyda qolgan,Gulbahorim , ne qilding?Qoshlari yoyda qolgan,Gulbahorim , ne qilding?

Boshdagi bol-u parim,Topilmas zeb-u zarim,Uvol ketgan jigarim,G ulbahorim , ne qilding?

Qizin tu to lm ay qolgan,O'g 'lini chorlab olgan,Soylarga suron solgan,Gulbahorim , ne qilding?

Page 258: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Dos run la г

Seni kimlar oMdirdi,G ulim , erta soMdirdi,Qaro yerning bag‘rini,Kim sen bilan toNdirdi?

Dod dastingdan, dod, o ‘lim, Tanglayda qotdi tilim,Dog1 da qoldirgan singlim, Gulbahorim , ne qilding?

I k k i n c h i o p a :

Peshonam sho‘r ekan-o , Ko‘zimda to ‘r ekan-o,Bir ko‘nglingni so 'rm agan, Opang ham ko‘r ekan-o...

Mirshavkat yodgor edi, M adinang m ador edi,Uvol ketdi ikkisi,Bir-birdan dildor edi.

Kelmay ota yoniga,Kelmay ona yoniga,M a ’yus m ozor o ‘rtangan, Ruhining fig‘oniga.

Bu oMim qanday o ‘lim, Yursam yonadi yoMim. Kimning yoqasin tutsin, Qaqshagan ikki qoMim?

U c h i n c h i o p a :

Otangdek asramadik, Onangdek asramadik, Qiyomatda ne deymiz, Kuningga yaramadik?

Page 259: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

Qoshing qayrilma yoy-da,Osm on uzoq, oy qayda?Voy jigarim, jigarim,Joning qoldimi soyda?

D or bizning boshimizda.O r bizning boshimizda,Afsus-u arm on oqar,K o‘zdagi yoshimizda.

T o ‘ r t i n c h i o p a :

Bolishimga g*am botar,Tongimda m otam otar,Qay ona mozorida,Qiz, o ‘g‘lin olib yotar?

Dardim ga yet mas hech kim,K o‘zim dan qonlar ichgum,Ko‘ksimga m ay desam,Bir pichoq tut mas hech kim.

„Kenjam qaylarga ketdi?" —Tushim da izlar otam ,„Boshingga kimlar yetdi?!" —Tushim da bo‘zlar onam.

O tang uchun bo'zlayin,O nang uchun b o ‘zlayin,Voy jigarim, jigarim,Seni qaydan izlayin?

Bu kabi dil o ‘rtar faryodlar bilan G ulbahorni qab- ristonga olib ketishdi. G ulbahor o ‘n to ‘rt kunlik ayriliqdan keyin s h i r in - s h a k a r o ‘g ‘i l -q iz in in g sovuq ja sad la r in i o ‘zining sovuq bag'riga oldi. Suvda tutolmagan bolalarini qaro yer bag'rida tutdi va diydor qiyomatga qoldi. 0 ‘sha qaro kun da m udhish voqeaning guvohi b o ‘lganlarning

Page 260: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Dosionlar

hammasi yigNashdi. Bu dunyo bevafoligidan, shu bevafo dunyoda inson ning goh bir jonzo tcha qadri yo'qligidan yigMashdi. Odam lar G ulbahor va uning norasida farzand- larining bebaxtligidan ozor chckdilar. Chunki bu fojia tufayli ular o ‘zlarini topishgandi. Qabristonda bir nafas egilgan bosh, gunohkor qalb, titragan vujud bilan Alloh qarshisida yolg‘iz qolib, o ‘zlarining savobdan ko‘ra ko‘proq gunoh os tonas ida ckan lik la r in i anglab ye tgand ila r . Ul a r bu o ‘tkinchi dunyoda toshbag‘ir b o i ib qolganlaridan, o ta - bolani, aka-ukani tanimay, faqat o ‘zlarini o ‘ylovchi xud- binga aylanib qolganlaridan yigMardilar.

Kech ochilgan shu ko‘zlar uchun,Mayli yig'lang, yig'lang, odamlar!Kech bukilgan shu tizlar uchun,Mayli yigMang, yigMang, odamlar!

Yuzin chayib kurtaklar yig‘lar,Shovullashib teraklar yig‘lar.Tosh bag‘ir, toshyuraklar yig'lar,Mayli yig'lang, yig'lang, odamlar!

M a’yus boqqan maysaga qarang,O 'zin tutib turibdi a rang,Madinani maysam deb yig'lang,Mayli yig'lang, yig'lang, odamlar!

O 'g 'lonini o'ldirguvchi el,Gulin erta soMdirguvchi el,Er bo 'lmasmi, bu kun qaro yer,Mayli yig'lang, yig'lang, odamlar!

Toshlar ezgan ayol tanasi,Axir buning kimga ta ’nasi?Har bir ona elning onasi,Mayli yig'lang, yig'lang, odamlar!

Page 261: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir i o z mQabristonni quchoqlab yigMang,Qalbingizni taroqlab yigMang,Bir pok iymon so 'roqlab yigMang,Mayli yigMang, yigMang, odamlar!

Bir nafasga ko'zingiz yuming,Nafsingizni qabrga ko‘ming,Haqni taning, xayolga c h o ‘ming,Mayli yigMang, yigMang, odamlar!

Oftob misol bem innat yashab,Yo hiloldek nurdan par to ‘shab,0 ‘tkazgin dcng, halol rizq oshab,Mayli yigMang, yigMang, odamlar!

Biz ham kclar shu m akon uchun,Bcvaqt oMgan har inson uchun,Uyg‘ongan shu pok vijdon uchun,Mayli yigMang, yigMang, odamlar!

Gulbahorning qabriga tuproq tortildi. Im om ning hazin tilovati odam larning boshlarini yanada xam qilib q o ‘ydi. Yigitlar tobutni toMitarib, joyiga eltib qo'yishdi. Qabr og'ziga tergan guva lak la rdan o r tib qolgan in i ham olib borib qo'ydilar...

O dam lar o 'zlarining ko'ngil yoshlariga g 'arq boMib, qabristondan oqib chiqib kctdilar. Mirsolih csa shu yosh daryosiga c h o 'k ib qolgandi. Baxtsiz o ta qalbini a rm on kcmirardi. Aslida uning armonlari ham soyda oqib kctgandi. Uning bu dunyosi soyda oqib kctgandi. U ayoli, farzandlari qabriga ch o 'k tushib, yuz bergan mudhish fojia uchun taqdirini la’natlardi.

Bo'zlasam, bo 'z im yonar,Ko‘z yoshdan ko'zim yonar,U ch qabr orasida,Dodim dan to 'z im yonar.

Page 262: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Dos ton la г

О rim kimga ham kerak,Zorim kimga ham kerak.Boshimga ne qaro kun Solding, ey zolim falak?!

Mirshavkatim — polvonim,M adinam — m ehribonim,Qanday o ‘lim topdingiz,Kuydi ikki jahonim .

QoMimdan berdim sizni,YoMimdan berdim sizni.Qahri qarog‘da tig‘im,Tilimdan berdim sizni.

G ulbahorim , nodonim ,Orzularim , yolg‘onim ,Qay shaytonga qul boNding,Kul qilding xonum onim .

K o‘zim sirib yosh qoldi,Ko'ksim yorib tosh qoldi,Nasibamga toabad,Zahar boMgan osh qoldi.

Yaxshilar, bu faryod, bu g ‘am nok qissa aslida poyoniga yetdi. Lekin nima uchundir unga nuqta q o ‘ya olmadim. Sababi, ko 'z o ‘ngimdan G ulbahor ketmadi. U xayolimda goh soy b o ‘y ida o d a m la r yoniga bo r ishga j u r ’a t e ta olmayotgan, toshlar ezib tashlagan holda, goh o ‘zgalar m ozorida yashikka solingan, xorlangan y o ‘sinda , goh qabristonda ikki bolasini uyg‘ota olmayotgan ona qiyofasida gavdalanaveradi. Uning bezovta ruhi meni tinch q o ‘ymasdi.

— N echun o ‘zingga bunday oNimni ravo ko‘rding, G u lbahor? Norasida go 'dak larn ing uvoli kimni tutadi, G ulbahor?

Page 263: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

— M en yang lishd im ! Lekin siz yoz ing , o ‘zgalar m endek xorlanmasin. Tiriklikning qadriga yetmaslik bu baxtsizlikning ibtidosidir. Inson uchun oMimdan oson ish yo'qligini men juda kech angladim...

Mirsolih akamlarni qabristondan olib keting. Men u kishini bir u m r m alom at va arm on bo tqogkiga tashlab q o ‘ydim. Siz yozing, hech kim m endek yanglishmasin!

Beixtiyor yodim ga m u q ad d a s H ad is la rn ing birida aytilgan ushbu ibratli hi к m at keldi: „O goh b o ‘lingki, umringizning qolgan qismi yashab turgan kuningizning qolgan qismi kabidir“ .

Yana xayol an Mirsolih qoshiga qaytaman: Ayoli, uvol ke tgan g o ‘dak lari qab riga c h o ‘k tu sh ib , bu dunyon i u n u tg a n , b ebax t o ta n i o ‘rn id a n tu rg ‘iz a m an . Kech ochilgan ko‘zlarning yosh lari qurimagan. Bu yoshlar hali- beri qurimaydi ham. Kechagina yulduz kulgan bolishiga endi mixlar qadalgan, kechagina o ‘g‘ilchasining yumshoq qoMlari quchgan bo'yniga endi malomat ning bir shoda tikani osilgan.

— X u d o y im , — d e y m a n , — hech b a n d a n g n in g boshiga bu baxtiqaro ota kabi o ‘zini oqlolmaslik azobini solmagaysan?

Qabriston... Bu dargohning sukunatini buzishga hatto qushlar ham iymanishadi. В unda ochilgan gullar ham gul bo'lib yaralganidan afsuslanayotgandek tuyuladi kishiga. C hunk i u lar k o ‘z yoshlaridan suv ichib ko 'karishad i. M ir s h a v k a t , M a d in a kabi o c h i lm a y x a z o n boMgan norasidalarning qonlaridan rang oladi. Gulbahor kabilarning arm oni bo 'lib ochiladi, bu gullar!

Qabriston qayg'ularga eshik, arm on va musibatlarga beshik bo'lgan m uqaddas joy. O'ylab qolaman. Rostdan ham qabriston muqaddasmi? Axir kuni kecha otasi yoqasini tutishga o r qilmagan badbaxt ham , um r bo 'yi onasiga ro'shnolik ko'rsatmay, ayoli, bolalari ko 'zyoshini ichkilikka

Page 264: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Ф 254 Ц» Dosionlar

q o ‘shib ichib, nafsining qurboni b o ‘lgan d o ‘zaxi ham , m ol-dunyon ing quliga aylangan, tanasini pul lab xalqning tavqi la ’natiga d u c h o r bo 'l ib , erta xazon bo 'lgan la r ham , o ta meros hovli-joyini talashib, bir-birini qu rbon qilgan- lar ham , arzim as tu rm ush m ojarolariga asabi ch idam ay yengiltaklik qilgan, yoshi u lug 'la rn ing b em in n a t koyishi, tejab-tcrgashiga dosh berm ay o 'ziga o 't qo 'ygan , bo'yniga a rq o n so lgan , o g 'u ichgan k im sa la r h a m shu yerda yotibdi-ku!

Qabriston muqaddas! Bu sukunat og 'ushida yotgan- la rn ing aksariyati halol m e h n a tn i , pok likn i , m e h r -u oqibatni, cl qadrini tum ordek e'zozlab kelganlar. Izlariga duolar to'kilgan. Xudo bergan umrini shukronalik bilan o'tkazganlardir. Bu dunyoni aslida ana shunday insonlar tutib turibdi.

Odam Ato, Bobojonim,M om o Havo, M omojonim,Q odir egam, m ehribonim ,Yoshin yashab o 'tsin odam!

Dunyo qolar, bizdan qolar.Ham bahor-u kuzdan qolar,Joyimiz bir bizning borar,Yoshin yashab o 'tsin odam!

M ehr dilda bir mohitob,Iymon esa bo'lsin oftob,Qadamida unib savob,Yoshin yashab o 'tsin odam!

M adinadek gul so'lmasin,M irshavkatlar hech o 'lm asin ,Paymona erta to'lmasin,Yoshin yashab o 'tsin odam!

Page 265: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

T ong o tayap ti . Kelayotgan b ah o rd an elchi b o i i b esayotgan iliq sabolar sh ox lard a m o ‘ralab, iymanib turgan kurtaklarning yuzlarini may in silab q o ‘yishadi. Jilmaygan k u r tak la rn i k o ‘rgan q u s h la r shoxdan shoxga q o ‘nib, hayotga, tiriklikka, bahorga olqish aytishadi. Quyosh ham olamga yonig1 kun va’da qilib, togNar ortidan osmonga bir quloch nur sochib yuboradi...

M en csa qoNda qalam , to ‘kilgan dil bilan g ‘amgin qissamning og‘ushida oNiribman. Aslida... Aslida bu voqeadan so‘ng yillar o ‘tdi. Lekin k o lm a soy qirglog‘iga borishga y u r a g im z i r q i r a y d i . S a b a b i q u l o q la r im g a h a m o n G ulbahorn ing faryodi, bolalarning nolasi eshitilaveradi. 1995-yilning 24-fevral kuni — muborak ramazon oyining qutlug1 ju m a tongida bu faryod bayoniga nuqta q o ‘yar ekanm an, so‘nggi iltijoim barcha olamning sarvari Yaratgan egamning o ‘ziga boNdi.

X O T IM A

Tun o ‘tdi qissajnning fig‘oni bilan,Yo rabbim, bir tiniq tonglar tilayman.Qish oNdi qahri, qahratoni bilan,Yo rabbim, bahoriy ranglar tilayman.

K o‘zlarda mehrning m u n a w a r nuri Tandirning taftidck qoNni yondirsin,Baxt inson zotining bebaho duri,Sururin suroni dilni yondirsin.

Saodat sultoni o 'zingsan, egam,Jismimdagi jonn ing farmoni senda,Beshiklar b o ‘zlasa, o ‘zim dan shubham ,U1 rost dunyolarning yolg'oni menda.

Page 266: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Dosionlar

Va lekin karaming kengdir Allohim, Nurli nigohingda jannatlar sasi, Senga intilganning boMsin, ilohim, „La ilaha illalloh“ so‘nggi nafasi.

Tun o 'tdi bir mungli navolar bilan, Tong otsin bir nurli duolar bilan, Kim ketdi xazondek vidolar bilan, Qolganga um r ber vafolar bilan.

Page 267: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

O TAM NING 0 ‘KINCHI

(Boston)

Bir m o ‘min otaxon Xizr alayhissalomga ro‘baro‘ kclib qolibdilar. Shunda otaxon benihoya shodlanib:

— Yaratganga shukr, meni Sizga yoMiqtirdi, haqimga duo qiling, — debdilar. Xizr alayhissalom duo qilibdilar.

— Endi yana bir iltimosim bor. Farzandlarim haqiga ham duo qilsangiz.

Shunda Xizr alayhissalom:— Y o‘q, otaxon, farzandlaringiz haqiga o ‘zingiz duo

qiling, men om in deb turayin. Zero, o ta-onaning duosi Xizrning duosidan ham ustun turadi.

Rivoyot.

M uqaddima

Bola edim , bir baxtli bola edim,Q uvonch quchgan qirdagi lola edim.

Shalolaning shabbodasi edim men,O ta -onam xush bod as i edim men.

Quloch yozsam osm on ni quchar edim, C hanqaganda shodlikni ichar edim.

G o ‘zallikdan entikardi bu olam,Baxtli edi dunyodagi bor odam.

Kapalakning qanotlarin silardim, Qaldirg‘ochning ko'zlarida kulardim.

Y unnas edim men q o ‘ynimga tosh solib, Tillashardim chum olini tutvolib. '

Boshim, tegram, ko‘nglimda quyosh edi, Shabnam ichgan maysalar dildosh edi.

17 — S a y l a n m a , I ji ld

Page 268: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

шлкж Dost on I а г

Orzu otlig‘ oq otlarim bor edi,Qayg‘u menga, arm on menga yot edi.

Nogoh menga yuzin ochdi bir tuyg‘u,Nom i uning xiyonatmi yo qayg‘u.

Tuyg‘u emas, yuz ochgan odam edi,Bolalikda birinchi nolam edi.

Bu odam boy, mullo, na oqin edi,Nazdimda oddiygina sotqin edi.

— N am uncha qovogNngizdan qor yog'masa? — dedi- lar uyga xomush kirib kelgan otam ni qarshi olgan onam.

— Onasi, men o lz kasb-korimni o ‘rgatib, yana yaxshi bir shogirdni kamolga yetkazdim deb xushnud yurgandim. Aslida bag‘rimda ilon asragan ekanman.

— Nega bunday deysiz? Xudoga shukr qiling, bir emas bir nechta shogirdlaringiz bor. Hammasi ko‘rkam, chiroyli imoratlar qurib, el-u yurtning koriga yarab turibdi.

— T o ‘g‘ri-kuya, lekin bir kun kelib ulardan biri kek- sayganimda menga xiyonat qiladi, sotqinlik qiladi, deb o ‘ylamagandim...

— Sotqinlik degani nimasi? Axir u sizni qanday sotishi mumkin? Qolaversa, sizni nimangizni sotadi, kimga sotadi?

— E onasi, gap shunda-da. M enda-ku sotadigan hech vaqo yo'q. Lekin qornining quli bo 'lgan odam dan qo'rqish kerak. Bundaylar nafsi yo'lida nafaqat ustozini, Vatanini so tishdan ham qaytmaydilar!... Endi senga bo r gapni aytsam... O datdagidek , b ir o d am n in g im oratin i qurib berayotgan edim. Kunbay haq to'layotgan edi. Bugun tongda borsam:

— Usta, endi sizni ishlatolmaymiz, — dedi uyning erkagi.

— T inch likm i, tu shunm ad im ? — deya hayratim ni yashira olmadim.

Page 269: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir € Г 2 5 9 ~ Ш

— Siz keksayib qo lgansiz .. . Sekin ish larkansiz .. . T o ‘g‘ri, m enga ham qiyin, sizga bu gaplarni aytish. N im a qilay, axir o ‘zingizning shogirdingiz kelib aytdi... „Usta qarib qo lgan , ish la tm ang la r , o ‘zim kelib tezlik bilan imoratingizni bitirib be ram an“ , dcdi. Qolaversa, kuz ham eshik qoqdi. Xafa b o ‘lmaysiz, bizga ham tczroq bitgani m a ’qul.

— O nasi , i shonsang , bu gap larn i esh it ib , tu rgan joyimda qalqib ketdim! Ko‘zimga yosh keldi... Shu paytgacha q a r ib q o lg a n im n i his q i lm a g a n d im . Bird an c h o ‘kib qolganday b o ld im . Asbob-uskunam ni y iglshtir ib , uyga qanday kelgan i in ni bilmayman. Menga shogird tushganda qo'lida tesha ushlashni bilmagan yigit qaysi yuz bilan shunday dedi? Xo‘sh, ayt-chi, bu xiyonat emasmi?... Bu sotqinlik emasmi?! Agar m en keksaygan bo‘lsam, ogMrimni yengil q i l ish o ‘rn ig a , b o l a - c h a q a m n in g r iz q in i q iy a d im i , kolrnamak?... Bugunoq uyiga boraman, yuziga tupuraman bunday shogirdni!..

— Q o ‘ying, adasi, bunday qila ko‘rmang. Shayton- n ing so ‘ziga uchm ang . Ustoz o Lz shogirdini qarg‘asa, bolasini qarg‘agan bilan barobar... Yaratganning o ‘zi ko‘rib t u r g a n d i r bu ho ln i . . . O c h q o la d ig a n z a m o n e m a s , Xudoning o lzi mehribon.

O tam ortiqcha bir so ‘z dem ay uyga kirib ketdi. Lekin men uchib yurgan osm onim dan tushib qolgandck bo‘ldim. Beg‘ubor ko‘nglimga ilk bor xiyonat, sotqinlik degan sovuq so‘zlarning ko'lankasi tushdi. Otamning yig‘laganini eshitib, m ening ham yig'lagim keldi. Qani endi, birdan ulg‘ayib q o lsam -da , o tam n ing q o ‘lidan arra-tcshasini olib, shu imoratni o ‘zim qurib bersam. Afsuski...

Bolaligim bog‘iga,Kulin sochdi xiyonat.K o‘z ochm agan ko‘nglimda,Yuzin ochdi xiyonat.

Page 270: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ f 260 Dosionlar

Sotqinlikni sadosi, Q u log lm n i tars yordi. Yuzlarimni yondirib, K o‘zimdan yom g'ir yog‘di.

Men ham xuddi otamdek, 0 ‘ychan b o i ib qolgandim. Men nimaga qoqilib,Men nimadan tolgandim.

Qayda axir dushm anim , 0 ‘zi yo‘g‘-u, yodi bor. Nechun uning nogahon, Yuragimda dodi bor?

Otamga arm on boMgan, Dardmi yo a lam edi. O tam ning o 'k inchlari, M ening ham nolam edi.

Xiyonat ning yoqasi,Tushsa edi qoNimga. Sotqinlikni o ‘zim cha, M ahkum etdim o lim ga!

Sotqinni sotib b o ‘lsa,Qul qilib sotar edim. Sotqinni otib bo lsa , 0 ‘ylamay o tar edim.

Bo‘yimga b o ‘y ulanmay, 0 ‘yimga o ‘y ulandi. Beg‘ubor ko‘nglim k o lk i , Bulutlarga belandi.

Qanday qilib o tam ning, Ko'nglini olsam derdim.Bir so lz topib m alhamday, Yoniga borsam derdim.

Page 271: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahm ud Toir 26'Borm adim, borolm adim , 0 ‘z -o ‘zimga so‘zladim.Otam panoh so‘rgan zot — Xudoyimga bo‘zladim.

Otang bormi, xiyonat, Onang bormi, xiyonat?! Aytgin, sening ustingdan Kimga qilay malomat?!

Sotqin kimning bolasi, Sotqin kimning jolasi? Jismimga sig‘may borar, Yuragim ning nolasi.

So‘rab ko‘nglim xun b o ‘lar, Shogird o ‘zi kim boNar? Ustoz qadrin bilmagan, C hirog‘i yo‘q tun boMar!

S o‘rab ko‘nglim xun b o ia r , Sotqin o ‘zi kim b o ‘lar? K o ‘karmaydi to abad, QargNshda kukun boiar!

H ar kimga ham clining,Xush duosi darisin.Vale sotqin boMsa kim, Q arg lsh la rda qarisin.

Yomon niyat yodi da, Tebratm agum qalamim. Sotqinlarga sochgayman, Dildagi bor alamim.

Haqdan q o ‘rqsin har kimsa, O'ziga nazar qilsin.Yaxshilarga yor bo'lsin, Y om ondan hazar qilsin.

Page 272: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Otam o 'td i dunyodan, A rm on in olib ketdi.Men ulg'aydim. Bu arm on, Qalbimda qolib ketdi.

Avval shukrim tangriga, 0 ‘g‘il berdi, qiz berdi. YoNdosh boNdi yaxshilar, N azar berdi, tuz berdi.

Am m o bir kam dunyoning, Kami sira to 'lmaskan.Yaxshi ming yil yashamas, Yom onlar ham o'lmaskan.

Puli yo 'qqa bu dunyo Bozorligi bekordir.Ayshi ko‘pga olamning Ozorligi bekordir.

Tilaganing bermasa, Tilanchilik ham azob. Ochmasang, o 'q im asang. Tosh bilan tengdir kitob.

Har kunning o*z quvonchi, Har kunning o*z dardi bor. Har kunning o ‘z sotqini, H ar kunning o ‘z mardi bor.

Har tong o tam qarshimda, Tilovatda tirilar.0 ‘sha tanish xush nafas, Yuzlarimga urilar.

Uzukun ham yodimda, Savobga chorlab turar.

Page 273: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir ■ЯГ^Ц*Yo‘l axtarsam gohida, Yog‘dudek porlab turar.

Deydi: — 0 ‘g ‘lim, unutm a, Yolg‘on yozib yashama. So‘ng ta 'na lar toshida, Patdek to ‘zib yashama.

Dunyo dardin oldida,Sening darding bir tomchi. Qog‘ozingga ham sig‘mas,Bu olamning quvonchi.

Haq so‘z Haq ning hukmidir, Tigli tegar yurakka.Rah ming kelsin eng aw al, Bo'zlab turgan yurakka.

Yuzin bulut to ‘sganda,Oyni arm on ezadi.Haqsizlik bandasini,Toshdan yom on ezadi.

Otamga arm on bo‘lgan,Dard edi, a lam edi. O tam ning o ‘kinchlari, M ening ham nolam edi.

Bolalikda bag‘rimga Botgan toshlar ham on bor. Jilmayadi xiyonat,Sotqin, kaslar o m on , bor.

Ajab dunyo ckan bu, Yaxshilikdan tolmaydi.Zavoli ham ko‘p ekan, Yomonlikdan qolmaydi.

Page 274: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ 1 264 ^ Dosionlar

Azobning ovozi

0 \ . . birodarlar, balki o ‘ylarsiz, bu ne shoirkim, doston aytsa g ‘am dan aytar, ko‘zlardagi nam dan ay tar! Netayki, taqdiriga tosh tekkan kimsalar, huzuringda qon yig‘lab tursalar. „Yozing, shoir, borin yozing, ko‘nglimizning zorin yozing^, dcsalar. Aslida ham mavjud g 'amning yuziga parda tortib , hali tug ‘ilmagan quvonchn i izlab yurgan shoir qalamini o ‘z yuragiga sanchib q o ‘ya qolgani m a’qul. Zero, „banda tadbir qiladi, Alloh taqdir qiladi". Taqdiriga qayg'u bitilsa ham sabrga sultonlik qilib, yot ning yam ogidan hazar qilguvchilar qancha... Aksincha, bir luqm a xush taom , lahzalik lazzat, bir siqim pul uchun yetti pushtining ruhini qon qaqshatib, yetti avlodini sotib yurganlar qancha!...

Vatanni sevmoq iymondandir, deyiladi. Vatanni sotish n im adan boshlanadi? K o‘ngilni so tishdanm i? Nafs g ‘olib kelgan joyda ko‘ngilning ko‘zi ko‘r b o ‘ladi.

Yozmoq oson, ko‘ksingga,Quvonch gul taqib tursa.Yuragingdan yo‘l solib,Baxt seli oqib tursa.

Yozmoq og‘ir joningdan,Ming bir alam taralsa.Iqbol so‘rsang va lekin,Peshonang sh o ‘r yaralsa.

Demish asli bu dunyo,Sinov uchun m aydondir.Kimga yashash ko‘p qiyin,0 ‘zgasiga osondir.

Birin baxti boshqasin,Ko‘zin chiqarib kelgan.

Page 275: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

G o ‘daklar bor dunyoga,Sochi oqarib kelgan.

Bir-bir aytsa ng dunyoning,Sitamiga poyon yo‘q.Doston b o ‘lsa ne ajab,Yuragimda yongan ch o ‘g‘.

Bu anduh lar faryodi,T ugllgan makonimda.Hasrati tilimda-yu,Tikoni tovonimda.

* * *

Eri x iyona t q ilgan ayo ln ing k o ‘zlariga k o ‘z ing iz tushganmi? Xotini xiyonat qilgan erkakning-chi? Ulardan ko‘ngil so‘raganmisiz? Ularga ko‘ngil berib b o ‘ladimi o'zi? Xiyonatda ko‘ngil bormi aslida?.. Uning yuzi, tusi qanday b o la d i? Buni bir-biriga xiyonat qilgan o ta-onadan emas, xiyonatning jabrini tortayotgan go'daklardan so'rang.

Ular sevishib turm ush qurishgandi. Parvardigor ularga ikki qizcha, bir o 'g 'il ato etdi. Yangi yopilgan non isiday b i r -b ir la r in in g d im o g d a r id a n b i r -b ir la r in in g m u sh k - a n b a r la r i ke tm asd i. T o g d a r d a n j i ld ira b tu sh a y o tg a n irm oqlar bir-birlariga q o ‘shilib ketganda ularni ajratib bodm aganidek, er-xotinning m ehr irmoqlari oila degan musaffo daryoda q o ‘shilib oqardi, j o ‘sh urib oqardi.

Y oddan shayton otliq badbaxt chiqdi. Uning qodida xiyonat otliq to ‘g‘on bor edi. Bu to ‘g‘on erning qodi bilan m ehr irmoqlari yodiga tashlandi. Er ayoliga xiyonat qildi. Xiyonat kimlargadir oshkor boddi. Ikki kishi bilgan sir sir emas. Ayol nazdida eri vijdonini sotgandi, imonini sotgandi. Bir so‘z bilan aytganda, u sotqinlik qilgandi...

Page 276: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Dos ton la г

Ay о I bu alamga с h idol mad i... Bu xiyonatni ko 'ta - rolmadi... O 'zini o lzi yoqib yubordi. Katta qizi o ‘n olti, o 'g 'l i o 'n ikki, kichkinasi uch yosh edi... Badbaxt er bolalari bilan yolg‘iz qolib ketdi...

Bu uyda kecha-kunduz,Bo‘zlashadi bolalar.G ir aylanib onasin,Izlashadi bolalar.

Kattasining oh lari,T o ‘kilganda tilidan. lymoni bor odamning,Qonlar oqar dilidan.

— Ay a, ay a, ayajon,Uyga sig‘may ketyapman.Kunduz chopib, tun chopib,Sizga yetmay o 'tyapm an.

Dcvordagi osig‘liq,Ro‘molingiz yigMaydi.Uy ichida charx urib,Uvolingiz yig‘laydi.

Jismimizda jon yig'lar,Dasturxonda non yig'lar.Riyolada choy yig'lar,Yulduz yig'lar, oy yig'lar.

Sizni kunduz axtarsam,Kunduz yig'lar biz bilan.Uydagi gul, dov-daraxt, lldiz yig'lar biz bilan.

Ukajonim kulgusi,Yuzlariga sig'masdi.

Page 277: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

Nain kulgu, bu dunyo, K o‘zlariga sig‘masdi.

C hohga tushgan toychoqdek, Talpinadi siz tomon.Tilin tishlab yigMaydi, K o ‘rmaysiz-da, onajon!

Jism -u jon im qaqshatib, Dcydi bir kun nogahon:— Otang о ‘Isa bilmadim, O nang o ‘lsa ko‘p yomon.

O h, onajon , onajon, Bo‘zlayvcrib sil b o ‘ldim. Borsa kelmas yo ila rdan , Izlayverib sil bo‘ldim.

Ovutolmay singlimni, Yig‘laydilar dadam ham. Bosh in mushtlab, jonini T ig iaydilar dadam ham.

Ko‘rgim kelar, ayajon, Yuzingiz, ko‘zingizni.Bizni uydan kuzatib, Yoqibsiz o ‘zingizni.

Q andoq go‘zal edingiz, Q andoq yonib-o‘chdingiz. G unoh im iz nc edi,Bizdan nechun kechdingiz?

Bo‘Iardi-ku, ayajon, 0 ‘ylasangiz bizlarni.Kim oladi bag‘riga,Yetim o ‘g‘il-qizlarni.

Page 278: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Dostonlar

Sizsiz dunyo qorong‘u, Xunuk ekan uyimiz.Ezib q o ‘ydi bizni g‘am, O lsmay qoldi b o ‘yimiz.

Singlim Gulshan bir tuni, Sizni yo'qlab tolgandi. Alamidan mast bo‘lib, Dadam uxlab qolgandi.

Uyimizga nogahon,Uchib keldi kapalak. Qanotlari qip-qizil, C h o ‘chib keldi kapalak.

G ir aylandi boshimda, Q o ‘rqdim b iro z jo n halak. Singlimning bolishiga Sekin q o lndi kapalak.

Qaramadi dadamga, Qaragisi kelmadi. Kapalakjon dadamni,Nega ko‘zga ilmadi?

Kapalakjon, kapalak.Sen ayamning arvohi.U dunyodan keldingmi, Dadam ning ne gunohi?

Oh, gunohkor bo'lsalar. YigMaydilar ne uchun? Boshin mushtlab jonini, T ig iaydilar ne uchun?

Sizsiz, aya, tun uzoq, Tonglar sira otmaydi. S ho ‘rpeshona bu boshim, Bolishlarga botmaydi.

Page 279: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

O vutm oq-chun singlimni, Bir n im a topish kerak.Eng yaxshi o ‘yinimiz,Oq terakmi, ko‘k terak?!

Yaxshi o ‘yin deymiz-u, Y ig lab -y ig iab o ‘ynaymiz. Bag‘rimizni, ayajon, Tig‘lab-tig‘lab o ‘ynaymiz!

— Oq terakmi, kolk terak, G ulshan senga kim kerak?— Biymaysizmi shuniyam, Menga ayamla keya-y...

— Oq teyaymi, ko‘k tea-y... Apcha, sizda kim keya-y?— Singiljonim, menga ham, Ayam, ayamlar kerak.

— Oq terakmi, ko‘k terak, Bizdan sizga kim kerak?— Xudo, Xudo, Xudojon, Bizga ayamlar kerak!

Takrorlaymiz ming bora, Yura к yara, dil рога.Ayt, Xudojon, Xudojon, 0 ‘limga bormi chora?

* * *

G a r oy chiqsa osmonga, K im ning ko‘ngli yorishmas. Yetim laming ko‘z yoshi, Quvonchga hech qorishmas.

Page 280: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Ш ?.70jf* DosionUir

В и dunyoning ohlarin,Наг kim to it a r o ‘zicha.Bu dard-u g‘am bormi kin, Shu bolalar b o ‘zicha?

B otadek b o ‘zlayotgan, Bolalarning yonidan. K o‘zin yumib o ‘tsa kim, Ayrilgan iymonidan.

Dying kuysin, xiyonat, Bo‘ying kuysin, xiyonat. Yolg‘on dunyo senga ham , Boqiy emas, omonat!

lymonini sotganlar, Vijdonini sotganlar.G o ‘dak ohi ko‘r qilar,Yu ragi tosh qotganlar.

Qaysi uyda xiyonat, Jilmayadi tun-u kun.0 ‘sha uyga diyonat,Begonadir, bag1 ri xun.

Qay uyga quyosh tush mas, Oy boqmaydi osmondan. Shu uyda biror kimsa, Ayrilgandir vijdondan.

Bu dunyoda yoronlar, Xiyonatning to ‘ri ko'p. Bo‘zlar hatto xoqonlar, Sotq in laming turi ko‘p.

Page 281: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

Qalamim qon qaqshaydi,Oq qog‘ozning ustida.Jonim chaqar dardlar bor, Yuragimning ostida.

* * *

Bulutlardek bir-birin Quvib o ‘tadi kunlar.G ob yom g‘irmas, ko‘z yoshdan Ivib ketadi kunlar.

Bir bechora ohidan Sarg'ayarmish oftob ham. Tutilgan ul oy kabi M ung‘ayarmish oftob ham.

Qayg‘u bilan quvonchning Oralig‘i chim dim cha.Qishdan olib chiqmaydi Odam zodni hech nimcha.

K o ‘zin yum ar kim, qachon, Yorug1 kunda yo tunda.C h o ‘bir otni to lrt odam Ko‘taradi bir zumda.

Qabristonga shohlar ham Kiradilar piyoda.Bir n im chacha tafti yo‘q O talar bor dunyoda.

Ota desam yodimga Kelaverar o ‘z otam.Bolalikda b o ‘g‘zimni Tilgan o ‘sha ilk nolam.

Page 282: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ Г 3 7 2 1 » Dos ion la г

Yoshim o ‘tib ellikdan, Birovdan hech kulmadim. Qartaygan qul Xudoga Qandoq yig‘lar, bilmadim?!

Men otam ning yodida Insof yuzin ko‘raman.Rizq axtargan bandasin Halol tuzin ko‘raman.

Tilovatim totidan Zora mhi shod b o ‘lsa.M angu yotar manzili Toabad obod b o ‘Isa.

Dilim ezilar hamon Otamning armonidan. Asrasin o ‘zi Egam Odam ning yomonidan.

Keling, birga tinglaylik Bir azobning ovozin. Chertilmay chil-chil singan Bir hur qizning g ‘am sozin.

N ola

Bir qiz yashar bir uyda,Yu ray desa yurolmas. Yigirma yil to ‘shakda,Turay desa turolmas.

A rm on degan xo‘rsiniq Tomirida oqadi.Yolg‘on degan bir og‘riq J ism-u jon in chaqadi.

Page 283: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahm ud Toir

Yolg‘on desa dunyoning Yolg‘oni shuncha ko‘pmi? Odam zodning nazardan Qolg‘oni shuncha ko‘pmi?

Bir suluv qiz q o sh -ko ‘zi U n d a ham bor yoronlar. Yuragini yaralab Q o ‘ygan faqat yomonlar.

Tug‘Uganda Dildora,Ziyo b o ‘lib tug‘ildi. Onasining ko‘z yoshi, Daryo b o ‘lib tughldi.

Otasiga maqtashib Yuzini ochishmadi. Beshigining boshidan Sochqilar sochishmadi.

Qiz tug‘ildi, otasi Sudda yurdi sudralib. Niyati onasidan Ketmoq edi ajralib.

O naizor bolasin Yetim b o llsin demadi. Sevib qurgan oilasin 0 ‘tin b o is in demadi.

Gapirsa ham boy o'gNi, So lz dcsin-da, dunyoda. Aytmasa ham ularning Aytganidan ziyoda.

Sud zalidan otasi Bamisli ketdi uchib. Onaizor qon yigMab Qoldi bolasin quchib.

18 — S a y l a n m a , I j ild

Page 284: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ 274^ Dostonlar

Ko‘hna dunyo, bor dunyo, Qilmading-a, or, dunyo.Shu go‘dak ko‘z yoshiga Edingmi sen zor, dunyo?

Ayolga uvol qilding,Umriga zavol qilding.Qoshin hilol qilganding, Qomatini dol qilding!

Dunyo, sening ko‘changda Yigirma yil sar-sari.Ko‘z yosh id an sarg‘aydi U lar u m r daftari.

Har neki intiho bor, Ibtidodan boshlanar. Salomdan boshlanmasa,Bil, vidodan boshlanar.

O na borki, mehrning Belanchagi tebranar.Onang b o ‘lsa suvsiz ham Ostonangda gul unar.

Farzand-chun m uz ichra ham Z um da yonolgan ona. Qayg‘ularning qatiga Quvonch qadolgan ona.

Ona dildan zorlansa,Zam in to‘lg‘onar ekan.Ayol erdan orlansa,Toshlar uyg‘o n a r ekan.

Ayol borki, oridan Er kishi aso qilar.Erlar borki, g ‘ururin Tutunga kasov qilar.

Page 285: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

Quvonchining qaym og‘i Q at-qat yurgan kimsalar. Sitamining salmog‘i Ezganni bir ko‘rsalar.

Afsusning alangasi Kul b o ‘lguncha kutganlar, O dam ning or-nom usi Pul boMguncha kutganlar.

Savollar bor, javobi Jonim ni chimchilaydi. Dunyo dardin xitobi Ruhimni qamchilaydi.

Axir, dunyo poyoni, Borar manzil qabrdir. lymoni bor insonni Sulton qilgan sabrdir.

Shodligini shamolga Sovurib yurganlar bor. Qayg'usini qoniga Qovurib yurganlar bor.

Bir bechora arm on in Qirq tuya ko'tarmaydi. Tuyani tirik yutib 0 ‘zgasi yo‘talmaydi.

Savol ko‘pdir, yoronlar, Javobi chertilmagan.Tirik yetim ko‘rmadim Yuragi yirtilmagan.

Page 286: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€1 276 Boston la г

* * *

Siz keltirib dunyoga Nim a ko‘rdim, otajon?!Jonni tutib jafoga G ina ko‘rdim, otajon!

Bir qiz b o ‘lib silkinib,Yerda yayrab yurmadim. Mehringizga yelpinib, Oyog‘imda turmadim.

Siz ham, biz ham om onat,Oy osm onda boqiydir.Qilmas sira xiyonat Quyosh nurga soqiydir.

Qorda qolgan qushmasm an,Don kerakmas, otajon!G o ‘sht ko‘rmagan tishmasman, N on kerakmas, otajon!

Qizim degan shonimni Qidirib yashayapman.Men jism im dan jonim ni Sidirib yashayapman.

K olchangizdan tobutda Yulduz b o ‘lib o ‘tarman! Otasidan or qilgan Bir qiz bo‘lib o ‘tarman!

* * *

Yuragingda yolg‘on bor,Yonib yashay olmaysan. Tuslanm agin, aslingdan Tonib yashay olmaysan.

Page 287: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir Ш 277 ЩTom iringdan chiqqan qon Ulg‘aydi, inson b o ‘ldi.Sen xushsan, ko‘rm aysan-da, l in in g bag‘ri qon b o ‘ldi.

Farzand irmoq, irm og‘ing Talpinadi sen tomon.O ta b o ‘lsang, daryo b o ‘l, Bag‘ringga chorla, nodon!

Bilsang, Alloh otani Bir tog1 qilib yaratgan.Har bir farzand qalbida Chiroq qilib yaratgan.

C hirog‘i o lchgan ko‘ngil D unyoni xush koTmagay. G o ‘dak Tangrining guli, Riyoni xush ko‘rmagay.

l in in g dilgir dilidan Sitamini sitib ol.Ochgil ko‘ngil ko‘zini, QoMlaridan tutib ol.

Birga bosgan qadaming Jannatga yetaklaydi., ,Ota“ desa, ,,bolam“ de, Tangri umring tilaydi...

* * *

Ota b o ‘lish sharafli,Asli ulug‘ inoyat.Otalarni, yo Tangrim,О ‘zing qilgin hidoyat!

G a r o talar yanglishsa, Farzandlar yo‘l yo‘qotgay.

Page 288: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ 1 278 й * Dostonlar

Otalar oqil yurtning,Quyoshi xushnud botgay.

Lolalarning lablari,Sabolarda ochilgay. Joynamozning jamoli,Duolarda ochilgay.

Otalarning ibrati,Chiroq boMsin dillarda. Qoqiltirish qasdida,Tosh yotmasin yo‘llarda.

Vale ko‘hna dunyoda,0 ‘y boshqa, hayot boshqa. Gobi katta podani,Buzarkan bitta qashqa.

Oriyat elagidan,0 ‘tolmay qolganlar bor.N ain ota, elining,Qarg‘ishin olganlar bor.

Dasturxonning boshida,Duo qilardi otam.— Ham o ‘zingdan, ham eldan, Begona qilma, Egam.

Bugun o tam duosin,Takrorlab turgum bot-bot. Otam ruhi madadkor,Otam ruhi zo ‘r qanot.

Axir cldan begona,Bo‘lganlarni ko‘rdim men!0 ‘zi tirik, la’natda,0 ‘lganlarni ko‘rdim men!

Page 289: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir ^ 279 ЩAytariinning davomi,O g‘ir b o ‘Isa qaytayin.Вu dostonni o ‘zgacha,Yozolmasam netayin.

Xiyonat

Ochilmaydi ko‘zimiz,Tushaverib chohlarga.Ketayapmiz dunyoni,T o id ir ib gunohlarga.

Yetmish yil yashab gohi,Bitta savob olmaymiz.K o‘rsatmagan mehrimiz,Talab qilib tolmaymiz.

Sotamiz borimizni,Sotamiz orimizni.Sotolmayin xunobmiz,Qishdagi qorimizni.

Mayli sotsin bandasi,Bu dunyoda topganin.U nutm asa boMgani,Vatanda ko‘z ochganin.

Sotib bo‘lmas Vatanni,U cho 'n takka sig‘maydi.Qalb ko‘zi ko‘r kimsalar,Vale buni bilmaydi...

— 0 ‘g‘liin, sen yo‘qsan! Hayotmisan va yo?! Bilma­dim , bu yolg‘iz Yaratganga ayon. Biz onang bilan sen yom onning um rini tilay-tilay qalbimiz sham misol so‘nib- so‘nib borayapti. Bizning faqat jismimiz odamga o ‘xshaydi, bolam! M en seni yom on dedim. Ayt, juvonmarg! Yaxshi b o ‘lsang y u r tn i ta sh la b ke ta rm id ing? ! Bizni ta sh lab

Page 290: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ ? 8 0 ^ Dostonlar

ketarmiding?! Biz seni qanchalik yaxshi ko‘rardik?! Qirq qizni qalqitguvchi qad-qom ating, guldek hunaring bor edi, k o ‘rnam ak! Biz g ‘aflat b anda la r i bo lam iz ichm ayd i, chekm ayd i. . . n a m o z o ‘qiydi deb , kerilib yuravergan ekanmiz.

O, g ‘aflat, g ‘aflat!.. Yoshim oltm ishdan oshdi. Nega men seni o ‘z j ism -u jon im da ko 'rm ay keldim. N ahot, sen m enda yasharding? M en o ‘zim dan xafaman! 0 ‘zimdan nafratlanaman! Mcni el taniydi, meni el hurm at qiladi, qarindosh-urug‘, yor-u d o ‘stlar o ‘rtasida obro 'y im yaxshi deb o ‘y la b m a n -u , b a g ‘rim dagi b o la m n in g k o 'n g l in i , iymonini shayton o ‘g‘irlaganini ko‘rmabman!..

Ayt, o ‘g ‘lim! O lzga yurtlarda seni kutayotgan qarin- d osh -u rug ‘laring, yor-u d o ‘stlaring yo‘q edi-ku! O zod oNkada, ozod odamga ato etilgan imkoniyat va baxtning hamm asi senda mujassam edi. Sendan ko‘nglim qoldi, bolam! Seni onang bilan shu um idda kamolga yetkaz- ganmidik? Qartayganda bizni eldan ayirding, yuzimizni shuvit qilding, nonko‘r!

Parvardigor no lam ni senga yetkazsin , bolam! Sen yurtga qayt! Yig‘lab tiz c h o ‘k! Bo‘zlab tiz c h o ‘k! Bag‘ri keng el bu, kechirguvchi el bu! K echirm asa, yuzingga q a ro su rt ib , shu tu p ro q d a o ‘l! Toki biz o x ira tg ach a yuzim izga qaro surtib bormaylik! 0 ‘g ‘lim, x iyonatkor farzandga o ta -ona b o ‘lib qolish azobini boshiga tushganlar biladi. M en buni hech qaysi o ta-onaga ravo ko‘rmagan boMardim.

Bolam, sen yo‘qsan, lekin har kuni sen bilan suhbat quraman. Seni bag'rimga chorlayman. Seni yaxshi ko‘raman. Yo‘q -yo ‘q! Seni yom on ko‘raman. Sen yom onim b o ‘lib eshikdan boshingni egib kirib kelsang-chi? Qarg'ab alamdan ch iqay , urib a la m d an chiqay! T ir ik m isan o lzi? Tirik boNsang, me ning bolam boMsang, emaklab b o ‘lsa ham yurtga kelganingni koT ish im kerak! Y o ‘qsa... Xudoga solaman!.. Qattiq qarg‘ayman!.. Oq qilaman, nonkoT!.. Oq qilaman!!!

Page 291: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir Ш 281 ^

* * *

N e sirlar bor o ‘zing guvoh,Biz bandamiz, bizlar gum rob, M ehribonsan o ‘zing, Alloh, Dodiga yet, shu otani!

Afsusida alanga bor,Oh, o ‘zidan qilmoqda or, D o ‘st-dushm anga qilmagin xor, Dodiga yet, shu otani!

Y om on odam ko‘kdan tushmas, U makonsiz uchar qushmas, Bolam yom on boMsin demas, Dodiga yet, shu otani!

Bo‘zlayverib b o ‘zdek b o ‘ldi,Osh k o ‘rmagan tuzdek b o ‘ldi, 0 ‘g ‘li o lm a y o ‘zi o ‘ldi.Dodiga yet, shu otani!

U ning dardi toshdan og‘ir, Tobutdagi loshdan oglir,Zahar tushgan oshdan og‘ir, Dodiga yet, shu otani!

Qariganda kun ko‘rmadi,Oy jilmaygan tun ko‘rmadi,Oh, o ‘zidek xun ko‘rmadi, Dodiga yet, shu otani!

Bizlar yaxshi, bizlar yom on, 0 ‘zing ycrsan, o ‘zing osmon, Sendan imdod, sendan farmon, Dodiga yet, shu otani!

Tuproq uysak, tog1 boMmagay, Yantoq gullab bog‘ boNmagay,

Page 292: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

* 8 П й 21§* Dostonlar

Oqpadar hech oq boMmagay,Dodiga yet, shu otani!

Sotq in b o ‘lmay o ‘lsin o lg ‘li,Boshin egib kelsin o ‘g lli,Mayli, keyin o l s in o ‘g‘Ii,Dodiga yet, shu otani!

O na osm on, lining og‘irligi sening yelkangga tush- maydi, deydilar. A m m o yomon farzand dog‘i, qora qilmishi osmon ni ham egib q o ‘yarkan. Bugun yurtimizning ay rim go‘shalarida o ‘z ohidan o ‘zi o ‘rtanib, dilida „mening o ‘g‘lim sotq in b o ‘lishi m um kin emas, men unday o lg‘il tug‘gan e m a s m a n “ , deya b o ‘zlab X udoyim ga nola qilayotgan onayizorlarning borligi achchiq haqiqat. Haqiqatga tik qarash esa hamisha ham oson kechavermagan. Xudo ning birligiga shak keltirishdan q o ‘rqqan odam , onadek buyuk zotni ayblashdan ham q o ‘rqadi. Zero, har bir ona farzandim y o m on b o i s i n dem ayd i . A lloh O d am A ton i , M o mo Havoni yaratganidan buyon dunyoga ko‘z ochgan har bir go1 dak poklik, begiiborlik timsoli b o i ib kelgan. Unda... ular qaydan yaralgan?..

H am m a yaxshi, yomon go ldak yo‘q,Bu dunyoda yomon chechak yo‘q, Tinglayversang yom on ertak yo‘q,Sotqinlarni kim tug'gan, Ona?!

K im dir tanin, kim molin sotar,Kim bozorda hamm olin sotar,Yana kimdir jam olin sotar,Sotqinlarni kim tug'gan, Ona?!

O 'g i l ota obro 'sin sotar,Qay qiz ona qayg‘usin sotar,Bir firibgar jodusin sotar,Sotqinlarni kim tug‘gan, Ona?!

Page 293: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir 283 Ц?Bulbul sotib, zog‘ olganlar bor, Qarang, bepul tog1 olganlar bor. Sabring siqib yog‘ olganlar bor, Sotqinlarni kim tug‘gan, Ona?!

lym onni ham arzon sotishar, V ijdonni-ku, oson sotishar,G o h yo‘liga biroz tortishar, Sotqinlarni kim tug‘gan, Ona?!

Xiyonatning bedorligidan,M ozor yig‘lar mozorligidan, Bozor yig‘lar bozorligidan, Sotqinlarni kim tug‘gan, Ona?!

Qul sotilar, el sotilmaydi,Gul sotilar, dil sotilmaydi,Yurt sotishga mard botinmaydi, Sotqinlarni kim tug‘gan, Ona?!

* * *

Q anday yozay ko‘ngil zorini, Aytgim kelar dilda borini.

Kimki b o ‘lsa hayotga oshiq,Jon jom iga chertgay xush q o ‘shiq.

Tongda esar hayot shamoli,Yuz ochadi yurtim jamoli.

Uyg‘onadi yaxshi ham yom on, Rizqin tilar k im d a jo n om on.

Quyosh to byib shabnam lar ichar, Bolariga gullar bol tutar.

Qirga shoshar jon-jonivorlar, Odam zodning mehriga zorlar.

Page 294: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Ш 2 8 4 ^ Dostonlar

Mingni chorlar ming bitta yumush, Parkent soyi toshdagi kumush.

Jilvalari jon olib oqar,Suv oqizgan tog‘lar xush boqar.

Biqir-biqir qaynar buloqlar,Yer tagida yongan chiroqlar.

J ism -u joning poklik o ‘raydi,Oy nurlari soching taraydi.

Sen ko‘klarda uchib yashaysan, G o ‘zallikni quchib yashaysan.

Bunda ming yil yashaging kelar, Bunda zum da arm onlar o llar.

Kim togllarda b o isa biladi,Osm on yerga yaqin keladi.

Bunda toshlar oynadek tiniq, Boqsang o ‘zing ko lrasan aniq.

Tirik odam tiz c h o ‘ksin faqat,Qay yurtda bor bundayin jannat?

BogMarida bahor balqigan,Tangri xushlab, Tangri alqagan.

Ey shodligim chashmasi — Vatan, Ko‘zlarimning tashnasi — Vatan.

Kel, jonim ga о Tab yashay in, G ‘amlaringni kurab yashayin.

Vatan, seni sotib b o ‘lmaydi,Senga toshlar otib boMmaydi.

lymoni but har odam bilar,Onasini ogTitgan o ‘lar.

Page 295: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir

Ey mardlarga ergashgan soya,Yel xurjiga yemrilmas qoya.

U nutm asin , yov zoti hech chog‘,Bu Vatanning erlari uyg‘oq!

— 0 ‘g‘lim, dostonim poyonida senga ikki og‘iz so‘z aytgim keldi. Zero , bu vatanning erlari safida sen ham borsan! In sh oo lloh , kelajakda sening o kg ‘il-q iz laring, m ening nabiralarim ham boMgay! Aytarimning avvalida bobo larn ing ta fakku r du r la r idan t o ‘kilgan uch kichik hikmat nurlanib turgay. Shuni unutmaginki, „M aydonga tushgan alp manglayini qashlamas". Sen esa Ozodlik maydo- nidasan, Hurlik maydonidasan! T o ‘rt tarafdan ham sen elning nigohidasan. Elning elagidan esa ham m a o ‘taver- maydi, o ‘g ‘lim!

Yana deydilarki, „Toza suv loyqa suvni tindirolmaydi. Loyqa suv esa toza suvni bir zum da loyqatadi". Ilohim, har bandani loyqa suv boMishdan, er kishini mijg‘ovlikdan asrasin!

T o ‘g ‘ri s o ‘z kishini uyqudan uyg‘otadi. M ana bu hikmatga quloq tuting-a: „Boylik, bu m ol-dunyo kokpligi bilan emas, balki nafsning to ‘qligi bilandir". Nafsga qul b o ‘lish , bu s h a y to n g a qul b o ‘lish d e m a k d ir . U m id - vormanki, bu fikrning sharhini o ‘zing anglab yetgaysan, o ‘g ‘Iim!

0 ‘zing anglab yetgaysan yana,Oqil aytar Vatan bittadir.G o h chapingdan o ‘ngingga boqmay,Sendan so‘rmay kunlar o ‘tadir.

M en onam ning duosin oldim,Shukr, ko‘rdi taqdir izzatin.Erta ketdi, afsus, dunyodan,Qilolmadim otam xizmatin.

Page 296: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

286 Dostonlar

Kecha otam o ‘kinchin tinglab,0 ‘rtagandi jonim ni alam.Bugun meni zorlatgan arm on,Qiynaydimi seni ham , bolam?

Baxt bekorga boqavermaydi.Sen yoMiga chiroq yoqmasang.Oqqan daryo oqavermaydi,Irmoq b o i ib o 'zing oqmasang.

Yomonlikdan yiroq b o ‘lgin-u,Lek yom ondan qochib yurmagin.Sen va’dani vafo deb bilib,Sirlaringni sochib yurmagin.

Kindik qoning tom gan tuproqqa,Kindik qoni tomsin bolangni.Quvonchingga quchoq ochganlar,Malol ko‘rar goho nolangni.

Yot yeguncha yoningda turar,Shoh boMmasang Vatanda xok b o ‘l.Ruhim abad shod boMsin desang,Ginasiz el ko‘nglidek pok b o ‘l!

Xotim a

O tam rah math bir so ‘zni takrorlashni xush k o ‘rar- dilar: «Bolalarim, unu tm anglar , Parvardigor asralganni asraydi!» Inshoolloh, shunday boMgay. Biz Vatanni, Vatan bizni asragay!

Qushlar uchar osmon toMa,Sayyod yurar tadbir ila,Otolmaydi u bir yoMa,Asralganni asrar Xudo!

Page 297: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

Qanoting yo‘q, kokkka uchm a, Yutoqib hech suv ham ichma, Qoqilibsan, chohni so‘kma, Asralganni asrar Xudo!

Birov k o ‘rmas ko‘zing uchun,N u r topdingmi izing uchun,Sado izla so‘zing uchun,Asralganni asrar Xudo!

Vatan bizda, biz Vatanda,Bitta jonda, bitta tanda,Mingashsak ham oq samanda, Asralganni asrar Xudo!

Hurlik tug1 i jonda tursin,Q adr qalqib qonda tursin,0 ‘zbek no mi shonda tursin, Asralganni asrar Xudo!

D em ang, M ahm ud g‘amdan yozar, K o‘zlardagi nam dan yozar,Biz yo 'qotgan sham dan yozar, Asralganni asrar Xudo!

Doston bitdi, shukrim bisyor, Yaratganga zikrim bisyor,Yurak deydi: aytgin takror, Asralganni asrar Xudo!

Page 298: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€1 To ‘rtliklar

T O ‘RTLIKLAR

Ko‘zimning kurtagida ochilgan guldan uzing, Ko‘nglimning chashmasida qaynagan maydan suzing. Siz meni tushunsangiz tumoringiz boMayin,J ism ingiz jamoli ni mening jonim ga chizing.

* * *

Xudoni men halol tuzdan izladim,Bahor, yozim o ‘tdi, kuzdan izladim.0 ‘zim dan topm adim , gunohim ko'pdir,Ayo d o lst, m en uni sizdan izladim.

* * *

Bir maysa terakka shivirlab dedi:Yerga boq, ildizing qurtlar yedi.Yonim da yig‘lagan shu g ‘arib to ‘nka,Kecha sening kabi kerilgan edi.

* * *

Oftob oyni ko‘rmagay bir osm onda yursa ham, lldiz o ‘z gulin ko‘rmas, jon idan suv bersa ham,Вu dunyoni yaratgan Egamda hech m innat yo‘q, Olovga omonlik bor, ch o ‘g‘ kul ichra tursa ham.

* * *

Quyosh ning quvonch i otashda ekan,Oshiq dil quyoshdek sargashta ekan.K o‘ngil osm onida Allohing tursa,Ne g‘am , davrada joy gar pastda ekan.

* * *

Bir rayhon b o ‘yida shunchalar atir,Har gulning o ‘z bo > i tahsinga arzir.Shu qadar ehsoning ko‘pki, Xudoyim,Bandasi, oh, sendan qanchalar qarzdir.

Page 299: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

* * *

Toshlar o tm oq uchun yaratilganmas,Yoshlar sochm oq uchun yaratilganmas. Shunchaki yig‘lam a, bandai g‘ofil,K o‘z yosh ing gunohing yuva о Isa bas.

* * *

Uyingning tom ida bir qush ko 'rmabsan, Tonggacha yotibsan, bir tush ko‘rmabsan. QcVyningda tosh bormi, qarab ko‘r, d o ‘stim, 0 ‘zingni o ‘zingdan sen xush ko‘rmabsan.

* * *

Qarindosh qadrini qondan qidirgin,H urm atn i xush koTsang, jondan qidirgin. Um ring uvolini yillardan soTma,Shabnam duv to ‘kilgan ondan qidirgin.

* * *

Kelmoqni qutlaymiz, ketmoqni ko‘zlab, R ahm onni sen deymiz, shaytonni sizlab, lym on dilda b o ‘lsa, shayton qondadir,Shu bois gunohni yuramiz izlab.

* * *

Socit ch iq-chiq ida savol bor emish,Yerdagi uvoqda uvol bor emish.B o‘yingni qamishga b o ‘ylayverma ko‘p,Tiz ch o ‘k, maysada ham kamol bor emish.

* * *

Zulm atda chiroqni har kim tutmagay,Nokas kutilmagan m ehm on kutmagay. Tikanni tishingda sug'urib olsang,Og'riq azobini jon unutmagay.

19 — S a y l a n m a , I j i ld

Page 300: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€П90~Щ То ‘rtHklar

* * *

D o ‘ppini shunchaki yurmagin kiyib, T o ‘ning zaridan ham ketmagin iyib.Bolam, yiqilishing kutib yotarlar, Belbog‘ni belingga bog1 labiar q o ‘yib.

* * *

Oqilga shunchaki shondan hazardir, Yovning yeridagi kondan hazardir.Devona qoMiga kishan solmagin,U nda ham kibrli jondan hazardir.

* * *

Oftobning alami kuymagan jonda, Bulbulning alami suymagan jonda. Shabnamni sahroga sochmagin, M ahm ud, lym on nima qilsin to ‘ymagan jonda.

* * *

Qushlar qanotida tosh ko‘tarmagay, Kipriklar bir um r yosh ko 'tarm agay. Uchragan niholni bosib o ‘tmagin,Kim aytar, maysalar bosh ko'tarmagay.

* * *

Halollik hikmati o tam so ‘zida,M ehrning qudrati onam ko‘zida.Lekin dillarida bir so 'roq takror,„Qay birin ko'rgaymiz bolam o ‘zida“ .

* * *

Toshgan daryolarga to ‘g ‘onlar xasdir, Chayonga chaqmoqlik oddiy havasdir. Ochning q u lo g id a aytilgan q o ‘shiq, Qurigan quduqda ingragan sasdir.

Page 301: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

* * *

Bcdil bulogNdan bir qultum ichdim,Men uni senga ham tu tam an, d o ‘stim. S o‘zning saltanati sam oda ekan,Zulm at aro go‘yo quyoshni quchdim.

* * *

Ichm ang deysan, gulim, lek ichgim kelar, G ‘unchaning g ‘uborinda quchgim kclar. N a qilay, sharob ichsam, oshiq bo‘lsam, Turnalardek boshingda uchgim kelar.

* * *

Yor, yoningda yot b o ‘lib qoldim, 0 ‘z -o ‘zimga dod boMib qoldim.Kech ochilgan ko‘zimga boqma,Shoh seniki, m en mot b o ‘lib qoldim.

* * *

Toshga tushgan tomchi yorildi,U loygamas, toshga qorildi.G ulim , loying qorganda egam,Senga emas, m enga yor edi.

* * *

O m onat um rim ning oromi senda, Labingdan ichirsang may jom i senda. Q ulingdirm an, vale shoh qikiy desang, ,,Begim“ degin, Tangri kalomi senda.

* * *

K o‘ngilning to ‘kilgan shabnami sog‘inch, Bilmaiysan, oshiqning har dami sog‘inch. Bulbulning faryodi b o ‘g‘zida gullar, M ajnunga Laylining malhami sog‘inch.

Page 302: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

€ 1 292 $ * To Ttliklar

* * *

Oqqan daryo qirg‘og‘in o ‘par,Parvonalar chirog‘in o 'par,Chavandozlar g‘olib kelganda,Tulporining tuyogMn o lpar.

* * *

O btgan ishga dom angir b o ‘lma,T o lkilmasang, shunchaki to ‘lma.Yot kulgini qaroqqa yashir,G ‘amli uyda chirm anda chalma.

* * *

Baxilning tosh yorar ko‘zi bor, d o ‘stim. T um orda Tangrining so‘zi bor, d o ‘stim. lym on-e 't iqodda sobitsan agar,0 ‘zingda Xudoning o ‘zi bor, d o ‘stim.

* * *

Tuproqning tilini kulol bilmaydi,U axir gulgamas, loyga iylaydi,Q arqunoqdan bulbul chiqmasa chiqmas,H a m m a Tangri bergan tilda kuylaydi.

* * *

Dilingdagi tikanning nashtari so‘zingdadir, Tilingdagi yolg‘onning daftari ko'zingdadir. Javdar ekib, bug‘doy kutsang nodon demishlar, Baringdan to ‘kilganni bil, bari izingdadir.

* * *

Bu ko‘ngil ko‘kida m udom quyoshmas,G ohida boshingga bir tom chi to mm as,Borida shuhratning sharobidan mast,Yo‘g‘ida oh urgan odam odammas.

Page 303: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir 293 j i* * *

Q ahratonning qahri oppoq qor ekan,Yo rab, bunda qanday hikmat bor ekan. Erimoqni o r bilguvchi muzlar ham , Boychechakning kulgusiga zor ekan.

* * *

Oyni m aqtar yuzidagi dog lni ko‘rmaslar,Soyni m aqtar q o ‘ynidagi toshni so‘rmaslar. M uhabbatn ing ko‘zi ko‘rmi, shunchalar, Egam, O dam zoti dildan oqqan yoshni ko‘rmaslar.

* * *

U m m o n d a um m onning siri pinhondir,O sm onda osm onning siri pinhondir,N echun yerga sig‘may qolar odamzod,Yo Rabbim, bandangda ne sir nihondir?

* * *

Sen o ‘zingni gunohlardan forig‘ tutmagin, Yaratganga bir tavbangni darig‘ tutmagin. Sayyodga ham goh-gohida m u ru w at darkor, Rahm qilgin, sayidingni oriq tutmagin.

* * *

G ul so ‘lsa xazonning bay rami b o ‘lur,Oil to 1 Isa kiprikning shabnami b o ‘lur,Qurigan yog‘ochning kuldagi vazni,Tugagan um rning m otam i b o ‘lur.

* * *

Quyosh kulib tursa, ko‘k chaqm oq chaqmas, O lom on odam ning ko‘ngliga boqmas.H asadgo‘y maydonga tushmagan kabi,Eshiging zulfini dushm aning qoqmas.

Page 304: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

То Tt/iklar

* * *

Quyosh quvonchini xazonda ko‘rmas,Shamol ishonchini to ‘zonda ko'rmas.Dunyoni qiyomat qo 'pard i, ey, d o ‘st,G a r Tangri qudratin insonda ko‘rmas.

* * *

Qushning qanotida samo shuhrati,Kimga ozor bermish maysa minnati.Tikan ta ’rifini atirgul aytsin,Bulbulga dil bergan g‘uncha ziynati.

* * *

Otlar tuyog‘ida ezilmas maysa,Maysa quvonarmish otlar ko‘paysa.Quvonar maysadek muloyim elim,Elni el qilguvchi zotlar ko'paysa.

* * *

Bog1 kezib har niholdan o ‘zimga d o ‘st izladim, Qumrilarga q o ‘shilib, so ‘zimga d o ‘st izladim,Kun kelib tuproq meni tillashgani chaqirsa, Ortim dan yo‘qlab bora г izimga d o ‘st izladim.

* * *

Yursang yo‘ling unarkan, tursang toshga o ‘xshaysan, Umringga oMchov so Та, ko‘zda yoshga o‘xshaysan. Dilingdan bir qatim nur qidirganlar quvonsa, Oqshom oyga, kunduzi sen quyoshga o'xshaysan.

* * *

Q o ‘ng‘iroq ko‘kdan kelsa, jarangi baland boMur, Burgutga kamon tutgan burgutga m onand boMur, Sen boshingdan balandga sakrashni odat qilma, Tuvakda gul lagan gul, a I bat tuvakda soMur.

Page 305: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

* * *

Qozonga yaqin yursang, qorasi yuqar emish, Yom onga yaqin yursang, balosi yuqar emish. Qozonni qaro qilgan, yom onni bino qilgan,Aslida shu odam zod, o ‘zidan q o ‘rqar emish.

* * *

Sen tosh otding — m en tillo topdim,Sen qarg‘ading — men duo topdim.Yomonlikka yaxshilik qilib,0 ‘z dilimdan men Xudo topdim.

* * *

Bu ne dardkim, ko‘nglim ashki ko‘zim daryosiga sig‘mas, Bu ne dilki, talpinurda yer-u samosiga sig‘mas.Bu ne so‘zkim, aytilurda o‘zin sadosigai sig‘mais,Bu ne ruhkim, tandan chiqib ikki dunyosiga sig‘mas.

* * *

Bu dunyoni tugal ko‘rdim onajonim duosida, Dunyo go lyo kulib turar, duolarning sadosida,U dunyoning vafosini bu dunyodan axtamrman, Bihamdulloh, maning ko‘nglim ikki dunyo Xudosida.

* * *

Kurtak ko‘z ochganda daraxt titraydi,Bir xazon ohiga daraxt qartaydi.Ey, gunoh bandasi, hargiz unutm a,Tangri sendan yolgliz tavba tilaydi.

* * *

Tunning chirog‘ini Tangri tutgaydir,Bo‘ylama, ul joyga b o ‘ying yetmaydir.Bugungi davlating ketguvchi m ehm on.Uni erta o ‘zga mezbon kutgaydir.

Page 306: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

То 'rtlikkir

* * *

Tulpor tog‘ga chopib chiqmas,Baliq gavhar topib chiqmas,Qarich bilan qadamlama,Soxta ko‘z yosh qalqib chiqmas.

* * *

Demagil, qilmishing barchasi sirdir, Yuzingni yulmagil, ko‘nglingni sidir. Chinqirib dunyoni chiylolmagaysan,Ayo d o ‘st, o ‘zingdan o ‘zingni qidir.

* * *

Yuzingning yogkdusi yoqar dunyoni, Ko‘zingning jodusi o ‘rtar riyoni.Olamda odamdek yurm og‘im mushkul,Panoh aylamasam agar Xudoni.

* * *

Kkdagi moh qaro tunning yuragi,Yongan chiroq tiriklarning tilagi,Yuzga chiqib yugurgisi kelar odam ning G a r bilsaki, bordir elga keragi.

* * *

Sening zaboningdan sachragan atir,Mening tillarimda ishqiy bir satr,Visoling bir onlik munavvar nuri,Qirq yil yashab q o ‘ygan umrimga tatir.

* * *

Shabnam sharobidan xushdirsan, M ahm ud, Oshiqsan, ko‘kdagi qushdirsan, M ahm ud. Bulbuldek bo*g‘zingda qalqisa joning,G ‘uncha ko‘rolmagan tushdirsan, M ahmud.

Page 307: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M UN DA RIJA

S iy r a t im sad o s i (so'zboshi o ‘rnida)............................................................. 3

A Y T E N D I , Y U R A G I M

A y t e n d i , y u r a g i m ...............................................................................................11O m o n l i k t i l a y m a n ...............................................................................................12M a s h r a b .................................................................................................................... 13C h u m o l i g a k e la r h a v a s i m ............................................................................... 14S izn i y o ‘q la b k e l d i m ........................ : ...............................................................15N o l a ............................................................................................................................. 16B o b u r a r m o n i ....................................................................................................... 17S u y ib n e ts in b o s h q a l a r .....................................................................................18T i n i q l i k ......................................................................................................................19Q o d i r i y n in g s o ‘nggi s o 'z i ...............................................................................20S h u o d a m ............................................................................................................... 20Y u ld u z l a r .................................................................................................................. 21H o f iz n i d o s i ........................................................................................................... 22Y o m g ' i r .....................................................................................................................23Belbog* ...................................................................................................................... 24F a r y o d ...................................................................................................................... 25

B I Z N E C H U N U C H R A S H D I K

P a rk en td a t o n g .......................................................................................................31Q a y d a s a n , m u h a b b a t ? ......................................................................................32P o k l i k ........................................................................................................................33K a p a l a k ..................................................................................................................... 34T u r n a l a r ....................................................................................................................35U y g 'o t a r ....................................................................................................................36Q a y la r d a n s o ' r o q l a y .......................................................................................... 37„ S e n in g k u l g u l a r i n g . . . " .................................................................................... 37K e l m a d i n g .............................................................................................................. 38K u l g i n g ..................................................................................................................... 39

„ S h o i r a h l i m u h a b b a t g a . . . “ .......................................................................... 39Biz n e c h u n u c h r a s h d i k .................................................................................... 40

Page 308: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

298 Mundarija

B o y c h e c h a k ............................................................................................................ 41S o g N n d im ...............................................................................................................42T o n g d a ...................................................................................................................... 43l l t i j o ............................................................................................................................44S eng a y o l v o r a m a n ............................................................................................... 45G u n o h i ne a h l i P a r k e n t n i n g ? .................................................................... 46S a v o b .........................................................................................................................47S h e ’r i m g a ................................................................................................................ 48A s o .............................................................................................................................. 49„ O g ‘zi o sh g a y e tg a n d a . . .“ ................................................................................49C h o M p o n ..................................................................................................................50A r m o n ...................................................................................................................... 51O t a m n i n g s o ‘z i ....................................................................................................52

M U H A B B A T S H E V A S I

O lo v m e n i n g c h a m a n i m ...............................................................................55Q a ld irg ‘o c h ............................................................................................................ 56Y o l g 'o n c h i l a r y e tm a s m u r o d g a ................................................................... 57N a v r o ‘zn i y e ta k la b kc lad i b a h o r ................................................................ 58B o b o l a r i m ............................................................................................................... 59R a y h o n la r is la r in b u lo g ' i V a t a n ................................................................ 60K a r a m ....................................................................................................................... 61Q a d r ............................................................................................................................62B a x t ............................................................................................................................63M in g yil y u m a l a s a .............................................................................................. 64S izn i y o d e t a r m i z ............................................................................................... 65B a x i l .......................................................................................................................... 66O n a ............................................................................................................................. 67O t m i n g a n yigit (rivoyat)...............................................................................68Ey d o ‘s t .....................................................................................................................71S iz d a n o ' r g a n d i m ................................................................................................72B e m o r b o la la rn i y ig M atm an g a s l o ............................................................ 73O r t i n g iz d a n o ta d i t o s h n i ..................................................................................74B o la jo n ...................................................................................................................... 75U m i d i m u n a r ........................................................................................................ 76B c m o r b o ' l m a s i n .................................. 77K a b u t a r i m ............................................................................................................... 78

Page 309: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir

V a t a n .....................................................D o ' s t i m .................................................K o ' r g a y s a n , b o l a m ........................T u l p o r i m ..............................................Q i r q k o k i l ...........................................K e l , k e t a y l i k .....................................M a l i k a m ..............................................Q a r o l a r ..................................................K u m u s h b i b i a y t g a n l a r i ................A y l o n a y i n ...........................................K o ' n g l i m .............................................K el e n d i ...............................................M u h a b b a t s h e v a s i ...........................Q oM ingni b e r , g u l i m ....................M o h i m ..................................................T i l a b - t i l a b o l g a n i m .......................K u lg u la r in g d a n .................................S o gM n sam m e n ...............................„ X a y o l im d a y o g ‘a r y o m g ‘i r la r“H i j r o n n in g s a d o s i m a n .................G u n o h i m n i a y t i n g ........................„ M e n i n g k o 'n g l i m k a b i . . .“ .......„ G u l i m , i l t i fo t la r q i l d in g . . . “ ..„ Q iz g 'a ld o q n i n g q iz ig a . . .“ .........Y o n a r b o ' I s a m .................................R a ’n o .....................................................Y o m g ' i r b o ' l i b .................................A r m o n u l g ' a y a r ................................Bu k e c h a ..............................................T o s h ........................................................Ish q u v o g ' i ..........................................M e n v as l in is ta g a n .........................A s ra g a y ..................................................O n a r i z o s i .............................................Q a d i m d u n y o ....................................M u n o j o t ...............................................Y assav iy b o b o ....................................

. 7 9

. 8 0

.81

. 8 2

. 8 3

. 8 4

. 8 5

.86

. 8 7

.88

. 8 9

. 9 0

.9 1

. 9 2

. 9 3

. 9 4

. 9 5

. 9 6

. 9 6

. 9 7

. 9 8

. 9 8

. 9 9

. 9 91001 0 1

102

103104105106107108

1091 1 0

1111 1 2

Page 310: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

■^j 30 0 ф _______________________________________________ Mundarija

S o 'n g g i y o ‘l ........................................................................................................ 1 13T i n g l a d i m ........................................................................................................... 1140 ‘z ing ga ye ts in o h i m .................................................................................... 115S en ga yet m a y ..................................................................................................... 116

O Q I B K E T G A N A R M O N L A R

A n g la g im k e l a r ................................................................................................. 119Z a n j i r ..................................................................................................................... 120S a b r ........................................................................................................................ 121Q a d i m s o ‘z ......................................................................................................... 122U z r ......................................................................................................................... 123B e k o r ..................................................................................................................... 124O n a t i l i m .............................................................................................................. 125El n in g a r d o g N .................................................................................................. 1260 ‘z b e k m i z ........................................................................................................... 127Jiy d a g u l i .............................................................................................................. 128T u l p o r l a r i m , q a y d a s i z ? .................................................................................. 129I s t a k ..........................................................................................................................130H a y r a t ................................................................................................................... 131M o m o l a r .............................................................................................................. 132A y o l ....................................................................................................................... 133Q u s h i m ...................................................................................................................134M o m o y e r ........................................................................................................... 135T a n g r id a n t i l a .................................................................................................... 136A l l o h d a n d i r ........................................................................................................ 137U m r i m .................................................................................................................. 138E l ............................................................................................................................. 139S h o i r n in g o r z u s i .............................................................................................. 140S e v g a n la r , s e v i l g a n l a r ................................................................................... 141K u y g im k e l a r .................................................................................................... 142N a m o z s h o m g u l ................................................................................................ 143U m i d i m u n d i .................................................................................................... 144T u sh in g iz g a k irg im k e l a r ............................................................................. 145A r m o n .................................................................................................................. 146„ A r m o n — s o c h l a r i m d a . . . “ ...................................................................... 147K o ' r d i m ............................................................................................................... 148J o n i m n i q a l a m q i l d i m ................................................................................. 149

Page 311: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

M ahmud Toir____________________________________________З ^ Т з о Г Щ »

S a b r s a d o s i ........................................................................................................ 150M u h a b b a t ............................................................................................................ 151, ,Y o ‘lga c h iq d im , . . . “ ....................................................................................... 152Z o r i m i z t i n g l a m a y s i z .................................................................................... 153O s lo n as i o s m o n y o r ..................................................................................... 154B a x t in g iz b o l i s h i d a ........................................................................................ 155I z h o r .........................................................................................................................156M a l a g i m ..................................................................................................................157S o c h i lg a n s o c h l a r i n g i z ................................................................................. 158S u v la r ..................................................................................................................... 159Y u r m a y i n y e tg im k e l a r ................................................................................ 160

B A R M O Q L A R B O D A S I

Q a lb in g d a b a h o r i n g b o r .................................................................................. 163Y i g l a y d i ............................................................................................................... 164K o 'h n a q o ‘s h i q ................................................................................................. 165K o ' r m a n g i z ........................................................................................................ 166M u h t o j b o M m a y s a n ....................................................................................... 167U y g 'o q d i l ........................................................................................................... 168YoMdagi t o s h ..................................................................................................... 169M a r d b i la n y u r g i n .......................................................................................... 169K o ' r m a d i m ........................................................................................................ 170YigMagin d e m a y m a n ..................................................................................... 171B o '1 m a s ................................................................................................................. 172M e n k e t s a m ....................................................................................................... 173S a lo m b o r ........................................................................................................... 174O 'z a n i d a n u lu g ' d a r y o ............................................................................. 175U s t i n a ...................................................................................................... 176Biz b a x t l i m i z ............................................................................ 177Y u ra g im d a y o n g a n o ‘t ............................., .................................................... 178K o ‘z im h a y ra t у o q q a n c h i r o q .................................................................. 179O r z u ...................................................................................................................... 180Bu d u n y o ............................................................................................................ 181V o j i b ...................................................................................................................... 182S e n i s o ' r o q l a d i m ............................................................................................. 183D i ld o s h b o ' l a y .................................. 184S o 'z la rg a s i g 'm a y d i ......................................................................................... 185

Page 312: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

302 Mundarija

S o z n in g s a d o s i .....................................................................................................186S h i fo so* r a d i m .....................................................................................................187H u r r i y a t ............................................................................................................... 188S h o y a d .................................................................................................................. 189Y u r g i n ................................................................................................................... 190D e h q o n i m ........................................................................................................... 191D o ‘s tn in g q ad r i q a d a h d a e m a s ................................................................. 192Y u r g a y s a n ...............................................................................................................193E ’z o z ...................................................................................................................... 194T u m o r b o ' l g i n ................................................................................................. 195J a m o l i n g j o n i m n i g u l id a , V a t a n ............................................................ 196T u g a t m a s ............................... 197Y e rn i k o ‘r ........................................................................................................... 198B a r m o q l a r b o d a s i ........................................................................................... 199G u l x a n y o q d i n g i z .............................................................................................200B ir g a p a y tg im k e l d i .................................................................................... 201G u l o y i m ............................................................................................................... 202I s m i n g i z .................................................................................................................203Q u m r i m i z b o r .................................................................................................... 204B ir b o r a o ‘t m a y s i z m i ......................................................................................205Ey, d i l ....................................................................................................................206T o s h k e n t n i n g t i l l o s i d a n ................................................................................ 207K o 'n g i l k o ‘r k i .................................................................................................... 208Is taras i issiq q i z ................................................................................................. 209M u r u v v a t l a r t i l a d im S i z d a n ........................................................................21 0O ' r t a m i z d a b i r s i r b o r ................................................................................. 211B evafo e r k a m ..................................................................................................... 212T a m a n n o d a n t i t r a d im ................................................................................... 213O s m o n u z o q ....................................................................................................... 2 14„ H i lo ln in g h ay o s id a j i lm ay sa jam o lin g iz . . .* * ....................................... 215

N o z l i g i m ............................................................................................................... 216V is o l in g i z .............................................................................................................. 217S izn i k o ‘r g a n d a n b c r i .................................................................................... 218T i l m o c h k e r a k m a s .......................................................................................... 219B iz la r e m a s ........................................................................................................ 220G u l t u t s a k ............................................................................................................ 221

Page 313: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Mahmud Toir________________________________________________ 303 ^

Bir tola soch bering.......................................................................222S inglim........................................................................................... 223Ketsam.............................................................................................224Bolarining bayotidasiz.................................................................. 225Xalq ohangida................................................................................ 226Ayting..............................................................................................227Muhabbat yashar............................................................................228Yaxshiyam siz borsiz.....................................................................229Jilmaysa jamolingiz........................................................................ 230Meni tosh la r tinglashadi................................................................231Dil bersang......................................................................................232

D O S T O N L A R

Oqib ketgan armonlar (Boston)................................................. 235Otamning o ‘kinchi (Boston).......................................................257

To‘rtliklar ......................................................................................288

Page 314: MAHMUD - ferlibrary.uzferlibrary.uz/f/mamud_toir_saylanma_1-zhild.pdf · Mahmud Toir uzoqroqdagi qishloqlarga mashina qatnovi bo‘lmas, eshak minib borib-keiar, goh-goh meni ham

Toir, Mahmud.Saylanma: 2 jildlik, l-jild (Mahmud Toir;

So'zboshi muallifniki). — T. , ,0 ‘qituvchi“ NMIU, 2008.

J.l - 304 b.

BBK 84(50‘)6

MAHMUD TOIR

SAYLANMA

I jild

(Ikki jildlik)

G'afur G‘ulom nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi,,0‘qituvchi“ nashriyot-matbaa ijodiy uyi

Tashkent — 2008

M u h a rrirla r: Muhammad Jsmoil,S. Xojaahmedov

B ad iiy m u h a r r i r Sh. Xojayev T e x n ik m u h a r r ir S. Tursunova K o m p y u te rd a sah ifa lo v ch i K. Hamidullayeva M u sa h h ih M. Mirsolihov

O rig in a l-m a k e td a n bosishga ru x sa t c tild i 5 .08 2008. B ich im i 8 4 x l0 8 l/,r O fsct b o sm a u su lid a b o sild i. T ip . T ay m s g a rn itu ra s i. K cgli II

sh p o n li. S hartli b. t. 15 ,9 6 .+ 0 .4 2 rangli vkl. N ash t. 9 .2 2 + 0 ,2 8 rangli vkl. 5000 n u sx ad a bosild i. B u y u rtm a № 3 3 3 .

O 'z b c k is to n M a tb u o t va a x b o ro t a g en tlig in in g „ q itu v c h i* 1 n a sh r iy o t-m a tb a a ijodiy uy i. T o sh k e n t — 129 , N a v o iy k o 'c h a s i,

3 0 - uy. / / T o sh k e n t, Y u n u so b o d d a h a s i, M u ro d o v k o 'c h a s i. I - uy. S h a rtn o m a № 1 2 - 8 5 - 0 8

84(50‘)T60